Strategia Zrównoważonego Rozwoju Miasta Wałbrzycha do 2013

STRATEGIA
ZRÓWNOWAśONEGO
ROZWOJU
MIASTA WAŁBRZYCHA
DO 2013 ROKU
Wałbrzych, październik 2005r.
Strategia ZrównowaŜonego Rozwoju Miasta Wałbrzycha została
opracowana
w uspołecznionym procesie oraz zaakceptowana
przez przedstawicieli lokalnej społeczności.
Prace związane z opracowaniem strategii
UNDP
Al. Niepodległości 186
00-926 Warszawa 63
koordynowali konsultanci:
dr Piotr Rogala
mgr Marta Kusterka
Strategia ZrównowaŜonego Rozwoju Miasta Wałbrzycha została przyjęta
przez
Radę Miejską Wałbrzycha w dniu 11 października 2005 roku.
Urząd Miejski w Wałbrzychu, Pl. Magistracki 1
tel. (074) 66 55 100, fax (074) 66 55 118
e-mail: [email protected]
www.um.walbrzych.p
2
PROCES OPRACOWANIA
STRATEGII
W obliczu nowych wyzwań oraz szans, które pojawiły się wraz
ze wstąpieniem do Unii Europejskiej, władze miasta Wałbrzycha postanowiły
podjąć działania zmierzające do zmiany koncepcji zarządzania strategicznego.
Przyjęto, Ŝe opracowana będzie strategia zrównowaŜonego rozwoju oraz Ŝe
będzie ona stworzona i kontrolowana w sposób uspołeczniony.
Tworzenie
Strategii
Podstawowa część prac związanych z opracowaniem nowej strategii
została wykonana podczas warsztatów, w których uczestniczyli przedstawiciele
społeczności lokalnej:
I FORUM: 28.06.2004 – diagnoza stanu miasta i zdefiniowanie
najwaŜniejszych problemów (58 uczestników forum)
II FORUM: 23.09.2004 – sformułowanie wizji i celów rozwoju Miasta
(67 uczestników forum)
III FORUM: 27. 10. 2004 – określenie zadań strategicznych (59
uczestników forum)
W pracach brały udział osoby reprezentujące róŜne organizacje sektora
publicznego, gospodarczego oraz pozarządowego. W opracowanie strategii
włączyła się aktywnie Rada Miasta Wałbrzycha. Projekt strategii był
prezentowany podczas sesji 15 marca 2005r., natomiast w dniach 14 – 15
kwietnia 2005r. odbyły się strategicznewarsztaty z udziałem Radnych.
3
W dniu 24 maja 2005 r. odbyło się IV FORUM. Wtedy teŜ tekst
Strategii został zaakceptowany i przekazany Radzie Miasta.
Strategia stanowi obraz oczekiwań i zamierzeń, związanych z rozwojem Miasta.
Będzie realizowana poprzez uwzględnianie jej zapisów w innych planach i
programach, zwłaszcza w kolejnych budŜetach miasta Wałbrzycha.
CHARAKTERYSTYKA
MIASTA WAŁBRZYCHA
PołoŜenie, obszar i status gminy
Wałbrzych leŜy w województwie dolnośląskim, w centralnej części
Sudetów Środkowych. Miasto leŜy na wysokości 450-500 m n.p.m. w
malowniczej kotlinie, nad którą rozciągają się lesiste pasma Gór Wałbrzyskich.
NajwyŜej połoŜonym punktem Wałbrzycha jest góra Borowa (853 m n. p. m).
Odległość miasta od przejść granicznych wynosi: Kudowa Słone – 90
km, Golińsk / Mezimesti – 17 km, Lubawka – 29 km, Zgorzelec – 120 km.
Wałbrzych połoŜony jest w odległości 420 km od Warszawy, 200 km od Pragi,
434 km od Wiednia oraz 449 km od Berlina. W odległości 78 km od
Wałbrzycha znajduje się Międzynarodowy Port Lotniczy we Wrocławiu.
4
Tereny przemysłowe
2% 5%
7%
Drogi
7%
13%
Tereny mieszkaniowe i inne
tereny zabudowane
UŜytki rolne i leśne
66%
Tereny wypoczynkowe
Inne
Struktura zagospodarowania powierzchni miasta (stan z 31. 12. 2003 r.).
Obszar miasta rozciąga się w kierunku północ – południe na długości
16,5 km. Wałbrzych ma status gminy miejskiej, której granice administracyjne
obejmują obszar 85 km2. Dzięki swojemu połoŜeniu, wśród lasów i gór
Wałbrzych jest jednym z najbardziej zielonych miast w Polsce. W obrębie miasta
połoŜonych jest siedem parków miejskich oraz liczne tereny leśne, które łącznie
z uŜytkami rolnymi stanowią 66% jego całkowitej powierzchni. Tereny
mieszkaniowe i inne tereny zabudowane stanowią 13% powierzchni miasta
Profil społeczny
Demografia
Wałbrzych jest drugim co do wielkości (po Wrocławiu) miastem
Dolnego Śląska. Jednak liczba jego mieszkańców systematycznie maleje i na
koniec września 2005 roku wynosiła 126.700 Wałbrzyszan. W 2004 roku
urodziło się 1.742 nowych mieszkańców, a zmarło 1.872. W strukturze
wiekowej ludności przewaŜają osoby w wieku produkcyjnym (64,4%),
5
w stosunku do ludności w wieku przedprodukcyjnym (17,6%) oraz
poprodukcyjnym (18%).
138000
Liczba ludności
136000
134000
132000
130000
128000
126000
124000
122000
120000
1999
2000
2001
2002
2003
2004
IX 2005
Lata
Dynamika liczby ludności Wałbrzycha w latach 1999 - 2005.
Edukacja
Na terenie Wałbrzycha funkcjonują 22 szkoły podstawowe, 18 szkół
gimnazjalnych oraz 21 szkół ponadgimnazjalnych, w których w roku szkolnym
2003/2004 naukę rozpoczęło około 23.200 uczniów. Jako lokalne centrum
edukacyjne Miasto oferuje równieŜ moŜliwość zdobycia wykształcenia na
poziomie wyŜszym. W 6 wyŜszych uczelniach kształci się ponad 8.900
studentów.
Ochrona zdrowia
W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej i ambulatoryjnej opieki
specjalistycznej
w Wałbrzychu funkcjonuje: 17 niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej
6
(w tym trzy praktyki lekarza rodzinnego), trzy indywidualne praktyki
pielęgniarskie, trzy samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.
Lecznictwo
zamknięte
prowadzone
jest
w
czterech
szpitalach
specjalistycznych wyposaŜonych w 690 łóŜek. W leki, medykamenty i środki
opatrunkowe mieszkańcy mogą się zaopatrywać w 43 aptekach.
Kultura i sztuka
Wałbrzych pełni funkcję głównego ośrodka kulturalnego powiatu
wałbrzyskiego.
W mieście mają swoją siedzibę: Teatr Dramatyczny im. J. Szaniawskiego, Teatr
Lalki i Aktora, Filharmonia Sudecka, Muzeum oraz jego oddział Muzeum
Przemysłu i Techniki, Wałbrzyski Ośrodek Kultury, Biblioteka Publiczna „Pod
Atlantami”, Wałbrzyska Galeria Sztuki BWA “Zamek KsiąŜ”, „Galeria Pod
Atlantami” i Galeria „Civitas Christiana”.
Mieszkańcy Wałbrzycha mogą korzystać z usług 15 placówek bibliotecznych
i ich filii (w tym z sześciu obiektów przystosowanych dla potrzeb osób
niepełnosprawnych), w których zgromadzony księgozbiór obejmuje 404.951
woluminów. W 2003r. placówki biblioteczne i ich filie odwiedziło 35.534
czytelników, którzy dokonali 588.892 wypoŜyczeń (liczonych w woluminach).
W mieście działają takŜe trzy kina, które w 2003 r. odwiedziło 54.936 widzów.
Profil środowiskowy
Wałbrzych leŜy w szerokiej kotlinie w Górach Wałbrzyskich (pasma i
masywy w Sudetach Środkowych). Kulminacjami Gór Wałbrzyskich są: na
południe od Wałbrzycha szczyt Borowa, a na zachód porfirowa kopuła
Chełmca. Środkową część Gór Wałbrzyskich zajmuje Kotlina Wałbrzyska,
7
którą niemal w całości wypełnia miasto Wałbrzych. Obszary o najwyŜszych
walorach przyrodniczych i krajobrazowych usytuowane są na obrzeŜach miasta i
w naturalny sposób wiąŜą Wałbrzych z sąsiednimi gminami.
Profil gospodarczy
Jednym z głównych kierunków rozwoju Wałbrzycha jest tworzenie
warunków do rozwoju nowoczesnej gospodarki. WaŜnym elementem realizacji
tego celu jest pozyskiwanie inwestycji o charakterze produkcyjno-usługowym,
które w większości lokują się na terenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy
Ekonomicznej (WSSE) Invest Park Sp. z o.o., która powstała w 1997 r. i
naleŜy do najlepiej rozwijających się w kraju. Od początku działalności
współpracuje na zasadach partnerskich z Gminą Wałbrzych w zakresie budowy
infrastruktury technicznej na terenie strefy, jak i innych działań prowadzących
do pozyskania inwestorów. Strefa Wałbrzych WSSE „Invest-Park” zajmuje
obszar 219,2 ha. PołoŜona jest na obrzeŜach północnej części miasta, w
odległości 1 km od drogi krajowej nr 35, w bezpośrednim sąsiedztwie stacji
kolejowej, 40 km od autostrady A4. Do zagospodarowania inwestycyjnego
pozostaje obszar ok. 100 ha. W strefie wałbrzyskiej zezwolenia na prowadzenie
działalności gospodarczej posiada 14 firm.
Wałbrzyski przemysł funkcjonujący poza strefą reprezentowany jest
głównie przez branŜę ceramiczną, szklarską, włókienniczą, odzieŜową,
materiałów budowlanych, chemiczną, metalową, elektroniczną, motoryzacyjną i
spoŜywczą. NajwaŜniejsze firmy z tych branŜ to: Zakłady Porcelany Stołowej
“KRZYSZTOF” S. A., Fabryka Porcelany “WAŁBRZYCH” S. A., Fabryka
Wkładów OdzieŜowych “CAMELA” S. A., ENITRA Sp. z o.o., “RONAL”
POLSKA S.A., Zakład Urządzeń Technicznych WAMAG S. A.
8
Wałbrzych posiada wiele terenów i obiektów nadających się do
wykorzystania na cele produkcyjne, handlowe, usługowe, gastronomiczne,
turystyczno-rekreacyjne i mieszkaniowe.
Przedsiębiorcy, lokujący swój kapitał na terenie Gminy, mogą skorzystać
z preferencji oraz ulg zarówno lokalnych, jak i krajowych, oraz ze zwolnień
obowiązujących w Wałbrzyskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej.
Inwestorom, którzy wybiorą Wałbrzych jako miejsce prowadzenia
swojej działalności gospodarczej, świadczą pomoc wyspecjalizowane
instytucje zajmujące się wspieraniem przedsiębiorczości, naleŜą do nich:
Dolnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego, w ramach której funkcjonuje
Punkt Informacji Europejskiej, Centrum Euro-Info, Fundusz Regionu
Wałbrzyskiego. Gmina Wałbrzych wspiera działalność lokalnych małych i
średnich przedsiębiorstw, na których w zasadniczej części opiera się rozwój
gospodarczy miasta i do których kierowanych jest szereg inicjatyw. Małe
firmy, rozpoczynające działalność na rynku, mają moŜliwość skorzystania z
oferty Wałbrzyskiego Inkubatora Przedsiębiorczości „Flandria”, który został
utworzony przy udziale Gminy Wałbrzych.
Rynek pracy i bezrobocie
Blisko połowę z 29.785 osób pracujących w latach 1999 – 2003
stanowiły kobiety. W sektorze rolniczym zatrudnienie znalazło 177 osób, w tym
50 kobiet. Około 41% wszystkich pracujących stanowiły osoby zatrudnione w
przemyśle ( 12 247). Sektory usług rynkowych i nierynkowych wygenerowały
łącznie 17.361 (58,3%) miejsc pracy, z czego kobiety znalazły zatrudnienie na
9.953 stanowiskach.
9
35000
Pracujący
30000
25000
20000
15000
10000
5000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Lata
ogółem
kobiety
Pracujący ogółem w latach 1999 – 2003.
W analizowanym okresie udział pracujących w sektorze prywatnym zwiększył
się z 46,4% w 1999r. do 56,9% na koniec grudnia 2003 roku. Tendencję
odwrotną moŜna zaobserwować w sektorze publicznym, w którym zatrudnienie
w 2003 r. znalazły 12 853 osoby, czyli ponad
4 700 osób mniej niŜ w
pierwszym roku analizy.
18 000
17 000
Pracujący
16 000
15 000
14 000
13 000
12 000
11 000
10 000
1999
2000
2001
2002
2003
Lata
sektor publiczny
sektor prywatny
Pracujący, według sektorów w latach 1999 – 2003.
10
Do 31 grudnia 2004 r. bez pracy pozostawało 13.939 osób, w tym 7.721
kobiet. Wśród osób bezrobotnych znalazło się 715 osób niepełnosprawnych, a
prawie 19% stanowiły osoby w przedziale wiekowym od 18 do 24 lat. Większość
osób pozostających bez zatrudnienia nie ma prawa do zasiłku. Według danych z
30 listopada 2004 r., stopa bezrobocia dla powiatu wałbrzyskiego wynosiła
28,5%.
Turystyka, sport i rekreacja
Malownicze połoŜenie w Górach Wałbrzyskich oraz niedalekie
sąsiedztwo Gór Kamiennych i Sowich, zabytki, obiekty rekreacyjne – wszystko
to stwarza niepowtarzalne warunki do uprawiania sportu, róŜnych form
turystyki i rekreacji przez cały rok.
Amatorzy kolarstwa szosowego i górskiego znajdą tutaj wymarzone
okolice do uprawiania swojego hobby. Na drogach i ścieŜkach Wałbrzycha
rozgrywa się wiele krajowych i lokalnych wyścigów kolarskich. Na terenie miasta
wytyczono kilka tras rowerowych. Jedna z najciekawszych biegnie przez
KsiąŜański Park Krajobrazowy.
Przez miasto biegnie wiele szlaków turystycznych prowadzących po
okolicznych pasmach górskich, wiodących do punktów widokowych, miejsc
pamięci, pomników przyrody. Urzekają swym pięknem Góry Wałbrzyskie ze
szczytem Chełmca (851 m n.p.m.). W niedalekim sąsiedztwie atrakcję stanowią
Góry
Kamienne
ze
znajdującym
się
w
ich
centrum
schroniskiem
„Andrzejówka”, czy Góry Sowie z tajemniczymi zespołami obiektów
podziemnych wojennego kompleksu „Kriese” w Walimiu i Głuszycy.
W Wałbrzychu występuje duŜe zagęszczenie oznakowanych szlaków
turystycznych. Ich długość wynosi ponad 52 km.
11
Entuzjaści jazdy konnej mogą uprawiać swoje hobby, korzystając z usług
Państwowego Stada Ogierów KsiąŜ. Właśnie tu odbywają się wyścigi, zawody w
powoŜeniu i ujeŜdŜeniu oraz międzynarodowe aukcje koni.
Zimą – górzysty teren, długo utrzymująca się pokrywa śnieŜna oraz
pobliska sieć wyciągów narciarskich i baza towarzysząca, stwarzają warunki do
uprawiania „białego szaleństwa”. W okolicach Wałbrzycha rozgrywany jest
corocznie międzynarodowy bieg narciarski – Bieg Gwarków.
Wałbrzyska baza noclegowa dysponuje ponad siedmiuset miejscami. Do
dyspozycji turystów pozostają hale sportowe, pływalnie kryte i jedna otwarta z
polem namiotowym, korty tenisowe i siłownie oraz sieć placówek
gastronomicznych.
Miasto w liczbach ∗
Powierzchnia
Powierzchnia w ha – 8.479 ha
Powierzchnia w km2 – 85 km2
Ludność
Ludność według stałego miejsca zameldowania (stan na 31. 12. 2003) – 129 417 osób
Ludność według stałego miejsca zameldowania – kobiety (stan na 31. 12. 2003) – 68 284
Ludność według stałego miejsca zameldowania – męŜczyźni (stan na 31. 12. 2003) – 61 133
Przyrost naturalny – (- 507 osób)
Ludność w wieku przedprodukcyjnym według faktycznego miejsca zamieszkania (stan na 31. 12.
2003) – 22 665 osób
Ludność w wieku produkcyjnym według faktycznego miejsca zamieszkania (stan na 31. 12.
2003) – 82 917 osób
Ludność w wieku poprodukcyjnym według faktycznego miejsca zamieszkania (stan na 31. 12.
2003) – 23 227 osób
∗
Dane za 2003 r.
12
MałŜeństwa – 577 par
Saldo migracji wewnętrznych – (- 390 osób)
Saldo migracji zagranicznych – (- 91 osób)
Rynek pracy
Pracujący ogółem – 29 785 osób
Pracujący – kobiety – 14 621 osób
Pracujący – męŜczyźni – 15 164 osób
Pracujący w sektorze rolniczym – 177 osób
Pracujący w sektorze rolniczym – kobiety 50 osób
Pracujący w sektorze przemysłowym – 12 247 osób
Pracujący w sektorze przemysłowym – kobiety 4 618 osób
Pracujący w sektorze usług rynkowych – 9 411 osób
Pracujący w sektorze usług rynkowych – kobiety 4 261 osób
Pracujący w sektorze usług nierynkowych – 7 950 osób
Pracujący w sektorze usług nierynkowych – kobiety 5 692 osób
Pracujący w sektorze publicznym – 12 853 osób
Pracujący w sektorze publicznym– kobiety 7 188 osób
Pracujący w sektorze prywatnym – 16 932 osób
Pracujący w sektorze prywatnym – kobiety 7 433 osób
Bezrobotni zarejestrowani – 14 309 osób
Bezrobotni zarejestrowani – kobiety – 7 830 osób
13
ANALIZA WSKAŹNIKOWA 1
WSKAŹNIK
WAŁBRZYCH
Miasta podobne
co do wielkości
Ład środowiskowy
Udział ludności obsługiwanej
przez oczyszczalnie do ludności ogółem
[%]
100
87,43
Udział ludności korzystającej z
sieci kanalizacyjnej w ludności faktycznej
ogółem [%]
77,10
87,13
Udział ludności korzystającej z
sieci wodociągowej w ludności faktycznej
ogółem [%]
97,60
96,35
Wydatki na gospodarkę
komunalną i ochronę środowiska ogółem
na 1 mieszkańca [zł]
124,03
120,05
Wydatki na oczyszczanie gminy
na 1 mieszkańca [zł]
19,19
17,70
Powierzchnia parków
spacerowo-wypoczynkowych i lasów na 1
mieszkańca [ha/osobę]
0,02
0,01
Powierzchnia zieleńców, zieleni
ulicznej i osiedlowej do terenów
zabudowanych [%]
4,69
8,25
Powierzchnia zieleni
ogólnodostępnej i lasów do terenów
zabudowanych [%]
90,63
45,31
Ład społeczny
Gęstość zaludnienia [osoba/km2]
Ogólne saldo migracji na 1 000
ludności – róŜnica napływu i odpływu
ludności na 1 000 ludności
Urodzenia Ŝywe na 1000
ludności
Przyrost naturalny na 1000
ludności – róŜnica między liczbą urodzeń
a liczbą zgonów na 1 000 ludności
1
Dane za 2002 r.
14
15,44
19,33
- 3,51
-1,67
7,65
8,01
- 3,86
- 1,12
Liczba kobiet na 100 męŜczyzn
111,67
110,70
Mieszkania na 1000 ludności
375,54
347,47
5,53
7,74
Księgozbiór bibliotek
publicznych na 1000 mieszkańców
3183,67
3037,40
Widzowie w kinach stałych na
1000 ludności
559,90
1348,66
7,65
8,36
64,60
74,43
Liczba mieszkańców na 1
przychodnię
7630,82
5060,22
Wydatki na opiekę społeczną
ogółem na 1 mieszkańca [zł]
327,42
278,31
Wskaźnik obciąŜenia
demograficznego – liczba ludności w
wieku nieprodukcyjnym w stosunku do
liczby ludności w wieku produkcyjnym
[%]
56,90
52,79
Udział ludności w wieku
przedprodukcyjnym w stosunku do liczby
ludności ogółem [%]
18,34
19,41
Udział ludności w wieku
poprodukcyjnym w stosunku do liczby
ludności ogółem [%]
17,93
15,12
Udział pracujących w liczbie
ludności w wieku produkcyjnym [%]
35,13
44,15
Liczba podmiotów
gospodarczych na 1000 mieszkańców
109,41
114,63
Udział pracujących w sektorze
przemysłowym w ogólnej liczbie
pracujących [%]
39,46
36,63
Miejsca noclegowe na 1000
mieszkańców
Absolwenci liceów
ogólnokształcących na 1000 ludności
ŁóŜka w szpitalach na 10 000
ludności
Ład gospodarczy
Stopa zatrudnienia – liczba
pracujących na 1 000 mieszkańców
223,92
289,18
Wydatki na transport i łączność
ogółem na 1 mieszkańca [zł]
295,36
291,37
161,82
162,48
Wydatki na administrację
15
publiczną ogółem na 1 mieszkańca [zł]
Dochody budŜetu gminy ogółem
na 1 mieszkańca [zł]
2179,72
2113,14
Wydatki inwestycyjne na 1
mieszkańca [zł]
180,78
302,85
KIERUNKI ROZWOJU
MIASTA WAŁBRZYCHA
Wizja rozwoju Miasta
Wałbrzych miastem o pozytywnym, powszechnie znanym wizerunku
nowoczesnej miejscowości, pełniącym istotną rolę w regionie i w kraju. Miastem
zapewniającym swoim mieszkańcom, a takŜe turystom i inwestorom optymalne
warunki Ŝycia, rozwoju, pracy i wypoczynku, poprzez:
nowoczesny system edukacji na wszystkich poziomach kształcenia,
rozwiązania wpierające ludzi aktywnych, a takŜe dające duŜe moŜliwości
podnoszenia wiedzy i kwalifikacji,
przyjazny klimat i odpowiednie warunki prowadzenia działalności
gospodarczej,
ze
szczególnym
uwzględnieniem
nowoczesnego
przemysłu oraz usług,
16
duŜe moŜliwości atrakcyjnego spędzania wolnego czasu,
wysoki poziom bezpieczeństwa zdrowotnego i publicznego,
sprawną i przyjazną administrację publiczną,
zadbane i czyste środowisko przyrodnicze.
STRUKTURA CELÓW
Wysoka jakość Ŝycia mieszkańców Wałbrzycha
Ład środowiskowy
Ład społeczny
1. Spójna koncepcja zagospodarowania
przestrzennego miasta
7. Aktywne i otwarte
społeczeństwo obywatelskie
2. Sprawny system gospodarki odpadami
8. Wykształcone i mobilne zawodowo
społeczeństwo
14. ZaangaŜowanie menadŜerów firm w
Ŝycie i rozwój miasta
3. Funkcjonalna i przyjazna dla
środowiska polityka transportowa miasta
9. Szeroka, ogólnie dostępna i zróŜnicowana
oferta
kulturalna
miasta,
odwołująca się do dziedzictwa kulturowego
15. Perspektywy rozwojowe, moŜliwość
samorealizacji i rekreacji dla młodych ludzi
4. Uporządkowana gospodarka wodnościekowa
10. Zdrowe społeczeństwo
16. Istnienie i
probiznesowego
5.
Wysoki
poziom
świadomości
ekologicznej mieszkańców oraz aktywny,
pręŜnie działający ruch ekologiczny
11. Sprawna komunikacja w społeczności
lokalnej
17.
Istnienie
sprawnego
systemu
przekwalifikowywania
i
zdobywania
nowych kwalifikacji
6.
DuŜe
walory
krajobrazowe miasta
12. Bezpieczne miasto
17
przyrodniczo-
na
Ład gospodarczy
zmiany
13. Rozwój sektora usług
utrwalenie
klimatu
Zadania strategiczne
Lp.
Nazwa zadania
Cel 1: Spójna koncepcja zagospodarowania przestrzennego miasta
1.1.
Zagospodarowane tereny poprzemysłowe
1.2.
Opracowanie programu rewitalizacji terenów poprzemysłowych Wałbrzycha
Cel 2: Sprawny system gospodarki odpadami
2.1.
Stworzenie programu gospodarki odpadami
2.2.
Stworzenie międzygminnego związku ds. gospodarki odpadami
Cel 3: Funkcjonalna i przyjazna dla środowiska polityka transportowa miasta
3.1.
Włączenie miasta do głównych ciągów komunikacyjnych kraju
3.2.
Wybudowanie obwodnicy dla Wałbrzycha
3.3.
Kompleksowa modernizacja ciągów komunikacyjnych
3.4.
System spalania ekologicznych paliw w komunikacji miejskiej
Cel 4: Uporządkowana gospodarka wodno-ściekowa
4.1.
Modernizacja sieci i urządzeń wodno-kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków
4.2.
Budowa nowych sieci i urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych
Cel 5: Wysoki poziom świadomości ekologicznej mieszkańców oraz aktywny, pręŜnie działający ruch ekologiczny
18
5.1.
Zbudowanie gminnego programu edukacji ekologicznej dla Miasta Wałbrzycha
5.2.
Stworzenie forum ekologicznego dla organizacji pozarządowych, instytucji i innych podmiotów, zajmujących się ekologią
Lp.
Nazwa zadania
Cel 6: DuŜe walory przyrodniczo-krajobrazowe miasta
6.1.
Stworzenie inwentaryzacji przyrodniczej Gminy
6.2.
Zbudowanie wieloletniego programu rozwoju zieleni miejskiej w Wałbrzychu
Cel 7: Aktywne i otwarte na zmiany społeczeństwo obywatelskie
7.1.
Budowanie społeczeństwa obywatelskiego przez wychowanie i edukację
7.2.
Rozwój instytucjonalny organizacji pozarządowych
7.3.
Aktywizacja społeczności lokalnej
7.4.
Zmniejszanie poziomu wykluczenia społecznego
7.5.
Budowanie wolontariatu
Cel 8: Wykształcone i mobilne zawodowo społeczeństwo
8.1.
Podniesienie standardów edukacyjnych, w tym nauki języków obcych
8.2.
Dostosowanie struktur szkolnictwa do potrzeb lokalnych, krajowych i europejskich
8.3.
Rozwój form edukacji pozaszkolnej
8.4.
Rozwój edukacji dla osób o niskich kwalifikacjach
8.5.
Promocja uzdolnień
8.6.
Reintegracja zawodowa i społeczna osób zagroŜonych wykluczeniem społecznym
Cel 9: Szeroka, ogólnie dostępna i zróŜnicowana oferta kulturalna miasta,
odwołująca się do dziedzictwa kulturowego
19
9.1.
Zachowanie dziedzictwa kulturowego
9.2.
Aktywizacja Centrum Europejskiego
9.3.
Tworzenie sieci miejsc do działań kulturalnych
Lp.
Nazwa zadania
9.4.
Markowe przedsięwzięcia kulturalne
9.5.
Tworzenie mecenatu dla twórców kultury
9.6.
Wspieranie ruchu amatorskiego
9.7.
Koordynowanie i współpraca instytucji kultury
9.8.
Rewitalizacja infrastruktury kulturalnej
Cel 10: Zdrowe społeczeństwo
10.1.
WdraŜanie i upowszechnianie działań profilaktycznych i prozdrowotnych
10.2.
Zapewnienie dostępu do świadczeń medycznych
10.3.
Tworzenie warunków integracji osób niepełnosprawnych ze społecznością lokalną
10.4.
Rozwój sportu amatorskiego oraz bazy sportowo – rekreacyjnej
10.5.
Rozwój turystyki
10.6.
Zintegrowany, efektywny system pomocy społecznej
10.7.
Likwidacja barier architektonicznych, szczególnie w obiektach uŜyteczność publicznej
10.8.
WdraŜanie i upowszechnianie programów w zakresie opieki nad ludźmi starszymi
Cel 11: Sprawna komunikacja w społeczności lokalnej
11.1.
Zbudowanie systemu przepływu informacji
11.2.
Udział społeczny w rozwoju miasta
Cel 12: Bezpieczne miasto
20
12.1.
Stworzenie efektywnego modelu prowadzenia działań profilaktycznych wśród dzieci i młodzieŜy
12.2.
Zmniejszenie przestępczości pospolitej wśród dzieci i młodzieŜy
12.3.
Uaktywnienie społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa
Lp.
Nazwa zadania
Cel 13: Rozwój sektora usług
13.1.
Rozwój infrastruktury turystycznej
Cel 14: ZaangaŜowanie menadŜerów firm w Ŝycie i rozwój miasta
14.1.
Stworzenie forum dla przedsiębiorców (spotkania, wymiana poglądów, realizacja wspólnych pomysłów dla miasta)
Cel 15: Perspektywy rozwojowe, moŜliwość samorealizacji i rekreacji dla młodych ludzi
15.1.
Tworzenie infrastruktury pod budownictwo jedno- i wielorodzinne
15.2.
Rozwój infrastruktury pod działalność usługową, rekreacyjną i sportową
15.3.
Budowanie pozytywnego wizerunku miasta
15.4.
Rozwój działalności kulturalnej
Cel 16: Istnienie i utrwalenie klimatu probiznesowego
16.1.
Sprawnie i dobrze funkcjonująca informacja dla przedsiębiorców
16.2.
Nawiązanie współpracy z przedstawicielami małych i średnich przedsiębiorstw oraz usprawnienie sposobu załatwiania spraw
administracyjnych
16.3.
Przywrócenie specjalistycznej działalności wystawienniczo-targowej m.in. targów kamienia
Cel 17: Istnienie sprawnego systemu przekwalifikowywania i zdobywania nowych kwalifikacji
21
17.1.
Stworzenie katalogu potrzeb zawodowych dla lokalnych firm
17.2.
Zbudowanie systemu komunikacji pomiędzy biznesem, szkołami i instytucjami
17.3.
Powiązanie biznesu z praktykami osób uczących się
WIELOLETNI
PLAN
INWESTYCYJNY
MIASTA WAŁBRZYCHA
lp.
Nazwa zadania
2
Przebudowa, rozbudowa istniejących obiektów
1 dydaktycznych - budynków szkolnych.
2
Sieć wodociągowa w mieście Wałbrzychu
Obwodnica Wałbrzyska - odcinek wschodni
3
Remonty i przebudowy dróg gminnych miasta
Wałbrzycha
4
Opis zadania
3
Modernizacja ogrzewania w placówkach oświatowych zgodnie z
wraz z pełną termomodernizacją: ZSP 1, PG 3, PG 5, PG 6, PSP
6, PSP 15, PSP 23, PSP 37
Budowa sieci wodociągowej w pozostałych częściach miasta
Wałbrzycha.
Przebudowa 2 wiaduktów w ciągu ul. Uczniowskiej
udostępniających tereny aktywizacji gospodarczej Wałbrzycha.
Przebudowa ul. Uczniowskiej wraz z pełną infrastrukturą techniczną
realizowana w dwóch etapach. Etap I - przebudowa skrzyŜowania
ul. Uczniowskiej z ul. Wrocławską. Etap II - przebudowa północnej
jezdni oraz budowa południowej jezdni ul. Uczniowskiej na odcinku
od widuktów do ul. Stacyjnej. Projekt przewidziany do objęcia
wnioskiem o dofinansowanie z funduszy strukturalnych UE w
naborach po 2007 roku.
W kolejnych latach:
Budowa ul. Uczniowskiej wraz z pełną infrastrukturą techniczną
realizowana w dwóch etapach. Etap I - budowa ul. Uczniowskiej
wraz z pełną infrastrukturą techniczną i wiaduktem drogowym w
skrzyŜowaniu z drogą powiatową (ul. Orkana) w granicach
administracyjnych Wałbrzycha. Etap II - budowa drogi wraz z pełną
infrastrukturą techniczną na odcinku od granicy miasta do włączenia
do drogi wojewódzkiej nr 379. Projekt przewidziany do realizacji na
lata 2012-2015.
Przebudowa i modernizacja ulic Głównej i J.Kusocińskiego w
Wałbrzychu
Zadanie obejmuje przebudowę ul. Senatorskiej i Fortecznej na pow.
5200m2.
Odbudowa muru oporowego przy ul. Gen. J. Bema w Wałbrzychu
Okres realizacji
Wartość
4
5
6
2004
2015
35 033 040
2006
2006
1 000 000
1993
2015
52 000 000
2004
2007
9 241 707
2004
2006
3 111 100
2006
2006
170 000
Remonty i przebudowy dróg gminnych miasta
Wałbrzycha
5
6
7
8
9
Przebudowa i modernizacja ciągów dróg gminnych oraz węzłów
wraz z pełną infrastrukturą obejmująca następujące ulice:
- Barbusse'a, Kresową, Browarną, Ceglaną, Kaszubską, Asnyka,
Wincentego Pola, Makuszyńskiego, Dunikowskiego, Pocztową,
Legnicką, Kmicica, Pułaskiego, Giserska, Braci Śniadeckich,
Namysłowskiego, Rodziny Burczykowskich, Handlową,
- al. Podwale, Blankową, Palisadową.
Modernizacja dróg gminnych na terenie Miasta modernizacja ciągów dróg:
Reja - Ludowa
Wałbrzycha słuŜących rozwojowi
modernizacja ciągów dróg:
przedsiębiorczości
Gagarina - Lelewela
Budowa dróg w celu udostępnienia nowych terenów pod funkcje
usługowe w rejonie ulicy Ludowej w Wałbrzychu
Modernizacja ulic i infrastruktury zabytkowego centrum Wałbrzycha
Rewitalizacja staromiejskiej zabudowy
Śródmieścia
Instalacja oświetlenia w celu poprawy bezpieczeństwa
Przebudowa dróg gminnych w ramach programu Przebudowa infrastruktury drogowej po zrealizowanej sieci
kanalizacji sanitarnej dofinansowanej przez fundusz ISPA
ISPA
obejmuje ulice: Ogrodową, Fałata, Tetmajera
Przebudowa dróg gminnych w ramach programu ISPA jako
odtworzenie po sieci sanitarnej
obejmuje ulice Weteranów, Siemiradzkiego, Ptasią, Sowią, Wronią,
Gołębią, Pogodną, Robotniczą, Klonową, Fabiana.
Poprawa funkcjonowania informacji turystycznej Lokalizacja na terenie Miasta Wałbrzycha 5 multimedialnych
na obszarze pogranicza poprzez udostępnienie w kiosków informacyjnych oraz zakup wyposaŜenia komputerowego
Wałbrzychu multimedialnych kiosków
na potrzeby Centrum Informacji Turystycznej.
informacyjnych
2008
2017
47 093 460
2007
2008
2 075 700
2008
2009
1 930 000
2008
2011
5 450 000
2008
2011
6 420 000
2008
2011
135 000
2008
2009
5 075 000
2006
2007
1 166 000
2005
2006
144 870
Odtworzenie substancji mieszkaniowej
zniszczonej wskutek eksploatacji górniczej
10
Budownictwo mieszkaniowe i socjalne
11
Likwidacja barier architektonicznych dla osób
niepełnosprawnych
12
13
Monitoring wizyjny miasta Wałbrzycha
Budowa PSP Nr 26
14
15
Adaptacja budynku przy ul. Pocztowej 22 w
Wałbrzychu na Ośrodek Integracji dla
Bezdomnych
Rozbiórka budynków przy ul. Staszica 10 i 12 zniszczonych wskutek
eksploatacji górniczej.
Przebudowa budynku mieszkalnego przy ul. Dubois 47 w
Wałbrzychu w celu uzyskania 22 lokali mieszkalnych.
Remont budynku przy ul. Drzymały 7 w Wałbrzychu polegający na
wykonaniu remontu wszystkich mieszkań wraz z przebudową ich
układu funkcjonalnego, zabezpieczeniu galerii przed katastrofą
budowlaną. Remonty kolejnych budynków z uzyskanych
odszkodowań za szkody górnicze.
Przebudowa budynków przy ul. Beethovena 14d z wykorzystaniem
na budynki socjalne. Kapitalne remonty starych budynków
mieszkalnych będących własnością Gminy.
Rewitalizacja staromiejskiej zabudowy Śródmieścia - równe szanse,
równy dostęp - ułatwienia infrastrukturalne dla osób
niepełnosprawnych
Przebudowa obiektów uŜyteczności publicznej naleŜących do Gminy
Wałbrzych - ułatwienia dla osób niepełnosprawnych
Rozszerzenie monitoringu wizyjnego w mieście o kolejne dzielnice.
2004
2011
9 579 617
2004
2011
6 440 000
2006
2006
204 300
2005
2008
1 000 000
2006
2006
400 000
Lokalne centrum dydaktyczno-rehabilitacyjno-kulturalne przy
Zespole Szkół Integracyjnych - które zostanie zgłoszone do
dofinansowania z funduszy strukturalnych UE
Dokończenie budowy segmentu D wraz z przystosowaniem go dla
osób niepełnosprawnych oraz zagospodarowanie niezbędnego
terenu wokół segmentu D
Dokończenie zagospodarowania terenu wokół PSP 26 z
wyłączeniem terenu przyległego do segmentu D dla którego Gmina
będzie starać się o dofinansowanie z UKFiS
1990
2007
7 150 479
Modernizacja pomieszczeń budynku przy ul. Pocztowej 22 w
Wałbrzychu na dom dla bezdomnych.
2004
2005
683 483
16
17
18
Wykonanie kolektora Poniatów II w ul.Orkana od nr 78 do końca
zabudowy ul.Orkana (II etap) oraz na ulicy Warszawskiej z
poszerzeniem ul. Orkana, oświetleniem drogowym, chodnikami oraz
kanalizacją deszczową i wodociągiem - Program Phare.
Aktywizacja gospodarcza obszaru Poniatowa - Pełna infrastruktura techniczna obejmująca ulice Warszawską,
Sadową, Grzybową
kolektor kanalizacji sanitarnej Poniatów II w
Pełna
infrastruktura techniczna obejmująca ulice Wiśniową,
Wałbrzychu
Sosnową
Pełna infrastruktura techniczna obejmująca ulice Zieloną,
Beskidzką, Burczykowskich
Budowa dróg i uzbrojenia w celu udostępnienia terenów pod funkcje
mieszkaniowe
Uzupełnienie budowy kanalizacji sanitarnej dofinansowanej z
Kontynuacja budowy sieci kanalizacji sanitarnej
funduszu ISPA w zakresie budowy przyłączy do budynków
dofinansowanej z funduszu ISPA
komunalnych.
Przygotowanie dokumentacji technicznych dla
zadań ujętych w programie porządkowania
gospodarki wodno-ściekowej w Wałbrzychu
dofinansowanego przez fundusz ISPA
1995
2012
49 306 876
2007
2011
8 400 000
2006
2009
2 000 000
Biały Kamień - budowa kanalizacji sanitarnej w ul. Gen. Andersa
2003
2005
7 691
Sobięcin - budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie ulic: Sztygarskiej,
II Armii i Antka Kochanka
2003
2005
16 511
Budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie ulic Reja, Wysockiego do
Mazowieckiej, Nowowiejskiej od Piłsudskiego do Adama Struga
2003
2005
19 844
2003
2005
82 694
2003
2005
70 525
2003
2005
46 017
2003
2005
162 343
Podgórze - budowa kanalizacji sanitarnej między ulicami
Kasprowicza a Przeskok, na ul. Świdnickiej i od ul. Świdnickiej do
11 Listopada poprzez ul. Bałtycką oraz na ul. Nowy Dom do ul.
Kosynierów
Budowa kanalizacji sanitarnej na obszarze Glinika Nowego i
Starego
Budowa kanalizacji sanitarnej na obszarze Szczawienka, na ulicach:
Fabiana, Wrocławskiej, Uczniowskiej do wiaduktu PKP, Pogodnej,
Robotniczej, Gagarina, Klonowej, Kwiatowej, Dąbrowskiej,
Ogrodowej i Zdrojowej
Budowa kolektora tłocznego i sieć sanitarna - Lubiechów (ul. Lisia i
Wilcza)
19
20
21
22
23
24
Zabezpieczenie skarp osadnika mułów powęglowych przy ul. 1-go
Maja (nakaz Nadzoru Budowlanego) - opracowanie dokumentacji i
realizacja zadania.
Rekultywacja wysypiska w zakresie: kształtowania bryły, obsypania
Rekultywacja wysypiska odpadów komunalnych ziemią, obsadzenia zielenią.
przy ul.Stacyjnej w Wałbrzychu
Zadanie zgłoszone do dofinansowania z funduszy strukturalnych
UE.
Rozbudowa składowiska odpadów dla miasta Rozbudowa składowiska odpadów przy ul. Beethovena o nowe
Wałbrzycha przy ul. Beethovena
kwatery.
Zadanie obejmuje budowę pełnej infrastruktury technicznej
uzupełniającej sieć sanitarną, która jest dofinansowana z funduszu
ISPA. Obejmuje budowę wodociągu, kanalizacji deszczowej wraz z
Uzbrojenie Osiedla Konradów
zabezpieczeniem osiedla Konradów przed wodami opadowymi
napływającymi z masywu Chełmca oraz budowę dróg i chodników
wraz z oświetleniem ulicznym.
Budowa kanalizacji sanitarnej, modernizacja dróg, chodników i
oświetlenia ulicznego. Kanalizacja sanitarna zostanie wykonana
przez WZWiK w ramach programu ISPA.
Skanalizowanie obszarów Rusinowej i Kozic. Etap I obejmuje budowę dróg i oświetlenia ulicznego
ul. Głuszycka wraz z odnogami
Etap II obejmuje budowę dróg i oświetlenia ulicznego
ul. Zagórzańska
Remont obudowy rzeki Pełcznicy na odcinkach naleŜących do
gminy.
Na początku remont obejmuje odcinki XV - ul. Poleska (dł. 175 m) i
XVI - ul. Szkolna (dł. 180 m)
Zabezpieczenie Wałbrzycha przed powodzią
Budowa zbiorników retencyjnych zabezpieczających Wałbrzych
przed zalewaniem przez wody opadowe.
Regulacja stosunków wodnych w okolicach budowanej obwodnicy
Wałbrzycha.
Rekultywacja terenów poprzemysłowych w
Wałbrzychu
2002
2011
805 000
2002
2006
5 214 628
2007
2010
5 250 000
2003
2009
6 141 143
2002
2012
8 143 183
2008
2015
6 000 000
25
26
27
28
29
Kontynuacja uzbrojenia Poniatowa po wykonaniu wszystkich prac
związanych z Phare oraz budową kanalizacji sanitarnej w ramach
programu ISPA.
Stworzenie warunków dla rozwoju
Realizacja w trzech etapach obejmuje niezagospodarowane tereny
przedsiębiorczości poprzez uzbrojenie nowych
po wschodniej stronie ul. Orkana od ul. Jachimowicza w stronę
terenów Poniatowa
drogi do Pogorzały.
PoniŜej wymienione koszty będą powiększone o nie
zinwentaryzowaną jeszcze makroniwelacje terenu.
Adaptacja do nowych funkcji społecznych części
Roboty wyburzeniowe i modernizacyjne części obiektów
Śródmieścia Wałbrzycha połoŜonej przy ul.
zlokalizowanych w Śródmieściu Wałbrzycha
Słowackiego 6a i 6b
Zagospodarowanie przestrzeni parkowej Skweru Zagospodarowanie przestrzeni parkowej Skweru Sybiraków w
Sybiraków w Wałbrzychu
Wałbrzychu
Renowacja kompleksu pałacowo-parkowego Zamek KsiąŜ w
Wałbrzychu. W ramach projektu zostanie wykonane: remont
elewacji Zamku KsiąŜ i budynków przyzamkowych, remont portalu
wejściowego i Dziedzińca Honorowego.
Kontynuacja renowacji kompleksu pałacowo-parkowego Zamek
KsiąŜ w Wałbrzychu. W ramach projektu zostanie wykonane:
remont wewnątrz Zamku KsiąŜ, remont fontann na tarasach o
Trakt wałbrzyski
przedzamczu, remont Amfiteatru, remont Kaplicy Hohbergów,
rewaloryzacja parku, rewaloryzacja tarasów zamkowych.
Adaptacja obiektów zabytkowej kopalni węgla Julia na Muzeum
Przemysłu i Techniki. Rewitalizacja obszarów i obiektów
pokopalnianych z przystosowaniem dla muzealnictwa i
udostępnieniem dla ruchu turystycznego. Opracowanie warunków i
sposobów udostępnienia tras turystycznych.
Budowa kompleksu sportowo - rekreacyjnego
przy ul. Ratuszowej w Wałbrzychu
Wykupy nieruchomości pod budowę kompleksu sportoworekreacyjnego przy ul. Ratuszowej w Wałbrzychu
Remont hali przy ul. Chopina w Wałbrzychu.
Modernizacja i rozbudowa hali sportowej słuŜącej Opracowanie dokumentacji i roboty budowlane.
30
rozwojowi infrastruktury edukacyjno-sportowej Zadanie przewidziane do dofinansowania z MENiS.
Planowane złozenie wniosku o dofinansowanie z UE.
Centrum Aktywizacji Dzieci i MłodzieŜy
31
Planowane złozenie wniosku o dofinansowanie z UE.
"SKATEPARK"
2006
2015
14 338 000
2004
2008
4 903 300
2004
2006
966 340
2004
2005
5 284 585
2007
2011
15 390 000
2007
2007
5 719 000
2004
-
2005
2007
7 774 888
2005
2006
517 000
600 000