Instrukcja gry terenowej - Obowiązki i przywileje zasadźcy
Transkrypt
Instrukcja gry terenowej - Obowiązki i przywileje zasadźcy
Interaktywna GRA TERENOWA Obowiązki i przywileje zasadźcy Poznaj obowiązki i przywileje zasadźcy. Dowiedz się, jak Stary Sącz stawał się miastem! W średniowieczu zasadźcą była osoba osadzająca miasto lub wieś w imieniu władcy. Zasadźca działał na podstawie aktu lokacyjnego. Sprawdź, jak wyglądał ten dokument, jak czerpano papier, by go spisać, oraz spróbuj swoich sił w kaligrafii. Poznaj podstawy prac mierniczych: średniowieczne miary i zasady wyznaczania kąta prostego. Zwiedzaj, ucz się i poznawaj przeszłość Starego Sącza – to Twoje obowiązki. Przywilejem będzie udział w finale gry, po rozwiązaniu wszystkich zadań. Zasadź miasto! Zapraszamy do gry! SSacz istrukcja A5+.indd 1 Pierścień erścień eń św. Kingi ngi Stary Sącz – 13 lipca 2008 r. 2008-07-07 20:56:22 imię imię imię imię nazwa drużyny WAŻNE INFORMACJE 12.00-14.30 – rejestracja uczestników gry na stanowisku startowym na Rynku 16.30 – zakończenie gry, do tego czasu należy złożyć wypełnione instrukcje na stanowisku startowym na Rynku 17.00 – finał gry terenowej na Rynku SSacz istrukcja A5+.indd 2 2008-07-07 20:56:24 Do obowiązków zasadźcy należały prace związane z powstaniem nowej osady oraz wyznaczeniem gruntów pod uprawę. Werbował on osadników i troszczył się o zapewnienie im warunków do zagospodarowania się. Jako wynagrodzenie zasadźca otrzymywał dziedzicznie wójtostwo lub sołectwo w zakładanej osadzie oraz dodatkowe przywileje gospodarcze. Rynek Planowanie układu miasta rozpoczynano od wytyczenia kształtu rynku oraz układu odchodzących od niego ulic. Odległości określano zgodnie z systemem średniowiecznych miar. Zadanie: [O pełnych godzinach] Przy studni spotkasz Skarbika księżnej Kingi – średniowiecznego kronikarza dziejów Starego Sącza. Wysłuchaj opowieści o sposobach wytyczania placów i ulic. Dowiedz się, jaki jest dzisiejszy metryczny odpowiednik miar: – palec – sąg – dłoń – stopa polska – łokieć polski – krok Podczas wytyczania miasta posługiwano się prostymi narzędziami, dzięki którym można było precyzyjnie zmierzyć odległości, a także wyznaczyć kąty proste. Zadanie: Weź udział w pokazie wytyczania rynku. Naucz się wyznaczać kąt prosty za pomocą sznurka i palików. Pilni asystenci otrzymają w nagrodę pamiątkową pieczęć! SSacz istrukcja A5+.indd 3 2008-07-07 20:56:24 Średniowieczny zasadźca dbał nie tylko o prawidłowe wytyczenie układu miasta. Musiał także zapewnić miastu stosowne prawa. Prawa te nadawał książę lub inny władca w specjalnym dokumencie zwanym aktem lokacyjnym. Skwerek za muzeum Zadanie: Na skwerku za muzeum spotkasz urzędnika średniowiecznej kancelarii książęcej. Wysłuchaj jego opowieści o prawach miejskich. Dowiedz się, z jakich elementów składał się dokument lokacyjny. Wszystkie prawa nadawane miastu były spisywane w akcie lokacyjnym. Sporządzenie takiego dokumentu wymagało znajomości sztuki pisania. Zadanie: Udaj się do stanowiska kancelaryjnego, poznaj średniowieczne kształty liter i kaligraficznie wpisz poniżej nazwę swojej drużyny. SSacz istrukcja A5+.indd 4 2008-07-07 20:56:24 Rynek Praca zasadźcy, a także całej kancelarii dworskiej wymagała nie tylko znajomości pisma. Żaden dokument nie mógł powstać bez papieru! Zadanie: Odwiedź warsztat czerpaczy papieru. Zapoznaj się z technologią jego wytwarzania, dowiedz się, jaki sprzęt był do tej pracy potrzebny. Wykonaj swój własny arkusz papieru. Zachowaj go – potwierdzi wykonanie zadania! „Oficyna Raczków”, Rynek 21 Stary Sącz jest jednym z najstarszych miast w Polsce. Od jego założenia upłynęło już ponad 750 lat. W sieni kamienicy przy Rynku 21, należącej niegdyś do starosądeckiego artysty Józefa Raczka, zachowały się malowidła ścienne przedstawiające najważniejsze wydarzenia z historii Starego Sącza. Zadanie: Przyjrzyj się uważnie kolejnym scenom, dowiedz się, jakie wydarzenia upamiętniają. Zanotuj „radę”, której starosądeczanie udzielają nowosądeczanom. Muzeum Regionalne im. S. Udzieli Starosądeckie Muzeum Regionalne mieści się w szesnastowiecznej kamienicy zwanej Domem na Dołkach. Zgromadzone tu zbiory pokazują między innymi dzieje miasta, które do dziś zachowało układ ulic z czasów lokacyjnych SSacz istrukcja A5+.indd 5 2008-07-07 20:56:24 Zadanie: Odszukaj na wystawie makietę Starego Sącza. Sprawdź, który z przedstawionych poniżej rysunków pokazuje charakterystyczny dla Starego Sącza układ rynku i wychodzących z niego ulic? Ziemia Sądecka była osobistą własnością księżnej Kingi, która na tym terenie nie tylko ulokowała miasto, ale również założyła klasztor sióstr klarysek. Zadanie: W muzeum otrzymasz zestaw fotografii prezentujących fragmenty klasztornej architektury. Przyjrzyj im się uważnie i spróbuj je odnaleźć. Zaznacz ich lokalizację na mapce przedstawiającej zespół klasztorny klarysek. SSacz istrukcja A5+.indd 6 2008-07-07 20:56:24 Źródełko św. Kingi Po śmierci Bolesława Wstydliwego, księżna Kinga wstąpiła do ufundowanego przez siebie klasztoru. Poza obrębem klasztornych murów znajduje się źródełko św. Kingi. Zadanie: Przespaceruj się do źródełka. Przeczytaj zamieszczoną przy źródełku legendę o jego cudownym powstaniu. Zanotuj jej treść. Rynek Stary Sącz odgrywał ważną rolę w księstwie krakowsko-sandomierskim, ponieważ przebiegały tędy ważne szlaki handlowe. Podróżowanie sprzyjało nie tylko rozkwitowi interesów. Dzięki wędrówkom podróżnicy mogli poznać zwyczaje i kulturę sąsiednich krajów i narodów. W XIII wieku księstwo krakowsko-sandomierskie graniczyło m.in. z Królestwem Węgier. Zadanie: [12.00, 13.30, 15.00] Na scenie trwa pokaz węgierskich tańców ludowych. To niepowtarzalna okazja, by się ich nauczyć. Tancerze pokażą Ci podstawowe kroki. Powodzenia! SSacz istrukcja A5+.indd 7 2008-07-07 20:56:24 *** Wykonałeś wszystkie zadania? Wróć do punktu startu. Jeżeli wykonałeś je prawidłowo, otrzymasz pieczęć uprawniającą do udziału w finale. Organizator: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27, Kraków tel.: 012 422 18 84 www.mik.krakow.pl Partnerzy: Urząd Miasta i Gminy w Starym Sączu Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Starym Sączu Muzeum Regionalne im. S. Udzieli w Starym Sączu Powiatowa i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Starym Sączu instytucja kultury Województwa Małopolskiego Wsparcie finansowe ©MIK, Kraków 2008 SSacz istrukcja A5+.indd 8 2008-07-07 20:56:24