1. Centralizacja i peryferalizacja objawów wg metody McKenziego u

1. Centralizacja i peryferalizacja objawów wg metody McKenziego u

Wydanie 4 – planowany układ merytoryczny
Termin zamknięcia: 30 grudnia br.
Dystrybucja: styczeń-luty-marzec
Truszczyńska Aleksandra
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Prof. Adama Grucy w Otwocku, Klinika Ortopedyczna
CMKP
1. Centralizacja i peryferalizacja objawów wg metody McKenziego u chorych z bólem
przewlekłym kręgosłupa lędźwiowego
Streszczenie
Diagnostyka choroby dyskowej kręgosłupa lędźwiowego opiera się na klasycznym badaniu
neurologicznym i badaniach obrazowych. W literaturze opisane zostały przez Mckenziego
szczegółowe testy funkcjonalne dotyczące odpowiedzi bólowej na procedury mechaniczne
podczas ruchu. Stwierdzana podczas badania centralizacja bólów – informuje, że możliwe jest
leczenie nieoperacyjne. Natomiast peryferalizacja bólów świadczy o nieodwracalnym ucisku
na korzenie nerwowe.
Celem pracy było wykazanie, że metoda badania funkcjonalnego umożliwia rozpoznanie
centralizacji i peryferalizacja bólu u chorych z bólem przewlekłym o podłożu choroby dyskowej
oraz określenie czynników z badania przedmiotowego determinujących dalsze leczenie
chorych.
Szczegółowej analizie poddano 200 chorych z bólami przewlekłymi kręgosłupa lędźwiowego i
rwą kulszową. Mężczyzn było 84 (42%) i 116 kobiet (58%), w wieku od 13 – 79 lat
(43,0±13,65). Peryferalizację bólów stwierdzono u 65 chorych (grupa A), a centralizacje
objawów u 135 (67,5%) chorych. Przeprowadzone badania statystyczne wykazały różnice
istotne statystycznie pomiędzy analizowanymi grupami dotyczące występowania: transpozycji
tułowia, objawu Laseque’a, zaburzeń siły mięśniowej i czucia.
Wnioski
1. Przeprowadzone badania wykazały, że u osób z przewlekłą chorobą dyskową testy kliniczne
wg McKenziego prowadziły do centralizacji lub peryferalizacji bólów.
2. Peryferalizacji objawów statystycznie częściej towarzyszyła transpozycja tułowia, zaburzenia
neurologiczne i niski objaw Laseque’a.
Słowa kluczowe: ból przewlekły, kręgosłup lędźwiowy, metoda McKenzie
P. Dederko, M. Krasuski
Klinika Rehabilitacji Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
2. Magnesy stałe w terapii bólu
Streszczenie
Alternatywne i uzupełniające metody leczenia zyskują wzrastającą popularność i stwarzają
konkurencję dla powszechnie uznanych i naukowo udowodnionych metod leczniczych. Jedną
z dźwigni rozwoju metod alternatywnych jest rynek wyrobów medycznych przeznaczonych do
powszechnego stosowania z pominięciem konieczności zasięgania opinii lekarza.
Stosowanie wyrobów wyposażonych w magnesy stałe reklamowane jako bezpieczna i
skuteczna terapia bólu.
Strona 1 z 4
Celem pracy jest analiza dowodów na skuteczność terapeutyczną przeciwbólowego
oddziaływania statycznego pola magnetycznego (SPM). W recenzowanym piśmiennictwie
medycznym zidentyfikowano 45 doniesień, w tym 40 prac pierwotnych i 5 metaanaliz. 5
publikacji zdyskwalifikowano jako doniesienia kazuistyczne, prace niekontrolowane. Jedną
wyłączono z analizy ze względu na współistnienie oddziaływania zmiennego pola
magnetycznego. Spośród zidentyfikowanych badań randomizowanych wyniki dziesięciu
przemawiają za obecnością korzystnego działania leczniczego urządzeń wyposażanych w
magnesy stałe, ośmiu nie wykluczają możliwości istnienia takiego oddziaływania, zaś
rezultaty z szesnastu publikacji wspierają tezę o braku przewagi SPM nad placebo. Wartość
tych doniesień w sensie dowodu naukowego jest ograniczona ze względu na uchybienia w
zaślepieniu próby, niską liczebność badanych grup, krótki czas obserwacji. Istotnym
czynnikiem wpływających na obiektywność wniosków wydaje się również konflikt interesów
wynikający ze sponsorowania badań przez wytwórców urządzeń. Efekt długotrwałej
ekspozycji na SPM o indukcji zbliżonej do magnesów używanych w analizowanych
urządzeniach był przedmiotem zbyt małej ilości badań, by ocenić bezpieczeństwo
długotrwałego ich stosowania. Powszechnie przyjęte przeciwwskazania do stosowania
wyrobów
(ciąża,
wiek
niemowlęcy,
obecność
wszczepów
elektronicznych,
ferromagnetycznych, korzystanie z urządzeń elektronicznych wpływających na funkcje
życiowe) wynika głownie z rozważań teoretycznych. Obecny stan wiedzy nie jest
wystarczający dla jednoznacznego potwierdzenia skuteczności leczniczej SPM. Urządzenia
do terapii z użyciem SPM nie powinny być wprowadzane na rynek jako wyroby przeznaczone
do leczenia bólu bez udowodnienia ich skuteczności i bezpieczeństwa w każdym ze
wskazań.
Słowa kluczowe: Magnesy stałe – wyroby medyczne – ból - działanie przeciwbólowe
Małgorzata Fortuna, Anna Kołcz – Trzęsicka
Kolegium Karkonoskie w Jeleniej Górze; Państwowa Wyższa Szkoła Medyczna w Opolu
3. Ocena adaptacji układu krążenia na podstawie analizy zmienności rytmu
zatokowego u kobiet w wieku 40-58 lat
Streszczenie
HRV jest miarą adaptacji układu krążenia w treningu aerobowym. Celem pracy była ocena
wpływu treningu aerobowego na zmienność rytmu zatokowego.
Ćwiczenia stosowano dwa razy w tygodniu po 60 minut przez 12 tygodni. Średnia wartość
tętna podczas ćwiczeń oscylowała w obrębie 130 uderzeń na minutę. Grupę badawczą
stanowiło 11 niepalących kobiet w wieku 40 – 58 lat. Posiadały one wskaźnik BMI 35,2 (+/5.8). HRV było analizowane na podstawie : HR, LF%, LF/HF. Wszystkie wyniki były oparte na
analizie programem Power Spectrum. BMI było mierzone przed i po cyklu treningowym.
Wyniki: Analiza uzyskanych wyników wskazuje na zmniejszenie napięcia układu
współczulnego i wartości spoczynkowej pracy serca oraz BMI po zastosowaniu cyklu
treningowego u badanych kobiet w stanie spoczynku.
Wnioski: HRV może być wykorzystywane jako miernik adaptacji układu krążenia do
stosowanego treningu u kobiet w wieku starszym
Słowa kluczowe: Zmienność rytmu zatokowego, adaptacja, układ krążenia
Ryszard Zarzeczny, Rafał Rzońca, Dorota Zarzeczna, Anna Polak, Piotr Król
Instytut Kultury Fizycznej i Turystyki, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie; Katedra Podstaw
Fizjoterapii, Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach; Kierownik Katedry: Dr hab. prof.
nadzw. AWF Janusz Kubacki
4. Ocena poziomu wydolności fizycznej osób z uzależnieniem narkotykowym
uczestniczących w programie rehabilitacyjnym Stowarzyszenia „Monar”
Streszczenie
Celem pracy było zbadanie zmian poziomu wydolności fizycznej osób z uzależnieniem
narkotykowym uczestniczących w 18-miesięcznym programie rehabilitacyjnym zorganizowanym
przez Stowarzyszenie „Monar” w ośrodku w Dębowcu.
W badaniach wzięło udział 40 narkomanów uczestniczących w programie rehabilitacyjnym. W
zależności od długości okresu terapii, pacjentów podzielono na 4 grupy: 1) 0-3 miesiące; 2) 4-6
miesięcy; 3) 7-9 miesięcy; 4) 16-18 miesięcy. Grupę kontrolną stanowiło 10 zdrowych
mężczyzn. Wydolność fizyczną wszystkich badanych oszacowano na podstawie: testu
harwardzkiego, testu Ruffiera, testu Cramptona oraz czasu dowolnego bezdechu.
Wyniki. W efekcie programu rehabilitacyjnego odnotowano wyraźną progresję wyników testu
harwardzkiego oraz czasu dowolnego bezdechu. Wskaźnik Ruffiera i wskaźnik Cramptona nie
różnił się statystycznie pomiędzy badanymi grupami.
Strona 2 z 4
Wnioski. Wydolność fizyczna oszacowana testem harwardzkim, a w szczególności tolerancja
wysiłkowa tej próby są niskie u narkomanów przyjmowanych na leczenie, jednak w czasie 18
miesięcy programu rehabilitacyjnego ulegają one poprawie do poziomu grupy kontrolnej.
Stosowanie w procesie rehabilitacji narkomanów testów wysiłkowych opartych jedynie na
pomiarze zmian częstości skurczów serca w okresie restytucji powysiłkowej może nie
odzwierciedlać rzeczywistego stanu ich wydolności fizycznej.
Słowa kluczowe: wydolność fizyczna, program rehabilitacyjny, narkomani
Boch-Kmieciak Joanna, Cieślik Krystyna, Waszak Małgorzata, Szulc Paweł, Lewandowski Jacek
Katedra Anatomii Funkcjonalnej Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Kierownik katedry:
prof. dr hab. Bogusław Marecki
5. Zmiany zachodzące w cechach somatycznych i krzywiznach kręgosłupa u
ciężarnych kobiet
Streszczenie
Za zasadniczy cel pracy przyjęto: zbadanie tendencji i kierunku zmian zachodzących w cechach
somatycznych i krzywiznach kręgosłupa kobiet w trakcie przebiegu ciąży.
Grupę badawczą stanowiło 30 kobiet w wieku od 20 do 35 roku życia. Badano stan ich
kręgosłupa od 3-go miesiąca ciąży do momentu porodu, oraz w okresie połogu tj. w 3 miesiące
po porodzie. Oceny krzywizn fizjologicznych kręgosłupa dokonano przy pomocy
elektrogoniometru Penny@Giles według metodyki opracowanej przez Boococka i współautorów.
W przebiegu ciąży dochodzi do zwiększenia wymiaru poprzecznego i strzałkowego klatki
piersiowej, zwiększenia głębokości spojenia łonowego oraz szerokości miednicy, powiększenia
kąta przodopochylenia miednicy oraz wzrostu masy ciała. Wyniki pracy potwierdzają istnienie
wpływu rozwoju ciąży na stan krzywizn funkcjonalnych kręgosłupa. Obserwowana jest
tendencja do „wypłaszczania” się lordozy szyjnej i lędźwiowej kręgosłupa.
Zmiany te najprawdopodobnie zachodzą pod wpływem silnego napięcia prostownika grzbietu, a
także ucisku zwiększającej się ciężarnej macicy, która w konsekwencji może „wypychać”
odcinek lędźwiowy ku tyłowi. Brak istotnych zmian w ukształtowaniu kifozy piersiowej, może być
spowodowany połączeniem tego odcinka z klatką piersiową, która stabilizuje odcinek piersiowy
kręgosłupa, jak również silną pracą mięśni brzucha.
Wyniki badań mogą być podstawą dla tworzenia odpowiednich programów ćwiczeń
wspomagających stan organizmu kobiet w tym szczególnym okresie.
Słowa kluczowe: Krzywizny kręgosłupa, kręgosłup w ciąży, zmiany w budowie somatycznej ciała w
ciąży, lordoza szyjna i lędźwiowa, kifoza piersiowa
Cieśla Wojciech, Cieśla Tomasz, Nowotny Janusz
GWSH Katowice – Katedra Fizjoterapii; AWF Katowice – Katedra Fizjoterapii Układu Nerwowego
i Narządu Ruchu; WSA Bielsko-Biała – Zakład Fizjoterapii
6. Sprawność mechanizmów regulujących postawę ciała u dzieci i młodzieży ze
skoliozami niskostopniowymi
Streszczenie
Utrzymanie pionowej postawy ciała wymaga m.in. sprawnego funkcjonowania mechanizmów
regulujących równowagę, natomiast nieprawidłowy układ ciała w przypadku skoliozy zmienia
warunki zrównoważenia ciała i w ten sposób może wpływać na funkcjonowanie tych
mechanizmów.
Celem pracy była ocena kiedy i w jaki sposób neurofizjologiczne mechanizmy regulujące
postawę ciała zaczynają być mniej sprawne i czy skolioza niskiego stopnia może być powodem
tego typu negatywnych zmian.
Badaniem objęto grupę 138 dzieci w wieku od 7 do 15 lat. Grupę zasadniczą tworzyło 88 dzieci
ze skoliozą niskiego stopnia. Grupa kontrolna składała się z 50 dzieci bez jakichkolwiek
problemów posturalnych. W celu szczegółowej oceny parametrów posturometrycznych oraz
oceny zachowania się i rzutu OSC przeprowadzono w sposób zsynchronizowany badanie
stabilometryczne i fotogrametryczne zarówno z włączoną jak i wyłączona kontrolą wzrokową.
Wyniki. Czynniki takie jak skolioza czy płeć nie mają wpływu na zachowanie się rzutu OSC na
osi X. Istotny okazał się wpływ kontroli wzrokowej i wieku badanych na zachowanie się OSC.
Wnioski. U dzieci i młodzieży ze skoliozami niskiego stopnia lokalizacja i zachowanie się rzutu
OSC nie różnią się w istotny sposób od analogicznych parametrów u dzieci i młodzieży bez
skoliozy. Sprawność mechanizmów regulujących postawę ciała polepsza się wraz z wiekiem, a
procesy te nie są wyraźnie zaburzone u dzieci i młodzieży ze skoliozami niskostopniowymi.
Słowa kluczowe: postawa ciała, niskostopniowe skoliozy, fotogrametria, stabilografia, reakcje
równoważne
Strona 3 z 4
Aleksandra Melińska, Andrzej Czamara, Łukasz Szuba, Romuald Będziński
Politechnika Wrocławska, Zakład Zarządzania Logistycznego; Wyższa Szkoła Fizjoterapii z siedzibą
we Wrocławiu; Politechnika Wrocławska, Zakład Inżynierii Biomedycznej i Mechaniki
Eksperymentalnej
7. Metoda oceny parametrów biomechanicznych kończyn dolnych człowieka
realizowana w zeskoku ze stopni o różnej wysokości
Streszczenie
Celem pracy jest identyfikacja obciążeń występujących podczas zeskoku z różnych wysokości,
realizowana poprzez analizę wybranych parametrów kinetycznych i dynamicznych mężczyzn
bez obrażeń narządu ruchu. Poznanie cech charakterystycznych tego rodzaju lokomocji może
mieć ważną rolę w ocenie postępów rehabilitacji osób po obrażeniach kończyn dolnych.
Badaniom zostało poddanych 26 mężczyzn w wieku od 20 do 26 lat bez obrażeń kończyn
dolnych, którzy wykonali zeskoki obunóż z trzech wysokości tj. z 0,1, 0,2 i 0,3 m. Celem oceny
ilościowej i jakościowej przeprowadzono badania biomechaniczne przy użyciu systemu pomiaru
ruchu, platform dynamometrycznych do pomiaru siły podłoża dla składowej pionowej oraz
modułu do elektromiografii.
Maksymalna wartość sił reakcji podłoża dla składowej pionowej w zeskoku obunóż z wysokości
0,3 m wzrastała do poziomu około 2,2 masy ciała. Najbardziej angażowanym mięśniem podczas
zeskoku był m. mięsień obszerny przyśrodkowy uda (obu kończyn) oraz m. brzuchaty łydki, co
wykazano w badaniu elektromiografii powierzchniowej.
Wnioski
1. Podczas zeskoku z różnych wysokości nie odnotowano istotnych statystycznie (do 4%) różnic
wartości maksymalnych sił reakcji podłoża dla składowej pionowej pomiędzy lewą, a prawą
kończyną dolną.
2. Istnieje dodatnia korelacja między siłą reakcji podłoża, a wysokością stopnia, z którego
skacze badana osoba oraz między siłą reakcji podłoża, a napięciem mięśni.
3. Odnotowano wyraźne występowanie zwiększonego napięcia mięśniowego przed zeskokiem
podczas stania swobodnego w porównaniu do fazy zeskoku.
Słowa kluczowe: metodologia, zeskok pionowy, siła reakcji podłoża, napięcie mięśniowe
Chidozie E. Mbada M.Sc (PT), Saturday N. Oghumu BMR (PT) Olubusola E. Johnson PhD (PT),
Olumide O. Dada M.Sc (PT), Abiola O. Ogundele, Oluwatosin O. Adeyemi BMR (PT)
Department of Medical Rehabilitation, College of Health Sciences, Obafemi Awolowo University, IleIfe, Nigeria; Department of Physiotherapy, College of Medicine, University of Ibadan, Ibadan, Nigeria
Department of Physiotherapy, Obafemi Awolowo University Teaching Hospitals Complex, Ile-Ife,
Nigeria
8. Cardiovascular response to static and dynamic trunk extensors endurance tests in
healthy subjects
Summary
The objective of this study was to assess the cardiovascular response to static and dynamic
trunk extensors endurance tests in healthy subjects.
A pretest-posttest quasi-experimental study was conducted among 432 subjects. The subjects
performed both Biering-Sørensen test of muscular endurance for static (BSME) and repetitive
arch-up test (RAUT) for dynamic trunk extensors endurance until fatigue-exhaustion in random
order. Cardiovascular parameters assessed were systolic blood pressure (SBP), diastolic blood
pressure (DBP), heart rate (HR) and rate pressure product (RPP). Data were also obtained on
demographics and selected anthropometric parameters. Descriptive and inferential statistics
were used for analysis at 0.05 alpha level.
Results: DBP, HR and RPP significantly (p<0.05) reduced following BSME. RAUT led to
significant (p<0.05) reduction in SBP and DBP; and increase in HR and RPP (p<0.05). The
effect of BSME and RAUT on SBP (-0.4251± 10.1 vs. -1.60± 10.7) and DBP (-1.00± 7.88 vs. 1.81± 11.5) were comparable (p>0.05), while RAUT evoked significantly higher HR (2.54± 8.53)
and RPP (1712.3± 1419.9) response (p<0.05). SBP, DBP and HR response to both BSME and
RAUT were significantly higher among male subjects (p<0.05). Analysis of covariance revealed
that age had a significant interaction effect with SBP response to BSME (p<0.05).
Conclusion: Static and dynamic trunk extensor endurance tests performed to exhaustion led to
significant reduction in blood pressure in healthy subjects. Dynamic trunk extensors endurance
test evoked significant rise in heart rate and index of myocardial oxygen demand. Age exhibited
significant interaction effect on blood pressure response to static trunk extensors endurance
test.
Keywords: Cardiovascular response, dynamic endurance, static endurance, trunk extensors
Strona 4 z 4