OTRA - Wilno Agencja Odnowy Starego Miasta

OTRA - Wilno
Agencja Odnowy Starego Miasta
Opracowanie:
Szymon Szmak
źródło: www.vsaa.lt/index_en.htm
Kalendarium
„ 1994 – Stare Miasto Wilna wpisane na Listę
Dziedzictwa UNESCO
„ 1995-1996 – stworzenie Strategii Rewitalizacji
Starego Miasta (OTRS) na prośbę premiera Litwy
oraz burmistrza Wilna
OTRS Æ OTRA
„ 1998 – stworzenie Agencji Odnowy Starego Miasta
(OTRA) jako głównego narzędzia wdrożenia strategii
„ 2001 – Agencja staje się organizacją non-profit
Organizacja agencji
„
„
działalność Agencji nadzorowana jest przez
Komitet Prowadzący, który składa się z
reprezentantów rządu i organizacji społecznych;
przewodniczącym Komitetu jest burmistrz Wilna
struktura Agencji:
Dyrektor G. Rutkauskas
Główny Architekt J. Raugaliene
Główny Inżynier K. Masaitis
PR – służba informacyjna I. Sakalauskiene
Kierownik Biura R. Petkevicius
Główny księgowy D. Gedviliene
Finansowanie
Zgodnie ze Strategią Rewitalizacji Starego
Miasta Agencja powinna być:
„ niezależna,
„ finansowana z dochodów publicznych,
„ w miarę możliwości z obcych grantów
„ albo z budżetu
państwowego/samorządowego.
Główne cele
„ przygotowywanie rocznych Programów
Rewitalizacji Starego Miasta oraz
koordynacja ich implementacji,
„ budowa zdolności wspólnoty poprzez
edukację i podniesienie świadomości oraz
angażowanie lokalnej społeczności w proces
rewitalizacji,
„ promocja Starego Miasta Wilna poprzez
współpracę regionalną oraz udział w
programach międzynarodowych.
Programy realizowane przez Agencję
„
1. Centrum Informacji – utworzone z rekomendacji Centrum Światowego
Dziedzictwa UNESCO w 2000 r.
Jego podstawowym zadaniem jest organizacja szkoleń dla mieszkańców,
młodzieży, inwestorów oraz innych partnerów publicznych. Szkolenia mają
przekazać wiedzę o walorach Starego Miasta, sposobach jego ochrony poprzez
szukanie równowagi między rozwojem a konserwacją.
Centrum zajmuje się również promocją Starego Miasta w innych krajach,
urządzając wystawy czy biorąc udział w międzynarodowych konferencjach.
Projekty:
- 8 spacerów tematycznych w Starym Mieście dla uczniów szkół litewskich,
- „Program Edukacyjny Dziedzictwa Kulturalnego dla Uczniów” (wrzesień –
grudzień 2008 r.) / Dziedzictwo Tysiąclecia: Stare Miasto i Młodzież (2009
r.): wykłady, wycieczki i warsztaty dot. archeologii, historii architektury, tradycji
kulturowych grup etnicznych żyjących w Wilnie oraz sztuki rzemieślniczej,
- wycieczki dla osób z zagranicy, podczas których przewodnik (specjalista z
dziedziny architektury i ochrony dziedzictwa) opowie o rewitalizacji Starego
Miasta Wilna. Koszt wycieczki wynosi 50 €, a wykładu 58 €.
Programy realizowane przez Agencję
„
2. Program Rewitalizacji Starego Miasta Wilna
– fizyczna odnowa budynków i przestrzeni publicznej, budownictwo komunalne, promocja
tradycyjnego rzemiosła,
- prace badawcze i projektowe, prace renowacyjne fasad i dachów budynków zabytkowych,
nowe chodniki oraz oświetlenie ulic i deptaków, rewitalizacja placów, parków i dziedzińców.
Projekty:
- rozwój społeczności – wsparcie finansowe dla właścicieli mienia, które składa się na
kulturowe dziedzictwo. Dotacja publiczna wynosi 40 lub 50% kosztów w zależności od
części budynku. Agencja organizuje specjalne spotkania konsultacyjne oraz wydaje
publikacje informacyjne.
Projekt został wsparty przez Program Rozwoju Narodów Zjednoczonych (UNDP) oraz
UNESCO, czego efektem było wydanie 4 broszur informacyjnych,
- Utracone Wilno – rekonstrukcja ważnych dla historii struktur,
- rekonstrukcja żydowskiego getta – projekt realizowany przy współpracy z Funduszem
Wsparcia Żydowskiego Dziedzictwa Kulturowego. Wyznaczony obszar miasto
wydzierżawiło inwestorom na 99 lat, aby ci zgodnie z wymogami sformułowanymi przez
miasto odrestaurowali zabytkowe budynki,
- Program Rzemiosła i Targów Etnograficznych – rozwój warsztatów i sklepów z
rzemiosłem, galerii sztuki oraz zajazdów / karczm. Miasto finansuje budowę infrastruktury
dla „Miasta Rzemiosła” na określonym obszarze centrum Wilna,
- Program Ochrony Architektury Drewnianej.
Współpraca międzynarodowa
„ 1.
- „Dziedzictwo jako okazja: strategie zrównoważonego
zarządzania dla istotnych historycznych krajobrazów miejskich” –
w ramach programu URBACT stworzonego przez Europejski Fundusz
Rozwoju Regionalnego Wilno współpracuje z 10 miastami:
Regensburgiem, Grazem, Naples, Sighisoarą, Liverpoolem, Lublinem,
Poitiers, Valencią i Valettą. Obecnie program jest w fazie
implementacji, do 21 maja 2011 r. Miasta chcą opracować systemy
zarządzania, których celem jest zachowanie historycznego krajobrazu
miasta przy równoczesnym rozwoju społeczno-ekonomicznym,
- Seminarium regionalne „Wieżowce a historyczne centrum miasta”
– najważniejszym wnioskiem ze spotkania, na którym mówiono o
sytuacji Wilna, Rygi i Tallinna, było zachęcenie władz miasta do
włączenia społeczności w proces planowania miejskiego,
- udział w X Światowym Kongresie Organizacji Miast Światowego
Dziedzictwa w 2007r. w Tatarstanie, którego tematem było
„Dziedzictwo i gospodarka”. Agencja przygotowała na tę okazję plakat,
- „Studium Starego Miasta Wilna 1995-2005” obrazuje działalność
Agencji we wskazanym okresie,
Współpraca międzynarodowa
„
2.
- seminarium „Rewitalizacja polskich miast historycznych” z udziałem gości z
Warszawy, Krakowa i Łodzi,
- Międzynarodowe warsztaty „ Zarządzanie historycznymi miastami i
krajobrazami: różne kultury, wspólne cele, międzykulturowa perspektywa”, na
które zaproszono ekspertów z dziedziny konserwacji z Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji,
Estonii, Łotwy, Białorusi, Rosji i Mołdawii,
- współpraca z Międzynarodowym Centrum Konserwacji i Restauracji Mienia
Kulturalnego poprzez Program Regionalny w Europie Północno-Wschodniej, której
owocem jest organizacja warsztatów i seminariów,
- współpraca z Organizacją Miast Światowego Dziedzictwa – konferencja
„Kontynuacja historycznej kultury miejskiej” zorganizowana w Wilnie w 2003 r.
Delegaci Wilna uczestniczą w sympozjach Organizacji,
- udział w projekcie UE INTERREG IIC „Zintegrowane planowanie i zarządzanie
miastem” razem z Kopenhagą i Rostokiem
- projekt Komisji Europejskiej ENTRUST (Wzmacnianie sąsiedztwa poprzez
zwrócenie się i współpracę z handlem), dzięki któremu Berlin, Kopenhaga, Dublin,
Glasgow, Hamburg, Lizbona, Valetta i Wilno wymieniały swoje doświadczenia
odnoście partnerstwa publiczno-prywatnego i jego wpływu na odbudowę stosunków
sąsiedzkich,
- „Świętowanie rzemiosła” – projekt wsparty przez fundusz Leonardo da Vinci,
którego celem jest podnoszenie kwalifikacji osób zajmujących się tradycyjnym
rzemiosłem drewnianym z Roros (Norwegia), Lastu (Finlandia), Tallinna i Wilna. W
poszczególnych miastach zorganizowane zostały spotkania seminaryjne i warsztaty.
Dokument będący podstawą
funkcjonowania Agencji
„
„
Strategia Rewitalizacji Starego Miasta Wilna z 1996 r.
Struktura aktu:
- wstęp – walory Starego Miasta Wilna oraz podkreślenie potrzeby jego ochrony,
- wizja - najważniejsze cele i zadania Strategii,
- analiza warunków wstępnych:
struktura własnościowa w Starym Mieście,
konsultacje publiczne i badania,
ochrona i zarządzanie dziedzictwem,
zezwolenia i zakazy administracyjne,
inwestycje publiczne i prywatne.
- przyjęta strategia i planowanie działań na przyszłość:
strategia rewitalizacji dla Wilna,
zasady wiodące,
cele strategiczne,
osiąganie pożądanych rezultatów poprzez planowanie działań,
warunki wstępne i instrumenty.
Dokument będący podstawą
funkcjonowania Agencji (c.d.)
- ramy instytucjonalne:
przegląd doświadczenia międzynarodowego,
propozycje dla Wilna: w tym stworzenie Agencji oraz Spółki
Rozwoju Starego Miasta.
- plany wdrożenia finansowego:
plan finansowania poszczególnych inwestycji,
gwarancje Banku Światowego,
źródła finansowania.
- priorytety inwestycji publicznych:
konieczne inwestycje infrastrukturalne,
projekty priorytetów inwestycyjnych,
projekty krótkoterminowe dla natychmiastowych działań.
Produkty działalności Agencji
„
Publikacje:
- ulotka „Jak wziąć udział w Programie Rewitalizacji Starego Miasta Wilna”
część 1 – kryteria współfinansowania renowacji zabytkowych budynków albo ich
otoczenia,
część 2 „Zachowanie Walorów Dziedzictwa”,
- broszura „Wskazówki dla Inwestorów”,
- broszura „Wskazówki dot. Konserwacji”,
- prospekt – 9 głównych reguł dot. zachowania budynków historycznych,
- broszura „Rewitalizacja Starego Miasta Wilna 1998-2003”,
- ulotka „Mury Obronne Wilna”,
- broszura informacyjna „Program Wyjazdów Studyjnych dla Młodzieży”,
- broszura „Program Rzemiosła i Targów Etnograficznych”,
- książeczka „Rewitalizacja Organów w Kościele Ducha Świętego w Wilnie”,
- broszura „Strategia Ochrony Architektury Drewnianej Miasta Wilna”,
- prospekt „Renowacja Budynków z Drewna Miasta Wilna”,
- ulotka „Europejski Szlak Gotyku Ceglanego. Wilno Kowno”.