Wykład 5. Filozofia przyrody

Łukasz Lamża: Wstęp do filozofii
5. Filozofia przyrody

arche

chaos/kosmos

logos

atomizm; ciągłość/dyskretność

determinizm/indeterminizm

teoria chaosu

kreacjonizm/ewolucjonizm

redukcjonizm ontologiczny/epistemologiczny

emergencja/emergentyzm

holizm

mechanicyzm

witalizm
Polecana literatura:
 M. Heller, T. Pabjan: Elementy filozofii przyrody. CC Press, Kraków 2014.
o Fajny podręcznik filozofii przyrody. Informacje historyczne, problemowe, jest tu
wyjaśnionych wiele głównych pojęć i problemów filozofii przyrody.




J. Dziadkowiec: Warstwowa struktura przyrody. Zarys stratalizmu ontologicznego. Wydawnictwo
KUL, Lublin 2015.
o Jest to książka na temat stratalizmu, czyli poglądu, że rzeczywistość składa się z „warstw”,
jest np. warstwa fizyczna, warstwa mentalna itd. Przedstawicielem takiego poglądu był np.
Nicolai Hartmann. Ciekawe zagadnienie, ciekawa książka.
M. Tempczyk: Ontologia świata przyrody. Universitas, Kraków 2005.
o „Filozofia fizyki” – bardzo ciekawie przeanalizowana kwestia, co istnieje wedle
współczesnego stanu fizyki: o cząstkach, cząstkach wirtualnych itd.
M. Tempczyk: Teoria chaosu a filozofia. „CiS”, Warszawa 1998.
o Kamyczek do problematyki indeterminizmu. Czym jest teoria chaosu, jakie wynikają z niej
konsekwencje filozoficzne itd… Sięga bardzo głęboko i daje do myślenia. Polecam.
Filozofia przyrody (red. Stanisław Janeczek, Anna Starościc, Dariusz Dąbek, Justyna Herda) ;
Wydawnictwo KUL, Lublin 2013.
o

Przekrojowy przegląd współczesnych problemów filozofii przyrody: trochę o filozofii nauk
biologicznych (ewolucja, w tym: szeroko rozumiana); o kosmologii, o samej idei filozofii
przyrody.
A.G. van Melsen: Filozofia przyrody, tłum. z ang. S. Zalewski, PAX, Warszawa 1968.
o Stara książka, ale jest tam omówionych parę klasycznych problemów filozofii przyrody w
bardzo klasyczny sposób: substancja, materia, czas, przestrzeń itd. Należy to czytać
ostrożnie, ale daje to dobry pogląd na to, jakie są tradycje współczesnej filozofii przyrody.