prezentacja emtel
Transkrypt
prezentacja emtel
Seminarium techniczne Wyładowania atmosferyczne Le Phénomène Foudre Chmury burzowe Charakterystyka Cumulonimbus : chmura w kształcie kowadła, charakterystyczna forma burzowa. - Odległość pomiędzy podstawą chmury a ziemią: 300 m do 3 km - Wysokość chmury : 5 do 12 km - Powierzchnia : kilka km² - Masa : kilkaset tysięcy ton - Skład : para, krople wody, grad, kryształki lodu Le Phénomène Foudre Pole elektryczne Efekt korony Pole elektryczne ma stałą wartość na płaskiej powierzchni. Ukształtowanie terenu, wysokie przeszkody o ostrych, kanciastych kształtach (drzewa, słupy, budynki...) mają wpływ na przyrost wartości pola elektrycznego. Kopuła powoduje trzykrotny wzrost pola elektrycznego w porównaniu do płaskiej powierzchni. W tych samych warunkach osiągana wartość pola elektrycznego na końcu zaostrzonego pręta jest trzysta razy większa! W wyniku wzrostu wartości pola, powietrze jonizuje się w okolicach obiektów o ostrych kształtach. Fenomen ten nosi nazwę efektu KORONY. W obecności wysokiego pola elektrycznego (E) obserwujemy zagęszczenie ładunków elektrycznych wokół obiektów o ostrych kształtach... Ładunki naładowane dodatnio Elektrony Ostrze + Le Phénomène Foudre Wyładowanie atmosferyczne Trasery wstępujące Przykład 2 Traser zstępujący i traser wstępujący tuż przed połączeniem. Przykład 1 Sławne zdjęcie zamieszczony w miesięczniku National Geographic (Lipiec 1993) : sześć traserów wstępujących widocznych w chwili uderzenia pioruna! Le Phénomène Foudre Wyładowanie atmosferyczne Wyładowanie główne -parametry Parametry wyładowania Natężenie Prądu 99% 50% Polaryzacja negatywna Czas między uderzeniami Krotność uderzeń Czas miedzy krotnościami Czas trwania wyładowania 99% od 2-510 kA <200 kA =30 kA >90% >10s 1-26 10-30ms 30-200µs Le Risque Foudre Skutki uderzenia pioruna Porażenie poprzez napięcie krokowe Porażenie poprzez kontakt Istnieją cztery zasadnicze rodzaje porażenia prądem piorunowym istot żyjących Porażenie przez rykoszet Porażenie bezpośrednie Le Risque Foudre Skutki porażenia prądem piorunowym Skutki porażenia - człowiek • Zakłócenie rytmu pracy serca (główna przyczyna zgonów), • Zaburzenia świadomości i pamięci, • Uszkodzenia organów wewnętrznych - w niektórych przypadkach bardzo poważne (krwotok), • Paraliż członków trwający od kilku minut do kilku godzin, • Bóle mięśni spowodowane przepływem prądu, • Poparzenia zwykle ograniczone do miejsc, w których nastąpiło porażenie, • Poparzenia podskórne ustępujące po 48 godzinach, • Uszkodzenia ubioru podarcia, przedziurawienia, przedmioty metalowe noszone przy ciele (zegarki, biżuteria) czasami całkowicie stopione, • Uszkodzenie bębenków usznych, • Zaburzenia wzroku spowodowane jasnością luku prądu piorunowego... Le Risque Foudre Bezpośrednie zniszczenia spowodowane uderzeniem pioruna Skutki uderzenia w obiekty i wyposażenie Obiekty niemetaliczne nie odprowadzają prądu piorunowego. Przewodnikiem stają się wówczas wilgotne cieki w szczelinach np. kamiennych bloków budowli. W wyniku gwałtownego wzrostu temperatury spowodowanego krótkotrwałym przepływem prądu o wysokim natężeniu, może w takiej sytuacji dojść do rozsadzenia konstrukcji budynku (np. wieży kościelnej). To samo zjawisko jest przyczyną rozrywania drzew w momencie trafienia piorunem. W tym przypadku soki roślinne zostają zamienione w parę, powodując rozszczepienie pnia i rozrzucenie w okolicy trafionego drzewa fragmentów kory. Piorun może przedostać się do obiektów budowlanych poprzez instalacje hydrauliczne lub elektryczne i spowodować poważne szkody – rozerwanie instalacji, pożar. Skutkiem uderzenia pioruna jest również uszkodzenie, stopienie części metalowych w miejscu wejścia i wyjścia pioruna. Le Risque Foudre Bezpośrednie zniszczenia spowodowane uderzeniem pioruna Skutki uderzenia w obiekty i wyposażenie Uderzenie pioruna może doprowadzić do Des incendies peuvent également être provoqués par la foudre dans des hangars abritant des produits inflammables, car la foudre peut percer une tôle métallique du toit de ce bâtiment si elle est mince, et de ce fait ce sont les projections de métal en fusion qui produiraient l’incendie. Ponadto należy podkreślić, że wyładowanie generuje potężne siły elektrodynamiczne, więc mające również charakter mechaniczny. W konsekwencji może dojść do zerwania przewodów lub miażdżenia elementów konstrukcyjnych. Siła wywierana na elementy metalowe może osiągać 2,5 tony na jeden metr bieżący konstrukcji. Zjawisko to musimy szczególnie uwzględniać przy projektowaniu zwodów i ich mocowań. Wybuch w rafinerii spowodowany uderzeniem pioruna. Uszkodzenie elektrowni wiatrowej przez piorun Pożar wywołany piorunem Le Risque Foudre Bezpośrednie zniszczenia spowodowane uderzeniem pioruna Wyposażenie elektryczne i elektroniczne Współczesne urządzenia elektryczne i elektroniczne są bardzo czułe na prądy przepięciowe. Podatność ta jest skutkiem daleko posuniętej miniaturyzacji elementów składowych urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Szkody spowodowane przepięciami są nieodwracalne. Przepięcia są najczęściej spowodowane bliskim uderzeniem pioruna – skutki są zwykle poważne i pociągają za sobą znaczne straty materialne. Mimo krótkotrwałości tego zjawiska przepływ energii jest ogromny. Zwykle w czasie od kilku nanosekund do kilku milisekund przepływająca energia osiąga napięcie kilku tysięcy voltów i natężenie minimum kilkuset amperów. Systèmes de Protection Directe Ostrze pasywne Prostota wykonania i instalowania Działanie systemu ograniczone małym zasięgiem. Niskie koszty Stosunkowo łatwo integruje się z budynkiem, minimalnie zakłóca jego estetykę. Problemy z mocowaniem wysokich masztów. Opis instalacji : Poziom ochrony: Poziom II zgodnie z normą IEC 62 305 - 2 Opis: Ostrza pasywne o wysokości 6m umieszczone na dachu budynku. Strefa ochrony: Promień ochrony Rp = 12 m przy poziomie II ochrony. Dach : Połączenia ekwipotencjalizacyjne pomiędzy ostrzami pasywnymi. Wzdłuż murów: każde ostrze pasywne jest połączone ze zwodem odprowadzającym, ten zaś podłączony jest do systemu uziemienia. Orientacyjny koszt w Polsce : 37.000 zł (z montażem) Systèmes de Protection Directe Instalacja siatkowa Redukcja zjawisk elektromagnetycznych zachodzących wewnątrz budynku, rozprowadzenie prądu poprzez kilka zwodów. Instalacja o złożonej budowie. Brak estetyki. Wysokie koszty, wiele elementów składowych. Ograniczona żywotność. Ułatwia wykonanie ekwipotencjalizacji elementów metalowych budynku. Opis instalacji : Poziom ochrony: II poziom ochrony zgodnie z normą IEC 62 305 –2 Opis : Ostrza pasywne na krawędziach i wystających elementach obiektu o wysokości 50cm. Oko siatki :10m x 10m na dachu. Zwody odprowadzające: Wzdłuż murów zwód pionowy co 15m połączony z systemem uziemienia. Orientacyjna cena w Polsce : 40.000 zł (z montażem) Systèmes de Protection Directe Instalacja zawieszona Zredukowanie zjawisk elektromagnetycznych w obiekcie i rozprowadzenie prądu po kilku zwodach. Łatwość wykonania ekwipotencjalizacji metalowych elementów konstrukcji. Ochrona stref otwartych. Instalacja skąmplkowana. Nieestetyczna. Wysokie koszty wykonania, wiele elementów składowych Instalacja może stanowić zagrożenie np. dla żurawi budowlanych. Opis systemu : Wyłącznie stosowany w przemyśle. Systèmes de Protection Directe Aktywne ostrze odgromowe Możliwość umieszczenia ostrza aktywnego poza strefą zagrożoną lub wybuchową. Możliwość ochrony kilku budynków za pomocą jednej instalacji. Ostrze o minimalnej wysokości 2m. czasami występują problemy z montażem odpowiedniego masztu. Ochrona stref otwartych. Łatwo integruje się z architekturą budynku, minimalnie zakłóca estetykę. Niskie koszty serwisowe i atrakcyjna cena w przypadku dużych obiektów Opis instalacji: Poziom ochrony: Poziom II zgodnie z normą NF C 17-102 Opis: Ostrze aktywne na 5m maszcie umieszczonym na kiosku serwisowym. Promień ochrony Rp = 86 m (Δt = 50μs minimum) przy zachowaniu II poziomu ochrony. Orientacyjny koszt : 27.000 zł (z montażem) Powyżej 28m głowica odgromowa posiada dwa zwody (cf. NF C 17-102 § 2.3.2). Każdy zwód podłączony do systemu uziemienia. Normalisation Foudre Istniejąca normalizacja Normy : Ostatnio normy przeszły nowelizację, najnowsza wersja EN-PN62-305 została opublikowana w 2009 roku (z tą normą została zharmonizowana norma NFC 17-102). Część 1 : zasady ogólne Część 2 : Analiza zagrożenia Część 3 : Zagrożenia dla osób i budynków Część 4 : Instalacje elektryczne i elektroniczne wewnątrz obiektu Normy krajowe: Zwykle oparte na normach IEC opisujących instalacje odgromowe pasywne. Istniejące normy krajowe dotyczące systemów odgromowych aktywnych zwykle oparte są na normie francuskiej NFC 17-102 . W Polsce jako członku UE obecnie przy montażu głowic obowiązuje norma EN PN 62-305. Pays Inst. Aktywne stosowane Inst. Aktywne i pasywne Inst. Aktywne rzadko stosowane Norme Argentine IRAM 2426 Espagne UNE 21186 France NFC 17-102 Macédoine MKS N.B4.810 Portugal NP4426 Roumanie I 20 Slovaquie STN 3 1391 Serbie JUS N.B4.810 Paratonnerre à Dispositif d’Amorçage Kryteria skuteczności aktywnych urządzeń odgromowych Zachowania ciągłości ostrza zwodu aktywnego Podstawową koncepcji systemu odgromowego jest stworzenie preferencyjnej drogi o niskiej oporności, którą spłynie prąd piorunowy do uziemienia. Aby przejecie uderzenia było skuteczne należy zapewnić ciągłość elektryczną przewodu pomiędzy ostrzem a uziemieniem. Skuteczne i pewne aktywne ostrze odgromowe musi zapewniać ciągłość przewodu aż po uziemienie. Ostrze z zastosowaniem iskrownika Paratonnerre à Dispositif d’Amorçage Kryteria skuteczności aktywnych urządzeń odgromowych Niezależność od warunków klimatycznych Deszcz : Podczas deszczu potencjał elektryczny wszystkich elementów metalowych zmniejsza się ponieważ woda neutralizuje ładunki elektryczne zgromadzone na ich powierzchni. Różnica potencjałów pomiędzy metalowymi elementami uziemionymi i nie uziemionym ostrzem będzie zatem zbyt mała aby doprowadzić do jonizacji ostrza. System jonizacji ostrza nie może być zależny od tego zjawiska. Słońce: Burze występują zarówno w dzień, jaki i w nocy, towarzyszy im zwykle mocne zachmurzenie. Opieranie zasilania ostrza aktywnego na bateriach słonecznych jest zatem kontrowersyjne. Wiatr : Wyładowaniom atmosferycznym nie zawsze towarzyszy podmuch wiatru. Nie można opierać zasilania ostrza aktywnego wyłącznie na obecności wiatru. System piezoelektryczny uruchamiany wiatrem. System di-elektryczny Paratonnerre à Dispositif d’Amorçage Głowice odgromowe PREVECTRON® Jonizacja doskonale kontrolowana Timing: Obwód elektroniczny wychwytuje wzrost napięcia pola elektromagnetycznego towarzyszącego pojawieniu się wyładowania pilotującego. Tylko w takim przypadku zostaje uruchomiony proces jonizowania ostrza, co pozwala na zwolnienie ulotu. Ulot po połączeniu z wyładowaniem pilotującym stworzy zjonizowany kanał przepływu prądu piorunowego, odprowadzanego następnie do sytemu uziemienia. Napięcie >3,5kV AMPLI Układ zwalniający Napięcie: Aby uwolnić ulot należy zjonizować ostrze prądem o wysokim napięciu. Towarzyszy temu zjawisku iskrzenie w bezpośredniej bliskości ostrza odgromowego. Parametry prądu jonizującego muszą być ściśle określone i powtarzalne. Natężenie: Ulot zostanie zwolniony tylko pod warunkiem osiągnięcia odpowiedniego natężenia prądu jonizującego. Parametr ten musi być pod ścisła kontrolą. czujnik DE Kondensatory Paratonnerre à Dispositif d’Amorçage Głowice odgromowe PREVECTRON® Całkowita ciągłość przewodu odgromowego Głowica odgromowa Prevectron jest wyposażona w chromowane miedziane ostrze zapewniające ciągłość całego systemu odgromowego. W chwili uderzenia prąd piorunowy jest bezpiecznie odprowadzany poprzez zwód do uziemienia dzięki całkowitej ciągłości elektrycznej instalacji. Centralne ostrze o całkowitej ciągłości elektrycznej Paratonnerre à Dispositif d’Amorçage Głowice odgromowe PREVECTRON® Parametry działania zachowane w każdych warunkach atmosferycznych Zasilanie całkowicie autonomiczne : Naturalne pole elektryczne jest doskonałym żródłem zasilania głowicy odgromowej. Zbliżająca się burza powoduje wzrost wartości pola elektrycznego ( do x 100 pole w warunkach normalnych). Pole elektryczne może osiągać wartości 10 kV/m. To pewne i niezależne żródło energii jest używane do zasilania głowicy Prevectron. Pozyskiwanie energii z pola elektrycznego : Wartość pola elektrycznego wzrasta wokół ostrych krawędzi: to zjawisko nazywamy efektem korony. Ładunki zgromadzone wokół ostrych krawędzi dolnych elektrod głowicy odgromowej zasilają wewnętrzne kondensatory. Urządzenie jest gotowe do działania. TESTY Evaluation des PDA Rodzaje testów Testy w laboratoriach wysokich napięć Testy w warunkach naturalnych Evaluation des PDA Światowe referencje firmy INDELEC (przykłady) Głównym żródlem informacji na temat niezawodności i skuteczności naszego systemu są klienci z całego świata. Od 1986 roku zamontowano ponad 100 000 głowic Prevectron na różnych obiektach, w rożnych strefach klimatycznych. Badanie zlecone w 2002 roku instytutowi IPSOS wykazało, że 95,5% klientów we Francji z sektora przemysłowego stosujących systemy aktywne jest w pełni zadowolonych z ochrony odgromowej swoich obiektów. Wieżowiec (Tokio - Japonia) Maszt telekomunikacyjny (Managua - Nikaragua) Podstacja wysokiego napięcia (Zagreb- Chorwacja) Evaluation des PDA Przykładowe instalacje w Polsce Obiekty samorządowe: Szkoła Muzyczna (Niepołomice) Hala sportowa KZK Kraków Zespół Szkół I (Olkusz) Obiekty administracji rządowej: Instytut Nafty i Gazu (Kraków) Obiekty przemysłowo-wytwórcze: Royal Canin (Niepołomice) Zakłady Kablowe „Bitner” (Kraków) Obiekty magazynowo-logistyczne: Prologis (Błonie k/Warszawy) Equus (Kraków) Obiekty mieszkalne: Osiedle Prądnik Czerwony (Kraków) Hotel Prezydent (Krynica Zdrój) Evaluation des PDA Testy In-Situ : Nieporownywalne doświadczenie firmy INDELEC Camp Blanding Floryda (USA) 1993-1994 Cachoeira Paulista Brazylia 2000-2007 St Privat d’Allier Francja 1996 Bandung Indonezja 2006-2009 Nadachi Japonia 1998-2003 Evaluation des PDA Testy In-Situ : Pole testowe w Cachoeira Paulista - Brazylia Wyniki (1) W trakcie wyładowania obserwujemy ulot uwolniony przez głowice Prevectron, ostrze pasywne nie zdążyło jeszcze zareagować. 25 Grudnia 2000 & 24 stycznia 2000 PREVECTRON Ostrze pasywne Leader Mondial OFERTA Głowice odgromowe i akcesoria Sygnalizacja świetlna Systemy przepięciowe PREVECTRON Instalacja wskazówki Spécifications d’Installation Conducteur de Descente ŻLE DOBRZE Złącze kontrolne umiejscowione na wysokości 2m pozwala na rozpięcie górnej części instalacji i pomiar rezystancji. Nie wolno przewiercać zwodu. Zwód uszkodzony. Osłona zwodu pozwalająca uchronić zwód przed uszkodzeniami mechanicznymi. Spécifications d’Installation Uziemienie Prawidłowo ŻLE Rezystancja uziemienia musi wynosić poniżej 10 omów. Uszkodzone uziemienie. Różne kształty systemu uziemienia uzupełnionego o pionowe pręty długości 2 m. Przewody odprowadzające ułożone bez mocowania. Złącze kontrolne na połączeniu systemu uziemienia i zwodu odprowadzającego. Spécifications d’Installation Ekwipotencjalizacja ŻLE Prawidłowo Przyłącze gazowe Połączenia z elementami metalowymi sąsiadującymi ze zwodem Zwód odprowadzający Wszystkie elementy metalowe w odległości mniejszej niż 1 metr należy podłączyć do zwodu odprowadzającego. Więcej informacji: NF C 17-102 – § 3. Kanalizacja Kontakt EMTEL Sp. z o. o 04-464 Warszawa ul. Chełmżyńska 180a tel. (022) 311 10 20, fax.(022) 311 10 33 www.emtel.waw.pl Dziękuję za uwagę i poświęcony czas