Szlak nr 2, pieszy

www.egoturystyka.pl
Data: 2017-03-03
Szlak nr 2, pieszy,
Szlak nr 2, pieszy, Szlak Tatarski. Znaki zielone: Ełk - Góra Tatarska - Ostrykół - Prostki Bogusze (26 km). Zarządzający szlakiem: Oddział PTTK Suwałki
Nr w ewidencji PTTK: SU 1908 z
Rok pierwszego znakowania: 1997
Rok ostatniego znakowania, stan oznakowań: 2004 - wymaga odnowienia Krótki opis
krajoznawczy:
Atrakcyjny szlak pieszy biegnący brzegiem Jeziora Ełckiego i przez najnowsze Osiedle Jeziorna
w kierunku Prostek. Od nowego Szpitala Miejskiego szlak prowadzi lasami sosnowo świerkowymi, które aż do okolic Prostek stanowią największy kompleks leśny Ziemi Ełckiej.
Oczko wodne zwane Żabim Oczkiem oraz jezioro Tatarskie dodają niesamowitego uroku i
tajemniczości, nie wspominając o Tatarskiej Górze, której nazwa wiąże się z napadem
tatarskim w okresie wojen szwedzkich. Wieś Ostrykół - to tragiczna inwazja Tatarów podczas
potopu szwedzkiego, a także majstersztyk sztuki ciesielskiej bez gwoździ - zabytkowy kościół
drewniany z 1667 r. z organami z 1799 r. (czasy napoleońskie ).
Kolejny zabytek koło Prostek nad rzeką Ełk - słup graniczny z 1545 r. na styku granic Prus,
Polski i Litwy. W końcowej fazie szlaku cmentarz z granitowym cokołem na miejscu byłego
obozu koncentracyjnego z lat 1942 - 1944. Zamordowanych zostało tam 11070 jeńców
rosyjskich i włoskich oraz cywilna ludność polska i żydowska. Stopień trudności i przydatności
dla innych form turystyki:
Szlak łatwy. Możliwość skrócenia - w Ostrymkole przejście do przystanku PKP Lipińskie Małe
lub rezygnacja w Prostkach i powrót do Ełku. W warunkach zimowych szlak na obszarach
leśnych nadaje się do uprawiania narciarstwa, szczególnie na obszarze Wzgórz Tatarskich (
duże wypiętrzenie terenu ).
Na całej trasie możliwa jest jazda rowerem , za wyjątkiem od słupa granicznego koło Prostek
do Bogusz ( grząski piasek ).
Szlak konny możliwy na obszarach leśnych od wsi Barany do wsi Ostrykół.
Km rosnąco (malejąco) Opis przebiegu szlaku (W nawiasach podano numery z lokalizacją
obiektów na mapie) Długość odcinka [km] Nawierzchnia 0,0 (26,0) Spod węzła szlaków
pieszych przy Stanicy Wodnej PTTK (1- patrzszlak nr 1) skręcamy za znakami zielonymi w
prawo. Towarzyszą nam znaki czarne szlaku pieszego do Oracz.
0,6
płytki chodnikowe 0,2 (25,8) Po prawej Centrum Edukacji Ekologicznej (4 - szlak nr 1). Obok
tablica informacyjna Szlaki Wodne i Rowerowe w Powiecie Ełckim (VI). Przekraczamy ul.
Parkową, idziemy obrzeżami Plaży Miejskiej MOSiR 5(szlak czarny). Po lewej znajduje się
Kemping MOSiR (6 - szlak nr 1). 0,6 (25,4) Za plażą, w szpalerze drzew, szlak zielony wraz ze
szlakiem czarnym prowadzą ścieżką wzdłuż Jeziora Ełckiego. Po lewej wysoka skarpa z ul.
Piękną i zabudową willową. Przy niewidocznym z dołu skrzyżowaniu ul. Pięknej z ul. Koszykową
gmachy tzw Odzieżówki i schronisko szkolne (7- szlak nr 1).
1,5
gruntowa nieutwardzona 1,3 (24,7) Cypel (8- szlak nr 1) z widokiem na przeciwległe osiedle
oraz na Jezioro Ełckie (3- szlak nr 1). 2,1 (23,9) Po lewej posesja SP nr 7 (9 - szlak nr 1). Po
Strona 1 z 6
www.egoturystyka.pl
Data: 2017-03-03
Szlak nr 2, pieszy,
dojściu do ul. Kilińskiego skręcamy w prawo, na chodnik. 0,2 płytki chodnikowe 2,3 (23,7)
Opuszczamy towarzyszący szlak czarny i skręcamy przed budynkiem mieszkalnym w prawo, w
żwirową ścieżkę wzdłuż Jeziora Ełckiego. Na wysokości domków jednorodzinnych nieznacznie
oddalamy się od brzegu jeziora i kontynuując marsz na wprost, za znakami zielonymi,
wchodzimy na ul. Kardynała Wyszyńskiego.
0,5
gruntowa nieutwardzona 2,8 (23,2) Skrzyżowanie szos na Osiedlu Jeziorna obok nowo
wybudowanego kościoła pod wezwaniem Świętego Rafała Kalinowskiego (28). Parafię prowadzą
księża Salezjanie, czynnie włączający młodzież do wielu zajęć w czasie wolnym. Na
skrzyżowaniu znaki skręcają w prawo, w ulicę Jana Pawła II. Idziemy główną ulicą przez
najnowocześniejsza dzielnicę Ełku - Osiedle Jeziorna, które ciągle rozbudowuje się. 1,0 płytki
chodnikowe 3,8 (22,2) Na łuku ul. Jana Pawła II , na prawo, na pierwszym planie gmach nowej
SP nr 5 i dużej sali widowiskowo - sportowej (29).
1,6
asfaltowa 4,0 (22,0) Skrzyżowanie ( w pobliżu szosy głównej ) z ul. Baranki, na którą
skręcamy za znakami zielonymi w prawo. Po lewej ściana lasu a po prawej wzdłuż ulicy domki
jednorodzinne. Na prawo widok na Jezioro Ełckie i na widoczną na horyzoncie Górę Bunelka
(129- patrz szlak nr 5). 5,0 (21,0) Po prawej w lesie nowy gmach Szpitala Miejskiego (30) z
towarzyszącymi obiektami, których dalszej budowy zaprzestano. 5,4 ( 20,6) Rozpoczyna się
droga żwirowa. Idziemy w otoczeniu olchowego lasu.
0,4
gruntowa utwardzona 5,8 (20,2) Skrzyżowanie dróg przy krzyżu metalowym na początku wsi
Barany. Za znakami skręcamy w lewo w drogę polną. 6,2 (19,8) Przejazd kolejowy Ełk Olsztyn (31). Wchodzimy do lasu.
12,4
Strona 2 z 6
www.egoturystyka.pl
Data: 2017-03-03
Szlak nr 2, pieszy,
gruntowa nieutwardzona
Strona 3 z 6
www.egoturystyka.pl
Data: 2017-03-03
Szlak nr 2, pieszy,
6,5 (19,5) Po lewej jezioro Żabie Oczko o pow. 9,4 ha. Inna nazwa to Herta (32). 6,9 (19,1)
Przechodzimy przez szosę główną Ełk - Białystok (33). 8,1 (17,9) Skrzyżowanie dróg leśnych.
Za znakami zielonymi skręcamy w lewo, w pierwszą mniej wyjeżdżoną drogę. 8,4 (17,6)
Skrzyżowanie z wyjeżdżoną drogą leśną. Przecinamy tę drogę za znakami na wprost.
Rozpoczyna się bardzo ostre podejście do góry w otoczeniu ogromnych świerków. 8,6 (17,4)
Osiągamy szczyt Góry Tatarskiej (34) ( 144 m npm). Dookoła las. Nazwa tej góry związana jest
z legendą o napadzie tatarskim w okresie wojen szwedzkich. W kierunku północnym od
szczytu, w otoczeniu lasu, są liczne mniejsze, mniejsze wzgórza i pagórki noszące nazwę Gór
Tatarskich. Ze szczytu za znakami nadal idziemy prosto. Droga zarośnięta trawą nieznacznie
prowadzi w dół. Po prawej, wśród młodego lasu, mijamy wiele stanowisk modrzewi. 9,0 (17,0)
Skrzyżowanie z wyjeżdżoną drogą, na którą skręcamy w prawo. 9,1 (16,9) Droga główna
łukiem skręca w lewo. Znaki zielone prowadzą mało widoczną ścieżką na wprost. 9,2 (16,8)
Ukazuje się tafla śródleśnego jeziora Tatary Duże (35). Schodząc z pagórka, napotykamy drogę
poprzeczna. Na niej skręcamy w prawo. Za znakami zielonymi idziemy niezbyt wyjeżdżoną
drogą leśną, trzymając się cały czas pobliskiej linii brzegowej jeziora Tatary Duże. Jest to
prywatny akwen. 9,8 (16,3) Skrzyżowanie z przejezdną drogą leśną, na której skręcamy w
lewo i przechodzimy przez przepust rowu melioracyjnego, wpadającego do jeziora. 9,9 (16,1)
Rozwidlenie dróg. Skręcamy w prawą odnogę. Idziemy pod górkę, by za chwilę, z lewej strony,
z góry raz jeszcze ujrzeć jezioro Tatary Duże. 10,3 (15,7) Przechodzimy przez przejazd
kolejowy Ełk - Białystok (36). 10,6 (15,4) Rozwidlenie dróg. Skręcamy w prawo. 10,9 (15,1)
Kolejne śródleśne skrzyżowanie. Idziemy prosto. 12,0 (14,0) Skrzyżowanie z drogą leśną Ełk Ostrykół . Skręcamyw prawo. 13,3 (12,7) Skrzyżowanie dróg leśnych przy słupie granitowym z
prawej strony. Idziemy prosto drogą główną. Pod górkę drogę zalega grząski piasek. 15,6
(10,4) Skrzyżowanie dróg leśnych na skraju sosnowego młodniaka, który rozciąga się po
prawej stronie. Obok pochylony (próby rozkopania) słup granitowy. Skręcamy w prawo, w
drogę główną prowadzącą wzdłuż wspomnianego młodniaka. 17,0 (9,0) Po lewej mijamy na
śródleśnej polanie, w ogrodzeniu, szkółkę leśną z uprawami. 17,3 (8,7) Rozwidlenie dróg.
Skręcamy w lewą odnogę i ponownie zagłębiamy się w las. 18,2 (7,8) Skrzyżowanie z drogą
asfaltową Ostrykół - Lipińskie Małe. Skręcamy w lewo na drogę asfaltową.
1,3
asfalt 18,5 (7,5) Pod szosą przepust rowu melioracyjnego. 19 (7,0) Koniec lasu , początek pól
uprawnych i łąk. W głębi wieś Ostrykół. 19,5 (6,5) Po lewej pierwsze zabudowania wsi Ostrykół.
Po prawej meandrująca wstęga rzeki Ełk (2- szlak nr 1). Początek drogi brukowej. 20,1 (5,9)
Skrzyżowanie dróg we wsi Ostrykół. Szlak skręca w prawo. Zanim jednak wyruszymy dalej,
należy na skrzyżowaniu skręcić w lewo do pobliskiego kościoła. Drewniany kościół p/w
Podwyższenia Krzyża Świętego (dawniej ewangelicki) pochodzi z 1667 r. (37). Organy, które są
w kościele, pochodzą z roku 1799, barokowy ołtarz z 1683 r. , ambona z 1690 r., a świecznik z
głową jelenia z 1700 r. Przed kościołem zabytkowy dąb. Obok tablica informacyjna Szlaki
Wodne i Rowerowe w Powiecie Ełckim (X). Wieś Ostrykół otaczają ze wszystkich stron lasy. Tak
było w dawnej przeszłości, przed 1538 r., gdy wieś założono i podobnie jest dzisiaj. Otaczające
lasy nie uchroniły jednak wsi przed tragedią - najazdem tatarskim w 1656 r. Tatarzy spalili wieś
Strona 4 z 6
www.egoturystyka.pl
Data: 2017-03-03
Szlak nr 2, pieszy,
i ówczesny murowany kościół i wzięli do niewoli 1326 osób.
0,9
bruk 20,4 (5,6) Most betonowy na wspomnianej wyżej rzece Ełk. Dalsza trasa prowadzi drogą
asfaltową przez las.
1,1
asfalt 20,7 (5,3) Po lewej w lesie mijamy ruiny bunkra (38). 21,0 (5,0) Po prawej stronie
bunkier w całości (39). 21,5 (4,5) Skraj lasu. Na łuku szosy opuszczamy asfalt i skręcamy w
lewo, w drogę piaszczystą, wzdłuż Cmentarza Komunalnego w Prostkach (40). Po lewej za
cmentarzem czynnym mijamy stary, nieczynny cmentarz.
0,8
gruntowa nieutwardzona 21,8 (4,2) Przechodzimy przez mostek na potoku. Po prawej linia
kolejowa. 22,3 (3,7) Skrzyżowanie z szosą Ełk - Białystok w Prostkach. Skręcamy w lewo, w
kierunku centrum Prostek. Początki wsi sięgają 1482 r. Pod Prostkami w 1656 r rozegrała się
bitwa między wojskami polsko - litewsko - tatarskimi a szwedzko - brandenburskimi.
Zwycięstwo odniosła strona polska dowodzona przez hetmana Wincentego Gosiewskiego. Brak
uhonorowania zwycięstwa doprowadził do buntu oddziałów tatarskich, które w następstwie
dokonały najazdu na te tereny. W Prostkach zaprasza gospodarstwo agroturystyczne Pod
Wspólnym Dachem (19-335 Prostki ul. 1 Maja 7A , tel. + 48876112085,
www.agroturystyka.k9), dysponujące 14 miejscami noclegowymi z 3 łazienkami i kuchnią,
parkingiem samochodowym, polem namiotowym, własną plażą z pomostem, sprzętem
wodnym, boiskiem do gry (41).
0,9
asfalt 22,8 (3,2) Przed nowoczesnym kościołem p/w Św. Antoniego z Padwy (42) i znakiem
informacyjnym Do słupa granicznego z 1545 r. - 1000 m (43)skręcamy w lewo, w szosę w
kierunku Długosze i Kopijki do mostu na rzece Ełk. 23,2 (2,8) Po przejściu przez most na rzece
Strona 5 z 6
www.egoturystyka.pl
Data: 2017-03-03
Szlak nr 2, pieszy,
Ełk skręcamy w prawo w leśna drogę żwirową, która prowadzi równolegle do rzeki Ełk i
zabudowy Prostek.
2,1 gruntowa nieutwardzona 23,8 (2,2) Nieduża polana z droga odchodzącą prostopadle w
prawo, lekko w dół, w kierunku rzeki do widocznego białego słupa (44).To najstarszy słup
graniczny w Polsce. Postawiony został w 1545 r., w miejscu styku trzech państw: Prus
Książęcych, Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej. Od frontu napis łaciński i dwa
herby: Prus i Litwy. Wracamy od słupa do drogi głównej i kontynuujemy wędrówkę na wprost.
Droga dotąd żwirowa staje się piaszczysta. Grząski piasek towarzyszy przez las aż do
pierwszych zabudowań wsi Bogusze. 25,3 (0,7) Skrzyżowanie z drogą do Kosówki. Skręcamy w
prawo, w kierunku mostu na rzece Ełk.
0,25
asfalt 25,5 (0,5) Tuż za mostem skrzyżowanie w Boguszach z szosą asfaltową Ełk - Białystok.
Skręcamy na szosę w lewo. 25,55 (0,45) Po 50 m opuszczamy szosę główną i skręcamy w
prawo w ul. Bojowników, zgodnie z tablicą informacyjną: Miejsce Straceń Ofiar Wojny (45).
Idziemy ul. Bojowników, która przypomina piaszczystą drogę polną. Po prawej za budynkami
ukazuje się malutkie, prywatne jeziorko.
0,35
gruntowa utwardzona 25,9 (0,1) Skrzyżowanie dróg polnych. Skręcamy w lewo za tabliczką
informacyjną: Do miejsca straceń (46). Przed nami cmentarz.
0,1
gruntowa nieutwardzona 26,0 (0,0) Brama wejściowa. Za nią w centralnej części cmentarza
granitowy cokół a za nim wysoki, drewniany krzyż. Na pomniku napis: Miejsce przesiąknięte
krwią 11070 jeńców wojennych i ludności cywilnej pomordowanych prze hitlerowców w latach
1942 - 1944. W czasie II wojny światowej był tutaj hitlerowski obóz koncentracyjny (47).
Przetrzymywano tutaj jeńców rosyjskich i włoskich oraz ludność polską i żydowską. Obok znak
końcowy (początkowy) szlaku zielonego. Propozycja modyfikacji przebiegu szlaku:
Proponuje się przedłużenie przebiegu szlaku zielonego od cmentarza wojennego koło Bogusz
do Grajewa, co spowoduje jego połączenie z innymi szlakami wychodzącymi z Grajewa.
Połączenie przez wsie Mierucie, Konopki do Grajewa ( okolica dworca PKP ) wydłuży szlak o
około 6 km. Całość wynosiłaby ok. 32 km. Statystyka szlaku Długości odcinków szlaku na
terenie poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego
Jednostka samorządu Długość odcinka na terenie miasta/powiatu [ km] Miasto Ełk 5,0 km
Powiat ełcki 21 km Razem 26 km
Długość odcinków szlaku z podziałem na rodzaje nawierzchni: Rodzaj nawierzchni Długość
odcinka [km] % Asfalt 5,15 19,7 Bruk 0,9 3,5 Droga gruntowa utwardzana 0, 75 2,8 Droga
gruntowa nieutwardzona 17,4 67,0 Inna - płyty betonowe (chodniki) 1,8 7,0 Razem 26 100
Strona 6 z 6