wymedhis 6

WYMAGANIA EDUKACYJNE HISTORIA I SPOLECZEŃSTWO KLASA VI
Opracowała: Marzena Iwan
Temat lekcji
Społeczeństwo
późnego
średniowiecza
Wielkie odkrycia
geograficzne
Skutki odkryć
geograficznych
Dopuszczający
Dostateczny
Dobry
Bardzo dobry
Celujący
- zna postacie: Jana
Gutenberga i wie czego
dokonał
- zna pojęcia:
społeczeństwo stanowe,
danina, dziesięcina,
heretyk
- wymienia cztery stany
społeczeństwa
średniowiecznego
- zna postacie: Krzysztofa
Kolumba i wie czego
dokonał
- zna datę: 1492
- zna pojęcia: tubylec
- wymienia przyprawy
sprowadzane do Europy
- zna postacie: Jana Husa
- zna pojęcia: autorytet,
język łaciński, języki
narodowe
- wie jaka była rola
Kościoła w średniowieczu
- wyjaśnia czym
zajmowali się
przedstawiciele
poszczególnych stanów
- posługuje się poznanymi
pojęciami
- wyjaśnia w jaki sposób
Gutenberg doprowadził
do wynalezienie druku
- ocenia jaki wpływ na
myślenie Europejczyków
miało wynalezienie druku
- w kilku zdaniach
omawia działalność Jana
Husa
- omawia zmianę sposobu
myślenia w późnym
średniowieczu
- zna postacie: Vasco da
Gamy, Ferdynanda
Magellana
- wymienia przyczyny
odkryć geograficznych
- wie jak średniowieczni
Europejczycy wyobrażali
sobie świat
- wskazuje na mapie
nowoodkryte lądy
- wyjaśnia datę 1492 i
zaznacza ja na osi czasu
- opowiada o wyprawie
Krzysztofa Kolumba i
odkryciu Ameryki
- potrafi wytłumaczyć
dlaczego podbój kosmosu
można porównać do
odkryć geograficznych
- wie jakie ludy podbili
konkwistadorzy
- zna pojęcie
konkwistador
- opisuje na podstawie
ilustracji w podręczniku
jak żyli Inkowie
- zna postać Hernana
Corteza
- wymienia skutki odkryć
geograficznych
- zna pojęcie misjonarz
- wskazuje na mapie
obszary zajmowane przez
Azteków, Majów i Inków
- opowiada o
niewolnictwie w
koloniach
- samodzielnie opowiada
o życiu i ubiorze Inków
- wymienia głównych
odkrywców i ich
dokonania
- wskazuje na mapie trasy,
które przebyli Krzysztof
Kolumb, Vasco da Gama,
Ferdynand Magellan
- wskazuje na mapie
Amerykę, Europę, Afrykę
- wyjaśnia wpływ odkryć
geograficznych na
wyobrażenie ludzi o
świecie
- zna pojęcie: karawela
- wyjaśnia znaczenie
kolonii dla państw
europejskich
- omawiam podboje
konkwistadorów
-wie w jaki sposób
zniszczono kulturę Indian
- zna postacie: Mikołaja
Kopernika, Mikołaja Reja,
Leonarda da Vinci
- zna pojęcia: renesans,
humanizm, odrodzenie
- wie na czym polegała
teoria heliocentryczna i
kto ją stworzył
- zna pojęcia: reformacja,
Biblia, celibat
-wymienia główne
wyznania protestanckie w
Europie
- zna postacie: Zygmunta
Starego, Michała Anioła
- zna pojęcia: mecenas,
astronom, krużganek,
arkada
- wymienia
charakterystyczne cechy
budowli renesansowych
- wyjaśnia datę 1517 rok
- zna postacie: Jana
Kalwina, Marcina Lutra,
wymienia poglądy przez
nich głoszone
- wymienia kraje, w
których przyjęto
protestantyzm
Demokracja
szlachecka
- zna pojęcia: szlachta,
przywilej, demokracja,
magnat
- wymienia zajęcia
szlachty
Rzeczpospolita
Obojga Narodów
- zna pojęcia: unia
- wymienia postanowienia
unii lubelskiej na postawie
tabeli z podręcznika
- wie kto był ostatnim
królem z dynastii
- zna pojęcia: sejm walny,
herb
- wymienia różne grupy
stanu szlacheckiego:
magnat, szlachta
zagrodowa, gołota
- na podstawie ilustracji
omawia zmianę wyglądu
siedzib szlacheckich
- zna daty: 1569, 1573 rok
- omawia przyczyny
zawarcia unii lubelskiej
- wymienia postanowienia
unii lubelskiej
- wymienia narodowości
Renesans- powrót do
starożytności
Reformacja w
Europie
- wie gdzie i jak narodził
się renesans
- wymienia
charakterystyczne cechy
epoki renesansu
- wyjaśnia znaczenie
pojęcia mecenat
- wymienia twórców
renesansu i ich dzieła
- podaje po dwa przykłady
budowli renesansowych
znajdujących się w Polsce
i we Włoszech
- przedstawia czym
zajmował się Leonardo da
Vinci
-wyjaśnia pojęcia:
luteranizm, kalwinizm,
anglikanizm,
protestantyzm,
ewangelicy
- wyjaśnia przyczyny i
skutki reformacji
- łączy przedstawiciela
protestantyzmu z
odłamem, który
reprezentował
- zaznacza na osi czasu
rok 1517, 1545
- wskazuje na mapie kraje,
w których przyjęto
protestantyzm
- tłumaczy na czym
polegała przemiana
rycerstwa w stan
szlachecki
- zna datę 1374 i zaznacza
ją na osi czasu
- zna postać Ludwika
Węgierskiego
- wyjaśnia datę 1545 rok
- zna pojęcia bracia polscy
- zna pojęcia:
kontrreformacja i
opowiada na czym ona
polegała (Sobór
Trydencki)
- tłumaczy jaką rolę pełnił
zakon jezuitów
- wskazuje różnice między
wyznaniami
protestanckimi a
katolickimi
- omawia działalność
prezbiterian i baptystów
- wyjaśnia czym była
demokracja szlachecka
- dokonuje podziału sejmu
walnego na izby
- tłumaczy przyczyny
gospodarczej potęgi
szlachty
- omawia podobieństwa i
różnice występujące
wśród polskiej szlachty
- omawia przyczyny i
przebieg konfederacji
warszawskiej
- omawia, co
zagwarantowała szlachcie
konfederacja warszawska
- omawia mniejszości
narodowe występujące w
Polsce
- zaznacza na osi czasu
daty: 1569, 1573
-dzieli postanowienia unii
lubelskiej na wspólne i
oddzielne
- wskazuje na mapie
Jagiellonów
- wymienia państwa jakie
weszły w skład powstałej
Rzeczpospolitej Obojga
Narodów
żyjące w granicach
Rzeczpospolitej Obojga
Narodów
obszar Rzeczpospolitej
Obojga Narodów
- wyjaśnia pojęcia:
tolerancja religijna,
Rzeczpospolita Obojga
Narodów
- omawia w jaki sposób
doszło w Polsce do
przeprowadzenia wolnej
elekcji
- wskazuje różnice między
artykułami
henrykowskimi a pacta
conventa i wyjaśnia
znaczenie pojęć
- zaznacza na osi czasu
datę 1573 r
Wolna elekcja
- zna datę: 1573 rok
- zna pojęcie: elekcja,
omawia na podstawie
ilustracji z podręcznika
przebieg wolnej elekcji
- zna pojęcie: liberum
veto
- wie kto był pierwszym
królem elekcyjnym w
Polsce
- zna postacie: Henryka
Walezego, Stefana
Batorego
- omawia sposób wyboru
króla przez szlachtę
- podaje najważniejsze
dokonania Stefana
Batorego
Pod rządami Wazów
- wymienia państwa, które
w XVII wieku toczyły
wojnę z Polską
- wyjaśnia pojęcia: „potop
szwedzki”, abdykacja
- zna daty: 1655, 1660
- zna postacie: Jana
Kazimierza, Stefana
Czarnieckiego
- wymienia państwa, które
w XVII wieku toczyły
wojnę z Polską i wskazuje
je na mapie
- zna daty: 1648
- zna postacie: Zygmunt
III Waza, Bohdan
Chmielnicki
- omawia przyczyny i
skutki wojen toczonych
przez Polskę XVII wieku
- omawia przebieg
„potopu szwedzkiego”
- wyjaśnia znaczenie
obrony Jasnej Góry dla
dalszych losów wojny
- zna postać: Augustyna
Kordeckiego
Odsiecz Wiednia
- zna datę 1683 rok
- wskazuje na mapie
Wiedeń
- zna datę: 1674 rok
- zna postać: Jana III
Sobieskiego
- wymienia przyczyny
wojen polsko-tureckich
- zna pojęcia: jasyr,
sułtan, imperium
osmańskie, wielki wezyr
- zaznacza na osi czasu
daty: 1674, 1683
- opisuje uzbrojenia
- samodzielnie opowiada
o sposobie wyboru króla
na sejmie elekcyjnym
- dokonuje oceny
wprowadzenia wolnej
elekcji dla przyszłości
Polski
- zna pojęcia: car, rozejm,
Siedmiogród
- zna datę 1576 i 1577
- opowiada o wojnie z
Rosją o Inflanty
- omawia rolę Stefana
Czarnieckiego w wojnie
ze Szwecją
- wskazuje na mapie
miejsca najważniejszych
bitew stoczonych przez
Polskę w XVII w(
Kircholm, Oliwa, Cecora,
Częstochowa, Kamieniec
Podolski)
- podaje daty w/w bitew i
potrafi przyporządkować
bitwy do określonej wojny
- omawia przebieg
powstania Chmielnickiego
- opisuje przebieg bitwy
pod Wiedniem i jej skutki
- wskazuje na mapie
Chocim, Kamieniec
Podolski
- potrafi przyporządkować
- opowiada o wyborach
prezydenckich w Polsce
- omawia losy Jana
Kazimierza po abdykacji
- analizuje tekst źródłowy
z podręcznika
husarii
- wyjaśnia dlaczego Jana
III Sobieskiego nazwano
„Lwem Lechistanu”
Europa w XVII wieku - wymienia towary
kolonialne sprowadzane
do Europy
- zna pojęcie: absolutyzm
W czasach baroku
- zna pojęcia: barok,
martwa natura
- opisuje na podstawie
ilustracji z podręcznika
cechy sztuki barokowej
Oświecenia- czasy
uczonych
- zna pojęcie oświecenie,
klasycyzm, epidemia
- wie czym była „ Wielka
Encyklopedia Francuska”
- wymienia towary
kolonialne
- na podstawie ilustracji z
podręcznika opisuje dom
bogatego mieszczanina
Początki przemysłu
- zna pojęcia: rewolucja
przemysłowa, maszyna
parowa
- wymienia kilka
wynalazków XVIII w
- zna postać Ludwika XIV
- wymienia mocarstwa
kolonialne w XVII w
- zna postacie: Rubensa,
EL Greca, Rembrandta,
Wiliama Szekspira,
Moliera
- zna pojęcia: sztukateria
- wymienia przykłady
dwóch budowli
barokowych
- samodzielnie wymienia
cechy sztuki barokowej
- zna postacie Rousseau,
Woltera, Diderota,
Newtona, Celsjusza,
Vivaldiego, Bacha,
Mozarta
- wymienia dziedziny
nauki i techniki, w
których dokonały się
zmiany
- zna przyczyny wzrostu
ludności w Europie w
XVIII w
- zna postaci: Watta, Kaya
- wymienia największe
miasta XVIII –wiecznej
Europy
- charakteryzuje władzę
jaką sprawował Ludwik
XIV
- wyjaśnia skąd
sprowadzano towary do
Europy
- wymienia dzieła
poszczególnych
przedstawicieli baroku
- zna pojęcia: sarmatyzm
daty do w/w bitew
- opowiada w kilu
słowach o zdobyciu
twierdzy w Kamieńcu
Podolskim
- wymienia cechy
absolutyzmu na
przykładzie Francji
- wyjaśnia dlaczego
Ludwika XIV nazywano „
Królem Słońce”
- porównuje sztukę baroku
i renesansu
- opowiada o kulturze
baroku w Polsce
- zna postacie: Wacława
Potockiego, Jana Andrzeja
Morsztyna
- samodzielnie wyszukuje
i prezentuje informacje na
temat Ludwika XIV
- opowiada w jakich
dziedzinach sztuki
przejawiał się barok
- wymienia odkrycia
naukowe XVIII w
- charakteryzuje styl
klasyczny
- opisuje ubiór w XVIII w
- łączy przedstawicieli
oświecenia z ich
osiągnięciami
- wyjaśnia dlaczego wielu
twórców oświecenia
krytykowało Kościół
- wyjaśnia dlaczego
oświecenie odgrywało
ważna rolę w postępie
nauki
- przedstawia zdobycze
oświecenia, z których
korzystamy do dziś
- wie co spowodowało
rozwój miast w XVIII w i
jakie zaszły w nich
zmiany
- opowiada o
zastosowaniu maszyny
- porównuje pracę w
warsztacie
rzemieślniczym,
warsztacie nakładczym,
manufakturze i fabryce
- wyjaśnia wpływ
- ocenia, który z XVIIIwiecznych wynalazków w
największym stopniu
usprawnił produkcję
parowej
- wie jak powstał
przemysł
- wymienia surowce
mineralne, które były
najbardziej poszukiwane
w XVIII w
- zaznacza na osi czasu
datę: 1776, 1787
- wyjaśnia datę: 1787
-omawia główne
postanowienia konstytucji
Stanów Zjednoczonych
Jak powstały Stany
Zjednoczone?
- zna datę: 1776 rok
- zna postaci: Tadeusza
Kościuszki
- opowiada o zajęciach
Indian
- zna postać Georga
Waszyngtona, Kazimierza
Pułaskiego
- wie dlaczego niektóre
kolonie zaprotestowały
przeciw rządom
brytyjskim
Rzeczpospolita w
połowie XVIII w
- zna pojęcia: elekcja,
liberum veto
- wie jakie państwa wzięły
udział w I rozbiorze
Polski
- zna daty 1764, 1768,
1772
- zna postaci: Stanisław
August Poniatowski,
Tadeusz Rejtan,
Katarzyna II
- wymienia żądania
konfederacji barskiej i
jednego z jej przywódców
- omawia przebieg
konfederacji barskiej
- wymienia przyczyny
upadku Rzeczpospolitej
- wymienia ziemie
utracone na rzecz
zaborców w I rozbiorze
Polski
Warszawa za czasów
króla Stanisława
Augusta
- zna pojęcia: obiady
czwartkowe, kadet
- zna datę: 1773, 1765 rok
- zna postacie: Ignacego
Krasickiego, Wojciecha
Bogusławskiego,
Canaletta
- zna pojęcia: Szkoła
Rycerska, Komisja
Edukacji Narodowej,
Teatr Narodowy
- omawia zmiany jakie
- wyjaśnia czym zajmuje
się KEN
-wyjaśnia pojęcie: epoka
stanisławowska
- wyjaśnia rolę jaką
odgrywały obrazy
Canaletta w czasie
odbudowy Warszawy
przemysłu na życie
codzienne ludzi
- omawia udział Tadeusza
Kościuszki i Kazimierza
Pułaskiego w wojnie o
niepodległość Stanów
Zjednoczonych
- omawia konstytucję
Stanów Zje4ednoczonych
- wskazuje stany, które
przyjęły Deklaracje
Niepodległości
- omawia wystąpienie
robotników w Bostonie
- ocenia rolę szlachty w
procesie I rozbioru Polski
- omawia postawę
Tadeusza Rejtana
- dostrzega związek
między wykształceniem
obywateli a
odpowiedzialnością za
państwo
- wyjaśnia znaczenie
słów: Stanisław August
mecenasem
- omawia powstanie
Teatru Narodowego
- wykonuje album o
Tadeuszu Kościuszce
- wyjaśnia dlaczego
Stanisław August
Poniatowski nie zyskał
poparcia wśród szlachty
- wyjaśnia, dlaczego
Stanisławowi Augustowi
zależało na rozwoju
szkolnictwa
wprowadził Stanisław
August Poniatowski i
KEN w oświacie
Sejm Wielki i
konstytucja 3 Maja
- zna pojęcia: konstytucja,
kadencja
- wymienia państwa, które
dokonały II rozbioru
Rzeczpospolitej
-wie co wydarzyło się 3
Maja 1791 roku
- zna daty: 1788-1792,
1791, 1793 rok
- zna postaci: Stanisław
Małachowski
- wymienia trzy reformy
Sejmu Wielkiego
- wyjaśnia dlaczego Sejm
Czteroletni został
nazwany sejmem Wielkim
- zaznacza na osi czasu
daty: 1791, 1793
- wymienia trzy
postanowienia konstytucji
3 Maja
- wymienia ziemie
utracone w czasie II
rozbioru Polski
Upadek
Rzeczpospolitej
- zna postacie: Tadeusza
Kościuszki, Bartosza
Głowackiego
- zna pojęcia: kosynierzy
- wie jakie państwa brały
udział w III rozbiorze
Polski
- wie co stało się z
Stanisławem
Poniatowskim po III
rozbiorze Polski
- zna daty: 1794, 1795 rok
- wymienia przyczyny
wybuchu powstania
kościuszkowskiego
- wskazuje na mapie
ziemie zabrane w III
rozbiorze Polski
- wyjaśnia dlaczego
Kościuszko wydał
uniwersał połaniecki
- zna pojęcie: Naczelnik,
sukmana
Wielka rewolucja
francuska
- wie z jakich stanów
składało się
społeczeństwo francuskie
- wymienia hasła
rewolucji francuskiej
- zna datę: 1789 rok
- zna postacie: Ludwika
XVI, Maksymiliana
Robespierrea
- wie czym były i jakie
zadania spełniały Stany
Generalne
- zna pojęcia: terror,
gilotyna
- wymienia trzy
przyczyny wybuchu
rewolucji francuskiej
- zna pojęcia: Bastylia,
republika
- w kilku słowach omawia
wprowadzenie republiki
we Francji
- wyjaśnia dlaczego
rocznica uchwalenia
konstytucji 3 Maja jest
obecnie świętem
narodowym
- omawia przyczyny
uchwalenia konstytucji 3
Maja
- wymienia przyczyny
jakie doprowadziły do II
rozbioru Polski
- omawia przebieg
powstania
kościuszkowskiego
- wskazuje na mapie
Racławice, Połaniec,
Maciejowice
- wyjaśnia dlaczego
Kościuszce zależało na
udziale chłopów w
powstaniu
- opowiada czym była
konfederacja targowicka,
podaje dwóch jej
przywódców i datę
wydarzenia
- wymienia założenia
Deklaracji Praw
Człowieka i Obywatela
- omawia rządy terroru we
Francji
- w kilku słowach omawia
genezę uchwalenia
konstytucji we Francji i
jej założenia
- omawia skutki rewolucji
francuskiej
- na podstawie tekstu
źródłowego z podręcznika
wyjaśnia, jakie zmiany
dotyczące społeczeństwa
wprowadziła Deklaracja
Praw Człowieka i
Obywatela
- ocenia skutki rozbiorów
Polski
Epoka napoleońska
- wymienia dwa wrogie
państwa występujące
przeciw napoleońskiej
Francji
- zna pojęcia: koalicja,
kodeks
- zna postać Napoleona
Bonaparte
- zna daty: 1804, 1805,
1807, 1815
- omawia przebieg
koronacji Napoleona i jej
skutki
- zaznacza na osi czasu
daty: 1805, 1807, 1815
- omawia reformy
wprowadzone we Francji
przez Napoleona, Kodeks
Napoleona
- omawia w jaki sposób
doszło do utworzenia
Księstwa Warszawskiego
Wiek odkryć i
wynalazków
- wymienia najważniejsze
wynalazki XIX w
- opisuje na podstawie
ilustracji z podręcznika
jak wyglądała praca w
hucie
- wymienia skutki badan
naukowych
- wyjaśnia co to jest
Nagroda Nobla i w jakich
dziedzinach jest
przyznawana
Walka o prawa
obywatelskie
- zna pojęcia:
równouprawnienie, prawo
wyborcze
-omawia sytuacje
robotników w XIX wieku
- na podstawie ilustracji
opowiada o pracy dzieci
w fabrykach
- zna postacie:
Aleksander Graham Bell,
Thomas Edison, Alfred
Nobel, Maria
Skłodowska-Curie
- łączy wynalazki z ich
twórcami
- wie czym są związki
zawodowe i partie
polityczne
- zna postacie: Karola
Marksa i Fryderyka
Engelsa
-wie o jakie prawa
walczyli robotnicy w XIX
wieku
- wie kim były sufrażystki
- zna datę: 1893 r
- omawia kampanie
Napoleona do Rosji
- wymienia przyczyny
klęski Napoleona w 1812
roku
- wymienia trzy
postanowienia kongresu
wiedeńskiego
- wskazuje na mapie
Księstwo Warszawskie,
Waterloo
- wyjaśnia co oznacza
zwrot „ sto dni
Napoleona”
- wskazuje na mapie:
Waterloo, Austerlitz,
Borodino, Moskwa,
Lipsk, Księstwo
Warszawskie
- potrafi przyporządkować
daty do w/w miejscowości
- wymienia kilku polskich
noblistów
- opowiada o XIXwiecznych wynalazkach
stosowanych do dziś
- opowiada o początkach
motoryzacji
- zna pojęcia: socjalizm i
komunizm
- wie w jakim celu
powstały związki
zawodowe a w jakim
partie polityczne
- wyjaśnia jakie znaczenie
dla Europy miał okres
napoleoński
- odróżnia odkrycie od
wynalazku
- wie jak po II wojnie
światowej obchodzono w
Polsce dzień 1 maja
Społeczeństwa i
narody w XIX w
- zna pojęcia: naród
-wymienia narody, które
w XIX wieku walczyły o
niepodległość
- omawia sposoby
spędzania wolnego czasu
pod koniec XIX wieku
- zna daty: 1870, 1871 rok
- zna postacie: Ottona von
Bismarcka, Giuseppe
Garibaldiego
- opowiada o XIXwiecznym mieście
Kolonializm i prawa
człowieka
- zna pojęcia: kolonia,
niewolnictwo
- poddaje nazwy
kontynentów
skolonizowanych przez
Europejczyków
Polacy w czasach
napoleońskich
- zna datę 1797 rok
- zna postacie: Jana
Henryka Dąbrowskiego
- potrafi zaśpiewać dwie
zwrotki Mazurka
Dąbrowskiego
- wie kto napisał słowa
hymnu
- wie pod panowaniem
jakich państw znaleźli się
Polacy po upadku
Rzeczpospolitej
- wymienia mocarstwa
kolonialne
- wskazuje na mapie
posiadłości mocarstw
kolonialnych
- podaje korzyści, które
czerpały państwa
europejski z posiadania
kolonii
- zna postać: Janusza
Korczaka
- wie, dlaczego
uchwalono Powszechna
Deklarację Praw
Człowieka i Deklarację
Praw Dziecka
- zna postacie: Józefa
Poniatowskiego
- charakteryzuje
powstanie Legionów
Polskich
- wie dlaczego Legiony
Polskie powstały we
Włoszech
- zna pojęcie: naród,
emigracja, bezrobocie
- wie czym charakteryzuje
się grupa społeczna zwana
inteligencją
- zaznacza na osi czasu
daty: 1870, 1871
- wskazuje na mapie
Włochy i Niemcy
- wyjaśnia, czym na
terenach podbitych
różniło się Zycie ludności
miejscowej od życia
kolonistów
-opowiada o utworzeniu
Księstwa Warszawskiego
- wskazuje w atlasie
Włochy i Księstwo
Warszawskie
- omawia przyczyny
upadku Księstwa
Warszawskiego
- opowiada w kilku
słowach o zjednoczeniu
Włoch i Niemiec
- opowiada o roli
Garibaldiego i Bismarcka
w zjednoczeniu Włoch i
Niemiec
- wyjaśnia dlaczego
Bismarcka nazwano „
żelaznym kanclerzem”
- wyjaśnia dlaczego Indie
nazwano „perłą w koronie
brytyjskiej”
- zna pojęcie: kraje
Trzeciego Świata
- wyjaśnia, jaki wpływ na
sytuację Trzeciego Świata
miał kolonializm
- zna daty: 1948, 1959
- zbiera informacje na
temat łamania praw
człowieka na świecie
- wyjaśnia główne zasady
funkcjonowania Księstwa
Warszawskiego na
podstawie konstytucji
- wyjaśnia dlaczego Józef
Poniatowski uważany jest
za bohatera narodowego
- tłumaczy dlaczego
Polacy walczyli po stronie
Napoleona
Powstanie
listopadowe
- zna pojęcie: powstania
narodowe
- zna datę: 1830 rok
- na podstawie ilustracji z
podręcznika wyjaśnia jak
Polacy wyrażali swój
patriotyzm
Powstanie styczniowe zna pojęcie: powstania
Polacy po klęskach
powstań
Życie pod zaborami
narodowe, wojna
partyzancka
- zna datę: 1863 rok
- na podstawie ilustracji z
podręcznika wyjaśnia jak
Polacy wyrażali swój
patriotyzm
- zna pojęcie emigracja
- wie dlaczego Polacy
udali się na emigracje
- wymienia kilka
ośrodków emigracji
polskiej
- zna pojęcia rusyfikacja,
germanizacja
-zna postacie: Michała
Drzymały
- zna postacie: Piotr
Wysocki,
- wskazuje w atlasie
Królestwo Polskie
- wymienia przyczyny i
skutki powstania
listopadowego
- wyjaśnia czym było
Królestwo Polskie
- na postać: Aleksander I,
książę Konstanty
- zna pojęcia: wolność
słowa, wolność osobista,
Arsenał
Zna postacie: Romualda
Traugutta
- wymienia przyczyny i
skutki powstania
styczniowego
- zna pojęcia: dyktator,
branka
- opowiada o
prześladowaniu Polaków
po upadku powstania
styczniowego
- zna postacie: Adam
Mickiewicz, Juliusz
Słowacki, Fryderyk
Chopin, Jan Matejko,
Henryk Sienkiewicz,
Adam Czartoryski (
najsłynniejsi emigranci)
- opowiada co
przedstawiali w swoich
dziełach twórcy po
upadku powstania
styczniowego
- wymienia rożne metody
walki o polskość
- na podstawie tekstu
źródłowego opowiada o
jak przebiegała
rusyfikacja uczniów w
zaborze rosyjskim
- wyjaśnia pojęcia: praca
u podstaw, twórczość ku
pokrzepieniu serc
- wyjaśnia dlaczego
polscy uchodźcy po
upadku powstania zostali
nazwani Wielką
Emigracją
- zna pojęcie: Wielka
Emigracja, uchodźcy
- porównuje sytuacje
Polaków w różnych
zaborach
- na pojęcia: „
Uniwersytet Latający” i
tłumaczy jego rolę
- opowiada o strajku
polskich dzieci we
Wrześni i zna datę 1901
- omawia przebieg
postania listopadowego
- porównuje sytuację
Polaków przed powstanie
i po upadku powstania
listopadowego
- wskazuje na mapie
miejsca stoczonych bitew
- porównuje sytuację
Polaków przed powstanie
i po upadku powstania
styczniowego
- opisuje przebieg
powstania styczniowego
- wskazuje na mapie
miejsca stoczonych bitew
- opowiada o roli sztuki
polskiej pod zaborami
- tłumaczy dlaczego
Polacy zrezygnowali z
walki zbrojnej na rzecz
epoki pozytywizmu
- wie czego dokonali
Ernest Malinowski i
Paweł Edmund Strzelecki
- opowiada o dokonaniu
Ignacego Łukaszewicza
- ocenia jakie znaczenie
dla historii miały
powstania narodowe
- zna postać Franciszka
Stefczyka i jego
dokonania
- zna pojęcie: autonomia,
Galicja
- wyjaśnia na czym
polegała autonomia w
Galicji
- dokonuje oceny postaw
Polaków wobec działań
zaborcy
- ocenia jakie znaczenie
dla historii miały
powstania narodowe
- szuka informacji na
temat jednego
przedstawiciela Wielkiej
Emigracji i samodzielnie
no nim opowiada
Pierwsza wojna
światowa
- zna daty: 1914-1918
- zna postacie: Franciszka
Ferdynanda, Adolfa
Hitlera, Ignacego
Mościckiego
- wymienia na podstawie
ilustracji nowe rodzaje
broni użyte w czasie I
wojny światowej
- zna datę: 11 listopada
1918
-wskazuje na mapie
Sarajewo, Bakany,
państwa centralne i
alianckie
- wymienia nazwy państw
uczestniczących w I
wojnie światowej
- wyjaśnia na czym polega
wojna pozycyjna
- zna pojęcie: alianci,
ententa
- wymienia przyczyny i
skutki I wojny światowej
- na podstawie tekstu
źródłowego opowiada jak
wyglądały walki na
terenach gdzie toczyła się
I wojna światowa
- zna pojęcia:
Trójprzymierze,
Trójporozumienie i
wymienia państwa, które
do nich należały
- wymienia nazwy
państw, jakie powstały po
I wojnie światowej
- w kilku zdaniach
opowiada o bitwie nad
Marną, Sommą, Verdun,
Dannenbergiem
- wie kiedy w/w bitwy
miały miejsce
- opowiada o traktacie
wersalskim
- ocenia wpływ I wojny
światowej na losy Polski
Polska odzyskuje
niepodległość
- zna datę odzyskania
przez Polskę
niepodległości
- zna postać Józefa
Piłsudskiego
- zna postać: Romana
Dmowskiego
- zna pojęcia: plebiscyt,
„orlęta lwowskie”,
bolszewicy
- wskazuje na mapie
granice II RP
- omawia okoliczności
odzyskania przez Polskę
niepodległości
- przedstawia przebieg
sporu o Śląsk
- zna pojęcie: POW,
„ Błękitna armia”, cud nad
Wisłą , plebiscyt
- omawia walki o
wschodnia granicę
- rozumie znaczenie bitwy
warszawskiej dla dalszych
losów Polski
- zna daty wybuchu trzech
powstań śląskich i
plebiscytu
- analizuje przebieg bitwy
warszawskiej
Powstanie Związku
Radzieckiego
- zna postać: Pawlika
Morozowa
- potrafi rozwiązać skrót:
ZSRR
- zna datę: 1922 rok
- na podstawie tekstu
źródłowego odpowiada
jakimi cechami
charakteryzował się Stalin
- zna datę: 1917 rok
- zna postacie:
Włodzimierza Lenina,
Józefa Stalina
- zna pojęcia: rewolucja ,
łagier, kołchoz,
propaganda
- zna przyczyny wybuchu
rewolucji w Rosji
- omawia przebieg
powstania
wielkopolskiego i zna
jego datę
- wskazuje w atlasie
ziemie na których toczyły
się walki w czasie bitwy
warszawskiej
- omawia powstanie
Legionów Polskich przy
boku Piłsudskiego
- zna koncepcję
reprezentowaną przez
Dmowskiego i
Piłsudskiego co do
odzyskania przez Polskę
niepodległości
- zna pojęcie: państwo
totalitarne
- wymienia cechy państwa
totalitarnego na
przykładzie ZSRR
- wyjaśnia skutki przejęcia
przez państwo
gospodarstw i fabryk
- tłumaczy czemu służyła
propaganda w ZSRR
- opowiada jak Stalin
traktował swoich
przeciwników
politycznych
- samodzielnie zbiera
informację na temat
Józefa Stalina
Wielki kryzys
gospodarczy
- zna pojęcia: giełda,
czarny czwartek
Faszyzm w
Niemczech
- wie czym były obozy
koncentracyjne
-zna pojecie: faszyzm
Druga Rzeczpospolita - wymienia prezydentów
II RP
- na podstawie mapy z
podręcznika wymienia
narodowości
zamieszkujące II RP
- zna postacie: Gabriela
Narutowicza
Osiągnięcia II
Rzeczpospolitej
- zna pojęcia: analfabeta,
COP
- wskazuje na mapie
Gdańsk
- opowiada o postaniu
Magistrali Węglowej
- zna pojęcia: krach,
bankructwo
- zna postać: Franklina
Delano Roosevelta
- wymienia przyczyny i
skutki wielkiego kryzysu
gospodarczego
- zna datę: 24
października 1929 roku
- zna postać: Adolfa
Hitlera
-zna pojęcia: faszyzm,
nazizm
- charakteryzuje program
faszystów
- opowiada jakie zmiany
wprowadził w Niemczech
Hitler po objęciu władzy
- wskazuje w atlasie
obszary przyłączone do III
Rzeszy
- wie czego dotyczyły
żądania niemieckie wobec
Polski w 1939 roku
- opowiada o Józefie
Piłsudskim i roli jaką
odegrał w II RP
- wyjaśnia jakie
zagrożenie dla Polski
stwarzał pakt RibbentropMołotw
- zna daty 1921, 1926
- wymienia trudności jakie
towarzyszyły budowie II
RP
- zna daty: 1924, 1936
- zna postacie:
Władysława Grabskiego ,
Władysława Reymonta,
- zna pojęcia: kredyt,
inwestycje, akcja
- wymienia sposoby
pomocy bezrobotnym w
Polsce
- opowiada o sytuacji
gospodarczej na świecie
po I wojnie światowej
- tłumaczy w jaki sposób
w latach 30 próbowano
wałczyć z kryzysem
- wyjaśnia na czym
polegał program o nazwie
„Nowy Ład”
- ocenia stosunek
hitlerowców do Żydów
- ocenia politykę Wielkiej
Brytanii i Francji wobec
III Rzeszy
- opowiada o podbojach
Hitlera w 1938 roku
- opowiada o inwestycjach
prowadzonych w Polsce
- opowiada jaki zmiany
wprowadziła konstytucja
marcowa
- na podstawie tekstu
źródłowego wymienia
zobowiązania prezydenta
w konstytucji
- wyjaśnia jakie zmiany w
ustroju Polski
spowodował przewrót
majowy
- omawia postanowienia
paktu RibbentropMołotow
- zna pojęcie: sanacja
- ocenia sytuacje
międzynarodową przed
wybuchem II wojny
światowej
- tłumaczy dlaczego
powstał port w Gdyni a w
całym kraju
przeprowadzono
inwestycje gospodarcze
- wyjaśnia znaczenie
edukacji dla rozwoju
państwa
- wyjaśnia znaczenie
reformy skarbu na
podstawie tekstur
źródłowego
- przedstawia największe
sukcesy gospodarcze II
RP
- zna pojęcie: państwo
totalitarne
- charakteryzuje poglądy
Hitlera
- wymienia cechy
nazizmu
- szuka informacji na
temat życia Adolfa Hitlera
Napaść Niemiec i
ZSRR na Polskę
- zna daty: 1 września
1939, 17 września 1939
- zna pojęcie: agresja,
kampania wrześniowa
- opowiada na podstawie
tekstu źródłowego jak
przebiegało
bombardowanie
Warszawy
Druga wojna
światowa w latach
1940-1943
- zna daty: 7 grudnia 1941
- zna pojęcie: kolaborant
- wskazuje na mapie w
podręczniku państw, które
znalazły się pod okupacją
hitlerowska
- na podstawie fotografii z
podręcznika opowiada jak
żyli mieszkańcy Londynu
w czasie nalotów na
miasto
Polacy pod okupacją
- zna datę: 1 sierpnia 1944
roku
- zna pojęcia: okupacja,
Generalne
Gubernatorstwo, Gestapo
- wymienia okupantów
Polski
Juliana Tuwima Stefana
Żeromskiego
- pokazuje na mapie
najważniejsze ośrodki
przemysłowe II RP
- samodzielnie opowiada
o bombardowaniu
Warszawy
- wskazuje kierunki
wkroczenia wojsk III
Rzeszy i ZSRR do Polski
- wie jakie obszary zostały
zajęte przez ZSRR i III
Rzeszę po kampanii
wrześniowej
- wymienia pojęcia: ruch
oporu, okupacja
- wymienia państwa, które
znalazły się pod okupacja
hitlerowska
- samodzielnie opowiada
o życiu ludności w
Londynie w czasie
bombardowań
- na podstawie tekstu
źródłowego opisuje
warunki w jakich walczyli
Niemcy na froncie
wschodnim
- zna pojęcia: Armia
Krajowa, Polskie Państwo
Podziemne, powstanie
warszawskie , Katyń
- wyjaśnia w jaki sposób
PPP wałczyło z
okupantami
-wskazuje przebieg
granic między ZSRR i III
Rzeszą po podziale
- zaznacza na osi czasu
daty: 1939
- zna pojęcia: eskadra,
- wymienia przyczyny
wybuchu II wojny
światowej
- opowiada o roli ludności
cywilnej w czasie
kampanii wrześniowej
- wyjaśnia przyczyny
klęski Polaków podczas
kampanii wrześniowej
- opowiada o kapitulacji
Warszawy
- opowiada o
bombardowaniu
Westerplatte
- ocenia postawę
Polaków podczas natarcia
III Rzeszy
- zna i zaznacza na osi
czasu daty: 22 czerwca
1940, 22 czerwca 1941
- tłumaczy, dlaczego
Stany Zjednoczone
przystąpiły do II wojny
światowej
- opowiada o działalności
ruchu oporu w Europie
- wyjaśnia przyczyny
agresji Niemiec na ZSRR
i w kilku słowach omawia
przebieg agresji
- dokonuje oceny
zaborczej polityki Hitlera
w Europie
- omawia przebieg wojny
na Dalekim Wschodzie
- porównuje trzy rodzaje
bitew II wojny światowej:
bitwy o Anglię, bitwy pod
Stalingradem i bitwy o
Midway
- wymienia grupy
ludności polskiej, które
były wiezione w głąb
ZSRR
- opowiada o
prześladowaniach
Polaków na terenach
podbitych przez ZSRR I
III Rzeszę
- w kilku zdaniach
- ocenia postawę ludności
polskiej w czasie okupacji
- omawia mord w Katyniu
- zna datę: 13 kwietnia
1943
- w kilku zdaniach
opowiada o przebiegu i
skutkach powstania
warszawskiego
- porównuje życie
Polaków pod okupacją
radziecką i niemiecką
Polski
Zbrodnie niemieckie
- zna postać o.
Maksymiliana Marii
Kolbe
- zna pojęcie obóz
koncentracyjny, getto
- wie gdzie na ziemiach
polskich znajdował się
największy obóz
koncentracyjny
Koniec II wojny
światowej
- na podstawie tekstu
źródłowego opowiada o
przebiegu konferencji w
Jałcie
Polacy na frontach II
wojny światowej
- opisuje na podstawie
ilustracji z podręcznika
bitwę pod Monte Cassino
- zna datę: 1944
- zna postać: Stefana
Starzyńskiego
- wyjaśnia czym był
holocaust
- opowiada w jaki sposób
Niemcy traktowali
ludność cywilną w
okupowanej Polsce
- wymienia trzy nazwiska
znanych osób
zamordowanych prze
Niemców
- wymienia największe
obozy koncentracyjne i
obozy zagłady i wskazuje
je na mapie
- zna daty: 6 czerwca
1944, 8-9 maja 1945, 6, 9
sierpnia 1945
- omawia ostatni etap II
wojny światowej
- wskazuje na mapie,
którą cześć Europy
wyzwolili alianci, a którą
ZSRR
- wie co zdecydowało o
kapitulacji Japonii
- zna postacie:
Władysława Andersa,
Władysława Sikorskiego,
Stanisława Maczka
- wskazuje w atlasie
miejsca najważniejszych
bitew na frontach II wojny
światowej , w których
uczestniczyli Polacy
wymienia przyczyny
wybuchu powstania
warszawskiego
- zna postać: Janusza
Kusocińskiego
- na podstawie tekstu
źródłowego wymienia
skutki jakie przyniosło
wysiedlenie Polaków z
Zamojszczyzny
- ocenia postawę Polaków
wobec holocaustu
- opisuje życie ludzi w
czasie okupacji
hitlerowskiej na
podstawie wojennych
losów członka swojej
rodziny lub postaci z
podręcznika
- wie dlaczego Stefana
Starzyńskiego uznaje się
za symbol oporu wobec
Niemców
- opowiada o zagładzie
Żydów
- zna miejsce związane z
martyrologią II wojny
światowej w swoje
okolicy
- wymienia mocarstwa
uczestniczące na
konferencji w Jałcie
- opowiada o desancie w
Normandii
- wyjaśnia jakie decyzje
dotyczące Polski zapadły
na konferencji w Jałcie
- ocenia skutki użycia
przez USA bomby
atomowej w Japonii
- samodzielnie wyszukuje
informacji na temat strat
w Japonii po użyciu
bomby atomowej
- zaznacza na osi czasu
datę: 1944
- wskazuje na mapie
Włochy, Normandię
- opowiada o bitwie pod
Falais
- wyjaśnia jak doszło do
utworzenia w ZSRR
Armii Polskiej pod
dowództwem Andersa, a
jak do powstania Wojska
Polskiego
- ocenia wkład Polaków
w zwycięstwo aliantów w
II wojnie światowej
- wyszukuje informacji na
temat cmentarza na Monte
Cassino
Zimna wojna
- zna pojęcie: zimna
wojna
- wymienia państwa
między którymi toczyła
się zimna wojna
- na podstawie ilustracji
opowiada czym różniło
się życie w NRD i RFN
Powstanie Polskiej
Rzeczpospolitej
Ludowej
- zna postać: Stefana
Wyszyńskiego
- zna pojęcia: stalinizm,
opozycja, PRL
- wyjaśnia dlaczego
zdobicie Monte Cassino
było trudne
- zna postaci: Winstona
Churchilla, Fidela Castro
- zna pojęcia: NATO,
Układ Warszawski, ONZ
- wskazuje ma mapie
NRD i RFN
- tłumaczy na czym
polegała zimna wojna
- wymienia i wskazuje na
mapie po trzy państwa,
które należały do NATO i
Układu Warszawskiego
- wymienia kraje, w
których doszło do walk
między blokiem
komunistycznym a
kapitalistycznym
-zna postaci: Stanisława
Mikołajczyka
- zna pojęcia: Ziemie
Odzyskane, represje
- wskazuje na mapie w
podręczniku ziemie
utracone w czasie II
wojny światowej i Ziemie
Odzyskane
- wymienia sposoby
prześladowania opozycji
przez komunistów
- wskazuje w atlasie
kierunki przesiedleń
Polaków
- opowiada o bitwie pod
Lenino
- zna daty: 1949, 1955
- wymienia założenia i
cele NATO i Układu
Warszawskiego
- rozumie jaki cel miała
pomoc USA dla krajów
Europy Zachodniej
- wyjaśnia, w jaki sposób
ZSRR kontrolowało
państwa Europy
Środkowo-Wschodniej
- wyjaśnia w jakim celu
powołano ONZ
- wyszukuje i
samodzielnie prezentuje
informacje na tema
UNICEFU
- opisuje represje
komunistów wobec
opozycji
- charakteryzuje na
podstawie fotografii z
podręcznika plakat
propagandowy
- zna pojęcia: PPR, WiN
- omawia w jaki sposób
komuniści wygrali
wybory do sejmu w 1947
roku
- ocenia postawę Stefana
Wyszyńskiego wobec
komunizmu
- zna pojęcia: opozycja,
UB, partyzantka
antykomunistyczna
- ocenia działania
komunistów
podejmowane wobec
Kościoła
Gospodarka i
społeczeństwo PRL
Polacy w walce z
komunizmem
Upadek komunizmu
w Europie
- zna pojęcia: PGR,
cenzura, kułak
- wymienia na podstawie
ilustracji z podręcznika
ośrodki władzy w Polsce
w czasie stalinizmu
- na podstawie ilustracji
opowiada, które grupy
społeczne były
prześladowane przez
komunistów, a które
mogły swobodnie
korzystać z przychylności
władz
- zna daty: 13 grudnia
1981 roku
- zna postacie: Lecha
Wałęsy, Jerzego
Popiełuszki
- zna pojęcia: stan
wojenny
- wymienia na podstawie
tekstu źródłowego
represje stosowane przez
komunistów w stosunku
do strajkujących
robotników
- zna pojecie: „Okrągły
stół”
- wie jakie wydarzenia
przyczyniły się do upadku
komunizmu w Polsce
- wie na czym polegało
upaństwowienie
gospodarki
- podaje przykłady
łamania praw człowieka
przez komunistów
- wyjaśnia jakie skutki
przyniosło
upaństwowienie
gospodarstw w Polsce
- rozumie dlaczego
komuniści kierowali
swoją propagandę
głównie do młodzieży
- ocenia postawę
komunistów wobec
społeczeństwa w Polsce
- wskazuje współczesny
przykład łamania praw
człowieka
- zna pojęcie: PZPR
- opowiada o pochodach
1-majowych w PRL-u
- zna daty: czerwiec
1956, grudzień 1970,
1980 i opowiada o tych
wydarzeniach
- zna postacie: Wojciecha
Jaruzelskiego
- zna pojęcia: NSZZ
„Solidarność”
- podaje przyczyny
protestów społecznych
przeciwko władzom
komunistycznym
- opisuje fotografie ze
strajku robotników w
Stoczni Gdańskiej
- zna daty: 1989, 1991
- zna postać: Ronalda
Reagana i Michaiła
Gorbaczow
- zna pojecie: pierestrojka
- wymienia na podstawie
mapy z podręcznika jakie
państwa powstały w
Europie ŚrodkowoWschodniej po 1989 roku
-zna daty: marzec 1968,
czerwiec 1976 i opowiada
o tych wydarzeniach
- zna pojecie delegalizacja
- podaje
charakterystyczne cechy
stanu wojennego
- opisuje powstanie
Solidarności
- wyjaśnia dlaczego
zmordowano ks. Jerzego
Popiełuszkę
- wyszukuje informacje na
temat wydarzeń w kopalni
Wujek
- opowiada o
wydarzeniach „Okrągłego
stołu” i jego
postanowieniach
- tłumaczy co
doprowadziło do upadku
ZSRR
- analizuje fotografie z
podręcznika ilustrujące
koniec komunizmu w
Polsce
- tłumaczy symboliczne
zburzenie muru
berlińskiego
Jak powstała UE?
USA współczesnym
mocarstwem
Polska w świecie
Życie ludzi dawniej i
dziś
Wiek telewizji i
komputera
- zna pojecie: Unia
Europejska, euro
- zna hymn UE
- wie jak wygląda flaga
UE
- podaje na podstawie
podręcznika państwa,
które należą do UE
- zna daty: 11 września
2001 roku
- zna pojęcie: terroryzm
- zna daty: 12 marca 1999,
1 maja 2004
- zna pojęcie: referendum
- wskazuje na mapie
województwo, w którym
mieszka i województwa
sąsiednie
- zna pojecie:
profilaktyka, choroby
cywilizacyjne
- na podstawie ilustracji z
podręcznika podaje
największe choroby
cywilizacyjne
współczesnego świata
- zna pojecie: telefonia
komórkowa, Internet
- wymienia zadania
telewizji
- zna pijecie: EWG
- wskazuje państw, które
w 2004 roku przystąpiły
do UE
- wymienia postanowienia
traktatu z Maastricht
- zna postaci: Jeana
Moneta, Roberta
Schumana
- zna pojęcie EWWIS
- wyjaśnia w jakim sposób
miały być realizowane
cele wytyczone w
traktacie rzymskim
- wymienia korzyści
odnoszone przez państwa
należące do UE
- opisuje etapy powstania
UE
- wymienia przykłady
amerykańskich osiągnięć
technicznych
- tłumaczy na czym
polega amerykanizacja
kultury
- tłumaczy czym jest
terroryzm
- wymienia państwa
graniczące z Polską
- opowiada o „Dolinie
Krzemowej”
- zna pojęcia: ido,
Hollywood
- opowiada skąd bierze się
wrogość Arabów do
Stanów Zjednoczonych
- ocenia pozytywne i
negatywne skutki
amerykanizacji kultury
- wyszukuje informacje na
temat skutków ataku
terrorystycznego 11
września
- wyjaśnia cele i założenia
NATO
- wyjaśnia dlaczego
Polska dążyła do
wstąpienia do NATIO
- wskazuje korzyści
związane z wstąpieniem
Polski do UE
- tworzy plakat Polska w
UE
- porównuje poziom
higieny dawniej i dziś
- tłumaczy czym jest
alergia
- wymienia kilka chorób
cywilizacyjnych i
tłumaczy jaki im zapobiec
- poszukuje informacji na
temat AIDS
- opowiada o powstaniu
pierwszych telefonów
komórkowych
- wie co było głównym
źródłem informacji w XIX
wieku
- wyjaśnia dlaczego
szybki dostęp do
informacji jest ważny dla
rozwoju nauki i
cywilizacji
- zna postać: Aleksandra
Fleminga
- omawia jak wyglądała
opieka zdrowotna i
higiena przed wiekami
- podaje co miało
największy wpływ na
wzrost liczby ludności w
świecie
- wymienia najnowsze
osiągnięcia nauki w
dziedzinie telefonii i
komputerów
- opisuje do czego można
wykorzystać Internet w
szkole