monitorowanie stosowania zasady pomocniczości
Transkrypt
monitorowanie stosowania zasady pomocniczości
Bruksela, 7 czerwca 2012 r. 137. POSIEDZENIE PREZYDIUM KOMITETU REGIONÓW – 2 MAJA 2012 r. – PUNKT 7A) rev. 1 MONITOROWANIE STOSOWANIA ZASADY POMOCNICZOŚCI – ZMIENIONA STRATEGIA KOMITETU REGIONÓW Dokument przedłożony przez sekretarza generalnego DO DECYZJI R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw PL -1NOTATKA DLA CZŁONKÓW PREZYDIUM KOMITETU REGIONÓW 137. POSIEDZENIE PREZYDIUM KOMITETU REGIONÓW –2 MAJA 2012 r.– Punkt 7a) rev. 1 Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości – zmieniona strategia Komitetu Regionów 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zasada pomocniczości w Traktacie z Lizbony ........................................................................... 3 Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości w Komitecie Regionów............................. 4 2.1 Zarządzanie polityczne ......................................................................................................... 4 2.2 Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości przed wydaniem inicjatywy UE ...... 6 2.2.1 Program prac związanych z pomocniczością................................................................ 6 2.2.2 Oceny skutków regulacji i monitorowanie stosowania zasady pomocniczości ............ 6 2.3 Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości po wydaniu inicjatywy UE............... 8 2.3.1 Zasada pomocniczości w opiniach Komitetu Regionów .............................................. 8 2.3.2 Skargi do Trybunału Sprawiedliwości .......................................................................... 9 Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości ............................................................ 10 3.1 Członkowie........................................................................................................................... 10 3.1.1 Ilościowe wzmocnienie sieci – przyjęcie nowych partnerów ..................................... 10 3.1.2 Wzmocnienie jakościowe – skład sieci....................................................................... 10 3.2 Konsultacje .......................................................................................................................... 11 3.2.1 Ukierunkowane konsultacje........................................................................................ 11 3.2.2 Konsultacje w sprawie oceny skutków ....................................................................... 11 3.2.3 Konsultacje otwarte..................................................................................................... 12 3.3 Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości – grupa ekspertów ................... 12 3.4 Plan działania ...................................................................................................................... 12 3.5 REGPEX.............................................................................................................................. 13 Stosunki z innymi instytucjami.................................................................................................. 14 4.1 Stosunki z Komisją Europejską......................................................................................... 14 4.2 Stosunki z Parlamentem Europejskim.............................................................................. 14 4.3 Stosunki z parlamentami krajowymi ................................................................................ 15 4.4 Stosunki z parlamentami regionalnymi ............................................................................ 15 Konferencja na temat pomocniczości (Assises) ........................................................................ 15 Lista partnerów – Sieć monitorująca stosowanie zasady pomocniczości (136 partnerów na dzień 7 marca 2012 r.) ................................................................................................................ 19 R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -2Wprowadzenie Zasada pomocniczości jest jednym z najważniejszych filarów struktury prawnej i politycznej Unii Europejskiej (UE) i reguluje wykonywanie niewyłącznych kompetencji UE w systemie wielopoziomowego sprawowania rządów obejmującym poziom UE oraz władze na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym w państwach członkowskich. Zasada ta ma na celu zapewnienie podejmowania decyzji na najbardziej odpowiednim szczeblu, na którym zamierzone cele mogą być osiągane w sposób jak najbardziej skuteczny. 1 2 W dokumentach przyjętych przez Prezydium w Dunkierce w 2008 r. i Uppsali w 2009 r. potwierdzono dążenie Komitetu Regionów (KR), aby włączyć zasadę pomocniczości do głównego nurtu procesu decyzyjnego UE, oraz nakreślono główne kierunki dalszego rozwoju i funkcjonowania Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości. Obecnie, ponad dwa lata po wejściu w życie Traktatu z Lizbony, scenariusz uległ zmianie. Artykuł Traktatu odnoszący się do zasady 3 pomocniczości uwzględnia wymiar lokalny i regionalny , przez co kładzie nacisk na konieczność poszanowania kompetencji władz lokalnych i regionalnych w UE. Ponadto powierzono KR-owi prawo do wnoszenia skargi do Trybunału Sprawiedliwości UE 4 w sprawie naruszenia zasady pomocniczości , a monitorowanie stosowania zasady pomocniczości dotyczy nowych podmiotów (parlamentów krajowych i regionalnych biorących udział w systemie 5 wczesnego ostrzegania ). Stosowanie zasady pomocniczości ma zatem bezpośredni wpływ na władze regionalne i lokalne w UE, a Komitet Regionów (KR) ma obowiązek pełnienia aktywnej roli w gwarantowaniu poszanowania tej zasady w prawodawstwie UE. Na etapie zmian i po pierwszym okresie, w którym modyfikacji uległy jego procedury i regulamin wewnętrzny, Komitet musi zaktualizować swoje metody pracy związane z monitorowaniem stosowania zasady pomocniczości w celu poprawy ogólnej efektywności. Celem niniejszego dokumentu jest określenie strategii działań KR-u w zakresie monitorowania 6 stosowania zasady pomocniczości . Ogólnym celem tej strategii jest doprowadzenie do tego, by KR stał się punktem odniesienia w zakresie stosowania zasady pomocniczości w UE, który mógłby, głównie w swoich opiniach, przedstawiać jakościowe analizy zgodności z tą zasadą, a zatem wnosić wkład w debatę na temat pomocniczości. 1 2 3 4 5 6 R/CdR 229/2008 pkt 8a). R/CdR 196/2009 pkt 8a). Zob. art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) (TUE); pkt 1 niniejszego dokumentu. Art. 8 Protokołu nr 2 w sprawie w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, zwanego dalej protokołem nr 2. Art. 6 i 7 protokołu nr 2; zob. również pkt 1. Dnia 14 lutego 2012 r. Konferencja Przewodniczących przyjęła dokument zawierający spostrzeżenia wynikające z posiedzeń grupy międzywydziałowej zajmującej się zasadą pomocniczości w drugiej połowie 2011 r. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -3W szczególności cele strategii są następujące: − − − ustanowienie całościowego podejścia w monitorowaniu stosowania zasady pomocniczości w całym procesie decyzyjnym UE; wzmocnienie struktury zarządzania monitorowaniem stosowania zasady pomocniczości przez KR; zaangażowanie odpowiednich instytucji w te działania i zapewnienie gotowości KR-u do wnoszenia potencjalnych skarg do Trybunału Sprawiedliwości. Strategię taką należy również rozpatrywać w szerszym kontekście wielopoziomowego sprawowania rządów. Strategia dotycząca pomocniczości powinna być powiązana z ogólnym zarządzaniem politycznym i planowaniem strategicznym w obrębie KR-u i obejmować jego program polityczny określony za pomocą rezolucji i rocznego programu prac. W niniejszym dokumencie przede wszystkim przypomniano zasadę pomocniczości określoną w Traktacie z Lizbony (1) i przedstawiono ogólne podejście stosowane przez KR w monitorowaniu stosowania tej zasady (2), a następnie przedstawiono główne narzędzie KR-u, Sieć Monitorującą Stosowanie Zasady Pomocniczości (3), i opisano stosunki KR-u z innymi instytucjami (4). Ponadto zwrócono uwagę na znaczenie konferencji KR-u na temat pomocniczości (Assises, pkt 5). Nowe elementy zmienionej strategii oznaczono drukiem wytłuszczonym. 1. Zasada pomocniczości w Traktacie z Lizbony Zasada pomocniczości określona w Traktacie z Lizbony jest wyznacznikiem służącym do oceny ewentualnych naruszeń stanowiących podstawę skarg wnoszonych do Trybunału Sprawiedliwości: Art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej Zgodnie z zasadą pomocniczości w dziedzinach, które nie należą do jej wyłącznej kompetencji, Unia podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym, i jeśli ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii. W związku z tym UE nie może interweniować w żadnym obszarze kompetencji dzielonych, chyba że działanie takie uznaje się za konieczne i przynosi ono wyraźną wartość dodaną. Członkowie KR-u mają do dyspozycji narzędzie, które pomaga im w wykonywaniu obowiązków polegających na ocenie inicjatyw UE w odpowiedniej dziedzinie polityki pod kątem spełnienia warunków określonych w Traktacie, a mianowicie na podstawie tabeli oceny pomocniczości R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -47 i proporcjonalności . Tabela ta jest rozbudowywana i ulepszana przez administrację KR-u od 2007 r. oraz została uznana między innymi przez departamenty Komisji Europejskiej i jest wykorzystywana przez szereg partnerów instytucjonalnych. 8 Tabela ta nie ogranicza się do zasady pomocniczości , lecz kładzie również nacisk na konieczność określenia rodzajów kompetencji i podstawy prawnej działania UE na początku analizy zgodności 9 z zasadą pomocniczości oraz podkreśla związek z zasadą pomocniczości , a także znaczenie uwzględnienia elementów związanych z „lepszym stanowieniem prawa” przy ocenie inicjatyw UE. Oprócz uprawnień nadanych KR-owi w Traktacie z Lizbony, za pomocą systemu wczesnego ostrzegania wzmocniona została rola parlamentów krajowych w gwarantowaniu stosowania zasady pomocniczości. Załączony do Traktatu protokół nr 2 umożliwia parlamentom krajowym wyrażenie sprzeciwu wobec projektu aktu ustawodawczego UE w ciągu ośmiu tygodni od jego publikacji, jeżeli uważają one, że projekt narusza zasadę pomocniczości. Ponadto „Do parlamentu narodowego lub izby parlamentu narodowego należy konsultowanie się, w stosownym przypadku, z parlamentami 10 regionalnymi mającymi kompetencje ustawodawcze” . Postanowienie to umożliwiło parlamentom 11 krajowym w ośmiu odnośnych państwach członkowskich powiązanie parlamentów regionalnych w ramach systemu wczesnego ostrzegania. Chociaż KR nie pełni oficjalnej funkcji w tych ramach, w jego interesie leży wspieranie parlamentów regionalnych w tym procesie i ułatwianie współpracy między zgromadzeniami różnych państw członkowskich, co również należy do jego obowiązków. 2. Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości w Komitecie Regionów 2.1 Zarządzanie polityczne Monitorowanie i zapewnianie zgodności wniosków UE z zasadą pomocniczości jest jednym z głównych działań politycznych i zobowiązań instytucjonalnych KR-u po wejściu w życie Traktatu z Lizbony. Od tego czasu KR dostosował procedury wewnętrzne w celu wykonywania nowych zadań w sposób efektywny i całościowy, co dotyczy zwłaszcza jego roli w procesie legislacyjnym. W celu zapewnienia koordynacji między działaniami administracyjnymi w dziedzinie monitorowania stosowania zasady pomocniczości i działaniami politycznymi KR-u każda grupa polityczna musi wyznaczyć koordynatora ds. pomocniczości, który wraz z koordynatorem 7 8 9 10 11 Dostępna pod adresem www.cor.europa.eu/subsidiarity, w części „Subsidiarity Toolkit”. Która powinna odpowiadać na pytanie „Czy UE powinna działać?” Która powinna odpowiadać na pytanie „W jaki sposób UE powinna działać?” i którą należy stosować również w przypadku wyłącznych kompetencji UE. Art. 6 protokołu nr 2. Austria, Belgia, Niemcy, Finlandia, Włochy, Portugalia, Hiszpania, Wielka Brytania. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -5politycznym Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości wchodzi w skład grupy sterującej ds. pomocniczości. Grupa sterująca ds. pomocniczości powinna zapewniać odpowiednią koordynację i kontrolę polityczną działań w zakresie monitorowania stosowania zasady pomocniczości przez cały rok. W szczególności powinna przedstawiać do decyzji Prezydium priorytety określone w programie 12 oraz propozycje dotyczące zastosowania jak prac związanych z pomocniczością najodpowiedniejszych narzędzi i procedur Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady 13 Pomocniczości w celu wsparcia prac sprawozdawców KR-u w procesie legislacyjnym. Grupa sterująca powinna monitorować realizację programu prac KR-u związanych z pomocniczością w ciągu całego roku, a także ogólną rolę polityczną KR-u w rozwijaniu zasady pomocniczości w procesie decyzyjnym UE. Jako grupa pełniąca funkcję kontrolną powinna ona zatwierdzać roczne sprawozdanie w sprawie pomocniczości i przedstawiać je Prezydium 14 KR-u . Grupa sterująca powinna również współpracować z przewodniczącymi/sekretariatami komisji w celu uwzględnienia wniosków i priorytetów podczas ustalania programu politycznego komisji oraz planowania prac nad poszczególnymi opiniami i związanych z tym działań. Szczególną uwagę należy zwrócić na regularne informowanie komisji KR-u o wnioskach i postępach w realizacji programu prac związanych z pomocniczością w ich odpowiednich dziedzinach w celu otrzymania od nich informacji zwrotnej oraz zapewnienia spójnego procesu opartego na uczestnictwie. Ponadto grupa sterująca ds. pomocniczości powinna zatwierdzić skład grupy ekspertów lokalnych i regionalnych, która będzie wspierać jej działania, pod kątem ich wiedzy na temat 15 pomocniczości . Grupa sterująca ds. pomocniczości powinna być również informowana o zgodności opinii KR-u z art. 51 regulaminu wewnętrznego KR-u, głównych wnioskach wynikających z konsultacji Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości oraz uzasadnionych opiniach/analizach zgodności z zasadą pomocniczości wydawanych przez parlamenty krajowe/regionalne w ramach systemu wczesnego ostrzegania. 12 13 14 15 Zob. pkt 2.2.1. Konsultacje ukierunkowane i konsultacje w sprawie oceny skutków regulacji, wykorzystanie planu działania, sprawy priorytetowe w systemie wczesnego ostrzegania, zob. pkt 3. Zob. pkt 4.1. Zob. pkt 3.3. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -6Grupie sterującej ds. pomocniczości przewodniczyć będzie koordynator polityczny Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości i będzie ona zapewniać zarządzanie polityczne wszystkimi realizowanymi przez KR działaniami w zakresie monitorowania stosowania zasady pomocniczości. 2.2 Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości przed wydaniem inicjatywy UE 2.2.1 Program prac związanych z pomocniczością W celu lepszego przygotowania się i dopracowania strategii monitorowania stosowania zasady pomocniczości KR powinien opracować program prac związanych z pomocniczością, który powinien służyć jako przewodnik po jego działaniach w tej dziedzinie. Celem programu byłoby określenie szeregu inicjatyw UE, które mogłyby być przedmiotem zainteresowania z punktu widzenia zasady pomocniczości, co odbywałoby się na podstawie wyników analizy programu prac Komisji Europejskiej i jej planów działań dotyczących procesu legislacyjnego. Program powinien określać szereg priorytetów, a grupa sterująca ds. pomocniczości powinna przedkładać go Prezydium do zatwierdzenia. Program następnie byłby przedkładany Komisji Europejskiej, zgodnie z nowym protokołem dotyczącym współpracy między Komisją Europejską a KR-em, i określałby priorytety wymagające szczególnego monitorowania pod 16 kątem zgodności z zasadami pomocniczości i proporcjonalności . Program mógłby zostać przyjęty i zmieniony, jeżeli w ciągu roku wynikną kwestie, których nie można było przewidzieć na etapie planowania. Na podstawie programu prac administracja ustanowi wewnętrzny system wczesnej sygnalizacji, który zapewni odpowiednie monitorowanie tych wniosków UE, które mogą nie być zgodne z zasadą pomocniczości, a zatem wymagają działania ze strony KR-u. Po zidentyfikowaniu tych przypadków w Komitecie Regionów zostanie automatycznie zapoczątkowany znormalizowany proces obejmujący wszystkie odpowiednie podmioty polityczne i administracyjne, w tym służby prawne. 2.2.2 Oceny skutków regulacji i monitorowanie stosowania zasady pomocniczości Zanim Komisja Europejska zaproponuje nową inicjatywę, ocenia ich potencjalne konsekwencje gospodarcze, społeczne i środowiskowe oraz konsekwencje w postaci obciążeń regulacyjnych dla sektora prywatnego i publicznego. Ocena skutków jest szeregiem logicznych kroków, które pomagają Komisji w tych działaniach. Jest to proces, w którym przygotowywane są przeznaczone dla decydentów informacje dotyczące zalet i wad możliwych wariantów polityki, co odbywa się na podstawie oceny ich potencjalnego oddziaływania. Ocena skutków jest zgodna z zobowiązaniem Komisji do lepszego stanowienia prawa. 16 Pkt 23 protokołu dotyczącego współpracy między Komisją Europejską a Komitetem Regionów podpisanego dnia 16 lutego 2012 r., R/CdR 39/2012 pkt 7. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -7Ocena skutków jest ukierunkowana na podmioty i zainteresowane strony, na które wpływ będą miały nowe polityki, a zatem ma istotne znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych. Ponadto protokół nr 2 stanowi, że „przed zgłoszeniem wniosku dotyczącego aktu ustawodawczego Komisja prowadzi szerokie konsultacje. Konsultacje te, w stosownym przypadku, powinny uwzględniać wymiar regionalny i lokalny przewidywanych działań” (art. 2) oraz że „projekty aktów ustawodawczych są uzasadniane w odniesieniu do zasad pomocniczości i proporcjonalności” (art. 5). Ocena zgodności przewidywanego wniosku ustawodawczego z zasadą pomocniczości stopniowo staje się zatem istotnym elementem oceny skutków. Nowy protokół dotyczący współpracy między Komisją Europejską a KR-em stwarza możliwości 17 większego udziału KR-u w ocenach skutków , a zatem wniesienia wkładu w aspekty związane z pomocniczością już na etapie przedlegislacyjnym. Należy pogłębić współpracę z Komisją Europejską w ramach tego mechanizmu, aby na wczesnym etapie zapobiegać konfliktom związanym ze zgodnością z zasadą pomocniczości w dziedzinach stanowiących główny przedmiot zainteresowania KR-u. W tym celu bezpośrednio po podpisaniu nowego porozumienia o współpracy (luty 2012 r.) sekretarz generalny KR-u skierował pismo do sekretarza generalnego Komisji Europejskiej, w którym zaproponował współpracę KR-u, za pośrednictwem jego sieci, przy dokonywaniu ocen skutków 18 niektórych przygotowywanych inicjatyw ustawodawczych . Oceny skutków mogą być również prowadzone na etapie późniejszym. Ocena potencjalnych skutków prawodawstwa UE nie jest istotna jedynie na etapie przedlegislacyjnym, lecz również po wydaniu wniosku ustawodawczego. W tym kontekście KR powinien również obserwować oceny skutków prowadzone przez Parlament Europejski i dotyczące jego poprawek do wniosków ustawodawczych. W związku z tym należy nawiązać stosunki z odpowiednią dyrekcją 19 w Parlamencie Europejskim . Oceny skutków inicjatyw UE są również prowadzone w państwach członkowskich i należy uwzględnić wynikające z nich wnioski. Ogólnie należy jednak podkreślić, że monitorowanie stosowania zasady pomocniczości jest tylko jedną z części oceny skutków, która jako narzędzie służące lepszemu stanowieniu prawa dotyczy również innych aspektów i dziedzin, takich jak ocena terytorialnych skutków działania UE. 17 18 19 Pkt 23 protokołu dotyczącego współpracy między Komisją Europejską a KR-em. Współpraca w zakresie ocen skutków faktycznie rozpoczęła się już w 2009 r. Jak dotąd KR uczestniczył w czterech ocenach skutków (nierówności pod względem stanu zdrowia i dostępu do opieki zdrowotnej, przegląd dyrektywy w sprawie wody pitnej, strategia UE dotycząca ochrony różnorodności biologicznej po 2010 r., instrument UE LIFE +). Siódmy program działań na rzecz środowiska naturalnego, ogólny projekt ochrony wód europejskich, „pakiet kolejowy”, „pakiet dotyczący portów”. Faktyczny udział KR-u w przygotowywaniu ocen skutków dotyczących tych przepisów będzie zależeć od konkretnych aspektów związanych z terminami, koordynacją z odpowiednią dyrekcją generalną Komisji Europejskiej itd. Zob. również pkt 4.2. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -8W związku z tym KR musi podjąć dodatkowe działania (zaangażowanie swoich innych platform), aby brać pełny udział w ocenach skutków. 2.3 Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości po wydaniu inicjatywy UE 2.3.1 Zasada pomocniczości w opiniach Komitetu Regionów Zgodnie z art. 51 ust. 2 regulaminu wewnętrznego KR-u, „Opinie Komitetu zawierają wyraźne odniesienie do stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności”. Przestrzeganie art. 51 ma bardzo istotne znaczenie dla pomyślnego monitorowania stosowania zasady pomocniczości w Komitecie Regionów oraz dla jego wiarygodności instytucjonalnej, zwłaszcza z perspektywy ewentualnego postępowania sądowego. Niezbędne jest zatem zwiększenie widoczności zasady pomocniczości w opiniach KR-u, tam gdzie wyraźnie chodzi o kwestie związane z zasadą pomocniczości. W przypadku opinii dotyczących wniosków ustawodawczych stanowiska w sprawie stosowania zasady pomocniczości powinny powodować wprowadzenie konkretnych zmian do projektów aktów ustawodawczych i/lub w stosownych przypadkach uzasadniać, dlaczego dana inicjatywa UE narusza zasadę pomocniczości. W tym celu sprawozdawcy KR-u będą nadal otrzymywać od administracji analizy zgodności z zasadą pomocniczości. Ponadto w celu pełnego wykorzystania wszystkich dostępnych informacji w dziedzinie monitorowania stosowania zasady pomocniczości członkowie KR-u będą posiadać dostęp do kompleksowego portalu dotyczącego pomocniczości („Subsidiarity portal”), dostępnego za pośrednictwem portalu TOAD, na którym znajdą się odpowiednie źródła informacji na temat inicjatywy UE z perspektywy zasady pomocniczości, np. działania Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości, odsyłacze do IPEX, REGPEX i ocen skutków przeprowadzonych przez Komisję Europejską. Członkowie KR-u mogliby korzystać z tego portalu podczas przygotowywania projektów opinii i poprawek na podstawie zastrzeżeń co do przestrzegania zasady pomocniczości. Grupa sterująca ds. pomocniczości powinna terminowo otrzymywać informacje dotyczące zgodności projektów opinii z art. 51 i w razie konieczności zwracać na nie uwagę sprawozdawców ze względu na możliwe poprawki. Ponadto należy dodatkowo zbadać możliwości odpowiedniego i terminowego zastosowania procedury przewidzianej art. 52 dotyczącej przyjmowania zmienionych opinii w świetle zmian w procedurze ustawodawczej. Jest to tym ważniejsze, że może stworzyć możliwość poruszenia kwestii związanych z pomocniczością, wynikających z poprawek do wniosku ustawodawczego, po przyjęciu opinii KR-u. Szczególną uwagę należy zwrócić w tym kontekście na współpracę 20 z Parlamentem Europejskim, co dotyczy zwłaszcza prowadzonych przez niego ocen skutków . 20 Zob. również pkt 2.2.2. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... -9W procesie planowania każdej opinii, w której określono kwestie związane z pomocniczością, jeżeli uzgodniono podjęcie działań w tym zakresie, w notach analitycznych przygotowywanych przez administrację można uwzględnić konkretne odniesienie do pomocniczości, a zagadnienie pomocniczości można wymienić wśród konkretnych celów, które należy osiągnąć w kontekście danej opinii. Zapewni to również systematyczne nadzorowanie i monitorowanie międzyinstytucjonalnego procesu decyzyjnego przez administrację KR-u. 2.3.2 Skargi do Trybunału Sprawiedliwości Na mocy art. 8 protokołu nr 2 oraz zgodnie z postanowieniami określonymi w art. 263 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej KR może wnieść do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej skargę dotyczącą naruszenia zasady pomocniczości przez akt ustawodawczy, którego przyjęcie wymaga zasięgnięcia opinii Komitetu, jak stanowi Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. KR określił już zasady podejmowania stosownych kroków sądowych. Propozycje wniesienia takich skarg mogą być przedkładane Zgromadzeniu Plenarnemu przez przewodniczącego lub właściwą komisję, działającą zgodnie z art. 53. Służby prawne przygotowały podręcznik, który opisuje tryb postępowania w przypadku wniesienia do Trybunału Sprawiedliwości skargi w związku z naruszeniem zasady pomocniczości. Biorąc pod uwagę, że KR przyjął nie tylko sądowe, lecz również ustawodawcze podejście do monitorowania stosowania tej zasady, wszelkie ewentualne skargi wnoszone do Trybunału Sprawiedliwości należy rozumieć wyłącznie jako środek ostateczny i końcowy etap procesu. W tym zakresie monitorowanie wniosków ustawodawczych, które mogłyby być przedmiotem skargi do Trybunału Sprawiedliwości, powinno być koordynowane przez służby prawne i dział ds. pomocniczości. Mechanizmy służące do bieżącej kontroli stosowania zasady pomocniczości, rozpoczynającej się monitorowaniem jej stosowania na etapie przedlegislacyjnym, uwzględniającej wnioski wynikające z systemu wczesnego ostrzegania i opinii otrzymanych za pośrednictwem Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości, co znajduje odzwierciedlenie w opiniach KR-u i ostatecznie opiera się na doradztwie służb prawnych, a w razie potrzeby na konsultacjach zewnętrznych, będą oparte na ścisłej współpracy między działem ds. pomocniczości a Dyrekcją ds. Prac Konsultacyjnych. W przypadku wniosków ustawodawczych w dziedzinach polityki podlegających obowiązkowym konsultacjom przy przygotowywaniu skargi do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości KR musi jednak mieć możliwość przedstawienia całej dokumentacji wraz ze wszystkimi dotyczącymi jej działaniami związanymi z monitorowaniem stosowania zasady pomocniczości. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 10 3. Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości Od 2007 r. Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości rozwinęła się w cenne narzędzie służące do wspierania monitorowania stosowania tej zasady przez KR. Powiększała się ona o nowych członków i rozwijała swoją działalność po wejściu w życie Traktatu z Lizbony, a ostatnio przyjęła nowe logo towarzyszące nowym zmianom. Jej główna działalność polega na konsultacjach, przy czym w tym zakresie nastąpią dalsze dostosowania. 3.1 Członkowie 3.1.1 Ilościowe wzmocnienie sieci – przyjęcie nowych partnerów Od czasu posiedzenia w Uppsali w 2009 r. Prezydium co roku zatwierdza skład sieci. Obecnie sieć posiada 136 partnerów – zob. spis w załączniku. Liczba ta znacznie się zwiększyła w porównaniu 21 z ostatnim stanem z grudnia 2010 r. , kiedy to sieć obejmowała 113 partnerów. Wzrost liczby członków w głównej mierze wynika z kampanii promującej członkostwo skierowanej do parlamentów i rządów regionalnych pod koniec 2010 r., w czym pomogło również zacieśnienie stosunków ze stowarzyszeniami parlamentów i rządów regionalnych, Konferencją Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE) i Konferencją Regionów posiadających kompetencje ustawodawcze (REGLEG), a także rozwój REGPEX. 3.1.2 Wzmocnienie jakościowe – skład sieci Sieć obejmuje następujące cztery główne kategorie członków: − − − − parlamenty lub zgromadzenia reprezentujące regiony mające kompetencje ustawodawcze (37); organy rządowe lub wykonawcze reprezentujące regiony mające kompetencje ustawodawcze (28); organy lokalne lub regionalne bez kompetencji ustawodawczych (32); stowarzyszenia władz lokalnych i regionalnych (30). Ponadto zarejestrowani partnerzy to również pięć delegacji krajowych do KR-u i cztery parlamenty krajowe. Delegacje krajowe faktycznie uczestniczą w działaniach sieci za pośrednictwem krajowych związków władz lokalnych i regionalnych. Proponuje się zatem, aby związki krajowe zostały zgrupowane wraz z ich odpowiednikami w kategorii „związki władz lokalnych/regionalnych”. Ponadto podjęte zostaną szczególne wysiłki na rzecz zachęcenia do udziału parlamentów i rządów reprezentujących regiony mające kompetencje ustawodawcze. Jest również zamiar rozszerzenia sieci na władze lokalne i regionalne członków KR-u, tak by krzewić kulturę pomocniczości w całej UE. 21 Przedstawionym Prezydium dnia 4 marca 2011 r., CdR 57/211 pkt 5. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 11 3.2 Konsultacje Konsultacje Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości powinny dotyczyć dokumentów wskazanych przez grupę sterującą ds. pomocniczości w jej programie prac i koncentrować się na kwestiach związanych z pomocniczością i proporcjonalnością. W zależności od dziedziny polityki, w ramach konsultacji bardziej ogólnych, które mogłyby stanowić uzupełnienie „fizycznych” konsultacji z zainteresowanymi stronami, wśród innych sieci i platform („Europa 2020”, europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej – EGTC, biura regionalne w Brukseli znajdujące się na liście kontaktowej) można by rozpowszechnić bardziej ogólne i merytoryczne pytania. Podobnie, w stosownych przypadkach, można by przewidzieć udział Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości w szerszych konsultacjach z zainteresowanymi stronami. 3.2.1 Ukierunkowane konsultacje Zgodnie ze strukturą zarządzania politycznego zaproponowaną dla Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości, z wnioskiem o konsultacje związane z opinią występuje komitet sterujący ds. pomocniczości, a decyzję w tej sprawie podejmuje właściwy sprawozdawca. W celu zwiększenia widoczności i większego wykorzystania rezultatów konsultacji prowadzonych przez sieć sprawozdania powinny być udostępniane na portalu TOAD i wymieniane w tabeli podsumowującej przedstawianej na końcu opinii. Umożliwiłoby to wszystkim członkom wykorzystanie argumentów podanych przez partnerów, jeżeli uznaliby to za stosowne. Ostatecznie mogłoby to być sposobem dostarczenia bodźca do uczestnictwa w konsultacjach. Konsultacje prowadzone są w okresie maksymalnie 12 tygodni, w zależności od sytuacji i przedmiotu, w ramach czasowych określonych w odniesieniu do konkretnej opinii KR-u dotyczącej danej dziedziny. W przypadku dokumentów określonych i uzgodnionych już na wcześniejszym etapie konsultacje powinny zostać przeprowadzone, zanim sprawozdawca przedstawi projekt opinii do dyskusji w komisji. Zgodnie ze zmienionym protokołem dotyczącym współpracy między Komisją a KR-em 22 sprawozdania z konsultacji należy również udostępnić Komisji Europejskiej . 3.2.2 Konsultacje w sprawie oceny skutków Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości jest również przydatnym narzędziem w przypadku konsultacji w kontekście uczestnictwa KR-u w ocenach skutków, wraz z Platformą 23 Monitorowania Strategii „Europa 2020” i platformą EUWT . 22 Pkt 23 protokołu. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 12 3.2.3 Konsultacje otwarte Partnerzy Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości mogą przesłać swoje opinie w ramach konsultacji otwartych na temat inicjatywy UE, dla której znaczenie ma analiza zgodności z zasadą pomocniczości. Opinie te publikowane są na stronie internetowej sieci i przekazywane sprawozdawcom, jeżeli są związane z inicjatywą, w sprawie której KR przygotowuje opinię. 3.3 Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości – grupa ekspertów Należy ustanowić grupę lokalnych i regionalnych ekspertów ds. zasady pomocniczości w celu wsparcia działań grupy sterującej ds. pomocniczości oraz ogólnie działalności konsultacyjnej KR-u. Grupa ekspertów powinna wnieść wkład w roczny program prac związanych z pomocniczością oraz pozostawać w razie potrzeby do dyspozycji sprawozdawców i komisji KR-u. Wkład, jaki eksperci mogą wnieść w działalność konsultacyjną KR-u, może stanowić powiązanie z debatą na temat zasady pomocniczości w państwach członkowskich, wzmocnić wzajemne zrozumienie i w ten sposób zbliżyć KR do jego partnerów lokalnych i regionalnych. Członkowie grupy ekspertów powinni zostać wybrani wśród podmiotów Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości, na podstawie ich wiedzy eksperckiej w zakresie zasady pomocniczości, a także dużego doświadczenia w zakresie prawa UE. Grupa sterująca ds. pomocniczości powinna zatwierdzić ostateczny skład grupy. Finansowanie tej nowej działalności będzie wymagało przesunięcia środków finansowych już przewidzianych na działania sieci monitorującej stosowanie zasady pomocniczości, nie powodując dodatkowych kosztów. 3.4 Plan działania Plan działania Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości powstał w 2009 r., a latem 2011 r. rozpoczęła się realizacja jego drugiego etapu zgodnie z programem pracy sieci na 2011 r. Pierwszy plan działania umożliwił partnerom sieci utworzenie grup roboczych ekspertów oraz wymianę sprawdzonych rozwiązań i opinii dotyczących wdrażania polityki UE i zasady pomocniczości w szeregu konkretnych dziedzin polityki. Drugie wydanie planu działania koncentruje się na zasadzie pomocniczości i wielopoziomowym sprawowaniu rządów w ramach polityki TEN-T i umożliwia bezpośrednią wymianę opinii między członkami i sprawozdawcami KR-u oraz członkami grupy roboczej. W przyszłości plan działania będzie instrumentem realizacji priorytetów określonych w programie prac związanych z pomocniczością przyjętym przez Prezydium. Będzie również narzędziem prowadzenia jakościowych konsultacji tematycznych dotyczących zasady pomocniczości i wielopoziomowego sprawowania rządów przez wyspecjalizowane grupy robocze otwarte również 23 Zob. również pkt 2.2.2. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 13 dla członków KR-u, zajmujące się aktywnym monitorowaniem inicjatyw od fazy przedlegislacyjnej po legislacyjną. Działania zaproponowane w planie działania należy również omówić podczas wewnętrznego procesu planowania strategicznego i, o ile to stosowne, w komisjach KR-u, po to by włączyć odpowiednie zagadnienia do rocznych programów prac i planów komisji i dyrekcji. 3.5 REGPEX W Traktacie z Lizbony ustanowiono system wczesnego ostrzegania, dający wszystkim parlamentom krajowym prawo włączenia się w proces legislacyjny UE. Regionalne parlamenty dysponujące 24 uprawnieniami ustawodawczymi mogą być włączane do tego procesu. W świetle tych nowych uprawnień i zadań oraz w celu ułatwienia wymiany informacji w ramach procesu wczesnego ostrzegania na stronie internetowej Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości KR-u utworzono instrument o nazwie REGPEX, składający się z bazy danych, która ma pomagać regionom UE dysponującym uprawnieniami ustawodawczymi w korzystaniu z systemu wczesnego ostrzegania. Konkretnie rzecz ujmując, baza danych zapewnia dostęp do kompletnego katalogu wniosków Komisji Europejskiej i odesłań do właściwych stron internetowych, co umożliwia dokładny przegląd stosowania zasady pomocniczości. Dzięki REGPEX parlamenty regionalne mają dostęp do odpowiednio skomponowanych katalogów zawierających wszelkie dostępne informacje związane ze 25 szczególnie istotnymi zagadnieniami w kontekście systemu wczesnego ostrzegania. W sumie REGPEX służy wspieraniu regionów dysponujących uprawnieniami ustawodawczymi, by mogły wnieść wkład w proces tworzenia prawa UE na etapie wczesnego ostrzegania, a także informowaniu sprawozdawców KR-u na bieżąco o wynikach kontroli stosowania zasady pomocniczości przeprowadzanych w tym kontekście. Program prac związanych z pomocniczością powinien zawierać odniesienia do spraw priorytetowych w kontekście systemu wczesnego ostrzegania, a grupa sterująca ds. zasady pomocniczości powinna być odpowiednio informowana na bieżąco. 24 25 Zob. wstęp. Pierwszy plik testowy w REGPEX został zorganizowany między grudniem 2011 r. a marcem 2012 r. i odnosił się do wniosków dotyczących dyrektyw w sprawie zamówień publicznych i koncesji (COM(2011) 895, 896 i 897). KR zamówił informację wprowadzającą i udostępnił ją w REGPEX przed publikacją wniosków dotyczących dyrektyw, zwracając uwagę na potencjalne problemy w zakresie zasad pomocniczości i proporcjonalności. Następnie na etapie systemu wczesnego ostrzegania (11–12 stycznia – 7–8 marca 2012 r.) na stronie REGPEX umieszczono stanowiska pięciu parlamentów regionalnych (Estremadura, Emilia Romania, Turyngia, Bawaria i Walia), jednego rządu regionalnego (Szkocja), jednego parlamentu krajowego (Bundesrat Austrii) i czterech krajowych stowarzyszeń władz lokalnych i regionalnych, równolegle do uzasadnionych opinii przyjętych przez parlamenty krajowe i opublikowanych na IPEX. Zostały one przekazane do sekretariatu komisji dla sprawozdawców KR-u, Henka KOOLA (NL/PSE, w zakresie koncesji) oraz Catariny SEGERSTENLARSSON (SV/PPE). R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 14 4. Stosunki z innymi instytucjami 4.1 Stosunki z Komisją Europejską 26 W nowym protokole o współpracy między KR-em a Komisją Europejską uznano nową pozycję instytucjonalną KR-u i uprzywilejowane stosunki między tymi dwiema instytucjami w zakresie 27 monitorowania przestrzegania zasady pomocniczości . W celu ścisłego przestrzegania tej zasady należy ją wziąć pod uwagę na możliwie jak najwcześniejszym etapie procesu legislacyjnego. Dlatego w porozumieniu potwierdzono możliwość zwrócenia się przez Komisję Europejską o wsparcie 28 Komitetu przy opracowywaniu oceny skutków . Ponadto wzywa się Komisję Europejską i KR, by „regularnie wymieniały się informacjami na temat monitorowania przestrzegania zasady pomocniczości, w szczególności w odniesieniu do 29 odpowiednich opinii parlamentów narodowych i regionalnych” . Wreszcie od 2010 r. KR publikuje własne roczne sprawozdanie w sprawie pomocniczości, podsumowujące wszystkie działania KR-u związane z zasadą pomocniczości; stanowi ono wkład KR-u w sporządzane przez Komisję sprawozdanie w sprawie „lepszego stanowienia prawa” i powinno być zatwierdzane przez grupę sterującą ds. zasady pomocniczości. 4.2 Stosunki z Parlamentem Europejskim Kontrola stosowania zasady pomocniczości powinna być skuteczna na wszystkich etapach procesu legislacyjnego. Poprawki przyjmowane przez Parlament Europejski mogą powodować istotne zmiany we wniosku ustawodawczym, a zatem ewentualne naruszanie zasady pomocniczości. Dlatego na etapie prac legislacyjnych należy zapewnić ścisłe relacje i współpracę między KR-em a Parlamentem Europejskim. W tym kontekście konieczne jest pilniejsze śledzenie prac komisji Parlamentu Europejskiego. Ponadto należy nawiązać bliskie stosunki z dyrekcjami Parlamentu Europejskiego odpowiedzialnymi za ocenę skutków i stosunki z parlamentami krajowymi. Dla zapewnienia nienagannej współpracy i ułatwienia wymiany informacji administracja KR-u powinna uczestniczyć w „poniedziałkowych spotkaniach porannych”, na których co tydzień spotykają się stali przedstawiciele administracyjni parlamentów krajowych w Parlamencie Europejskim. 26 27 28 29 Op.cit. przypis nr 15. Pkt 22–24 protokołu o współpracy. Zob. pkt 2.2.2 tego dokumentu. Pkt 23 protokołu o współpracy. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 15 Takie bliższe relacje z Parlamentem Europejskim umożliwiłyby wzmocnienie pozycji KR-u w zakresie pomocniczości w instytucjonalnych ramach UE oraz uzyskania w ten sposób silniejszego wpływu na inicjatywy Komisji Europejskiej. 4.3 Stosunki z parlamentami krajowymi Poprzez system wczesnego ostrzegania Traktat z Lizbony nałożył nowe obowiązki na parlamenty krajowe. Takie zaangażowanie w proces legislacyjny UE, ze szczególnym uwzględnieniem zasady pomocniczości, powinno prowadzić do bliższych stosunków między KR-em a parlamentami krajowymi (zwłaszcza ich izbami wyższymi). Należy zacieśnić te stosunki, na szczeblu tak administracyjnym, jak i politycznym, zwłaszcza z tymi ośmioma państwami członkowskimi, w których regiony dysponują uprawnieniami ustawodawczymi. Należy rozwinąć kontakty i wymianę informacji w drodze dwustronnej lub za pośrednictwem Konferencji Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC), a także poprzez Parlament Europejski (udział w „poniedziałkowych spotkaniach porannych”). Na podstawie programu prac związanych z pomocniczością KR mógłby wówczas przyjąć aktywną rolę nawet przed etapem wczesnego ostrzegania. 4.4 Stosunki z parlamentami regionalnymi Stosunki z parlamentami regionalnymi mają niezwykle istotne znaczenie w celu zapewnienia stosowania zasady pomocniczości, zwłaszcza w świetle nowych postanowień protokołu nr 2. Dlatego bardzo ważna jest ścisła współpraca między KR-em a Konferencją Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE). Z tego względu te dwie instytucje podpisały w grudniu 2011 r. załącznik do ich wspólnego planu działania, aby wzmocnić swoje stosunki w zakresie monitorowania stosowania zasady pomocniczości. KR powinien, przy wsparciu ze strony CALRE, zaprosić wszystkie 74 parlamenty regionalne dysponujące uprawnieniami ustawodawczymi do włączenia się w działania sieci monitorującej stosowanie zasady pomocniczości, zwłaszcza w zakresie systemu wczesnego ostrzegania. Wspólne wykorzystywanie REGPEX pozwoliłoby na regularną wymianę informacji oraz umożliwiłoby parlamentom regionalnym odgrywanie aktywniejszej roli w procesie legislacyjnym UE. 5. Konferencja na temat pomocniczości (Assises) Komitet, z zaangażowaniem wszystkich zainteresowanych podmiotów instytucjonalnych, powinien uczynić z konferencji na temat pomocniczości (Assises) ważny punkt programu instytucjonalnego UE, podobnie jak zasada pomocniczości stała się ważnym elementem demokratycznej struktury UE. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 16 Konferencja na temat pomocniczości (Assises) jest główną imprezą poświęconą pomocniczości organizowaną przez Komitet Regionów, na której spotykają się przedstawiciele władz lokalnych i regionalnych oraz instytucji UE. Regularnie organizowana (co 18 do 24 miesięcy) konferencja na temat pomocniczości wzmacnia niezbędną międzyinstytucjonalną dynamikę kontroli przestrzegania zasady pomocniczości i powinna umożliwić prawdziwy dialog między wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w proces monitorowania stosowania zasady pomocniczości. Konferencja na temat pomocniczości powinna koncentrować się na jednej ze spraw wybranych z programu prac związanych z pomocniczością, odzwierciedlającej priorytety polityczne KR-u. Będzie się opierać na prezentacji analiz przypadków związanych z wnioskami ustawodawczymi, badanymi z punktu widzenia zasady pomocniczości. Konferencja na temat pomocniczości powinna przekształcić się w wydarzenie międzyinstytucjonalne, współorganizowane z Parlamentem Europejskim, CARLE i COSAC, by wspierać współpracę oraz krzewić kulturę pomocniczości i wielopoziomowego sprawowania rządów wśród zainteresowanych podmiotów, za pomocą analizy konkretnych przypadków, w których jeden z parlamentów regionalnych lub krajowych miał wątpliwości dotyczące pomocniczości w trakcie całego procesu. W mniejszej skali tematyczne warsztaty na temat zasady pomocniczości nadal są przydatnym narzędziem organizowania dialogu między partnerami Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości, członkami KR-u i innymi instytucjami, i służą rozpatrywaniu zagadnień pomocniczości w odniesieniu do poszczególnych dziedzin polityki. Takie warsztaty mogą być organizowane w ramach Open Days, jak to miało miejsce w latach 2010 i 2011 i jak planuje się w roku 2012 i koncentrować się na pracach realizowanych przez grupy robocze w ramach planu działania. Inne mogłyby koncentrować się na praktycznym stosowaniu i możliwym ulepszaniu tabeli oceny pomocniczości i proporcjonalności lub służyć opracowaniu wytycznych dotyczących monitorowania stosowania zasady pomocniczości. Mogłyby również być miejscem wymiany poglądów na określanie priorytetów dotyczących pomocniczości w przyszłych inicjatywach UE. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 17 - DO DECYZJI Zarządzanie polityczne Grupa sterująca ds. pomocniczości, składająca się z jednego koordynatora ds. pomocniczości z każdej grupy politycznej i kierowana przez koordynatora politycznego Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości, zapewni zarządzanie polityczne działaniami KR-u w zakresie monitorowania stosowania zasady pomocniczości przez cały rok, przy pełnym poszanowaniu uprawnień sprawozdawców KR-u i organów zarządzających. Program prac związanych z pomocniczością Przyjęty zostanie roczny program prac związanych z pomocniczością, oparty na przeprowadzonej przez grupę sterującą ds. pomocniczości analizie rocznego programu legislacyjnego i programu prac oraz planu działania Komisji Europejskiej, w celu określenia na wczesnym etapie priorytetów KR-u w zakresie pomocniczości. Na podstawie programu prac administracja ustanowi wewnętrzny system sygnalizacji, który zapewni odpowiednie monitorowanie tych wniosków UE, które mogą nie być zgodne z zasadą pomocniczości, a zatem wymagać działań ze strony KR-u. Program prac zostanie dopasowany do ogólnego planowania politycznego KR-u (rezolucje, roczne programy prac komisji). Ocena skutków Pogłębiona zostanie współpraca z Komisją Europejską w zakresie oceny skutków. Nawiązane zostaną stosunki z dyrekcją Parlamentu Europejskiego odpowiedzialną za ocenę skutków. Monitorowanie stosowania zasady pomocniczości w opiniach KR-u Przestrzeganie art. 51 regulaminu wewnętrznego KR-u ma bardzo istotne znaczenie dla pomyślnego monitorowania stosowania zasady pomocniczości przez KR; z tego względu należy zwiększyć widoczność zasady pomocniczości w opiniach KR-u. Utworzony zostanie portal dotyczący pomocniczości, aby ułatwić członkom dostęp do odpowiednich źródeł związanych z inicjatywami UE z perspektywy zasady pomocniczości. Będzie on dostępny za pośrednictwem portalu TOAD i będzie umieszczony na stronie internetowej Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości. Śledzenie dalszych losów opinii KR-u może zaowocować konieczność przyjęcia zmienionej opinii, na przykład gdyby zmiany w procesie legislacyjnym spowodowały nowe wątpliwości w zakresie zasady pomocniczości. Skargi do Trybunału Sprawiedliwości Szczególną uwagę zwróci się na te wnioski ustawodawcze, które mogłyby być przedmiotem skargi KR-u do Trybunału Sprawiedliwości w związku z naruszaniem zasady pomocniczości. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 18 Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości Członkowie Prezydium jest proszone o zatwierdzenie załączonej listy partnerów. W ramach dalszej racjonalizacji kategorii członkostwa, krajowe stowarzyszenia władz lokalnych i regionalnych wchodzących w skład krajowych delegacji do KR-u zostaną włączone do kategorii „Stowarzyszenia władz lokalnych i regionalnych”. Ukierunkowane konsultacje Grupa sterująca ds. pomocniczości może zaproponować rozpoczęcie ukierunkowanych konsultacji związanych z opinią, w zależności od decyzji właściwy sprawozdawcy. Konsultacje prowadzone są w okresie maksymalnie 12 tygodni. Sprawozdania z konsultacji udostępnia się wszystkim członkom KR-u – umieszcza się je w dokumentacji komisji dostępnej w portalu TOAD i wspomina się o nich w tabeli podsumowującej przedstawianej na końcu opinii. Grupa ekspertów Sieci Monitorującej Stosowanie Zasady Pomocniczości Utworzona zostanie grupa lokalnych i regionalnych ekspertów ds. zasady pomocniczości (poziom administracyjny u partnerów sieci), aby wesprzeć działania grupy sterującej ds. pomocniczości oraz ogólnie działania konsultacyjne KR-u. Decyzję dotyczącą ostatecznego składu tej grupy ekspertów podejmie grupa sterująca ds. pomocniczości. Plan działania W przyszłości plan działania będzie instrumentem realizacji priorytetów określonych w programie prac związanych z pomocniczością przyjętym przez Prezydium. Zgodnie z decyzją grupy sterującej ds. pomocniczości w planie działania określi się konsultacje tematyczne dotyczące zasady pomocniczości i wielopoziomowego sprawowania rządów, obejmujące aktywne monitorowanie inicjatyw od fazy przedlegislacyjnej po legislacyjną, zgodnie z ogólnym planowaniem politycznym KR-u. REGPEX W 2012 r. będą trwały prace nad narzędziem REGPEX umieszczonym na internetowej stronie sieci, przeznaczonym dla parlamentów regionalnych i związanym z systemem wczesnego ostrzegania. Dokumenty w nim zamieszczane będą zatwierdzane przez grupę sterującą ds. pomocniczości, w ramach programu prac związanych z pomocniczością. Stosunki z innymi instytucjami Komitet, z zaangażowaniem wszystkich zainteresowanych podmiotów instytucjonalnych, powinien uczynić z konferencji na temat pomocniczości (Assises) ważny punkt programu instytucjonalnego UE, podobnie jak zasada pomocniczości stała się ważnym elementem demokratycznej struktury UE. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 19 6. Lista partnerów – Sieć monitorująca stosowanie zasady pomocniczości (136 partnerów na dzień 7 marca 2012 r.) Parlamenty lub zgromadzenia reprezentujące regiony 30 mające uprawnienia ustawodawcze Parlament kraju związkowego Dolna Austria Parlament kraju związkowego Burgenland Parlament kraju związkowego Karyntia Parlament kraju związkowego Tyrol Parlament kraju związkowego Vorarlberg Parlament Flamandzki Parlament Waloński Parlament Regionu Stołecznego Bruksela Parlament Wspólnoty Francuskiej Parlament Wysp Alandzkich Parlament kraju związkowego Bawaria Parlament kraju związkowego Badenia-Wirtembergia Parlament kraju związkowego Hesja Parlament kraju związkowego Nadrenia-Północna Westfalia Parlament kraju związkowego Dolna Saksonia Parlament kraju związkowego Saksonia-Anhalt Parlament kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn Parlament kraju związkowego Turyngia Regionalne Zgromadzenie Ustawodawcze Emilii Romanii Regionalne Zgromadzenie Ustawodawcze Marche Regionalne Zgromadzenie Ustawodawcze Sardynii Regionalne Zgromadzenie Ustawodawcze Toskanii Zgromadzenie Ustawodawcze Autonomicznej Prowincji Trento Zgromadzenie Regionalne Friuli – Wenecji Julijskiej Zgromadzenie Regionalne Abruzji Zgromadzenie Regionalne Kalabrii Zgromadzenie Regionalne Piemontu Zgromadzenie Ustawodawcze Azorów Zgromadzenie Ustawodawcze Madery Zgromadzenie Ustawodawcze Asturii Parlament Regionalny Kraju Basków Parlament Regionalny Katalonii Zgromadzenie Regionalne Estremadury 30 Austria Austria Austria Austria Austria Belgia Belgia Belgia Belgia Finlandia Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Portugalia Portugalia Hiszpania Hiszpania Hiszpania Hiszpania Organizacje zapisane drukiem wytłuszczonym przyłączyły się do sieci od dnia 1 stycznia 2011 r. R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw .../... - 20 Parlament Regionalny Galicji Parlament Regionalny Nawarry Walijskie Zgromadzenie Narodowe Zgromadzenie Irlandii Północnej (NIA) R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw Hiszpania Hiszpania Wielka Brytania Wielka Brytania .../... - 21 Organy rządowe lub wykonawcze reprezentujące regiony mające uprawnienia ustawodawcze Rząd kraju związkowego Dolna Austria Administracja samorządowa miasta Wiedeń Rząd kraju związkowego Styria Rząd kraju związkowego Vorarlberg Rząd kraju związkowego Górna Austria Rząd Flamandzki Rząd kraju związkowego Bawaria Rząd kraju związkowego Hesja Rząd kraju związkowego Dolna Saksonia Rząd kraju związkowego Saksonia Rząd kraju związkowego Nadrenia-Palatynat Senat Miasta Hamburg Rząd regionalny Abruzji Bolzano – Rząd regionalny Tyrolu Południowego Rząd regionalny Lombardii Rząd regionalny Piemontu Rząd regionalny Wenecji Euganejskiej Rząd regionalny Emilii Romanii Rząd regionalny Azorów Rząd regionalny Madery Rząd Kraju Basków Rząd Wysp Kanaryjskich Rząd regionalny Galicji Rząd regionalny Madrytu Rząd regionalny Walencji Rząd regionalny Murcii Rząd regionalny Asturii Rząd Szkocji R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw Austria Austria Austria Austria Austria Belgia Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Niemcy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Włochy Portugalia Portugalia Hiszpania Hiszpania Hiszpania Hiszpania Hiszpania Hiszpania Hiszpania Wielka Brytania .../... - 22 Organy lokalne lub regionalne bez uprawnień ustawodawczych Sofia Zlín Rada Regionalna Owernii Wspólnota Miejska Dunkierki Rada Ogólna Eure Augsburg Gmina Erlangen Gmina Patras Budapeszt Prowincja Aleksandria Okręg Radwiliszki Rząd regionalny Flevoland Aglomeracja Twente (w tym gminy Almelo, Borne, Hengelo, Enschede i Oldenzaal) Prowincja Overijssel Łódź Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego Parlament regionalny Pomorza Rząd regionalny Śląska Tavira Hunedoara Rada regionu Gałacz Autonomiczny rząd regionalny Koszyc Samorządny region Nitry Izola Rada prowincji Barcelony Autonomiczne miasto Ceuta Madryt Göteborg Region Västra Götaland Rząd regionalny Skanii R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw Bułgaria Czechy Francja Francja Francja Niemcy Niemcy Grecja Węgry Włochy Litwa Holandia Holandia Holandia Polska Polska Polska Polska Polska Polska Portugalia Rumunia Rumunia Słowacja Słowacja Słowenia Hiszpania Hiszpania Hiszpania Szwecja Szwecja Szwecja .../... - 23 Stowarzyszenia władz regionalnych i/lub lokalnych Arco Latino Zgromadzenie Regionów Europy Stowarzyszenie Europejskich Regionów Przygranicznych Konferencja Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE) Rada Gmin i Regionów Europy Eurocities REGLEG Konferencja Gubernatorów Krajów Związkowych Austrii Unia Gmin Cypryjskich Regiony Duńskie Rządy lokalne Danii Stowarzyszenie Fińskich Władz Lokalnych i Regionalnych Stowarzyszenie Burmistrzów i Wybranych Przedstawicieli Lozère Konferencja Miast Łuku Atlantyckiego Stowarzyszenie Regionów Francuskich Niemieckie Stowarzyszenie Miast i Gmin Niemieckie Stowarzyszenie Powiatów Stowarzyszenie Władz Prefekturalnych Grecji AICCRE – włoska sekcja Rady Gmin i Regionów Europy Unia Prowincji Włoskich (UPI) Łotewskie Stowarzyszenie Rządów Lokalnych i Regionalnych Litewskie Stowarzyszenie Władz Lokalnych Stowarzyszenie Prowincji Holenderskich (IPO) Stowarzyszenie Gmin Rumunii Stowarzyszenie Miast Rumunii Krajowa Unia Rad Powiatowych Stowarzyszenie Gmin Aragonii Federacja Prowincji i Gmin Estremadury Stowarzyszenie Szwedzkich Władz Lokalnych i Regionalnych (SALAR) Konwent Szkockich Władz Lokalnych (COSLA) R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie Stowarzyszenie europejskie Austria Cypr Dania Dania Finlandia Francja Francja Francja Niemcy Niemcy Grecja Włochy Włochy Łotwa Litwa Holandia Rumunia Rumunia Rumunia Hiszpania Hiszpania Szwecja Wielka Brytania .../... - 24 Delegacje krajowe do KR-u Irlandzka delegacja krajowa Luksemburska delegacja krajowa Maltańska delegacja krajowa Rumuńska delegacja krajowa Brytyjska delegacja krajowa Irlandia Luksemburg Malta Rumunia Zjednoczone Królestwo Parlamenty krajowe Rada Federalna Austrii (Bundesrat) Senat Francji Parlament Grecji Senat Włoch Austria Francja Grecja Włochy _____________ R/CdR 606/2012 pkt 7a) rev. 1 EN – fl,MST(MST)/akb/mr/mw