Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła”

Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła”
Historia
Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy „Jodła” powołane zostało do Ŝycia wkrótce po
zarejestrowaniu Stowarzyszenia śołnierzy Armii Krajowej pod nazwą Światowy Związek
śołnierzy Armii Krajowej.
Inicjatorem i współzałoŜycielem Środowiska pod nazwą Koło Środowiskowe „Jodła”
w Warszawie byli: gen. Wojciech Borzobohaty PS. „Wojan”, były szef Sztabu Okręgu Radomsko-Kieleckiego od XII 1943r. do 19 I 1945 r.,oraz płk Mieczysław Wolski ps. „Radek”
były szef Oddziału IV Komendy Okręgu Radomsko-Kieleckiego.
W zebraniu załoŜycielskim dnia 7 kwietnia 1990 r. w Warszawie przy ul. Złotej 61 uczestniczyły 43 osoby, a 37 które z róŜnych powodów nie mogły być obecne, zgłosiły pismem zgodę
na przynaleŜność. Na zebraniu załoŜycielskim wybrano Zarząd – prezesem został kpt mgr inŜ.
Aleksander Siwek PS. Bonar”, który funkcję tą pełnił przez 4 kadencje. Początkowo Koło
Środowiskowe „Jodła” wchodziło w skład Okręgu Warszawa Śródmieście Związku śołnierzy
Armii Krajowej.
Dnia 11 kwietnia 2002 r na poszerzonym posiedzeniu Zarządu Środowiska podjęto
jednomyślnie uchwałę o wystąpieniu ze struktur organizacyjnych Okręgu Warszawa.
Dnia 12 kwietnia 2002r. został złoŜony wniosek do Zarządu Głównego ŚZśAK
i przedstawiony prezesowi płk. Stanisławowi Karolkiewiczowi. Prezes Środowiska „Jodła”
kol. Aleksander Siwek podał przyczyny w/w wniosku a mianowicie: powiązanie Środowiska
śołnierzy dawnego Okręgu Radomsko-Kieleckiego z Okręgiem Warszawskim ma charakter
formalny, bowiem obszarem działania Środowiska były tereny Ziem Świętokrzyskiej, odległe
od Warszawy, co jest bardzo istotne w obecnej działalności Środowiska. Środowisko liczyło
wówczas 308 członków, więc więcej niŜ liczba członków niektórych okręgów.
Dnia 16 kwietnia 2002r w głosowaniu, Zarząd Główny ŚZśAK podjął uchwałę Środowiskowego przekształceniu Koła Środowiskowego „Jodła” w Warszawie w Ogólnokrajowe
Środowisko śołnierzy Armii krajowej Korpusu „Jodła”, zwanej dalej Ogólnokrajowym Środowiskiem „Jodła” na prawach Okręgu na podstawie § 3 p. 1 i § 22 p. 2 statutu ŚZśAK.
Ogólnokrajowe Środowisko „Jodła” w Warszawie to Ŝołnierze Armii Krajowej, którzy
w kresie II wojny światowej działali w Okręgu Radomsko-Kieleckim „Jodła” a dziś mieszkają w Warszawie i okolicach. Okręg „Jodła” to obszar przedwojennego województwa kieleckiego obejmującego 12 obwodów: Kielce, Radom, Częstochowa, Busko, Jędrzejów, Włoszczowa, Opatów, Sandomierz, Radomsko, Końskie, IłŜa, Kozienice. Na czele obwodu stoi
łącznik, zadaniem którego jest zbieranie wiadomości od członków swojego obwodu o ich
sytuacji socjalno-zdrowotnej-materialnej oraz pomoc w razie potrzeby finansowa, umieszczanie w domu opieki, szpitalu, sanatorium a takŜe w załatwianiu opieki nad leŜącymi w domu.
Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła”
Liczba członków
•
członków zwyczajnych:
początkowo tj. z dniem 07.04.1990r – 43
stan na dzień 30.06.2008 r – 225
• członków nadzwyczajnych:
stan na dzień 30.06.2008r – 56
• średnia wieku: członków zwyczajnych:
84 lata
członków nadzwyczajnych: 73 lata.
Spis prezesów Okręgu
•
1-szy prezes; kpt mgr inŜ. Aleksander Siwek PS. „Bonar” (zmarł 11.11.2003r)
ur. 28.03.1927r w Kielcach. Okres słuŜby: Szare Szeregi od 1940r do 1945 r.
• Obecny prezes: kpt mgr inŜ. Zdzisław Schmeidl PS. „Kula”, ur.08.07.1927r Okres słuŜby:
Szare Szeregi, od 1942r do 1945 r.
Osoby szczególnie zasłuŜone
• gen. Wojciech Borzobohaty, PS. „Wojan”, były szef sztabu okręgu Radomsko-Kieleckiego
w okresie grudzień 1943 – styczeń 1945r, pierwszy prezes ŚZśAK, współzałoŜyciel Środowiska „JODŁA”.
• płk Mieczysław Wolski PS. „Radek”, szef oddziału IV Komendy Okręgu Radomsko –
Kieleckiego, współzałoŜyciel Środowiska „JODŁA”.
• kpt. Aleksander Siwek ps. „Bonar” - współzałoŜyciel Środowiska „JODŁA”, pierwszy jego
prezes.
Liczba kół w Okręgu – obecnie 13.
2
Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła”
DZIAŁALNOŚĆ STATUTOWA
Upamiętnianie (fundowane tablice)
• Dnia 10 września 1995r miało miejsce poświęcenie sztandaru „JODŁY”, które odbyło się w
Częstochowie na Jasnej Górze.
• Dnia 3 maja 1996r., w Katedrze Praskiej/Praskiej Matki Boskiej Zwycięskiej na Kamionku
w Warszawie, miało miejsce pomiecenie tablicy pamiątkowej poświęconej gen. Wojciechowi Borzobochatemu ps. „Wojan”.
• Dnia 5 czerwca 2000r w kościele św. Jacka przy ul. FRETA NA Starym Mieście
w Warszawie miało miejsce poświęcenie tablicy pamiątkowej poświęconej gen. Janowi
Zientarskiemu ps. „Mieczysław”, komendantowi Okręgu Radomsko-Kieleckiego w okresie
maj 1944r i styczeń 1945r.
• Dnia 28 września 2003r odbyło się uroczyste poświęceni Kwatery cmentarnej „JODŁY”
wraz z obeliskiem, na Komunalnym Cmentarzu Północnym w Warszawie. Kwatera ma 96
miejsc grzebalnych, została w czynie społecznym zaprojektowana przez członków
„JODŁY”. RównieŜ kierownikiem budowy i inspektorem nadzoru byli członkowie środowiska „JODŁA”
• Dnia 20.04.2006r Środowisko „Polski Niepodległej” (PN) wystąpiło do nas z pismem,
z prośbą o przyjęcie ich do naszego Środowiska, gdyŜ ich wiek i stan zdrowia nie pozwala
na dalszą aktywną działalność. Środowisko „JODŁA” decyzją Zarządu Okręgu z dnia
08.11.2006r przychyliło się do w/w prośby i od tej daty PN została wchłonięta do naszego
Środowiska w liczbie 43 członków.
Szkoły
Środowisko „JODŁA” objęło opieką i nawiązało współpracę ze szkołą nr 223 na Bielanach w Warszawie im Partyzantów Ziemi Kieleckiej, 06.05.2005r podpisano Akt Przekazania Kwatery cmentarnej Środowiska „JODŁA” w Warszawie w opiekę szkole. W dniu
14.11.2006r Zarząd Środowiska „JODŁA” dokonał symbolicznego przekazania swojego
sztandaru w/w szkole. Przekazano szkole zestaw „Zeszytów Kombatanckich” wydawanych
przez Komisję Historyczną „JODŁY”. Organizowano w szkole prelekcje i konkursy wiedzy o
Armii Krajowej dla uczniów, fundując nagrody. Uczniowie szkoły brali udział w rajdach i
wycieczkach historyczno-krajobrazowych organizowanych przez Środowisko :JODŁY”, np.w
dniach 16-17-18.06.2007r na trasie Warszawa – Michniów – Wykus – Wąchock – Kałków.
Uczniowie szkoły brali udział w spotkaniu seniorów „JODŁY” dnia 09.11.2007r w Muzeum
Fundacji Porczyńskich im. Jana Pawła II w Warszawie. Spotkanie uprzyjemniał chór szkolny
i deklamacje przygotowane na tą uroczystość, co nagrodzone było gromkimi brawami.
Wydawnictwa, izby pamięci
W Środowisku „JODŁA” istnieje redakcja, która wydaje „Zeszyty Kombatanckie” i
„Biuletyn Informacyjny” będący sprawozdaniem udziału i organizacji uroczystości, wycieczek za cały rok w Okręgu „JODŁA”. Wydano „Śpiewnik piesni partyzanckich”. Ostatnio
została wydana przez nasz Okręg ksiąŜka „Zołnierze Jodły” – wspaniała karta naszych dziejów opracowana przez naszą koleŜankę mgr Joannę Belniak-Kirchner, Redaktora Naczelnego
– I wydanie wyszło w 2007 roku, II wydanie w 2008 r.
W szkole nr 223 im. Partyzantów Ziemi Kieleckiej jest w trakcie przygotowywania
urządzenie Izby Pamięci przez naszą Komisję Historyczną.
3
Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła”
Rajdy turystyczne
Środowisko „Jodła” organizuje kaŜdego roku rajdy historyczno-krajobrazowe dla Ŝołnierzy
AK mieszkających w Warszawie i okolicach oraz ich rodzin i sympatyków (podajemy daty i
odwiedzane miejscowości):
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
14-15-16 czerwca 1996r – Warszawa-Michniów-Kielce- Cisów-św. Katarzyna-KałkówWykus-Wąchock-Piotrowe Pole.
2-3-4 czerwca 2997r – Warszawa-Poznań-Szamotuły-Gniezno-ostrów Legnicki-Poznań
Junikowo-Kurnik-Gniezno-spotkanie z Ojcem św. Janem Pawłem II.
5-6-7- czerwca 1998r Warszawa-Szaniec Hubala-SPAŁA-częstochowa-JędrzejowBuranówSand.-Sandomierz-Sulisławice-Ujazd-Św. KrzyŜ.
18-19-29 czerwca 1999r – Warszawa-Puławy-Kazimierz-Nałęczów-Zamość-ZwierzyniecUsuchy-Lublin-Kozłówka-Kock.
17-18- czerwca – 2000r – Warszawa-Św KrzyŜ-Św, Katarzyna-Wykus-Wąchock-Kałków.
8-9-10 wrzesień 2000r – Warszawa-Kaków-Kielce- (sympozjum).
31 maja -1-2 czerwca 2002r – Grabówka-Hajnówka-BiałowieŜa-Białystok-SupraślKryński-Kruszyniany-Sokółka-Augustów-Suwałki-Wigry-Sejny-Suchowola-TykocinWizna-Ostrów Maz.-Radzymin.
13-14-15 czerwca 2003r – Warszawa-Ojców-Pieskowa Skała-Kraków-SandomierzOpatów.
17-18-19 sierpień 2004 r – Warszawa-Łańcut-Przemyśl-Ustrzyki Dolne-Ustrzuyki GórneBieszczady-Lesko-Rzeszów-Św. Katarzyna-Wykus-Michniów-Wąchock-Radom.
16-17 czerwiec 2007r – Warszawa-Michniów-Wykus-Wąchock-Kałków- (patrz zdjęcie nr
15).
Organizowanie kaŜdego roku pielgrzymki na Jasną Górę autokarem, z pocztami sztandarowymi dla Środowisk i Kół z Warszawy.
Coroczne spotkania przy ognisku w lesie w miejscowości Lipowo na trasie WarszawaLiblin, organizowane przez kolegów, partyzantów oddziału „Jędrusie”, w których biorą
udział miejscowe władze, dyrektorzy szkółki młodzieŜ. Są śpiewy, opowiadania i wspomnienia o walce z okresu okupacji. Uczy to młodzieŜ o naszej historii.
Zorganizowane imprezy okolicznościowe
•
•
22 sierpnia 2004r na Kwaterze Cmentarnej „Jodły” w Warszawie odbyła się uroczystość
60 rocznicy „Akcji Burza”. Wzięły w niej udział poczty sztandarowe i delegacje Okręgów
Częstochowa, Kielce, Radom, Okręgi z Warszawy, „Okręgi Bez Ziemi” oraz bardzo liczne koleŜanki i koledzy z róŜnych Kół i Środowisk z Warszawy, Przedstawiciele m. ST.
Warszawy, Sejmu, Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, władze naczelne
związku, kompania honorowa W.P.
27 sierpnia 2006r zorganizowano centralne uroczystości 62 rocznicy „Akcji Burza” w
Warszawie. Uroczystości rozpoczęła msza św. w Katedrze Polowej WP przy ul. Długiej a
następnie przed Pomnikiem Powstańców Warszawy. W uroczystościach udział wzięły delegacje z Kielc, Radomia, Częstochowy, Poznania, Białegostoku, Krakowa, przedstawiciele Powstańców Warszawy, Szarych Szeregów, NSZ, BCh, WIN, Okręgów Bez Ziemi,
MON, Urzędu ds. Kombatantów, IPN, Kapituły Orderu VM, prezydenta m. st. Warszawy
oraz 46 pocztów sztandarowych. Uczestników przywitał w Katedrze Polowej Wp ks. Prałat płk. R. Mokrzycki. Na placu Krasińskich przeprowadzono Apel Poległych, oddano
salwę honorową.
4
Ogólnokrajowe Środowisko śołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła”
Współpraca Okręgów ŚZśAK
Środowisko :Jodła” współpracuje z Okręgami : Kielce, Radom, Poznań, Częstochowa,
Warszawa, WIN.
Współpraca z kościołem polega głównie nadym, Ŝe kaŜdego roku 9 stycznia w rocznicę śmierci generała Wojciecha Borzobohatego w Kościele św. Antoniego przy ul. Senatorskiej w Warszawie, zamawiamy mszę św. W jego intencji oraz poległych i zmarłych Ŝołnierzy Okręgu Radomsko-Kieleckiego. Po mszy udajemy się na grób Generała wraz ze sztandarem na cmentarz na Powązkach, gdzie składamy kwiaty, zapalamy znicze i oddajemy mu hołd
sztandarem.
Posiadamy równieŜ kapelana naszego środowiska, członka „Jodły”, który rozpoczyna
modlitwą kaŜde nasze spotkanie BoŜonarodzeniowe (opłatek) oraz Wielkanocne (jajko).
Prowadzimy kroniki:
• Kronikę poczty sztandarowego.
• Kronikę działalności Środowiska.
• Kronikę Kwatery Cmentarnej „Jodły”.
Opracował: Zdzisław Schmeidl
5