Śmierć ubezpieczeń społecznych

Sygn. akt : VU 1925/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 lutego 2013 roku
Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Regina Stępień
Protokolant: Ewelina Trzeciak
po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2013 r. w Legnicy
sprawy z wniosku Spółdzielczej (...) w O.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
o odstąpienie od żądania do zwrotu nienależnie wypłaconej emerytury L. R.
na skutek odwołania Spółdzielczej (...) w O.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
z dnia 25 września 2012 roku
znak (...)
oddala odwołanie.
UZASADNIENIE
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 25 września 2012r. znak: (...) zobowiązał Spółdzielczą
(...) w O. do zwrotu nienależnych świadczeń w kwocie 208,32zł.
W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy podał, że na rachunek bankowy L. R., który zmarł w dniu 26 lipca
2012r. przekazano świadczenie emerytalne w kwocie 915,68zł za miesiąc sierpień 2012r., tj. za miesiąc następujący
po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy. W dniu 05 września 2012r. na rachunek ZUS została
zwrócona przez (...) kwota 707, 36zł. Do zwrotu pozostała kwota 208,32zł.
Odwołanie od powyższej decyzji złożyła Spółdzielcza (...)w O., wnosząc o jej zmianę i odstąpienie od żądania
zwrotu nienależnie wypłaconej emerytury L. R.. Zaskarżonej decyzji odwołujący zarzucił naruszenie art. 138a ustawy
emerytalnej oraz art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1995r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych.
Skarżący wskazał, iż spełnił wszystkie przesłanki uzasadniające zwolnienie go z obowiązku żądania zwrotu nienależnie
wypłaconego świadczenia. Po pierwsze, (...) dokonała wypłaty kwoty 208,32zł przed otrzymaniem wniosku z ZUS –
wniosek ten bowiem wpłynął do skarżącego w dniu 18 sierpnia 2012r., podczas gdy wypłaty w/w dokonano w dniu 10
sierpnia 2012r. Ponadto, (...) przekazała wskazaną część nadpłaconego świadczenia, realizując jedynie zobowiązania
wobec posiadacza rachunku, tj. zobowiązania stałe zlecone przez L. R.. Po drugie, skarżący poinformował organ
rentowy w terminie krótszym niż 30 dni (od daty otrzymania wniosku o zwrot), że z nadpłaconego świadczenia zostało
zrealizowane stałe zlecenie złożone na rachunku zmarłego posiadacza, wskazując jednocześnie podmiot, na rzecz
którego została wypłacona sporna kwota, tj. konto w (...), prowadzone dla L. R..
W odpowiedzi na odwołanie, strona pozwana wniosła o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w
decyzji zobowiązującej do zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia. Dodatkowo, organ rentowy wskazał, iż
wola posiadacza rachunku po jego śmierci jest wiążąca jedynie w zakresie dyspozycji art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o
spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
L. R., uprawniony do emerytury od 01 marca 2005r., zmarł w dniu 26 lipca 2012r. W dniu 07 sierpnia 2012r. organ
rentowy przekazał na rachunek L. R. prowadzonego przez Spółdzielczą (...) w O. kwotę 915,68zł tytułem świadczenia
emerytalnego.
W piśmie z dnia 03 sierpnia 2012r. organ rentowy zwrócił się do Spółdzielczej (...)o zwrot świadczenia wypłaconego
na rzecz L. R. tytułem emerytury za sierpień 2012r. Pismo wpłynęło do (...) w dniu 18 sierpnia 2012r.
(...) w O. zwróciła kwotę w wysokości 707,36 zł na rachunek Oddziału ZUS w L.. Natomiast, pozostałe środki, tj.
208,32zł zostały przekazane w dniu 10 sierpnia 2012r., zgodnie z dyspozycją klienta (zlecenie stałe) na rachunek (...),
prowadzony dla L. R.. O powyższym fakcie (...) poinformowała organ rentowy w piśmie z dnia 30 sierpnia 2012r.
Decyzją z dnia 25 września 2012r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. zobowiązał Spółdzielczą
(...) w O. do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń w kwocie 208,32zł.
Dowód : akta ZUS – decyzja ZUS z dnia 18 marca 2005r. o przyznaniu L. R. prawa do emerytury k. 31, pismo ZUS
z dnia 03 sierpnia 2012r. o zwrot świadczenia za sierpień 2012r. k. 65, kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu
L. R., pismo (...) w O. z dnia 30 sierpnia 2012r., decyzja ZUS z dnia 25 września 2012r., zobowiązująca do zwrotu
nienależnie wypłaconych świadczeń.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 138a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (Dz. U. nr 162 z 1998r., poz. 1118 ze zm.), dalej „ustawa emerytalna”, spółdzielcza kasa oszczędnościowo
– kredytowa jest zobowiązana zwrócić Zakładowi kwoty świadczeń przekazane na rachunek w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo - kredytowej za miesiące następujące po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy.
Stosownie do art. 14 ust. 3 aktualnie obowiązującej ustawy z dnia 05 listopada 2009r. o spółdzielczych kasach
oszczędnościowo – kredytowych (Dz. U. 2012.855), kasa jest zwolniona od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o
której mowa w ust. 1 pkt 3 (tj. kwoty równej wpłatom na rachunki, dokonanym przez organ rentowy z tytułu świadczeń
z ubezpieczeń i zabezpieczeń społecznych, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunków,
wskazanej we wniosku organu rentowego skierowanym do kasy, wraz z podaniem numerów rachunków, na które
dokonano wpłat), jeżeli przed otrzymaniem wniosku organu rentowego dokonała z tych rachunków wypłat innym
uprawnionym osobom, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części, oraz w ciągu 30 dni
od otrzymania wniosku poinformuje o tym organ rentowy, wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty.
Spór w sprawie dotyczył kwestii odpowiedzialności (...) za zrealizowanie w dniu 10 sierpnia 2012r. przelewu - zlecenia
stałego - przed dniem 18 sierpnia 2012r. tj. przed datą kiedy (...) została poinformowana o śmierci posiadacza
rachunku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. twierdził, iż okoliczność, że wypłaty dokonano realizując
zlecenie stałe - złożone przez posiadacza za życia - nie zwalnia Kasy od obowiązku zwrotu świadczenia przekazanego
na rachunek w (...) za miesiąc następny po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy .
W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, (...), po złożeniu przez organ rentowy wniosku o zwrot nadpłaconych świadczeń,
jest zobowiązana, na podstawie art. 138a ustawy emerytalnej, do ich zwrotu organowi wnioskującemu z rachunków
zmarłego posiadacza. Jak wynika bowiem z art. 101 pkt 2 ustawy emerytalnej, śmierć osoby uprawnionej do emerytury,
powoduje ustanie prawa do świadczenia. Emerytura wypłacona przez organ rentowy za miesiące przypadające po
miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy, ma zatem charakter świadczenia wypłaconego nienależnie.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, (...) może zwolnić się od obowiązku zwrotu pełnej lub częściowej kwoty,
jeżeli zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki: 1) przed otrzymaniem wniosku organu rentowego dokonała z tych
rachunków wypłat innym uprawnionym osobom, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub
części oraz: 2) w ciągu 30 dni od otrzymania wniosku poinformuje o tym organ rentowy, wraz ze wskazaniem osób,
które pobrały wypłaty.
W realiach niniejszej sprawy nie sposób uznać, że zostały spełnione obie przesłanki wymienione w art. 14 ust. 3 ustawy
o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych. (...) w O. zawiadomiła co prawda w terminie ustawowym
organ rentowy o wypłacie spornej kwoty z rachunku L. R., jednakże, wypłata środków z rachunku nie nastąpiła na
rzecz „innej osoby uprawnionej” Wypłata spornej kwoty z konta zmarłego świadczeniobiorcy w związku z realizacją
stałego zlecenia na konto w (...) prowadzone dla L. R., nie jest bowiem wypłatą na rzecz innej osoby uprawnionej, o
której mowa w art. 14 ust. 3 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych.
Tym samym, jak słusznie zauważył organ rentowy, (...) nie spełniła przesłanek, o których mowa w powołanym
przepisie, w związku z czym, jest zobowiązana do zwrotu organowi rentowemu kwoty wskazanej w decyzji, na
podstawie art. 138a ustawy emerytalnej.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd na podstawie art. 477( 14) § 1 kodeksu postępowania cywilnego oddalił
odwołanie Spółdzielczej(...) w O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 25 września 2012r.
znak:(...)