To nie prima aprilis lecz czarny wtorek 1 kwietnia 1941 roku

Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski
TO NIE PRIMA APRILIS LECZ CZARNY WTOREK
1 kwietnia 1941 roku .
W dniu 1 kwietnia 1941 roku gestapo przeprowadziło aresztowania na terenie całej
gminy Rejowiec. Zatrzymano przede wszystkim nauczycieli , pracowników cukrowni ,
cementowni, urzędników Urzędu Gminy , kolejarzy , rzemieślników rolników . ( … ) ,,
Głównymi sprawcami aresztowań byli miejscowi nacjonaliści ukraińscy :
- S….ha Jan ( przywódca nacjonalistów ukraińskich, szef biura Cukrowni
,,Rejowiec ,, , sprawował też obowiązki głównego księgowego .
Wyjechał na Wołyń z żoną i córką Wierą do cukrowni ,, Szpanów,,.
Zasłynął w Rejowcu z powiedzenia , ,, że jak na każdym słupie
będzie wisiał Żyd – to się ucieszy ,, )
- N…a Jan ( sekretarz gminy od 16.12.1939r ) , zlikwidowany przez AK w 20.10.1943r.
- J…..k Władysław ( pomocnik sekretarza gminy w Pawłowie )
- T…z Marjan ( ksiądz prawosławny w Rejowcu ) , uciekł z Rejowca gdy przez
pomyłkę zastrzelono jego ojca Aleksandra .Wyrok wykonywał
na zlecenie AK P…k.
- K..ć Aleksander ( III Hilfssekretar od 1.06.1940r , komendant OSP w Rejowcu )
,główny inspirator przy sporządzaniu list .Wydał Niemcom
zastępcę komendanta OSP w Rejowcu Uciekł z Rejowca w
połowie lipca 1944r .Ukrywał się w pierwszych latach po
wyzwoleniu .
- U..k Leon , zlikwidowany przez AK 28.06.1943 roku
- K…..t Aleksander , zlikwidowany na terenie cukrowni .Wyrok wykonał P…k
- K…h Iwan i Pawło ( bracia ) , pomimo ukrywania się , zostali zlikwidowani
przez AK w dniu 20.09.1943 roku ( mieli duży wkład w
aresztowaniach i likwidacji Polaków w latach 1941 – 1942 . )
- M…o Teodor – sklepikarz , który oficjalnie wypowiadał się , że ( … ) ,,
przyszedł czas aby wykończyć Polaków , dlatego , kupił sobie
buty aby ich krew nalewała się za cholewę ,, . Zlikwidowany
przez AK w połowie grudnia 1941 roku .
1
Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski
Od pierwszych dni okupacji podjęli współpracę z Niemcami , którzy sporządzili
stosowne listy . Egzekucje nadzorował szef chełmskiego Polizei Sipo , SS Oberscharfuhrer Hugo
Raschendorfer . ,, .
,, ( … ) W bestialski sposób nad ludnością polska mścili się Ukraińcy ,,.
1
W sumie aresztowano 50 osób . Po 2 tygodniach śledztwa zwolniono 9 . Rozstrzelano – 41
w tym 6 nauczycieli .
Wykaz zamordowanych
1 Adamczyk Longim
Rejowiec
2 ppor. Cegłowski Tadeusz s. Wacława
,,
kierowca w cukrowni
prac. Cukrowni
3 Dzierżanowski Józef
,,
akcyzowy w cukrowni
4 Dzierżanowski Witold
,,
leśniczy
5 Drabikowski Zygmunt
,,
buchalter w cukrowni
6 Ficek Ludwik Julian
,,
ślusarz w cukrowni
7 Gaczoł Kazimierz
,,
nauczyciel
8 Horodyski Mieczysław
,,
9 Jamroc Kazimierz
11 Kulczycki Stanisław
kierownik gorzelni ( 18.01.1943r Oświęcim )
,,
10 Kamiński Władysław
*
,,
lekarz medycyny
,,
główny insp. Plantacji w cukrowni
12 Kulczycki Czesław s. Stanisława
13 Mardoń Antoni
14 ppor. rez. Mazurek Józef
zmianowy w cukrowni
,,
,,
student
nauczyciel kierownik szkoły Nr. 2
,,
nauczyciel
Cytat pochodzi z Ankiety – dotycząca przebiegu działań wojennych oraz okupacji niemieckiej . Zarząd
Gminy Rejowiec . Rejowiec dn. 12.09.1946r. W podpisie – Wójt gminy Krawczyk Jan .
1
2
Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski
15 Mierosławski Michał
,,
mechanik w cukrowni
16 Małysz Jan
,,
młynarz
17 Nowak Witold
,,
rolnik
18 ppor. Pośpiech Józef
,,
19 Psujek Stanisław
,,
20 plutonowy Sałata Ignacy
,,
21 Sowa Kazimierz
,,
22 Turewicz Feliks
,,
23 ppor, rez. Wójcik Michał
,,
25 Zdunek Zofia
,,
26 Dubiel Tomasz
ślusarz w cukrowni
nauczycielka ( zginęła na Zamku )
rolnik ( Prezes Kasy Stewczyka )
rolnik ( w komisji Kasy Stewczyka )
,,
29 Jasiński Jan
rolnik ( były pod wójt )
Niedziałowice
30 Jasiński Adam s. Jana
,,
31 Belawander Józef
Stajne
32 Kuncewicz Włodzimierz
rolnik
rolnik
pracownik PKP
Morawinek
33 Kuncewicz Stanisław
,,
34 Kowalczyk
s. Jana
,,
35 Małecki
s. Jana
,,
37 Polak Kazimierz
nauczyciel
,,
28 Niedbała Antoni
komendant placówki w Rejowcu
nauczyciel kierownik szkoły nr. 1
Kobyle
27 Krych Szymon
listonosz
,, I zastępca sekretarza gminy od 01.12.1932r
24 Wysocki Stanisław
36 Miller
wójt gminy
cementownia ,, Firley ,,
,,
,,
pracownik PKP
,,
cementownia ,, Firley ,,
,,
,,
,,
3
Copyright © 2009 Zdzisław Kalinowski
38 Kraszewski
Krzywowola
39 Radzicki Klemens
rolnik
,,
40 Doroszewski Stanisław
Wereszcze Małe
41 mgr Górny
Warszawa
rolnik
rolnik
aresztowany w Adamowie
Kulczycki Stanisław – fotografia nagrobna .
•
Ciało Kulczyckiego Stanisława wyjątkowo zostało wydane żonie po wielu
staraniach . Pochowany został na miejscowym cmentarzu przy alei głównej .
Aresztowanych w dniu 1 kwietnia 1941 roku , po 2 tygodniach
przesłuchań ,Niemcy zwolnili następujące osoby:
Latecki Ryszard
Madeński Kazimierz
Miszczuk Jan
Ciszewski Wacław
Skrzyński Zygmunt *
Buza Jan
Rudzki Jan
Rudzki Władysław
Górniecki Stefan
•
W roku 1942 zwolniony z obozu Majdanek , wkrótce zmarł .
Dodatkowe dane
W dniach 3 / 4 czerwiec 1940 rok w czasie tzw. ,, Akcji AB,, został
zamordowany w ,, Kumowej Dolinie Sztaba Jan - zatrudniony w Cementowni ,, Firley ,, .
4