Udzielenie koncesji a odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny

Udzielenie koncesji a odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Wpisany przez Ludmiła Lipiec-Warzecha
Ustawa o koncesji na roboty budowlane i usługi wprowadziła również zmiany w systemie
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
W dniu 20 lutego br. weszła w życie ustawa o koncesji na roboty budowlane lub usługi 1 ,
która uregulowała zagadnienie udzielania koncesji, zasady prowadzenia postępowania w
sprawie udzielenia koncesji, tryb wyłaniania koncesjonariusza oraz treść i reguły
sporządzania umowy koncesji. Podstawowym celem ustawy jest aktywizacja sektora
administracji publicznej w realizacji zadań publicznych przy wykorzystaniu wiedzy,
doświadczenia i potencjału podmiotów prywatnych. Chodzi w szczególności o budowę
autostrad i innych dróg, parkingów, oczyszczalni ścieków, jak również innych usług
komunalnych. Ustawa o koncesji na roboty budowlane i usługi wprowadziła również
zmiany w systemie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Chodzi o nowy przepis art. 17a, dodany do ustawy o odpowiedzialności za naruszenie
dyscypliny finansów publicznych 2 . Przepis ten rozszerza katalog karalnych deliktów
finansowych o kilkanaście nowych naruszeń dyscypliny finansowej. Zakres podmiotowy
odpowiedzialności z art. 17a u.o.n.d.f.p. obejmuje koncesjodawców, tj. podmiot lub grupę
podmiotów obowiązanych do stosowania ustawy o koncesjach. Chodzi tu przede wszystkim o
kierowników lub pracowników, którym powierzone zostały obowiązki w zakresie gospodarki
finansowej, jednostek wymienionych w art. 4 ustawy o koncesji.
Jednostkami tymi są:
1.
2.
organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej;
jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
1/4
Udzielenie koncesji a odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Wpisany przez Ludmiła Lipiec-Warzecha
3. państwowe jednostki budżetowe, państwowe zakłady budżetowe i gospodarstwa
pomocnicze państwowych jednostek budżetowych;
4. inne niż wymienione w pkt. 1-3 podmioty, które ustanowione zostały w szczególnym
celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, które nie mają charakteru
przemysłowego ani handlowego, posiadają osobowość prawną oraz:
1. finansowane są w ponad 50% przez podmioty, o których mowa w pkt. 1 lub 2, lub
2. których zarząd podlega nadzorowi ze strony podmiotów, o których mowa w pkt. 1 lub 2,
lub
3. w których ponad połowa członków organu zarządzającego lub nadzorczego została
wyznaczona przez podmioty, o których mowa w pkt. 1 lub 2;
4. inne niż wymienione w pkt. 1-4 podmioty, które ustanowione zostały w szczególnym
celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, które nie mają charakteru
przemysłowego ani handlowego, posiadają osobowość prawną oraz:
1. finansowane są w ponad 50% przez podmioty, o których mowa w pkt. 4, lub
2. których zarząd podlega nadzorowi ze strony podmiotów, o których mowa w pkt. 4, lub
3. w których ponad połowa członków organu zarządzającego lub nadzorczego została
wyznaczona przez podmioty, o których mowa w pkt. 4.
Zgodnie z ustawową definicją koncesja jest umową o charakterze odpłatnym, w której
koncesjonariusz zobowiązuje się do wykonania przedmiotu koncesji za wynagrodzeniem.
Dodatkowo wskazuje się, że wynagrodzeniem może być:
1. w przypadku koncesji na roboty budowlane - wyłącznie prawo do korzystania z obiektu
budowlanego, albo takie prawo wraz z płatnością koncesjodawcy,
2. w przypadku koncesji na usługi - wyłącznie prawo do korzystania z usługi, albo takie
prawo wraz z płatnością koncesjodawcy.
Rozwiązania przyjęte w ustawie o koncesji na roboty budowlane lub usługi powinny, obok
rozwiązań już istniejących w ustawie - Prawo zamówień publicznych lub przepisów o
2/4
Udzielenie koncesji a odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Wpisany przez Ludmiła Lipiec-Warzecha
partnerstwie publiczno-prywatnym stanowić podstawę do nawiązywania współpracy sektorów publicznego i prywatnego. Wprowadzenie do porządku prawnego regulacji dotyczących
koncesji na roboty budowlane i koncesji na usługi - zgodnie z założeniem projektodawców
ustawy - ma przyczynić się do poszerzenia prawnych możliwości realizacji zadań publicznych.
Ponieważ jednak koncesje nie stanowią formy prywatyzacji zadań publicznych, a podmioty
publiczne w dalszym ciągu pozostają odpowiedzialne za ich realizację, konieczne stało się
wprowadzenie nowych regulacji gwarantujących, że środki publiczne wydatkowane będą w
trybie i na zasadach określonych przepisami prawa.
Zgodnie z dodanym do ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych art. 17a, naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest 3 :
- zawarcie umowy koncesji z koncesjonariuszem, który nie został wybrany zgodnie z
przepisami o koncesji na roboty budowlane lub usługi;
- zawarcie umowy koncesji z naruszeniem przepisów o koncesji na roboty budowlane lub
usługi dotyczące obowiązku przekazania lub zamieszczenia ogłoszenia w postępowaniu o
zawarcie umowy koncesji;
- zawarcie umowy koncesji, której przedmiot lub warunki zostały określone w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji;
- zawarcie umowy koncesji z innym, niż wymienione w pkt. 1-3 naruszeniem przepisów o
koncesji na roboty budowlane lub usługi, jeżeli naruszenie to miało wpływ na wynik
postępowania o zawarcie umowy koncesji;
- zawarcie umowy koncesji bez zachowania formy pisemnej;
- zawarcie umowy koncesji z pominięciem terminu, w jakim może ona być zawarta, z
wyłączeniem przypadków dopuszczonych w przepisach o koncesji na roboty budowlane lub
usługi;
- zawarcie umowy koncesji na czas dłuższy niż określony w przepisach o koncesji na
roboty budowlane lub usługi, z wyłączeniem przypadków dopuszczonych w przepisach o
koncesji na roboty budowlane lub usługi;
- zawarcie umowy koncesji przed ogłoszeniem orzeczenia przez wojewódzki sąd
administracyjny w sprawie skargi na czynność wyboru oferty najkorzystniejszej z wyłączeniem
przypadku dopuszczonego w przepisach o koncesji na roboty budowlane lub usługi;
- odwołanie postępowania o zawarcie umowy koncesji z naruszeniem przepisów o
koncesji na roboty budowlane lub usługi;
- zmiana umowy koncesji z naruszeniem przepisów o koncesji na roboty budowlane lub
usługi;
- dopuszczenie przez kierownika jednostki sektora finansów publicznych do popełnienia
naruszenia dyscypliny finansów publicznych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3,
wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli finansowej.
3/4
Udzielenie koncesji a odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
Wpisany przez Ludmiła Lipiec-Warzecha
1. Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr
19, poz. 101).
2. Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm., dalej „u.o.n.d.f.p.").
3. Zob. także: L. Lipiec-Warzecha, Komentarz do art. 17a ustawy o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych
, SIP LEX
2009.
4/4