Temat: Dorobek kulturalny polskiego

Temat: Dorobek kulturalny
polskiego dwudziestolecia.
1. Oświata i reforma Jędrzejewicza
W 1921r. ok.. 33% analfabetów (różny
odsetek w zależności od zaborów)
 W 1939r ok. 15% analfabetów
 Zjawisko analfabetyzmu wtórnego
 1932 reforma Jędrzejewicza
a) 7-letnia szkoła podstawowa
b) 4-letnie gimnazjum zakończone „małą
maturą”
c) 2-letnie liceum zakończone maturą
d) nacisk na wychowanie obywatelskie i
patriotyczne

2. Szkolnictwo wyższe
32 uczelnie wyższe
 najważniejsze to: Uniwersytet Jagielloński,
Uniwersytet Wileński, Uniwersytet
Lwowski, Uniwersytet Warszawski,
Uniwersytet Poznański, KUL w Lublinie,
Politechnika Poznańska, Akademia
Górnicza w Krakowie, Szkoła Główna
Handlowa, Szkoła Morska, Wyższa Szkoła
Muzyczna, Akademia Wychowania
Fizycznego

3. Nauka





Ośrodki w Warszawie i Lwowie
Filozofia: Tadeusz Kotarbiński, Władysław
Tatarkiewicz
Antropologia: Bronisław Malinowski
Matematyka: Wacław Sierpiński, Stefan
Banach, Hugo Steinhaus; Marian Rejewski,
Jerzy Różycki, Henryk Zygalski złamali szyfr
Enigmy
Biologia i medycyna: Rudolf Weigl
(szczepionka przeciw durowi brzusznemu),
Ludwik Hirszfeld (prace nad ustaleniem
grupy krwi)
4. Technika
Budowa parowozu Pm36 (zwany „Piękną
Helena”)
 Samoloty: myśliwce P-11, bombowce PZL
37 „Loś”

5. Literatura
Proza
 Władysław Reymont; w 1924r. Nagroda Nobla za
Chłopów
 Stefan Żeromski – Ludzie bezdomni, Przedwiośnie
 Maria Dąbrowska – Noce i dnie
 Zofia Nałkowska – Granica
 Jarosław Iwaszkiewicz – Młyn nad Utratą
 Zofia Kossak-Szczucka – Krzyżowcy
 Jan Parandowski – Mitologia
 Tadeusz Dołęga-Mostowicz – Kariera Nikodema
Dyzmy
 Helena Mniszkówna – Trędowata
Poezja
 Konstanty Ildefons Gałczyński, Leopold Staff,
Bolesław Leśmian, Czesław Miłosz, Jan
Brzechwa
 Grupa Skamander; Julian Tuwim, Jan Lechoń,
Jarosław Iwaszkiewicz, Antoni Słonimski
 Awangarda; fascynacja techniką, cywilizacją
 Futuryzm; hasła zerwania ze starą kulturą na
rzecz nowszej, nowoczesnej kultury
 Katastrofizm; cywilizacja zmierza ku zagładzie
6. Teatr

Teatr Ateneum pod kierownictwem
Stefana Jaracza
7. Sztuka
Malarstwo: Tadeusz Makowski, Stanisław
Witkiewicz
 Rzeźbiarze: Xawery Dunikowski, Wacław
Szymanowski
 Muzycy: Ignacy Paderewski, Karol
Szymanowski

8. Kultura masowa
Rozwój gazet (ponad 2 tysiące
tytułów)m.in. Ilustrowany Kurier
Codzienny
 Regularne audycje radiowe od 1926r.
 W 1924r istniało 400 sal kinowych (1939r.
– 800)
 Aktorzy – Jadwiga Smosarska, Tola
Mankiewiczówna, Mieczysława Ćwiklińska,
Eugeniusz Bodo, Adolf Dymsza,
Aleksander Żabczyński

9. Sport
Medaliści olimpijscy: Halina Konopacka
(Amsterdam 1928; rzut dyskiem), Janusz
Kusociński (Los Angeles 1932; bieg na 10
tyś. metrów), Stanisława Walasiewiczówna
(Los Angeles 1932; bieg na 100 metrów)
 Sporty lotnicze – Franciszek Żwirko i
Stanisław Wigura
