Teatr bliżej dziecka

TEATR BLIŻEJ DZIECKA
Wiemy nie od dziś, że dziecko uczy się kontaktu ze sztuką już od
wczesnego dzieciństwa. Wrodzona wrażliwość pozwala mu żywo
reagować na melodyjność głosu matki i śpiewane przez nią kołysanki.
Później słucha poezji, prozy, odwiedza wraz z rodzicami pierwsze
wystawy, zaczyna interesować się ilustracją w książce, a następnie
samą treścią bajki. Niekiedy idzie z rodzicami do teatru.
Bogactwo wrażeń, jakich dziecko doznaje w dzieciństwie, wpływa na
jego wrażliwość i plastyczność w odbiorze sztuki. Rolą dorosłego jest
odkryć w dziecku bogactwo wrażliwości i pozwolić mu się rozwijać,
kształtować.
Wiadomo już, jak znaczący wpływ ma muzyka, plastyka, teatr na
rozwój osobowości dziecka. Percepcja dzieł sztuki jest zależna od
dotychczasowych doświadczeń. Bezsprzecznie dzieło plastyczne czy
teatralne pozostawia w dziecku ślad w postaci nowych doświadczeń,
spostrzeżeń, poszerzania wiedzy, ciekawości, wrażliwości.
Znacznie większy wpływ na rozwój dziecka ma samodzielne
uczestnictwo od najmłodszych lat w tworzeniu dzieła. Istotne znaczenie
dla rozwoju wyobraźni dziecka mają miedzy innymi zajęcia plastyczne.
Bogactwo technik, duża swoboda, delikatne ukierunkowanie,
wspieranie przez nauczyciela pobudza fantazję dziecka, rozwija
pozytywne emocje, zaspokaja potrzebę tworzenia, bliskości, uznania,
działania, poczucia wspólnoty.
Plastyka ma szczególne znaczenie w spełnianiu funkcji terapeutycznej.
Dziecko
w
sposób
nieszkodliwy
może
oczyścić
organizm
uzewnętrzniając swoje negatywne emocje w postaci wytworu.
Wśród wielu rodzajów zabaw, jakie się odbywają w przedszkolu,
niewątpliwie ważną rolę odgrywają tzw. zabawy fikcyjne, podczas
których dzieci wykonują określone czynności, przyjmują na siebie różne
role.
Wraz
z
wiekiem
dziecka
rozwija
się
jego
orientacja
w otaczającym świecie. Wzbogaca się także aktywność, która przybiera
coraz to nowe formy, przechodząc stopniowo w świadomą celu
twórczość, czyli tzw. zabawy dramatyczne. Odgrywają one dużą rolę
w rozwijaniu zdolności myślenia i mowy, a także twórczej wyobraźni
i fantazji. Uczą dzieci samokontroli, współdziałania. Pozwalają im
pogłębić
swoje
doświadczenia,
dostrzec
własne
umiejętności
i możliwości. Dziecko w zabawach dramatycznych bardzo chętnie
utożsamia się z przedstawionymi przez siebie postaciami.
Inną, niemniej ważną i ciekawą formą tworzenia, są dziecięce teatry.
Zabawy tematyczne niekiedy przekształcają się w wielkie dziecięce
przedstawienia z wykorzystaniem rekwizytów i kostiumów. Wystawiona
przez dzieci inscenizacja jest najczęściej efektem długotrwałej pracy
nauczyciela z dziećmi. Aby mali aktorzy mogli odegrać swoje role, nie
wystarczy nauczyć ich tekstu, Podstawą jest poznanie dziecka,
rozwijanie u niego takich cech, jak: odwaga, pewność siebie,
wytrwałość. Ważnym elementem jest znajomość własnych możliwości
twórczych, a co za tym idzie - znajomość możliwości dzieci, zauważenie
i wydobycie tego, co najlepsze, dążenie do samopoznania przez dziecko
pod
rozważnym
kierunkiem
nauczyciela.
Dziecko
rozluźnione,
wyciszone, czujące oparcie w wychowawcy, ma większy potencjał
twórczy.
Już 3-4-letnie dzieci mogą tworzyć własne opowiadania, bajki,
rymowanki, obmyślać początek lub zakończenie historyjki, naśladować
zachowanie bohatera z utworu.
Gdy dostarczymy mu materiału w postaci znajdujących się w domu
ubrań i przedmiotów, przeznaczymy na ten cel starą walizkę lub pudło
tekturowe i wyznaczymy teren do zabaw oraz od czasu do czasu
przyjmiemy rolę zainteresowanego sztuką widza, to na efekty rozwoju
dziecka w tym zakresie nie będziemy długo czekać.
Początkowo dzieci naśladują proste czynności z życia codziennego lub
zachowanie bohatera utworu, z czasem zaczynają same tworzyć swoje
dzieła sztuki.
Na wyobraźnię dziecka znaczny wpływ ma ruchomość przedstawionego
obrazu, dlatego różnorodność form teatralnych w postaci teatrzyków
kukiełkowych, pacynek, lalek witrażowych, teatru cieni, pantomimy,
marionetek, inscenizacji w żywym planie - rozwija ciekawość poznawczą
i zainteresowania dzieci teatrem.
Dzieci 5-6 - letnie opierając się na własnych doświadczeniach
potrafią odegrać krótkie scenki dramatyczne na podany temat lub
będące tworem własnej wyobraźni. Z wielką radością podejmują samodzielne zabawy w teatr, przydzielając sobie poszczególne role,
wykorzystując dostępne materiały i symboliczne rekwizyty.
Miałam okazję obserwować radość z kreowania nałożonych sobie
przez dzieci ról, obmyślania bajek do słuchanej muzyki, odgrywania
scenek dramatycznych do słuchanej bajki z wykorzystaniem kostiumów
i rekwizytów, wspólnego obmyślania pantomimy do treści poznanych
utworów literatury dziecięcej.
Jak widać edukacja teatralna dzieci stanowi ważną sferę w pracy
przedszkola. Dlatego celem naszej pracy jest odpowiednie i umiejętne
pokierowanie
wychowaniem
teatralnym dzieci, co sprawi, iż nasze
dzieci w przyszłości wyrosną na dojrzałych odbiorców sztuki, takich,
którzy nie będą potrafili żyć bez teatru, opery czy muzeum.
Opracowała: mgr Hanna Ptak
wychowawca 4,5-latków „Krasnoludki”