Wycieczka Jeseniki

Wycieczka 2 Jeseniki
Wieża widokowa Złoty Chlum - Wierch ten (885 m n.p.m.) leży nad miastem Jesionik z
kamienną wieżą widokową o wysokości 22 m. Wieża ta została zbudowana w roku 1899
przez niemieckie zrzeszenie turystyczne. Z wieży widokowej nastala się przepiękny widok na
Góry Rychlebskie, Gruby Jesionik, Kralicki Śnieżnik, Górę Biskupską jak również na polskie
równiny.
Czarcie Skały - Olbrzymie mury składające się z masywnych piaskowcowych bloków – ich
sprawcą nie był nikt inny, tylko diabeł – wznoszą się one na zboczu nad drogą w pobliżu wsi
Lidečko. Osiągają długość 150 metrów i wysokość 20 metrów i są ulubionym miejscem
wspinaczy skałkowych.
Jeseniky są drugim - po Karkonoszach - najwyższym pasmem w Sudetach, oraz w całym
Masywie Czeskim. Licząc jednak jako całość Wysokie i Niskie Jesioniki, są one jeszcze
rozleglejsze, stając się przez to największym pasmem w całych Sudetach. Ich potężne wały
górskie charakteryzują się płaskimi grzbietami i stromymi zboczami. Ewenementem jest to,
że na najwyższy szczyt - Pradziad (1492 m n.p.m.) - można wjechać kursowym autobusem.
Nie należy jednak ulegać złudzeniu - tutejsze góry obfituję trudno dostępnymi i dzikimi
miejscami, a w zimie należą (obok Karkonoszy, Gór Izerskich i Orlickich) do najbardziej
zaśnieżonych. Natomiast okolice samego Pradziada nie mają pod tym względem konkurencji,
ze śniegiem zalegającym grubą pokrywą jeszcze w maju.
Z racji wysokogórskiego klimatu i krajobrazu, oraz tradycji uzdrowiskowych, Jesioniki są
świetnym terenem do uprawiania czynnej turystyki, narciarstwa (zarówno biegowego jak i
zjazdowego), oraz jazdy na rowerze. Gwarantuje to bogata oferta różnego rodzaju noclegów,
stara, ale sprawna i wydajna infrastruktura wyciągów narciarskich, oraz praktycznie
nieskończenie rozległy obszar dla narciarzy biegowych, turystów i kolarzy.
Przez Wysokie Jesioniki przechodzi najwyższa po przełęczy Okraj (1046 m n.p.m.)
przejezdna dla ruchu kołowego przełęcz w Sudetach - Czerwonohorskie sedlo (1013 m
n.p.m.). Malownicze serpentyny i stromy, długi podjazd gwarantują tu mocne wrażenia.
Geologicznie Jesioniki stanowią - jak większość pasm sudeckich - mieszaninę starych skał.
Zbudowane są ze skał krystalicznych i metamorficznych. Rzeźba gór - zrębowa. Występują
tutaj charakterystyczne dla pasma Sudetów zwietrzałe skałki, będące wielkimi atrakcjami
turystycznymi. W Wysokim Jesioniku pozostały także ślady po okresie zlodowacenia w
postaci cyrków polodowcowych.
Na prawie całym terenie Jesioników rozciąga się obszar chronionego krajobrazu o
powierzchni 740 km kwadratowych. W okolicach szczytu Pradziad rozciąga się rezerwat
przyrody o powierzchni 2031 ha.
Wieża widokowa na Biskupiej Kopie to najwyższy punkt widokowy w Górach Opawskich.
Jest jedną z najstarszych tego typu konstrukcji – jej historia sięga drugiej połowy XIX wieku.
Położona jest tuż obok granicy, po czeskiej stronie.
Pierwsza platforma widokowa na szczycie Biskupiej Kopy powstała w 1875 w formie
kamiennej piramidy. Istniała przez kilkanaście lat, po czym uległa zniszczeniu w wyniku
pożaru. W latach 80. XIX wieku szczytem zainteresowało się Morawsko-Śląskie Sudeckie
Towarzystwo Górskie (Mährisch-Schlesischer Sudetengebirgsverein, MSSGV). Początkowo
planowano wznieść wieżę murowaną, ale ostatecznie stanęła drewniana. Budową zajęła się
sekcja MSSGV ze Zlatych Hor – 9 lipca 1890 odbyło się uroczyste otwarcie. Pięciopiętrowa
wieża mierzyła 13 metrów i miała kształt ściętego ostrosłupa (przypominała piramidę i
dlatego nosiła nazwę Aussichtspyramide – piramida widokowa). Cztery stalowe liny
przyczepione do korzeni grubych drzew trzymały całość konstrukcji.
Dzięki wieży wzrósł ruch turystyczny w tej części gór – wybudowano więc schronisko,
poniżej szczytu, po austriackiej (obecnie czeskiej) stronie – nosiło ono nazwę Rudolfsheim.
Już w 1895 wieża została uszkodzona podczas burzy. Mimo przyznania kwoty na remont,
sekcja Zlate Hory postanowiła wieżę zburzyć i wybudować nową. W związku ze zbliżającą
się rocznicą 50-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa I przyszły obiekt zaplanowano
nazwać Kaiser Franz Josef Warte. Wydano specjalną odezwę, zapowiadającą budowę i
wezwano darczyńców do wspomożenia jubileuszowego dzieła. Ofiarodawcy szybko sie
znaleźli, pomagało również miasto Zlate Hory oraz inne sekcje MSSGV. Koszty budowy były
jednak większe niż się spodziewano – z powodów finansowych zrezygnowano z
wcześniejszego projektu ośmiobocznej więzy z okrągłym zakończeniem. Otwarta 26 sierpnia
1898 Franz Joseph Warte miała 18 metrów wysokości. Na szczycie namalowano panoramę z
widocznymi szczytami, odpowiednio opisanymi. Koszty budowy wyniosły 5189,59 florenów
(ponad 15 tys. austriackich koron), wpędzając sekcję ze Zlatych Hor w długi.
Wieża cieszyła się ogromną popularnością wśród turystów – w pierwszym roku odwiedziło ją
2000 osób, w następnym już 5705 i taka frekwencja utrzymywała się przez kilka następnych
lat. Wejście kosztowało 10 halerzy lub fenigów. Wpływy umożliwiły MSSGV nie tylko
utrzymanie wieży, ale też stopniową spłatę długów. W 1905 wydzierżawiono ją właścicielowi
schroniska Rudolfsheim.
W 1911 wieżę odwiedził król saski Fryderyk August. Wizytę upamiętniono specjalną tablicą,
a podpis monarchy wycięty z księgi pamiątkowej oprawiono i oszklono.
Podczas wojny ruch turystyczny mocno się zmniejszył. Tuż po jej wybuchu biskupstwo
wrocławskie, dotychczasowy właściciel gruntu, wydzierżawiło MSSGV ziemię pod wieżą.
Od 1919 turyści ponownie zaczęli odwiedzać wieżę, która jednak była w coraz gorszym
stanie technicznym. Poważniejszy remont wykonano w 1925. Dzierżawcą nadal był
właściciel Rudolfsheim, a w 1928 sekcja ze Zlatych Horów kupiła parcelę sąsiadującą z
terenami biskupimi i wymieniła je na teren pod budynkiem. Oznaczono go czterema
granitowymi słupkami, z których do dzisiaj zachowały się trzy. W wydawanych przez
Morawsko-Śląskie Sudeckie Towarzystwo Górskie biuletynach wieżę wspominano jednak
rzadko – patron źle się w ówczesnej Czechosłowacji kojarzył.
Uroczystości 40-lecia w 1938 był skromne – był to napięty okres kryzysu monachijskiego. W
latach II wojny światowej, kiedy wieża znalazła się w granicach III Rzeszy, wykorzystywano
ją do celów propagandowych – młodzież z Hitlerjugend wywieszała na niej flagi oraz
odgrywała fanfary.
Po II wojnie światowej obiekt szczęśliwie uniknął losu wielu zburzonych budynków ze strefy
przygranicznej i aż do 1966 był otwarty. Następnie zamknięto go, urządzając w środku
przekaźnik czeskiej telewizji, działający do 1990. Wtedy też otwarto ją na kilka dni, ale jej
stan techniczny był bardzo zły. Podczas kapitalnego remontu przeniesiono ją na nowy słup,
wymieniono tynk, schody, wyremontowano całą klatkę schodową. W 1996 obiekt ponownie
został udostępniony turystom