Postępowanie w przypadku krwawienia z

Transkrypt

Postępowanie w przypadku krwawienia z
lekarzzakaznik.pl
Postępowanie w przypadku krwawienia z
wrzodu trawiennego
Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego jest stanem zagrożenia życia
niosącym z sobą poważne konsekwencje dla dalszego rokowania pacjenta. Krwawienie z
górnego odcinka przewodu pokarmowego definiowane jest jako krwawienie usytuowane
proksymalnie do więzadła Treitza. Częstość występowania w Stanach Zjednoczonych
szacuje się na 160 hospitalizacji na 100 tys. mieszkańców [1]. Przyczyną większości
przypadków krwawienia jest choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Zauważa się
wzrostową tendencję występowania krwawienia z wrzodów żołądka i dwunastnicy związaną
najprawdopodobniej ze wzrostem częstości przyjmowania kwasu acetylosalicylowego i
innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych [2]. Śmiertelność wciąż pozostaje wysoka i
plasuje się na poziomie 5-10% [3]
Postępowanie wstępne
Głównymi objawami krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego są wymioty krwią, po
kontakcie z kwasem solnym fusowate oraz smoliste zabarwienie stolca. Istotna jest ocena
wydolności hemodynamicznej pacjenta. W przypadku masywnego krwawienia może wystąpić
tachykardia, hipotensja i ortostatyczny spadek ciśnienia tętniczego. Podstawowym postępowaniem
w tym przypadku jest więc uzupełnienie płynów poprzez podanie roztworów krystaloidowych.
Należy rozważy podaż tlenu przy spadku saturacji hemoglobiny oraz transfuzję koncentratu
krwinek czerwonych w przypadku objawowej hipowolemii lub spadku hemoglobiny < 10g/dl [4].
W celu odessania treści z gardła można posłużyć się rurką nosowo-gardłową. Większą
skuteczność w przygotowaniu pacjenta do badania endoskopowego uzyskuje się jednak wykonując
płukanie żołądka przez sondę żołądkową o dużej średnicy [5].
Postępowanie endoskopowe
Zastosowanie klinicznej skali Rockall'a oraz skali Blatchforda służy wyłonieniu pacjentów
wysokiego ryzyka, którym należy wykonać badanie endoskopowe w pierwszej dobie hospitalizacji.
Zastosowanie wczesnego leczenia endoskopowego redukuje potrzebę przetaczania koncentratów
krwinkowych i skraca czas hospitalizacji pacjenta. Celem badania endoskopowego jest przede
wszystkim identyfikacja miejsca krwawienia i zastosowanie odpowiedniego postępowania
leczniczego. Najwyższe ryzyko nawrotu krwawienia jest w pierwszych trzech dobach hospitalizacji,
zaleca się więc w tym czasie wykonanie wszystkich procedur endoskopowych; zarówno
diagnostycznych jak i leczniczych [6]. Należy pamiętać o endoskopowej ocenie ryzyka nawrotu
krwawienia wg skali Forresta.
Metody endoskopowej hemostazy
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 1/3
lekarzzakaznik.pl
U pacjentów z endoskopowo ocenionej grupy wysokiego ryzyka, tj. gdy widoczne jest aktywne
krwawienie bądź niekrwawiące naczynia, należy wykonać hemostazę. Endoskopowa hemostaza w
tej grupie pacjentów zmniejsza ryzyko nawrotu krwawienia, potrzebę wykonania operacji oraz
śmiertelność [7]. Dostępnych jest wiele metod endoskopowego tamowania krwawienia z wrzodu
trawiennego. Wykorzystuje się podśluzówkowe wstrzykiwanie soli fizjologicznej, leków o działaniu
wazokonstrykcyjnym, środków obliterujących oraz cyjanoakrylowych klejów tkankowych.
Zastosowanie mają także kontaktowe i niekontaktowe metody termiczne, np. elektrokoagulacja i
koagulacja plazmą argonową (APC - ang. argon plasma coagulation). Spośród metod
mechanicznych głównie stosowane są klipsy endoskopowe. Zastosowanie wyżej wymienionych
metod endoskopowego tamowania krwawienia dają istotną klinicznie korzyść w porównaniu z
zastosowaniem metod nieendoskopowych [7]. Badania dowodzą, że należy zastosować drugą
metodę endoskopowej hemostazy obok miejscowego podania noradrenaliny (w rozcieńczeniu
1:10000). Zastosowanie poza noradrenaliną innej substancji (np. kleju tkankowego, czy substancji
obliterującej) lub metody termicznej zmniejsza ryzyko nawrotu krwawienia, operacji oraz
śmiertelność w tej grupie w porównaniu z podaniem samej noradrenaliny [8]. Nie jest polecane
wykonywanie planowo powtórnej gastroduodenoskopii, gdyż osiąga się jedynie bardzo nieznaczny
spadek ryzyka nawrotu krwawienia z wrzodu trawiennego. Powtórne wykonanie badania
endoskopowego jest zalecane w przypadku ewidentnych oznak nawrotu krwawienia oraz
niepewności co do skuteczności pierwotnej terapii.
Leczenie farmakologiczne
Zalecane jest zastosowanie inhibitorów pompy protonowej, gdyż wzrost pH > 6 uważa się za
czynnik stabilizujący skrzep, co zmniejsza ryzyko nawrotu krwawienia. Nie poleca się stosowania
blokerów receptora H2 z powodu szybkiego rozwoju tolerancji. Poleca się podanie inhibitora pompy
protonowej w bolusie oraz zlecenie wlewu dożylnego przez 72 godziny po zabiegu endoskopowym
[8]. Na obecną chwilę nie ma mocnych dowodów wskazujących na skuteczność podawania
analogu somatostatyny - oktreotydu oraz samej somatostatyny.
Postępowanie chirurgiczne
Celem postępowania chirurgicznego jest opanowanie krwawienia w przypadku braku dostępu do
metod endoskopowych oraz ich nieskuteczności. U większości pacjentów, u których występuje
nawrotowe krwawienie po zabiegu endoskopowym, udaje się opanować krwawienie tą samą
metodą. Postępowanie chirurgiczne jest również zalecane u pacjentów niestabilnych
hemodynamicznie mimo zastosowania krystaloidów i przetaczanie preparatów krwiopochodnych.
Radiologia interwencyjna
Przezskórna embolizacja jest wskazana u pacjentów, u których nie udaje się ustalić miejsca
krwawienia. Skuteczność tej metody sięga blisko 95%, a konieczność wykonania powtórnej
embolizacji wynosi około 10% przypadków [9]. W większości ośrodków ta metoda jest
zarezerwowana do przypadków, w których nie udało się opanować krwawienia metodami
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 2/3
lekarzzakaznik.pl
endoskopowymi, a pacjent jest w grupie wysokiego ryzyka operacyjnego.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 3/3

Podobne dokumenty