441 Operacja krok po kroku
Transkrypt
441 Operacja krok po kroku
Przy nawracającym zatrzymaniu moczu lub przy obecności wstecznego zastoju w górnych drogach moczowych wskazane jest przed leczeniem operacyjnym wcześniejsze odciążenie pęcherza moczowego w celu wyrównania ciśnień. Jest to możliwe poprzez założenie nadłonowej punkcyjnej przetoki pęcherzowej lub cewnika pęcherzowego. Podczas wielu badań udowodniono, że wielotygodniowe przedoperacyjne podawanie 5 mg finasterydu znacznie redukuje śród- i pooperacyjne krwawienie poprzez redukcję rozmiarów i zmniejszenie ukrwienia stercza. Leczenie przeciwkrzepliwe powinno zostać odstawione tydzień przed zabiegiem. Współczynnik Quicka powinien wynosić > 70%. Należy wdrożyć profilaktykę przeciwzakrzepową od wieczoru przed operacją. W celu uniknięcia powikłań wywołanych zakażeniem okazało się skuteczne zastosowanie okołooperacyjnej profilaktyki antybiotykowej. Przy potwierdzonym zakażeniu dróg moczowych podawanie antybiotyku po odpowiednim przebadaniu (antybiogram – przyp. tłum.) jest prowadzone aż do pełnego wyleczenia zakażenia. 9.1. Przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego (TURP) Postępowanie przed rozpoczęciem operacji Operacja krok po kroku 1 2 3 4 5a 5b 6 7 8 K R O K 1 2 3 4 5a 5b 6 7 8 K R O K 1 2 3 4 5a 5b 6 7 8 Ułożenie pacjenta i przeprowadzenie irygacji Wprowadzenie instrumentu resekcyjnego Resekcja płata środkowego Resekcja okołowzgórkowa Resekcja płata bocznego przy małym sterczu Resekcja płata bocznego przy dużym sterczu Resekcja brzusznej części stercza Resekcja wierzchołka stercza Założenie cewnika do płukania Operację prowadzi się u pacjenta ułożonego w pozycji urologiczno-ginekologicznej. TURP można przeprowadzić zarówno w znieczuleniu ogólnym, jak i miejscowym. Preferuje się znieczulenie miejscowe, ponieważ przy tej formie znieczulenia można zredukować: utratę krwi, bóle pooperacyjne, jak i uszkodzenia mózgowe u starszych pacjentów. Normalne ciśnienie irygacji sterylnym wolnym od substancji pirogennych płynem płuczącym zawieszonym 60 cm nad spojeniem łonowym odpowiada irygacji ciśnieniem 60 cm słupa wody. Fakultatywnie można zastosować trokar nadłonowy dla irygacji niskociśnieniowej. Trzon resektora zostaje pokryty ułatwiającym prowadzenie środkiem natłuszczającym i wprowadzony za pomocą obturatora, który pokrywa ostrokątne zakończenie trzonu. Instrument powinien się przy tym wślizgnąć do cewki moczowej lekko i bez oporu dzięki własnemu ciężarowi. Jeśli występuje przeszkoda, to nie należy używać siły. Przy ograniczonym pasażu przy ujściu cewki moczowej lub przy przejściu od Fossa navicularis do pars pendulans urethrae przeprowadzona zostaje ślepa uretrotomia wewnętrzna za pomocą uretrotomu Otisa (patrz rozdział 9.3) o szerokości aż do 27-30 Ch. Za główną przyczynę występowania zwężeń cewki moczowej po TURP uważa się urazowe zmiany w cewce moczowej wywołane przez resektoskop. K R O K Dalszego wprowadzania instrumentu dokonuje się albo jako wprowadzenie zamknięte, to znaczy na ślepo, albo pod kontrolą wzroku po założeniu wideokamery na optykę. Pod kontrolą monitora podczas wprowadzania ocenie podlegają: pars bulbosa urethrae, okolicę zwieracza zewnętrznego i anatomia stercza. Ostatecznie szczegółowo ogląda się pęcherz moczowy, włącznie z ujściami moczowodów. Przy obecności kamieni w pęcherzu moczowym dokonuje się litotrypsji przed wyłuszczeniem gruczołu; oba zabiegi zwykle przeprowadza się w tym samym ułożeniu. Większe kamienie zostają rozdrobnione litotryptorem ultradźwiękowym lub litoklastem, małe fragmenty kamieni zostają zdezintegrowane za pomocą uderzenia do cząsteczek możliwych do wyssania. Przy litotrypsji typu punch należy uważać, by uchwycony kamień był oddalony od ściany pęcherza moczowego i został zgnieciony w świetle pęcherza moczowego. Dzięki temu unika się uszkodzenia pęcherza moczowego. 3 1 2 4 5a 5b 6 7 8 441 K R O K 1 1 2 3 4 5a 5b 6 9.1. Przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego (TURP) 7 8 Resekcję z reguły zaczyna się na godzinie 6 w okolicy płata środkowego (ryc. 1 i 2). Tkanka stercza zostaje wycinana pod kontrolą wzroku za pomocą pętli z prądem o wysokiej częstotliwości. Cięcia wykonuje się kontrolując położenie punktu końcowego pętli tnącej w stosunku do colliculus seminalis jest przykryty przez trzon. Resekcja powinna być wykonywana nieprzerwanie za pomocą długich cięć w kierunku wzgórka. Dużym przewieszony płat środkowy powinien zostać wyresekowany małymi pociągnięciami, aby uniknąć niekontrolowanego przemieszczenia pętli i przez to niebezpieczeństwa cięcia w dnie pęcherza moczowego lub w okolicy ujść moczowodów. Resekcji dokonuje się aż do rozpoznawalnej prążkowanej tkanki peryferyjnej. Wskutek zbyt głębokiej lub zbyt szerokiej resekcji w okolicy przejścia stercza w dno pęcherza moczowego może dojść do perforacji trójkąta pęcherza moczowego, względnie urazu ujść moczowodów z wytworzeniem refluksu pęcherzowo-moczowodowego albo zwężenia ujścia. K R O K 2 1 2 3 4 5a 5b 6 7 8 K R O K 1 2 3 4 5a 5b 6 7 8 442 3 Jeśli płat środkowy zostaje usunięty w okolicy między godziną 5 a 7, przechodzi się do starannej resekcji gruczolaka wokół wzgórka. Wycofanie pochewki resektoskopu do poziomu wzgórka wykonuje się resekcję obwodowych partii gruczolaka, tak by po zakończeniu tej fazy resekcji na dnie loży resekcyjnej pozostał wolny wzgórek. Resekcja w tej okolicy jest ubezpieczana poprzez powtarzaną kontrolę ułożenia zwieracza (ryc. 3 i 4). K R O K 4 1 2 3 4 5a 5b 7 8 W przypadku małych rozmiarów gruczołu dalszej resekcji dokonuje się poprzez bezpośrednie przejście od płata środkowego na płat boczny, w zależności od upodobań resekującego najpierw na prawo a później na lewo lub odwrotnie. K R O K 1 2 3 Należy uważać, by dzięki sąsiadującym ze sobą cięciom przy ciągłym obracaniu resektoskopu powstała gładka powierzchnia resekcyjna. 4 5a 5b 9.1. Przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego (TURP) 6 6 7 8 W przypadku przezcewkowej resekcji bardzo dużego objętościowo płata bocznego postępuje się nieco inaczej. Po resekcji płata środkowego i okolicy okołowzgórkowej po prawej i lewej stronie dzieli się płaty boczne na godzinie 9 i 3. Wyresekowany ubytek powinien sięgać torebki chirurgicznej (ryc. 5 i 6). Uzyskuje się przy tym wczesną koagulację naczyń dochodzących w tym miejscu do stercza, tak że pozostała część brzuszna i grzbietowa może następnie zostać usunięta w miarę bezkrwawo cięciami resekcyjnymi. K R O K 5 1 2 3 4 5a 5b 6 7 8 443