SYGNET DRUKARSKI PETERA SCHÖFFERA MOGUNCJA (XV w.)
Transkrypt
SYGNET DRUKARSKI PETERA SCHÖFFERA MOGUNCJA (XV w.)
SYGNET DRUKARSKI PETERA SCHÖFFERA MOGUNCJA (XV w.) „Książka jest to mędrzec łagodny i pełen słodyczy. Puste życie napełnia światłem, a puste serce wzruszeniem.[…] Książka wszystko potrafi” Kornel Makuszyński Marzec 2014 Pod Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego JUBILEUSZOWY ROK 2014 ROKIEM CZYTELNIKA „My Kazimierz, z Bożej łaski król Polski i ziem: krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej, pomorskiej i ruskiej (…) postanowiliśmy w mieście naszym Krakowie wyznaczyć, obrać, ustanowić i urządzić miejsce, na któremby szkoła w każdym dozwolonym wydziale kwitnęła. (…) Wszystkim pospołu i każdemu z osobna przyrzekamy i dobrą wolą zaręczamy niżej wypisane artykuły w niniejszym piśmie zawarte, nienaruszone strzec i zachować, a w szczególności rektorom uniwersytetu, doktorom, mistrzom, scholarom, pisarzom, stacjonariuszom, bedelom (…) chcemy być panem łaskawym”. 2 Tak głosił akt fundacyjny Studium Generale, wydany 12 maja 1364 roku. W 2014 przypada 650 rocznica ustanowienia pierwszego polskiego uniwersytetu i zarazem powstania pierwszego dokumentu, w którym wymienia się oficjalnie funkcjonariusza powołanego do upowszechniania ksiąg. Studium Generale obecnie Uniwersytet Jagieloński 3 Dla upamiętnienia tej ważnej dla nauki i kultury polskiej daty Komitet Porozumiewawczy Bibliotekarzy, Księgarzy i Wydawców postanowił podjąć szereg działań, które pozwolą z jednej strony ocalić od zapomnienia naszą wspólną historię, a z drugiej przybliżyć społeczeństwu historię powstania książki i jej rolę w rozwoju intelektualnym i społecznym, ogłaszając Rok Jubileuszowy pod hasłem ROK 2014 ROKIEM CZYTELNIKA. Ideą obchodów, które oznaczać powinny czas szczególnie zintensyfikowanych działań całego środowiska, jest promocja książki i zawodów z nią związanych – bibliotekarzy, księgarzy, wydawców, drukarzy. Z badań Biblioteki Narodowej wynika bowiem, że odsetek nieczytających w naszym kraju przekroczył już 60 procent. Rok 2014 będzie „Rokiem czytelnika”. Organizacje zrzeszające bibliotekarzy, księgarzy, wydawców i drukarzy chcą w ten sposób uczcić 650 lat działań na rzecz książki. Sześć i pół wieku temu w Polsce pojawił się „stacjonariusz” czyli osoba, która pełniła zarazem trzy funkcje: wydawcy, księgarza i bibliotekarza. Pod nadzorem uczelni organizował on wytwarzanie, udostępnianie i rozprowadzanie ksiąg, wówczas jeszcze rękopiśmiennych. 4 Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła. Wisława Szymborska Bardzo serdecznie zachęcamy wszystkich, aby w tym jubileuszowym roku dołączyć do grona czytelników, bo czytanie wzbogaca psychikę człowieka, sprzyja rozwojowi uczuć i empatii, kształtuje wrażliwość i wpływa pozytywnie na kompetencje językowe, bo wzbogaca słownictwo. Czytanie jest swoistym kluczem do wiedzy, który zapewnia człowiekowi sukces. Opracowali uczniowie Szkolnego Koła Bibliotecznego pod opieką Barbary Klepackiej 5 Biblioteka szkolna zaprasza Myślę, w ięc czytam Czytam, w ięc Jestem Wszystkich chętnych zapraszamy do biblioteki szkolnej i zachęcamy do zapoznania się z nowościami. Wśród zakupionych książek są między innymi: Zbyt wiele szczęścia Alice Munro Laureatka Literackiej Nagrody Nobla 2013! „Najwspanialsza autorka opowiadań wśród żyjących pisarzy anglosaskich. Styl Alice Munro jest żwawy, zmysł obserwacji niezmordowany, ciekawość zachłanna, a zdania — zaczerpnięte z najczystszego źródła” Jonathan Penner, „The Washington Post" Dziesięć opowiadań znakomitej kanadyjskiej pisarki. Dziesięcioro głównych bohaterów (przeważnie bohaterek) i dziesięć historii rozgrywających się w dwudziestowiecznej Kanadzie i dziewiętnastowiecznej Europie. Niezależnie od tego, czy centralnym wydarzeniem w opowiadaniu jest napad z bronią w ręku czy rywalizacja o względy mężczyzny, wyuzdany rytuał czy potrójne morderstwo, intymna i wyciszona proza Alice Munro sprawia, że czytelnik czuje się, jakby dopuszczano go do najgłębiej skrywanych rodzinnych tajemnic. 6 Ciemno prawie noc Joanna Bator Pisarka, publicystka, nauczycielka akademicka. Autorka prac naukowych, esejów, powieści i opowiadań. Publikowała w „Gazecie Wyborczej”, „Twórczości”, „Czasie Kultury”, „Tygodniku Powszechnym”, „Kulturze i Społeczeństwie”. W magazynach „National Geographic” i „Voyage” pisze o swoich podróżach. Za książkę Japoński wachlarz (2004), która jest zbiorem zapisków z kilkuletniego pobytu autorki w Japonii, otrzymała nagrodę im. Beaty Pawlak, przyznawaną najlepszej antropologicznej pozycji roku oraz poznańską Nagrodę Wydawców. Za powieść Ciemno prawie noc odebrała nagrodę Nike w roku 2013. Studnia Grzegorz Filip W tej powieści nic nie jest oczywiste. Młoda kobieta osiąga za granicą sukces w biznesie. Po powrocie z dziećmi do kraju unika ojca, nawiązuje niefortunny romans. Wolna od sentymentów, niechętna roztrząsaniu przeszłości, jednak właśnie w niej odnajduje ważne dla siebie znaki. Ojciec, który czekał na nią dziesięć lat, nie potrafi odbudować zerwanych więzi. Zamiast działać, kreuje rozmaite światy przeżyć, a uczucia kieruje ku świeżo poznanym wnukom, choć właśnie na córce radzi mu się skupić nawiedzająca go tajemnicza postać o niepewnej tożsamości. Czy odmienne modele życiowe przekreślą szansę na zbliżenie się córki i ojca? Czy wiadomość z przeszłości zmieni życie obojga? To, co zostało Joudi Picoult Czy można wybaczyć niewybaczalne? Najbardziej poruszająca powieść Jodi Picoult! Ludzie doznają różnych strat, wielkich i małych. Można stracić kolejkę, cnotę, pracę, głowę, serce albo rozum. Można stracić dom na rzecz banku, patrzeć, jak dziecko wyjeżdża na stałe na drugi kontynent, a mąż popada w demencję. Strata to nie tylko śmierć, a żal ma wiele postaci. Osamotniona Sage Singer, zrozpaczona po śmierci matki, zaprzyjaźnia się ze starszym panem, ulubieńcem lokalnej społeczności, emerytowanym nauczycielem. Pewnego dnia Josef prosi ją o nietypową przysługę: chciałby, aby pomogła mu umrzeć. Wyznaje, że nie jest tym, za kogo przez wiele lat się podawał. Mężczyzna skrywa straszną tajemnicę z przeszłości, sięgającą czasów II wojny światowej i masowych mordów na ludności żydowskiej. Czy Sage zgodzi się mu pomóc? Czym będzie wówczas jej czyn: aktem miłosierdzia wobec drugiego człowieka czy wymierzeniem sprawiedliwości bezwzględnemu naziście? Czy ma do tego prawo? 7 Doktorzy Erich Segal Rok 1958. Piątka młodych ludzi, Laura, Barney, Bennet, Hank i Seth, zostaje przyjęta na pierwszy rok studiów w najbardziej prestiżowej uczelni medycznej w USA – Szkole Medycznej Uniwersytetu Harvarda. Poznajemy ich splatające się losy, od czasów studenckich, poprzez staże zawodowe, aż po 1978 rok, kiedy są już doświadczonymi lekarzami, specjalistami w dziedzinie pediatrii, psychiatrii, chirurgii, ginekologii i interny. Każdy z nich ma własne marzenia, za których spełnienie zapłaci określoną cenę. Poczwarka Dorota Terakowska Adam i Ewa, bohaterowie powieści, żyją prawie jak w serialu. Mają po trzydzieści lat i starannie opracowany rodzinny biznesplan . Ład ich świata burzy pojawienie się córeczki, innej, niż oczekiwali. Mężczyzna i kobieta każde na swój sposób poznają to nowe życie. Między odrzuceniem a miłością kryje się niejedna tajemnica. Klątwa mozaiki Giulio Leoni W jednym z florenckich klasztorów znaleziono zwłoki wybitnego mozaicysty. Wkrótce ginie kolejny człowiek, którego śmierć w tajemniczy sposób łączy się z symbolem pentagramu widniejącym na niedokończonej mozaice... Bez sentymentów Erich Segal Początek lat 50. Dziewiętnastoletnia Nina Porter podejmuje pracę w kancelarii nowojorskiej agencji teatralnej. Jest mimowolnym świadkiem bezpardonowej walki o władze i uznanie. Po latach sama zostaje agentem i szybko pnie się na szczyty. Jednocześnie wiąże się z człowiekiem, na którym ciąży opinia nieudacznika i pechowca. Oboje bardzo pragną dziecka. Kiedy okazuje się, że jedno z nich jest bezpłodne, decydują się na adopcję. Danny sprawia ogromne problemy wychowawcze, jest chłopcem o nieposkromionej energii. Elliott nie wytrzymuje psychicznie roli męża i ojca, opuszcza Ninę i wyjeżdża do Kalifornii, gdzie otwierają się dla niego nowe możliwości... 8 Upadek Króla Artura J.R.R. Tolkien Upadek króla Artura, jedyną wyprawę J.R.R. Tolkiena do świata legend arturiańskich, można śmiało uznać za jego najlepsze osiągnięcie w posługiwaniu się staroangielskim metrum. Przekształcił on dawne opowieści, nadając im atmosferę powagi i nieuchronności wydarzeń: zamorską wyprawę Artura, króla Brytanii, do dalekich pogańskich krain, ucieczkę Ginewry z Kamelotu, wielką bitwę morską po powrocie Artura do Brytanii, portret zdradzieckiego Mordreda, pełne udręki rozważania Lancelota w jego francuskim zamku. Niestety, „Upadek króla Artura” to jeden z tych poematów, których pisanie Tolkien zarzucił. Jednakże z tekstem poematu jest związanych wiele rękopisów, z których wyłaniają się wyraźne, choć tajemnicze związki zakończenia legendy arturiańskiej z „Silmarillionem” oraz niezrealizowany opis gorzkiego końca miłości Lancelota i Ginewry. Nawet w tej fragmentarycznej i niedokończonej postaci „Upadek króla Artura” jest ewidentnie dziełem J.R.R. Tolkiena. To niedokończona, lecz niezwykle frapująca nowa wersja być może najsłynniejszej i najbardziej ulubionej brytyjskiej legendy, według syna autora i opiekuna jego literackiej spuścizny, Christophera Tolkiena, rozpoczęta na początku lat trzydziestych XX wieku i zarzucona w 1937 roku. Może nie był to zbieg okoliczności, że w tym właśnie roku został wydany „Hobbit”, dający czytelnikom przedsmak wymyślonego świata, który miał ukształtować wyobraźnię XX wieku i sięgnąć w wiek XXI. Tuwim. Wylękniony bluźnierca Mariusz Urbanek Nazywano go księciem poetów, debiut porównywano do debiutu Adama Mickiewicza, a dzieło jego życia Kwiaty polskie zestawiano z Panem Tadeuszem. Napisał wiele wierszy i piosenek, które przeszły do legendy: Miłość ci wszystko wybaczy śpiewaną przez Hankę Ordonównę, Grande Valse Brillante w wykonaniu Ewy Demarczyk, Wspomnienie z muzyką Czesława Niemena. Jego Ptasie radio i Lokomotywa do dziś nie mają sobie równych w polskiej literaturze dziecięcej, Bal w Operze wciąż na nowo i z tą samą precyzją opisuje rzeczywistość Polski. A muzycy punkowi odkryli Tuwima anarchistę i alterglobalistę. Książka Mariusza Urbanka opisuje meandry losu i kulisy twórczości Juliana Tuwima – poety, tekściarza kabaretowego, tłumacza, bibliofila, kolekcjonera, badacza i popularyzatora dziejów kultury. 9 Uwaga!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Czytanie książek pomaga w karierze Mark Taylor, z Wydziału Socjologii Oxford University odkrył, że nastolatkowie czytający książki mają większe szanse na zrobienie kariery zawodowej. Do takiego wniosku doszedł analizując kwestionariusze 17 200 osób, które wypełniły je w wieku 16, a następnie 33 lat. W pierwszej serii kwestionariuszy pytano o spędzanie czasu poza szkołą, a druga seria opisywała przebieg kariery edukacyjnej i zawodowej takich osób. Okazało się, że kobiety, które w wieku 16 lat czytały książki, miały 39-procentową szanse na osiągnięcie w wieku 33 lat wysokiej pozycji zawodowej. Te, które książek nie czytały, miały 25-procentową szansę. W przypadku mężczyzn odsetek ten wynosił 58% u czytających i 48% u nieczytających. Żadna inna aktywność - uprawianie sportu, zwiedzanie muzeów, chodzenie do kina, na koncerty, gotowanie, szycie - nie miało znaczącego wpływu na późniejszą karierę. Z badań wynika, że w czytaniu dla przyjemności jest coś specjalnego. Pozytywne skutki z tym związane nie pojawiają się w żadnym innym rodzaju aktywności - twierdzi Taylor. Wyjaśnieniem tego fenomenu może być albo fakt, że czytanie zwiększa bystrość umysłu, albo, że pracodawcy chętniej zatrudniają kogoś, kto ma podobne do nich wykształcenie i doświadczenia lub też, że osoby bardziej zainteresowane uczeniem się, więcej czytają. Czytanie zwiększa też szanse dostania się na uniwersytet. Nie bądź statystycznym Polakiem, czytaj więcej niż jedną książkę rocznie ! Opracowali uczniowie Szkolnego Koła Bibliotecznego pod opieką Barbary Klepackiej 10 SPOTKANIE POETYCKIE W SALONIKU LITERACKIM „Co mi mówisz górski strumieniu? w którym miejscu ze mną się spotykasz? Ze mną, który także przemijam?...” Biblioteka to szczególne miejsce w szkole. Wspomaga i otacza opieką nie tylko uczniów zdolnych, ale tych najsłabszych mających trudności w nauce pisania i czytania. od 5 września 2013 roku prowadzone są warsztaty wyrównawcze dla uczniów (dyslektyków). W Saloniku literackim rozmawiamy o literaturze, poprawności językowej, kulturze słowa. Należy pamiętać o tym, że język jest wartością samą w sobie, dzięki pięknu, jakie zawiera się w nim, dzięki związkowi z narodem i jego kulturą. Poezja jest ważna w życiu młodego człowieka, który interesuje się nią. Jan Paweł II powiedział: ,,Poezja to wielka pani, której trzeba się całkowicie poświęcić, bawiam się, że nie byłem wobec niej zupełnie w porządku.” 11 marca 2014 roku odbyło się specjalnie spotkanie w Saloniku literackim poświęcone poezji Karola Wojtyły. Uczniowie zapoznali się z twórczością literacką Jana Pawła II. Poezja była ważna w życiu wielkiego Polaka. W swoich utworach zachwyca się pięknem otaczającego świata, gdzie na każdym kroku widać obecność Boga. Poezja ta jest przepełniona nadzieją rozważań człowieka, który całe swoje życie oddał Bogu i ludziom. Odzwierciedla jego duchowe, wewnętrzne dojrzewanie. Daje odpowiedź do zrozumienia jego aktywności kapłańskiej i papieskiej. Często w poezji Karola Wojtyły pojawiają się motywy z zapytaniem o tożsamość, doświadczenie historii, znaczenie spuścizny, kultury antycznej. Ksiądz Machniak podkreśla, że mocny jest motyw wiary, spotkania z Jezusem Chrystusem. Młodzież z dużym zainteresowaniem czytała oraz recytowała wiersze Karola Wojtyły. Jan Paweł II był nie tylko osobą duchowną, ale przede wszystkim autorytetem moralnym. Jego osobowość, misja, nauczanie i twórczość literacka mają bez wątpienia duży wpływ na kształtowanie wartości wielu ludzi. Poezja jest liryczna i refleksyjna jest wewnętrznym doświadczeniem, gdzie historia zmierza do pojednania. Poezja ta ukazuje wizję świata, sposób pojmowania wartości, relacji międzynarodowych i odniesienia do siebie samego. Wiersze wzruszyły uczniów swoją prostotą i wymową. Ich siłą jest pozbawiona patosu obserwacja rzeczywistości i paradoks, zderzenie jednostki z historią, światem.Recytacja wierszy na pewno w dużym stopniu wpłynęła na kształtowanie się systemu wartości. Na zakończenie wszyscy zaśpiewali ,, Barkę” „Miłość mi wszystko wyjaśniła, Miłość wszystko rozwiązaładlatego uwielbiam tę Miłość gdziekolwiek by przebywała…” Karol Wojtyła 11 A literary salon A library is a special place at school. It helps and takes care not only of the cleverest students but also of those with reading and writing problems. Since 5th September 2013 the special workshops have been conducted for students who want to catch up with learning material (for dyslectic students). At the literary salon we talk about literature, language correctness, the culture of the word. Language is a value in itself thanks to its beauty, its connection with people and their culture. Poetry is important in life of those young people who are interested in it.John Paul II once said: „Poetry is a great lady to whom you must totally sacrify yourself. I’m afraid I was not thoroughly fair to Her.” On March 11th at the literary salon there was a special meeting dedicated to Karol Wojtyłła’s poety. The students learned about the literary output of John Paul II. Poetry was very important in his life. In his poems he admires the beauty of the world where he can see the presence of God. This poety is full of hopes of a man who dedicated his life to God and to other people. It reflects his spiritual, inner growing and gives the answers how to understand his activities as the Pope and the priest. In Karol Wojtyłła’s poety there are some questions about identity, historical experience,the meaning of heritage, antique culture. Priest Marciniak emphasizes the strong motive of faith, the meeting with Jesus Christ. Young people read and recited Wojtyłła’s poety with a great interest. John Paul was not only a clergyman but first of all a moral authority. His personality, mission, teaching and literary output have, without doubt, a great impact on shaping people’s values.His poety is lyrical and reflexive, is an inner experience where history aims at reconciliation. This poety shows the vision of the world, the way of understanding the values, international relations. The poems moved the students with simplicity and significance.. Their strength lies in the observation of reality without any pathos and paradox, in the clash of an individual with history and the world. This recitatio of poetry had a great influence on the formation of the system of values. At the end of the meeting everybody sang Barka. „Love explained eveything to me Love solved everything That’s why I adore this Love Wherever it is’’ Karol Wojtyłła Tekst przetłumaczyła młodzież pod kierunkiem A. Patkowskiej 12 Nasze Działania Konkurs „Myślę, więc czytam …” Uczniowie Szkolnego Koła Bibliotecznego zorganizowali konkurs na fotografię lub komiks promujący czytanie książek pod hasłem „Myślę, więc czytam …”. Warunkiem uczestnictwa w konkursie było dostarczenie fotografii albo komiksu promującego czytanie książek. Podsumowanie konkursu i wręczenie książkowych nagród odbędzie się dnia: 23.04.2014 w przypadający w tym dniu Międzynarodowy Dzień Książki i Praw Autorskich. 13 Wystawa „Z Lamusa” Przygotowano wystawę książek „Z Lamusa”, na której zaprezentowano m.in. książkę z 1619 r. ! „Super Tumulum Generosi Domini D”. Stanislai Zborovvsky, MDCXIX oraz wydawnictwa z lat: 1846, 1856, 1884 i 1898 roku a także reprinty: „Herby rycerstwa polskiego” Bartosza Paprockiego uznawany za najstarszy polski zbiór heraldyczny, „Encyklopedię staropolską” Aleksandra Brucknera i Karola Estreichera, „Encyklopedię staropolską” Zygmunta Glogera, „Rok Myśliwca” Wincentego Pola, „Polski kodeks honorowy” Zygmunta Boziewicza, „Dzieła Polskie” Jana Kochanowskiego oprawione w prawdziwą skórę i złocenia. Oprócz książek polskich prezentowane były wydawnictwa wydane w języku niemieckim i francuskim oraz hebrajskim, wydane w Berlinie, Wiedniu, Paryżu i Wilnie. Książki eksponowane na wystawie pochodzą ze zbiorów naszej biblioteki oraz ze zbiorów prywatnych Anny Milewskiej-Maciąg, Antoniny Telickiej-Boneckiej oraz Barbary Klepackiej. IV Wewnątrzszkolny konkurs literacko-czytelniczy „Czytam, bo lubię” Konkurs adresowany jest do uczniów klas pierwszych Zespołu Szkół nr 1 im. Władysława Grabskiego w Lublinie i odbywa się w dwóch etapach: klasowym i szkolnym. Najpierw nauczyciele wychowawcy wybiorą Klasowego Mistrza Głośnego Czytania, który będzie reprezentował młodzież w II etapie konkursu. Po szkolnym etapie komisja wybierze spośród reprezentantów klasowych Szkolnego Mistrza Głośnego Czytania. Kto zbierze najwięcej głosów zostanie zwycięzcą i otrzyma dyplom. 14 Warsztaty w „Ośrodku Brama Grodzka Teatr NN” W lutym i marcu 2014 r. uczniowie naszej szkoły pod opieką wychowawców, uczestniczyli w warsztatach upamiętniających zagładę lubelskich Żydów. Podczas warsztatów młodzież poznała przedwojenną historią polsko-żydowskiego Lublina oraz życie codzienne w dzielnicy żydowskiej zlokalizowanej na lubelskim Podzamczu w sąsiedztwie naszej szkoły. Uczestnicy warsztatu obejrzeli stałą wystawę „Lublin. Pamięć Miejsca”, a także „Pamięć Sprawiedliwych” w tym m.in.fotografię przedwojennego Podzamcza, fotoplastykony ze zdjęciami ulic, makietę dzielnicy żydowskiej oraz instalację artystyczną „Martwy Las”. Uczniowie tworzyli dwujęzyczne imienne wizytówki oraz plakaty dotyczace „Akcji Reinhardt” na Lubelszczyźnie. Datę 16 marca uznaje się za początek likwidacji lubelskiego getta i co roku jest ona upamiętniana wydarzeniem Misterium Światła i Ciemności. Młodzież odczytywała zachowaną listę nazwisk osób przesiedlonych z Podzamcza do ostatniego lubelskiego getta. Punktem kulminacyjnym wydarzenia było wygaszenie oświetlenia na Podzamczu - terenie byłej dzielnicy żydowskiej. Dzięki uczestnictwu w warsztatach uczniowie mogli przypomnieć sobie historię naszego miasta, w którym spotykały się różne kultury, tradycje i religie. 15 Wizyta Pani Heleny Miczyńskiej Dnia 18 marca zorganozowano spotkanie z Panią Heleną Miczyńską. Pani Helena, jako córka polskiego oficera zamordowanego w Katyniu jest członkiem Stowarzyszenia Rodzina Katyńska Lublin. W roku 1989, kiedy Polska odzyskała niezależność, a Katyń przestał być słowem tabu i w Lublinie powstało Stowarzyszenie Rodzina Katyńska, była jednym z jej pierwszych członków. Od początku uczestniczyła w pracy Stowarzyszenia, realizując założenia, jakim było odkłamywanie fałszowanej przez pół wieku historii zbrodni katyńskiej. Na spotkaniu z młodzieżą Pani Miczyńska dzieliła się wspomnieniami o swoim dzieciństwie w Wilnie, w Nadleśnictwie Smorgonie przed wybuchem wojny, w trakcie okupacji sowieckiej, okupacji niemieckiej oraz o życiu na terenach odzyskanych już po wojnie. Pomimo wielu tragicznych przeżyć jakich nie oszczędziło życie Pani Miczyńskiej , okazała się ona osobą bardzo ciepłą, serdeczną, życzliwą i pełną humoru. Opracowali uczniowie Szkolnego Koła Bibliotecznego pod opieką Barbary Klepackiej 16 Prawa Autorskie Prawa autorskie - ogół praw należących do autora danego utworu bądź innego dzieła upoważniające go do decydowania o użytkowaniu dzieła i czerpaniu z niego korzyści (np. materialnych). Podział praw autorskich: autorskie prawa osobiste autorskie prawa majątkowe Autorskie prawa osobiste – zespół uprawnień, jakie przysługują twórcy utworu. Autorskie prawa osobiste chronią „intelektualny” związek twórcy z jego dziełem. Autorskie prawa majątkowe – zespół uprawnień, jakie przysługują twórcy danego utworu, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii ekonomicznych tych uprawnień. Przedmiotem prawa autorskiego są utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe) 17 Licencja-dokument prawny lub umowa, określająca warunki korzystania z utworu, którego dana licencja dotyczy. Właściciel praw autorskich, znaku handlowego lub patentu może (i często to robi) wymagać od innych posiadania licencji jako warunku użytkowania lub reprodukowania licencjonowanego utworu. Wyróżnia się licencje: pełną, wyłączną, niewyłączną, otwartą, przymusową oraz sublicencje. GNU jest to Uniksopodobny system operacyjny będący wolnym oprogramowaniem – respektuje Waszą wolność. Możecie zainstalować wersje GNU (konkretnie systemy GNU/Linux), które są w całości wolnym oprogramowaniem. Projekt GNU został zapoczątkowany w roku 1984 aby opracować system operacyjny GNU. Nazwa „GNU” jest rekurencyjnym akronimem znaczącym „GNU's Not Unix!” [GNU nie jest UNIXem]. „GNU” się wymawia po prostu gnu jako jedna sylaba z twardym 'g'. System Unikso-podobne jest zbiorem programów, bibliotek i narzędzi deweloperskich, oraz programu, nazywanego jądrem systemu, który przydziela zasoby i komunikuje się ze sprzętem. Jądro GNU, nadal nie jest gotowe do użytku codziennego. GNU jest zwykle używane z jądrem o nazwie Linux. Ta kombinacja to System Operacyjny GNU/Linux. GNU/Linux jest używany przez miliony ludzi, choć wielu przez pomyłkę nazywa go „Linux”. logo systemu Przykładowe darmowe licencje: Freeware- oprogramowanie można za darmo rozprowadzać i nieodpłatnie wykorzystywać, ale kod źródłowy jest zamknięty (tzn. nie jest udostępniony i nie można w niego ingerować). Może zawierać w umowie licencyjnej pewne ograniczenia (np. tylko do użytku domowego, uniemożliwiając zastosowanie w firmach). Wolne oprogramowanie- wiele rodzajów licencji (np. GNU ) Adware- oprogramowanie rozpowszechniane za darmo i zawierające (wyświetlające) reklamy. Zwykle jest możliwość zakupu płatnej wersji programu nie zawierającej reklam. Shareware- oprogramowanie rozpowszechniane za darmo z pewnymi ograniczeniami 18 funkcjalności lub możliwością przejścia do pełnej wersji po uiszczeniu opłaty. Często spotyka się programy z ograniczoną liczbą uruchomień lub tzw. okresem próbnym. Czym jest wolne oprogramowanie ? Wolne oprogramowanie to kwestia wolności użytkownika aby uruchamiał, powielał, rozprowadzał, badał, zmieniał oraz ulepszał oprogramowanie. Konkretnie, wolne oprogramowanie daje użytkownikowi cztery prawa: Wolność do uruchamiania programu, w dowolnym celu (wolność 0). Wolność analizowania, jak program działa i dostosowywania go do swoich potrzeb (wolność 1). Warunkiem koniecznym jest tu dostęp do kodu źródłowego. Wolność do rozpowszechniania kopii, byście mogli pomóc innym ludziom (wolność 2). Wolność udoskonalania programu i publicznego rozpowszechniania własnych ulepszeń, dzięki czemu może z nich skorzystać cała społeczność (wolność 3). Warunkiem koniecznym jest tu dostęp do kodu źródłowego. Bibliografia: http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_autorskie Opracowała Natalia Kwietniewska 1bt pod opieką Małgorzaty Ostrowskiej 19 Stwardnienie rozsiane jest powoli postępującą chorobą ośrodkowego układu nerwowego. Choroba ujawnia się nagle. Atakuje w pełni sprawnych ludzi. SM nie jest chorobą dziedziczną Różnorodny i niejednoznaczny obraz objawów, ich nieregularne rozmieszczenie w czasie oraz występowanie symptomów niecharakterystycznych dla schorzeń neurologicznych sprawiają, że postawienie diagnozy w przypadku stwardnienia rozsianego przysparza neurologom i diagnostykom wielu problemów. SM jest nieuleczalną, przewlekłą chorobą prowadzącą do trwałej niepełnosprawności. Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj między 20. a 40. rokiem życia. Dzięki leczeniu i rehabilitacji można zwolnić jej postęp. Stwardnienie rozsiane bezpośrednio nie zagraża życiu, ponieważ ma przebieg fazowy lub postępujący, ale ponad połowa chorych umiera po latach na powikłania z nim związane. U chorych na SM występują trzy zjawiska: 1. W mózgu i rdzeniu kręgowym pojawiają się ogniska zapalne. 2. Osłonka mielinowa komórek dotkniętych zapaleniem ulega uszkodzeniu. Proces ten nosi nazwę demielinizacji. 3. Włókna nerwowe, tzw. aksony, pozbawione osłonki mielinowej funkcjonują wadliwie. Osłonka mielinowa jest rodzajem izolacji, w której przerwy umożliwiają szybkie przesyłanie sygnałów na odległość. Jej uszkodzenie zaburza ten proces - przekazywanie sygnałów zachodzi zbyt wolno albo wcale nie zachodzi. 20 Bibliografia: http://pl.wikipedia.org Opracowała Kasprzak Natalia 1bt pod opieką Małgorzaty Ostrowskiej 21 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Imię starszego brata Karola Wojtyły. Jedna z cnót boskich. Apostoł, autor 1 Listu do Koryntian, skąd pochodzi Hymn do Miłości. Wieszcz polski, autor liryków genezyjskich i wiersza „Słowiański Papież”. W tym mieście 27.10.1986 r. miało miejsce międzyreligijne spotkanie modlitewne w intencji pokoju na świecie. Imię wieloletniego osobistego sekretarza papieża Jana Pawła II. Przydomek papieża odnoszący się do jego licznych podróży. „.... naszego Boga” - dramat Karola Wojtyły, przedstawiający losy zakonnika św. brata Alberta Chmielowskiego. Imię następcy Jana Pawła II Postawa duchowa człowieka, który oczekuje spełnienia się błogosławieństwa Bożego w jego życiu; jedna z cnót boskich Miasto, które odwiedził Jan Paweł II. w czasie trzeciej pielgrzymki do Polski, 9 czerwca 1987 r. Ruch dążący do przywrócenia jedności pomiędzy rozlicznymi wyznaniami chrześcijańskimi. Opracowała młodzież kl. II ft pod kierunkiem Agnieszki Piszcz 22 Uczniowie N.Kwietniewska kl 1bt N.Kasprzak kl 1bt A.Bawolska kl 3ct Nauczyciele p.B.Kowalska p.M.Ostrowska 23