„ONI ZMIENILI ŚWIAT Temat: Rozwój techniki i wynalazki w tej

Zajęcia techniczne – klasa II - Gimnazjum w Tęgoborzy
„ONI ZMIENILI ŚWIAT”
„ONI ZMIENILI ŚWIAT”
Temat: Rozwój techniki i wynalazki w tej dziedzinie.
I.
Film „Najważniejsze techniczne wynalazki minionego stulecia”
(notatka własna)
10. samolot
9. czołg
8. rakieta na paliwo ciekłe
7. roboty
6. bomba atomowa (6 VIII 1945r. – Hiroszima)
5. bateria słoneczna
4. laser (lata 60-te XX wieku)
3. komputer
2. sztuczne serce
1. klonowanie (lata 90-te XX wieku, 1997r. I sklonowana owca Dolly)
II.
Pojęcia:
Wynalazek – nowe rozwiązanie techniczne, które nie zostało wynalezione wcześniej i nie
występowało w naturze.
Patent – dokument, który zapewnia wynalazcy wyłączne prawo do zarobkowego korzystania z
wynalazku.
Wzór użytkowy – rozwiązanie techniczne, które określa nowy kształt przedmiotu, jego budowę oraz
możliwości wykorzystania we współpracy z innymi przedmiotami. To rozwiązanie powinno mieć
trwałą postać, czyli musi być możliwe do wykonania.
Licencja – dokument prawny lub umowa określająca warunki korzystania z wynalazku, znaku
handlowego lub produktu.
Zadanie domowe. Korzystając z encyklopedii techniki, przyporządkuj okresom w dziejach podane
wynalazki. Uzupełnij tabelę.
silnik parowy, koło, samolot, narzędzia kamienne, pismo, mikroskop, krosno mechaniczne, kalendarz,
rower, lampa naftowa, radio, komputer, drewniane oszczepy
EPOKA
okres prehistoryczny
starożytność
średniowiecze
XVI-XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek
III.
WYNALAZEK
Polscy wynalazcy:
1. Stefan Władysław Bryła (1886–1943) – zaprojektował pierwszy spawany most,
2. Karol Chobrzyński (1809–1883) – opracował ruszt schodkowy,
3. Michał Doliwo-Dobrowolski (1862–1919) – zbudował prądnicę prądu trójfazowego oraz silnik
trójfazowy indukcyjny z wirnikiem klatkowym,
mgr Zofia Czech
Strona 1 z 3
Zajęcia techniczne – klasa II - Gimnazjum w Tęgoborzy
„ONI ZMIENILI ŚWIAT”
4. Stefan Drzewiecki (1844–1938) – udoskonalił maszyny do żeglugi podwodnej i lotnictwa,
5. Adam Głuchowski (1898–1968) – był konstruktorem samochodów,
6. Janusz Groszkowski (1898–1984) – skonstruował pierwszy na świecie metalowy magnetron
oraz próżniomierz jonizacyjny,
7. Jan Heweliusz (1611–1687) – zbudował pierwowzór peryskopu,
8. Jakub Hoffmann (1758–1830) – był współtwórcą łodzi podwodnej,
9. Stanisław Kierbedź (1810–1899) – skonstruował pierwszy w Rosji most stalowy,
10. Ignacy Łukasiewicz (1822–1882) – opracował metodę uzyskiwania nafty, zbudował lampę
naftową,
11. Rudolf Modrzejewski (1861–1940) – był konstruktorem mostów, w tym pionierem w zakresie
budownictwa mostów wiszących,
12. Gabriel Narutowicz (1865–1922) – był budowniczym elektrowni i zapór wodnych,
13. Kazimierz Noiszewski (1859–1930) – był wynalazcą w dziedzinie okulistyki, wynalazł
elektroftalm (sztuczne oko),
14. Kazimierz Prószyński (1875–1945) – był wynalazcą ręcznej kamery filmowej – aeroskopu,
pleografu,
15. Tadeusz Sendzimir (1894–1989) – był wynalazcą w dziedzinie hutnictwa, skonstruował
walcarkę do ciągłego walcowania,
16. Jan Szczepanik (1872–1926) – był między innymi wynalazcą podstaw fotografii barwnej i
zapisywania dźwięków oraz autorem ponad kilkudziesięciu wynalazków w dziedzinie telewizji,
17. Tadeusz Tański (1892–1941) – konstruował samochody, pojazdy pancerne i silniki lotnicze,
18. Mieczysław Wolfke (1883–1947) – wynalazł dwie odmiany ciekłego helu, opracował podstawy
holografii, czyli metody odtwarzania trójwymiarowych obrazów,
19. Jan Czochralski (1885–1953) – odkrył metodę otrzymywania monokryształów, bipolarny
tranzystor warstwowy,
20. Adam Ostaszewski (1860-1934) – „Leonard ze Wzdowa”, konstruktor lotniczy, model
samochodu,
21. Jacek Rafał Karpiński (1927-2010) – polski Bill Gates, projektant mikrokomputera
K-202 (film „Zagadki tamtych lat – co się stało z polskim Billem Gatesem?”),
22. Adam Adamandy Kochański (1631-1700) – matematyk, astronom i konstruktor zegarów,
23. Stefan Eugeniusz Tyszkiewicz (1894- 1976) – polski hrabia, inżynier i wynalazca – konstruktor
samochodu własnego pomysłu - Automobiles Ralf Stetysz,
24. Maria Salomea Skłodowska-Curie (1867 - 1934) – fizyczka, chemiczka, dwukrotna laureatka
Nagrody Nobla,
25. Mikołaj Kopernik (1473 - 1543) - astronom („O obrotach sfer niebieskich”, heliocentryczna
wizja Wszechświata), matematyk,
26. Erazm Józef Jerzmanowski (1844-1909) - "Polski baron", "ten, który oświetlił Amerykę", "polski
Nobel", powstaniec, emigrant, wynalazca, filantrop, milioner,
27. Witold Leon Julian Zglenicki (1850-1904) - filantrop, geolog, nafciarz, ojciec nafty bakijskiej,
„polski Nobel”, uczeń Dmitrija Mendelejewa,
mgr Zofia Czech
Strona 2 z 3
Zajęcia techniczne – klasa II - Gimnazjum w Tęgoborzy
IV.
1.
2.
3.
4.
„ONI ZMIENILI ŚWIAT”
Projekty
Życiorys
Wynalazek i zasada jego działania
Znaczenie wynalazku dla rozwoju współczesnego świata
Wykaz źródeł
Opracował(a):
Imię i nazwisko
Klasa II
(min. 2 a max 4 strony A4, czcionka Times New Roman 12, w nagłówku z lewej strony: „Zajęcia techniczne – kl. II Gimnazjum w Tęgoborzy”, a z prawej „Imię i nazwisko” wynalazcy, w stopce: „nr-y stron” wyrównane do prawej)
mgr Zofia Czech
Strona 3 z 3