Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

Transkrypt

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Wójt Gminy Stężyca
ZMIANA
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY STĘŻYCA
UWARUNKOWANIA
Załącznik Nr 1
do Uchwały Nr XVIII/97/2008
Rady Gminy Stężyca
z dnia10 września 2008 r
Opracował:
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie
Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
ul. Jasna 6
20-077 Lublin
Zespół w składzie:
mgr inż. arch. Elżbieta Kraszewska – główny projektant – członek nr WA 097 OIU z/s w Warszawie
dr Monika Hurba
mgr Joanna Czopek
mgr Justyna Strzałkowska
konsultacje:
dr inż. Wiesław Pięciński
mgr inż. Zdzisława Lechus
LUBLIN 2008 r.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 1 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
I. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
1.1.
UWARUNKOWANIA
WYNIKAJACE
Z
DOTYCHCZASOWEGO
PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU
W gminie Stężyca zmiany powodujące przekształcenia środowiska i krajobrazu
następowały w wyniku wielowiekowej działalności człowieka na tym terenie. Działalność ta
miała głównie charakter rolniczy i objawiła się w zmianach użytkowania gruntów. Dawne
tereny leśne zostały przekształcone na pola uprawne i użytki zielone. Zmiany użytkowania
gruntów towarzyszyły także rozwojowi osadnictwa i powstawaniu większych lub mniejszych
jednostek osadniczych oraz budowie dróg. Osadnictwo i rolnictwo przyczyniły się do zmiany
stosunków wodnych w dolinie rzeki Wisły (zabiegi melioracyjne, budowa wałów
przeciwpowodziowych, zmiana charakteru spływu wód opadowych i roztopowych, tereny
utwardzone). Rolnictwo, osadnictwo oraz rozwój infrastruktury drogowej i drobnego
przemysłu, uwarunkowane warunkami fizjograficznymi, wykształciły pasmowy układ
funkcjonalny obszaru gminy. Przez teren gminy przebiega główna droga kolejowa Lublin –
Dęblin –Warszawa oraz droga wojewódzka nr 801 Lublin – Dęblin – Warszawa.
Powierzchnia gminy wynosi 11678 ha.
Charakterystycznym dla Gminy sposobem zagospodarowania jest koncentracja
zabudowy wzdłuż ciągów komunikacyjnych. Główny układ jednostek osadniczych
ukształtował się wzdłuż drogi Lublin - Dęblin – Warszawa, przebiegającej obok krawędzi
doliny rzeki Wisła. Tereny przylegające do drogi są też pasmem rozwojowym gminy.
Północno-wschodnie tereny gminy, na których znajdują się pozostałe tereny zabudowane
oddzielają od tego pasma obszary leśne oraz tereny łąk i pastwisk o niekorzystnych dla
zabudowy warunkach w Pradolinie Wisły. Na terenie gminy nie ma dużych zakładów
przemysłowych, które stwarzałyby potencjalne zagrożenia dla środowiska przyrodniczego.
Krajobraz Gminy należy uznać za harmonijny, mało przekształcony, z pojedynczymi
elementami negatywnie eksponowanymi i dysharmonijnymi.
1.2.
UWARUNKOWANIA
WYNIKAJACE
ZE
STANU
PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY
ŁADU
Kształtowanie ładu przestrzennego gminy regulują ustalenia zmiany miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
gminy
Stężyca
oraz
miejscowego
planu
szczegółowego zagospodarowania przestrzennego Stężycy uchwalonych uchwałą Nr
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 2 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
VII/67/2003 r. Rady Gminy Stężyca z dnia 14 maja 2003 r. Zmiany nie obejmują obszaru
działek w miejscowości Nadwiślanka dla działek o numerach 250/1, 251/1, 252/1, 259, 260,
261, 262, 263, 367/1 i 738, w miejscowości Stężyca dla działki o numerze 966 oraz w
Długowoli dla działek o numerach 949, 951, 952, 954, 957, 962, 1026, 1028, 1029, 1031,
1034, 1048, 1328, 1334 i 1335. Zagospodarowanie przestrzenne na tych terenach odbywa się
w drodze decyzji administracyjnych, a wiec w sposób niezależny od kierunków polityki
przestrzennej uchwalonych uchwałą w sprawie Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Stężyca. Dla części terenów gminy zostały złożone
wnioski o zmianę uchwalonego sposobu użytkowania i przeznaczenia. Uwzględnienie tych
wniosków wymaga sporządzenia zmiany obowiązujących dokumentów, tj. Studium i planu
miejscowego..
1.3.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE ZE STANU ŚRODOWISKA, W
TYM STANU ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ,
WIELKOŚCI I JAKOŚCI ZASOBÓW WODNYCH ORAZ WYMOGÓW
OCHRONY
ŚRODOWISKA,
PRZYRODY
I
KRAJOBRAZU
KULTUROWEGO
Położenie
Gmina Stężyca znajduje się w północno-zachodniej części województwa lubelskiego,
w obrębie powiatu ryckiego. Powierzchnia gminy wynosi 11678 ha. Obszar gminy
podzielony jest na 15 sołectw, w obrębie których znajduje się 15 miejscowości. Od strony
północnej gmina Stężyca sąsiaduje z gminą Trojanów (powiat garwoliński, woj.
mazowieckie), od wschodniej z gminą Ryki i Dęblin, natomiast granicę południową stanowi
rzeka Wisła.
Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski Kondrackiego 70% powierzchni
gminy
leży
w
obrębie
Doliny
Środkowej
Wisły,
będącej
subregionem
Niziny
Środkowomazowieckiej, natomiast pozostała część położona jest na Wysoczyźnie Siedleckiej
(subregion Niziny Południowopodlaskiej).
Budowa geologiczna
Pod względem geologicznym obszar gminy Stężyca wchodzi w skład jednostki
paleozoicznej, zwanej rowem mazowiecko – lubelskim. Podłoże krystaliczne tworzą
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 3 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
granitoidy i nigmatyty z reliktami gnejsów i amfibolitów. Wysokość występowania stropu
podłoża krystalicznego szacowana jest na 4,5 – 6,0 tys. metrów. Miąższość utworów
staropaleozoicznych wynosi 1500 – 2000 m. Najstarszymi utworami na obszarze rowu
mazowiecko – lubelskiego są osady syluru. Następną serię tworzą utwory dewonu, w postaci
ilastej, mułowcowo – piaszczystej i wapienno – dolomitycznej. Karbon na omawianym
obszarze ma miąższość 1000 m, a wykształcony jest w dwóch seriach: mułowcowo –
wapiennej i mułowcowo – ilastej z pokładami węgla.
Bezpośrednio na utworach karbonu leżą utwory jury, a następnie kredy, które tworzą
asymetryczną nieckę mazowiecko – lubelską. Na podstawie głębokich wierceń studziennych
stwierdzono, że utwory kredy (margle i gezy), na obszarze gminy Stężyca występują na
głębokości ponad 100 m.
W skład utworów trzeciorzędowych wchodzą osady oligocenu i miocenu oraz
fragmentarycznie pliocen. Utwory oligocenu reprezentowane są przez piaski drobnoziarniste i
pylaste, piaski kwarcowe i glaukonitowe, pyły, piaski gliniaste i gliny, rzadziej iły. Strop tych
utworów zanotowano na głębokości 8,3 m w rejonie Dęblina, do 46,9 m w rejonie wsi
Piotrowice.
Utwory mioceńskie leżą stosunkowo płytko pod powierzchnią terenu. Ponadto nie
występują one pod jednolitym płaszczem pokrywającym starsze podłoże. W niektórych
miejscach osady czwartorzędowe spoczywają bezpośrednio na utworach oligocenu (np. rejon
wsi Pawłowice). Miocen wykształcony jest w postaci piasków drobnoziarnistych, piasków
kwarcowych z lignitem, piasków pylastych, iłów i iłów pylastych. Strop miocenu stwierdzono
na głębokości od 6,94 do 35 m.
Utwory plioceńskie występują w miejscowości Stężyca oraz w północno- wschodniej
części gminy. Pliocen wykształcony jest w postaci iłów, a jego strop nawiercono na
głębokości 26 m.
Utwory czwartorzędowe pokrywają omawiany teren nierówną warstwą. Są
zróżnicowane, zarówno litologicznie, jak i genetycznie. Osady preglacjalne występują w
postaci
piasków
mułkowych,
szarych
pyłów
i
iłów.
Z
okresu
zlodowacenia
południowopolskiego pochodzą piaski rzeczne i wodnolodowcowe. Występują one w podłożu
glin zwałowych budujących Wysoczyznę Siedlecką (północno – wschodnia część gminy).
Interglacjał wielki zaznaczył się w dolinie Wisły głównie przez działalność erozyjną. U
schyłku interglacjału osadziły się piaski i żwiry transportowane przez wody rzek płynących z
południa. Osadami tego okresu są piaski drobno i średnioziarniste z przewarstwieniami iłów.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 4 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Występują one tylko fragmentarycznie i leżą na utworach miocenu. Seria ta ma miąższość
około 11 m i znajduje się na głębokości 17,4 m.
Utwory pochodzące z okresu zlodowacenia środkowopolskiego wykształcone są w
postaci osadów piaszczysto – żwirowych. Są to piaski średnio i gruboziarniste, piaski
różnoziarniste ze żwirami i otoczakami, żwiry i otoczaki. Miąższość ich jest zmienna i
zawiera się w granicach 2 – 25 m. Na obszarze wysoczyzny osady te pokryte są gliną
zwałową. U schyłku interglacjału emskiego w miejscu, gdzie Wisła opuszcza teren gminy
osadziły się piaski i żwiry.
W okresie zlodowacenia bałtyckiego obszar doliny Wisły środkowej znajdował się
poza zasięgiem lądolodu. Wówczas osadziły się tu jedynie utwory pochodzenia rzecznego
jak: piaski, różnofrakcyjne, ze żwirem, pospółka i żwir. Przeciętna miąższość tej serii wynosi
około 20 m. Podściela ona dno doliny Wisły w pobliżu osadów holoceńskich. Z okresu końca
zlodowacenia bałtyckiego, sięgającego aż do holocenu, pochodzą piaski eoliczne, w
przewadze drobnoziarniste z nielicznym żwirem. Występują one w postaci wydm na terasie
nadzalewowej. Miąższość tych osadów, w zależności od wysokości wydm waha się w
granicach 2 – 10 m .
Największy powierzchniowo obszar zajmują utwory najmłodsze pochodzenia
holoceńskiego. Są to utwory akumulacji rzecznej, występujące w dolinie Wisły oraz piaski
pochodzenia eolicznego. Ogólnie utwory te wykształcone są w postaci różnych piasków, mad,
namułu i torfu. Utwory torfiaste i torfy występują głównie na obszarze teras zalewowych i
wyższych. Miąższość utworów holoceńskich dochodzi do 12 m.
Rzeźba terenu
Podstawowymi formami morfologicznymi występującymi na terenie gminy Stężyca
są: dolina Wisły (najniższy punkt gminy - koryto Wisły leży na wysokości około 109 m
n.p.m.) oraz wierzchowina deluwialna Wysoczyzny Siedleckiej (najwyższy punkt leży na
wysokości około 181 m n.p.m.), oddzielona od doliny krawędzią morfologiczną, wyraźnie
zaznaczająca się w rzeźbie gminy Stężyca.
Większość obszaru gminy zajmuje dolina Wisły. Zaczęła się ona formować w okresie
zlodowacenia środkowopolskiego, a ostatecznie ukształtowała się w interglacjale emskim.
Wypełniają ją utwory trzech cykli sedymentacyjnych. Są to:
- utwory aluwialne interglacjału emskiego,
- utwory zlodowacenia północnopolskiego,
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 5 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- seria utworów holoceńskich.
Po opuszczeniu wyżyn południowopolskich Wisła wyraźnie zmienia swój charakter.
W obrębie szerokiej doliny nieuregulowane koryto rzeki meandruje i rozdziela się na szereg
licznych odnóg, występuje duża ilość starorzeczy. Poniżej Stężycy Wisła przyjmuje kierunek
zbliżony do równoleżnikowego, utrzymujący się do wsi Piotrowice. Na tym obszarze dolina
jest bardzo rozległa (około 15 km). W Stężycy szerokość koryta Wisły wynosi około 1800 m
(łącznie z płyciznami i wyspą, którą okrąża jedna z odnóg rzeki). Ponadto na rzece, w tym
miejscu znajduje się szereg wysp i łach piaszczystych, ginących pod wodą w okresie
wyższych stanów. Koryto Wisły na omawianym odcinku jest obwałowane. Wały o wysokości
4 – 6 m chronią dolinę przed zalewami, szczególnie zagrożoną w okresie wysokich stanów
wody. W obrębie doliny wyróżnia się:
- terasy zalewowe (niższe, wyższe),
- terasy nadzalewowe (niższe, wyższe).
Przeciętna szerokość teras zalewowych, na omawianym terenie, wynosi 2 – 3 km.
Terasy zalewowe są w tym rejonie oddzielone od teras nadzalewowych nieciągłymi
krawędziami. Wznoszą się one na wysokość 1 – 5 m nad poziom rzeki.
Powierzchnia teras zalewowych jest dość płaska, jednolita, opada łagodnie,
równolegle z biegiem rzeki. Urozmaicają ją jednak liczne ślady starorzeczy, występujące
obecnie w postaci jezior, małych oczek, zagłębień bezodpływowych, częściowo zarośniętych
i zatorfionych.
Terasy nadzalewowe (akumulacjne) są rozległe, o powierzchni na ogół wyrównanej.
Wznoszą się one od 112 do 117 m n.p.m. Odpowiada to około 9 – 12 m wysokości względnej.
Szerokość zajmowanego przez nie obszaru wynosi, w przekroju Stężycy, 4,5 km, a w
przekroju Piotrowic (na zachód od Stężycy) 6,5 km. Znaczną część terasy nadzalewowej na
obszarze omawianej gminy stanowią torfowiska i wydmy (około 60%). Torfowiska znajdują
się u podnóża krawędzi doliny Wisły. W miejscu ich występowania znajdują się rozległe
obszary łąk (częściowo zmeliorowane). Wydmy zaś występują w postaci wałów, grup
pagórków i pojedynczych pagórków, o wysokości względnej 8 – 11 m. W przeważającej
części są one utrwalone przez las (bór suchy). Największe powierzchnie wydm znajdują się
na północny – wschód od Stężycy. Tworzą tam wyraźny wał o dość stromej północnej
krawędzi, oddzielającej obszar akumulacji eolicznej od terenów płaskich, madowo –
torfowych. Powierzchnie wydm, z reguły są nierówne, poszarpane, wskutek walki piasku z
roślinnością.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 6 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Spadki terenu w dolinie Wisły są niewielkie (1 – 2 %). Powoduje to istnienie
znacznych obszarów bezodpływowych z wysoko występującą wodą gruntową. W związku z
tym, znaczna część obszaru użytkowana jest jako łąki i pastwiska.
Przez północno – wschodnią część gminy Stężyca przebiega krawędź doliny Wisły o
kierunku północny-zachód - południowy-wschód. Krawędź ta stanowi duże urozmaicenie
rzeźby obszaru gminy. Oddziela bowiem dosyć płaski teren doliny od obszaru wysoczyzny
morenowej zlodowacenia środkowopolskiego. Różnice wysokości względnych wynoszą tu
około 20 m. Zbocze krawędzi porastają drzewa i krzewy. Wspomniany wyżej fragment
wysoczyzny, znajdujący się w granicach gminy Stężyca (w części północno – wschodniej) ma
dosyć urozmaiconą rzeźbę (różnice wysokości względnych do 50 m, sieć suchych dolin).
Stosunki wodne
Wody podziemne
Na obszarze gminy Stężyca wody podziemne występują w trzech seriach utworów
geologicznych:
- kredowych,
- trzeciorzędowych,
- czwartorzędowych.
Najbardziej zasobne w wodę są utwory kredy. Bardzo słabo przepuszczalne utwory
węglanowe są silnie spękane, co umożliwia krążenie wód w szczelinach. Są to wody silnie
zmineralizowane, co związane jest z podatnością podłoża na wypłukujące działanie krążącej
w szczelinach wody. Rozpuszczone składniki znajdujące się w wodzie, to przede wszystkim
węglany w postaci Ca(HCO3)2, siarczany i związki żelaza. Wody te znajdują się pod
ciśnieniem, o poziomie piezometrycznym stabilizującym się w rejonie Dęblina na wysokości
113 – 115 m n.p.m. Ze względu na szczelinowy charakter zwierciadła i znaczną głębokość
występowania (ok. 100 m) wody te są rzadko eksploatowane. Z utworów kredy czerpią wodę
jedynie zakłady przemysłowe i obiekty wojskowe w rejonie Dęblina i Stężycy.
Spośród utworów trzeciorzędowych najbardziej zasobne w wodę są piaszczysto –
pylaste utwory oligocenu. Piętro oligoceńskie stanowi warstwa wodonośna o dość stałej i
dużej wydajności. Przeciętnie na jeden metr depresji osiąga się wydajność 3 – 5 m 3/ godz. Są
to wody najczęściej eksploatowane i najlepiej zbadane. Pod względem cech fizycznych, wody
oligoceńskie spełniają wszystkie warunki stawiane wodom przeznaczonym do picia. W
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 7 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
większości jest to woda bezbarwna (tylko wody z pobliża formacji lignitowej mają żółtawą
barwę), bez zapachu, o bardzo dobrym smaku (co powodowane jest zawartością soli i
dwutlenku węgla) i twardości niewiele odbiegającej od twardości optymalnej. Wody
oligoceńskie charakteryzują się dużą zawartością NaCl (50 – 120 mg/l, CO 2, Ca(HCO3)2.
Występujące w wyżej leżących skałach miocenu warstwy piaszczyste są mniej zasobne w
wodę. Woda z tego poziomu lokalnie znajduje się pod ciśnieniem. Swobodne zwierciadło
układa się przeważnie na głębokości pierwszego horyzontu wodonośnego. Pod względem
chemicznym wody mioceńskie wykazują dość duże zmineralizowanie, dochodzące do 500
mg/l suchej pozostałości. Woda z tego poziomu nie nadaje się do celów konsumpcyjnych, ze
względu na zawartość kwasów humusowych i barwę słomkową pochodzącą od
przewarstwień węgla brunatnego bądź jego domieszek wśród piasków.
W utworach pliocenu, ze względu na ich wykształcenie w postaci iłów na terenie
gminy Stężyca, wody gruntowe nie występują. Zasilanie wód trzeciorzędowych odbywa się
pośrednio przez zasobne w wody osady czwartorzędowe.
Poziom wodonośny czwartorzędowy występuje w utworach akumulacji rzecznej na
różnych głębokościach, w zależności od głębokości występowania przewarstwień glin i
utworów pylasto – mułowych oraz odległości od koryta rzeki (wody Wisły infiltrują w utwory
położone w dolinie). Głębokość występowania tego poziomu wodonośnego waha się w
granicach 0,3 – 10 m. Są to wody o znacznym zanieczyszczeniu chemicznym, biologicznym i
mechanicznym.
Wody powierzchniowe
Pod względem hydrograficznym obszar gminy należy do zlewni Wisły, jako jednostki
I rzędu. Na terenie gminy Wisła rozpoczyna 400 km biegu (środkowy odcinek rzeki) i płynie
na odcinku 17 km. Po przekroczeniu pasa wyżyn środkowopolskich dolina Wisły nabiera
charakteru wybitnie nizinnego. Dno doliny jest częściowo podmokłe, występują w jego
obrębie liczne starorzecza. Do XVI w. w południowej części gminy do Wisły uchodziła rzeka
Wieprz, która w następstwie zaistniałych zjawisk powodziowych zmieniła koryto i obecnie
uchodzi do Wisły w Dęblinie.
Na obszarze gminy, na Wiśle nie ma budowli piętrzących (w 1966 roku został
opracowany projekt budowy stopnia wodnego w Piotrowicach, ale nie doczekał się realizacji).
W latach 1970 – 1972 usypano wał przeciwpowodziowy o długości 13 km i
wysokości 3,0 – 4,5 m. Położył on kres groźnym wylewom Wisły, która okazuje się
najniebezpieczniejsza w okresie roztopów wiosennych oraz wzmożonych opadów letnich.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 8 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Średni przepływ Wisły z 30 – lecia 1951 – 1980 wyniósł w profilu Dęblin 521 m3/s.
Zjawiska lodowe na Wiśle trwają 70 – 80 dni, licząc od ukazania się pierwszego śryżu na
jesieni, do ostatniego dnia kry lodowej na wiosnę. Pokrywa lodowa utrzymuje się 40 – 50 dni.
Warunki klimatyczne
Gmina Stężyca należy, według W. Okołowicza, do regionu klimatycznego
Mazowiecko-Podlaskiego.
Cechą
charakterystyczną
klimatu
regionu
Mazowiecko-
Podlaskiego jest zaznaczająca się przewaga wpływów oceanicznych. Amplitudy temperatury
są mniejsze od przeciętych w Polsce. Wiosna i lato (długie) są wczesne i dosyć ciepłe,
natomiast zimy są przeważnie łagodne z nietrwałą pokrywą śnieżną. Średnia temperatura roku
wynosi +7,5oC , średnia temperatura lipca +18,5 oC, średnia temperatura stycznia -3,5 oC.
Na obszarze gminy (głównie w dolinie Wisły) obserwuje się nieco niższe temperatury
powietrza (o ok. 1 oC), w stosunku do terenów sąsiednich. Związane jest to z bliskością
Wisły, oraz minimalnym zróżnicowaniem wysokościowym tego terenu (zwiększona prędkość
wiatrów w stosunku do sąsiednich obszarów). Przeciętnie w roku jest 150 dni pochmurnych i
około 40 dni słonecznych. Liczba dni mroźnych waha się od 40 do 50, z przymrozkami jest
od 110 do 130 dni. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio przez 60 dni. Średnie opady roczne
wynoszą 450-600 mm.
Z łącznej sumy opadów - 570 mm, na półroczne letnie przypada 370 mm opadu, co
stanowi 65% sumy rocznej. Na terenie gminy dominują wiatry o kierunku zachodnim, oraz
masy powietrza polarno – morskiego. Częstość występowania tych mas powietrza wynosi
około 60% ogólnej sumy wystąpień wszystkich rodzajów mas powietrznych, napływających
nad omawiany obszar, w okresie rocznym. Napływ mas polarno – morskich zaznacza się
głównie w miesiącach letnich, zwłaszcza w lipcu, w postaci chłodnego powietrza. W zimie
natomiast, zaznaczają swą obecność poprzez wzrost temperatury i odwilże. Na omawianym
obszarze znaczny jest też napływ mas powietrza polarno – kontynentalnego. Przypada na nie
około 34% wszystkich mas powietrznych. Pojawiają się najczęściej na jesieni i w okresie
późnej zimy, rzadziej w lecie.
Średnie roczne zachmurzenie wynosi 8,0, w styczniu 7,5 – 8,0, w lipcu 5,5 – 6,0.
Średnie usłonecznienie, 4,8 h/dobę. Klimat lokalny gminy wykazuje pewne zróżnicowania w
zależności od ukształtowania terenu oraz warunków solarnych związanych z ekspozycją
terenu. Najkorzystniejsze warunki klimatyczno – zdrowotne ma wysoczyzna. Są to tereny
wierzchowinowe położone w północno -
wschodniej części obszaru opracowania. Ich
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 9 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
powierzchniową warstwę tworzą grunty piaszczysto – pylaste, o głębokim zwierciadle wód
gruntowych. Tereny te znajdują się poza zasięgiem zalegania chłodnego powietrza i
otrzymują największą ilość promieniowania słonecznego (zwłaszcza zbocza o ekspozycji
południowej). Teren doliny Wisły ma mniej korzystne warunki klimatyczno – zdrowotne. Do
tych miejsc, jako naturalnych zagłębień terenowych, napływają w czasie bezwietrznych i
bezchmurnych nocy masy chłodnego powietrza, powodują zjawisko inwersji termicznej. W
przypadku zahamowania naturalnego odpływu, poprzez nasyp czy zadrzewienie, powietrze to
często zalega do późnych godzin rannych.
Gleby
Gleby gminy Stężyca wytworzyły się na podłożu utworów polodowcowych oraz
utworów akumulacji rzecznej (Mapa Gleb powiatu Ryki ark. 3, 1:25 000). Największy obszar
zajmują gleby na utworach akumulacji rzecznej (cały obszar doliny Wisły), które
wykształciły się na piaskach różnego rodzaju piaskach, glinach średnich i pyłach zwykłych i
ilastych. W sąsiedztwie koryta Wisły występują mady, charakteryzujące się dużą zawartością
próchnicy (kilka procent) i odczynem zbliżonym do obojętnego. Na południe od Stężycy
występują mady piaszczyste i piaski rzeczne. Południowo- wschodnią i częściowo środkową
część gminy zajmują gleby mułowo-bagienne. Są to gleby mineralne, pozostające pod
wpływem procesu glejowego.
Kompleksy leśne znajdujące się na terenie gminy obejmują gleby bielicowe
wytworzone z piasków luźnych (mała zawartość próchnicy, kwaśny odczyn). Na południe i
na południowy-zachód od linii kolejowej znajdują się gleby torfowe, które po zmeliorowaniu
wykorzystywane są jako użytki zielone. Na wierzchowinach przeważają gleby brunatne
wytworzone na piaskach luźnych i słabogliniastych. Generalnie na terenie gminy Stężyca
przeważają grunty orne na glebach słabych – V klasy bonitacyjnej, natomiast wśród użytków
zielonych dominują kompleksy o średniej wartości użytkowej.
Flora i fauna
Według Szafera (1972) obszar gminy znajduje się w prowincji przyrodniczej NiżowoWyżynnej, w dziale Bałtyckim, poddziale Pasa Wielkich Dolin, krainie Podlaskiej, okręgu
Łukowsko-Siedleckim. Lasy zajmują powierzchnię 2055 ha, co stanowi 17,6 % całkowitej
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 10 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
powierzchni gminy. Wśród siedlisk leśnych dominuje bór świeży (43%), bór suchy (24%),
bór mieszany świeży (19,3%). Ponadto mniejsze powierzchnie zajmują tu siedliska olsa
typowego, olsa jesionowego, boru mieszanego wilgotnego, boru wilgotnego, lasu łęgowego,
lasu mieszanego i lasu świeżego. Bory suche, świeże i mieszane porastają na glebach
bielicowych. Dominującym gatunkiem w tego typu lasach jest sosna zwyczajna, a gatunkami
towarzyszącymi brzoza brodawkowata, dąb szypułkowy, olsza czarna, osika i świerk
pospolity.
Łąki i pastwiska, występujące w gminie porasta gatunek trawy Arrhenatheretum
medioeuropaeum. Na glebach mineralno-torfowych występują takie gatunki jak: kostrzewa
czerwona (Festuca rubra), wiechlina łąkowa (Poa pratensis) i mietlica (Agrostis). Na
torfowiskach o dużej zawartości węglanu wapnia wykształciły się zespoły trzęślicowe o
zbiorowej nazwie Molinietum medioeuropaeum. Panuje w nich trzęślica, a w domieszce
znajduje się turzyca. Wydmy porastają niskie trawy: kostrzewa czerwona, kostrzewa owcza,
czerwieniec trwały, jasieniec górski.
Na obrzeżach miejscowości, dróg i nasypach rosną zbiorowiska piaskowych roślin
synantropijnych (głównie wrzosowica i babka piaskowa). Jeśli chodzi o rośliny uprawne, to
przeważają: żyto, owies i ziemniaki.
Pod względem faunistycznym na uwagę zasługuje w szczególności dolina Wisły –
miejsce występowania licznych gatunków ptaków rzadkich i chronionych (m.in. rybitwa
białoczelna, sieweczka obrożna, ostrygojad, bąk) oraz kompleksy leśne.
1.4.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE ZE STANU DZIEDZICTWA
KULTUROWEGO
I
ZABYTKÓW
ORAZ
DÓBR
KULTURY
WSPÓŁCZESNEJ
Zasoby środowiska kulturowego.
Obiekty i zespoły wpisane do rejestru zabytków województwa lubelskiego:
1) Stężyca: kościół filialny p.w. Przemienienia Pańskiego, 1790-1827r., nr rejestru A/893.
2) Stężyca: zespół kościelny, nr rejestru A/977
- kościół parafialny p.w. św. Marcina, 1 poł. XV w.
- dzwonnica, 2 poł. XIX w.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 11 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- ogrodzenie z bramą, XIX w.
- drzewostan, XIX w.
- plebania, 1 poł. XX w.
- cmentarz przykościelny;
3) Brzeziny - kościół parafialny p.w. św. Sebastiana, 2 poł. XVIII w., nr rejestru A/894.
4) Nadwiślanka - fort I (element twierdzy Dęblin), 2 poł. XIX w., nr rejestru A/895.
Obiekty zabytkowe znajdujące się w ewidencji dóbr kultury województwa lubelskiego:
1) Brzeziny: zespół kościelny obejmujący:
- plebanię, 1 poł. XX w.
- drzewostan
- cmentarz przykościelny
- młyn, 1 poł. XX w.
- szkoła, 1 poł. XX w.
- cmentarz parafialny, XIX/XX w..
2) Michalinów: - cmentarz prawosławny, 1 poł. XIX w.
- mauzoleum na cmentarzu prawosławny, XIX w.
3) Pawłowice - zespół kościelny (na gruntach Piotrowic), w którego skład wchodzą:
- kościół parafialny p.w. św. Jakuba Apostoła, 1 poł.XIXw.
- dzwonnica, 2 poł. XIXw.
- ogrodzenie, XIX/XXw.
- cmentarz przykościelny
a ponadto:
- szkoła, 1 poł. XXw. (na gruntach Piotrowic)
- kapliczka przydrożna, 2 poł. XIXw.
- kapliczka przydrożna, 1 poł. XXw.
- kapliczka z figurą Serca Jezusowego, 1 poł. XIXw.
- kapliczka przydrożna, XIXw.
4) Piotrowice: cmentarz parafialny, 1 poł. XIXw.
5) Prażmów: zespół dworsko - parkowy obejmujący dwór i park (brak śladów), 1 poł. XXw.
6) Stężyca: zespół kościoła filialnego obejmujący:
- dzwonnicę – bramę, 1 poł. XIXw.
`
- ogrodzenie, XIXw.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 12 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- drzewostan, XIXw.
- plebanię, 1 poł. XIXw.
-cmentarz przykościelny,
a ponadto:
- układ urbanistyczny Stężycy
- kapliczka NMP – przed kościołem, 2 poł. XIXw.
- kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena – ul. Senatorska, XIXw.
- dom – ul. Senatorska 40, 1 poł. XXw.
- młyn – ul. Dęblińska, 1 poł. XXw.
- szkoła, XIXw.
- cmentarz parafialny, 1 poł. XVIIIw.
Cmentarze:
- Cmentarz w Stężycy przy drodze wojewódzkiej nr 801 (do Piotrowic), założony został na
początku XVIII w., powiększony na początku XX w. Cmentarz zajmuje teren na planie
wydłużonego prostokąta z regularnym układem geometrycznym kwater. Ogrodzony jest
murem ceglanym. Najstarszy zarejestrowany nagrobek pochodzi z 1862 r.
- Cmentarz w Brzezinach założony został na przełomie XIX i XX wieku, powiększony w
latach ostatnich. Usytuowany jest na planie prostokąta z główna alejką na osi wejścia z
regularnym układem nagrobków, z murowanym ogrodzeniem. Najstarszy zachowany
nagrobek pochodzi z 1902 r.
- Cmentarz w Piotrowicach założony został ok. połowy XIX w, powiększony w pierwszej
ćwierci XX w. Zajmuje teren na planie prostokąta z regularnym, geometrycznym układem
kwater, ogrodzony murem ceglanym. Najstarszy zarejestrowany nagrobek pochodzi z 1878 r.
- Cmentarz nieczynny prawosławny w Michalinowie, położony na otwartym terenie na
zachód od drogi Stężyca –Dęblin. Założony na planie trapezu, zwężający się ku południowi,
jest całkowicie zdewastowany o nieczytelnym układzie, zdewastowane nagrobki znajdują się
w formie szczątkowej. Na znalezionym fragmencie nagrobka widnieje data 1959 r.
1.5.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WARUNKÓW I JAKOŚCI
ŻYCIA MIESZKAŃCÓW, W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA
Gmina Stężyca w grudniu 2005 r. (dane wg Rocznika Statystycznego Województwa
Lubelskiego 2006) liczyła 5514 mieszkańców, w tym 2727 mężczyzn i 2787 kobiet. Na
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 13 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
100 mężczyzn przypadały 102 kobiety. Na 1 km kw. przypadało 47 mieszkańców. W
porównaniu z danymi z 1999 r. ludność Gminy zmalała o 979 osoby. Spadek liczby
ludności jest tendencją stałą o jego poziomie świadczą: ujemny przyrost naturalny ( -1,61
na 1000 mieszkańców) oraz ujemne saldo migracji. Na 100 osób w wieku produkcyjnym
przypadają 73 osoby w wieku nieprodukcyjnym.
Gmina Stężyca posiada 1899 mieszkań o 6677 izbach. Średnio na jedno mieszkanie
przypada 3,5 izby. Średnia liczba osób na 1 mieszkanie wynosi 2,9, na 1 izbę 0,83 osoby.
Na jedną osobę średnio przypada 25,9 m2 pow. użytkowej.
W gminie istnieją 3 przedszkola , do których uczęszcza 84 dzieci oraz jeden oddział klasy
zerowej o liczbie 25 dzieci. W 4 szkołach podstawowych o 44 pomieszczeniach znajduje
się 25 oddziałów. Do szkół podstawowych uczęszcza 387 dzieci, średnio 15,48 dziecka na
oddział. W roku 2005 szkoły ukończyło 80 absolwentów. ! gimnazjum znajdujące się w
miejscowości gminnej Stężyca posiada 14 pomieszczeń na 12 oddziałów i 260 uczniów –
średnio 21,6 ucznia na oddział. W 2005 r. gimnazjum ukończyło 73 uczniów.
W gminie istnieją 3 placówki biblioteczne o 24,8 tys. woluminach. Zarejestrowano 1192
czytelników.
Opiekę zdrowotną świadczy Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Stężycy, w
którym mieści się apteka, z filia w Pawłowicach.
1.6.
UWARUNKOWANIA
WYNIKAJACE
BEZPIECZEŃSTWA LUDNOŚCI I JEJ MIENIA
Z
ZAGROŻENIA
Nad bezpieczeństwem publicznym czuwają funkcjonariusze posterunku policji w Stężycy.
Największym zagrożeniem bezpieczeństwa ludności jest zagrożenie powodziowe
związane z przyborem wód w rzece Wiśle. Na podtopienia w szczególności narażone są
nieobwałowane tereny tarasu zalewowego pomiędzy Piotrowicami a zachodnią granicą
gminy. Obszar potencjalnego zagrożenia powodzią jest chroniony wałami. Obszar ten
położony pomiędzy granicą miasta Dęblin a miejscowością Piotrowice zagrożony jest
zalewem
w
przypadku
nieskuteczności
zabezpieczeń,
np.
przerwania
wału
przeciwpowodziowego.
1.7.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE Z POTRZEB I MOŻLIWOŚCI
ROZWOJU GMINY
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 14 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Obszar
gminy
charakteryzuje
występowanie
zespołu
cech
odpowiednich
do
wykorzystania dla celów rekreacyjno-wypoczynkowych o znaczeniu ponadlokalnym. Są to
głównie obszary położone nad Wisłą oraz wzdłuż drogi Dęblin-Warszawa.
Możliwości rozwoju gospodarczego gminy wynikają z położenia gminy w pobliżu węzła
kolejowego Deblin-Życzyn oraz lotniska w Dęblinie. Gmina posiada możliwości
wielofunkcyjnego rozwoju, istotną jest również funkcja żywicielska.
Potencjał gospodarczy gminy stanowią miejscowe bogactwa naturalne, głównie surowce
energetyczne i surowce do produkcji materiałów budowlanych oraz warunki glebowoklimatyczne do produkcji rolnej.
1.8.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE ZE STANU PRAWNEGO
GRUNTÓW
W gminie Stężyca dominuje prywatna własność gruntów. 90,4% użytków rolnych stanowi
własność prywatne, w tym 96,3 % są to grunty orne, 99,0 % sady i 80,7 % użytki zielone.
Stosunkowo dużą powierzchnie zajmują grunty Skarbu Państwa (16,2 %) i wspólnot
gruntowych (7,7 %), skoncentrowanych głównie w Stężycy. Własność gminną stanowi
zaledwie 1,8 % gruntów.
1.9.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTEPOWANIA OBIEKTÓW I
TERENÓW
CHRONIONYCH
NA
PODSTAWIE
PRZEPISÓW
ODRĘBNYCH
Obiekty i zespoły wpisane do rejestru zabytków
1) Stężyca: kościół filialny p.w. Przemienienia Pańskiego, 1790-1827r., nr rejestru A/893.
2) Stężyca: zespół kościelny, nr rejestru A/977
- kościół parafialny p.w. św. Marcina, 1 poł. XV w.
- dzwonnica, 2 poł. XIX w.
- ogrodzenie z bramą, XIX w.
- drzewostan, XIX w.
- plebania, 1 poł. XX w.
- cmentarz przykościelny;
3) Brzeziny - kościół parafialny p.w. św. Sebastiana, 2 poł. XVIII w., nr rejestru A/894.
4) Nadwiślanka - fort I (element twierdzy Dęblin), 2 poł. XIX w., nr rejestru A/895.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 15 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Objęte ochroną pomnikową lipy przy drodze woj. nr 801, warunkujące zasady
zagospodarowania przy tej drodze uwzględniające wymagania ochrony konserwatorskiej,
znajdują się na terenie miasta Dęblin
Dotychczas 51,7% lasów indywidualnych zaliczono do I grupy lasów ochronnych, w tym
43,2% spełnia funkcje glebochronne (utrwalanie wydm), natomiast 8,5% ma charakter lasów
wodochronnych. W pradolinie Wisły kompleksy leśne na siedliskach Bs, Bsw, BMsw, Ol
zaliczone są do I grupy ochronnej – lasy wodochronne i glebochronne. Na pograniczu sołectw
Prażmów i Brzeźce znajduje się niewielki fragment lasów pełniących funkcje glebochronne.
W dolinie Wisły fragmenty lasów na siedliskach Bsw, BMsw, Ol zaliczane są do I grupy
ochronnej – glebochronne.
Na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych z 1995 roku, ochronie
podlegają użytki rolne klas II-IV oraz klas V-VI, które wytworzyły się na glebach
pochodzenia organicznego, a także torfowiska, oczka wodne oraz grunty leśne. Ochronie
ścisłej podlega 8,8 % powierzchni całkowitej gminy, gdzie występują najwartościowsze gleby
klas II-III. Gleby IV klasy zajmują 20,7 % pow. gminy i także podlegają rygorom ochronnym.
Ogólnie gleby rolne i leśne podlegające ochronie stanowią około 30 % powierzchni gminy.
Południowo-zachodnia część gminy przylegająca do Wisły objęta położona jest w
Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 - Dolina Środkowej Wisły PLB
140004. Ta część gminy jest również chroniona jako Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk
1.10.
UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE Z WYSTĘPOWANIA OBSZARÓW
NATURALNYCH ZAGROŻEN GEOLOGICZNYCH
Na terenie gminy nie występują obszary naturalnych zagrożeń geologicznych.
1.11. UWARUNKOWANIA
WYNIKAJACE
Z
WYSTEPOWANIA
UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓŻ KOPALIN ORAZ ZASOBÓW WÓD
PODZIEMNYCH
Gmina posiada bogate złoża gazu ziemnego. Złoże gazowo-kondensatowe „Stężyca” posiada
udokumentowane zasoby, znajduje się w obrębie obszaru górniczego utworzonego decyzja
Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Nr Gosm/2523/C/94.
Według
dokumentacji
geologicznej
zatwierdzonej
Decyzja
MOŚZNiL
znak
DG/kzk/ZW/7018/99 ustalone na 30 września 1998 r. zasoby bilansowe gazu ziemnego i
kondensatu wynoszą:
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 16 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- pierwotne zasoby geologiczne:
- gazu 510.0 ml m3 w kat. B
- kondensat 27.0 tys. ton w kat. B
- zasoby wydobywane:
- gazu 385.0 ml m3 w kat. B
- kondensat 14.0 tys. ton w kat. B
Gmina Stężyca częściowo znajduje się w obszarze Głównego Zbiornika Wód
Podziemnych (GZWP) nr 222 (Dolina rzeki środkowej Wisły: Warszawa-Puławy). GZWP nr
222 zaliczony został przez Kleczkowskiego (1990) do zbiorników o wysokiej ochronie
(OWO). Zbiornik ma charakter porowy, a średnia głębokość ujęć wody określana jest na 60
m.
1.12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE Z WYSTEPOWANIA TERENÓW
GÓRNICZYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW
ODRĘBNYCH
Na terenie gminy funkcjonuje teren górniczy „STĘŻYCA-1” utworzony Decyzją Ministra
Środowiska nr DGe/MS/487-2152/2003 z dnia 28 marca 2003 r. Teren ten związany jest ze
złożem gazu ziemnego. Należy zachować strefy ochronne wolne od zabudowy dla odwiertów
czynnych o promieniu R=50 m, dla odwiertów zlikwidowanych R=5 m. Od wysokoprężnych
gazociągów należy zachować strefę wolną od zabudowy 15 m liczoną od osi gazociągu.
1.13. UWARUNKOWANIA
WYNIKAJĄCE
ZE
STANU
SYSTEMÓW
KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM STOPNIA
UPORZĄDKOWANIA
GOSPODARKI
WODNO-ŚCIEKOWEJ,
ENERGETYCZNEJ ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI
Układ Drogowy:
- droga wojewódzka nr 801 relacji Puławy – Dęblin – Warszawa
- drogi powiatowe:
- nr 22101 Paprotnia – Wola Życka
- nr 22102 Piotrowice – Życzyn
- nr 22103 Brzeźce – Kletnia Stara
- nr 22104 Rokitnia Stara – Życzyn
- nr 22105 Brzeziny – Więcków
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 17 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- nr 22108 Stężyca – Swaty
- nr 22109 Brzeziny – Dęblin
- drogi gminne.
Kolej.
Przez obszar gminy prowadzi główna droga kolejowa normalnotorowa, tzw. trasa
nadwislańska relacji Lublin-Dęblin-Warszawa z przystankiem w Rokitni Starej.
Wodociągi, oczyszczalnie ścieków i kanalizacja
Teren gminy Stężyca zwodociągowany jest częściowo. Ludność zaopatrywana jest w wodę
do picia z sieci wodociągowej w Brzezinach, Kletni, Rokitni Nowej, Rokitni Starej,
Stężycy, Zielonce Brzeźcach, Prażmowie i Drachalicy. Ujęcia wody znajdują się w
Stężycy oraz Brzezinach.
Sieć wodociągowa i kanalizacyjna w gminie Stężyca (stan w dniu 31 XII 2005)
Sieć w km
Wyszczególnienie
województwo
lubelskie
Powiat rycki
Gmina Stężyca
Połączenia
Zużycie wody
wodociągowa
rozdzielcza
kanali –
zacyjna
wodociągowe
kanalizacyjne
Scieki
odprowad
zone w
dam3
17484,7
556,2
54,6
3366,4 313750
71,1
10226
10,8
1098
75758
1824
240
50579,1 57234,0
2357,5 1315,4
23,8
126,4
w dam3
na 1
mieszkańca
w m3
26,2
22,0
22,8
źródło: Urząd Statystyczny Lublin, 2006
W południowo-wschodniej części gminy (okolice Stężycy) zlokalizowana jest
mechaniczno-biologiczna
oczyszczalnia
ścieków,
która
należy
do
Miejskiego
Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Dęblinie. Oczyszczalnia ma przepustowość 6000
m3/d, natomiast jej obciążenie sięga obecnie 35%. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest
rzeka Wisła.
Na terenie gminy budowane są przydomowe oczyszczalnie ścieków, szczególnie na terenach
o zabudowie rozproszonej. W kolejnych latach liczba takich obiektów na terenie gminy
będzie sukcesywnie wzrastała.
Zagospodarowanie odpadów
W gminie Stężyca istnieje składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Brzeźce.
Powierzchnia składowiska wynosi 3,08 ha, jest ono zabezpieczone geomembraną oraz
wyposażone w 3 piezometry i system drenażu odcieków składowiskowych. Pozwolenie na
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 18 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
użytkowanie tego obiektu wygasa w 2019 roku. Odpady z terenu gminy zbierane są do
kontenerów i wywożone na składowisko. Wśród indywidualnych gospodarstw rolnych ponad
201 zagospodarowuje śmieci we własnym zakresie
Rada Gminy w Stężycy podjęła w dniu 11.03.1998 roku Uchwałę nr XXXVI/173/98 w
sprawie ustalenia szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.
Dokument ten określa w szczególności:
• wymagania w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości, w tym:
- rodzaj urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych na terenie
nieruchomości oraz na drogach publicznych, a także zasad ich rozmieszczania,
- częstotliwości, zasad i sposobu usuwania odpadów komunalnych z nieruchomości oraz
innych terenów przeznaczonych do użytku publicznego,
- stawki opłat za unieszkodliwianie odpadów płynnych,
• obowiązki osób utrzymujących zwierzęta domowe,
• zasady utrzymania i hodowli zwierząt gospodarskich,
• zasady deratyzacji na terenie gminy i sposoby jej przeprowadzania.
Gazyfikacja gminy, zaopatrzenie w ciepło
Obecnie gaz doprowadzony jest do miejscowości Stężyca i Nadwiślanka, które leżą
wzdłuż trasy gazociągu dosyłowego. Gaz przesyłany jest gazociągiem dosyłowym średniego
ciśnienia z Dęblina (stacja redukcyjna Q=300m3/h) oraz siecią niskiego ciśnienia. Długość
sieci gazowej rozdzielczej ogółem wynosi 18179 m.
1.14. UWARUNKOWANIA
WYNIKAJACE
Z
ZADAN
SŁUŻĄCYCH
REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH
Planowana jest realizacja obwodnicy Stężycy w ciągu drogi wojewódzkiej nr 801. Droga
wojewódzka wymaga modernizacji i przebudowy. Do zadań służących realizacji
ponadlokalnych celów publicznych należą działanie w celu utworzenia obszarów
chronionych: Nadwiślańskiego Parku Kulturowego, Parku Krajobrazowego Doliny
Środkowej Wisły.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 19 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Wójt Gminy Stężyca
ZMIANA
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY STĘŻYCA
KIERUNKI
Załącznik Nr 1
do Uchwały XVIII/97/2008
Rady Gminy Stężyca
z dnia 10 września 2008 r.
Opracował:
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie
Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
ul. Jasna 6
20-077 Lublin
Zespół w składzie:
mgr inż. arch. Elżbieta Kraszewska – główny projektant – członek nr WA 097 OIU z/s w Warszawie
dr Monika Hurba
mgr Joanna Czopek
mgr Justyna Strzałkowska
konsultacje:
dr inż. Wiesław Pięciński
mgr inż. Zdzisława Lechus
LUBLIN 2008 r.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 20 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
II. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
2.1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W
PRZEZNACZENIU TERENÓW
2.2. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ
UZYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁĄCZONE SPOD
ZABUDOWY
2.3.
OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW,
OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I UZDROWISK
2.4. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I
ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ
2.5.
KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY
TECHNICZNEJ
2.6.
OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU
PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM
2.7.
OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU
PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z
USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
WOJEWÓDZTWA
I
USTALENIAMI
PROGRAMÓW,
SŁUŻĄCYCH
REALIZACJI INWESTYCJI CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU
KRAJOWYM.
2.8.
OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE
MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA
PODSTAWIE
PRZEPISÓW
ODRĘBNYCH,
W
TYM
OBSZARY
WYMAGAJACE SCALEŃ I PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI A TAKŻE
OBSZARY
ROZMIESZCZENIA
OBIEKTÓW
HANDLOWYCH
O
POWIERZCHNI SPRZEDAŻY POWYŻEJ 400 m2 ORAZ OBSZARY
PRZESTRZENI PUBLICZNEJ
2.9.
OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZADZIĆ
MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM
OBSZARY WYMAGAJĄCE ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW
ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE
2.10.
KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ
PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
2.11. OBSZARY NARAZNE NA NIEBEZPIECZENSTWO POWODZI I OSUWANIA
SIĘ MAS ZIEMNYCH
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 21 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
2.12. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU
KOPALINY FILAR OCHRONNY
2.13. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ
OBOWIĄZUJĄCE
NA
NICH
OGRANICZENIA
PROWADZENIA
DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z
DNIA 7 MAJA 1999 R. O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH
OBOZÓW ZAGŁADY (DZ. U. NR 41, POZ. 412 Z PÓŹN. ZM.)
2.14. OBSZARY WYMAGAJĄCE
REKULTYWACJI
PRZEKSZTAŁCEŃ,
REHABILITACJI
LUB
2.15. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH
2.16. INNE OBSZARY PROBLEMOWE, W ZALEŻNOSCI OD UWARUNKOWAŃ I
POTRZEB WYSTĘPUJĄCYCH W GMINIE
.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 22 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
II. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
2.1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W
PRZEZNACZENIU TERENÓW
Rada Gminy w Stężycy uchwałą Nr III/23/2002 z dnia 30 grudnia 2002 r. uchwaliła
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
sporządzonego na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu
przestrzennym (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 z późn. zm.). Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r.
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz.717 z późn. zm.)
uchyliła w/w ustawę o zagospodarowaniu przestrzennym i zmieniła m. in. wymagania co do
wymaganej treści Studium. Zostało ponadto wydane rozporządzenie Ministra Infrastruktury z
dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233). Zmienione wymagania
zawartości Studium, doprecyzowany zakres projektu Studium oraz zgłoszone wnioski
przesądziły o potrzebie zmiany Studium. Rada Gminy Stężyca w dniu 31 sierpnia 2005 r.
podjęła uchwałę Nr XXXI/202/2005 o przystąpieniu do sporządzenia zmian Studium
Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca. Zakres
niezbędnych zmian uwzględniających wymagania obecnie obowiązującej ustawy oraz jej
przepisów wykonawczych wpłynęły na kształt części tekstowej Kierunków Studium.
Obecną gminę Stężyca tworzy 15 miejscowości: Brzeziny, Brzeźce, Długowola,
Drachalica, Kletnia, Krukówka-Plebanka, Nadwiślanka, Paprotnia, Pawłowice, Piotrowice,
Prażmów, Rokitnia Nowa, Rokitnia Stara, Stężyca, Zielonka. Rozpościera się ona na 116,78
-km2. Liczy 5514 mieszkańców. (Wg Rocznika statystycznego woj. lubelskiego z 2006 r. ).
2.1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W
PRZEZNACZENIU TERENÓW
Podstawowym kierunkiem i strategicznym celem gminy Stężyca jest dążenie do
zapewnienia ludności tej gminy odpowiedniego dla jej aspiracji poziomu życia, stworzenie
warunków do rozwoju społecznego, gospodarczego, systemu infrastruktury technicznej.
Podstawą tej działalności jest zrównoważony rozwój, integrujący działania polityczne,
gospodarcze i społeczne z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości
podstawowych procesów przyrodniczych. Jednym z kierunków polityki przestrzennej gminy,
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 23 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
wynikającym z położenia w sąsiedztwie ośrodka miejskiego – Dęblina, jest umożliwienie
inwestowania w bezpośrednim sąsiedztwie miasta. W udostępnieniu terenów pod nowe
inwestycje, stworzeniu dogodnych warunków do inwestowania należy widzieć szansę dla
rozwoju gospodarczego gminy, który spowoduje w konsekwencji podniesienie poziomu życia
mieszkańców. Dla gminy podmiejskiej, będącej jednocześnie zapleczem żywieniowym
miasta, do którego przylega, rozwój rolnictwa pozostaje również ważnym czynnikiem
rozwoju.
2.2. KIERUNKI I WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ
UŻYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁĄCZONE SPOD
ZABUDOWY
2.2.1. Ustalenia ogólne dla całego obszaru gminy.
Przyjęte kierunki rozwoju przestrzennego gminy, określona na rysunku struktura
przestrzenna,
wskazują
potencjalne
możliwości
wykorzystania
przestrzeni.
Zagospodarowywanie poszczególnych terenów powinno być uwarunkowane realizacją
systemów infrastruktury technicznej, w szczególności grupowych systemów odprowadzania i
oczyszczania ścieków. W kształtowaniu przestrzeni wskazuje się utrzymanie pasmowego
zagospodarowania gminy Stężyca, uwarunkowanego istniejącym układem komunikacyjnym.
Należy przyjąć zasadę niewychodzenia z zabudową poza wyznaczone strefy mieszkaniowousługowe.
2.2.2. Obszary o przeznaczeniu podstawowym wg oznaczeń
M/U – obszary zabudowane i wskazane do zainwestowania na zasadzie kontynuacji o
dominującym przeznaczeniu mieszkalnym.

Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zagrodowej i usług publicznych,
usług sakralnych oraz usług komercyjnych .

Dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ustala się wysokość budynków nie
większą niż 10 m nad poziom terenu i minimalna powierzchnię działki 600 m2.

Dla zabudowy usługowej ustala się wysokość nie większą niż 12 m nad poziom
terenu.

Dopuszcza się lokalizowanie nieuciążliwej działalności gospodarczej w budynkach
mieszkalnych lub na działkach zabudowy mieszkaniowej.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 24 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca

Minimalna powierzchnia biologicznie czynna 20%.

Dopuszcza się scalenia i podziały nieruchomości.

Dopuszcza się przeznaczenie terenu na zieleń o różnym charakterze.

Dopuszcza się przeznaczenie terenu na funkcję usług sportu i rekreacji.

Dopuszcza się przeznaczenie terenu pod obiekty i urządzenia obsługi komunikacyjnej,
np. parkingi, garaże.

Obowiązuje wyposażenie w obiekty i urządzenia infrastruktury technicznej w oparciu
o zorganizowane systemy, w tym gospodarki wodno-ściekowej.

minimalna odległość linii zabudowy od linii rozgraniczającej istniejącej lub
wyznaczanej w planie miejscowym drogi klasy D i L wynosi 6 m, dróg klasy Z – 10
m, od pozostały dróg należy stosować wymagania przepisów odrębnych.
U – tereny zabudowy usługowo-składowo-produkcyjnej.

usługi z zakresu handlu, gastronomii, administracji i obsługi biurowej, rzemiosła,
składów, obiektów produkcyjnych.

Dopuszcza się przeznaczenie terenu pod obiekty i urządzenia obsługi komunikacyjnej,
np. parkingi, garaże.

Nie określa się minimalnej powierzchni działek, ich parametry powinny umożliwiać
racjonalne zagospodarowanie działki.

Dopuszcza się scalenia i podział nieruchomości.

Wysokość zabudowy nie wyższa niż 20 m nad poziom terenu.

Minimalna powierzchnia biologicznie czynna 10%.

Obowiązuje wyposażenie infrastruktury technicznej w oparciu o zorganizowane
systemy, w tym gospodarki wodno-ściekowej.

Minimalna odległość linii zabudowy od linii rozgraniczającej istniejącej lub
wyznaczanej w planie miejscowym drogi klasy D i L wynosi 6 m, dróg klasy Z – 10
m, od pozostały dróg należy stosować wymagania przepisów odrębnych.
ML-MR – tereny rolne z dopuszczeniem zabudowy zagrodowej, zabudowy turystycznorekreacyjnej obszary rolne wskazane do rozwoju funkcji rekreacyjno-turystycznej,
wypoczynkowej, gospodarstw agroturystycznych, turystyki wiejskiej, realizacji różnych form
zabudowy wypoczynkowo-turystycznej, związanej z funkcja rolną obszaru.

Dopuszcza się lokalizację obiektów i urządzeń umożliwiających realizację
przedsięwzięć komercyjnych z zakresu handlu, gastronomii, obsługi turystyki.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 25 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca

Zabudowa powinna być harmonijnie wkomponowana w krajobraz naturalny i
kulturowy, nawiązywać do tradycji budowlanych obszaru.

Realizacja zabudowy wymaga bezwzględnie pełnego wyposażenia w systemy
infrastruktury technicznej, w szczególności w zakresie gospodarki wodno-ściekowej.

Zabudowa nie może przekraczać wysokości powyżej 10 m nad poziom terenu.

Na wydzielonych funkcjonalnie działkach zabudowy należy utrzymać min. 60%
powierzchni biologicznie czynnej.
MR – tereny zabudowy zagrodowej
R – tereny rolne z przewagą gleb chronionych wyłączone z zabudowy obszary rolne bez
prawa zabudowy. Obszary obejmują grunty rolne i użytki zielone z przewaga gleb o wysokich
klasach bonitacyjnych, gleb pochodzenia organicznego, grunty zmeliorowane.

W obszarach wyklucza się jakąkolwiek zabudowę za wyjątkiem urządzeń, sieci
obiektów
związanych
z
infrastruktura
techniczną,
bądź
niezbędnego
dla
funkcjonowania gminy układu komunikacyjnego.

Dopuszcza się realizację niezbędnych urządzeń i zabezpieczeń przed skutkami
powodzi, w tym zbiorników retencyjnych.

Dopuszcza
się
działania
budowlane
(
remonty,
przebudowę,
rozbudowę,
modernizacje) znajdującej się w obszarze zabudowy zagrodowej jedynie w ramach
istniejących działek siedliskowych.

Ustala się i ochronę istniejących zadrzewień i zakrzewień oraz wprowadzenia nowych
nasadzeń w ramach uzupełnienia biologicznej zabudowy cieków wodnych.
UT – tereny rolne z dopuszczeniem funkcji rekreacyjno-turystycznej z dopuszczeniem
wykorzystania zbiorników wodnych obszary rolne z dopuszczeniem przeznaczenia
rekreacyjno-turystycznego. Dopuszcza się wykorzystanie zbiorników wodnych użytkowanych
na cele rekreacyjno-turystyczne. W rejonie operacyjnym lotniska realizacje, zgodne z funkcją
obszaru, powinny spełniać wymagania przepisów w zakresie prawa lotniczego, w
szczególności zapewniać ochronę rejonu przed nadmiernym grupowaniem ptactwa.
L – obszary leśne.
RL – tereny przeznaczone pod zalesienie obszary wskazane do potencjalnych zalesień.
R/RP– tereny rolne z dopuszczeniem lokalizacji specjalistycznych gospodarstw rolnych.


wysokość do 2 kondygnacji nadziemnych, z których drugą stanowi poddasze
użytkowe,
obowiązuje nasadzanie zieleni izolacyjnej od strony dróg wojewódzkich;
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 26 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
RP/U - urządzenia produkcji i obsługi rolnictwa - o ustaleniach:

zakazuje się lokalizowania przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko (z wyjątkiem wewnętrznych stacji paliw);

dopuszcza się lokalizowanie obiektów o charakterze składowym i usługowym;

wprowadza się obowiązek uwzględnienia w zagospodarowaniu, zieleni wysokiej i
średniej o charakterze izolacyjnym od terenów o innych funkcjach, o szerokości co
najmniej 3 metry,

dopuszcza się modernizowanie i inne przekształcenia istniejącego zagospodarowania,
pod warunkiem wdrażania w ramach tych przekształceń technologii zmniejszających
uciążliwość dla środowiska i zdrowia ludzi oraz poprawie architektonicznego wyglądu
obiektów.

dopuszcza się lokalizację szklarni związanych z produkcją ogrodniczą,

dopuszcza się modernizowanie i inne przekształcenia istniejącego zagospodarowania,
pod warunkiem wdrażania w ramach tych przekształceń technologii zmniejszających
uciążliwość dla środowiska i zdrowia ludzi oraz poprawie architektonicznego wyglądu
obiektów,

dopuszcza się lokalizowanie obiektów gospodarczych oraz handlowych, zajmujących
do 20% powierzchni działki,

należy uwzględnić stosowanie paliw niskoemisyjnych,

przy wprowadzaniu obiektów kubaturowych należy zapewnić ciągi terenów zielonych,
umożliwiające utrzymanie powiązań pomiędzy terenami o wysokiej aktywności
biologicznej oraz w terenie leśnym zapewnić pasy przeciwpożarowe.
2.3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW,
OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I UZDROWISK
Ochrona środowiska przyrodniczego przed degradacją stanowi jedno z najtrudniejszych a
zarazem najpilniejszych zadań. Przeciwdziałania skutkom zanieczyszczeń środowiska
wymaga nowego podejścia do problemów jego ochrony. U jego podstaw powinno leżeć
przekonanie, że:
- dalszy rozwój społeczno-gospodarczy nie będzie możliwy bez ochrony wszystkich
ważnych elementów tego środowiska,
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 27 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- zagospodarowanie przestrzeni powinno się odbywać w oparciu o szeroko rozumiany
ekorozwój, oznaczający dostosowanie rozwoju gospodarczego do uwarunkowań środowiska
przyrodniczego,
- ochrona środowiska nie jest celem samym w sobie, lecz warunkuje i współistnieje w
wielu dziedzinach ludzkiej aktywności,
- działania w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego nie mogą się koncentrować na
likwidacji już zaistniałych zagrożeń ekologicznych, lecz przede wszystkim powinny dotyczyć
działań eliminujących rzeczywiste przyczyny degradacji środowiska przyrodniczego.
W celu ochrony środowiska i jego zasobów należy:
- prowadzić politykę proekologiczną,
- dążyć do zwiększenia lesistości gminy,
- uporządkować gospodarkę wodno-ściekową,
- zapewnić drożność sieci melioracyjnych,
- stosować sortowanie odpadów komunalnych,
- prowadzić edukację ekologiczną.
Działania mające na celu ochronę przyrody powinny zmierzać do:
- zachowania różnorodności biologicznej,
- zapewnienia ciągłości gatunków,
- ochrony walorów krajobrazowych.
Na terenie gminy prawną ochroną objęte są obszary Natura 2000 i Główny Zbiornik Wód
Podziemnych.
OSO „Dolina Środkowej Wisły” obejmujący 1524,6 ha w obrębie gminy Stężyca, co
stanowi około 13% jej powierzchni.
Gmina Stężyca częściowo znajduje się w obszarze Głównego Zbiornika Wód
Podziemnych (GZWP) nr 222 (Dolina rzeki środkowej Wisły: Warszawa-Puławy). GZWP nr
222 zaliczony został przez Kleczkowskiego (1990) do zbiorników o wysokiej ochronie
(OWO).
Wszelkie działania na terenach objętych prawna ochroną powinny uwzględniać zasady
określone w dokumentach i decyzjach wydanych dla tych obszarów.
Należy rozważyć możliwość objęcia ochroną planistyczną Przyrodniczego Systemu
Gminy (lub jego najcenniejszych elementów), który tworzą:
- obszary węzłowe
- korytarze ekologiczne
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 28 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- sięgacze ekologiczne.
2. Ustalenia dotyczące Systemu Przyrodniczego Gminy.
1. System Przyrodniczy Gminy Stężyca obejmuje otwarty układ przyrodniczo przestrzenny powiązany z obszarami różnej rangi znajdującymi się w otoczeniu
gminy, którego podstawę stanowią lasy, doliny rzeczne i tereny podmokłe, powiązane
funkcjonalnie i spełniające funkcje węzłów ekologicznych zasilających przyrodniczo
obszary sąsiednie oraz różnej rangi korytarzy ekologicznych będących ciągami
siedliskowymi umożliwiającymi wielokierunkowe przemieszczanie się roślin i
zwierząt.
2. Przyrodniczy System Gminy Stężyca, zajmującym około ¼ powierzchni gminy,
obejmuje następujące elementy składowe:
1) Obszar
Węzłowy
zdegradowany
rejon
„Przerytka”,
doliny
ekologiczne
Przerytki
o
biocentrum
rozległym
gminy.
zasięgu
Najmniej
oddziaływania
ekologicznego i przyrodniczego na tereny rolno-osadnicze strefy Brzeźce-DługowolaPaprotnia.
2) Węzeł Ekologiczny „Krukówka-Plebanka” wspomagający obszar węzłowy, głównie
przyrodniczo, położony częściowo- w gminie Stężyca, częściowo w gminie Dęblin.
Jego istotnym ograniczeniem, stanowiącym barierę nieprzekraczalna dla wielu
osobników świata biotycznego i populacji jest linia kolejowa.
3) Obszary łącznikowe, których naczelnym zadaniem jest zapewnienie powiązań
pomiędzy poszczególnymi elementami PSG. Do obszarów łącznikowych należą:
a. - korytarz ekologiczny doliny Wisły o oddziaływaniu na teren niemal całej
gminy,
b. - sięgacz ekologiczny doliny Przerytki, zapewniający połączenie pomiędzy
obszarem węzłowym a węzłem ekologicznym,
c. -
sięgacze
ekologiczne
pomiędzy
kompleksami
leśnymi
strefy
wierzchowinowej, częściowo pradoliny,
d. - sięgacze ekologiczne zapewniające łączność przyrodniczą i okresowo
hydrologiczną pomiędzy korytarzem ekologicznym – dolina Wisły a obszarem
i węzłem ekologicznym.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 29 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
PSG ochrona planistyczna miałaby na celu ochronę i wzmocnienia jego funkcji.
3. W obszarach zaliczonych do Systemu Przyrodniczego Gminy obowiązuje:
1) harmonizowanie
użytkowania
gospodarczego
z
wartościami
przyrodniczo
-
krajobrazowymi;
2) uwzględnianie tradycji lokalnego budownictwa, przy projektowaniu nowej zabudowy;
3) zachowanie tradycyjnego układu przestrzennego jednostek osadniczych;
4) zachowanie naturalnego krajobrazu dolin rzecznych i ciągów leśnych;
5) zachowanie przyrodniczych powiązań funkcjonalno - przestrzennych pomiędzy
obszarami o wysokiej aktywności biologicznej gminy oraz w najbliższym otoczeniu;
6) dostosowanie składu gatunkowego lasów i zalesień do siedlisk naturalnych oraz upraw
rolniczych do kompleksów rolniczej przydatności gleb;
7) przeciwdziałanie
erozji
wodnej
poprzez
zalesienia,
zakrzewienia
ochronne
utwardzenie dróg dojazdowych do pól oraz odpowiednią agrotechnikę;
8) zachowanie i ochrona stałych i okresowych naturalnych wypływów wód podziemnych
(źródła, obszary źródliskowe).
4. Z systemu przyrodniczego gminy należy wykluczyć:
1) lokalizację wszelkich inwestycji mogących naruszyć równowagę ekologiczną, a w
szczególności przemysłu, ferm przemysłowego tuczu trzody chlewnej, magazynów,
składów i baz oraz arterii komunikacyjnych i linii wysokiego napięcia, z wyjątkiem
niezbędnych przejść przez system po jak najkrótszej trasie;
2) składowanie odpadów komunalnych i przemysłowych oraz lokalizację wylewisk
gnojowicy;
3) zabudowę dolin rzecznych, za wyjątkiem obiektów gospodarki wodno - ściekowej,
rybackiej i koniecznej liniowej infrastruktury technicznej i komunalnej;
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 30 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
4) tworzenie nasypów ziemnych sytuowanych poprzecznie do przebiegu dolin rzecznych
oraz wąwozów i suchych dolin;
5) zmianę przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne, za wyjątkiem koniecznej
infrastruktury technicznej i komunalnej;
6) lokalizację obiektów budowlanych zmniejszających lub zasadniczo zmieniających
naturalny krajobraz przyrodniczy lub tradycyjny krajobraz kulturowy, w szczególności
elektrowni wiatrowych.
5. W obszarze systemu przyrodniczego gminy dopuszcza się:
1) Wykorzystanie istniejących zbiorników wodnych dla potrzeb agroturystyki i
rekreacji, pod warunkiem pozostawienia od 50% do 70% obrzeży z zabudową
ekologiczną;
2) lokalizację szlaków rowerowych i miejsc wypoczynku, poza obszarami
kompleksów leśnych pełniących funkcję lokalnych węzłów ekologicznych;
3) zwiększanie zasobów środowiska i bioróżnorodności terenu poprzez zalesienia
gruntów nieprzydatnych do produkcji rolniczej oraz utrzymanie istniejących i
zakładanie nowych zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych, śródłąkowych i
przydrożnych;
4) modernizację rzek i systemów melioracji szczegółowych w zakresie nie
zagrażającym trwałości biocenoz i przyrodniczych powiązań funkcjonalno przestrzennych.
5) Ochrona planistyczna na obszarach projektowanych do objęcia ochroną jako
obszar o znaczeniu międzynarodowym, rezerwat przyrody lub obszar chronionego
krajobrazu obowiązuje do czasu ich usankcjonowania prawnego.
W
ramach
działań
związanych
z
ochroną
najcenniejszych
ekosystemów
przyrodniczych, planuje się utworzenie w obrębie gminy Stężyca następujących obiektów
prawnie chronionych o charakterze obszarowym:
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 31 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
1) Potencjalny Obszar SOO Natura 2000 środkowa Wisła, pokrywający się w większości z
istniejącym Obszarem OSO, o którym mowa wcześniej.
2) Park Krajobrazowy Doliny Środkowej Wisły wraz z otuliną (wg Planu zagospodarowania
przestrzennego województwa lubelskiego);
3) rezerwat „Wyspy Kobylnickie” obejmujący rzekę Wisłę wraz z wyspami będącymi w
różnym stadium sukcesji roślinnej;
3) trzy użytki ekologiczne:
- „Wąwóz Gózdek” obejmujący lasy położone miedzy wsiami Zielonka i Brzeziny
oraz zadrzewiony wąwóz przy wschodniej granicy gminy,
- „Brzeźce” obejmujący fragment starorzecza na południe od wsi Brzeźce,
- Jezioro Drachalskie” obejmujący jezioro stanowiące część dawnego koryta
rzecznego;
4) zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Wiśliska” obejmujący strefę doliny Wisły z łachami
piaszczystymi oraz obszar terasy zalewowej z licznymi starorzeczami i jeziorami a także
południową, najstarszą część miejscowości Stężyca;
Ponadto proponuje się objęcie ochroną pomnikową następujących drzew:
1) grusza (obwód pnia 305 cm) w Brzezinach przy drodze do Ryk,
2) lipy drobnolistne (obw. pni 355 cm, 395 cm, 500 cm, 450 cm, 310 cm) w
Brzezinach koło kościoła,
3) wiązy (obw. pni 417 cm i 333 cm) przy drodze w Kletni Starej,
4) dąb przy kapliczce w Krukówce;
2.4.OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I
ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ
Celem polityki ochrony dziedzictwa kulturowego i kształtowania krajobrazu gminy
jest zachowanie wartościowych zasobów tego dziedzictwa świadczących o tożsamości
gminy. Realizacja polityki ochrony dziedzictwa kulturowego gminy powinna polegać na
prowadzeniu gospodarki przestrzennej ze szczególnym uwzględnieniem ochrony tych
zasobów przed utratą i niepożądanymi przekształceniami we wskazanych obszarach
ochrony konserwatorskiej.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 32 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
W części uwarunkowań wskazane zostały zespoły i obiekty objęte ochroną
konserwatorską oraz znajdujące się w ewidencji konserwatorskiej. Dla zespołów i
obiektów wpisanych do rejestru zabytków ustala się ścisłą ochronę konserwatorską, w
której
pierwszeństwo we wszelkich działaniach mają wymagania konserwatorskie.
Ochroną tą obejmuje się obszar, na którym elementy historycznego układu przestrzennego
miejscowości lub jego części (w tym rozplanowanie, zabudowa i związany z nią
integralnie teren i krajobraz) zachowały się w stopniu wyróżniającym ten zespół w całości
układu miejscowości. Ochroną ta obejmuje się zabytkowe zespoły dworsko-parkowe i
kościelne w miejscowościach: Stężyca, Brzeziny, Nadwiślanka. W obszarach tych
obowiązuje zachowanie wymagań określonych we wpisie do rejestru zabytków oraz:
- zakaz wprowadzania nowych obiektów kubaturowych;
- nakaz utrzymania historycznej sieci dróg, alei, szpalerów drzew, osi widokowych i
kompozycyjnych, układu wód otwartych (stojących i cieków);
- zakaz wprowadzania nowych podziałów parcelacyjnych, wytyczania nowych,
kolidujących ze starym układem ciągów komunikacyjnych;
-
nakaz
uzgadniania
wszelkich
działań
inwestycyjnych
z
Wojewódzkim
Konserwatorem Zabytków.
Dla obiektów znajdujących się w ewidencji konserwatorskiej należy podjąć działania
służące zachowaniu ich wysokich walorów historycznych i kulturowych. Zgodnie z
ustaleniami przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w oparciu o
sporządzoną uprzednio gminną ewidencję zabytków należy opracować gminny program
ochrony zabytków a następnie objęć obiekty i zespoły wpisane do ewidencji ochroną w
miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Wszelkie działania w stosunku
do tych obiektów należy prowadzić w uzgodnieniu ze służbami konserwatorskimi.
Na rysunku Studium określono obszary wskazany do objęcia planistyczna ochroną
krajobrazu kulturowego w miejscowościach: Stężyca, Brzeziny, Brzeźce. Na obszarach
wskazanych do ochrony krajobrazu kulturowego obowiązuje:
1. ochrona historycznie ukształtowanego układu dróg, relacji przestrzennych pomiędzy
zespołami zabudowy o dużych walorach zabytkowych i kulturowych;
2. wyznaczanie terenów nowej zabudowy na zasadzie kontynuacji historycznych
siedlisk;
3. harmonizowanie nowej zabudowy z walorami przyrodniczo - krajobrazowymi;
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 33 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
4. uwzględnianie tradycji lokalnego budownictwa, przy projektowaniu nowej zabudowy;
5. zachowanie tradycyjnego układu przestrzennego jednostek osadniczych;
6. przeciwdziałanie rozdrabnianiu historycznych podziałów własnościowych;
7. zachowanie panoram oraz przedpoli widokowych;
8. zachowanie naturalnego krajobrazu dolin rzecznych i ciągów leśnych;
9. opiniowanie
z
wojewódzkim
konserwatorem
zabytków
wszelkich
działań
inwestycyjnych w obrębie ternu wskazanego do objęcia ochroną.
Na obszarze stanowisk archeologicznych dopuszcza się prowadzenie upraw
rolniczych ogrodowych, jednakże w sposób zapewniający ochronę przed zagrożeniami
dla znajdujących się w ziemi zabytków archeologicznych (np. poprzez zakaz zbyt
głębokiej
orki).
Dopuszcza
się
lokalizację
inwestycji
w
obrębie
stanowiska
archeologicznego jedynie po uzyskaniu właściwego pozwolenia wojewódzkiego
konserwatora
zabytków
i
przeprowadzenie
przed
inwestycją
badań
i
prac
wykopaliskowych na koszt inwestora.
W planie zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego ustala się powołanie
Nadwiślańskiego Parku Kulturowego. Plan ustala kształtowanie harmonijnego krajobrazu
kulturowego poprzez:
- powołanie w drodze Uchwały Rady Gminy nowej formy ochrony,
- opracowanie planu ochrony Parku Kulturowego,
- kontynuowanie tradycyjnych form osadnictwa,
- utrzymanie regionalno-historycznej skali i struktury jednostek osadniczych,
- skupianie zabudowy na zasadzie dogęszczania istniejącej struktury jednostek osadniczych
przy kontynuowaniu historycznego układu i charakteru,
- otaczanie wysoką zielenią obiektów dysharmonijnych,
- ograniczanie napowietrznych linii energetycznych na rzecz sieci podziemnych w otoczeniu
obiektów i zespołów zabytkowych,
- kształtowanie form zabudowy nawiązujących do istniejących obiektów o dużych walorach
kulturowych i historycznych.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 34 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
2.5. KIERUNKI
ROZWOJU
SYSTEMÓW
KOMUNIKACJI
I
INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ
2. 5.1.Systemy komunikacji
2.5.1.1.Drogi kołowe
Droga wojewódzka nr 801
Dla drogi wojewódzkiej nr 801, oznaczonej na rysunku KD-W ustala się klasę G o
szerokości w liniach rozgraniczających 30 m. Planowana jest przebudowa,
modernizacja drogi na całej szerokości gminy. Przebudowa powinna uwzględniać
realizację chodników, ścieżek rowerowych, serwisowych dróg zbiorczych,
ograniczających ilość pojedynczych włączeń do drogi, co poprawi bezpieczeństwo
zarówno na drodze jak i w jej otoczeniu. Na rysunku Studium wrysowano
planowaną obwodnicę w ciągu drogi wojewódzkiej.
1) ustala się następujące parametry techniczne dróg:
a) szerokość jezdni 7 - 14 m,
b) szerokość w liniach rozgraniczających - 25 m,
c) dostępność na skrzyżowaniach,
2) ustala się minimalne odległości budynków przeznaczonych na pobyt ludzi od
krawędzi jezdni:
a) domy mieszkalne i obiekty usługowe 1- kondygnacyjne - 30 metrów,
b) domy mieszkalne i obiekty usługowe o większej liczbie kondygnacji - 40
metrów,
c) szpitale, sanatoria i inne obiekty wymagające szczególnej ochrony - 130
metrów;
3) ustala się minimalne odległości od krawędzi jezdni dróg obiektów budowlanych
nie przeznaczonych na pobyt ludzi:
a) na obszarach zabudowanych - 10 metrów,
b) poza terenami zabudowanymi - 25 metrów;
4) na odcinku przebiegu projektowanej obwodnicy w rejonie wyznaczonej strefy
obserwacji archeologicznej wymagane jest przeprowadzenie wyprzedzających badań
przedinwestycyjnych,
5) na etapie realizacji obwodnicy należy uwzględnić lokalizację parkingów dla pojazdów
przewożących materiały niebezpieczne.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 35 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Drogi powiatowe
Studium utrzymuje dotychczasową sieć
dróg powiatowych. Drogi powiatowe
wymagają przebudowy i modernizacji celem dostosowania ich parametrów
technicznych, zgodnych z obowiązującymi przepisami w tym zakresie i stanu
nawierzchni do obowiązujących wymagań. Przebudowa i modernizacja tych dróg
powinna uwzględniać budowę chodników w terenach zabudowanych oraz budowę
ścieżek rowerowych poza terenami zabudowanymi.
Drogi gminne
Utrzymuje się dotychczasowy przebieg dróg gminnych. Przebieg ten zostanie
rozbudowany poprzez siec dróg gminnych wyznaczanych w planach miejscowych.
Drogi będą sukcesywnie przebudowywane i modernizowane celem poprawy
parametrów technicznych, zgodnych z obowiązującymi przepisami w tym
zakresie, poprawę stanu nawierzchni jezdni, budowy chodników w terenach
zabudowanych, budowy ścieżek rowerowych.
2.5.1.2. Koleje
Przebiegająca przez teren gminy linia kolejowa relacji Lublin-Warszawa (oraz
istniejący przystanek kolejowy w miejscowości Rudna Wielka, Świlcza, Trzciana)
przewidziana jest do kompleksowej modernizacji w związku z przystosowaniem
jej do europejskiej sieci kolejowej przez dostosowanie elementów infrastruktury
do wymogów ustalonych w umowach międzynarodowych AGTC. Modernizacja
nie wymaga wyznaczenia nowych terenów kolejowych. Modernizacja wymaga
realizacji bezkolizyjnych skrzyżowań z drogami kołowymi.
2.5.2.Zaopatrzenie w wodę
Studium ustala rozbudowę i modernizacje istniejących systemów zaopatrzenie w wodę
w oparciu o ujęcia wody z trzech ujęć wody podziemnej zlokalizowanych w:
- Stężyca,
- Długowola,
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 36 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- Brzeziny.
Jako kierunki rozwoju w zakresie zaopatrzenia w wodę zabezpieczenie potrzeb
mieszkańców gminy w sferze gospodarki wodno-ściekowej, w szczególności
- prawidłowa eksploatacja ujęć i sieci wodociągowych;
- konserwacja i przeglądy sieci i urządzeń wodociągowych;
- rozbudowę i przebudowę istniejących sieci wodociągowych.
- budowa nowego ujęcia wody w miejscowości Długowola
2.5.3. Gospodarka ściekowa
Studium ustala dalszą rozbudowę systemów kanalizacji sanitarnej. Zakłada się, ze
ścieki z wszystkich miejscowości gminy będą odprowadzane do gminnej oczyszczalni
ścieków, znajdującej się w przy granicy miasta Dęblin. Oczyszczalnia mechanicznobiologiczna typu SBR o przepustowości 1500 m3 /dobę przyjmuje ścieki z istniejącej
kanalizacji oraz ścieki dowożone z okresowo opróżnianych szamb; posiada duże
zdolności przerobowe. Usytuowanie obiektu uwzględnia potencjalną rozbudowę
oczyszczalni w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ścieki z miejscowości
położonych w południowo-wschodniej części gminy, Studium ustala systematyczną
rozbudowę sieci kanalizacji sanitarnej w systemach grawitacyjno-tłocznych (kolektory o
średnicach 110-300 mm) z obszarów zwartych miejscowości wsi, ze wszystkich jednostek
osadniczych. Odprowadzanie ścieków z terenów zabudowy rozproszonej, kolonijnej
wymaga realizacji indywidualnych przydomowych oczyszczalni ścieków bądź innych
indywidualnych rozwiązań technologicznych. Dopuszcza się alternatywne rozwiązanie
problemu gospodarki ściekowej, możliwe do zastosowania na terenach równinnych, tj.
wykorzystanie w procesie oczyszczania ścieków roślin bagiennych, głównie trzciny i
pałki wodnej. Oczyszczalnie korzeniowe ścieków bytowych mogą być tworzone dla
indywidualnych gospodarstw oraz dla wsi (części wsi), których liczba mieszkańców nie
przekracza 1000 osób.
2.5.4. Gospodarka odpadami
Przewiduje się objęcie selektywną zbiórką odpadów komunalnych cały obszar gminy
Stężyca.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 37 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Planuje się utworzenie Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych, który
przyjmować będzie m. in. świetlówki, zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne,
urządzenia zawierające freony, rozcieńczalniki, itp. substancje i odpady wyszczególnione
w
przepisach
o
odpadach
jako
niebezpieczne.
Systemem
zbiórki
odpadów
niebezpiecznych objęte zostaną wszystkie miejscowości gminy.
Celem zmniejszenia
ilości odpadów
organicznych
wskazuje się tworzenie
przydomowych kompostowników.
Planuje się utworzenie Centrum Gromadzenia Odpadów Wielkogabarytowych i
Budowlanych.
2.5.5. Elektroenergetyka
Rozwój systemów z zakresu elektroenergetyki zakładany jest w oparciu o istniejącą
poza terenem gminy stację redukcyjną wysokiego napięcia GPZ. W gminie będzie
prowadzona modernizacja i remont istniejących sieci elektroenergetycznych w
porozumieniu i współfinansowaniu z Zakładem Energetycznym. Zakres przewidywanych
prac obejmuje budowę stacji transformatorowych, linii średniego napięcia, remonty
istniejących sieci niskiego napięcia.
Zachowuje się przebiegi tras linii 110 kV i 15 kV. W Bezpośrednim sąsiedztwie
tych linii nie można prowadzić upraw wysokich, w tym nasadzeń drzew i zalesień.
Wszelkie zmiany sposobu użytkowania gruntów pod liniami i w ich bezpośrednim
sąsiedztwie powinny być uzgadniane z operatorem sieci.
Część sieci energetycznej w gminie Stężyca wymaga remontu kapitalnego, czyli
odtworzenia elementów najstarszych na średnim i niskim napięciu. Ponadto należy
wybudować odpowiednią do potrzeb ilość nowych stacji transformatorowych wraz z
liniami zasilającymi dla poprawy warunków napięciowych lub stworzenia możliwości
podłączenia nowych odbiorców energii.
Przy zagospodarowaniu terenu należy uwzględnić uwarunkowania wynikające z
przebiegu istniejącej infrastruktury elektroenergetycznej spełniające wymagania Polskich
Norm oraz obecnie obowiązujących przepisów. W przypadku kolizji projektowanych
obiektów z istniejącymi sieciami elektroenergetycznymi należy te sieci przystosować do
nowych warunków pracy określonych przez dysponenta sieci.
Wyklucza się z zadrzewiania obszary pod liniami energetycznymi w pasach:
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 38 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- dla linii 110 kV po 10 m w obie strony od osi linii,
- dla linii SN po 5,5, m w obie strony od osi linii.
2.5.6. Zaopatrzenie w gaz
Obecnie gaz doprowadzony jest do miejscowości Stężyca i Nadwiślanka, które leżą
wzdłuż trasy gazociągu dosyłowego. Gaz przesyłany jest gazociągiem dosyłowym średniego
ciśnienia z Dęblina (stacja redukcyjna Q=300m3/h) oraz siecią niskiego ciśnienia. Długość
sieci gazowej rozdzielczej ogółem wynosi 18179 m.
Na terenie gminy znajdują się złoża gazy ziemnego „Stężyca”. z rejonu eksploatacji
gazu na teren gminy Ryki przebiega gazociąg wysokoprężny, dla którego należy zachować
strefę wolną od zabudowy wynoszącą 15 m (liczoną od osi gazociągu).
Na terenie wyznaczonym na rysunku znajduje się teren górniczy „STĘŻYCA-1” (Decyzja
Ministra Środowiska nr DGe/MS/487-2152/2003 z dnia 28 marca 2003 r.). Na terenie należy
zachować strefy wolne od zabudowy od czynnych odwiertów o promieniu 50 m. W ramach
zasięgu odległości wolnych od zabudowy od sieci gazowych i odwiertów dopuszcza się
budowę nowych urządzeń, przebudowy, rozbudowy, remont i rozbiórki istniejących urządzeń.
Na terenie ośrodka technologicznego, związanego wydobyciem gazu, dopuszcza się budowę
nowych urządzeń, przebudowę, rozbudowę, remont i rozbiórki istniejących urządzeń.
Na terenach wolnych od zabudowy dopuszcza się prowadzenie prac poszukiwawczych,
budowę nowych gazociągów od nowo odwierconych odwiertów do ośrodka zbioru gazu.
Przewiduje się rozbudowę sieci gazowej dla potrzeb nowych odbiorców, w
szczególności terenów wszystkich usług komercyjnych, terenów aktywności gospodarczej,
rozwoju usług związanych z turystyką i rekreacja oraz nowej zabudowy mieszkaniowej.
Ustala się na terenie gminy Stężyca dostępność terenu do dalszych prac geofizycznych,
tj. badań geofizycznych, wierceń za ropą i gazem oraz inwestycji związanych z
zagospodarowaniem odkrytych zasobów, na podstawie koncesji i w uzgodnieniu z właściwym
w tym zakresie organem. Ustala się zachowanie stref (tzw. odległości bezpiecznych) dla
otworów czynnych o promieniu wynoszącym 50 m i 5 m dla otworów zlikwidowanych.
2.5.7. Telekomunikacja
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 39 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Telekomunikacja w gminie rozwijać się będzie w kierunku rozbudowy i
unowocześnienia systemu łączności, celem podniesienia standardu obsługi odbiorców.
Operatorzy telefonii przewodowej będą prowadzić budowę i rozbudowę sieci w oparciu o
własne programy. Oprócz rozwoju łączności przewodowej, rozwijać się będzie telefonia
bezprzewodowa, komórkowa, decyzje w celu rozbudowy sieci będą podejmowane w
oparciu o własne programy operatorów telefonii komórkowej. Dopuszcza się lokalizacje
nowych urządzeń telefonii przewodowej i komórkowej z obowiązkiem zachowania
wymogów przepisów odrębnych.
2.6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE
CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM
Do zadań publicznych o znaczeniu lokalnym należeć będą inwestycje z zakresu:
- budowy, modernizacji sieci dróg gminnych,
- budowy, modernizacji urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej,
- budowa gminnego punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych,
- zagospodarowanie terenów rekreacyjno-sportowych w dolinie rzeki Wisły,
- kontynuowanie inwestycji z zakresu gospodarki wodno-ściekowej,
- rozbudowa i modernizacja placówek oświaty, sportu i kultury,
- budowa ścieżek rowerowych.
2.7.
OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE
CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z
USTALENIAMI
PLANU
WOJEWÓDZTWA
REALIZACJI
I
ZAGOSPODAROWANIA
USTALENIAMI
INWESTYCJI
CELU
PRZESTRZENNEGO
PROGRAMÓW,
PUBLICZNEGO
O
SŁUŻĄCYCH
ZNACZENIU
KRAJOWYM.
Dla terenu objętego zamianą Studium brak jest programów zawierających zadania
rządowe służące realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego ustala na terenie gminy
Stężyca:
- utworzenie Nadwiślańskiego Parku Kulturowego,
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 40 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
- utworzenie Parku Krajobrazowego Doliny Środkowej Wisły,
- Dolina Wisły i tereny do niej przyległe objęte są ochroną Sieci Natura 2000,
- przez teren gminy przebiega droga wojewódzka nr 801 tzw. „Nadwiśłanka”. Plan
województwa ustala przystosowanie drogi poprzez modernizacje szlaku i lokalizacji usług
związanych z turystyką zmotoryzowana (Parkingi, motele, zajazdy, MOP-y), realizację
obwodnicy Dęblina w ciągu drogi wojewódzkiej.
Przebiegająca przez teren gminy trasa Kolejowa przewidziana jest do modernizacji.
.
2.8.
OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWIĄZKOWE JEST SPORZĄDZENIE
MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA
PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJACE
SCALEŃ
I
PODZIAŁU
ROZMIESZCZENIA
SPRZEDAŻY
NIERUCHOMOŚCI
OBIEKTÓW
POWYŻEJ
400
A
HANDLOWYCH
m2
ORAZ
TAKŻE
O
OBSZARY
POWIERZCHNI
OBSZARY
PRZESTRZENI
PUBLICZNEJ
W gminie Stężyca ustala się pasmowy układ zagospodarowania, w szczególności
pasmem rozwojowym są tereny przylegające do drogi wojewódzkiej nr 801. Dla
większości obszaru gminy obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Nowe plany miejscowe należy sporządzić dla tych terenów, na których będą realizowane
przestrzenie
publiczne.
Na
terenach,
na
których
będzie
wymagane
będzie
przeprowadzenie scaleń i podziałów, należy również sporządzić plan miejscowy. Na
terenach zabudowy mieszkaniowo-usługowej dopuszczona jest lokalizacja obiektów
handlowych, których powierzchnia handlowa przekroczy 400 m2.
Sporządzenie planu miejscowego wymagane jest dla terenów górniczych w związku z art.
ustawy z dnia Prawo górnicze i geologiczne. Na terenie gminy funkcjonuje teren górniczy
„STĘŻYCA-1” utworzony Decyzją Ministra Środowiska nr DGe/MS/487-2152/2003 z
dnia 28 marca 2003 r. Teren ten związany jest ze złożem gazu ziemnego
Przestrzeniami publicznymi są place, skwery, tereny sportu i rekreacji, szkoły wraz z
przyległymi boiskami, tereny pałacowo-dworskie wraz z przyległymi parkami i terenami
zieleni zabytkowej, tereny kościołów i wspólnot wyznaniowych. Tereny przestrzeni
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 41 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
publicznych występować będą w obrębie istniejących miejscowości oraz nowych terenów
wskazanych pod zabudowę mieszkaniową i mieszkaniowo-usługową.
2.9.
OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZADZIĆ
MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM
OBSZARY
WYMAGAJĄCE
ZMIANY
PRZEZNACZENIA
GRUNTÓW
ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE
Plany miejscowe, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego obejmować będą tereny planowanej zabudowy
letniskowej, dla których wymagane jest uzyskanie zgody na zmianę przeznaczenia
gruntów rolnych na cele nierolnicze i nieleśne.
2.10.
KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LEŚNEJ
PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
Dotychczas 51,7% lasów indywidualnych zaliczono do I grupy lasów ochronnych, w tym
43,2% spełnia funkcje glebochronne (utrwalanie wydm), natomiast 8,5% ma charakter lasów
wodochronnych. W pradolinie Wisły kompleksy leśne na siedliskach Bs, Bsw, BMsw, Ol
zaliczone są do I grupy ochronnej – lasy wodochronne i glebochronne. Na pograniczu sołectw
Prażmów i Brzeźce znajduje się niewielki fragment lasów pełniących funkcje glebochronne.
W dolinie Wisły fragmenty lasów na siedliskach Bsw, BMsw, Ol zaliczane są do I grupy
ochronnej – glebochronne.
W lasach obowiązują zasady gospodarowania określone w odpowiednim Planie
Urządzenia Lasu. Dla lasów położonych w obrębie gminy Stężyca istnieje aktualny
uproszczony leśny plan urządzeniowy. W ostatnich kilku latach na podstawie ustawy o
zalesieniach z 2001 roku (ustawa utraciła moc prawną w styczniu 2004 roku) zalesiono
kilkanaście hektarów gruntów prywatnych o najsłabszej klasie bonitacyjnej (V i VI).
Według Planu Zagospodarowania Województwa Lubelskiego z 2002 roku gmina
Stężyca wskazana jest jako obszar priorytetowy do zalesień w kontekście kształtowania
ciągłości przestrzennej ekosystemów leśnych. Grunty nieprzydatne do pełnienia funkcji
rolniczych będą stopniowo zalesiane. Realizacja programu dolesień w gminie sprawi, iż
lesistość wzrośnie tu do około 25 %.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 42 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
2.11. OBSZARY
NARAŻONE
NA
NIEBEZPIECZENSTWO
POWODZI
I
OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMNYCH
Opracowana na zlecenie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie w
2002 r. „Koncepcja programowo-przestrzenna zagospodarowania doliny i regulacji Wisły
odcinek Puławski, od ujścia Sanny do ujścia Pilicy od km 295,2 do km 456,8” oraz
opracowane w 2006 r. również na zlecenie RZGW w Warszawie „Studium dla potrzeb
ochrony przeciwpowodziowej Etap III” wyznaczają strefy zagrożenia powodziowego, w tym:
- obszary bezpośredniego zagrożenia powodziowego, czyli nieobwałowane obszary
dolin zalewane przy każdym wezbraniu powodziowym, również tereny między rzeką a
wałami przeciwpowodziowymi;
- obszary potencjalnego zagrożenia powodziowego wyznaczone zasięgiem wód o
prawdopodobieństwie pojawienia się raz na sto lat (Q 1%) oraz terenów wymagających
szczególnej ochrony dla wód o prawdopodobieństwie pojawienia się raz na dwieście lat (Q
0,5 %).
Na terenie gminy Stężyca w dolinie rzeki Wisły znajduje się wał przeciwopodziowy
mający swój początek w mieście Dęblin, kończący się w miejscowości Piotrowice. Obszar
międzywała wyznacza teren potencjalnego zagrożenia powodziowego, w którym ustala się:
- w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy przewidzieć, by w
granicach naturalnych zalewów wodą o prawdopodobieństwie p+1% nie planować nowej
zabudowy mieszkaniowej lub przemysłowej;
- lokalizacja zabudowy w rejonach zagrożonych powinna być poprzedzona ekspertyzą
geotechniczną w celu określenia stopnia ryzyka i wskazania działań minimalizujących to
ryzyko;
- w razie lokalizacji obiektów kubaturowych w odległości mniejszej niż 50 m od stopy
wału przeciwpowodziowego przed uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego należy uzyskać
zwolnienie od zakazu ich lokalizacji od marszałka województwa;
- zakaz prac ziemnych zmniejszających przekrój czynny koryta wielkich wód za
wyjątkiem robót regulacyjnych;
- zakaz upraw za wyjątkiem trwałych użytków zielonych, absolutny zakaz stosowania
nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin;
- dopuszcza się wykorzystanie dla celów sportowo-rekreacyjnych z możliwością
wyznaczenia i urządzenia tras wycieczek (pieszych, rowerowych, konnych);
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 43 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
-
zachowanie
w
możliwie
najwyższym
stopniu
korzystnych
warunków
przyrodniczych.
Zasięg wody Q1% prawie pokrywa się z zasięgiem wody Q 0,5 %. Obejmuje tereny
miejscowości: Stężyca, Prażmów, Brzeźce, Piotrowice, Drachalica. Zasięg wody stuletniej
wyznacza obszar zagrożenia powodziowego, który należy wyznaczyć w miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego. Dla tego obszaru obowiązują wymogi:
- ograniczenie i zakaz wykonywania nowych obiektów przemysłowych i innych
mogących spowodować wtórne szkody środowiskowe, np. skażenie wód, gruntów lub
atmosfery;
- zakaz inwestycji mogących znacząco wpłynąć na środowisko za wyjątkiem
niezbędnych urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej;
- w planowaniu zagospodarowania należy uwzględniać konsekwencje możliwego
zalewu w ramach oceny oddziaływania na środowisko sporządzanej dla inwestycji w procesie
inwestycyjnym;
- rozwiązania techniczne obiektów infrastruktury technicznej, znajdujące się w
obszarze potencjalnego zalewu powinny być poddane analizie pod katem ich odporności i
skutków ewentualnego zalewu, zmodernizowane w zależności od wyników tych analiz;
Na terenie gminy Stężyca nie zidentyfikowano obszarów zagrożonych osuwiskami na
odcinku rzeki położonym w granicach gminy.
2.12. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ W ZŁOŻU
KOPALINY FILAR OCHRONNY
Na terenie gminy Stężyca nie wyznacza się w złożu kopaliny filarów ochronnych.
2.13. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ
OBOWIĄZUJĄCE
NA
NICH
OGRANICZENIA
PROWADZENIA
DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY
Z DNIA 7 MAJA 1999 R. O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH
HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY (DZ. U. NR 41, POZ. 412 Z
PÓŹN. ZM.)
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 44 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Na terenie gminy Stężyca nie występują obszary pomników zagłady.
2.14. OBSZARY WYMAGAJĄCE PRZEKSZTAŁCEŃ, REHABILITACJI LUB
REKULTYWACJI
Wszystkie wyrobiska po wydobyciu kopalin należy rekultywować w kierunku leśnym,
lub wodno-rekreacyjnym, dopuszcza się inne formy zagospodarowania wyrobisk, np.
usługową lub produkcyjną, pod warunkiem zachowania wymogów ochrony środowiska.
2.15. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH
Terenami zamkniętymi w rozumieniu przepisów geodezyjno-kartograficznych w
gminie Stężyca są tereny kolejowe, położone wzdłuż torów kolejowych relacji LublinWarszawa w miejscowościach: Nadwiślana, Stara Rokitnia Kletnia, określone na rysunku
Studium. Nie wyznacza się strefy ochronnej od terenów kolejowych.
Na terenie gminy Stężyca znajduje się teren wojskowy rozumiany jako teren
zamknięty w rozumieniu przepisów geodezyjno-kartograficznych na północny wschód od
miejscowości gminnej. Na rysunku studium oznaczono strefę ochronną od tego terenu. Ze
względu na bliskość lotniska wojskowego w Dęblinie część obszaru gminy znajduje się w
strefie ograniczonego zainwestowania
2.16. INNE
OBSZARY
PROBLEMOWE,
W
ZALEŻNOSCI
OD
UWARUNKOWAŃ I POTRZEB WYSTĘPUJĄCYCH W GMINIE
Obszarem problemowym, wymagającym kompleksowego rozwiązania jest dolina
rzeki Wisły. Położenie w sąsiedztwie dużej rzeki oraz walory przyrodnicze wskazują ten
teren jako ważny element Przyrodniczego Systemy Gminy. Teren ten pokryty jest
licznymi starorzeczami. Teren ten zawiera znaczne pokładu torfu. Istnieje silna presja
zagospodarowania obszaru doliny rzeki, nie tylko do celów rekreacyjno-turystycznowypoczynkowych. Wschodnia część doliny obejmująca tereny miejscowości Stężyca,
znajdująca się w sąsiedztwie miasta Dęblina
jest planowana do zagospodarowania
turystyczno-rekreacyjnego.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 45 z 46
Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Stężyca
Obszar ten posiada warunki służące rozwojowi turystyki, sportu i rekreacji. Powinien
być chroniony z uwagi na położenie w strefie Sieci Natura 2000, duże walory
krajobrazowe, zarówno jako krajobraz naturalny jak i kulturowy.
Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie
Strona 46 z 46

Podobne dokumenty