docNa terenie gmin wiejskich obszaru ZSROW funkcjonuje
download 
Reklamacja Transkrypt
Na terenie gmin wiejskich obszaru ZSROW funkcjonuje
„Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” II.2.2 Stan rozwoju infrastruktury wiejskiej II.2.2.1 Infrastruktura społeczna Sektor publiczny Zdrowie Podstawowa opieka zdrowotna na obszarze ZSROW jest realizowana przez 16 zakładów opieki zdrowotnej. Na jedną przychodnię przypada 4287 mieszkańców i jest to wielkość wyższa od średniej krajowej (3155) ale porównywalna ze średnią dla terenów wiejskich (4170). Prywatną praktykę lekarską prowadzi 14 gabinetów lekarskich. W obszarze opracowania funkcjonuje 12 aptek., co daje średnio 5716 mieszańców na 1 aptekę. W porównaniu ze wskaźnikiem dla kraju (3912) wielkość ta jest 1,5krotnie wyższa, ale nieco niższa od wartości dla gmin wiejskich kraju (6842). W zakresie opieki szpitalnej mieszkańcy regionu korzystają ze szpitali w Gostyninie, Włocławku i Płocku. Ogromna większość placówek ochrony zdrowia znajduje się w miejscowościach gminnych. Odległość między tymi ośrodkami a mieszkańcami najdalej położonych miejscowości sięga 10 kilometrów, a w przypadku szpitali 20 kilometrów. Obserwując sytuację polskiej służby zdrowia i biorąc pod uwagę obiektywne uwarunkowania wynikające z ekonomiki, nie należy się spodziewać poszerzenia sieci placówek opieki zdrowotnej na mniejsze miejscowości. Ewentualne korzystne zmiany będą musiały polegać przede wszystkim na poprawie jakości usług, m.in. poprzez lepsze wyposażenie placówek zdrowotnych, wzrost kwalifikacji lekarzy, większy dostęp do specjalistów i intensywniejszą, lepszą profilaktykę. Tabela II.30. Placówki ochrony zdrowia i opieki społecznej regionu gąbińskowłocławskiego. Źródło: dane Urzędów Gmin Gmina Baruchowo Włocławek Kowal Nowy Duninów Gąbin Ośrodki Zdrowia Samodzielny Publiczny ZOZ w Kłótnie Samodzielny Publiczny ZOZ w Kruszynie Niepubliczny ZOZ z ośrodkami zdrowia w Nowym Duninowie i Soczewce Niepubliczny ZOZ "Remedium s.c" w Gąbinie, NZOP "Eskulap" w Dobrzykowie Prywatne gabinety lekarskie Apteki 1 1 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Duninowie 4 Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gąbinie, Dom Pomocy Społecznej w Koszelewie GOPS, Domy Pomocy Społecznej GOPS w Baruchowie i Środowiskowy Dom Samopomocy w Baruchowie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej we Włocławku Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kowalu 132 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Łąck Zakład Opieki Zdrowotnej Słubice Gostynin Szczawin Kościelny Sanniki Iłów Niepubliczny ZOZ SANUS w Słubicach Samodzielny Publiczny ZOZ Gorzewo, Ośrodek Zdrowia w Józefkowie i Sokołowie Niepubliczny ZOZ "MEDYK" w Szczawinie Kościelnym i Trębkach Samorządowy Ośrodek Zdrowia w Sannikach Ośrodki zdrowia w Brzozowie Starym i Iłowie 1 1 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 2 1 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Słubicach 1 Dom Samotnej Matki w Ruszkowie 1 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 9 1 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sannikach i Dom Pomocy Społecznej w Sannikach 1 2 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Iłowie Opieka Realizacją zadań pomocy społecznej zajmuje się 1 MiejskoGminny i 9 społeczna Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej, Dom Samotnej Matki w Ruszkowie, Środowiskowy Dom Samopomocy w Baruchowie oraz Domy Pomocy Społecznej w Koszelewie i Sannikach. Szczegółowe informacje dotyczące placówek ochrony zdrowia i opieki społecznej w regionie prezentuje Tab. II.30. Bezpieczeństwo Jednostkami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo publiczne w regionie gąbińskowłocławskim są: - - Komenda Miejska Policji we Włocławku, znajdująca się w strukturach Komendy Wojewódzkiej w Bydgoszczy jednostki Mazowieckiej Komendy Wojewódzkiej Policji: Komenda Miejska Policji w Płocku, Komenda Powiatowa Policji w Gostyninie i Komenda Powiatowa Policji w Sochaczewie. Siedziby komend zlokalizowane są poza granicami obszaru objętego Strategią, natomiast w samym regionie funkcjonuje siedem posterunków policji: - Gąbin, Łąck i Nowy Duninów, podległe KMP w Płocku Sanniki i Szczawin Kościelny, podległe KPP w Gostyninie Iłów, podlegający pod KPP w Sochaczewie Tereny gmin Włocławek i Gostynin są obsługiwane bezpośrednio przez komendy powiatowe, natomiast teren gminy Słubice leży w zasięgu działania posterunku w Sannikach. Poziom bezpieczeństwa publicznego nie stanowi w regionie poważnego problemu społecznego. Wskaźniki przestępczości dla powiatów ___________________________________________________________________________________133 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” obejmujących region są generalnie o 1020% niższe od średnich dla województw mazowieckiego i kujawskopomorskiego. Policja nie prowadzi statystyk dla poszczególnych gmin, natomiast z informacji nieoficjalnych wiadomo, że na wskaźniki te pracują przede wszystkim tereny miejskie, nie należące do obszaru objętego Strategią. Pewną lokalną specyfiką północnej części regionu jest nieco podwyższona liczba włamań, na które narażone przede wszystkim są działki letniskowe. Innym elementem pogarszającym bezpieczeństwo jest przecinająca północną część regionu (gminy Kowal i Włocławek) droga krajowa nr 1, na której notuje się dużo przestępstw i wykroczeń drogowych, a także wypadków. W mniejszym stopniu problemy te występują na dość ruchliwych i źle utrzymanych drogach: krajowej nr 62 z Włocławka do Radziwia oraz wojewódzkiej nr 577 Łąck –Gąbin – Sochaczew. Statystyki dotyczące przestępczości w powiatach regionu przedstawia Tab. II.31. 134 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Tabela II.31. Liczba stwierdzonych w 2005 roku niektórych przestępstw na terenie powiatu włocławskiego, płockiego, gostynińskiego i sochaczewskiego. Źródło: dane KMP we Włocławku, www. kwp.radom.pl Dane dla powiatów Ogółem przestępstwa w KPP Sochaczewie w 1547 6588 1203 2674 3 4 2 0 17 248 32 101 291 1280 174 432 Kradzieże samochodów 15 156 8 86 Kradzieże z włamaniem 251 1121 145 420 Wykrywalność [%] 74,6 59,1 78,6 64,2 Zabójstwa Rozboje i napady Kradzieże Edukacja KMP we KPP KMP w Płocku Włocławku Gostyninie W regionie w 2005 r. funkcjonowało 14 przedszkoli. Opiekę nad ponad 500 dziećmi sprawuje 36 nauczycieli. O ile do klas zerowych uczęszcza około 90% dzieci w wieku 6 lat, o tyle jedynie kilka procent dzieci w wieku 35 lat objętych jest wychowaniem przedszkolnym. System kształcenia podstawowego w regionie opiera się na 41 szkołach podstawowych, do których uczęszcza 5369 uczniów i 16 gimnazjach kształcących 3017 uczniów. Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się stale zmniejszającą się liczbę uczniów szkół podstawowych i gimnazjów (Rys. II.34). W 2005 r. był to spadek o 6 % w szkołach podstawowych i o 3% w gimnazjach w porównaniu z 2004 r. Rysunek II.34. Liczba uczniów szkół podstawowych i gimnazjów regionu gąbińskowłocławskiego w latach 20002005 r. Źródło: Dane GUS ___________________________________________________________________________________135 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 Uczniowie szkół podstawowych Uczniowie gimnazjów 2005 Wkraczanie w wiek szkolny kolejnych roczników najgłębszego po wojnie niżu demograficznego będzie w nadchodzących latach powodować dalszy spadek liczby uczniów. Na podstawie prognoz GUS szacuje się, że do 2030 r. liczba uczniów szkół podstawowych w regionie spadnie do ok. 3900 a liczba uczniów klas gimnazjalnych – do 2000. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że istniejąca sieć szkół podstawowych i gimnazjów jest wystarczająca na obecne i przyszłe potrzeby. Inną kwestią jest jednak stan techniczny i stopień wyposażenia infrastruktury edukacyjnej w nowoczesne pomoce dydaktyczne, a także poziom nauczania oraz dostępność i atrakcyjność oferty zajęć ponadprogramowych. W tych obszarach jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia, podobnie jak na innych terenach wiejskich, co potwierdzają m.in. wyniki testów gimnazjalnych. Szkolnictwo ponadpodstawowe reprezentuje Zespół Szkół im. Stanisława Staszica w Gąbinie, w którym na kilku kierunkach kształci się około tysiąca osób i Liceum profilowane w Iłowie. Poza tym w mieście Kowal znajduje się Liceum Ogólnokształcące i Zespół Szkół im. Kazimierza Wielkiego a w Gostyninie Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki, Zespół Szkół nr 2 i Zespół Szkół Zawodowych w Gostyninie. Młodzież studencka regionu najczęściej kształci się w zlokalizowanych w Płocku wyższych uczelniach takich, jak: Politechnika Warszawska Szkoła Nauk Technicznych i Społecznych w Płocku, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Uniwersytet Warszawski - Punkt konsultacyjny, Szkoła Główna Handlowa – punkt Konsultacyjny przy Centrum Edukacyjnym Grupy Orlen, 136 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Uniwersytet imienia Stefana Kardynała Wyszyńskiego -Punkt Konsultacyjny, Szkoła Wyższa imienia Pawła Włodkowica i Wyższe Seminarium Duchowne. We Włocławku mieści się Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Wyższa Szkoła Humanistyczno – Ekonomiczna, Wyższa Szkoła Informatyki. Nieliczni wybierają znane w całym kraju duże ośrodki akademickie w Warszawie, Łodzi, Toruniu, Poznaniu, Gdańsku. Szczegółowe dane na temat przedszkoli i gminnych szkół regionu przedstawia Tab.II.32. Tabela II.32. Podstawowa infrastruktura edukacyjna regionu gąbińsko włocławskiego. Źródło: dane Urzędów Gmin. Liczba oddziałów Liczba uczniów Liczba nauczycieli Gmina Lokalizacja Przedszkola Baruchowo Kowal Włocławek Miasto i Gmina Gąbin Łąck Słubice Szczawin Kościelny Sanniki Iłów Razem przedszkola Baruchowo Nakonowo Kruszyn Smólnik Modzerewo Warząchewka Skoki Duże Gąbin Dobrzyków Łąck Słubice Szczawin Kościelny Sanniki Iłów 2 b.d 2 1 1 1 1 4 2 3 1 2 4 1 25 42 12 35 15 12 8 7 88 35 56 27 56 86 34 513 2 2 2 1 1 1 1 6 3 4 3 3 5 2 36 Baruchowo Nakonowo Grabkowo Więsławice Kruszyn Smólnik Modzerewo Warząchewka Skoki Duże Nowy Duninów Soczewka Gąbin Czermno Borki 12 b.d b.d b.d 12 6 6 6 6 13 7 19 6 6 275 67 111 74 220 116 64 59 42 240 76 427 111 100 20 13 15 13 20 11 9 7 9 23 12 32 9 10 Szkoły podstawowe Baruchowo Kowal Włocławek Nowy Duninów Miasto i Gmina Gąbin ___________________________________________________________________________________137 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Łąck Słubice Gostynin Szczawin Kościelny Sanniki Iłów Nowe Grabie Nowy Kamień Dobrzyków Łąck Nowa Wieś Wincentów Piotrkówek Słubice Świniary Białe Białotarsk Emilianów Lucień Sierakówek Solec Sokołów Teodorów Zwoleń Szczawin Kościelny Trębki Kamieniec Słup Sanniki Brzezia Osmolin Iłów Brzozów Kaptury Giżyce Razem szkoły podstawowe Gimnazja Baruchowo Kowal Włocławek Nowy Duninów Miasto i Gmina Gąbin Łąck Słubice Gostynin Szczawin Kościelny Sanniki Iłow Baruchowo Grabkowo Kruszyn Smólnik Nowy Duninów Gąbin Dobrzyków Łąck Słubice Emilianów Białotarsk Solec Lucień Sierakówek Szczawin Kościelny Sanniki Iłów 6 6 6 14 7 4 7 13 7 4 6 4 7 7 6 6 4 5 13 7 4 4 16 7 7 11 6 6 6 66 84 146 289 76 27 81 287 91 39 125 68 173 125 68 97 64 62 277 70 34 32 353 75 70 207 150 63 88 9 10 9 27 12 4 11 27 12 7 10 8 12 11 9 8 8 8 30 10 6 6 33 11 11 18 12 7 8 305 5369 557 7 b.d. 8 6 6 15 7 9 9 3 6 3 6 3 11 12 12 168 120 174 116 180 383 175 227 210 56 145 49 113 66 265 263 307 15 19 15 13 16 26 15 20 20 5 13 3 9 4 25 23 19 138 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Razem gimnazja Kultura 123 3017 260 Codzienne życie kulturalne wsi regionu koncentruje się wokół 7 Gminnych Ośrodków Kultury i ich filii (3) oraz 2 Domów Ludowych, przy których działalność prowadzą różne sekcje i koła zainteresowań jak koła plastyczne, zespoły pieśni i tańca, grupy teatralne. W kilku gminach (Kowal, Słubice, Szczawin Kościelny) takich wiodących placówek brakuje. W całym regionie problemem jest mała ilość świetlic, co skutecznie utrudnia uczestnictwo w życiu kulturalnym mieszkańcom mniejszych wsi, w tym zwłaszcza młodzieży. Najbardziej znana w regionie jest Galeria Koszelówka, gdzie organizowane są corocznie liczne imprezy kulturalne o zasięgu gminnym i krajowym. W Nowiej Wsi na terenie gminy Łąck działalność prowadzi Muzeum Sztuki Ludowej im. Stanisława Reymonta, w Gąbinie Społeczne Muzeum Ziemi Gąbińskiej im. Sławoja Felicjana Składkowskiego. We wszystkich gminach regionu funkcjonują Gminne Biblioteki Publiczne (12) a w wielu miejscowościach także ich filie (10). Ogromną rolę w upowszechnianiu kultury a w szczególności kultywowaniu folkloru odgrywają stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, miejscowi twórcy aktywnie uczestniczący w życiu kulturalnym regionu i przekazujący swoją wiedzę i umiejętności młodzieży. Nie zmienia to jednak faktu, iż dostępność obiektów kultury, nie tylko kin, teatrów, muzeów, ale i podstawowych placówek organizujących codzienne życie kulturalne na wsi, jest w tym rozległym terenie, zamieszkałym przez prawie 70 tys. ludzi, bardzo ograniczona. Szczegółowe zestawienie informacji na temat placówek kulturalnych regionu zawiera poniższa Tabela II.33. Tabela II.33. Placówki kulturalne regionu gąbińskowłocławskiego. Źródło: dane Urzędów Gmin Gmina GOK Domy ludowe, Świetlice wiejskie muzea Baruchowo GOK w Baruchowie Włocławek Gminny Zespół Kultury w Kruszynie Kowal Nowy GOK w Gminne Biblioteki Zespoły artystyczne Remizy Zespół Pieśni i Tańca Gminna Biblioteka "Swojacy", Zespół Publiczna w Wokalny "Akcent", Zespół Baruchowie Taneczny "Fantazja" zespół Folklorystyczny 2 świetlice Biblioteki w "Kruszynioki", Zespół profilaktyczno Kruszynie i 'Smólniczanki", Orkiestra wychowawcze Smólniku OSP Kruszyn Gminna Biblioteka Publiczna w Nakonowie, 2 filie „Kapela spod Kowala” w Grabkowie i Rakutowie świetlica Gminna Biblioteka Zespół "Skrzaty", Aireen", ___________________________________________________________________________________139 Wykonawca: „Środowisko” s.c. 7 4 „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Duninów Gąbin Łąck Słubice Gostynin Szczawin Kościelny Sanniki Iłów Sport Nowym Duninowie z siedzibą w Soczewce Centrum Informacji w Nowym Duninowie Publiczna w socjoterapeutyczna Nowym w Nowym Duninowie, Duninowie z Biblioteka siedzibą w Multimedialna w Soczewce N. Duninowie "Tacy Młodzi" Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca Ludowego Miejsko Świetlica "Kamieniaki", Społeczne MiejskoGminna Gminny Środowiskowa im. Młodzieżowy Zespół Muzeum Ziemi Biblioteka Ośrodek św. Mikołaja w MuzycznoWokalny, Gąbińskiej Publiczna Kultury Gąbinie Dziecięcy Zespół Tańca Nowoczesnego, Teatrzyk "Maseczka" Muzeum im. GOK w Łącku, Stanisława Gminna Biblioteka filie w Nowej Reymonta w Publiczna w Łącku, Wsi, Grabinie, Nowej Wsi, filia w Korzeniu Wincentowie Galeria "Koszelówka" Zespół Śpiewaczy "Grzybowianki" w Grzybowie, Grupa Teatralna "Dokąd" przy Gminna Biblioteka Gimnazjum w Słubicach, Publiczna w Grupa Taneczna ze SP w Słubicach Piotrkówku, Orkiestra Strażacka przy OSP w Słubicach, Taneczny Zespół Gimnastyczny przy SP w Świniarach Biblioteka Publiczna w Solcu, 2 Domy 5 filii w Lubieniu, Ludowe w Białotarsku, Sokołowie i Sierakówu, Legardzie Sokołowie, Emilianowie Gminna Biblioteka Publiczna w Szczawinie Kościelnym z filiami w Suserzu i Trębkach Gminna Biblioteka GOK w Świetlica w Regionalny Zespół Pieśni i Publiczna w Sannikach Nawym Barciku Tańca w Sannikach, Sannikach Gminna Biblioteka GOK w Iłowie Zespół "Senior" Publiczna w Iłowie Na publiczną infrastrukturę sportową gmin wiejskich składają się głównie przyszkolne sale gimnastyczne i boiska oraz stadiony i boiska wiejskie oraz hale sportowe. Do najważniejszych obiektów sportoworekreacyjnych należą hipodrom i kryta ujeżdżalnia w Łącku, korty tenisowe w Łącku i Gąbinie, Gminny Stadion Sportowy w Szczawinie Kościelnym, Stadion w Sannikach i Gąbinie. 140 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. 9 5 5 20 9 10 4 „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Wśród obiektów szkolnych i gminnych do wyjątków należą obiekty nowoczesne i pełnowymiarowe, jak Hala w Łącku. Brakuje utwardzonych boisk do takich gier, jak koszykówka czy tenis, a także urządzonych, bezpiecznych placów zabaw dla najmłodszych. Elementem infrastruktury sportoworekreacyjnej są także ścieżki rowerowe, których budowa jest w ostatnim czasie silnie wspierana przez samorządy. Na razie jednak utwardzonych ścieżek jest bardzo mało. Występują one w gminie Łąck, Sanniki, Gąbin. Mieszkańcy regionu mogą korzystać z bazy rekreacyjnoturystycznej miasta Gostynina tj.: stadionu miejskiego, hali sportowej, Pływali Miejskiej. Reasumując, istniejąca baza sportoworekreacyjna jest dość uboga dla tak rozległego regionu, a dostępność atrakcyjnych obiektów sportowych jest ograniczona, między innymi z powodu odległości. Zestawienie obiektów sportowych obszaru ZSROW przedstawia poniższa Tabela II.34. Tabela II.34. Infrastruktura sportowa regionu gąbińskowłocławskiego. Źródło: dane Urzędów Gmin. Gmina Sale Gimnastyczne Boiska Stadiony 4 boiska przy SP i Gimnazjum w Baruchowie, sala gimnastyczna przy SP i przy byłej SP w m. Czarne, Baruchowo Gimnazjum w Baruchowie przy placu gminnym w Baruchowie, przy Zielonej Szkole w Goreniu Dużym 4 sale (SP i Gimnazjum w Kruszynie, SP i Gimnazjum 4 boiska do piłki nożnej, 5 Włocławek w Smólniku, SP w Skokach boisk do piłki koszykowej, Dużych), sala zastępcza w ręcznej, siatkówki Modzerewie 2 boiska do piłki koszykowej i siatkówki przy SP w Więsławicach i Gimnazjum sala gimnastyczna przy SP Kowal w Grabkowie, 2 boiska do w Nakonowie piłki nożnej przy SP w Nakonowie i Gimnazjum w Grabkowie 2 boiska sportowe przy 2 sale gimnastyczne przy SP szkołach w Soczewce i w Soczewce oraz SP i Nowy Duninów Nowym Duninowie, gminne gimnazjum w Nowym boisko sportowe w Nowym Duninowie Duninowie 3 hale sportowe przy gimnazjum w Gabinie i 6 boisk sportowych przy SP, Stadion miejski Gąbin Dobrzykowie oraz przy boisko przy Zespole Szkół w Gąbinie Zespole Szkół w Gąbinie, 6 sal gimnastycznych przy SP hala sportowa, 4 sale 2 boiska w Łącku i Nowej Łąck gimnastyczne w Łącku, Wsi Inne kort tenisowy w Gąbinie 1 hipodrom, kryta ujeżdżalnia, kort ___________________________________________________________________________________141 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” tenisowy w Łącku, 2 place zabaw w Łącku i Wincentowie Nowej Wsi i Wincentowie Słubice Gostynin Szczawin Kościelny Sanniki Iłów 4 sale gimnastyczne (przy 4 boiska uniwersalne (przy SP w Słubicach, SP w Słubicach, Piotrkówku, Piotrkówku, Świniarach i Świniarach i Gimnazjum w Gimnazjum w Słubicach) Słubicach) 9 boisk przy SP w Białem, 4 sale gimnastyczne (przy Białotarsku, Emilianowie, SP w Białotarsku, Lucieniu, Lucieniu, Sierakówku, Solcu, Zwoleniu, Solcu) Sokołowie, Teodorowie, Zwoleniu) 2 sale gimnastyczne w 4 boiska sportowe przy SP Szczawinie Kościelnym i ch Trębkach 3 sale gimnastyczne (przy SP i Gimnazjum w Sannikach oraz SP w Osmolinie) sala gimnastyczna w Iłowie boiska w Iłowie i Brzozowie Gminny Stadion Sportowy w Szczawinie Kościelnym Stadion w Sannikach 142 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Organizacje pozarządowe Po 1989 r., dzięki stworzeniu podstawowych warunków dla uwolnienia ludzkiej inicjatywy, w tym ustanowieniu wolności zrzeszania się, nastąpił w Polsce szybki rozwój sektora pozarządowego. Sektor ten to środowisko bardzo zróżnicowane. Tworzą je zarówno małe, pozbawione budżetu czy wyrazistej struktury lokalne inicjatywy, jak i wielkie, silne organizacje, zatrudniające setki pracowników i dysponujące znacznymi funduszami. W regionie gąbińskowłocławskim organizacje pozarządowe działają już niemal we wszystkich kluczowych sferach życia o kluczowym znaczeniu dla lokalnych społeczności. Wiele z nich ma już duże osiągnięcia, niektóre natomiast dopiero się organizują lub w rzeczywistości nie prowadzą działalności. Ich najogólniejszym wspólnym celem jest poprawa jakości życia mieszkańców. Krótką charakterystykę regionalnej sceny pozarządowej przedstawiono poniżej. Koła gospodyń W aktywnej promocji tradycji i historii w lokalnym środowisku uczestniczą przede wszystkim koła gospodyń wiejskich. To one są najczęściej organizatorami wielu spotkań kulturalnych oraz imprez z okazji uroczystości okolicznościowych dla mieszkańców danego sołectwa, np. Dnia Babci, Dnia Kobiet, Dnia Matki, spotkania opłatkowego dla ludzi samotnych itp. Do innych form ich działalności należy prowadzenie szkoleń w zakresie racjonalnego żywienia, zdrowej żywności, prowadzenia gospodarstwa domowego, ochrony roślin w ogródkach przydomowych. Gospodynie organizują różnorodne pokazy, np. właściwego nakrywania do stołu, układania sztucznych bukietów, komponowania stroików, produktów regionalnych. Pomagają również zagospodarować wolny czas poprzez organizowanie wycieczek na targi, wystawy. W granicach regionu gąbińsko włocławskiego działa co kilkanaście kół gospodyń wiejskich, a jednym z najaktywniejszych jest koło gospodyń w Słubicach. OSP Charakterystycznym elementem wiejskiego krajobrazu są remizy strażackie wykorzystywane przez Ochotnicze Straże Pożarne. Ich podstawowym celem działalności jest wspieranie systemu ratowniczego i szeroko pojętego systemu ochrony przeciwpożarowej. Na co dzień przejawia się to w wielu różnorodnych formach działaniach i społecznych inicjatywach od akcji gaśniczych poprzez działalność kulturalną, sportową, popularyzatorską czy prewencyjną. W obszarze objętym Strategią praktycznie w każdej większej miejscowości funkcjonuje OSP. Przy niektórych działają orkiestry dęte, jak Orkiestra Dęta Ochotniczej Straży Pożarnej w Słubicach. W większości remiz co jakiś czas odbywają się wiejskie zebrania i zabawy. ___________________________________________________________________________________143 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Rolnictwo W obliczu restrukturyzacji rolnictwa wielu indywidualnych rolników, pragnąc sprostać coraz większym wymaganiom rynku, zaczęło organizować się w producenckie grupy marketingowe. Ich zadaniem jest rozwijanie i propagowanie inicjatyw, reprezentowanie praw i interesów producentów i przetwórców płodów rolnych, zwalczanie nieuczciwej konkurencji, wytwarzanie atmosfery zaufania i szacunku do środowiska wiejskiego, upowszechnianie wiedzy oraz wspieranie organizacyjne i rzeczowe członków stowarzyszeń. Aktualnie w regionie działają, ze sporymi sukcesami, Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw „Rarytas” w Zycku Nowym, Stowarzyszenie Producentów Rolnych Szkółkarska Grupa Centrum w Gąbinie oraz mazowiecki oddział ogólnokrajowego Stowarzyszenia Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi „EKOLAND”. Konie Konie zajmowały szczególne miejsce zarówno w polskiej kulturze jak i historii. W 1923 r., jako jedno z pierwszych w niepodległej Polsce na mocy decyzji Prezydenta RP, powstało Stado Ogierów w Łącku. Dziś stadnina zajmuje się prowadzeniem hodowli zwierząt, w tym hodowli koni pełnej krwi angielskiej i ogierów różnych ras. W Stadzie prowadzona jest hipoterapia dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Działa tu także Klub Jeździecki im. 4 Pułku Strzelców Konnych, w którego barwach zawodnicy zdobywali laury na hipodromach w kraju i za granicą. Działalność stada wspiera Stowarzyszenie Przyjaciół Stada Ogierów i Zespołu PałacowoParkowego w Łącku. Idąc za tak świetnym przykładem w regionie powstało w ostatnich latach kilka innych stadnin i klubów jeździeckich propagujących sport, aktywny wypoczynek i opiekę nad tymi pięknymi zwierzętami m. in. Stowarzyszenie Jeździeckie Bierzewice. Sport Organizowaniem życia sportowego dzieci i młodzieży oraz krzewieniem zdrowego i aktywnego stylu życia zajmują się w regionie głównie szkoły. Żywe zainteresowanie sportem młodzieży przejawia się w działalności kilkudziesięciu uczniowskich klubów sportowych przy szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach średnich. Poza planowaniem i organizowaniem pozalekcyjnego życia sportowego, wychowują młodych ludzi poprzez wyrabianie świadomej dyscypliny, odwagi, inicjatywy, zaradności i wytrwałości w dążeniu do realizacji wyznaczonych celów, poprzez wykształcenie poczucia koleżeństwa i współodpowiedzialności w zespole. Dzieci uczestniczą w imprezach sportowych jak: igrzyska, turnieje, Święto Sportu. 144 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Do bardziej znanych klubów sportowych, uczestniczących między innymi w okręgowych rozgrywkach ligowych i pucharowych, należą LUKS Lwówianka Lwówek, Zorza Szczawin Kościelny, Błyskawica Lucień, Mazovia Słubice, Kormoran Łąck, Victoria Smólnik i Kujawiak Kowal. Część z nich odnosi sukcesy mimo, iż działają w bardzo małych wsiach (Smolnik, Lucień). Na terenie gminy Włocławek w miejscowości Kruszyn działa Aeroklub Włocławski zajmujący się organizacją imprez lotniczych rangi regionalnej, ogólnopolskiej i międzynarodowej tj. Mistrzostwa Europy, Mistrzostwa Polski Makiet Samolotów, Międzynarodowe Zawody Balonowe i Balonowe Mistrzostwa Polski, Międzynarodowe Zawody Spadochronowe. Filantropia W regionie gąbińskowłocławskim funkcjonuje szereg stowarzyszeń, fundacji itp., mających na celu pomoc społeczną i usługi socjalne, działające głównie na rzecz osób niepełnosprawnych, starszych, znajdujących się w trudniej sytuacji materialnej lub żyjących w środowiskach patologicznych. Organizacje udzielają pomocy materialnej, a także służą poradnictwem prawnym, pomocą organizacyjną, zajmują się też rehabilitacją i integracją. Wśród tego typu organizacji należy wymienić Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Małego Biznesu w Kowalu, GminnoParafijne Stowarzyszenie Pomocy Osobom Zdrowym w Słubicach, Fundację Świętego Franciszka z Asyżu w Grzybowie, Stowarzyszenie CIVITAS CHRISTIANA w Jamnie. Turystyka Szczególną rolę w sferze turystyki odgrywa Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego, skupiające 14 miast i gmin oraz powiat płocki. Stowarzyszenie zajmuje się koordynowaniem i realizacją przedsięwzięć turystycznych ale również ekologicznych, sportowych, gospodarczych, kulturalnych i społecznych, mających znaczenie dla całego regionu. W celu usprawnienia sprzedaży usług, gestorzy pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych i domków letniskowych organizują się w stowarzyszenia takie, jak: Stowarzyszenie Kwaterodawców Pojezierza Gostynińskiego w Sierakówku, Stowarzyszenie Użytkowników Działek Letniskowych w Miałkówku. Chopin Z pasji i społecznej potrzeby kultywowania pamięci kompozytora powstało 1981 r. w Sannikach koło Towarzystwa im. Fryderyka Chopina. Jest ono spadkobiercą starszej, lokalnej organizacji, jaką było Sannickie Towarzystwo Miłośników Chopina. Skupia ono wiele osób zainteresowanych muzyką i życiem Chopina, nie tylko z Sannik ___________________________________________________________________________________145 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” i sąsiedztwa, ale także z większych ośrodków, jak Warszwa, Płock, Gostynin i Sochaczew. Towarzystwo ma w swoim dorobku między innymi organizację znanych w całej Polsce koncertów w sannickim pałacu z udziałem znanych polskich i zagranicznych pianistów oraz czołowych polskich aktorów. Historia Bogata historia regionu jest dla wielu mieszkańców cenną spuścizną wartą kultywowania, także po to, by kształtować teraźniejszość i wychowywać kolejne pokolenia w duchu patriotycznym. Taki cel przyświeca działalności Towarzystwa Miłośników Ziemi Gąbińskiej. Ta regionalna organizacja została utworzona dla gromadzenia, opracowania i upowszechniania, w różnej formie, wszelkiego rodzaju dokumentów, zdjęć, znalezisk archeologicznych, książek, artykułów itp., dotyczących terenu dawnego Gąbina, ale również całej gminy. Zarząd Towarzystwa stara się uzyskane wiadomości popularyzować w postaci artykułów, sesji popularnonaukowych, wystaw itp. Z jego inicjatywy powstało Społeczne Muzeum Ziemi Gąbińskiej im. Sławoja Felicjana Składkowskiego. Z Towarzystwem współpracuje gąbińskie koło Związku Piłsudczyków, jedno z dziewiętnastu takich kół w kraju. Muzyka W regionie działa cały szereg zespołów ludowych, w większości posiadających długie tradycje i reprezentujących niekiedy bardzo wysoki poziom. Zespoły te działają samodzielnie lub przy ośrodkach kultury. Do najbardziej znanych zespołów należą „Regionalny Zespół Pieśni i Tańca” z Sannik, „Kapela Ludowa Sanniki”, zespół taneczny "Korzeniacy” z Łącka, „Bierzewice", „Kapela spod Kowala”, „Swojacy” z Baruchowa, Zespół Folklorystyczny "Kruszynioki" z Włocławka, Zespół Śpiewaczy "Grzybowianki" z Grzybowa i „Kamieniaki” z Gąbina . Sztuka Znana w całym regionie jest Galeria Koszelówka, właścicielem której jest Alojzy Balcerzak grafik, malarz, popularyzator sztuki, wykładowca. Galerią kieruje Stowarzyszenie Popierania Galerii. Jej głównym celem jest przedstawianie dokonań twórczych wielu znaczących malarzy, grafików i rzeźbiarzy. Organizowane są plenery wraz z sympozjami, koncerty muzyczne i spotkania autorskie. Znane w całym regionie stały się Plenery Malarskie, w których uczestniczy uzdolniona młodzież gmin Stowarzyszenia Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego, młodzież z zagranicy i profesjonalni artyści z krajowej czołówki. Ziarno Stowarzyszenie EkologicznoKulturalne ZIARNO z siedzibą w Grzybowie znane jest w całym regionie, a nawet szerzej, ze swej intensywnej 146 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” Młodzi Razem Ekologia i wielowątkowej działalności. Na przestrzeni ostatnich lat ZIARNO bardzo dynamicznie się rozwinęło, samo inicjując różne programy, jak np. „Gospodarstwo ekologiczne jako miejsce edukacji” czy „Wiejskie Ośrodki Edukacji ku zrównoważonej przyszłości” i uczestnicząc w rozmaitych krajowych i międzynarodowych projektach czy koalicjach. Uczestniczy w programie ogólnopolskim Centrów Aktywności Lokalnej od początku powstania tej inicjatywy, jest członkiem współzałożycielem Koalicji na Rzecz Rolnictwa Ekologicznego i Federacji Organizacji Służebnych MAZOWIA. ZIARNO jest też członkiem IFOAM – Międzynarodowej Federacji Inicjatyw w Rolnictwie. Motywem przewodnim pracy Stowarzyszenia jest zrównoważony rozwój terenów wiejskich. Stowarzyszenie przygotowyje spektakle teatralne, wernisaże, koncerty i wystawy, prowadzi zajęcia rzemiosła tradycyjnego, teatralne, plastyczne, warsztaty sztuki ludowej. Tradycją ZIARNA stała się realizacja corocznych uroczystości kulturalnych, z których najbardziej znany jest Dzień Ziemi i wczesnojesienne Święto Michała. Stowarzyszenie wciela ogólnopolskie i zagraniczne programy jak: Leonardo, Grundtvig 4, Gruntvig 1 i Wolontariat, z których rocznie korzysta ponad 3000 osób. W wyniku programu”Fabryka InicjatywFundusze Młodych” Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce powstał Fundusz Lokalny Ziemi Płockiej „Młodzi Razem” w Słubicach. Misją Fundacji jest stworzenie wspólnego forum organizacji i instytucji działających na rzecz młodzieży poprzez wykszukiwanie i wspieranie dobrych inicjatyw młodzieży, wyłonienie i kształcenie liderów młodzieżowych w duchu zrównoważonego rozwoju. W swoich działaniach Fundacja zachęca młodych ludzi do tworzenia własnych programów. Pracuje w sferze artystycznej organizując plenery oraz edukacyjnej proponując młodzieży szkolenie i warsztaty. Szanse edukacyjne młodzieży wiejskiej są wyrównywane poprzez małe granty dla samodzielnych inicjatyw młodzieżowych oraz organizację szkoleń i warsztatów. Problematykę ochrony środowiska podejmują między innymi Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego, Fundacja Młodzi Razem i Stowarzyszenie „Ziarno”. Choć formalnie zlokalizowane w miastach Włocławek i Płock, bardzo ożywioną działalność w regionie prowadzą związki stowarzyszeń Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku i Włocławskie Centrum Edukacji Ekologicznej. W regionie realizują one m.in., programy Krąg, Ekoanimator, Ekosurvival, Młodzi Razem i Dualna Zbiórka. Zajmują się koordynowaniem i prowadzenie działań z zakresu szeroko rozumianej edukacji ekologicznej, m.in. współpracując z samorządami i opiekując się zielonymi szkołami. Mają ___________________________________________________________________________________147 Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” w swoim dorobku liczne wydawnictwa popularyzatorskie. WCEE wydaje regularnie czasopismo Ekowieści, poruszające regionalne tematy ochrony przyrody i dziedzictwa kulturowego. Rozwój lokalny W regionie działa z powodzeniem kilka organizacji o bardzo lokalnym zasięgu, mających na celu rozwój społeczny, gospodarczy i kulturalny najmniejszych ojczyzn. Do organizacji takich należy m.in.: Towarzystwo Wspierania Rozwoju Ziemi Sannickiej, Towarzystwo Wspierania Rozwoju Wsi Brzezia i Lasek w Sannikach, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Ziemi Iłowskiej. W swoim dorobku mają projekty wspierania publicznej służby zdrowia, przywracania walorów krajobrazu kulturowego wsi, wspierania działalności kulturalnej i sportowej. 148 ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. „Zintegrowana Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionu GąbińskoWłocławskiego” ___________________________________________________________________________________ Wykonawca: „Środowisko” s.c. 149
