Przemysl meblarski w Polsce na przykladzie Klose GFM
Transkrypt
Przemysl meblarski w Polsce na przykladzie Klose GFM
Gościcińska Fabryka Mebli Przemysł meblarski w Polsce na przykładzie Klose GFM Gościcińska Fabryka Mebli Branża meblarska w Polsce: •zalicza się ją do liderów eksportu i produkcji mebli na świecie gdzie w rankingach zajmuje odpowiednio 4 i 10 miejsce •wartość produkcji sprzedanej przemysłu meblarskiego w Polsce wyniosła w 2008 roku blisko 25 mld zł ( Meblarstwo generuje około 2% polskiego PKB ) •wartości eksportu wynosi 21 mld zł (ok. 6% całego polskiego eksportu) i zajmuje trzecie miejsce za przemysłem motoryzacyjnym oraz produkcją maszyn i urządzeń elektrycznych •w przemyśle meblarskim znajduje zatrudnienie około 120 tyś osób co stanowi blisko 7% ogółu zatrudnionych w Polsce •rynek mebli w Polsce jest wysoko konkurencyjny ponieważ aktywnie działa na nim około 100 firm zaliczanych do grupy dużych przedsiębiorstw, około 400 przedsiębiorstw średnich, 1000 firm małych (od 10 do 49 pracowników) i 5000 firm mikro •Liczbę przedsiębiorstw kooperujących z różnych branż powiązanych z produkcją mebli szacuje się na 20 tysięcy 1 Gościcińska Fabryka Mebli Polski sektor meblarski a rynek globalny : •w okresie ostatnich 20 lat polska branża meblarska przeżywała dynamiczny dynamiczny rozwój. Wartość eksportu liczona w dolarach amerykańskich wzrosła wzrosła ze 147 mln do ponad 7 mld dolarów •przemysł meblarski w Polsce osiągnął znaczącą pozycję dzięki działaniom działaniom proeksportowym i analizując w całości produkcję mebli w Polsce jest jest ona w 90% nastawiona na eksport •producenci polscy zdobyli uznanie i zaufanie klientów na wymagających rynkach Europy Zachodniej •na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia tracili na znaczeniu dotychczasowi liderzy produkcji meblarskiej tacy jak Włosi i Niemcy ustępując miejsca takim krajom jak Chiny i Polska •Polska posiada niezaprzeczalne atuty w postaci atrakcyjnej lokalizacji geograficznej oraz długich tradycji w produkcji mebli, a co za tym idzie również dostępu do wykwalifikowanych pracowników. Gościcińska Fabryka Mebli Wpływ światowego kryzysu gospodarczego na branże meblarską w Polsce Światowy kryzys gospodarczy, który dużym stopniu dotknął również polską gospodarkę nie ominął również naszej branży meblarskiej. Na jej kondycję i pozycję pozycję mają bowiem bardzo wyraźny wpływ zarówno czynniki makro jak i mikroekonomiczne 2 Gościcińska Fabryka Mebli Czynniki makroekonomiczne: •niedostateczny popyt na rynku krajowym – wynoszący jedynie 10% możliwości produkcyjnych polskiego przemysłu meblarskiego, •niedostateczny popyt na rynku międzynarodowym – w szczególności w kontekście zahamowania konsumpcji na skutek światowego kryzysu finansowego oraz konkurencji ze strony rozwijających się krajów o bardziej korzystnej strukturze kosztów takich jak np. Bułgaria, Rumunia i dalej Chiny, Indie, Wietnam oraz Malezja, •duża zmienność kursów walut – wobec realizowania sprzedaży głównie w walutach obcych – najczęściej w euro – a przy generowaniu kosztów w polskich złotych działalność gospodarcza narażona jest na trudne do przewidzenia ruchy walut oraz ataki spekulacyjne, •niska wiedza klientów zarówno indywidualnych jak i instytucjonalnych odnośnie znaczenia ergonomii mebli w kształtowaniu warunków pracy oraz zdrowia człowieka •słabo rozwinięta baza usługowa w zakresie badań i rozwoju oraz związane z tym faktem wysokie koszty dostępu do tego typu usług, •istotne luki w specjalistycznej ofercie szkoleniowej i doradczej z zakresu dotyczącego produkcji i sprzedaży mebli; •bariery administracyjno prawne – tj. złożoność procedur prawno-administracyjnych oraz wysokie obciążenia prowadzenia działalności gospodarczej. Gościcińska Fabryka Mebli Czynniki mikroekonomiczne: •brak rozpoznawalnych marek, •brak wyróżnika charakteryzującego wzornictwo, •niedostateczna innowacyjność produktów, •zbyt wolno rosnąca wydajność pracy, •wzrastające wymagania płacowe pracowników, które nie nadążają za wzrostem wydajności produkcji w efekcie obniżają rentowność produkcji meblarskiej, •problemy techniczne i technologiczne przy implementacji nowych materiałów i komponentów do produkcji mebli, •problemy techniczne na etapie kooperacji z dostawcami i spełnieniem przez nich parametrów jakościowych wszystkich dostaw, •niska świadomość potrzeby prowadzenia badań jak i korzystania z ich wyników zarówno w odniesieniu do nowych konstrukcji, parametrów technicznych procesu technologicznego oraz zmieniających się trendów rynkowych i zachowań zakupowych klientów, •znikoma znajomość zmieniających się mechanizmów i postaw zakupowych klientów, •niewielki potencjał własnego zaplecza w zakresie badań i rozwoju, •niechęć do podejmowania działań o charakterze kooperacji horyzontalnej, •niedostateczna wiedza odnośnie zalet współpracy kooperacyjnej o charakterze poziomym i pionowym. 3 Gościcińska Fabryka Mebli Działania zaradcze wobec skutków kryzysu •Działania makroekonomiczne •Działania mikroekonomiczne Gościcińska Fabryka Mebli Działania makroekonomiczne: •prowadzenie poprzez organizacje branżowe możliwie szerokiego lobbingu na rzecz branży wśród instytucji rządowych i pozarządowych. Wydaje się, że stałe zwracanie uwagi polskiego rządu na problemy branży w dłuższym okresie czasu przyniesie wymierne korzyści dla polskich przedsiębiorstw meblarskich. •w przypadku małych firm tworzenie różnego rodzaju formalnych bądź nieformalnych grup w ramach stowarzyszenia branżowego mających na celu wzrost rozwoju ekspansji i promocji na rynkach zagranicznych, uwzględniając aktualny potencjał popytowy (odnośnie klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych), a także podażowy tych rynków, nisze rynkowe i postawy zakupowe klientów, plany marketingowe dla konkretnych rynków oraz produktów, •aktywny udział przedsiębiorców w spotkaniach krajowych i międzynarodowych w celu wymiany doświadczeń szczególnie z zakresu specyfiki rynków zagranicznych i postaw zakupowych klientów na tych rynkach, specyficznych uwarunkowań prawnych, •opracowanie i realizacja programów edukacyjnych skierowanych do odbiorców mebli (indywidualnych oraz instytucjonalnych) na temat znaczenia ergonomii i jakości mebli w kształtowaniu warunków pracy oraz zdrowia człowieka – we współpracy z organizacjami rządowymi, pozarządowymi oraz uczelniami wyższymi, •opracowanie programów edukacyjno – szkoleniowych z zakresu szeroko rozumianego prowadzenia działalności gospodarczej np. finansów, zabezpieczania kontraktów eksportowych, itp., •wzrost znaczenia zaplecza badawczo – rozwojowego (aktywne prowadzenie badań zarówno samych mebli jak i badań marketingowych) oraz kreowanie warunków do rozwoju kontaktów kooperacyjnych pomiędzy przemysłem, a instytucjami naukowo-badawczymi. 4 Gościcińska Fabryka Mebli Działania mikroekonomiczne: •aktywny udział we wszelkiego rodzaju programach szkoleniowych i usługach doradczych z zakresu projektowania i kreowania wzornictwa, •inwestowanie w kreowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa, w tym między innymi w rozwój marek i oryginalne wzornictwo, •udział w różnego rodzaju przedsięwzięciach promujących oryginalne wzornictwo w trakcie krajowych i międzynarodowych wydarzeń branżowych, a także w mediach, •korzystanie z infrastruktury badawczo rozwojowej umożliwiającej rozwiązywanie problemów o charakterze technicznym lub technologicznym, a także weryfikacji danych na temat nowych materiałów i narzędzi, •aktywny udział w programach szkoleniowych i korzystanie z różnego rodzaju usług doradczych z zakresu organizacji, optymalizacji oraz nowoczesnych technik i materiałów mogących mieć zastosowanie w procesie produkcji mebli, •korzystanie z dostępnej wiedzy z zakresu najnowszych osiągnięć oraz sprawdzonych metod projektowania, produkcji, organizacji pracy oraz technik sprzedaży, •aktywny udział w programach szkoleniowych i doradztwie skierowanym do przedsiębiorców i pracowników z zakresu korzystania z wyników prac badawczo rozwojowych, •wspólne promowanie i wytyczanie jednolitych procedur prowadzenia badań w zakresie projektowania, produkcji, organizacji pracy oraz techniki sprzedaży, Gościcińska Fabryka Mebli Wpływ światowego kryzysu gospodarczego na KLOSE GFM Czynniki makroekonomiczne: •Spadek zamówień na rynku krajowym (spółka KMK) •Spadek zamówień na rynku niemieckim (spółka DKK) •Znaczne osłabienie się waluty Euro (90% naszej produkcji to eksport eksport do strefy euro) Czynniki mikroekonomiczne: •Zbyt mała rozpoznawalność marki Klose •Problemy z zaopatrzeniem, niedotrzymywanie terminowości przez kooperantów kooperantów •Problemy techniczne przy wdrażaniu nowych modeli 5 Gościcińska Fabryka Mebli Wzrost liczby upadłości w 2009 roku Zmiana o 55% w stosunku do III kwartału 2008 75 80 64 70 60 55 52 60 54 55 48 43 50 33 31 40 36 39 37 37 30 36 2008 2009 28 30 20 wrzesień lipiec sierpień maj czerwiec kwiecień luty marzec 0 styczeń 10 Gościcińska Fabryka Mebli Liczba upadłości rosła w 14 na 16 województw 100 90 80 70 60 50 40 III kw 2008 III kw 2009 30 20 opolskie podlaskie świętokrzyskie lubuskie warmińsko-mazurskie pomorskie lubelskie podkarpackie łódzkie małopolskie kujawsko-pomorskie zachodniopomorskie dolnośląskie wielkopolskie ślaśkie 0 mazowieckie 10 6 Gościcińska Fabryka Mebli Złoty ratuje eksport Lepiej wygląda sytuacja za granicą, gdzie trafia około 80 proc. produkowanych w Polsce mebli. Choć licząca blisko 6 tys. firm branża branża ma kłopoty z kryzysowym spadkiem popytu za granicą, słaby złoty w istotny istotny sposób zwiększa konkurencyjność polskich produktów i poprawia rentowność eksportu. W zeszłym roku jego wartość wyniosła 6,1 mld euro. W obecnej sytuacji lepiej na rynku radzą sobie eksportowi producenci producenci tańszych mebli – jak pokazują wyniki firm działających w segseg- mencie popularnym, środek ciężkości rynku przesuwa się w kierunku produktów ekonomicznych. ekonomicznych. Gościcińska Fabryka Mebli Zwolnienia w branży •Problemy szczególnie małych i średnich wytwórców wpływają na wielkość wielkość zatrudnienia w przemyśle meblarskim. W połowie 2008 r. szacowano, że liczba zatrudnionych zatrudnionych wynosi około 120 tys. Z naszych szacunków wynika, że w ciągu 12 miesięcy pracę straciło straciło ponad 7 proc. zatrudnionych. Wiele wskazuje na to, że na tym redukcja etatów się nie zakończy – na rynku nie brak upadłych bądź likwidowanych firm, z giełdowym Swarzędzem na czele, które nie zakończyły zakończyły jeszcze procesów zwolnień. •Jak kryzys wpłynie na kształt polskiego przemysłu meblowego? Komentatorzy spodziewają się konsolidacji branży. Część małych firm będzie musiała połączyć się z większymi podmiotami, by skuteczniej konkurować w okresie bessy. •Na kryzysie powinny wygrać duże przedsiębiorstwa, które mogą skuteczniej konkurować na kurczącym się polskim rynku i równocześnie czerpać profity z bardziej rentownej sprzedaży zagranicznej. Kto znajdzie się w tym gronie? Skorzystać powinni giganci z Black Red White i giełdowym Forte na czele. 7 Gościcińska Fabryka Mebli Zwolnienia w GFM W ciągu trzech lat załoga Gościcińskiej Fabryki Mebli zredukowana została o około 300 osób na 700 zatrudnionych 20072007-20082008-2009 PRZYCZYNY ZWOLNIEŃ TO: - REORGANIZACJIA FIRMY - WYMIANA PARKU MASZYNOWEGO - KRYZYS GOSPODARCZY Gościcińska Fabryka Mebli Wykres 7. Pracujący w sektorze meblarskim w tys. Osób 180 160 140 120 2007 100 2008 80 2009 60 40 20 ad ud zi eń gr ni k op li s t ń zie r pa źd ie ń iec rz es ie w sie rp li p iec m aj cz er w y m ar ze c kw iec ień lu t sty cz eń 0 8 Gościcińska Fabryka Mebli Obok tych istotnych danych równie ważne jest zatrudnienie w branży branży meblarskiej, które w wyniku kryzysu zostało drastycznie zmniejszone, zmniejszone, podobnie jak w innych branżach. W latach 2007 i 2008 występowały niewielkie zmiany zmiany w zatrudnieniu w przedsiębiorstwach z branży meblarskiej. Dopiero w końcowych miesiącach 2008 roku można zauważyć tendencję spadkową liczby osób osób zatrudnionych w tej branży. Przedsiębiorstwa najpierw ograniczają ograniczają bowiem godziny nadliczbowe, wysyłają pracowników na urlopy, rezygnują z pracy na na drugiej i trzeciej zmianie. Dopiero kiedy tendencja spadkowa sprzedaży utrzymuje utrzymuje się w dłuższym okresie, firmy podejmują decyzje o masowych zwolnieniach, zwolnieniach, co jest jednym z elementów restrukturyzacji w obliczu kryzysu. Bardzo drastyczny drastyczny spadek zatrudnienia nastąpił na przełomie roku 2008 i 2009, gdyż aż o ponad ponad 15 %, po czym pozostałe miesiące tego roku odznaczały się względną stabilnością stabilnością tej wielkości. Gościcińska Fabryka Mebli Polska jest liczącym się graczem na światowym rynku mebli. Jesteśmy Jesteśmy jednym z największych eksporterów, po Chinach, Włoszech oraz Niemczech.W ostatnich latach producenci narzekali na silnego złotego, który w znaczącym stopniu stopniu zmniejszał rentowność sprzedaży eksportowej. Ofiarą aprecjacji polskiej waluty waluty padła m.in. Adriana, swego czasu jeden z największych w Europie dostawców mebli mebli tapicerowanych dla IKEA, która w 2008 r. ogłosiła upadłość. Choć osłabienie polskiej waluty działa na korzyść eksporterów, nie wszyscy mają powody do radości. Podczas gdy najwięksi gracze po początkowych tarapatach radzą sobie coraz coraz lepiej, mniejsi z obawą spoglądają w przyszłość. Włodarze potentatów branży nie ukrywają, ukrywają, że coraz częściej otrzymują oferty przejęcia od mniejszych producentów. Ci Ci nie wytrzymują konkurencji, padają ofiarą nierzetelnych pośredników, mają problemy problemy z obsługą kredytów. W czasach prosperity szacowano, że w branży działa niemal niemal 6 tys. firm. Ile z nich przetrwa kryzys? Błażej Dowgielski - Parkiet 9 Gościcińska Fabryka Mebli Branża meblarska w Polsce radzi sobie stosunkowo dobrze. Mam tu na myśli zwłaszcza duże spółki, w tym giełdowe Forte i Paged. Gorzej jest ze średnimi średnimi i małymi podmiotami. Branży przede wszystkim sprzyja słaby złoty, dzięki któremu firmy mogą konkurować na rynkach eksportowych. Jest to szczególnie dobra informacja informacja w kontekście spadającego w całej Europie wolumenu sprzedawanych mebli. mebli. W Polsce rynek kurczy się o kilka procent, w Europie Zachodniej o ponad 10 10 proc., a w krajach dawnego ZSRR jeszcze bardziej. Perspektywy rozwoju branży w najbliższych najbliższych latach będą zależeć głównie od kursu EUR/PLN. Ostatnie lata wyraźnie pokazują, pokazują, że jej wyniki są bardziej skorelowane ze zmianami cen walut niż ze zmianami produktu produktu krajowego brutto. Branża meblarska w Polsce ma dużo większy udział w PKB, niż ma to miejsce w innych krajach. Około 80 – 90 proc. jej przychodów pochodzi z eksportu. Oczekując umocnienia złotego w najbliższych latach, o wynikach poszczególnych poszczególnych firm będzie decydować wysoka efektywność kosztowa, a przede wszystkim skuteczna skuteczna polityka stosowanych zabezpieczeń walutowych. Radosław Łukaszczuk - analityk, Millennium Dom Maklerski Przygotował Marek Albecki 10