docAktualnościIFiS PAN_10.15 - Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej
download 
Reklamacja Transkrypt
AktualnościIFiS PAN_10.15 - Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej
Aktualności Instytutu Filozofii i Socjologii PAN Nr 27 październik 2015 I OD DYREKCJI Już od jutra uruchomiamy naszą nową stronę internetową, bardzo liczymy na to, że będzie bardziej przyjazna i ciekawa. Informacje dotyczące seminariów, konferencji czy innych ważnych dla naszego środowiska naukowego wydarzeń proszę kierować do p. Moniki Grobelnej. Pozwalam sobie przypomnieć o konieczności uzupełnienia danych bibliograficznych, rzecz jest pilna, p. Grażyna Drążyk zwróci się do wszystkich w tej sprawie. Zakończył swe prace Zespół ds. kosztochłonności powołany przez p. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Najważniejszą rekomendacją jest podział dotacji na dwie części: badawczą i płacową, gdzie tylko ta pierwsza byłaby zależna od kosztochłonności. Przypominam o ważnej dla Instytutu konferencji poświęconej profesorowi Stefanowi Amsterdamskiemu, w dniu 28.10.2015, g. 15:00, Sala im. Marii Skłodowskiej-Curie oraz o inauguracji roku akademickiego w SNS IFiS PAN w dniu 29.10.2015, g. 17:00 Sala Lustrzana KONFERENCJA UPAMIĘTNIAJĄCA PROFESORA STEFANA AMSTERDAMSKIEGO 1929-2005 IDEAŁY WIEDZY I KONFLIKTY WARTOŚCI FILOZOFIA – IDEAŁY WIEDZY Moderator: prof. BARBARA TUCHAŃSKA Paneliści – profesorowie: ADAM GROBLER, JAN WOLEŃSKI INSTYTUT FILOZOFII I SOCJOLOGII POLSKIEJ AKADEMII NAUK I SZKOŁA NAUK SPOŁECZNYCH IFIS PAN UL. NOWY ŚWIAT 72 WARSZAWA SALA MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE PAŁAC STASZICA 28 PAŹDZIERNIKA 2015 R. GODZ. 15.00-19.30 REFORMA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO. SZKOŁA NAUK SPOŁECZNYCH Moderator: prof. JERZY WOŹNICKI Paneliści – profesorowie: EWA CHMIELECKA, VOLDEMAR TOMUSK DEMOKRACJA I KONFLIKTY WARTOŚCI Moderator: ADAM MICHNIK Paneliści – ANDRZEJ CELIŃSKI, prof. ALEKSANDER SMOLAR dr JANUSZ OSTROWSKI Informacja o nadaniu Fundacji IFiS PAN imienia prof. Stefana Amsterdamskiego i zapowiedź konkursu o nagrodę imienia prof. Stefana Amsterdamskiego na najlepszą pracę magisterską dotyczącą filozofii nauki zaproszenie.indd 1 10/26/15 11:36 AM IDEAŁY WIEDZY I KONFLIKTY WARTOŚCI KONFERENCJA POŚWIĘCONA ŻYCIU I TWÓRCZOŚCI PROF. STEFANA AMSTERDAMSKIEGO Pałac Staszica, Nowy Świat 72, Warszawa, Sala Marii Skłodowskiej-Curie 28 października 2015 r. Organizator: INSTYTUT FILOZOFII I SOCJOLOGII PAN wraz ze SZKOŁĄ NAUK SPOŁECZNYCH IFIS PAN Godz. 15:00 Otwarcie konferencji – dyrektor Instytutu prof. Andrzej Rychard Wspomnienie o prof. Stefanie Amsterdamskim (napisał prof. Krzysztof Pomian, czyta Józef Duriasz) Godz. 15:30 Debata pierwsza: FILOZOFIA – IDEAŁY WIEDZY Moderator: prof. Barbara Tuchańska, Uniwersytet Łódzki Paneliści: Ȓ3rof. Adam Grobler, Uniwersytet Opolski Ȓ3rof. Jan Woleński, Uniwersytet Jagielloński Godz. 16: 30 – 17:00 zaproszenie.indd 2 przerwa Godz. 17:00 Debata druga: REFORMA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO. SZKOŁA NAUK SPOŁECZNYCH Moderator: prof. Jerzy Woźnicki, RGNiSzW, Fundacja Rektorów Polskich Paneliści: Ȓ3rof. Ewa Chmielecka, SGH, SNS Ȓ3rof. Voldemar Tomusk, The Open Society Foundation, London, Wlk. Brytania Godz. 18:00 Debata trzecia: DEMOKRACJA I KONFLIKTY WARTOŚCI Moderator: Adam Michnik, „Gazeta Wyborcza” Paneliści: Ȓ$QGUzej Celiński, były minister, były senator Ȓ'U-DQXV]2VWURZVNLUniwersytet Warszawski Ȓ3rof. Aleksander Smolar, Fundacja im. S. Batorego Godz. 19:00 Informacja o: ȒQDGDQLXFundacji IFiS PAN imienia Stefana Amsterdamskiego Ȓ]DSowiedź konkursu o nagrodę imienia prof. Stefana Amsterdamskiego na najlepszą pracę magisterską dotyczącą filozofii nauki Godz. 19.30 Zakończenie konferencji 10/26/15 11:36 AM Inauguracja roku akademickiego 2015 – 2016. Uroczystość odbędzie się we czwartek, 29 października, o godzinie 17.00 w Sali Lustrzanej. Wykład inauguracyjny zatytułowany Truth in Science wygłosi profesor Josef Mitterer z Klagenfurtu. Po uroczystości zapraszamy na lampkę wina. Mgr Teresa Żmijewska-Jędrzejczyk z Ośrodka Realizacji Badań Socjologicznych IFiS PAN, doktorantka oraz członkini Zespołu realizującego projekt Europejski Sondaż Społeczny w Polsce począwszy od jego pierwszej rundy, otrzymała grant w ramach programu InGRID – Inclusive Growth Research Infrastructure Diffusion finansowanego z siódmego programu ramowego UE. Projekt badawczy pt.: „Problem of equivalence in cross-country and longitudinal studies: uses of contextual data from events” będzie realizować w KU Leuven (Katholieke Universiteit Leuven). Gratulujemy! Andrzej Rychard II INFORMACJE NAUKOWE – SEMINARIA, KONFERENCJE, REFERATY, DEBATY 5 i 6 października w Brukseli dr Galia Chimiak (Zakład Społeczeństwa Obywatelskiego) wzięła udział na zaproszenie Dyrekcji Generalnej ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju Komisji Europejskiej (DG DEVCO), w konferencji poświęconej edukacji rozwojowej w krajach Unii Europejskiej (Development Education and Awareness Raising stakeholder conference). W spotkaniu wzięli udział przedstawicieli DG DEVCO, organizacji pozarządowych z krajów członkowskich zaangażowanych w promowanie edukacji rozwojowej, instytucji narodowych zaangażowanych w politykę edukacji rozwojowej oraz samorządów, a także badacze i naukowcy zainteresowani kwestiami rozwoju oraz edukacji globalnej. Celem spotkania była ocena dotychczasowej realizacji edukacji rozwojowej przez organizacje pozarządowe i samorządy oraz sposobu współpracy między decydentami a interesariuszami zaangażowanymi w edukację rozwojowej w krajach członkowskich UE. Konferencja miała ustalić przyszłe priorytety polityki edukacji rozwojowej w świetle nowych Zrównoważonych Celów Rozwoju (Sustainable Development Goals). Przygotowała: dr Galia Chimiak Prof. Anna E. Kubiak i dr Rafał Smoczyński uczestniczyli w międzynarodowej konferencji pt. SOCIO- PSYCHO-MEDICAL CHANGES IN THE LIFESTYLES OF THE CONTEMPORARY FAMILY, organizowanej przez “Francisc I. Rainer” Anthropology Institute of the Romanian Academy, Instytut Filozofii i Socjologii PAN (oboje uczestnicy byli współorganizatorami) oraz State University of Medicine and Pharmacy “Nicolae Testemiţanu”, Chisinau, Moldova Republic, w Bukareszcie, w dniach 07–08 października. Anna E. Kubiak wygłosiła referat pt. The Polish Funeral Culture. Rafał Smoczyński przygotował wystąpienie pt. Moral regulation and moral panic studies. Źródło: prof. Anna E. Kubiak 13 października podczas seminarium POLPAN dr Anna Kiersztyn (IS UW oraz IFiS PAN – zespół POLPAN) przedstawiła wystąpienie pt. „Fixed-term Employment and Occupational Position in Poland: from disposable workers to free knowledge workers”. Na wstępie dr Kiersztyn zaznaczyła, że sytuacja osób pracujących w oparciu o umowy czasowe jest bardzo zróżnicowana. Zjawisku towarzyszą dwie skrajne narracje: jedna mówi o „disposable workers” – pracownikach o niskim statusie, żyjących w niepewności co do tego, czy i jak długo będą mieć pracę, druga zaś o „free knowledge workers” – osobach, które zmieniają pracę według własnych upodobań i są zadowolone z możliwości stosowania tymczasowych, elastycznych umów. Zróżnicowanie sytuacji pracowników zatrudnionych w oparciu o umowy niestandardowe stawia pod znakiem zapytania możliwość mówienia o wszystkich tych osobach jako o jednej kategorii społecznej (prekariacie) oraz umiejscowienia ich – jako grupy – w strukturze społecznej. Autorka referatu zwróciła uwagę, że w badaniach nad rozmaitymi aspektami zróżnicowania sytuacji pracowników zatrudnionych w oparciu o umowy niestandardowe rzadko bierze się pod uwagę różnice związane z przynależnością do grup zawodowych. Ten czynnik był przedmiotem analizy, przeprowadzonej przez dr Kiersztyn na danych z polskiej edycji Survey of Income and Living Conditions – EUSILC (2005-2008) oraz z Polskiego Badania Panelowego POLPAN (2008-2013). Autorka wyszła z założenia, że zatrudnienie o cechach „disposable work” jest bardziej powszechne wśród grup zawodowych o najniższej pozycji na rynku pracy, natomiast w przypadku zawodów o wysokim statusie bardziej prawdopodobne jest, że zatrudnienie czasowe ma formę okresu próbnego przed podjęciem pracy na stałe lub też jest wynikiem preferowania tego rodzaju kontraktu. Analizy zmierzały do odpowiedzi na pytanie o to, w jakiej mierze pozycja zawodowa różnicuje (1) społecznodemograficzne korelaty umów niestandardowych, (2) różnicę w poziomie wynagrodzeń w zależności od rodzaju umowy, będącą swoistą finansową „karą za pracę tymczasową” (wage penalty), (3) prawdopodobieństwo przejścia z zatrudnienia tymczasowego na stałe oraz (4) to, w jakiej mierze pracy na umowie czasowej towarzyszą psychologiczny dyskomfort i problemy emocjonalne. Wyniki zasadniczo potwierdziły, że pozycja zawodowa różnicuje sytuację osób zatrudnionych na umowy niestandardowe: wśród pracowników usług i robotników zatrudnienie na czas określony silniej skorelowane jest z wyznacznikami słabej pozycji na rynku pracy i na ogół oznacza mniejsze szanse przejścia na bezterminową umowę o pracę. Z kolei w zawodach o wyższym statusie umowy niestandardowe pociągają za sobą relatywnie wysoką „karę finansową” oraz wyższe prawdopodobieństwo uzyskania stałego zatrudnienia, co sugeruje, że stosowane są one częściej wobec osób zatrudnianych na okres próbny, i przeczy istnieniu w Polsce grupy „free knowledge workers”. Związki między niestandardowym zatrudnieniem a dyskomfortem psychicznym okazały się jednak słabsze niż oczekiwano. Wyniki szczegółowych analiz dotyczących poszczególnych grup zawodowych sugerują, że na kształt tych ostatnich relacji wpływać mogą dodatkowe czynniki. Należą do nich np. przyjęte w danej grupie zawodowej standardy dotyczące tego, jaki rodzaj zatrudnienia jest uważany za normę, a także różnice między pracownikami zatrudnionymi w oparciu o umowy o pracę na czas określony (chronionymi przez Kodeks Pracy), a tymi, którzy pracują w oparciu o umowy cywilno-prawne lub w ogóle bez umów. oprac. ZPANS Seminarium Etyki Biznesu i Socjologii Ekonomicznej 15 października na Seminarium Etyki Biznesu i Socjologii Ekonomicznej dr Rafał Smoczyński wygłosił referat pt. „Rola religii katolickiej w kształtowaniu postaw polskich przedsiębiorców wobec nieformalnej gospodarki”. W referacie przedstawiono wyniki badania, które stara się odpowiedzieć na następujące pytanie: czy katolickie organizacje - zdefiniowane w badaniu - jako durkheimowskie wspólnoty moralne mogą odgrywać pośredniczącą rolę (pomiędzy rynkiem a państwem) w ograniczaniu szarej strefy w polskiej gospodarce. Badanie pokazało, że pośrednicząca rola jest uzależniona od potencjału integracyjnego poszczególnej organizacji katolickiej z którą dany respondent - właściciel firmy był związany. Przygotowała: prof. dr hab. Anna Lewicka-Strzałecka Universität zu Köln Philosophische Fakultät Husserl-Archiv MENSCHLICHE NATUR JENSEITS DER NATURALISIERUNG ZUR PHÄNOMENOLOGIE, ANTHROPOLOGIE UND PSYCHOANALYSE DER HUMANEN WELT II. Internationale Konferenz am Institut für Philosophie und Soziologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Zusammenarbeit mit dem Husserl-Archiv der Universität zu Köln Warschau, 8. – 9. Oktober 2015 Staszic Palais, Nowy Świat 72 Raum 154 W dniach 8. – 9. października 2015 odbyła się w Warszawie (Pałac Staszica) II. Międzynarodowa Konferencja p.t. „Menschliche Natur jenseits der Naturalisierung. Zur Phänomenologie, Anthropologie und Psychoanalyse der humanen Welt”. Organizatorem konferencji był Zespół Badawczy Antropologii Filozoficznej i Filozofii Społecznej IFiS PAN we współpracy z Archiwum Husserla Uniwersytetu Kolońskiego. Konferencja poświęcona była zagadnieniom natury ludzkiej i jej interpretacjom w ramach koncepcji teoretycznych świadomie odchodzących od dominującego dziś zarówno w naukach empirycznych jak i w filozofii naturalizmu i redukcjonizmu. Jej celem była nie tylko negatywna krytyka wiodących dziś paradygmatów poznawczych. Filozofia fenomenologiczna jako nowoczesna i efektywna epistemologia, ale też antropologia ludzkiego doświadczenia stoi przed wyzwaniem sformułowania pozytywnej alternatywy dla interpretacji natury ludzkiej jako z jednej strony cieleśnie określonej struktury doświadczenia, z drugiej zaś personalno-społecznej struktury sensotwórczej. Na tych wymiarach koncentrowały się dwudniowe, prowadzone w języku niemieckim obrady, które miały charakter 4 tematycznych sesji. Po uroczystym otwarciu konferencji przez dyrektora IFIS PAN prof. Danilo Facca pierwszą sesję dotyczącą intencjonalności personalnego doświadczenia rozpoczął prof. Dieter Lohmar, dyrektor Archiwum Husserla w Kolonii i wybitny znawca husserlowskiej fenomenologii, poświęcając swój wykład zagadnieniom wolności osoby ludzkiej. Prof. Marianinna Failla z uniwersytetu Roma Tre w Rzymie przedstawiła w następnej kolejności wnikliwą analizę husserlowskiej teorii postrzegania wiążąc ją z psychoanalitycznymi wymiarami ludzkiego doświadczenia, wydobywając przy tym na jaw jej personalistyczne i prakseologiczne aspekty. Rewizję naturalizujących interpretacji ludzkiej tożsamości podjęła także dr Michela Summa z Uniwersytetu w Würzburgu, skupiając się w swoim referacie na funkcjach uczuć, emocji i przypomnień w procesie konstytucji ludzkiej jaźni, podkreślając zarazem fragilność i podatność na traumę ludzkiej istoty. Drugą sesję poświęconą kontrowersji pomiędzy biologicznymi a personalnofenomenologicznymi interpretacjami ludzkiego organizmu otworzył referat prof. Sauliusa Geniusasa z Chinese University of Hong Kong prezentujący nowe interpretacje teorii wyobraźni wytwórczej u Maxa Schelera i jej funkcji w procesie konstytuowania się osoby. Również kolejne referaty tej sesji (dr Emanuele Caminada z Research School A.R.T.E.S przy Uniwersytecie Kolońskim oraz prof. Andrzej Gniazdowski z IFiS PAN) dotyczyły interpretacji cielesności ludzkiej w kontekście personalistycznych stanowisk związanych z filozofią Maxa Schelera. Następną sesję poświęconą antropologii świata przeżywanego otworzył referat prof. Stanisława Czerniaka (IFiS PAN) wnikliwie analizujący filozoficzny potencjał współczesnych rezultatów antropologii Gernota Boehme. Prof. Alice Pugliese z Uniwersytetu w Palermo podjęła dyskusję z teoriami ekspresywności ludzkiej wychodząc od antropologicznych tez Diltheya, Plessnera i Husserla. dr Rafał Michalski z Uniwersytetu w Toruniu przedstawił zaś historyczną analizę lingwistycznych źródeł w antropologii A. Gehlena. Ostatnią sekcję poświęconą perspektywom fenomenologii genetycznej otworzył referat prof. Karela Novotnego z Uniwersytetu w Pradze analizujący relację pomiędzy jaźnią a ciałem w koncepcjach E. Husserla i E. Levinas’a. Mansooreh Khalilizand (Uniwersytet Wuppertal) naświetliła zaś aspekty dynamiki i teleologii doświadczenia cielesnego w fenomenologii Husserla koncentrując się na intencjonalności popędu i instynktu. Konferencje zamknął referat koordynatorki konferencji, prof. Jagna Brudzińska (IFiS PAN/ Uniwersytet w Kolonii), skupiający się na fenomenologicznym i psychoanalitycznym znaczeniu konfliktu w procesach motywacyjnych określających rozwój osoby jako podmiotu świata przeżywanego. Uczestnicy konferencji jednomyślnie wyrazili chęć kontynuowania współpracy oraz opublikowania rezultatów konferencji w formie tematycznego zbioru o charakterze antologii. Przygotowała dr. hab. Jagna Brudzińska, prof. nadzw. IFIS PAN SITUATING COGNITION W dniach 15–18 października w Warszawie odbyła się druga międzynarodowa konferencja z cyklu Trends in Interdisciplinary Studies, zatytułowana „Situating Cognition: Agency, Affect, and Extension”. Organizatorami tej edycji i jednocześnie gospodarzami byli: Szkoła Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Ośrodek Badań Filozoficznych (główny organizator cyklu). Patronat naukowy nad konferencją objął Instytut Filozofii i Socjologii PAN. Wydarzenie zrealizowano w ramach grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego DUN, a równocześnie jako jedną z inicjatyw Projektu Avant – platformy dla publikacji, konferencji i innych aktywności upowszechniających model interdyscyplinarności w badaniach nad poznaniem i filozofii nauki. Tegoroczną edycję Trends poświęcono badaniom nad usytuowaniem poznania w kontekście sprawczości, emocji oraz rozszerzeń na otoczenie – głównie społecznokulturowe, choć kontynuowano również wątki z poprzedniej edycji (poznawcza rola narzędzi, sprzężenie percepcji z działaniem). Powyższa tematyka w połączeniu z założonym polemicznym charakterem konferencji znalazła adekwatne odbicie w doborze zaproszonych wykładowców plenarnych, takich jak Kenneth Aizawa (Rutgers University), Mark H. Bickhard (Lehigh University), Giovanna Colombetti (University of Exeter), Shaun Gallagher (University of Memphis), Marcin Miłkowski (IFiS PAN), Katarzyna Paprzycka (Uniwersytet Warszawski) i Andrew Wilson (Leeds Beckett University). Na konferencję z przyczyn zdrowotnych natomiast nie udało się dotrzeć prof. Frederique de Vignemont (Institut Jean-Nicod), co jednak nie przeszkodziło w przedyskutowaniu wątków z jej prac badawczych przy okazji innych wystąpień. Sam projekt oparty został na ambitnym założeniu zrealizowania w Polsce dużej cyklicznej konferencji (w trybie biennale), zasadniczo kognitywistycznej, o prawdziwie międzynarodowym charakterze i międzynarodowej renomie. Na konferencję przybyło tym razem 62 czynnych uczestników z 15 krajów, z czego 33 reprezentowało zagraniczne ośrodki akademickie (głównie z Europy i Ameryki Północnej, a także z Azji). Można to uznać za sukces tym bardziej, że konferencja ta jest efektem inicjatywy oddolnej: stanowi projekt nie uczelniany, ale indywidualny i realizowany w ramach aktywności stowarzyszenia naukowego, co przy obecnych realiach finansowo-organizacyjnych wydaje się mocno utrudnione. W tym roku udało się nawiązać współpracę logistyczną z SNS PAN i IF UW; nie bez znaczenia był również nacisk na promocję wydarzenia w międzynarodowych mediach, głównie internetowych, jak i rosnąca renoma czasopisma „Avant” (którego autorzy i czytelnicy to w dużej części goście i uczestnicy Trends). W ramach konferencji udało się zorganizować kilka sympozjów i paneli tematycznych, m.in. na temat poznania ucieleśnionego, poznania społecznego, wyjaśniania mechanicystycznego w kognitywistyce usytuowanej, roli emocji w poznaniu, psychologii ekologicznej, enaktywizmu, sensomotorycznych aspektów poznania, badań psychopatologicznych czy roli filozofii eksperymentalnej w badaniu sprawczości. Więcej informacji na stronie http://trends.avant.edu.pl/ Publikację pokonferencyjną stanowić będzie tom czasopisma Avant, w którym ukażą się starannie wyselekcjonowane teksty uczestników 2. edycji Trends. Wykładowcy plenarni: Mark H. Bickhard (Lehigh University) Giovanna Colombetti (University of Exeter) Shaun Gallagher (University of Memphis) Andrew Wilson (Leeds Beckett University) Informację przygotowali: Witold Wachowski i Marcin Miłkowski. W dniach 7 i 8 października w Instytucie Antropologii Rumuńskiej Akademii w Bukareszcie odbyła się konferencja pt. „Socio-psycho-medical changes in the lifestyles of contemporary family in Poland and Romania“. Konferencja stanowiła ostatni etap współpracy realizowanej w ramach trzyletniego projektu badawczego PAN i Rumuńskiej Akademii, której kierownikiem był dr Rafał Smoczyński (razem z dr Cornelią Rada z Rumuńskiej Akademii). W konferencji uczestniczyło 57 osób m.in. z Bułgarii, Rumunii, Mołdawii, Włoch, Węgier, Rumunii, Polski, Ukrainy. *** 13 października w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN roku odbyła się międzynarodowa konferencja pt. “Nobility and post-feudal legacy in Central and Eastern Europe” organizowana przez PAN i IFiS PAN, której koordynatorem był dr Rafał Smoczyński. Konferencja zawężała pole analizy dotyczącej środowisk postszlacheckich i dziedzictwa feudalnego do Europy Wschodniej i Centralnej. Autorzy referatów reprezentowali następujące kraje regionu: Polskę, Węgry, Czechy i Gruzję oraz następujące instytucje: IFiS PAN, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Filozofii Węgierskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Państwowy Ilia w Tbilisi, Instytut Historii Sztuki Czeskiej Akademii Nauk a także Uniwersytet Northumbria. *** 26 października w Institute for Social Development and Policy Research of Seoul National University dr Rafał Smoczyński wygłosił wykład dla pracowników i studentów pt. „Societal reactions towards Polish labour migrants in the UK. Approaching the sociology of moral panics”. Przygotował: dr Rafał Smoczyński Na pierwszym powakacyjnym posiedzeniu seminarium Filozoficznych problemów podstaw wiedzy, które odbyło się 16 października, referat pt. Od informacji do wiedzy – propozycje własne wygłosił Prof. Andrzej Chmielecki (Uniwersytet Gdański). Streszczenie tego wystąpienia podajemy poniżej: Referat jest moją próbą odpowiedzi na tytułowe pytanie seminarium, tj. na pytanie o podstawy wiedzy. W najszerszym rozumieniu tego słowa poznaniem jest już każda informacja zdobyta przez organizm o jego otoczeniu, a służąca radzeniu sobie w tym otoczeniu. Tego rodzaju poznanie – nie operujące jeszcze kategoriami przedmiotu i obiektywności – można nazwać ekologicznym, gdyż ograniczone jest ono do uzyskiwania informacji o środowisku. Tak pojętym poznaniem tradycyjna teoria poznania w zasadzie się nie zajmuje, a szkoda, bo według mnie jest ono podstawą wszystkich innych. Niezależnie jednak od tego jak wąsko czy szeroko będziemy określać poznanie, można stwierdzić co następuje: rodzajem nadrzędnym względem wiedzy – mniejsza czy najbliższym – jest poznanie, zaś względem poznania informacja. Podstawą wiedzy są tedy informacje, bo to z nich składają się wszelkie treści poznawcze. A co to takiego informacja? Sposobów rozumienia tego terminu jest wiele, jako że występuje on w wielu dziedzinach i wielu naukach – np. w biologii molekularnej, w neurofizjologii i kognitywistyce, w zagadnieniach łączności i telekomunikacji, mediach i medioznawstwie, życiu codziennym, w każdej znacząc coś innego. Powstaje pytanie, czy jest coś, co jest im wszystkim wspólne. Moja odpowiedź jest twierdząca. Według mnie da się określić takie pojęcie informacji, które jest podstawą wszystkich innych, zarówno w tym sensie „podstawy”, w jakim cząstki elementarne są podstawowym składnikiem każdego obiektu fizycznego, jak i w tym, w jakim podstawą budynku są jego fundamenty. W referacie przedstawiłem tak rozumiane pojęcie informacji, następnie zaś w oparciu o nie zdefiniowałem wiedzę – zarówno od strony syntaktycznej, jak i semantycznej. To pierwsze wymagało wprowadzenia idei struktur informacyjnych różnego poziomu złożoności, to drugie zaś pojęć reprezentacji i znaku, które zdefiniowane zostały za pomocą owych struktur. W końcowej części referatu odniosłem się do - najczęściej wiązanych z pojęciem wiedzy - kwestii prawdziwości i uzasadnienia. Konkluzja wywodów jest następująca: podstawę wiedzy stanowią, po pierwsze, informacje elementarne, dzięki którym jedynie możliwe jest rozumienie znaków stosowanych w poznawaniu (reprezentacji poznawczych). Po drugie, podstawę wiedzy stanowią pierwsze zasady ugruntowujące twierdzenia odpowiednich dziedzin przedmiotowych; dzięki nim możliwe jest rozumienie tego, co te reprezentacje poznawcze reprezentują, czyli właściwości obiektów należących do tych dziedzin. Tam gdzie teorie nie są odpowiednio ugruntowane, możemy wprawdzie mieć do czynienia z wiedzą, ale nie jest to wiedza dająca rozumienie (vide Feynmanowskie „Nikt nie rozumie mechaniki kwantowej”). Prowadzący seminarium: prof. dr hab. Alina Motycka, prof. dr hab. Seweryn Blandzi, dr hab. Zbigniew Król, prof. IFiS PAN Seminarium Filozofia Kognitywistki IFiS PAN W dniu 20 października w Pałacu Staszica odbyło się pierwsze po przerwie wakacyjnej posiedzenie ogólnopolskiego seminarium naukowego IFiS PAN Filozofia Kognitywistyki. Tematyka seminarium związana była z artykułem dr. Pawła Gładziejewskiego i prof. Marcina Miłkowskiego „Mental representations as structural representations. Developing the notion”. W trakcie posiedzenia przedstawiono i poddano pod dyskusję tytułowe ujęcie reprezentacji umysłowych jako reprezentacji strukturalnych (tzw. S-reprezentacji). W szczególności dyskutowano m.in. podejście do relacji podobieństwa strukturalnego, które zachowuje asymetryczne ujęcie podobieństwa, a jednocześnie omija problemy, w jakie uwikłane jest definiowanie podobieństwa w kategoriach morfizmów. Reprezentacje strukturalne przedstawione zostały w kontekście teorii wyjaśniania mechanistycznego oraz interwencjonistycznej koncepcji przyczynowości. W szerszym kontekście, podczas seminarium podjęto toczący się w ramach filozofii umysłu i nauk kognitywnych spór pomiędzy zwolennikami umysłu operującego na reprezentacjach a zwolennikami antyreprezentacjonizmu (do których zaliczają się enaktywiści i niektórzy teoretycy ucieleśnionego poznania). Prócz pracowników Zakładu Logiki i Kognitywistyki IFiS PAN i doktorantów Szkoły Nauk Społecznych PAN, w seminarium udział wzięli również uczeni z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Od roku akademickiego 2014/2015 prace seminarium prowadzone są w ramach grantu „Kognitywistyka w poszukiwaniu jedności: unifikacja i integracja badań interdyscyplinarnych / Cognitive Science in Search of Unity: Unification and Integration of Interdisciplinary Research” (NCN, Sonata Bis 5, DEC-2014/14/E/HS1/00803). Przygotował: dr hab. Marcin Miłkowski, prof. nadzw. IFiS PAN Mgr Mateusz Halawa i dr Marta Olcoń-Kubicka wygłosili referat „Społeczne życie pieniędzy i finansów w młodych gospodarstwach domowych“ na XVI Kongresie Badaczy Rynku i Opinii odbywającym się Warszawie w dniach 22–23 października. Wystąpienie oparte zostało o prowadzone od roku w ramach grantu NCN badania etnograficzne w domach młodych warszawiaków. Referat skupiony był wokół takich zagadnień jak: zakorzenienie pieniędzy w relacjach międzyludzkich, moralny wymiar posługiwania się pieniędzmi oraz wyłonienie się nowego typu gospodarstwa domowego poddawanego procesowi finansjalizacji, opartego na kredycie hipotecznym i wsparciu rodziców. Za swoje wystąpienie Mateusz Halawa i Marta Olcoń-Kubicka otrzymali nagrodę główną kongresu. Gratulujemy! (Redakcja) Przygotowała: dr Marta Olcoń-Kubicka Na pierwszym po wakacjach seminarium Zakładu Socjologii Teoretycznej i Zespołu Socjologii i Antropologii Kultury z cyklu „Lokalne, regionalne, krajowe i ponadnarodowe: cztery spojrzenia na zmianę społeczną i ład społeczny", które odbyło się 26 października Prof. dr hab.Wiesław Gumuła (UJ; NBP) wygłosił referat pt. „Finansowe korzenie kryzysu relacji międzyludzkich w XXI wieku”. Tezy wystąpienia: 1. Florian Znaniecki zauważa, że w historii socjologii dają się wyodrębnić trzy podejścia do badania społeczeństwa. Jedno z nich koncentruje się na społeczeństwie traktowanym jako swoista całość (jako system). Drugie czyni przedmiotem badań jednostki oraz działania społeczne. Trzecie natomiast przyjmuje, że socjologia jest nauką o relacjach międzyludzkich. To ostatnie Piotr Sztompka nazwał trzecią socjologią. Dla Sztompki społeczeństwo jest siecią relacji społecznych. Toteż ważnym przedmiotem socjologii (a podstawowym przedmiotem socjologii codzienności) jest przestrzeń międzyludzka, która jest zbudowana właśnie z relacji społecznych. Podobną ideę rozwijają Paweł Rybicki, który posługuje się pojęciem środowiska społecznego będącego układem styczności społecznych, oraz Kazimierz Z. Sowa w swojej teorii środowiska społecznego pierwotnego oraz środowiska społecznego wtórnego, w której eksponuje znaczenie dwóch typów relacji, to jest dwustronnych kontaktów oraz jednostronnych przekazów społecznych. 2. Socjologia relacji międzyludzkich zatem uwrażliwia badaczy na analizowanie procesów zachodzących w przestrzeni międzyludzkiej. Zamierzam przyjąć tę perspektywę do analizy przemian w światowych finansach w XXI wieku, jako że pozwala odsłonić ważny aspekt tych przemian. 3. Twierdzę, że ewolucja światowych finansów owocuje radykalnymi przemianami w przestrzeni międzyludzkiej. Są one tak istotne, że można mówić o kryzysie relacji międzyludzkich. Używam słowa „kryzys” z dwóch powodów. Po pierwsze, stajemy się świadkami głębokiej dewastacji społecznego środowiska, w którym toczy się nasza codzienność. Po drugie, oceniam, że procesy te brzemienne są potencjałem, który może zrodzić poważne zagrożenia cywilizacyjne (albo bardziej neutralnie się wyrażając – może stanowić początek przełomu cywilizacyjnego). 4. Analizując przemiany relacji międzyludzkich, omawiam cztery rodzaje spoiwa więzi społecznych: figury interakcyjne, świadomość zbiorową, kulturę normatywną oraz interesy społeczne. Źródło: Hanna Mokrzycka MIĘDZYNARODOWA WSPÓŁPRACA NAUKOWO-BADAWCZA 1. MIĘDZYNARODOWY PROJEKT DISCOURSEANALYSIS.NET Międzynarodowy projekt badawczy DiscourseAnalysis.Net, koordynowany przez prof. Johanessa Angermuellera z University of Warwick uruchomił polską edycję narzędzia dla badaczy dyskursu. Narzędzie powstało po projekcie badaczy niemieckich, którym udało się opracować niemiecki słownik analizy dyskursu i sfery publicznej. Ma pomóc w zespołowej pracy badawczej na materiałach elektronicznych oraz integrowaniu sieci badaczy dyskursu. Obok polskiej dostępne są już wersja niemiecka, angielska, francuska, hiszpańska, portugalska i holenderska. Więcej na stronie http://www.analizadyskursu.net/ Inicjatorem stworzenia polskiej edycji narzędzia i jednym z jego redaktorów jest Marcin Fronia. IFIS PAN także członkiem Konsorcjum Naukowego Analiza Dyskursu, koordynowanego przez prof. Marka Czyżewskiego (UŁ) w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Marcin Fronia reprezentuje IFiS PAN w kontaktach z Konsorcjum Naukowym Analizy Dyskursu. 2. BADANIE ZIELONYCH MIEJSC PRACY NA MAZOWSZU Mazowieckie Obserwatorium Rynku Pracy przy Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Warszawie realizuje pierwsze Polsce badanie potencjału tworzenia zielonych miejsc pracy na poziomie regionalnym. Mazowsze będzie pierwszym województwem, które rozpocznie monitoring potencjału rynku pracy pod kątem przemian i oceny zdolności regionu do generowania nowych lub unowocześniania dotychczasowych miejsc pracy w sektorach zaliczanych do tzw. green collar jobs, tj. miejsc pracy powstałych w wyniku włączenia zasady zrównoważonego rozwoju w procesy modernizacyjne. Miejsca pracy w zielonej gospodarce – uwzględniającej redukcję negatywnego oddziaływania na środowisko – stanowią coraz większy udział w światowym rynku pracy, podczas gdy udział wielu tradycyjnych branż spada. Badanie realizowane jest ze środków Mazowieckiego Obserwatorium Rynku Pracy przy Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Warszawie. Kierownikiem merytorycznym projektu badawczego jest mgr Marcin Fronia z IFiS PAN. 3. MIĘDZYNARODOWY PROJEKT BADAWCZY POLSKO-NIEMIECKIEJ FUNDACJI NA RZECZ NAUKI Mgr Marcin Fronia z IFiS PAN dołączył do międzynarodowego projektu badawczego pt. „Auf dem Weg zu einer gemeinsamen europäischen Energiepolitik? Energiesicherheitsdebatten in Polen und Deutschland” (Ku wspólnej europejskiej polityce energetycznej? Debaty o bezpieczeństwie energetycznym w Polsce i w Niemczech), realizowanego z funduszy Polsko-Niemieckiej Fundacji na rzecz Nauki (Deutsch-Polnische Wissenschaftsstiftung). Koordynatorem projektu jest Forschungsstelle Osteuropa an der Universität Bremen, a w skład konsorcjum badawczego wchodzą Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet w Oslo oraz ośrodek badawczy ESPRI (Environmental Studies and Policy Research Institute). 4. MIĘDZYNARODOWE WARSZTATY O ZRÓWNOWAŻONYM ROZWOJU NA MORZU PÓŁNOCNYM W dniach 26.06-01.07.2015 Marcin Fronia wygłosił referat pt. „Sustainable development in unsustainly developing country. Renewable energy in Polish public discourse and policy” oraz kierował grupą roboczą „Education for Sustainable Development” podczas międzynarodowych warsztatów TEACHER’S SAIL, zorganizowanych w trakcie rejsu badawczego polskiego żaglowca „Fryderyk Chopin” po Morzu Północnym. Organizatorem warsztatów była sieć Baltic University Programme, skupiająca interdyscyplinarne grono instytutów naukowo-badawczych z krajów regionu nordycko-bałtyckiego, zajmujących się zrównoważonym rozwojem. Tegoroczne warsztaty dotyczyły wyzwań przyszłości w zakresie zrównoważonego rozwoju, bezpieczeństwa energetycznego i żywnościowego oraz problemu zmniejszających się zasobów naturalnych i wpływu tych procesów na zmiany w jakości życia społeczeństw w najbliższych dekadach. Do programu zakwalifikowało się 5 polskich badaczy. Marcin Fronia był jedynym polskim reprezentantem nauk społecznych. 5. PROJEKT BADAWCZY NA FORUM EKONOMICZNYM W KRYNICY W dniu 8 września 2015 r. uczestnicy projektu badawczego Baltic Visions: European Cooperation, Regional Stability wzięli udział w konferencji podsumowującej prace w ramach projektu finansowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. Projekt miał na celu przeprowadzenie i prezentację analiz porównawczych krajów z regionu nordycko-bałtyckiego w zakresie identyfikacji najważniejszych potencjałów rozwojowych w regionie. W projekcie udział wzięli eksperci ze Szwecji, Finlandii, Łotwy, Estonii, Niemiec oraz Polski. Marcin Fronia z IFiS PAN był autorem opracowania pt. A Sea of Innovation: How to Boost Innovation in the Baltic Sea Region?, dotyczącego analizy rozwoju duńskiej współpracy klastrowej w zakresie innowacyjności i zrównoważonego rozwoju. Przygotował mgr Marcin Fronia Zespół Badawczy Socjologii Polityki, Gospodarki i Edukacji IFiS PAN Planowane wydarzenia naukowe: SEMINARIA GENDER I SEKSUALNOŚĆ W POLSKIEJ NAUCE I PRAKTYCE SPOŁECZNEJ SEMINARIUM INTERDYSCYPLINARNE Zespół Psychoanalizy i Badań nad Kategorią Gender w Filozofii Współczesnej zaprasza na nową edycję Seminarium Interdyscyplinarnego „Gender i seksualność w polskiej nauce i praktyce społecznej”. Wykład wprowadzający pt. "Gender danger". Polska mobilizacja przeciw gender w perspektywie porównawczej" wygłosi dr Elżbieta Korolczuk (Uniwersytet w Göteborgu i Gender Studies w Warszawie). Spotkanie odbędzie się w środę 28. października o godz. 12.00 w sali 200. Zapraszamy również do śledzenia strony facebooku:www.facebook.com/genderiseksualnosc seminarium na Z pozdrowieniami, Organizatorki: Dr dr Marzena Adamiak i Magdalena Grabowska Seminarium interdyscyplinarne „Gender i seksualność w polskiej nauce i praktyce społecznej” to cykl dyskusji, których celem jest podjęcie debaty na temat kondycji prowadzonych w Polsce badań nad kategorią „gender” i tematem seksualności. Współczesne polskie badania w tym obszarze sięgają i czerpią z różnych tradycji intelektualnych i mają niejednokrotnie charakter interdyscyplinarny. Dlatego w ramach proponowanego cyklu swoją pracę przedstawiać będą naukowcy i naukowczynie reprezentujący rozmaite dziedziny nauk humanistycznych i społecznych, takich jak: filozofia, socjologia, antropologia kulturowa, historia, krytyka literacka, historia sztuki, ekonomia i nauki polityczne, czy prowadzący badania na styku tych dyscyplin. Proponowane seminarium ma charakter zaawansowany i jest skierowane przede wszystkim do pracowników naukowych, doktorantek/ doktorantów, oraz studentów/ studentek „gender studies”. Stanowić ma przestrzeń umożliwiającą wzajemne poznanie się badaczek i badaczy zajmujących się tematyką gender w Polsce. Ponadto, istotnym zamierzeniem jest zaproszenie do dyskusji osób reprezentujących rozmaite dziedziny nauk społecznych i humanistycznych, niepodejmujących dotychczas w swoich badaniach problematyki płci kulturowej czy seksualności, a których wiedza i ekspertyza może pomóc w pogłębieniu prowadzonej w Polsce refleksji teoretycznej i praktycznej w tym obszarze. POLSKIE BADANIE PANELOWE POLPAN 1988-2013 (POLISH PANEL SURVEY, POLPAN 1988-2013) Organizator: Prof. dr hab. Kazimierz M. Słomczyński i Zespół Porównawczych Analiz Nierówności Społecznych 24 listopada 2015 r., godz. 14.30-16.00, sala 154 Dr hab. Michał Brzeziński (Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego) wygłosi referat pt. ‘Poverty and social exclusion by social classes in Poland’. Informacje o terminach i tematach kolejnych seminariów, a także abstrakty wystąpień i inne materiały związane z seminariami zamieszczane są na stronie Polskiego Badania Panelowego POLPAN pod adresem www.polpan.org/category/seminaria/. FILOZOFICZNE PROBLEMY PODSTAW WIEDZY – ogólnopolskie seminarium Organizator: Dr hab. Zbigniew Król, prof. nadzw. IFiS PAN, prof. dr hab. Alina Motycka, dr hab. Seweryn Blandzi, prof. nadzw. IFiS PAN Spotkania: trzeci piątek miesiąca FILOZOFIA KOGNIWISTYKI Organizator: Dr hab. Marcin Miłkowski, prof. nadzw. IFiS PAN Seminarium Etyki Biznesu i Socjologii Ekonomicznej Organizator: Prof. dr hab. Wojciech Gasparski, prof. dr hab. Anna LewickaStrzałecka, prof. dr hab. Krzysztof Jasiecki Spotkania: trzeci czwartek miesiąca HISTORIA FILOZOFII Organizator: Dr hab. Danilo Facca, prof. nadzw. IFiS PAN, dr hab. Seweryn Blandzi, prof. nadzw. IFiS PAN Spotkania: raz w miesiącu, ostatni wtorek miesiąca, jeśli nie ustalono inaczej, sala 154 FILOZOFIA PRAKTYCZNA ARYSTOTELESA Organizator: dr hab. Seweryn Blandzi, prof. nadzw. IFiS PAN Spotkania: co dwa miesiące, czwartek-piątek, godz. 11.30, s. 105 LOKALNE, REGIONALNE, KRAJOWE I PONADNARODOWE: CZTERY SPOJRZENIA NA ZMIANĘ SPOŁECZNĄ I ŁAD SPOŁECZNY Organizator: Prof. dr hab. Joanna Kurczewska Spotkania: ostatni poniedziałek miesiąca SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY PRAKTYK JEDZENIOWYCH Organizator: Dr Justyna Straczuk (IFiS PAN) i Renata Hryciuk (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW) Spotkania: trzeci czwartek miesiąca POLITEIA PLATONA – seminarium Zakładu Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej Organizator: Dr hab. Dorota Zygmuntowicz, prof. nadzw. IFiS PAN Spotkania: pierwszy poniedziałek miesiąca, godz. 17.00-18.30, sala 154 FILOZOFIA I RUCHY SPOŁECZNE Projekt jest realizowany we współpracy Szkoły Nauk Społecznych IFiS PAN, Fundacji Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa” oraz Fundacji im. Róży Luksemburg Organizator: Dr Katarzyna Bielińska-Kowalewska, absolwentka Szkoły Nauk Społecznych IFiS PAN http://filozofiairuchyspoleczne.pl/ KONFERENCJE W ramach listopadowego seminarium etyki biznesu i socjologii ekonomicznej zapraszam do udziału w konferencji „Źródła wartości firm branży finansowej. Jak osiągać zyski i budować zaufanie”, która odbędzie się 4 listopada 2015 r. w Sali pod Kopułą w Ministerstwie Gospodarki. Program i rejestracja: http://2015.nienieodpowiedzialni.pl/ prof. dr hab. Anna Lewicka-Strzałecka Katedra Etyki Biznesu Akademii Leona Koźmińskiego ma zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w Konferencji nt. Etyka e-biznesu, która odbędzie się 9 grudnia br. w siedzibie naszej uczelni. Współcześnie działalność gospodarcza uprawiana jest zarówno w świecie realnym, jak i w świecie wirtualnym. W świecie realnym w działalności tej korzysta się z komputerów jako narzędzi, w świecie wirtualnym Internet służy jako środek komunikowania się. Pojawiają się nowe, specyficzne rodzaje towaru, usługi i nowa jakość relacji z interesariuszami. Jak wszelkie działania człowieka, tak działalność gospodarcza w jej nowych, wirtualnych formach ma wymiar moralny, wart eksploracji i oceny. W programie konferencji m.in.: Prof.Piotr Płoszajski, SGH „Hipertłumy, roje internetowe i peer-to-peer: Nowe wyzwania odpowiedzialnych firm i technologii”; Prof. Grzegorz Mazurek, ALK „Dane klientów i prywatność jako nowa waluta współczesnego świata”; Prof. Wojciech Gasparski z Zespołem, ALK „Wymiar etyczny E-biznesu” oraz dyskusje panelowe i sesje naukowe. Partnerem Konferencji jest Izba Gospodarki Elektronicznej eCommerce Polska Liczymy na zainteresowanie przedstawicieli świata akademickiego oraz biznesu. Jesteśmy przekonani, że wymiana doświadczeń zaowocuje nowymi pomysłami i przyczyni się do rozwoju dyscypliny tak w wymiarze teoretycznym, jak i obszarze rozwiązań praktycznych. Osoby zainteresowane przygotowaniem referatu prosimy o przysłanie 1 stronicowych streszczeń (1500-2000 znaków), na które czekamy do 31 października 2015 r. Dla Autorów: przewidziana jest publikacja wybranych artykułów w czasopiśmie naukowym PRAKSEOLOGIA Bliższe informacje oraz możliwość rejestracji znajdą Państwo na stronie: http://www.kozminski.edu.pl/index.php?id=10897 Źródło: prof. dr hab. Anna Lewicka-Strzałecka Konferencja i warsztaty „Longitudinal Survey Research: Methodological Challenges” W dniach 15-18 grudnia 2015 r. w Warszawie odbędzie się międzynarodowe wydarzenie naukowe pod nazwą „Longitudinal Survey Research: Methodological Challenges”, organizowane przez Instytut Filozofii i Socjologii PAN i CONSIRT (CrossNational Studies: Interdisciplinary Research and Training Program, www.consirt.osu.edu). Pierwszą jego częścią będzie konferencja zatytułowana „The Present and Future of Longitudinal Cross-sectional and Panel Survey Research” (1516 grudnia), drugą natomiast warsztaty pt. „Harmonization of Survey and Non-Survey Data” (17-18 grudnia), podczas których przedyskutowane zostaną możliwości harmonizacji ex-post danych pochodzących z badań sondażowych, także w połączeniu z danymi z innych źródeł. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej: http://new.ifispan.pl/konferencja-i-warsztaty-longitudinal-survey-researchmethodological-challenges-15-18-grudnia-2015-r/ Źródło: mgr Danuta Życzyńska-Ciołek XI ISUD World Congress July 4-9, 2016 Warsaw Poland Values and Ideals Theory and Praxis Hosted by the Polish Academy of Sciences, the University of Warsaw, and the Philosophy for Dialogue Foundation. ISUD invites abstracts of papers and proposals for panels consistent with the theme “Values and Ideals: Theory and Praxis” as well as papers addressing the core mission of ISUD. The deadline for submission of abstracts is December 1, 2015 Please send proposals in Word format by email to Emiliya Taysina [email protected]. Notice of selection will arrive by February 15, 2016. at The opening and closing ceremonies will take place at the historic Staszic Palace overlooking Warsaw’s iconic monument to Nicolas Copernicus. The Staszic Palace is the home of the Polish Academy of Sciences. The chief venue for the presentation of papers and panels will be the beloved “Old Warsaw Library” near the center of the University of Warsaw campus. The area surrounding the Staszic Palace and the University of Warsaw is filled with lovely shops and cafes. As an international hub of research, scholarship, and tourism there is a distinct cosmopolitan ambiance that embraces the academic center of Polish life as well as the near-by and majestically restored “Old Town. We shall explore the role of ideals and values in both theory and practice across a wide range of philosophical concerns. As always, a primary goal of this congress is to draw on the richness of cultural diversity and the possibility of inter-cultural dialogue in order to imagine and articulate a path towards a better future for all humankind. We aim to cultivate global fellowship of human beings and the larger community of life. We are committed to sponsoring philosophical discourse intended to encourage the emergence of a more decent and humane world order. Our aim is to promote an intercultural and universal dialogue to actualize the highest and richest human values in all dimensions of life. ISUD is especially interested in papers that address the following themes: 1. Dialogue on the Issues of the Contemporary World 2. Philosophical Ideals for a More Decent Human World 3. Cultures – Their Ideals and Values 4. Ecophilosophy for the Human and More Than Human World 5. Ideals and Values in Social and Political Life – from Theory to Praxis 6. Ideals and Values in Religion and Myth 7. Ideals and Values in Art 8. Cognitive Values and Ideals and the Value of Science 9. Human Values and Ideals. Their Role in Personal and Cultural Identities 10. Moral Systems and Moral Practices Jens Jacobsen Research Prize ISUD is pleased to announce that we will award $1500 Jens Jacobsen Research Prizes for the ten most outstanding papers presented at the 2016 ISUD World Congress. CONGRESS ORGANIZER Charles Brown – Distinguished Professor of Philosophy, Emporia State University, U.S.A. HONORARY COMMITTEE Kevin M. Brien – Professor of Philosophy, Washington College, Maryland, U.S.A. Maria Pauline Eboh – Professor of Philosophy, Rivers State University at Port Harcourt, Nigeria. Steven Hicks – Professor of Philosophy, Director of the School of Humanities and Social Sciences, the Behrend College of Pennsylvania State University, former ISUD President, U.S.A. Victor J. Krebs – Professor of Philosophy, the Pontifical Catholic University of Peru, Peru. Werner Krieglstein — Professor Emeritus of Philosophy and Religious Studies, The College of DuPage, U.S.A. Janusz Kuczyński – Professor Emeritus of Philosophy, University of Warsaw, founder of ISUD and Honorary ISUD president, Dialogue and Universalism Honorary Editor-inChief, Poland. Leszek Kuźnicki – Professor of Biology, member of the Polish Academy of Sciences, former President of the Polish Academy of Sciences, Chairman of the Dialogue and Universalism Council, Poland. Michael Mitias – Professor of Philosophy, University of Michigan Dearborn in Dearborn, Michigan, former ISUD President, U.S.A. Mogobe Ramose– Professor Extraordinarius in Philosophy, University of South Africa, South Africa. Józef Niznik – Professor of Philosophy, Chairman of the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences Council, member of Dialogue and Universalism Council, Poland. Vladimir Przhilenskiy – Professor of Philosophy, Moscow Academy of Law, Russia. John Rensenbrink – Professor of Philosophy, of Political Science, Co-founder of the Green Party of the United States, a founder of Maine Green Party, former ISUD President, U.S.A. Andrzej Rychard – Professor of Sociology, Director of Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, Poland. Karol Henryk Toeplitz – Professor Emeritus of Philosophy, Christian Academy of Theology, member of Advisory Editorial Council of Dialogue and Universalism, Poland. Lech Szczucki – Professor Emeritus of Philosophy, former Chairman of Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences Council, Laureate of the Foundation for Polish Science Award, Poland. ORGANIZATIONAL–PROGRAM COMMITTEE Małgorzata Czarnocka – Professor of Philosophy, Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, Dialogue and Universalism Editor-in-Chief, Poland. Stanisław Czerniak — Professor of Philosophy, Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, President of the Philosophy for Dialogue Foundation, Poland. Danilo Facca – Professor of Philosophy, Deputy Director of Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, Poland. Jean Campbell – Language Specialist, Shearman & Sterling LLP, member of the ISUD Board of Directors, U. S. A. Leszek J. Krakowiak – Professor of Philosophy, High School of Wealth Education and Social Sciences, Deputy Editor of Dialogue and Universalism, Poland. Adriana Neacsu — Professor of Philosophy, the University of Craiova, member of the ISUD Board of Directors, Romania. Columbus Ogbujah — Philosopher, Lecturer, Institute of Foundation Studies, Rivers State University of Science & Technology at Port Harcourt, member of the ISUD Board of Directors, Nigeria. Emilija Tajsina – Professor of Philosophy, State Power Engineering University in Kazan, member of the ISUD Board of Directors, Russia. Halina Walentowicz – Professor of Philosophy, Institute of Philosophy, University of Warsaw, Poland. Keqian Xu – Professor, Nanjing Normal University, Nanjing, China. REVIEW PANEL OF THE ORGANIZATIONAL–PROGRAM COMMITTEE COORDINATOR: Emilija Tajsina – Professor of Philosophy, State Power Engineering University in Kazan, member of the ISUD Board of Directors, Russia. Źródło: prof. dr hab. Małgorzata Czarnocka STUDIA PODYPLOMOWE Z ETYKI DLA NAUCZYCIELI Na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy IFiS PAN, IBL PAN, ISNS UW, Krajowym Forum Oświaty Niepublicznej oraz Uniwersytetem HumanistycznoPrzyrodniczego w Siedlcach ruszają w tym roku 2 edycje studiów podyplomowych z etyki dla nauczycieli: pierwsza, koordynowana przez ISNS UW (dzięki dofinansowaniu MEN) oraz druga, koordynowana przez Uniwersytet HumanistycznoPrzyrodniczy w Siedlcach, w ramach oddzielnego naboru, w którym obowiązuje czesne. Zgodnie z zawartym porozumieniem, studia etyki dla nauczycieli mają stać się w przyszłości jedną z filarowych inicjatyw Uniwersytetu dla Wszystkich, w ramach którego planuje się realizować różne palące projekty edukacyjne, wychodzące naprzeciw aktualnemu zapotrzebowaniu społecznemu. Uruchomienie dwóch edycji studiów odpowiada na potrzebę stworzenia nauczycielom możliwości udoskonalenia wiedzy i umiejętności, niezbędnych w procesie przygotowywania uczniów do aktywnego uczestniczenia we współczesnych debatach etycznych oraz kształtowania u nich postaw odpowiadających szczególnym wyzwaniom, jakie stawia przed nami dzisiejszy świat. Podyplomowe Studia Etyki skierowane są do nauczycieli pracujących w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, planujących uzyskać kompetencje w zakresie prowadzenia zajęć z etyki. W skład Rady Programowej obu edycji, ze strony IFiS PAN weszły następujące osoby: dr hab. Danilo Facca prof. IFiS PAN, dr hab. Maria Gołębiewska prof. IFiS PAN, dr Anna Michalska, dr Magdalena Grabowska, mgr Marcin Fronia. Inauguracja Studium Podyplomowego z Etyki planowana jest na dzień 14 listopada 2015 roku. Wykłady inauguracyjne wygłoszą: Dr Krystyna Starczewska (KFON) – etyki w szkole”. „Etyka zawodu nauczyciela, a nauczanie Mgr Marcin Fronia (IFiS PAN) – „Fiński model edukacji: lekcje dla Polski”. Więcej informacji o studiach: http://studiaetyczne.edu.pl/ Informację przygotowali: dr Anna Michalska, mgr Marcin Fronia PODYPLOMOWE STUDIA SOCJOLOGII FINANSÓW Instytut Filozofii i Socjologii PAN oraz Instytut Bankowości SGH uruchomiły nowy typ interdyscyplinarnych studiów ekonomicznosocjologicznych w obszarze socjologii finansów. Studia przygotowane zostały w oparciu o współpracę wiodących polskich instytucji. Wykładowcami są pracownicy naukowi z zakresu ekonomii, finansów oraz socjologii związani z IFiS PAN oraz KES SGH, ponadto dołączą przedstawiciele NBP, GPW, banków komercyjnych, agencji badawczych (Millword Brown), mediów (Bloomberg). Zajęcia odbywają się w języku polskim. Trwają dwa semestry. Absolwent otrzyma dyplom ukończenia studiów wydany wspólnie przez IFiS PAN oraz SGH. Celem studiów jest kształcenie nowych umiejętności rozumienia i zarządzania procesami społecznymi zachodzącymi we współczesnym świecie finansów. Wiedza i umiejętności zdobyte lub pogłębione w trakcie studiów znajdują zastosowanie w pracy współczesnych instytucji finansowych, w tym przede wszystkim banków uniwersalnych i specjalistycznych, zakładów ubezpieczeń, towarzystw i funduszy inwestycyjnych, a także giełdy. Studia będą także przydatne dla pracowników mediów (dziennikarzy ekonomicznych), którzy pragną pogłębić swoją wiedzę dotyczącą procesów gospodarczych współczesnego świata finansów. Studia skierowane są przede wszystkim do: pracowników instytucji finansowych różnego szczebla, instytucji otoczenia biznesowego, decydentów zarządzających przedsiębiorstwami, w tym dyrektorów finansowych, pracowników instytucji rządowych wpływających na zarządzanie przedsiębiorstwami skarbu państwa, pracowników instytucji oraz organów bezpieczeństwa i kontroli, pracowników mediów, przede wszystkim dziennikarzy ekonomicznych. Program studiów obejmuje 200 godzin zajęć (96 punktów ETCS), podczas których słuchacze będę mieli okazję do poznania dwóch punktów widzenia, to jest ekonomicznego i socjologicznego, na zagadnienia przedstawione w obrębie pięciu bloków tematycznych: 1. Instytucje finansowe i otocznieWięzi między ekonomią i socjologią. Zarys historii kapitalizmu i finansów. Rozwój instytucji finansowych oraz ich odbiór społeczny. Sieć bezpieczeństwa. Socjologiczne koncepcje globalizacji. Prawo międzynarodowe i funkcjonowanie finansów. Ekonomiczna i socjologiczna perspektywa inwestorów na rynkach finansowych. Ekonomiczna i socjologiczna perspektywa interesariuszy na rynkach finansowych. Seminarium – dwa punkty widzenia: podsumowanie bloku w perspektywie socjologicznej i ekonomicznej 2. Rynki finansowe a otoczenie społeczneGospodarka: miejsce interakcji ekonomii i socjologii. Procesy finansjalizacji. Zakorzenienie rynków w społeczeństwie. System społeczny a system finansowy. Badania społeczne – źródła wiedzy, metody, analiza krytyczna. Projektowanie badań w dziedzinie instytucji finansowych. Seminarium badawcze – na styku teorii i praktyki. Seminarium – dwa punkty widzenia: podsumowanie bloku w perspektywie socjologicznej i ekonomicznej 3. Jednostka, zbiorowość a świat finansówPieniądz i finanse w życiu jednostki – perspektywa psychologiczna, społeczna i ekonomiczna. Finanse behawioralne. Teoria pieniądza w socjologii. Teoria pieniądza w ekonomii. Zmiany ustrojowe i włączenie Polski w globalne rynki finansowe. Materialna infrastruktura rynków finansowych – nowoczesne obszary finansów. Seminarium – dwa punkty widzenia: podsumowanie bloku w perspektywie socjologicznej i ekonomicznej 4. Zróżnicowania w świecie finansówAntropologiczne ujęcie finansów. Teoria bogactwa, prestiżu i statusu – perspektywa socjologiczna. Teoria bogactwa, prestiżu i statusu – perspektywa ekonomiczna. Religijne i ideologiczne wymiary świata finansów. Nierówności materialne wytwarzane przez rynki finansowe. Kulturowe reprezentacje finansów. Przyszłość usług finansowych. Seminarium – dwa punkty widzenia: podsumowanie bloku w perspektywie socjologicznej i ekonomicznej 5. Kryzys finansowy a kryzys wartościEtyka i moralność finansów. Odpowiedzialność biznesu w finansach. Społeczne wywarzanie wartości i praktyk wartościowania. Standardy prawne i etyczne na giełdzie. Seminarium – dwa punkty widzenia: podsumowanie bloku w perspektywie socjologicznej i ekonomicznej Szczegóły dotyczące studiów oraz rekrutacja online: http://oferta.sgh.waw.pl/pl/SitePages/OfertaDydaktyczna.aspx?PID=226&ST=pod yplomowe Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism Obywatele wobec kryzysu Uśpieni czy innowatorzy Pod redakcją Wojciecha Misztala, Artura Kościańskiego i Galii Chimiak Wskazany w tytule pracy zbiorowej problem – zachowawczość a innowacyjność – wzbudza zainteresowanie kolejnego pokolenia badaczy; innymi słowy, jako badacz historii socjologii jestem szczególnie rada, że problem złożonych i fascynujących powiązań między innowacyjnością, kryzysami a różnymi formami zachowawczości psychospołecznej, ekonomicznej i cywilizacyjnej uzyskał w recenzowanej pracy centralne miejsce i „zdobył” ważne dla tego klasycznego problemu nauk społecznych oraz humanistyki sformułowania teoretyczne i dokumentację empiryczną. Pragnę podkreślić, że rekomendowany tom, jest kolejnym przygotowanym przez W. Misztala, A. Kościańskiego oraz G. Chimiak. Nie mam wątpliwości, że tom ten stanie się nie tylko przedmiotem studiów dla wielu środowisk, tak akademików, jak i społeczników, ale i źródłem bardzo poważnego namysłu i żywych dyskusji nad miejscem i rolą innowacyjności w sytuacjach, społecznych i politycznych, które da się opisać w kategoriach pasywności, bezpieczeństwa czy tradycji. prof. dr hab. Joanna Kurczewska Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism Dominik Antonowicz, Radosław Kossakowski, Tomasz Szlendak Aborygeni i konsumenci O kibicowskiej wspólnocie, komercjalizacji futbolu i stadionowym apartheidzie Od końca lat osiemdziesiątych XX wieku futbol w Europie przechodzi głębokie przemiany w wymiarze ekonomiczno-politycznym oraz społecznokulturowym, których fascynującą złożoność przybliża ciekawa, a przy tym krytyczna książka autorstwa moich polskich kolegów. Lektura Aborygenów i konsumentów nie tylko pozwala zrozumieć istotę oraz szczególny charakter przeobrażeń zachodzących w europejskim futbolu, ale również ulokować w ich kontekście przemiany zachodzące w polskiej piłce nożnej. Transformacja europejskiej piłki jest procesem niezwykle złożonym i w jego obrębie można wyodrębnić szereg zjawisk społecznych, których analiza pozwala pełniej oddać oblicze tych przemian. […] postępująca komercjalizacja futbolu napotyka również zainteresowanie, ale i krytykę ze strony ludzi nauki, badaczy, ale również dziennikarzy. To oni są w stanie najlepiej wskazać i ujawnić polityczne, ekonomiczne oraz społecznokulturowe procesy kierujące współczesnym futbolem, a przede wszystkim demaskować ich negatywny wpływ na społeczność i kulturę lokalną. Książka Aborygeni i konsumenci jest wspaniałym przykładem tego, jak nauka może pomóc w zrozumieniu złożoności zjawisk oraz procesów zachodzących we współczesnym futbolu. Richard Giulianotti Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism Studia Socjologiczne nr 3/2015 (218) SPIS TREŚCI Michał Pierzgalski: Gerrymandering, czyli manipulowanie strukturą granic okręgów wyborczych, s. 7–39 Bartłomiej Michalak: Czy prawa Duvergera nadal obowiązują?, s. 41–64 Wiktor Marzec: Zorientowana na dyskurs socjologia historyczna. Ruchy masowe, rewolucje i demokratyzacje w socjologii historycznej Charlesa Tilly’ego a historyczne analizy dyskursu, s. 103–126 Krzysztof Korzeniowski: Antysemityzm spiskowy. Charakterystyka pojęcia, nowa metoda pomiaru i uwarunkowania psychospołeczne, s. 127–148 Piotr Siuda: Negative Meanings of the Internet: the Net Regulation from the Perspective of Jeffrey C. Alexander’s Strong Program in Cultural Sociolog, s. 149–167 CIAŁO – ZAPIS SPOŁECZNEJ WIEDZY I DOŚWIADCZEŃ Dominika Byczkowska-Owczarek i Honorata Jakubowska: Badanie doświadczania ciała jako wyzwanie metodologiczne, s. 171–172 Honorata Jakubowska: Wiedza pozadyskursywna i sposoby jej badania na przykładzie przekazywania i nabywania sportowych umiejętności, s. 173–191 Katarzyna Kowal: Wizualne i sprawnościowe doświadczanie przez biorców przeszczepu kończyny górnej zrekonstruowanego ciała – studium socjomedyczne, s. 193–220 Jakub Niedbalski: Przemiany percepcji własnego ciała z niepełnosprawnością fizyczną uprawiające sport, s. 221–240 przez osoby Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism • K. Budzyńska, M. Kacprzak, A. Sawicka i O. Yaskorska: Dynamika dialogów w ujęciu formalnym • H. Domański, A. Pokropek i T. Żółtak: Stratyfikacja społeczna a zachowania polityczne. Kraje europejskie w latach 2002-2012 • Filozofia 2.0. Paradygmaty i instytucje. Redakcja naukowa M. Soin i P. Parszutowicz • L. Kiejzik: Sergiusz Bułgakow i filozofowie Srebrnego Wieku. Rozważania o przyjaźni • M. Koszowy i K. Budzyńska: Strategie komunikacyjno-poznawcze, błędy i sofizmaty retoryczne, techniki Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism • • W. Chudoba: Kalendarium życia i dzieła Leszka Kołakowskiego P. Binder: Młodzi a bieda. Strategie radzenia sobie w doświadczeniu młodego pokolenia wsi pokołchozowych i popegeerowskich • Fenomen „Solidarności” i zmiana ustroju. Polacy 1980-2011. Pod redakcją W. Adamskiego • Głosy w sprawie interdyscyplinarności. Socjologowie, filozofowi i inni o pojęciach, podejściach i swych doświadczeniach. Pod redakcją J. Kurczewskiej i M. Lejzerowicz • M. Karkowska: Pamięć kulturowa mieszkańców Olsztyna lat 19452006 w perspektywie koncepcji Aleidy i Jana Assmanów Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism • T. Kroński: Faszyzm a tradycja europejska • Z. Król: Platonism and the Development of Mathematics • A. E. Kubiak: Pogrzeby to nasze życie • K. Michałowski: Pojęcie uznania we współczesnej myśli filozoficzno-politycznej • A. Ostrowska: Niepełnosprawni w społeczeństwie 1993-2003 • Socjologia medycyny w Polsce z perspektywy półwiecza. Nurty poznawcze, najważniejsze osiągnięcia, perspektywy rozwoju. Redakcja naukowa A. Ostrowska i M. Skrzypek • Terytoria smaku. Studia z antropologii i socjologii jedzenia. Pod redakcją U. Jareckiej i A. Wieczorkiewicz Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN zaprasza do lektury książek i czasopism CZASOPISMA • • • • • „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” t. 59/2014 „ASK. Research & Methods” 23/2014 „Prakseologia” nr 156/2014 Wyzwania współczesności – wokół myśli społeczno-ekonomicznej Amartyi Kumar Sena „Studia Antyczne i Mediewistyczne” 12[47]/2014 „Studia Socjologiczne” nr 3/2015 Książki i czasopisma do nabycia w Wydawnictwie IFiS PAN ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, pok. 231, poprzez Internet e-mail: [email protected] oraz w księgarniach internetowych i stacjonarnych w całej Polsce. Dystrybucję i sprzedaż prowadzi OSDW Azymut. Oferty stypendialne 2015 – nie przegap terminów! Centrum Informacji dla Naukowców Euraxess przedstawia aktualne oferty grantów i stypendiów dla naukowców (podane wg terminów składania wniosków): USA – stypendia Fundacji Kościuszkowskiej dla doktorantów i osób po doktoracie; termin składania wniosków: 15 października 2015; www.thekf.org/scholarships/exchange-us Stypendia MNiSW dla doktorantów za wybitne osiągnięcia; termin:15 października 2015; https://www.nauka.gov.pl/komunikaty/informacja-na-temat-stypendiowministra-za-wybitne-osiagniecia-dla-doktorantow-na-rok-akademicki-2015-2016.html Turcja - stypendia TUBITAK dla doktorantów i osób po doktoracie; 19 października; http://www.tubitak.gov.tr/en/scholarship/postdoctoral/internationalprogrammes/2216/content-scope-of-the-support Włochy (Florencja) – stypendia European University Institute (nauki społ.-human.): - dla osób do 5 lat po dr: http://www.eui.eu/ProgrammesAndFellowships/MaxWeberProgramme/Activities/progr ammedescription20152016.aspx; - ponad 5 lat po doktoracie: http://www.eui.eu/ServicesAndAdmin/AcademicService/Fellowships/JeanMonnetFellow ships/Index.aspx – termin składania wniosków: 25 października FNP – START - stypendia dla wybitnych młodych naukowców; 30 października; http://www.fnp.org.pl/oferta/start/ Szwajcaria (CERN) – Doctoral Student Programme – 30 października; http://jobs.web.cern.ch/join-us/doctoral-student-programme Iuventus Plus MNiSW – 30 października; http://www.nauka.gov.pl/aktualnosciministerstwo/mlodzi-naukowcy-na-start-po-raz-piaty-rusza-iuventus-plus.html Szwajcaria - stypendia rządowe dla doktorantów i po doktoracie; 31 października, http://www.sbfi.admin.ch/themen/01366/01380/02593/02737/index.html?lang=en Islandia – stypendium w Árni Magnússon Institute for Icelandic Studies; 31 października: http://www.arnastofnun.is/page/styrkir_snorra_sturlusonar_en Niemcy – stypendia DAAD dla doktorantów i po doktoracie; termin : 15 listopada 2015; http://www.daad.pl/pl/24139/index.html#stip2 Europa – ERC Starting Grant dla osób po doktoracie; termin: 17 listopada 2015; http://www.kpk.gov.pl/?page_id=18630 Konkursy NCN - Opus, Preludium, Sonata; termin: 15 grudnia; https://www.ncn.gov.pl/aktualnosci/2015-09-15-ogloszenie-konkursow European Molecular Biology Organisation – max. 3-miesięczne stypendia dla doktorantów i osób po doktoracie; należy aplikować 3 msc. przed planowanym wyjazdem; www.embo.org/funding-awards/fellowships/short-term-fellowships#about Belgia – stypendia dla osób po doktoracie lub z 4-letnim doświadczeniem badawczym; termin: 4 stycznia 2016; http://www.uclouvain.be/en-movein.html www.euraxess.pl – granty, stypendia dla naukowców, informacje odnośnie zatrudniania naukowców z zagranicy oraz dla zagranicznych naukowców w Polsce Dział Obsługi Badań Naukowych W 2016 R. WIĘCEJ OD NCN DLA POLSKICH NAUKOWCÓW W przyjętym przez Radę Ministrów projekcie budżetu państwa na 2016 r. zaplanowano znaczący wzrost środków rozdzielanych przez Narodowe Centrum Nauki – po raz pierwszy od jego powstania. Całkowity budżet NCN wzrośnie o ponad 110 mln zł i wyniesie łącznie 1 025 mln zł. Niemalże całość dodatkowej kwoty zostanie przeznaczona na dotację celową, czyli bezpośrednie finansowanie polskich naukowców, w 2016 r. będzie to w sumie 981 mln zł. Koszty funkcjonowania NCN, czyli tzw. dotacja podmiotowa, właściwie nie ulegną zmianie. Trzeba zaznaczyć, że od 2012 r. dotacja celowa NCN na finansowanie badań podstawowych prowadzonych przez polskich naukowców zmieniała się, ale w znacznie mniejszym stopniu: w ciągu czterech lat wzrosła z 808 mln zł do 871 mln zł. Jednocześnie, zainteresowanie konkursami NCN w środowisku naukowym cały czas wyraźnie rośnie. W efekcie, współczynnik sukcesu w konkursach NCN zmalał z ok. 25% początkowo do zaledwie 16% w 2014 r. Wzrost finansowania w przyszłym roku budżetowym pozwoli na zwiększenie tego wskaźnika do ponad 20%, a także na przywrócenie maksymalnego limitu wysokości kosztów pośrednich dla jednostek do 30% (ostatnio obniżono ten limit do 20%). Priorytetem budżetowym w najbliższej przyszłości będzie dla Narodowego Centrum Nauki zwiększenie dotacji podmiotowej oraz uzyskanie zgody na zatrudnienie dodatkowych pracowników. Jest to konieczne zarówno ze względu na stale rosnącą liczbę zadań związanych z obsługą wniosków i projektów, jak i strategiczne kierunki działań NCN, m.in. rozwijanie współpracy międzynarodowej. Wśród najważniejszych celów działalności NCN na arenie międzynarodowej w 2016 r. można wymienić rozszerzenie już trwającej współpracy bilateralnej z niemiecką Deutsche Forschungsgemeinschaft, DFG (konkurs BEETHOVEN), a także nawiązanie nowej z takimi krajami jak: USA, Francja czy Izrael. NCN otrzymuje wiele sygnałów o zainteresowaniu agencji finansujących badania podstawowe z tych krajów podjęciem wspólnych przedsięwzięć z NCN. Te inicjatywy są istotne dla rozwoju polskiej nauki, ale w chwili obecnej są zablokowane ograniczonymi możliwościami organizacyjnymi biura NCN. NOWE SPOSOBY OCENIANIA JEDNOSTEK NAUKOWYCH W nowej ocenie jednostek naukowych większą rolę będzie odgrywać jakość badań i publikacji, innowacyjność i umiędzynarodowienie. Większy nacisk kładzie się również na budowanie otwartej nauki. Ma to zapewnić lepszą realizację przez jednostki badawcze swoich zadań. W ostatnim roku oceny jednostek naukowych zostały ściśle powiązane z systemem ich finansowania. Zasady zawarte w nowym rozporządzeniu będą obowiązywać w ocenie od 2017 roku. – Od początku mojej pracy w Ministerstwie ważne dla mnie było, by zasady, według których przeprowadzana będzie ocena jednostek naukowych, zachęcały do interdyscyplinarności, budowania innowacyjnej i otwartej nauki oraz umiędzynarodowienia – mówi minister nauki i szkolnictwa wyższego, prof. Lena Kolarska-Bobińska. – Cieszę się, że wprowadzane przez nas zmiany pozwolą na lepszą realizację tych celów. Nowe zasady i oceny były konsultowane z różnymi środowiskami i powstały przy ich współpracy. Mam nadzieję, że pozwolą na lepszy, szybszy rozwój polskiej nauki i uczelni – dodała minister Kolarska-Bobińska. Oceny jednostek, od której zależy jej poziom finansowania dokonuje Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych. Polega ona na sklasyfikowaniu danej jednostki do jednej z czterech kategorii: od A+ dla jednostek wybitnych, do C oznaczającej poziom niezadowalający. Prace nad podpisanym rozporządzeniem rozpoczęły się w 2013 roku. Na podstawie analizy wyników oraz opinii środowiska po zakończonej ocenie, stworzono projekt, który zaprezentowano przedstawicielom środowiska w lutym 2015 roku. W dyskusji nad dokumentem wzięło wtedy udział blisko 300 osób z różnych organizacji i środowisk naukowych. W lipcu kolejną wersję rozporządzenia przekazano do konsultacji społecznych. Nowe kryteria i tryby oceny zakładają przede wszystkim uwzględnienie w ocenie różnic między konkretnymi dziedzinami naukowymi. Ze względu na specyfikę nauk humanistycznych i społecznych, w ocenie dorobku publikacji, stworzono dodatkową listę czasopism naukowych (lista C), która ogłaszana będzie przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Określana będzie również liczba punktów możliwa do otrzymania za opublikowanie artykułu w danym piśmie z listy. Zmiany dotyczą również m.in. sposobu oceny monografii naukowej. Jej udział w liczbie osiągnięć naukowych w naukach humanistycznych i społecznych – w których jest to najważniejsza forma publikacji wyników badań – wynosi 40%. W innych dziedzinach próg ten został określony między 10 a 25%. Przyjęta została również kategoria „monografii wybitnej” proponowana wcześniej przez naukowców związanych z naukami o sztuce. Podstawą do uznania monografii za dzieło wybitne będzie uzyskanie prestiżowej nagrody, a wartość takiej monografii będzie równa 50 pkt czyli dwa razy więcej niż za inną monografię. Istotną nowością jest także opracowany odrębny tryb oceny jednostek naukowych niejednorodnych czyli jednostek naukowych prowadzących działalność naukową w różnych obszarach wiedzy. Jednostki takie będą oceniane w ramach odrębnych grup wspólnej oceny GWO i dla każdej jednostki niejednorodnej będą wyznaczane jednostki referencyjne. Rozwiązanie to wyeliminuje istniejące dotychczas problemy związane z właściwym kwalifikowaniem jednostek niejednorodnych do grup wspólnej oceny. Kompleksowa ocena działalności naukowej jednostek naukowych według przyjętych zasad zostanie przeprowadzona w 2017 roku. Jednak prace nad nią toczyły się od 2013 roku, bo MNiSW chciało z dużym wyprzedzeniem poinformować naukowców, jakie zasady oceny ich czekają. MNISW PRZEZNACZY 5 MLN ZŁ NA WSPARCIE DLA WSPÓŁCZESNEJ HUMANISTYKI Rusza program Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego skierowany do humanistów: „Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XX i XXI wieku”. Uczestnicy będą mogli ubiegać się o fundusze na badania związane z najnowszymi dokonaniami polskiej humanistyki. Nowy program umożliwi popularyzację dokonań wybitnych intelektualistów ostatniego stulecia. Dofinansowane zostaną m.in. przedsięwzięcia dokumentacyjne, badawcze, archiwalne oraz edytorskie. – Ten nowy program to kolejna nasza inicjatywa skierowana do środowiska humanistów – mówi minister nauki i szkolnictwa wyższego Lena Kolarska-Bobińska. – Od kilku lat działa w Polsce unikalny na skalę europejską Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, na który wydaliśmy już 370 mln zł. Inną inicjatywą MNiSW jest uwzględnienie specyfiki nauk humanistycznych i społecznych w nowej ocenie jednostek naukowych. Wprowadzamy też edukację filozoficzną do szkół ponadgimnazjalnych i wzmacniamy nauki podstawowe – budżet Narodowego Centrum Nauki wzrósł aż o 110 mln zł – dodaje prof. Kolarska-Bobińska. Uczestnicy programu będą mogli ubiegać się o środki na przygotowanie nowych, krytycznych wydań pism polskich filozofów, teologów oraz myślicieli społecznych. Dofinansowane zostaną również działania nastawione na rozpowszechnienie dzieł w domenie publicznej oraz digitalizację najnowszych zbiorów. Możliwe będzie także prowadzenie badań nad wyszczególnionymi obszarami polskiej humanistyki oraz ich związkami z myślą europejską i światową. Dzięki programowi interdyscyplinarne zespoły będą mogły na nowo przyjrzeć się związkom między trzema różnymi obszarami wiedzy. Kwota przeznaczona na realizację programu to 5 mln zł. O przyznanie środków będą mogły ubiegać się jednostki i biblioteki naukowe oraz instytucje działające na rzecz nauki. W ramach programu zrealizowanych zostanie 5 wniosków - maksymalne dofinansowanie jednego projektu wynosi 1 mln zł. Oficjalny komunikat konkursowy ukaże się w Monitorze Polskim 29 października. Nabór wniosków ruszy w listopadzie. SZERSZY DOSTĘP DO PRAC NAUKOWYCH I WYNIKÓW BADAŃ - NOWY PROGRAM MNISW wtorek, 13 października 2015 Polscy studenci i badacze będą mogli swobodnie i szeroko korzystać z otwartych repozytoriów, cyfrowych bibliotek, bezpłatnych czasopism i publikacji naukowych. Ministerstwo Nauki przyjęło strategię otwartego dostępu (OD) do treści naukowych. – Otwarta Nauka oznacza otwarcie dostępu do rezultatów badań naukowych, które dotychczas były dostępne tylko w drogich czasopismach specjalistycznych – mówi prof. Włodzisław Duch, podsekretarz stanu w MNiSW – Nauka możliwa jest dzięki środkom z publicznym, a więc jej rezultaty powinny być dla wszystkich dostępne. W ramach Wirtualnej Biblioteki Nauki mamy już w Polsce dostęp do większości czasopism specjalistycznych, gwarantujemy, dzięki finansowaniu licencji przez MNiSW, powszechny bezpłatny dostęp do najważniejszych publikacji naukowych i wielu książek takich wydawnictw jak Springer, Elsevier, Wiley, Nature Publishing i innych. Projekt dokumentu o otwartym dostępie ministerstwo przyjęło we wrześniu. Powstał on przy wsparciu Zespołu doradczego ds. otwartego dostępu do treści naukowych. W jego skład weszli eksperci z instytucji zainteresowanych tym zagadnieniem: bibliotek, uczelni, jednostek naukowych, redakcji czasopism naukowych i wydawnictw naukowych. Po konsultacjach społecznych i uwagach środowiska naukowego, ministerstwo przygotowało dokument „Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce”. Program niesie zalecenia dla jednostek badawczych i agencji finansujących badania, a także dla MNiSW. Rekomendowane jest m.in. zamieszczanie w otwartym dostępie publikacji powstałych w wyniku finansowania ze środków publicznych w otwartych repozytoriach, udostępnianie danych badawczych w ramach OD, tworzenie repozytoriów takich danych oraz upowszechnianie informacji i szkolenia na temat OD przez NCN, NCBR i inne podmioty. Zgodnie z zaleceniami, instytucje finansujące badania oraz uczelnie i jednostki naukowe powinny określić własne polityki OD, które będą zobowiązywać naukowców do publikowania w OD. MNiSW ma koordynować współpracę NCN, NCBR, PAN, KRASP i RGIB w zakresie otwartego dostępu oraz przechodzenie polskich czasopism naukowych na OD. Zgodnie z planem ministerstwa, polityka otwartego dostępu będzie wprowadzana stopniowo – początkowo zobowiązania w zakresie OD będą zaleceniami, później stosowanie OD powinno stać się obowiązkowe. WARSZTATY Z PRZYGOTOWYWANIA WNIOSKÓW O FINANSOWANIE PROJEKTÓW BADAWCZYCH Narodowe Centrum Nauki ogłasza nabór na warsztaty poświęcone procesowi przygotowywania wniosków o finansowanie projektów badawczych. Oferta skierowana jest do osób prowadzących badania naukowe, które: nie kierują i nie kierowały projektem badawczym finansowanym przez MNiSW (w tym KBN) lub NCN, w ciągu ostatnich 5 lat (w Naukach Ścisłych i Technicznych oraz Naukach o Życiu) lub 10 lat (w Naukach Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce) opublikowały co najmniej dwie prace o zasięgu międzynarodowym, znają język angielski. Tematyka warsztatów obejmuje: zasady pisania wniosków o finansowanie projektów badawczych, cykl życia wniosku (od pomysłu do podpisania umowy o dofinansowanie), przygotowywanie części merytorycznej wniosku, projektowanie kosztorysów, zasady oceny wniosków w systemie peer review, analizę dokumentów konkursowych i wymagań formalnych. Integralną częścią warsztatów jest samodzielna praca nad wnioskiem o finansowanie. Szkolenie prowadzą koordynatorzy dyscyplin Narodowego Centrum Nauki. Warsztaty odbędą się w siedzibie Centrum przy ul. Królewskiej 57 w Krakowie w dniach 8-9 grudnia 2015 r. NCN nie zapewnia noclegów ani wyżywienia. Zgłoszenia zawierające dane kontaktowe, wykaz publikacji oraz krótki opis tematyki prowadzonych badań (wg załączonego wzoru) należy przesłać wyłącznie drogą elektroniczną do 8 listopada 2015 r. na adres [email protected]. Centrum poinformuje zakwalifikowane osoby do 20 listopada b.r. Informacji dotyczących warsztatów udzielają koordynatorzy dyscyplin: 1. dr Dorota Kiebzak-Mandera, tel. +48 12 341 9153 2. dr Szymon Walczak, tel. +48 12 341 9157, e-mail: [email protected]. SPRAWOZDANIA Z DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ Zgodnie z dotychczasową praktyką do dnia 30 listopada 2015 r. Dział Obsługi Badań Naukowych będzie zbierał sprawozdania z działalności naukowej obejmujące: 1. Sprawozdanie indywidualne wszystkich członków zespołu, czyli podpisany wydruk z programu „Ocena”. 2. Maszynopis pracy rozliczeniowej (zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem – zaplanowany temat widoczny jest w programie „Ocena” w punkcie VII. Maszynopisy prac stanowiące rozliczenie działalności statutowej – krótkie streszczenie). 3. Sprawozdanie z działalności zlecenia (wzór zostanie przesłany mailem do kierowników) – punkt ten dotyczy kierowników zleceń. Przypominamy, że informacje te są niezbędne do przygotowania sprawozdań z działalności Instytutu, które stanowią podstawę oceny placówki przez Ministerstwo oraz Akademię. Prosimy więc o podawanie pełnych danych i przypominamy, że kierownicy zleceń biorą odpowiedzialność za przedstawione informacje. 1 września 2015 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłosiło konkurs „Iuventus Plus”. Do konkursu mogą być zgłoszone projekty badawcze młodych naukowców, jeśli wyniki ich badań zostały opublikowane lub przyjęte do publikacji w czasopismach naukowych, w części A lub C wykazu czasopism naukowych lub w jednoautorskich monografiach naukowych. Wniosek należy złożyć w systemie OSF (osf.opi.org.pl) do 30 października 2015 r. Maksymalne dofinansowanie nie może przekroczyć 300 tys. zł. Maksymalny okres realizacji: 36 miesięcy. Budżet programu wynosi 15 mln zł Szczegóły ogłoszenia: http://www.nauka.gov.pl/komunikaty/iuventus-plus-ogloszeniekonkursu-w-2015-r.html 15 września 2015 r. Narodowe Centrum Nauki ogłosiło rozpoczęcie kolejnych edycji konkursów OPUS 10, PRELUDIUM 10, SONATA 10 i POLONEZ 1. OPUS 10 na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów PRELUDIUM 10 na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową nieposiadające stopnia naukowego doktora SONATA 10 na projekty badawcze, realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową posiadające stopień naukowy doktora POLONEZ 1 na projekty przyjeżdżających z zagranicy badawcze realizowane przez naukowców Termin składania wniosków w ww. konkursach to 15 grudnia 2015 r. Przy składaniu wniosku należy zwrócić szczególną uwagę na ustalone przez Radę Narodowego Centrum Nauki dla konkursów OPUS 10, PRELUDIUM 10 i SONATA 10: 1. ograniczenia w występowaniu z wnioskiem opisane w rozdziale VIII "Regulaminu przyznawania środków na realizację zadań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki w zakresie projektów badawczych, staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora oraz stypendiów doktorskich"; 2. zasady konstruowania kosztorysu, w tym dotyczące wynagrodzeń wskazane w załączniku nr 4 do ww. regulaminu. Konkurs POLONEZ 1 na projekty badawcze realizowane przez naukowców przyjeżdżających z zagranicy współfinansowane z programu ramowego Horyzont 2020 w ramach działań Marie Skłodowska-Curie COFUND POLONEZ to konkurs adresowany do naukowców przyjeżdżających z zagranicy, którzy chcą prowadzić badania naukowe w polskich jednostkach. Adresat konkursu: osoba posiadająca stopień doktora lub przynajmniej 4 lata doświadczenia badawczego w pełnym wymiarze czasu pracy, która w okresie 3 lat przed terminem ogłoszenia konkursu nie mieszkała, nie pracowała ani nie studiowała w Polsce dłużej niż 12 miesięcy. Naukowiec otrzymuje: 1. Wynagrodzenie (w tym mobility allowance): 4 350 EUR brutto/miesiąc (umowa o pracę; kwota obejmuje wszystkie koszty pracodawcy), 2. dodatek rodzinny: 300 EUR brutto/miesiąc (dla osób przyjeżdżających z rodzinami na okres co najmniej 3 miesięcy), 3. grant badawczy, 4. program szkoleń rozwijających różnorodne kompetencje stażysty. Czas pobytu naukowca w Polsce: 12 miesięcy lub 24 miesiące TERMIN SKŁADANIA WNIOSKÓW: 15 grudnia 2015 r. Narodowe Centrum Nauki zaprasza wszystkich zainteresowanych konkursem POLONEZ 1 na spotkanie informacyjne, które odbędzie się 6 października 2015 r. w Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej przy ul. Warszawskiej 24 w Krakowie. Celem spotkania jest omówienie warunków konkursu POLONEZ 1 przeznaczonego dla naukowców przyjeżdżających z zagranicy, którzy chcą prowadzić badania w Polsce. Spotkanie będzie prowadzone w języku polskim. Zgłoszenia można dokonać za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie: http://www.transfer.edu.pl/pl/szkolenie,polonez-granty-na-staze-dla-osobprzyjezdzajacych-z-zagranicy-chcacych-prowadzic-badania-naukowe-w-polsce,147.html Ponadto 15 października 2015 r. w godzinach 14:00-16:00 odbędzie się czat informacyjny w języku angielskim dla wszystkich osób zainteresowanych konkursem POLONEZ. Szczegóły techniczne dotyczące uczestnictwa w czacie zostaną podane na początku października na stronie internetowej NCN. Przed przystąpieniem należy zapoznać się z dokumentacją https://ncn.gov.pl/polonez?language=en konkursową na stronie: Na stronie https://ncn.gov.pl/partners/polonez/ znajduje się aplikacja Partner Search Tool ułatwiająca nawiązywanie współpracy między osobą starającą się o staż a instytucją przyjmującą stażystę. Więcej informacji o konkursie POLONEZ 1: www.ncn.gov.pl/polonez Kontakt: Agata Mendrek, tel. 12 341 91 39, [email protected] POLONEZ otrzymał dofinansowanie z programu EU Horyzont 2020 Marie SkłodowskaCurie Actions COFUND-2014 numer umowy 665778. Harmonogram konkursów Narodowego Centrum Nauki w roku 2015 Wstępny harmonogram przeprowadzania konkursów przez Narodowe Centrum Nauki w roku 2015. Szczegółowe informacje na temat warunków, trybu oraz terminów rozpoczęcia poszczególnych konkursów zostaną umieszczone na stronie NCN po zatwierdzeniu odpowiednimi uchwałami Rady Narodowego Centrum Nauki. Rodzaj konkursu Rozpoczęcie naboru wniosków 16 marca OPUS 15 września 16 marca PRELUDIUM 15 września 16 marca SONATA 15 września 15 czerwca SONATA BIS 15 czerwca HARMONIA 15 czerwca MAESTRO 15 grudnia FUGA 15 grudnia ETIUDA 15 grudnia SYMFONIA 2015 Zakończenie naboru wniosków 16 czerwca 15 grudnia 16 czerwca 15 grudnia 16 czerwca 15 grudnia 15 września 15 września 15 września 15 marca 2016 15 marca 2016 15 marca 2016 Rozstrzygnięcie konkursu do 16 grudnia 15 czerwca 2016 16 grudnia 15 czerwca 2016 16 grudnia 15 czerwca 2016 15 marca 2016 15 marca 2016 15 marca 2016 15 września 2016 15 września 2016 15 września 2016 Przygotowała: mgr Grażyna Drążyk Redakcja: mgr Monika Grobelna-Skwiercz
