przyroda jak dzieło sztuki

Transkrypt

przyroda jak dzieło sztuki
Od redakcji
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia życzymy, aby Cicha Noc napełniła
Państwa spokojem, radością i nadzieją. Niech będzie także źródłem refleksji, że warto
czasem wierzyć w to, co po ludzku wydaje się niemożliwe.
Aby umilić świąteczny czas, mamy dla Państwa obrazek z kolędnikami, którzy mogą
nabrać rysów każdego z nas. Wystarczy wkleić tam zdjęcia swoje i swoich bliskich.
Redaktor prowadzący
MAGDALENA KUJAWA
W grudniu Ikar prezentuje:
Wydarzenie miesiąca
2-7
Słowa pełne znaczeń
Poeci intelektu
Przyroda jak dzieło sztuki
Miniatury wielkiego ekranu
Pamięci GC
8-9
Śmierć na pięć
Pustki nagrodzone
Premiery teatralne
10-11
Prawda, legenda, baśń
Europejska Stolica Kultury
12
Rok kulturalny
Kulturalny listopad w obiektywie
13
Fotograficzny przegląd wydarzeń
Rozmowa miesiąca
14-16
Obrazy zamiast nut - wywiad z Dominiką Eską
Lektury z górnej półki 17
Fantazje grudniowej nocy
Wydawca: Urząd Miasta Torunia, Wały gen. Sikorskiego 8, tel. (056) 611 87 15. Redaktor prowadzący: Magdalena Kujawa
(tel. 611 86 82, e-mail: [email protected], www.torun.pl/ikar). Okładka, program i kartka: Piotr Florianowicz.
Foto: Magdalena Kujawa, Małgorzata Litwin, Wojtek Szabelski/freepress.pl, Grzegorz Leśniewski, archiwa artystów i organizatorów,
Internet. Skład i przygotowanie: Marcin Treichel (608 59 00 71, www.treichel.pl).
Druk: Zakład Poligraficzny Warex Sp. z o.o., ul. Bankowa 30, 87-162 Lubicz Górny, tel. (056) 678-51-77
Uwaga! Informator redagowany jest z wyprzedzeniem, mogą więc nastąpić zmiany w programach niektórych imprez.
1
2
Wydarzenie miesiąca
Wydarzenie miesiąca
SŁOWA PEŁNE ZNACZEŃ
Pierwsze dwa tygodnie grudnia to
w naszym mieście święto literatury.
Po raz piętnasty odbędzie się w tym
czasie Toruński Festiwal Książki.
Na festiwalowe wydarzenia złożą się
spotkania autorskie, warsztaty, wystawy
i konkursy. Będą akcenty muzyczne
i teatralne. Zaplanowano liczne propozycje
dla młodych czytelników, jak i dla dojrzałych
smakoszy literatury.
Oko w oko z autorem
Na początek dwa wieczory, podczas
których spotkamy się z twórcami.
1 grudnia w Kafeterii Struna Światła
o swojej poezji opowie Krzysztof Karasek.
Od debiutu w 1966 r. wydał kilkanaście
tomików wierszy. W ubiegłym roku
otrzymał nagrodę Poznańskiego Przeglądu
Nowości Wydawniczych „Książka Lata”
za tomik poezji „Autostrady i konie”. Jury
w uzasadnieniu werdyktu napisało: „za
poezję na wysokiej stopie, w której słowo
i życie splatają się ze sobą w mocnym,
fascynującym uścisku”.
Miłośnicy literatury z pewnością
nie opuszczą 2 grudnia wieczoru
autorskiego jednej z najbardziej cenionych
współczesnych pisarek Olgi Tokarczuk.
O jej twórczości tak pisał Przemysław
Czapliński: „Literaturę traktuje tak jak
rozmowę. A skupienie, z jakim opowiada,
udziela się czytelnikom. Potrafi dokonać
tego, co najtrudniejsze: odsłonić doniosłość
skrytą w codzienności”. Autorka „Prawieku
i innych czasów”, „Domu dziennego, domu
nocnego” i „Biegunów” gościć będzie
w Dworze Artusa.
9 grudnia do Torunia przyjedzie
poeta, tłumacz, prozaik i malarz w jednej
osobie, czyli Jacek Dehnel. Laureat
Nagrody Kościelskich i Paszportu Polityki,
nominowany do Nagrody Nike za powieść
„Balzakina” przedstawi swój nowy tom
O swojej nowej powieści podczas spotkania opowie Olga Tokarczuk
wierszy „Ekran kontrolny”. Na spotkanie
zaprasza Piwnica pod Aniołem.
Najważniejszym wydarzeniem festiwalu
będzie z pewnością 13 grudnia wręczenie
Nagrody Miast Partnerskich Torunia
i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego
dwóm wybitnym poetom i eseistom:
Adamowi Zagajewskiemu oraz Dursowi
Grünbeinowi (więcej na ten temat na stronie
4). Z Adamem Zagajewskim miłośnicy jego
twórczości będą mogli się spotkać dzień
wcześniej w Dworze Artusa.
Poznajmy swoje
Będą też podczas festiwalu spotkania
z twórcami związanymi z Toruniem.
7 grudnia w Domu Muz odbędzie się
wieczór promujący nowy tom poetycki
Krzysztofa Ćwiklińskiego „Książę poetów
żegna ukochane miasto”. Znajdziemy
w nim dialog z tekstami kultury, ale także
podstawowe egzystencjalne niepokoje.
9 grudnia nową książkę „Fronasz”
zaprezentuje Miłka Malzahn - pisarka,
tekściarka i wokalistka. Swoje wiersze
przedstawi 11 grudnia w Domu Muz
Mariusz Słonina, redaktor naczelny
studenckiego pisma „Podaj Dalej”.
Toruńskich akcentów będzie podczas
festiwalu więcej. 4 grudnia w Ratuszu
Staromiejskim odbędzie się prezentacja
katalogu numizmatów wydanych w Toruniu
„Corpus Nummorum Civitas Thorunensis”
autorstwa Jarosława Dutkowskiego
i Adama Suchanka. Dwa dni później
w tym samym miejscu zaprezentowane
zostaną najnowsze publikacje poświęcone
słynnemu toruńskiemu astronomowi:
„Mikołaj Kopernik. Życie i działalność”
oraz „Najcenniejsze kopernikana ze
zbiorów Muzeum Okręgowego w Toruniu”.
Przy tej okazji przedstawione zostaną
również unikatowe eksponaty związane
z Kopernikiem. „Perły z lamusa” - to tytuł
kolejnej publikacji Muzeum Okręgowego
pokazującej najcenniejsze zbiory placówki.
Więcej na ten temat dowiedzieć się będzie
można 11 grudnia.
Najmłodsi czytelnicy
Jak zawsze podczas Festiwalu Książki
sporo propozycji przygotowano dla dzieci.
W tej dziedzinie największą ofertę ma
Dom Muz. W filii przy ul. Okólnej odbędą
się warsztaty czerpania papieru. Tam
również zaplanowano imprezę pod nazwą
„Gwiezdne czytadło”, podczas której młodzi
odbiorcy zapoznają się z fragmentami
„Dzienników gwiazdowych” Stanisława
Lema. Ciekawie zapowiadają się również
warsztaty „Wiersze malowane spray’em”.
W Domu Muz przy ul. Poznańskiej odbędzie
się impreza plastyczna pod hasłem
„Książka - oknem na świat”. Punktem
wyjścia do działań plastycznych podczas
warsztatów „Pociąg pełen bajek” będzie
z kolei wiersz Juliana Tuwima „Lokomotywa”.
Połączeniem sztuk plastycznych z pięknym
słowem będzie także impreza
„Kto znalazł przyjaciela, skarb znalazł”,
czyli przestrzenne ilustrowanie przysłów.
Zbliżenie na Chiny
8 grudnia torunianie zapoznają się
z literaturą i kulturą Chin. W Dworze Artusa
odbędzie się wernisaż wystawy „Chiny
w kalejdoskopie”, spotkanie z poetami
chińskimi oraz pokaz multimedialny „Chiny
w oczach torunian”.
Wystaw będzie podczas festiwalu więcej.
W Dworze Mieszczańskim od 5 grudnia
oglądać będzie można ekslibrisy Marka
Głowackiego, zaś w Ratuszu Staromiejskim
o życiu i twórczości Juliusza Słowackiego
opowie Barbara Wachowicz i zaprezentuje
wystawę poświęconą wieszczowi.
Stałym elementem festiwalu są konkursy.
Jak zawsze w Piwnicy pod Aniołem
9 grudnia odbędzie się Otwarty Turniej
Jednego Wiersza, zaś w Dworze Artusa
rozstrzygnięty zostanie 12 grudnia XXIII
Ogólnopolski Konkurs Poetycki „O liść
konwalii” im. Zbigniewa Herberta.
Dopełnieniem festiwalu będą imprezy
muzyczne. 3 grudnia w Dworze Artusa
zespół muzyki dawnej Ars Cantus oraz
aktorzy Teatru Współczesnego we Wrocławiu
zaprezentują program literacko-muzyczny
„Ojcze nasz - nasz. Inspiracje”. 12 grudnia
zapraszamy do Kafeterii Struna Światła
na akustyczny koncert Hotelu Kosmos.
Koordynatorem festiwalu jest Wydział
Kultury Urzędu Miasta. Na wszystkie
imprezy wstęp jest wolny. (mk)
Jacek Dehnel spotka się z czytelnikami
w Piwnicy pod Aniołem
3
Wydarzenie miesiąca
Wydarzenie miesiąca
PRZYRODA JAK DZIEŁO SZTUKI
POECI INTELEKTU
Dwóch świetnych poetów i eseistów: Adam
Zagajewski i Durs Grünbein to tegoroczni
laureaci Nagrody Miast Partnerskich Torunia
i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego.
Wyróżnienie wręczone zostanie 13 grudnia
w toruńskim Ratuszu Staromiejskim.
Adam Zagajewski,
poeta, prozaik, krytyk
literacki i eseista, urodził się
w 1945 roku we Lwowie.
Studiował psychologię
i filozofię na Uniwersytecie
Jagiellońskim.
Po ukończeniu studiów
w zakresie psychologii
w latach 1968-1975
pracował jako asystent w Instytucie Nauk
Społecznych AGH; studia filozoficzne ukończył
w 1970 r. Jako poeta debiutował w 1968 roku.
Był współzałożycielem Grupy Poetyckiej
„Teraz” oraz, wraz z Julianem Kornhauserem,
współautorem głośnego programu ideowoartystycznego formacji poetyckiej Nowa Fala.
Związany z opozycją demokratyczną, po
proteście wobec projektowanych przez reżim
komunistyczny zmian w Konstytucji PRL, został
w 1975 roku objęty zakazem druku. W 1976
roku współtworzył i redagował niezależne pismo
„Zapis”. W 1982 roku wyjechał do Paryża, gdzie
współpracował z miesięcznikiem „Kultura”
i „Zeszytami Literackimi”. Od 1988 wykładał
na uniwersytecie w Houston w USA. Do Polski
powrócił w roku 2002.
Opublikował zbiory wierszy m.in.: „Zapis”,
„Sklepy mięsne”, „Petit”, „Jechać do Lwowa”,
„Płótno”, „Dzikie czereśnie”, „Ziemia ognista”,
„Trzej aniołowie” i „Powrót”; powieści: „Ciepło,
zimno”, „Słuch absolutny” i „Cienka kreska”;
zbiorów esejów i opowiadań: „Drugi oddech”,
„Solidarność i samotność”, „Dwa miasta
i „Obrona żarliwości”. Jest laureatem licznych
międzynarodowych nagród literackich, w tym
niemieckich: im. N. Lenaua, im. H. Bienka,
Fundacji im. Konrada Adenauera. W roku
2008 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim
Orderu Odrodzenia Polski.
Poezja Adama Zagajewskiego, początkowo
„antypoetyczna” i wierna dyrektywie „mówienia
wprost”, zwięzła, prosta, surowa w wyrazie
i zdyscyplinowana emocjonalnie, począwszy od
tomu „Jechać do Lwowa” przeradza się
w lirykę filozoficzną o skomplikowanej metaforyce
i bogatej symbolice, osadzonej w problematyce
tradycji i tożsamości kultury europejskiej,
w której ważną rolę odgrywa tajemnica wpisana
w przeżywanie współczesności i mityzacja
rzeczywistości. Sam Zagajewski definiuje poezję
jako sztukę układania i przetwarzania wyrażeń
myślowych, jednocześnie odnosząc się z dużym
dystansem do własnej twórczości.
Durs Grünbein (ur. 1962 w Dreźnie) mieszka
od 1986 roku w Berlinie. Poeta, tłumacz
i eseista. Po krótkotrwałych studiach teatralnych
po roku 1989 podróżował po Europie, Azji
Południowo-Wschodniej i USA.
W roku 1988 zadebiutował
tomem poezji „Grauzone
morgens“. W tekstach z lat
1985-1988 przekazuje za
pomocą poetyckich, acz
nie artystowskich zbliżeń
ze światem codziennym
autentyczne doznania
mieszkańca enerdowskich
metropolii. Powstał w ten
sposób zapis świata realnego socjalizmu
w stanie duchowej pustki i zbliżającej się
agonii. Znaczny rezonans przyniósł kolejny tom
„Schädelbasislektion” (1991), w którym Grünbein
starał się zmierzyć z osobiście przeżywaną
problematyką zjednoczenia Niemiec, penetrując
pojęcia oraz język polityki. Twórczość artysty nie
poddaje się żadnemu programowi estetycznemu,
cechuje ją otwartość na aparaturę pojęciową nauk
przyrodniczych oraz akceptacja zmian w percepcji
rzeczywistości w świecie marginalizacji podmiotu
i nadmiaru doznań medialnych.
W kolejnych tomach poetyckich oraz
coraz liczniejszych esejach podejmuje pisarz
intelektualny dialog z myślicielami (Seneka,
Kartezjusz, Wittgenstein) oraz poetami
(niemieccy klasycy, japońska tradycja wierszy
haiku). Tłumaczył na niemiecki m.in. dramaty
Ajschylosa. Krytyka postrzega go jako poetę
intelektualnego i świetnego stylistę. Jest
autorem ponad 20 książek. Na język polski
przetłumaczono dotychczas jedynie pojedyncze
jego wiersze („Literatura na świecie”, nr 3/1998).
Jako najmłodszy w historii autor został
w 1995 roku uhonorowany najbardziej
prestiżową niemiecką nagrodą literacką
im. Georga Büchnera.
(sylwetki laureatów opracował
dr Krzysztof Ćwikliński)
Niemal każde z tych zdjęć okupione
jest wielogodzinnym czekaniem na
odpowiednią sytuację, ujęcie, światło.
Czasem o kadrze decyduje również
łut szczęścia. 7-13 grudnia po raz
drugi będzie można w Toruniu oglądać
najciekawsze dokonania fotografików
przyrody podczas festiwalu Sztuka
Natury.
Na tygodniową imprezę złożą się
wystawy, spotkania z twórcami i pokazy
multimedialne, swój finał będą miały
również dwa konkursy. Pierwszy z nich
wyłoni najciekawsze pokazy cyfrowe,
których tematem jest przyroda. Drugi fotograficzny, zatytułowany „Makro-Światy”,
ma prezentować dziko rosnące rośliny oraz
dziko żyjące zwierzęta. Plon tego konkursu
będzie można oglądać na wystawie
w Ogrodzie Zoobotanicznym do końca
stycznia 2010 r.
W Dworze Artusa, gdzie odbywać się ma
większość festiwalowych wydarzeń, otwarta
zostanie wystawa „Dziesięć lat flirtowania
z przyrodą” podsumowująca dekadę
działalności Okręgu Pomorsko-Kujawskiego
Związku Polskich Fotografików Przyrody.
W Galerii Hotelu Filmar
od 8 grudnia prezentowana będzie wystawa
zdjęć jednego z czołowych toruńskich
fotografików Andrzeja Skowrońskiego.
„O czym szepcze piach i woda” to niezwykłe
fotografie z pozornie zwykłych wakacji
nad morzem. „Strażnicy Krajobrazu” to
z kolei wystawa zdjęć drzew autorstwa
Andrzeja Waligóry, która prezentowana
będzie w Piwnicy pod Aniołem od 10
grudnia. Fotografię podwodną Macieja
Fot. Grzegorz Leśniewski
4
Tomaszewskiego oglądać można z kolei
od końca listopada w Muzeum Podróżników.
„H2O” to ekspozycja ilustrująca życie
w zbiornikach wodnych Polski, Austrii,
Egiptu, Portugalii i USA. Do rodzimych
krajobrazów ograniczy się wystawa „Magia
przyrody” Marcina Nawrockiego, którą
obejrzeć będzie można w Domu Eskenów.
Jedna z ekspozycji prezentowana będzie
także poza Toruniem. W Brodnickim Domu
Kultury pokazane zostaną zdjęcia Dariusza
Sarnowskiego „Światłem opisane”.
Ale festiwal to nie tylko wystawy.
To również spotkania z fotografikami
przyrody, którzy opowiedzą o tym, jak
powstawały ich zdjęcia. W tym roku będzie
okazja do bliskiego kontaktu z twórcami
telewizyjnego programu „Dzika Polska”.
Do Torunia przyjadą i swoje zdjęcia pokażą:
Marek Wyszomirski, Grzegorz Leśniewski,
Paweł Bieniewski oraz wymienieni już
autorzy wystaw: Andrzej Waligóra, Andrzej
Skowroński, Dariusz Sarnowski, Marcin
Nawrocki i Maciej Tomaszewski.
Organizatorem Festiwalu Fotografii
Przyrodniczej „Sztuka Natury” jest Fundacja
Amicus Universitatis Nicolai Copernici.
Więcej informacji na stronie
www.sztukanatury.pl (mk)
5
6
Wydarzenie miesiąca
MINIATURY WIELKIEGO EKRANU
Kilkadziesiąt projekcji trwających od
kilku minut do pół godziny pokazanych
zostanie podczas trzydniowego Toruń
Short Film Festival. Po raz drugi w Kinie
Centrum 4-6 grudnia będziemy mogli
zobaczyć najciekawsze miniprodukcje
z kilku krajów Europy i nie tylko.
Organizatorzy przyznają, że Toruń Short
Film Festival jest dzieckiem lipcowego
Festiwalu Tofifest.
- O wiele łatwiej nam nawiązać
współpracę międzynarodową dzięki renomie
Tofifestu - podkreśla Kafka Jaworska.
- W ten sposób festiwal krótkometrażowy
może rozbudować swój program.
Właśnie efektem kooperacji Tofifest ze
Swiss Films jest jedno z głównych pasm
Toruń Short Film Festiwal, w którym
zaprezentowane zostanie kino szwajcarskiej
reżyserki Urszuli Meier. Będzie można
zobaczyć krótkometrażowe filmy
(dokumenty i fabuły) zdobywczyni Złotego
Anioła za film „Home” na tegorocznym
Tofifest, nominowanego również do Oscara.
Pasmo Kurzfilm.De...Best, prezentujące
kino niemieckie, powstało dzięki współpracy
z festiwalem w Hamburgu. To okazja do
zobaczenia nie tylko fabuł, ale także filmów
eksperymentalnych, animacji i dokumentów.
Możliwe, że prezentacjom niemieckich
produkcji towarzyszyć będą prelekcje.
Kino z Antypodów to nazwa pasma,
w którym zaprezentowane zostaną ciekawe
i coraz bardziej doceniane produkcje
australijskie. Kolejne duże pasmo
festiwalowe, pod nazwą Jesienna Sjesta,
powstało dzięki współpracy ze znaczącym
hiszpańskim festiwalem
w Gijon. Będzie więc przegląd najnowszego
krótkometrażowego kina hiszpańskiego,
niekoniecznie tego obsypywanego
nagrodami. Raczej stworzona zostanie
okazja do zobaczenia produkcji reżyserów,
którzy pojawili się na hiszpańskim rynku
filmowym w ciągu ostatnich kilku lat.
- Będzie możliwość zaobserwowania, jak
wyglądają debiuty reżyserskie w Hiszpanii
i porównania ich z polskimi - stwierdza
Marek Golonko.
Kino rodzime będzie bogato
reprezentowane podczas festiwalu.
To także jedyne festiwalowe pasmo
konkursowe. Nagrodę dla najlepszego
filmu przyzna publiczność. Warto brać
udział w plebiscycie, bo wśród głosujących
także rozlosowana zostanie cenna
nagroda. Warto też zobaczyć polskie
produkcje, bo jak podkreślał Janusz
Zaorski, przewodniczący Konkursu
Kina Niezależnego i Młodego Kina na
tegorocznym festiwalu w Gdyni, młodzi
stworzyli filmy na bardzo wysokim poziomie
i depczą już po piętach swoim starszym
kolegom. Podczas toruńskiego festiwalu
pokazany zostanie m.in. nagrodzony
Grand Prix w Gdyni obraz Jakuba Czekaja
„Ciemnego pokoju nie trzeba się bać”.
W sumie w paśmie zobaczymy ponad
10 filmów.
W Kinie Centrum czekają nas więc długie
godziny krótkich projekcji. (mk)
8
Pamięci GC
Pamięci GC
ŚMIERĆ NA PIĘĆ
Choć nie ma go z nami od ośmiu lat,
jego przeboje, takie jak „Telefony”, Biała
flaga” czy „Masakra”, przeszły do historii
polskiego rocka, a dla fanów zawsze
będą żywe. Grzegorz Ciechowski, lider
zespołu Republika, ale także świetny
solista, kompozytor, autor tekstów
i producent, zmarł 22 grudnia 2001 r.
Kolejny raz Toruń udowodni, że pamięta
o tym, iż wszystko zaczęło się właśnie tu.
Od śmierci autora „Paryż-Moskwa 17:15”
co roku w Studenckim Klubie Od Nowa,
gdzie Republika rozpoczynała swoją
karierę, odbywa się Koncert Specjalny
Pamięci Grzegorza Ciechowskiego.
Towarzyszy mu zawsze niezwykła
atmosfera i wspaniali goście. Znakomici
muzycy, należący do absolutnej polskiej
czołówki, prezentują swoje interpretacje
utworów Republiki i Obywatela G.C.
Do tej pory za organizację koncertu
odpowiedzialny był menadżer Republiki
Jerzy Tolak. W ubiegłym roku wycofał
się, ale Toruń postanowił kontynuować
koncerty. Choć podobnie jak w latach
poprzednich organizatorzy nie zdradzają
szczegółów, szef Studenckiego Klubu
Od Nowa Maurycy Męczekalski zapowiada,
że Toruń odwiedzą równie znakomici goście.
Ubiegłoroczny koncert zakończył
jeszcze jeden etap związany z Republiką.
Muzycy zespołu zagrali wtedy po raz
ostatni razem, akompaniując wokalistom
wykonującym utwory Ciechowskiego. Nie
znaczy to jednak, że w tym roku Zbyszek
Krzywański, Sławek Ciesielski i Leszek
Biolik nie pojawią się na scenie. Będą
obecni, ale już nie jako gospodarze, lecz
goście koncertu. Wokalistom występującym
na scenie towarzyszyć będzie specjalnie na
ten wieczór powołana supergrupa, złożona
ze znakomitych instrumentalistów. Wystąpią
również zespoły w pełnym składzie.
Organizatorzy zdradzają jeszcze jeden
szczegół: koncert ma zyskać nowatorską
oprawę wizualną. Pewne jest również to,
że jak co roku wręczona zostanie podczas
koncertu Nagroda Artystyczna Miasta
Torunia im. Grzegorza Ciechowskiego.
Tym razem jej laureatem jest warszawska
formacja Pustki (więcej na ten temat na
sąsiedniej stronie). Da ona krótki koncert,
na który przygotowuje również swoją
interpretację przeboju Republiki „Znak =”.
Koncert odbędzie się w sobotę, 19 grudnia
o godz. 20.00. Bilety kosztują 60 zł (w dniu
koncertu 70 zł, choć na zakup w ostatniej
chwili nie ma co liczyć). Osoby spoza
Torunia mogą kupować bilety wpłacając
pieniądze na specjalne konto. (mk)
PUSTKI NAGRODZONE
Warszawska formacja Pustki jest
tegorocznym laureatem Nagrody
Artystycznej Miasta Torunia im.
Grzegorza Ciechowskiego. Kapituła
nagrodziła Pustki „za doskonały poziom
muzyczny i literacki płyt zespołu,
ze szczególnym wyróżnieniem prób
odczytania klasyki polskiej poezji
w sposób odpowiadający duchowi
naszych czasów”.
Doceniono też wszechstronność
twórczości zespołu, który doskonale
odnajduje się w przestrzeni teatru, czy filmu,
„przy zachowaniu muzycznej wyjątkowości
i oryginalności”. Grupa Pustki powstała
w 1999 r. w podwarszawskim Ostrówku.
Założyli ją Radek Łukasiewicz i Janek
Piętka. Od tego czasu zespół nagrał albumy
„Studio Pustki” (2001) i „8 Ohm” (2004).
W 2006 r. ukazała się trzecia płyta Pustek
zatytułowana „Do Mi No”. Przyczyniła się
ona do wzrostu popularności grupy dzięki
przebojowym piosenkom takim jak „Telefon
do przyjaciela”, „Nic do powiedzenia”,
czy „Słabość chwilowa”, często emitowanym
na falach ambitniejszych rozgłośni
radiowych. Czwarta płyta grupy zatytułowana
„Koniec kryzysu”, promowana singlem
„Parzydełko” okazała się kolejnym
przełomem w karierze zespołu, zdobywając
jeszcze większą popularność niż jej
poprzedniczka. Zespół zebrał znakomite
recenzje, został nominowany do wielu
prestiżowych nagród, takich jak Paszport
Polityki czy Fryderyk. Radiowa „Trójka” oraz
popkulturowe pismo „Pulp” uznały Pustki
za zespół roku a „Koniec Kryzysu” za album
roku 2008. Opublikowany jesienią 2009 roku
album „Kalambury” to już piąta płyta Pustek.
Znajdują się na nim utwory napisane do
wierszy znanych polskich poetów: m.in.
Bolesława Leśmiana, Danuty Wawiłow,
Stanisława Wyspiańskiego, Tadeusza
Gajcego, Władysława Broniewskiego.
Na płycie znalazło się także miejsce
dla specjalnych gości: Kasi Nosowskiej
i Artura Rojka.
Obecnie zespół występuje w składzie:
Radek Łukasiewicz, Grzegorz Śluz, Barbara
Wrońska, Szymon Tarkowski.
Przypominamy, że kapitułę przyznawanej
od ośmiu lat Nagrody Artystycznej Miasta
Torunia im. Grzegorza Ciechowskiego
tworzą: Leszek Biolik, Zbigniew Derkowski,
Zbigniew Krzywański, Marek Niedźwiecki,
Jerzy Tolak, Mariusz Składanowski, Andrzej
Świetlik i Jan Wołek. Jej dotychczasowymi
laureatami są: Paulina Bisztyga, Konrad
Niewolski, Piotr Rogucki, Joanna Piwowar,
Zespół Filmowy Paladino, Galeria Rusz
i Lao Che.
Nagroda wręczona zostanie 19 grudnia
podczas koncertu pamięci Grzegorza
Ciechowskiego w klubie Od Nowa.
Następnego dnia zespół zagra koncert
w Piwnicy pod Aniołem.
Janusz Milanowski
9
Premiery teatralne
Premiery teatralne
PRAWDA, LEGENDA, BAŚŃ
Na zakończenie roku toruńskie teatry
przygotowują nowe przedstawienia.
Będzie klasyka dramatu dla dorosłych
i ciekawe propozycje dla dzieci, w tym
również w dziecięcym wykonaniu.
Teatr im. Wilama Horzycy zaprasza
5 grudnia na inscenizację jednego z najbardziej
znanych dramatów europejskich, „Dzikiej
kaczki” Henryka Ibsena. To znakomicie
skonstruowana opowieść, w której
najważniejsze jest pytanie o prawdę i jej wpływ
na życie bohaterów. W sztuce norweskiego
dramaturga, inaczej niż w Biblii, prawda nie
niesie wyzwoleniam, lecz doprowadza do
rodzinnej tragedii.
- Dla ludzi idealistycznie nastawionych do
świata prawda jest nieodłączna od dobra
- opowiada reżyserka spektaklu Agnieszka
Lipiec-Wróblewska. - Ja uważam inaczej.
Krzysztof Piesiewicz powiedział mi kiedyś:
„Nie warto wiedzieć wszystkiego”. Poza
tym prawdę każdy powinien odkrywać sam.
Nigdy nikt nie powinien robić tego za nas.
Manipulowanie czyimś życiem w imię nawet
szlachetnej idei wyrządza krzywdę.Drugim
ważnym aspektem dramatu Ibsena jest dla
Lipiec-Wróblewskiej delikatna psychologia
nastoletniej duszy. W kontekście licznych
doniesień o samobójstwach nastolatków
jest to temat szczególnie aktualny.
Trzecią kwestią, na którą reżyserka chce
zwrócić uwagę swoim przedstawieniem,
jest wizyjność i nowatorstwo Ibsena
w konstruowaniu portretów
psychologicznych bohaterów. Ibsen
intuicyjnie penetrował podświadomość,
a jego równolatek Freud czerpał z jego
doświadczeń. Wizyjność Ibsena ma również
znaleźć odzwierciedlenie w inscenizacji.
- Pozostaję wierna twierdzeniu: jeden
obraz za tysiąc słów. A Ibsen daje się tak
reżyserować - stwierdza Agnieszka LipiecWróblewska.
Warto dodać, że toruńskie przedstawienie
przygotowano w nowym tłumaczeniu Anny
Marciniak. Dotychczasowe przekłady
korzystały z niemieckich wersji dramatu,
co pozbawiało sztukę wieloznaczności.
Muzycznie o przyjaźni
Przyjęło się w Toruniu, że oferta Teatru
im. Horzycy kierowana jest do dorosłych
widzów, zaś dzieci odwiedzają przede
Fot. Wojtek Szabelski/freepress.pl
10
wszystkim Baj Pomorski. Raz na jakiś czas
jednak na obu scenach mamy wyjątki od tej
reguły. 12 grudnia w teatrze dramatycznym
zgromadzi się dziecięca publiczność, by
obejrzeć „Kota w butach” w formie musicalu.
Baśń przeniesie na scenę śpiewający aktor
i reżyser Jacek Bończyk, znany w Toruniu
z realizacji spektaklu z piosenkami
Grzegorza Ciechowskiego „Obywatel”.
Napisał on własną, rozszerzoną o nowe
wątki i postaci wersję opowieści Charlesa
Perrault.
- Chciałem pokazać, na czym może
polegać przyjaźń między dwiema istotami
- opowiada reżyser. - Kot, niezależnie od
tego, że jest chwalipiętą i rzuca pomysły,
które natychmiast realizuje, powoduje
jeszcze, że chłopiec, nazwany przeze mnie
Młodym, nabiera pewności siebie. Kot
pokazuje Młodemu, że żeby coś osiągnąć
w życiu, trzeba się uczyć języków, chcieć
poznawać świat i ludzi, czasem zadbać
o kondycję fizyczną, a przede wszystkim
trzeba marzyć i, co nie jest bez znaczenia,
myśleć dobrze o sobie. Chciałem sprzedać
sposób na życie, który każdemu z nas by
się przydał.
W baśniowy świat wprowadzać będzie
młodych widzów Narrator, który sprawi,
że przedstawienie będzie miało
interaktywny charakter.
Za warstwę muzyczną spektaklu
odpowiedzialny jest toruński muzyk, exgitarzysta zespołu Republika, Zbigniew
Krzywański, który skomponował wszystkie
utwory, a będzie ich w przedstawieniu sporo.
- Udało mi się namówić Zbyszka, żeby
przeszedł na jasną stronę mocy - żartuje
Jacek Bończyk. - Powstało kilkanaście
bardzo melodyjnych piosenek, które będą
sprzyjać dobremu nastrojowi.
Toruń dziecięcy
Od kilku lat przy Baju Pomorskim działa
Scena Teatru Dziecięcego. Tym razem
zespół przygotowuje przedstawienie
„Toruńskie legendy”, którego premiera
odbędzie się między Świętami Bożego
Narodzenia a Nowym Rokiem.
- To kompilacja kilku toruńskich legend,
które tworzą jedną historię - opowiada
opiekun grupy i reżyser Jacek Pietruski.
- Flisak, który wyprowadza żaby i przypływa
do nas na tratwie, zakochuje się w Katarzynie
i z tego powodu zatrudnia się w piekarni.
Oczywiście nie zabraknie najważniejszych
motywów toruńskich legend: pierników
i plagi żab. Tę ostatnią sprowadza na
miasto paskudna czarownica.
Przedstawienie prezentować będzie
różne techniki teatralne, ale głównie
rozegra się w formie teatru chińskich cieni.
Podświetlane od tyłu elementy dawać mają
kolorowy obraz. Scenografię zaprojektował
znakomity rysownik Bohdan Butenko, autor
przygód Gapiszona czy Gucia i Cezara.
- Można tu puścić wodze fantazji.
Możemy proponować różne ruchy lalek
i dzięki temu ten spektakl jest trochę nasz opowiada jedna z młodych aktorek, Natalia
Mielcarek.
- Dla mnie najważniejsze jest to, żeby
czerpać z tego radość i dobrze się przy
tym bawić, a jednocześnie stworzyć coś
naprawdę fajnego. A kiedy ludziom się
podoba, to jest największa nagroda za trudy
przygotowań. - dodaje Tomek Szałwiński,
który zagra Bogumiła.
- Nie jest ważne, czy oni chcą zostać
aktorami czy nie - podkreśla Jacek Pietruski.
- Najważniejsze jest, że uczą się wychodzić
do ludzi. Potem, kiedy będą lekarzami,
prezesami firmy czy nawet zwykłymi
sprzedawcami w sklepie, będzie im
o wiele łatwiej nawiązać kontakt z drugim
człowiekiem. Tego się nie da przecenić. (mk)
11
12
Kulturalny listopad w obiektywie
Europejska Stolica Kultury
ROK KULTURALNY
Grudzień zachęca do podsumowań.
Toruń w 2009 roku był miastem,
które zaskakiwało i pozytywnie,
i negatywnie, jeżeli chodzi o kulturalne
oblicze miasta. Najważniejsze, że wiele
wydarzeń i działań zyskało europejskie
i międzynarodowe oblicze. To dla naszej
kandydatury do miana Europejskiej
Stolicy Kultury niezwykle ważne, bo tylko
z mocnymi „produktami” kulturalnymi
mamy szanse w tej walce.
Czy można podsumować rok w kulturze
miasta tak, by nikogo nie pominąć?
Absolutnie nie da się tego zrobić
obiektywnie, zawsze ktoś będzie czuł się
urażony. Dlatego potraktujmy ten tekst jako
próbę wskazania kierunku, w jakim kultura
powinna iść, by zdobyć miano Europejskiej
Stolicy Kultury.
Zdarzeniami roku były z pewnością
festiwale, zwłaszcza te, które zdecydowały
się otworzyć Toruń na Europę.
Pozytywnie zaskoczył Plateaux Festival.
Organizowany i w Toruniu, i w Bydgoszczy
imponuje programem. Wprowadza w nasze
miasta nowatorską, niosącą odświeżający
powiew muzykę. Dj’e eksperymentatorzy
uznani w całym świecie przyjeżdżają
na Plateaux, by grać tu swoje jedyne
koncerty w Polsce. Fani, którzy dotychczas
musieli jeździć po kraju, szukając swoich
rytmów, teraz znajdą to, co najlepsze
u siebie na miejscu. Co będzie dalej z
Plateaux, zobaczymy, my w każdym razie
dopingujemy.
Zdecydowanie plus należy się dla festiwalu
billboardu i sztuki ulicznej Art Moves. Galeria
Rusz, która imprezę nam zorganizowała,
zaproponowała znakomite wyjście ze sztuką
w przestrzeń miasta, i to sztuką ambitną.
Unikatowe megaprace Burtynsky’ego na
ścianach domów, artystyczne billboardy
na najbardziej uczęszczanym placu miasta.
Sztuka wyszła do ludzi, ludzie podeszli
do sztuki. To jest to!
Odświeżyły swoją formułę również
Spotkania Teatrów Lalkowych w Baju
Pomorskim. Więcej teatru z zagranicy,
a nawet prezentacja tradycyjnych lalek
z Chin, to na toruńskim gruncie oczekiwana
nowość. Jeżeli tak dalej pójdzie, będzie
to jeden z najbardziej otwartych na stary
kontynent festiwali teatralnych w regionie.
Byle tylko nie zapomniał o tym, że trzon
programu powinny stanowić nadal spektakle
dla dzieci.
Pisanie o Skyway można by nazwać
autopromocją, bo imprezę zrobił Toruń
2016. Ale Festiwal Światła to nowatorska
inicjatywa w Toruniu, realizująca wiele
europejskich założeń. Wymiana artystów,
realizacja europejskich projektów w Toruniu,
sięgniecie do naszej miejskiej strategii
Cosmopolis. No i wielkie zainteresowanie
widzów. Zrobiona po raz pierwszy w tym roku
impreza wytycza dobry kierunek, ale przed
nią jeszcze cały długi etap kształtowania
swojego prawdziwego oblicza. Tak więc
plusiki na razie akonto.
I na koniec film. Bo lato w Toruniu to
Tofifest. Największy w regionie i jeden
z największych w kraju letnich festiwali
filmowych. Do tego zrobiony w całości przez
organizację pozarządową. 200 filmów,
23 pasma. Szyc, Gajos, Łukaszewicz i inni.
Ogromny wymiar międzynarodowy - 54
kraje zgłosiły swoje filmy. Jak mówił szef
jury Andrzej Kołodyński: „niezwykle autorski
festiwal”. Krótko mówiąc - niepokorny
festiwal, niepokorny sukces. Miałem
przyjemność brać udział w jego organizacji,
więc wiem, co mówię.
A na koniec słówko o nadziei roku.
To znany bywalcom Klub eNeRDe.
Stworzenie dynamicznego, wrośniętego
w miasto, żywego środowiska muzycznego
jest jego niezaprzeczalnym sukcesem.
A za plamki na fasadzie, których niestety już
nie ma - mega plus. „Rodzino eNeRDe” - oby
tak dalej!
Jarosław Jaworski
Toruń 2016
Połączeniem eksperymentów muzycznych
z wizualnymi jest Plateaux Festival, którego druga edycja odbyła się w Toruniu
i Bydgoszczy. Na imprezę zjechali muzycy
z całego świata.
Po raz dwudziesty w Od Nowie odbył się
Toruń Blues Meeting. Na scenie, oprócz
rodzimych gwiazd tego gatunku, charyzmatyczny koncert dał także czarnoskóry wokalista Big Daddy Wilson.
Baśnią o niemożliwej miłości w surrealistycznej oprawie wizualnej jest najnowsze przedstawienie Baja Pomorskiego „Jaskółeczka”
Tadeusza Słobodzianka. Wyreżyserował je
dyrektor teatru Zbigniew Lisowski.
W ramach IX Dni Austrii torunianom po raz
kolejny przybliżono walory turystyczne i
kulturalne tego kraju. Były wykłady, konkursy, wystawa, koncert oraz degustacja dań.
O Grazu, mieście działalności wybitnego astronoma Jana Keplera, opowiadał Christian
Schuhböck, sekretarz generalny Alliance for
Nature.
13
14
Rozmowa miesiąca
Rozmowa miesiąca
OBRAZY ZAMIAST NUT
Rozmowa z toruńską pianistką DOMINIKĄ ESKĄ, wielokrotną stypendystką
Miasta Torunia. W listopadzie dała ona koncert podczas Dni Austrii.
Kiedy zaczęła Pani grać na fortepianie?
Niestety tego dnia, podobnie jak dnia
chrztu św., się nie pamięta. Było to w 1985 r.
Moja mama zawsze marzyła, żeby grać.
Jednak było to marzenie niespełnione,
bo nigdy nie odkryła w sobie talentu, ale
zawsze chciała, żeby pierworodna córka
grała. Na początku było to jedno z moich
zajęć, a z czasem stało się niewątpliwie
tym najważniejszym. Pasję muzyczną
odkryłam w sobie jako uczennica szkoły
muzycznej i już przez 23 lata ją rozwijam.
Dlaczego fortepian?
Kiedy byłam dzieckiem, to był w pewnym
sensie wybór rodziców. Potem okazało
się, że pragnę, by dźwięk fortepianu
towarzyszył mi przez całe życie. Poza
tym fortepian jest zawsze instrumentem
solowym lub też koncertującym, a to mi
również bardzo odpowiada. Wspaniale
czuję się na dużej estradzie jako solistka.
Gra Pani na tym samym fortepianie od
początku?
Najpierw grałam na pianinie
sprowadzonym z domu mojej babci. Potem
już pojawił się w domu fortepian mający
ponad sto lat. A z fortepianem jest jak
z winem - im starszy tym lepszy.
Granie na instrumencie muzycznym
wymaga opanowania warsztatu,
ale i wrażliwości artystycznej. Jak udaje
się Pani poprzez wypracowany warsztat
przekazać własną osobowość?
Nie rozgraniczam pracy nad warsztatem
i pracy nad stroną artystyczną, wyrazową.
Tego nie można rozdzielać. Nigdy nie
może być tak, że przygotowując utwór,
pracujemy najpierw nad techniką, uczymy
się go na pamięć, a sprawy artystyczne
zostawiamy na później. To musi zawsze
iść równocześnie, wykonawca od samego
początku musi w swojej interpretacji
zaznaczyć to, co kompozytor chciał
przekazać w dziele. Do tego trzeba znać
styl, genezę utworu, ale i wykazać się
niezbędną własną inwencją twórczą.
Inwencja to coś, co jest w człowieku,
co rodzi się w głębi duszy, a technika
- to już są godziny pracy codziennie.
Oczywiście im dalej, tym więcej ćwiczeń.
Na etapie studenckim i wyższym
to minimum sześć godzin dziennie.
Interpretacji mamy tak dużo, jak samych
wykonawców. W muzyce wspaniałe jest to,
że jest żywa. Moje interpretacje dojrzewają
latami, cały czas odkrywam coś nowego
w swoim repertuarze i to jest najpiękniejsze.
Jak udaje się Pani przed koncertem
wczuć w nastrój muzyki, którą będzie
Pani wykonywać?
Dla mnie każdy występ na scenie
jest wielkim osobistym przeżyciem
artystycznym i za każdym razem daję
całą siebie słuchaczom. Chciałabym, żeby
chociaż cząstka mnie została zrozumiana,
dotarła do serca każdego odbiorcy. Przed
koncertem niezmiernie ważne są pełna
koncentracja i wewnętrzne wyciszenie.
Nigdy nie może zaistnieć rozbieżność
pomiędzy tym, kim jestem, a tym jak gram.
Indywidualne cechy charakteru zawsze
determinują sposób gry pianisty. Jeżeli
ktoś ma temperament i wrażliwość, a to są
niewątpliwie cechy mojej osobowości, to
zawsze będzie to brzmiało w interpretacji
muzycznej.
Czy nawiązuje Pani kontakt z odbiorcą
podczas koncertów?
Zawsze staram się nawiązać kontakt
z publicznością. Szczególnie podczas
bisów, na których prezentuję własne
improwizacje, opowiadam o wykonywanych
utworach. Bardzo jest mi miło, jeśli po
koncercie przychodzą różni słuchacze i
mówią o swoich przeżyciach,
o tym, co czuli, słuchając moich interpretacji
utworów fortepianowych. Pytają także o
moje własne utwory. Czuję się spełniona
jako artystka, gdy słyszę od melomanów,
że moje wykonanie coś im dało,
że wzruszyli się..., płakali...
Pamięta Pani jakieś nietypowe reakcje
widzów?
Dziesięć lat temu podczas koncertu
w wielkiej sali uniwersytetu w Getyndze
w pierwszym rzędzie siedziała kobieta,
osoba niepełnosprawna na wózku.
Po koncercie przywieźli ją do mnie,
a ona wcisnęła mi do ręki pewną sumę
pieniędzy. To mnie bardzo wzruszyło.
Kobieta szepnęła mi do ucha, że chce
mi jeszcze raz bardzo podziękować za
to, że „zapomniała o swoim nieszczęściu
słuchając mojej muzyki”. Było to dla mnie
największym wyróżnieniem.
Które z koncertów odczuła Pani
wyjątkowo mocno?
Nieprawdopodobnym przeżyciem był dla
mnie mój występ z Orkiestrą Symfoniczną
Ziemi Warmińskiej i Mazurskiej w
Kaliningradzie w 2005 r. Koncert miał
miejsce w Filharmonii, która dawniej była
kościołem: orkiestra była bardzo wysoko,
a widzowie na dole. To było zupełne
novum jeśli chodzi o akustykę. Podobnym
przeżyciem był mój koncert z Orkiestrą
Symfoniczną w Filharmonii Krakowskiej
w 2003 r. Graliśmy wówczas Koncert
fortepianowy f- moll F. Chopina. Pamiętam
niesamowitą liczbę bisów i wywoływania
mnie na scenę. To były takie oklaski,
że schodząc ze sceny pomyliłam drogę
- zamiast wejść za kulisy, weszłam
w sekcję wiolonczel i kontrabasów, co było
sympatycznie odebrane przez publiczność.
W pamięci utkwiły mi także moje cykliczne
koncerty pod pomnikiem Chopina w
Łazienkach Królewskich w Warszawie,
w Wiedniu w Ehrbar Saal - słynna
sala koncertowa, w której grali wielcy
kompozytorzy: J. Brahms, G. Mahler,
L.v. Beethoven. Świetne fortepiany Fazioli,
nieprawdopodobne owacje, fantastyczna
publiczność austriacka i niemiecka na
zawsze pozostaną w moim sercu. To była
najlepsza publiczność, z jaką miałam do
czynienia, bo najbardziej zaangażowana
w odbiór muzyki.
Wykonywanie tego zawodu wymaga
ogromnej pracy. Skąd Pani bierze
na to siłę?
15
16
Lektury z górnej półki
Rozmowa miesiąca
Trzeba umieć to pogodzić, chociaż jest
to oczywiście bardzo trudne. Obecnie
jestem w trakcie studiów doktoranckich,
w najbliższych miesiącach będę otwierała
przewód doktorski, staram się łączyć pracę
naukową z działalnością artystyczną.
Skąd się wziął pomysł na napisanie pracy
doktorskiej i jaki jest jej temat?
Pomysł pojawił się podczas studiów
podyplomowych na Uniwersitat
für Musik und Darstellende Kunst w Graz
(Austria) u profesora Otto Niederdorfera,
którego miałam okazję poznać sześć
lat temu, gdy uczestniczyłam w Vienna
International Pianists Academy w Austrii.
Moje spotkanie z Mozartem za przyczyną
profesora i innych austriackich mistrzów
spowodowało zmianę moich fascynacji
muzycznych. Do tej pory najbliższy był
mi zawsze Fryderyk Chopin. Temat
mojej pracy doktorskiej jest związany
z muzyką fortepianową Mozarta. Poza
wiedzą teoretyczną bazuję na moich
doświadczeniach zdobytych podczas
pobytu w Austrii, na spotkaniach z wielkimi
mistrzami grającymi muzykę Mozarta. W
Polsce jest mało specjalistów od Mozarta.
Moja praca doktorska jest krokiem do
specjalizacji w dziedzinie interpretacji
muzyki fortepianowej Mozarta.
Jakie znaczenie ma dla Pani cisza
w muzyce i ogólnie?
Cisza jest jednym z aspektów, o którym
muzycy często zapominają. Ma swój
wymiar, swój wielki sens i też gra. Może
być środkiem artystycznego wyrazu, jest
to moment zatrzymania, oczekiwania.
Pauzami uwodzimy słuchacza, podkreślamy
nastrój i magię utworu. Niezmierną wagę
przykładam do pięknego piano. Nie sztuką
jest grać szybko i głośno, sztuką jest grać
pięknym dźwiękiem. Mam swoich mistrzów
piano - Artur Rubinstein, profesor Regina
Smendzianka. Moim ulubionym muzycznym
rejonem zawsze były utwory romantyczne,
a do wykonywania muzyki romantycznej
potrzebny jest spokój i zaduma. Jestem
osobą, która bardzo lubi odpoczywać w ciszy,
nie lubię miejsc hucznych i tłumnych.
Który ze zmysłów najbardziej pomaga
Pani interpretować i komponować
muzykę?
Staram się czuć muzykę wszystkimi
zmysłami, opatrzność obdarzyła mnie
słuchem absolutnym, który pomaga mi
odnaleźć barwną koncepcję utworu.
Jednocześnie on pomaga mi grać wiele
rzeczy „ze słuchu”, bez patrzenia w nuty.
Pomagają mi skojarzenia, wyobrażenia
pozamuzyczne. Zaczynając utwór, nie
widzę tam nut, tylko obraz. Muzyka rodzi
się w sercu i w umyśle pianisty, a dopiero
potem angażuje się aparat wykonawczy,
który jest tylko środkiem przekazu.
Nie miała Pani nigdy ochoty zająć się
muzyką nowoczesną?
Akurat do muzyki XX wieku jest mi
daleko. Mam nowoczesne spojrzenie
na muzykę, ale duch pozostaje jak
najbardziej romantyczny. Bardzo cenię
kompozytorów romantycznych, takich jak
Chopin, Rachmaninow, Liszt, a wśród
klasyków - Mozart. Od kilku lat także sama
improwizuję muzykę. Moja twórczość
przypomina bardziej muzykę filmową - jest
bardzo ilustracyjna, emocjonalna. Mam
nadzieję, że powstanie płyta
z moimi improwizacjami. To są bardzo
spontaniczne utwory prosto z serca.
Rozmawiała
Anna Nowak
Dominika Eska ukończyła Akademię Muzyczną w Krakowie w klasie fortepianu prof. E. Bukojemskiej (dyplom
z wyróżnieniem w 2004 r.). Studiowała na Akademii
Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie
fortepianu prof. E. Tarnawskiej (studia podyplomowe
- dyplom z wyróżnieniem w 2005 r.). Była stypendystką
Fundacji Reginy Smendzianki (2004-2005). Brała udział
w studiach podyplomowych na Universität für Musik und
Darstellende Kunst w klasie fortepianu prof. O. Niederdorfera
- (Graz w Austrii - dyplom z wyróżnieniem w 2007 r.).
Aktualnie przygotowuje się do obrony doktoratu - studiuje
pod kierunkiem prof. Elżbiety Tarnawskiej w Akademii
Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi. W październiku
2008 roku wydała pierwszą solową płytę, na której znalazły
się kompozycje W. A. Mozarta, F. Chopina i F. Liszta. Jest
członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków.
Była wielokrotnie nagradzana na międzynarodowych
i ogólnopolskich konkursach pianistycznych, otrzymała
m.in. pierwszą nagrodę na Międzynarodowym Konkursie
im. M. Magina w Paryżu (1995), Ogólnopolskim Konkursie
Pianistycznym EPTA w Krakowie (1997), Festiwalu
Młodych Pianistów w Siedlcach (1996), Ogólnopolskim
Konkursie Pianistycznym w Warszawie (1998).
FANTAZJE
GRUDNIOWEJ
NOCY
Choć książka rozpoczyna się od słów:
„Posłuchajcie, to nie wydarzyło się
naprawdę”, to w miarę lektury wiele
faktów, postaci i zjawisk wydaje nam się
dziwnie znajomych. Grudzień to dobra
pora, by sięgnąć po najnowszą powieść
Jacka Dukaja „Wroniec” i przenieść
się w rzeczywistość, w której pewnego
poranka w telewizji zamiast bajki pojawił
się generał w czarnych okularach.
Twórczość Jacka Dukaja klasyfikowana
jest jako science-fiction lub fantasy. Jego
pisarstwo, choć wielokrotnie nagradzane,
często było również poddawane krytyce.
Najlepiej przyjętą, zarówno przez
czytelników, jak i recenzentów, była powieść
„Lód”, nominowana m.in. do nagród Nike
i Cogito. Jest także Dukaj laureatem
prestiżowej Nagrody Kościelskich.
„Wroniec” o tyle różni się od poprzednich
utworów Dukaja, że utrzymany jest
w stylistyce baśni, prostej opowieści dla
dzieci. Głównemu bohaterowi, małemu
Adasiowi, pewnej nocy Wroniec porywa
rodzinę. Chłopiec rusza przez miasto,
by odnaleźć bliskich. Po drodze spotka
Rys. Jakub Jabłoński
Milipantów, Bubeków, MOMO i pana
Betona. Wielkim atutem książki są liczne
ilustracje Jakuba Jabłońskiego.
Na czołowych miejscach list Top EMPiKu i Matrasu znalazły się ostatnio książki
Stiega Larssona. W pierwszej sieci czołową
pozycję zajmuje „Zamek z piasku, który
runął”, zaś w drugiej „Mężczyźni, którzy
nienawidzą kobiet”. Ponadto czytelnicy
EMPiK-u docenili po raz kolejny „Dom nad
rozlewiskiem” Małgorzaty Kalicińskiej
oraz poradnik „Nie potrafię schudnąć”
P. Dukana, zaś Matrwasu „Nieznane
przygody Mikołajka” Sempego i Goscinnego
oraz „Żmiję” Andrzeja Sapkowskiego. (mk)
KONKURS
Dla naszych czytelników mamy egzemplarz książki „Wroniec” ufundowany przez księgarnię
EMPiK, mieszczącą się w Toruniu przy ul. Wielkie Garbary 18. Osoby, które chcą go
otrzymać, muszą poprawnie odpowiedzieć na pytanie:
Jaki tytuł nosi opowiadanie Jacka Dukaja, na podstawie którego powstał nominowany
do Oscara film Tomasza Bagińskiego?
Rozwiązanie prosimy nadsyłać do 20 grudnia na adres: [email protected]
W mailu należy podać swoje imię i nazwisko. Spośród prawidłowych odpowiedzi wylosujemy
zwycięzcę.
Odpowiedź na pytanie z ubiegłego miesiąca: Od słów „Zostałam wezwana” rozpoczyna
się powieść Herty Müller „Dziś wolałabym siebie nie spotkać”. Nagroda trafia do Wiesława
Frączkiewicza.
17
Dwór Artusa
repertuar
CENTRUM KULTURY DWÓR ARTUSA
Rynek Staromiejski 6, tel. 655-49-39
www.artus.torun.pl
n Mikołajki Jazzowe: Rok Krzysztofa
Komedy
6.12. (niedziela), godz. 18.00 Sala Wielka
n Koncert Kompozytorski Musicosmos
1.12. (wtorek), godz.17.00 Sala Wielka
Koncert z okazji Międzynarodowego Roku
Astronomii
Kompozytorzy:
Aleksandra Brejza, Magdalena Cynk, Michał
Dobrzyński, Marcin Kopczyński, Sławomir Opaliński,
Bohdan Riemer, Franciszek Woźniak, grupa Autorski
Tim
Wykonawcy:
Paula Betscher, Kamil Borkowski, Małgorzata FurcheJurczyk, Aleksander Grącki, Kamil Jagodziński, Witold
Kawalec, Adam Kołacki, Marcin Kopczyński, Karol
Klugowski, Kamil Lewandowski, Filip Orlikowski,
Julian Paprocki, Maksymilian Posłuszny, Paweł Rosa,
Zuzanna Sosnowska, Paulino Taica-Frias, Barbara Tritt
Prowadzenie: Magdalena Cynk
Wstęp wolny
n XV Toruński Festiwal Książki:
 1.12. (wtorek), godz. 19.00 Kafeteria
Struna światła
Wieczór autorski Krzysztofa Karaska. Prowadzenie:
Paweł Tański
 2.12.
(środa), godz. 18.00 Sala Wielka
- Spotkanie z Olgą Tokarczuk. Prowadzenie: Karina
Obara
3.12. (czwartek), godz.18.00 Sala Wielka
- „Ojcze nasz - nasz. Inspiracje” - program literacko-
muzyczny.
Wykonawcy: zespół muzyki dawnej Ars Cantus,
aktorzy Teatru Współczesnego we Wrocławiu: Irena
Rybicka i Jerzy Senator oraz komentarz słowny
autora Jana A.Choroszego
 8.12.
(wtorek)
- godz.16.00 Galeria Artus - Otwarcie wystawy
Miśkiewicz/ Majewski Kwintet Plays Komeda
Henryk Miśkiewicz - saksofon / klarnet
Robert Majewski - trąbka
Wojciech Majewski - fortepian
Jacek Niedziela lub Paweł Pańta - kontrabas
Michał Miśkiewicz - perkusja
Na koncercie usłyszymy najpopularniejsze utwory
K. Komedy, zaaranżowane głównie przez Roberta
Majewskiego, jak również Wojciecha Majewskiego oraz
Henryka Miśkiewicza, w wykonaniu najwybitniejszych
polskich jazzmanów.
Bilety: 30 zł
n Festiwal Fotografii Przyrodniczej
Sztuka Natury
 7.12. (poniedziałek), godz.18.00 Sala
Wielka - otwarcie
W programie m.in.: pokazy multimedialne, spotkania
z ich autorami, otwarcie wystawy fotograficznej
Dziesięć lat flirtowania z przyrodą
 10.12.
Wielka
(czwartek) godz.18.00 Sala
Przyrodniczy pokaz multimedialny - Festiwal Fotografii
Przyrodniczej Sztuka Natury
 11.12.
(piątek) godz.18.00 Sala Wielka
 12.12.
(sobota) godz.12.00-19.00 Sala
„Chiny w kalejdoskopie”
- godz. 16.30 Kafeteria Struna światła - Spotkanie
„Chiny - poznajmy się przez książki”. Spotkanie
z poetami przygotowane wspólnie z Wydawnictwem
A. Marszałek
- godz. 17.30 Kafeteria Struna światła - Pokaz
multimedialny - „Chiny w oczach torunian”
Wstęp wolny
Przyrodniczy pokaz multimedialny - Festiwal Fotografii
Przyrodniczej Sztuka Natury
 9.12.
W programie: spotkanie z gościem festiwalu
Grzegorzem Leśniewskim, rozstrzygnięcie konkursu,
koncert kwartetu smyczkowego Toruńskiej Orkiestry
Symfonicznej
Na wszystkie imprezy wstęp wolny
(całość programu w dziale Inni organizatorzy)
(środa), godz. 16.30 Kafeteria
Struna światła
- Spotkanie autorskie z Miłką Malzahn - promocja
książki „Fronasz”. Prowadzenie: Grzegorz Giedrys
 12.12.
(sobota), Kafeteria Struna światła
- godz.17.00 Zakończenie XXIII Ogólnopolskiego
Konkursu O liść konwalii im.Z.Herberta
- godz.17.30 spotkanie z Adamem Zagajewskim.
Prowadzenie: Paweł Tański
- godz.18.30 koncert zespołu Hotel Kosmos- akustycznie
Na wszystkie imprezy wstęp wolny
(całość programu w dziale Inni organizatorzy)
Wielka
Przyrodnicze pokazy multimedialne, warsztaty Festiwal Fotografii Przyrodniczej Sztuka Natury
 13.12.
(niedziela), godz.16.00 Sala
Wielka - zakończenie festiwalu
n Muzyczna Scena Młodych
15.12. (wtorek), godz.18.00 Sala Mała
Koncert w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół
Muzycznych w Toruniu
Wstęp wolny
Muzea
Muzeum Okręgowe
Ratusz Staromiejski
Rynek Staromiejski 1, tel. 622-70-38
www.muzeum.torun.pl
Galeria sztuki gotyckiej
Sala Sądowa
Dawny Toruń. Historia i rzemiosło
artystyczne 1233-1793.
Sala Mieszczańska z galerią portretu
mieszczańskiego XVI - XVIII w.
Sala Królewska - Poczet Królów Polskich
Galeria malarstwa polskiego od poł. XVIII
do poł. XX w.
Sztuka sakralna nowożytnego Torunia
Skarb ze Skrwilna. Złotnictwo świeckie
polskie i obce
Mennice i monety toruńskie 1233/1288
- 1765
Wystawa czasowa:
n Skarby kościoła pw. św. Jakuba w
Toruniu do 31.01.2010 r.
n Mieczysław Ziomek - malarstwo,
akwarela, rysunek do 31.01.2010 r.
repertuar
mieszczańskiej z okresu późnego
średniowiecza i czasów nowożytnych
Rekonstrukcja fragmentu Sali
Kopernikańskiej z Narodowego Muzeum
Polskiego w Rapperswilu
Makieta Torunia z czasów Mikołaja
Kopernika
Świat toruńskiego piernika
Wystawa czasowa:
n Mikołaj Kopernik w filatelistyce do 13.12.
n Mikołaj Kopernik w grafice i malarstwie
23.12.-28.02.2010 r.
godziny otwarcia:
wtorek-niedziela, godz. 10.00-16.00
Bilety: Dom M. Kopernika: normalny 10 zł, ulgowy
7 zł; makieta: normalny 12 zł, ulgowy 7 zł; Dom M.
Kopernika + makieta: normalny 18 zł, ulgowy 11 zł; sale
ekspozycyjne + Świat toruńskiego piernika: normalny
18 zł, ulgowy 11 zł; makieta + Świat toruńskiego
piernika: normalny 18 zł, ulgowy 11 zł
Dom Eskenów
ul. Łazienna 16
Wieża Ratuszowa
czynna codziennie w godz. 10.00-16.00
bilety: 10 zł, ulgowy 6 zł
Dom Mikołaja Kopernika
ul. Kopernika 15/17
Mikołaj Kopernik - życie i dzieło
Ekspozycja wnętrz kamienicy
ul. Franciszkańska 11
Urodzony dla przygody - pamiątki
związane z Tonym Halikiem
Wystawa czasowa:
n H2O. Fotografia podwodna Macieja
Tomaszewskiego do 5.01.2010 r.
godziny otwarcia:
wtorek-niedziela: 10.00-16.00
bilety: normalny 8 zł, ulgowy 5 zł
(środy - wstęp bezpłatny)
IMPREZY
 Broń blisko- i dalekowschodnia
1.12. (wtorek), godz. 14.00
Otwarcie ekspozycji stałej oraz prezentacja sali
przeznaczonej na działalność edukacyjną. Kamienica
pod Gwiazdą.
 Aukcja
charytatywna
5.12. (sobota), godz. 12.00
Aukcja prac wyróżnionych w konkursie „Moja przygoda
w muzeum”. Ratusz Staromiejski
 Imprezy
Toruńskiego Festiwalu Książki
(program w dziale Inni organizatorzy)
Odkrywanie przeszłości - wystawa
archeologiczna
Militaria od średniowiecza do pocz. XX w.
Toruń 1793-1920. Miasto pogranicza
Wystawy czasowe:
n Pieniądz w oblężeniu do 31.01.2010
n Fotografia dzikiej przyrody 5-30.12.
n Magia przyrody - fotografie Marcina
Nawrockiego 7.12.-5.01.2010 r.
godziny otwarcia:
wtorek-niedziela: 10.00-16.00
bilety: normalny 10 zł, ulgowy 6 zł
Muzeum Podróżników
godziny otwarcia:
wtorek-niedziela: 11.00-16.00
bilety: normalny 7 zł, ulgowy 4 zł, (środy - wstęp
bezpłatny)
Kamienica Pod Gwiazdą
Rynek Staromiejski 35
Świat Orientu
Ogród orientalny
Wystawa czasowa:
n Tajwan - piękna wyspa do 12.01.2010 r.
godziny otwarcia:
wtorek-niedziela: 10.00-16.00
bilety: normalny 7 zł, ulgowy 4 zł
MUZEUM ETNOGRAFICZNE
Wały Gen. W. Sikorskiego 19,
tel. (056) 622-80-91, www.etnomuzeum.pl
Park Etnograficzny - ekspozycja
budownictwa ludowego z terenu Pomorza
i Kujaw
Salonik Prof. Marii ZnamierowskiejPrüfferowej
Wystawa czasowa:
n Album rodzinny. Czas wojny - Arsenał
n Andrzej Wajda. Etnograficzny remanent
- Arsenał
n Etnoklimaty - Spichlerz
n Aranżacje świąteczne w chatach
godziny otwarcia:
wtorek-piątek: godz. 9.00-16.00
sobota-niedziela: godz. 10.00-16.00
Bilety:
na wszystkie ekspozycje: 14 zł (normalny), 9 zł
(ulgowy), 25 zł (rodzinny)
do Parku Etnograficznego: 9 zł (normalny), 6 zł
(ulgowy), 5 zł/os. (grupowy), 18 zł (rodzinny)
na wystawy w Arsenale: 5 zł (normalny), 3 zł (ulgowy),
10 zł (rodzinny)
opłata za oprowadzanie: 30 zł, środy - wstęp wolny
IMPREZY
 Jarmark żywności ekologicznej
5.12. (sobota), godz. 10.00-14.00
wstęp bezpłatny
 Kiermasz
bożonarodzeniowy
13.12. (niedziela), godz. 10.00-15.00
Kilkudziesięciu twórców z wielu regionów Polski
zaproponuje tradycyjne rękodzieło: ozdoby choinkowe,
hafty regionalne, ceramikę, rzeźby, wyroby
rzemieślnicze z drewna, zabawki, obrazki malowane
na szkle i wiele innych ciekawych wyrobów, które mogą
stać się niebanalnym prezentem pod choinkę. Będzie
można też kupić regionalne specjały.
Bilety: 4 zł, ulgowy 2 zł, rodzinny 9 zł
EDUKACJA:
 Boże Narodzenie na Kujawach
i Pomorzu
- zajęcia edukacyjne w Parku Etnograficznym
(aranżacje zwyczajów świątecznych w chatach), termin:
od 8 grudnia, dla chętnych także w styczniu 2009.
Zajęcia prowadzone samodzielnie przez nauczyciela
- 2 zł od ucznia.
 Andrzej
Oskara
Wajda - od koniczka do...
- zapoznanie uczniów z mniej znanym wątkiem
z biografii wybitnego polskiego reżysera dotyczącym
jego kontaktów z kulturą ludową. Zajęcia są
organizowane na wystawie Andrzej Wajda.
Etnograficzny remanent i przybliżają zagadnienia
z zakresu rzemiosła i sztuki ludowej oraz czym się
zajmuje etnograf - badacz kultury ludowej. Wystawa
stanie się terenem badawczym a młodzież może
wykonać szkice eksponatów i zrealizować podczas
zajęć krótki film
 Album
rodzinny. Czas wojny.
Uczestnicy, oglądając fotografie dobrze znanego
miasta, śledząc losy konkretnych ludzi doświadczą
wyjątkowego spotkania z przeszłością.
Szczegółowe informacje i zapisy grup:
Dział Edukacji i Promocji, tel. 056 622 89 43, e-mail:
[email protected]
Pełna informacja o działalności Muzeum w czasie
wakacji www.etnomuzeum.pl
FUNDACJA GENERAŁ
ELŻBIETY ZAWACKIEJ
ul. Podmurna 93, tel. (056) 652-21-86
www.um.torun.pl/AK
Wystawa czasowa:
n Minęło 100 lat... Kilka obrazów z życia
gen. Elżbiety Zawackiej (1909-2009)
do 31.03.2010 r.
Czynne: pon-pt, godz. 9.00-14.00
Bilety: dzieci i młodzież z opiekunami - wstęp wolny;
dorośli - 2 zł, grupy dorosłych powyżej 10 osób - 15 zł
Muzea - c.d.
Planetarium
repertuar
MUZEUM UNIWERSYTECKIE
PLANETARIUM
CINEMA CITY
Collegium Maximum, Plac Rapackiego 1,
tel. (056) 611-27-00, www.muzeum.umk.pl
ul. Franciszkańska 15/21, tel. 622-60-66
www.planetarium.torun.pl
Czerwona Droga 1-6, tel. 664-64-64
www.cinema-city.pl
Wystawy stałe:
Skarby Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
w Toruniu
- prezentacja najcenniejszych zbiorów sztuki będących
własnością UMK: od ceramiki antycznej z VII/VI w.
p.n.e., poprzez kolekcję malarstwa europejskiego XVIXIX w. (m.in. obrazów z warsztatu Hansa von Aachen
i Jana Brueghela Starszego), po wyroby indyjskie,
afrykańskie i meksykańskie z XVIII-XIX w. Wystawa
została wzbogacona o srebrną, częściowo złoconą
oprawę z tzw. Srebrnej Biblioteki
Sala Rektorska z insygniami JM Rektora
oraz pocztem portretowym Rektorów UMK
Wystawa czasowa:
n Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
(1919-1939) do 12.11.
n Mur Berliński - początki. W obiektywach
reporterów Associated Press do 18.12.
godziny otwarcia:
wtorek-środa, godz. 10.00-15.00
czwartek-piątek, godz. 12.00-18.00
wstęp wolny
grupy: wcześniejsza rezerwacja
MUZEUM PIERNIKA
ul. Rabiańska 9, tel. (056) 663-66-17
www.muzeumpiernika.pl
Muzeum, w którym można samemu wykonać piernik:
od zebrania składników, przez wyrabianie ciasta,
wykrawanie formy, po włożenie do pieca na 50
zdrowasiek.
Bilety: 7.50 zł - dzieci i młodzież ucząca się, 9.50 dorośli, 11 zł - Pokazy w języku obcym
Czynne codziennie w godz. 9.00-18.00
MUZEUM PIŚMIENNICTWA
I DRUKARSTWA
ul. Szkolna 31, 87-122 Grębocin k. Torunia,
tel. (056) 674-92-00, www.muzeum.grebocin.pl
godziny otwarcia: pon-pt, godz. 8.00-16.00
Oferta edukacyjna:
Warsztaty w trzech blokach tematycznych: historia
drukarstwa europejskiego i azjatyckiego, teoria i zajęcia
praktyczne z zakresu papiernictwa, historia i zajęcia
w dziale drukarskim. Terminy wycieczek ustalane
telefonicznie.
n Renifer Kometa (dla młodych widzów)
Jest Waleczny i Walczyk i Strzała i Swarek, Zefir,
Kupidyn i Rudolf i Śmiałek... A kto pamięta,
że w orszaku Świętego Mikołaja jest także Kometa?
To właśnie on zna się najlepiej na gwiazdach. Teraz,
razem ze swym przyjacielem przemierza gwiezdne
i planetarne zakątki. Dzięki swej wiedzy ratuje misję
Świętego Mikołaja, pomagając roznosić prezenty.
n Gwiazda Betlejemska
Czy Gwiazda Betlejemska jest tylko symbolem świąt,
czy rzeczywiście świeciła na niebie 20 wieków temu?
W dobie superszybkich komputerów możemy dokładnie
odtworzyć wygląd nieba sprzed tysięcy lat. Czy jednak
astronomia jest w stanie odkryć wszystkie tajemnice?
n Operacja Saturn
Reporterska relacja z przebiegu misji Cassini/Huygens,
w trakcie której dowiemy się, jak badany jest Saturn
wraz ze swoją księżycowa rodziną. W jaki sposób z
dala od Ziemi kierować pięciotonową sondą kosmiczną
oraz jak wykorzystać dostępne na niej urządzenia,
aby zbadać nieznany świat Saturna, jego księżyc Tytan
oraz inne satelity „planety z pierścieniami”?
Pozostałe seanse w ofercie: „Astropies Łajka”, „Barwy
kosmosu”, „Cudowna podróż” i „Wyprawa po ogień
i lód” (dla dzieci) oraz „Gwiezdny las”, „Kosmiczne
podróże”, „Makrokosmos”, „Osiem planet ?”, „Wirująca
Ziemia”, „W niebo wpatrzeni” i „Znaki na niebie”
wtorek - piątek 9.00, 10.15, 11.30, 12.45, 14.00 i 15.15;
sobota 12.00, 13.15, 14.30, 15.45, 17.00; niedziela
12.00, 14.00 i 16.00
Bilety: grupowy szkolny 8 zł, ulgowy 9 zł, normalny 11 zł
na wersję angielską: grupowy 8 zł, indywidualnie 13 zł
w weekendy dla wszystkich bilet ulgowy
SALA INTERAKTYWNA ORBITARIUM
W Orbitarium można sterować okazałym modelem
sondy kosmicznej Cassini, uruchamiając kamery
wizyjne, anteny sondy, efektowne silniki sterujące.
Jest także zestaw urządzeń i modeli interaktywnych,
dzięki którym samodzielnie przeprowadza się proste
doświadczenia ilustrujące zjawiska zachodzące we
Wszechświecie. Tłumaczą one m.in. transmisję sygnału
w kosmosie, atmosfery planet, ciśnienie atmosferyczne.
Używając przycisków można własnoręcznie sprawdzić,
jak rodzą się tornada oraz ile ważyłby człowiek,
mieszkając na Księżycu bądź Saturnie.
wtorek - piątek 9.45, 11.00, 12.15, 13.30, 14.45;
sobota 11.20, 12.45, 14.00, 15.15 i 16.30; niedziela
11.20, 13.00 i 15.00
Bilety: grupowy szkolny 6 zł, ulgowy 7 zł, normalny 9 zł
w weekendy dla wszystkich bilet ulgowy
Uwaga: w okresie Świąt Bożego Narodzenia będzie
obowiązywał inny układ godzin prezentacji. Szczegóły
na stronie internetowej www.planetarium.torun.pl
n Mikołajek premiera: 04.12.
familijny, komedia/Francja
reż: Laurent Tirard, wyst: Maxime Godard
Ekranizacja serii humorystycznych książek o
przygodach małego chłopca Mikołajka, wspólne dzieło
znanego twórcy scenariuszy komiksów m.in. o Galu...
n Amerykańskie ciacho premiera: 04.12.
komedia/USA
reż: David Mackenzie, wyst: Ashton Kutcher, Anne
Heche, Sebastian Stan, Sonia Rockwell, Hart Bochner
Rozbrajająco przystojny Nikki uwielbia dobrą zabawę,
luksusowe życie i piękne kobiety. Zwłaszcza, jeśli
są bajecznie bogate. Zdobywa je szybko i zmienia,
gdy tylko znudzą mu się ich luksusowe apartamenty.
Pewnego dnia spotyka Heather. Piękna nieznajoma nie
jest nim jednak zainteresowana.
n Zombieland premiera: 04.12.
komedia, horror/USA
reż: Ruben Fleischer, wyst: Emma Stone,
Jesse Eisenberg, Woody Harrelson
Opowieść o największym tchórzu na świecie, który wraz
z innymi musi przetrwać inwazję zombie.
n Avatar premiera: 25.12.
fantastycznonaukowy, akcja, thriller/USA
reż: James Cameron, wyst: Sam Worthington,
Sigourney Weaver, Michelle Rodriguez
Szczegóły scenariusza filmu nie są dokładnie znane.
Na razie wiadomo m.in., że będzie to historia kalekiego
weterana wojennego, który zostaje zabrany na inną
planetę. Tutaj zakochuje się w kosmitce.
n Artur i zemsta Maltazarda
premiera: 25.12.
animowany, fantasty, familijny/Francja
reż: Luc Besson
Zbliża się koniec dziesiątej fazy księżyca i Artur
przygotowuje się do ponownych odwiedzin krainy
Minimków, w tym swojej ukochanej Selenii. Nagle mały
pająk podrzuca do ręki chłopca ziarenko ryżu
z napisem S.O.S. Nie ma wątpliwości - najwyższy czas
udać się Minimkom na pomoc! Artur wyrusza w podróż
do mikroskopijnego świata, ucieka przed wartownikami,
stacza pojedynek za pojedynkiem. Kiedy przybywa do
wioski Minimków, okazuje się, że nikt z nich nie wzywał
pomocy. Czyżby ktoś zastawił pułapkę na małego
bohatera?
KINO CENTRUM
Centrum Sztuki Współczesnej,
Wały gen. Sikorskiego 13, tel. (056) 610-97-18,
www.csw.torun.pl/centrum/kino
n Tanie wtorki
1.12. Do Czech razy sztuka reż. Jan Hrebejk
8.12. Bruno reż. Larry Charles
15.12. Kocham cię od tak dawna reż. Philippe Claudel
29.12. Przerwane objęcia reż. Pedro Almodovar
Kina
n Toruń Short Film Festival
Festiwal Filmów krótkometrażowych prezentujący
szerokie spectrum krótkich produkcji filmowych od Polski
przez Europę i świat. W ramach festiwalu odbywa się
konkurs na najlepszy krótki film polski w plebiscycie
publiczności. Wstęp na wszystkie projekcje wolny.
Program festiwalu:
4.12. (piątek)
godz. 16.00 Kurzfilm.De..Best - Narracja
rzeczywistości - niemieckie krótkie metraże;
godz. 18.00 Jesienna siesta - przegląd filmów z
Hiszpanii;
godz. 19.00 Mehr Meier - wczesne filmy Ursuli Meier
godz. 19.35 Konkurs polski - pokazy najlepszych
polskich filmów krótkometrażowych;
godz. 21.30 Pokaz specjalny filmu: Żegnaj DDR: przez
Warszawę ku wolności!
5.12. (sobota)
godz. 16.00 Nowe formy z antypodów
godz. 16.45 Jesienna siesta
godz. 17.45 Mehr Meier
godz. 18.45 Konkurs polski
godz. 21.00 Kurzfilm.De..Best - Reportaż z życia
w niemieckich dokumentach oraz nowe horyzonty
krótkiej formy - animacje i eksperymenty;
6.12. (niedziela)
godz. 16.00 Mehr Meier
godz. 17.00 Konkurs polski
godz. 18.45 Kurzfilm.De..Best - Narracja rzeczywistości
godz. 20.45 ogłoszenie wyników plebiscytu publiczności
godz. 21.00 Pokaz specjalny: Demakijaż
Afrykamera - Festiwal filmów afrykańskich
11.12. (piątek)
godz. 20.00 Wykończyć biedę? reż. Philippe Diaz,
USA 2008
12.12. (sobota)
godz. 16.30 You Deserve to Know - Zasługujesz
by wiedzieć, reż. Tomasz Bułhak,
Dolphine Emali, Kenia/Polska 2009. Twórcy obecni
na pokazie.
godz. 18.30 Opowieść o pięknym kraju, reż.
Khalo,Matabane, RPA 2005
godz. 20.00 Teza, reż. Haile Gerima, Etiopia/Niemcy
2008
13.12. (niedziela)
godz.17.00 Kiedy byliśmy czarni, reż. Khalo Matabane,
RPA 2008
godz.20.00 Triomf, reż. Michael Raeburn, RPA 2008
Dyskusyjny Klub Filmowy JAZDA
3.12. (czwartek)
Pokaz filmów w partnerstwie z Amnesty International
Outlawed: dokument, Gillian Caldwell & WITNESS, 27
min 2007
Poison Fire: dokument, Lars Johansson, 27 min 2008
Don’t wait for me: dokument, Denim Hazar, 35 min
2007
17.12. (czwartek)
FPA intro, Szeptuchy, Herr Barbarisch, Can’t cook,
Liquid molly, Misja Kodox, Hardware, Fleisch, Cisza i
spokój, Dziwadło, Kartki, Plant Nr 36, Człowiek
z hymnem na głowie, Dziwny jest ten kraj
Po pokazach spotkania i dyskusje. Wstęp wolny
Galerie
CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ
„ZNAKI CZASU”
Wały gen. Sikorskiego 13
tel. (0-56) 610-97-00, www.csw.torun.pl
n Tomasz Kowalski / Norman Leto Nocne zwiedzanie
10.12. (czwartek), godz. 19.00 - otwarcie
do 14.02.2010 r.
Wystawa prac Tomasza Kowalskiego oraz premiera
filmu realizowanego wspólnie z Normanem Leto.
Minimalistyczne formy obrazów oraz instalacji są
efektem ostatnich poszukiwań artysty. W pracach
pojawia się fascynacja rzeczywistością snu
i wyrafinowaną metaforyką.
Film zrealizowany z Normanem Leto to podróż
do „wnętrza obrazu”. Wykreowany komputerowo,
nieistniejący świat, będący odbiciem wyobraźni
i fantazji, łudząco przypomina rzeczywistość.
Konwencja animacji wpisuje się w dotychczasowe
strategie Normana Leto, który często w swojej sztuce
wykorzystuje wnętrza galerii, aby prezentować
w nich “dzieła niemożliwe”. Stworzony przez artystów
świat dedykowany jest temu, co niewidoczne,
niedopowiedziane i widmowe.
Otwarciu wystawy będzie towarzyszyć koncert zespołu
Anna Dymna. Wydarzenie połączone jest z ostatnim
w tym roku Nocnym Zwiedzaniem CSW.
n Andrzej Tobis - Gabloty Edukacyjne
do 03.01.2010
W 1954 roku w Lipsku wydany został Słownik
ilustrowany języka niemieckiego i polskiego.
Książka ta stanowi kompendium wiedzy o ówczesnej
rzeczywistości, będąc jednocześnie karkołomną
próbą sklasyfikowania i opisania świata w postaci
haseł, indeksów oraz tablic. Wydawnictwo stało się
dla Andrzeja Tobisa punktem wyjścia do budowy
szczególnego archiwum obrazów. Artysta poszukuje
w terenie, a następnie fotografuje wizualne
odpowiedniki słownikowych haseł.
n Mariusz Waras (M-city) / Krzysztof
Topolski (Arszyn) - Fabryka
do 17.01.2010
Spotkanie pomiędzy wizualnym artystą
i eksperymentalnym muzykiem zaowocowało ciekawą
i przewrotną propozycją artystyczną. Spektakularna
instalacja site - specific to model fabryki, opracowany
specjalnie do największego wnętrza CSW.
godziny otwarcia:
wtorek-niedziela, godz. 12.00-18.00
czwartki - wstęp wolny
GALERIA SZTUKI WOZOWNIA
ul. Rabiańska 20, tel. (056) 622-63-39
www.wozownia.pl
n Anna Tyczyńska - Melancholia
do 06.12
n Andrzej Syska - Trzy kolory do 31.12.
repertuar
n Karolina Freino - międzymiastowa
11.12.-10.01.2010 r.
Absolwentka wrocławskiej ASP, Edinburgh College
of Art i Uniwersytetu Bauhausu w Weimarze.
Od 2006 współtworzy międzynarodową grupę
artystyczną Usually 4. W twórczości wykorzystuje
wiele technik wypowiedzi artystycznej, używając także
interaktywności. Projekty Freino często mają charakter
krótkotrwałych, ulotnych działań typu „site-specific”.
Większość prac oscyluje wokół problemów ludzkich
relacji, tożsamości i unifikacji. Wystawa przygotowana
dla Wozowni będzie opowiadała o wędrówkach,
podróżach reporterskich, które zmieniają autorkę.
Edukacja
 dr Luiza Nader - wykład/promocja
książki 3.12. (czwartek), godz.18.00
Wykład połączony z promocją książki Luizy Nader
pn. Konceptualizm w PRL. Autorka jest absolwentką
(obecnie doktorem) historii sztuki Uniwersytetu
Warszawskiego. Konceptualizm w PRL jest krytyczną
analizą fragmentu sztuki w Polsce lat 60. i 70. Wartość
tej książki polega głównie na przewartościowaniu
dotychczasowo wypracowanych modeli interpretacji
sztuki konceptualnej.
Galeria czynna: wtorek-piątek: 10.00-17.00
soboty, niedziele: 11.00-17.00
We wtorki wstęp na wszystkie ekspozycje jest bezpłatny
zajęcia warsztatowe dla dzieci i młodzieży - po
wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym (kontakt:
Maria Niemyjska, Kazimierz Napiórkowski)
Bank BPH SA
ul. Mazowiecka 52
n Marta Dziomdziora - Fantomy - grafika
Bank BPH SA
ul. Małe Garbary 2
n Maria Wąsowska - Linoryty
Grafika ze zbiorów „Wozowni”.
GALERIA „NA PIĘTRZE” ZPAP
ul. Ducha Św. 8/12, tel. (056) 622-26-06
www.zpap-torun.org
n Andrzej Kalina - grafika
n Mikołaj Kalina (syn) - fotografia
do 31.12.
GALERIA I OŚRODEK PLASTYCZNEJ
TWÓRCZOŚCI DZIECKA
Rynek Nowomiejski 17, tel. (056) 622-75-34
www.galeriadziecka-eduart.pl
Inni organizatorzy
Orkiestra
Symfoniczna
n Zawsze Zielono, Zawsze Niebiesko
do 12.12.Wystawa podsumowująca XV
TORUŃSKA ORKIESTRA
SYMFONICZNA
n Wystawa prac dzieci z pracowni
plastycznej Domu Harcerza 16.12.-12.01.
siedziba - Dwór Artusa
Rynek Staromiejski 6, tel. (056) 622-88-05
www.tos.art.pl
Międzynarodowy Konkurs Twórczości Plastycznej
Dzieci i Mlodzieży.
galeria czynna:
poniedziałek - piątek, godz. 8.00-18.00
sobota, godz. 10.00-14.00
Filia przy ul. Kościuszki 41/47
tel. (056) 645-15-88
n Wystawa prac dzieci z Indonezji do 3.12.
n Baw się grafiką 8.12.-7.01.2010 r.
Wystawa podsumowująca warsztaty graficzne dla dzieci
i młodzieży
Filia czynna: poniedziałek-piątek, godz. 8.00-16.00
GALERIA RUSZ
Billboard przy Szosie Chełmińskiej,
tel. 0-604-967-852, www.galeriarusz.art.pl
GALERIA BIBLIOTEKI
UNIWERSYTECKIEJ
ul. Gagarina 13, tel. (056) 611-47-03
www.bu.umk.pl
n Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
(1919-1939) do 13.12. - I piętro
od 15.12. - III piętro
n Ekslibrisy sławnych ludzi w zbiorach
Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
15.12. (wtorek), godz. 13.00 - otwarcie
do 31.01.2010 r.
Ok. 100 znaków książkowych wykonanych dla
znakomitości świata nauki, kultury i polityki przez
polskich artystów w XIX, XX i XXI wieku. Będą
ekslibrisy stworzone dla Jana Pawła II i Lecha Wałęsy,
jak również przedstawicieli różnych środowisk Torunia.
GALERIA PRO ARTE
ul. Królowej Jadwigi 9, tel. 0-603-116-405
Ekspozycja stała: „Jacek Yerka - malarz z Torunia”
GALERIA SPONSORÓW
Oddział Hematologii Szpitala Miejskiego,
ul. Batorego
Wystawa prac ze zbiorów Galerii i Ośrodka
Plastycznej Twórczości Dziecka
n Koncert Mikołajkowy
6.12. (niedziela), godz. 11.00
wykonawcy:
Toruńska Orkiestra Symfoniczna
Piotr Sułkowski
oraz .... Święty Mikołaj
w programie:
Piotr Czajkowski - Suita z baletu ‘’Dziadek o orzechów’’
Bilety: 15 zł (dorośli), 10 zł (dzieci)
Sala Wielka Dworu Artusa
n Koncerty Sylwestrowe „W krainie opery,
operetki i musicalu”
30.12. (środa),
godz. 19.00 - bilety: 70 zł (normalny), 50 zł (ulgowy)
31.12. (czwartek)
godz. 17.00 - bilety: 70 zł (normalny), 50 zł (ulgowy)
godz. 20.00, bilety: 100 zł (normalny) - w przerwie toast
noworoczny
wykonawcy:
Agnieszka Bochenek-Osiecka (sopran)
Dariusz Pietrzykowski (tenor)
Toruńska Orkiestra Symfoniczna
Piotr Sułkowski (dyrygent)
Dariusz Bereski (gospodarz wieczoru)
w programie: Muzyka operowa, operetkowa
i musicalowa
Sala Wielka Dworu Artusa
Zamek Krzyżacki
CENTRUM KULTURY
ZAMEK KRZYŻACKI
ul. Przedzamcze 3, tel. (056) 621-08-89
www.zamek.torun.pl
n I średniowieczny turniej rycerski
uczniów szkół średnich miasta Torunia
3.12. (czwartek), godz. 10.00-15.00
Turniej rycerski realizowany jest jako projekt edukacyjny
w zakresie kultury fizycznej i edukacji historycznej.
Konkurencje: strzelanie z łuku, rzut oszczepem, rzut
toporem, rzut podkową, przeciąganie liny, gry i zabawy
plebejskie. Główna nagroda w turniej to - Przechodni
Płaszcz Komtura.
n Szkoła Rycerska
piątki, godz. 18.00
n Ekspozycja „Najbardziej piłkarskie wina
na świecie”
n Ekspozycja „Wina mistrza F1”
Zwiedzanie zamku w godz. 10.00-18.00
Kluby
SKPT „OD NOWA”
ul. Gagarina 37a, tel. 611-22-66
www.odnowa.umk.pl
n Koncert charytatywny z okazji
Światowego Dnia AIDS
2.12. (środa), godz. 19.00
Wystąpi zespół Armia
n Torpedo Live Tour 2009: Blade Loki
3.12. (czwartek), godz. 20.00
n Dispartes 4.12. (piątek), godz. 20.00
n KATAR Teatralny 5-6.12. (sobotaniedziela) (Program w dziale WOAK)
n Jachna/Buchl 9.12. (środa), godz. 20.00
n Paraliż Band 10.12. (czw.), godz. 20.00
n Piotr Bukartyk Duet
11.12. (piątek), godz. 20.00
n Toruńska Siła Czadowa
12.12. (sobota), godz. 18.00 Wystąpią:
Manchester, Rejestracja, Butelka, Czaqu, Vitamina
n Slam Poetycki
14.12. (poniedziałek), godz. 20.00
n Koncert Specjalny Pamięci Grzegorza
Ciechowskiego 19.12. (sob.), godz. 20.00
n Sylwester w Od Nowie
31.12. (czwartek), godz. 20.00
Kino Niebieski Kocyk
n Trzy małpy 1.12. (wtorek), godz. 19.00
reż. Nuri Bilge Ceylan, Turcja/Francja/Włochy 2008
n 4. Festiwal Filmów i form
Jednominutowych „The One Minutes”
8.12. (wtorek), godz. 19.00
n Casablanca 15.12. (wtorek), godz.
19.00 reż. Michael Curtiz, USA, 1942
Galeria 011
n Gwiazdozbiór Allena do 2.12.
n Przemysław Obarski - Pankreator
9.12. (środa), godz. 19.00 do 18.12.
PIWNICA POD ANIOŁEM
Rynek Staromiejski 1, tel. 658-54-82
www.myspace.com/piwnicapodaniolem
n Van LoveSneaky - „Lennon wiecznie
żywy” 8.12. (wtorek), godz. 18.00
Performance nawiązujący do „Bed In”, akcji Johna
Lennona i Yoko Ono promującej pokój i miłość na
świecie
repertuar
n Andrzej Waligóra „Strażnicy Krajobrazu”
10.12. (czwartek), godz.19.00
do 10.01.2010 r.
Podczas wernisażu koncert zespołu Molok Mun
n Maraton Pisania Listów
12.12. (sobota), godz. 12.00-20.00
13.12. (niedziela), godz. 10.00-12.00
Akcja organizowana przez Amnesty International
n 10 urodziny zespołu Gribojedow
13.12. (niedziela), godz. 20.00
n Pustki - koncert
20.12. (niedziela), godz. 20.00
HARD ROCK PUB PAMELA
ul Legionów 36, tel.(056) 66-10-565
www.pubpamela.pl
n Chaz de Paolo (USA) 3.12. (czwartek)
n Moskwa, Aberdeen (nowy zespół Sławka
Załeńskiego), 17.12. (czwartek)
TORUŃSKA PIWNICA
ARTYSTYCZNA
ul. Łazienna 30, tel. (056) 658-11-22
www.tpart.pl
n Impreza barbórkowa
4.12. (piątek), godz. 20.00
n Mikołajki
5, 6.12. (sobota, niedziela), godz. 20.00
n Wieczór Kolęd i Pastorałek Jacka
Beszczyńskiego
21.12. (poniedziałek), godz. 20.00
n Sylwester
31.12. (czwartek), godz. 20.00
Wtorkowe Jam Session do rana z bluesem,
jazzem, jump bluesem, funkiem i soulem
każdy wtorek, godz. 20.00
Konkurs Talent Show
każda środa, godz. 20.00
(16, 23.12. wieczór kolęd i pastorałek)
Salsa Bachata - Klubowa Szkoła Salsy
każda niedziela, godz. 20.00
KLUB ENERDE
ul. Browarna 6, www.myspace.com/enerde
n Galeria Ego Is T. NRD: Pablo Ruiz
Saez (Granada)- malarstwo 4.12. (piątek)
n Miasto Muzyki Niczyjej 4.12. (piątek)
n Dub Session 2. Radikal Guru
12.12. (sobota)
repertuar
Dom Muz, MDK, WOAK
DOM MUZ
MŁODZIEŻOWY DOM KULTURY
ul. Podmurna 1/3, tel. (056) 621-05-81
www.dommuz.pl
ul. Przedzamcze 11/15, tel. (056) 622-46-37
www.mdktorun.pl
n Koncert zamykający II Toruńskie Dni
Autyzmu 5.12. (sobota), godz. 17.00
Występ słuchaczy Wydziału Wokalnego ZS
Muzycznych im. Rubinsteina
n Książę poetów żegna ukochane miasto
7.12. (poniedziałek), godz. 19.00
Promocja tomu Krzysztofa Ćwiklińskiego
n Dzień Dalekiego Wschodu
9.12. (środa), godz. 18.00
W programie:
„Tradycyjna opera pekińska” - wykład Maurycego
Gawarskiego, pokaz Tai-Chi, Medycyna naturalna z
pokazem akupunktury
n Warsztaty kuchni wegańskiej
10.12. (czwartek), godz. 18.00
n Próba słowa - wieczór autorski
Mariusza Słoniny 11.12. (pt), godz. 19.00
n Jah Jah Delay... 15.12. (wt.), godz. 18.30
Projekcja filmowa ze wstępem Dariusza Brzostka
DOM MUZ
ul. Poznańska 52, tel. (056) 664-49-12
n Warsztaty Flamenco
5, 12.12. (sobota), godz. 11.00-14.00
n Mikołajki z Domem Muz
5.12. (sobota), godz. 11.00
n Książka - oknem na świat
7.12. (poniedziałek), godz. 18.00
n Papierowy motyl - spotkanie z Mariką
Krajniewską 10.12. (czw.), godz. 18.00
n Pociąg pełen bajek
11.12. (piątek), godz.17.30
n Kto znalazł przyjaciela, skarb znalazł
12.12. (sobota), godz. 11.30
n Rodzinne tworzenie ozdób choinkowych
14.12. (poniedziałek), godz. 18.00
DOM MUZ
ul. Okólna 69
n Eko papier - warsztaty robienia papieru
czerpanego 3-4.12. (czwartek-piątek)
n Mikołajki z Domem Muz
5.12. (sobota), godz. 11.00
n Gwiezdne czytadło
7.12. (poniedziałek), godz. 11.00
Czytanie „Dzienników gwiazdowych” S. Lema
n Wiersze napisane spray’em
8-11.12. (wtorek), godz. 15.30
n Warsztaty w związku z Międzynarodowym
Dniem Profilaktyki HIV-AIDS
1.12. (wtorek), godz. 10.00-13.00
n Mikołajkowy koncert kolęd i pastorałek
6.12. (niedziela), godz. 12.00 i 15.00
Wystąpią Psotki i Śmieszki oraz Iskierki
Miejsce: Kawiarnia Balena
n 10-lecie Centrum Informacji Młodzieży
7.12. (poniedziałek), godz. 11.00-13.00
Konferencja „Rola informacji w życiu młodzieży”
n Rozstrzygnięcie konkursu i otwarcie
wystawy na witraż bożonarodzeniowy
11.12. (piątek), godz. 12.00
n Występy z okazji Amnesty International
12.12. (sobota), godz. 12.00-20.00
Miejsce: Piwnica pod Aniołem
n Koncert kolęd i pastorałek w wykonaniu
zespołów z MDK 18.12. (pt), godz. 18.00
WOJEWÓDZKI OŚRODEK
ANIMACJI KULTURY
ul. Szpitalna 8, tel. (056) 652-27-55
www.woak.torun.pl
n XVIII Konfrontacje Amatorskiej
Twórczości Artystycznej Regionu
KATAR 2009 w kategorii Teatr.
5.12. (sobota), godz. 14.00
Marta Milczarczyk, Toruń: „4 x Miłość. Egoistycznie”
Bum Bum Cyk, Toruń: „Najdzielniejszy z rycerzy”
Teatr CBR’60, Brodnica: „Alter Ego”
Teatr P.I.G. z o.o., Toruń: „Absynt”
ARLETeatr, Bydgoszcz: „Pasja wg Św.Any”
6.12. (niedziela), godz. 10.00
Teatr Lemury, Bydgoszcz: „Piaskownica”
Studio Teatralne Siódemka, Bydgoszcz: „A po dniu
nastaje noc”
Inowrocławski Teatr Otwarty, Inowrocław: „Żywoty
świętych osiedlowych naszych”
Miejsce: Od Nowa
n Warsztaty „Muzykoterapia”
5-6.12. (sobota-niedziela)
n Otwarcie Wystawy Poplenerowej
„Szlakiem Astronomii Toruńskiej”,
8.12. (wtorek), godz. 12.00
miejsce: Wojewódzka Biblioteka Pedagogiczna
n Warsztaty z pedagogiki zabawy
11-13.12. (piątek-niedziela)
Temat: „Jak wzbogacić warsztat pracy z dziećmi
i młodzieżą, aby wzbudzić ich zainteresowanie i
aktywność”
Teatry
Inni organizatorzy
TEATR IM. WILAMA HORZYCY
URZĄD MIASTA TORUNIA
Pl. Teatralny 1, tel. 622-50-21
www.teatr.torun.pl
www.torun.pl
DUŻA SCENA
n,,Kot w butach”
12.12. (sobota), godz. 17.00 - premiera
13.12. (niedziela), godz. 16.00
15-18.12. (wtorek-niedziela), godz. 9.00
i 12.00
19-20.12. (sobota-niedziela), godz. 16.00
n J. Hay „Ślubuję ci miłość i wierność”
30-31.12. (środa-czwartek), godz. 19.00
- spektakl z niespodzianką
SCENA NA ZAPLECZU
n H. Ibsen „Dzika kaczka”
5.12. (sobota), godz. 19.00 - premiera
6.12. (niedziela), godz. 19.00 - premiera
uniwersytecka
8-11.12. (wtorek-piątek)
n „Przedostatnie kuszenie Billa
Drummonda”
17-18.12. (czwartek-piątek), godz. 18.00
19-20.12. (sobota-niedziela), godz. 19.00
TEATR BAJ POMORSKI
ul. Piernikarska 9, tel. 652-20-29
www.bajpomorski.art.pl
n Cz. Sieńko “Ach, ta Mysia”
1.12. (wtorek), godz. 9.30 i 11.30
n C. Collodi ,,Pinokio”
2-3.12. (środa-czwartek), godz.9.30
i 12.00
n „Czerwony Kapturek”
4.12. (piątek), godz. 9.30 i 11.30
n H. Ch. Andersen ,,Historia Calineczki”
6.12. (niedziela), godz.16.30
n Ch. Dickens „Opowieść Wigilijna”
7-11.12. (pon.-piątek), godz. 9.30 i 12.00
13.12. (niedziela), godz. 16.30
15-18.12. (wt.-piątek), godz. 9.30 i 12.00
20.12. (niedziela), godz. 16.30
22.12. (wtorek), godz. 9.30 i 12.00
TEATR LALEK
ZACZAROWANY ŚWIAT
Szosa Chełmińska 226, tel. (056) 654-54-03
www.teatrzaczarowanyswiat.pl
n „Dziadek do orzechów”
3, 10.12. (czw.), godz. 9.00, 10.00 i 11.00
n XV Toruński Festiwal Książki
1.12. (wtorek)
 godz.19.00 Wieczór autorski Krzysztofa Karaska,
Kafeteria Struna Światła
2.12. (środa)
 godz. 18.00 Spotkanie z Olgą Tokarczuk, Dwór Artusa
3.12. (czwartek)
 godz. 15.30 Eko papier - papier czerpany - warsztaty
(także 4.12.), Dom Muz, ul. Okólna 169
 godz. 18.00 „Ojcze nasz - nasz. Inspiracje” program literacko-muzyczny, Dwór Artusa
4.12. (piątek)
 godz. 14.00 Prezentacja katalogu numizmatów
wydanych w Toruniu, Ratusz Staromiejski
 godz.18.00 Wernisaż wystawy ekslibrisów Marka
Głowackiego (do 14.12.), Dwór Mieszczański
5.12. (sobota)
 godz.16.00 „Ziarno Polski” - opowieści Barbary
Wachowicz Juliuszu Słowackim i tych, którzy stali się
symbolem miłości Ojczyzny, Ratusz Staromiejski
6.12. (niedziela)
 godz. 16.00 „Mikołaj Kopernik. Życie i działalność”
oraz „Najcenniejsze kopernikana ze zbiorów Muzeum
Okręgowego w Toruniu” - prezentacja najnowszych
publikacji i eksponatów, Ratusz Staromiejski
7.12. (poniedziałek)
 godz. 11.00 Gwiezdne czytadło - czytanie
fragmentów „Dzienników Gwiazdowych” S. Lema,
wykonywanie ilustracji oraz konkurs dla dzieci
i młodzieży, Dom Muz, ul. Okólna 169
 godz. 18.00 „Książka- oknem na świat”
- projektowanie wykonywanie okien w różnych
technikach plastycznych, Dom Muz, ul. Poznańska 52
 godz. 19.00 „Książę poetów żegna ukochane
miasto” - wieczór autorski Krzysztofa Ćwiklińskiego
Dom Muz, ul. Podmurna 1/3
8.12. (wtorek)
 Wiersze malowane spray’em - warsztaty, Dom Muz,
ul. Okólna 169, do 11.12.
 godz.16.00 Wernisaż wystawy „Chiny
w kalejdoskopie”, Dwór Artusa
 godz. 16.30 Spotkanie „Chiny - poznajmy się przez
książki”. Spotkanie z poetami, Kafeteria Struna światła
 godz. 17.30 Pokaz multimedialny - „Chiny w oczach
torunian”, Dwór Artusa
9.12. (środa)
 godz. 16.30 „Fronasz” - wieczór autorski Miłki
Malzahn, Kafeteria „Struna Światła”
 godz. 19.30 „Ekran Kontrolny” - premiera nowego
zbioru wierszy Jacka Dehnela, Piwnica Pod Aniołem
 godz. 21.00 Otwarty Turniej Jednego Wiersza,
Piwnica Pod Aniołem, Rynek Staromiejski 1
11.12. (piątek)
 godz. 17.00 „Perły z lamusa. Najcenniejsze zbiory
Muzeum Okręgowego w Toruniu” - prezentacja
publikacji, Ratusz Staromiejski
 godz. 17.30 Pociąg pełen bajek - działania
plastyczne, Dom Muz
 godz. 19.00 Prezentacja poezji i spotkanie autorskie
Mariusza Słoniny, Dom Muz, ul. Podmurna 1/3
12.12. (sobota)
repertuar
 godz. 11.30 „Kto znalazł przyjaciela, skarb znalazł”
- tworzenie przestrzennych realizacji przysłów, Dom
Muz, ul. Poznańska 52
 godz. 17.00 Zakończenie XXIII Ogólnopolskiego
Konkursu Poetyckiego O liść konwalii im. Z. Herberta,
Kafeteria Struna światła
 godz. 17.30 Spotkanie autorskie z Adamem
Zagajewskim, Dwór Artusa
 godz. 18.30 Koncert zespołu Hotel Kosmosakustycznie, Dwór Artusa, Kafeteria „Struna światła”
13.12. (niedziela)
 godz.16. 00 - uroczystość wręczenia Nagrody Miast
Partnerskich Torunia i Getyngi im. S. B. Lindego,
Ratusz Staromiejski
Na wszystkie imprezy wstęp wolny
n Sylwester miejski
31.12. (czwartek)
 godz. 22.00 występ Dj-a
 godz. 22.30 support - Vitamina
 godz. 23.30 Krzysztof K.A.S.A. Kasowski
 godz. 0.00 życzenia dla torunian i pokaz fajerwerków
 do godz. 1.00 c.d. koncertu - K.A.S.A.
Miejsce: Rynek Staromiejski
FUNDACJA AMICUS UNIVERSITATIS
NICOLAI COPERNICI
ul. Gagarina 39, tel. (056) 611-22-08
www.sztukanatury.pl
n Festiwal Fotografii Przyrodniczej
„Sztuka Natury”
7.12. (poniedziałek)
 godz. 18.00 Dwór Artusa: otwarcie festiwalu: gość
specjalny - autorzy programu „Dzika Polska”, wernisaż
wystawy fotograficznej: „Dziesięć lat flirtowania
z przyrodą” (do 27.12.)
8.12. (wtorek)
 godz. 15.00 Galeria Ogrodu Zoobotanicznego:
wernisaż wystawy pokonkursowej „Makro Światy”
(do 31.01.2010 r.)
 godz. 18.00 Galeria Hotelu Filmar: wernisaż
wystawy fotograficznej „O czym szepcze piach i woda”
Andrzeja Skowrońskiego.
10.12. (czwartek)
 godz. 10.00-12.00 I LO: Dzień z Fotografią
Przyrodniczą dla uczniów liceum. Gość: Paweł
Bieniewski.
 godz. 10.00-18.00 Kafeteria „Struna Światła”:
prezentacja filmów z cyklu „Dzika Polska”, prezentacja
przyrodniczych pokazów multimedialnych, okazja
do spotkania z Gośćmi Festiwalu (do 13.12.)
 godz. 16.00-18.00 Dwór Artusa: warsztaty
i prezentacje sprzętu (do 13.12.)
 godz. 18.00 Dwór Artusa - Spotkanie z Pawłem
Bieniewskim na temat makrofotografii
 godz. 19.00 Piwnica Pod Aniołem: Wernisaż wystawy
„Strażnicy Krajobrazu” Andrzeja Waligóry (do 10.01.2010
r.) oraz koncert zespołu Molok Mun
11.12. (piątek)
 godz. 10.00 - 12.00 VII LO: Dzień z Fotografią
Przyrodniczą dla uczniów. Gość: Dariusz Sarnowski.
Inni organizatorzy
 godz. 16.00 Dom Eskenów: wernisaż wystawy
„Magia przyrody” Marcina Nawrockiego (do 05.01.2010 r.)
 godz. 17.00 Muzeum Podróżników: wernisaż wystawy
„H2O” Macieja Tomaszewskiego (do 05.01.2010 r.)
 godz. 18.00 Dwór Artusa: spotkanie z Marcinem
Nawrockim.
12.12. (sobota)
 godz. 12.00-14.00 Pokaz konkursowy prezentacji
multimedialnych połączony z głosowaniem widzów
 godz. 14.00-15.30 Dwór Artusa: spotkanie z
Markiem Wyszomirskim, warsztataty z makrofotografii
prowadzone z Markiem Trzeciakiem.
 godz. 15.30-16.30 Dwór Artusa: spotkanie z
Gościem Festiwalu Andrzejem Waligórą.
 godz. 16.30-17.15 Dwór Artusa - Warsztaty z
makrofotografii poprowadzi Paweł Bieniewski.
 godz. 18.00 Dwór Artusa - Spotkanie z Gościem
Festiwalu Maciejem Tomaszewskim. Tematem
spotkania będzie fotografia podwodna.
13.12. (niedziela)
 godz. 16.00 Dwór Artusa: uroczyste zakończenie
Festiwalu Fotografii Przyrodniczej „Sztuka Natury”
Toruń 2009. W programie: spotkanie z Grzegorzem
Leśniewskim, autorem cyklu diaporam „Przez puszcze
i bagna”, rozstrzygnięcie konkursu fotograficznego,
ogłoszenie nazwisk zwycięzców w ogólnopolskim
konkursie pokazów cyfrowych, wyłonienie laureata
publiczności w ogólnopolskim konkursie pokazów
cyfrowych, koncert kwartetu smyczkowego Toruńskiej
Orkiestry Symfonicznej
FUNDACJA NA RZECZ
HEMATOLOGII
www.fh.torun.pl
n Toruńska Kropla Życia
20.12. (niedziela), godz. 17.00
Koncert połączony z aukcją charytatywną ręcznie
malowanych bombek, z których dochód przeznaczony
zostanie na badania potencjalnych dawców szpiku.
Podczas koncertu wystąpi Mariusz Lubomski z
zespołem. Dzieci z SP nr 1 przygotowują Anielski
Show. W akcji biorą również udział artyści wielu
dziedzin oraz dzieci z toruńskich (i nie tylko) pracowni
plastycznych. Miejsce: Dwór Artusa
TOWARZYSTWO MIAST
PARTNERSKICH TORUNIA
Dwór Mieszczański, ul. Podmurna 4-6,
tel. (056) 655-50-33
n Z drzewa czerpane: Marek Głowacki
- Ekslibrisy, Eryk Popkiewicz - Bursztyny,
srebro 4.12. (piątek), godz. 18.00
do 12.12. w godz. 9.00-14.00
GALERIA HOTELU FILMAR
ul. Grudziądzka 45, tel. (056) 66-94-803,
www.hotelfilmar.pl
n Wenecja 2009 do 31.12.
Inni organizatorzy - c.d.
STOWARZYSZENIE RODZIN
KATOLICKICH
n Rodzinny Wieczór Kolęd
27.12. (niedziela), godz. 16.00-18.00
Wspólne śpiewanie kolęd dla wszystkich chętnych
Miejsce: Ratusz Staromiejski
INSTYTUT B61
www.instytut-b61.com
n Instytut B61 10.12. (czw.), godz. 19.00
Projekt z pogranicza nauki, spektaklu teatralnego,
piosenki aktorskiej i hiphopowego koncertu.
Organizatorzy zaprosili do współpracy Natalię (Natu)
i Paulinę Przybysz, Sofę i rapera Łonę, Mariusza
Lubomskiego, Mazolla, Stefana Kornackiego,
Tomasza Cebo, Dominika i Radosława Smużnego,
Michała Bryndala, Magdalenę Marcinkowską,
Macieja Cegłowskiego, Łukasza Milewskiego, Pawła
Tchórzelskiego i Krystiana Wieczyńskiego.
Miejsce: Fort I (Buchtafort). Widzowie zostaną podzieleni
na grupy, które pod opieką aktorów - przewodników
rozpoczną wędrówkę po forcie, w którym rezyduje
Toruński Instytut Badań nad Gwiazdami i Materią
Międzygwiazdową. Impreza kończy Rok Astronomii.
AKADEMICKI KLUB GÓRSKI
BEZDROŻA
www.bezdroza.umk.pl
n Pokazy slajdów
 2.12. (środa), godz. 20.00
Rosja, Ukraina, Mołdawia - prezentacja Cezarego
Śmiałowicza
 16.12.
(środa), godz. 20.00
Północna Italia - prezentacja Grzegorza
Kwiatkowskiego. Miejsce: Wydział Biologii i Nauk
o Ziemi UMK
CAFE BAJARKA
ul. Kozacka 17-19, lokal nr 7,
tel. (056) 639-44-11, www.cafebajarka.pl
n Spotkanie z Wandą Chotomską
10.12. (czwartek), godz. 12.00
Spotkanie promujące książkę „Rodzinna herbatka”
OŚRODEK CZYTELNICTWA
CHORYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH
ul. Szczytna 13, tel. 622-87-14
www.ksiaznica.torun.pl
n Recepcja twórczości Juliusza
Słowackiego 14.12. (pon.), godz. 10.00
n O dolce Napoli, o suol beato
21.12. (poniedziałek), godz. 10.00
Spotkanie z pieśnią neapolitańską. Prowadzenie:
dr Andrzej Lewandowski
Chronologiczny wybór wydarzeń
repertuar
SZKOŁA TAŃCA AGNI
www.taniec-torun.pl
n Warsztaty Bollywood dance
5.12. (sobota), godz. 11.00-14.00
Miejsce: Dom Harcerza
n Salsa w parach 1.12. (wt.), godz. 19.00
- pierwsze zajęcia, Miejsce: Gimnazjum nr 22, ul. Fałata
RESTAURACJA - GALERIA BALENA
ul. Żeglarska 18, tel. (056) 622-05-05
n Małgorzata Iwanowska-Ludwińska Landszafty w złotych ramach do 15.12.
n Promocja książki M. IwanowskiejLudwińskiej „Margarytki”
12.12., godz. 17.00
n Mikołajki 6.12. (niedziela)
 godz. 12.00 koncert zespołu Psotki i Śmieszki
 godz. 15.00 koncert zespołu Iskierki
n Agata Czarnecka - malarstwo
16.12.-13.01.2010 r.
KLUB GARNIZONOWY
ul. Warszawska 11, tel. (056) 653-21-10
n Ludzie, region, wydarzenia do 30.12.
Wystawa Ryszarda Mirowskiego, twórcy medali
okolicznościowych i tablic pamiątkowych.
Wystawa czynna: poniedziałek: godz. 8.00-14.00
wtorek-piątek: godz. 8.00-17.00
TWIERDZA TORUŃ. FORT IV
ul. Chrobrego 86, tel. (056) 655-82-36
www.fort.torun.pl
Salonik Artystyczny Fortu IV: „Niedzielne
Podwieczorki z Piosenką”
 6.12. (niedziela) Ballady rosyjskie w wykonaniu
Michała Hajduczeni i Anny Kossakowskiej
 13.12. (niedziela) „Dla Ciebie jestem sobą” piosenki o miłości w wykonaniu Anity Dąbrowskiej,
akompaniament: Igor Nowicki
 19.12. (sobota) program kolędowo-wigilijny „Jest taki
dzień” w wykonaniu Anny Katarzyny Chudek, Grażyny
Rutkowskiej-Kusy, akompaniament: Krzysztof Zaremba
Spotkania w kameralnej Sali Fortu IV, godz.17.0019.00. Bilety 15 z
Indywidualnie: 3 zł dzieci i młodzież, 5 zł dorośli
Codziennie w godz. 9.00-16.00 (październik-marzec),
Codziennie w godz. ustalonych wcześniejszą
rezerwacją: Przewodnik po Forcie IV: 50 zł od grupy
powyżej 30 osób, 30 zł od grupy poniżej
30 osób, Zwiedzanie Fortu nocą z pochodniami
(z przewodnikiem): 50 zł od grupy, Zwiedzanie
Fortyfikacji Pierścienia Zewnętrznego z przewodnikiem:
2-3 godz., transport własny, 150 zł od grupy
Oferta edukacyjna:
Interaktywne lekcje historii połączone ze zwiedzaniem
Fortu IV (ok. 1,5 h): 5 zł od ucznia
GRUDZIEŃ DZIEŃ PO DNIU
1.12. (wtorek)
 godz. 14.00 Broń blisko- i dalekowschodnia,
Kamienica pod Gwiazdą
 godz. 17.00 Koncert Kompozytorski
Musicosmos, Dwór Artusa
XV Toruński Festiwal Książki, do 13.12.,
różne miejsca
2.12. (środa)
 godz. 19.00 Koncert charytatywny z okazji
Światowego Dnia AIDS, Armia, Od Nowa
3.12. (czwartek)
 godz. 10.00-15.00 I średniowieczny turniej
rycerski uczniów szkół średnich miasta Torunia,
Zamek Krzyżacki
 godz. 18.00 dr Luiza Nader - wykład/promocja
książki, Galeria Wozownia
 godz. 20.00 Torpedo Live Tour 2009: Blade Loki,
Od Nowa
 Chaz de Paolo (USA), Pub Pamela
4.12. (piątek)
 godz. 18.00 Z drzewa czerpane - Marek
Głowacki - Ekslibrisy, Eryk Popkiewicz - Bursztyny,
srebro, do 12.12., Dwór Mieszczański
 godz. 20.00 Dispartes, Od Nowa
 godz. 20.00 Impreza barbórkowa, TPArt
Toruń Short Film Festival, do 6.12., Kino Centrum
 Galeria Ego Is T. NRD: Pablo Ruiz Saez
(Granada) - malarstwo, Klub eNeRDe
 Miasto Muzyki Niczyjej, Klub eNeRDe
5.12. (sobota)
 godz. 10.00-14.00 Jarmark żywności
ekologicznej, Muzeum Etnograficzne
 godz. 11.00 Mikołajki z Domem Muz, Dom Muz,
ul. Poznańska, ul. Okólna
 godz. 12.00 Aukcja charytatywna, Ratusz
Staromiejski
 godz. 14.00 XVIII Konfrontacje Amatorskiej
Twórczości Artystycznej Regionu KATAR w
kategorii Teatr, Od Nowa
 godz. 17.00 Koncert zamykający II Toruńskie Dni
Autyzmu, Dom Muz, ul. Podmurna
 godz. 19.00 H. Ibsen „Dzika kaczka” - premiera,
Teatr im. Horzycy
 godz. 20.00 Mikołajki, także 6.12., TPArt
6.12. (niedziela)
 godz. 11.00 Koncert Mikołajkowy TOS, Dwór
Artusa
 godz. 12.00 Mikołajkowy koncert kolęd
i pastorałek, Restauracja-Galeria Balena
 godz. 17.00 Ballady rosyjskie, Fort IV
 godz. 18.00 Mikołajki Jazzowe: Rok Krzysztofa
Komedy, Dwór Artusa
7.12. (poniedziałek)
 godz. 11.00-13.00 10-lecie Centrum Informacji
Młodzieży, MDK
 godz. 18.00 Festiwal Fotografii Przyrodniczej
„Sztuka Natury”, do 13.12., Dwór Artusa i inne
miejsca
8.12. (wtorek)
 godz. 18.00 Van LoveSneaky - „Lennon wiecznie
żywy”, Piwnica pod Aniołem
 godz. 19.00 4. Festiwal Filmów i form
Jednominutowych „The One Minutes” , Od Nowa
 Baw się grafiką, do 7.01., Galeria i Ośrodek
Plastycznej Twórczości Dziecka, filia przy
ul. Kościuszki
9.12. (środa)
 godz. 18.00 Dzień Dalekiego Wschodu, Dom
Muz, ul. Podmurna
 godz. 19.00 Przemysław Obarski - Pankreator,
do 18.12., Od Nowa
 godz. 20.00 Jachna/Buchl, Od Nowa
10.12. (czwartek)
 godz. 12.00 Spotkanie z Wandą Chotomską,
Cafe Bajarka
 godz. 18.00 Warsztaty kuchni wegańskiej, Dom
Muz, ul. Podmurna
 godz. 18.00 Papierowy motyl - spotkanie
z Mariką Krajniewską, ul. Poznańska
 godz. 19.00 Tomasz Kowalski / Norman Leto Nocne zwiedzanie, wystawa czynna do 14.02.2010 r.,
CSW „Znaki Czasu”
 godz. 19.00 Instytut B61, akcja artystyczna, Fort I
 godz. 20.00 Paraliż Band, Od Nowa
11.12. (piątek)
 godz. 12.00 Rozstrzygnięcie konkursu i otwarcie
wystawy na witraż bożonarodzeniowy, MDK
 godz. 20.00 Piotr Bukartyk Duet, Od Nowa
 Karolina Freino - międzymiastowa, wystawa
czynna do 10.01., Galeria Wozownia
 Afrykamera - Festiwal filmów afrykańskich,
do 13.12., Kino Centrum
12.12. (sobota)
 godz. 12.00-20.00 Maraton Pisania Listów, także
13.12., Piwnica pod Aniołem
 godz. 17.00 „Kot w butach” - premiera,
Teatr im. Horzycy
 godz. 18.00 Toruńska Siła Czadowa, Od Nowa
 Dub Session 2. Radikal Guru, Klub eNeRDe
13.12. (niedziela)
godz. 10.00-15.00 Kiermasz bożonarodzeniowy,
Muzeum Etnograficzne
 godz.16.00 uroczystość wręczenia Nagrody
Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im.
S. B. Lindego, Ratusz Staromiejski
31
32
Chronologiczny wybór wydarzeń
 godz. 17.00 „Dla Ciebie jestem sobą” - piosenki
o miłości, Fort IV
 godz. 20.00 10. urodziny zespołu Gribojedow,
Piwnica pod Aniołem
14.12. (poniedziałek)
 godz. 10.00 Recepcja twórczości Juliusza
Słowackiego, Ośrodek Czytelnictwa Chorych
i Niepełnosprawnych
 godz. 18.00 Rodzinne tworzenie ozdób
choinkowych, ul. Poznańska
 godz. 20.00 Slam Poetycki, Od Nowa
15.12. (wtorek)
 godz. 13.00 Ekslibrisy sławnych ludzi w zbiorach
Biblioteki Uniwersyteckiej, do 31.01., Biblioteka
Uniwersytecka
 godz.18.00 Muzyczna Scena Młodych,
Dwór Artusa
 godz. 18.30 Jah Jah Delay... , Dom Muz,
ul. Podmurna
16.12. (środa)
Agata Czarnecka - malarstwo, do 31.01.
Restauracja-Galeria Balena
 Wystawa prac dzieci z pracowni plastycznej
Domu Harcerza, do 12.01., Galeria i Ośrodek
Plastycznej Twórczości Dziecka
17.12. (czwartek)
19.12. (sobota)
 godz. 17.00 program kolędowo-wigilijny „Jest
taki dzień”, Fort IV
 godz. 20.00 Koncert Specjalny Pamięci
Grzegorza Ciechowskiego, Od Nowa
20.12. (niedziela)
 godz. 17.00 Toruńska Kropla Życia, koncert
charytatywny, Dwór Artusa
 godz. 20.00 Pustki - koncert, Piwnica pod
Aniołem
21.12. (poniedziałek)
 godz. 10.00 O dolce Napoli, o suol beato,
Ośrodek Czytelnictwa Chorych
i Niepełnosprawnych
 godz. 20.00 Wieczór Kolęd i Pastorałek Jacka
Beszczyńskiego, TPArt
23.12. (środa)
 Mikołaj Kopernik w grafice i malarstwie, do 28.02.,
Dom Mikołaja Kopernika
27.12. (niedziela)
 godz. 16.00-18.00 Rodzinny Wieczór Kolęd,
Ratusz Staromiejski
30.12. (środa)
 godz. 19.00 Koncerty Sylwestrowe „W krainie
opery, operetki i musicalu”, także 31.12., godz.
17.00 i 20.00, Dwór Artusa
31.12. (czwartek)
 godz. 22.00-1.00 Sylwester miejski,
Rynek Staromiejski
 godz. 20.00 Aberdeen, Moskwa, Pub Pamela
18.12. (piątek)
 godz. 18.00 Koncert kolęd i pastorałek, MDK
Ikar w wersji
elektronicznej:
www.torun.pl/ikar
Niezbędne adresy
 Toruń 2016, ul. Pod Krzywą Wieżą 1, tel. 621 0 333  Wydział Kultury Urzędu Miasta
Torunia, ul. Podmurna 60, tel. 622-20-65  Wydział Współpracy Zewnętrznej i Informacji
Urzędu Miasta Torunia, Wały Gen. Sikorskiego 8, tel. 611-87-15  Wydział Rozwoju
i Programowania Europejskiego Urzędu Miasta Torunia, ul. Grudziądzka 126 B,
tel. 611-85-54  Wydział Edukacji Urzędu Miasta Torunia, Wały Gen. Sikorskiego 10,
tel. 611-88-20  Ośrodek Informacji Turystycznej, Rynek Staromiejski 25, tel. 621-09-31
 Centrum Informacji Młodzieży, ul. Przedzamcze 11/15, tel. 654-04-58
Ciekawe strony internetowe o Toruniu:
www.torun2016.eu, www.um.torun.pl, www.torun.pl, www.torun.pl/ikar, www.kulturalnytorun.pl,
www.podkopcem.pl, www.torun.com.pl, www.wmoimobiektywie.home.pl

Podobne dokumenty