Bułgaria 2014- przewodnikWEB version

TRALLALA – wyjazd na WARNA 2014
XXXV International May Choir Competition prof. G. Dimitrova
Trasa
Wyjeżdżamy w kierunku na Słowację, granicę przekraczamy w Mostach koło Jabłonkowa. Kierunek Żilina i
dalej w dół przez Kremnicę na Zvolen. Ciekawostka: w Kremnicy znajduje się słowacka mennica państwowa
– tutaj juz od kilkuset lat (od 1329 roku) są tłoczone monety słowackie ( obecnie Euro). Według historyków
jest ona najstarszą działającą mennicą na świecie.
Węgry – stolica Budapeszt , język całkowicie niezrozumiały...
Granicę przekraczamy w słowackim miasteczku Šahy, mijamy Budapeszt i lecimy
na południe w kierunku na miasta Szeged cały czas po autostradzie.
Waluta: Wegierski Forint (HUF) 8,656 Kč/100 HUF; 1 € = 298.87 HUF
Do Serbii wjeżdżamy przez przejście graniczne Roszke/Horgosz. Zauważcie , że
nazwy miast pisane są alfabetem łacińskim oraz cyrylicą.
Waluta: Serbski dinar (RSD) 1 Kč = 2,30 RSD, 1 EUR = 105 RSD,
Mijamy Novi Sad – miasto uniwersyteckie, centralnym punktem miasta jest twierdza Pertovardinska z XVIII
wieku.
Przejeżdżamy przez stolicę – Belgrad (Београд). Jego długa i burzliwa historia sięga wstecz ponad 7000 lat.
Ziemie między Sawą i Dunajem były zamieszkiwane jeszcze w paleolicie. W ciągu znanej historii był
najeżdżany i niszczony ponad czterdzieści razy.
1
Mini słowniczek:
Dzień dobry
Dziękuję
Proszę
Do widzenia
Cieszy mnie
Witamy was
Przepraszam
Jestem głodny
Jestem spragniony
Gdzie jest toaleta?
Jestem zmęczony
dobar dan
hvala ( chwala)
molim
dovidenia
drago mi je
Dobro došli
oprostite
gladan sam
żedan sam
Kde je toalet?
umoran sam
Do Bułgarii wjeżdżamy w pobliżu miasta Dimitrovgrad (Димитровград). W Bułgarii wszędzie spotykamy
przede wszystkim napisy cyrylicą .
Waluta: Bułgarska Leva (BGN) 1 Leva = 14 Kcz
Postój w stolicy Bułgarii
Sofia(София)
Stolica Bułgarii – dawna nazwa Serdica – pochodząca jeszcze z czasów rzymskich. Sofia była tracką osadą o
nazwie Serdika, która pochodziła od trackiego plemienia Serdów. Około 500 r. p.n.e. Około 29 roku n.e.
Sofia została podbita przez Rzymian i jej nazwę zmieniono na Ulpia Serdica. W wiekach średnich miasto
stało się częścią pierwszego imperium bułgarskiego pod panowaniem chana Kruma. Miasto było wtedy
nazywane przez Słowian Sredec i stało się ważną fortecą i centrum administracyjnym.
Co warto zobaczyć:
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego , zwiedzanie najlepiej zacząć od obejścia budynku dookoła.
Przekonamy się wówczas, że każda z jej czterech stron różni się od pozostałych. W 1912 r., gdy ukończono
budowę kościoła, kopuły pokryto ponad 8 kg złota. 90 lat później świątynia przeszła renowację i kopuły
wzbogaciły się o kolejne 4 kg złotej powłoki.
Skąd wzięła się nazwa Sofia:
Naprzeciwko katedry znajduje się romański kościół św. Zofii z czerwonej cegły. Zbudowany 1,5 tys. lat
temu przez córkę rzymskiego władcy, którą wyleczyły kąpiele w mineralnych źródłach Sofii. I to właśnie od
niego wzięła się nazwa stolicy Bułgarii. Położony na wzniesieniu kościół przez wiele lat był najwyższym
punktem widokowym w Sofii i miał wielorakie przeznaczenie, służył nawet strażakom jako wieża
obserwacyjna. Obecnie uznawany jest za symbol Sofii i widnieje na herbie miasta.
Czy wiecie, że ...
w Bułgarii ostały się ruiny więcej niż jednego starożytnego amfiteatru? Koniecznie trzeba się przejść ulicą
Budapeszteńską. Tam na pierwszym piętrze jednego z budynków można obejrzeć amfiteatr z III w.
Na ulicy Witosza znajduje się cerkiew Sweta Nedejla, która jest centralnym punktem miasta. Cerkiew
znana jest z pięknego rzeźbionego w drewnie ołtarza oraz nieudanego zamachu na Cara Borysa III, do
którego miało dojść przed świątynią.
2
Inne zabytki Sofii:
Muzeum Archeologiczne, niegdyś drugi największy meczet w Sofii.
Orientalne oblicze Sofii: minaret meczetu Banja Baszi, wciąż czynnej świątyni wzniesionej w 1576 r. Tuż
za nią wyrasta budynek Głównej Łaźni Mineralnej. Podziemne źródła wód płynące w tym miejscu osiągają
temperaturę 46,7°C.. Zaprojektowano ją w orientalnym stylu i ozdobiono kaflami ceramicznymi. Tuż obok
jest pijalnia wód, gdzie wciąż można napić się prosto ze źródła. Niedaleko meczetu Banja Bashi znajduje
się Sofijska Synagoga.
Mini słowniczek:
Gdzie się znajduje…? Къде са намира… [kyde se namira…]
Ile to kosztuje? - Колко струва това? [kołko struwa towa]
Mleko – мляко [mliako]
Morze – море [more]
Owoce – плодове [płodowe]
Pić – пия [pija] (1 os. l.poj.)
Pies – куче [kucze]
Pogoda – време [wreme]
Pomocy – пoмощ [pomoszt]
Proszę – моля [molia]
Przepraszam – извинете [izwinete]
Rano – сутрин [sutrin]
Rok – година [godina]
Ser – сирене [sirene] (ser biały), кашкавал [kasztawał] (ser żołty)
Szkoła – училище [ucziliszte]
Szpital – болница [bołnica]
Toaleta - тоалетна [toaletna]
Łazienka - баня [bania]
Prysznic - душ [dusz]
Dzień dobry - добро утро [dobro utro] (rankiem) / добър ден [dobyr den] (po południu)
Dobry wieczor - добър вечер [dobyr weczer]
Do widzenia - до виждане [do wiżdane]
Dobranoc - лека нощ [leka noszt]
Jak się masz? - Как си? [kak si]
Dziękuję dobrze - Благодаря, добре [błagodaria, dobre]
Dziękuję wspaniale - чудесно [czudesno]
Mam na imię - казвам се [kazwam se]
Mieszkam w - живея в [żiweja w]
Wejście - вход [wchod]
Wyjście - изход [izchod]
Otwarte - отворено [otworeno]
Zamknięte - затворено [zatworeno]
Bałkańskie pyszności:
шопска салата [szopska sałata] sałatka, przygotowana z ogorkow, pomidorow oraz białego, słonego sera, czasem z
dodatkiem papryki, orzechow włoskich
сирене пане [sirene pane] panierowany i smażony ser biały кашкавал пане [kaszkawał pane] ser żołty
гювеч [giuwecz] mięso duszone z warzywami (ziemniaki, papryka, pomidory) i przyprawami
яхния [jachnija] duszone warzywa w najrożniejszej konfiguracji
каварма [kawarma] potrawa z kawałkow mięsa smażonego z cebulą i przyprawami oraz jajkiem.
кебапче [kebapcze] pieczone, podłużne kotleciki z mielonego mięsa (cielęcina lub wieprzowina), mocno doprawione
papryką, czosnkiem, cebulą i pieprzem
3
кюфте [kiufte] rodzaj okrągłych kotlecikow z mielonego mięsa (cielęcina lub wieprzowina), najczęściej są
pieczone na grillu, ale także smażone lub gotowane
мусака [musaka] potrawa z mielonego mięsa i gotowanych ziemniakow, bakłażanow lub ryżu zalanych
rozbełtanymi w mleku jajkami
пилеши хапки [pileszki chapki] panierowane i smażone fileciki drobiowe
скара [skara] grillowane mięso
таратор [tarator] chłodnik, przyrządzany z jogurtu z dodatkiem siekanych ogorkow, orzechow włoskich i czosnku,
doprawiony kropelką oliwy
WARNA
Grecy nazywali ją Odessos czyli „miasto na wodzie”, Słowianie nadali jej nazwę Warna, czyli „czarny”. Była
tętniącym życiem centrum handlowym i najważniejszym portem morskim między Konstantynopolem a
deltą Dunaju, do którego zawijały genueńskie i weneckie statki kupieckie. Dziś Warna - nazywana morską
stolicą Bułgarii.
Co warto zobaczyć?
- Katedralna Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy
Nie sposób jej nie zauważyć, ogromne złote kopuły widać z daleka. Zbudowana pod koniec XIX w. w stylu
neobizantyjskim jako wotum dziękczynne po wyzwoleniu z okupacji tureckiej. Wielkością ustępuje jedynie
soborowi Aleksandra Newskiego w Sofii. W środku zwraca uwagę przepiękny ikonostas.
-Rzymskie termy - czyli łaźnie zbudowane przez cesarza Antoninusa Piusa w II w.n.e. Można zwiedzić
fragmenty palestry - sali do spotkań i uprawiania gimnastyki, frigidarium, tepidarium i caldarium, czyli
basenów z odpowiednio zimną, ciepłą i gorącą wodą oraz apoditerium czyli szatni.
-Park Primorski – położony jest przy samym morzu. Znajduje się tam Planetarium,Muzeum Marynarki
Wojennej oraz Delfinarium. W parku odbywają sięrównież różnego rodzaju koncerty.
-Muzeum Bitwy pod Warną – muzeum bitwy, w której zginął polski król Władysław Warneńczyk.
Miłośnikom historii nie muszę przedstawiać tej postaci. Muzeum to znajduje sięw dokładnie tym samym
miejscu, w którym w 1444 roku rozegrana została bitwa.
-Kamienny las – nie znajduje się on w samym mieście, ale około 20 kilometrów od niego.Warto jednak
pojechać, mimo że miejsce wcale nie jest popularne. Znajduje się tam około 300 kamieni o wysokości
nawet dwunastu metrów. Podobno powstały około 50 milionów lat temu, kiedy Bułgaria była na dnie
morza! Niesamowite, prawda?
- Monastyr Aładża To jeden z najbardziej znanych skalnych monasterów na wybrzeżu Morza Czarnego.
Monastyr Aładża należy do dużej grupy jaskiń naturalnych, które utworzyły się w miękkich wapiennych
osadach na dnie pradawnego Morza Sarmackiego, które 12 milionów lat temu pokrywało tereny całej
Europy południowo – wschodniej. W zabytkowym kompleksie częściowo zachowały się cele mnichów i
kaplica, połączone ze sobą systemem skalnych schodów. Można tu zobaczyć fragmenty malowideł
ściennych z XVI wieku. Nazwa Aladża pochodzi z perskiej odmiany tureckiego i oznacza mieniący się
kolorami masyw skalny.
********************************************************
Lollipop lollipop oh lolli lolli lolli... 2X po 3 Lollipop
1. Call my baby lollipop tell you why, his kiss is sweeter than an apple pie
And when he does his shaky rockin' dance, man, I haven't got a chance. I call him lollipop...3X
2. Sweeter than candy on a stick huckleberry, chimry or lime
If you had a choice he'd be your pick, but lollipop - is mi –i- i-i-ne. Lollipop...3X
3. Crazy way he thrills me Tell you why Just like a lightning from the sky
He loves to kiss me till I can't see straight gee, my lollipop is great. I call him ... lollipop 3X
CODA: Lollipop, a lollipo-o-o-p, Lollipop oh lollipop 2X.
Lollipop – 2 głos, potem 1 głos i 3 głos.
***********
Rodna peseń nas navek ni svarzva
nas navek, nas navek, ni svarzva.
4