IV Kadencja Samorządu Miasta Poznania

Transkrypt

U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Materiał opracował zespół pracowników Wydziału Rozwoju Miasta
kierowany przez Zastępcę Dyrektora Janusza Meissnera
w składzie: Agnieszka Borejko, Małgorzata Felczak, Leszek Łodyga, Ewa Majewska,
Jerzy Skrzypczak, Andrzej Stachowiak, Anna Wawdysz, Grażyna Sworek, Halina Żabierek
pod patronatem decernenckim:
Zastępcy Prezydenta Miasta Poznania Tomasza J. Kaysera
Przy opracowaniu informacji korzystano z materiałów:
wydziałów i jednostek Urzędu Miasta Poznania,
Głównego Urzędu Statystycznego, Urzędu Statystycznego w Poznaniu
oraz jednostek pozasamorządowych
Opracowanie redakcyjne
Janusz Meissner
Korekta i skład komputerowy:
Wydawnictwo Miejskie
ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań
Projekt graficzny opracowania:
Ewa Hejnowicz
Autorzy zdjęć:
Biuro Kształtowania Relacji Społecznych
Miejski Informator Multimedialny
Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
Wydział Rozwoju Miasta
Zarząd Zieleni Miejskiej
Archiwum Orkiestry „Arte dei Suonatori”
Kazimierz Fryś
Jerzy Gurawski
Sławomir Michalak
Krzysztof Przybyła – Makieta Dawnego Poznania
Pracownia Ewy i Stanisława Sipińskich
Studio ADS
© Copyright by Urząd Miasta Poznania Wydział Rozwoju Miasta, Poznań 2006
ISBN 83-89525-79-8
Cztery lata temu, w listopadzie, poznaniacy wybrali swoich przedstawicieli do władz
lokalnych. Obdarzyli zaufaniem 37 radnych oraz – po raz pierwszy w wyborach bezpośrednich – wybrali Prezydenta Miasta Poznania. Dane było nam pracować dla dobra
Miasta w okresie ważnych dla Polski i Poznania wydarzeń. Ratyfikacja traktatu akcesyjnego, w efekcie czego Polska z dniem 1 maja 2004 roku została członkiem Unii Europejskiej, oraz pierwsze wybory do Parlamentu Europejskiego zakończyły starania o pełne uczestnictwo w strukturach europejskich. Poznań podkreślił swoją europejskość już
wcześniej, przy organizacji XXII Zgromadzenia Ogólnego Rady Gmin i Regionów Europy
CEMR, oraz otrzymując kolejne prestiżowe wyróżnienie Rady Europy – Honorową Plakietę. Poznaniacy udowodnili ponownie, jak ważne dla nich jest ich miasto i jego historia, poprzez uczestnictwo w uroczystych obchodach 750-lecia lokacji Poznania oraz 50.
Rocznicy Poznańskiego Czerwca. Jedną wielką rodziną staliśmy się rok temu, podczas
dni, w których odchodził nasz Wielki Rodak Jan Paweł II. Poznaniacy godnie pożegnali Ojca Świętego, z wdzięcznością wspominając Jego dwie wizyty w naszym mieście,
które już na zawsze zapisały się w historii Poznania. Pragnę raz jeszcze podziękować
wszystkim uczestnikom tych wielkich wydarzeń za ich obecność, wsparcie i pomoc.
Kończąca się IV kadencja samorządu Miasta Poznania to okres rozwoju miasta,
szczególnie w tych dziedzinach, które – jak wynika z sondaży – są najważniejsze dla
mieszkańców: komunikacji miejskiej i drogownictwie, mieszkalnictwie, ochronie środowiska, bezpieczeństwie i sprawach społecznych. Mam świadomość, że jeszcze nie
wszystko udało się nam zrobić. Uważam jednak, że – uwzględniając krajowe uwarunkowania rozwoju społeczno-ekonomicznego, na które nie mamy żadnego wpływu,
oraz możliwości budżetu Miasta – osiągnęliśmy bardzo wiele, zachowując dyscyplinę
finansową i bezpieczny poziom zadłużenia. Powstały i są wdrażane ważne dla poznaniaków programy: zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego, ochrony środowiska, gospodarki odpadami, ochrony zdrowia, pomocy społecznej czy budowy dróg
lokalnych. Po raz pierwszy Miasto Poznań skorzystało z nowych możliwości pozyskania środków finansowych na realizację tych programów. W celu realizacji inwestycji
miejskich, Miasto Poznań uruchomiło największy w Polsce program emisji publicznej
obligacji komunalnych, a od maja 2004 r. coraz szerzej korzysta z funduszy unĳnych.
Między innymi dzięki nim po długiej przerwie budowane są mieszkania komunalne
i socjalne, trwa rewitalizacja kamienic komunalnych, poznaniacy mogą korzystać
z oferty towarzystw budownictwa społecznego, powstają nowe i systematycznie modernizowane są istniejące ulice i obiekty inżynierskie. Poprawie uległ stan środowiska;
zmniejszyło się zanieczyszczenie powietrza i wód, wdrożony został miejski system selektywnej zbiórki surowców wtórnych oraz rozwiązano – tak uciążliwy dla mieszkańców –
problem usuwania odpadów wielkogabarytowych i niebezpiecznych. Trwa rozbudowa
systemu wodociągowo-kanalizacyjnego i oczyszczania ścieków. Pięknieją nasze ulice,
parki i zieleńce. W mieście realizowane są programy rewaloryzacji zieleni w centrum
miasta oraz zieleni w pasach drogowych. Warto także wspomnieć o osiągnięciach
Miasta w poprawie stanu bezpieczeństwa publicznego. Sprawdziły się realizowane
od kilku lat projekty monitoringu wizyjnego czy programu Bezpieczne Miasto. Z pozytywnym odzewem spotkał się wdrożony w ubiegłym roku program patroli szkolnych. Miasto wspiera także działania policji i straży pożarnej. Dzięki ich pracy oraz
działalności Straży Miejskiej Poznań staje się miastem coraz bardziej bezpiecznym.
W ramach szeroko rozumianych działań prozdrowotnych znaczące kwoty z budżetu
miasta corocznie są przeznaczane na profilaktykę zdrowotną oraz sport i rekreację.
Coraz bogatszą bazą obiektów sportowych mogą pochwalić się poznańskie placówki
oświatowe. Nie zapominamy także o poznańskiej kulturze, starając się wspierać nie
tylko jednostki miejskie. Poznań to drugie miasto w Polsce – po Warszawie – w którym
jest realizowany projekt utworzenia Traktu Królewsko-Cesarskiego. Będzie to unikatowa nowa oferta turystyczna, która – jestem tego pewien – zainteresuje zarówno
mieszkańców naszego miasta, jak i turystów coraz liczniej odwiedzających Poznań.
Poznań stawia na sport. To promocyjne hasło stało się w ostatnich latach znane
nie tylko w Polsce. Sukcesem zakończył się ważny etap naszych starań o możliwość
organizacji w Poznaniu meczy finałowych podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej
EURO 2012 – Poznań z najwyższą oceną znalazł się w finałowej szóstce spośród trzynastu polskich miast. W naszym mieście odbędą się także Mistrzostwa Europy (2007),
Puchar Świata (2008), Mistrzostwa Świata (2009) w Wioślarstwie oraz Mistrzostwa
Świata w Kajakarstwie (2010). Do zwiększenia szans w rywalizacji o zorganizowanie
międzynarodowych imprez sportowych o wysokiej randze przyczynia się niewątpliwie
zaawansowana rozbudowa stadionu miejskiego przy ul. Bułgarskiej oraz planowana
budowa kompleksu rekreacyjno-sportowego Termy Maltańskie.
Niezwykle ważne, zarówno dla jakości życia mieszkańców, jak i perspektyw rozwoju miasta, jest zagospodarowanie przestrzeni miejskiej. Mamy zakończone prace nad
uaktualnieniem studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, powstają plany miejscowe. Miasto Poznań posiada także jeden z najlepszych
w kraju Miejski Program Rewitalizacji, który w ramach etapu pilotażowego jest realizowany na Śródce.
Zrobiliśmy wiele, aby Urząd Miasta stał się jeszcze bardziej przyjazny dla mieszkańców. Wdrożenie systemu zarządzania jakością w wydziałach i jednostkach miejskich oraz coraz szersze wykorzystywanie technik informatycznych w pracy urzędu
to główne cele, jakie postawiliśmy sobie cztery lata temu. Dzisiaj poznaniacy mogą
korzystać z coraz szerszego wachlarza e-usług dostępnych przez Internet (a warto tutaj wspomnieć, że Poznań był prekursorem rejestracji działalności gospodarczej przez
Internet, elektronicznego systemu naboru do szkół czy internetowej giełdy podręczników szkolnych). Mieszkańcy mają do dyspozycji dwadzieścia bezpłatnych Publicznych
Punktów Dostępu do Internetu, a wszyscy użytkownicy Internetu mają możliwość poznania naszego miasta, jego historii, teraźniejszości i planów na przyszłość, działalności władz i administracji miejskiej, zapoznając się z zawartością jednego z najlepszych nie tylko w Polsce portalu o nazwie Miejski Informator Multimedialny.
Już od kilku lat wdrażamy program obywatelskiego Poznania. Pragniemy, aby w życie Miasta włączały się różne środowiska. Miasto aktywnie współpracuje z licznymi
organizacjami pozarządowymi, wspierając finansowo ich działania na rzecz mieszkań-
ców. Nie można także nie wspomnieć o działalności samorządów pomocniczych, które – wybierane z inicjatywy samych mieszkańców – najlepiej znają potrzeby swoich
społeczności lokalnych. Dzięki ich inicjatywom i pracy powstało wiele nowych osiedlowych obiektów rekreacyjnych, edukacyjnych czy drogowych. Rady osiedli uczestniczą
także w realizacji programów na rzecz bezpieczeństwa publicznego.
Nasze działania, służące polepszaniu warunków i jakości życia w Poznaniu, są doceniane nie tylko przez samych mieszkańców. W ostatnich czterech latach Miasto
Poznań uzyskało liczne krajowe i międzynarodowe nagrody i wyróżnienia za realizacje przedsięwzięć służących poprawie stanu środowiska naturalnego, bezpieczeństwa
publicznego czy informatyzacji. Miasto zostało także przyjęte w poczet członków sieci
Zdrowych Miast i europejskiej organizacji EuroCities, oraz zostało liderem europejskiej sieci Hous-Es.
Wszyscy wiemy, jak ważna dla rozwoju miasta jest dostępność komunikacyjna. Staraliśmy się zarówno poprawić jakość komunikacji wewnątrzmiejskiej, jak i wspierać
działania celem rozwoju infrastruktury i siatki połączeń lotniczych, kolejowych i drogowych. Sukcesem zakończyły się nasze starania o pozyskanie środków unĳnych na
tak ważne dla Poznania inwestycje, jak modernizacja i przebudowa ulicy Głogowskiej,
mostu Przemysła, wiaduktów: Franowo, Górczyńskiego i Dolna Wilda czy budowa nowej trasy tramwajowej na Rataje. Czekamy na decyzje o przyznaniu dofinansowania
na realizację kolejnych przedsięwzięć. W systemie partnerstwa publiczno-prywatnego
powstał pierwszy w mieście wielopoziomowy parking podziemny pod pl. Wolności.
Dla Poznania bardzo ważne było otwarcie odcinka autostrady A2 z Nowego Tomyśla
do Strykowa wraz z obwodnicą autostradową Poznania, rozbudowa i modernizacja
obydwóch lotnisk: na Ławicy i w Krzesinach oraz rozpoczęta wiosną tego roku modernizacja Poznańskiego Węzła Kolejowego.
Poznań to jeden z największych ośrodków akademickich w Polsce. Studiuje u nas
ponad 130 tys. studentów, dzięki którym przez większą część roku w mieście przeważają ludzie młodzi, dla których rozwĳają się poznańskie uczelnie. W ostatnich czterech latach powstało 5 nowych prywatnych szkół wyższych. O duże nowe obiekty
dydaktyczne wzbogaciły się wszystkie największe uczelnie państwowe. Poznańskie
środowisko naukowe odnosi liczne sukcesy tak w kraju, jak i za granicą. Szczególnie
godne podkreślenia są ostatnie osiągnięcia poznańskich informatyków, biotechnologów i kardiologów. Z inicjatywy Miasta Poznania powstała we współpracy z poznańskim środowiskiem naukowo-akademickim strategia akademicka i naukowa, w której
podkreślono jego miastotwórczą rolę.
Jednym z największych atutów Poznania jest stan gospodarki. Już od lat Poznań
należy do grupy najlepiej rozwiniętych gospodarczo polskich miast, z drugą – po Warszawie – wielkością wypracowanego produktu krajowego brutto. Wysoka jest także
aktywność gospodarcza samych poznaniaków, którzy coraz częściej uruchamiają własną działalność gospodarczą. Miasto Poznań silnie wspiera rozwój lokalnej przedsiębiorczości, nie tylko poprzez ułatwienia w rejestracji nowych firm, ale także dostęp
do niskooprocentowanych kredytów i bezpłatnych szkoleń. Uruchomiono internetową
Wielkopolską Platformę Innowacyjną, trwają prace nad projektem miejskiego parku
naukowo-technologicznego. Dzięki silnej i zróżnicowanej gałęziowo gospodarce Poznań – w odróżnieniu od wielu innych polskich dużych ośrodków miejskich – nie odczuł aż tak dotkliwie skutków spowolnienia gospodarki krajowej, które miało miejsce
na początku obecnej kadencji. Obronił się także lokalny rynek pracy. Stopa bezrobocia
utrzymała się na najniższym w Polsce – po Warszawie – poziomie, powstawały nowe
miejsca pracy – także dzięki obecności szkół wyższych, kształcących wysoko kwalifikowanych pracowników. Dało to podstawę do tym silniejszego wzrostu gospodarczego w obecnym okresie przyspieszenia.
Dobry stan gospodarki, finansów i sposób zarządzania Miastem zostały docenione
przez niezależną renomowaną agencję ratingową Moody’s Investors Service, która
w kwietniu tego roku podwyższyła ocenę wiarygodności kredytowej Miasta Poznania
do najwyższego w Polsce poziomu A3 z prognozą stabilną. Tak wysoka ocena ratingowa jest dodatkowym atutem dla inwestorów pragnących lokować w Poznaniu swoje przedsięwzięcia. W ostatnich czterech latach Miasto Poznań podejmowało liczne
działania w celu promowania możliwości inwestowania w mieście oraz zwiększania
atrakcyjności inwestycyjnej. Działania te zostały trzykrotnie nagrodzone w konkursie „Profesjonalna Gmina Przyjazna Inwestorom”, a o ich skuteczności świadczy także
obecność w Poznaniu tak znanych światowych firm jak: Volkswagen, Bridgestone, GlaxoSmithKline, Exide, SABMiller, Wrigley, Pernod Ricard, Beiersdorf, Metro, Allied Irish
Bank, Unilever czy Kimball Electronics. Poznań staje się także coraz bardziej atrakcyjnym miejscem lokalizacji centrów usług. Tylko w tym roku swoje ośrodki otwierają tak
znane koncerny, jak Microsoft, MAN i Carlsberg. Zmienia się także rynek powierzchni
biurowych i handlowych. Powstaje coraz więcej nowoczesnych biurowców najwyższej
klasy A (przykładem może być już istniejące Poznańskie Centrum Finansowe i budowana Andersia Tower) oraz dużych wielofunkcyjnych centrów handlowych. Jedno
z nich, Centrum Handlu, Biznesu i Sztuki Stary Browar, nie tylko uzyskało tytuły najlepszego centrum handlowego na świecie i Europie, ale dzięki swojej unikatowej architekturze stało się jedną z największych atrakcji turystycznych Poznania.
Realizując obecne programy i projekty, mamy świadomość szans i wyzwań dla rozwoju Poznania w kontekście procesów globalizacji i rozwoju społeczno-gospodarczego
opartego na wiedzy. Poznań ma stać się miastem europejskim, o zrównoważonym rozwoju, ośrodkiem nowoczesnej gospodarki, centrum akademicko-naukowym, miastem
zapewniającym wysoką jakość życia mieszkańcom. Te wszystkie cele znalazły swój wyraz w uchwalonym przez Radę Miasta Poznania Planie Rozwoju
Miasta Poznania na lata 2005–2010, wytyczającym działania
władz i różnych środowisk miasta na rzecz jego rozwoju.
Szanowni Państwo, otrzymaliście dokument podsumowujący rozwój Poznania w ostatnich czterech latach. Ten czas
nie został stracony. Zostawiamy Poznań w dobrej kondycji, z planem gwarantującym jego dalszy dynamiczny rozwój.
Myślę, że mogę z pełnym przekonaniem stwierdzić raz jeszcze,
że „w Poznaniu warto żyć”.
Ryszard Grobelny
Prezydent Miasta Poznania
SPIS
TREŚCI
WPROWADZENIE
3
1. ZARZĄDZANIE MIASTEM I OBSŁUGA MIESZKAŃCÓW
13
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
13
18
20
22
23
26
28
Rada Miasta Poznania
Wybory Prezydenta Miasta Poznania
Struktura organizacyjna i stan zatrudnienia urzędu miasta
Stan i struktura miejskich jednostek organizacyjnych
Obsługa mieszkańców
Orzecznictwo administracyjne, skargi, wnioski i listy
Zamówienia publiczne
2. AKTYWNOŚĆ OBYWATELSKA
31
1. Jednostki pomocnicze – osiedla
2. Wybory krajowe i unĳne
2.1. Referendum unĳne
2.2. Wybory do Parlamentu Europejskiego
2.3. Wybory parlamentarne
2.4. Wybory prezydenckie
31
33
33
33
33
33
3. POZNAŃ W KRAJU I NA ŚWIECIE
35
1. Promocja miasta
2. Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu
3. Informacja o mieście
4. Komunikacja społeczna
5. Obchody 750-lecia lokacji Poznania
6. Obchody Poznańskiego Czerwca 1956.
7. Współpraca międzynarodowa
8. Zgromadzenie Ogólne Rady Gmin i Regionów Europy w Poznaniu
9. Oceny zewnętrzne Miasta
9.1. Rating Poznania
9.2. Nagrody i wyróżnienia uzyskane przez Miasto Poznań
35
38
40
42
43
45
48
53
54
54
55
4. MAJĄTEK I FINANSE MIASTA
59
1. Majątek Miasta Poznania
2. Gospodarka nieruchomościami miejskimi
2.1. Geodezja i Kartografia
2.2. System informacji przestrzennej i kataster miejski
3. Spółki z udziałem Miasta
4. Finanse Miasta
4.1. Budżet Miasta
4.2. Dochody i wydatki Miasta
4.3. Podatki lokalne
4.4. Kredyty i emisja obligacji komunalnych
59
61
61
62
63
67
67
68
69
69
7
73
5. PLANOWANIE ROZWOJU MIASTA
73
74
77
79
1. Planowanie zagospodarowania przestrzennego
2. Plan Rozwoju Miasta na lata 2005–2010
3. Miejski Program Rewitalizacji
4. Wieloletni Program Inwestycyjny
81
6. TRANSPORT I KOMUNIKACJA MIEJSKA
81
82
83
83
84
85
87
87
87
88
89
1. Rynek usług transportowych
1.1. Transport kolejowy
1.2. Transport drogowy
1.3. Transport lotniczy
1.4. Autostrada A2
2. Komunikacja miejska
3. Motoryzacja
4. Drogownictwo
4.1. Drogi
4.2. Oświetlenie ulic
4.3. Parkowanie
91
7. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
91
91
93
94
94
95
95
97
97
97
98
1. Wodociągi i kanalizacja
1.1. Zaopatrzenie w wodę
1.2. Kanalizacja miejska i oczyszczanie ścieków
2. Energia
2.1. Elektroenergetyka
2.2. Gazownictwo
2.3. Ciepłownictwo
3. Usługi informacyjne
3.1. Telekomunikacja
3.2. Usługi informatyczne
3.3. Usługi pocztowe
101
8. WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW
101
101
102
102
103
103
104
105
106
109
111
112
114
116
116
118
118
1. Badanie warunków życia mieszkańców
1.1. Dochody gospodarstw domowych
1.2. Wydatki gospodarstw domowych
1.3. Oszczędności i zadłużenia gospodarstw domowych
1.4. Wyposażenie gospodarstw domowych
2. Wskaźniki jakości życia mieszkańców Poznania
2.1. Własna sytuacja życiowa
2.2. Mieszkanie, dom, sąsiedztwo
2.3. Miasto, komunikacja
2.4. Zaangażowanie obywatelskie i poinformowanie mieszkańców
2.5. Zdrowie i instytucje ochrony zdrowia
2.6. Bezpieczeństwo socjalne, obszary biedy
2.7. Bezpieczeństwo publiczne, zagrożenie przestępczością
2.8. Czas wolny
2.9. Stan i zasoby środowiska
2.10. Praca i dochody
2.11. Edukacja
8
3. Dochody ludności z tytułu pracy i świadczeń społecznych
3.1. Dochody ludności z tytułu pracy
3.2. Dochody ludności z tytułu świadczeń społecznych
3.3. Dochody osób fizycznych według deklaracji podatkowych PIT
3.4. Ubóstwo
4. Mieszkalnictwo
4.1. Budownictwo mieszkaniowe
4.2. Gospodarka zasobami mieszkaniowymi
4.2.1. Gospodarka komunalnymi lokalami mieszkaniowymi
4.2.2. Zarządzanie budynkami pozostającymi we współwłasności
4.2.3. Mieszkania do readaptacji społecznej, osób
niepełnosprawnych oraz lokale socjalne
4.2.4. Administracja komunalnymi zasobami mieszkaniowymi
4.3. Czynsz regulowany i dodatki mieszkaniowe
4.3.1. Czynsz za najem lokali komunalnych
4.3.2. Dodatki mieszkaniowe
4.3.3. Specjalne dodatki mieszkaniowe
5. Ochrona zdrowia
5.1. Żłobki
5.2. Lecznictwo ambulatoryjne
5.3. Lecznictwo zamknięte
5.4. Apteki
5.5. Profilaktyka i promocja zdrowia
5.6. Stan sanitarno-epidemiologiczny miasta
5.7. Realizacja Miejskiego Programu Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
6. Pomoc społeczna
6.1. Świadczenia środowiskowej pomocy społecznej
6.2. Domy pomocy społecznej i ośrodki wsparcia
6.3. Placówki opiekuńczo-wychowawcze
6.4. Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych
6.5. Działania dla poprawy jakości i rozszerzenia
zakresu świadczonych usług dla mieszkańców
6.5.1. Współpraca z organizacjami pozarządowymi
6.5.2. Działania na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych
6.5.3. Program pomocy osobom bezdomnym
6.5.4. Program pomocy środowiskowej
dla osób z zaburzeniami psychicznymi
6.5.5. Kampania wolontaryjna
7. Kultura i sztuka
7.1. Miejskie instytucje kultury – teatry
7.2. Instytucje upowszechniania kultury
7.3. Upowszechnianie kultury i edukacji kulturalnej realizowane
przez stowarzyszenia, organizacje, związki twórcze i inne podmioty
nie należące do sektora finansów publicznych
7.4. Muzea
7.5. Kina
7.6. Inwestycje i remonty finansowane z budżetu Miasta
7.7. Ochrona zabytków
8. Kultura fizyczna i turystyka
8.1. Rozwój bazy sportowo – rekreacyjnej i turystycznej
119
119
120
121
122
122
123
125
125
127
128
128
129
129
130
130
131
131
132
133
135
135
137
139
139
140
141
143
145
146
146
147
147
148
149
149
149
152
155
156
156
156
157
157
157
9
158
160
160
163
166
166
168
169
170
170
171
171
179
179
181
182
183
183
184
8.2. Działania upowszechniające kulturę fizyczną, sport i turystykę
9. Środowisko naturalne
9.1. Tereny zielone
9.2. Powietrze
9.3. Wody powierzchniowe i podziemne
9.3.1. Wody powierzchniowe
9.3.2. Wody podziemne
9.4. Klimat akustyczny
9.5. Odpady i oczyszczanie miasta
9.5.1. Oczyszczanie miasta
9.5.2. Odzyskiwanie surowców wtórnych
9.5.3. Eksploatacja składowiska miejskiego
9.6. Program Ochrony Środowiska
dla miasta Poznania na lata 2004-2007
10. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
10.1. Stan bezpieczeństwa publicznego
10.1.1. Przestępczość
10.1.2. Wypadki drogowe
10.2. Współpraca Samorządu z Policją
10.3. Straż Miejska oraz
10.4. Miejski Program Zapobiegania Przestępczości
Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli
i Porządku Publicznego
10.4.1. Program „Bezpieczne Miasto”
10.4.2. Monitoring wizyjny miasta
10.5. Centrum Zarządzania Kryzysowego
10.5.1. System Służb Ratowniczych (CPR)
10.5.2. Centrum Powiadamiania Ratunkowego
10.6. Jednostki ochrony przeciwpożarowej
189
9. EDUKACJA
189
189
190
191
192
193
194
196
197
1. Oświata i wychowanie
1.1. Wychowanie przedszkolne
1.2. Szkolnictwo podstawowe
1.3. Szkolnictwo gimnazjalne
1.4. Podstawowe i gimnazjalne szkolnictwo specjalne
1.5. Szkolnictwo ponadgimnazjalne
1.6. Licea ogólnokształcące
1.7. Szkoły zawodowe
1.8. Pozostała działalność
1.9. Ważniejsze inwestycje i remonty
w szkołach i placówkach oświatowych
1.10. Ogólnopolski Ranking Szkół Średnich
2. Szkolnictwo wyższe i nauka
2.1. Szkolnictwo wyższe
2.2. Placówki naukowo-badawcze
172
174
174
174
175
176
177
198
198
199
200
206
10
10. DEMOGRAFIA
211
1. Sytuacja demograficzna m. Poznania
2. Prognozy demograficzne
211
213
11. RYNEK PRACY
219
1. Pracujący
2. Bezrobocie
219
220
12. AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA
225
1. Podmioty gospodarcze
1.1. Struktura podmiotów gospodarczych
1.2. Dochody uzyskane przez osoby prawne
i rozliczające się z dochodu wg deklaracji podatkowej CIT
2. Organizacja promocji i wspierania
przedsiębiorczości przez Miasto Poznań
3. Przemysł
4. Budownictwo
5. Handel
5.1. Rozwój bazy materialnej handlu
5.2. Targowiska
5.3. Międzynarodowe Targi Poznańskie
6. Rolnictwo
225
225
226
227
229
231
233
233
235
236
239
13. INWESTYCJE
245
1. Ruch budowlany
1.1. Lokalizacja inwestycji
1.2. Nadzór budowlany
2. Inwestycje
2.1. Inwestycje zagraniczne
2.2. Inwestycje i ważniejsze remonty samorządowe
2.2.1. Inwestycje lokalne z udziałem ludności
2.2.2. Poziom i struktura wydatków remontowych
245
246
248
249
250
252
254
14. WYKORZYSTANIE UNĲNYCH PROGRAMÓW POMOCOWYCH
257
1. Miasto Poznań i miejskie jednostki organizacyjne
1.1. Fundusze przedakcesyjne
1.2. Fundusze uzyskane po akcesji do UE
2. Jednostki i organizacje pozasamorządowe
3. Producenci rolni
15. WYNIKI NARODOWEGO SPISU POWSZECHNEGO
LUDNOŚCI I MIESZKAŃ 2002
ORAZ POWSZECHNEGO SPISU ROLNEGO 2002
257
257
259
263
265
267
1. Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego
Ludności i Mieszkań 2002
2. Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego 2002
ZAŁĄCZNIKI
267
270
273
11
Zarządzanie Miastem
i obsługa mieszkańców
ROZDZIAŁ
1
W dniu 27 października 2002 r. odbyły się wybory do poznańskiego samorządu
na kadencję 2002–2006. W celu ich przeprowadzenia utworzono 7 okręgów wyborczych, obejmujących 292 obwody głosowania. Liczba osób uprawnionych do
głosowania w Poznaniu wynosiła 445.382. Frekwencja wyniosła 34,66%.
UDZIAŁ MIESZKAŃCÓW W WYBORACH
DO RADY MIASTA POZNANIA
Okręg
Liczba
obwodów
okręgu
Liczba
uprawnionych
do głosowania
Liczba
wydanych kart
do głosowania
Frekwencja
wyborcza w %
Ogółem
Poznań
292
445.382
154.413
34,66
I
55
80.330
25.616
31,88
II
45
57.547
18.272
31,75
III
38
61.393
22.908
37,31
IV
39
59.512
21.093
35,44
V
37
60.117
20.875
34,72
VI
41
63.850
23.429
36,69
VII
37
62.633
22.220
35,47
Źródło: Wydział Organizacyjny
W wyborach do Rady Miasta Poznania o 37 mandatów ubiegało się 698 kandydatów, reprezentujących 17 komitetów wyborczych.
WYNIKI WYBORÓW DO RADY MIASTA POZNANIA
Nazwa komitetu
wyborczego
Liczba zarejestrowanych kandydatów
Liczba otrzymanych
głosów
Uzyskane
mandaty
ogółem
udział %
ogółem
udział %
Ogółem Poznań
698
100,0
142.199
100,00
37
Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy
71
10,2
31.674
22,27
12
Platforma Obywatelska
72
10,3
28.987
20,38
10
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
POZNAŃ W LATACH 2002-2006 IV KADENCJA SAMORZĄDU MIASTA POZNANIA
1. Rada Miasta Poznania
13
WYNIKI WYBORÓW DO RADY MIASTA POZNANIA
Nazwa komitetu
wyborczego
14
Liczba zarejestrowanych kandydatów
Liczba otrzymanych
głosów
Uzyskane
mandaty
ogółem
udział %
ogółem
udział %
Prawo i Sprawiedliwość
64
9,2
25.047
17,61
9
OKWW Wojciecha
Szczęsnego Kaczmarka
63
9,0
17.685
12,44
4
Liga Polskich Rodzin
63
9,0
11.966
8,41
1
KWW Aldony
Kameli-Sowińskiej
68
9,7
11.238
7,90
1
Samoobrona RP
61
8,7
6.987
4,91
—
Wielki Poznań
39
5,6
2.765
1,94
—
KWW M. Poznań
39
5,6
2.099
1,48
—
Polskie
Stronnictwo Ludowe
48
6,9
1.690
1,19
—
KWW „Nasze Miasto”
20
2,9
594
0,42
—
KWW „Optymalni”
42
6,0
591
0,42
—
KWW
Antyklerykalna Polska
5
0,7
332
0,23
—
KW Krajowa Partia
Emerytów i Rencistów
13
1,9
218
0,15
—
KWW Obywateli
Za-Radnych
20
2,9
182
0,13
—
KWW „Przeciw Biurokracji”
5
0,7
73
0,05
—
KWW „Sława dla Poznania”
5
0,7
71
0,05
—
Źródło: Biuro Rady Miasta, obliczenia własne
Do Rady Miasta Poznania zostało wybranych 37 radnych z list 6 komitetów
wyborczych:
® Sojusz Lewicy Demokratycznej – 12 radnych
® Platforma Obywatelska – 10 radnych
® Prawo i Sprawiedliwość – 9 radnych
® OKWW Wojciecha Szczęsnego Kaczmarka – 4 radnych
® Liga Polskich Rodzin – 1 radny
® KWW Aldony Kameli-Sowińskiej – 1 radny.
W skład Rady Miasta Poznania na kadencję 2002–2006 weszli:
® Przemysław Alexandrowicz ² ³
® Stefan Antkowiak³
® Andrzej Bielerzewski ¹ ² ³
® Alina Bittner³
® Lidia Dudziak³
® Grzegorz Ganowicz³
® Edward Głuszyński
® Tomasz Górski
® Ryszard Grobelny
® Michał Grześ ² ³
® Andrzej Grzybowski³
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
®
Tymoteusz Jacyna-Onyszkiewicz
Tadeusz Jarmołowicz-Chwiedorowicz ² ³
Sławomir Jezierski³
Zbigniew Kopka
Katarzyna Kretkowska ² ³
Wojciech Kręglewski ¹ ² ³
Jan Filip Libicki³
Dariusz Lipiński³
Krzysztof Mączkowski³
Janina Nowowiejska
Halina Olszewska³
Agnieszka Pałac
Janina Paprzycka³
Magdalena Pauszek
Miron Perliński ² ³
Andrzej Porawski¹ ²
Jadwiga Rotnicka ¹ ² ³
Ewa Skała-Piękoś
Maria Jolanta Syp
Antoni Szczuciński ² ³
Hubert Świątkowski
Jacek Tomczak³
Michał Tomczak³
Elżbieta Urbańczyk
Wojciech Wośkowiak
Mariusz Woźniak.
¹ radni kadencji 1990–1994
² radni kadencji 1994–1998
³ radni kadencji 1998–2002
Wybór Ryszarda Grobelnego na Prezydenta Miasta Poznania spowodował,
że w jego miejsce do Rady Miasta wszedł kolejny na liście pod względem
liczby zdobytych głosów – Andrzej Porawski. Macieja Frankiewicza, powołanego na Zastępcę Prezydenta, zastąpił Mariusz Woźniak, a Tomasza Kaysera
zastąpiła Janina Nowowiejska. Kolejne zmiany personalne w składzie Rady
Miasta nastąpiły po wyborach parlamentarnych z dnia 25 września 2005 r.
Senatora Przemysława Alexandrowicza zastąpiła Anna Borucka-Cieślewicz.
Posła Jana Filipa Libickiego zastąpił Paweł Wosicki, Dariusza Lipińskiego – Adam
Gaździak, Tomasza Górskiego – Przemysław Foligowski, Jacka Tomczaka
– Hanna Iwona Derdowska-Zimpel.
RADA MIASTA POZNANIA. RADNI WG WIEKU
Kadencja Rady
Wyszczególnienie
Radni ogółem
z tego:
U R Z Ą D
1998–2002
2002–2006
radni
udział %
radni
udział %
65
100,0
37
100,0
M I A S T A
P O Z N A N I A
15
RADA MIASTA POZNANIA. RADNI WG WIEKU
Kadencja Rady
Wyszczególnienie
1998–2002
2002–2006
radni
udział %
radni
udział %
kobiety
12
18,5
12
32,4
mężczyźni
53
81,5
25
67,6
Radni wg wieku
18-29 lat
5
7,7
6
16,2
30 – 39 lat
15
23,1
9
24,3
40 – 59 lat
38
58,5
17
46,0
60 lat i więcej
7
10,7
5
13,5
Źródło: Biuro Rady Miasta Poznania, obliczenia własne
16
Prawie połowa radnych to osoby w wieku od 40 do 59 lat (46%). Większość
radnych to osoby z wyższym wykształceniem (83,8%).
RADA MIASTA POZNANIA.
RADNI WG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA
Kadencja Rady
Wyszczególnienie
1998–2002
2002–2006
radni
udział %
radni
udział %
Radni ogółem
z tego z wykształceniem:
65
100,0
37
100,0
wyższym
51
78,5
31
83,8
średnim i zawodowym
14
21,5
6
16,2
Źródło: Biuro Rady Miasta Poznania, obliczenia własne
Funkcję Przewodniczącego Rady Miasta Poznania sprawował Przemysław Alexandrowicz, a funkcje Wiceprzewodniczących pełnili Dariusz Lipiński, Janina Paprzycka i Grzegorz Ganowicz. W dniu 13 grudnia 2005 r. w miejsce Przemysława
J. Alexandrowicza, który został wybrany senatorem w wyborach w dn. 25.09. 2005 r.
do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, powołano
Grzegorza Ganowicza (PO). Na miejsce dwóch Wiceprzewodniczących Rady Miasta Poznania: Dariusza Lipińskiego, który został posłem RP i Grzegorza Ganowicza,
który został Przewodniczącym Rady Miasta Poznania powołano dwoje wiceprzewodniczących: Krzysztofa Mączkowskiego (PiS) oraz Lidię Dudziak (PiS). Radni
wybrali sześciu sekretarzy Rady, którymi zostali: Tomasz Górski1, Janina
Nowowiejska, Agnieszka Pałac, Magdalena Pauszek, Wojciech Wośkowiak oraz
Mariusz Woźniak. Radni działali w 13 stałych komisjach Rady oraz 2 komisjach doraźnych: Doraźnej Komisji Statutowo-Regulaminowej oraz Komisji ds. Rewitalizacji.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Nazwa komisji
Przewodniczący
Komisja Budżetu i Finansów
Sławomir Jezierski
Komisja Polityki Przestrzennej i Ochrony Środowiska
Wojciech Kręglewski
Komisja Gospodarki Komunalnej i Polityki Mieszkaniowej
Michał Grześ
Komisja Polityki Gospodarczej i Promocji Miasta
Tadeusz Jarmołowicz
Komisja Oświaty i Wychowania
Michał Tomczak
Komisja Rodziny, Polityki Społecznej i Zdrowia
Publicznego
Andrzej Grzybowski
Komisja Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego
Jacek Tomczak2
Komisja Kultury i Nauki
Antoni Szczuciński
Komisja Kultury Fizycznej i Turystyki
Stefan Antkowiak
Komisja Samorządowa
Lidia Dudziak3
Komisja Rewizyjna
Alina Bittner
Komisja Inwentaryzacyjna
Katarzyna Kretkowska
Miejska Komisja ds. Wyborów Osiedlowych
Przemysław Alexandrowicz4
Doraźna Komisja Statutowo-Regulaminowa
Andrzej Porawski
Komisja ds. Rewitalizacji
Jadwiga Rotnicka
Źródło: Biuro Rady Miasta Poznania
W końcu 2005 r. w Radzie działały następujące kluby: Platformy Obywatelskiej
zrzeszający 9 radnych, Prawa i Sprawiedliwości – 9 radnych, Sojuszu Lewicy
Demokratycznej – 10 radnych. Dziewięciu radnych nie należało do żadnego
klubu5.
Podczas IV kadencji6 odbyło się 101 sesji RMP, w tym 4 uroczyste i 5 nadzwyczajnych oraz 4 uchwalające budżet i 4 udzielające absolutorium dla Prezydenta. Podczas 101 sesji podjęto łącznie 1.177 uchwał. Do ważniejszych
uchwał i zagadnień podejmowanych przez Radę Miasta Poznania należały:
® Plan Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010
® Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
miasta Poznania
® Miejski Program Rewitalizacji dla Miasta Poznania
® Wieloletnie Programy Inwestycyjne Miasta Poznania
® finanse miasta (uchwalanie budżetów)
® gospodarka nieruchomościami miejskimi
® ochrona środowiska
® organizacja ruchu drogowego i utrzymanie dróg
® zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych i zaopatrzenie mieszkańców
w media komunalne
® oświata, pomoc społeczna, ochrona zdrowia, kultura i sztuka oraz kultura fizyczna.
Rada Miasta Poznania, mając na celu uhonorowanie obywateli i instytucji za zasługi położone dla Miasta, nadaje „Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania”
oraz tytuł „Zasłużony dla Miasta Poznania”. W okresie IV kadencji Honorowe
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
KOMISJE RADY MIASTA POZNANIA
17
2. Wybory Prezydenta Miasta Poznania
Obywatelstwo Miasta otrzymali: Przemysław Bystrzycki, prof. dr hab. Gerard
Labuda, ojciec Marian Żelazek, prof. dr hab. Karol Marian Pospieszalski, kardynał Zenon Grocholewski. Odznaczeniem „Zasłużony dla Miasta Poznania”
wyróżniono: Wojciecha Kandulskiego, Małgorzatę Musierowicz, prof. dr hab.
Bohdana Gruchmana, Liceum Ogólnokształcące św. Marii Magdaleny w Poznaniu, prof. dr hab. Wacława Wilczyńskiego, Bibliotekę Raczyńskich, Akademię
Medyczną im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Politechnikę Poznańską,
Zenona Laskowika, Akademię Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Marię Margaretę Kępińska Jakobsen oraz Wielkopolskie Zrzeszenie Handlu i Usług w Poznaniu. Rada Miasta
Poznania przyznaje również „Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania”, „Nagrodę
Naukową Miasta Poznania” i „Nagrodę Sportową Miasta Poznania”, a także stypendia dla młodych, wyróżniających się artystów, sportowców oraz naukowców
związanych z Poznaniem.
18
LAUREACI NAGRÓD W LATACH 2003–2006
Wyszczególnienie
Rok
2003
2004
2005
2006
Laureaci nagrody
artystycznej
prof. Jarosław
Maszewski
Sława
Kwaśniewska
prof. Andrzej
Kurzawski
Arte
dei Suonatori
– nagroda
zespołowa
Liczba osób
otrzymujących
stypendia artystyczne
8
8
8
8
Laureaci nagrody
naukowej
prof. dr hab.
Roman Słowiński
prof. dr hab.
Julian Musielak
prof. dr hab.
Alfred Kaniecki
prof. dr hab.
Jacek Błażewicz
Liczba osób
korzystających
ze stypendiów
naukowych
6
7
7
9
Laureaci nagrody
sportowej
Aneta Pastuszka
Olgierd
Światowiak
Paweł
Baraszkiewicz
Daniel Jędraszko
Zdzisław Nowak
Iwona Jabłońska
Anna Szymul
Paweł
Baraszkiewicz
Marcin Witkowski
Liczba
stypendystów
22
33
41
47
Źródło: WKFiT, WKiS
Zmiany w ordynacji wyborczej wprowadzone w 2002 r. przez Sejm RP dotyczyły
m.in. bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza, prezydenta miasta
Mieszkańcy Poznania wybierali Prezydenta Miasta w dwóch turach: 27 października i 10 listopada 2002 r. Na stanowisko Prezydenta Miasta zgłoszono
12 kandydatów.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Imię i nazwisko
kandydata
Nazwa komitetu wyborczego
Otrzymane
głosy
Wojciech Bogajewski
Komitet Wyborczy Wyborców Wielki Poznań
1.086
Jan Deręgowski
Komitet Wyborczy Samoobrona
Rzeczypospolitej Polskiej
2.468
Ryszard Grobelny
Komitet Wyborczy Platforma Obywatelska
Rzeczypospolitej Polskiej
57.645
Zbigniew JacynaOnyszkiewicz
Komitet Wyborczy Liga Polskich Rodzin
8.805
Ryszard Jaworski
Komitet Wyborczy Polskiego Stronnictwa
Ludowego
696
Wojciech Szczęsny
Kaczmarek
Obywatelski Komitet Wyborczy Wyborców
Wojciecha Szczęsnego Kaczmarka
30.633
Ryszard Kaden
Komitet Wyborczy Wyborców „Optymalni”
399
Aldona Kamela-Sowińska
Komitet Wyborczy Wyborców
Aldony Kameli-Sowińskiej
19.184
Marcin Libicki
Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość
12.764
Paweł Oleszak
Komitet Wyborczy Wyborców
Obywateli Za-Radnych
331
Sławomir Pietras
Koalicyjny Komitet Wyborczy
Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy
17.302
Ryszard Stoga
Komitet Wyborczy Wyborców m. Poznań
720
W I turze wyborów frekwencja wyniosła 34,7%. Ponieważ w I turze żaden
z kandydatów nie uzyskał wymaganej liczby głosów, czyli ponad połowy oddanych ważnych głosów, konieczne było przeprowadzenie II tury wyborów
10 listopada. W II turze frekwencja wyniosła około 24%. Pierwszym Prezydentem Miasta wybranym w wyborach bezpośrednich został Ryszard Grobelny,
uzyskując 65,8% głosów. Na stanowisko Zastępcy Prezydenta Miasta Poznania powołani zostali: Maciej Frankiewicz, Tomasz Kayser, Mirosław Kruszyński
i Jerzy Stępień. Funkcję Skarbnika objęła Barbara Sajnaj, a funkcję Sekretarza
Miasta – Dariusz Jędraszak. W dniu 3 lutego 2004 r. w miejsce Dariusza Jędraszaka został powołany Piotr Kołodziejczyk, pełniący dotychczas funkcję dyrektora Wydziału Działalności Gospodarczej.
WŁADZE MIASTA POZNANIA W LATACH 2002–2004
Funkcja we władzach Miasta Poznania
Lata 2002–2006
Lata poprzednie
Ryszard Grobelny
Prezydent Miasta Poznania
Radny kadencji 1990–1994, 1994–1998,
1998–2002, 2002–2006
Prezydent od 1998
Maciej Frankiewicz
Zastępca Prezydenta Miasta Poznania
od 2002 r.
Radny kadencji 1998–2002, 2002–2006
Wiceprezydent od 1998
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
KANDYDACI NA STANOWISKO
PREZYDENTA MIASTA POZNANIA
19
3. Struktura organizacyjna i stan zatrudnienia […]
WŁADZE MIASTA POZNANIA W LATACH 2002–2004
Funkcja we władzach Miasta Poznania
Lata 2002–2006
Lata poprzednie
Tomasz Kayser
Radny kadencji 1990–1994, 1994–1998,
1998 –2002, 2002–2006
Wiceprezydent od 1990
Mirosław Kruszyński
od 2002 r.
Jerzy Stępień
od 2002 r.
Źródło: Biuro Rady Miasta
20
3. Struktura organizacyjna i stan zatrudnienia
Urzędu Miasta
Organizacja i zasady funkcjonowania Urzędu Miasta Poznania sformułowane zostały w Regulaminie Organizacyjnym Urzędu, uchwalonym przez Radę Miasta
Poznania 19 listopada 2004 r. (Zarządzenie Nr 52/2004/K Prezydenta Miasta Poznania). Regulamin określił m.in.: zasady kierowania Urzędem, organizację wewnętrzną Urzędu, zakres działania wydziałów, tryb wykonywania obowiązków
Urzędu wobec Rady Miasta, zasady obsługi interesantów, tryb załatwiania skarg
i wniosków, działalność kontrolną w Urzędzie, system ocen kwalifikacyjnych
pracowników mianowanych, zasady planowania pracy. Według stanu na koniec
2005 r. obsługę administracyjną obywateli prowadziło 28 wydziałów oraz 5 jednostek na prawach oddziałów: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków, Biuro
Miejskiego Rzecznika Konsumentów, Biuro Promocji Inwestycji, Miejski Zespół
ds. Orzekania o Niepełnosprawności, Poradnia Zakładowa. W latach 2002–2006
przeprowadzono reorganizację struktury organizacyjnej Urzędu w celu dostosowania struktury Urzędu Miasta Poznania do nowych zadań administracji samorządowej. W okresie tym:
® powołano nowe wydziały i jednostki równorzędne:
® Biuro Audytora Wewnętrznego i Kontroli7
® Biuro Kształtowania Relacji Społecznych
® Biuro Miejskiego Rzecznika Konsumentów8
® Gabinet Prezydenta
® Biuro Nadzoru Właścicielskiego
® Biuro Promocji Inwestycji
® Miejski Zespół do Spraw Orzekania Niepełnosprawności
® Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
® Wydział Gospodarowania Mieniem Miasta9
® Wydział Rozwoju Miasta
® Wydział Wspierania Jednostek Pomocniczych Miasta
® Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa
® zlikwidowano:
® Biuro Funduszy Europejskich (zadania przejął Wydział Rozwoju Miasta)
® Biuro Komunikacji Społecznej (zadania przejęło Biuro Kształtowania Relacji Społecznych)
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Struktura organizacyjna i stan zatrudnienia […]
ZATRUDNIENIE W URZĘDZIE MIASTA POZNANIA
Liczba pracowników według
stanu na 31 grudnia
Wyszczególnienie
Udział %
2005%
2002
2003
2004
2005
Zatrudnienie ogółem
z tego:
1.357
1.343
1.318
1.420
pracownicy
administracji
1.344
1.329
1.310
pracownicy
obsługi
13
14
8
2002
2002
2003
2004
2005
104,6
100,0
100,0
100,0
100,0
1.412
105,0
99,1
98,9
99,4
99,4
8
61,5
0,9
0,1
0,6
0,6
Źródło: Wydział Organizacyjny, obliczenia własne
Na koniec 2005 r. w Urzędzie zatrudnionych było 1.420 pracowników administracyjnych wobec 1.357 w 2002 r. Wzrost zatrudnienia (o 63 osoby) był spowodowany powołaniem nowych wydziałów oraz poszerzeniem kompetencji
i zakresu realizowanych zadań przez: Straż Miejską, Wydział Oświaty, Wydział
Zdrowia i Spraw Społecznych, Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej oraz Wydział Finansowy.
PRACOWNICY ADMINISTRACYJNI URZĘDU MIASTA POZNANIA
WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I STAŻU PRACY
Wyszczególnienie
Liczba pracowników według stanu na 31 grudnia
2002
2003
2004
2005
Pracownicy ogółem
z tego z wykształceniem:
1.344
1.329
1.310
1.412
wyższym
625
674
722
średnim
ogólnokształcącym
185
152
132
U R Z Ą D
Udział%
2005%
2002
2002
2003
2004
2005
105,0
100,0
100,0
100,0
100,0
840
134,4
46,5
50,7
55,1
59,5
126
68,1
13,8
11,4
10,1
8,9
M I A S T A
P O Z N A N I A
® Biuro Promocji Gospodarczej Miasta (zadania przejął Wydział Rozwoju
Miasta i Biuro Promocji Inwestycji)
® Biuro Rzecznika Prasowego (zadania przejęło Biuro Kształtowania Relacji Społecznych)
® Miejski Inspektorat Ochrony Cywilnej (zadania przejął Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa)
® Wydział Koordynacji Rozwoju (zadania przejął Wydział Rozwoju Miasta)
® Wydział Inżyniera Miasta (zadania przejął Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej)
® Wydział Mienia Komunalnego (zadania przejęły: Biuro Nadzoru Właścicielskiego oraz Wydział Gospodarowania Mieniem Miasta).
Ponadto z dniem 11.10.2005 r. Straż Miejska została przekształcona z wydziału Urzędu Miasta Poznania w jednostkę budżetową10.
21
4. Stan i struktura miejskich jednostek […]
PRACOWNICY ADMINISTRACYJNI URZĘDU MIASTA POZNANIA
WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I STAŻU PRACY
Wyszczególnienie
Liczba pracowników według stanu na 31 grudnia
2002
2003
2004
2005
policealnym i średnim
zawodowym
529
496
456
446
zasadniczym
zawodowym i poniżej
5
7
—
—
Udział%
2005%
2002
2002
2003
2004
2005
84,3
39,4
37,3
34,8
31,6
—
0,4
0,3
—
—
z tego ze stażem pracy:
22
do 5 lat
262
268
468
309
117,9
19,5
20,2
35,7
21,9
od 6-10 lat
171
186
392
243
142,1
12,7
14,0
29,9
17,2
od 11-20 lat
353
344
390
348
98,6
26,3
25,9
29,8
24,6
od 21-30 lat
348
321
39
332
95,4
25,9
24,1
3,0
23,5
30 i więcej lat
210
210
21
180
85,7
15,6
15,8
1,6
12,7
Urząd Miasta Poznania od 20 października 2003 r. wprowadził nowe metody rekrutacji, polegające na otwartym konkursie ofert pracy oraz na kilkustopniowym procesie kwalifikacyjnym. Autorskim programem Urzędu Miasta
Poznania, jedynym w kraju, jest program pn. „staże studenckie”, polegający
na możliwości odbywania przez studentów IV i V roku (studiów magisterskich
dziennych, zaocznych, wieczorowych bądź eksternistycznych wyższych szkół
państwowych lub wyższych szkół niepublicznych), co najmniej 3-miesięcznych staży w wybranym wydziale Urzędu Miasta Poznania11. Program umożliwia studentom zdobycie praktycznego doświadczenia w Urzędzie Miasta, niezbędnego do podjęcia przyszłej pracy zawodowej. Dotąd przeprowadzono 9
edycji staży studenckich, w których wzięło udział 490 studentów 12 . Od
1 września do 30 listopada 2006 r. odbywa się X edycja staży studenckich.
4. Stan i struktura miejskich jednostek organizacyjnych
Na koniec 2005 r. łączna liczba jednostek wynosiła 413 i zmniejszyła się o 42
w stosunku do 2002 r.13 Zmiany dotyczyły głównie jednostek budżetowych
– ich liczba zmniejszyła się o 33.
MIEJSKIE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Stan na 31.12.
Struktura %
2002 = 100
2002
2005
2002
2005
Ogółem
z tego:
455
413
100,0
100,0
90,8
jednostki
budżetowe
249
216
54,7
52,3
86,7
zakłady
budżetowe14
145
131
31,9
31,7
90,3
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Obsługa mieszkańców
MIEJSKIE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Stan na 31.12.
Struktura %
2002 = 100
2002
2005
2002
2005
instytucje
kultury15
12
13
2,6
3,1
108,3
zakłady opieki
zdrowotnej
(w tym żłobki)16
9
9
2,0
2,2
100,0
gospodarstwa
pomocnicze
5
12
1,1
2,9
240,0
spółki
31
29*
6,8
7,0
93,5
jednostki administracji zespolonej
4
3
0,9
0,7
75,0
* w liczbie ujęto zlikwidowaną spółkę Przedsiębiorstwo
Największą grupę stanowiły miejskie jednostki budżetowe (w 2005 r. 216,
czyli 52,3%).
W latach 2002–2005 zmniejszyła się liczba: jednostek budżetowych (o 33),
zakładów budżetowych (o 14) oraz spółek prawa handlowego (o 2). Jednocześnie powstał nowy zakład budżetowy o nazwie Poznańskie Centrum Edukacji Ustawicznej i Praktycznej (PCEUiP)17 oraz nowa instytucja kultury – Poznański Chór Chłopięcy. Zmianie nie uległa jedynie liczba zakładów opieki
zdrowotnej (9).
Realizując zadania z zakresu administracji publicznej, Prezydent Miasta Poznania podejmował wielokierunkowe działania, mające na celu usprawnienie
zarządzania Miastem, w szczególności w zakresie: organizacji przyjmowania i obsługi mieszkańców, rozpatrywania ich skarg i wniosków, ułatwiania
i udzielania pomocy w załatwianiu indywidualnych spraw obywateli, pomocy
w organizacji inicjatyw lokalnych, podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników oraz poprawy warunków pracy w Urzędzie Miasta. W ramach tych
działań:
® wdrożono system zarządzania jakością, zgodny z normą PN-EN ISO
9001: 2001, certyfikowany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji.
Został on wdrożony we wszystkich wydziałach Urzędu Miasta Poznania
oraz w dwunastu miejskich jednostkach organizacyjnych: Biblioteka
Raczyńskich, Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ, Miejski
Ośrodek Pomocy Rodzinie, Miejska Pracownia Urbanistyczna, Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego dla Miasta Poznania, Poznańskie
Ośrodki Sportu i Rekreacji, Gospodarstwo Pomocnicze POZSERWIS,
Straż Miejska, Wysypisko Odpadów Komunalnych18, Zarząd Dróg Miejskich, Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych oraz Zarząd Zieleni
Miejskiej. Wdrożone i zatwierdzone procesy19 wspomagają przeprowadzane audyty wewnętrzne i kontrole, zgodnie ze standardami audytu
wewnętrznego i kontroli finansowej Ministerstwa Finansów. W czterech
jednostkach organizacyjnych: Wydział Gospodarki Komunalnej i Miesz-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Produkcyjno-Usługowe „Geodrog” Sp. z o.o.
23
®
24
®
®
®
®
®
®
®
kaniowej, Wydział Ochrony Środowiska, Zarząd Dróg Miejskich, Zakład
Zagospodarowania Odpadów, wdrożono System Zarządzania Środowiskowego zgodnie z normą PN-EN ISO 14001: 2005, który zintegrowano
z Systemem Zarządzania zgodnym z normą PN-EN ISO 9001: 2001
skoncentrowano obsługę spraw obywateli w jednym miejscu, m.in.:
® Wydział Spraw Obywatelskich został przeniesiony do budynku przy
ul. Libelta 16/20. Po translokacji Wydziału, mieszkańcy mogą załatwić
w jednym miejscu sprawy meldunkowe, wymianę dowodu osobistego,
uzyskać informację o danych osobowych, zaświadczenie z akt ewidencji ludności i dowodów osobistych, jak również dokonać zmian osobowych w trybie administracyjnym. Ponadto do budynku przy ul. Libelta
16/20 został przeniesiony Urząd Stanu Cywilnego
® Wydział Działalności Gospodarczej został przeniesiony do budynku przy ul. Matejki 50. Usprawniono obsługę ewidencji gospodarczej
i skrócono czas wydawania zaświadczeń o wpisie do ewidencji (średnio
z 3 dni do około 20 minut). Uruchomiono Punkt Informacji Gospodarczej, w którym można uzyskać informacje o obowiązujących przepisach
prawnych, kursach i szkoleniach oraz wszystkich formach pomocy dla
przedsiębiorców (m.in. oferty Poznańskiego Funduszu Poręczeń Kredytowych)
uruchomiono elektroniczne systemy kolejkowe usprawniające obsługę
mieszkańców w Wydziale Spraw Obywatelskich, Wydziale Komunikacji
oraz Urzędzie Stanu Cywilnego
dostosowano godziny pracy Wydziału Spraw Obywatelskich i Wydziału Komunikacji do potrzeb mieszkańców20
w ramach obsługi osób niepełnosprawnych21 (niedosłyszących lub głuchych) kontynuowano dyżury tłumaczy języka migowego
wprowadzono instrument pieniądza elektronicznego służący do wypłaty
świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej22
zmieniono zasady wysyłania i doręczania korespondencji Urzędu Miasta
Poznania. Pisma urzędowe wysyłane jako miejscowe listy polecone są doręczane za pośrednictwem gońców, zatrudnionych w POZSERWIS-ie Gospodarstwie Pomocniczym Urzędu Miasta Poznania
wykonano:
® remont pomieszczeń reprezentacyjnych w gmachu przy pl. Kolegiackim
(sala sesyjna nr 3, Sala Błękitna, Sala Malinowa, Sala Biała oraz część
korytarza I piętra)
® modernizację wentylacji i oświetlenia w pomieszczeniach Wydziału
Spraw Obywatelskich (w budynku przy ul. Libelta 16/20)
® prace adaptacyjne i remontowo-modernizacyjne w budynkach Urzędu
(np. remont dachów w budynku Delegatury Stare Miasto, remont II i IV
piętra budynku przy ul. 28 Czerwca 56), wykonano oświetlenie budynku przy pl. Kolegiackim 17 od strony Parku Chopina
rozpoczęto realizację projektu budowy elektronicznej administracji publicznej (e-Poznań):
® uruchomiono 20 Publicznych Punktów Dostępu do Internetu (PIAP)
® wdrożono e-usługi dostępne przez Internet: rejestrację działalności
gospodarczej on-line (pierwsza usługa w Polsce), system naboru do
szkół ponadgimnazjalnych, sprawdzanie on-line stopnia zaawansowania załatwiania spraw przez wydziały Urzędu, przeszukiwanie ewi-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
dencji działalności gospodarczej oraz interaktywnego słownika PKD,
miejsc pochówku na cmentarzach komunalnych (pierwsza usługa
w Polsce), zamawianie odpisów aktów z Urzędu Stanu Cywilnego, internetową giełdę podręczników szkolnych i Wielkopolską Platformę
Innowacyjną. Umożliwiono także śledzenie on-line transmisji z obrad
sesji Rady Miasta Poznania
® rozbudowano funkcjonalność Miejskiego Informatora Publicznego
(MIM) oraz Biuletynu Informacji Publicznej (BIP): uruchomiono stałe
wortale tematyczne: „Fakty i Liczby”, „Firma”, „Oświata”, „Poznaj Poznań”, „Środowisko” oraz strony czasowe, związane z konkretnymi
projektami lub wydarzeniami (np. „Poznański Czerwiec 1956”). Miesięcznie strony MIM notowały ponad 4 mln wyświetleń, a internauci
pobierali ok. 100 GB danych
® w ramach udostępniania informacji o pracach Urzędu oraz o mieście Poznaniu:
® rozpoczęto wdrażanie koncepcji wizualizacji obowiązujących procedur, polegającej na wywieszaniu tablic ilustrujących w formie graficznej tryb załatwiania różnego rodzaju spraw (tablice takie pojawiły
się już m.in. w Wydziale Urbanistyki i Architektury, Wydziale Finansowym, Biurze Miejskiego Konserwatora Zabytków oraz Wydziale Zdrowia i Spraw Społecznych)
® w Biuletynie Informacji Publicznej (na stronie www.bip.city.poznan.pl)
udostępniono m.in. wykaz danych teleadresowych jednostek organizacyjnych Urzędu oraz miejskich jednostek organizacyjnych, informacje o sposobie załatwiania konkretnych spraw w Urzędzie, terminarz
sesji Rady Miasta, terminy i miejsca dyżurów radnych, uchwały Rady
Miasta Poznania, oferty pracy w Urzędzie, komunikaty i ogłoszenia.
Ponadto na stronach internetowych udostępniono dokumenty dot. budżetu Miasta Poznania, planów rozwoju, raportu o stanie miasta, majątku miasta
® za pośrednictwem „Głosu Wielkopolskiego” rozpowszechniono oficjalny Informator Urzędu Miasta Poznania zawierający szczegółowe
informacje dotyczące: siedziby i godzin urzędowania, rodzaju spraw
załatwianych przez określone jednostki organizacyjne Urzędu, wymaganych dokumentów, miejsca złożenia dokumentów, opłat, terminu i sposobu załatwienia23
® Prezydent, zastępcy Prezydenta oraz dyrektorzy wydziałów Urzędu
i miejskich jednostek organizacyjnych (np. ZKZL, ZDM) wielokrotnie dyżurowali w redakcjach poznańskich gazet („Gazety Poznańskiej”, „Głosu
Wielkopolskiego”) oraz redakcjach radiowych i telewizyjnych, informując
o pracach i planach władz samorządowych oraz udzielając odpowiedzi
na zapytania i problemy zgłaszane przez mieszkańców
® wydano i rozpowszechniono różnego rodzaju broszury i informatory,
np. coroczną broszurę „Budżet Miasta Poznania. Na co wydamy nasze pieniądze”, „Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych.
Zaliczki alimentacyjne”
® w Bibliotece Urzędu umożliwiono osobom zainteresowanym korzystanie ze zbiorów dzienników promulgacyjnych, przepisów, uchwał
Rady Miasta, wydawnictw prawniczych, w tym komentarzy, prasy
prawniczej i gazet lokalnych
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
25
6. Orzecznictwo administracyjne, skargi […]
26
® prowadzono prace nad dalszą komputeryzacją Urzędu i wyposażeniem
stanowisk pracy w programy użytkowe (na koniec 2005 r. w Urzędzie
Miasta Poznania było 1.406 stanowisk komputerowych, tj. o 1/3 więcej
niż w 2002 r.):
® wdrażano Zintegrowany System Informatyczny Wspomagający Zarządzanie Miastem (ZSIWZM). Wdrożone zostały następujące moduły:
„Środki trwałe”, „Gospodarka Mieniem Komunalnym”, „Administracja Urzędu”, „Projektowanie Budżetu”, „Działalność Gospodarcza”,
„Informacja Katastralna”, „Świadczenia rodzinne”, „Świadczenia rodzinne – Zaliczka Alimentacyjna”, „Pomoc materialna dla uczniów”
oraz „CEPIK-import”, pozwalający na przekazywanie danych z Wydziału Komunikacji do Wydziału Finansowego
® prowadzono prace nad Systemem Informacji Przestrzennej
® kontynuowano proces rozwoju i szkolenia kadr w Urzędzie Miasta Poznania. Pracownicy Urzędu podejmowali różnorodne formy dalszej edukacji,
w tym szkolenia (obsługa klienta, umiejętności kierownicze, zarządzanie
projektami UE) oraz kursy (komputerowe i języków obcych). Działania
Urzędu na tym polu zostały doceniono przez niezależną firmę audytorską, która 2 lutego 2005 r. w Londynie przyznała Urzędowi Miasta Poznania certyfikat Investors in People (IIP), jako pierwszej w Polsce jednostce samorządowej – spełniającej przewidziane standardem wymagania
w zakresie działań na rzecz rozwoju zawodowego pracowników, zapewniających lepszą realizację celów przyjętych przez Urząd i Miasto.
6. Orzecznictwo administracyjne, skargi, wnioski i listy
W latach 2002–2005 Wydziały UMP, posiadające upoważnienie Rady Miasta
Poznania do prowadzenia indywidualnych spraw z zakresu administracji
publicznej oraz miejskie jednostki organizacyjne24 załatwiły w formie decyzji administracyjnych prawie 1,8 mln spraw. Najwięcej decyzji administracyjnych wydały: Wydział Komunikacji (670,8 tys.) oraz Wydział Spraw
Obywatelskich (288,1 tys.), z których większość dotyczyła rejestracji pojazdów i wydania praw jazdy oraz dowodów osobistych. Miejskie jednostki
organizacyjne wydały łącznie 454 tys. decyzji.
DECYZJE ADMINISTRACYJNE W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Liczba decyzji
Udział %
2005%
2002
2003
2004
2005
2002
2003
2004
2005
2002
Decyzje administracyjne wydane przez Urząd
Miasta Poznania
ogółem, w tym:
297.004
354.551
345.191
322.567
100,0
100,0
100,0
100,0
108,6
Wydział
Komunikacji25
133.907
177.778
182.646
176.593
45,1
50,1
53,0
54,7
131,9
Wydział
Finansowy
75.239
38.718
23.052
13.907
25,3
10,9
6,7
4,3
18,5
Wydział Spraw
Obywatelskich26
40.991
83.503
89.109
74.548
13,8
23,5
25,8
23,1
181,9
Wydział Zdrowia
i Spraw
Społecznych
22.394
24.674
24.415
26.516
7,5
6,9
7,1
8,2
118,4
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Orzecznictwo administracyjne, skargi […]
DECYZJE ADMINISTRACYJNE W LATACH 2002–2005
Liczba decyzji
Wyszczególnienie
Miejskie
jednostki
organizacyjne
w tym:
Miejski Ośrodek
Pomocy
Rodzinie
Udział %
2005%
2002
2003
2004
2005
2002
2003
2004
2005
2002
106.502
110.956
121.777
114.768
100,0
100,0
100,0
100,0
107,8
101.303
105.342
115.252
107.847
95,1
94,9
94,6
94,0
106,4
W okresie tym w trybie odwoławczym uchylono lub zmieniono 1.549 decyzji wydanych przez wydziały UMP oraz 3.035 decyzji wydanych przez miejskie jednostki organizacyjne. Najwięcej decyzji uchylonych lub zmienionych w toku postępowania odwoławczego odnotował Wydział Urbanistyki i Architektury (946).
Podstawowymi przyczynami zmiany lub uchylenia decyzji administracyjnych
były: wadliwa ocena stanu faktycznego sprawy, wynikająca z braku wyjaśnienia
w toku postępowania administracyjnego istotnych okoliczności sprawy, niewystarczająca znajomość lub niewłaściwa interpretacja przepisów prawnych, a także naruszanie uprawnień strony w postępowaniu administracyjnym.
ODWOŁANIA (ZAŻALENIA) OD DECYZJI ADMINISTRACYJNYCH
(POSTANOWIEŃ) W WYDZIAŁACH UMP
Odwołania od decyzji
(zażalenia od postanowień)
a – 2002
d – 2005
Wydziały Urzędu
Miasta Poznania
ogółem
w tym:
Wydział Urbanistyki
i Architektury
Wydział Zdrowia
i Spraw Społecznych
Wydział Spraw
Obywatelskich
Miejskie jednostki
organizacyjne
W tym:
Decyzje uchylone
i zmienione
liczba
odwołań,
zażaleń
% w stosunku do
wydanych
decyzji,
postanowień
liczba
rozpatrzonych
odwołań,
zażaleń
% w stosunku
do liczby
odwołań,
zażaleń
liczba
uchylonych
lub zmienionych
decyzji
% w stosunku
do liczby
rozpoznanych
odwołań,
zażaleń
b – 2003
c – 2004
Rozpatrzone
odwołania
a
1.359
0,4
1.055
77,6
413
39,1
b
1.408
0,4
1.121
79,6
384
34,2
c
1.810
0,5
1.214
67,1
488
40,2
d
1.435
0,4
962
67,0
264
27,4
a
480
5,4
351
73,1
227
64,7
b
456
4,9
404
88,6
226
55,9
c
702
9,7
556
79,2
353
63,5
d
599
8,1
385
64,3
140
36,4
a
322
1,4
255
79,2
72
28,2
b
281
1,1
239
85,0
40
16,7
c
249
1,0
249
100,0
33
13,2
d
327
1,2
218
66,7
29
13,3
a
208
0,5
176
84,6
6
3,4
b
186
0,2
174
93,5
5
2,9
c
477
0,5
130
27,2
12
9,2
d
136
0,2
120
88,2
11
9,2
a
463
0,4
317
68,4
122
38,5
b
675
0,6
543
80,4
222
40,9
c
1.159
0,9
551
47,5
237
43,0
d
738
0,6
556
75,3
156
28,1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
27
7. Zamówienia publiczne
ODWOŁANIA (ZAŻALENIA) OD DECYZJI ADMINISTRACYJNYCH
(POSTANOWIEŃ) W WYDZIAŁACH UMP
Odwołania od decyzji
(zażalenia od postanowień)
a – 2002
b – 2003
c – 2004
d – 2005
Miejski Ośrodek
Pomocy Rodzinie
Rozpatrzone
odwołania
liczba
odwołań,
zażaleń
% w stosunku do
wydanych
decyzji,
postanowień
liczba
rozpatrzonych
odwołań,
zażaleń
% w stosunku
do liczby
odwołań,
zażaleń
Decyzje uchylone
i zmienione
liczba
uchylonych
lub zmienionych
decyzji
% w stosunku
do liczby
rozpoznanych
odwołań,
zażaleń
a
367
0,4
263
71,7
91
34,6
b
549
0,5
439
80,0
198
45,1
c
936
0,8
397
42,4
184
46,3
d
555
0,5
365
65,8
85
22,3
* uwzględniono odwołania z 2004 r., w których rozstrzygnięcia organu odwoławczego zapadły w 2005 r.
28
Do Urzędu i miejskich jednostek wpływały również skargi, wnioski i listy27. Dotyczyły one najczęściej zarzutów związanych z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu Urzędu, w szczególności braku odpowiedzi na pisma, naruszenia
terminów, uchybień formalno-prawnych, trudności w uzyskiwaniu świadczeń,
utrudnień w zamianie mieszkań. Znaczną część skarg wnieśli najemcy mieszkań, którzy uważali, że stan techniczny i wyposażenie ich lokali nie są adekwatne do poziomu wnoszonych przez nich opłat. Duża liczba skarg dotyczyła
wykupu mieszkań komunalnych. Pojawiały się skargi dotyczące funkcjonowania
Strefy Parkowania, złego stanu technicznego nawierzchni dróg, ulic i chodników oraz niedrożności układu komunikacyjnego. Zarzuty dotyczyły także barier architektonicznych (np. wysokich krawężników, braku podjazdów, zjazdów
lub wykonanie ich w sposób niezgodny z przepisami). Krytykowano załatwianie wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenów oraz brak dla wielu rejonów miasta m.p.z.p.
Realizacja zamówień publicznych dla wydziałów Urzędu Miasta oraz dla miejskich jednostek organizacyjnych prowadzona była od 2.03.2004 r. w oparciu
o nową ustawę z dn. 29.01.2004 r. „Prawo zamówień publicznych”, która
wprowadziła wiele zmian dotyczących trybów udzielania zamówienia, wartości granicznej stosowania ustawy oraz procedury pełnej. W Urzędzie Miasta
Poznania28, Biuro Zamówień Publicznych realizuje zamówienia publiczne bez
względu na wartość szacunkową zamówienia oraz przyjęty tryb zamówienia
(w 2003 r. postępowania, których wartość szacunkowa zawierała się w przedziale 15–30 tys. euro wydziały realizowały w ramach własnych kompetencji,
a pracownicy Biura Zamówień Publicznych uczestniczyli w tych postępowaniach, w charakterze członków komisji przetargowych). Od 5.04.2004 r. Biuro
Zamówień Publicznych nie prowadzi postępowań dla gospodarstw pomocniczych, a jedynie udziela pomocy merytorycznej. W latach 2002–2005 prowadzono 629 zamówień (średnio 150 rocznie).
Największą liczbę postępowań zrealizowano w trybie przetargu nieograniczonego, będącego trybem podstawowym, który zapewnia powszechny dostęp do
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
zamówień oraz konkurencyjność. Przetargi tego typu dotyczyły m.in.: badania
ruchu turystycznego, wykonania i dostarczenia materiałów promujących Poznań jako gospodarza Uniwersjady w 2009 r., remontu pomnika Armii Poznań,
zaprojektowania i wdrożenia ISO 9001: 2000 w wydziałach UMP i miejskich
jednostkach organizacyjnych. Kryteria wyboru ofert ustalane były indywidualnie do każdego zamówienia i każdorazowo proponowane były przez dyrektora
wydziału zlecającego przeprowadzenie postępowania. Propozycje powyższe,
w uzasadnionych przypadkach, podlegały konsultacjom w celu dokonania
zmian korzystnych dla Urzędu. Podstawową zasadą, którą zamawiający kierował się, ustalając przedmiotowe kryteria była ekonomika działania skutkująca znaczącą wagą kryterium ceny. W ramach innych kryteriów uwzględniane były: najkorzystniejszy okres gwarancji, jakość wykonanego zamówienia,
a w uzasadnionych przypadkach termin wykonania zamówienia.
W strukturze branżowej dominowały dostawy (246 postępowań). Dotyczyły one
m.in.: dostawy, montażu i uruchomienia urządzeń oraz oprogramowania dla
monitoringu wizyjnego Miasta Poznania w rejonie ul. Św. Marcin, Półwiejskiej
oraz Nowego Miasta i Jeżyc. Przeprowadzono 229 postępowań na świadczenie
usług. Dotyczyły one m.in.: opracowania polityki oświatowej Miasta Poznania
na lata 2005–2015, obsługi bankowej budżetu Miasta Poznania. Z zadań budowlanych przeprowadzono przetargi na: budowę pływalni z zagospodarowaniem terenu – Gimnazjum nr 12 na os. Batorego, wykonanie monitoringu wizyjnego w rejonie Wildy.
STRUKTURA BRANŻOWA DOKONANYCH ZAMÓWIEŃ
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Razem
2002–2005
usługi
39
47
66
77
197,4
229
dostawy
80
35
49
82
102,5
246
roboty budowlane
46
58
25
25
54,3
154
Razem
165
140
140
184
111,5
629
Źródło: Biuro Zamówień Publicznych, obliczenia własne
Biuro Zamówień Publicznych zajmowało się ponadto rozstrzyganiem protestów, w przypadku gdy oferent uznał, że w toku postępowania o zamówienia
publiczne zamawiający naruszył ustawę o zamówieniach publicznych. W latach 2002–2005 wniesione zostały 83 protesty. Z wniesionych 83 protestów
tylko 11 rozpatrywano w trybie odwoławczym przez Zespół Arbitrów przy
Urzędzie Zamówień Publicznych. Wyrokiem Zespołu Arbitrów 4 odwołania oddalono oraz 7 odwołań uwzględniono, co skutkowało powtórzeniem czynności
Komisji przetargowej od momentu wyboru wykonawcy oraz w 3 przypadkach
unieważnieniem postępowania.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
29
Przypisy
PRZYPISY:
Tomasza Górskiego na stanowisku sekretarza Rady zastąpiła Elżbieta Urbańczyk-Baumann.
Jacka Tomczaka zastąpił Miron Perliński.
3
Od 2.01.2006 r. Przewodniczącym Komisji Samorządowej jest Wojciech Wośkowiak.
4
Przemysława Alexandrowicza zastąpił Krzysztof Mączkowski.
5
Od 19.04.2005 r. do 24.06.2006 r. w Radzie działał klub „Demokraci.pl.”, który zrzeszał 5
radnych.
6
Od 19 listopada 2002 r. do 11 września 2006 r.
7
Przedtem: Biuro Audytu Wewnętrznego.
8
Z dn. 1.01.2003 r. Miejski Rzecznik Konsumentów funkcjonuje na prawach samodzielnego
oddziału
9
Z dn. 1.06. 2006 r. zadania Wydziału Gospodarowania Mieniem Miasta oraz część zadań
ZGiKM GEOPOZ-u, związanych z gospodarowaniem nieruchomościami Miasta Poznania i Skarbu Państwa, przejął Wydział Gospodarki Nieruchomościami.
10
Straż Miejska funkcjonuje poza Urzędem formalnie od 1.01.2006 r.
11
Urząd Miasta podpisuje indywidualne umowy zlecenia na okres trzymiesięcznego stażu, podczas
którego studenci za wykonanie czynności (18 godzin tygodniowo) otrzymują wynagrodzenie.
12
Program cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem studentów (ponad 6,5 tys. zgłoszeń).
13
Stan wg Obwieszczenia Prezydenta Miasta Poznania z dnia 30.04.2003 r. oraz Obwieszczenia
Prezydenta Miasta Poznania z dnia 16.03.2006 r.
14
Przedszkola, Zakład Zagospodarowania Odpadów, Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych, Izba Wytrzeźwień oraz Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji.
15
Teatr Animacji, Teatr Muzyczny, Teatr Ósmego Dnia, Teatr Polski, Estrada Poznańska, Biblioteka Raczyńskich, Centrum Kultury „Zamek”, Centrum Sztuki Dziecka, Osiedlowy Dom Kultury
„Stokrotka”, Galeria Miejska „Arsenał”, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych, Poznański Chór Chłopięcy.
16
Poznański Ośrodek Specjalistyczny Usług Medycznych, Zakład Opieki Zdrowotnej Poznań–Jeżyce, Zakład Opieki Zdrowotnej Poznań–Nowe Miasto, Zakład Opieki Zdrowotnej Poznań–Stare
Miasto, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy i Rehabilitacji Medycznej.
17
W skład PCEUiP weszło Centrum Kształcenia Ustawicznego, Centrum Kształcenia Praktycznego i baza po zlikwidowanych warsztatach Zespołu Szkół Mechanicznych im. Komisji Edukacji
Narodowej.
18
Obecnie Zakład Zagospodarowania Odpadów.
19
W Urzędzie Miasta Poznania i miejskich jednostkach organizacyjnych, w ramach Systemu
Zarządzania, funkcjonują zatwierdzone 172 procesy i 809 podprocesów.
20
Wydłużono godziny pracy w dni powszednie oraz przyjmowano interesantów w soboty.
21
Osobom niepełnosprawnym, nie mogącym poruszać się o własnych siłach, stworzono możliwość załatwienia wymiany dowodu osobistego bez potrzeby przybycia do Wydziału Spraw Obywatelskich. Powyższe sprawy załatwiane są przez pracowników WSO w miejscu zamieszkania
osoby zainteresowanej.
22
Karta bankomatowo-płatnicza umożliwia wypłatę świadczeń bez kolejek, zakupy bezgotówkowe w sklepach obsługujących standard Maestro oraz wygodną wypłatę gotówki w bankomatach PKO BP na terenie całego kraju. Docelowo karta ma służyć także do wypłaty innych
świadczeń. Projekt ten realizowany jest wspólnie przez Urząd Miasta Poznania, Miejski Ośrodek
Pomocy Rodzinie i PKO BP SA.
23
Ponadto w „Głosie Wielkopolskim” ukazały się informatory: „Jak wykupić mieszkanie komunalne” („Głos Wlkp.” z dn. 22.04.2004 r.), „Mieszkania. Prawa i obowiązki” („Głos Wlkp.”
z dn.19.10. 2004 r.) oraz „O czynszach” („Głos Wlkp.” z dn. 29.12.2004 r.).
24
Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ, Zarząd
Dróg Miejskich, Zarząd Zieleni Miejskiej, Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych, Miejska
Pracownia Urbanistyczna.
25
W tym w 2002 r. 43.056 praw jazdy, w 2003 r. 51.037, w 2004 r. 46.815, w 2005 r. 41.483.
26
W tym w 2002 r. 38.092 dowodów osobistych, w 2003 r. 80.511, w 2004 r. 85.489, w 2005 r.
70.838.
27
Od 3 stycznia 2005 r. obowiązuje zarządzenie Nr 64/2004/K Prezydenta Miasta Poznania
z dn. 29 grudnia 2004 r. w sprawie ewidencjonowania, rozpatrywania i załatwiania skarg i wniosków przez wydziały i miejskie jednostki organizacyjne.
28
Zarządzenie Nr 13/2004/K Prezydenta Miasta Poznania.
1
2
30
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Aktywność
obywatelska
ROZDZIAŁ
2
Na koniec 2005 r. w Poznaniu działało 68 jednostek pomocniczych – osiedli. W latach 2002–2005 powołano 3 nowe osiedla: Rybaki – Piaski, Piątkowo
– Zachód i Antoninek Dolny. Poszerzono granice 2 osiedli: Górczynek i Kopernika – Raszyn oraz zmniejszono obszar osiedla Antoninek – Zieliniec – Kobylepole.
ROZWÓJ SAMORZĄDÓW OSIEDLOWYCH W POZNANIU
W LATACH 2002–2005
Osiedla
Stan na
31.12.
Miasto = 100
liczba
powierzchnia km2
ludność
tys. osób
powierzchnia
ludność
2002
65
222,2
490,2
85,0
86,8
2003
65
222,2
483,5
85,0
84,0
2004
67
224,3
507,3
85,8
88,6
2005
68
225,8
511,1
86,4
89,7
Źródło: Wydział Wspierania Jednostek Pomocniczych
Na obszarze jednostek pomocniczych-osiedli zamieszkuje ponad 511 tys.
osób, co stanowi blisko 90% ogólnej liczby mieszkańców miasta. Łączna powierzchnia utworzonych osiedli wynosi prawie 226 km2, co stanowi ponad 86%
obszaru miasta. Największym pod względem powierzchni jest Osiedle Szczepankowo – Spławie – Krzesinki i Głuszyna liczące po 15,0 km2, najmniejszym
– Osiedle Zagroda i Dębina liczące zaledwie po 0,1 km2. Najwięcej mieszkańców liczy Osiedle św. Łazarza 32 010 osób, najmniejsze jest Osiedle Zagroda,
w którym zamieszkuje 489 osób.
W latach 2002–2005, w związku z upływem czteroletniej kadencji zarządzono
wybory w 20 jednostkach pomocniczych – osiedlach samorządowych1. Frekwencja w wyborach była stosunkowo niska i wyniosła od 3% do 23%. Na dzień
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
31
32
31.12.2005 r. we wszystkich samorządach pomocniczych działały organy
osiedlowe2.
Osiedla funkcjonują na podstawie uchwalonego przez Radę Miasta Poznania
statutu, określającego zadania i kompetencje oraz strukturę i zasady działania organów osiedlowych. Podstawowym zadaniem jednostek pomocniczych
– osiedli jest zaspokajanie potrzeb społeczności osiedlowej, szczególnie dbałość o: ład przestrzenny, dbałość o bezpieczeństwo, lokalne drogi, chodniki
i parkingi, lokalną infrastrukturę techniczną, mienie miasta znajdujące się na
terenie osiedla, stan środowiska naturalnego, zakres usług świadczonych na
terenie osiedla.
Osiedla prowadzą gospodarkę finansową w ramach budżetu Miasta. Na podstawie uregulowań odrębnej uchwały Rady Miasta do dyspozycji osiedli wyodrębnione są w budżecie środki finansowe. Organy osiedla decydują o sposobie
wydatkowania tych środków w przygotowanych przez siebie planach rzeczowo-finansowych. Zadania przyjęte w planie realizują we własnym zakresie lub
we współdziałaniu z Wydziałami Urzędu i jednostkami organizacyjnymi Miasta
oraz różnego typu instytucjami i organizacjami. Organy osiedla mogą również
składać wnioski o ujęcie w budżecie Miasta środków na zadania dotyczące
terenu i mieszkańców osiedla. Na podstawie uchwały Rady Miasta Poznania
w sprawie zasad finansowania samorządów pomocniczych Miasto przeznacza
do dyspozycji osiedli środki z budżetu Miasta. Obejmują one środki na obsługę organów osiedla oraz na wspieranie inicjatyw lokalnych. Wysokość środków na obsługę organów osiedla ustalana jest w oparciu o zasadę określoną
w Uchwale Rady Miasta Poznania.
WYSOKOŚĆ ŚRODKÓW Z BUDŻETU MIASTA
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
wspieranie inicjatyw
lokalnych
6,00 zł/
mieszk
7,50 zł/
mieszk
7,50 zł/
mieszk
7,50 zł/
mieszk
125,0
wydatki administracyjne
8652 zł/os.
8581 zł/os.
8844 zł/os.
824zł*
X
wydatki jednostek
pomocniczych
2,3 mln zł
2,3 mln zł
2,6 mln zł
6,0 mln zł
280,9
* przyjęto jako podstawę kwotę najniższego wynagrodzenia miesięcznego i naliczano procentowo w zależności od liczby mieszkańców
W latach 2002–2005 jednostki pomocnicze – osiedla wydatkowały łącznie 13,2
mln zł. Wydatki te przeznaczono w szczególności na zadania z zakresu oświaty, kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, kultury fizycznej i sportu, transportu i łączności, administracji publicznej, gospodarki komunalnej i ochrony
środowiska oraz edukacyjnej opieki wychowawczej.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2.2. Wybory do Parlamentu Europejskiego
Wybory do Parlamentu Europejskiego zostały przeprowadzone 13 czerwca
2004 r. W Poznaniu do urn poszło ponad 30% uprawnionych – znacznie przewyższając średnią w kraju, która wynosiła 20,90%. Polskę reprezentuje w Brukseli 54 parlamentarzystów, w tym 6 z Wielkopolski: Filip Kaczmarek (PO), Jan
Kułakowski (UW), Marcin Libicki (PiS), Jan Masiel (Samoobrona), Marek Siwiec
(SLD-UP), Witold Tomczak (LPR).
2.3. Wybory parlamentarne
W dniu 25 września 2005 r. odbyły się wybory parlamentarne. W głosowaniu do Sejmu i Senatu wzięła udział prawie połowa uprawnionych mieszkańców stolicy Wielkopolski (49,6%)3. Z okręgu poznańskiego, obejmującego
miasto Poznań i powiat poznański, do Sejmu weszło 10 posłów, a do Senatu
2 senatorów. Mandaty poselskie zdobyli: Waldy Dzikowski (PO), Arkady Fiedler
(PO), Tomasz Górski (PiS), Jan Filip Libicki (PiS), Dariusz Lipiński (PO), Krystyna
Łybacka (SLD), Maria Pasło-Wiśniewska (PO), Małgorzata Stryjska (PiS), Michał
Stuligrosz (PO) oraz Jacek Tomczak (PiS). Do Senatu weszli: Przemysław Alexandrowicz (PiS) oraz Marek Ziółkowski (PO).
2.4. Wybory prezydenckie
Wybory prezydenckie w Polsce odbyły się w dwóch turach. Pierwsza tura wyborów miała miejsce 9 października 2005 r., druga 2 tygodnie później – 23 października 2005 r. PKW zarejestrowała oficjalnie 16
kandydatów, z których dwóch skreślono i na kartach do głosowania znalazło się 14 kandydatów. Po drugiej turze wyborów, przy frekwencji wynoszącej 50,6% prezydentem został Lech Kaczyński, który zdobył prawie
54% głosów. W Poznaniu w drugiej turze wyborów najwięcej głosów zdobył
Donald Tusk, który uzyskał poparcie 66,73% wyborców, co było drugim
najlepszym wynikiem tego kandydata w największych miastach (po Opolu
– 66,8%). Frekwencja w wyborach na Prezydenta RP wynosiła w Poznaniu
około 60% (pierwsza tura 59,4%, druga tura – 61,9%).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2.1. Referendum unĳne
W dniach 7 i 8 czerwca 2003 r. przeprowadzono w Polsce referendum unĳne, w którym obywatele Polski zadecydowali o wstąpieniu
Polski do Unii Europejskiej. Frekwencja w całym kraju wyniosła prawie 59%: na „tak” zagłosowało 77%, na „nie” 23%. Dzięki temu,
że ponad 3/4 głosujących opowiedziało się za wejściem Polski do Unii
Europejskiej, wynik referendum był wiążący. Podczas głosowania frekwencja w Poznaniu była wyższa niż w całym kraju – wyniosła prawie
61%. Na „tak” głosowało 85% uprawnionych, na „nie” 15%. W Poznaniu liczba uprawnionych do głosowania wyniosła 454 tys., w tym 312,5 tys. osobom
wydano karty do głosowania. Poznaniacy oddali 312,3 tys. ważnych głosów,
które zadecydowały o wysokim poziomie poparcia mieszkańców stolicy Wielkopolski dla integracji z UE.
33
Przypisy
PRZYPISY:
Wybory nie odbyły się na Osiedlu Głuszyna w związku z niezgłoszeniem się wymaganej liczby
kandydatów do rady osiedla.
2
Organami uchwałodawczymi są rada osiedla lub ogólne zebranie mieszkańców. Organem wykonawczym jest zarząd osiedla wybierany w liczbie 3-7 osób poprzez organ uchwałodawczy
tj. radę osiedla lub ogólne zebranie mieszkańców.
3
Poznaniacy pod względem frekwencji zajęli trzecie miejsce w kraju, gdzie była ona najniższa
od 1989 r. i wynosiła około 38%.
1
34
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Poznań w kraju
i na świecie
ROZDZIAŁ
3
W celu wzbogacenia wizerunku Poznania podejmowano liczne działania promocyjne, które sformułowano w „Programie Strategicznego Rozwoju Miasta
Poznania”1. Jednym z priorytetowych celów było stworzenie „miasta otwartego na inwestorów, partnerów gospodarczych i turystów”. Cele te potwierdziła
również opracowana w 1999 r. „Strategia rozwoju ruchu turystycznego w Poznaniu”, w której wyznaczono dwa główne kierunki rozwoju turystyki w Poznaniu: turystykę miejską i kulturową oraz turystykę biznesową i konferencyjną.
Podejmowano przedsięwzięcia służące pozyskaniu zagranicznych i krajowych
inwestorów, promocji ofert inwestycyjnych czy rozpowszechnianiu informacji
o możliwościach inwestowania w Poznaniu.
Miasto Poznań podejmowało szereg działań mających na celu promocję walorów gospodarczych, turystycznych i kulturalnych miasta. Przedsięwzięcia te
były organizowane bądź samodzielnie przez Urząd Miasta Poznania, bądź też
we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego,
Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim, Starostwem Powiatu Poznańskiego,
lokalnym środowiskiem gospodarczym, organizacjami turystycznymi, sportowymi i instytucjami kultury.
Promocji gospodarczej służyły:
® udział w międzynarodowych i krajowych targach inwestycyjnych: Międzynarodowych Targach Nieruchomości MIPIM w Cannes, Międzynarodowych
Targach Inwestycyjnych ExpoReal w Monachium, Międzynarodowych Targach Reallocation w Lipsku, Międzynarodowych Targach Inwestycyjnych
PROVADA w Amsterdamie, Międzynarodowych Targach Inwestycyjnych
CEPIF w Warszawie oraz Międzynarodowych Targach INVESTCITY w Poznaniu oraz innych imprezach o charakterze promocyjnym jak: Grüne Woche,
prezentacje Poznania w Berlinie z cyklu „Posen kommt”
® promocja ofert inwestycyjnych Poznania prowadzona w formie bezpośrednich kontaktów roboczych. Średnio każdego roku odbywało się około 250-300 spotkań z firmami developerskimi, inwestorami, instytucjami finansowymi i firmami trudniącymi się obrotem nieruchomościami z 24 krajów
(głównie z Niemiec, Holandii, Hiszpanii, Francji i Wielkiej Brytanii), zainteresowanymi możliwością inwestowania w działalność gospodarczą, budowę mieszkań i obiektów wielofunkcyjnych (hotelowo-hadlowo-rozrywkowo-usługowych) oraz inwestycjami kapitałowymi. Nowym zjawiskiem na
rynku są firmy pragnące utworzyć w Poznaniu tzw. call centers2 i shared
services3. Współpraca Miasta z inwestorami została doceniona przez Fun-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Promocja miasta
35
1. Promocja miasta
®
®
®
®
36
®
W
®
®
®
dację Rozwoju Demokracji Lokalnej, która 3-krotnie nagrodziła Miasto Poznań w rankingu „Profesjonalna gmina, przyjazna inwestorom”. W I edycji
konkursu – w 2002 r. Poznań zajął 2 miejsce, a w 2003 i 2004 r. 1 miejsce
w kategorii „Miasta powyżej 100 tys. mieszkańców”4
Wielkopolska Misja Gospodarcza do Wiednia w ramach obchodów Roku
Polskiego 2002 w Austrii
wspólne stoisko Miasta Poznania z Urzędem Marszałkowskim i Starostwem
Powiatowym na targach ExpoReal w Monachium i INVESTCITY w Poznaniu,
promujące tereny przy autostradzie A2 pod aktywizację gospodarczą5
udział i organizacja forum inwestycyjno-biznesowych6
wydawnictwa promocyjne ukazujące się w 2 wersjach językowych: polskiej
i angielskiej, informujące o możliwościach inwestowania w Poznaniu, takie
jak m.in.: „Oferty Poznania 2005 – nieruchomości miejskie przeznaczone
pod przetarg” (folder i CD), „Poznań w liczbach” (folder), „Poznań” – album
Wydawnictwa UNITEX, „Poznań jako dobre miejsce pod inwestycje call
center” (CD), raport „Rynek mieszkaniowy w Poznaniu” (CD)
szeroka bezpośrednia dystrybucja materiałów o Poznaniu, mająca m.in. na
celu pozyskanie zagranicznych i krajowych inwestorów. Materiały o mieście rozpowszechniane były również poprzez krajowe i zagraniczne izby
przemysłowo-handlowe, wydziały handlowe ambasad i konsulaty w Polsce,
polskie placówki dyplomatyczne za granicą, firmy developerskie i consultingowe, banki, biura World Trade Center itp. Informacje, artykuły i ogłoszenia o Poznaniu zamieszczane były także w różnych publikacjach.
ramach szeroko pojmowanej promocji poznańskiej kultury:
systematycznie wydawano publikacje o tematyce kulturalnej publikowane
przez:
® Urząd Miasta Poznania lub miejskie jednostki organizacyjne: Poznański
Informator Kulturalny, Sportowy i Turystyczny IKS (Wydawnictwo Miejskie), „Kalendarium wydarzeń kulturalnych w Poznaniu” (Urząd Miasta
Poznania, miesięcznik „Gazeta Zamkowa” (Centrum Kultury „Zamek”),
kwartalnik „Gazeta Malarzy i Poetów” (Galeria Miejska „Arsenał”), pismo pt. „Winieta” (Biblioteka Raczyńskich)
® podmioty niepubliczne, dofinansowane z budżetu Miasta (publikacje związane osobą twórcy lub tematem z Poznaniem, jego historią i kulturą np.
„Nazewnictwo geograficzne Poznania”, monografia ulicy Św. Marcin oraz
„Katalog zabytków sztuki w Polsce – m. Poznań”; cykl wydawnictw „Nostalgie”, album „Ulicami Poznania” oraz biografia Cyryla Ratajskiego; „E.T.A.
Hoffmann w Poznaniu 1800–1802”, „Poznań II RP – 1918–1919”, „Majątki
Wielkopolskie t. VIII Miasto Poznań”, album fotograficzny „Dekada – czas
nadziei i oporu”, wydany przez Fundację Wielkopolskie Archiwum Solidarności z okazji 25-lecia powstania „Solidarności”7
prowadzono serwis informacyjny o imprezach kulturalnych w ramach Miejskiego Informatora Multimedialnego
organizowano i współorganizowano, m.in. poprzez udzielanie dotacji
z budżetu Miasta, imprezy o charakterze międzynarodowym i ogólnopolskim (Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino!,
Międzynarodowy Festiwal Teatralny MALTA, Festiwal „Muzyka Dawna
– Persona Grata”, Festiwal Barokowych Smyczków i Strun”, Międzynarodowy Festiwal Chórów Uniwersyteckich, Międzynarodowy Listopad
Poetycki
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® organizowano cykliczne przedsięwzięcia artystyczne wpływające na podnoszenie atrakcyjności kulturalnej Poznania, np. „Imprezy warte Poznania”
– realizowano projekty promujące miasto i jego artystyczny potencjał na
arenie międzynarodowej, np. prezentacje artystyczne w Berlinie („Posen
kommt” – 2005 r., „Posen kommt wieder” – 2006 r.), a także projekty powstające w ramach współpracy miast
® organizowano corocznie imprezy masowe, takie jak: Jarmark Świętojański,
liczne festyny („Kaziuki”, „Warkocz Magdaleny”, „Dni Pyrlandii”, „Dni Chleba”, „Betlejem Poznańskie”)
® przyznawano doroczne Nagrody Artystyczne i Naukowe, a także stypendia
dla młodych twórców i naukowców
® zorganizowano dwie edycje „Poznańskiego Forum Kultury”. Pierwsze forum
miało miejsce 5 listopada 2004 r. w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa. Zorganizowane zostało przy okazji dyskusji nad
projektem „Planu rozwoju miasta w latach 2005–2010”, którego częścią
składową jest spójna strategia polityki kulturalnej dla Poznania pod hasłem
„Kultura bez granic”. II Poznańskie Forum Kultury odbyło się 10 czerwca
2005 r. w Centrum Kultury Zamek. Tematem przewodnim spotkania było
omówienie idei przygotowania produktu turystyki kulturowej, zatytułowanego „ Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu”.
W latach 2002–2005 podejmowano liczne działania mające na celu promocję Poznania jako miejsca atrakcyjnego turytstycznie, a także umacnianie roli
miasta jako miejsca kongresów i zjazdów oraz organizatora licznych imprez
sportowych, m.in.:
® Miasto Poznań uczestniczyło w imprezach targowych: Targach Turystycznych GO & REGIONTOUR w Brnie (Czechy), Międzynarodowej Giełdzie Turystycznej ITB w Berlinie (Niemcy), Międzynarodowym Salonie Turystycznym SMT w Paryżu (Francja), Targach Turystycznych TUR w Goeteborgu
(Szwecja), Targach Turystycznych VAKANTIEBEURS w Utrechcie (Holandia), Targach „Na Styku Kultur” w Łodzi, Międzynarodowych Targach Turystycznych GLOB w Katowicach, Gdańskich Targach Turystycznych TT Warsaw w Warszawie, Targach Turystyki Biznesowej i Spotkań Motywacyjnych
IMEX8 we Frankfurcie (Niemcy), Międzynarodowych Targach Turystycznych
Tour Salon w Poznaniu, Targach Turistik & Caravaning w Lipsku, Targach Turystyki Biznesowej EIBTM w Barcelonie (Hiszpania), Brandenburskiej Giełdzie Turystycznej w Berlinie, Targach Turystyki Biznesowej EMIF w Brukseli,
Targach Turystyki Biznesowej BTF w Warszawie
® w 2003 r. powstała Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna (PLOT)9,
która promuje Poznań i aglomerację poznańską jako miejsca atrakcyjne turystycznie oraz służy integracji samorządów lokalnych i branży turystycznej
® od stycznia 2005 r. w ramach struktur Urzędu Miasta działa Biuro Kongresów i Konferencji (Poznań Convention Bureau Poznań CB), mające na celu
wypromowanie Poznania jako miasta idealnego do organizacji wszelkiego
rodzaju spotkań – kongresów, konferencji i szkoleń10. W ramach realizowanego projektu „Wypracowanie i promocja produktów turystyki biznesowej
Poznania i Wielkopolski w latach 2006–2007”, Poznań Convention Bureau
otrzymało dofinansowanie (305,3 tys. zł; całkowity koszt projektu –
449,5 tys. zł) ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego
działanie 1.4. Rozwój turystyki i kultury, na wypracowanie koncepcji i na-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Promocja miasta
37
®
®
®
38
®
®
rzędzi promocyjnych markowych produktów turystyki biznesowej Poznania
i Wielkopolski11
w 2004 r. rozpoczęto budowę Systemu Informacji Miejskiej. Celem projektu
jest zintegrowanie wszystkich informacji o mieście poprzez wprowadzenie
czytelnej informacji adresowej, turystycznej, kierującej i komercyjnej oraz
tzw. „kół ratunkowych” (map z niezbędnymi informacjami o najbliższej
okolicy i schematem komunikacji miejskiej), ułatwiających orientację
w przestrzeni miasta12
w 2004 r. przebudowano i przeorganizowano turystyczny portal miejski13
Urząd Miasta Poznania wydawał materiały i wydawnictwa promocyjne –
wydano m.in. foldery „Poznań warto zobaczyć” (wersja polska, angielska,
niemiecka, francuska), „Poznań miasto warte poznania” (wersja polska,
angielska, niemiecka, francuska, czeska, rosyjska, niderlandzka, hiszpańska), „Poznaj Poznań w dwie godziny” (wersja polska, angielska, niemiecka), „Wizytówki Atrakcji Turystycznych” (50 obiektów, wersja polska i angielska), oraz 3 mapy: „Mapa Poznania” (mapa w bloczkach po 100 szt. do
wydzierania), folder „Muzea w Poznaniu” (wersja polska, angielska, niemiecka, francuska) oraz mapa do wizytówek
w 2003 r. wdrożono Poznańską Kartę Miejską (PKM)14, specjalną kartę rabatową, dającą turyście możliwość skorzystania z wolnych wstępów do
muzeów, rabatów w wybranych restauracjach i instytucjach. Do przedsięwzięcia przyłączyło się 20 podmiotów, m.in.: muzea, Art–Film, Palmiarnia
Poznańska, Ogród Zoologiczny, POSiR, Dynamix, Malta Ski, z którymi Miasto Poznań podpisało porozumienia o współpracy. Podmioty te udostępniły użytkownikowi karty łącznie 40 atrakcji. Karta jest dostępna w wersji jedno-, dwu- i trzydniowej, służy również jako bilet sieciowy MPK. W 2005 r.
poszerzono kartę o dodatkowych 12 obiektów (8 podmiotów), głównie
z obszaru aglomeracji poznańskiej.
Miasto czyniło starania zmierzające do organizacji znaczących dla Poznania imprez sportowych, m.in.: Mistrzostw Europy Weteranów (odbyły się
w Poznaniu w 2006 r.), Mistrzostw Świata w Wioślarstwie w 2009 r., Pucharu Świata w Wioślarstwie w 2008 r., Mistrzostw Europy w Wioślarstwie
(2007), Akademickich Mistrzostw Europy w Grach Zespołowych w 2009 r.,
Letniej Uniwersjady w 2009 r. (Komisja Wykonawcza FISU na organizatora
Letniej Uniwersjady wybrała Belgrad), Mistrzostw Świata w Kajakarstwie
w 2010 r., Olimpiady Szachowej w 2010 r., Letniej Uniwersjady w 2011 r.,
Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 (w 2005 r. Poznań jako jedno
z 13 polskich miast, które wyraziły chęć organizacji meczów finałowych,
znalazł się wśród 6 wybranych miast, uzyskując najwyższą ocenę15.
Jednym z celów Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004–2013 jest
tworzenie zintegrowanych narodowych produktów turystycznych (city & culture) w najważniejszych miastach Polski. Do realizacji celów tego dokumentu
w części dotyczącej ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego służy Narodowy Program Kultury „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa Kulturowego na
lata 2004–2013”. Celem strategicznym Programu jest intensyfikacja ochrony
i upowszechniania dziedzictwa kulturowego, w tym szczególnie kompleksowa poprawa stanu zabytków nieruchomych. Program wskazuje, że gwarancją
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
skutecznej ochrony dziedzictwa kulturowego w systemie wolnorynkowym jest
powiązanie dziedzictwa ze sferą gospodarczą. Takim łącznikiem jest właśnie
turystyka, szczególnie turystyka kulturowa.
Poznań jako drugie miasto w Polsce, po Warszawie, przystąpił do realizacji
założeń Narodowego Programu Kultury na lata 2004–2013 „Ochrona zabytków i dziedzictwa kulturowego” i podjął się stworzenia narodowego produktu
turystycznego pod nazwą „Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu”. Programem
„Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu” objęty został obszar miasta od kościoła
św. Jana Jerozolimskiego na Komandorii, przez Śródkę, Ostrów Tumski, Chwaliszewo, Stary Rynek, plac Wolności, ulice: 27. Grudnia, Fredry, Dąbrowskiego
do kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana na ulicy Kościelnej.
Przebieg osi „Traktu…” – to historia rozwoju urbanistyki i architektury Poznania: od miejsca początków Państwa Polskiego poprzez miasto średniowieczne,
nowożytne, aż do współczesności. Trakt Królewsko-Cesarski to unikatowy produkt uwzględniający historię miasta, które było w swoich dziejach zarówno
miastem królewskim (stolica księcia Mieszka I, królów Bolesława Chrobrego
i Przemysła II), jak i cesarskim (przejazd cesarza Ottona III na Zjazd Gnieźnieński, pobyt Napoleona w 1806 r., który uczynił z Poznania na kilka tygodni
stolicę ówczesnej Europy, miasto-rezydencja (Residenzstadt) Cesarza
Wilhelma II)16. Trakt Królewsko-Cesarski to punkt odniesienia dla licznych szlaków tematycznych, w tym także tych sięgających w głąb regionu (np. Szlak
Piastowski i Szlak Cysterski), zachęcający do zapoznania się z kulturą i tradycjami Wielkopolski.
Rada Miasta Poznania w dniu 7 lutego 2006 r., a następnie Sejmik Województwa Wielkopolskiego w dniu 27 marca 2006 r. zaakceptowały dokument „Strategii Rozwoju Narodowego Produktu Turystycznego Trakt Królewsko-Cesarski
w Poznaniu” i tym samym rozpoczął się etap wdrażania Programu. Strategia
Rozwoju Narodowego Produktu Turystycznego „Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu” to pierwsze w Poznaniu przedsięwzięcie na tak dużą skalę, realizowane wspólnymi siłami wszystkich zainteresowanych stron. To efekt współpracy
instytucji kultury, nauki, przedstawicieli środowiska akademickiego i artystycznego, ludzi związanych z turystyką oraz Urzędu Miasta. Dokumenty programu
to rezultat kilkudziesięciu spotkań zespołów eksperckich, Partnerów Projektu17,
urzędników miejskich – razem prawie 200 osób. Program Traktu jest ściśle
powiązany z ofertą i możliwościami rozwoju turystyki kulturowej w Wielkopolsce. Jego tematyka łączy się bezpośrednio z istniejącymi i projektowanymi
szlakami turystycznymi w regionie. Sytuacja ta stwarza pole do współpracy
w dziedzinie promocji walorów turystycznych oraz inicjatyw w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, a tym samym w tworzeniu zintegrowanego produktu turystycznego dla całego regionu. Program Traktu wspiera realizację
celów Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego, a także Strategię Rozwoju Powiatu Poznańskiego.
W dokumencie „Strategii…” zostały określone cztery wątki tematyczne produktu turystycznego – pierwszy wątek: Trakt historii określa zdanie wypowiedziane przez Papieża Jana Pawła II: „Tu zaczęła się Polska…”18
® tu na Ostrowie Tumskim powstała potężna warownia państwa pierwszych
Piastów z najstarszą siedzibą książęcą – palatium Mieszka I i kaplicą jego
żony Dobrawy
® poznańska katedra jako najstarsza nekropolia władców polskich ze szczątkami Mieszka I i Bolesława Chrobrego
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
39
40
® w Poznaniu za sprawą Przemysła II pojawiła się inicjatywa zjednoczeniowa
ziem polskich
® powstała najstarsza ufortyfikowana rezydencja królewska w Polsce – zamek Przemysła II, z którym związane są najważniejsze wydarzenia z historii Polski, jak powstanie godła państwa polskiego. Poznań wymieniony
został w tekście hymnu narodowego.
Hasło „Tu zaczęła się Polska” ma szersze znaczenie – dzięki pracy organicznej
w Poznaniu i Wielkopolsce – tu przetrwała Polska. Tu też zaczęła się niepodległa Polska, o czym świadczy zwycięskie Powstanie Wielkopolskie, czy wydarzenia Czerwca 1956 r.
Specyficzna historia Poznania pozwoliła, by Trakt obok swojej „królewskości”
był również „cesarski”, co pozwala odkrywać historię, poznawać jej ciekawe,
dla wielu nawet samych mieszkańców mało znane fakty:
® postać cesarza Ottona III – pragnącego zrealizować wizję uniwersalistycznej Europy, który podążał w 1000 r. przez Poznań (prawdopodobnie śladem dzisiejszej ulicy Dąbrowskiego) na Zjazd Gnieźnieński. To wydarzenie
umocniło pozycję Polski w łacińskim kręgu kulturowym
® Napoleon Bonaparte i jego cztery wizyty Poznaniu w latach 1806–1812.
Zwłaszcza istotny jest pobyt cesarza w 1806 r., kiedy to na kilka tygodni
Poznań stał się stolicą ówczesnej Europy19
® cesarskość Poznania przejawia się też w zachowanych, monumentalnych
zabytkach architektury, wzniesionych na początku XX wieku na rozkaz cesarza Wilhelma II, tworzących tzw. Dzielnicę Zamkową z górującym nad
pozostałymi budowlami Zamkiem Cesarskim – ostatnią tego typu rezydencją cesarską w Europie.
Budowle te wraz z innymi zabytkami należą do drugiego wątku tematycznego,
jakim jest Trakt zabytków architektury. Poznań jest doskonałym przykładem
nakładania się na architektoniczny kształt miasta różnych uwarunkowań ideologicznych i wpływów zewnętrznych. Przede wszystkim charakterystyczna
dla Poznania jest czytelność poszczególnych etapów rozwoju przestrzennego
i architektonicznego miasta.
Trzecim wyróżnionym wątkiem tematycznym produktu turystycznego jest
Trakt artystyczny – trakt tętniący życiem kulturalnym, w który wpisują się
działające obecnie instytucje kultury i nauki, wyróżniające się dużym dorobkiem artystycznym, cenione w kraju i za granicą.
Wyróżniony został również czwarty wątek tematyczny – Trakt tradycji wielkopolskich, który będzie wykorzystywał i promował wszystkie specyficzne walory regionalne, jak: kuchnię, gwarę, obrzędy, wielkopolskie tradycje, typ
osobowościowy poznaniaka itp.
Informacje o Mieście umieszczane były w: Miejskim Informatorze Multimedialnym (MIM) oraz lokalnych telegazetach.
Miejski Informator Multimedialny (www.city.poznan.pl) to jedno z najobszerniejszych źródeł informacji o Poznaniu, a także jeden z największych serwerów samorządowych w Polsce o objętości prawe 4 GB. Dostępne są w nim informacje dotyczące wszystkich dziedzin życia gospodarczego, społecznego
i kulturalnego oraz aktualne wydarzenia. Oficjalnym publikatorem MIM-u w Internecie jest Poznańskie Centrum Superkomputerowo–Sieciowe, natomiast
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
za treść merytoryczną odpowiada Wydział Organizacyjny, realizujący i nadzorujący prace redakcyjne i projektowe. W pracach nad Miejskim Informatorem Multimedialnym uczestniczy aktywnie kilkadziesiąt osób, wypełniających
samodzielnie dedykowane bazy danych (w tym redakcja „IKS-a”). W latach
2002–2005 trwały prace nad udoskonaleniem funkcjonowania i sposobem zarządzania internetowymi bazami danych, znacząco rozszerzono liczbę operatorów i administratorów baz danych portalu miejskiego, wortali oraz Biuletynu
Informacji Publicznej. Całkowita liczba „wejść” na wszystkie strony i serwisy
MIM-u regularnie rośnie – w 2005 r. osiągnęła rekordową liczbę ponad 4 miliony
miesięcznie, a internauci pobrali ok. 100 gigabajtów danych. Struktura MIM-u składa się z 5 stałych wortali tematycznych: „Turystyka”, „Firma”, „Oświata”, „Środowisko”, „Fakty i liczby”. Informacje w MIM-ie przeznaczone są również dla odbiorców z zagranicy – 2 wortale, takie jak „Poznaj Poznań” oraz
„Fakty i liczby” mają wersje obcojęzyczne (obydwa anglojęzyczne, a wortal
dotyczący turystyki również niemieckojęzyczną). Wszystkie wortale otrzymały
własne kanały XML umożliwiające natychmiastowe, automatyczne wysyłanie
informacji z baz danych do użytkowników. Od 2003 r. systematycznie wdrażane są e-usługi dostepne przez Internet: rejestracja działalności gospodarczej
on-line (pierwsza usługa w Polsce), system naboru do szkół ponadgimnazjalnych, sprawdzanie on-line stopnia zaawansowania załatwiania spraw przez
wydziały Urzędu, przeszukiwanie ewidencji działalności gospodarczej oraz
interaktywnego słownika PKD, miejsc pochówku na cmentarzach komunalnych (pierwsza usługa w Polsce), zamawianie odpisów aktów z Urzędu Stanu
Cywilnego, internetowa giełda podręczników szkolnych i Wielkopolska Platforma Innowacyjna. Umożliwiono także śledzenie on-line transmisji z obrad sesji
Rady Miasta Poznania. W 2004 r. uruchomiono Biuletyn YouAreIn.poznan.pl
– specjalny biuletyn dla obcokrajowców mieszkających w Poznaniu i za granicą, który zawiera informacje nt. wydarzeń kulturalnych i miejskich w Poznaniu. Biuletyn posiada 3 wersje językowe: angielską, niemiecką i polską.
Kontynuowano współpracę z redakcją telegazety poznańskiego oddziału
TVP (Telegazeta PTV), a wiadomości z Urzędu Miasta były regularnie publikowane na stronach telegazety PTV (strony od 249 do 258). Urząd Miasta
Poznania współpracuje również z telewizją WTK, w której realizowany jest
stały program – „Temat dla Prezydenta” oraz transmisje z sesji Rady Miasta
Poznania.
Mieszkańcy oraz goście odwiedzający Poznań mogą uzyskać obszerną informację o mieście w Centrum Informacji Miejskiej (CIM-ie), zlokalizowanym
w budynku Arkadii na placu Wolności. Oprócz udzielania informacji, rezerwacji noclegów w hotelach i miejsc w restauracjach, największą popularnością – zwłaszcza wśród mieszkańców Poznania – cieszyła się możliwość
zakupu biletów na większość imprez kulturalnych. CIM prowadził również
sprzedaż wysyłkową oraz przez Internet. Centrum oferuje także wydawnictwa promocyjne o Poznaniu wydawane przez Urząd Miasta Poznania. Integralną częścią CIM-u jest Salon Posnania, w którym można zakupić pamiątkę lub upominek ze stolicy Wielkopolski. Salon jest także miejscem prezentacji osiągnięć artystycznych poznańskich twórców. W czasie wszystkich
imprez targowych na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich działała filia CIM-u.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
41
42
W latach 2002–2005 Miasto Poznań przygotowywało i koordynowało liczne
imprezy i akcje własne oraz prowadzone przez mieszkańców Poznania. Pośród
różnorodnych przedsięwzięć warto wymienić:
® organizację spotkań Prezydenta Miasta Poznania z:
® losowo wybranymi mieszkańcami – w ramach kampanii „Prezydent bliżej mieszkańców”
® młodzieżą – cykl lekcji samorządowych w szkołach średnich z udziałem
Prezydenta
® środowiskami kulturalnymi, politycznymi i gospodarczymi Poznania
(spotkania noworoczne)
® kampanie informacyjne:
® kampanię „Poznań czystych doznań” – proekologiczną akcję informacyjną na nośnikach wielkoformatowych, połączoną z cyklem spotkań
dla dziennikarzy
® kampanię mającą na celu zwiększenie frekwencji w wyborach do Rad
Osiedli
® kampanie związane z modernizacją ulicy Półwiejskiej: informacyjną
skierowaną do mieszkańców ulicy Półwiejskiej oraz akcję dla wszystkich poznaniaków promującą odnowioną ulicę pt. „Dzień Muzyki”
® promocję obligacji Miasta Poznania – w ramach akcji przygotowano
projekt trzypoziomowej kampanii: „Obligacje” – promocja obligacji jako
papierów wartościowych skierowana do potencjalnych kupujących, „Co
dały nam obligacje?” – zwiększenie świadomości mieszkańców w zakresie korzyści, jakie przyniosła transza obligacji z 2003 r.
® kampanię „Wymień swoje stare prawo jazdy”
® kampanię „Matura to dla was pestka” – skierowaną do maturzystów na
terenie całego kraju, zapraszającą do studiowania w Poznaniu
® kampanię „Miasto jako ogród” – organizowaną we współpracy z Wydziałem Ochrony Środowiska, mającą na celu zwrócenie uwagi mieszkańców na nowe sposoby zagospodarowania przestrzeni zielonych
w pasach ruchu drogowego
® konkursy:
® „Poznański Konkurs Samorządowy” pod patronatem Prezydenta Miasta
® „Belfer Roku” – konkurs na najlepszego nauczyciela, organizowany
wspólnie z Wydziałem Oświaty i „Głosem Wielkopolskim”
® konkurs na „Najbardziej Efektowne Oświetlenie Bożonarodzeniowe”,
skierowany do wszystkich firm i instytucji mających lokale na Starym
Rynku w Poznaniu
® kampanie promocyjne:
® kampanię promującą Poznań wśród mieszkańców Berlina. Miasto Poznań otrzymało od firmy outdoorowej Ströer możliwość bezpłatnego zareklamowania Poznania na 160 nośnikach wielkoformatowych,
przez okres 2 tygodni w terminie od 19 sierpnia 2005 r. Wraz z kampanią ruszyła strona internetowa www.Poznan-GanzNah.pl, która
zawierała informacje o mieście i sposobach spędzania czasu w Poznaniu
® „Poznań ma wiele twarzy” – promocję Poznania akcentująca europejskość miasta
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® kampanię pt. „Rogal Świętomarciński”, której głównym celem jest
wykreowanie marki „Poznański Tradycyjny Rogal Świętomarciński”20.
W ramach działań promocyjnych zorganizowano wysyłkę rogali do
urzędów: prezydenta RP i premiera, urzędów centralnych w Warszawie, prezydentów miast wojewódzkich, placówek i przedstawicielstw
dyplomatycznych, prasy, radia i telewizji
® kampanię promocyjną Poznania jako kandydata na organizatora Letniej Uniwersjady w 2009 r. – przygotowanie materiałów promocyjnych, wizyty delegatów FISU w Poznaniu we wrześniu 2004 r., stworzenie poznańskiego stoiska uniwersjadowego na posiedzenie Komisji Wykonawczej FISU w Innsbrucku, przygotowanie spotu radiowego
„Trzymajcie Kciuki”, informującego mieszkańców o terminie wyboru
organizatora i pozytywnych aspektach posiadania prawa do organizacji Uniwersjady
® program promocji konkursu na najlepsze prace magisterskie i doktorskie, organizowanego przez Wydział Rozwoju Miasta. Konkurs reklamowano na poznańskich uczelniach oraz w radiu Afera
® organizację obchodów 50-lecia Czerwca 56
® „Poznań stawia na sport” – promocję kandydatury Poznania do organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 r.
® imprezy i akcje masowe:
® akcję „Poznańskie Drzewko”
® Imieniny Miasta Poznania
® Imieniny Marcinów – promocję Imienin Ulicy w całej Polsce i organizację
Imienin Marcinów w trakcie obchodów
® Święto Pyry
® Betlejem Poznańskie
® Anielski Poznań – akcję artystyczną polegającą na tworzeniu zdjęć
mieszkańców Poznania w anielskiej charakteryzacji
® Dzień Sąsiada – imprezę mającą na celu zwiększenie integracji mieszkańców, organizowaną wspólnie z Radą Osiedla Śródka, Wydziałem
Rozwoju Miasta oraz instytucjami, mającymi swoją siedzibę na terenie
Śródki i Ostrowa Tumskiego
® w ramach Europejskiego Dnia bez Samochodu, zorganizowano m.in.
akcje: „Udowodnĳ, że jesteś kierowcą”, „Zaświeć przykładem” oraz
„Rowerowy przejazd przez Poznań”, współorganizowany przez Sekcję
Rowerzystów Miejskich
® działania informacyjne:
® „Wszystko co chcielibyście wiedzieć o... studiach w Poznaniu – praktyczny informator dla studentów pierwszego roku” – informator przygotowywany w ramach programu Akademicki Poznań, przy współpracy
z Wydziałem Rozwoju Miasta i uczelniami mającymi siedzibę na terenie
Poznania.
Obchody 750-lecia lokacji Poznania zorganizowano przy współpracy wielu organizacji i stowarzyszeń działających na terenie Miasta. Koordynatorem obchodów została, powołana przez Radę Miasta Poznania 6 czerwca 2000 r., Fundacja 750-lecia lokacji Poznania. Na imprezy jubileuszowe wyasygnowano kwotę
9,8 mln zł. Prezesem Zarządu był Andrzej Jegliczka, a organem nadzorczym
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
43
44
Fundacji była Rada Fundacji, w skład której wchodzili: prezydent Ryszard Grobelny (przewodniczący), Przemysław Alexandrowicz, Tomasz Witkowski, Filip
Kaczmarek oraz Rafał Grupiński. Honorowy patronat nad jubileuszem objął
prezydent RP Aleksander Kwaśniewski. Patronem medialnym obchodów wśród
dzienników krajowych i lokalnych została na wyłączność „Gazeta Wyborcza”. Działalność promocyjną Fundacja prowadziła już od grudnia 2000 r.
– jej znakiem rozpoznawczym było hasło „Poznań – miasto warte Poznania”.
Celem Fundacji było wspieranie wartościowych inicjatyw, które służyłyby
wzbogaceniu życia kulturalnego i sportowego Poznania oraz prezentacja stolicy Wielkopolski jako wyrazistego ośrodka polskiej kultury. W dniu 26 kwietnia
2003 r. – uznanego umownie za rocznicę lokacji miasta odbyła się „Wielka
Parada Lokacyjna” – przemarsz historycznych postaci związanych z historią
Poznania, zakończony odnowieniem aktu lokacyjnego na rynku Starego Miasta. Podczas parady wykorzystano platformy, na których przedstawiono kluczowe sceny z historii miasta. Również na Starym Rynku miało miejsce wykonanie przez prawie 2 tys. chórzystów pod dyr. Stefana Stuligrosza „Pieśni
o Poznaniu”. Hymn ten został skomponowany specjalnie na tę okazję przez
Krzesimira Dębskiego, do słów Juliusza Kubla. W kwietniu na placu Wolności
poznańscy cukiernicy częstowali mieszkańców tortem o wadze 1050 kg, ustanawiając tym samym rekord Guinessa. W maju we współpracy z „Polfryzem”
odbyła się na Starym Rynku impreza pt. „Postrzyżyny Poznania”, nawiązująca
do postrzyżyn Ziemowita, a w lipcu Fundacja we współpracy z Ministerstwem
Obrony Narodowej zorganizowała masowy piknik wojskowo-lotniczy na Ławicy – Air&Military Show. Ważnym elementem obchodów Poznania była kampania wizerunkowa, którą zainaugurowano na początku roku. Na 7 billboardach
w centralnych punktach miasta przedstawiono historyczne zdjęcia, ukazujące
te miejsca w przeszłości. Akcja ta miała na celu nie tylko promocję obchodów,
ale także wzmocnienie więzi emocjonalnych poznaniaków i zainteresowanie
historią poprzez ukazanie zmiany struktury architektonicznej Poznania na
przestrzeni wieków. Ważnym akcentem jubileuszu był cykl artykułów w Gazecie Wyborczej pt. „Poznań od kuchni” – prezentujący miejscowe firmy i przedsiębiorstwa takie, jak: Grupa Energetyczna ENEA SA, Aquanet Sp. z o.o., Zakłady H. Cegielskiego, oraz „Poznaniacy – dekady”, w którym zamieszczano
zdjęcia poznaniaków. Ponadto cyklicznie publikowano „Stare Plany Poznania”
(od XIX w. do współczesności) oraz „Zdjęcia lotnicze Poznania”. Kolejnym
działaniem promocyjnym było stworzenie otwartej galerii w mieście, poprzez
umieszczenie od Teatru Nowego do Starego Rynku artystycznych ławek. Akcja rozpoczęła się w maju i trwała do końca września. Jej inicjatorem był Piotr
Voelkel, prezes firmy VOX ARTIS. W projekcie wzięło udział 46 artystów, około
30 firm i 14 instytucji kulturalnych.
Otwarto także pierwszą w Polsce plenerową realizację w przestrzeni miejskiej
Leona Tarasewicza, prezentowaną na kolumnach gmachu Opery Poznańskiej21.
Spośród wielu wystaw finansowanych przez Fundację 750-lecia Lokacji Poznania z dużym odzewem spotkała się pierwsza w historii monograficzna wystawa „Bunt. Ekspresjonizm poznański 1917–1925” w Muzeum Narodowym,
prezentująca dorobek twórczy działającej w dwudziestoleciu międzywojennym grupy artystycznej. Najważniejszym wydarzeniem muzycznym związanym z jubileuszem był multimedialny koncert Petera Gabriela – pierwszy
i jedyny plenerowy koncert artysty na europejskiej trasie „Growing Up Live”,
który odbył się 30 maja na stadionie Lecha. Do innych znaczących projektów
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
muzycznych należały: koncert Andreasa Vollenweidera na dziedzińcu Urzędu
Miasta Poznania, koncert Ibrahima Ferrera, legendy zespołu Buena Vista Social Club w Arenie, który uświetnił zakończenie 13. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego MALTA 2003, koncert The Lost Chords – Carla Bley Quartet
w ramach projektu ERA JAZZU, oraz jedyny w Polsce koncert Mercedes Sosa
– światowej sławy artystki, w auli UAM w grudniu 2003 r. We wrześniu odbyło
się Europejskie Spotkanie Młodzieży z udziałem ponad tysięcy młodych ludzi
z 21 krajów Europy oraz jubileuszowy X Festiwal „Zaczarowany Świat Harmonĳki Ustnej”, w trakcie którego ustanowiono rekord Guinessa w kategorii największa harmonĳkowa orkiestra świata (około 900 osób). Zorganizowano także
Święto „Pyrlandii” – trzydniowy cykl imprez o charakterze festynowym na Łęgach Dębińskich, na którym promowano lokalną kuchnię, szczególnie potrawy
z ziemniaków. „Dni Pyrlandii”, podobnie jak i zorganizowany w październiku
tygodniowy festiwal „Poznań poetów” na stałe zagościły w kalendarzu poznańskich imprez. Ponadto dzięki jubileuszowym obchodom miasto uzyskało
4 nowe atrakcje turystyczne, warte odwiedzenia: 19 października 2002 r. na
Cytadeli odbyło się otwarcie największej na świecie ekspozycji 112 żeliwnych
rzeźb Magdaleny Abakanowicz pt. „Nierozpoznani” (praca artystki powstała dzięki współpracy Fundacji 750-lecia Lokacji Miasta Poznania, Fundacji VOX
ARTIS Promocja Polskiej Sztuki Współczesnej i ZPAP). Do innych atrakcji należał „Ogród Czasu”19, Muzeum Bambrów przy ul. Mostowej, a także „Makieta
Miasta Poznania”, która została udostępniona zwiedzającym 30 marca 2004 r.
w podziemiach klasztoru Franciszkanów na Górze Przemysła. Łącznie pod patronatem Fundacji zostało przeprowadzonych 130 przedsięwzięć. Fundusze,
które pozostały Fundacji z obchodów roku jubileuszowego, przeznaczono na
realizację pomnika Karola Marcinkowskiego. Postument, autorstwa Stanisława
Radwańskiego, odsłonięto z okazji Imienin Miasta – 29 czerwca 2005 r., na
skrzyżowaniu Al. Marcinkowskiego i ul. 23 Lutego.
6. Obchody Poznańskiego Czerwca 1956
Uroczystości 50. rocznicy wydarzeń czerwcowych miały charakter ogólnopolski i międzynarodowy. Sejm RP ogłosił 28 czerwca Narodowym Dniem Pamięci
Poznańskiego Czerwca 1956, a podczas drugiej plenarnej sesji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy przyjęto Deklarację parlamentarzystów
europejskich w sprawie Poznańskiego Czerwca ’56. Władze miasta Poznania, chcąc przywrócić należną rolę wypadkom czerwcowym przychyliły się do
prośby kombatantów, aby w oficjalnych dokumentach towarzyszących obchodom, używać określenie „powstanie”. Ponadto 27 czerwca na mocy uchwały
Rady Miasta Poznania, nadano imię Stanisława Hejmowskiego (najsłynniejszego obrońcy poznańskich robotników sądzonych za udział w wypadkach
czerwcowych) ulicy położonej pomiędzy ul. Solną a ul. Kościuszki. Obchody
miały swoje logo oraz oficjalny plakat z hasłem: „Pierwszy krzyk. Poznań ’56.
50 rocznica powstania Poznańskiego Czerwca” (na białym tle rozkrzyczany niemowlak z biało-czerwoną obrączką). Pomimo, że główne uroczystości
miały miejsce 28 czerwca, to od maja tematyka poświęcona poznańskiemu
Czerwcowi była obecna zarówno na sesjach naukowych, konferencjach, wystawach, jak i w audycjach radiowych i telewizyjnych. Dla uczczenia wydarzeń czerwcowych w Poznaniu zorganizowano Konferencję Episkopatu Polski.
23 czerwca jej uczestnicy pod przewodnictwem kard. Stanisława Dziwisza
wzięli udział w procesji z Jeżyc na pl. Adama Mickiewicza, gdzie o godz. 19.00
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
45
46
rozpoczęła się uroczysta msza koncelebrowana przez prymasa kard. Józefa
Glempa w intencji ofiar Poznańskiego Czerwca. Tego samego dnia ok. 16 tys.
uczniów z ponad 100 poznańskich szkół utworzyło Łańcuch Wolności, tworząc
szpaler na trasach, którymi pół wieku temu maszerowali robotnicy. Tematyka
pierwszego w powojennej Polsce zrywu przeciw władzy totalitarnej widoczna była także na poznańskich uczelniach – w maju zorganizowano na UAM
otwartą konferencję dla mieszkańców pt. „Poznański Czerwiec ’56. Sens pamięci”, w czerwcu – dwudniową konferencję pn. „Poznański Czerwiec 1956.
Uwarunkowania, przebieg, konsekwencje” na UAM (I część) i w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa (II część) oraz debatę w Instytucie
Zachodnim pn. „Poznański Czerwiec 1956 r. w międzynarodowej perspektywie”. Do najciekawszych wystaw, związanych z obchodami 50. rocznicy Poznańskiego Czerwca należała zainaugurowana 13 czerwca w Sali Marmurowej Zamku prezentacja dzieł najwybitniejszych polskich artystów pt. „Piętno
historii”, będąca refleksją na temat uwikłania jednostki w ideologię. W holu
poznańskiego zamku zrealizowano również wystawę pt. „Zbuntowane Miasto.
Poznański Czerwiec 1956”, której jednym z elementów był przetransportowany przed wejściem do Zamku czołg T-34. W ramach obchodów zrealizowano także projekt plastyczny, przygotowany przez CK Zamek pt. „Krajobraz
w czerwieni”. Od 20 czerwca do 10 lipca na poznańskich ulicach i skwerach
można było zobaczyć kilkanaście rocznicowych billboardów, w których wykorzystano niepublikowane zdjęcia znalezione w warszawskim IPN-ie. Wielkoformatową pracę – alegorię poświęconą zrywowi poznańskich robotników,
wykonał w ramach „Teatru rysowania” w CK Zamek Franciszek Starowieyski
(praca została przekazana Zakładom Hipolita Cegielskiego). Spośród koncertów bardzo dobre recenzje zarówno wśród krytyków, jak i publiczności zdobył
koncert katalońskiego pieśniarza Lluisa Llacha – legendarnego barda wolności (jedną z jego pieśni „Mury” spopularyzował Jacek Kaczmarski) na terenie
starej zajezdni przy ul. Gajowej. Jednakże kulminacyjnym punktem obchodów
50. Rocznicy Poznańskiego Czerwca były uroczystości w dniu 28 czerwca na
pl. Adama Mickiewicza z udziałem prezydentów Polski, Czech, Słowacji, Niemiec oraz Węgier. Zapoczątkowane zostały o godz. 10.00 mszą św. na pl. Adama Mickiewicza, celebrowaną przez abp. Tadeusza Gocłowskiego, metropolitę gdańskiego. Jako pierwszy okolicznościowe przemówienie wygłosił Lech
Wałęsa, były prezydent RP, następnie Ryszard Grobelny prezydent Poznania,
Lech Kaczyński prezydent RP, prezydent Czech Václav Klaus, Słowacji Ivan
Gašparovič, Niemiec Horst Köhler i Węgier László Sólyom oraz przedstawiciel
kombatantów Poznańskiego Czerwca Ryszard Biniak. Na obchodach obecni
byli również premier Kazimierz Marcinkiewicz, marszałek Sejmu Marek Jurek,
marszałek Senatu Bogdan Borusewicz oraz były prezydent RP na uchodźstwie
Ryszard Kaczorowski. Podczas uroczystości odczytano również przesłanie
papieża Benedykta XVI. W przemówieniach podkreślano znaczenie poznańskiego powstania ’56 dla wolnościowych ruchów obywatelskich w tej części
Europy. Po apelu poległych złożono wieńce pod pomnikiem Ofiar Czerwca,
a prezydent Lech Kaczyński wręczył 25 kombatantom Poznańskiego Czerwca
odznaczenia państwowe. Na uroczystość przyszło kilka tysięcy mieszkańców
miasta. Władze miasta i województwa, przedstawiciele „Solidarności” oraz
związków kombatantów złożyli także kwiaty i oddali hołd poległym przed
zakładami pracami: pod bramą HCP przy ul. 28 Czerwca 1956 r., przed starą
zajezdnią MPK przy ul. Gajowej, przed ZNTK przy ul. Roboczej, przed tabli-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
cami upamiętniającymi Romka Strzałkowskiego i Petera Mansfelda oraz pod
Pomnikiem Poległych Powstańców z 1956 r. przy ul. Kochanowskiego. Wieczorem pod Poznańskimi Krzyżami zaprezentowano widowisko plenerowe „o
charakterze słowno-muzycznym” w reż. Izabeli Cywińskiej i Jerzego Kaliny
pt. „Czerwiec 1956”, podczas którego po raz pierwszy zabrzmiały utwory:
„Missa 1956” Jacka Sykulskiego oraz „Oratorium 1956” Jana A.P. Kaczmarka.
W przedstawieniu wzięli udział aktorzy poznańskich teatrów: Polskiego Teatru
Tańca, Teatru Polskiego, Teatru Nowego oraz Teatru Biuro Podróży. O godz.
23.00 Teatr Strefa Ciszy zaprosił poznaniaków na premierowy spektakl pt. „Nauka
latania” na terenie zakładów odzieżowych Modena, a o północy Teatr Ósmego
Dnia na multimedialne przedstawienie pt. „Czas matek” w przestrzeni torowiska między dworcem PKP a PKS. Poznańskie uroczystości rejestrowała TVP,
w której można było obejrzeć nie tylko bezpośrednie relacje spod Poznańskich
Krzyży, ale i ogólnopolską premierę filmu dokumentalnego o wydarzeniach
czerwcowych pt. „W dzień targowy” w reż. Roberta Kaczmarka (w Poznaniu premiera miała miejsce w Teatrze Nowym). Również TVP3 Poznań przez
cały dzień (28 czerwca) nadawała filmy dokumentalne, felietony, poświęcone „czarnemu czwartkowi” oraz jego tegorocznym obchodom. Zwieńczeniem
niedzielnej relacji była wieczorna debata z udziałem poznańskich historyków i kombatantów. Ponadto TVP1 zaprezentowała spektakl „Czerwiec ’56”
w reż. Izabeli Cywińskiej, a TVP Kultura relację z premiery spektaklu Teatru
Ósmego Dnia. Jednym z najbardziej spektakularnych wydarzeń obchodów
50. Rocznicy Poznańskiego Czerwca, o charakterze międzynarodowym, był
koncert o hip-hopowej formule na parkingu zakładowym HCP (obok bramy
głównej) pn. „Szacunek dla Poznańskiego Czerwca”. Podczas koncertu, który
miał miejsce 29 czerwca, wystąpiła czeska formacja Indy & Witch, niemiecka wokalistka Pyranja i węgierska grupa Ire Mafia & DJ Suhaid. Jako ostatni
wystąpili poznańscy raperzy Mezo i Owal, którzy w finale koncertu zaśpiewali piosenkę pt. „Czerwiec”, inspirowaną poznańskimi wydarzeniami z 1956 r.
Również z myślą o młodzieży przy CK Zamek zawisły powiększone czarno-białe kadry z komiksu („1956: Poznański Czerwiec” rys. J. Michalski, scen.
M. Jasiński, W. Tkaczyk, W. Żwikiewicz), które zostały pokolorowane w ramach
happeningu. O rocznicy poznańskich wydarzeń informowała również ogólnopolska prasa, w tym „Gazeta Wyborcza”, w której od 26.06 do 1.07 na terenie
Poznania dołączano bogato ilustrowane zeszyty poświęcone przebiegowi wydarzeń poznańskiego Czerwca. „Gazeta Wyborcza” dołączyła również płytę,
na której umieszczono zdjęcia, przysyłane przez czytelników w ramach akcji
„Poznań 1956”, film „Pamiętam Czerwiec” w reż. Agaty Ławniczak, animację
przebiegu wydarzeń z 28 czerwca 1956 r., słynne przemówienie radiowe premiera Józefa Cyrankiewicza oraz film „Szczuny” w reż. Filpa Bajona.
Ostatnim wydarzeniem zamykającym obchody Poznańskiego Czerwca była
światowa prapremiera opery Rogera Watersa – byłego basisty i lidera legendarnej grupy Pink Floyd – pt. „Ça Ira”, która odbyły się 25 sierpnia 2006 r. na
terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Widowisko w reżyserii i choreografii Janusza Józefowicza i z librettem autorstwa Etienne Roda-Gil inspirowane było wydarzeniami Wielkiej Rewolucji Francuskiej. W projekcie wzięły
udział m.in.: 4 chóry (Chór Akademicki UAM, Poznański Chór Chłopięcy, Chór
Teatru Wielkiego w Poznaniu oraz London Community Gospel Choir), dwudziestu solistów oraz orkiestra Teatru Wielkiego – łącznie kilkuset artystów.
Megaprodukcja połączyła w sobie elementy musicalu, opery, cyrku, gospel
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
47
oraz muzyki rockowej. Na terenach MTP widowisko obejrzało 12 tys. widzów,
spektakl transmitowała także telewizyjna Jedynka. Stałym elementem, który
pozostanie po obchodach 50. rocznicy Czerwca będzie nowe, powiększone
Muzeum Poznańskiego Czerwca (380 m2), które zostanie ulokowane bezpośrednio pod holem kina Pałacowego.
48
W oparciu o umowy partnerskie miasto Poznań współpracowało z 10 miastami:
Brno (Czechy), Jyväskylä (Finlandia), Hanower (Niemcy), Toledo (USA), Pozuelo
de Alarcon (Hiszpania), Assen (Holandia), Shenzhen (Chiny), Nablus (Palestyna), Rennes (Francja), Charków (Ukraina) oraz hrabstwem Nottinghamshire
(Wielka Brytania). Wzajemne kontakty służą wymianie doświadczeń między
pracownikami samorządowymi, mieszkańcami, przedstawicielami organizacji
pozarządowych oraz samorządami zawodowymi w zakresie poprawy funkcjonowania Miasta, usprawnieniu działania służb komunalnych, zbliżeniu społeczności miast, a także promocji Poznania. Podejmowane działania obejmowały wymianę grup młodzieży i wspólne imprezy kulturalne i sportowe oraz
związane były z działalnością z zakresu gospodarki komunalnej, ochrony
środowiska, ochrony zdrowia, rolnictwa, szkolnictwa i edukacji zawodowej.
Szczególnie wysoko należy ocenić współpracę Poznania z hrabstwem Nottinghamshire, Hanowerem, Rennes oraz Assen zarówno ze względu na szeroki
zakres, jak i różnorodne formy oraz intensywność kontaktów osób i instytucji
uczestniczących w realizowanych projektach.
Działania podejmowane we współpracy z miastami partnerskimi w latach
2002–2006 obejmowały:
® Wzajemne kontakty bezpośrednie pomiędzy przedstawicielami miast:
® Hanower – obchody jubileuszu 25-lecia współpracy partnerskiej między
miastami. Poznań odwiedził nadburmistrz Hanoweru Herbert Schmalstieg, a z rewizytą do Hanoweru udał się prezydent Poznania Ryszard
Grobleny. Jublileuszowi nadano szczególny charakter w obu miastach,
w których przez cały rok odbywały się imprezy kulturalne i sportowe.
W ramach jubileuszu Klub Sportowy Polonia Hannover e.V. zorganizował przy współpracy hanowerskich mediów polonĳnych bieg sztafetowy z Hanoweru do Poznania. Jednym z projektów jubileuszowych było
oratorium „Samson” Georga Friedricha Händla, które wykonał Chór
NOVA im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu (Filharmonia Poznańska
im. T. Szeligowskiego) oraz Volkssingakademie w Hanowerze (Markuskirsche). Na początku roku 2006 miała miejsce realizacja projektu
multimedialnego TRASA we współpracy z Hanowerem. Miasta zostały
połączone multimedialnym mostem, będącym pomysłem berlińskiego artysty Georga Kleina.
® hrabstwo Nottinghamshire – wspólne projekty policji, służb społecznych i placówek oświatowych dotyczące przemocy w rodzinie i problemu narkotykowego w ramach programu profilaktyki antynarkotykowej
„Working Together”.Współpraca w zakresie poprawy bezpieczeństwa
została znacznie rozszerzona i zaowocowała wspólnym projektem (z Assen) dotyczącym zwalczania przestępczości narkotykowej „Developing
European Best Practice in Reducing Crime by Tackling Drug Dealing
and Use”. Ponadto dzięki współpracy z Nottinghamshire Urząd Miasta
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
®
®
®
®
®
Poznania uzyskał certyfikat Investors in People, potwierdzający wysoki
poziom zarządzania zasobami ludzkimi23.
Assen – wizyta Prezydenta Miasta Poznania w Assen, podczas której
podpisano aneks do umowy o współpracy na lata 2004–2006. Nowym
obszarem współpracy jest tematyka związana ze sposobami wykorzystania funduszy strukturalnych oraz rynek pracy (dofinansowany
z funduszy europejskich będzie wspólny projekt Poznania, Assen i Nottinghamshire pn. DAPHNE „Posłuchaj mnie – krzywdzone dziecko pod
specjalną ochroną”). Ponadto dzięki pomocy władz miasta Assen opracowany został w Urzędzie Miasta Poznania podręcznik procedur opracowywania wniosków o unĳne wsparcie finansowe.
Brno – zarówno w Brnie, jak i w Poznaniu zorganizowano szereg imprez
związanych z obchodami 40-lecia współpracy obu miast. W Brnie podpisana została umowa o współpracy Biblioteki Raczyńskich i Biblioteki
Marena. Poznańskie Łejery wystawiły w Brnie fragmenty „Romeo i Julii”.
W Poznaniu natomiast wystąpił chór Filharmonii Brneńskiej „Beseda
Brnenska” i otwarto wystawę „Miasta partnerskie w fotografii”. W Poznaniu także odbyła się konferencja fotograficzna „Nasze tożsamości
we wspólnocie”.
Charków – wizyta władz miasta Poznania w Charkowie z okazji uroczystych obchodów 350-lecia miasta Charkowa, podczas których odbyło
się wiele imprez okolicznościowych, m.in. Międzynarodowa Konferencja pt. „Priorytety zrównoważonego rozwoju dużych miast”. W 2004 r.
przedstawiciele Urzędu Miasta Poznania i Rada Miasta Poznania wzięła
udział w Polskiej Wystawie Narodowej „Biznes-Polska 2004” w Charkowie (misja gospodarcza Miasta i województwa wielkopolskiego).
W wystawie wzięło udział ponad 130 firm, głównie z sektora małych
i średnich przedsiębiorstw. Ekspozycja (inauguracja 28.09.) wpisała się
w kalendarz obchodów Roku Polskiego na Ukrainie. Latem 2006 r. gościliśmy w Poznaniu grupę dzieci ze Szkoły Artystycznej im. Repina na
wspólnych warsztatach malarskich. W konferencji „Nasze tożsamości
w Europie” brali też udział fotograficy charkowscy.
Jyväskylä – udział przedstawicieli Miasta w III Olimpiadzie „Europa bez
barier” w Jyväskylä – w Olimpiadzie Poznań reprezentowali zawodnicy Stowarzyszenia Sportowego Inwalidów „Start”. W 2006 roku w Poznaniu gościliśmy sportowców z Jyväskylä podczas V edycji Olimpiady.
Działająca przy Wielkopolskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej przedstawicielka fińskiej Agencji Rozwoju JYKES organizowała każdego roku wizyty na MTP przedstawicieli biznesu ze środkowej Finlandii.
Pozuelo de Alarcon – w latach 2002–2006 współpraca z Pozuelo została
znacznie zdynamizowana. W 2005 roku zostały zorganizowane w Pozuelo de Alarcon Dni Polskie, na których specjalnymi gośćmi byli przedstawiciele miasta Poznania. Hiszpańscy przedsiębiorcy mogli zapoznać się
z możliwościami inwestycyjnymi w mieście i warunkami prowadzenia
w Poznaniu działalności gospodarczej. Mieszkańcy obu miast mieli okazję zapoznać się z ofertą środowisk muzycznych, w tym w szczególności z dorobkiem chórów młodzieżowych. Nasi przedstawiciele zasiadali
w jury najbardziej prestiżowego w Hiszpanii festiwalu filmów animowanych „Animadrid”. Dzięki doświadczeniu nabytemu przy uruchamianiu
w Madrycie Centrum Powiadamiania Ratunkowego 112, nasze służby
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
49
50
mogły zapoznać się z jedną z najlepiej działających tego typu instytucji
w Europie.
® Rennes – w 2003 r. uroczyście obchodzono 10-lecie Domu Bretanii,
ambasadora kultury bretońskiej i francuskiej; organizacja cyklicznych
imprez, takich jak: Dni Kultury Francuskiej, Ogólnopolski Festiwal Francuskojęzycznych Teatrów Licealnych, Dni Bretanii. Współpracowano
w dziedzinie pomocy społecznej, czego przykładem było tygodniowe
seminarium organizowane w Wielkopolsce „Młodzież niepełnosprawna
w perspektywie społecznej – drogi ku normalizacji”.
® Shenzhen – udział w XV Międzynarodowym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii przedstawicieli wyższych
uczelni chińskich zajmujących się chińską medycyną tradycyjną.
W 2006 r. z wizytą w Poznaniu przebywała delegacja przedstawicieli
władz lokalnych Shenzhen. Delegacji przewodniczył mer Shenzhen, pan
Xu Zongheng. Podczas wizyty goście odbyli robocze spotkania z Prezydentem Miasta Poznania oraz z zarządem Międzynarodowych Targów
Poznańskich. Delegacji oficjalnej towarzyszyła duża grupa biznesmenów reprezentujących kilkadziesiąt firm tekstylnych i odzieżowych
z Shenzhen, biorących udział w Poznańskich Dniach Mody. Podczas
wspólnej konferencji prasowej przedstawiciele władz miasta Poznania,
Shenzhen oraz Międzynarodowych Targów Poznańskich zadeklarowali
chęć nawiązania nowych kontaktów w wielu dziedzinach. Szczególną
uwagę poświęcono intensyfikacji kontaktów gospodarczych, przy wykorzystaniu potencjału ekspozycyjnego i promocyjnego MTP. Omówiono także możliwości współpracy i wymiany edukacyjnej (edukacja medyczna, nauka języka chińskiego) oraz kulturalnej i turystycznej.
® organizowane były wspólne imprezy miast partnerskich:
® „Betlejem Poznańskie”, impreza świąteczna, podczas której swoje zwyczaje świąteczne oraz występy zaprezentowali goście z Charkowa, Pozuelo de Alarcon i Nottinghamshire
® „Europa bez barier”, cykliczna impreza sportowa o charakterze integracyjnym z udziałem reprezentantów miast partnerskich: Nottinghamshire, Jyväskylä i Hanoweru
® przedstawiciele władz miast partnerskich byli gośćmi miasta Poznania
podczas obchodów 50. Rocznicy Poznańskiego Czerwca ’56.
Aktywność Miasta na arenie międzynarodowej wyrażała się również poprzez:
® organizację XXII Zgromadzenia Ogólnego Rady Gmin i Regionów Europy
(CEMR)
® uczestnictwo Prezydenta Miasta Poznania w forum samorządów francuskich i nowych państw członkowskich Unii Europejskiej. W czasie Forum
wymieniano poglądy na temat zaangażowania samorządów na poziomie
międzynarodowym. W tym kontekście szczególnie wysoko ocenić należy
współpracę Poznania z Hanowerem i hrabstwem Nottinghamshire. W ramach forum odbył się tzw. Dzień Polski (26.11.2004 r.) z udziałem samorządowców z Polski
® wystawy i prezentacje spektakli oraz wspólne przedsięwzięcia i projekty, takie jak: wystawa poświęcona Zamkowi Cesarskiemu w Poczdamie, prezentacja projektów Alvar Aalto w CK „Zamek”
® prezentacja architektury brneńskiej, w tym wystawa poświęcona willi Tugendhat, wystawy malarstwa polskiego w Rennes, prezentacje wystawy
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
dokumentującej Poznański Czerwiec ’56 w Strasburgu, Amsterdamie, Rzymie, Budapeszcie i Berlinie
® aktywny udział Poznania w tzw. Inicjatywie Strasburskiej, nieformalnym
zrzeszeniu dużych miast, których celem jest promowanie interesów dużych miast na rozmaitych forach Unii Europejskiej oraz głębsza integracja
miast członkowskich. Poznań szczególnie aktywnie uczestniczy w wymianie kulturalnej Inicjatywy
® bardzo dobrze układa się współpraca z władzami miasta Berlina, Györ,
Umeå i Symferopol. W stolicy Niemiec dwukrotnie organizowano imprezy promocyjne24. Wspólnie z Berlinem, Brandenburgią i Meklemburgią25
stworzona została grupa robocza, której celem jest wypracowanie modeli
współpracy w takich dziedzinach jak: turystyka, transport, innowacyjność
w gospodarce i MSP, w ramach projektu „Partnerstwo Odra”.
W latach 2002–2005 Poznań był również miejscem spotkań przedstawicieli obcych państw, wizyt zagranicznych delegacji i misji gospodarczych. Do
najważniejszych zaliczyć należy w 2003 r. wizytę belgĳskiej pary książęcej
księcia Filipa i księżnej Matyldy, którym towarzyszyła liczna reprezentacja
belgĳskiego biznesu. Gościliśmy w Poznaniu dwukrotnie przedstawicieli korpusu dyplomatycznego akredytowanego w Berlinie oraz małżonki dyplomatów przebywających w stolicy Niemiec. W ramach obchodów Poznańskiego
Czerwca ’56 po raz pierwszy w naszym mieście mieliśmy okazję gościć prezydentów pięciu państw – Polski, Czech, Słowacji, Węgier i Niemiec. Organizowano imprezy kulturalne i sportowe o charakterze międzynarodowym,
m.in.: Dni Kultury Japońskiej, Tydzień Św. Patryka, Tybet w Poznaniu, Dekadę Kultury Belgii Francuskojęzycznej, Międzynarodowy Festiwal Teatralny
MALTA, Międzynarodowy Festiwal Teatralny MASKI, Festiwal „Muzyka dawna – persona grata”, Międzynarodowy Festiwal Poetycki, Międzynarodowy
Konkurs Organowy im. F. Nowowiejskiego, Światowy Przegląd Folkloru „Integracje 2005”, Warsztaty Tańca Współczesnego, Międzynarodowy Festiwal
Teatrów Tańca, Festiwal Chórów Uniwersyteckich „Universitas Cantat”, wystawę World Press Photo, Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Off Cinema”,
Międzynarodowy Festiwal Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Puchar Świata w Kajakarstwie, Międzynarodowe Zawody w Skokach przez Przeszkody CSIO,
Międzynarodowy Turniej Tenisowy „Porsche Open”, Mistrzostwa Europy Seniorów w Kajakarstwie, Międzynarodowy Mityng Lekkoatletyczny Gwiazd, XI Międzynarodowe Igrzyska Polonĳne. W Poznaniu zorganizowany został VII Dzień
Dialogu Chrześcĳańsko-Żydowskiego z udziałem przedstawicieli wielu zagranicznych gości. Tuż przed przystąpieniem do Unii Europejskiej w Poznaniu zorganizowane zostały także Europejskie Dni Młodzieży. Przedstawiciele władz
miasta brali udział w licznych konferencjach organizowanych przez OECD,
Bank Światowy i inne instytucje międzynarodowe.
Ważnym elementem współpracy międzynarodowej są istniejące w Poznaniu
konsulaty i przedstawicielstwa obcych państw, których działalność sprzyja nawiązywaniu i rozwĳaniu dalszych kontaktów. Na koniec września 2006 r. w Poznaniu czynnych było 18 placówek konsularnych: Konsulat Generalny Federacji Rosyjskiej, Agencja Konsularna Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz
16 konsulatów honorowych: Wielkiej Brytanii, Holandii, Czech, Węgier, Francji, Turcji, Rumunii, Słowacji, Irlandii, Meksyku, Republiki Federalnej Niemiec, Albanii, Litwy, Danii, Belgii oraz Estonii, który jest najnowszą – otwartą
11 marca 2005 r. w siedzibie Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
51
52
(konsulem został prof. Michał Iwaszkiewicz, rektor WSUS), placówką poznańskiego korpusu konsularnego.
Ponadto w ramach współpracy europejskiej Poznań aktywnie uczestniczył
w pracach nad realizacją międzynarodowych projektów i programów związanych z wprowadzeniem nowych rozwiązań procesów zarządzania, rozwoju
i współpracy gospodarczej. W ramach tych prac wymienić należy:
® projekt PLUS – Participation, Leadership and Urban Sustainability (Partycypacja, Przywództwo i Rozwój Zrównoważony), finansowany przez Unię
Europejską. W projekcie wzięło udział 9 ośrodków uniwersyteckich z Europy i Nowej Zelandii oraz 18 miast, w tym z Polski: Poznań i Ostrów Wielkopolski. Dotyczył on analizy problematyki zarządzania miastami w aspekcie
partycypacji społecznej, przywództwa i zrównoważonego rozwoju w celu
wprowadzenia nowych rozwiązań do procesu zarządzania
® uczestnictwo w IV fazie Projektu Zdrowych Miast Światowej Organizacji
Zdrowia (od maja 2005 r.)
® projekt Banku Światowego „Rozwĳanie gospodarki opartej na wiedzy”.
Oprócz Poznania w projekcie uczestniczyły: Wilno (Litwa), Kĳów (Ukraina)
i Tatabanya (Węgry). Celem programu było tworzenie właściwego środowiska dla przedsiębiorczości opartej na wiedzy. W każdym z miast uczestniczących w projekcie powołano zespoły miejskie, które miały za zadanie
dokonanie analizy obecnych warunków w zakresie możliwości rozwoju
i wspierania gospodarki opartej na wiedzy
® uczestnictwo w pracach sieci „Miasta Przemian” („Cities of Change”), w ramach których w 2002 r. kontynuowana była współpraca i wymiana informacji pomiędzy miastami, należącymi do grupy zajmującej się tematyką
rozwoju gospodarczego i planowania strategicznego. Odbyły się: robocze
spotkania w Smolianie (Bułgaria); plenarna konferencja sieci w Mariborze
na Słowenii, podczas której dokonano podsumowania pierwszego (dwuletniego) etapu działania sieci. Na spotkaniu tym zadecydowano o kontynuacji programu przez kolejne dwa lata. Ostatnie spotkanie miast sieci, poświęcone problematyce finansowania rozwoju miast odbyło się w styczniu
2003 r. w Ostrowie Wlkp.
® zainicjowanie zakończonych sukcesem starań o utworzenie europejskiej
sieci tematycznej Hous-Es „Zarządzenie i Rewitalizacja Dużych Osiedli
Mieszkaniowych”26. Sieć Hous-Es została utworzona decyzją Komitetu
Monitorującego URBACT z dnia 11 stycznia 2006 r. Partnerami sieci jest
12 miast europejskich: 4 z Polski (Poznań, Sopot, Olsztyn i Warszawa),
2 z Czech (Praga i Brno), 2 z Węgier (Budapeszt-Csepel i Dunaujvaros), po
1 z Włoch (Brindisi), Estonii (Tallinn), Niemiec (Duisburg) i Francji (Grand
Lyon) oraz 3 organizacji: Rady Architektów Europy, Politechniki Mediolańskiej i Banku Rozwoju Rady Europy. Miasto Poznań, jako jedyne z miast
nowych państw członkowskich Unii Europejskiej, zostało liderem sieci
URBACT
® udział miast partnerskich w VIII Targach Edukacyjnych, na których przedstawiono ofertę edukacyjną dla uczniów i studentów z Polski
® udział miast parterskich w dwóch edycjach konferencji „Nowe technologie
w oświacie”
Efektem aktywności władz miasta na forum międzynarodowym było uzyskanie w październiku przez miasto Poznań członkostwa w europejskiej organizacji EUROCITIES. Jest to europejska sieć miast, zrzeszająca metropolie z liczbą
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
ponad 300 tys. mieszkańców. Do Eurocities należą również inne polskie miasta, w tym Warszawa, Wrocław, Katowice i Gdańsk. Organizacja koncentruje
się na popieraniu interesów komunalnych, w tym wspieraniu wspólnych transgranicznych przedsięwzięć w Unii Europejskiej. Miasto Poznań przystąpiło do
Forum Rozwoju Ekonomicznego (Economic Development Forum) i zadeklarowało swój udział w pracach Grupy Roboczej ds. Rewitalizacji (Working Group
on Urban Regeneration) oraz Grupy Roboczej ds. Polityki Spójności i Funduszy
Strukturalnych (Cohesion Policy and Structural Funds).
Udział w pracach obu grup roboczych przyniósł konkretne efekty w postaci
metodyki opracowywania założeń Miejskiego Programu Rewitalizacji (patrz
rozdział XI pkt 2), w tym w szczególności sposobów diagnozowania i identyfikacji obszarów kryzysowych oraz metod prowadzenia konsultacji i partycypacji społecznej w procesie rewitalizacji. Nawiązana w ramach Forum współpraca z turyńskim Wydziałem ds. Rewitalizacji oraz kontakty z podobnymi
jednostkami we Florencji, Monachium i Lipsku, a także otrzymane materiały
i wskazówki pozwoliły na wypracowanie właściwego zestawu kryteriów i działań, które posłużyły najpierw do opracowania założeń Miejskiego Programu
Rewitalizacji, a później pilotażowego etapu tego Programu, przyjętego jednogłośnie przez Radę Miasta Poznania w dniu 7 marca 2006 r27.
8. Zgromadzenie Ogólne Rady Gmin i Regionów Europy
w Poznaniu
W dniach od 14 do 16 maja 2003 r. Poznań – jako pierwsze miasto spoza Unii
Europejskiej – był gospodarzem XXII Zgromadzenia Ogólnego Rady Gmin i Regionów CEMR. Organizacja ta promuje demokrację lokalną i regionalną, a także wspiera wymianę doświadczeń gmin europejskich. Jest najbardziej reprezentatywną organizacją samorządową w Europie, zrzeszającą przedstawicieli
ponad 100 tysięcy europejskich władz lokalnych i regionalnych. W obradach
CEMR-u wzięło udział 784 uczestników z 26 krajów. Relacje z konferencji przygotowywało 130 krajowych i zagranicznych dziennikarzy. Konferencja toczyła
się wokół 4 tematów:
® władze lokalne i regionalne jako motor rozwoju i spójności państwa
® polityka społeczna i ochrona środowiska
® jakość edukacji jako podstawowy obowiązek władz lokalnych w XXI wieku
® migracja, azyl i integracja.
Podczas trwania kongresu odbyła się również sesja specjalna, dotycząca państw,
starających się o członkostwo UE, ale mających szansę je uzyskać dopiero po
2004 r., oraz sesja dotycząca współpracy miast partnerskich. W ostatnim dniu
Zgromadzenia wystosowano apel do Konwentu Europejskiego, w którym wyrażono przekonanie, że interesy samorządów lokalnych i regionalnych zostaną
uwzględnione w przyszłej Konstytucji Europy, oraz ogłoszono deklarację „Nakreślić przyszłość Europy”, popierającą rozszerzenie Unii Europejskiej.
Pomyślna organizacja tak dużej i prestiżowej imprezy międzynarodowej wskazuje, że stolica Wielkopolski ma szansę w przyszłości pełnić rolę miasta kongresowego. Świadczyć o tym mogą pozytywne oceny uczestników, w tym
m.in. dr. Heinricha Hoffschulte, wiceprezesa CEMR-u oraz prezydenta Związku
Miast Austriackich Helmuta Mödlhammera, którzy podkreślali bardzo dobrą
organizację Kongresu oraz wielką serdeczność i gościnność, z jaką spotkali się
w Poznaniu.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
8. Zgromadzenie Ogólne Rady Gmin […]
53
54
Konferencja CEMR-u była jednym z najważniejszych wydarzeń w roku jubileuszowym. Jej rangę podkreślał bogaty program kulturalny. Został on bardzo
wysoko oceniony przez uczestników Zgromadzenia. Ponad 30 prezentacji
muzycznych, teatralnych i plastycznych, odbywających się pod hasłem „Imprezy warte Poznania”, obejrzało prawie 15 tys. widzów. W ankietach, które
wypełniali uczestnicy Konferencji zwrócono uwagę na niezwykłą atmosferę
podczas otwartych imprez kulturalnych. Podczas obrad odbył się, w ramach
programu „Muzyka w Poznaniu”, m.in. koncert Orkiestry Kameralnej Polskiego
Radia „Amadeus” pod dyr. Agnieszki Duczmal, z cyklu „Muzyka dawna – persona grata” – „Bach i synowie – część II” – koncert orkiestry Arte dei Suonatori z Bartholdem Kuĳkenem, koncert zespołu Affabre Concinui oraz „Polskich
Słowików”. W Teatrze Wielkim zaprezentowano „Diabły z Loudun” Krzysztofa
Pendereckiego, a na dziedzińcu Urzędu Miasta „Walkę karnawału z postem”
Polskiego Teatru Tańca – Baletu Poznańskiego w inscenizacji i choreografii Ewy
Wycichowskiej oraz „Symfonię ogrodów” Zbigniewa Łowżyła. Zrealizowano
2 plenerowe projekty teatralne: „Koziołki, Mars, Wenera i budżetowa afera”
– oparty na faktach z historii miasta sprzed blisko 500 lat wg scenariusza Jacka Kowalskiego, reżyserii Doroty Latour i z muzyką Tomasza Dobrzyńskiego.
Drugim projektem było widowisko na terenach dawnej Rzeźni Miejskiej pt.
„Miasto”. W tej niekonwencjonalnej przestrzeni swoje premierowe spektakle
zaprezentowało 5 alternatywnych zespołów poznańskich: Biuro Podróży, Porywacze Ciał, Teatr Strefa Ciszy, Teatr Ósmego Dani i Usta Usta. Przedstawienia
te, nieznacznie zmienione, pokazane zostały na Festiwalu Teatralnym MALTA
2003, stając się wg oceny krytyków i publiczności jednymi z najbardziej interesujących wydarzeń festiwalu.
9.1. Rating Poznania
Od maja 2001 r. Poznań posiada ocenę wiarygodności kredytowej (rating)
nadaną przez niezależnie działającą agencję ratingową Moody’s Investors
Service. Uzyskana przez Poznań ocena ratingowa28 A329 z prognozą stabilną
jest najwyższą spośród dużych polskich miast, posiadających taką ocenę.
Oznacza ona, że Miasto posiada bardzo wysoką zdolność do wywiązywania
się z zaciąganych zobowiązań finansowych.
Ocena ratingowa Poznania podlega stałemu monitorowaniu przez agencję ratingową Moody’s Investors Service. W kwietniu 2006 r. agencja podwyższyła
swoją poprzednią ocenę Baa1 z prognozą stabilną do poziomu A3. W komentarzu do oceny agencja pozytywnie oceniła dobre zarządzanie oraz wyniki
finansowe budżetu Miasta, bezpieczny poziom zadłużenia oraz korzystne dla
budżetu Miasta zmiany wprowadzone w źródłach dochodów budżetowych,
wiążących rozwój gospodarczy miasta z wielkością dochodów budżetowych
(zwiększenie udziału budżetu Miasta w dochodach z PIT i CIT). Moody’s wysoko ocenił zaangażowanie w ograniczanie wzrostu wydatków bieżących, w celu
uzyskania większej elastyczności przy finansowaniu inwestycji rozwojowych.
Podkreślono determinację władz miejskich w realizacji ambitnego planu rozwoju miasta i gospodarki oraz pozyskanie środków unĳnych na realizację ważnych dla rozwoju Poznania inwestycji infrastrukturalnych.
Pozostałe duże polskie miasta posiadają rating międzynarodowy na niższym
poziomie. Najwyższą ocenę wśród nich uzyskały Katowice: BBB+ prognoza
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
9.2. Nagrody i wyróżnienia uzyskane przez Miasto Poznań
W latach 2002–2005 Miasto Poznań zostało nagrodzone i wyróżnione
w 12 edycjach dużych konkursów krajowych i międzynarodowych, w których dziewięciokrotnie zajęło 1. miejsca, dwukrotnie 2., a raz 3. miejsce
oraz uzyskało 1 wyróżnienie. Ponadto Poznań uczestniczy w 2 ogólnokrajowych rankingach, w których zajmuje niezmiennie 2. pozycję wśród miast
wojewódzkich lub powiatów grodzkich30. Najwyższe pozycje Miasto zajmuje
przede wszystkim w dziedzinach związanych z rozwojem gospodarczym,
w tym: inwestycjami, środowiskiem naturalnym, bezpieczeństwem publicznym oraz doskonaleniem sposobu działania administracji samorządowej.
Miasto zostało także po raz drugi uhonorowane przez Radę Europy – otrzymało Honorową Plakietę Europy, w uznaniu szczególnych działań służących
budowaniu jedności europejskiej. Miasto zdobyło nagrody i wyróżnienia
w ogólnopolskich konkursach:
® I miejsce w kategorii miast na prawach powiatu w rankingu samorządów
ogłoszonym przez dziennik „Rzeczpospolita”
® „Profesjonalna gmina – przyjazna inwestorom”31 (organizator Fundacja
Rozwoju Demokracji Lokalnej)
® „Bezpieczna gmina” (organizator Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji)
® „Najlepiej oświetlona gmina i miasto 2006” (organizator Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza)32
® Lider Polskiej Ekologii (organizator Minister Środowiska)
® HIT 2002 (organizator Agencja Promocyjna Punkt S pod patronatem Wojewody Wielkopolskiego)33.
® srebrna nagroda „The Green Apple Environment Awards 2003” (organizatorzy The Green Organisation oraz instytucje i urzędy centralne Królestwa
Wielkiej Brytanii)
® miejsce w konkursie The International Awards for Liveable Communities
(organizator Livcom pod patronatem ONZ)34
® Złoty Laur Edukacji Samorządowej (organizator Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej)
® nagroda za akcję promocyjną pt. „Rogal Świętomarciński” organizator Polska
Organizacja Turystyczna)
® I miejsce na 8. Międzynarodowym Festiwalu Filmów Turystycznych Tour
Film 2005 w kategorii „film turystyczny służący promocji i popularyzacji
ruchu turystycznego
® Lider Informatyki 2004 w kategorii „Administracja państwowa” organizator
Computerworld)
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
pozytywna (odpowiadający Baa1 według Moody’s) oraz Kraków: BBB+ prognoza stabilna. Trzy miasta: Szczecin, Wrocław i Gdańsk uzyskały ocenę BBB
z prognozą pozytywną (odpowiadającą Baa2 według Moody’s), a Bydgoszcz,
Częstochowa i Łódź zostały ocenione na poziomie BBB— prognoza pozytywna
(odpowiadającą Baa3 według Moody’s). Wszystkie polskie miasta, posiadające rating międzynarodowy, są oceniane przez jedną z trzech renomowanych
międzynarodowych agencji ratingowych: Fitch Ratings (Bydgoszcz, Częstochowa, Gdańsk, Katowice, Szczecin), Moody’s Investors Service (Poznań) lub
Standard & Poor’s (Kraków, Łódź, Wrocław).
55
Przypisy
® „Złota@ – Samorządowy Lider Elektronicznej Administracji” (organizator
Stowarzyszenie Miasta w Internecie)35
® nagrodę „Euro Crest Awa@rd the best website 2006” (organizator czeskie
stowarzyszenie Zlaty Erb)36.
PRZYPISY:
Dotyczące różnych sfer aktywności miasta i jego mieszkańców.
Centrum informacji o produkcie, firmie i możliwościach nabycia produktu, jak również dane
dot. ceny produktu i promocji.
3
Centurm usług wspólnych świadczy usługi w zakresie dostawy i serwisu związane z produktem (łącznie z fakturowaniem i logistyką produktu).
4
W 2005 r. Miasto Poznań na prośbę organizatorów nie wzięło udziału w kolejnej edycji rankingu.
5
W publikacjach towarzyszących tym imprezom w 2004 r. ukazały się ogłoszenia reklamowe
i artykuły prasowe, w tym w dzienniku „Die Welt” pt. „Raj dla inwestorów leży trzy godziny na
wschód od Berlina”, zachęcające do zainteresowania się możliwościami lokalizacji inwestycji
w Poznaniu.
6
Np. regionalnym forum biznesu w Poznaniu, forum inwestycyjno-gospodarczym w Berlinie, Forum
Arabskim w Poznaniu, międzynarodowej konferencji Road-Show w Lizbonie, międzynarodowej konferencji na lotnisku w Brukseli oraz ogólnopolskiej konferencji nieruchomości w Poznaniu.
7
Oraz poznańskie pisma literacko-artystyczne, takie jak: „Czas Kultury”, „ARTeon” (miesięcznik
o sztuce), „Pro-arte”, „Foto Zeszyty” oraz kwartalnik „Przegląd Wielkopolski”, w znaczący sposób wspierane finansowo przez władze miasta Poznania.
8
W 2003 r. Poznań otrzymał tzw. „dziką kartę” i uzyskał status rekomendowanej europejskiej
destynacji turystyki biznesowej. Poznań wraz z miastem Charleroi (trzecie co do wielkości miasto w Belgii) wygrały ex aequo jako najlepsze nieznane wcześniej destynacje europejskie.
9
Członkami PLOT są: Miasto Poznań, Powiat Poznański, Gmina Suchy Las, Gmina Czerwonak,
Miasto i Gmina Skoki, Miasto i Gmina Swarzędz, Miasto Kórnik, Miasto i Gmina Murowana Goślina, Miasto i Gmina Pobiedziska, Miasto Puszczykowo, Miasto Mosina, Hotel Edison w Baranowie, Hotel Park, Hotel Vivaldi, Green Hotel w Komornikach, ORBIS SA, Polska Izba
Turystyki, Wielkopolska Izba Gastronomii, Międzynarodowe Targi Poznańskie, Towarzystwo
Muzyczne im. H. Wieniawskiego i Domina Prestige Residence.
10
Zadaniem Poznań CB jest promocja Miasta Poznania jako miejsca konferencji i pomoc w ich
organizacji.
11
Główne cele projektu to: zwiększenie znaczenia turystyki biznesowej jako elementu gospodarki oraz czynnika rozwoju Poznania i regionu Wielkopolski; wzrost zagranicznej turystyki
przyjazdowej do regionu, wydłużenie sezonu turystycznego poprzez efektywne wykorzystanie
istniejącej bazy turystycznej poza głównym sezonem – w przypadku turystyki biznesowej główne okresy nasilenia ruchu to marzec – maj oraz wrzesień – listopad; stworzenie i wypromowanie dwóch markowych produktów turystycznych; wypracowanie najefektywniejszych narzędzi
promocji markowych produktów turystycznych.
12
Przy projekcie współpracują: Wydział Rozwoju Miasta, Biuro Miejskiego Konserwatora
Zabytków i Zarząd Dróg Miejskich.
13
M.in. wzbogacono angielską i niemiecką wersję strony.
14
Głównym dystrybutorem Karty jest Centrum Informacji Miejskiej. Do karty dołączony jest
folder – książeczka, w której zostały zaprezentowane informacje o zniżkach, rabatach i wolnych
wstępach.
15
48 punktów, wyprzedzając Warszawę – 40 pkt., Gdańsk – 32 pkt., Wrocław – 30 pkt., Kraków
– 24 pkt., Chorzów – 15 pkt.; wybór organizatora EURO 2012 planowany jest na 8 grudnia
2006 r. na Kongresie UEFA; Poznań zwyciężył w kategoriach: najlepszy stadion i kluczowe
obiekty, transport, terminowe oddanie projektów, marketing.
17
Trakt Królewsko-Cesarski to nie tylko obszar polskiego dziedzictwa narodowego, ale również miejsce przenikania się i asymilacji różnych kultur (współistnienie Polaków, Żydów i Niemców; historia
i tradycje kolonistów z Bambergu – „poznańscy Bambrzy”, bliskość i powiązania z Berlinem).
18
Do współpracy przy tworzeniu dokumentu Strategii zaproszonych zostało 20 instytucji kultury,
nauki i dziedzictwa narodowego oraz Kuria Metropolitalna (tzw. Partnerów Programu), znajdujących się na obszarze Traktu. W dniu 25 sierpnia 2005 r. zostało podpisane porozumienie między
Ministrem Kultury, Marszałkiem Województwa Wielkopolskiego i Prezydentem Miasta Poznania
1
2
56
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
o współpracy przy opracowywaniu „Strategii”. Program „Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu”
ma stać się markowym, narodowym produktem turystyki kulturowej. Produkt o unikalnych cechach, integrujący różne sfery potencjału kulturowego i życia kulturalnego Poznania, będzie
dawał szansę na uwypuklenie roli miasta jako ośrodka ważnego na arenie kulturowych atrakcji
Polski i Europy. Program Traktu to szansa na realizację wielu ciekawych projektów, powiązanych
z Miejskim Programem Rewitalizacji. To możliwość odnowienia znacznych obszarów powierzchni miasta, przywrócenia mu dawnej świetności, podniesienia standardu życia mieszkańców,
a także ciekawa oferta dla inwestorów.
19
Pod tym hasłem zostały zorganizowane „Dni Ostrowa Tumskiego i Śródki” w dniach
5, 6 i 7.10. 2006 r. (była to pierwsza z cyklu corocznych imprez organizowanych w ramach
Traktu). Podczas imprezy odbyła się m.in. konferencja popularnonaukowa, koncerty, wycieczki
z przewodnikiem, warsztaty ceramiczne dla dzieci oraz pierwsza publiczna prezentacja nowej
makiety dawnego Poznania „Gród piastowski na Ostrowie Tumskim”.
21
W związku z 200. rocznicą pobytu Napoleona w Poznaniu zorganizowano w dniach 29.09–
–1.10.2006 r. imprezę pn. „Weekend z Napoleonem”, mającą upowszechnić wiedzę na temat
pobytu cesarza w Poznaniu w 1806 r.
20
Kampania została nagrodzona 27.02.2004 r. w Warszawie przez Polską Organizację Turystyczną.
21
Obecnie znajduje się w Centrum Biznesu, Handlu i Sztuki Stary Browar.
22
Realizacja zegarów słonecznych na terenie Malty.
23
Patrz rozdział I, 5. Obsługa mieszkańców.
24
Patrz rozdz. III, 1. Promocja Miasta.
25
W projekcie biorą także udział: Wrocław, Szczecin, Zielona Góra oraz woj. wielkopolskie,
dolnośląskie, zachodniopomorskie i lubuskie.
26
Celem sieci Hous-Es jest wpływ na zmianę polityki lokalnej, krajowej i europejskiej w zakresie
budownictwa mieszkaniowego, planowania przestrzennego, strategii architektonicznej i urbanistycznej. Cel ten będzie osiągnięty poprzez wymianę doświadczeń z miastami i instytucjami
europejskimi. Sieć Hous-Es w szczególności położy nacisk na realne projekty odnowy zdegradowanych dzielnic mieszkaniowych z założeniem poprawienia jakości przestrzeni publicznej, integracji społecznej, stworzenia nowych miejsc pracy, aktywizacji lokalnej społeczności
i w konsekwencji podniesienia jakości życia mieszkańców w poszczególnych miastach.
27
Zastosowana przez miasto Poznań metodyka sporządzania założeń Programu Rewitalizacji uznana została za jedną z najlepszych w Polsce i była prezentowana jako przykładowa
w innych miastach kraju. Stowarzyszenie Forum Rewitalizacji zadecydowało też o włączeniu
założeń MPR jako materiału instruktażowego do pakietu szkoleniowego dla samorządów lokalnych, przygotowywanego w ramach włosko-francuskiego Projektu Współpracy Bliźniaczej
„Wdrażanie ZPORR na poziomie centralnym i regionalnym”, nadzorowanego przez Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego Ministerstwa Rozwoju Regionalnego
28
Rating to opinia niezależnej, wyspecjalizowanej instytucji, określająca wiarygodność kredytową ocenianego podmiotu. Wyraża ona ogólną zdolność podmiotu do wywiązywania się
ze swoich zobowiązań finansowych lub dotyczy konkretnej emisji zobowiązania lub programu
finansowego. Głównym zadaniem ratingu miasta jest poinformowanie obecnych i przyszłych
inwestorów o wiarygodności i wypłacalności. Posiadanie ratingu umożliwia łatwiejszy i szerszy
dostęp do rynków finansowych oraz pozwala na pozyskanie kapitału zewnętrznego na korzystniejszych warunkach. Posiada także walor promocyjny.
29
Do kwietnia 2006 r. Miasto Poznań posiadało ocenę ratingową Baa1 z prognozą stabilną.
30
Ranking Złota Setka Samorządów i ranking rozwoju regionalnego organizowany przez Centrum Badań Regionalnych oraz ranking atrakcyjności inwestycyjnej organizowany przez Centrum Studiów Europejskich Uniwersytetu Warszawskiego.
31
Dwukrotnie I miejsce i raz II.
32
2. miejsce za iluminację kościołów św. Wojciecha oraz św. Józefa na Wzgórzu św. Wojciecha.
33
Za kompleksowy zespół działań na rzecz poprawy środowiska ze szczególnym uwzględnieniem poprawy jakości powietrza.
34
Za działania na rzecz ochrony środowiska w Poznaniu ze szczególnym uwzględnieniem
rewitalizacji rzeki Cybiny przeprowadzanej z zachowaniem ochrony krajobrazu i walorów
rekreacyjnych.
35
1. miejsce w kategorii „Gminy miejskie” za dotychczasowe osiągnięcia w dziedzinie budowy
przyjaznej dla mieszkańców elektronicznej administracji.
36
Miejski Informator Multimedialny został nagrodzony za wdrożone e-usługi i nowatorskie rozwiązania dla mieszkańców.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
57
Majątek
i finanse Miasta
ROZDZIAŁ
4
W 20051 r. wartość netto majątku Miasta Poznania wynosiła 13,9 mld zł. Wartość mienia komunalnego przypadająca na 1 mieszkańca wyniosła w czerwcu
2005 roku 24,3 tys. zł.
WARTOŚĆ MIENIA KOMUNALNEGO NA 30.06.2005 R.
L.p.
Miejskie jednostki
i zakłady budżetowe, zakłady
opieki zdrowotnej, gospodarstwa pomocnicze
i instytucje kultury 3
1.
w tym : inwestycje
w tym: udziały i dopłaty
Miasta Poznania
30.06.20032
30.06.2004
30.06.2005
Brutto
2.265.639.206
2.746.941.317
2.587.574.379
% umorzenia
19
18
22
Netto
1.820.103.040
2.250.814.622
2.031.350.148
aktywa obrotowe
399.690.893
500.601.920
603.465.285
wartość nakładów.
w m. j. o.
148.471.815
123.776.930
146.804.461
wartość nakładów
w Wydz. Fin.
24.834.822
22.515.799
76.514.438
wartość nominalna
656.426.705
1.047.493.324
1.039.222.264
Brutto
404.205.872
398.776.201
411.336.871
% umorzenia
61
59
61
Netto
158.698.777
164.350.133
161.805.896
Brutto
676.454.237
695.708.146
792.129.884
% umorzenia
54
56
56
Netto
314.544.213
303.369.308
345.857.703
Budynki, lokale i związane
z nimi składniki majątkowe
w gestii ZKZL
2.
Drogi administrowane przez
ZDM4
3.
4.
Wartość aktywów trwałych
i obrotowych (w zł)
Wyszczególnienie
Mienie komunalne
w dyspozycji innych
podmiotów
Brutto
81.675.350
47.323.175
46.627.216
% umorzenia
18
21
20
Netto
67.038.043
37.561.654
37.136.861
Wartość gruntów5
Miasta Poznania
wartość ewidencyjna
19.552.769.601
10.186.323.424
10.672.729.568
22.312.844.567
13.443.021.061
13.852.345.461
Razem majątek netto
Źródło: Wydział Gospodarki Nieruchomościami
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
59
Głównym składnikiem majątku miejskiego są grunty, ich udział wynosił 77%
w 2005 r. Majątek miejskich jednostek organizacyjnych stanowił 19%.
WARTOŚĆ NETTO MAJĄTKU TRWAŁEGO MIEJSKICH
JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH W ZŁ
Stan na
30.06.2002
30.06.2003
30.06.2004
30.06.2005
Zmiany
wartości
2005-2002
Gospodarstwa pomocnicze
27.765.818
45.451.569
43.106.220
39.141.553
11.375.735
141,0
Instytucje kultury
30.247.615
30.809.238
31.490.227
31.561.708
1.314.093
104,3
Jednostki budżetowe
743.997.611
1.509.848.167
1.929.640.647
1.713.756.243
969.758.632
230,3
Publiczne zakłady
opieki zdrowotnej
109.609.772
127.072.053
109.887.518
111.939.182
2.329.410
102,1
Zakłady budżetowe
251.249.009
106.922.013
136.690.010
134.951.462
-116.297.547
53,7
Razem
1.162.869.825
1.820.103.040
2.250.814.622
2.031.350.148
868.480.323
174,7
Wyszczególnienie
2002=100
Źródło: Wydział Gospodarki Nieruchomościami, obliczenia własne
W 2005 r. wartość majątku znajdującego się na stanie miejskich jednostek organizacyjnych wyniosła 2 mld zł neto. Największy przyrost wartości majątku zanotowano w jednostkach budżetowych (o 130,3%). Wartość mienia użyczonego innym osobom prawnym zmniejszyła się w 2005 r. o 56,8% w stosunku do 2002 r.
WARTOŚĆ MAJĄTKU MIASTA POZNANIA UŻYCZONEGO
INNYM OSOBOM PRAWNYM W ZŁ
Wyszczególnienie
Stan na
30.06.2002
30.06.2003
2005%
30.06.2004
30.06.2005
2002
Udział
(2005)
Aquanet SA
32.866.287
31.169.646
x
x
x
x
Dalkia Poznań SA
1.260.371
1.198.437
1.136.784
1.075.257
85,3
2,9
Biblioteka Raczyńskich
123.300
123.300
123.300
123.300
100,0
0,3
MPK Poznań Sp. z o.o.
51.450.430
33.837.029
33.812.896
33.812.896
65,7
91,1
Fundacja Pomocy Socjalnej
POMOST
302.103
672.062
672.362
369.958
122,5
1,0
Budynki i lokale użyczone
za pośrednictwem ZKZL6
x
37.533
1.816.312
1.754.450
x
4,7
Razem
86.002.491
67.038.007
37.561.654
37.135.861
43,2
100,0
Źródło: Biuro Nadzoru Właścicielskiego, obliczenia własne
60
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
W latach 2002–2005 dochody z gospodarki nieruchomościami miejskimi wyniosły 203,6 mln zł. Najwyższy udział stanowiły dochody ze sprzedaży mienia
komunalnego (39,3%) oraz opłaty za zarząd, użytkowanie i użytkowanie wieczyste (36,3%).
Wyszczególnienie
2002
2005
Razem
2002–2005
Struktura
wydatków
2003–2005
2002=100
Dochody budżetowe ogółem w tys. zł
w tym z tytułu:
47.866
54.757,5
203.613,9
100,0
114,4
sprzedaży mienia
komunalnego
18.584
18.026,9
80.041,5
39,3
97,0
najmu i dzierżawy
7.473
7.306,9
32.709,4
16,1
97,8
zarządu, użytkowanie,
użytkowania
wieczystego
17.660
24.970,6
73.885
36,3
141,4
pozostałe dochody
4.149
4.453,1
16.978
8,3
107,3
Źródło: ZGiKM GEOPOZ
Gospodarka nieruchomościami miejskimi obejmowała prowadzenie gospodarki nieruchomościami miejskimi oraz gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa, znajdującymi się w granicach administracyjnych miasta. W ramach tej działalności prowadzono:
® komunalizację mienia7
® wydzierżawianie i najem nieruchomości
® sprzedaż mienia komunalnego
® nabywanie gruntów do zasobu komunalnego
® oddawanie gruntów i ustalenie opłat za trwały zarząd, użytkowanie i użytkowanie wieczyste
® postępowania w sprawie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego
w prawo własności
® sprawy związane z realizacją uprawnień repatrianckich8
® regulacja ksiąg wieczystych9
® postępowania w sprawie zwrotu nieruchomości10
® postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania za działki wydzielone
pod drogi publiczne lub zajęte pod drogi publiczne11
® ochronę gruntów rolnych12.
2.1. Geodezja i Kartografia
W latach 2002–2005 Miejski Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej przygotował i udostępnił dokumentację dla 29.050 zgłoszeń prac geo-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
DOCHODY Z GOSPODAROWANIA NIERUCHOMOŚCIAMI
MIEJSKIMI W LATACH 2002–2005
61
62
dezyjno-kartograficznych, przyjął do kontroli 33.039 operatów pomiarowych,
zrealizował 11.018 zamówień na sprzedaż map nieaktualizowanych z zasobu
Ośrodka.
Zespół Uzgadniania Dokumentacji Projektowej dokonał ponad 8 tys. (8080)
uzgodnień dokumentacji projektowej z zakresu urządzeń pod-, nad- i naziemnych dla Miasta Poznania.
Wykonywano podziały geodezyjne celem:
® przygotowania gruntów komunalnych pod inwestycje,
® regulacji prawnych,
® umożliwienia przeprowadzenia postępowań uwłaszczeniowych,
® sprzedaży masek budowlanych,
® umożliwienia przeprowadzenia postępowań zwrotowych,
® przekazania gruntów pod garażami w użytkowanie wieczyste.
M.in. przygotowano projekty wydzielenia pól inwestycyjnych przewidzianych
miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Rubież – Czarnucha,
pól inwestycyjnych Term Maltańskich oraz podjęcie procesu regulacji i geodezyjnego wydzielenia trasy PST. Zaktualizowano sieć gazową m. Poznania,
wykonując pomiary kontrolne na obszarze 685 ha (103 sekcje).
2.2. System informacji przestrzennej i kataster miejski
W latach 2002–2005 Miasto Poznań kontynuowało prace nad Systemem Informacji Przestrzennej (SIP)13. Za nadrzędne cele tworzonego systemu uznano:
® zwiększenie efektywności przepływu informacji wewnątrz i na zewnątrz
Urzędu Miasta
® integrację i powiązanie relacyjnie z mapą numeryczną danych przestrzennych rozmieszczonych w różnych wydziałach i jednostkach miejskich
® dostarczanie niezbędnych informacji w procesie zarządzania Miastem
® udostępnianie danych celem ułatwienia i przyspieszenia prowadzenia postępowań administracyjnych
® wyposażanie jednostek miejskich w niezbędne dane geodezyjno-kartograficzne potrzebne do realizacji zadań statutowych.
W ramach SIP utworzono 250 warstw tematycznych dotyczących planowania
przestrzennego, procesów urbanistycznych, ochrony środowiska i przyrody,
gospodarki nieruchomościami, służby zdrowia, oświaty, ochrony zabytków, administracji, uzbrojenia terenów. Zakres informacji jest stale poszerzany w zależności od zgłaszanych potrzeb użytkowników systemu. Z systemu korzysta
650 uprawnionych użytkowników z 25 wydziałów i jednostek miejskich14.
Stan prac nad SIP oraz zawartość centralnej bazy danych systemu zostały
wysoko ocenione przez audytora Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji SA,
podczas prezentacji na ogólnopolskim seminarium „Wiosna w Geodezji”, jak
również podczas XI Międzynarodowych Targów GEA 2005.
Miasto Poznań jako jedno z sześciu miast w Polsce brało udział w pilotażu projektu realizowanego w ramach PHARE 2000 „Budowa Zintegrowanego Systemu Katastralnego”, obejmującego przygotowanie zintegrowanej platformy
elektronicznej (IPE) dla połączenia trzech istniejących baz danych: ewidencji
gruntów i budynków, systemu ksiąg wieczystych oraz podatkowej ewidencji
nieruchomości. Wykonana zintegrowana platforma elektroniczna została wykorzystana przy rozbudowie Systemu Informacji Przestrzennej.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Lp.
Grupa
Inwentaryzacyjna
Liczba obiektów
skomunalizowanych
w latach 2002–2005
Obiekty komunalne
stan na
31.12.2005 r.
Ilość
działek
Pow.
w tys. m2
Ilość
działek
Pow.
w tys. m2
1.
Budynki komunalne
45
80,5
3.100
6363,0
2.
Przedszkola
293
139,3
594
259,0
3.
Grunty
1.838
6590,0
29206
100903,2
4.
Obiekty kultury
1
0,0
13
7,0
5.
Przedsiębiorstwa
4
19,6
173
508,1
6.
POSiR
50
126,7
37
768,1
7.
ZOZ
3
0,4
439
59,6
8.
Komunalizacja na rzecz
Miasta Poznania na prawach
powiatu
118
2.145,0
111
412,7
9.
Komunalizacja na
rzecz Województwa
Wielkopolskiego
1
0,9
2
9,0
10.
Grunty rolne
-
-
108
1616,7
2.353
9.102,4
33.783
110906,4
razem
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ
Na koniec 2005 r. Miasto Poznań było udziałowcem w 28 spółkach prawa handlowego, z tego w:
® 5 jednoosobowych spółkach Miasta Poznania
® 18 spółkach z udziałem Miasta Poznania
® 2 spółkach z udziałem Miasta Poznania postawionych w stan likwidacji
® 1 spółce z udziałem Miasta Poznania postawionej w stan upadłości
® 2 spółkach z udziałem Miasta Poznania, które zaprzestały działalności.
W latach 2002–2005 r. nastąpiły zmiany w zaangażowaniu kapitałowym Miasta Poznania (akcje / udziały, dopłata do kapitału) w spółkach, przekształcenia
własnościowo-strukturalne oraz zmiany organizacyjne:
® zmiany w strukturze własnościowej:
® sprywatyzowano spółkę Poznańska Energetyka Cieplna SA poprzez
sprzedaż 51% akcji spółki o wartości 161,8 mln zł francuskiej firmie Dalkia Termika SA. Spółka zmieniła nazwę na Dalkia Poznań SA. W ramach
realizacji zobowiązań zawartych w umowie prywatyzacyjnej inwestor
realizuje program inwestycyjny zmierzający do ograniczenia niskiej
emisji spalin i poprawy ochrony środowiska naturalnego oraz odtworzenia, modernizacji i rozwoju majątku eksploatacyjnego i infrastruktury
technicznej. Łącznie kapitał podwyższono o kwotę 90.000.000 zł
® przeniesiono część dotychczasowych udziałów Miasta Poznania w spółce Aquanet SA (przedtem Poznańskie Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o.)
na gminy aglomeracji poznańskiej15 oraz uprawnionych pracowników.
Obecnie Miasto Poznań posiada 68,95% akcji16, łącznie kapitał podwyższono o 536.230.450 zł
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
KOMUNALIZACJA NIERUCHOMOŚCI W POZNANIU
63
64
® podwyższenie kapitału zakładowego spółek:
® Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej SA o kwotę
3.000.000 zł
® Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o. o kwotę
178.677.000 zł17
® Targowiska Sp. z o.o. o kwotę 429.750 zł
® Wielkopolskie Centrum Wspierania Inwestycji Sp. z o.o. o kwotę
23.816.800 zł
® Zakład Naprawy Autobusów Sp. z o.o. o 400 zł
® Telewizja Kablowa SA o kwotę 720.000 zł
® Towarzystwo Budownictwa Społecznego Nasz Dom Sp. z o.o. o kwotę
1.644.000 zł, pokrywając udziały wkładem niepieniężnym w postaci
nieruchomości18
® Towarzystwo Budownictwa Społecznego Wielkopolska Sp. z o.o. o kwotę 19.251.000 zł, pokrywając udziały wkładem niepieniężnym w postaci
nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości19
® Poznańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. o kwotę
11.513.000 zł, pokrywając udziały wkładem niepieniężnym w postaci
nieruchomości20
® Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. o kwotę 2,5 mln zł.
Nowo utworzone udziały zostały objęte przez Miasto Poznań w liczbie
1.000 oraz nowego wspólnika Bank Gospodarstwa Krajowego SA w liczbie 4.000 udziałów. Spółka podpisała umowę o dofinansowanie działalności podstawowej Poznańskiego Funduszu Poręczeń Kredytowych
Sp. z o.o. ze środków pomocowych Unii Europejskiej w ramach SPO
Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw z przeznaczeniem na rozwój
przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności poprzez wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu, a także na poprawę dostępności przedsiębiorstw do zewnętrznego finansowania inwestycji
® Port Lotniczy Poznań – Ławica Sp. z o.o. o kwotę 48.374.000 zł, z czego
Miasto Poznań objęło udziały na kwotę 26.371.000 zł
® Termy Maltańskie Sp. z o.o. o kwotę 575.000 zł, z czego Miasto Poznań objęło udziały na kwotę 495.600 zł. Rozpoczęto również procedurę wniesienia do Spółki przez Miasto Poznań nieruchomości, na których
planowana jest realizacja inwestycji21 o kwotę 25.720.000 zł. Dokonano
jednocześnie zmian w strukturze udziałowej, z uwagi na konieczność
doprowadzenia do zawarcia wszystkich umów na realizację inwestycji,
polegającej na budowie kompleksu hotelowo-biurowo-usługowego na
terenie dawnego kina Bałtyk
® Centrum Obsługi Biznesu Sp. z o.o. – przystąpienie nowego wspólnika
– PKO BP SA
® powstała nowa spółka – MODERTRANS Sp. z o.o. – spółka zależna od MPK
Sp. z o.o. i ZNA Sp. z o.o., która ma przejąć zadania w zakresie kompleksowych remontów i modernizacji taboru komunikacji miejskiej
® Miasto Poznań podjęło działania celem zbycia swoich udziałów lub akcji
w spółkach:
® Wielkopolski Rynek Hurtowy – MRS Sp. z o.o – podjęto uchwałę w sprawie zbycia udziałów Miasta Poznania w spółce
® Kupiec Poznański SA – podjęto uchwałę w sprawie wystąpienia Miasta
Poznania ze spółki
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® TBS Koziołki Sp. z o.o. – podjęto uchwałę w sprawie wystąpienia Miasta Poznania oraz przekazania posiadanych przez Miasto udziałów
na rzecz TBS Wielkopolska Sp. z o.o.
® Zachodnie TBS Sp. z o.o. – podjęto uchwałę w sprawie wystąpienia
Miasta Poznania z uwagi na mniejszościowy pakiet udziałów Miasta
Poznania w tej spółce
® oraz zakończono likwidację spółki Miejskiego Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego „Posnania” Sp. z o.o. w likwidacji
® Ponadto Miasto Poznań:
® zaproponowało rozważenie koncepcji zmiany formy organizacyjno-prawnej C&M SA, ze spółki akcyjnej na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Lp.
Nazwa spółki
Udział Miasta
Rodzaj spółki
Przychody
ze sprzedaży
Koszty działalności operacyjnej
Wynik
finansowy
netto
w tys. zł
527.116.064,0 zł
1.
Aquanet SA
22
2.
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Komunikacyjne
w Poznaniu Sp. z o.o.
3.
Dalkia Poznań SA23
527.116.064 akcji x
1 zł
340.346.000,0 zł
680.692 udziały x
500 zł
47.048.520,0 zł
4.704.852 akcje x 10 zł
4.
Port Lotniczy
Poznań – Ławica Sp. z o.o.
5.
Centrum
Kongresowe Sp. z o.o.24
6.
Poznańskie Towarzystwo
Budownictwa
Społecznego
Sp. z o.o.
7.
Wielkopolski Rynek
Hurtowy
– MRS Sp. z o.o.
8.
Międzynarodowe
Targi Poznańskie Sp. z o.o.
45.049.000,0 zł
45.049 udziałów
x 1.000 zł
31.816.800,0 zł
39.771 udziałów
x 800 zł
26.887.000,0 zł
53.774 udziałów
x 500 zł
25.000.000,0 zł
50.000 udziałów x
500 zł
16.924.200,0 zł
56.414 udziałów x
300 zł
U R Z Ą D
Spółka z udziałem
Miasta Poznania
(68,74%)
126,8
111,7
5,6
Jednoosobowa
spółka Miasta Poznania
238.386,2
242.599,3
- 3.804,6
Miasta Poznania
(20,64%)
266.251,0
239.450,9
16.494,8
Miasta Poznania
(25,07%)
19.162,6
19.459,5
- 789,8
Jednoosobowa
20,5
445,6
66,4
Miasta Poznania
(98,12%)
14.271,6
8.762,2
-1.333,4
0
3,4
- 3,4
93.022,5
71.540,8
9.462,4
Miasta Poznania
(84,6%)
Miasta Poznania
(40,0%)
M I A S T A
P O Z N A N I A
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM MIASTA POZNANIA STAN NA 31.12.2005 R.
65
Lp.
Nazwa spółki
Udział Miasta
Rodzaj spółki
Przychody
ze sprzedaży
Wynik
finansowy
netto
w tys. zł
9.
66
Towarzystwo
Budownictwa Społecznego
„Nasz Dom” Sp. z o.o.
10.
Remondis –
– Sanitech – Poznań
Sp. z o.o.25
11.
Miejskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Mieszkaniowej SA26
12.
Towarzystwo Budownictwa
Społecznego
„Wielkopolska” Sp. z o.o.
13.
Centrum Obsługi
Biznesu Sp. z o.o.
14.
Zakład Naprawy
Autobusów Sp. z o.o.
9.397.000,0 zł
18.794 udziały x 500 zł
7.270.000,0 zł
727 udziałów x 10.000
zł
6.600.000,0 zł
660.000 udziałów x
10 zł
6.495.500,0 zł
12.991 udziałów x
500 zł
5.524.500,0 zł
2.432.000,0 zł
1.018.500,0 zł
15.
Targowiska Sp. z o.o.
16.
Poznański Fundusz
Poręczeń
Kredytowych Sp. z o.o.
17.
Kupiec Poznański SA
2.037 udziałów x
500 zł
1.000.000,0 zł
2.000 udziałów x
500 zł
704.300,0 zł
7.043 akcje x 100 zł
18.
19.
20.
Termy
Maltańskie Sp. z o.o.
Tarpan sp z o.o.
w likwidacji
Telewizja
Kablowa Poznań SA
520.100,0 zł
317.300,0 zł
1 udział x 317.300 zł
190.400,0 zł
1.904 akcje x 100 zł
U R Z Ą D
Miasta Poznania
(99,96%)
Miasta Poznania
(49,66%)
Jednoosobowa
Miasta Poznania
(99,93 %)
Miasta Poznania
(13,09%)
Jednoosobowa
Jednoosobowa
Miasta Poznania
(22,22%)
Miasta Poznania
(7,0%)
Miasta Poznania
(83,14%)
Miasta Poznania
(0,69%)
Miasta Poznania
(11,07%)
M I A S T A
1.922,9
2.152,7
- 772,8
62.140,3
55.749,9
2.295,8
59.029,3
54.744,3
-1.623,8
2.010,2
1.347,2
115,3
96,8
548,6
- 361,0
6.691,5
6.674,1
21,9
5.586,7
5.023,3
435,7
135,2
316,0
69,8
17.544,8
8.931,8
9.267,9
1,1
9,2
- 7,7
Spółka w stanie likwidacji
36.097,3
P O Z N A N I A
30.909,2
4.517,0
4. Finanse Miasta
Lp.
Nazwa spółki
Udział Miasta
Rodzaj spółki
Przychody
ze sprzedaży
Wynik
finansowy
netto
21.
22.
23.
Towarzystwo
Budownictwa Społecznego
„Koziołki” Sp. z o.o.
World Trade
Center
Poznań Sp. z o.o.
Zachodnie
Towarzystwo Budownictwa
Społecznego
Sp. z o.o.
94.000,0 zł
188 udziałów x 500 zł
40.000,0 zł
10 udziałów x 4.000 zł
18.000,0 zł
12.000,0 zł
24.
„C & M.” SA
12 akcji x 1.000 zł
25.
26.
27.
28.
Strefa
Wolnocłowa Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo
Handlowe
Medom Sp. z o.o.
Innowacyjne Przedsiębiorstwo Usługowo-Handl.
„Infokat” Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo
Geodezyjno-Kartograficzne
Geo-Service Sp. z o.o.
2.500,0 zł
400,0 zł
4 udziały x 100 zł
35,0 zł
25,0 zł
Miasta Poznania
(94,0%)
0,0
71,8
- 113,9
Miasta Poznania
(20,0%)
760,8
757,3
-45,1
Miasta Poznania
(36,0%)
0,0
0,0
-1,4
Miasta Poznania
(12,0%)
0,0
2,9
-2,9
Miasta Poznania
(5,3%)
Spółka postawiona w stan upadłości
Miasta Poznania
(3,1%)
Spółka zaprzestała działalności
Miasta Poznania
(23,33%)
Miasta Poznania
(4,8%)
Źródło: Biuro Nadzoru Właścicielskiego
4. Finanse Miasta
4.1. Budżet Miasta
Polityka finansowa Miasta realizowana jest w oparciu o corocznie zatwierdzaną przez Radę Miasta Poznania uchwałę budżetową, określającą źródła dochodów oraz kierunki wydatkowania środków. Zarządzanie budżetem polegało na
realizacji postanowień zawartych w uchwale budżetowej, analizie wykonania
budżetu, dostosowania budżetu do aktualnych potrzeb i priorytetów w zakresie zadań bieżących oraz kierunków inwestowania poprzez zmiany budżetu,
a także korekcie środków budżetowych przyznawanych przez budżet państwa
na zadania własne i zlecone. Budżet Miasta konstruowany jest w podziale na
realizowane przez jednostki miejskie zadania.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
w tys. zł
67
4. Finanse Miasta
W latach 2002–2005 utworzono nowy układ klasyfikacji budżetowej w podziale na realizowane przez jednostki miejskie zadania. Podstawą konstrukcji budżetu zadaniowego są poszczególne zadania odzwierciedlające zespół przedsięwzięć dla osiągnięcia zdefiniowanych celów.
4.2. Dochody i wydatki Miasta
W latach 2002–2005 zarówno dochody, jak i wydatki Miasta uległy zwiększeniu. W 2005 r. dochody Miasta ogółem wyniosły 1.668 mln zł wobec
1.314 mln zł w 2002 r. Dochody na jednego mieszkańca wyniosły 2.938 zł.
DOCHODY MIASTA POZNANIA
Wyszczególnienie
a – gmina
b – powiat
Dochody ogółem w mln zł
68
Podatki i opłaty lokalne
2002
Struktura
%
2005
Struktura
%
1.314
100,0
1.669
100,0
a
274
20,9
354
21,2
b
0
0,0
0
0,0
Udziały w podatku
dochodowym
a
285
21,7
437
26,2
b
9
0,7
122
7,3
Dochody z majątku
i komunalnych jednostek
budżetowych
a
167
12,7
193
11,6
b
4
0,3
5
0,3
a
230
17,5
235
14,1
b
323
24,6
241
14,4
Dotacje i subwencje
z budżetu państwa
Źródło: Wydział Budżetu i Analiz, obliczenia własne
Głównymi źródłami dochodów budżetu Miasta są udziały w podatkach dochodowych (PIT i CIT), które stanowiły w 2005 r. 33,5%. Ważnymi źródłami dochodów są również subwencje i dochody z budżetu Państwa (28%) oraz podatki
i opłaty lokalne (21,2%).
WYDATKI MIASTA POZNANIA
Wyszczególnienie
a – gmina
b – powiat
Wydatki ogółem w mln zł
Wydatki bieżące (bez
ważniejszych remontów)
wydatki inwestycyjne
2002
Struktura
%
2005
Struktura
%
1.481
100,0
1.690
100,0
a
863
58,2
966
57,1
b
402
27,1
396
23,4
a
146
9,8
220
13,0
b
71
4,8
108
6,4
Źródło: Wydział Budżetu i Analiz, obliczenia własne
W 2005 r. wydatki budżetu Miasta wynosiły 1.690 mln zł wobec 1.481 mln zł
w 2002 r. Wydatki budżetowe na 1 mieszkańca wyniosły 2.976 zł. Wydatki
ponoszone przez Miasto dotyczą głównie realizacji zadań przypisanych samorządowi terytorialnemu w zakresie zadań gminy i powiatu, które obejmują
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Finanse Miasta
wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami
na rzecz innych podmiotów. Dominującymi są wydatki na realizację zadań
oświatowych i edukacyjnej opieki wychowawczej, następnie transport oraz
opieka społeczna. Budżet Miasta jest deficytowy. Wydatki przekraczają dochody, a zwiększający się corocznie zakres rzeczowy Miasta powoduje konieczność zaciągania kredytów na ich finansowanie.
4.3. Podatki lokalne
Jedno z głównych źródeł budżetu Miasta stanowiły wpływy z podatków i opłat
lokalnych. Są to podatki od nieruchomości, od środków transportowych, od
posiadania psów, leśny oraz opłata targowa.
Rodzaj podatku
w mln zł
2002
2003
2004
2005
2005%
2002
Podatek od nieruchomości
ogółem, w tym od osób:
190,20
201,63
220,50
231,33
121,61
Podatek od środków
transportowych – ogółem,
w tym od osób:
19,62
19,50
21,70
25,59
130,4
Podatek rolny ogółem,
w tym od osób:
0,269
0,29
0,34
0,38
1,4
Podatek leśny ogółem,
w tym od osób:
0,031
0,04
0,03
0,03
1
Podatek od posiadania psów
0,229
0,43
0,42
0,45
1,96
Opłata targowa
5,41
5,50
5,60
5,57
102,9
Źródło: Wydział Finansowy, obliczenia własne
4.4. Kredyty i emisja obligacji komunalnych
Celem pokrycia niedoboru budżetowego Miasto corocznie ogłaszało przetargi nieograniczone na kredyty krótko – i długoterminowe oraz współpracowało z bankami w zakresie zaciągania kredytów i lokowania czasowo wolnych
środków finansowych (lokat terminowych oraz bonów skarbowych). W okresie
2002–2005 zadłużenie Miasta wzrosło z 355,7 mln zł (27,1% dochodu budżetu
Miasta) do 548,9 mln zł (32,9%).
W celu pozyskania środków pieniężnych na realizację wydatków majątkowych
w budżecie Miasta, w szczególności zadań inwestycyjnych z zakresu transportu i gospodarki mieszkaniowej, Rada Miasta Poznania podjęła w dniu 10.06.
2003 r. uchwałę nr XXI/141/IV/2003 w sprawie emisji obligacji komunalnych
na kwotę do 500 mln zł, w 5 seriach: seria A i B w 2003 r. na kwotę 191 mln zł,
seria C w 2004 r. na kwotę do 101,5 mln zł, seria D na kwotę do 91mln zł, seria
E w 2006 r. na kwotę do 116,5 mln zł. Środki pozyskane w ten sposób zostaną
w całości przeznaczone na finansowanie inwestycji zaplanowanych w budżecie Miasta Poznania oraz w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym. Inwestorowi nabywającemu obligacje (tj. krajowym i zagranicznym osobom fizycznym
i prawnym oraz spółkom nieposiadającym osobowości prawnej) przysługuje
oprocentowanie będące sumą stawki bazowej oraz marży dla inwestorów.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
PODATKI LOKALNE W LATACH 2002–2005
69
Przypisy
70
Wykup poszczególnych serii obligacji rozpoczyna się w październiku 2007 r.
i będzie trwać do 2011 r.
Do września 2006 r. Miasto Poznań wyemitowało 4 serie obligacji (A, B, C i D)27
o łącznej wartości 383,5 mln zł z terminem wykupu od października 2006 r.
do 2010 roku. Wszystkie serie zostały wykupione przez inwestorów instytucjonalnych, osoby fizyczne oraz animatora rynku wtórnego, tj. Bank Pekao SA.
Obligacje wszystkich serii zostały wprowadzone do obrotu wtórnego na „Rynku Papierów Wartościowych CeTO” w Warszawie. Zgodnie z Prospektem Programu Emisji Obligacji Miasta Poznania przychody z emisji będą przeznaczone na finansowanie inwestycji komunalnych, przede wszystkim na budowę,
modernizację i remonty dróg – 56%, inwestycje z zakresu transportu publicznego i infrastruktury komunikacyjnej – 11%, inwestycje z zakresu gospodarki
mieszkaniowej – 10%, inwestycje z zakresu gospodarki komunalnej i ochrony
środowiska, w tym rozbudowa kanalizacji sanitarnej – 8%, inwestycje oświatowe – 5%, inwestycje z zakresu ochrony zdrowia – 1%, inwestycje z zakresu
kultury i sztuki, kultury fizycznej, turystyki i sportu – 6% oraz inwestycje z zakresu bezpieczeństwa publicznego i ochrony przeciwpożarowej – 2%.
Wymiernym osiągnięciem ostatniej kadencji jest poprawa płynności finansowej Miasta w drodze wprowadzenia skonsolidowanego rachunku bankowego
obejmującego rachunki bankowe ponad 400 miejskich jednostek budżetowych. Środki pieniężne rachunku skonsolidowanego objęte są codzienną lokatą bankową zapewniającą dodatkowe korzyści w postaci odsetek.
PRZYPISY:
1
Ze względu na wymogi Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu, dane dotyczące wartości
mienia komunalnego, zostały opracowane według stanu na koniec czerwca 2005 r.
2
Wartości gruntów przedstawiane do końca 2003 r. nie są porównywalne z ujętymi w obecnie obowiązującej ewidencji księgowej. Stosowany przez Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego
GEOPOZ System Informatyczny opiera się na podziale miasta na 41 obrębów przyporządkowanych 5 dzielnicom. Ceny gruntów za 1 m2 dotyczyły poszczególnych obrębów i wynikały z zapisanych w bazie „Rynek”. Wartości gruntów wyliczane były w sposób przybliżony z wykorzystaniem średnich cen statystycznych w obrębach, przy założeniu równomiernego rozmieszczenia
poszczególnych form władania na obszarze miasta. Do wartości wliczano również grunty będące własnością Miasta Poznania i oddane w użytkowanie wieczyste. Innymi zasadami kierowano
się, opracowując ewidencję księgową funkcjonującą w mieście od 1 stycznia 2004 r. Działki
będące własnością Miasta Poznania zostały wyselekcjonowane z wykorzystaniem wszystkich
dostępnych w Geopozie baz numerycznych. Do ewidencji księgowej nie weszły grunty zwrócone byłym właścicielom, działki, dla których unieważniono decyzje komunalizacyjne, nieruchomości przekształcone na własność z użytkowania wieczystego i inne po weryfikacji. Wartości
działek zostały określone, biorąc pod uwagę położenie i przeznaczenie gruntów w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego. Wartość gruntów należących do Miasta Poznania
i oddanych w użytkowanie wieczyste wprowadzono do ewidencji księgowej na poziomie 20%
ich rzeczywistej wartości.
3
Z wartością księgową grupy klasyfikacyjnej „0” – grunty wykazywane przez miejskie jednostki
organizacyjne.
4
Drogi w ewidencji bilansowej zarządzane przez ZDM (Zarząd Dróg Miejskich).
5
Dla stanu na 30 czerwca 2003 r. – dane podane przez Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego
„GEOPOZ” z bazy RYNEK (wartość szacunkowa) umniejszone o wartość gr. 0 wykazanej przez
jednostki wymienione w pozycji lp.1, dla stanu na 30 czerwca 2004r. z bazy Środki Trwałe KSAT
w Wydziale Gospodarowania Mieniem Miasta ( wartość księgowa) umniejszone o wartość gr. 0
wykazanej przez jednostki wymienione w pozycji lp.1.
dla stanu na 30 czerwca 2005 r. z bazy Środki Trwałe KSTAT w Wydziale Gospodarowania Mieniem Miasta bez umniejszeń
6
Do 30.06.2002 r. włącznie majątek nie ujmowany w zestawieniu.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
W wyniku komunalizacji w latach 2002–2005 zasoby nieruchomości Miasta Poznania powiększyły się o 2.353 działki o łącznej powierzchni około 9,1 mln m2 (910,2 ha)
8
Do 29 stycznia 2004 r. zadanie było realizowane przez Miasto Poznań (wydano 35 decyzji). Po
tej dacie zadanie to przejął Wojewoda Wielkopolski.
9
W latach 2002–2005 do sądu wysłano 226 wniosków o założenia księgi, sprostowania bądź wpisu.
10
W wyniku wydanych decyzji zwrócono 279 działek o powierzchni ok. 50 ha (492.749 m2).
11
Postępowaniem w sprawie ustalenia odszkodowania za działki wydzielone lub zajęte pod
drogi publiczne w latach 2002–2005 objętych było 866 spraw. Pozytywnie załatwiono 440
wniosków, na koniec 2005 r. pozostawało do załatwienia 426 spraw.
12
Na wnioski zainteresowanych w okresie lat 2002-2005 wyłączono z produkcji rolniczej grunty
o powierzchni 31,2 ha.
13
System Informacji Przestrzennej to system pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania danych opisujących środowisko przyrodnicze poprzez podanie cech geograficznych i opisowych.
Dane geograficzne określają położenie i kształt obiektów oraz zjawisk przyrodniczych, natomiast dane opisowe je charakteryzują.
14
Dane są udostępniane poprzez miejską sieć intranetową.
15
Obecnie, po zawarciu porozumienia komunalnego z gminami Brodnica, Suchy Las i Dopiewo,
które powierzyły Miastu Poznań wykonywanie zadań publicznych polegających na prowadzeniu
spraw wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych na swoim terenie, gminy te posiadają akcje spółki w wysokości: gmina Mosina 9,75%,
miasto Puszczykowo 5,32%, gmina Czerwonak 3,70%, miasto Luboń 3,25%, gmina Suchy Las
3,07%, miasto i gmina Murowana Goślina 2,60%, miasto i gmina Swarzędz 1,76%, gmina Kórnik 0,84%, gmina Brodnica 0,03%.
16
W celu umożliwienia Spółce zaciągnięcia kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego
w kwocie 500 mln zł na realizacje programu inwestycyjnego, Miasto podpisało w 2005 roku Deklarację Wsparcia, w której zobowiązało się, że nie będzie zbywało, ani obciążało posiadanych
przez siebie akcji w Aquanet SA, aż do całkowitej spłaty przez Spółkę kredytów oraz nie będzie
pobierało dywidendy od zysku wypracowanego w Spółce, aż do całkowitej spłaty kredytów
17
podwyższenie kapitału dokonano wkładami pieniężnymi w łącznej wysokości 111.117.000
oraz wkładami niepieniężnymi o wartości 67.560.000 zł.
18
Miasto Poznań na rzecz spółki w latach 2002–2005 uiściło dopłaty w łącznej wysokości
13.182.403 zł.
19
4.013.000 zł.
20
21.009.013 zł.
21
W dniu 12.07. 2006 r. podpisano pomiędzy Miastem Poznań a Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę o dofinansowanie przedsięwzięcia inwestycyjnego ze środków Funduszu Rozwoju
Kultury Fizycznej, na mocy której Miastu przyznano dofinansowanie w wysokości 50 mln zł na
budowę basenów sportowych.
22
W lutym 2005 r. podjęto uchwałę o przekształceniu Aquanet Sp. z o.o. w spółkę akcyjną
Aquanet SA.
23
W 2004 r. spółka zmieniła nazwę z Poznańskiej Energetyki Cieplnej SA na Dalkia Poznań SA.
24
W dniu 12 maja 2006 r. podjęto decyzję o zmianie spółki Centrum Kongresowe Sp. z o.o. na
Wielkopolskie Centrum Wspierania Inwestycji Sp. z o.o.
25
W dniu 17 stycznia 2005 r. podjęto decyzje o zmianie nazwy spółki Rethmann-Sanitech-Poznań Sp. z o.o. na Remondis Sanitech Poznań Sp. z o.o.
26
W 2004 r. przekształcono Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o.o.
w spółkę akcyjną – Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej Spółka Akcyjna.
27
Nominał jednej obligacji wynosi 100 zł. Zgodnie z uchwałą Rady Miasta oprocentowanie będzie oparte na stawce WIBOR 6M albo rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych, powiększonych o marżę. Oprocentowanie, w poszczególnych seriach, będzie zmienne albo stałe.
Oferującym jest Centralny Dom Maklerski Pekao SA Współorganizatorem – Bank Pekao SA.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7
71
Planowanie
Rozwoju Miasta
ROZDZIAŁ
5
W latach 2002–2005 nastąpiły zasadnicze zmiany dotyczące procedury uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Z dniem 11 lipca 2003 r. weszły w życie nowe uregulowania prawne. Zaczęła obowiązywać
ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003 Nr 80, poz. 717 z późniejszymi zmianami), która zastąpiła
dotychczas obowiązującą ustawę z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym (Dz. U. z 1989 r. Nr 17, poz. 99 z późniejszymi zmianami). Nowe przepisy
prawne zasadniczo zmieniły procedurę sporządzania miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego. Z dniem 1 stycznia 2004 r. przestały obowiązywać Miejscowy Plan Ogólny Zagospodarowania Przestrzennego Miasta
Poznania oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed dniem 1 stycznia 1995 r. Zmiany te skutkowały ograniczeniem
i spowolnieniem procesów lokalizacji inwestycji, jak również gospodarowania
nieruchomościami komunalnymi. Wprowadzono ustawowy obowiązek opracowania przez samorząd lokalny analizy zasadności przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz prognozy
skutków finansowych uchwalenia planu miejscowego, zniesiono instytucję
„zarzutu do projektu planu” oraz obowiązek przygotowania „uchwały o odrzuceniu”. Według stanu na dzień 15 września 2006 r. miasto Poznań posiadało 60
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych przez
Radę Miasta Poznania, w tym 53 plany obowiązujące, obejmujące ok. 7% powierzchni miasta1. W opracowywaniu, po podjęciu przez Radę Miasta Poznania
uchwał o przystąpieniu do sporządzenia mpzp, było 59 planów (kontynuowanych i wywołanych po 11 lipca 2003 r.) obejmujących 36,1% powierzchni miasta. Podstawowym dokumentem określającym politykę samorządu, w zakresie
planowania samorządu, w zakresie planowania przestrzennego obejmującym
obszar całego miasta, jest obecnie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania (uchwała Nr XXII/276/III/99
Rady Miasta Poznania z 23 listopada 1999 r.)m zmienione – uchwałą Rady
Miasta Poznania Nr XXV/171/IV/2003 z dnia 10 lipca 2003 r.), obejmujące
100% powierzchni Miasta Poznania. W dniu 16 grudnia 2003 r. Rada Miasta
Poznania podjęła Uchwałę Nr XXXV/291/IV/2003 w sprawie przystąpienia do
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania. W dniu 11 maja 2006 r. projekt „Zmiany studium…” został zaakceptowany przez Prezydenta Miasta Poznania. W dniach od 29 maja
do 5 lipca 2006 r. wyłożony był do publicznego wglądu, a w dniu 12 czerwca
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Planowanie zagospodarowania przestrzennego
73
2. Plan Rozwoju Miasta Poznania […]
2006 r. odbyła się publiczna dyskusja na projektem. Obecnie projekt „Zmiany
studium…” został przekazany do uchwalenia przez Radę Miasta Poznania.
2. Plan Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010
74
W 2002 r. zostały podjęte prace nad weryfikacją Programu Strategicznego
Rozwoju Miasta Poznania. Misja Programu, uchwalonego przez Radę Miasta
Poznania w 1994 r., brzmi następująco:
„Program kreuje zrównoważony rozwój Poznania poprzez efektywne wykorzystywanie zasobów lokalnych, stymulowanie przedsiębiorczości oraz podnoszenie atrakcyjności miasta. Współpraca władz lokalnych ze społeczeństwem
zapewni warunki dla polepszenia jakości życia, samorealizacji mieszkańców
i tworzenia przyjaznego człowiekowi miasta możliwości, które jako stolica
Wielkopolski świadome jest swych ważnych powinności wobec kluczowych
dziedzin życia społecznego i gospodarczego kraju, a także swojego miejsca
wśród stolic regionów jednoczącej się Europy”.
Urzeczywistnieniu wizji Poznania jako miasta europejskiego, wszechstronnie
rozwiniętego, stwarzającego możliwości rozwoju i samorealizacji, a przy tym
atrakcyjnego miejsca zamieszkania, służą przyjęte strategiczne cele rozwoju:
Cel 1: Poprawienie stanu środowiska przyrodniczego, warunków życia mieszkańców i bezpieczeństwa publicznego.
Cel 2: Polepszenie funkcjonowania, unowocześnienie i rozwój organizmu miejskiego.
Cel 3: Kreowanie zrównoważonej i nowoczesnej gospodarki; miasta otwartego
na inwestorów, partnerów gospodarczych i turystów.
Cel 4: Stymulowanie rozwoju Poznania jako ośrodka o znaczeniu międzynarodowym poprzez integrowanie potencjałów: naukowego, gospodarczego i kulturalnego.
Cel 5: Wzmocnienie pozycji Poznania jako usługowego centrum o randze ponadregionalnej.
Dyskusja ekspertów, członków Rady Programu Strategicznego Rozwoju Miasta
Poznania, uczestników procesu planowania strategicznego, wyniki zaktualizowanej diagnozy miasta i analizy SWOT, a także opinie, wnioski i sugestie
wyrażone przez mieszkańców miasta, pozwoliły na sformułowanie wniosku, iż
przyjęta wizja Poznania oraz wytyczone strategiczne cele rozwoju miasta są
nadal aktualne i pozostają niezmienione. Jednak dla zwiększenia efektywności i przejrzystości procesu planowania strategicznego oraz skuteczności zarządzania strategicznego we wszystkich dziedzinach funkcjonowania miasta
niezbędne jest opracowanie planu operacyjnego dla strategii rozwoju Poznania, która jest dokumentem planistycznym o charakterze ogólnym i długim
horyzoncie czasowym.
W dniu 23 listopada 2004 r. Rada Miasta Poznania podjęła uchwałę w sprawie
Planu Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010. Plan ten pełni funkcję sześcioletniego planu wykonawczego dla poznańskiej strategii długookresowej.
Plan Rozwoju Miasta został skonstruowany w oparciu o szczegółowe analizy
i diagnozy stanu miasta, konsultacje społeczne oraz dokumenty strategiczne,
zawierające kierunkowe wytyczne rozwoju na poziomie regionu i kraju oraz
dyrektywy Unii Europejskiej. Oczekuje się, iż poprzez sprecyzowany horyzont
czasu (lata 2005–2010), przypisaną odpowiedzialność za realizację poszczególnych projektów i efekty wdrażania poszczególnych programów, standardy
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
funkcjonowania komórek organizacyjnych i zespołów projektowych, systemy motywacji, oceny postępu prac oraz mierniki osiągania efektów, zostanie
zwiększona skuteczność zarządzania w funkcjonującym systemie planowania
strategicznego.
Zasadniczą wartością prac nad tworzeniem Planu Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010 była duża aktywność i zaangażowanie wielu przedstawicieli środowisk miejskich w wybór priorytetów rozwoju
i formułowanie poszczególnych programów i projektów. Poprzez przyjęty model organizacyjny zarządzania projektami Plan sprzyja porządkowaniu struktury wewnętrznej Urzędu Miasta i miejskich jednostek organizacyjnych oraz
wpajaniu nowoczesnego sposobu myślenia i działania, którym należy posługiwać się w warunkach wzmożonej konkurencji w zjednoczonej przestrzeni europejskiej, tak aby skutecznie pozyskiwać środki na projekty rozwojowe z funduszy unĳnych oraz wykorzystywać nowoczesne narzędzia finansowe.
Plan Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010 wytycza osiem priorytetów
rozwoju:
® Nowe miejsca pracy
® Inwestowanie w wiedzę
® Dostępny Poznań
® Nowe techniki informacyjno-komunikacyjne
® Wysoka jakość zamieszkania
® Kultura i rekreacja
® Nowa jakość centrum miasta
® Obywatelski Poznań,
których realizację ma zapewnić 29 programów szczegółowych.
Dla realizacji priorytetu zdefiniowanego jako wspieranie powstawania nowych, nowej jakości miejsc pracy przyjęto sukcesywne podnoszenie poziomu inwestowania w mieście, stwarzające warunki dla rozwoju obszarów aktywizacji gospodarczej, zwłaszcza w dziedzinach wysoko
zaawansowanych technologii oraz usług. Dla podniesienia poziomu innowacyjności poznańskiej gospodarki zamierza się pozyskać istniejący
potencjał naukowy i badawczo-rozwojowy Poznania, znaczącego ośrodka akademickiego i naukowego. W ramach priorytetu realizowane są
następujące programy: Innowacyjna gospodarka, Konkurencyjne małe
i średnie przedsiębiorstwa, Praca dla aktywnych, Konferencyjny Poznań.
Najważniejszym założeniem priorytetu określonego jako „Inwestowanie w wiedzę” będzie uzyskanie wysokiej jakości kształcenia i stymulowanie indywidualnego rozwoju dzieci i młodzieży oraz dorosłych.
Istotnym celem w tym zakresie jest podejmowanie działań wyrównujących dysproporcje w dostępie do nauki, w tym zapewnienie szerokiego dostępu młodzieży do wiedzy na poziomie akademickim
i ponadmaturalnym. Priorytet „Inwestowanie w wiedzę” realizowany jest
poprzez programy: Akademicki Poznań, Wysoka jakość kształcenia, Edukacja dla pracy, Edukacja przez całe życie.
Położenie Poznania sprzyja wysokiej dostępności miasta. Do działań ujętych
w zakresie priorytetu „Dostępny Poznań” należą następujące:
® dalszy rozwój połączeń lotniczych oraz infrastruktury poznańskiego
lotniska i usprawnienie połączenia Portu Lotniczego „Poznań-Ławica”
z centrum miasta
® usprawnienie połączenia autostrady A-2 z układem drogowym miasta
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
75
76
® usprawnienie i zwiększenie efektywności połączeń kolejowych Poznania
® optymalizację funkcjonowania sieci transportu drogowo-ulicznego Poznania (optymalizację czasu przejazdu do różnych celów: dom, szkoła,
praca, eliminację ruchu tranzytowego z centrum miasta, poprawę stanu technicznego ciągów ulicznych i obiektów inżynierskich).
Wymienione działania realizowane są w ramach trzech programów: Poznań
blisko, Poznań bez korków, System Informacji Miejskiej.
Spełnienie wymogów globalnego społeczeństwa informacyjnego wymaga
wspierania rozwoju społeczeństwa na poziomie lokalnym poprzez rozwój, wykorzystanie i zwiększanie dostępności nowych technik informacyjno-telekomunikacyjnych. W ramach „Nowych technik informacyjno-komunikacyjnych”,
jako kolejnego ważnego priorytetu Planu Rozwoju Miasta Poznania, przewiduje się zwiększenie skuteczności wykorzystania technologii informacyjnych,
szczególnie w administracji, edukacji i usługach.
W priorytecie „Wysoka jakość zamieszkania” przyjęto przedsięwzięcia, których
celem jest poprawa sytuacji mieszkaniowej społeczności Poznania, poprawa
stanu bezpieczeństwa publicznego, dbałość o jakość środowiska przyrodniczego, promocja i ochrona zdrowia, a także wysoki standard życia mieszkańców. W ramach tego priorytetu zostały wyodrębnione następujące programy:
Zielony Poznań przyjaznego środowiska, Mieszkajmy w Poznaniu. Program
tworzenia warunków mieszkaniowych oraz Projekty rewitalizacji terenów zdegradowanych, Bezpieczny Poznań i Bezpieczeństwo zdrowotne.
Kolejny priorytet „Kultura i rekreacja”, odnoszący się do zapewnienia możliwości aktywnego spędzania czasu wolnego, stanowi w pewnym stopniu rozwinięcie i uzupełnienie priorytetu mającego na celu zapewnienie wysokiej jakości życia w mieście. Wspólne spędzanie czasu wolnego, uczestnictwo w imprezach masowych znacząco wpływa na budowanie więzi międzyludzkich,
konsoliduje społeczność miasta, buduje poczucie tożsamości. Atrakcyjna infrastruktura rekreacyjna, interesujące imprezy kulturalne, prestiżowe imprezy
międzynarodowe wpływają na atrakcyjność miasta dla przedsiębiorców i turystów, stanowią również jeden z czynników decydujących o rozwoju gospodarczym miasta. Działania proponowane w tym priorytecie dotyczą:
® podniesienia standardu otwartej przestrzeni rekreacyjnej w mieście,
zwłaszcza wokół zbiorników wodnych: Jeziora Maltańskiego, jeziora Rusałka, Jeziora Strzeszyńskiego, Jeziora Kierskiego, a także terenów Nowego
Zoo oraz nadwarciańskich
® popularyzacji i upowszechniania kultury fizycznej, sportu i turystyki
® zwiększenia roli kultury jako czynnika podnoszącego atrakcyjność (rozbudowa
infrastruktury instytucji kultury, inicjowanie, współorganizowanie i dofinansowywanie znaczących przedsięwzięć artystycznych) i zostały uszczegółowione
w trzech programach: Kultura bez granic, Poznań bogaty w imprezy sportowe
oraz Czynnie i atrakcyjnie wypoczywamy.
Za jeden z najistotniejszych czynników warunkujących prawidłowy rozwój
organizmu miejskiego uznano posiadanie atrakcyjnego i aktywnego gospodarczo centrum miasta. Przedsięwzięcia zawarte w priorytecie „Nowa jakość
centrum miasta” mają zapewnić nie tylko dbałość o istniejące dziedzictwo historyczne, ale także umożliwić dalszy rozwój przestrzenny obszarów śródmiejskich z zachowaniem spójności urbanistyczno-architektonicznej i ożywieniem
lokalnej gospodarki. W ramach tak określonego priorytetu podejmowane są
dwojakie działania: związane z poprawą jakości obszarów, które obecnie peł-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
nią funkcje centrum miasta oraz działania związane z przywracaniem funkcji
śródmiejskiej obszarom, które mimo centralnego położenia utraciły te funkcje
(np. dawna rzeźnia na Garbarach, gazownia). Planowane działania znalazły
swoje merytoryczne rozwinięcie w następujących programach: Ring Stübbena – rewitalizacja obszarów poprzemysłowych, Śródka – przywrócenie rzeki
miastu, Trakt Królewsko-Cesarski, Odbudowa ciągów spacerowo-handlowych,
CITY – wykreowanie nowego centrum miasta.
Aktywnemu włączeniu się kapitału społecznego, traktowanego jako najważniejszy zasób miasta, w procesy rozwojowe i wsparciu realizacji priorytetów
posłuży rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Idee zawarte w priorytecie
„Obywatelski Poznań” są wdrażane poprzez:
® rozwĳanie świadomości obywatelskiej i współodpowiedzialności za kształtowanie własnej egzystencji, a także przyszłości lokalnej wspólnoty
® rozwój współpracy i włączanie się przedstawicieli środowisk gospodarczych do aktywnego udziału w procesie określania dalszych kierunków
rozwoju Poznania, promocję przedsięwzięć publiczno-prywatnych jako formy realizacji projektów szczególnie ważnych dla rozwoju miasta, jednak ze
względu na wysokość nakładów finansowych, wymagających pozyskiwania środków z różnych źródeł.
W ramach priorytetu realizowane są następujące programy: Pomagajmy sobie, Program pomocy osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym, Seniorzy, Świadomi poznaniacy.
W 2005 r. Miasto Poznań przystąpiło do opracowania Miejskiego Programu
Rewitalizacji (MPR). Zasadniczym celem rewitalizacji jest przeprowadzenie
procesu przemian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych, mającego
na celu wyprowadzenie terenu ze stanu kryzysowego i prowadzącego do jego
rozwoju, w tym do poprawy jakości życia mieszkańców. Zmiany takie następują poprzez ożywienie gospodarcze i społeczne, a także zwiększenie potencjału kulturowego i turystycznego, w tym także nadanie obiektom i terenom
zdegradowanym nowych funkcji społeczno-gospodarczych.
Dnia 10 maja 2005 r. Rada Miasta Poznania przyjęła uchwałę ws. przystąpienia do opracowania Miejskiego Programu Rewitalizacji oraz powołania doraźnej Komisji Rady Miasta Poznania ds. Rewitalizacji.
Zgodnie z ww. uchwałą Miejski Program Rewitalizacji jest programem wieloletnim, kroczącym, okresowo uzupełnianym i aktualizowanym. Zakłada się,
że MPR opracowywany będzie w kolejnych, uchwalanych przez Radę Miasta
Poznania edycjach, z których każda kolejna będzie adaptować, korygować
i aktualizować ustalenia edycji poprzedniej.
Pierwszym etapem w procesie sporządzania Miejskiego Programu Rewitalizacji było opracowanie założeń MPR. Wykorzystano tu, poznaną w trakcie
prac w ramach sieci Eurocities2, metodykę opracowywania podobnych dokumentów stosowaną w krajach Unii Europejskiej, korzystających z programu
URBAN.
W 2005 r. wykonano szereg analiz w celu kompleksowego określenia obszarów, które miałyby zostać objęte Miejskim Programem Rewitalizacji. W badaniach wzięto pod uwagę następujące kryteria wyboru:
® wyniki konsultacji społecznych w postaci wniosków złożonych przez osoby fizyczne i prawne o objęcie terenów Miejskim Programem Rewitalizacji
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
77
78
oraz terenowych konsultacji społecznych poświęconych wyborowi obszarów do rewitalizacji
® wyniki analizy stanów kryzysowych i deficytów występujących na obszarze miasta
® priorytety wynikające ze strategii i planu rozwoju miasta.
W ramach konsultacji społecznych w okresie od lutego do września 2005 r.
osoby zainteresowane, właściciele i zarządcy nieruchomości, spółdzielnie
mieszkaniowe, firmy deweloperskie, instytucje publiczne, w tym kościelne,
rady osiedlowe i wspólnoty mieszkaniowe złożyły łącznie 71 wniosków o objęcie terenów3 Miejskim Programem Rewitalizacji. Wyniki konsultacji społecznych oraz rezultaty analiz posłużyły do opracowania założeń Miejskiego Programu Rewitalizacji.
We wrześniu założenia Miejskiego Programu Rewitalizacji zostały jednomyślnie
zaakceptowane przez Komisję RMP ds. Rewitalizacji wraz z podziałem obszarów na kategorie A-D (w zależności od rangi obszaru), przy czym jako obszary
przyjęte do rewitalizacji w pierwszej kolejności, zostały wyznaczone obszary A
(2180 ha), a w drugiej kolejności obszary B (5482 ha). Założenia MPR omówiono również na spotkaniu z udziałem Przewodniczących Rad Osiedli, Radnych
z Komisji RMP ds. Rewitalizacji, członków Zespołu Zadaniowego ds. Rewitalizacji oraz przedstawicieli mediów. W ramach obszaru kategorii A wyodrębnione zostały tereny: Chwaliszewo; Stara Rzeźnia; Jeżyce (w tym: Dąbrowskiego,
pętla Jeżycka); Centrum (w tym: Garbary, rejon Północnej, baszta przy Masztalarskiej); Grobla (w tym: Stara Gazownia); Ostrów Tumski (w tym: Cybina);
PKP, Wolne Tory, Dworzec; Szyperska; Wilda (w tym: Chłapowskiego, Czesława,
Dolna Wilda, Ogród Jordanowski, Górna Wilda, Fabryczna, Robocza); Łazarz
(w tym: Rynek Łazarski, Chełmońskiego, Dolny Łazarz, Głogowska); Śródka;
Szeląg; Cytadela; Pierścień fortyfikacji pruskich. Na początku listopada rozpoczęto przyjmowanie wniosków o umieszczenie projektów w MPR. Łącznie
(do czasu zakończenia opracowania MPR) wpłynęło 136 wniosków. Pod koniec
roku rozpoczęto opracowanie projektu pilotażowej edycji Miejskiego Programu
Rewitalizacji. Mając na uwadze przyjętą formułę ścisłego powiązania ustaleń
dokumentu z efektami partycypacji społecznej, rozpoczęto wnikliwą analizę
wniosków o ujęcie projektów w MPR oraz cykl dyskusji społecznych na poszczególnych obszarach przeznaczonych do rewitalizacji.
W dniu 7 marca 2006 r. Rada Miasta Poznania przyjęła jednogłośnie „Miejski
Program Rewitalizacji – etap pilotażowy Śródka”. Pierwsza edycja Miejskiego
Programu Rewitalizacji dla miasta Poznania obejmuje etap pilotażowy działań
skoncentrowanych na obszarze Śródki (o powierzchni 26,2 ha), w kontekście
możliwości wykorzystania pozostałych jeszcze środków funduszy strukturalnych w kończącym się okresie finansowania.
Wyboru tego obszaru dokonano z uwagi na analizę stanów kryzysowych dotyczących bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, przedsiębiorczości mieszkańców, degradacji infrastruktury technicznej i zanieczyszczenia środowiska oraz
ze względu na położenie na obszarze Traktu Królewsko-Cesarskiego, w jego
najstarszej, najcenniejszej i jednocześnie najbardziej zaniedbanej części.
Istotnym kryterium wyboru Śródki jako obszaru pilotażowego rewitalizacji był
również stopień przygotowania (kompletność dokumentacji) oraz zgodność
z celami i zasadami rewitalizacji (w tym możliwość uzyskania efektu synergii – zintegrowanego oddziaływania) zgłoszonych przedsięwzięć/projektów na
danym obszarze.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
W okresie od maja do czerwca 2006 r. w celu opracowania szczegółowego
studium operacyjnego dla obszaru Śródki przeprowadzono:
® inwentaryzację urbanistyczno-architektoniczną obszaru we współpracy ze
studentami Wydziału Architektury PP
® badania ankietowe, wraz z firmą Q-MR Market Research, prezentujące
„Społeczny portret Śródki”. Celem badania było uzyskanie szczegółowych
informacji o społeczno-ekonomicznej kondycji obszaru Śródki. Ze względu
na szczegółowy charakter badania przygotowano trzy formularze ankiet:
dla mieszkańców, właścicieli/zarządców domów oraz osób prowadzących
działalność gospodarczą na tym terenie. Do pracy w projekcie za pośrednictwem Rady Osiedla zaangażowano młodych mieszkańców Śródki. Eksperyment odniósł sukces, gdyż lokalni ankieterzy wykazali duże zainteresowanie zadaniem, liczbę odmów udało się zminimalizować, a ich udział
był jednocześnie elementem aktywizacji społeczności lokalnej.
Przyjęcie opracowania MPR etap pilotażowy Śródka, dało podstawę do ubiegania się przez Miasto Poznań – i innych beneficjentów zamierzających realizować swoje projekty na obszarze Śródki – o środki z Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego
Rozwoju Regionalnego (ZPORR) na realizację działań zawartych w Priorytecie
3 – Rozwój Lokalny, w ramach działania 3.3. „Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe” oraz poddziałania 3.3.1. – „Rewitalizacja
obszarów miejskich”, oraz środki z Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego w ramach
priorytetu 2.3. „Ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego, w tym transport publiczny i odnowa miast.”
W związku z powyższym Miasto Poznań zgłosiło do Urzędu Marszałkowskiego
dwa projekty: „Budowa mostu Cybińskiego między Śródką a Ostrowem Tumskim w Poznaniu” oraz „Renowacja zabytkowego zespołu obiektów Ośrodka
Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niesłyszących ul. Bydgoska 4a w Poznaniu”. Pod koniec lipca projekty zostały zatwierdzone przez Zarząd Województwa do dofinansowania.
W lipcu br. rozpoczęto intensywne prace nad kolejną edycją MPR. Została
przygotowana propozycja obszarów miasta do II edycji Miejskiego Programu
Rewitalizacji. Wyboru tego obszaru dokonano na bazie przeprowadzonych
dotychczas konsultacji społecznych, analizę stanów kryzysowych, złożonych
wniosków o włączenie projektów do MPR oraz ze względu na położenie na obszarze Traktu Królewsko-Cesarskiego.
Wybrany obszar składa się z dwóch fragmentów miasta. Pierwszy z nich: Śródka–Ostrów Tumski–Chwaliszewo jest kontynuacją etapu pilotażowego i obejmuje priorytetowe dla miasta pod względem kulturowym, turystycznym i gospodarczym. Natomiast drugi obszar zawiera połączone fragmenty dzielnic
Jeżyce i Łazarz, na których występują poważne problemy społeczne i mieszkaniowe oraz znajdują się zdegradowane zasoby, jednak o dużym potencjale
rozwojowym.
W związku z nasilającą się konkurencją pomiędzy samorządami gminnymi
o pozyskanie kapitałów zewnętrznych na inwestycje rozwojowe, szczególna
uwaga władz samorządowych jest zwrócona na metody i narzędzia zarządzania wspomagające procesy inwestycyjne. Uzyskane kompetencje pozwalają
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
79
Przypisy
80
samorządom wykorzystać rozeznanie w potrzebach i warunkach lokalnych do
prowadzenia aktywnej polityki ustalającej cele i zamierzenia rozwojowe samorządu miejskiego. Struktura budżetu miasta powinna odzwierciedlać treść
wcześniej podjętych decyzji o charakterze strategicznym. Spełnienie tego wymogu gwarantuje konstruowanie i wykonywanie budżetu w powiązaniu z wieloletnim programowaniem inwestycyjnym. Stąd wzrost znaczenia zarządzania
procesami inwestycyjnymi w mieście. Prace nad wdrożeniem Wieloletniego
Programu Inwestycyjnego (WPI) w Poznaniu rozpoczęły się w 1999 r.
Wymogi proceduralne wieloletniego programowania inwestycyjnego porządkują poszczególne fazy procesu inwestycyjnego, począwszy od prac przygotowawczych obejmujących opracowanie koncepcji, studiów programowych,
rozwiązywanie problemów terenowo-prawnych poprzez opracowywanie dokumentacji wykonawczej do etapu realizacji inwestycji, zakończonego uzyskaniem konkretnych efektów.
Proces wieloletniego programowania inwestycyjnego, poprzez opracowane
i zastosowane rozwiązania metodyczne, pozwala na optymalizację zakresu
rzeczowych potrzeb inwestycyjnych wobec możliwości finansowych miasta. Opracowanie Wieloletniego Programu Inwestycyjnego wymaga przeprowadzenia starannej analizy sprawności funkcjonowania budżetu gminy
– ze szczególnym uwzględnieniem źródeł finansowania inwestycji miejskich
(komunalnych) oraz spłat zobowiązań z tego tytułu w perspektywie wieloletniej. Służy temu przewidywanie zasobów wolnych środków na zadania
inwestycyjne w perspektywie kilku lat, wynikające z Wieloletniego Planu
Finansowego.
Jednym z istotniejszych założeń WPI jest zasada zintegrowania z Programem
Strategicznego Rozwoju Miasta Poznania oraz Planem Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010.
Procedura opracowywania Wieloletniego Programu Inwestycyjnego stwarza
mieszkańcom Poznania możliwości wnioskowania zadań inwestycyjnych poprzez samorządy pomocnicze, a także bezpośrednio przez Biuro Rady Miasta
oraz wydziały merytoryczne Urzędu Miasta. Zadania WPI są hierarchizowane w 11 dziedzinach programowania. WPI jest aktualizowany raz w roku. Zatwierdzony Wieloletni Program Inwestycyjny, stanowiący politykę inwestycyjną władz miasta, jest dokumentem pomocnym w negocjacjach o uzyskanie
środków finansowych na inwestycje z funduszy unĳnych. Daje gwarancję, że
pozyskane środki wydatkowane będą zgodnie z przeznaczeniem oraz w trybie określonym harmonogramem prac. WPI stanowi użyteczny instrument komunikacji władz miasta ze społeczeństwem, zarówno ze sferą gospodarczą
– mówi bowiem o planach inwestycji finansowanych bądź współfinansowanych przez Miasto i to w perspektywie kilku lat, co może mieć znaczący wpływ
na zamierzenia rozwojowe i kondycję firm, ale także ze społecznością lokalną,
zainteresowaną jakością życia w mieście.
PRZYPISY:
7 mpzp zostało przekazanych do wojewody w celu sprawdzenia zgodności z przepisami prawa, nie zostały jeszcze opublikowane w Dzienniku Urzędowym Woj. Wielkopolskiego z uwagi na
toczące się postępowania.
2
Szerzej o udziale m. Poznania w sieci Eurocities – patrz rozdz. III „Współpraca międzynarodowa”.
3
Wnioski dotyczą zarówno obszarów, jak i pojedynczych obiektów.
1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Transport
i komunikacja miejska
ROZDZIAŁ
6
Poznań leży na trasie jednego z czterech przebiegających przez Polskę, należących do europejskiej sieci transportu lądowego, paneuropejskich korytarzy
transportowych, przebiegającego od granicy polsko-niemieckiej w Świecku/
Kunowicach do granicy polsko-białoruskiej w Terespolu, oraz na odgałęzieniu (w Grudziądzu) korytarza biegnącego od Gdańska/Gdyni do Zwardonia
(granica polsko-słowacka). Zgodnie z dokonaną w latach 90. przez Unię Europejską1 oceną potrzeb infrastrukturalnych w zakresie najważniejszych dróg,
linii kolejowych, portów lotniczych, śródlądowych i morskich śródlądowych
szlaków żeglugowych oraz terminali transportu kombinowanego2, do 2015 r.
niezbędne jest dostosowanie polskiej sieci transportowej do standardów unĳnych. W zakresie sieci drogowej wymagane jest dostosowanie nawierzchni do
wymogów nośności 115 kN/oś, wzmocnienie mostów, poprawa funkcjonalności dróg i bezpieczeństwa ruchu, a w zakresie infrastruktury kolejowej – osiągnięcie na wytyczonych szlakach kolejowych minimalnej szybkości 160 km/h
dla ruchu pasażerskiego i 120 km/h dla ruchu towarowego przy nacisku osi
225 kN. Prace te zostały już rozpoczęte, a ich elementami są: zakończenie budowy odcinka autostrady A2 Nowy Tomyśl–Poznań–Stryków wraz z poznańską
obwodnicą autostradową, modernizacja głównych linii kolejowych E20 oraz
E59, kontynuowana rozbudowa portu lotniczego Poznań Ławica oraz opracowywane projekty budowy nowej obwodnicy Poznania, wzmocnienia nawierzchni na drodze Bydgoszcz–Poznań, modernizacja drogi nr 5 (na odcinku
Poznań–granica województwa dolnośląskiego) oraz nr 11 (odcinek granica województwa zachodniopomorskiego–Poznań–granica województwa opolskiego).
W ramach tych prac niezbędna jest także modernizacja i rozbudowa miejskiej
infrastruktury drogowej.
Na poznańskim rynku usług transportowych ponad 90% przewoźników transportu zarobkowego stanowią przedsiębiorstwa prywatne. W Poznaniu działają wszyscy znaczący przewoźnicy krajowi (zakłady regionalne grupy PKP SA,
PPKS, przedstawicielstwo PPL LOT) oraz ponad 5 tys. firm prywatnych wykonujących działalność przewozową lub spedycyjną, w większości w zakresie
transportu drogowego. Dla większości z nich nie stanowi ona jednak działalności podstawowej, a jedynie uzupełniającą. Szacuje się, że działalność wyłącznie przewozową prowadzi około 20% przedsiębiorstw. Rynek drogowych usług
transportowych jest silnie rozdrobniony i opiera się głównie na działalności
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
81
małych firm rodzinnych, posiadających od 1 do 4 pojazdów i zatrudniających
do 9 osób.
Dynamicznie rozwĳają się firmy o profilu logistycznym oraz rynek spedytorów
mogących realizować przewozy międzynarodowe i spełniających wysokie wymogi w zakresie ilości i jakości usług.
USŁUGI JEDNOSTEK TRANSPORTU PUBLICZNEGO
W LATACH 2002–2005
82
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Przewozy pasażerów
ogółem w mln osób,
z tego:
11,1
12,0
11,9
11,5
103,6
kolejowe
3,2
3,9
3,6
3,3
103,1
drogowe
7,7
7,8
7,9
7,8
101,3
lotnicze
0,2
0,3
0,4
0,4
200,0
Przewozy towarowe
ogółem w mln ton,
z tego:
2,9
3,4
3,3
3,6
124,1
kolejowe
1,6
1,8
1,7
1,4
87,5
drogowe
1,0
1,3
1,2
1,8
180,0
lotnicze
0,3
0,3
0,4
0,4
133,3
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu
W latach 2002–2005 przewieziono 46,5 mln pasażerów oraz 13,2 mln ton ładunków. W przewozach pasażerów najwyższy udział w rynku miały przewozy
drogowe (67%), natomiast w przewozach towarów nadal liderem był transport kolejowy (49%). W porównaniu z 2002 r. znacznie zwiększyła się liczba
przewiezionych towarów (aż o 24,1%), także nieznacznie wzrosła liczba przewiezionych pasażerów (o 3,6%). Dynamicznie rozwĳał się rynek przewozów
lotniczych, szczególnie pasażerskich (dwukrotny wzrost).
1.1. Transport kolejowy
W latach 2002–2005 liniami kolejowymi przez węzeł poznański przewieziono 14 mln pasażerów oraz 6,5 mln ton towarów. Zmniejsza się rentowność
pasażerskich przewozów regionalnych i aglomeracyjnych, co jest przyczyną
ograniczenia ich częstotliwości oraz stopniowego zawieszania tych przewozów. Władze Samorządu województwa wdrażają od 2001 r. program wykorzystania do przewozów pasażerskich autobusów szynowych poruszających
się po torach kolejowych, które będą stanowić uzupełnienie istniejących połączeń kolejowych. W latach 2002–2005 wprowadzono 7 szynobusów na trasach: Ostrów Wielkopolski – Krotoszyn – Leszno, Piła – Chojnice, Krzyż – Piła,
Krotoszyn – Jarocin – Gniezno, Poznań – Gołęcz, Poznań – Wolsztyn, Leszno
– Zbąszynek, Jarocin – Leszno. Natomiast władze miejskie planują wykorzystanie torów kolejowych leżących na terenie Poznania i gmin sąsiednich do
przewozów pasażerów pojazdami szynowymi (projekt Tramper). Celem projektu jest ułatwienie dojazdów z podpoznańskich gmin do centrum Poznania
przy wykorzystaniu kolejowych i tramwajowych dróg szynowych. Projekt winien być realizowany wspólnie z gminami położonymi w pobliżu Poznania.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1.2. Transport drogowy
W latach 2002–2005 poznańscy przewoźnicy drogowi przewieźli 31,2 mln pasażerów oraz 5,3 mln ton towarów. Udział w rynku przewozów pasażerskich
wynosi 30%, a drogowych 40%. Liczba drogowych przewozów pasażerskich
utrzymuje się na w miarę stałym poziomie (wzrost o 1,3%), natomiast aż
o 80% wzrosła liczba drogowych przewozów towarów. Ten segment usług został w największym stopniu urynkowiony i jest bardzo silnie powiązany z tempem wzrostu gospodarczego.
Do największych poznańskich przewoźników drogowych należą: Państwowe
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej, spółka Megatrans PKS S.A. oraz
Krajowa Spółdzielnia Komunikacyjna. PKS zmonopolizowało przewozy pasażerskie, szczególnie na krótkich trasach. Przewoźnicy prywatni zdominowali
natomiast rynek pasażerskich przewozów międzynarodowych.
Specyficznym, typowo lokalnym rynkiem usług transportu drogowego są
usługi taksówkowe, zarówno osobowe, jak i bagażowe. W Poznaniu świadczą
je jedynie osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą lub firmy prywatne, działające najczęściej w formie spółek. Na rynku utrzymuje się
dominacja firm Radio-Taxi, których usługi, ze względu na cenę i jakość, są
preferowane przez klientów. W 2005 r. w Poznaniu świadczyło usługi przewozowe 2666 taksówek osobowych i 13 bagażowych. W latach 2002–2005 ubyło
w mieście 709 taksówek osobowych oraz 413 bagażowych.
STAN TAKSÓWEK W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Taksówki osobowe
3 375
3 256
2 466
2 666
79,0
Taksówki bagażowe
426
324
13
13
3,1
Źródło: Wydział Działalności Gospodarczej, obliczenia własne
1.3. Transport lotniczy
W latach 2002–2005 na poznańskim rynku usług transportu lotniczego wzrosły zarówno przewozy pasażerów, jak i ładunków. Ponadto zakończono inwestycje polepszające stan infrastruktury portu lotniczego3.
Na koniec grudnia 2005 r. Poznań posiadał 72 połączenia międzynarodowe
tygodniowo (w 2004 r. – 52) do 7 miast europejskich: Kopenhagi, Frankfurtu,
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Z powodu trudnej sytuacji finansowej PKP realizowano jedynie inwestycje
modernizacyjne linii kolejowych przebiegających wzdłuż międzynarodowych
korytarzy transportowych leżących w sieci TINA, i wynikające z podpisanych
przez Polskę międzynarodowych umów o głównych międzynarodowych liniach
kolejowych oraz o ważnych międzynarodowych liniach transportu kombinowanego i obiektach towarzyszących, a także zadania niezbędne dla podniesienia
sprawności najważniejszych szlaków kolejowych i poprawy bezpieczeństwa
ruchu kolejowego. W latach 2002–2005 w poznańskim okręgu realizowano
modernizację linii kolejowej E-59 Poznań–Szczecin. Prowadzono także remonty infrastruktury kolejowej, w tym sieci trakcyjnej oraz wiaduktów kolejowych
na terenie miasta. W 2006 r. rozpoczęto modernizację Poznańskiego Węzła
Kolejowego. Projekt otrzymał wsparcie z funduszy unĳnych.
83
Monachium, Kolonii/Bonn, Dortmundu, Zurychu i Londynu obsługiwane przez
5 linii lotniczych: Polskie Linie Lotnicze „LOT”, Dauair, Skandynawskie Linie
Lotnicze „SAS”, European Air Express, Lufthansa oraz dwie tanie linie WizzAir
i Ryanair. Ponadto Poznań posiada dwa stałe połączenia czarterowe oraz jedno
stałe połączenie prywatne4. Z krajowych połączeń Poznań utrzymywał tylko
linię lotniczą z Warszawą. Tygodniowo wykonywano 31 połączeń, obsługiwanych przez krajowego przewoźnika PLL LOT. Najwięcej pasażerów wybierało
połączenie z Warszawą oraz z Frankfurtem n/Menem.
Poznańskie lotnisko przyjęło w latach 2002–2005 w przylotach i odlotach blisko 1,3 mln. pasażerów. Ruch lotniczy wyniósł 59,2 tys. samolotów, w tym
26,3 tys. przylotów i odlotów samolotów General Aviation oraz ponad 2,8 tys.
samolotów w ruchu czarterowym.
84
ZMIANY POŁĄCZEŃ LOTNICZYCH NA LOTNISKU ŁAWICA
(GRUDZIEŃ)
Rok
Loty krajowe
Loty międzynarodowe
2002
Warszawa, Zielona Góra
Kopenhaga, Düsseldorf,
Frankfurt, Wiedeń
2003
Warszawa, Zielona Góra
Kopenhaga, Frankfurt, Wiedeń,
Monachium, Londyn, Kolonia
2004
Warszawa
Kopenhaga, Frankfurt, Wiedeń,
Monachium, Kolonia/Bonn
2005
Warszawa
Kopenhaga, Frankfurt,
Monachium, Kolonia/Bonn,
Dortmund, Zurych, Londyn
Źródło: Port Lotniczy Poznań–Ławica
Kontynuowano modernizację drugiego poznańskiego lotniska – wojskowego
w Krzesinach, realizowaną w ramach programu inwestycyjnego NATO w dziedzinie bezpieczeństwa (NSIP). Większość nakładów jest finansowana ze środków NATO (udział budżetu Państwa wynosi 20% kosztów). Zakończono prace przygotowujące lotnisko do obsługi wszystkich samolotów użytkowanych
przez jednostki NATO, w tym wielozadaniowych5.
1.4. Autostrada A2
W latach 2002–2006 wybudowano 253,7 km autostrady A26. W ramach jej
oddano do użytku:
® obwodnicę Poznania o długości 13,3 km, stanowiącą odcinek autostrady
A2 (od węzła Komorniki do węzła Krzesiny)7
® fragment autostrady A2 na odcinku węzeł Krzesiny – Września8 o długości
37,0 km
® fragment autostrady A2 na odcinku węzeł Komorniki – Nowy Tomyśl o długości 50,4 km.
W 2006 r. otwarto kolejny fragment autostrady A2 z Konina do Strykowa.
Autostrada A2 to obecnie 253,7 km odcinek drogi z Nowego Tomyśla przez Poznań, Konin do Strykowa. A2 jest autostradą płatną, z wyjątkiem obwodnicy
Poznania oraz nowego fragmentu Konin – Stryków. Trwają przygotowania do
realizacji kolejnych fragmentów autostrady, która docelowo połączy Świecko
na granicy niemieckiej z Terespolem na granicy białoruskiej.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Usługi przewozowe pasażerów w komunikacji miejskiej Poznania świadczy
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o., w której całość udziałów
posiada Miasto Poznań. Spółka świadczy te usługi na podstawie umowy zawartej z Miastem Poznań. Wielkość należności za wykonane usługi przewozowe
jest uzależniona od jakości i efektywności świadczonych usług, czego miernikiem są trzy wskaźniki: punktualność 9, stan czystości taboru i przystanków.
Komunikację miejską zapewnia 9010 dziennych i nocnych linii tramwajowych
oraz autobusowych o długości 946 km. W latach 2002–2005 przybyły 2 linie
autobusowe dzienne (nr 99 i nr 98), 3 nocne (nr nr 244, 247, 249). Jedna linia
tramwajowa nocna (nr 80) została wydłużona do Centrum Auchan przy ul.
Głogowskiej. Ponadto MPK uruchomił 4 linie podmiejskie: nr 101 (Dębiec – Ludwikowo), nr 107 (Dworzec Starołęka – Borowiec), nr 111 (Dworzec Śródka
– Przebędowo) i nr 188 (os. Jana III Sobieskiego – Przebędowo). Zmianie uległa także część tras i częstotliwość kursowania11, głównie linii autobusowych,
zarówno na wniosek zainteresowanych mieszkańców, jak i w celu poprawy
warunków i jakości dojazdów.
KOMUNIKACJA MIEJSKA W LATACH 2002–2005
Jedn.
miary
2002
2003
2004
2005
2002
=100
mln osób
225,8
197,4
204,8
224,5
99,4
Tramwajami
123,2
107,9
111,6
122,4
99,4
Autobusami
102,6
89,7
93,1
102,1
99,5
201
201
201
215
107,0
640
655
735
731
114,2
615
617
616
619
100,7
Tramwaje
317
320
321
327
103,2
Autobusy
298
297
295
292
98,0
82245
83370
83247
83932
102,1
Tramwaje
47123
47633
48205
49597
105,3
Autobusy
35122
35737
35042
34335
97,8
85,6
88,7
86,4
87,2
101,9
Tramwaje
80,0
82,0
78,8
79,3
99,1
Autobusy
91,6
95,9
94,7
95,7
104,5
77,9
80,1
78,8
77,5
99,5
Tramwaje
76,3
77,5
75,5
72,6
95,2
Autobusy
79,7
82,8
82,3
82,8
103,9
83,7
86,8
86,7
86,3
103,1
Tramwaje
82,5
88,6
88,4
89,0
107,9
Autobusy
84,6
85,4
85,2
83,6
98,8
Wyszczególnienie
Liczba przewiezionych pasażerów ogółem
Długość linii
km
Tramwajowych
Autobusowych
Stan taboru
szt.
Miejsca w wozach ogółem (stan na 31.12.)
Współczynnik gotowości technicznej
ogółem
Współczynnik wykorzystania taboru ogółem
Współczynnik punktualności ogółem
tys.
%
%
%
Źródło: MPK Sp. z o.o.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
85
86
Z usług komunikacji miejskiej skorzystało 952,5 mln pasażerów, a ich liczba
od 2003 r. systematycznie rośnie. Większość pasażerów korzysta z komunikacji tramwajowej (54,5%). Na koniec 2005 r. pasażerów obsługiwało 619 pojazdów, z tego 327 tramwajów i 292 autobusy. W latach 2002–2005 zakupiono
16 nowych i 46 używanych pociągów tramwajowych oraz 26 nowych i 9 używanych autobusów. Tramwaje używane pochodziły z Niemiec, a ich zakup był
podyktowany względami finansowymi. Średni wiek techniczny taboru tramwajowego wynosił 27 lat, pomimo zakupu w latach 2003–2004 nowoczesnych
14 niskopodłogowych tramwajów typu Combino. Stosunkowo dobrym stanem
technicznym charakteryzuje się tabor autobusowy; średni wiek tego taboru
wynosi 10 lat. Poza zakupami realizowano modernizację i remonty generalne
taboru. Z powodu złego stanu technicznego i wyeksploatowania skasowano
45 tramwajów oraz 48 autobusów.
W latach 2002–2005 wyremontowano ok. 16 km toru pojedynczego oraz
13,7 km sieci trakcyjnej i kablowej.
W latach 2002–2005 utrzymano system biletów „jednorazowych”, biletów
„okresowych” (komkarta) i „czasowych” oraz wprowadzoną w 1999 r. w komunikacji autobusowej możliwość zakupu biletów na określoną liczbę przystanków (do 10 przystanków i powyżej). W 2005 r. cena biletów na odległość do 10
przystanków wynosiła 1,90 zł, natomiast powyżej 10 przystanków 3,20 zł (wzrost
o 30% w porównaniu z 2002 r.). Cena biletów jednorazowych była zmieniana
corocznie. Znacznie rzadziej zmieniano natomiast ceny biletów okresowych.
Od 2004 r. podstawowymi biletami okresowymi są e-bilety (Komkarty)12. Na
koniec 2005 r. w Poznaniu działały 34 punkty sprzedaży, w których zamontowano 46 terminali do ładowania biletów okresowych Komkart.
W 2002 r. wprowadzono zmiany w systemie kontroli biletów za przejazd. Zrezygnowano z usług firmy Konsol i powierzono tę działalność spółce MPK, która
powołała własne służby kontrolne.
CENY JEDNORAZOWYCH BILETÓW NORMALNYCH
W LATACH 2002-2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002
=100
w zł
Bilet 10-minutowy
1,00
1,10
1,20
1,30
130,0
Bilet 30-minutowy
2,00
2,20
2,40
2,60
130,0
Bilet 60-minutowy
3,00
3,30
3,60
3,90
130,0
Bilet 90-minutowy
4,00
4,40
4,80
5,20
130,0
Źródło: MPK sp. z o.o.
W latach 2002–2005 realizowano szereg zadań inwestycyjno-remontowych,
które służyły podniesieniu poziomu funkcjonowania usług komunikacji miejskiej. Oddano do użytku nowoczesną myjnię tramwajową w zajezdni przy
ul. Głogowskiej, zmodernizowano tabor, sieć trakcyjną i tory tramwajowe (Rondo Starołęka, Rondo Śródko, pętla Miłostowo, Most Dworcowy, ul. Św. Marcin,
ul. Serbska, ul. Towarowa, ul. Grunwaldzka, ul. Głogowska, trasa PST). Wprowadzono system zapowiedzi fonicznej przystanków we wszystkich autobusach, co znacznie ułatwiło podróż osób niepełnosprawnych-niedowidzących.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Motoryzacja
Nakłady na zadania inwestycyjno-remontowe wyniosły ogółem 216,3 mln zł.
W 2005 r. Miasto Poznań pozyskało środki unĳne w kwocie 34,9 mln zł na
budowę: trasy tramwajowej od ul. Jana Pawła II do ul. Podgórnej13 (27,7 mln zł)
oraz zintegrowanego dworca autobusowego na os. Jana III Sobieskiego
(7,2 mln zł). Rozpoczęto także realizację dofinansowanego ze środków unĳnych projektu instalacji elektronicznych tablic informacyjnych w 7 węzłach
przesiadkowych o znaczeniu aglomeracyjnym14.
W latach 2002–2005 liczba zarejestrowanych w Poznaniu pojazdów samochodowych wzrosła w 2005 r. do 299,1 tys., tj. o 5,3% w stosunku do 2002 r., w tym
udział samochodów osobowych wynosi 71,2%. Nastąpił przyrost samochodów ciężarowych o 12,6%. Ponadto w 2005 r. na terenie miasta zarejestrowanych było 2.207 motorowerów. Wskaźnik motoryzacji wyniósł na koniec 2005 r.
373 samochody osobowe na 1000 mieszkańców, co plasuje Poznań na 2. pozycji w Polsce, za Warszawą.
STAN POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I MOTOCYKLI
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004*
2005
2002=100
Pojazdy samochodowe ogółem w tys. szt.
284,0
289,7
276,1
299,1
105,3
Samochody osobowe w tys. szt.
210,7
210,7
199,3
212,9
101,0
Samochody osobowe na 1000 mieszkańców
369
367
348
373
101,1
Samochody ciężarowe w tys. szt.
59,5
64,8
63,8
67,0
112,6
Motocykle w tys. szt.
7,5
7,7
6,6
7,0
93,3
* spadek liczby pojazdów w każdej kategorii w 2004 r. spowodowany był nowym systemem rejestracji pojazdów
Źródło: Wydział Komunikacji
4. Drogownictwo
4.1. Drogi
W 2005 r. długość dróg w Poznaniu wynosiła ogółem 1.119 km15, w tym ulic
o nawierzchni twardej 855 km. Ponadto w gestii ZDM znajdują się 334 obiekty
mostowe16. Pozostałe obiekty znajdują się w gestii Polskich Kolei Państwowych
i Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego.
W 2005 r. Zarząd Dróg Miejskich zarządzał m.in. 242 skrzyżowaniami z sygnalizacją świetlną, 28 tys. znaków drogowych, 450 tablicami drogowskazowymi,
42,2 tys. punktów świetlnych, 1875 miejscami parkingowymi strzeżonymi,
6,9 tys. miejsc postojowych w SPP.
W Poznaniu działa komputerowy system wspomagania zarządzania siecią
ulic. Jego celem jest ciągła kontrola utrzymania stanu technicznego podstawowego układu infrastruktury drogowej w celu niedopuszczenia do jego dekapitalizacji. Umożliwia on także optymalizację układu ulicznego dla potrzeb komunikacji publicznej, w tym m.in. planowanie i wyznaczanie tras komunikacji
miejskiej w sposób umożliwiający efektywne i sprawne przenoszenie ruchu,
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Motoryzacja
87
4. Drogownictwo
88
odciążając odcinki remontowane lub zagrożone zniszczeniem. Częścią systemu jest komputerowa baza ewidencji dróg17 i obiektów inżynierskich oraz
przebiegu wszystkich linii autobusowych i lokalizacji przystanków, naniesiona
na mapy geodezyjne miasta.
Poznań posiada także Centrum Sterowania Ruchem Ulicznym, które na bieżąco monitoruje i steruje cyklami sygnalizacji świetlnej na najważniejszych
skrzyżowaniach18. W 2002 r., na kieleckich VIII Międzynarodowych Targach
Budownictwa Drogowego Autostrada–Polska, Miasto Poznań otrzymało nagrodę „Polskie drogi XXI” za wdrożenie tych dwóch systemów.
W latach 2002–2005 w ramach utrzymania infrastruktury drogowej wykonywano frezowanie ulic, placów oraz drobne prace o charakterze doraźnym, zapobiegające przedwczesnemu niszczeniu dróg i zwiększające bezpieczeństwo
ruchu, a także bieżące prace remontowe obiektów mostowych. Z zakresu inżynierii ruchu realizowano naprawy bieżące urządzeń bezpieczeństwa ruchu,
celem poprawy zabezpieczenia przed wtargnięciem pieszych na ulicę i poprawy płynności ruchu pojazdów.
W celu podniesienia funkcjonalności układu drogowego, szczególnie przy
wzrastającym natężeniu ruchu samochodowego, realizowano zadania związane z budową i modernizacją dróg, obiektów inżynierskich oraz sygnalizacji świetlnych. W latach 2002–2005 oddano do użytku ul. Nowe Zawady,
nowy most św. Rocha i wiadukt im. Narutowicza, oraz zmodernizowano
most Królowej Jadwigi. W ramach modernizacji głównych ulic pobudowano
infrastrukturę drogową w rejonie Marcelina, zrewitalizowano ul. Półwiejską,
zmodernizowano odcinki ulic: Głogowska, Księcia Mieszka I, Majakowskiego i Główną. Zmodernizowano 75 ulic lokalnych i peryferyjnych, uruchomiono nową sygnalizację świetlną na 22 skrzyżowaniach i przejściach dla
pieszych. W 2005 r. rozpoczęto przebudowę ul. Polskiej na odcinku od ul.
Dąbrowskiego do ul. Bukowskiej oraz realizację projektu przebudowy obiektów inżynierskich w ciągu dróg krajowych nr 5 i 1119, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Kolejnym projektem
współfiansowanym ze środków UE była budowa zintegrowanego systemu
sterowania ruchem na ul. Grunwaldzkiej. W 2006 r. ze środków unĳnych
rozpoczęto także przebudowę ul. Głogowskiej20.
W ramach Systemu Informacji Miejskiej oznakowano miejsca i obiekty zabytkowe oraz ustawiono znaki kierujące osoby piesze i kierowców do obiektów
użyteczności publicznej, najważniejszych obiektów zabytkowych i miejsc pamięci narodowej oraz punktów usług ogólnodostępnych (np. Taxi, WC). Kontynuowano program likwidacji barier architektonicznych dla osób niepełnosprawnych.
W latach 2002–2005 powstało w Poznaniu 15,2 km ścieżek rowerowych
na ul.: Serbska, Witosa, Niestachowska, Zamenhofa, Jana Pawła II, Piłsudskiego, Żegrze i Chartowo. Ponadto przystosowano do ruchu rowerów skrzyżowania: Szelągowska–Garbary–Armii Poznań oraz Szelągowska–Słowiańska–
–Wilczak. Na koniec 2005 r. długość ścieżek rowerowych na terenie miasta
wynosiła 57,3 km.
4.2. Oświetlenie ulic
W latach 2002–2005 na oświetlenie ulic poniesiono nakłady w wysokości
71 mln zł. W tym okresie kontynuowano akcję wymiany opraw oświetleniowych na energooszczędne. Na koniec 2005 r. w ciągach ulicznych miasta
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Drogownictwo
zainstalowanych było 42.220 punktów świetlnych, tj. o 626 więcej w porównaniu z 2002 r.
OŚWIETLENIE ULIC W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
ogółem
41.594
41.965
42.180
42.220
101,5
na 1 km dróg
37,3
37,5
37,6
37,7
101,1
Zużycie energii elektrycznej na oświetlenie
dróg w MWh
34.163
29.829
29.440
32.616
95,5
Liczba punktów świetlnych
4.3. Parkowanie
Istotnym problemem wobec wzrastającego zatłoczenia ulic jest niewystarczająca liczba miejsc parkingowych, szczególnie w Śródmieściu i w rejonie MTP.
W celu poprawy sytuacji w centrum miasta, powstał wielopoziomowy parking
podziemny pod placem Wolności na 544 pojazdów. Parking wybudowany został w systemie BOT (buduj, eksploatuj, przekaż). Po 39-letnim okresie zarządzania obiektem parking przejdzie na własność Miasta.
Usprawnieniu parkowania pojazdów samochodowych służy działająca w centrum miasta Strefa Płatnego Parkowania (SPP). W 2004 r. do strefy włączono odcinki ulic, na których pobierano opłaty sezonowe, oraz rozszerzono ją
o ulice: Zieloną, część Strzeleckiej i Szymańskiego i Wysoką. Obecnie obszar
ten obejmuje teren ograniczony: korytem rzeki Warty, ulicami: Królowej Jadwigi, Towarowa i torami kolejowymi od Mostu Dworcowego do mostu kolejowego na Warcie oraz 13 odcinków ulic w centrum miasta21, na którym znajduje się około 7 tys. miejsc postojowych, w tym 145 miejsc dla inwalidów.
Strefa jest podzielona na 3 podstrefy: A, B, C o zróżnicowanych opłatach za
postój samochodu. Wypełnienie strefy wynosi: w podstrefie A – około 93%,
w podstrefie B – około 74%, w podstrefie C – około 47%. Opłaty za postój są
uiszczane w 259 parkomatach. W latach 2002–2005 r. wpływy za parkowanie wyniosły ok. 58 mln zł.
Od dnia 5 stycznia 2004 r. zaczęły obowiązywać zmiany w funkcjonowaniu
i zasadach płatnego parkowania na terenie miasta Poznania, wprowadzone
uchwałą Rady Miasta Poznania22 Nr 269 na mocy znowelizowanej ustawy
o drogah publicznych. Zmiany spowodowały m.in rozszerzenie obszaru strefy
o dotychczasowe ulice i odcinki ulic z sezonowymi płatnymi miejscami postojowymi (m.in. ulice wokół MTP) oraz zmianę opłat za parkowanie (we wszystkich podstrefach SPP opłaty uległy zmniejszeniu).
Na obrzeżach SPP funkcjonuje 9 parkingów buforowych, o łącznej liczbie
1.143 miejsc postojowych. Wyznaczone są również stanowiska postojowe zastrzeżone (komercyjne), tzw. „koperty”, w wydzielonych strefach na obszarze
całego miasta.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Zarząd Dróg Miejskich
89
Przypisy
PRZYPISY:
W czerwcu 2002 r. zamknięte zostały negocjacje z Unią Europejską dotyczące polityki transportowej. Uzyskano okresy przejściowe w transporcie kolejowym (do końca 2006 r.) i w kwestii
dostępności polskiej sieci drogowej dla najcięższych pojazdów (do końca 2010 r.). Obowiązujące nowe przepisy prawne (ustawy o ruchu kolejowym, drogowym, autostradach płatnych) oraz
znajdujące się w trakcie legislacji prawo lotnicze odpowiadają standardom unĳnym.
2
Transport Infrastructure Needs Assessment (TINA) – sieć ta obejmuje całość Transeuropejskich
Korytarzy Transportowych, przyjętych w ramach Konferencji na Krecie (1994) i w Helsinkach
(1997), oraz niektóre inne, podstawowe połączenia krajowe.
3
Rozbudowano płytę postoju samolotów o powierzchni 12,1 tys. m2 oraz zmodernizowano drogę startową (w tym wykonano remont generalny drogi o długości 1,8 km i wydłużono ją o 300 m),
wykonano zmianę organizacji i aranżacji wnętrza w strefie przejścia granicznego oraz zmianę
układu funkcjonalnego pomieszczeń służb i agencji lotniskowych: Biuro Odpraw Załóg, LMGW–
–Meteo, pokój dla pilotów, Biuro Agenta Holdingowego oraz pokój Dyżurnych Portu. W południowo-wschodniej części lotniska urządzono tymczasowe lądowisko dla śmigłowców, realizowano
budowę nowej drogi kołowania, modernizację terminala General Aviation, modernizację i rozbudowę ogrodzenia lotniskowego, zakupiono system 3-stopniowej kontroli bagażu VIVID oraz
taśmociągów.
4
Koncernu Volkswagen.
5
Według planów na lotnisku w Krzesinach będą stacjonować dwie eskadry wyposażone w najnowsze samoloty.
6
Wartość inwestycji wyniosła 5,1 mld zł i została sfinansowana ze środków inwestora Autostrady Wielkopolskiej SA i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, funduszu Phare,
ISPA/Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz pożyczki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
7
Zakres rzeczowy obejmował, poza częścią drogową, budowę 22 obiektów mostowych (w tym
17 na terenie miasta) znajdujących się w ciągu lub nad autostradą.
8
Który łączy się następnie ze zmodernizowanym odcinkiem Września – Konin.
9
Systematycznie zwiększały się wskaźniki punktualności (w latach 2002–2005 punktualność
wynosiła od 83,7% do 86,3%).
10
We wrześniu 2006 r. wprowadzono zmiany w siatce połączeń. M.in. uruchomiono 3 nowe
linie autobusowe: pośpieszną L (Dworzec Główny–Port Lotniczy Poznań–Ławica), nr 47 (ul. Boranta–Chwaliszewo) i nr 49 (Górczyn–os. Dębina).
11
M.in. wydłużano trasy oraz zwiększano pojemność taboru linii obsługujących osiedla peryferyjne, a także rejony, w których pobudowano nowe, duże obiekty handlowo-usługowe i kompleksy edukacyjne.
12
Komkarty zostały wprowadzone w Poznaniu w 2003 r.
13
Wykonano I etap trasy na odcinku do mostu św. Rocha.
14
Projekt obejmuje: 3 dworce autobusowe (Rataje, Śródka i Górczyn), pętlę autobusową Starołęka, 2 pętle tramwajowe (Starołęka i Sobieskiego) oraz węzeł przesiadkowy Ogrody.
15
Długość dróg łącznie drogami wewnętrznymi oraz bez kategorii i nazwy.
16
20 mostów na drogach, 68 wiaduktów i estakad nad drogami, 14 kładek dla pieszych,
35 tuneli przejść podziemnych oraz 197 przepustów.
17
W ramach systemu opracowano metodę oceny stanu jezdni ulic, która zawiera elementy
systemu oceny stanu nawierzchni.
18
System współpracuje z nowoczesnymi sygnalizacjami z akomodacją cykliczną, połączonymi
w systemy sterowania liniowego i obszarowego. Centrum Sterowania Ruchem Ulicznym jest
sukcesywnie rozbudowywane.
19
Zakończono pzebudowę mostu Przemysła I. Rozpoczęto także prace przygotowawcze do
realizacji przebudowy pozostałych obiektów (wiadukt Górczyński, wiadukt Franowo, wiadukt
Dolna Wilda).
20
Realizowany jest odcinek od autostrady A2 do strumienia Junikowskiego, kolejny od wiaduktu
Górczyńskiego do ul. Rawickiej jest przygotowywany.
21
Oraz ulice objęte płatnym parkowaniem, z znajdujące się poza granicami strefy (np. ulice
wokół MTP, w rejonie Rynku Jeżyckiego).
22
Uchwała nr XXXIV/269/IV/2003 z dnia 2 grudnia 2003 r.
1
90
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Infrastruktura
techniczna
ROZDZIAŁ
7
W Poznaniu zaopatrzenie w wodę i odbiór ścieków znajduje się w gestii spółki Aquanet SA1. Większościowym udziałowcem w spółce jest Miasto Poznań
(68,7% udziałów), pozostali udziałowcy to 9 miast i gmin: Luboń, Mosina,
Murowana Goślina, Puszczykowo, Swarzędz, Czerwonak, Suchy Las, Kórnik
i Brodnica, oraz uprawnieni pracownicy. Aquanet SA rozszerza zasięg swojej
działalności. Poza gminami z aglomeracji poznańskiej (9 gmin posiadających
udziały w spółce oraz Tarnowo Podgórne, Komorniki, Dopiewo i Rokietnica)
spółka zaopatruje w wodę mieszkańców części obszarów należących do gmin:
Kleszczewo i Obornik Wlkp2.
1.1. Zaopatrzenie w wodę
Miasto Poznań jest zaopatrywane w wodę z dwóch ujęć wodociągowych: infiltracyjnego Dębina i podziemnego Radzewice – Krajkowo3. Średnia wydajność ujęć wody wynosiła w 2005 r. 205 tys. m3 na dobę i w pełni pokrywa
zapotrzebowanie Miasta, także w okresach jej maksymalnego zapotrzebowania. Z sieci ogólnomiejskiej korzysta 98% ludności. Pozostali, zamieszkujący
rejony peryferyjne, wykorzystują ujęcia własne. Jakość wody po uzdatnieniu
w jednej z dwóch czynnych stacji uzdatniania wody (przy ul. Wiśniowej w Poznaniu oraz w Mosinie) jest dobra i nie odbiega od obecnie obowiązujących
norm. Pewne pogorszenie jakości wody występowało sporadycznie w miarę
oddalania się odbiorców od stacji uzdatniania, co związane jest ze zjawiskiem
wtórnych zanieczyszczeń spowodowanych złym stanem technicznym ogólnomiejskiej sieci wodociągowej, pobudowanej ponad 50 lat temu, w większości
wymagającej wymiany i modernizacji, oraz sieci rozprowadzającej wodę w budynkach. Długość sieci wodociągowej, znajdującej się w ewidencji Aquanetu,
wynosiła na koniec 2005 r. 1.378 km. Większość rurociągów jest zbudowana
z rur żeliwnych (43%) oraz z tworzyw sztucznych PCV i PE (30%).
URZĄDZENIA WODOCIĄGOWE POZNANIA
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
Liczba ujęć wody
2
2
2
2
100,0
Średnia wydajność
w tys. m3/d
220
220
170
205
93,2
U R Z Ą D
M I A S T A
2002=100
P O Z N A N I A
91
URZĄDZENIA WODOCIĄGOWE POZNANIA
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Liczba stacji uzdatniania
wody
3
3
3
3
100,0
Wydajność w tys. m3/dobę
190
190
214
177
93,2
Długość sieci wodociągowej
ogółem w km
w tym:
1289
1352
1370
1378
106,9
magistralna
213
216
216
216
101,4
rozdzielcza
768
828
846
853
111,1
Źródło: Aquanet SA
92
W latach 2002–2005 notowano dalszy spadek zapotrzebowania na wodę we
wszystkich grupach odbiorców. Zużycie wody zmniejszyło się ogółem o 10,4%,
w tym w grupie gospodarstw domowych o 3%, a przemysłu o 10,3%. Spowodowane to było działaniami prooszczędnościowymi i racjonalizacją zużycia
wody u wszystkich odbiorców. Od kilkunastu lat tendencja ta jest stała i występuje we wszystkich dużych ośrodkach miejskich.
ZUŻYCIE WODY W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Zużycie wody ogółem w tys. m3/dobę
w tym, m.in.:
106
102
97
95
89,6
gospodarstwa domowe
72,5
70
66
65
89,7
przemysł
13,4
13
13
13
97,0
Udział procentowy ludności korzystającej
z sieci wodociągowej
96,6
96,6
96,7
98
X
W latach 2002–2005 zrealizowano nakłady inwestycyjno-remontowe na infrastrukturę wodociągową w wysokości 131,5 mln zł. Były one finansowane
ze środków własnych spółki oraz z budżetu miejskiego (dofinansowanie inwestycji z udziałem ludności). W ramach tych środków realizowano budowę
magistral i sieci wodociągowych, prace modernizacyjne na ujęciach i stacjach
uzdatniania wody oraz budowę studni publicznych. Ponadto w ramach rekompensaty na zmniejszenie wydajności ujęcia wody Dębina z powodu budowy
obwodnicy autostradowej Poznania, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad sfinansowała budowę pompowni wody rzecznej, rurociągów i stawów
infiltracyjnych na ujęciu wody Słowiniec – Krajkowo oraz II nitki magistrali
wodociągowej Koronna-zbiorniki Morasko. Dodatkowo w ramach inwestycji lokalnych z udziałem ludności prowadzono budowę sieci wodociągowej na osiedlach peryferyjnych.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1.2. Kanalizacja miejska i oczyszczanie ścieków
Miasto Poznań posiada sieć kanalizacyjną mieszaną: w części centralnej starą
sieć ogólnospławną, a w nowych rejonach sieć typu rozdzielczego: sanitarną
i deszczową. System kanalizacji miejskiej obsługuje 98% mieszkańców. Pozostali zamieszkują tereny nieskanalizowane.
KANALIZACJA W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
2
2
2
2
100,0
przepustowość w tys. m /dobę
240
218
146
144
60,0
Długość sieci kanalizacyjnej ogółem
w km
940
945
947
952
101,3
429
459
422
467
108,9
324
406
405
479
147,8
BZT5 w gO2/m3
10
14
4
4
40,0
zawiesina w g/m3
12
19
11
5
41,7
liczba
3
Dopływająca ilość zanieczyszczeń
do oczyszczalni ścieków:
BZT5 w gO2/m3
zawiesina w g/m
3
Wypływająca ilość zanieczyszczeń
z oczyszczalni ścieków:
W Poznaniu do kanalizacji miejskiej jest odprowadzanych około 82% wytworzonych ścieków. Ilość zrzucanych ścieków systematycznie spada (o 9,8% w porównaniu do 2002 r.), głównie z powodu malejącego zużycia wody, przede
wszystkim przez gospodarstwa domowe, których udział w ilości zrzucanych
ścieków wynosi ponad 60%. W 2005 r. system kanalizacji miejskiej przyjął
95,3 tys. m3/dobę ścieków. Wszystkie ścieki są oczyszczane mechanicznie,
a część biologicznie. Oczyszczanie ścieków odbywa się w dwóch podstawowych oczyszczalniach: mechaniczno-biologicznej Centralnej Oczyszczalni
Ścieków (COŚ) w Koziegłowach oraz w mechanicznej4 Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków (LOŚ) przy ul. Serbskiej, o łącznej przepustowości na koniec
2005 r. 144 tys. m3/dobę.
ZRZUT ŚCIEKÓW KANALIZACJĄ MIEJSKĄ W POZNANIU
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Zrzut ścieków kanalizacją miejską
ogółem w tys. m3/dobę, w tym m.in.
105,9
101,5
98,3
95,5
90,2
gospodarstwa domowe
69,0
64,9
62,8
60,8
88,1
przemysł
16,5
17,0
17,0
16,3
98,8
Udział % ludności korzystającej
z sieci kanalizacyjnej
96,7
96,9
97,0
98,4
101,8
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Oczyszczalnie ścieków:
93
2. Energia
W 2005 r. długość sieci kanalizacyjnej wynosiła 952 km (sieć ogólnospławna
i sanitarna, bez deszczowej), tj. o 12 km więcej niż w 2002 r. W latach 2002–
–2005 zrealizowano nakłady inwestycyjno-remontowe na infrastrukturę kanalizacyjną w wysokości 225 mln zł. Były one finansowane ze środków spółki,
budżetu miejskiego oraz funduszy unĳnych. Realizowano budowę kolektorów
sanitarnych i deszczowych5, sieci kanalizacyjnej sanitarnej i deszczowej6, lokalne pompownie ścieków, modernizację przepompowni ścieków na Garbarach. Ze środków funduszu ISPA (obecnie Funduszu Spójności) rozpoczęto
realizację projektu rozbudowy systemu głównych kolektorów sanitarnych odprowadzających ścieki do poznańskich oczyszczalni z ich modernizacją7 i rozbudową kanalizacji na terenie gminy Tarnowo Podgórne.
2. Energia
94
2.1. Elektroenergetyka
Poznań korzysta w 80% z energii elektrycznej dostarczanej przez krajowy
system elektroenergetyczny, głównie z zespołu elektrowni Pątnów – Adamów
– Konin oraz z elektrowni Dolna Odra w pobliżu Szczecina. Lokalnym źródłem
zasilania są 2 elektrociepłownie (Poznań – Karolin, Poznań – Garbary). Jedynie niewielka część energii elektrycznej (ok. 1,3%) pochodzi ze źródeł odnawialnych i niekonwencjonalnych. Poznański system elektroenergetyczny
obejmuje 1,7 tys. stacji energetycznych wysokich i średnich napięć, ponad
2 tys. stacji transformatorowych, 14 rozdzielni sieciowych oraz 5,3 tys. km linii
energetycznych wysokich, średnich i niskich napięć. System obsługuje ponad
263 tys. odbiorców, którzy zużywają 1,7 TWh energii elektrycznej rocznie. Największymi odbiorcami są: przemysł (47%) oraz gospodarstwa domowe (26%).
Pomimo wzrastającej liczby odbiorców energia elektryczna jest dostarczana
w ilości w pełni pokrywającej zapotrzebowanie. W 2005 r. gospodarstwa domowe zużyły 490 GWh energii elektrycznej.
W latach 2002–2005 zwiększyła się liczba odbiorców (ogółem o około 5%,
w grupie gospodarstw domowych o 6%). Wzrastało zużycie energii elektrycznej (o 8,4% w gospodarstwach domowych).
ELEKTROENERGETYKA W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Sieć elektroenergetyczna w km
5308
5323
5337
5343
100,7
Odbiorcy w gospodarstwach domowych w tys.
221,1
229,9
232,1
234,3
106,0
Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach
domowych w GWh
451,9
490,8
484,8
490,0
108,4
Źródło: Enea SA
Szacuje się, że nakłady inwestycyjne poniesione w latach 2002–2005 przez
spółkę Enea S.A. na rozbudowę sieci i urządzeń elektroenergetycznych na terenie Poznania wyniosły 124 mln zł. W okresie tym pobudowano i zmodernizowano stacje GPZ (Jeżyce, Pogodno i Piątkowo) i SN/nn, sieć energetyczną
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Energia
2.2. Gazownictwo
Zasilanie Poznania w gaz realizowane jest z krajowego systemu gazowniczego, poprzez gazociąg wysokiego ciśnienia podłączony do magistrali Krobia
– Śrem – Poznań – Piła – Szczecin w rejonie Janikowa (gaz wysokometanowy)
i ze złóż gazu zaazotowanego zlokalizowanych na terenie woj. wielkopolskiego (rejon Grodziska, Stęszewa, Nowego Tomyśla, Zaniemyśla, Góry, Rawicza,
Jarocina i Międzychodu) przez centralny węzeł w Krobi, oraz przez system
urządzeń gazowniczych na terenie miasta, obejmujący 57 stacji redukcyjno-pomiarowych oraz ponad 1.200 km sieci gazowniczej średniego i niskiego ciśnienia. W pobliżu Poznania, w rejonie Kaźmierza, Murowanej Gośliny i Kiszkowa, przebiega tranzytowy gazociąg jamalski.
W mieście 89% ludności korzysta z sieci gazowej. System dostarcza gaz 215 tys.
odbiorcom, wśród których ponad 97% stanowią gospodarstwa domowe. W tej
grupie odbiorców występuje także największe zużycie gazu – prawie 80%,
a średnie zużycie na odbiorcę wynosi 950 m3/rok. W ostatnich latach systematycznie zwiększało się zużycie gazu. Coraz więcej odbiorców indywidualnych wykorzystuje gaz do ogrzewania pomieszczeń, a odbiorcy zbiorowi w coraz szerszym zakresie realizują przedsięwzięcia polegające na przestawianiu
swoich kotłowni z węgla na gaz ziemny8. Pomimo zwiększonego popytu na
gaz sieciowy nie występują problemy z jego dostawami9.
GAZOWNICTWO PRZEWODOWE W POZNANIU
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Długość sieci gazowej rozdzielczej w km
1775
1844
1910
1960
110,4
Zużycie gazu w gospodarstwach domowych ogółem
w tys. m3/rok
166
186
164
165
99,4
Liczba odbiorców gazu w gospodarstwach domowych w tys.
206,2
191,8
209,8
212,0
102,8
Źródło: WSG Sp. z o.o.
W latach 2002–2005 nakłady inwestycyjno-remontowe WSG wyniosły około
69 mln zł, w ramach których prowadzono modernizację i rozbudowę sieci gazowej oraz stacji redukcyjnych gazu oraz prowadzono remonty sieci na terenie całego miasta.
2.3. Ciepłownictwo
Dostarczaniem ciepła do sieci miejskiej zajmuje się spółka Dalkia Poznań SA10.
W lutym 2002 r. Rada Miasta Poznania zatwierdziła umowę sprzedaży przez
Miasto Poznań, dotychczasowego jedynego właściciela spółki, 51% udziałów
spółki francuskiej firmie Dalkia Termika SA. Obecnie Dalkia posiada 79,28%
akcji, Miasto Poznań 20,64%, a uprawnieni pracownicy 0,08%.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
na terenie miasta, w tym linię kablową 110 kV Pogodno–Jeżyce, oraz Centrum
Kopertowania i Emisji Rachunków.
95
2. Energia
Od 2002 r. spółka podejmuje działania celem pozyskania nowych odbiorców
poza dotychczasowym zasięgiem działalności. Ich efektem było przejęcie zarządzania energią cieplną w 5 miastach. Obecnie Dalkia Poznań SA obsługuje
Poznań oraz gminy: Swarzędz, Murowana Goślina, Czerwonak, Buk, Trzcianka,
Pniewy, Żnin i Świebodzin. Miasto Poznań zasilane jest poprzez 2 scentralizowane elektrociepłownie11: EC-Karolin i EC-Garbary oraz 117 kotłowni lokalnych. Moc źródeł ciepła wyniosła na koniec 2005 r. 1.043 MW. Największą grupę odbiorców energii cieplnej stanowią gospodarstwa domowe (70% udziału
w zużyciu ogółem), a wśród nich wielorodzinne budownictwo mieszkaniowe.
Całkowite zużycie energii cieplnej dostarczanej przez miejską sieć cieplną wyniosło w 2005 r. 6,5 tys. TJ. W latach 2002–2005 nastąpił spadek zużycia ciepła w gospodarstwach domowych (o 5,9%), wzrosło natomiast zużycie w grupie odbiorców komercyjnych (szczególnie handel, usługi).
96
CIEPŁOWNICTWO – DALKIA POZNAŃ SA
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Moc źródeł ciepła ogółem w MW
1.118
1.118
1.127
1.043
93,3
Liczba kotłowni lokalnych ogółem
(szt.)
74
98
117
117
158,1
Długość sieci cieplnej w km
379
400
415
419
110,6
Zapotrzebowanie na ciepło w MW
1.044
1.070
1.092
1.043
99,9
Zużycie ciepła ogółem w tys. GJ
w tym:
6.598
6.776
6.417
6.502
98,5
gospodarstwa domowe
4.847
4.596
4.595
4.559
94,1
Źródło: Dalkia Poznań SA
Długość sieci cieplnej wyniosła na koniec 2005 r. 419 km, tj. więcej o 40 km
w porównaniu z 2002 r. W latach 2002–2005 nakłady inwestycyjno-remontowe spółki wyniosły blisko 90 mln zł, w ramach których realizowano zadania
związane z rozbudową i podniesieniem sprawności systemu ciepłowniczego,
w tym m.in. wymianę starych odcinków sieci cieplnej na nowe zbudowane
z rur preizolowanych, poprawę wytwarzania ciepła w ciepłowniach i kotłowniach, wymianę węzłów cieplnych na nowe o wyższej skuteczności regulacji
hydraulicznej, budowę przepompowni sieciowej umożliwiającej w okresach
szczytowych zasilanie dużych osiedli mieszkaniowych, oraz rozbudowę sieci
cieplnej celem pozyskania nowych odbiorców. W 2002 r. zakończono realizację programu likwidacji lub modernizacji, kotłowni lokalnych opalanych węglem i uciążliwych dla środowiska naturalnego.
Od 2002 r. Poznań posiada plan zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe, opracowany wspólnie z największymi poznańskimi przedsiębiorstwami energetycznymi. Plan zakłada uznanie gospodarki skojarzonej za
istotny element polityki Miasta pozwalający na obniżenie emisji CO2 i zmniejszenie zużycia energii pierwotnej nieodnawialnej, nadanie priorytetu zaopatrzeniu w gaz (przewodowy lub płynny) na obszarach nie objętych zasilaniem
w ciepło scentralizowane, propagowanie rozwiązań prooszczędnościowych,
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
wspieranie rozwoju źródeł energii odnawialnej (szczególnie na obszarach
o małej gęstości zabudowy).
W założenia programu wpisują się realizowane w latach 2002–2005 lokalne
programy zaopatrzenia w energię cieplną, zakładające zmniejszenie emisji
zanieczyszczeń z procesu stacjonarnego spalania i przebudowę lokalnego
systemu ciepłowniczego. Należą do nich: program uciepłownienia Wildy oraz
rozpoczęte w 2005 r. dwa programy: „Czysty Łazarz” i „Czyste Jeżyce”. Zakładają one likwidację kotłowni olejowych i gazowych oraz podłączenie ich
odbiorców do sieci.
3.1. Telekomunikacja
W latach 90. w Poznaniu nastąpił dynamiczny rozwój usług telekomunikacyjnych. Liczba łączy głównych telefonii stacjonarnej zwiększyła się o ponad
40%, osiągając na koniec 2004 r. poziom 398,3 tys.12 Wskaźnik telefonizacji,
określający dostępność telefonii stacjonarnej, w gospodarstwach domowych
wyniósł 90%. Poza usługami powszechnymi, poznańscy operatorzy stacjonarni oferują coraz szerszy zakres usług specjalistycznych, m.in.: pocztę głosową, infolinię, ISDN, transmisję danych i dzierżawę łączy, komutowany dostęp
do Internetu, usługi pracy grupowej.
W ostatnich latach w Poznaniu nastąpił dynamiczny rozwój telefonii komórkowej. Szacuje się, że ponad 2/5 poznańskich gospodarstw domowych posiada przynajmniej 1 telefon komórkowy (w tym prawie 15% dzieci do 16 roku
życia). W mieście znajdują się węzły dostępowe wszystkich trzech operatorów sieci komórkowych działających w Polsce. Są dostępne wszystkie usługi
dodatkowe świadczone przez sieci komórkowe, w tym serwisy informacyjne,
GPRS, SMS oraz MMS.
Na poznańskim rynku działają także operatorzy telekomunikacyjni wykorzystujący fale radiowe poprzez naziemną i/lub satelitarną sieć stacji nadawczo-odbiorczych, świadcząc nie tylko usługi radiotelefonii przywoławczej i przenośnej, ale także coraz częściej stacjonarnej.
3.2. Usługi informatyczne
Ponad połowa gospodarstw domowych w Poznaniu posiada komputer osobisty, w tym 3/4 z dostępem do Internetu13. Przeciętnie z 1 komputera
w gospodarstwie domowym korzystają prawie 3,5 osoby. Główną barierą
w szerokim wykorzystywaniu przez mieszkańców i część firm Internetu są
zbyt wysokie koszty sprzętu komputerowego, oprogramowania i usług dostępowych (przy jednoczesnej niskiej przepustowości łączy modemowych
korzystających z połączeń komutowanych przez numery dostępowe). Do
grupy podlegającej w największym stopniu tzw. „wykluczeniu cyfrowemu”,
czyli pozbawionej korzyści płynących z rozwoju nowych technologii informacyjnych, należą niezamożni emeryci i renciści, osoby bierne zawodowo
i bezrobotne. Wysokie koszty sprzętu przy jednoczesnym szybkim postępie
technologicznym powodują, że większość sprzętu komputerowego wykorzystywanego przez gospodarstwa domowe i część firm jest przestarzała.
Dynamicznie rozwĳa się rynek usług informacyjnych, związany z transmisją
danych oraz dostępem do Internetu. Na rynku poznańskim działają najwięksi operatorzy oferujące te usługi. W Poznaniu znajdują się węzły dostępowe
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
97
98
wszystkich głównych sieci transmisji danych14. Ponadto w mieście jest zarejestrowanych prawie 2,3 tys. firm informatycznych świadczących głównie
usługi polegające na zarządzaniu i utrzymaniu systemów informatycznych,
działalność w zakresie oprogramowania oraz konserwacja i naprawa sprzętu komputerowego. Dwie poznańskie firmy informatyczne: integrator systemów informatycznych spółka Emax oraz QXL Poland Sp. z o.o. – zarządzająca
największym polskim portalem aukcyjnym Allegro, znalazły się na czołowych miejscach listy TOP200 dziennika ComputerWorld. W ostatnich latach
Poznań stał się znaczącym ośrodkiem komputerowo-sieciowym. W Poznaniu działa od 1994 r. największe obecnie centrum komputerowe w Polsce
– Poznańskie Centrum Superkomputerowo–Sieciowe (PCSS), dysponujące
8 superszybkimi komputerami obliczeniowymi (w tym 3 firmy Cray), które
jest także operatorem ogólnopolskiej sieci akademickiej POL-34/622 oraz
poznańskiej miejskiej sieci komputerowej POZMAN. Centrum dysponuje naziemnym szybkim łączem z Poznania do europejskiej sieci naukowej TEN – 155
(do węzła we Frankfurcie nad Menem), poprzez którą sieć miejska jest
podłączona bezpośrednim kanałem transmisyjnym do węzła w Nowym Jorku. Miejska Sieć Komputerowa POZMAN zbudowana została w technologii
światłowodowej o długości ponad 200 km i obejmuje obszar prawie całego
Poznania. Sieć dołączona jest do krajowej naukowej sieci szerokopasmowej
POL-34/622, posiada połączenia z najważniejszymi polskimi operatorami
telekomunikacyjnymi oraz szybkie łącze do europejskiej sieci naukowej
GEANT. POZMAN umożliwia instytucjom użyteczności publicznej, edukacyjnym, naukowym i biznesowym aktywne uczestnictwo w procesie budowy
społeczeństwa informacyjnego. Jest bazą do budowania zaawansowanych
usług cyfrowych dla potrzeb mieszkańców miasta, m.in.: Miejskiego Informatora Multimedialnego (prowadzony przez Urząd Miasta Poznania multimedialny system informacyjny o mieście i jego instytucjach15), Polskiego
Portalu Edukacyjnego (dla nauczycieli oraz uczniów i ich rodziców), publikacji multimedialnych16 i bibliotek cyfrowych z wykorzystaniem przeglądarki internetowej, technik transmisji strumieniowych, wykorzystywanych
m.in. przy transmisjach siecią Internet audycji radiowych.
Na rynku informacyjnym pojawiły się nowe formy usług świadczonych za
pośrednictwem Internetu (duże portale informacyjne, e-commerce, e-bank,
e-marketing, e-learning). W Poznaniu jest wdrażany projekt e-Poznań, którego
celem jest rozwój społeczeństwa informacyjnego.17
3.3. Usługi pocztowe
W latach 2002–2005 nastąpił dynamiczny rozwój infrastruktury pocztowej. Powstało 27 nowych placówek pocztowych. Wskaźniki liczby placówek na 100 tys. mieszkańców oraz na 100 km 2 zwiększyły się w stosunku do 2002 r. odpowiednio z 17,5 do 19,2 oraz z 38,7 do 48,9. Liczba
czynnych okienek nadawczo-odbiorczych zwiększyła się o 4,1%. Redukcji uległa liczba skrzynek pocztowych do 409 tj. o 4,7%. Rozmieszczenie placówek pocztowych było w miarę proporcjonalne do liczby obsługiwanych mieszkańców. Najwięcej placówek świadczących pełen zakres
usług pocztowych, zlokalizowanych jest w śródmieściu oraz na terenach
dużych osiedli mieszkaniowych.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
USŁUGI POCZTOWE W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Placówki pocztowe ogółem
101
107
109
128
126,7
na 100 tys. ludności
17,5
18,6
19,0
19,2
x
na 100 km2
38,7
40,9
41,7
48,9
126,4
Okienka
nadawczo-odbiorcze
291
295
293
303
104,1
Liczba rejonów doręczeń
327
319
378
398
121,7
Liczba doręczycieli
18
ogółem
398
406
408
413
103,8
na 10 tys. ludności
6,9
7,1
7,1
7,3
105,8
Liczba skrzynek pocztowych
429
419
405
409
95,3
Poznańskie urzędy pocztowe świadczyły pełen zakres usług pocztowych: usługi przewozowe, finansowo-bankowe, kurierskie (Pocztex), mailingowe (Direct
Mail, druki bezadresowe), prenumeratę pocztową oraz dodatkowo prowadziły
działalność handlową. Duże urzędy pocztowe świadczyły pełen zakres usług
nadawczo-odbiorczych, a mniejsze tylko nadawczych. Szacuje się, że w Poznaniu nadawano rocznie około 130 mln przesyłek pocztowych oraz 0,6 mln
przekazów pocztowych.
W latach 2002–2005 nakłady inwestycyjne Poczty Polskiej w Poznaniu wyniosły 146,5 mln zł i zostały przeznaczone głównie na adaptację i modernizację
punktów pocztowych.
PRZYPISY:
Do 2003 r. spółka działała pod nazwą Poznańskie Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o.
Przykładowo w 2005 r. Spółka pozyskała nowych klientów z gmin Kleszczewo (Tulce), Oborniki Wlkp. (Żerniki), Mosina (Wiórki i Czapury), Murowana Goślina (Uchorowo) oraz Suchy Las
(Biedrusko).
3
Spółka posiada także ujęcia w Długiej Goślinie, Gruszczynie, gminie Kórnik i Suchy Las, które
zaopatrują w wodę pozostałe gminy ościenne. Poznań pozostaje jednak największym odbiorcą
wody z udziałem 88% w poborze i 89% w zużyciu ogółem.
4
Z częściowym wspomaganiem chemicznym.
5
M.in. kolektor umultowski, kolektory górczyńskie, kolektor Strzeszyński, kolektor deszczowy
na os. Starołęka Mała.
6
M.in. dla Marcelina, na os. Chartowo.
7
Prace na terenie Poznania obejmowały budowę kolektora ogólnospławnego „a”, kolektora
w ul. Żarnowieckiej, kolektora prawobrzeżnego, modernizację systemu rurociągów tłocznych i przelewów na kanalizacji ogólnospławnej, modernizację Lewobrzeżnej Oczyszczalni
Ścieków oraz zagospodarowanie biogazu i termiczne suszenie osadów w Centralnej Oczyszczalni Ścieków.
8
Tendencja ta zmieniła się w ostatnim roku, gdyż z powodu coraz wyższej ceny gazu sieciowego, część odbiorców powraca do ogrzewania konwencjonalnego.
9
Problemem jest natomiast brak sieci gazowej w niektórych rejonach miasta.
10
Do 2002 r. działała pod nazwą Poznańska Energetyka Cieplna SA.
11
W 2004 r. Dalkia zakupiła 85% udziałów Zespołu Elektrociepłowni Poznańskich SA, których
własnością są elektrociepłownie Garbary i Karolin.
12
Z uwagi na zmianę sposobu przedstawiania przez TP SA wskaźników statystycznych, dane
1
2
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Poczta Polska
99
Przypisy
o gęstości telefonicznej są dostępne jedynie dla 2003 r. Wówczas wskaźnik gęstości telefonicznej liczony na 1000 mieszkańców wyniósł 504 abonentów. Jest to 1,8-krotnie więcej niż w woj.
wielkopolskim i 1,6-krotnie więcej niż w kraju (odpowiednio 283 i 311).
13
Według badań ankietowych przeprowadzonych przez Urząd Statystyczny w Poznaniu na zlecenie UM Poznania.
14
POLPAK-T (należąca do TPSA), ATMAN, Energis, Tel-Energo, Telbank, Internet Partners, Pro
Futuro, Telekomunikacji Kolejowej, POL-34/622 (ogólnopolska sieć łącząca regionalne sieci metropolitarne) oraz NASK.
15
W 2003 r. w ramach MIM-u uruchomiono pierwszy w Polsce system internetowego rejestrowania działalności gospodarczej.
16
Przykładem może być wykonanie w Poznaniu elektronicznej wersji najstarszej książki świata
Epos o Gilgameszu.
17
Szerzej o projekcie e-Poznań – patrz rozdz. I „Obsługa mieszkańców”.
18
Etaty.
100
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Warunki życia
mieszkańców
ROZDZIAŁ
8
W czerwcu 2006 r. Urząd Statystyczny w Poznaniu przeprowadził na zlecenie
Wydziału Rozwoju Urzędu Miasta Poznania badanie budżetów gospodarstw domowych. Badanie przeprowadzono na próbie 1.115 gospodarstw domowych.
Na podstawie badania możemy nakreślić obraz przeciętnego poznańskiego
gospodarstwa domowego. Utrzymywało się ono głównie z pracy: najemnej (co
drugie gospodarstwo domowe) oraz pracując na własny rachunek (co dziewiąte gospodarstwo domowe). Blisko 20% to gospodarstwa emerytów, a 5%
– rencistów. Gospodarstwa domowe utrzymujące się z innych niezarobkowych
źródeł utrzymania stanowiły 3% gospodarstw.
Ponad 60% spośród badanych to osoby pracujące, a blisko 40% to bierni zawodowo. Osoby bezrobotne stanowiły 2% badanych.
Co trzecia osoba (głowa gospodarstwa domowego) posiadała wykształcenie
wyższe, co druga – średnie i policealne, a co czwarta – zasadnicze zawodowe. Wykształcenie podstawowe posiadało 5% osób (ponad połowa to emeryci
– 45% i renciści –15%).
1.1. Dochody gospodarstw domowych
W czerwcu 2006 r. ponad połowa gospodarstw domowych dysponowała dochodem rozporządzalnym w przedziale od 1.601 zł do 3.500 zł. Były to głównie gospodarstwa domowe pracowników. Ponad 31% dysponowało dochodem
w przedziale 1.601 zł – 2.500 zł i tyle samo od 2.501 zł do 3.500 zł. Najwyższy dochód rozporządzalny osiągnęły gospodarstwa domowe utrzymujące się
z pracy na własny rachunek, spośród których blisko 1/3 osiągnęła dochód powyżej 4.700 zł (ponad 80% osiągnęło dochód powyżej 2.501 zł). Najniższy dochód rozporządzalny dotyczył gospodarstw domowych emerytów i rencistów
oraz utrzymujących się z niezarobkowych źródeł. Posiadały one dochód rozporządzalny do 2.500 zł (ponad 84% gospodarstw), spośród których co czwarte gospodarstwo domowe nie przekraczało dochodu do 1.100 zł. Występuje
silne powiązanie między zróżnicowaniem poziomu dochodu rozporządzalnego
w grupach społeczno-ekonomicznych a wielkością gospodarstw i ich składem.
W najlepszej sytuacji dochodowej znalazło się ponad 8% gospodarstw domowych, głównie pracujących na własny rachunek (co czwarte gospodarstwo),
w najgorszej – ponad 6% gospodarstw, głównie rencistów (28%) i utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (36%). Wielkość dochodu rozporządzalnego
wzrastała wraz z liczbą osób w gospodarstwie domowym. Najliczniejszą grupę o dochodzie powyżej 2.501 zł stanowiły gospodarstwa domowe 4- i więcej
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
101
osobowe (blisko 18%), natomiast gospodarstwa domowe 3-, 2-, i 1-osobowe
odpowiednio: 15%, 10%, 3%. Blisko 85% gospodarstw, które osiągnęły dochód powyżej 2.501 zł stanowiły osoby, które posiadały wykształcenie wyższe
oraz średnie i policealne.
102
1.2. Wydatki
W czerwcu 2006 r. poziom przeciętnych miesięcznych wydatków w gospodarstwach domowych ogółem w przeliczeniu na 1 osobę wyniósł 888,22 zł. Wielkość
wydatków – podobnie jak w przypadku dochodów – uzależniona była od grupy
społeczno-ekonomicznej i wykształcenia. Powyżej przeciętnej na osobę wydawano w gospodarstwach domowych pracujących na własny rachunek (o 26,4%),
posiadających wykształcenie wyższe (o 42,5%), średnie i policealne (o 20%) oraz
emerytów (o 4,7%), głównie z wyższym wykształceniem (o 22,9%).
Przeciętne miesięczne wydatki w gospodarstwach ogółem w czerwcu 2006 r.
wyniosły 2.287,97 zł, w tym w gospodarstwach:
® pracowników – 2.415,37 zł (tj. o 5,6% wyższe od przeciętnych)
® pracujących na własny rachunek – 3.348,07 zł (tj. o 46,3% wyższe od przeciętnych)
® emerytów – 1.612,46 (tj. o 29,5% niższe od przeciętnych)
® rencistów – 1.461,74 (tj. o 36,1% niższe od przeciętnych)
® utrzymujących się z innych niezarobkowych źródeł – 1.335,03 zł (tj. o 41,7%
niższe od przeciętnych)
Poznaniacy najwięcej wydawali na żywność (35% wydatków) i użytkowanie
mieszkania oraz nośniki energii (24%). Wydatki poniesione na transport i łączność stanowiły ponad 15% ogólnej kwoty wydatków. Pozostałe to wydatki na:
odzież i obuwie – 5%, zdrowie – 4,6%, higienę osobistą – 4,3%, edukację –
3,4%, turystykę i rekreację – 2%, kulturę – 1,7%.
Przeciętny poznaniak wydawał miesięcznie na użytkowanie mieszkania i nośniki
energii ponad 200 zł; najwięcej – około 245 zł w mieszkaniach najmowanych
lub podnajmowanych, w tym stanowiących własność gminy – 225 zł; najmniej
– 199 zł – posiadający mieszkania własnościowe, nieobciążone pożyczką.
Udział poszczególnych grup wydatków w przeliczeniu na 1 osobę w ogólnej ich
liczbie w różnych grupach społeczno–ekonomicznych wykazywał duże zróżnicowanie. Podobnie kształtowały się wydatki gospodarstw domowych utrzymujących się
z pracy zarówno najemnej, jak i na własny rachunek. Przeważały w nich wydatki na
odzież i obuwie, transport, łączność, turystykę i rekreację, kulturę i edukację. Mniej
natomiast wydawały na: żywność, zdrowie oraz użytkowanie mieszkania i nośniki
energii. Emeryci i utrzymujący się z innych niezarobkowych źródeł więcej wydawali na: żywność, użytkowanie mieszkania i nośniki energii, zdrowie, łączność, edukację; mniej – na: odzież i obuwie, transport, turystykę i rekreację, kulturę. Wśród
rencistów największy udział stanowiły wydatki na: użytkowanie mieszkania i nośniki energii, zdrowie, łączność, kulturę, higienę osobistą; mniejszy – na: żywność,
odzież i obuwie, transport, turystykę i rekreację, edukację.
1.3. Oszczędności i zadłużenia gospodarstw domowych
Potwierdza się teza, że przeciętny poznaniak żyje oszczędnie. Prawie każde gospodarstwo domowe zadeklarowało posiadanie jakichkolwiek oszczędności. Co
piąte – z powodu zabezpieczenia na starość i remont domu lub mieszkania, a co
dziesiąte z powodu zakupu domu lub mieszkania, kształcenia i pokrycia wydatków
konsumpcyjnych.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Wskaźniki jakości życia mieszkańców […]
Zadłużenie posiadało co drugie gospodarstwo, głównie na pokrycie wydatków
konsumpcyjnych, zakup i remont domu lub mieszkania (co trzecie gospodarstwo domowe) oraz zakup samochodu (co dziewiąte gospodarstwo domowe).
Zadłużenie z tytułu leczenia i kształcenia posiadało odpowiednio: 6% i 5% gospodarstw domowych. Około 2% gospodarstw domowych zadłużyło się, urządzając imprezy okolicznościowe, głównie wesela.
2. Wskaźniki jakości życia mieszkańców Poznania
W Poznaniu od 2002 r. bada się subiektywną ocenę mieszkańców na temat
jakości życia. Program „Wskaźniki jakości życia mieszkańców Poznania” realizowany jest na zlecenie Miasta przez Centrum Badania Jakości Życia
działające przy Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Program
ten zainicjowany został w celu usprawnienia działalności Urzędu Miasta,
poszerzenia kontaktów władz miejskich z mieszkańcami i uzyskania lepszego obrazu życia mieszkańców. Wskaźniki zawarte w badaniu wybrane
zostały w oparciu o badanie dokumentów zastanych, socjologiczne badania mieszkańców oraz konsultacje z ekspertami i przedstawicielami władz
miejskich.
Jak dotąd przeprowadzono cztery edycje badań: w 2002, 2003, 2004 i 2006 r.1,
za każdym razem na reprezentatywnej próbie mieszkańców Poznania około
600 osób pomiędzy 17 a 70 rokiem życia, z zastosowaniem techniki wywiadu
kwestionariuszowego. Program monitoruje 239 wskaźników prostych, składających się na 55 wskaźników zintegrowanych.
Do badania opinii mieszkańców wykorzystano skalę Likerta, polegającą na
przedstawieniu pewnych sformułowań w 5-stopniowej skali i przypisaniu tym
sformułowaniom wartości od 1 do 5. W omawianych badaniach wartości (5)
przyporządkowano odpowiedź: zdecydowanie tak (bardzo zadowolony); (4)
– raczej tak (raczej zadowolony); (3) – trudno powiedzieć; (2) – raczej nie
(raczej niezadowolony), a wartości (1) odpowiedź: zdecydowanie nie (bardzo
niezadowolony).
W programie badań wskaźników jakości życia przyjęto, że wartość wskaźnika
(liczona jako średnia arytmetyczna) w następujący sposób przekłada się na
ocenę aspektów:
poniżej 2.25 – ocena bardzo zła
od 2.25 do 2.75 – ocena raczej zła
od 2.76 do 3.25 – ocena neutralna
od 3.26 do 3.75 – ocena raczej dobra
powyżej 3.75 – ocena bardzo dobra
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1.4. Wyposażenie gospodarstw domowych
W każdym gospodarstwie domowym znajdował się więcej niż jeden telewizor i telefon komórkowy (na 100 gospodarstw domowych odpowiednio:
146 i 166). Prawie w każdym była pralka automatyczna (94%) i chłodziarka
z zamrażarką (96%). Ponad 80% gospodarstw domowych posiadało telefon
stacjonarny, 3/4 – samochód osobowy. W co drugim gospodarstwie znajdował się komputer z dostępem do Internetu oraz odtwarzacz DVD. Na 100
gospodarstw domowych jedynie 14 posiada zmywarkę. Garażem dysponuje co piąte gospodarstwo.
103
Ikony użyte do oceny aspektów:
J
Ocena pozytywna
K
Ocena neutralna
L
Ocena negatywna
Ikony użyte do oceny tendencji zmian:
104
C
Poprawa sytuacji
I
Bez zmian
D
Pogorszenie sytuacji
2.1. Własna sytuacja życiowa
Prawie 2/3 poznaniaków jest zadowolonych z własnej sytuacji życiowej. W ostatnich badaniach poznaniacy najlepiej ocenili swoje relacje z kolegami i przyjaciółmi (średnia ocena 4,03), miasto ogólnie (3,91) i swoją sytuację rodzinną
(3,86). Ocenę dobrą uzyskały aspekty: sytuacja mieszkaniowa (3,74), sposób
spędzania czasu wolnego (średnia ocena 3,65), stan zdrowia (3,63), poziom
wykształcenia (3,50) i bezpieczeństwo osobiste (3,48). Mieszkańcy Poznania
najmniej zadowoleni są z własnej sytuacji materialnej (2,89). W 2004 r. większość elementów nie zmieniła w sposób istotny swoich wartości w stosunku do
roku 2003, jedynie w przypadku oceny własnej pozycji społecznej i sytuacji materialnej widoczny jest w miarę istotny spadek wartości wskaźników.
ZADOWOLENIE Z POSZCZEGÓLNYCH ASPEKTÓW
ORAZ OGÓLNA OCENA WŁASNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ
2002
2003
2004
1. Twoja pozycja społeczna
3,43
3,41
3,26
2. Twój poziom wykształcenia
3,62
3,63
3,50
3. Twój stan zdrowia
3,62
3,61
3,63
4. Twoja sytuacja rodzinna
3,88
3,85
3,86
5. Twoje warunki mieszkaniowe
3,83
3,68
3,74
6. Twoi koledzy i przyjaciele
4,06
3,97
4,03
7. Twoja sytuacja materialna
2,97
3,07
2,89
8. Twoje bezpieczeństwo osobiste
3,36
3,44
3,48
9. Twoje spędzanie czasu wolnego
3,60
3,63
3,65
10.Twoje miasto
4,20
3,90
3,91
Ogólna ocena własnej sytuacji
życiowej
3,66
3,62
3,59
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
J
I
Źródło: Centrum Badania Jakości Życia
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Ogólnie poznaniacy oceniają swoją sytuację życiową raczej dobrze (średnia
ogólna z 2004 r. wynosi 3,59). Procent zadowolonych respondentów (61,5)
znacznie przewyższa procent niezadowolonych (13,1).
Mieszkańców Poznania pytano również o prognozę własnej sytuacji życiowej
za 5 lat. Respondenci uznali, że ich sytuacja powinna się poprawić prawie we
wszystkich aspektach, z wyjątkiem bezpieczeństwa osobistego i sytuacji materialnej – w tych aspektach zdaniem poznaniaków sytuacja nie zmienią się.
ORAZ OGÓLNA OCENA MIESZKANIA
2002
2003
2004
1. Wielkość mieszkania, liczba pomieszczeń
3,69
3,72
3,81
2. Stan techniczny (instalacje, ściany, podłogi,
okna)
3,51
3,60
3,77
3. Wyposażenie (łazienka, ubikacja,
ogrzewanie)
3,87
3,87
3,93
Ogólna ocena mieszkania
3,69
3,73
3,84
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
J
C
Poznaniaków pytano również o zadowolenie z budynku, w którym mieszkają.
Usytuowanie swojego domu w mieście pozytywnie ocenia 87% poznaniaków
(średnia – 4,05). Stan techniczny zamieszkiwanego budynku pozytywnie ocenia prawie 3/4 poznaniaków (średnia – 3,78). Z czystości i porządku w otoczeniu domu zadowolonych jest ponad 68% mieszkańców Poznania (średnia
3,74). W ostatnim badaniu ocena ogólna zamieszkiwanego budynku wzrosła
z 3,74 na 3,85 (ocena bardzo dobra).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2.2. Mieszkanie, dom, sąsiedztwo
W ostatnim badaniu prawie 4/5 respondentów wyraziło zadowolenie z wyposażenia swojego mieszkania (łazienka, ubikacja, ogrzewanie), prawie 3/4 pozytywnie ocenia wielkość swojego mieszkania i zadowolonych jest ze stanu
technicznego. Średnie oceny ww. aspektów wynoszą odpowiednio: 3,93; 3,81
i 3,77. Ogólna średnia ocena poznaniaków własnego mieszkania jest bardzo
wysoka, nastąpił tu istotny wzrost średniej ocen w stosunku do roku 2003
(z oceny raczej dobrej – 3,73 na bardzo dobrą – 3,84).
105
ORAZ OGÓLNA OCENA DOMU (BUDYNKU)
106
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
2002
2003
2004
1. Usytuowanie w mieście
4,10
3,97
4,05
2. Stan techniczny domu (dach, elewacja)
3,54
3,59
3,78
J
3. Czystość i porządek w otoczeniu domu
3,58
3,66
3,74
C
Ogólna ocena domu (budynku)
3,74
3,74
3,85
Respondenci wysoko ocenili możliwość dojazdu z miejsca zamieszkania do
pracy i po zakupy (średnia ocen 4,03). Prawie 67% ankietowanych poznaniaków wyraziło pozytywną opinię na temat warunków wypoczynku i rekreacji
w pobliżu domu (średnia 3,70). Z warunków zabawy dla dzieci poznaniacy są
raczej zadowoleni (ponad 56% pozytywnych opinii, średnia ocen 3,48).
Nieco ponad 62% mieszkańców pozytywnie ocenia kontakty i atmosferę wśród
sąsiadów (średnia ocen 3,63), ponad połowa poznaniaków zadowolona jest
z dbałości mieszkańców o czystość w pobliżu domu (średnia 3,45) i wzajemnej pomocy sąsiadów (średnia 3,47).
2.3. Miasto, komunikacja
Poznaniacy czują się bardzo związani ze swoim miastem. Prawie 90% mieszkańców (średnia 4,21) zadeklarowało przywiązanie do Poznania, ponad 67%
do zamieszkiwanego osiedla lub ulicy oraz dzielnicy.
Mieszkańcy Poznania ocenili również działania komunikacji miejskiej. Najwyżej ocenianym elementem jest tu punktualność pojazdów MPK (prawie 83%
pozytywnych ocen, średnia 3,86). Zadowolonych z częstotliwości kursowania
pojazdów MPK jest ponad 3/4 poznaniaków (średnia 3,77). Raczej dobrze respondenci ocenili wygodę jazdy (ponad 55% ocen pozytywnych) i czystość
w pojazdach (prawie połowa zadowolonych mieszkańców). Najmniej zadowoleni są poznaniacy z cen biletów (ponad 61% negatywnych opinii, spadek
średniej z 2,98 na 2,25).
Ogólna ocena komunikacji miejskiej jest raczej dobra. Spadek ogólnej średniej
z 3,43 na 3,33 w 2004 r. spowodowany jest większym niezadowoleniem z cen
biletów MPK.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
ORAZ OGÓLNA OCENA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ
2003
2004
1. Punktualność
3,66
3,84
3,86
2. Częstotliwość kursowania
3,62
3,74
3,77
3. Ceny biletów
2,84
2,98
2,25
4. Czystość wewnątrz pojazdów
3,01
3,23
3,29
5. Wygoda jazdy
3,20
3,35
3,46
Ogólna ocena komunikacji miejskiej
3,26
3,43
3,33
J
D
Kierowcy nie są zadowoleni z warunków komunikacji indywidualnej (samochodowej) w Poznaniu. Najniżej oceniają jakość i stan nawierzchni dróg (3/4 negatywnych ocen, średnia 2,01) oraz czas przejazdu przez miasto (ponad 69%
niezadowolonych, średnia 2,20). Ocenę raczej złą w ostatnim badaniu uzyskał
element łatwości dojazdu do celu (2,68). Sygnalizacja świetlna uzyskała ocenę przeciętną (3,08). Jedynie oznakowania drogowe poznaniacy ocenili raczej
dobrze (3,28). Ogólna ocena komunikacji indywidualnej, mimo niewielkiej poprawy w 2004 r., jest raczej zła i wynosi 2,65.
ORAZ OGÓLNA OCENA KOMUNIKACJI INDYWIDUALNEJ
(SAMOCHODOWEJ)
2002
2003
2004
1. Jakość i stan nawierzchni dróg
1,68
1,72
2,01
2. Czas przejazdu przez miasto
2,01
2,05
2,20
3. Działanie świateł sygnalizacyjnych
3,09
2,93
3,08
4. Łatwość dojazdu do celu
2,84
2,68
2,68
5. Znaki i oznakowania drogowe
3,50
3,15
3,28
Ogólna ocena komunikacji samochodowej
2,62
2,51
2,65
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
L
C
2002
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
107
Kolejny aspekt oceniany w badaniach jakości życia w Poznaniu to warunki komunikacji rowerowej. Poznaniacy ocenili ten aspekt w 2004 r. po raz drugi
i podobnie jak w 2003r., wyrazili w tej kwestii duże niezadowolenie. Warunki komunikacji rowerowej to jeden z gorzej ocenianych wskaźników jakości
życia. Najgorzej mieszkańcy oceniają liczbę parkingów rowerowych (ponad
95% niezadowolonych, średnia 1,34) i bezpieczeństwo ruchu (ponad 4/5 niezadowolonych, średnia 1,85). Ocenę bardzo złą uzyskały również jakość nawierzchni dróg (ponad 68% negatywnych opinii, średnia 2,19) i długość tras
rowerowych (ponad 3/4 niezadowolonych, średnia 2,02). Sygnalizacja świetlna i oznakowanie uzyskały ocenę raczej złą (średnia ocen 2,42). W stosunku
do poprzednich badań w 2004 r. nastąpił spadek poziomu ogólnej oceny warunków poruszania się po mieście rowerem (ze średniej 2,40 na 1,96).
ORAZ OGÓLNA OCENA KOMUNIKACJI ROWEROWEJ
108
2002
2003
2004
1. Długość tras rowerowych
—
2,47
2,02
2. Jakość nawierzchni dróg
—
2,49
2,19
3. Bezpieczeństwo ruchu
—
2,40
1,85
4. Sygnalizacja świetlna i oznakowanie
—
2,72
2,42
5. Parkingi rowerowe
—
1,95
1,34
Ogólna ocena komunikacji rowerowej
—
2,40
1,96
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
L
D
Omawiana dziedzina zawiera również ocenę warunków życia w Poznaniu. Poznaniacy bardzo dobrze oceniają możliwość wygodnego robienia zakupów,
możliwości kształcenia oraz korzystania z kin, teatrów i muzeów. Ocenę raczej dobrą uzyskały w 2004 r. elementy: możliwości spędzania czasu wolnego i wypoczynku, poruszania się po mieście, życia w czystym środowisku, korzystania z usług służby zdrowia i życia w bezpiecznym otoczeniu. Raczej źle
oceniono możliwość zarabiania pieniędzy i znalezienia dobrej pracy. Ogólnie
możliwości, jakie daje Poznań, podobnie jak w roku 2003, mieszkańcy ocenili
jako raczej dobre; średnia ocen w tym aspekcie wyniosła 3,41.
Poznaniacy wyrazili również swoją opinię na temat funkcjonowania urzędów
miejskich. Najwyżej ocenianym elementem jest uprzejmość urzędników, którą
poznaniacy oceniają raczej dobrze (ponad połowa zadowolonych, niezadowolony co ósmy mieszkaniec). Ocenę raczej dobrą, choć z nieco niższą średnią,
uzyskał także element dostępności i łatwość kontaktu z urzędnikami (ponad
44% pozytywnych, ponad 16% negatywnych ocen). Aspekt kompetencji urzędników uzyskał ocenę przeciętną (prawie 35% zadowolonych), podobnie jak
skuteczność załatwiania spraw (prawie 30% zadowolonych). Najniższą, raczej
złą ocenę, poznaniacy wystawili szybkości załatwiania spraw w urzędach (ponad 19% pozytywnych, ponad 43% negatywnych ocen, średnia 3,11). Ogólna
ocena działania urzędów w Poznaniu w 2004 r. plasuje się na poziomie przeciętnym, ze średnią 3,07, a więc podobnie jak w poprzednich badaniach.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
ORAZ OGÓLNA OCENA URZĘDÓW MIEJSKICH
2002
2003
2004
1. Dostępność, łatwość kontaktu
z urzędnikami
3,20
3,21
3,26
2. Skuteczność załatwiania spraw
3,15
3,08
2,93
3. Szybkość załatwiania spraw
2,72
2,83
2,65
4. Przygotowanie i kompetencja urzędników
3,22
3,15
3,11
5. Uprzejmość urzędników
3,26
3,27
3,40
Ogólna ocena urzędów miejskich
3,11
3,11
3,07
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
K
I
2.4. Zaangażowanie obywatelskie i poinformowanie mieszkańców
Głównym źródłem wiedzy mieszkańców Poznania na temat funkcjonowania Miasta jest telewizja (ponad 94% wskazań), w dalszej kolejności prasa i radio (po 88%
wskazań). Ulotki i broszury opracowywane przez UMP znalazły się na szóstym
miejscu (27,3% wskazań, spadek o 11% w porównaniu z 2003 r.), za znajomymi
i kampaniami plakatowymi. Miejski Informator Multimedialny w 2004 r. wskazało
18,5% respondentów, a więc o 3,7% więcej niż w roku 2003, a spotkania z radnymi i przedstawicielami Urzędu wskazało zaledwie 1,8% respondentów.
Ponad 63% mieszkańców codziennie lub prawie codziennie ogląda lokalne
stacje telewizyjne, niewiele mniej (prawie 62%) słucha poznańskich rozgłośni
radiowych, prawie 54% codziennie lub prawie codziennie czyta lokalną prasę.
Kontakt z kampaniami plakatowymi przygotowanymi przez Miasto zadeklarowało prawie 3/4 badanych poznaniaków, ponad połowa mieszkańców miała
kontakt z ulotkami UMP i miejskimi imprezami plenerowymi.
Pełność, wiarygodność i atrakcyjność materiałów informacyjnych opracowanych przez Urząd Miasta badani poznaniacy ocenili raczej dobrze (średnia
ogólna 3,42).
ORAZ OGÓLNA OCENA DZIAŁALNOŚCI INFORMACYJNEJ
URZĘDU MIASTA POZNANIA
2002
2003
2004
1. Pełna, wyczerpująca
3,32
3,30
3,45
2. Wiarygodna, prawdziwa
3,40
3,33
3,42
3. Interesująca, atrakcyjna
3,21
3,23
3,40
Ogólna ocena działalności
informacyjnej UMP
3,31
3,29
3,42
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
J
C
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
109
Gotowość zaangażowania w sprawy miejskie kształtuje się wśród poznaniaków na raczej niskim poziomie, z ogólną średnią ocen 2,40. Średnia ocena
chęci udziału w spotkaniu z przedstawicielami władz miejskich wynosi 2,76
(ocena przeciętna, prawie 1/4 wskazań). Gotowość udziału w pracach zespołu przygotowującego program rozwoju osiedla zadeklarował co piąty badany
(średnia 2,65). Gotowość kandydowania na radnego w najbliższych wyborach
wyraził zaledwie co dwudziesty poznaniak (średnia 1,78).
GOTOWOŚĆ ZAANGAŻOWANIA W SPRAWY MIASTA
110
2002
2003
2004
1. Wziąć udział w spotkaniach z władzami
miejskimi poświęconych ważnym problemom
mieszkańców
3,18
3,14
2,76
2. Wziąć udział w pracach zespołu
przygotowującego program rozwoju P. osiedla
3,08
2,94
2,65
3. Kandydować w najbliższych wyborach
na radnego Rady Miejskiej
1,89
2,01
1,78
Ogólna gotowość zaangażowania
w sprawy miasta
2,72
2,70
2,40
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
L
D
Gotowość poznaniaków do udzielenia pomocy potrzebującym (niepełnosprawnym, ubogim i bezdomnym, zaniedbywanym dzieciom) kształtuje się
na poziomie przeciętnym (średnia 2,80). Chęć niesienia pomocy deklaruje co
czwarty badany.
GOTOWOŚĆ NIESIENIA POMOCY POTRZEBUJĄCYM
2002
2003
2004
1. Uczestniczyć w pracach organizacji
społecznej pomagającej niepełnosprawnym
3,30
3,14
2,93
2. Wspierać pracą lub finansowo działania
fundacji pomagającej ubogim i bezdomnym
3,12
2,91
2,85
3. Pomagać w pracach świetlicy osiedlowej
zajmującej się dziećmi zaniedbywanymi
2,99
2,73
2,61
Ogólna ocena gotowości niesienia
pomocy potrzebującym
3,14
2,93
2,80
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
K
D
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2.5. Zdrowie i instytucje służby zdrowia
Według ostatnich badań dobrze swój stan zdrowia ocenia ponad 2/3 poznaniaków, źle co dziesiąty. Co dziewiąty respondent uznał, że jest bardziej od innych podatny na zachorowania, co dziesiąty badany zadeklarował, że częściej
niż inni odczuwa ból i inne dolegliwości. Ponad 10% badanych gorzej niż inni
znosi duży wysiłek fizyczny, a także gorzej radzi sobie ze stresem i obciążeniami psychicznymi. Ogólna średnia ocena własnego zdrowia poznaniaków
jest wysoka i wynosi 3,88.
2002
2003
2004
1. Jestem osobą bardziej niż inne podatną na
zachorowanie
3,75
3,85
3,85
2. Jestem osobą gorzej niż inne znoszącą duży
wysiłek fizyczny
3,69
3,82
3,87
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
J
3. Jestem osobą gorzej niż inne znoszącą stres
i obciążenia psychiczne
3,65
3,82
3,85
4. Jestem osobą częściej niż inne cierpiącą ból
i dolegliwości
3,77
3,83
3,94
Ogólna ocena własnego zdrowia
3,71
3,83
3,88
I
W 2004 r. co trzeci poznaniak uznał, że w ramach ubezpieczenia zdrowotnego uzyska niezbędne badania laboratoryjne i diagnostyczne (średnia 3,04).
Prawie 30% ankietowanych uznało, że w razie potrzeby uzyska odpowiednią
pomoc lekarza specjalisty. Ponad 27% badanych wyraziło przekonanie, że
w ramach ubezpieczenia zdrowotnego otrzyma odpowiednią pomoc medyczną w nocy.
Ogólna ocena dostępności usług medycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego kształtuje się na poziomie oceny przeciętnej (średnia zintegrowana
2,94). Osób zadowolonych i niezadowolonych z dostępności usług w ramach
ubezpieczenia zdrowotnego jest niemal tyle samo (około 30%).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
OCENA POSZCZEGÓLNYCH ASPEKTÓW
ORAZ OGÓLNA OCENA WŁASNEGO ZDROWIA
111
OCENA POSZCZEGÓLNYCH ASPEKTÓW ORAZ OGÓLNA
OCENA DOSTĘPNOŚCI USŁUG MEDYCZNYCH
112
2002
2003
2004
1. Mogę zaspokoić swoje potrzeby zdrowotne
2,77
3,08
2,76
2. Otrzymam odpowiednią pomoc medyczną
w nocy
3,21
3,40
2,94
3. Uzyskam odpowiednią pomoc lekarza
specjalisty
3,09
3,33
2,93
4. Mogę wybrać szpital, w którym będę
leczony
3,31
3,35
3,05
5. Uzyskam niezbędne badania laboratoryjne
i diagnostyczne
3,20
3,38
3,04
Ogólna ocena dostępności usług
medycznych
3,12
3,31
2,94
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
K
D
Najwyżej ocenianymi elementami usług medycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego w 2004 r. były: leczenie przez lekarza rodzinnego (ocena
bardzo dobra ze średnią 3,90) oraz badania laboratoryjne i diagnostyczne
(średnia 3,88). Raczej dobrze respondenci ocenili leczenie stomatologiczne,
leczenie przez lekarzy specjalistów i leczenie szpitalne. Ogólna ocena jakości świadczeń medycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego jest wysoka (średnia 3,85), mimo widocznego spadku w 2004 r. Ogólnie zadowolonych
ze świadczeń jest prawie 3/4 poznaniaków, niezadowolonych niecałe 10%.
OCENA POSZCZEGÓLNYCH ASPEKTÓW
ORAZ OGÓLNA OCENA ŚWIADCZEŃ MEDYCZNYCH
W RAMACH UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO
2002
2003
2004
1. Leczenie przez lekarza rodzinnego
4,00
4,00
3,90
2. Leczenie stomatologiczne
3,70
3,88
3,73
3. Leczenie przez lekarzy specjalistów
3,86
3,89
3,61
4. Leczenie szpitalne
3,84
3,80
3,61
5. Badania diagnostyczne, laboratoryjne
3,97
4,03
3,88
Ogólna ocena świadczeń medycznych
3,90
3,96
3,85
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
J
D
2.6. Bezpieczeństwo socjalne, obszary biedy
Niecałe 15% mieszkańców Poznania zadeklarowało kłopoty finansowe uniemożliwiające kupowanie niezbędnych produktów żywnościowych. Co piąty
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
mieszkaniec Poznania ma trudności z kupieniem niezbędnej odzieży i obuwia.
Trudności związane z wnoszeniem opłat za mieszkanie ma ponad 31% poznaniaków. Bardzo źle mieszkańcy ocenili swoje możliwości związane z kupnem
sprzętu RTV, AGD i mebli (kłopoty z kupnem tych towarów zadeklarowało ponad 67% respondentów). 81% poznaniaków nie stać na towary luksusowe
(samochód, zagraniczna wycieczka), ponad 80% mieszkańców nie ma możliwości oszczędzania i inwestowania. Ogólna ocena własnych możliwości finansowych poznaniaków w 2004 r. była raczej zła (średnia 2,46).
2002
2003
2004
1. Wnoszenie opłat związanych z mieszkaniem
(czynsz, energia)
2,94
3,08
2,96
2. Kupowanie niezbędnych produktów
żywnościowych
3,52
3,43
3,36
3. Kupowanie niezbędnej odzieży i obuwia
3,30
3,25
3,19
4. Kupowanie drogiego wyposażenia
(meble, sprzęt RTV, AGD)
2,37
2,31
2,03
5. Kupowanie luksusowych towarów
(samochód, wycieczki)
1,96
1,94
1,60
6. Oszczędzanie i inwestowanie
2,02
2,00
1,60
Ogólna ocena własnych możliwości
finansowych
2,68
2,67
2,46
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
L
D
Ponad połowa mieszkańców Poznania w 2004 r. uznała, że żyje na średnim poziomie – wystarcza im na co dzień, ale muszą oszczędzać na poważniejsze zakupy, co trzeci poznaniak żyje skromnie i musi na co dzień bardzo oszczędnie
gospodarować pieniędzmi, co jedenasty żyje dobrze i wystarcza mu na wiele
nawet bez specjalnego oszczędzania, co dwudziesty poznaniak stwierdził, że
żyje bardzo biednie i nie wystarcza mu na podstawowe potrzeby, a zaledwie
co setny żyje bardzo dobrze i może sobie pozwolić na pewien luksus.
OCENA WŁASNYCH MOŻLIWOŚCI
FINANSOWYCH – POZIOM ŻYCIA (DANE W %)
2002
2003
2004
1. Żyjemy bardzo biednie, nie wystarcza
nam na podstawowe potrzeby
3,8
4,5
5,1
2. Żyjemy skromnie, musimy na co dzień bardzo
oszczędnie gospodarować
22,3
25,3
30,7
3. Żyjemy średnio, wystarcza nam na co dzień,
ale musimy oszczędzać na poważniejsze zakupy
57,8
56,7
54,3
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
OCENA POSZCZEGÓLNYCH ASPEKTÓW ORAZ OGÓLNA
OCENA WŁASNYCH MOŻLIWOŚCI FINANSOWYCH
113
OCENA WŁASNYCH MOŻLIWOŚCI
FINANSOWYCH – POZIOM ŻYCIA (DANE W %)
2002
2003
2004
4. Żyjemy dobrze, wystarcza nam na wiele nawet bez
specjalnego oszczędzania
14,5
12,0
8,6
5. Żyjemy bardzo dobrze, możemy sobie pozwolić na
pewien luksus
1,7
1,4
1,3
Ponad 56% respondentów deklaruje, że w przypadku trudności finansowych
może liczyć na wsparcie rodziny, ponad 31% na pomoc znajomych. Bardzo
nisko ocenili poznaniacy możliwość wsparcia ze strony instytucji miejskich,
organizacji społecznych i społeczności parafialnych.
114
2.7. Bezpieczeństwo publiczne, zagrożenie przestępczością
W ciągu dnia poznaniacy czują się raczej bezpiecznie, przede wszystkim
w swoich domach i blisko miejsca zamieszkania (prawie 80%), w porównaniu
z 2003 r. największy wzrost poczucia bezpieczeństwa zanotowano na dworcach PKP, PKS i przystankach MPK, wzrosło również poczucie bezpieczeństwa
w parkach miejskich i w centrum miasta.
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA W OKREŚLONYCH
SYTUACJACH ORAZ OGÓLNE POCZUCIE
BEZPIECZEŃSTWA W DZIEŃ
2002
2003
2004
1. Sam w domu, gdy ktoś zadzwoni do drzwi
3,77
3,77
3,80
2. Sam w okolicach swojego miejsca
zamieszkania
3,80
3,73
3,82
3. Na dworcach PKP, PKS i przystankach MPK
2,99
3,19
3,46
4. W centrum miasta
3,42
3,45
3,61
5. W parkach miejskich i terenach
spacerowych
2,99
3,19
3,39
Ogólne poczucie bezpieczeństwa
w dzień
3,39
3,47
3,61
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
J
C
Wieczorem i w nocy poczucie bezpieczeństwa poznaniaków we własnym
domu kształtuje się na poziomie przeciętnym (zagrożenie odczuwa
40% mieszkańców, średnia ocena 3,00), w okolicach miejsca zamieszkania
– na poziomie raczej złym (boi się ponad połowa poznaniaków, średnia 2,62).
W centrum miasta strach odczuwa ponad 64% mieszkańców Poznania, na
dworcach i przystankach MPK – 66%, w parkach miejskich i na terenach spa-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
cerowych – niemal 3/4 mieszkańców. Trzy ostatnie aspekty otrzymały ocenę
bardzo złą. Odnotowano przy tym spadek ocen wszystkich elementów składających się na poczucie bezpieczeństwa wieczorem i w nocy. Ogólny poziom
bezpieczeństwa poznaniaków wieczorem i w nocy kształtuje się na poziomie
raczej złym (średnia ogólna 2,41).
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA W OKREŚLONYCH SYTUACJACH
ORAZ OGÓLNE POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA W NOCY
2003
2004
1. Sam w domu, gdy ktoś zadzwoni do drzwi
3,10
3,11
3,00
2. Sam w okolicach swojego miejsca
zamieszkania
2,83
2,92
2,62
3. Na dworcach PKP, PKS i przystankach MPK
2,19
2,39
2,23
4. W centrum miasta
2,36
2,49
2,23
5. W parkach miejskich i terenach
spacerowych
1,93
2,14
1,93
Ogólne poczucie bezpieczeństwa w nocy
2,49
2,61
2,41
L
D
Za największy problem w pobliżu swojego miejsca zamieszkania poznaniacy uznali kradzieże samochodów i ich wyposażenia (prawie 73% wskazań).
Za raczej poważne zagrożenie badani uznali kolejno wandalizm (ponad
65% wskazań), kradzieże i włamania do mieszkań (prawie 55%), pijaństwo
i chuliganów (ponad 52%). Na poziomie przeciętnym poznaniacy ocenili
zagrożenie napadami i rozbojami (37% wskazań) oraz kradzieże kieszonkowe (prawie 29%) i narkomanię (prawie 20%). Problem, który zdaniem
respondentów raczej nie występuje w pobliżu ich miejsca zamieszkania to
awanturujący się sąsiedzi.
Dostępność i łatwość kontaktu z funkcjonariuszami policji pozytywnie ocenia ponad 47% mieszkańców, skuteczność załatwiania spraw – ponad 30%,
szybkość załatwiania spraw – ponad 25%, kompetencje funkcjonariuszy
– ponad 40%, uprzejmość policjantów – ponad 48%. Ogólna ocena Policji
w 2004r. wyniosła 3,24.
Straż Miejska uzyskała ocenę przeciętną. Najwyżej oceniony aspekt jej działalności to uprzejmość strażników (ponad 31% zadowolonych mieszkańców).
Kolejne miejsca zajęły: dostępność i łatwość kontaktu ze strażnikami (prawie
27% pozytywnych ocen), kompetencje strażników (ponad 21% zadowolonych
mieszkańców), skuteczność załatwiania spraw (ponad 19% zadowolonych respondentów) i szybkość załatwiania spraw (ponad 17% pozytywnych ocen).
Ponad 90% badanych zadeklarowało gotowość niesienia pomocy sąsiadowi
w sytuacji zagrożenia oraz powiadomienia policji jako świadek przestępstwa.
Większość mieszkańców Poznania raczej nie byłaby jednak skłonna wziąć
udziału w społecznym programie ochrony ich ulicy lub osiedla przed przestępcami (średnia 2,76).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2002
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
115
2.8. Czas wolny
Ponad 70% mieszkańców Poznania jest zadowolonych ze sposobu spędzania
czasu wolnego w domu (średnia ocena 3,80) i ze swojego życia towarzyskiego
(średnia 3,78). Ponad 65% zadowolonych jest z urlopów i weekendów spędzonych poza miastem (średnia 3,67), a ponad połowa z rekreacji i aktywności fizycznej (średnia 3,35). Mieszkańcy Poznania są przeciętnie zadowoleni z uczęszczania do kin, na koncerty i dyskoteki (zadowolonych jest ponad
36% poznaniaków, średnia ocena 2,96). Podobne zdanie mają poznaniacy na
temat chodzenia do teatru, opery, muzeów i galerii (ponad 33% zadowolonych, średnia ocena 2,91). Ogólna ocena zadowolenia ze sposobu spędzania
czasu wolnego jest raczej dobra.
ZADOWOLENIE Z POSZCZEGÓLNYCH ASPEKTÓW ORAZ
OGÓLNA OCENA SPOSOBU SPĘDZANIA CZASU WOLNEGO
2002
2003
2004
1. Ze sposobu, w jaki spędza P. czas wolny
w domu
3,57
3,63
3,80
2. Z rekreacji, aktywności fizycznej dla
zdrowia i przyjemności
3,17
3,39
3,35
3. Z uczęszczania do teatru, opery, muzeów
lub galerii
2,59
2,98
2,91
4. Z uczęszczania do kina, na koncerty
rozrywkowe, dyskoteki
2,89
3,13
2,96
5. Z P. życia towarzyskiego
3,70
3,66
3,78
6. Z urlopów, weekendów spędzanych poza
Poznaniem
3,36
3,48
3,67
Ogólna ocena sposobu spędzania czasu
wolnego
3,22
3,38
3,41
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
J
I
2.9. Stan i zasoby środowiska
Poznaniacy lepiej oceniają czystość powietrza w pobliżu swojego miejsca zamieszkania niż w centrum miasta. Zadowolonych z czystości powietrza blisko
domu jest ponad 60% mieszkańców Poznania (średnia 3,43 – ocena raczej
dobra), z czystości powietrza w centrum – zaledwie 8% (średnia ocena 2,33
– raczej zła). Ogólna ocena czystości powietrza w Poznaniu kształtuje się na
poziomie przeciętnym, podobnie jak w 2003 r.
OCENA CZYSTOŚCI POWIETRZA W POZNANIU
2002
2003
2004
1. Czystość powietrza w sąsiedztwie domu
3,34
3,32
3,43
2. Czystość powietrza w centrum miasta
2,42
2,52
2,33
Ogólna ocena czystości powietrza
2,88
2,92
2,88
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
KI
116
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Oceniając poziom hałasu w mieście, ponad 65% poznaniaków uznało, że poziom hałasu w ich mieszkaniu nie jest problemem, za bardziej męczący uznano hałas uliczny w okolicy miejsca zamieszkania (3,22 – ocena przeciętna), za
bardzo dokuczliwy respondenci uznali hałas uliczny w centrum miasta (prawie 65% niezadowolonych mieszkańców, średnia ocena 2,18). W stosunku do
2003 r. lepiej oceniono poziom hałasu w mieszkaniu, gorzej w centrum miasta. Ogólna ocena hałasu w Poznaniu pozostała na tym samym – przeciętnym
– poziomie.
OCENA POZIOMU HAŁASU W POZNANIU
2003
2004
1. Poziom hałasu w mieszkaniu
3,67
3,44
3,59
2. Poziom hałasu ulicznego w sąsiedztwie
domu
3,34
3,20
3,22
3. Poziom hałasu ulicznego w centrum miasta
2,24
2,31
2,18
Ogólna ocena poziomu hałasu
3,08
2,99
2,99
K
I
Jako przeciętną poznaniacy uznali jakość wody w kranach, zarówno pod względem smaku wody (średnia 2,91), barwy (2,93), jak i zapachu (2,92). We wszystkich przypadkach procent ocen pozytywnych jest mniej więcej taki sam, jak
ocen negatywnych. W stosunku do 2003 r. istotnie spadła ocena wszystkich
ww. elementów. W stosunku do roku 2003 ogólna ocena jakości wody spadła
z 3,26 (ocena raczej dobra) na 2,92 (ocena przeciętna).
Zadowolonych z czystości i porządku w sąsiedztwie domu jest ponad 60% poznaniaków (średnia ocena 3,5). Gorzej mieszkańcy oceniają czystość ulic, chodników i placów w centrum miasta (ponad 17% pozytywnych, 39% negatywnych
opinii, średnia ocena 2,71). Czystość parków i lasów dobrze lub raczej dobrze
ocenia tylko ponad 8% poznaniaków. Niezadowolonych z czystości wody w jeziorach jest ponad połowa mieszkańców Poznania, zadowolonych tylko ponad
4%. Raczej źle mieszkańcy oceniają również czystość miejsc rekreacji.
OCENA CZYSTOŚCI MIASTA
2002
2003
2004
1. Czystość i porządek w sąsiedztwie domu
3,50
3,41
3,50
2. Czystość ulic, chodników i placów
w mieście
2,89
2,84
2,71
3. Czystość parków i lasów w Poznaniu
2,83
2,73
2,54
Ogólna ocena czystości
2,93
2,99
2,92
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
K
D
2002
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
117
2.10. Praca i dochody
Podobnie jak w 2003 r., poznaniacy są raczej z pracy zadowoleni. Najbardziej
zadowoleni są z kontaktów ze współpracownikami (prawie 83% zadowolonych, 4% niezadowolonych, średnia 3,93), najmniej z wynagrodzenia (ponad
36% zadowolonych, ponad 33% niezadowolonych, średnia 3,00).
Na ogólną ocenę zadowolenia z pracy złożyły się również oceny warunków
pracy, możliwość rozwoju zawodowego i awansu oraz relacje z przełożonymi.
ORAZ OGÓLNA OCENA PRACY
2002
2003
2004
3,88
3,73
3,75
1. Warunki, w jakich P. pracuje
2. Wysokość wynagrodzenia za pracę
2,91
3,01
3,00
3. Możliwość rozwoju zawodowego i awansu
3,03
3,24
3,28
4. Kontakty z innymi pracownikami
4,06
3,84
3,93
5. Stosunki z przełożonymi
3,86
3,80
3,90
Ogólne ocena pracy
3,54
3,52
3,57
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian 2004/
2003
J
I
2.11. Edukacja
Zdaniem badanych poznaniaków szkoły w Poznaniu funkcjonują raczej dobrze. 2/3 respondentów uznało, że szkoły zapewniają uczniom wysoki poziom
kształcenia, połowa mieszkańców twierdzi, że szkoły zapewniają uczniom
wystarczającą opiekę oraz dobrze wychowują uczniów. Najniżej, na poziomie
przeciętnym, poznaniacy ocenili warunki do rozwoju zapewniane uczniom niepełnosprawnym (ponad 39% ocen pozytywnych).
ORAZ OGÓLNA OCENA SZKÓŁ
2002
2003
2004
1. Zapewniają uczniom wysoki poziom
kształcenia
3,60
3,73
3,67
2. Dobrze wychowują uczniów
3,10
3,30
3,33
3. Zapewniają uczniom wystarczającą opiekę
w szkole
3,09
3,31
3,36
4. Zapewniają uczniom niepełnosprawnym
dobre warunki do rozwoju
2,92
3,07
3,15
Ogólna ocena szkół
3,18
3,36
3,38
Ocena
aspektu,
tendencja
zmian
2004/2003
J
I
118
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Podobnie jak w roku 2003, jako raczej dobre respondenci uznali wyposażenie
poznańskich szkół (ogólna średnia 3,64). Na ocenę tego aspektu złożyły się oceny czystości i estetyki oraz przestronności i wygody pomieszczeń, wyposażenia
bibliotek, wyposażenia w pomoce dydaktyczne i dostępu do komputerów.
2/3 rodziców uczniów uważa, że nauczyciele szanują godność ich dzieci. Zdaniem ponad 55% respondentów nauczyciele pomagają uczniom rozwiązać
ich problemy, ponad 56% mieszkańców uważa, że nauczyciele sprawiedliwie
traktują uczniów. Nie odnotowano tu istotnych zmian wartości wskaźników
w stosunku do 2003 r. Stosunki panujące między uczniami rodzice oceniają
jako bardzo dobre (wzrost średniej z 3,78 na 4,04). Lepiej niż w zeszłym roku
rodzice uczniów ocenili wymagania stawiane dzieciom (wzrost średniej z 3,59
na 3,79). W niewielkim stopniu zmalał procent respondentów deklarujących,
że ich dziecko było bite lub zastraszane przez inne dzieci (spadek z prawie
10% do 7% wskazań) lub proponowano mu kupno lub użycie narkotyku (spadek z ponad 9% do niecałych 5%). Prawie 5% respondentów zadeklarowało, że ich dziecko opowiadało o ośmieszaniu, poniżaniu lub karach fizycznych
stosowanych przez nauczyciela.
Bardzo dobrze mieszkańcy ocenili funkcjonowanie poznańskich przedszkoli (ogólna średnia 4,32, wszystkie badane elementy uzyskały ocenę bardzo dobrą).
3. Dochody ludności z tytułu pracy i świadczeń
społecznych
W latach 2002–2005 nastąpiło spowolnienie dynamiki wzrostu cen towarów
i usług konsumpcyjnych, przy średnim wzroście płac (o 12% w porównaniu
do 2002 roku) i świadczeń społecznych (o 15% w porównaniu do 2002 roku).
Średnioroczny wzrost cen w 2005 r. był wprawdzie niższy w porównaniu
do 2004 o 1,4%, jednakże w porównaniu do 2002 był wyższy o 0,2%.
W 2005 roku wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych wyniósł
2,1% i był niższy o 3,4% od wskaźnika z końca 2001 r. (5,5%). W kolejnych
latach nie notowano inflacji przekraczającej 5%; w 2004 r. – 3,5%; 2003 r.
– 0,8%; 2002 – 1,9%. Na osłabienie dynamiki cen w 2005 r. wpłynął głównie
wolniejszy wzrost cen żywności. Pogorszeniu uległa siła nabywcza płac w odniesieniu do m.in.: usług transportowych, mieszkaniowych i edukacyjnych.
3.1. Dochody ludności z tytułu pracy
W 2005 r. w porównaniu do 2002 r. przeciętne wynagrodzenie brutto
w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 290 zł, tj. o 12% (w poprzedniej kadencji o 453 zł, tj. o 23,5%) i wynosiło 2.702 zł. Średnio w roku wskaźnik
wzrastał o około 4 punkty procentowe. Od lat najwyższy poziom wykazują
wynagrodzenia w sekcji „Przemysł” (o 14,3% wyższe od przeciętnego wynagrodzenia obliczonego dla wszystkich sekcji sektora przedsiębiorstw).
Przeciętne wynagrodzenie w pozostałych sekcjach było niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogółem, od 3% – w sekcji „Transport, gospodarka
magazynowa i łączność” do 31,6% – w sekcji „Hotele i restauracje”. Niekorzystne zmiany wystąpiły w sekcji „Budownictwo”, w której z roku na
rok pogłębiała się różnica między wynagrodzeniami osób zatrudnionych
w tej sekcji do przeciętnego wynagrodzenia sektora przedsiębiorstw (w
2005 r. przeciętne wynagrodzenie w budownictwie stanowiło 96,6% wynagrodzenia ogółem).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Dochody ludności […]
119
POZIOM WYNAGRODZEŃ W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
MIASTA POZNANIA W LATACH 2002–2005
Przeciętne wynagrodzenie
brutto
Wyszczególnienie
a – ogółem w zł
b – ogółem = 100
Ogółem
2005
2002
2003
2004
2005
2002=100
a
2.412
2.518
2.600
2.702
112,0
b
100,0
100,0
100,0
100,0
x
w tym:
Przemysł
Budownictwo
Handel i naprawy
120
Hotele i restauracje
Transport, gospodarka magazynowa
i łączność
Obsługa nieruchomości i firm; nauka
a
2.751
2.876
2.985
3.145
114,3
b
114,1
114,2
114,8
116,4
x
a
2.571
2.590
2.648
2.609
101,5
b
106,6
102,9
101,8
96,6
x
a
2.129
2.266
2.288
2.391
112,3
b
88,3
90,0
88,0
88,5
x
a
1.732
1.695
1.738
1.849
106,8
b
71,8
67,3
66,8
68,4
x
a
2.261
2.452
2.558
2.622
116,0
b
93,7
97,4
98,4
97,0
x
a
2.110
2.084
2.150
2.182
103,4
b
87,5
82,8
82,7
80,8
x
Źródło: Biuletyn Statystyczny Urzędu Statystycznego w Poznaniu
Najniżej opłacani byli pracownicy zatrudnieni w sekcji „Hotele i restauracje”
(1.849 zł), których wynagrodzenia stanowiły prawie połowę wynagrodzeń najwyższych, tj. sekcji „Przemysł” (3.145 zł). W najlepiej opłacanej sekcji „Przemysł” wynagrodzenia wykazały duże zróżnicowanie: od 2.416 zł w działalności
wydawniczej, poligrafii (tj. 89,4% przeciętnego wynagrodzenia) do 4.913 zł
w produkcji wyrobów chemicznych (tj. 181,8% przeciętnego wynagrodzenia
ogółem). Najwyższą dynamikę wzrostu zanotowano w sekcjach: „Górnictwo”
(o 15,1%); „Hotele i restauracje” (o 6,4%); „Przetwórstwo przemysłowe”
(o 5,8%), głównie w dziale związanym z produkcją artykułów spożywczych
i napojów (o 15,2%); „Pozostała działalność usługowa komunalna, społeczna
i indywidualna” (o 5,6%), „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę” (o 2,9%); „Transport, gospodarka magazynowa i łączność”
(o 2,5%); „Obsługa nieruchomości i firm; nauka” (o 1,5%). W 2005 r. pracownicy zatrudnieni w przedsiębiorstwach sektora publicznego otrzymywali wynagrodzenia o 19,7% wyższe niż zatrudnieni w sektorze prywatnym. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w Poznaniu
było o 186 zł, tj. o 7,4% wyższe od przeciętnego wynagrodzenia krajowego.
Pod względem wysokości wynagrodzeń Poznań zajmuje czwartą pozycję wśród
miast wojewódzkich, po Katowicach (3.521 zł), Warszawie (3.397 zł) i Gdańsku (3.072 zł).
3.2. Dochody z tytułu świadczeń społecznych
W 2005 r. przeciętna emerytura i renta brutto wynosiła 1.227 zł i była o 86 zł
(o 7,5%) wyższa niż przed rokiem (rok wcześniej wzrosła o 2,0%) i o 164 zł
(o 15,4%) wyższa od 2002 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
ŚWIADCZENIA EMERYTALNO-RENTOWE
W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Świadczenie emerytalno-rentowe
2002
2003
2004
2005
2002
=100
Ogółem
w tym:
1.063
1.119
1.141
1.227
115,4
emerytura
1.208
1.273
1.274
1.361
112,7
renta inwalidzka
777
795
796
851
109,5
renta inwalidzka wypadkowa
1.595
1.653
1.717
1.852
116,1
renta rodzinna
1.094
1.155
1.193
1.204
110,1
Wyszczególnienie
Poziom świadczeń był zróżnicowany. Najwyższy (stanowiący 150,9% przeciętnego świadczenia społecznego) – w grupie rent inwalidzkich wypadkowych,
najniższy (stanowiący 69,4% przeciętnego świadczenia) – w grupie rent inwalidzkich. Najwyższą dynamikę wzrostu w porównaniu do początku kadencji
zanotowano wśród świadczeń społecznych wypłacanych z tytułu rent inwalidzkich wypadkowych (o 16,1%) i emerytur (o 12,7%).
W relacji przeciętnej emerytury i renty do miesięcznej płacy w sektorze przedsiębiorstw nastąpił wzrost o 5,4 punkty procentowe, z 40% (w 2001 r.) do
45,4% (w 2005 r.).
Rocznie ZUS wypłacał około 150 tys. świadczeń, spośród których ponad połowę stanowili emeryci.
3.3. Dochody osób fizycznych według deklaracji podatkowych PIT
Rozliczenie podatkowe PIT składało każdego roku około 390 tys. podatników, których łączny roczny dochód wynosił około 9,0 mld. zł. W latach
2002–2005 blisko 67% łącznej kwoty dochodu stanowiła kwota dochodu uzyskana przez podatników z pierwszej skali podatkowej. Przeciętny
miesięczny dochód w przeliczeniu na jednego podatnika wyniósł w latach
2002–2005 r. około 2 tys. zł, w tym w I skali podatkowej – około 1,4 tys. zł (osiągało go około 90% podatników), w II skali podatkowej – 4,8 tys. zł (osiągało
go 8% podatników), w III skali podatkowej – około 12 tys. zł (uzyskany
przez 2% podatników). Najwyższe miesięczne dochody w 2005 r. otrzymywali podatnicy zamieszkujący dzielnice Jeżyce (2.1 tys. zł) i Stare Miasto
(2 tys. zł), natomiast najniższy miesięczny dochód osiągnęli podatnicy
dzielnicy Grunwald (1,8 zł); w dzielnicach: Nowe Miasto i Wilda – 1,9
tys. zł. Najliczniejszą grupę stanowili podatnicy osiągający dochód z wynagrodzeń (ponad 200 tys., tj. ponad 53% osób). Drugą co do wielkości
(148 tys., tj. 39% osób) grupę stanowili emeryci i renciści, których dochód
miesięczny wyniósł 1,1 tys. zł. Spośród podatników, którzy zobowiązani
byli do złożenia deklaracji podatkowej dotyczącej osób fizycznych (PIT),
ponad 40 tys., tj. 18% stanowiły osoby prowadzące działalność gospodarczą, rozliczający się głównie na zasadach ogólnych (63%), ryczałtem
(30%) oraz kartą podatkową (7%). Przeciętny miesięczny dochód tej grupy podatkowej wynosił około 4 tys. zł.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
121
4. Mieszkalnictwo
PODATNICY ROZLICZAJĄCY SIĘ DEKLARACJĄ
PODATKOWĄ PIT W POZNANIU W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005*
Liczba podatników
ogółem w tys. osób
383,8
383,8
399,2
339,8
342,7
342,5
352,8
bd
41,1
41,3
46,3
bd
8.866,6
9.052,7
9.765,6
8.630,4
• bez działalności
7.159,5
7.227,3
7.499,0
bd
• z działalnością gospodarczą
1.807,1
1.825,4
2.266,6
bd
1.947
1.966
2.039
2.116
1.741
1.758
1.771
bd
3.664
3.686
4.077
bd
Dochód roczny
podatników w mln zł
Przeciętny miesięczny dochód
na 1 podatnika w zł ogółem
122
* Dane wstępne; źródło danych: Izba Skarbowa w Poznaniu; obliczenia własne
3.4. Ubóstwo
Zasięg ubóstwa skrajnego poznańskich gospodarstw, za granicę którego przyjęto minimum egzystencji, został oszacowany na około 5% osób. Odsetek gospodarstw domowych, których poziom dochodów był niższy od subiektywnych granic ubóstwa wyniósł w 2005 r. około 6,4%. Ubóstwo absolutne liczone
dla gospodarstw domowych, których dochód na osobę nie przekraczał 1 USD
dotyczyło około 2,7% poznańskich gospodarstw domowych.
4. Mieszkalnictwo
W 2002–2005 stan zasobów mieszkaniowych Poznania zwiększył się o 18,1
tys. mieszkań i na koniec 2005 r. wynosił 221,7 tys. mieszkań.
ZASOBY MIESZKANIOWE POZNANIA
Wyszczególnienie
1998
2001
2005
Mieszkania w tys.
195,9
203, 6
221,7
Izby w tys.
676,3
699,8
770,0
Powierzchnia użytkowa w tys. m2
11.483,7
12.009,3
14.068,0
Liczba mieszkań na 1000 ludności
351
356
390
Źródło: GUS
Łączna powierzchnia użytkowa wszystkich mieszkań na koniec grudnia 2005 r.
wynosiła 14,1 mln m2 i zwiększyła się o ponad 2 mln m2. Znacznie wzrósł
wskaźnik nasycenia liczby mieszkań na 1000 ludności (z 356 w 2002 r. do 390
na koniec 2005 r.).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Mieszkalnictwo
WSKAŹNIKI CHARAKTERYZUJĄCE
SYTUACJĘ MIESZKANIOWĄ W POZNANIU
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
mieszkania
62,5
63,0
63,2
63,5
101,6
izby
18,0
18,1
18,2
18,3
101,6
na osobę
23,1
23,7
24,2
24,8
107,3
osób na mieszkanie
2,82
2,59
2,55
2,51
89,0
osób na izbę
0,82
0,76
0,75
0,74
90,2
izb w mieszkaniu
3,47
3,47
3,47
3,48
100,3
Przeciętna powierzchnia
użytkowa w m2
Przeciętna liczba:
4.1. Budownictwo mieszkaniowe
W latach 2002–2005 w Poznaniu oddano do użytku 11.828 nowych mieszkań
o przeciętnej powierzchni 89,1 m2. Łączna powierzchnia wybudowanych mieszkań wyniosła 1.053 tys. m2. W Poznaniu dominują dwie formy budownictwa
mieszkaniowego: na sprzedaż lub wynajem i realizowane przez inwestorów indywidualnych. Największym inwestorem budownictwa mieszkaniowego są prywatni deweloperzy, realizujący mieszkania na sprzedaż lub wynajem. W latach 2002–
–2005 uzyskali oni pozwolenia na użytkowanie 6.385 mieszkań, tj. 54% efektów
mieszkaniowych. Drugim inwestorem pod względem liczby oddanych mieszkań
byli inwestorzy indywidualni, którzy wybudowali 3.504 mieszkań, tj. 30% efektów. Rosła liczba mieszkań oddanych przez towarzystwa budownictwa społecznego. W latach 2002–2005 oddali oni do użytku 1.138 mieszkań (10%). Znacznie
zmniejszył się udział budownictwa spółdzielczego. W latach 2002–2005 oddano
do użytku jedynie 600 nowych mieszkań (5%). Efekty budownictwa mieszkaniowego komunalnego obejmują 128 mieszkań (5%).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
W 2005 r. nastąpiła poprawa podstawowych wskaźników: zagęszczenia oraz
przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania przypadającej na 1 osobę. Spowodowane to jest nie tylko przyrostem liczby mieszkań, lecz także zmniejszaniem się liczby mieszkańców. Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania
wyniosła na koniec 2005 r. 63,5 m2 i wzrosła o 1,0 m2 w stosunku do 2002 r.,
na 1 osobę przypadało o około 2 m2 więcej.
Większość mieszkań (85%) wybudowana została w okresie do 1988 r. Jedynie
15% budynków wybudowanych zostało w okresie ostatnich 16 lat i nie wymaga większych remontów.
W strukturze własności przeważają mieszkania administrowane przez spółdzielnie mieszkaniowe (48%)2 oraz należące do osób fizycznych (37%). W zasobach mieszkaniowych Poznania przeważa własność prywatna. Mieszkania
będące własnością prywatną stanowią około 40%, a uwzględniając 80-procentowy udział w zasobach spółdzielni mieszkaniowych własnościowego prawa do lokalu, udział ten wynosi około 80 % zasobów.
123
4. Mieszkalnictwo
W porównaniu z 2002 r. największą dynamikę wzrostu liczby nowych mieszkań osiągnięto w budownictwie mieszkań komunalnych – wzrost 5,6-krotny.
Wzrost ten jest głownie wynikiem rozpoczęcia w 2004 r. wieloletniego programu budowy mieszkań komunalnych i socjalnych, którego pierwsze efekty
osiągnięto w 2005 r. Ponad dwukrotnie więcej nowych mieszkań wybudowali inwestorzy indywidualni. Znaczny spadek w liczbie budowanych mieszkań
wystąpił w budownictwie spółdzielczym i zakładowym. Do zanikającej formy
budownictwa mieszkaniowego należały mieszkania zakładowe, wybudowano zaledwie 73 mieszkania3. Efekty w zakresie nowego budownictwa, jakie
osiągnęli w latach 2002–2005 poszczególni inwestorzy znacząco wpłynęły na
strukturę mieszkań oddanych do użytku.
EFEKTY I STRUKTURA BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO
124
Forma budownictwa
m – mieszkania
p – powierzchnia w tys. m2
q – przeciętna
powierzchnia użytkowa
mieszkania w m2
Ogółem
Efekty w latach
2002=100
2002
2003
2004
2005
m
2.890
3.054
2.509
3.375
p
233,3
302,7
234,3
283,1
121,3
q
80,7
99,1
93,4
83,9
104,0
m
155
174
269
2
1,3
p
7,1
8,2
13,1
0,2
2,8
q
46,1
47,1
48,6
82,0
177,9
m
72
1
—
—
x
p
6,2
0,04
—
—
x
q
86,2
48
—
—
x
116,8
w tym
spółdzielcze
zakładowe
komunalne
społeczno-czynszowe
przeznaczone na
sprzedaż lub wynajem
indywidualne
m
12
8
—
108
900,0
p
0,7
0,5
—
5,6
800,0
q
55,2
61,4
—
52,3
94,5
m
204
311
393
230
112,7
p
10,7
16,4
21,9
15,3
143,0
q
52,2
52,8
55,7
66,2
126,8
m
1.731
1.234
1.121
2.299
132,8
p
95,5
75,9
78,2
152,3
159,5
q
55,2
61,5
69,7
66,2
119,9
m
716
1.326
726
736
102,8
p
113,1
201,6
121,2
109,8
97,1
q
157,9
152,0
166,9
149,1
94,4
Najwięcej mieszkań powstało na nowych osiedlach mieszkaniowych: os. Polanka, os. Hulewiczów, os. Strzeszyn, os. Stefana Batorego, os. Zygmunta
Starego oraz tereny wzdłuż ulic: Naramowickiej, Inflanckiej, Stróżyńskiego,
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Mieszkalnictwo
Wilczak, Wojskowej, Ułańskiej, Grunwaldzkiej i Hetmańskiej, Brzask-Międzychodzkiej, Bukowskiej-Przybyszewskiego. Najwięcej nowych mieszkań powstało na Nowym i Starym Mieście.
Na koniec 2005 r. w realizacji, przygotowaniu lub fazie wstępnych projektów
znajdowało się około 7 tys. mieszkań o łącznej powierzchni około 500 tys. m2.
Szacunkowa wartość rynku mieszkaniowego wynosiła 1,7–2,0 mld zł.
4.2.2. Gospodarka komunalnymi lokalami mieszkaniowymi
Realizacja zadań związanych z gospodarowaniem komunalnym zasobem lokalowym odbywała się na podstawie obowiązujących przepisów krajowych:
Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym
zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego, Ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r.
o własności lokali,, jak również przepisów prawa miejscowego, m.in.:
® uchwały Nr XLV/531/III/00 Rady Miasta Poznania z dnia 17 października
2000 r. w sprawie polityki mieszkaniowej Miasta Poznania
® uchwały Nr XCIII/1051/III/2002 Rady Miasta Poznania z dnia 9 lipca 2002 r.
w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy
® uchwały Nr LXXVII/910/III/02 Rady Miasta Poznania z dnia 5 lutego 2002 r. w sprawie zmiany uchwały Nr XLV/532/III/00 Rady Miasta
Poznania z dnia 17 października 2000 r. w sprawie sprzedaży komunalnych lokali mieszkalnych
® uchwały Nr L/535/IV/2004 Rady Miasta Poznania z dnia 20 lipca 2004 r.
w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym
zasobem Miasta Poznania w latach 2004–2008.
Podstawową zasadą polityki mieszkaniowej Miasta Poznania było przyjęcie
strategii zorientowanej na długofalową realizację celów użytkowych zasobu mieszkaniowego, przy jednoczesnym utrzymaniu ich wartości, tj. stałym
utrzymywaniu zasobu w zdatności do użytku na cele mieszkaniowe, utrzymanie w sprawności technicznej wszelkich instalacji budynków i jego elementów konstrukcyjnych. W uchwale Rady Miasta Poznania w sprawie wieloletniego programu gospodarowania zasobem Miasta Poznania na lata 2004–2008
uszczegółowiono i uporządkowano zasady gospodarowania mieszkaniowym
zasobem gminy oraz określono przedmiotowo oraz podmiotowo zakres gospodarki tym zasobem.
W celu zabezpieczenia niezbędnego komunalnego mieszkaniowego zasobu
Miasta Poznania, który nie powinien być większy niż 10% i mniejszy niż 6%
w stosunku do wielkości wszystkich zasobów mieszkaniowych miasta wskazane zostały następujące źródła pozyskiwania lokali:
® budowę co najmniej 100 mieszkań komunalnych rocznie
® budowę budynków mieszkalnych, w oparciu o system: „BOT – Buduj,
Mieszkaj, Oddaj”, PPP – Partnerstwo Publiczno-Prawne
® przebudowę, rozbudowę i nadbudowę budynków, a także adaptację
poddaszy i innych pomieszczeń niemieszkalnych na lokale i zakup całego budynku z wszystkim wolnymi lokalami albo lokali stanowiących
odrębną własność
® zamiany nieruchomości na nieruchomości stanowiące własność osób
fizycznych lub osób prawnych, w których wszystkie lokale są wolne
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4.2. Gospodarka zasobami mieszkaniowymi
125
4. Mieszkalnictwo
albo zamiany lokali stanowiących własność wynajmujących na lokale
stanowiące przedmiot odrębnej własności osób fizycznych lub osób
prawnych.
W wieloletnim programie gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta
Poznania na lata 2004–2008 określono wielkość środków finansowych przeznaczonych na remonty oraz możliwości finansowe miasta przeznaczone na
ten cel. Zapotrzebowanie na środki finansowe na remonty, przy przyjęciu wartości odtworzeniowej na poziomie 2500 zł/m2, wynosi 221,4 mln zł, a możliwości finansowe określono na poziomie 174 mln zł.
W dniu 31 grudnia 2005 r. komunalny zasób lokalowy obejmował 17.254 lokale
mieszkaniowe i 1.569 lokali użytkowych. W porównaniu do stanu z 1 stycznia
2002 r. stan komunalnych zasobów mieszkaniowych zmniejszył się4 o 3.357
lokali, tj. o 17,3 %.
126
ZASOBY LOKALOWE POZNANIA
Wyszczególnienie
1.01.2002
31.12.2005
2002=100
Lokale mieszkalne ogółem
20.611
17.254
83,7
Powierzchnia w tys. m2 p.u.
1.058,4
892,2
84,3
W tym: lokale komunalne
w samodzielnych budynkach miasta
6.107
5.857
95,9
Powierzchnia w tys. m2 p.u.
330,0
311,6
94,4
Źródło: Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych
W latach 2002–2005 realizowano 3 inwestycyjne programy miejskie mające
na celu pozyskanie nowych mieszkań komunalnych:
® budownictwa komunalnego realizowanego przy ul. Nadolnik (w 2005 r. oddano do użytku 108 nowych mieszkań)
® renowacji kamienic komunalnych zlokalizowanych w centrum miasta, na
Starym Mieście (pozyskano 21 mieszkań w budynku ul. Grobla 22 i 15 lokali w kamienicy przy ul. 23 Lutego 8)5
® budownictwa socjalnego na Nowym Mieście, Jeżycach i Wildzie6.
Ponadto od 2005 r. Miasto Poznań realizuje projekt pozyskania mieszkań komunalnych zwolnionych przez dotychczasowych najemców po otrzymaniu lokali mieszkalnych z zasobów TBS-ów (Miasto Poznań wpłaca do TBS obowiązkową partycypację, w zamian wskazuje najemcę). W 2005 r. Miasto Poznań
uzyskało w ten sposób 95 zwolnionych lokali.
Na utrzymanie komunalnych zasobów mieszkaniowych przeznaczono
52,5 mln zł. Na powstanie nowych budynków komunalnych7 i związaną z nimi
infrastrukturę wydatkowano 63,3 mln zl.
W latach 2002–2005 rozdysponowano 939 lokali mieszkalnych, z tego w ramach listy zobowiązań mieszkaniowych z tytułu umowy najmu lokalu mieszkalnego – 199, socjalnego – 105.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Mieszkalnictwo
REALIZACJA ZASPAKAJANIA POTRZEB MIESZKANIOWYCH
GMINY W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002–
–2005
2002
=100
Liczba lokali wskazanych
w ramach realizacji listy,
w tym:
121
49
63
71
304
58,7
lokali mieszkalnych
92
31
43
33
199
35,9
lokali socjalnych
29
18
20
38
105
131,0
2.
Liczba lokali wskazanych
w drodze zamiany
na wniosek najemcy
45
54
42
96
237
213,3
3.
Liczba wskazanych
lokali zamiennych
(rozbiórka, renowacja)
26
40
89
103
258
396,1
4.
Liczba lokali dostarczonych
w ramach zrealizowanych
wyroków nakazujących
opuszczenie, opróżnienie
i wykwaterowanie z lokalu
mieszkalnego z ustalonym
prawem dłużników tych wyroków do lokalu socjalnego
z zasobu mieszkaniowego
gminy
46
54
21
19
140
41,3
5.
Liczba
zadysponowanych lokali
238
197
215
289
939
121,4
1.
STRUKTURA LOKALI ZADYSPONOWANYCH W RAMACH LISTY
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002–
–2005
2002
=100
Liczba lokali wskazanych w ramach
realizacji listy,
w tym:
121
49
63
71
304
58,7
samodzielne
102
45
47
71
265
69,6
lokale wspólne
19
4
16
—
39
x
jednopokojowe
51
16
36
19
122
37,2
dwupokojowe
60
20
23
35
138
58,3
trzy i więcej pokojowe
10
13
4
17
44
170,0
Razem:
4.2.2. Zarządzanie budynkami wspólnot mieszkaniowych i budynkami pozostającymi we współwłasności
Większość komunalnych lokali mieszkalnych (66,0% zasobu komunalnego)
znajduje się w budynkach wspólnot mieszkaniowych. Miasto Poznań posiada
w tych budynkach 11.397 lokali8.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Liczba przydzielonych lokali
Lp
127
4. Mieszkalnictwo
128
W Poznaniu na koniec grudnia 2005 r. funkcjonowało 748 wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Poznania, w tym 393 wspólnoty z dominującym
udziałem Miasta Poznania (odpowiednio o 27 więcej i 165 mniej niż w 2002 r.).
Udział Miasta Poznania we wspólnotach mieszkaniowych stale maleje9 i wynosił na koniec 2005 r. 54% (w 2002 r. wynosił około 80%).
Miasto Poznań w latach 2002–2006 wpłaciło na fundusz remontowy zasobów komunalnych (stosownie do udziału procentowego) pozostających
w zarządzaniu wspólnot mieszkaniowych kwotę 76,6 mln zł. Średnie stawki
na koszty utrzymaniami nieruchomości wspólnot mieszkaniowych wyniosły w 2005 r.: fundusz eksploatacyjny – 1,16 zł/m 2, fundusz remontowy
– 2,25 zł/m2. W porównaniu do 2002 r. fundusz przeznaczony na eksploatację zmniejszył się nieznacznie, bo tylko o 1 grosz na 1 m2 powierzchni
użytkowej. Znacznie wzrosły opłaty na fundusz remontowy (o 100% w porównaniu do 2002 r.).
We współwłasności z innymi podmiotami Miasto Poznań na koniec 2005 r. posiadało 50 budynków z 569 lokalami mieszkalnymi (w 2002 r. we współwłasności były 43 budynki, w których znajdowały się 582 lokale mieszkalne). Są
to przeważnie budynki wyeksploatowane i w złym stanie technicznym, wymagające kompleksowych remontów.
4.2.3. Mieszkania do readaptacji społecznej dla osób niepełnosprawnych oraz lokale socjalne
W ramach realizacji programu „Mieszkania readaptacji społecznej” w latach
2002–2005 przekazano:
® Wielkopolskiemu Centrum Pomocy Bliźniemu – 4 duże mieszkania
® Fundacji Pomocy Wzajemnej Barka – 2 lokale mieszkalne
® Ośrodkowi dla Bezdomnych Michałowo – 1 lokal mieszkalny.
W ramach pomocy mieszkaniowej dla osób niepełnosprawnych w okresie
2002–2005 skierowano do zawarcia umów najmu lokali 76 rodzin, gdzie wnioskodawca lub członek rodziny jest osobą niepełnosprawną.
W ramach pomocy dla wychowanków domów dziecka przeznaczono do zamieszkania 6 lokali mieszkalnych.
W latach 2002–2005 nastąpił trzykrotny wzrost liczby wniosków o przydział
lokalu socjalnego10. Brak mieszkań socjalnych był przyczyną przygotowania
i rozpoczęcia realizacji programu pomocy mieszkaniowej Miasta Poznania.
Program zakłada wybudowanie w Poznaniu do końca 2006 r. 181 mieszkań socjalnych, część z nich powstaje w nowych budynkach, pozostałe w budynkach
po generalnym remoncie. Program uzyskał aprobatę Ministerstwa Infrastruktury (obecnie Ministerstwa Budownictwa) i wsparcie finansowe ze środków
budżetu centralnego11, zagwarantowane Ustawą z kwietnia 2004 r. o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004–2006 lokali socjalnych, noclegowni
i domów dla bezdomnych. Dotąd ukończono 97 mieszkań socjalnych (ul. Darzyborska 3 – 32 mieszkania, ul. Nadolnik 15 – 51 mieszkań, ul. Karpacka 12
– 14 mieszkań)12. Na realizację budownictwa socjalnego wydatkowano 5,2 mln zł
i otrzymano 2,7 mln zł dotacji.
4.2.4. Administracja komunalnymi zasobami mieszkaniowymi
W celu obniżenia kosztów administracji, zarządu i eksploatacji zasobami komunalnymi przeprowadzono przetarg na administrację zasobami komunal-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Mieszkalnictwo
4.3. Czynsz regulowany i dodatki mieszkaniowe
4.3.1. Czynsz za najem lokali komunalnych
W latach 2004–2005 obowiązywały stawki czynszu ustalone na podstawie
Uchwały Rady Miasta Poznania nr L/535/IV2004 z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Poznania na lata 2004–2008 i zarządzenia Prezydenta Miasta Poznania nr 658/2004 z dnia 28 września 2004 r. w sprawie określenia wysokości
stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych oraz czynszu za najem lokali
socjalnych. Przy obliczaniu wysokości stawek w uzasadnionych przypadkach
stosowano obniżki od stawki bazowej. Stosowane były następujące czynniki
obniżające wartość użytkową lokalu:
® czynniki główne:
® mieszkanie bez systemu grzewczego (-) 13%
® mieszkanie powyżej V kondygnacji (-) 13%
® mieszkanie bez kuchni lub z kuchnią, bez naturalnego oświetlenia (-) 9%
® czynniki dodatkowe:
® mieszkanie w budynku substandardowym (-) 13%
® mieszkanie w suterenie (-) 13%
® mieszkanie wspólne (-) 13%.
Jednocześnie przyjęto, że stawka bazowa w latach 2004–2008 nie może przekraczać 2,45% wartości odtworzeniowej.
W połowie zasobów komunalnych (50,4%) obowiązywała stawka bazowa
w wysokości 5,10 zł za m2 pozostałych 40,3% stosowano jedną obniżkę (9% lub
i 13%). Dla lokali socjalnych stawka czynszu wynosiła 1,56 zł za m2. W latach
2002–200414 stawka bazowa nie zmieniała się i wynosiła 4,71 zł za m2.
WYSOKOŚCI STAWEK CZYNSZU W ZASOBACH KOMUNALNYCH POZNANIA
OBOWIĄZUJĄCE OD 1 GRUDNIA 2004 R.15
Stawka czynszu
za 1 m2
Obniżki
5,10 zł/
Stawka bazowa
4,64 zł/
1 obniżka %
U R Z Ą D
Wysokość obniżki
M I A S T A
% lokali w zasobie
50,4%
9%
P O Z N A N I A
nymi. Przetarg wygrała spółka Feroma z Opola, która zaproponowała niższą
o 50% stawkę za swoje usługi niż pozostali oferenci. Spółka administruje komunalnym zasobem mieszkaniowym od maja 2006 r.
W latach 2002-2005 komunalnym zasobem mieszkaniowym administrowało
6 jednostek:
® Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej SA (885 budynków)
® EM-DE Zarządzanie i Administrowanie Nieruchomościami Janusz Dykier
Piotr Madej (65 budynków)
® Spółka „Lider” (23 budynki)
® „Admico” Wielkopolskie Spółki Zarządzające Sp. z o.o. (2 budynki)
® Zespół Zarządców Nieruchomości Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Sp. z o.o.
Oddział Poznań (2 budynki)
® TBS Wielkopolska Sp. z o.o (2 budynki)
® Nieruchomości Wielkopolskie Zarządzanie Sp. z o.o. (1 budynek)13.
2,6%
129
4. Mieszkalnictwo
WYSOKOŚCI STAWEK CZYNSZU W ZASOBACH KOMUNALNYCH POZNANIA
OBOWIĄZUJĄCE OD 1 GRUDNIA 2004 R.15
Stawka czynszu
za 1 m2
Obniżki
Wysokość obniżki
% lokali w zasobie
4,44 zł
1 obniżka %
13%
37,7%
4,03 zł
2 obniżki
(9% + 13%)
21%
0,62%
3,77 zł
2 obniżki
(13% + 13%)
26%
6,68%
3,32 zł
3 obniżki
(9% + 13% + 13%)
35%
0,00%
3,11 zł
3 obniżki
(13% + 13% + 13%)
39%
0,00%
1,56 zł
Lokal socjalny
2%
POZNAŃ w LATACH 1998-2006 IV KADENCJA SAMORZĄDU MIASTA POZNANIA
130
4.3.2. Dodatki mieszkaniowe
W latach 2002–2005 wypłacono dodatki mieszkaniowe w kwocie 81,8 mln zł.
Kwota dodatków mieszkaniowych wypłacona w 2005 r. była równa kwocie
dodatkowych wypłaconych w 2002 r. Największym beneficjentem dodatków
mieszkaniowych były rodziny i osoby z mieszkań prywatno-czynszowych
i komunalnych.
DODATKI MIESZKANIOWE WYPŁACONE W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
Ogółem
w 2002-2005
2005/
2002%
Kwota wypłaconych dodatków
mieszkaniowych w zł,
w tym dla lokatorów mieszkań:
21.147.096
19.648.479
19.922.621
21.125.084,7
81.843.280,7
99,9
spółdzielczych
6.102.022
5.510.997
5.533.429
5.205.983,7
22.352.431,7
85,3
komunalnych
7.791.549
6.405.261
6.241.509
6.667.956,3
27.106.275,3
85,6
prywatno-czynszowych
6.569.532
7.225.038
7.664.500
8.706.116,2
30.165.186,2
132,5
zakładowych
683.993
507.183
483.183
545.028,5
2.219.387,5
79,7
Źródło: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych, obliczenia własne
4.3.3. Specjalne dodatki mieszkaniowe
W latach 2002–2005 wypłacono z budżetu Miasta w ramach specjalnych dodatków mieszkaniowych kwotę 10,5 mln zł. Największą kwotę przeznaczono na pomoc gospodarstwom z zasobów mieszkaniowych prywatno-czynszowych.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Ochrona zdrowia
SPECJALNE DODATKI MIESZKANIOWE WYPŁACONE
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002-2005
2002
=100
Kwota wypłaconych dodatków mieszkaniowych w zł,
w tym dla lokatorów mieszkań:
2.449.042
2.709.341
2.541.580
2.762.020
10.461.983
112,8
spółdzielczych
—
—
—
—
—
—
komunalnych
922.039
949.159
894.353
1.047.585
3.813.136
113,6
prywatno-czynszowych
1.437.012
1.686.016
1.582.679
1.643.733
6.349.440
114,4
zakładowych
89.991
74.166
64.548
70.702
299.407
78,6
Źródło: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych, obliczenia własne
5.1. Żłobki
W latach 2002–2006 nie nastąpiły zmiany w strukturze organizacyjnej żłobków. W okresie tym opiekę nad dziećmi do lat 3 pełniły 4 żłobki z 10 filiami
(łącznie 14 placówek), które dysponowały 815 miejscami. Znacząco wzrosło
średnie wykorzystanie miejsc w żłobkach (do 96,6%, czyli o 34 pkt. proc.),
przeciętny miesięczny koszt utrzymania 1 miejsca w żłobku wzrósł z 846,4 zł
w 2002 r. do 883,4 zł w 2005 r., tj. o 4,4%.
ŻŁOBKI W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
Wskaźnik % wykorzystania miejsc
62,7
82,0
89,7
96,6
Przeciętny koszt utrzymania
1 miejsca (w zł)
846,4
848,5
827,5
883,4
Udział odpłatności rodziców (w zł)*
12,9
12,8
15,0
15,9
* w opłacie stałej, w ogólnej kwocie kosztów ponoszonych przez Miasto
Źródło: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych
Corocznie wzrastała odpłatność rodziców za miesięczny pobyt dziecka w żłobku. Wzrost ten spowodowany był zarówno podwyższeniem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, która jest podstawą do wyliczenia bazowej części odpłatności, tj. kosztów stałych16, jak i wzrostem cen na produkty spożywcze. Opłata stała za dzieci, których rodzice nie pobierają zasiłku
rodzinnego wzrosła w ostatnim okresie ze 157,20 zł w końcu 2002 r. do 176,04 zł
w końcu 2005 r., a opłata za dzieci, gdy rodzice otrzymują zasiłek rodzinny
wzrosła ze 117,89 zł do 132,03 zł. Opłaty te wzrosły przeciętnie o 12%. Wzrósł
także udział odpłatności rodziców – o 3,0 pkt. proc. (do 15,9%). Z uwagi na
niewielki wzrost cen żywności opłata za koszty zakupu produktów spożywczych powiększyła się nieznacznie – z 3,73 zł do 3,80 zł za 1 osobodzień.
Dotacja z budżetu Miasta wyniosła w 2005 r. 7,3 mln zł i zwiększyła się
o 0,1 mln zł w porównaniu do 2002 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Ochrona zdrowia
131
5. Ochrona zdrowia
ODPŁATNOŚĆ ZA MIESIĘCZNY POBYT DZIECKA W ŻŁOBKU
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2005
(2002=100)
Opłata stała:
podstawowa
157,20
162,00
170,24
176,04
112,0
gdy rodzice otrzymują
zasiłek rodzinny
117,90
121,50
127,68
132,03
112,0
gdy w żłobku przebywa
2 dzieci z 1 rodziny
78,60
81,00
85,12
88,02
112,0
3,73
3,76
3,80
3,80
101,9
Opłata żywnościowa
(za 1 dzień)
Źródło: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych
132
Wydatki majątkowe oraz ważniejsze remonty prowadzone w żłobkach w latach 2002–2005 pochłonęły z budżetu Miasta łącznie 471,3 tys. zł. W ramach prowadzonych zadań inwestycyjno-remontowych wykonano m.in. remont dachu w filii żłobka nr 4 na os. Rzeczypospolitej, zakończono I etap
remontu dachu w żłobku nr 2 oraz rozpoczęto termomodernizację żłobka
nr 1 wraz z filiami.
5.2. Lecznictwo ambulatoryjne
W 2005 r. ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych udzielało 548 placówek
(o 112 więcej niż w 2002 r.) o następujących profilach:
® 114 z zakresu kompetencji lekarza rodzinnego (86 w 2002 r.)
® 67 z zakresu kompetencji pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej (53 w 2002 r.)
® 19 z zakresu kompetencji położnej środowiskowo-rodzinnej (15 w 2002 r.)
® 16 z zakresu higieny szkolnej (12 w 2002 r.)
® 157 z zakresu stomatologii ogólnej (114 w 2002 r.)
® 175 z zakresu specjalistycznej opieki zdrowotnej (156 w 2002 r.)
Działały one w formie niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, indywidualnych praktyk medycznych oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki
zdrowotnej.
Największą jednostką działającą w zakresie specjalistycznej opieki zdrowotnej
jest Poznański Ośrodek Specjalistyczny Usług Medycznych przy Al. Solidarności, udzielający świadczeń w ramach kontraktu z Wielkopolskim Oddziałem
Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia. W latach 2002–2005 Ośrodek
podjął liczne działania w celu podniesienia jakości udzielanych świadczeń,
w tym:
® utworzono Poradnię Ginekologiczno–Położniczą, Poradnię Alergologiczną,
Poradnię Otolaryngologiczną
® utworzono Poradnię Ortopedyczną, tworząc kompleks z istniejącymi wcześniej
Poradniami: Chirurgiczną i Reumatologiczną
® otwarto Oddział Jednodniowy Nefrologiczny funkcjonujący przy Ambulatoryjnym Oddziale Dializ, przeznaczony do kompleksowego leczenia powikłań u chorych dializowanych oraz leczonych ambulatoryjnie w Poradni
Nefrologicznej
® zakupiono m.in.: aparat do hemodializy, sprzęt rehabilitacyjny oraz jedno
stanowisko sztucznej nerki
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Ochrona zdrowia
5.3. Lecznictwo zamknięte
Baza lecznictwa zamkniętego w Poznaniu w końcu 2005 r. obejmowała
24 szpitale oraz 1 Zakład Opiekuńczo-Leczniczy17 (o 418 więcej niż w 2002 r.),
z tego:
® 7 szpitali, których organem założycielskim jest Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego (ul. Juraszów, ul. Garbary, ul. Szamarzewskiego,
ul. Krysiewicza, ul. Orzeszkowej, ul. Gąsiorowskich, ul. Sanatoryjna)
® 5 szpitali klinicznych (ul. Długa, ul. Przybyszewskiego, ul. Polna,
ul. 28 Czerwca 1956 r., ul. Szpitalna)
® 3 szpitale, których organem założycielskim jest Miasto Poznań (ul. Mickiewicza, ul Szwajcarska, ul. Szkolna) oraz 1 Zakład Opiekuńczo-Leczniczy i Rehabilitacji Medycznej
® 7 szpitali prywatnych (NZOZ Centrum Medyczne HCP – ul. 28 Czerwca 1956 r., Certus – ul. Grunwaldzka, Ars Medica – ul. Podgórna, Klinika Grunwaldzka – ul. Grunwaldzka, Poliklinika GIEŁ-MED – ul. Siedmiogrodzka, Klinika Promienista – ul. Promienista, Help – ul. Strusia)
® 2 szpitale resortowe (MON przy ul. Grunwaldzkiej i MSWiA przy ul. Dojazd).
SZPITALE W POZNANIU W LATACH 2002–2005
(BEZ SZPITALI MON I MSW)
Rok
Liczba
szpitali
ogółem
Łóżka
w szpitalach
Leczeni
w szpitalach
Przeciętny
pobyt
chorego
ogółem
na 10.000
mk
ogółem
na 1 łóżko
w dniach
2002
18
5,6
97
221,8
39,3
7,4
2004
22
5,5
96
220,4
40,1
6,5
2005
22
5,4
97
233,5
42,5
6,1
Źródło: Wielkopolskie Centrum Zdrowia Publicznego, obliczenia własne
Poznańskie szpitale cywilne (według stanu na koniec 2005 r.) dysponowały
łącznie bazą 5,4 tys. łóżek, tj. o 0,2 tys. mniej w porównaniu do 2002 r. Na
pięć poznańskich łóżek szpitalnych 2 mieszczą się w placówkach Akademii
Medycznej (klinicznych), a co trzecie zlokalizowane jest w szpitalach Urzędu
Marszałkowskiego. Wskaźnik liczby łóżek przypadających na 10 tys. mieszkańców wynosił 9719 i nie uległ zmianie od 2002 r. W latach 2002–2005 nastąpiła poprawa wykorzystania bazy łóżkowej, wzrosła liczba hospitalizowanych
w szpitalach. Wpływ na to miały m in.: skrócenie przeciętnego pobytu pa-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® utworzono Centralny Rejestr Pacjentów
® od stycznia 2005 r. rozpoczęto wdrażanie zintegrowanego systemu informatycznego, którego pierwszym etapem było uruchomienie systemu finansowo-księgowego.
W latach 2002–2005 z budżetu Miasta na opiekę ambulatoryjną zostało przekazanych łącznie 1,3 mln zł, głównie na zakup aparatury oraz modernizację
budynku POSUM przy Al. Solidarności.
133
5. Ochrona zdrowia
134
cjenta w szpitalu, rozszerzenie zakresu badań diagnostycznych, doposażenie
szpitali w aparaturę medyczną. Liczba leczonych osób osiągnęła 233,5 tys.,
wobec 221,8 tys. w 2002 r. Najwięcej – 2 na 5 pacjentów – skorzystało z usług
szpitali klinicznych.
Poznańskie szpitale zajmują znaczące miejsce w kraju, m.in. w zakresie: onkologii, kardiologii, ortopedii, kardiochirurgii, opieki paliatywnej (pierwszy
w Polsce, a czwarty w Europie Ośrodek Opieki Paliatywnej), laryngologii (jeden z trzech najnowocześniejszych ośrodków w kraju), genetyki klinicznej,
neonatologii. W rankingu tygodnika „Wprost” pierwsze miejsca w swoich kategoriach w skali kraju zajęły: SP Szpital Kliniczny nr 2 Klinika Otolaryngologii
i Onkologii Laryngologicznej AM („otolaryngologia”) oraz Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny AM („ginekologia”).
Poprawa warunków leczenia pacjentów następowała poprzez rozbudowę
i modernizację bazy szpitalnej oraz remonty i doposażanie placówek w nowoczesny specjalistyczny sprzęt i aparaturę, umożliwiającą bardziej precyzyjną
diagnostykę i szybsze wykonywanie zabiegów. W ramach prowadzonych inwestycji w latach 2002-2005 oddano do użytku m.in.:
® nowy budynek Wielkopolskiego Centrum Onkologii
® Oddział Transplantacji Szpiku Kostnego w Szpitalu Klinicznym AM przy ul. Szamarzewskiego
® nowe pomieszczenia (m.in. nowoczesną salę operacyjną) dla Oddziału Kardiochirurgii w nowym skrzydle Szpitala Klinicznego AM nr 1
® nowoczesną pracownię naczyniową w szpitalu MSWiA przy ul. Dojazd
® siedzibę Instytutu Stomatologii AM przy skrzyżowaniu ulic Bukowskiej
i Przybyszewskiego o powierzchni użytkowej 16,6 tys. m2
® nową część Hospicjum Palium na os. Rusa, działającą w ramach Szpitala Klinicznego AM przy ul. Długiej.
Kontynuowano budowę szpitala ogólnego przy ul. Szwajcarskiej20 oraz rozbudowę obiektów w Specjalistycznym Zespole Opieki Zdrowotnej nad Matką
i Dzieckiem przy ul. Krysiewicza. W 2005 r. ukończono budowę nowej siedziby
Rejonowej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Centrum Powiadamiania Ratunkowego21 dla Poznania oraz powiatu poznańskiego przy ul. Rycerskiej.
Ponadto szpitale doposażone zostały w nowoczesny sprzęt medyczny,
m.in. w: pulsoksymetr, mikrotom saneczkowy, wideogastroskop, pompy infuzyjne, aparat elektrochirurgiczny, aparaty rentgenowskie oraz respiratory (Szpital Wojewódzki), analizator mikrobiologiczny, lampy ogniskowe
ośmioogniskowe i dezynfekator (Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej
nad Matką i Dzieckiem), cyfrowy zestaw do badań holterowskich, analizator równowagi kwasowo-zasadowej i echokardiograf (Szpital Grunwaldzki),
wideogastroskop z wideoprocesorem, akcelerator wysokoenergetyczny do
radioterapii śródoperacyjnej, mikroskop fluoroscencyjny oraz 2 nowoczesne tomografy komputerowe (Wielkopolskie Centrum Onkologii), fotometr
do wykonywania badań biochemicznych (Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów), 3 videobronchoskopy (Wielkopolskie Centrum Chorób
Płuc i Gruźlicy).
W ZOZ Poznań-Nowe Miasto poszerzono zakres świadczeń medycznych realizowanych w pracowni EEG o badanie snu, videometrię, holter EEG (jedyna pracownia na terenie Wielkopolski świadcząca tego typu usługi). W ZOZ
Poznań–Jeżyce zainstalowano pierwszą w Poznaniu wannę do porodów w immersji wodnej.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Ochrona zdrowia
Łącznie w latach 2002-2005 na lecznictwo zamknięte z budżetu Miasta Poznania wydatkowało 38,7 mln zł, głównie na kontynuację budowy szpitala
przy ul. Szwajcarskiej oraz budowę centralnej sterylizatorni i centralnego bloku operacyjnego w szpitalu im. F. Raszei przy ul. Mickiewicza.
APTEKI W POZNANIU
a – liczba
b – udział w %
2002
2003
2004
2005
w tym
Apteki
ogółem
typu A
typu B
a
214
111
103
b
100,0
51,9
48,1
a
224
124
100
b
100,0
55,4
44,6
a
232
132
100
b
100,0
56,9
43,1
a
243
150
93
b
100,0
61,7
38,3
103,6
106,5
100
Dynamika 2005
(2002=100)
Źródło: Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny w Poznaniu
Oprócz aptek ogólnodostępnych w Poznaniu w 2005 r. funkcjonowały:
® 2 apteki zakładowe
® 22 apteki szpitalne, z których korzystają wyłącznie osoby hospitalizowane
(o 4 więcej niż w 2002 r.)
® 22 hurtownie farmaceutyczne (tj. o 6 więcej w porównaniu do 2002 r.)
W mieście działalność prowadziło 17 wytwórni farmaceutycznych (tj. o 1 więcej niż 4 lata wcześniej). Najważniejsze z nich to: GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, Curtis-Healthcare, Herbapol, Ziołolek. Na liście wytwórców medykamentów znajduje się także Instytut Włókien Naturalnych.
5.5. Profilaktyka i promocja zdrowia
Miasto Poznań w szerokim zakresie wspomagało działania służące profilaktyce oraz promocji zdrowia. Łączna kwota wydatków przeznaczonych na powyższe zadania w latach 2002–2005 wyniosła 3,5 mln zł. Dofinansowano m.in.:
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5.4. Apteki
W końcu 2005 r. w Poznaniu zezwolenie na działalność posiadały 243 apteki
ogólnodostępne, w tym:
® 150 aptek typu A (pełna receptura)
® 93 apteki typu B (bez receptury, wyłącznie leki gotowe)
W latach 2002–2005 powiększyła się wyłącznie liczba aptek z pełną recepturą
(typu A) – o 39 placówek, w przeciwieństwie do placówek typu B oferujących
leki gotowe, których liczba zmniejszyła się (o 10). Była to tendencja zgodna
ze zmianami w prawodawstwie nakładającymi w niedalekiej przyszłości na
wszystkie placówki obowiązek posiadania pełnej receptury. Obecnie wszystkie apteki stanowią własność prywatną.
135
5. Ochrona zdrowia
136
® profilaktykę onkologiczną, m.in. program wczesnego wykrywania oraz profilaktyki raka piersi oraz profilaktyki i wykrywania raka prostaty
® profilaktykę próchnicy
® profilaktykę kardiologiczną
® profilaktykę osteoporozy
® profilaktykę chorób narządu wzroku i słuchu
® profilaktykę i zwalczanie narkomanii
® profilaktykę i zwalczanie palenia tytoniu
® promocję zdrowego stylu życia poprzez popularyzowanie kultury fizycznej
i ruchu oraz zasad prawidłowego żywienia, w szczególności wśród dzieci
i młodzieży
® profilaktykę cukrzycy
® profilaktykę gruźlicy
® profilaktykę świnki
® profilaktykę chorób psychicznych i promocji zdrowia psychicznego
® profilaktykę grypy
® przeciwdziałanie innym zagrożeniom zdrowotnym, w tym m.in:
® wczesne wykrywanie wad postawy u dzieci 6- i 13-letnich, uczęszczających do przedszkoli i szkół
® zapewnienie holistycznej opieki lekarskiej, pielęgniarskiej, rehabilitacyjnej i psychologicznej seniorom, których stan zdrowia nie pozwala
na samodzielne przybycie do właściwej poradni
® przeciwdziałanie skutkom zdrowotnym, psychofizycznym i społecznym braku kompleksowego, zintegrowanego systemu leczenia bólu
oraz obrzęku limfatycznego
® zapewnienie domowej opieki lekarskiej, pielęgniarskiej oraz duszpasterskiej osobom w terminalnym okresie choroby nowotworowej
® zapewnienie domowej opieki hospicyjnej i paliatywnej pacjentom z nieuleczalnymi, postępującymi chorobami, zwłaszcza nowotworowymi,
w tym dorosłym z chorobą nienowotworową będącym podopiecznymi
Wielkopolskiego Hospicjum dla Dorosłych oraz dzieciom nieuleczalnie
chorym wymagającym użycia specjalistycznej aparatury medycznej
® ogólnopolskie programy profilaktyczne – od 2004 r. Miasto Poznań wraz
z Wielkopolskim Oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia zaczęło współorganizować 3 ogólnopolskie programy profilaktyczne: profilaktykę raka
szyjki macicy, profilaktykę i wczesne wykrywanie chorób układu krążenia,
program edukacyjno-diagnostyczny wczesnej prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.
Opracowano wieloletnie założenia polityki zdrowotnej ukierunkowane na podniesienie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców Poznania w formie planu. „Plan Zdrowotny Miasta Poznania na lata 2003–2008. Główne kierunki
działań na rzecz zdrowia poznaniaków”22 stanowi wytyczne działań dla Miasta
w sferze ochrony zdrowia w bezpośrednim powiązaniu z warunkami społeczno-ekonomicznymi oraz jakością środowiska naturalnego. Kierunki działań
przedstawione w Planie realizowane są zgodnie z założeniami Planu Strategicznego Rozwoju Miasta Poznania, którego celem jest polepszenie jakości
życia poznaniaków. Plan ma na celu przybliżenie informacji o stanie zdrowia
społeczności lokalnej instytucjom i organizacjom działającym na rzecz poprawy zdrowia, jak również pomagać w podejmowaniu wspólnych przedsięwzięć,
które podniosą bezpieczeństwo zdrowotne oraz standard życia poznaniaków.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Jest to dokument traktujący politykę zdrowotną Miasta interdyscyplinarnie
i perspektywicznie. Działania zaproponowane w Planie prowadzone są na zasadzie współpracy instytucji publicznych i niepublicznych oraz organizacji pozarządowych zajmujących się w sposób bezpośredni i pośredni ochroną zdrowia. Zakłada się wykorzystanie inicjatyw społecznych oraz potencjału mieszkańców. Sporządzony dokument ma charakter „otwarty” i będzie korygowany
stosownie do sytuacji wynikającej z poziomu ww. wskaźników oraz możliwości
finansowych Miasta.
Na podstawie materiałów przygotowanych przez konsultantów wojewódzkich
z różnych dziedzin medycyny opracowany został „Informator o wybranych
jednostkach chorobowych i sposobach zapobiegania”, który trafił do wszystkich gospodarstw domowych na terenie Poznania (nakład przekroczył 200 tys.
egzemplarzy).
Miasto Poznań podejmowało także inne działania profilaktyczne i promujące
zdrowie:
® festyny pod hasłem „Poznań – zdrowym miastem”, których celem było
upowszechnienie idei profilaktyki i promocji zdrowia oraz ukazanie związku pomiędzy prowadzonym stylem życia a własnym zdrowiem
® marsze młodzieży szkół ponadpodstawowych przeciwko uzależnieniom
– celem marszy było zwrócenie uwagi mieszkańcom Poznania, szczególnie
młodzieży, na problem uzależnień, jak również wspólne zamanifestowanie
sprzeciwu wobec narkotyków, alkoholu i tytoniu
® wspierało ogólnopolską akcję honorowego krwiodawstwa wśród studentów
pt. „Wampiriada”, zachęcającą do honorowego oddawania krwi
® Ogólnopolskie Tygodnie Mukowiscydozy
® wydawało różne publikacje, np. kalendarz pyleń „Co mieszkańcy Poznania
powinni wiedzieć o zagrożeniu alergenami pyłku i zarodników grzybów” –
kalendarz zawiera praktyczne informacje dla alergików i osób zagrożonych
alergią
® koncerty charytatywne na rzecz poznańskiego Hospicjum Palium.
W maju 2005 r. Światowa Organizacja Zdrowia podjęła decyzję o przyjęciu Poznania do IV fazy Projektu Zdrowych Miast WHO. Przedstawiciele Urzędu Miasta
Poznania uczestniczą od 2000 r. także w działaniach Stowarzyszenia Zdrowych
Miast Polskich. W ramach stowarzyszenia przyznawane są granty poprzez konkurs
projektów dotyczących poprawy jakości życia i zdrowia mieszkańców gmin i miast
członkowskich. Wśród nagrodzonych przez Stowarzyszenie grantem znalazły się
m.in. programy: „Kształtowanie więzi z przyrodą dzieci jako podłoże rozwoju proekologicznej postawy przyszłego społeczeństwa”, złożony przez Żłobek Nr 3 w Poznaniu, „Zdrowo i bezpiecznie”, opracowany przez Gimnazjum nr 50 oraz program
„Przeciwdziałanie procesom starzenia poprzez propagowanie profilaktyki zdrowotnej u osób w podeszłym wieku”, opracowany przez Wielkopolskie Stowarzyszenie
Wolontariuszy Opieki Paliatywnej „Hospicjum Domowe”.
5.6. Stan sanitarno–epidemiologiczny miasta
Od 1 stycznia 2002 r. nadzór nad Powiatową Inspekcją Sanitarną sprawuje
Główny Inspektor Sanitarny, który ustala ogólne kierunki działania Powiatowej
Inspekcji Sanitarnej23.
Sytuacja epidemiologiczna w Poznaniu przedstawiała się następująco:
® wzrasta liczba zgłoszonych bakteryjnych zatruć pokarmowych, a tendencja
taka utrzymuje się od 2 lat
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Ochrona zdrowia
137
5. Ochrona zdrowia
138
® w 2003 r. odnotowano przejściowy wzrost zapadalności na boreliozę,
w 2004 r. na krztusiec, w latach 2003–2004 na świnkę, w 2005 r. na
różyczkę a w latach 2003 i 2005 na grypę
® w okresie 2002–2005 w znacznym stopniu zmniejszyła się zapadalność
na wirusowe zapalenie wątroby typu A, typu B oraz C
® nie zarejestrowano żadnego przypadku zachorowań na: dur brzuszny, dury
rzekome i czerwonkę bakteryjną, błonicę, polio oraz tężec.
Oprócz badań epidemiologicznych prowadzono działania kontrolne, dotyczące:
® warunków zdrowotnych człowieka – oceny zaopatrzenia ludności w wodę
do picia i kąpieli. Na podstawie badań laboratoryjnych oraz kontroli terenowych obiektów wodociągowych wodę z wodociągu publicznego dla Poznania oceniano jako przydatną do spożycia przez ludzi. W okresie letnim
poznański SANEPID często jako złą oceniał wodę w jeziorze Maltańskim.
Występujący tam corocznie zakwit sinic stanowi potencjalne zagrożenie
dla zdrowia i życia ludzi. Prowadzony w okresie letnim stały nadzór nad
basenami kąpielowymi powodował sporadyczne kwestionowanie jakości
wody w pływalniach
® nadzoru nad placówkami lecznictwa zamkniętego – stan sanitarno-porządkowy skontrolowanych obiektów służby zdrowia poprawił się i był zadowalający. W lecznictwie szpitalnym największy problem stanowi oddział zakaźny, który nie spełnia podstawowych wymogów sanitarnych. Prowadzony w obiekcie bieżący remont tylko w niewielkim stopniu poprawił warunki
hospitalizacji. Postępowanie z odpadami medycznymi nie budzi obecnie
zastrzeżeń sanitarnych
® stanu sanitarno-higienicznego w jednostkach związanych z produkcją i obrotem artykułami spożywczymi – w kilku procentach kontroli stwierdzano
naruszenie przepisów sanitarnych. Na większość negatywnych ocen wpływ
miały niezgodne z obowiązującymi przepisami, antysanitarne warunki przy
produkcji bądź przechowywaniu środka spożywczego
® stanu sanitarno-higienicznego zakładów pracy – w ostatnim okresie ustabilizowała się liczba zgłoszeń chorób zawodowych. Najczęstszą chorobą
zawodową (ponad 2/3 przypadków) są schorzenia narządu głosu u nauczycieli. Najpoważniejszym problemem w warunkach higienicznych pracy jest
obecność czynników rakotwórczych, jednakże zakłady stosujące w procesach produkcji czynniki rakotwórcze czynią starania w celu ich eliminacji.
W wielu zakładach pracownicy narażeni są na szkodliwy wpływ hałasu,
zapylenia, chemicznych związków toksycznych, wibracji
® higieny w procesie nauczania i wychowania – nadzorem objęto ponad 1 tys.
obiektów stałych (żłobki, przedszkola, szkoły, wyższe uczelnie) oraz placówki sezonowe, do których uczęszczało ponad 250 tys. osób. Stan sanitarny placówek nauczania i wychowania minimalnie poprawił się. Najczęstsze uchybienia to: brudne ściany, okna, sanitariaty i sale gimnastyczne. W ostatnich latach zaobserwowano masowe przekazywanie stołówek
szkolnych ajentom.
W ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu wydawała opinie o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu dla inwestycji nowych i modernizowanych, opiniowała projekty budowlane, miejscowe plany i projekty studium zagospodarowania przestrzennego, gabinety indywidualnej praktyki lekarskiej i przychodnie
działające w ramach Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej. Dokonywa-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Pomoc Społeczna
5.7. Realizacja Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
Miasto Poznań w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (MPPiRPA) zapewnia mieszkańcom dostęp do świadczeń
terapeutycznych i rehabilitacyjnych, dotyczących rozwiązywania problemów
alkoholowych oraz z zakresu profilaktyki uzależnień. Główne przedsięwzięcia
przewidziane do realizacji w latach 2002–2006 w ramach MPPiRPA to m.in.:
® zapewnienie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla
osób uzależnionych od alkoholu, w tym sprawców przemocy domowej,
oraz udzielenie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie
® wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez dofinansowanie Centrów Integracji Społecznej
® prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii,
w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych
zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych
® finansowanie i wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób
fizycznych i innych podmiotów realizujących zadania MPPiRPA w zakresie
rozwiązywania problemów alkoholowych24.
Na realizację zadań wynikających z MPPiRPA w latach 2002–2006 wydatkowano kwotę w wysokości 30.281.676,41 zł.
6. Pomoc Społeczna
Na koniec 2005 r. Miasto sprawowało nadzór nad działalnością 24 jednostek
organizacyjnych pomocy społecznej:
® Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie (MOPR)
® Miejskie Centrum Interwencji Kryzysowej
® 4 domy pomocy społecznej i 2 oddziały dziennego pobytu
® 7 ośrodków wsparcia (5 dziennych domów pomocy społecznej, ośrodek dla
bezdomnych, dzienny ośrodek adaptacyjny)
® 10 placówek opiekuńczo-wychowawczych (2 domy dziecka, pogotowie
opiekuńcze, 6 rodzinnych domów dziecka, Centrum Wspierania Rozwoju
Dzieci i Młodzieży)
® ośrodek adopcyjno-opiekuńczy
® 7 jednostek niepublicznych finansowanych z dotacji Miasta (3 domy pomocy społecznej i 2 placówki opiekuńczo-wychowawcze, 1 ośrodek mediacyjno-adopcyjny, 1 dzienny dom pomocy społecznej).
W porównaniu do 2002 r. liczba jednostek powiększyła się o powstałe w 2004 r.
Centrum Wspierania Dzieci i Młodzieży.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
ła także kontroli w trakcie budowy i odbiorów obiektów. W latach 2002–2005
stwierdzono znaczną poprawę jakości wykonywanych robót w obiektach nowo
projektowanych, modernizowanych i przebudowywanych. Zanotowano także
poprawę współpracy z organami administracji samorządowej, dotyczącej głównie wspólnych ustaleń w zakresie planowania przestrzennego oraz opiniowania
lokalizacji i projektów inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska.
139
6. Pomoc Społeczna
6.1. Świadczenia środowiskowej pomocy społecznej
W latach 2002–2005 Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie przyznał świadczenia
pomocy społecznej 133,9 tys. osobom, najwięcej z powodu ubóstwa – 99 tys.
osób, bezrobocia – 60,6 tys. osób25 oraz bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego – 45,5 tys. osób.
Największą grupę (ponad 45%) stanowiły gospodarstwa domowe wieloosobowe. W 2005 r. z różnych form pomocy społecznej skorzystało 28.122 osoby,
tj. o 8.547 osób mniej niż w 2002 r. (o 23,3%). Zmniejszył się o 1,5% udział
korzystających z pomocy w ogólnej liczbie ludności (4,9% mieszkańców Poznania w 2005 r. wobec 6,4% w 2002 r.).
POWODY PRZYZNAWANIA POMOCY SPOŁECZNEJ
W LATACH 2002–2005
Liczba osób w rodzinach
140
Wyszczególnienie
2002
2003
200426
Ogółem
36.669
37.787
Ubóstwo
28.041
Sieroctwo
132
2005
ogółem
2002
= 100
31.358
28.122
76,7
28.475
23.913
18.596
66,3
156
203
120
90,9
Bezdomność
624
505
621
592
94,9
Potrzeba ochrony macierzyństwa
1.517
2.061
1.264
903
59,5
Bezrobocie
13.086
16.178
16.785
14.551
111,2
Niepełnosprawność
12.482
10.528
8.412
7.910
63,4
Długotrwała lub ciężka choroba
10.502
8.735
9.069
8.275
78,8
Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospod.
domowego
12.237
12.855
9.827
10.562
86,3
Przemoc w rodzinie
x
x
1.000
723
x
Alkoholizm
2.671
1.666
1.912
1.533
57,4
Narkomania
111
124
142
107
96,4
Trudność w przystosowaniu do życia po
opuszczeniu zakładu karnego i placówki
opiek.-wychowawczej
583
586
571
459
78,7
Zdarzenie losowe
x
x
74
4
x
Sytuacja kryzysowa
x
x
577
143
x
Źródło: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie (powody przyznawania pomocy nie sumują się,
ponieważ jedno gospodarstwo domowe może korzystać z kilku przyczyn)
Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przysługiwały osobom i rodzinom, których dochód netto na osobę nie przekraczał ustawowo ustalonych
kwot: od 2002 r. – 461 zł (dla osoby samotnie gospodarującej) i od 2004 r. – 316 zł
(dla gospodarstw domowych wieloosobowych).
W latach 2002–2005 Miasto Poznań przeznaczyło na pomoc społeczną kwotę
w wysokości 144,8 mln zł.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Pomoc Społeczna
WYDATKI GMINY NA POMOC SPOŁECZNĄ
W LATACH 2002–2005
a – zł
b – udział %
Ogółem
Zadania własne
Zadania zlecone
2002
2003
200427
2005
a
40.952.150
40.388.543
31.596.342
31.826.491
b
100,0
100,0
100,0
100,0
a
24.047.451
25.810.009
26.923.475
28.450.003
b
58,7
63,9
85,2
89,4
a
16.904.699
14.578.534
4.672.867
3.376.488
b
41,3
36,1
14,8
10,6
W ramach zadań własnych najwięcej środków (około 63% wydatków) przeznaczano na zasiłki celowe i w naturze oraz zasiłki okresowe. Objęto nimi ponad
65 tys. osób. Świadczenia w formie zasiłków celowych i w naturze obejmują
m.in.: zakup żywności, opału, opłacenie co., czynszu, pokrycie kosztów pobytu dzieci w przedszkolu lub w żłobku, natomiast zasiłki okresowe przyznawane
są w szczególnie uzasadnionych przypadkach, np. ze względu na: długotrwałą
chorobę, niepełnosprawność, brak możliwości zatrudnienia, brak uprawnień
do renty rodzinnej, po osobie, na której ciążył obowiązek alimentacyjny.
Do zadań własnych gminy należało również m.in.: zapewnienie jednego posiłku
osobom tego pozbawionym oraz sprawowanie usług opiekuńczych, świadczonych głównie osobom samotnym przez Polski Czerwony Krzyż i Polski Komitet
Pomocy Społecznej. W latach 2002–2005 objęto nimi ponad 10 tys. osób.
Ponad 90% wydatków w ramach zadań zleconych gminie stanowiły świadczenia rodzinne, tj. zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych (realizowane
od 2004 r.) oraz świadczenia opiekuńcze (zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie
pielęgnacyjne). W latach 2004–2005 wypłacono 1,4 mln zasiłków rodzinnych
oraz 68,3 tys. świadczeń opiekuńczych.
W latach 2002–2005 do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie wpłynęło 9,6 tys.
wniosków o umieszczenie osób w domach pomocy społecznej. Pomoc finansową dla dzieci umieszczonych na mocy postanowienia sądowego w rodzinie
zastępczej po śmierci rodziców naturalnych bądź po pozbawieniu lub ograniczeniu im praw otrzymało rocznie średnio 536 rodzin zastępczych. Comiesięczne świadczenie otrzymywało średnio 683 wychowanków. Jednorazowe
świadczenie w momencie przyjęcia dziecka do rodziny zastępczej otrzymało
262 wychowanków. Do placówek opiekuńczo-wychowawczych MOPR skierował 1,1 tys. dzieci. Pomoc dla osób, które osiągnęły pełnoletność w rodzinie
zastępczej oraz osobom pełnoletnim opuszczającym niektóre placówki opiekuńczo-wychowawcze w formie wypłaty pieniężnej na: kontynuowanie nauki,
usamodzielnienie i na zagospodarowanie otrzymało blisko 3 tys. osób. Z pomocy finansowej dla repatriantów i uchodźców skorzystało 6 uchodźców.
6.2. Domy pomocy społecznej i ośrodki wsparcia
W Poznaniu działa 7 domów pomocy społecznej, z tego:
® 4 placówki Miasta Poznania:
® Dom Pomocy Społecznej przy ul. Bukowskiej 27/29
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie
141
6. Pomoc Społeczna
142
® Dom Pomocy Społecznej przy ul. Niedziałkowskiego 22
® Dom Pomocy Społecznej przy ul. Konarskiego 11/13
® Dom Pomocy Społecznej przy ul. Ugory 20
® 3 placówki dofinansowane z budżetu Miasta, prowadzone przez zgromadzenia zakonne:
® Dom Pomocy Społecznej Zgromadzenia Sióstr Urszulanek U.R. przy
ul. Pokrzywno 1 (dla kobiet w podeszłym wieku)
® Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci Zgromadzenia Córek Matki Bożej Bolesnej „Serafitki” przy ul. św. Rocha 13 (dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnej indywidualnie)
® Dom Pomocy Społecznej Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo przy ul. Sielskiej 13.
Na koniec 2005 r. dysponowały łącznie 684 miejscami (o 42 więcej niż w 2002 r.),
z tego: 270 miejscami dla osób przewlekle somatycznie chorych, 354 miejscami dla osób starszych, 60 miejscami dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie. Dodatkowe miejsca (62) uruchomiono w DPS Zgromadzenia Sióstr Urszulanek U.R. przy ul. Pokrzywno i w DPS Zgromadzenia Sióstr
Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo przy ul. Sielskiej. W latach 2002–2005
do domów pomocy społecznej przyjęto 778 nowych pensjonariuszy. Miejsca
w Domach Pomocy Społecznej były wykorzystane w 100 procentach, a największą grupę (około 65%) stanowiły osoby w wieku powyżej 74 lat. Na koniec
2005 r. przebywało w nich 671 osób, w tym 446 osób powyżej 74 roku życia.
Najwięcej przyjęć odnotowano w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Bukowskiej, a największe zapotrzebowanie na miejsca występuje w Domach przy ul. Ugory
i ul. Konarskiego.
Dwa Oddziały Dziennego Pobytu w Domach Pomocy Społecznej przy ul. Konarskiego 11/13 i ul. Bukowskiej 27/29, zapewniające całodzienny pobyt dla
osób starszych o zmniejszonej sprawności fizycznej, a mających trudności
w organizacji życia codziennego dysponowały łącznie 45 miejscami. W latach
2002–2005 z ich świadczeń korzystało 267 seniorów, głównie z obiadu oraz
podstawowych świadczeń opiekuńczych, rekreacyjno-kulturalnych i edukacyjnych.
Miejskim ośrodkiem przeznaczonym dla osób wymagających całodobowej
opieki z powodu sytuacji kryzysowej jest Miejskie Centrum Interwencji Kryzysowej, w którego strukturze działa Punkt Interwencji Kryzysowej, Hostel Interwencji Kryzysowej i Mieszkanie Integracji Środowiskowej (do 2004 r. działające jako Dom Pomocy Społecznej Interwencji Kryzysowej). Hostel dysponuje
45 miejscami. Pobyt w ośrodku jest nieodpłatny i nie powinien przekraczać
3 miesięcy. W latach 2002–2005 korzystało z niego około 500 osób. Punkt
Interwencji Kryzysowej przyjmował średnio miesięcznie około 300 zgłoszeń,
m.in. z policji, straży pożarnej, MOPR, straży miejskiej, schronisk. Najczęstszymi przyczynami szukania pomocy u specjalistów w Punkcie Interwencji Kryzysowej były: przemoc ze strony osób bliskich, konflikty małżeńskie i rodzinne,
trudności adaptacyjne w nowej sytuacji28.
W ramach ośrodków wsparcia działających na rzecz osób w wieku podeszłym
i niepełnosprawnych funkcjonuje w Poznaniu:
® 6 dziennych domów pomocy społecznej (5 prowadzonych przez Miasto
i 1 przez Stowarzyszenie Regionalne Centrum Wolontariatu):
® Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 1 przy ul. Konopnickiej 18
® Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 2 przy ul. Nowy Świat 7/11
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 3 „Klub Promień” na os. Piastowskim 101
® Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 4 „Klub Starówka” przy ul. Wielkiej 1
® Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 5 „Klub Winogrady” na os. Kosmonautów 15
® Dzienny Dom Pomocy Społecznej „Słoneczna Przystań” przy ul. Racjonalizatorów 3 (działający od 2004 r.).
Placówki te dysponowały łącznie 430 miejscami. Korzystało z nich rocznie
ponad 400 osób, głównie kobiety (76,8%). W latach 2002–2005 przyjęto
355 nowych podopiecznych. Z wyżywienia skorzystało w ciągu czterech lat
około 1000 osób. Ponad połowa podopiecznych dziennych domów pomocy
społecznej korzystała z zabiegów: rehabilitacyjnych (masaże, naświetlanie,
magnetoterapia itp.), pielęgniarskich (podawanie leków, mierzenie ciśnienia
itp.) i terapeutycznych oraz imprez kulturalno-oświatowych (rocznie organizowano około 2 tys. imprez).
® Dzienny Ośrodek Adaptacyjny przy ul. Saperskiej 15. Placówka prowadzi
działania rehabilitacyjne i opiekuńcze dla 35 dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym. Wychowankowie realizowali program rehabilitacyjny (we współpracy m.in. z Policealną Szkołą Pracowników Służb Społecznych, Uniwersytetem im. A. Mickiewicza,
Ośrodkiem Szkolno-Wychowawczym w Mosinie, Domem Pomocy Maltańskiej w Puszczykowie i ze Stowarzyszeniem Sportowym Olimpiady Specjalne – Polska) w zakresie: usamodzielniania, uspołeczniania, podnoszenia ogólnej sprawności fizycznej, poprawy sprawności manualnej, ćwiczeń
czytania, pisania, liczenia, mowy, rysunku, organizacji czasu wolnego,
organizacji aktywności twórczej.
® Ośrodek dla Bezdomnych Nr 1 przy ul. Michałowo 68. Przeznaczony jest
na okresowy pobyt 86 bezdomnych mężczyzn nie mogących własnym
staraniem zapewnić sobie schronienia, które spełniałoby minimalne
warunki pozwalające uznać je za pomieszczenie mieszkalne. Ośrodek
pracuje w systemie ciągłym, przez 7 dni w tygodniu, 24 godziny na
dobę, oferując usługi w ramach Noclegowni i Ośrodka Aktywizacji Życiowej przy ul. Michałowo i Lokalu Terapeutycznego przy ul. Kanałowej.
Każdego roku Ośrodek dla Bezdomnych udzielał pomocy ponad 200
mężczyznom.
6.3. Placówki opiekuńczo-wychowawcze
W Poznaniu funkcjonowało 10 publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych
nadzorowanych przez Miasto Poznań oraz 11 placówek niepublicznych:
® placówki wsparcia dziennego:
® Centrum Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży, ul. Sienkiewicza 11
z filią na os. Zwycięstwa 21 (placówka publiczna)
® 9 świetlic środowiskowych, działających przy fundacjach, stowarzyszeniach i parafiach, mieszczące się przy ulicach: Garbary, Skrytej, Warszawskiej, Staszica, Przybyszewskiego (2 świetlice), Zeylanda oraz na osiedlach:
Rzeczypospolitej i Jana III Sobieskiego (placówki niepubliczne)
® placówki interwencyjne
® Pogotowie Opiekuńcze, przy ul. Wojska Polskiego 53 (placówka publiczna)
® placówki rodzinne:
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Pomoc Społeczna
143
6. Pomoc Społeczna
144
® 6 Rodzinnych Domów Dziecka mieszczących się na osiedlach: Rusa,
B. Chrobrego i Winiary oraz przy ulicach: Jugosłowiańskiej, Owsianej
i ul. Grottgera (placówki publiczne)
® placówki socjalizacyjne
® 2 Domy Dziecka: przy ul. Swoboda 59, przy ul. Pamiątkowej 28 (placówki publiczne)
® Dom Opiekuńczo-Wychowawczy dla Dziewcząt, prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, przy ul. Piątkowskiej
(placówka niepubliczna)
® Ochronka „Jurek”, prowadzona przez Towarzystwo Przywracania Rodziny
Pro Familia, przy ul. Ochota (placówka niepubliczna)
Placówki wsparcia dziennego działają w środowisku lokalnym dziecka, zapewniając pomoc rodzinie i dzieciom sprawiającym problemy wychowawcze, zagrożonym demoralizacją, przestępczością lub uzależnieniem. Pozostałe placówki
(całodobowe) zapewniają dziecku pozbawionemu całkowitej lub częściowej
opieki rodziców i opiekunów wychowanie, opiekę, kształcenie i opiekę zdrowotną, dążąc jednocześnie do powrotu dziecka do rodziny (naturalnej, zastępczej
lub adopcyjnej) lub do usamodzielnienia się. Każda z tego typu placówek ma
inny zakres działań:
® Pogotowie Opiekuńcze przy ul. Wojska Polskiego 53. Jest to placówka o charakterze interwencyjno-socjalizacyjnym, która obejmuje opieką dzieci
w wieku 7–18 lat, wymagające doraźnej opieki całodobowej oraz małoletnich i nieletnich oczekujących na umieszczenie w innych placówkach opiekuńczo-wychowawczych, a także uciekinierów z terenu całego kraju. Pobyt
w Pogotowiu Opiekuńczym trwa 3 miesiące, a w uzasadnionych sytuacjach
może być przedłużony o kolejne 3 miesiące. Dysponuje 60 miejscami
w 6 grupach wychowawczych (3 grupy pionu interwencyjnego i 3 grupy pionu socjalizacyjnego). W latach 2002–2005 Pogotowie przyjęło 786 nowych
wychowanków, a opuściło go 391 wychowanków. Liczba przyjęć wzrosła
w 2005 r. o 180% w porównaniu do 2002 r. W 2005 r. Pogotowie przyjęło
325 osób, w tym 199, tj. 61% – na prośbę Policji
® Rodzinne Domy Dziecka: nr 1 na os. Rusa, nr 2 przy ul. Jugosłowiańskiej,
nr 3 na os. Chrobrego, nr 4 na os. Winiary, nr 5 przy ul. Owsianej, nr 6 przy
ul. Grottgera. Rodzinny dom dziecka może sprawować opiekę całkowitą nad
4–8 dziećmi do ukończenia 24 roku życia, w warunkach naturalnego środowiska rodzinnego. W ciągu każdego roku w Rodzinnych Domach Dziecka
przebywało około 35 wychowanków
® 2 domy dziecka (placówki socjalizacyjne):
® Dom Dziecka nr 1 przy ul. Swoboda 59 – przeznaczony jest dla dzieci
w wieku 0 do 3 lat (w szczególnych przypadkach do 4 roku życia). Posiada 50 miejsc. W latach 2001–2005 przebywało w nim od 33 do 55
wychowanków. Rocznie placówkę opuszczało około 50 dzieci, najczęściej przechodząc do rodziny adopcyjnej lub powracając do rodziny
własnej
® Dom Dziecka nr 2 przy ul. Pamiątkowej 28, dysponuje 60 miejscami
sprawując całkowitą opiekę nad dziećmi w wieku od 3 do 18 lat, (w grupach interwencyjnych – dzieci 3–13 lat). Rozporządza również mieszkaniem rotacyjnym (60,2 m²) dla usamodzielniających się wychowanków.
W latach 2002–2005 przebywało w nich średnio 77 dzieci. Z różnych
przyczyn odeszły 202 osoby, głównie do innych placówek, a około 10%
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
spośród opuszczających usamodzielniło się. W ciągu czterech lat przyjęto 200 osób
® Centrum Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży ul. Sienkiewicza 11
– działająca od 2004 r. całoroczna specjalistyczna placówka opiekuńczo-wychowawcza wsparcia dziennego, dysponuje 250 miejscami
i obejmuje swoimi działaniami problemy dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania, zaburzeniami emocjonalnymi, dzieci i młodzież niedostosowaną społecznie, zagrożoną uzależnieniem oraz ze wszelkimi
zaburzeniami sprzężonymi, w wieku 7–19 lat. Placówka dysponuje
2 lokalami przy ulicy Sienkiewicza 11 i na os. Zwycięstwa 21 L (filia).
W 2005 r. korzystało z Centrum 793 dzieci, a stały kontakt utrzymywało 306
rodzin (ponad dwukrotnie więcej niż w 2004 r.)
® Dom Opiekuńczo-Wychowawczy dla Dziewcząt im. bł. M. Karłowskiej przy
ul. Piątkowskiej 148. Jest niepubliczną placówką socjalizacyjną, prowadzoną przez Zgromadzenie Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, przeznaczoną dla 30 dziewcząt w wieku gimnazjalnym (na terenie placówki
funkcjonuje gimnazjum). Średnio każdego roku do Domu przyjmowano
20 dziewcząt i tyle samo go opuszczało
® Ochronka „Jurek”, ul. Ochota 15, działająca przy Towarzystwie Przywracania Rodziny w Poznaniu. Jest placówką socjalizacyjną, zapewniającą całodobową opiekę dla 6 dzieci
® ośrodki adopcyjno-opiekuńcze prowadzące działalność diagnostyczno-konsultacyjną:
® Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy (publiczny, prowadzony przez Miasto
Poznań) przy al. Wielkopolskiej 21/25 (do 2003 r. działał przy ul. 28
Czerwca 1956). Prowadzi wojewódzki bank danych o dzieciach zakwalifikowanych do adopcji oraz bank danych zakwalifikowanych kandydatów na rodziców adopcyjnych, a także rodzin zgłaszających gotowość
prowadzenia rodzinnej opieki zastępczej z terenu woj. wielkopolskiego
i Poznania. W latach 2002–2005 z pracy Ośrodka skorzystało 2,3 tys.
osób. Do adopcji w ciągu 4 lat oddano 163 dzieci
® Chrześcĳański Ośrodek Adopcyjno-Mediacyjny „Pro Familia” przy ul. Kosińskiego 27b (do 2003 roku z siedzibą na os. Piastowskim) jest instytucją niepubliczną powołaną przez Towarzystwo Przywracania Rodziny
w Poznaniu, którego zadaniem jest przeciwdziałanie sieroctwu społecznemu i umieszczanie dzieci w środowisku rodzinnym, poprzez działania: na rzecz osamotnionych matek i rodzin naturalnych oraz w zakresie preadopcji i postadopcji. Z działalności Ośrodka w latach 2002–2005
skorzystało 2,2 tys. osób. Do adopcji oddano 139 dzieci.
Ponadto na terenie Poznania działają placówki typu opiekuńczego prowadzone
w formie kół zainteresowań, świetlic, klubów, które pomagają dzieciom w pokonywaniu trudności szkolnych i organizowaniu czasu wolnego. W ramach
działalności świetlic zapewniono dzieciom dziennie 380 miejsc w 9 placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego (przy ul. ul. Garbary,
Skryta, Warszawska, Staszica, Przybyszewskigo – 2 świetlice, Zeylanda,
na os. Rzeczypospolitej i os. Jana III Sobieskiego).
6.4. Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych
Zadania z zakresu rehabilitacji społecznej realizuje Miejski Ośrodek Pomocy
Rodzinie (MOPR) poprzez:
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Pomoc Społeczna
145
6. Pomoc Społeczna
146
® stwarzanie możliwości uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej – na
terenie Poznania funkcjonowało 9 warsztatów terapii zajęciowej (prowadzonych przez organizacje pozarządowe i finansowanych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych), dysponujące
251 miejscami, których uczestnikami w latach 2002–2005 było około 240
osób niepełnosprawnych
® dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów
w turnusach rehabilitacyjnych. Dofinansowanie pobytu na turnusach otrzymało w ciągu 4 lat ponad 10 tys. osób
® dofinansowanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz sprzęt rehabilitacyjny. Z pomocy tej skorzystało 3,2 tys. osób
niepełnosprawnych
® dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych. Pomoc finansową otrzymało 129 podmiotów zajmujących się ww.
działaniami
® podejmowanie działań zmierzających do likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych utrudniających osobom niepełnosprawnym funkcjonowanie w społeczeństwie. Pozytywnie rozpatrzono
659 wniosków o dofinansowanie.
6.5. Działania dla poprawy jakości i rozszerzenia zakresu świadczonych usług dla mieszkańców
6.5.1. Współpraca z organizacjami pozarządowymi
W latach 2002–2005 poszerzyła się współpraca Miasta z organizacjami pozarządowymi, realizującymi zadania w zakresie pomocy społecznej i działania
na rzecz osób niepełnosprawnych. W ramach Miejskiej Strategii Polityki Społecznej (Uchwała nr XXXIII/262/IV/2003 Rady Miasta Poznania) przyjęto programy, mające na celu m.in.: integrację mieszkańców osiedli Poznania wokół
działań na rzecz rozwoju tych społeczności i rozwiązywania lokalnych problemów (programy: „Pomagajmy sobie”); przeciwdziałanie marginalizacji i izolacji seniorów w społeczeństwie (program „Seniorzy”); pomoc osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym, dążący do poprawy sytuacji mieszkaniowej
osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, do integracji i aktywizacji zawodowej tych osób, a także do podnoszenia standardów pracy instytucji pracujących z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym; pomoc ofiarom
przemocy w rodzinie i mieście (program „Rodzina bez przemocy”); pomocy
osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym (projekt „Kampania Przeciw
Ubóstwu – Najwyższy Szczebel Dobroczynności”). Programy zostały przyjęte
jako elementy składowe Planu Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005–2010
w ramach priorytetu Obywatelski Poznań.
Zadania realizowane przez organizacje pozarządowe obejmowały m.in.:
® udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz pomocy socjalnej realizowane przez: Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu „Monar
– Markot”, Fundację Pomocy Wzajemnej „Barka”, Ogólnopolską Fundację
dla Dzieci Bezdomnych „Betlejemka”, Towarzystwo Pomocy im. św. Brata
Alberta, Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, Fundację Pomocy
Samotnej Matce (z pomocy skorzystało dziennie około 500 osób)
® udzielanie pomocy stacjonarnej kobietom z dziećmi w ramach
ośrodka interwencji kryzysowej dla ofiar przemocy, realizowane
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Pomoc Społeczna
6.5.2. Działania na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych
W 2003 r. powołano Miejską Społeczną Radę do Spraw Osób Niepełnosprawnych, której zadaniem jest inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do polepszenia sytuacji osób niepełnosprawnych w mieście. W latach 2002–2005
m.in.: zakupiono taksówki przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych oraz Personalny Identyfikator Pojazdu zainstalowany w 61 autobusach
podróżujących na 6 liniach (51, 74, 82, 90, 91, 93), umożliwiający podróż osobom niewidomym; zatrudniono w Urzędzie Miasta Poznania tłumacza przysięgłego języka migowego; umieszczono na stronach internetowych Miasta
bazę informacyjną dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Ponadto opracowano: Katalog Potrzeb, zawierający opis barier utrudniających osobom niepełnosprawnym poruszanie się w przestrzeni miejskiej oraz propozycje ich
rozwiązania; informator pt. „Edukacja osób niepełnosprawnych”, wskazujący
możliwości edukacyjne osób niepełnosprawnych od przedszkola do wieku dorosłego. Przeprowadzono również kampanię społeczną „Czy naprawdę chciałbyś być na naszym miejscu?”, włączając się do II edycji Kampanii Parkingowej. W 2003 r. z okazji Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych odbył się
Wielkopolski Mityng „Razem – Raźniej w Ojczyźnie i Europie”, którego uczestnikami byli podopieczni stowarzyszeń na rzecz osób niepełnosprawnych wraz
z rodzicami, pracownicy zakładów pracy chronionej oraz przedstawiciele instytucji publicznych związanych z polityką społeczną.
Oddział Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych Wydziału Zdrowia
i Spraw Społecznych we współpracy z Pełnomocnikiem Prezydenta ds. Osób
Niepełnosprawnych opracował i przedłożył Radzie Miasta Poznania „Poznański program integracji i aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych na
lata 2005–2010”29. Projekt Urzędu Miasta Poznania „Asystent Pracy – promocja i wdrażanie nowej formy usług wsparcia osób niepełnosprawnych na
rynku pracy” zwyciężył w III ogólnopolskim konkursie Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnoprawnych na najlepsze programy działań realizowanych przez samorządy na rzecz osób niepełnosprawnych30. Projekt Urzędu
Miasta Poznania „Dobry Start – szkolenie dla usługodawców osób niepełnosprawnych” zajął 1. miejsce w I konkursie Działania 1.4. w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich31.
6.5.3. Program pomocy osobom bezdomnym
Pomoc osobom bezdomnym należy do zadań własnych gminy. Programy pomocy osobom bezdomnym mają na celu udzielanie schronienia, wydawanie
posiłku i stosownej odzieży osobom bezdomnym. Jednostką miejską udzielającą całodobowej pomocy był Ośrodek dla Bezdomnych Nr 1. Ponadto Miasto
współpracowało z organizacjami pozarządowymi, które prowadziły ośrodki dla
bezdomnych. Dofinansowanie otrzymały organizacje pozarządowe i Zgromadzenia Zakonne, w ramach których udzielono schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz pomocy socjalnej (około 700 osobom dziennie). W końcu
grudnia 2005 r. placówki te dysponowały 44832 miejscami. Dodatkowo Miasto
Poznań dotowało organizacje, które zapewniają 225 miejsc schronienia dla
poznańskich bezdomnych w ośrodkach poza Poznaniem (Rakoniewice, Rogoźno, Rostarzewo, Piła, Wiktorowo, Błońsko). Informacje o wolnych miejscach we
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
przez Fundację Pomocy Samotnej Matce (dziennie korzystało z pomocy około 20 osób).
147
6. Pomoc Społeczna
148
wszystkich ośrodkach województwa bezdomni mogli uzyskać poprzez bezpłatną infolinię 9287. W 15 punktach żywienia prowadzonych przez organizacje
pozarządowe i zgromadzenia zakonne w latach 2002–2005 wydawano dziennie od 600 do 800 posiłków. Największe z nich to: Jadłodajnia św. Józefa przy
ul. Niegolewskich, Stołówka Sióstr Albertynek przy ul. Ściegiennego, Kuchnia
Społeczna Sióstr Urszulanek przy ul. Taczaka. Pomoc medyczna realizowana
była w ambulatoriach, m.in.: Ośrodku dla Bezdomnych, Pogotowiu Społecznym, Centrum Integracji Społecznej. Bazą umożliwiającą korzystanie z usług
sanitarnych dysponowały: Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka”, Schronisko
im. św. Brata Alberta, Stowarzyszenie „Monar – Markot”. Punkty wydawania
odzieży prowadzone były przez MOPR oraz organizacje pozarządowe (m.in.:
Polski Komitet Pomocy Społecznej, Polski Czerwony Krzyż, Fundację Pomocy
Samotnej Matce, Komitet Obywatelski na os. Piastowskim 104, Caritas Archidiecezjalna). Działania Fundacji Pomocy Wzajemnej „Barka” na rzecz pomocy osobom
bezdomnym i bezrobotnych zostały nagrodzone w 2003 r. zajęciem II miejsca
w prestiżowym konkursie Banku Światowego, przeznaczonego dla organizacji
zajmujących się pomocą potrzebującym. Fundacja przeznaczyła nagrodę na dofinansowanie budowy osiedla domów dla bezdomnych przy ul. Darzyborskiej33.
6.5.4. Program pomocy środowiskowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi
Wsparcia osobom z zaburzeniami psychicznymi udzielało 6 Środowiskowych
Domów Samopomocy, dysponujących 270 miejscami (od 2002 r. do grudnia
2004 r. działały 2 Domy przy ul. Rawickiej i ul. Ognik, od stycznia 2005 r. działalność rozpoczęły 4 Środowiskowe Domy Samopomocy przy ulicach: Garbary,
Grunwaldzkiej, Hetmańskiej i Promienistej). W związku ze zwiększeniem liczby miejsc (ze 160 do 270) ponad dwukrotnie wzrosła liczba osób korzystających z ich świadczeń.
® Środowiskowy Dom Samopomocy „Fountain House” w Poznaniu, ul. Rawicka 51 (dla 50 osób chorych psychicznie), prowadzony przez Stowarzyszenie Osób i Rodzin na Rzecz Zdrowia Psychicznego „Zrozumieć i Pomóc”
® Środowiskowy Dom Samopomocy „Zielone Centrum” w Poznaniu, ul. Garbary 47 (dla 70 osób chorych psychicznie), prowadzony przez Stowarzyszenie Osób i Rodzin na Rzecz Zdrowia Psychicznego „Zrozumieć i Pomóc”
® Środowiskowy Dom Samopomocy „Ognik” w Poznaniu, ul. Ognik 20B (dla
40, a od 1.08.2005 r. dla 60 osób niepełnosprawnych intelektualnie), prowadzony przez Stowarzyszenie Przyjaciół Niewidomych i Słabowidzących
® Środowiskowy Dom Samopomocy „Iskra” w Poznaniu, ul. Grunwaldzka 55b 18/19 (dla 40 osób niepełnosprawnych intelektualnie) prowadzony
przez Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „ISKRA”
® Środowiskowy Dom Samopomocy w Poznaniu, ul. Hetmańska 63 (dla 15
osób niepełnosprawnych intelektualnie), prowadzony przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym – Koło w Poznaniu
® Środowiskowy Dom Samopomocy „Sokoły” w Poznaniu, ul. Promienista 131,
(dla 35 osób niepełnosprawnych intelektualnie), prowadzony przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „SOKOŁY”.
Od 1 stycznia 2005 r. Polski Komitet Pomocy Społecznej, Wielkopolski Zarząd
Wojewódzki Stowarzyszenie Charytatywne w Poznaniu, ul. Krasińskiego 3/5
realizuje (na podstawie umowy trzyletniej) specjalistyczne usługi opiekuńcze34.
Usługi są świadczone dla około 60 osób w wymiarze 60 tys. godzin rocznie.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7. Kultura i sztuka
6.5.5. Kampania wolontaryjna
W latach 2002–2005 kontynuowano działania skierowane do uczniów poznańskich szkół, mające na celu kształtowanie postaw prospołecznych i umiejętności pracy w grupie w ramach kampanii wolontaryjnej. Realizowane projekty
dotyczyły współpracy z mieszkańcami domów pomocy społecznej, z chorymi w szpitalach, samopomocy koleżeńskiej w szkole, opieki nad zwierzętami
w schronisku. W kampanii promującej „Wolontariat Poznański” w latach 2002–
–2005 realizowano konkursy skierowane do uczniów szkół podstawowych,
gimnazjów i ponadgimnazjalnych, promujące działania osób dobrowolnie,
nieodpłatnie i bezinteresownie pracujących na rzecz środowiska lokalnego.
W 2005 r. odbyła się IV edycja Konkursu „Serce na Dłoni” i VI edycja konkursu
o tytuł „Wolontariusza Roku”.
W latach 2002–2005 w gestii Miasta znajdowały się:
® 4 teatry: Teatr Polski w Poznaniu, Teatr Ósmego Dnia, Teatr Animacji w Poznaniu, Teatr Muzyczny w Poznaniu
® Estrada Poznańska
® Poznański Chór Chłopięcy
® 7 instytucji upowszechniania kultury: Biblioteka Raczyńskich, Centrum Kultury „Zamek”, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, Osiedlowy Dom Kultury „Stokrotka”, Galeria Miejska ARSENAŁ, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych z czterema oddziałami: Armii „Poznań”, Muzeum Martyrologii Wielkopolan w Forcie VII,
Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 (Odwach), Muzeum Poznańskiego
Czerwca 1956 (CK „Zamek”)
® 4 szkoły artystyczne I i II stopnia
® 3 młodzieżowe domy kultury.
W gestii Urzędu Marszałkowskiego pozostają 3 teatry: Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki, Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego, Polski Teatr Tańca Balet Poznański oraz Filharmonia Poznańska im. Tadeusza Szeligowskiego.
Ministrowi Kultury podlega Muzeum Narodowe wraz z 5 oddziałami: Muzeum
Sztuk Użytkowych, Muzeum Historii Miasta Poznania, Muzeum Instrumentów
Muzycznych, Wielkopolskie Muzeum Wojskowe i Muzeum Etnograficzne. Ponadto na terenie Poznania znajdują się m.in.: Muzeum Akademii Medycznej
im. K. Marcinkowskiego, Muzeum Farmacji, Muzeum Motoryzacji, Muzeum
Wiedzy o Środowisku, Muzeum Broni Pancernej, Muzeum Zakładowe HCP, Muzeum Archidiecezjalne.
7.1. Miejskie instytucje kultury – teatry
Teatr Polski w Poznaniu – w latach 2002–2005 doszło do wielu zmian, zarówno personalnych, jak i artystycznych, które zmieniły profil programowo-repertuarowy Teatru. Paweł Szkotak – nowy dyrektor Teatru od 1.09.2003 r.
buduje program zarówno w oparciu o nowe, dotykające dzisiejszych problemów dramaty, jak i reinterpretację klasyki. Zróżnicowanie repertuaru przyczyniło się do znaczącego poszerzenia grona odbiorców – widownia Teatru
Polskiego, to dziś nie tylko młodzież i studenci, jak to było w latach ubiegłych,
ale również osoby starsze wiekiem, które od niedawna zaczęły dostrzegać na
scenie Teatru Polskiego ofertę przeznaczoną dla siebie. Ma to odzwierciedlenie we frekwencji Teatru, która jest obecnie najwyższa spośród poznańskich
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7. Kultura i sztuka
149
7. Kultura i sztuka
150
teatrów i sięga ponad 90%. Teatr osiąga sukcesy artystyczne, potwierdzone
licznymi nagrodami dla aktorów i reżyserów poznańskich spektakli, w tym
prestiżowy „Paszport Polityki” dla dyrektora Pawła Szkotaka w 2005 r. oraz
tytuł najlepszego teatru repertuarowego w Polsce (obok warszawskiego Teatru Rozmaitości oraz wałbrzyskiego Teatru im. J.Szaniawskiego), przyznawany przez miesięcznik TEATR. Działania promujące dramaturgię współczesną
owocują systematyczną realizacją poznańskich prapremier utworów najnowszej dramaturgii polskiej i światowej. Wpływa to korzystnie na promocję Teatru Polskiego, czego przykładem może być rejestracja przez TVP dla potrzeb
kanału TVP KULTURA spektaklu „Lament” Krzysztofa Bizio w reż. Pawła Szkotaka (emisja styczeń 2006 r.). Teatr Polski jest również współorganizatorem
Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego MASKI oraz Ogólnopolskiego Forum
Teatrów Szkolnych – Scena Młodzieżowa. Ponadto kontynuuje działalność Centrum Dramaturgii Teatru Polskiego, w ramach którego przedstawiono kolejne
projekty z cyklu „Nowe Stulecie – Nowe Dramaty” oraz próby czytane sztuk
(m.in. pierwsze w Polsce pokazy współczesnej dramaturgii ukraińskiej). Znaczącym wydarzeniem w skali międzynarodowej były trzydniowe spotkania
z najnowszą dramaturgią węgierską, na których obecni byli trzej najwybitniejsi obecnie dramaturdzy węgierscy: Gyorgy Spiro, Janos Hay i Peter Karpati
oraz węgierscy dziennikarze i teatrolodzy. Teatr Polski był także gospodarzem
organizowanego wspólnie z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza spotkania
ze światowej sławy reżyserem teatralnym Peterem Brookiem, który w 2005 r.
otrzymał doktorat honoris causa UAM. Nową propozycją Teatru jest tzw. „Księga
Teatru”, będącego prezentacją największych światowych dzieł teatralnych na
wideo oraz spotkań ze znawcami pokazywanych spektakli. Wstęp dla chcących
wziąć udział w prezentacjach jest wolny, a Księga Teatru cieszy się ogromnym
powodzeniem, zwłaszcza wśród młodzieży licealnej i studenckiej.
Teatr Polski w latach 2002–2005 zrealizował wiele znaczących w życiu teatralnym Miasta spektakli, które odbiły się szerokim echem na forum ogólnopolskim. W październiku 2005 r. Teatr obchodził 130. rocznicę powstania najstarszej, funkcjonującej nieprzerwanie po dziś dzień sceny teatralnej.
Teatr Ósmego Dnia – pozostaje jednym z najważniejszych centrów kultury
alternatywnej w Polsce, niezmiennie budząc uznanie wśród wielbicieli formuły
teatru eksperymentalnego. Działalność Teatru to wielkie widowiska plenerowe
(„Arka”), gromadzące wielotysięczną widownię, jak i spektakle grane w pomieszczeniach zamkniętych („Portiernia” – uznana za teatralne wydarzenie
2003 r. w ankiecie „Tygodnika Powszechnego” ), zajęcia warsztatowe, seminaryjne i laboratoryjne. Oferta artystyczno-programowa obejmuje działalność
teatralną, na którą składają się prezentacje spektakli własnych i zespołów występujących gościnnie (m.in. cykle „Teatr Spoza”), oraz edukacyjno-artystyczną
(warsztaty teatralne, krytyczno-literackie, treningi aktorskie, sesje i seminaria
teatrologiczne, w tym unikatowy projekt edukacyjno-artystyczny – „Alternatywna Szkoła Teatru”). Ponadto Teatr kontynuował takie cykle programowe,
jak: „Spotkania z literaturą”, „Polskie kino dokumentalne”, „Radio w eterze”.
Propagowano budowę „alternatywnych przestrzeni” oraz poruszanie drażliwych tematów dotyczących rzeczywistości społecznej i historycznej („Społeczeństwo alternatywne”, „Historia pod prąd”), a także zainaugurowano w 2004
r. nowy cykl „Zawód: Reporter”. Teatr był corocznie gościem najbardziej liczących się festiwali teatralnych w Polsce i Europie. Swoje spektakle prezentował
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7. Kultura i sztuka
Teatr Animacji w Poznaniu – proponuje odbiorcy twórcze uczestniczenie
w teatralnej grze, zyskując akceptację publiczności zarówno najmłodszej,
jak i starszej. Teatr dużą wagę przywiązuje do działalności edukacyjnej. Był
współorganizatorem Ogólnopolskiego Forum Teatrów Szkolnych – Scena Dziecięca. W 2003 r. był organizatorem I Ogólnopolskiego Festiwalu Polskich Sztuk
Współczesnych dla Dzieci i Młodzieży KON-TEKSTY’2003, która stała się imprezą coroczną. Dodatkowo Teatr we współpracy ze Stowarzyszeniem Przyjaciół
Teatru Animacji organizował warsztaty zimowe pn. „Animacja bez tajemnic”,
podczas których można było wziąć udział w zajęciach z ruchu scenicznego,
oprawy plastycznej i muzycznej przedstawień oraz pracy za kulisami (wizyta w garderobach, pracowniach, praca aktora-lalkarza). Za swe spektakle,
prezentowane na prestiżowych festiwalach teatralnych, regularnie otrzymuje
znaczące nagrody. Jest również posiadaczem Atestów – Świadectw Wysokiej
Jakości i Poziomu Artystycznego, przyznanych przez Zarząd Polskiego Ośrodka Stowarzyszenia Teatrów dla Dzieci i Młodzieży ASSITEJ. W 2004 r. Teatr
Animacji znalazł się w dziesiątce nominowanych do Nagrody Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za twórczość dla dzieci i młodzieży „Sztuka Młodym”.
W 2005 r. Teatr Animacji obchodził 60-lecie istnienia. W maju 2005 r. otrzymał
statuetkę IKS-a za „szczególne osiągnięcia w kulturze” w dowód uznania „dla
wspaniałego dorobku artystycznego i niezwykłej baśniowej aury, jaka otacza
Teatr Animacji w Poznaniu”.
Teatr Muzyczny – wiele uwagi przywiązuje do zróżnicowania repertuarowego – od klasyki poprzez komedie muzyczne, musicale po bajki dla dzieci i formy koncertowe. Przez ostatnie lata Teatr udostępniał swoją scenę
agencjom artystycznym prezentującym komercyjne farsy i komedie w wykonaniu popularnych aktorów warszawskich oraz recitale gwiazd piosenki.
Z okazji Dnia Dziecka corocznie bezpłatnie grano przedstawienia dla dzieci
z poznańskich przedszkoli i szkół, a także dla dzieci ubogich i szczególnie
dotkniętych przez los. Dużym wydarzeniem w historii instytucji były obchody 50-lecia Teatru. Jubileuszowy koncert galowy miał miejsce 28 maja
2006 r. Jubileusz był również pretekstem do przygotowania wyjątkowego
pod względem muzycznym i realizacyjnym spektaklu – „Phantom”.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
niemal na wszystkich kontynentach. Na specjalną uwagę zasługuje inicjatywa
przygotowania w ramach obchodu jubileuszu 750-lecia lokacji projektu teatralnego „Miasto” na terenie Starej Rzeźni. W projekcie uczestniczyły 4 poznańskie alternatywne zespoły teatralne, które w ramach projektu przygotowały
własne spektakle: Teatr Biuro Podróży, Teatr Strefa Ciszy, Teatr Usta Usta i Teatr
Porywacze Ciał. To przeszło 3-godzinne przedsięwzięcie – bezprecedensowe
w historii polskiego teatru alternatywnego – zakończyło się ogromnym sukcesem, zarówno pod względem artystycznym, jak i frekwencyjnym. W 2004 r. Teatr Ósmego Dnia obchodził jubileusz 40-lecia. Z tej okazji zespół przygotował
specjalny projekt realizowany w okresie od października do grudnia pod nazwą
„8 dni Teatru Ósmego Dnia”. Projekt skupił ważne wątki działalności Teatru Ósmego Dnia: salowe przedstawienia od „Ziemi niczyjej” przez „Requiem”, „Tańcz
póki możesz”, po najnowszy spektakl „Portiernia” oraz swego rodzaju wizytówki cyklów programowych realizowanych w siedzibie Teatru. Projekt uzupełniała
monograficzna wystawy Joanny Helander poświęcona Teatrowi Ósmego Dnia.
151
7. Kultura i sztuka
152
Estrada Poznańska – Scena na Piętrze – 1 września 2002 r. na mocy decyzji Prezydenta Miasta Poznania funkcję dyrektora Estrady Poznańskiej objął
Tomasz Karczewski. Dyrektorem artystycznym został Wojciech Juszczak. Pod
nowym kierownictwem Estrada Poznańska niezwykle ożywiła swą działalność,
rozszerzając m.in. swą ofertę o duże imprezy plenerowe (m.in. koncert „Malta
nowe nurty”), a także wzbogacając artystyczne propozycje Sceny na Piętrze.
Estrada skutecznie zaistniała także na komercyjnym rynku agencji artystycznych. Konsekwentnie realizowała założoną linię programową, w tym: cykl prezentujący piosenkę literacką, cykl „Zagubiony w tłumaczeniu”, cykl prezentacji kabaretowych, cykl koncertów, cykl FART, będący kontynuacją spotkań
z warszawskimi gwiazdami teatru, kina i telewizji. Dodatkowym elementem
wzbogacającym działalność artystyczną Estrady Poznańskiej było uruchomienie Galerii OKO/UCHO, w której udało się zorganizować kilka spektakularnych
wystaw, dostrzeżonych przez środowisko zarówno poznańskie, jak i ogólnopolskie. Przykładem takich wystaw o zasięgu ogólnopolskim był „Festiwal
Themersonów”, prezentujący prace Franciszki i Stefana Themersonów oraz
ekspozycja prac twórców ruchu Fluxus: Emmetta Wiliamsa i Ann Noël. Dodatkowym elementem wzbogacającym działalność Estrady Poznańskiej była oferta imprez o charakterze edukacyjnym, w oparciu o program stworzony przy
współpracy z Urzędem Miasta Poznania oraz nauczycielami języka polskiego
poznańskich szkół. Istotnym novum jest unikatowy obecnie na poznańskim
rynku muzycznym projekt jazzowy Made in Jazz Fesitival, zapoczątkowany
w 2005 r., podczas którego w „Scenie na Piętrze” można było wysłuchać wielu
interesujących projektów od jazzu japońskiego po wykonawców afrykańskich.
Poznański Chór Chłopięcy
W 2003 r. chór stał się miejską instytucją kultury. Tradycja Chóru sięga roku
1945, kiedy to Jerzy Kurczewski, wybitny dyrygent, pedagog i muzykolog założył zespół, który kilkakrotnie zmieniał nazwy – najbardziej był jednak znany
w kraju i na świecie jako „Polskie Słowiki”. Po kryzysie związanym z aresztowaniem następcy J. Kurczewskiego, Wojciecha A. Kroloppa, samorząd Miasta
reaktywował zespół pod nazwą Poznański Chór Chłopięcy jako miejską instytucję kultury. Na stanowisko dyrektora tej instytucji powołany został Jacek
Sykulski, którego celem było i jest przywrócenie zespołowi dobrego imienia
i stworzenie wokół niego przyjaznej atmosfery, a w dziedzinie artystycznej
osiągnięcie europejskiego poziomu artystycznego. Odnowiony chór wystąpił
m.in. jako support słynnego zespołu wokalnego Take 6 na jego poznańskim
koncercie, zaśpiewał też na koncercie dedykowanym prof. Andrzejowi Koszewskiemu – światowej sławy kompozytorowi muzyki chóralnej, w katedrze Notre
Dame w Paryżu w ramach sezonu Polskiego we Francji, w Berlinie w ramach
Polsko–Niemieckiego Roku Kulturalnego oraz uczestniczył w kraju i za granicą w wielu prestiżowych koncertach i imprezach muzycznych. Jego ostatnie
sukcesy to udział w obchodach Powstania Czerwca ’56. Jako jedyny w kraju
chór posiada ściśle z nim współpracującą Poznańską Szkołę Chóralną Jerzego
Kurczewskiego, która od września 2006 r. stała się szkołą koedukacyjną.
7.2. Miejskie instytucje kultury – instytucje upowszechniania kultury
Biblioteka Raczyńskich – W latach 2002–2005 sieć filialnych placówek bibliotecznych nie zmieniła się znacząco i w końcu 2005 r. obejmowała 58 placówek. W porównaniu do stanu na koniec 2002 r. liczba ta zmniejszyła się
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7. Kultura i sztuka
Centrum Kultury „Zamek” – w latach 2002–2005 warta odnotowania jest
wzrastająca atrakcyjność przygotowywanej oferty programowej oraz jej
intensyfikacja – np. ponad dwukrotnie wzrosła liczba wystaw (w 2002 r.
– 28 wystaw, a w 2005 r. – 70), a także liczba uczestników organizowanych
imprez. W 2005 r. liczba ta wynosiła około 150 tys. osób.
Główne kierunki prowadzonej działalności skupione były na:
® organizacji imprez stałych, mających określone miejsce w życiu kulturalnym Miasta (m.in. Dekada Kultury Belgii Francuskojęzycznej, „Kaziuki”,
„Święto Ulicy – Dni Świętomarcińskie”, Międzynarodowy Festiwal Kina Niezależnego „Off Cinema”, Sylwester Miejski, Festiwal Poznań Poetów, Finał
Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy)
® prowadzeniu zakrojonej na szeroką skalę działalności wystawienniczej.
W okresie kadencji instytucja była miejscem licznych znaczących wystaw,
m.in. takich jak: „Twórczość Jacka Malczewskiego w zbiorach Lwowskiej
Galerii Sztuki”, „L’art. Nouveau – Plakaty z Krakowa” (polska premiera tego
projektu), „Pablo Picasso. W hołdzie Picasso – od Miro do Lichtensteina”,
„Magic Pencil” (wystawa brytyjskiej ilustracji do książek dla dzieci, przygotowana we współpracy z British Council), „Francisco Goya – cykle graficzne”, prace Zdzisława Beksińskiego, „Współczesna Fotografia Fińska”,
doroczne edycje World Press Photo
® upowszechnianiu teatru, muzyki, tańca i filmu
® prowadzeniu stałej działalności edukacyjnej. W instytucji działa 21 klubów,
pracowni, zespołów (muzycznych, plastycznych, teatralnych, literackich,
filmowych i technicznych).
Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu – jako jedyna tego typu instytucja w Polsce zajmowała się przede wszystkim inspirowaniem profesjonalnej
twórczości dla dzieci i młodzieży, promocją nowych wartościowych zjawisk
artystycznych, popularyzacją i wspieraniem rozwoju nowych metod edukacji
kulturalnej młodego pokolenia, a także dokumentacją i wymianą informacji
dotyczącej zdarzeń artystycznych, instytucji i osób związanych ze sztuką dla
dzieci. Wśród najważniejszych statutowych działań instytucja realizuje: Biennale Sztuki dla Dziecka (spotkanie twórców, odbiorców ich twórczości oraz
osób zajmujących się szeroko rozumianą edukacją artystyczną najmłodszych)
i Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino! (coroczna
impreza organizowana od 1997 r., ciesząca się rosnącą z roku na rok popular-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
o 6. W 2004 r. Biblioteka Raczyńskich poszerzyła swą bazę o nową placówkę
dla niewidomych przy ul. Mielżyńskiego 27/29. Obecnie sieć biblioteczną tworzą: Biblioteka Główna, Centralna Wypożyczalnia, Muzeum Literackie H. Sienkiewicza, Pracownia-Muzeum J.I. Kraszewskiego oraz Ośrodek Dokumentacji
Wielkopolskiego Środowiska Literackiego, Mieszkanie-Pracownia K. Iłłakowiczówny, Izba Pamięci Jerzego Pertka, Oddział Biblioteki Raczyńskich – Pałac
w Sapowicach (magazyn rezerw bibliotecznych) oraz 51 filii bibliotecznych
(19 dla dorosłych, 12 dla dzieci i 20 łączonych). Biblioteka prowadzi 9 punktów bibliotecznych. Stan księgozbioru zwiększył się z 1.420,2 tys. w 2002 r.
do 1.475,2 tys. w 2005 r., tj. o 55 tys. woluminów. Wzrosła również liczba
wypożyczeń (o 2.432), zmniejszyła się natomiast liczba czytelników z 112,1 tys.
do 105,1 tys., tj. o 7 tys. osób. Obok podstawowej działalności Biblioteka
organizowała cykliczne konkursy, imprezy promocyjne i okolicznościowe.
153
7. Kultura i sztuka
154
nością. Dla przykładu w 2002 r. 68 filmów obejrzało 7 tys. widzów, a w 2005 r.
85 filmów reprezentujących 23 kraje obejrzało ponad 10 tys. widzów).
Centrum Sztuki Dziecka odgrywa także rolę inspirującą dla twórców sztuki
dziecięcej i animatorów kultury, należąc do wielu międzynarodowych federacji
zrzeszających instytucje i organizacje zajmujące się szeroko rozumianą edukacją kulturalną dzieci i młodzieży. Polem jego aktywności jest również edytorstwo. Centrum jest wydawcą m.in. „Nowych Sztuk dla Dzieci i Młodzieży”,
jedynego w Polsce wydawnictwa publikującego utwory dramatyczne oraz scenariusze widowisk teatralnych dla najmłodszych odbiorców.
Ponadto instytucja każdego roku organizuje liczne projekty artystyczno-edukacyjne, m.in.: Poznański Przegląd Małych Form Teatralnych – Teatralka”, będący
prezentacją przedstawień teatralnych zrealizowanych w poznańskich przedszkolach i szkołach z początkowego poziomu nauczania, „Sztuka w szkole. Warsztaty
dla nauczycieli”, „Wielka przygoda z Filmem”, „Wakacje z Leonardem”.
Centrum konsekwentnie wzmacnia też swoją pozycję na forum międzynarodowym poprzez realizację licznych projektów z udziałem dzieci i młodzieży
pochodzących z różnych krajów:
® „Kieszeń Vincenta – Międzyuczelniane warsztaty niepokoju twórczego”
(w interdyscyplinarnych spotkaniach biorą udział artyści, profesorowie
uczelni artystycznych, studenci z Polski, Czech, Niemiec i Słowacji)
® promocję polskiej sztuki za granicą, w tym uczestnictwo w pracach wielu organizacji międzynarodowych, m.in. CIFEJ, (Międzynarodowe Centrum
Filmów dla Dzieci i Młodzieży), ASSITEJ (Międzynarodowe Stowarzyszenie
Teatrów dla Dzieci i Młodzieży), INSeA (Międzynarodowe Stowarzyszenie
Wychowania przez Sztukę), Eu Net Art (Europejska Sieć Organizacji Artystycznych dla Dzieci i Młodzieży).
Galeria Miejska „Arsenał” w latach 2002–2005 organizowała wystawy
prezentujące twórczość zarówno artystów poznańskich, jak i środowisk
twórczych kraju i zagranicy. Kontynuowała także cykle: „Artyści Poznania
– przypomnienia”, prezentujące twórczość artystów kształtujących poznańską tradycję artystyczną, cykle wystaw przybliżających ważne dla polskiego
życia artystycznego galerie. Poczesne miejsce w działaniach instytucji zajmowała niezwykle bogata oferta wydawnicza – albumy wydawane jako katalogi wystaw poznańskich artystów, Andrzeja Kurzawskiego, Stefana Wojneckiego, Tadeusza Sobkowiaka, Izabelli Gustowskiej, Piotra C. Kowalskiego
oraz książki poświęcone sztuce współczesnej (Jerzy Truszkowski, Grzegorz
Dziamski, Marek Wasilewski). Dobrym pomysłem okazały się nowe imprezy cykliczne, Biennale Fotografii Polskiej (pierwsza edycja w 1998 r.) oraz
Biennale Grafiki Studenckiej (zapoczątkowane w 1999 r.). Ważnym aspektem działalności Galerii Miejskiej Arsenał, przyciągającym głównie młodą
publiczność, są spotkania z książką i wykłady o sztuce współczesnej „Kciuk
Cezara”, spotkania z cyklu „Kino Awangardowe”, dyskusje panelowe oraz
spotkania z artystami i krytykami. W przeprowadzonym w 2002 r. przez tygodnik „Polityka” rankingu Arsenał znalazł się na 2 miejscu wśród krajowych galerii niekomercyjnych.
Osiedlowy Dom Kultury „Stokrotka” – realizował m.in. liczne cykliczne imprezy środowiskowe integrujące społeczność osiedla Plewiska, m.in. z okazji
obchodów „Dnia Matki”, „Dnia Dziecka”. Dużą popularnością cieszy się „Bieg
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7. Kultura i sztuka
Kwiatowy”. Aktywnie działa powstałe w 2004 r. Bractwo Młodych Miłośników
Miasta Poznania, które poprzez spotkania i wycieczki regionalne zapoznaje
młodzież z walorami przyrodniczymi, zabytkami architektonicznymi i muzeami, a także organizuje wyjścia do teatrów, kin oraz na koncerty.
7.3. Upowszechnianie kultury i edukacji kulturalnej realizowane
przez stowarzyszenia, organizacje, związki twórcze i inne podmioty
nie należące do sektora finansów publicznych
W latach 2002–1005 Urząd Miasta Poznania współpracował z większością
środowisk twórczych, stowarzyszeń, fundacji, organizacji i instytucji realizujących różnorodne działania artystyczne oraz szeroko pojętą edukację kulturalną. Programy wybrane do realizacji obejmowały m.in.: organizację znaczących imprez o randze międzynarodowej, ogólnopolskich i lokalnych w poszczególnych dyscyplinach sztuki (m.in. Międzynarodowy Festiwal Teatralny
MALTA, „Muzyka dawna – persona grata”, Międzynarodowy Festiwal Chórów
Uniwersyteckich „Universitas Cantat”, Międzynarodowy Konkurs Organowy
im. F. Nowowiejskiego, Festiwal Barokowych Smyczków i Strun, Wielki Tydzień
u Franciszkanów, Festiwal Muzyki Pasyjnej i Paschalnej), działania z zakresu
edukacji kulturalnej, ze szczególnym uwzględnieniem programów skierowanych do dzieci i młodzieży (m.in. Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im.
Georga Philippa Telemanna, Turniej Pro Sinfoniki, Speaking concerts), promocję poznańskich artystów, w tym laureatów Nagród Miasta Poznania, wydawnictwa związane tematem lub osobą twórcy z Poznaniem, kultywowanie
tradycji i ochronę dziedzictwa kulturowego miasta (m.in. filmy z cyklu „Sen
o Poznaniu”), cykliczne imprezy interdyscyplinarne (edycje Imprez Wartych
Poznania oraz „Spotkań z kulturą. Lato”).
DOTACJE Z BUDŻETU MIASTA POZNANIA
PRZYZNANE NA ZADANIA Z ZAKRESU KULTURY I SZTUKI
W LATACH 2003–2005
Rok
Liczba przedsięwzięć
Kwota dotacji w zł
2003
114
2.344.958
2004
136
2.583.445
2005
119
3.390.288
Młodzieżowe Domy Kultury (Nr 1, Nr 2, Nr 3) jako placówki wychowania
realizują działania statutowe poprzez prowadzenie działalności dydaktycznej,
wychowawczej, opiekuńczej i kulturalnej. Podstawowymi formami uczestnictwa dzieci i młodzieży w przygotowywanej ofercie są działania pracowni,
klubów i zespołów prowadzących stałe zajęcia artystyczne, sportowe i rekreacyjne. Ich uczestnicy biorą także udział w licznych wycieczkach, spektaklach
teatralnych i wystawach. Placówki spełniają również ważną funkcję w organizowaniu zajęć dla dzieci i młodzieży szkolnej w okresie wakacji letnich i zimowych, w ramach Akcji Zima i Akcji Lato. Z dniem 1 stycznia 2005 r. przekazano
Młodzieżowe Domy Kultury, a także szkoły artystyczne pod nadzór Wydziału
Oświaty.
Źródło: Wydział Kultury i Sztuki
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
155
7. Kultura i sztuka
7.4. Muzea
Muzeum Archeologiczne w Poznaniu w ramach prac naukowo-badawczych prowadziło prace archeologiczne o charakterze naukowym, inspekcje,
interwencje i wizje lokalne, związane z nadzorami archeologicznymi na terenie kraju (Wielkopolska) i za granicą (Sudan, Egipt). Muzeum aktywnie uczestniczyło w krajowym i międzynarodowym życiu naukowym, organizując i biorąc udział w konferencjach i sympozjach naukowych oraz prowadząc szeroką
działalność wydawniczą. Muzeum było również współorganizatorem dużej
imprezy plenerowej: Ogólnopolski Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej
w Lądzie, który odbył się w dniach 24–25 czerwca 2005 r.
156
Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych – w jego strukturze
organizacyjnej znajdują się: Oddział Muzeum Fortyfikacji, Uzbrojenia i Armii
„Poznań”, Muzeum Martyrologii Wielkopolan w Forcie VII, Oddział Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 (Odwach), Muzeum Poznańskiego Czerwca 1956 (CK „Zamek”). W 2004 r. WMWN otrzymało I nagrodę w konkursie
„Izabela 2003” na Wydarzenie Muzealne Roku 2003 r. w Wielkopolsce w kategorii „Edukacja” za inscenizację historyczną pt. „Przejęcie Odwachu przez
powstańców wielkopolskich”.
7.5. Kina
Pod koniec 2005 r. w Poznaniu funkcjonowało 9 kin (podobnie jak pod koniec 2002 r.), jednak liczba miejsc w kinach zwiększyła się aż o 1.712 (w 2002 r.
– 11.767 miejsc, w 2005 r. – 13.479). Liczba widzów w zasadzie pozostała bez
zmian (w 2002 r. – 2.092,6 tys.; w 2005 r. – 2.029,3 tys. osób), plasując Poznań
pod względem liczby widzów na 1000 mieszkańców na najwyższej pozycji
w Polsce. W latach 2002–2005 nastąpiło wiele zmian w bazie i działalności
kin. Po ogłoszeniu upadłości Instytucji Filmowej „Film-Art.”, należące do niej
kina: Apollo, Muza, Rialto i Malta pod koniec 2005 r. funkcjonowały już jako
placówki prywatne. W maju 2005 r. baza kinowa w Poznaniu wzbogaciła się
o kolejny, po Multikinie oraz Kinepolis, multipleks – Cinema City Poznań z 9 salami kinowymi na 2 tys. widzów oraz trójwymiarowym kinem IMAX, prezentującym filmy przyrodnicze i popularnonaukowe. Od 1 grudnia 2002 r. rozpoczęło
działalność kino „Amarant” przy ul. Słowackiego, dysponujące 80 miejscami.
Ponadto dzięki remontom i tworzeniu nowych sal w dotychczasowych obiektach bardzo zróżnicowała się baza poznańskich kin, np. „Apollo” zyskało dwie
sale: górną – w której pokazywane są filmy komercyjne i premiery, oraz dolną
przeznaczoną dla lubiących kino klubowe koneserów. Również kino „Malta”
posiada obecnie dwie sale: „Charlie” – będącą najmniejszą salą projekcyjną
w Poznaniu (30 miejsc) oraz „Marylin”. Coraz bogatsza, dostosowana do szerokiego grona odbiorców, jest także oferta poznańskich kin: od premier po
przeglądy tematyczne i problemowe oraz organizację cieszących się w kraju
renomą festiwali filmowych: „Off Cinema”(festiwal kina niezależnego) oraz
„Ale Kino!”(jedyny w Polsce festiwal filmów dla dzieci i młodzieży).
7.6. Inwestycje i remonty finansowane z budżetu Miasta
W latach 2002–2005 na realizację inwestycji i ważniejszych remontów w instytucjach kultury i sztuki przekazano z budżetu Miasta ponad 15 mln zł. Sfinansowano prace modernizacyjne i remontowe w obiektach kultury i sztuki
oraz zakup sprzętu i wyposażenia. Inwestycje i remonty były prowadzone
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
7.7. Ochrona zabytków
W latach 2002–2005 Urząd Miasta Poznania prowadził działania dla ratowania najbardziej zagrożonych i najcenniejszych obiektów zabytkowych oraz
skierowane na poprawę stanu estetyczno-wizualnego zespołów zabytkowych,
w szczególności Starego Miasta i Ostrowa Tumskiego (np. nawierzchnie ulic
na Starym Mieście). Wśród obiektów zabytkowych Poznania objętych remontem konserwatorskim znalazły się obiekty szczególnie ważne w aspekcie historycznym. Są to:
® Ratusz Poznański
® zespół domków budniczych na Starym Rynku
® kościół farny
® kościół p.w. św. Wojciecha
® kościół p.w. Wszystkich Świętych
® zespół klasztorny o.o. Franciszkanów
® kościół p.w. Matki Boskiej Bolesnej przy ul. Głogowskiej
® Zamek Cesarski
® Szkoła Baletowa, ul. Gołębia 2
® Biblioteka Raczyńskich
® figura św. Jana Nepomucena na Starym Rynku
® zespół pałacowo-sakralny przy kościele p.w. NMP
® wał grodowy przy ul. Posadzego na Ostrowie Tumskim
® Zamek Przemysła na Wzgórzu Przemysła.
Prowadzono prace ewidencyjno-dokumentacyjne obiektów zabytkowych,
w tym m.in.: II etap prac archiwalnych wraz z pełnym serwisem fotograficznym pt. „Trakt Królewsko-Cesarski”, „Studium historyczno-architektoniczne
zespołu zabudowy Starej Gazowni”, „Poznań. Spis zabytków architektury”,
„Mapy i plany dawnej twierdzy Poznań”.
8.1. Rozwój bazy sportowo-rekreacyjnej i turystycznej
Baza obiektów sportowo-rekreacyjnych na koniec 2005 r. obejmowała:
stadiony (10, w tym: 4 stadiony i 6 boisk sportowych z widownią), boiska
(469), hale i sale (181), pływalnie kryte (12), pływalnie odkryte (2), lodowiska (2), kręgielnie (4), tory łucznicze (3), strzelnice (9), przystanie (13),
hipodrom (1), tor samochodowy (1), tor regatowy (1), tor saneczkowy (1),
stok narciarski (1), korty tenisowe (124), pole golfowe (1), korty do squosha (6), ściany wspinaczkowe (3). Większość z nich to miejskie obiekty
sportowo-rekreacyjne (POSiR-u, szkolne i osiedlowe) oraz obiekty: klubów
i stowarzyszeń sportowych, wyższych uczelni, spółdzielni mieszkaniowych,
Ministerstwa Obrony Narodowej, prywatne. W latach 2002–2005 prowa-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
m.in. w: Muzeum Archeologicznym, Wielkopolskim Muzeum Walk Niepodległościowych, Centrum Sztuki Dziecka, Teatrze Animacji, Teatrze Muzycznym,
Centrum Kultury „Zamek”, Bibliotece Raczyńskich, Teatrze Ósmego Dnia, Teatrze Polskim, Estradzie Poznańskiej, Galerii Miejskiej Arsenał, młodzieżowych
domach kultury oraz szkołach artystycznych.
Ze środków inwestorów zewnętrznych powstały 3 fontanny na Starym Rynku
(Apollo, Neptun i Posejdon), pomniki: Karola Marcinkowskiego (2), ks. Jerzego
Popiełuszki oraz Poznańskich Koziołków.
157
158
dzono wiele działań, które w znacznym stopniu przyczyniły się do rozwoju
i poprawy dotychczasowej bazy sportowo-rekreacyjnej Poznania. Główny
nacisk położono na obiekty POSIR–u, na których odbywały się znaczące
imprezy sportowe o zasięgu międzynarodowym, ogólnopolskim i lokalnym
oraz na obiekty szkolne, pozwalające na rozwój kultury fizycznej wśród
dzieci i młodzieży. Zmodernizowano m.in.: Halę Widowiskowo-Sportową
Arena, Tor Regatowy Malta, Ośrodek Przywodny Rataje oraz ośrodek wypoczynkowy Rusałka. Trwała rozbudowa i modernizacja stadionu miejskiego
przy ul. Bułgarskiej. Ponadto poznańskie kluby sportowe otrzymały dotację
m.in. na: modernizację stadionu lekkoatletycznego przy ul. Warmińskiej
(TS „Olimpia” w 2003 r.), sali sportowej przy ul. Kościelnej (KS Budowlani w 2003 r.), basenu przy ul. Słowiańskiej (KS Posnania w 2003 r.) oraz
rozbudowę Ośrodka Szkolenia w Zapasach na os. Jana III Sobieskiego
(KS Sobieski w 2004 r.).
Baza sportowo-rekreacyjna poszerzyła się m.in. o:
® halę sportową z 4 kortami tenisowymi przy ul. Reymonta
® halę sportową i basen pływacki należące do Gimnazjum nr 54 przy ul. Newtona 2
® basen pływacki (kryty) – obiekt UAM, przy ul. Strażewicza 21
® szkolną lekką halę sportową w Zespole Szkół Elektrycznych przy ul. Świt
® 4 korty tenisowe na osiedlach: Rusa, Warszawskim i Sobieskiego (2)
® 2 boiska sportowe (do piłki nożnej i koszykowej) na os. Powstań Śląskich.
Baza hotelowa wzbogaciła się o 563 miejsca w 3 hotelach: dwugwiazdkowym
„Campanile” – francuskiej sieci Envergure, trzygwiazdkowym – „Stare Miasto”
– osoby fizycznej, trzygwiazdkowym Hotelu System – polskiej sieci Hotel System SA oraz o 87 w apartamentowcu – Domina Prestige Poznań – włoskiej sieci Domina Hotels & Resorts. Obecnie trwa budowa pięciogwiazdkowego Hotelu Sheraton (planowane otwarcie 20.11.2006 r.), czterogwiazdkowego Hotelu
Andersia oraz hotelu w Starym Browarze, których otwarcie przewidziane jest
na 2007 r. W końcu 2005 r. w Poznaniu funkcjonowało 57 obiektów noclegowych turystyki, w tym 34 hotele, dysponujące 7,5 tys. miejsc, z których rocznie korzystało blisko 400 tys. turystów, w tym około 40% turystów zagranicznych (patrz rozdział V – Promocja Miasta). W 2005 r. w porównaniu do 2002 r.
liczba obiektów noclegowych turystyki wzrosła o 7, a liczba miejsc o 0,6 tys.
8.2. Działania upowszechniające kulturę fizyczną, sport i turystykę
W latach 2002–2005 działalność Miasta jako współorganizatora zadań związanych z rozwojem wszelkich form kultury fizycznej i turystyki oraz zaspokojeniem potrzeb rekreacyjno–wypoczynkowych skierowana była na:
® upowszechnianie kultury fizycznej i sportu wśród dzieci i młodzieży
® upowszechnianie turystyki
® promowanie Miasta poprzez imprezy sportowe i turystyczne, wymianę
sportową oraz promowanie inicjatyw sportowych i turystycznych.
Kontynuowano działalność zmierzającą do upowszechniania kultury fizycznej, sportu i turystyki zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży oraz osób niepełnosprawnych, głównie poprzez:
® Klubowe Centra Rekreacji, prowadzone przez stowarzyszenia kultury fizycznej, oferujące uprawianie różnych dyscyplin sportowych m.in: pływanie, tenis stołowy, szermierkę, piłkę siatkową, piłkę nożną, tenis. Z cotygodniowych zajęć skorzystało łącznie 1000 osób. Z budżetu miasta po-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
krywane były głównie koszty obsługi trenerskiej, sędziowskiej, medycznej,
wynajmu hal sportowych oraz drobnego sprzętu sportowego
® Młodzieżowe Centra Sportu, prowadzone przez stowarzyszenia kultury
fizycznej w około 30 dyscyplinach sportowych, m.in.: pływanie, piłka koszykowa, lekkoatletyka, piłka siatkowa, piłka ręczna, wioślarstwo, kajakarstwo, hokej na trawie, szermierka, żeglarstwo, tenis ziemny, judo, zapasy,
pływanie synchroniczne, tenis stołowy, boks, szachy, taekwondo, unihokej,
brydż sportowy, rugby. W latach 2002–2005 w cotygodniowych zajęciach
prowadzonych w Młodzieżowych Centrach Sportu brało udział łącznie ponad 10 tys. sportowców
® Sportowe Ligi Szkolne realizowane przez: „Poznański” Szkolny Związek
Sportowy – w siatkówce, koszykówce i piłce nożnej – przeznaczone dla
uczniów poznańskich szkół nie zrzeszonych w klubach sportowych. W latach 2002–2005 brało w nich udział łącznie około 2 tys. osób; Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Partner” – organizator ligi narciarskiej i snowbordowej, w której uczestniczyło łącznie około 1,8 tys. zawodników; UKS
„Śmiały” – organizator piłkarskiej ligi sportowej Szkół Podstawowych Miasta Poznania i powiatu poznańskiego, w której udział wzięło około 5 tys.
zawodników z ponad 200 zespołów sportowych; Towarzystwo Sportowe
„Olimp” („piłkarska liga Rataj”) – w lidze startowało około 2 tys. zawodników w pięciu kategoriach wiekowych; „Poznański” Szkolny Związek Sportowy – organizator Poznańskich Igrzysk Młodzieży Szkolnej, w których startowało około 5 tys. uczniów z ponad 150 poznańskich szkół. Zawody odbywały się w dyscyplinach indywidualnych (m.in. w: biegach przełajowych,
pływaniu, szachach, warcabach, tenisie stołowym) i w grach zespołowych
(piłce ręcznej, koszykowej, siatkowej, nożnej i unihokeju).
Poznańskie szkoły kontynuowały kursy: nauki pływania dla uczniów klas II i III
szkół podstawowych (w 2005 r. odbyła się XIV edycja), prowadzone na 11
basenach pływackich, z której skorzystało ponad 24 tys. uczniów oraz nauki
jazdy na nartach, na stoku narciarskim Malta-Ski, prowadzone przez Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Partner”, w których uczestniczyło około 100 tys.
uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych.
W ramach działań na rzecz osób niepełnosprawnych dofinansowywano stałe zajęcia rekreacyjno-rehabilitacyjne (m.in.: pływanie, lekkoatletyczne), prowadzone przez stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych,
m.in.: Uczniowski Międzyszkolny Klub Sportowy „Niesłyszących” (lekka atletyka, piłka nożna, żeglarstwo i tenis stołowy); Oddział Regionalny Olimpiad
Specjalnych Wielkopolska (zajęcia rehabilitacyjno-sportowe); Sportowe Stowarzyszenie Inwalidów „Start” (pływanie dla dzieci ze schorzeniami narządu
ruchu, zajęcia sportowe w bocci oraz w łucznictwie); Wielkopolskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną „Niepełnosprawni
– Normalna Sprawa” (pływanie i kolarstwo); UKS przy Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej (siatkówka na siedząco, koszykówka na wózkach, bilard). W latach 2002–2005 w zajęciach brało
udział rocznie około 6 tys. osób niepełnosprawnych.
W latach 2002–2005 Miasto dofinansowało 429 imprez sportowych, w tym: 60
o zasięgu międzynarodowym, 108 – ogólnopolskich i 261 lokalnych, spośród
których najważniejszymi były m.in.: Puchar Świata w Kajakarstwie, Międzynarodowe Zawody w Skokach przez Przeszkody CSI-O i CSI-W, Puchar Świata
w Wioślarstwie, Międzynarodowy Turniej Tenisowy „Porsche Open”, Mistrzo-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
159
stwa Europy Kadetek w Koszykówce, Międzynarodowy Mityng Lekkoatletyczny Gwiazd, Międzynarodowy Turniej Piłki Ręcznej Reprezentacji Narodowych,
Światowe Igrzyska Polonijne, Międzynarodowy Mityng Lekkoatletyczny „Żywiec Cup”, Puchar Narodów – Światowe Regaty Wioślarskie do lat 23.
IMPREZY SPORTOWE W LATACH 2002–2005
Imprezy
Razem
2002
2003
2004
2005
Ogółem
429
77
97
121
134
międzynarodowe
60
11
13
17
19
ogólnopolskie
108
26
21
30
31
lokalne
261
40
63
74
84
Źródło: Wydział Kultury Fizycznej i Turystyki
160
Doceniając osiągnięcia poznańskich sportowców, Kapituła Nagrody Sportowej i Stypendium Sportowego Miasta Poznania każdego roku przyznawała
liczne nagrody. W latach 2002–2005 główne jednorazowe nagrody sportowe
otrzymali sportowcy z sekcji kajakarskiej Klubu Sportowego Posnania: Paweł
Baraszkiewicz, Daniel Pastuszka, Aneta Pastuszka – za wybitne osiągnięcia
sportowe oraz zawodnicy Sportowego Stowarzyszenia Inwalidów „Start”:
Aneta Szymul za zdobycie trzech srebrnych medali na Paraolimpiadzie w Atenach w 2004 r. i A. Perzanowski – za osiągnięcia sportowe. Ponadto półroczne indywidualne stypendia sportowe otrzymało 112 sportowców.
Kontynuowano cykl imprez turystycznych przeznaczonych dla mieszkańców
Poznania, organizowanych przez Oddziały Poznańskiego PTTK na trasach Poznania i Wielkopolski. Były to wycieczki o zróżnicowanych profilach, m.in.:
przyrodnicze, historyczne, krajoznawcze, sportowo-rekreacyjne. W ciągu
czterech lat w około 150 imprezach, m.in. rajdach: wiosennych, jesiennych
i zimowych, seniorów, kolarskich, rowerowych, spływie kajakowym dla dzieci
niewidomych i niedowidzących łącznie uczestniczyło około 20 tys. osób.
Poznańskie stowarzyszenia sportowe i kluby sportowe, m.in.: KS „Posnania”,
KS „Budowlani”, UKS „Kiekrz”, Zarząd Wielkopolski TKKF kontynuowały zajęcia rekreacyjno-sportowe w ramach akcji „lato i zima w Mieście”.
W latach 2002–2005 na zadania prowadzone w zakresie kultury fizycznej, turystyki i krajoznawstwa Miasto wydało 19,3 mln zł, najwięcej na: udział czołowych zespołów poznańskich w rywalizacji o Mistrzostwo Polski w grach zespołowych (5,7 mln zł), naukę pływania (dla klas II i III szkół podstawowych
Poznania), jazdy na nartach, łyżwach i snowboardzie (5,7 mln zł), organizację
imprez sportowych o zasięgu lokalnym, krajowym i międzynarodowym
(1,9 mln zł). Imprezy krajoznawcze organizowane dla mieszkańców Poznania
dofinansowano łączną kwotą 200 tys. zł.
9.1. Tereny zielone
W Poznaniu tereny zielone zajmują powierzchnię 70,2 km2 i stanowią 27% całego
obszaru miasta. Ponad 54% tego obszaru jest własnością Miasta, pozostała część
należy do Skarbu Państwa, Polskiego Związku Działkowców, spółdzielni mieszka-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
niowych oraz do właścicieli prywatnych. Od 2002 r. powierzchnia miejskich terenów zielonych zmniejszyła się o 55 ha. Największy ubytek w powierzchni zielonej
nastąpił w terenach lasów komunalnych i został spowodowany głównie porządkowaniem spraw własnościowych. Na koniec 2005 r. powierzchnia zielona na 1
mieszkańca wynosiła 127 m2 i zwiększyła35 się o 3 m2 od 2002 r.
Poznań cechuje układ przestrzenny klinowo-pierścieniowy terenów zielonych,
oparty na naturalnej konfiguracji terenu. Tworzą go cztery kliny zieleni (golęciński, cybiński, dębiński i naramowicki) o charakterze parkowo-leśnym,
rozłożone w dolinach rzek, oraz rozproszone tereny śródmiejsko-osiedlowe.
Najwyższy udział w strukturze terenów zielonych mają lasy (60%) oraz zieleń
miejska (14%).
2002
2003
2004
2005
2002=100
Powierzchnia w ha ogółem
7270
7260
7215
7215
99,2
komunalne
4080
4070
4030
3998
98,0
pozostałe
3190
3190
3185
3185
99,8
Udział % w powierzchni miasta
27,8
27,8
27,6
27,6
99,2
Źródło: Wydział Rozwoju Miasta
Stan terenów zielonych jest zróżnicowany, zależy głównie od warunków pogodowych oraz stanu środowiska naturalnego (obniżanie poziomu wód gruntowych, zasolenie gleby, zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego). Rośliny
narażone są także na choroby i uszkodzenia powodowane przez grzyby i szkodniki oraz gazy i pyły zanieczyszczające powietrze36. Problemem jest także dewastacja terenów zielonych przez część mieszkańców. Bez względu na formę
własności tereny zielone – jako jednolity zespół przyrodniczy oddziaływający
na ekorozwój Miasta – wymagają kompleksowego traktowania, a ich dobra
kondycja biologiczna i prawidłowe zagospodarowanie podnosi atrakcyjność
terenów miejskich. Władze miejskie przywiązują duże znaczenie do szeroko
pojętej problematyki ekologicznej, w tym edukacyjnej. W latach 2002–2005,
w celu poprawy stanu utrzymania zieleni i kształtowania postaw proekologicznych, ogłoszono kolejne cztery edycje konkursu „Zielony Poznań”, w którym
nagrodzono najbardziej zadbane i efektowne kompozycje roślinne zieleńców,
kwietników, balkonów, okien i ogrodów przydomowych. W konkursach wzięło
udział 9.677 uczestników, spośród których wyłoniono 48 laureatów. Zorganizowano 11 edycji akcji „Poznańskie drzewko”, w ramach której przekazano do
nasadzeń 106,5 tys. szt. materiału roślinnego. Zarząd Zieleni Miejskiej rozprowadza sadzonki drzew i krzewów iglastych oraz liściastych zalecanych do
nasadzeń w warunkach miejskich (dotąd rozprowadzono 98 tys. sadzonek)37.
Przeprowadzono 9 edycji akcji.
KOMUNALNE TERENY ZIELONE W POZNANIU
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Powierzchnia ogółem w ha
z tego:
4080
4070
4030
3998
98,0
zieleń miejska
1127
1117
1117
1117
99,1
lasy komunalne
2640
2640
2600
2578
97,7
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
MIEJSKIE TERENY ZIELONE W POZNANIU
Wyszczególnienie
161
KOMUNALNE TERENY ZIELONE W POZNANIU
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
ogrody zoologiczne
121
121
121
121
100,0
cmentarze komunalne
191
191
191
191
100,0
Liczba38
parków
43
43
43
43
100,0
zieleńców
109
108
110
109
100,0
ogrody zoologiczne
288,4
292,8
295,6
270,4
93,8
palmiarnia poznańska
116,1
113,9
126,6
121,7
104,8
Frekwencja w tys. osób
162
W latach 2002–2005 zakończono budowę II etapu parku na os. Przyjaźni39 oraz
na os. Powstańców Warszawy40. Kontynuowano 4 kompleksowe programy:
® rewaloryzacji zieleni w centrum miasta (zakończono kompleksową renowację 3 parków: im. F. Chopina, im. A. Mickiewicza, im. K. Kurpińskiego
oraz 3 zieleńców: pl. Marii Skłodowskiej-Curie, pl. Spiski, ul. Langiewicza,
kontynuowane są rewaloryzacje: parków Cytadela i Raszyńskiego oraz zabytkowej nekropoli – Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan, zapoczątkowano rewaloryzację parku im. K. Marcinkowskiego, parku miejskiego na Głuszynie oraz parku Jana Pawła II)
® ratowania i rekonstrukcji drzewostanów przyulicznych, w ramach którego
pracami pielęgnacyjnymi objęto 4 tys. drzew ( m.in. zrekonstruowano cenny drzewostan przy Al. Marcinkowskiego41)
® rewaloryzacja zieleni w pasach drogowych (objęto nim powierzchnię ponad
50 tys. m², w tym pasy drogowe w ulicach: Solna, Garbary, Małe Garbary,
Roosevelta, Poznańska, Towarowa, Przepadek, Księcia Mieszka I, Pułaskiego, Szelągowska, Kolejowa, Szwedzka oraz rondo Obornicka)42
® kontynuowane są działania mające na celu ograniczenie populacji szrotówka kasztanowcowiaczka.
Opracowano także „Program zagospodarowania odpadów z terenów zieleni
miejskiej”43. Prowadzono także nasadzenia krzewów i drzew w parkach i zieleńcach oraz pasach przyulicznych. Zakupiono cenne okazy tropikalnych roślin
dla Palmiarni Poznańskiej: palmy, sekulenty, bambusy, kaktusy, wilczomlecz,
pielgrzym madagaskarski, kroton pstry oraz paproć drzewiastą.
W celu utrzymania stanu zasobów przyrodniczych prowadzone były bieżące
prace konserwacyjne, renowacyjne, remontowe oraz hodowlane. Wykonano
pielęgnację i uzupełnianie drzewostanu parkowego i ulicznego, zakładanie
i wymianę kwietników oraz trawników. Na terenach leśnych prowadzona
była sukcesywna przebudowa drzewostanów na gatunki odporne na zanieczyszczenia środowiska i dobrane do warunków siedliskowych oraz konserwacja leśnych urządzeń rekreacyjno-wypoczynkowych. W celu zachowania
zasobów leśnych w dobrej kondycji zdrowotnej, prowadzone były ciągłe zabiegi ochronne i sanitarne na całej powierzchni leśnej. Gospodarka leśna
jest prowadzona na podstawie zatwierdzonego w 2002 r. roku 10-letniego planu urządzenia lasu komunalnego. Ogółem w ramach zrealizowanych
prac na poznańskich terenach zielonych, będących własnością komunalną,
w latach 2002–2005 wysadzono 980 tys. sadzonek drzew, krzewów i roślin
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
rabatowych. Na terenie zabytkowego Parku Wilsona znajdują się obiekty
Palmiarni Poznańskiej, jednej z najciekawszych w Polsce. Palmiarnia posiada bogatą kolekcję roślin tropikalnych oraz ryb akwariowych. W latach
2002–2005 kolekcja roślin powiększyła się o szereg nowych, cennych okazów, wprowadzono nowe technologie uprawy i pielęgnacji oraz ulepszono warunki agrotechniczne. Na bieżąco prowadzona była także renowacja
parku Wilsona. Frekwencja w Palmiarni zwiększyła się i wynosiła w 2005 r.
121,7 tys. osób (wzrost o 4,8% w porównaniu z 2002 r.). Ponad 3% powierzchni komunalnych terenów zielonych zajmują dwa poznańskie ogrody
zoologiczne, należące do jednych z najbardziej „zazielonionych” w Polsce.
Obiekty Starego Zoo przy ul. Zwierzynieckiej wraz z zabytkową zielenią
zostały wpisane do rejestru zabytków i znajdują się pod stałą opieką konserwatorską.
Stan zwierząt na koniec 2005 r. wynosił 3.031 sztuk (w porównaniu z 2002 r.
jest to spadek o 7,4%). Najważniejszym wydarzeniem hodowlanym były narodziny samiczki nosorożca białego. Do najcenniejszych nabytków należały:
świnia wisajska, wieloszpony lśniące, żaba złota, żółw egipski, jaszczurka
perłowa, pelikan kędzierzawy, łabędź czarnoszyi, czubacz rudy, bażant syjamski, perliczka czubata, żuraw rajski, żuraw koroniasty, gołąbek Socorro, włochatka, dzioborożec malajski, ryjoskoczek, suseł moręgowaty, świnka błotna, ostronos, białonosegokolczek szeselski, wĳ szeselski, skorpion
szeselski, wąż jaskiniowy, kraski, kariamy, nogale, rybołowy, łasza palmowa,
tenrek pręgowany, jeleń Alfreda, żyrafa Rothschilda, koralowce miękkie, wyderka orientalna, tamaryn złotogłowy, ryjoskoczek, szczuroskoczek, waran,
tropogan temmicki, kiwi, tracz nurogęś, bizon leśny, tygrys syberyjski, wielbłąd dwugarbny, kapibara, tapir anta i inne. Poznański Ogród Zoologiczny
przystąpił, wspólnie z Towarzystwem Ochrony Przyrody Salamandra, do projektu hodowli, ochrony i restytucji susła moręgowego44. W latach 2002–2005
otwarto nowy wybieg dla tygrysa syberyjskiego (jeden z najnowocześniejszych w Europie) oraz stajnię zimową dla żyraf. Organizowano liczne wystawy i imprezy edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Frekwencja w ogrodach
zoologicznych do 2004 r. systematycznie rosła. Spadek nastąpił w 2005 r.,
ogrody odwiedziło 270,4 tys. osób, o 6,2% mniej niż w 2002 r.
9.2. Powietrze
Na stan powietrza w Poznaniu decydujący wpływ mają „własne”, zlokalizowane na terenie miasta źródła emisji, ale także zanieczyszczenia napływające wraz z masami powietrza z dalszych odległości. Obecnie przy stopniowej redukcji emisji przemysłowej większego znaczenia nabiera emisja niska
z sektora komunalnego, zakładów usługowych, lokalnych kotłowni oraz ze
środków transportu. W Poznaniu wyraźne zagęszczenie emitorów punktowych stwierdza się na terenie dzielnicy Grunwald i Wilda oraz na Ratajach
i Starołęce. Do rejonów o mniejszej liczbie emitorów zaliczyć można: Kiekrz,
Strzeszyn, Radojewo, Morasko, Krzesiny i Głuszyna. Są to obszary związane
z rzadką i niską zabudową mieszkaniową, zbiornikami wodnymi, ogródkami
działkowymi, lasami komunalnymi oraz lotniskami.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
163
ŚREDNIOROCZNE WARTOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA
Z WYBRANYCH STANOWISK POMIAROWYCH W POZNANIU
a – 2002
b – 2003
c – 2004
d – 2004/2002%
Dwutlenek azotu w µg/
m3/rok
Dwutlenek siarki
w µg/m3/rok
164
Poznań
Grunwald
Nowe
Miasto
Jeżyce
Stare
Miasto
Wilda
a
36
31
47
33
31
36
b
39
36
49
36
36
38
c
28
23
34
27
28
27
d
78
74
72
82
90
75
a
8
6
12
7
7
10
b
7
5
10
7
6
8
c
5
4
7
5
4
5
d
63
67
58
71
57
50
a
19
18
25
15
16
22
Stężenie pyłu zawieszo- b
nego w µg/m3 /rok
c
21
22
27
17
17
23
15
15
24
11
13
16
d
79
83
96
73
81
73
Żródło: GUS, Państwowa Inspekcja Sanitarna, obliczenia własne
W latach 2002–2004 zanotowano wyraźny spadek stężenia w powietrzu atmosferycznym zarówno pyłu zawieszonego, dwutlenku azotu, jak i dwutlenku siarki (mimo przejściowego wzrostu stężenia dwutlenku azotu oraz pyłu
zawieszonego w 2003 r.). Najgorsze wyniki dotyczące jakości powietrza odnotowano na Jeżycach. Najmniej zanieczyszczone powietrze występowało na
Grunwaldzie, Nowym Mieście oraz Starym Mieście. Największy spadek stężenia dwutlenku azotu nastąpił na Jeżycach (o 28%), dwutlenku siarki – na Wildzie (o 50%), a pyłu zawieszonego – na Nowym Mieście oraz Wildzie (o 27%).
Poprawę jakości powietrza w Poznaniu notuje się od 1995 r.
ŚREDNIOROCZNE WARTOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ
POWIETRZA W WYBRANYCH STANOWISKACH
POMIAROWYCH W POZNANIU
a – 2002
b – 2003
c – 2004
d – 2004/2002%
SO2
NO2
Pył zawieszony
w µg/m3
ul. Kościuszki
os. Armii Krajowej
ul. Słowiańska
Norma średnioroczna*
a
8,1
34,9
20,9
b
7,4
37,2
22,9
c
4,3
29,7
15,3
d
53,1
85,1
73,2
a
7,6
32,9
14,8
b
6,9
36,3
17,2
c
4,8
26,7
10,5
d
63,2
81,2
70,9
a
6,3
27,8
14,6
b
5,3
35,2
16,1
c
3,9
26,5
13,1
d
61,9
95,3
89,7
20
40
40
Źródło: US Poznań (Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
w Poznaniu), obliczenia własne
* normy dotyczą 2004 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
EMISJA PRZEMYSŁOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA
W POZNANIU
2002
2003
2004
2002=100
Wyszczególnienie
w tys. t/rok
Zanieczyszczenie
pyłowe
0,9
1,0
0,9
100,0
Zanieczyszczenia
gazowe
1883,4
1829,2
1913,9
101,6
dwutlenek siarki
7,4
6,8
7,4
100,0
tlenki azotu
3,1
3,1
3,7
119,4
dwutlenek węgla
1872,3
1818,7
1902,0
101,6
w tym:
Źródło: GUS, obliczenia własne
W 2004 r. zakłady szczególnie uciążliwe dla środowiska wyemitowały 0,9 tys.
ton zanieczyszczeń pyłowych (na poziomie 2002 r.) oraz 1.314 tys. ton zanieczyszczeń gazowych, czyli o 1,6% więcej niż 2 lata wcześniej. Głównym
zanieczyszczeniem gazowym był dwutlenek węgla, który stanowił aż 99,4%
ogólnej emisji zanieczyszczeń gazowych. Największy przyrost zaobserwowano
w przypadku emisji tlenków azotu – o blisko 20%. Nie zmieniła się natomiast
emisja dwutlenku siarki i wynosiła 7,4 tys. t/rokoło
Dzięki zastosowaniu urządzeń do redukcji wytworzonych zanieczyszczeń powietrza zatrzymywanych było 99,4% pyłów. Stale poprawia się skuteczność
redukcji zanieczyszczeń gazowych. W 2004 r. zneutralizowano 32,2% zanie-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza wykonanych w 3 punktach w centrum miasta potwierdziły postępujący proces zmniejszania poziomu zanieczyszczenia powietrza. Największy spadek stężenia SO2 (o blisko połowę) zanotowano w punkcie przy ul. Kościuszki. O zadowalającej jakości powietrza
w Poznaniu mogą świadczyć coroczne oceny sporządzane przez WIOŚ w celu
dokonania klasyfikacji stref zamieszkania według kryteriów ochrony zdrowia
oraz ochrony roślin. Strefa obejmująca Poznań we wszystkich klasach wynikowych została zakwalifikowana do nie budzącej zastrzeżeń, najwyższej kategorii A. W 2004 r. Poznań zajął dobre 18 miejsce w gronie 149 miast o dużej skali
zagrożenia czystości powietrza (korzystny spadek o 1 pozycję w porównaniu
do 2002 r.).
165
czyszczeń gazowych (bez dwutlenku węgla), wobec 28,3% w 2002 r.
Poprawa jakości powietrza w mieście jest w znacznym stopniu spowodowana
inwestycjami proekologicznymi, np. wymianą kotłów węglowych na gazowe.
W latach 2002–2005 kontynuowano w Poznaniu proces likwidacji lub modernizacji kotłowni i ciepłowni miejskich uciążliwych dla środowiska naturalnego
oraz zakończono program termorenowacji w placówkach oświatowych.
9.3. Wody powierzchniowe i podziemne
166
9.3.1. Wody powierzchniowe
Pod względem hydrograficznym Poznań należy do dorzecza Odry. Główną
rzeką regionu jest Warta, będąca największym dopływem Odry oraz trzecią
pod względem długości rzeką w Polsce. Obszar Poznania pokrywa gęsta sieć
innych wód powierzchniowych. Przez Poznań przepływa prawie 100 cieków
wodnych: rzek, strumieni, potoków, kanałów i rowów o łącznej długości około
200 km.
Warta wpływa na teren Poznania zanieczyszczona w stopniu przekraczającym
obowiązujące normy. Najbardziej niekorzystne oddziaływanie na jakość wód
Warty mają miejscowości, które mimo zwodociągowania nie zostały jeszcze
w pełni skanalizowane oraz nie oczyszczają wszystkich swoich ścieków np.
Łódź, z której ścieki poprzez rzekę Ner przedostają się do Warty. Dodatkowe
obciążenie dla rzeki stanowią ścieki pochodzące z rolnictwa oraz zakładów
przemysłowych. Znaczące obciążenie biologiczno-chemiczne powoduje, że
proces samooczyszczania wód jest w dużej mierze spowolniony. Negatywnie
na czystość Warty wpływają także niskie stany wód, spowodowane częstymi
w ostatnich latach długimi okresami bezopadowymi.
W latach 2002–2005 jakość wód rzeki Warty w pobliżu Poznania monitorowano
w Luboniu oraz w Bolechowie. Stałe obserwacje wykazały znaczne zanieczyszczenia wód rzeki Warty w całym badanym okresie (IV klasa – niezadowalająca). Szczególnie negatywnie wypadają wody Warty pod względem zawartości
bakterii typu coli oraz wskaźnika BZT5 (ilość materii organicznej) oraz ChZT-Cr
(chemiczne zużycie tlenu). Warta wypadała dobrze lub nawet bardzo dobrze
pod względem zawartości substancji rozpuszczonych, tlenu rozpuszczonego,
fosforu ogólnego i amoniaku (szczególnie w Luboniu). W stosunku do 2002 r.
jakość wody uległa niewielkiemu polepszeniu w Luboniu oraz nieznacznemu
pogorszeniu w Bolechowie. Ogólnie Warta wypada gorzej pod względem zawartości amoniaku, natomiast lepiej pod kątem chemicznego zużycia tlenu
(ChZT-Cr) oraz utlenialności (wsk. ChZT-Mn).
WYNIKI BADAŃ MONITORINGOWYCH WÓD RZEKI WARTY
Wyszczególnienie
Jednostka
Stężenia
2002
2003
Klasa*
2004
2005
2005
rzeka Warta powyżej Poznania (w Luboniu)
Tlen rozpuszczony
mgO2/dm3
10,1
10,8
10,6
11,0
I
BZT5
mgO2/dm3
3,1
4,0
3,3
3,8
IV
ChZT-Mn utlenialność
mgO2/dm3
9,4
7,7
6,1
5,4
III
ChZT-Cr
mgO2/dm3
35,1
34,1
36,9
28,6
IV
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
WYNIKI BADAŃ MONITORINGOWYCH WÓD RZEKI WARTY
Wyszczególnienie
Jednostka
Fosfor ogólny
mgP/dm3
Stężenia
Klasa*
2002
2003
2004
2005
2005
0,2
0,2
0,2
0,2
II
Fosforany
mgPO4/dm
3
0,3
0,3
0,3
0,4
III
Amoniak
mgNH4/dm3
0,2
0,5
0,3
0,2
I
Azot ogólny
mgN/dm
4,5
3,6
3,8
3,8
III
3
Substancje rozpuszczone
mg/dm
3
380
360
335
357
II
Zawiesina ogólna
mg/dm3
10,0
12,0
11,1
12,4
III
Liczba bakterii coli (typu kałowego)
w 100 ml
x
x
4.902
3.721
IV
Ocena ogólna
x
x
x
IV
IV
IV
9,8
10,1
9,5
II
mgO2/dm3
9,7
BZT5
mgO2/dm
3
3,6
5,0
4,8
6,5
IV
ChZT-Mn utlenialność
mgO2/dm3
9,6
8,0
5,7
6,1
III
37,0
36,7
44,6
28,3
IV
0,2
0,3
0,2
0,2
III
3
ChZT-Cr
mgO2/dm
Fosfor ogólny
mgP/dm3
Fosforany
mgPO4/dm
0,4
0,5
0,4
0,4
III
Amoniak
mgNH4/dm3
0,3
0,5
0,4
0,7
III
Azot ogólny
mgN/dm3
4,5
4,0
4,0
4,6
III
3
Substancje rozpuszczone
mg/dm
3
377
369
365
383
II
Zawiesina ogólna
mg/dm3
11,0
15,0
13,7
16,7
III
Liczba bakterii coli (typu kałowego)
w 100 ml
x
x
85.083
969.250
V
Ocena ogólna
x
x
x
IV
IV
IV
* I – jakość bardzo dobra, II – dobra, III – zadowalająca, IV – niezadowalająca, V – zła
Źródło: US w Poznaniu, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu
Na jakość wód Warty wpływ ma także stan jej poznańskich dopływów, przede
wszystkim Cybiny, Bogdanki oraz Głównej, dlatego badaniom poddaje się także odcinki ujściowe ww. cieków. Wody tych rzek nie odpowiadają normom. Do
Bogdanki trafiają ścieki z przelewów kanalizacji ogólnospławnej miasta oraz
przelewy z przepompowni ścieków45, w związku z tym ciek w dalszym ciągu
pozostaje najbardziej zanieczyszczoną rzeką w Poznaniu. Jakość wód w badaniach przeprowadzanych przy ujściu do Warty, poniżej przepompowni ścieków
przy ul. Garbary jest na tyle zła, iż w przypadku niemal wszystkich wskaźników mieści się w najniższej – piątej klasie. Pozostałe dwa cieki zaliczane są do
nieco wyższej IV klasy, jednakże jakość ich wód, mimo niewielkiej poprawy,
w dalszym ciągu jest niezadowalająca.
W latach 2002–2005 władze miejskie podjęły szereg działań zmierzających do
poprawy i utrzymania czystości wód powierzchniowych, m.in.:
® kontynuowano biologiczną odnowę wód rzeki Bogdanki, m.in. dokonano przebudowy cieku Wierzbak, wybudowano zbiornik retencyjny przy ul. Strzeszyńskiej/Druskiennickiej, przeprowadzono czyszczenie stawów Sołackich
® przeprowadzono remont i uszczelnienie lewobrzeżnego wału przeciwpowodziowego Warty, od mostu Królowej Jadwigi do mostu Przemysła I
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
rzeka Warta poniżej Poznania (w Bolechowie)
Tlen rozpuszczony
167
® kontynuowano budowę systemu stałego doczyszczania wód ciągu wodnego rzeki Cybiny, m.in. wykonano odbudowę przegrody biologicznej na
stawie Browarnym, prace ziemne i umocnieniowe na cieku Darzynka, zakończono rekultywację stawu Antoninek oraz stawu Olszak
® prowadzono prace przy odbudowie 4 stawów na Dębinie, m.in.: zakończono prace rekultywacyjne na stawie Grundela
® dofinansowano ze środków budżetu Miasta napowietrzanie naddennych
wód jez. Kierskiego w celu spowolnienia eutrofizacji wód jeziora poprzez
eliminację procesów beztlenowych.
Dodatkowo prowadzono konserwację oraz odbudowę rowów, cieków i zbiorników wodnych małej retencji i budowli hydrotechnicznych, a także sprawdzano szczelność zbiorników bezodpływowych oraz likwidowano nielegalne
wyloty ze zbiorników.
168
9.3.2. Wody podziemne
Wody podziemne, ze względu na ich duże zasoby oraz wysoką jakość stanowią
ważne źródło zaopatrzenia ludności oraz zakładów przemysłowych w wodę.
Zasoby wód podziemnych występują w obrębie utworów czwartorzędu oraz
trzeciorzędu i kredy. Przeciętny zasięg utworów czwartorzędowych w Poznaniu sięga do głębokości 30–40 m. Badania jakości wód podziemnych w sieci monitoringu regionalnego prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, natomiast w sieci monitoringu krajowego – Państwowy
Instytut Geologiczny w Warszawie. Obserwuje się wyraźną korelację stanów
wód podziemnych z wielkością opadów i stanami rzek.
W celu ochrony oraz porządkowania gospodarki wodami podziemnymi Miasto
w latach 2002–2005 prowadziło działania w zakresie:
® opiniowania dokumentacji i projektów likwidacji starych nieczynnych technicznie 37 studni publicznych i 14 studni o innym charakterze (w tym zakładowych), które stanowiły potencjalną drogę przemieszczania się zanieczyszczeń do warstwy wód podziemnych, a także zebranie dokumentacji
dotyczącej likwidacji 118 studni i wykonanie takiej samej liczby nowych
studni na ujęciu wody pitnej „Dębina”
® opiniowania zagadnień dotyczących wykonania otworów obserwacyjnych
dla potrzeb monitoringu wód podziemnych na terenie 45 projektowanych
i istniejących inwestycji
® ustalenia zasobów eksploatacyjnych ujęć wód podziemnych dla około 50 zainteresowanych podmiotów, w celu ochrony wód podziemnych pod względem jakości i ilości
® ustanawiania stref ochronnych dla 2 ujęć wód podziemnych
® prowadzenia nadzoru nad wykonaniem badań jakości środowiska wód podziemnych w ramach monitoringu lokalnego.
Urząd Miasta Poznania opracował bazę danych inwentaryzujących ujęcia wód
podziemnych na terenie Poznania, która zawiera dokładny opis każdego ujęcia, w tym informacje o lokalizacji topograficznej, budowie geologicznej, stanie prawnym, właścicielu, użytkowniku oraz jakości wody.
Wyniki zawarte w raportach z badań monitoringowych, przeprowadzonych na
terenach istniejących inwestycji, w większości przypadków nie wskazują na
pogarszanie się stanu środowiska gruntowo-wodnego, co świadczy o skuteczności podejmowanych działań.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
9.4. Klimat akustyczny
Najbardziej uciążliwy dla mieszkańców Poznania jest hałas komunikacyjny,
w szczególności drogowy, emitowany przez pojazdy oraz samoloty. Najgorsza sytuacja występuje w śródmieściu, w sąsiedztwie ulic tranzytowych na
trasach dróg krajowych: Świecko–Brześć (Nr 92), Wrocław–Bydgoszcz (Nr 5),
drodze wylotowej w kierunku Katowic (Nr 11), linii kolejowych do Warszawy,
Katowic, Bydgoszczy, Wrocławia, Krzyża i Zbąszynka oraz lotnisk: na Ławicy
i w Krzesinach (wraz z korytarzami powietrznymi).
W centrum miasta w porze dziennej równoważny poziom dźwięku powyżej 75 dB
występuje wzdłuż 14% przebadanych tras. W niektórych rejonach miasta notuje się obniżenie maksymalnych rejestrowanych wartości równoważnego poziomu hałasu, w wyniku zmniejszenia liczby pojazdów ciężkich, poprawy ich
stanu technicznego, poprawy stanu nawierzchni drogowych (m.in. eliminacji bruku). W 2004 r. w całym kraju wprowadzono ograniczenie maksymalnej
szybkości pojazdów samochodowych w terenie zabudowanym (w ciągu dnia)
do 50 km/h, co służy zmniejszeniu poziomu hałasu komunikacyjnego. W Poznaniu dodatkowo centrum miasta obejmuje szeroka strefa płatnego postoju,
powodująca uspokojenie ruchu. Lokalnie podejmowane są działania polegające na zmniejszeniu prędkości dopuszczalnych pojazdów na wybranych odcinkach drogi lub ograniczania wjazdu pojazdów ciężarowych. Poznań był pierwszym miastem w Polsce stosującym tzw. „ciche nawierzchnie”. Nawierzchnię
typu colsoft, powodującą spadek o około 3 dB emisji hałasu, położono m.in.
na ul. Głównej, Garbary, Grunwaldzkiej, Poznańskiej, Hetmańskiej, Reymonta,
Głogowskiej. W najbardziej dokuczliwych dla mieszkańców ciągach komunikacyjnych powstały ekrany akustyczne, m.in. zabezpieczają miejski odcinek autostrady, przez co jego uciążliwość dla mieszkańców jest zmniejszona. Stosowane są także coraz nowocześniejsze rozwiązania techniczne zmniejszające
uciążliwość akustyczną komunikacji tramwajowej, np. specjalne konstrukcje
zapewniające odpowiednią wibroizolację oraz nowe typy taboru. Co roku
powiększa się sieć dróg rowerowych – np. w 2005 r. zbudowano odcinek
na ul. Zamenhofa między ul. Kórnicką i Piłsudskiego oraz dostosowano chodniki do ruchu rowerowego na ul. Niestachowskiej, Serbskiej oraz Witosa.
WYNIKI BADAŃ AKUSTYCZNYCH W OTOCZENIU AUTOSTRADY A2 W 2004 R.
Punkt pomiarowy
Odległość
od osi
autostrady
Równoważny poziom
hałasu
(dB)*
dzień
Natężenie ruchu (pojazdy/h)
dzień
noc
ogółem
noc
poj.ciężkie
ogółem
poj.ciężkie
ul. Przemyska I
68
49,0
49,5
146
14
40
6
ul. Przemyska II
70
47,3
46,4
142
14
50
6
*norma w porze dziennej – 60 dB, w porze nocnej 50 dB
Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu
Mieszkańcy rejonów ulic Bukowska, Bułgarska, Polska (rejon lotniska Ławica), a w szczególności okolic Marlewa, Minikowa i Świerczewa (rejon lotniska
wojskowego) dotkliwie odczuwają nadmierny hałas lotniczy. W tym ostatnim
przypadku, ze względu na brak możliwości ograniczenia emisji hałasu i zlokalizowania w niewielkiej odległości od lotniska zabudowań mieszkalnych, wo-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
169
jewoda wielkopolski podjął decyzję o utworzeniu w rejonie lotniska Krzesiny
obszaru ograniczonego użytkowania, skutkującą m.in. zakazami rozwoju budownictwa mieszkaniowego czy też powstawania budynków użyteczności publicznej w określonych strefach wokół lotniska. W związku z występowaniem
nadmiernego hałasu grupy mieszkańców przystąpiły do starań o odszkodowanie związane z sąsiedztwem lotniska na drodze sądowej. Hałas kolejowy jest
uciążliwy dla mieszkańców zamieszkujących w sąsiedztwie linii kolejowych
(os. Piątkowo, Podolany, Strzeszyn, Sołacz, Górczyn, Świerczewo i Szczepankowo). W 2005 r. powstał ekran dźwiękochłonny wzdłuż obwodnicy kolejowej
na wysokości os. Batorego na Piątkowie.
170
9.5. Odpady i oczyszczanie miasta
W latach 2002–2005 w ramach prac związanych z racjonalizacją gospodarki
odpadami w Poznaniu:
® Rada Miasta Poznania podjęła uchwałę nr XLVII/498/IV/2004 z dnia
22.06.2004 r. w sprawie przyjęcia Strategii Gospodarki Odpadami dla
miasta Poznania, w której określono kierunki rozwoju gospodarki odpadami
do 2014 r.
® Rada Miasta Poznania podjęła uchwałę nr XLVII/498/IV/2004 z dnia
22.06.2004 r. w sprawie przyjęcia Planu Gospodarki Odpadami dla miasta
Poznania, który obejmuje działania i projekty zmierzające do zorganizowania zintegrowanego, nowoczesnego miejskiego systemu gospodarki odpadami, zgodnego z wymogami unĳnymi.
9.5.1. Oczyszczanie miasta
W 2005 r. usługi46 w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości świadczyło 57 firm. Największy udział na rynku usług mają
firmy: Remondis Sanitech Poznań Sp. z o.o., SITA, Altrans, Vikom i Hemar.
Największy udział w ilości odpadów komunalnych przyjętych na składowisko
w Suchym Lesie ma Remondis Sanitech Poznań Sp. z o.o.47, Altrans i Hemar.
W latach 2002–2005 działalność w zakresie oczyszczania ulic i placów, torowisk, przystanków tramwajowych i autobusowych MPK oraz terenów zielonych,
skarp i rowów PST prowadzona była przez firmy zewnętrzne wybierane w drodze przetargu przez zarządców tych terenów (ZDM, MPK, ZZM). Powierzchnia
oczyszczonych terenów, poza pasem drogowym, wyniosła ponad 900 ha.
Działające w strukturze zakładu budżetowego Zakład Zagospodarowania Odpadów Pogotowie Czystości wykonało w latach 2002–2005 14,6 tys. interwencji (w tym uprzątnięto skutki 3,1 tys. kolizji drogowych i 11 tys. padłych zwierząt i ptaków) oraz blisko 1 tys. ton odpadów z uporządkowanych terenów.
Kontynuowano współpracę Urzędu Miasta Poznania z Aresztem Śledczym.
Pensjonariusze Aresztu porządkowali przede wszystkim niezagospodarowane
otwarte przestrzenie, pobocza dróg i tras kolejowych, tereny wokół cmentarzy, fortów i lasów komunalnych o powierzchni ogółem 2.273 ha, na których
w latach 2002–2005 zebrali 255 ton śmieci. W latach 2002–2005 systematycznie zlecano porządkowanie niezagospodarowanych terenów miejskich, gdzie
stwierdzono występowanie zalążków tzw. „dzikich wysypisk”. Podejmowane
działania przyczyniły się do poprawy stanu sanitarno-porządkowego miasta
i przeciwdziałały powstawaniu zagrożeń negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko. Również corocznie organizowano proekologiczno-edukacyjne akcje: w kwietniu „Wiosenne Porządki”, a we wrześniu międzynarodową
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
9.5.2. Odzyskiwanie surowców wtórnych
Na terenie Poznania prowadzona jest na szeroką skalę selektywna zbiórka
odpadów „u źródła” (makulatura, szkło, tworzywa sztuczne), obejmująca swoim zasięgiem zabudowę jedno- i wielorodzinną oraz obiekty użyteczności publicznej. Selektywna zbiórka jest prowadzona przez firmy wywozowe48 oraz
miejski zakład budżetowy Zakład Zagospodarowania Odpadów (w ramach
systemu miejskiego). W latach 2002–2005 ogółem odzyskano prawie 36 tys.
ton surowców wtórnych49.
W celu rozwiązania problemu usuwania odpadów problemowych (wielkogabarytowych lub niebezpiecznych):
® na terenie składowiska w Suchym Lesie zorganizowano Punkt Gromadzenia Odpadów Problemowych50 (w 2005 r. zebrano 820 ton odpadów
wielkogabarytowych)
® od sierpnia 2005 r. po Poznaniu jeździ Mobilny Punkt Gromadzenia Odpadów Problemowych. Do końca roku zebrał on 12,2 ton odpadów niebezpiecznych
® prowadzona jest akcja selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych (zużytych baterii i opakowań z aluminium) w placówkach oświatowych. W latach 2004–2005 zebrano 1,2 ton aluminium i 8,1 ton zużytych baterii
® od 2005 r. wprowadzono system zbiórki przeterminowanych leków
w aptekach (w 2005 r. zebrano w tym systemie 576 kg leków).
Urząd Miasta Poznania wraz z jednostkami miejskimi zintensyfikował działania edukacyjne promujące wśród mieszkańców segregację odpadów komunalnych. Przygotowano m.in. plakaty edukacyjno-informacyjne, kalendarze plakatowe, ołówki i torby ekologiczne, naklejki, książeczki do kolorowania, plany
lekcji, torby ekologiczne i smycze z nadrukiem „Chroń Środowisko – Segreguj
Odpady”. Przygotowano animowany spot edukacyjny „Felka rady jak segregować na odpady”, który w 2005 r. został przekazany poznańskim szkołom
oraz broszury informacyjne o zasadach utrzymania czystości i porządku, postępowania z odpadami komunalnymi i segregacji odpadów. Przeprowadzono
II Poznańskie Dni Recyklingu. Akcję skierowano do nauczycieli i uczniów poznańskich szkół.
9.5.3. Eksploatacja składowiska miejskiego
Eksploatacją składowiska miejskiego, zlokalizowanego na terenie gminy Suchy Las, zajmuje się zakład budżetowy Zakład Zagospodarowania Odpadów51.
Wszelkie prace realizowane na jego terenie oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie wymagają uzgodnień z władzami gminy. Odpady gminy Suchy Las
są składowane nieodpłatnie, a po wypełnieniu części składowiska Miasto jest
zobowiązane do rekultywacji terenu na swój koszt.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
akcję „Sprzątanie Świata”, kierowane w szczególności do młodego pokolenia
poznaniaków. Podczas tych akcji młodzież porządkowała w szczególności tereny przyszkolne, pobocza dróg, tereny leżące przy cmentarzach komunalnych
i parafialnych, akwenach wodnych oraz lasy komunalne.
W akcji „Wiosenne porządki” uczestniczyło 106 tys. ochotników, którzy uporządkowali obszar 2.278 ha i wyzbierali 1.459 ton odpadów, przyjętych nieodpłatnie na składowisko komunalne w Suchym Lesie. W akcjach „Sprzątanie
Świata’’ uczestniczyło 108 tys. osób (głównie to uczniowie). Sprzątaniem objęto tereny o powierzchni 2.310 ha, z których wywieziono 1.041 ton odpadów.
171
SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W SUCHYM LESIE
172
Wyszczególnienie
Jedn.
miary
2002
2003
2004
2005
2002=100
Powierzchnia wysypiska
ogółem,
w tym:
ha
33,3
33,8
48,8
52,0
156,2
część eksploatowana
ha
12,4
12,4
12,4
12,4
100,0
zrekultywowana
ha
11,6
11,6
11,6
11,6
100,0
Przepustowość wysypiska
t/dobę
236
588
510
358
151,7
Liczba przyjętych pojazdów
na wysypisko ogółem,
w tym:
tys.
45,7
55,9
31,6
31,8
69,6
Remondis-Sanitech
tys.
9,1
16,9
12,8
9,5
104,4
Ilość przyjętych odpadów
stałych ogółem,
w tym:
tys. t
76,1
183,8
182,0
127,4
167,4
Remondis-Sanitech
tys. t
30,1
97,3
108,0
71,5
237,5
Średnia cena za tonę
odebranych odpadów
zł
78,0052
45,0078,0052
45,0078,00
55,0085,00
x
Źródło: Zakład Zagospodarowania Odpadów
W latach 2002–2005 na wysypisko przyjęto 569,3 ton odpadów stałych53,
w tym od spółki Remondis-Sanitech 306,9 ton, tj. 53,9%. Po zmianie w 2003 r.
sposobu wyznaczania ceny za składowanie odpadów54, ich ilość zwiększyła
się znacząco, pomimo iż ustawa o odpadach umożliwiła firmom wywozowym
składowanie odpadów na innych ekologicznych składowiskach (m.in. w Czmoniu i Goraninie). Składowisko w Suchym Lesie jest wypełnione w 72,8%, sukcesywnie trwają prace przy przygotowywaniu na ten cel nowej jego części.
Do eksploatacji wprowadzono rozdrabniarkę odpadów wielkogabarytowych,
dzięki której dwukrotnie zmniejszyła się objętość tych odpadów. Na terenie
składowiska prowadzono prace rekultywacyjne i modernizacyjne, w tym zmodernizowano elektrownię biogazową, wykorzystującą do produkcji energii
elektrycznej powstający samoistnie metan. W latach 2002–2005 uzyskano
10.113 MW energii elektrycznej (wykorzystywanej częściowo do na potrzeby
zasilania terenu składowiska, a nadwyżki są sprzedawane firmie Enea SA).
Na składowisku kontynuowano segregację surowców wtórnych, tj. makulatury, opakowań z tworzyw sztucznych typu PET, szkła. W latach 2002–2005 zebrano 5,1 tys. ton surowców.
9.6. Program Ochrony Środowiska dla miasta Poznania
na lata 2004–2007
W dniu 22 czerwca 2004 r. Rada Miasta Poznania uchwaliła „Program Ochrony
Środowiska dla miasta Poznania na lata 2004–2007”55. Program został opracowany przez konsorcjum Głównego Instytutu Górnictwa oraz Przedsiębiorstwa
Geologicznego PROXIMA SA. Program realizuje na poziomie miasta zapisy polityki ekologicznej państwa, a jego zakres został określony przez ustawę „Pra-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
wo ochrony środowiska”. Opracowany został w trzech aspektach:
1. działań systemowych (w związku z systemem transportowym, rekreacją,
osadnictwem, przemysłem i energetyką, rolnictwem, edukacją ekologiczną i współpracą ponadlokalną)
2. ochrony dziedzictwa przyrodniczego wraz z racjonalnym użytkowaniem
zasobów przyrody
3. poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
W trakcie prac nad projektem Programu przygotowano analizę stanu środowiska miasta, uwarunkowań wewnętrznych, zewnętrznych oraz innych aspektów niezbędnych i pomocnych w sformułowaniu zagrożeń, celów ekologicznych, a także priorytetowych kierunków działań. Wybór celów, priorytetów
i zadań jest dorobkiem analizy dokumentów strategicznych szczebla wojewódzkiego i miejskiego, programów inwestycyjnych realizowanych na terenie
miasta, opracowań naukowych, uwarunkowań finansowych oraz konsultacji,
którymi objęto zainteresowane podmioty samorządowe, gospodarcze i środowiska opiniotwórcze miasta. Zadania do realizacji zostały ujęte w formie harmonogramu w rozbiciu na lata, w którym podano zasady odpowiedzialności
i współpracy, a także wskazano możliwe zewnętrzne źródła finansowania. Zawarto tam także propozycje procedur zarządzania jego realizacją oraz system
oceny skuteczności wdrażania.
Do najważniejszych problemów środowiskowych Poznania zaliczono zagrożenie hałasem komunikacyjnym oraz zanieczyszczenie wód powierzchniowych. Pozostałe problemy środowiskowe są w Poznaniu od lat skutecznie
łagodzone.
Ograniczeniu hałasu komunikacyjnego ma sprzyjać m.in. preferencja dla
rozwoju komunikacji publicznej (m.in. wykorzystanie komunikacji kolejowej do podróży lokalnych w obrębie aglomeracji) i dla ruchu niezmotoryzowanego, przy jednoczesnym wprowadzaniu ograniczeń dla ruchu samochodowego. Wśród zadań inwestycyjnych priorytetem ma być realizacja
tzw. III Ramy oraz stosowanie „cichych” nawierzchni i instalowanie ekranów akustycznych.
Poprawę czystości wód powierzchniowych ma umożliwić m.in. całkowite wyeliminowanie zrzutów nieoczyszczonych ścieków do wód otwartych
(w szczególności poprzez modernizację LOŚ, przebudowę sieci kanalizacyjnej), wspieranie działań zakładów przemysłowych zmierzających do
wdrażania technologii przyjaznych środowisku, przestrzeganie zasady
wyprzedzającego uzbrojenia terenów pod zabudowę w infrastrukturę kanalizacyjną. Realizowane są zadania zawarte w rozporządzeniu Dyrektora
RZGW w Poznaniu w sprawie ograniczenia odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru zlewni rzeki Kopel. Przewiduje się kontynuację wdrażania programów ochrony wód w zlewniach rzek Cybiny i Bogdanki oraz
rozpoczęcie podobnych programów dla Strumienia Junikowskiego i Różanego Potoku oraz ewentualnie innych rzek, w miarę rozpoznawania problemów.
W pierwszym okresie realizacji planu prace objęły organizowanie spotkań
z jednostkami i podmiotami, których działalność ma wpływ na realizację
Programu oraz monitorowanie zaawansowania realizacji priorytetów programu. Program stanowi podstawę do ubiegania się o dofinansowanie działań
związanych z ochroną środowiska i był jednym z kryteriów oceny wniosków
składanych do Gminnego i Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Go-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
173
10. Bezpieczeństwo publiczne […]
spodarki Wodnej.
W Wydziale Ochrony Środowiska UMP trwają prace nad przygotowaniem
raportu z realizacji „Programu Ochrony Środowiska dla miasta Poznania
na lata 2004–2007”, który zostanie przedstawiony Radzie Miasta Poznania
w marcu 2007 r. wraz ze sprawozdaniem z realizacji Planu Gospodarki Odpadami, przygotowanym przez Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej UMP.
10. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona
przeciwpożarowa
10.1. Stan bezpieczeństwa publicznego
174
10.1.1. Przestępczość
W latach 2002–2005 stan bezpieczeństwa publicznego na terenie Poznania
poprawił się. Komenda Miejska Policji w Poznaniu wszczęła na terenie miasta
136,6 tys. śledztw i dochodzeń. Wykrywalność rosła i wyniosła w 2005 r. 47,9%
(2002 r. – 43,3%). W okresie tym popełniono w Poznaniu 155 tys. przestępstw.
Od 2003 r. liczba ich zmniejsza się (średnio o 8% rocznie). Wskaźnik zagrożenia
przestępczością mierzony liczbą stwierdzonych przestępstw na 100 tys. mieszkańców wyniósł w 2005 r. 6109 i był o 15% niższy niż w 2002 r.
PRZESTĘPSTWA POPEŁNIONE W M. POZNANIU
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
a – ogółem
b – popełnione przez
nieletnich
Przestępstwa ogółem,
w tym:
przestępstwa kryminalne
zabójstwa
uszkodzenie ciała
bójki i pobicia
zgwałcenie
rabunek
kradzież
U R Z Ą D
a
2002
2003
2004
2005
2002=100
41.160
41.747
37.646
34.823
84,6
b
800
1.427
2.527
2.954
369,3
a
36.323
34.522
30.711
28. 845
79,4
b
793
1.404
2.482
2.920
368,2
a
20
19
19
14
70,0
b
—
—
1
—
X
a
197
203
275
282
143,1
b
66
94
145
158
239,4
a
154
191
159
175
113,6
b
31
67
43
57
183,9
a
32
15
23
25
78,1
b
4
1
1
2
50,0
a
1 379
1 528
1 412
1 951
141,5
b
180
258
414
286
158,9
a
9 842
11 093
10 628
10 469
106,4
b
137
232
271
232
169,4
M I A S T A
P O Z N A N I A
Wyszczególnienie
a – ogółem
b – popełnione przez
nieletnich
2002
2003
2004
2005
2002=100
a
8. 643
8. 570
7. 498
5. 847
67,7
b
68
80
128
167
245,6
a
2. 710
3. 266
2. 937
2. 747
101,4
b
.
.
12
5
X
przestępstwa
narkotykowe
a
.
.
1. 627
2. 192
X
b
.
.
968
1 428
X
przestępstwa
gospodarcze
a
3. 340
5. 368
4. 670
3. 662
109,6
b
—
8
28
15
X
kradzież z włamaniem
– w tym samochodów
Najwyższy udział, 84% wszystkich stwierdzonych przestępstw, stanowią przestępstwa o charakterze kryminalnym. W tej grupie przestępstw w latach 2002–
–2005 komisariaty z terenu Poznania wszczęły 113,2 tys. śledztw i dochodzeń.
Wykrywalność wyniosła w 2005 r. 37,6%56 i była wyższa o 1,4% w stosunku
do 2002 r. W ciągu 4 lat liczba stwierdzonych przestępstw, kryminalnych spadła o 1/5. Analizując dynamikę liczby przestępstw można zauważyć, że jej
spadek następuje w większości kategorii przestępstw od 2003 r. Analiza liczby i dynamiki zgłoszeń 5 kategorii przestępstw, które mają największy wpływ
na bezpieczeństwo wykazuje, iż w 2005 r. wystąpił spadek liczby kradzieży
(o 6%), kradzieży z włamaniem (aż o 32% w porównaniu z 2003 r.) i kradzieży samochodów (o 16%). Wzrosła natomiast liczba przestępstw brutalnych:
rabunku (wzrost aż o 28%) i przestępstw, w wyniku których doszło do uszkodzenia ciała (wzrost aż o 39%). W ostatnich 2 latach zanotowano także wzrost
liczby przestępstw narkotykowych (o 35%).
W latach 2002–2005 stwierdzono 17 tys. przestępstw gospodarczych. Liczba
ich spadła w porównaniu z 2003 r. aż o 32%57. W 2005 r. znacznie zmniejszyła
się liczba stwierdzonych przestępstw gospodarczych (spadek o 21,6%). Wykrywalność była bardzo wysoka (w 2005 r. – 95,3%), co oznacza, że zostali ustaleni sprawcy praktycznie prawie wszystkich wykrytych i ujawnionych
przestępstw gospodarczych.
Liczba stwierdzonych przestępstw popełnionych przez nieletnich wyniosła 7,7
tys. Udział nieletnich w popełnionych przestępstwach wykazuje od 2002 r.
tendencję wzrostową, do 5% w 2005 r. (2002 r. – 1,9%).58 Nieletni popełniają
głównie przestępstwa o charakterze kryminalnym (98,6%).
10.1.2. Wypadki drogowe
W latach 2002–2005 w Poznaniu zanotowano 5.712 wypadków drogowych.
Liczba wypadków systematycznie zmniejsza się. W 2005 r. było ich o 14,1%
mniej w porównaniu z 2002 r. Podstawowe przyczyny wypadków to nadmierna prędkość, nietrzeźwość uczestników wypadków, nieprzestrzeganie pierwszeństwa przejazdu oraz nieprawidłowe wyprzedzanie. Największe zagrożenie
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
PRZESTĘPSTWA POPEŁNIONE W M. POZNANIU
W LATACH 2002–2005
175
stwarzają młodzi kierowcy w wieku 18–24 lat.
WYPADKI DROGOWE W POZNANIU W LATACH 2002–2005
176
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Wypadki drogowe
ogółem
1. 328
1.248
1. 152
1. 141
85,9
Ofiary wypadków
ogółem,
w tym:
1. 669
1. 517
1. 497
1. 460
87,5
zabici na miejscu
34
40
50
34
100,0
zabici
na 100 wypadków
2,6
3,2
4,3
3,0
115,4
W latach 2002–2005 na drogach zostały poszkodowane 6.143 osoby, z tego
158 osób zginęło na miejscu.
W Poznaniu do największej liczby wypadków dochodzi na ulicach: Głogowska,
Dąbrowskiego, Hetmańska, Bałtycka i Grunwaldzka.
10.2. Współpraca Samorządu z Policją
W latach 2002–2005 działalność Policji na terenie Poznania koncentrowała się
na zapewnieniu mieszkańcom poczucia bezpieczeństwa i ochronie porządku
publicznego, w tym na zwalczaniu najgroźniejszych, zwłaszcza zorganizowanych grup przestępczych. Ustalono 32,4 tys. podejrzanych. Zatrzymano prawie 25 tys. sprawców przestępstw „na gorącym uczynku”, przeprowadzono
511,1 tys. interwencji, doprowadzono 96,7 tys. osób i wylegitymowano ponad
1,4 mln osób. Nałożono 188,6 tys. mandatów karnych na kwotę 20,8 mln zł
i skierowano ponad 29,7 tys. wniosków do sądów. W ramach służby konwojowo-ochronnej konwojowano i doprowadzono 50,2 tys. osób i zabezpieczano
2.264 imprezy.
Należy podkreślić, że cele strategiczne Miasta Poznania i Policji w zakresie
bezpieczeństwa i w określaniu przestępstw uznanych jako największe zagrożenie od kilku lat są zbieżne. Ułatwia to zaangażowanie lokalnej społeczności
we współpracę z policją na rzecz ograniczenia przestępczości. Niewątpliwie
m.in. dzięki tej współpracy możliwa była znaczna poprawa poziomu bezpieczeństwa, a w szczególności ograniczenie tak zwanej przestępczości „ulicznej”. W tym okresie ustalono 32,4 tys. podejrzanych, zatrzymano „na gorącym
uczynku” prawie 25 tys. sprawców przestępstw, przeprowadzono 511,1 tys.
interwencji, doprowadzono 96,7 tys. osób i wylegitymowano ponad 1,4 mln
osób. Nałożono 188,6 tys. mandatów karnych na kwotę 20,8 mln zł i skierowano
ponad 29,7 tys. wniosków do sądów. W ramach służby konwojowo-ochronnej
konwojowano i doprowadzono 50,2 tys. osób i zabezpieczono 2.264 imprezy.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Podejmowano wspólne patrole Policji oraz Straży Miejskiej.
W latach 2002–2006 w ramach wsparcia działalności Policji wydatkowano
z budżetu Miasta kwotę ponad 16,5 mln zł, m.in. na:
® zakup nieruchomości na siedzibę Komisariatu Poznań–Północ (os. Jana III
Sobieskiego 115)
® służbę kandydacką
® funkcjonowanie służb patrolowych
® prace adaptacyjno-remontowe (m.in. Ośrodek Szkolenia Policji w Poznaniu
przy ul. Taborowej 22)
® zakup wyposażenia, sprzętu specjalistycznego i komputerowego oraz
pojazdów samochodowych
® wdrożenie w Komendzie Miejskiej Policji systemu pozycjonowania pojazdów
służbowych, wykorzystującego technologię GPS i GPRS.
Miasto Poznań sfinansowało także dodatkowe patrole policjantów w rejonach,
gdzie dochodziło do najczęstszego popełniania wykroczeń i przestępstw po
spożyciu alkoholu oraz wyróżniano nagrodami policjantów, którzy dokonali
zatrzymania „na gorącym uczynku” sprawców przestępstw samochodowych
i okołosamochodowych.
W 2002–2005 coroczną nagrodę „Najlepszy Dzielnicowy Miasta Poznania”
otrzymało 3 funkcjonariuszy: st. posterunkowy Michał Leśniewski (2002 r.),
sierżant Adam Michalak (2003 r.), starszy posterunkowy Piotr Wrona (2004 r.),
starszy sierżant Adam Michalak (2005 r.).
Od 2005 r. utworzono w budżecie Miasta Poznania specjalny „fundusz nagrodowy” na zwalczanie przestępczości samochodowej, z którego nagrodzeni są
policjanci zatrzymujący na gorącym uczynku sprawcę kradzieży (w 2005 r.
fundusz wyniósł 50 tys. zł).
10.3. Straż Miejska59
W latach 2002–2005 działania Straży Miejskiej ukierunkowane zostały na
zwalczanie i zapobieganie negatywnym zjawiskom naruszania ładu, porządku
publicznego, czystości i estetycznego wyglądu miasta oraz na zapobieganie
przestępczości.
REALIZACJA ZADAŃ STATUTOWYCH STRAŻY MIEJSKIEJ
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
Wnioski do kolegium
ds. wykroczeń/sądu
379
428
440
976
257,5
Liczba ukaranych mandatami karnymi
33. 358
34. 821
34. 691
41. 022
123,0
Kwota mandatów
karnych w tys. zł
1. 562
1. 615
2.780
3. 541
226,7
Liczba
upomnień-pouczeń
55. 373
54. 101
44. 319
44. 231
79,9
Liczba wylegitymowanych osób
75. 425
79. 816
80. 680
88. 385
117,2
Liczba zatrzymanych
osób
224
228
206
237
105,8
Liczba usuniętych wraków samochodowych
459
389
218
305
66,4
U R Z Ą D
M I A S T A
2002=100
P O Z N A N I A
177
REALIZACJA ZADAŃ STATUTOWYCH STRAŻY MIEJSKIEJ
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Liczba
osób skierowanych
do Izby Wytrzeźwień
213
231
208
275
129,1
Uwagi przekazane
przedsiębiorstwom
i innym jednostkom
organizacyjnym
25. 559
25. 762
25. 729
23. 411
91,6
Liczba założonych
blokad na koła niewłaściwie zaparkowanych
pojazdów
16. 395
18.735
18. 434
14 .833
90,5
Źródło: Straż Miejska
178
Straż Miejska samodzielnie lub z udziałem innych właściwych organów, podejmowała działania egzekwujące przestrzeganie prawa. Większość z nich
dotyczyła warunków sanitarnych i legalności prowadzenia handlu okrężnego,
ochrony środowiska (dzikie wysypiska, dewastacja zieleni, nielegalne wycinki drzew), stanu technicznego oświetlenia i czystości ulic. Straż Miejska zapewniała również ochronę odbywających się w Poznaniu imprez i uroczystości
o charakterze patriotycznym, religijnym, politycznym, handlowym i sportowym. Usprawnieniu i podniesieniu efektywności działania Straży Miejskiej służyło podjęcie współpracy z wszystkimi jednostkami pomocniczymi. Efektem
tej współpracy był szereg wspólnych dokonań na rzecz poprawy bezpieczeństwa mieszkańców oraz porządku i ładu estetycznego miasta. Działania Straży Miejskiej pozwalają na znaczne odciążenie policji od zadań o charakterze
administracyjno-porządkowym. Straż Miejska aktywnie uczestniczy w realizacji zadań doraźnych, wynikających z potrzeb Miasta oraz problemów pojawiających się w jego codziennym funkcjonowaniu. W latach 2002–2005 ukarano
143,9 tys. osób mandatami karnymi na kwotę 9,5 mln zł, skierowano 2,2 tys.
wniosków o ukaranie do Sądu Rejonowego w Poznaniu oraz udzielono 198 tys.
upomnień-pouczeń. Nastąpiło znaczne wzmocnienie kadrowe oddziałów Straży Miejskiej. Stan zatrudnienia Straży Miejskiej w okresie 2002–2005 zwiększył
się do 311 osób na koniec 2005 r., tj. o 54 osoby w porównaniu z 2002 r. 50
nowo zatrudnionych funkcjonariuszy realizuje projekt tzw. „patroli szkolnych”.
Jego celem jest poprawa bezpieczeństwa uczniów i eliminowanie zjawisk patologicznych na terenie szkól i w ich okolicy60.
Od końca 2004 r. Straż Miejska prowadziła wraz z Sekcją Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji pomiary61 prędkości pojazdów samochodowych z wykorzystaniem mobilnego fotoradaru (trafifoto), zakupionego ze środków budżetu
Miasta Poznania62. Miejsca kontroli są wyznaczane na podstawie policyjnych statystyk wypadkowości oraz uwag przekazywanych przez mieszkańców.
W latach 2002–2005 przekazano środki z budżetu Miasta na utrzymanie i działalność Straży Miejskiej w wysokości prawie 4,7 mln. zł. Środki te zostały wykorzystane na zakup składników mundurowych, zakup materiałów biurowych,
środków czystości, wyposażenie techniczne funkcjonariuszy SM, paliwo i części zamienne do pojazdów służbowych, naprawy pojazdów służbowych, usługi
krawieckie, czyszczenie odzieży, naprawę obuwia, broni, środków łączności,
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
10.4. Miejski Program Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony
Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego
W dniu 3 lutego 2004 r. Rada Miasta Poznania przyjęła Miejski Program Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku
Publicznego63, w ramach którego podejmowane są działania64 mające na celu
zmniejszenie poczucia zagrożenia, ograniczenie przestępczości oraz poprawę
ochrony bezpieczeństwa mieszkańców, w tym wielorakie kierunkowe programy cząstkowe, m.in.: przeciwdziałania przestępczości nieletnich, profilaktyki
i rozwiązywania problemów alkoholowych, programy zwiększające poczucie
bezpieczeństwa społeczności lokalnych i grup mieszkańców (np. „Bezpieczne
Miasto”, „Bezpieczna Szkoła”, „Niebieska Karta”, „Uwaga zagrożenie”, „Program Informacyjno-Edukacyjny o Sektach”, „Sąsiedzki Program Przeciwdziałania Przestępczości”, „W tym domu dbają o porządek”), ochrony przed zagrożeniami nadzwyczajnymi. Istotą programu jest przekonanie, że tylko wspólne
skoordynowanie działań służb miejskich i państwowych, samorządów pomocniczych, różnych instytucji i organizacji oraz mieszkańców może doprowadzić
do wyraźnej poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego w Poznaniu.
Urząd Miasta Poznania zacieśnił współpracę z samorządami pomocniczymi,
placówkami oświatowymi oraz z instytucjami powołanymi do zapewnienia
ładu i porządku publicznego: Policją i Strażą Pożarną (z którymi współdziała
także Straż Miejska). Rozpoczęto doposażenie przyszkolnych i przyosiedlowych ośrodków sportowych w stacjonarny sprzęt sportowy: betonowe stoły
do gry w tenisa stołowego oraz płyty z wysięgnikami do gry w koszykówkę.
Wyposażono również kuratorskie ośrodki dla dzieci i młodzieży w sprzęt RTV
AGD i sportowy. Kontynuowano realizowane od kilku lat programy kierunkowe i przedsięwzięcia („Bezpieczne Miasto”, „System monitoringu wizyjnego”,
„System Służb Ratowniczych”, Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych) oraz liczne działania akcyjne (np. „Bezpieczne wakacje”,
„Bezpieczny weekend”, „Tydzień trzeźwości”).
10.4.1. Program „Bezpieczne Miasto”
W latach 2002–2005 w ramach realizacji programu „Bezpieczne Miasto”
wdrażano przedsięwzięcia zmierzające do obniżenia poziomu przestępczości
i zwiększenia poczucia bezpieczeństwa społeczności lokalnych. Zainicjowano
cykl spotkań z przedstawicielami samorządów pomocniczych Miasta Poznania
poświęconych problematyce bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie dzielnicy i osiedla65. Odbyły się spotkania z samorządami pomocniczymi
działającymi na terenie miasta, policją oraz Strażą Miejską, na których informowano o stanie bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie dzielnicy. Pełnomocnik Prezydenta ds. programu „Bezpieczne Miasto” przedstawił
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
opłaty telekomunikacyjne, zakup energii, opłaty za czynsz. Z budżetu Miasta
sfinansowano zakup 8 samochodów oraz 8 skuterów i miernika hałasu. Wzrosła liczba sprzętu specjalistycznego: łączności (o 18 radiostacji nasobnych
oraz 45 urządzeń ładujących) i przymusu bezpośredniego: kajdanek (o 42)
i pałek typu „Tonfa” (o 51 sztuk). W celu podniesienia kwalifikacji i przydatności zawodowej funkcjonariusze Straży Miejskiej uczestniczą, poza szkoleniami
wewnętrznymi, w kursach organizowanych przez Komendę Wojewódzką Policji w Poznaniu, w szczególności w zakresie zasad posługiwania się środkami
przymusu bezpośredniego.
179
180
pakiet propozycji do realizacji przez rady osiedli w celu zmniejszenia liczby
zagrożeń, ograniczenia przestępczości, włączenia mieszkańców do działań na
rzecz poprawy bezpieczeństwa na terenie dzielnicy i osiedla. W ramach niego
zaproponowano samorządom pomocniczym opracowanie map przestępczości
dzielnic i osiedli ze szczególnym uwzględnieniem miejsc najbardziej zagrożonych, utworzenie wspólnie z Policją i Strażą Miejską stref bezpieczeństwa66
na terenie dzielnicy, które ze względu na istniejące tam zagrożenia należałoby objąć specjalnym nadzorem. Wspólnie z radami osiedli organizowano spotkania mieszkańców z policjantami i ekspertami ds. zabezpieczeń na temat
zabezpieczenia domów, mieszkań, piwnic, altan działkowych67. W 2005 r. rozpoczęto realizację na osiedlach projektu „Projektowanie bezpiecznych przestrzeni”. W ramach działań profilaktycznych organizowano, wspólnie z policjantami z Zespołu Prewencji Kryminalnej i Zespołu ds. Nieletnich i Patologii
Społecznych Sekcji Prewencji KMP, prelekcje i pogadanki dla uczniów, nauczycieli, pedagogów i rodziców na tematy z zakresu prewencji kryminalnej, narkomanii, alkoholizmu, wandalizmu, negatywnych skutków przynależności do
nieformalnych grup młodzieżowych, sekt religĳnych. Przeprowadzono akcję
rozpowszechniania plakatów „Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń”, informujących o numerach alarmowych, kontaktowych i pomocowych (plakaty trafiły do największych poznańskich spółdzielni mieszkaniowych, MPGM Sp. z o.o.,
a także zostały wywieszone w dużych placówkach handlowych i szkołach).
W ramach programu „Bezpieczne Miasto” sfinansowano:
® zakup manekinów do nauki resuscytacji krążeniowo-oddechowej i zestawów pozoracji ran
® zakup dla zespołów kuratorów sądowych 5 zestawów komputerowych
z oprogramowaniem oraz sprzęt sportowy, RTV i AGD dla ośrodków kuratorskich dla nieletnich
® zakup sprzętu sportowego dla osiedlowych ośrodków sportowych (akcja
zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży, zainicjowana przez
samorządy osiedlowe w celu poprawy stanu bezpieczeństwa)
® zakup elementów odblaskowych z logo „Bezpieczny Poznań” oraz kasety
wideo o treści prewencyjno-edukacyjnej (m.in. na temat skutków spożywania alkoholu, zażywania narkotyków, palenia tytoniu, przemocy i agresji)
® projekt pn. „Miasteczko Młodego Rowerzysty w każdej dzielnicy”, zrealizowany wspólnie przez Straż Miejską, Zarząd Zieleni Miejskiej, Zarząd Dróg
Miejskich, samorządy pomocnicze, szkoły podstawowe, administrację osiedli mieszkaniowych oraz Sekcję Rowerzystów Miejskich
® materiały o treści informacyjno-edukacyjnej w zakresie prewencji (plakietki, odblaskowe, smycze, ulotki i plakaty adresowane do dzieci, młodzieży
i dorosłych), m.in. w ramach przedsięwzięcia „Stop narkotykom” – plakaty
„Diler nie bierze” i smycze do kluczy oraz materiały informacyjno-prewencyjne dla Rady Osiedla Ogrody „Zadbaj o swoje bezpieczeństwo”, ulotki
i plakaty informacyjno-edukacyjne dotyczące prewencji kryminalnej, adresowane do dzieci („Pamiętaj!”), młodzieży („Łamiąc prawo... Łamiesz nie
tylko swoje życie”) i dorosłych („Bezpieczeństwo osobiste”), przygotowane
wspólnie ze specjalistami Sekcji Prewencji Komendy Miejskiej w Poznaniu
® opracowano i rozpowszechniono wśród uczniów broszurę „Udzielanie pierwszej
pomocy”, informującą, jak reagować w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia
® zorganizowano kurs udzielania pierwszej pomocy medycznej dla nauczycieli.
Dla Komendy Miejskiej Policji zakupiono m.in.:
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® wyposażenie ambulansu kryminalistycznego do zwalczania przestępczości
samochodowej
® sprzęt specjalistyczny (aparaty cyfrowe z wyposażeniem, mikroskop stereoskopowy, miernik RTG, suwmiarka elektroniczna, dalmierz laserowy, lokalizator GPS, wiertarko-wkrętarka akumulatorowa oraz szlifierka kątowa,
agregat prądotwórczy i szperacz samochodowy, kamera cyfrowa dla Sekcji
Ruchu Drogowego KMP w Poznaniu) i informatyczny
® 7 walizek „drug box” (atrapy środków uzależniających) dla policjantów
– specjalistów zajmujących się profilaktyką z zakresu uzależnień oraz odczynniki stanowiące uzupełnienie zestawów do wstępnej identyfikacji środków odurzających i substancji psychotropowych „NARKO–2”
® zestawy komputerowe wraz z oprogramowaniem (program Nielat do prowadzenia policyjnej „Karty Nieletniego”) dla Zespołów ds. Nieletnich i Patologii Społecznych oraz Prewencji Kryminalnej pracujących we wszystkich
komisariatach policji w Poznaniu
® wykonanie haftu sztandaru dla KMP w Poznaniu.
Nakłady z budżetu Miasta wyniosły blisko 0,6 mln zł.
10.4.2. Monitoring wizyjny miasta
Jednym z działań zmierzających do poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego w mieście jest budowa systemu monitoringu wizyjnego. Systemem
obejmowane są miejsca uznane za niebezpieczne ze szczególnym uwzględnieniem skrzyżowań o dużym natężeniu ruchu, wiaduktów i przystanków komunikacji miejskiej i przejść podziemnych68. Do przesyłania sygnałów wizyjnych wykorzystywany jest ring światłowodowy budowany dla potrzeb Systemu Służb Ratowniczych.
Budowa monitoringu finansowana jest z budżetu Miasta, natomiast każdy zrealizowany fragment przekazywany jest do Komendy Miejskiej Policji.
W latach 2002–2005 kontynuowano program rozbudowy miejskiego systemu monitoringu wizyjnego, montując ogółem 78 nowych kamer: na rondzie
Rataje, ulicach: Wioślarskiej i Serafitek (12 kamer), skrzyżowaniu ulic Jackowskiego i Wawrzyniaka oraz Kraszewskiego i Jackowskiego (2), skrzyżowaniu ulic Grunwaldzka i Grochowska oraz Grochowska i Marcelińska (2),
w przejściu podziemnym pod ul. Dworcową (2), w rejonie Starego Rynku
(14), ul. Głogowskiej (6), na przystankach PST (24 kamery), na ul. św. Marcin
(7), Półwiejskiej (7), skrzyżowaniu Bukowska–Przybyszewskiego (1) i rondzie
Przybyszewskiego (1 kamera). Dostosowano istniejącą dokumentację projektowo-techniczną do systemu monitoringu wizyjnego rejonu ronda Śródka
i wykonano okablowanie69. W 2006 r. wykonano monitoring wizyjny w rejonie
Wildy (8 kamer). Na koniec czerwca 2006 r. system monitoringu wizyjnego
obejmował 103 kamery stacjonarne i obrotowe. Efekty rozbudowy miejskiego systemu monitoringu wizyjnego są znaczące. Szacuje się, że w przestrzeni objętej monitoringiem wystąpił spadek liczby zdarzeń przestępczych sięgający od 20 do 40%.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
181
EFEKTY DZIAŁAŃ MONITORINGU W 2005 R.
Kategoria przestępstwa
przed
uruchomieniem monitoringu
po uruchomieniu monitoringu
Kradzież
136
117
spadek/wzrost
bezwzględny
w%
-19
-14,0
Kradzież pojazdów
89
16
-73
-82,0
Kradzież z włamaniem
192
59
-133
-69,3
Rozbój, napad
47
15
-32
-68,1
Bójka, pobicie
10
11
1
10,0
Razem
474
218
-256
-54,0
Żródło: Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa
182
10.5. Centrum Zarządzania Kryzysowego
Centrum Zarządzania Kryzysowego (CZK) spełnia funkcję punktu koordynacyjnego i ośrodka łączności, scalającego w codziennej działalności miejskie
służby ratownicze i komunalne. Centrum ma integrować działalność podmiotów biorących bezpośredni i pośredni udział w akcjach ratowniczych. Organizacja Centrum umożliwia kierowanie z niego działaniami wszystkich służb
ratowniczych.
Do głównych zadań70 realizowanych przez Centrum należy:
® zbieranie, ewidencja, analiza i ocena danych o zdarzeniach zaistniałych
na obszarze miasta i powiatu związanych z rozwojem cywilizacyjnym lub
działaniem sił natury
® prognozowanie rozwoju powstałego zagrożenia
® proponowanie wykorzystania sprzętu oraz technik ratowniczych stosownie
do rodzaju i miejsca zagrożenia, z uwzględnieniem wyników uzyskanych
na podstawie komputerowych rozwiązań modeli zagrożeń
® prowadzenie komputerowo wspomaganej analizy i oceny sytuacji zagrożenia na podkładzie mapy cyfrowej miasta i powiatu
® prowadzenie ewidencji danych o członkach Zespołu Reagowania Kryzysowego i innych niezbędnych specjalistach oraz określenie sposobu ich powiadamiania
® posiadanie dostępu do pełnej i aktualnej informacji o infrastrukturze drogowej, komunikacyjnej, energetycznej, komunalnej itp. na obszarze miasta i powiatu
® przesyłanie danych z baz danych (zbiorów) poszczególnych służb zgodnie
z ustaloną częstotliwością
® koordynowanie wspólnych działań służb ratowniczych w prowadzonych
akcjach
® udzielanie informacji i przekazywanie danych niezbędnych kierującemu
działaniem ratowniczym
® rejestrowanie i ewidencjonowanie meldunków o zaistniałych pożarach,
wypadkach, katastrofach technicznych, chemicznych, ekologicznych i innych zgodnie z potrzebami
® prowadzenie i aktualizacja dokumentacji operacyjnej Centrum Zarządzania Kryzysowego
® wykonywanie obligatoryjnych sprawozdań statystycznych i na żądanie decydentów systemu
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® opracowywanie dokumentacji i prowadzenie ćwiczeń reagowania kryzysowego z udziałem członków Zespołu Reagowania Kryzysowego.
Na obecnym etapie tworzenia CZK zapewnia warunki techniczne do pracy
Zespołu Reagowania Kryzysowego, tj. pomieszczenia: służby dyżurnej, operacyjne do prac i ćwiczeń zespołu, zaplecza socjalnego, sanitarnego i technicznego. Wyposażenie tych pomieszczeń zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy dyspozytorów w zakresie oświetlenia, wymiany powietrza,
zabezpieczenia przed wilgocią, niekorzystnymi warunkami cieplnymi, nasłonecznieniem oraz przed drganiami, hałasem i innymi czynnikami szkodliwymi
lub uciążliwymi dla zdrowia.
Do końca 2005 r. w Centrum wykonano wewnętrzną sieć okablowania strukturalnego oraz wyposażono odpowiednie stanowiska pracy w sprzęt komputerowy i urządzenia łączności przewodowej. Urządzenia łączności przewodowej
z podmiotami uwzględnionymi w planie reagowania kryzysowego zapewniają
ich alarmowanie, dysponowanie i współdziałanie, a także przekazywanie informacji kierującym działaniami ratowniczymi.
10.5.1. System Służb Ratowniczych
W Poznaniu jest także tworzony System Służb Ratowniczych, który ma zapewnić wzrost poczucia bezpieczeństwa mieszkańców. Sieć światłowodowa dla
potrzeb systemu została zbudowana w kształcie pierścienia pomiędzy następującymi obiektami:
® Centrum Zarządzania Kryzysowego (Miejskie Stanowisko Kierowania Państwowej Straży Pożarnej, ul. Bobrzańska 6)
® Komisariat Policji Poznań–Nowe Miasto (ul. Polanka 24)
® Urząd Miasta Poznania (pl. Kolegiacki 17)
® Komisariat Policji Poznań–Stare Miasto (Al. Marcinkowskiego 31)
® Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (ul. Wieniawskiego 17/19)
® Wojewódzki Węzeł Łączności Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu
(ul. Kochanowskiego 2A)
® Komisariat Policji Poznań–Grunwald (ul. Rycerska 2)
® Centrum Powiadamiania Ratunkowego (ul. Rycerska 10)
® Komenda Miejska Policji w Poznaniu (ul. Taborowa 22)
® Komisariat Policji Poznań–Wilda (ul. Chłapowskiego 12).
W 2005 r. zmodernizowano oprogramowanie centrali telefonicznej w Centrum Zarządzania Kryzysowego przy ul. Bobrzańskiej oraz utworzono węzeł
transmisyjny w siedzibie Rejonowej Stacji Pogotowia Ratunkowego przy ul.
Rycerskiej, który umożliwił włączenie do systemu dyspozytorów pogotowia
ratunkowego. Nowe centrale telefoniczne, umożliwiające połączenia telefoniczne z pominięciem sieci telefonii publicznej, zainstalowano także w nowo
utworzonym Centrum Powiadamiania Ratunkowego (CPR) przy ul. Rycerskiej
i Urzędzie Miasta Poznania przy pl. Kolegiackim.
10.5.2. Centrum Powiadamiania Ratunkowego (CPR)
Centrum Powiadamiania Ratunkowego (wspólne dla miasta Poznania i powiatu poznańskiego) zostało uruchomione w grudniu 2005 r. na bazie Rejonowej
Stacji Pogotowia Ratunkowego przy ul. Rycerskiej 10. Do zadań CPR należy:
® przyjmowanie powiadomień o stanach nagłego zagrożenia życia lub zdrowia
® ustalania priorytetów i niezwłocznego dysponowania jednostek systemu
® przekazywanie niezbędnych informacji osobom udzielającym pierwszej
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
183
pomocy, w szczególności przed przybyciem zespołu ratownictwa medycznego na miejsce zdarzenia
® koordynacja działań służb ratowniczych.
W Centrum, obsługującym miasto Poznań i powiat poznański, utworzono
9 stanowisk dyspozytorskich oraz stanowisko koordynatora medycznego.
W ramach tworzonego Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego na
terenie miasta działa 10 reanimacyjnych i 10 wypadkowych Zespołów Ratownictwa Medycznego, a także 4 Szpitalne Oddziały Ratunkowe: w 111 Szpitalu
Wojskowym, Zakładzie Opieki Zdrowotnej MSWiA, Szpitalu Wojewódzkim oraz
Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Centrum Medyczne HCP Sp. z o.o.
Lecznictwo Stacjonarne.
184
Zadania z zakresu ratownictwa pożarowego realizowane są w Poznaniu przez
7 jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej oraz 5 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej: OSP Głuszyna, OSP Krzesiny, OSP Osiedla
Kwiatowego, Ochotnicza Straż Pożarna–Grupa Ratownictwa Specjalistycznego
oraz OSP Ratownictwa Wodnego Mistral. W jednostkach ratowniczo-gaśniczych
zatrudnione były na koniec 2005 r. 456 osoby, w tym 450 funkcjonariuszy pożarnictwa, natomiast stan osobowy OSP wynosił 128 strażaków i członków
drużyny młodzieżowej. W latach 2002–2005 odnotowano w Poznaniu 17.997
zdarzeń, w tym 8.275 pożarów. Największe pożary w tym okresie wydarzyły
się w: hurtowni obuwia przy ul. Przemysłowej oraz kamienicy przy ul. Wielkiej.
Najwięcej pożarów spowodowanych było nieostrożnym posługiwaniem się
ogniem otwartym (75%), a podpalenia spowodowały co 17. pożar. Straty wynikłe na skutek pożarów wyniosły 22,4 mln zł.
POŻARY W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002
=100
Liczba zdarzeń
4 040
4 683
4316
4958
122,7
Liczba pożarów
1 757
2 538
1940
2040
116,1
Straty spowodowane przez pożary
ogółem w mln zł
3,9
9,9
4,4
4,2
107,7
na 1 pożar w zł
Wartość uratowanego mienia
w mln zł
Liczba miejscowych zagrożeń
2 200
3 900
2 300
2 000
90,9
178,3
67,2
21,6
16,6
9,3
2 041
1861
2093
2510
123,0
Liczba fałszywych alarmów
242
284
283
408
168.6
Źródło: Komenda Miejska Straży Pożarnej w Poznaniu
W latach 2002–2005 na działalność poznańskiej straży pożarnej przekazano
z budżetu Miasta kwotę 3 mln zł. W ramach tej kwoty: dofinansowano 2 nowe
strażnice: przy ul. Wolnica i ul. Warszawskiej, modernizację i adaptację pomieszczeń w JRG–8 w Bolechowie, zakupy inwestycyjne sprzętu i wyposażenia specjalistycznego oraz pojazdów ratowniczo-gaśniczych.
Coroczną nagrodę „Poznański Strażak Roku” otrzymało 4 strażaków: mł.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
PRZYPISY:
Wyniki czwartej edycji badań znane będą pod koniec 2006 r.
Większość zasobów administrowanych przez spółdzielnie jest w posiadaniu osób fizycznych
mających własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego lub posiada pełne prawo do lokalu.
Szacuje się, że ponad 80% zasobów spółdzielni mieszkaniowych w Poznaniu jest własnością
dotychczasowych najemców, którzy w drodze wykupu od spółdzielni posiadają tytuł własnościowego prawa do lokalu lub pełnej własności.
3
Zakłady pracy nie tylko przestają inwestować w budownictwo mieszkaniowe, ale również pozbywają się swojego dotychczasowego zasobu poprzez sprzedaż mieszkań.
4
Głównie w wyniku ich sprzedaży dotychczasowym najemcom.
5
Ponadto opracowano koncepcję architektoniczną remontu 11 kamienic objętych programem renowacji (ul. Knapowskiego 30, ul. Wroniecka 24, ul. Wielka 11 (wraz z oficyną), ul. Dąbrowskiego
84, ul. Gołębia 3, ul. Żydowska 19, ul. Działyńskich 8, ul. Grobla 4, ul. Grobla 5, ul. Półwiejska 31)
oraz przygotowano dokumentację projektowo-kosztorysową wykonania renowacji 5 kamienic
(ul. Dąbrowskiego 84, ul. Wielka 11, ul. Wroniecka 24, ul. Gołębia 3, ul. Działyńskich 3).
6
W ramach budownictwa socjalnego trwały prace przy 4 budynkach przy ul. Darzyborskiej,
rozpoczęto remont kamienicy przy ul. Dąbrowskiego 84 oraz wykopy pod nowy budynek i przeprowadzono postępowanie przetargowe oraz wyłoniono wykonawcę robót w budynkach przy
ul. Karpackiej 12 i ul. Fabrycznej 18.
7
Realizując ustalenia Wieloletniego Programu Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta
Poznania, w 2005 r. wybudowano przy ul. Nadolnik 108 mieszkań komunalnych o powierzchni
5,6 tys. m2.
8
Stan na 31.12.2005 r.
9
Spadek udziału Miasta Poznania we wspólnotach jest konsekwencją sprzedaży lokali komunalnych na rzecz ich dotychczasowych najemców.
10
Wzrost ten wynikał z coraz większej liczby prawomocnych wyroków sądowych dotyczących
wykwaterowań z prawem do lokalu socjalnego, który ma obowiązek zapewnić Miasto Poznań.
Opóźnienie w wykonaniu wyroków skutkuje coraz częstszym występowaniem na drogę sądową z żądaniem odszkodowania z budżetu Miasta w wysokości różnicy między odszkodowaniem
rynkowym, a tym, co powinien płacić były lokator. W 45 przypadkach zapadły już wyroki zobowiązujące Miasto do zapłaty. Wysokość odszkodowania sięga od kilkuset do 18 tys. zł. W przypadku spółdzielni mieszkaniowych prowadzonych było 10 spraw. Spółdzielnia Mieszkaniowa
„Osiedle Młodych” żąda zapłaty 130 tys. zł, natomiast Poznańska Spółdzielnia Mieszkaniowa
szacuje wysokość odszkodowania na kwotę 100 tys. zł.
11
Poznań stał się jedynym miastem w Polsce, które uzyskało z budżetu centralnego tak duże
środki finansowe na realizację programu zaproponowanego resortowi budownictwa.
12
Pozostałe 46 mieszkań socjalnych przy ul. Fabrycznej 18 i ul. Dąbrowskiego 84 zostaną zrealizowane do końca 2006 r.
13
Stan na 31.12. 2005 r.
14
Do końca listopada 2004 r.
1
2
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
aspirant Włodzimierz Święcicki (2002 r.), aspirant Ryszard Tasarz (2003 r.),
młodszy ogniomistrz Andrzej Kałucki (2004 r.), starszy ogniomistrz Jacek
Nowicki (2005 r.).
W latach 2002–2005 Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej interweniowały
303 razy, w tym 53 akcje były związane z ratownictwem wodnym71. Na działalność OSP budżet miejski wydatkował w tym okresie 467,6 tys. zł. Środki te
zostały przeznaczone na utrzymanie w gotowości bojowej jednostek OSP, wyszkolenie, zakup sprzętu specjalistycznego, umundurowania, paliwa i innych
materiałów eksploatacyjnych oraz opłaty za energię elektryczną, wodę, gaz,
wywóz śmieci, zakup leków do apteczek medycznych, opłaty telekomunikacyjne, ubezpieczenie pojazdów i członków OSP.
Coroczną nagrodę „Najlepszy Strażak Roku OSP” otrzymało 3 strażaków: druh
Robert Nowacki (2003 r.), druh Jerzy Kwiatkowski (2004 r.) i naczelnik Andrzej
Mazurkiewicz (2005 r.).
185
Przypisy
W związku z orzeczeniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, z dnia 15 grudnia 2005 r.,
maksymalna obniżka bazowej stawki czynszu wynosić może 61%, (stawka czynszu wynosi
wówczas 1,99 zł za m²), a stawka czynszu za lokal socjalny 1 zł za m².
16
Zgodnie z Uchwałą RMP z 22 sierpnia 2002 r. opłata stała za dzieci, których rodzice nie pobierają zasiłku rodzinnego wynosi 7,5% przeciętnego wynagrodzenia. Stawka ta zostaje obniżona
o 25% dla rodziców pobierających zasiłek rodzinny a o 50%, gdy do żłobka uczęszcza dwoje
dzieci z jednej rodziny. Troje i więcej dzieci uzyskują całkowite zwolnienie z opłaty stałej.
17
Zajmujący się opieką stacjonarną (lecznictwo zamknięte).
18
Status szpitala zyskały 4 jednostki prywatne, które potrafiły spełnić wymogi przewidziane dla
placówki szpitalnej (Klinika Grunwaldzka, Poliklinika GIEŁ-MED, Klinika Promienista, Help).
19
Wysoka wartość tego wskaźnika była spowodowana koniecznością hospitalizowania w poznańskich szpitalach – niejednokrotnie specjalistycznych, prezentujących wysoki poziom
medyczny – mieszkańców nie tylko Poznania, ale całej Wielkopolski oraz innych regionów
kraju.
20
Wykonano m.in. pomieszczenia dla stacji dializ, obserwacyjnej izby przyjęć, sali intensywnej
opieki kardiologicznej, wybudowano magazyn odpadów medycznych, otwarto Pracownię Angiografii i Radiologii Zabiegowej oraz Poradnię Chirurgii Urazowej i Leczenia Oparzeń.
21
Do głównych zadań nowo powstałego Centrum należy przyjmowanie powiadomień o stanach
nagłego zagrożenia życia lub zdrowia oraz koordynacja działań ratowniczych podejmowanych
przez poszczególne jednostki systemu.
22
Plan został przyjęty przez Radę Miasta Poznania w dniu 26.08.2003 r. uchwałą Nr XXVII/184/
IV/2003.
23
Wcześniej zwierzchnictwo nad sprawami sanitarno-epidemiologicznymi sprawowało Miasto
24
Miasto realizuje zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
przy współpracy m.in. z placówkami lecznictwa odwykowego, organizacjami pozarządowymi,
Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W realizacji MPPiRPA uczestniczą
również: Ośrodek Leczenia Uzależnień Zakładu Opieki Zdrowotnej Poznań–Jeżyce, Komenda
Miejska Policji w Poznaniu, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Poznaniu, Ośrodek dla Bezdomnych nr 1 w Poznaniu, Poznański Ośrodek Sportu i Rekreacji, Centrum Wspierania Dzieci i Młodzieży, Pogotowie Opiekuńcze w Poznaniu, Dom Dziecka nr 2 w Poznaniu. W zakresie realizacji
MPPiRPA Miasto korzysta z wiedzy i doświadczenia osób zawodowo zajmujących się problemem
uzależnienia od alkoholu, a w szczególności: specjalistów psychoterapii uzależnień, psychologów i pedagogów prowadzących zajęcia o charakterze socjoterapeutycznym w strukturach
podmiotów nie zaliczanych do sektora finansów publicznych, członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, funkcjonariuszy policji, sędziów, kuratorów sądowych
i pracowników socjalnych.
25
Coraz większą grupę bezrobotnych w tym okresie stanowiły osoby długookresowo bezrobotne lub trwale bezrobotne.
26
W 2004 r. nastąpił znaczny spadek o 17% liczby świadczeniobiorców, będący wynikiem przekazania do ZUS (w związku ze zmianą w 2003 r. ustawy o pomocy społecznej) spraw związanych z wypłatą renty socjalnej.
27
Znaczne zwiększenie w 2004 r. udziału procentowego w wydatkach na świadczenia pomocy
społecznej po stronie zadań własnych gminy było wynikiem wprowadzenia (w 2004 r.) nowej
ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którą przyznanie pomocy w formie zasiłku okresowego
i kredytowego włączono do zadań własnych gminy (wydatki te stanowiły około 30% wydatków
poniesionych na realizację zadań własnych gminy).
28
W siedzibie Punktu Interwencji Kryzysowej czynny jest telefon zaufania (nr 988 i 061 835 49 04)
oferujący pomoc osobom, które przeżywają trudności natury moralnej, społecznej, prawnej lub
psychologicznej.
29
Program określa zbiór kompleksowych i systematycznych działań ukierunkowanych na wspieranie oraz integrowanie osób niepełnosprawnych na rynku pracy.
30
Nagroda w wysokości 250 tys. zł została przekazana na realizację projektu w latach 2006–
–2007. Bezpośrednim wykonawcą projektu jest organizacja pozarządowa wyłoniona w drodze
konkursu.
31
W wyniku realizacji projektu przeszkolono 53 pracowników instytucji otoczenia osób niepełnosprawnych oraz wydano dwie publikacje o aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych.
32
Ośrodek dla Bezdomnych Nr 1 ul. Michałowo, Schronisko dla Bezdomnych im. św. Alberta
ul. Widłakowa, Pogotowie Społeczne ul. Borówki, Dom Readaptacji Społecznej „Markot” dla
Rodzin Eksmitowanych oraz Noclegownia Dla Osób Bezdomnych ul Borówki, Dom Readaptacji
Społecznej „Markt” dla Osób Objętych Eksmisją, ul. Starołęcka.
15
186
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
Inwestycja jest częścią programu Barki, który ma na celu pomoc osobom bezdomnym
w uzyskaniu samodzielności i jest realizowana wspólnie z Miastem Poznań. We wrześniu
2006 r. zasiedlono 32 mieszkania (4 rodziny z hotelu dla bezdomnych i 28 z listy oczekujących na mieszkania).
34
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, świadczenie
specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest zadaniem
z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę.
35
Z powodu zmniejszania się liczby ludności Poznania.
36
Szczególnie drzewa w lasach. Ponadto od 2002 r. drzewa przyuliczne i parkowe są zaatakowane przez szkodnika kasztanowca – szrotówka kasztanowcowiaczka .
37
Odbiorcy ponoszą jedynie koszty przygotowania materiału do sprzedaży (od 0,50 zł do
10,00 zł w zależności od gatunku i odmiany).
38
W administracji ZZM na dzień 30.06.2006 r. znajdują się 42 parki miejskie i 110 zieleńców.
39
Obecnie w budowie jest kolejny III etap parku na os. Przyjaźni.
40
Inwestycja realizowana ze środków jednostek pomocniczych-osiedli.
41
Posadzono 64 dęby piramidalne. Rekonstrukcja alei objęła także budowę małej architektury
oraz remont zabytkowej fontanny Kronthala.
42
Wykonano kompleksowe roboty ogrodnicze i małą architekturę oraz zamontowano system nawadniający. W 2006 r. rozpoczęto rewaloryzację szaty roślinnej na rondzie Kaponiera i Al. Solidarności.
43
Celem tego opracowania jest wskazanie optymalnego kierunku zagospodarowania odpadów
roślinnych z terenów zieleni Poznania przy jednoczesnym uporządkowaniu gospodarki odpadami zielonymi.
44
Projekt jest finansowany ze środków Globalnego Funduszu Środowiska w ramach programu
rozwojowego ONZ i Ekofunduszu.
45
Obecnie spółka Aquanet SA prowadzi prace inwestycyjno-modernizacyjne zmierzające do
poprawy gospodarki ściekowej w rejonie ujścia Bogdanki.
46
Od dnia 7 lutego 2003 r. obowiązuje zmieniona ustawa o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach, zgodnie z którą wydawane są decyzje na odbieranie odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości oraz opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych (wydawane w Poznaniu przez Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej)
oraz na zbieranie i transport, odzysk lub unieszkodliwianie odpadów komunalnych (wydawane
w Poznaniu przez Wydział Ochrony Środowiska).
47
Firma Remondis Sanitech Poznań Sp. z o.o. swym działaniem obejmuje miasto Poznań i Murowaną Goślinę oraz gminy: Skórzewo, Rokietnica, Czerwonak. W Poznaniu jej największymi klientami są zarządcy zasobów mieszkaniowych (Feroma, spółdzielnie mieszkaniowe: Grunwald,
Rataje, Koziegłowy i Wielkopolanka, Kompania Piwowarska)
48
Firmy te udostępniają właścicielom domów jednorodzinnych specjalnie oznakowane worki
do odzysku surowców wtórnych oraz ustawiają pojemniki (na makulaturę, tworzywa sztuczne,
szkło białe i szkło kolorowe) w zabudowie wielorodzinnej.
49
W 2003 r. ZZO zdobył szklaną statuetkę za zajęcie II miejsca w zakresie zbierania stłuczki
szklanej w przeliczeniu na mieszkańca w ogólnopolskim konkursie o Puchar Recyklingu, zorganizowanym przez magazyn „Przegląd Komunalny” oraz dyplom Mistrza Recyklingu, przyznany przez Prezesa Zarządu Fundacji Nasza Ziemia w IV edycji konkursu o Puchar Recyklingu,
a w 2002 r. został uhonorowany wyróżnieniem w ogólnopolskim konkursie na POLEKO, zorganizowanym przez magazyn „Przegląd Komunalny”.
50
Podjęto prace nad utworzeniem kolejnego punktu przy ul. 28 Czerwca 1956 r.
51
Przedtem działał pod nazwą Wysypisko Odpadów Komunalnych.
52
Plus 7% VAT i opłata środowiskowa
53
Ilość składowanych rocznie odpadów po zagęszczeniu wyniosła 116,5 tys. ton.
54
W 2003 r. cena za składowanie odpadów jest uzależniona od deklarowanej i wykonanej ilości
odpadów przywiezionych w ciągu miesiąca przez każdą z firm.
55
Uchwała Nr XLVII/500/4/2004.
56
Wykrywalność była jednak różna w zależności od kategorii przestępstw i wynosiła od 90%
(przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) do kilku % w przypadku przestępczości okołosamochodowej (7,5%).
57
W stosunku do 2002 r. jest to jednak wzrost o 10%.
58
W 2005 r. ponad 2,5-krotnie zwiększyła się także liczba stwierdzonych przestępstw popełnianych przez nieletnich.
59
Na podstawie uchwały Nr LXXIX/886/IV/2005 Rady Miasta Poznania z dnia 11 października
2005 r. Straż Miejska przekształcona została z wydziału Urzędu Miasta Poznania w jednostkę
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
33
187
Przypisy
188
organizacyjną gminy.
60
Projekt obejmuje także współpracę ze społecznością szkolną i rodzicami w celu rozwiązywania problemów uczniów i szkół.
61
Dotąd przeprowadzono 28 tys. pomiarów.
62
W październiku 2006 r. zakupiono drugi fotoradar
63
Uchwała Nr XXXVII/316/IV/2004.
64
Represyjne, prewencyjne, porządkowe, komunikacyjne, zagrożeń nadzwyczajnych i informacyjne.
65
Istotą przedsięwzięcia jest stworzenie płaszczyzny współdziałania, dzięki której pomoc merytoryczną, organizacyjną i finansową znajdą wszystkie inicjatywy lokalne na rzecz poprawy
stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego.
66
W ramach tworzenia stref bezpieczeństwa na terenie dzielnicy przewiduje się następujące
działania: rozpoznanie grup patologicznych i kryminogennych ze szczególnym uwzględnieniem
nieletnich, nasilenie służb patrolowych poprzez wydłużenie rejonu działania o wytypowane
miejsca i obszary, uświadomienie mieszkańcom konieczności ochrony swojego mienia przez
wyposażenie domów, mieszkań, samochodów w systemy zabezpieczeń.
67
Eksperci radzili, jak w najprostszy, efektywny sposób chronić mienie, co robić w chwili zagrożenia, jak przeciwdziałać zagrożeniom.
68
Miejsca te są wyznaczane na drodze wspólnych uzgodnień władz miejskich, służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny oraz samorządów pomocniczych – osiedli.
69
Poniesione nakłady wyniosły 10,5 mln zł.
70
W sytuacji kryzysowej będą realizowane wszystkie powyższe zadania, a ponadto: przedstawianie zaistniałej sytuacji kryzysowej i prognoz jej rozwoju Prezydentowi w oparciu o zebrane
informacje w miejscu zdarzenia, jak również o informacje uzyskane w wyniku wykorzystania
modeli symulacyjnych i oprogramowania wspomagającego podejmowanie decyzji w określonych sytuacjach kryzysowych, ustalanie strategii działania, wytyczanie szczegółowych zadań
do realizacji poszczególnym członkom Zespołu Reagowania Kryzysowego, ciągłe utrzymywanie
łączności z miejscem akcji i bieżące przekazywanie meldunków, opracowywanie zasad i planów
współdziałania z jednostkami organizacyjnymi zajmującymi się realizacją zadań wynikających
z ustaleń Zespołu Reagowania Kryzysowego, realizowanie zadań szczegółowych według rodzaju kryzysu, szacowanie i prowadzenie ewidencji wyrządzonych strat i szkód ludzkich oraz
materialnych, spowodowanych zaistniałym kryzysem, alarmowanie i zawiadamianie mieszkańców miasta i powiatu o zagrożeniach, we współdziałaniu z Radiem Merkury SA, Radiem Emaus
i Radiem „Afera” oraz Telewizją Polską SA oddział w Poznaniu i Telewizją Kablową Poznań SA,
sterowanie systemem syren alarmowych.
71
W tym na terenie miasta Poznania 239.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Edukacja
ROZDZIAŁ
9
W latach 2002–2005 zanotowano wiele zmian zarówno w bazie, jak i strukturze szkolnictwa, wynikających zarówno z procesów demograficznych, jak
i przeobrażeń organizacyjnych. Mając na uwadze względy ekonomiczne, demograficzne i społeczne, podjęto proces likwidacji niektórych przedszkoli publicznych oraz przekształcania publicznych w niepubliczne, a także proces tzw.
„wygaszania” szkół podstawowych. W grudniu 2003 r. Rada Miasta Poznania
ustaliła standardy funkcjonowania placówek oświatowych oraz przyznawania
środków finansowych na realizację nauczania i wychowania, a w listopadzie
2005 r. wydała stanowisko w sprawie Poznańskiego Bonu Oświatowego dla
przedszkoli i szkół prowadzonych przez Miasto Poznań. Przyjęte zasady finansowania oświaty w większym niż dotychczas stopniu uwzględniają różnorodność wynikającą z realizacji przez szkoły i placówki ramowego planu nauczania i zadań indywidualnych oraz ich wpływu na koszty i wydatki. W 2003 r. po
raz pierwszy w Poznaniu został uruchomiony Komputerowy System Rekrutacji
do Szkół Ponadgimnazjalnych Miasta Poznania, dzięki któremu możliwe było
bieżące monitorowanie liczby kandydatów oraz sprawne technicznie przeprowadzenie rekrutacji (90% kandydatów zostało przyjętych w pierwszym naborze). Nowością było również uruchomienie w maju 2006 r. na stronach Poznańskiego Serwisu Oświatowego Internetowej Giełdy Używanych Podręczników1.
1.1. Wychowanie przedszkolne
W latach 2002–2005 dokonano wiele zmian w bazie przedszkoli, uwzględniając uwarunkowania demograficzne i ekonomiczne oraz ustalono standardy
funkcjonowania w nowo powstających przedszkolach (od 1 stycznia 2004 r.
każda nowa placówka powinna posiadać minimum 3 oddziały po 18 do 25
dzieci w oddziale). Uchwałami Rady Miasta Poznania zlikwidowano 20 przedszkoli publicznych samorządowych. Likwidacji uległy również 2 przedszkola
publiczne nadzorowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej (jedno z nich
– przy ul. Głuszyna przejęło Miasto Poznań) oraz jedno przedszkole niepubliczne. Decyzje o likwidacji dotyczyły głównie przedszkoli zlokalizowanych
w budynkach nie należących do Miasta. Pięć przedszkoli publicznych samorządowych nr 125 na os. Przyjaźni, 52 na os. Armii Krajowej, 56 przy ul. Kłuszyńskiej, 5 przy ul. Świt oraz 139 przy ul. Za Cytadelą zostały przekształcone w placówki niepubliczne. W konsekwencji przeprowadzonych zmian,
od 2002 r. liczba przedszkoli publicznych zmniejszyła się o 20, tj. o 14%, a niepublicznych wzrosła o 14, tj. o 73%. Zmalała o 10% liczba etatów pedagogicz-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
189
190
nych w przedszkolach samorządowych. W roku szkolnym 2005/2006 funkcjonowało 128 przedszkoli publicznych (samorządowych) i 33 niepubliczne,
do których uczęszczało 13.867 dzieci. W porównaniu do 2002 r. liczba dzieci
uczęszczających do przedszkoli wzrosła o 420, tj. o 2,9%. Współczynnik skolaryzacji wzrósł z 73% w 2002 r., do 79% w 2005 r. Ponad dwukrotnie wzrosła
liczba oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych i uczęszczających do nich dzieci (w 2002 r. – 26 oddziałów, 745 dzieci; w 2005 r. – 64 oddziały,
1.713 dzieci) oraz blisko dwukrotnie liczba etatów pedagogicznych. Zmniejszył się wskaźnik wykorzystania miejsc w przedszkolach – z 95,6% w 2002 r.
do 93% w 2005 r.
W ramach dodatkowych zajęć przedszkola kontynuowały naukę języków obcych, lekcje rytmiki i pływania (finansowane przez rodziców) oraz logopedię
i gimnastykę korekcyjną (finansowane przez Miasto Poznań).
Oprócz pięciu przedszkoli specjalnych zorganizowanych dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo, upośledzonych umysłowo, z autyzmem i przewlekle chorych w 8 przedszkolach ogólnodostępnych funkcjonowało 8 oddziałów specjalnych i 20 oddziałów integracyjnych. W roku szkolnym 2005/2006 przebywało
w nich ponad 500 dzieci.
WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE W POZNANIU
W LATACH 2002–2005
%
Liczba dzieci w:
Lata
Liczba
przedszkoli
Liczba
miejsc
w przedszkolach
przedszkolach
wieku
3–6 lat
wykorzystania
miejsc
objętych
wychowaniem
przedszkolnym
a
168
14.515
13.636
18.268
94
73
b
146
13.489
12.827
x
95
x
a
168
14.524
13.192
18.135
91
73
b
141
13.308
12.164
x
91
x
a
163
14.913
13.599
17.910
91
75
b
130
12.954
11.973
x
92
x
a
161
14.935
13.867
17.391
93
79
b
128
12.928
12.115
x
94
x
a – ogółem
b – samorządowe
2002
2003
2004
2005
Źródło: Urząd Statystyczny, obliczenia własne. Stan na początku roku szkolnego
1.2. Szkolnictwo podstawowe
Malejąca liczba dzieci w wieku szkolnym2 wpłynęła na decyzję o zmianach organizacyjnych w oświacie, zwłaszcza dotyczących „wygaszania” szkół podstawowych i przekształcania ich w gimnazja. W latach 2002–2005 zlikwidowano 7 szkół
publicznych samorządowych oraz 4 szkoły niepubliczne. Powstało natomiast
6 szkół podstawowych, w tym jedna publiczna. W 2005 r. w porównaniu do 2002 r.
liczba dzieci w szkołach podstawowych zmniejszyła się o 4,2 tys., tj. o 12,6%.
W konsekwencji przeprowadzonych zmian w roku szkolnym 2005/2006 do
87 szkół podstawowych uczęszczało 28.977 dzieci, w tym do 74 szkół publicznych 27.348 i do 13 niepublicznych – 1.629 uczniów. Szkoły podstawowe
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
dysponowały 1.232 salami lekcyjnymi oraz 198 pracowniami przedmiotowymi, w tym 90 komputerowymi oraz 106 salami gimnastycznymi. Przeciętnie
w jednym pomieszczeniu uczyło się 19 uczniów, a przeciętny oddział liczył
22 uczniów. Oddziały w szkołach niepublicznych były mniej liczne (przeciętnie
15 uczniów). Zmniejszyło się zatrudnienie w szkołach podstawowych. W roku
szkolnym 2005/2006 ogólna liczba etatów wyniosła 3,2 tys. i w porównaniu
do 2002 r. zmniejszyła się o 14%. Liczba etatów pedagogicznych zmniejszyła
się o 13%. W roku szkolnym 2005/2006 szkoły ogólnodostępne samorządowe
zatrudniały 2.456 nauczycieli.
W ogólnej liczbie szkół publicznych znajdują się 3 szkoły artystyczne, do których rocznie uczęszczało około 650 uczniów oraz 3 szkoły sportowe i 1 szkoła
mistrzostwa sportowego, w których uczyło się około 1,5 tys. uczniów. W szkołach podstawowych ogólnodostępnych w roku szkolnym 2005/2006 funkcjonowało 95 oddziałów alternatywnych: 79 klas integracyjnych, 5 klas terapeutycznych, 5 klas wyrównawczych. Jedyna Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa
(nadzorowana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki) kształciła na poziomie szkoły podstawowej 72 uczniów.
SZKOŁY PODSTAWOWE W LATACH 2002–2005
Ogółem
Rok szkolny
szkoły
Publiczne
Niepubliczne
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
2002/2003
92
33.149
80
31.941
12
1.208
2003/2004
88
31.525
79
30.317
9
1.208
2004/2005
85
30.098
74
28.801
11
1.297
2005/2006
87
28.977
74
27.348
13
1.629
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu; obliczenia własne. Stan na początku roku szkolnego
Corocznie szkołę podstawową kończy blisko 5 tys. absolwentów. Od 2002 r.3
uczniowie przystępują do obligatoryjnego końcowego sprawdzianu badającego poziom opanowania umiejętności czytania, pisania, rozumowania, korzystania z informacji oraz wykorzystania wiedzy w praktyce. Średnie wyniki
sprawdzianu poznańskich szóstoklasistów w latach 2002–2005 oscylowały
wokół 30 punktów.4
1.3. Szkolnictwo gimnazjalne
Liczba gimnazjów w latach 2002–2005 nie uległa zmianie. W roku szkolnym
2005/2006 w Poznaniu funkcjonowało 67 gimnazjów (54 publiczne i 13 niepublicznych), w których uczyło się 17.892 uczniów (17.057 w publicznych i 835
w niepublicznych). Zlikwidowane zostało jedno publiczne Gimnazjum nr 28,
przy ul. Starołęckiej. Liczba uczniów spadała rocznie o ponad 4% i w 2005 r. wyniosła 17,9 tys., tj. o 2,3 tys. mniej niż w 2002 r.
Średnio na 1 oddział i na 1 pomieszczenie szkolne przypadało odpowiednio:
25 i 20 uczniów, z tego:
® w gimnazjach publicznych – 26 i 21 uczniów
® w gimnazjach niepublicznych – 16 i 9 uczniów.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
191
Ponad 23% pomieszczeń szkolnych w gimnazjach zajmowały pracownie szkolne (215, w tym 73 pracownie komputerowe). Nie wszystkie gimnazja dysponowały salami gimnastycznymi. W 67 placówkach znajdowały się 54 sale gimnastyczne i 1 pływalnia. Sportowa baza szkolna zwiększyła się o halę sportową i basen przy Gimnazjum nr 54 przy ul. Newtona.
GIMNAZJA W LATACH 2002–2005
Gimnazja ogółem
Rok szkolny
192
Gimnazja publiczne
Gimnazja niepubliczne
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
2002/2003
67
20.176
55
19.429
11
747
2003/2004
66
19.530
54
18.770
12
760
2004/2005
66
18.791
54
18.047
12
744
2005/2006
67
17.892
54
17.057
13
835
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu; obliczenia własne. Stan na początku roku szkolnego
W roku szkolnym 2005/2006 Miasto Poznań było organem prowadzącym dla
53 gimnazjów, do których uczęszczało 17.051 uczniów. Gimnazja samorządowe dysponowały 589 salami lekcyjnymi (przeciętnie 29 uczniów na 1 salę
lekcyjną) i 185 pracowniami szkolnymi (przeciętnie 92 uczniów na 1 pracownię szkolną), w tym 64 pracowniami komputerowymi oraz 45 salami gimnastycznymi i 1 pływalnią. Na potrzeby uczniów udostępniono 781 komputerów. Przeciętne gimnazjum dysponowało 16 pomieszczeniami szkolnymi i 13
oddziałami, znajdowało się w nim 15 komputerów (średnio na 1 komputer
przypadało 22 uczniów). W roku szkolnym 2005/2006 gimnazja prowadziły 43
oddziały alternatywne (34 integracyjne, 1 terapeutyczny i 8 wyrównawczych)
i 36 oddziałów sportowych.
Zatrudnienie w gimnazjach zmniejszyło się o 12%, w tym o 14% w etatach
pedagogicznych.
W czerwcu 2005 r. mury gimnazjów opuściło 6,2 tys. gimnazjalistów, o blisko
800 mniej niż w 2002 r. Wyniki testów egzaminacyjnych na zakończenie gimnazjum są średnie. Na zakończenie roku szkolnego 2005/2006 (tj. w czerwcu 2006 r.) gimnazjaliści osiągnęli średni wynik z testów egzaminacyjnych
z części humanistycznej – 33,6 pkt. i z części matematyczno-przyrodniczej
– 25,9 pkt., który był nieco niższy niż w 2005 r. (w 2005 r. odpowiednio: 36,4
i 26,7 pkt.)5.
1.4. Podstawowe i gimnazjalne szkolnictwo specjalne
Szkoły specjalne zorganizowane są z myślą o dzieciach, które ze względu na
stan zdrowia nie mogą uczęszczać do placówek ogólnodostępnych. Uczęszczają do nich dzieci: z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim oraz
umiarkowanym i znacznym, z niepełnosprawnością sprzężoną i niedostosowane społecznie oraz sprawiające problemy wychowawcze. W Poznaniu niezmiennie od lat uczniowie tych szkół stanowią 2,4% ogólnej liczby uczniów
uczących się na tym poziomie.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
SPECJALNE SZKOŁY PODSTAWOWE I GIMNAZJA W LATACH
2002–2005
Wyszczególnienie
Ogółem
Szkoły podstawowe
Gimnazja
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
2002/2003
29
1.338
14
660
15
678
2003/2004
29
1.228
14
621
15
607
2004/2005
30
1.186
15
598
15
588
2005/2006
32
1.128
16
579
16
549
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu, obliczenia własne. Stan na początku roku szkolnego
1.5. Szkolnictwo ponadgimnazjalne
Od 2002 r. ogólna liczba szkół ponadgimnazjalnych, pomaturalnych i policealnych zwiększyła się o 37, tj. do 338 placówek, natomiast liczba uczniów o 547,
tj. o 1,1%. Wzrost liczby szkół dotyczył głównie szkół dla dorosłych: liceów
ogólnokształcących (do 99 w 2005 r., tj. o 34 w porównaniu do 2002 r.) oraz
szkół pomaturalnych i policealnych (do 141 w 2005 r., tj. o 34 w porównaniu
do 2002 r.). W 2003 r. po raz pierwszy w Poznaniu uruchomiono Komputerowy System Rekrutacji do Szkół Ponadgimnazjalnych Miasta Poznania (KSR),
pozwalający na bieżące monitorowanie liczby kandydatów w poszczególnych
oddziałach oraz na sprawne technicznie przeprowadzenie rekrutacji. Dzięki
KSR około 90% kandydatów zostało przyjętych w pierwszym naborze. Największą popularnością cieszyły się licea ogólnokształcące, w których o miejsce ubiegało się około 60% kandydatów. W dalszej kolejności były technika
(około 20%), licea profilowane i zasadnicze szkoły zawodowe (po około10%).
W 2005 r. we wszystkich szkołach ponadgimnazjalnych znajdujących się na
terenie Poznania uczniowie po raz pierwszy przystąpili do nowego egzaminu
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
W latach 2002–2005 baza szkół specjalnych zwiększyła się z 29 do 32,
tj. o 3 placówki. W roku szkolnym 2005/2006 w Poznaniu funkcjonowało 16
szkół podstawowych specjalnych, do których uczęszczało 579 uczniów (tj.
o 81 mniej niż w 2002 r.) i 16 gimnazjów specjalnych, w których naukę pobierało 549 uczniów (o 129 uczniów mniej niż w 2002 r.). W porównaniu do
2002 liczba uczniów zmniejszyła się o 16% (o 13% w szkołach podstawowych
i o 19% w gimnazjach).
Samorządowe szkoły podstawowe specjalne i gimnazja specjalne funkcjonują
w szpitalach (4 szkoły podstawowe i 4 gimnazja), w ośrodku szkolno-wychowawczym (1 szkoła podstawowa i 1 gimnazjum), w Pogotowiu Opiekuńczym
(1 szkoła podstawowa i 1 gimnazjum), w zespołach szkół specjalnych (7 szkół
podstawowych i 8 gimnazjów).
Ogólna liczba etatów w latach 2002–2005 zmniejszyła się o 10%, w tym
etatów pedagogicznych o 12%. W roku szkolnym 2005/2006 szkoły te zatrudniały 660 osób, w tym 563 nauczycieli (316 w szkołach podstawowych
i 247 w gimnazjach).
193
194
dojrzałości. W 2006 r. do matury przystąpiło 7.767 uczniów, spośród których
6.454, tj. 83,1% zdało egzamin pozytywnie. Najwięcej uczniów zdawało geografię jako przedmiot do wyboru (co trzeci uczeń). Biologię wybrał co piąty
zdający; co szósty matematykę, co siódmy historię, co 10 wiedzę o społeczeństwie. Ponad 77% wybrało jako zdawany język obcy angielski. Najwyższy wskaźnik zdanych matur poznańscy uczniowie osiągnęli z wiedzy o społeczeństwie (99,8%) i geografii (98,1%). Najwyższą liczbę punktów maturzyści
otrzymali z języka angielskiego i francuskiego. Wyżej niż w ubiegłym roku zostali ocenieni z matematyki (o 10 pkt.; średnia 66,35 pkt).
W 2005 r. kontynuowano rozpoczęty w 2004 r. program stypendialny dla
uczniów szkół ponadgimnazjalnych kończących się maturą, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego. W roku szkolnym 2005/2006,
w ramach projektu „Wspieranie szans edukacyjnych uczniów poznańskich
szkół”, o stypendium (przyznane na całkowitą lub częściową refundację kosztów związanych z zakwaterowaniem w internacie lub bursie szkolnej, posiłkami w stołówce, zakupem podręczników i pomocy naukowych, transportem
środkami komunikacji do i ze szkoły) mogli ubiegać się uczniowie pochodzący
z rodzin, w których dochód netto na 1 osobę w 2004 r. nie przekraczał 504 zł
lub 583 zł w przypadku rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym (w roku szkolnym 2005/2006 – 438 stypendiów po 200 zł miesięcznie).
SZKOLNICTWO PONADGIMNAZJALNE, POMATURALNE
I POLICEALNE W LATACH 2002–2005
Ogółem
a – ogółem
b – dla młodzieży
Licea ogólnokształcące
Szkoły zawodowe
Szkoły pomaturalne i policealne
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
a
301
51.808
65
24.104
129
19.170
107
8.534
b
186
37.720
46
18.825
106
15.330
34
3.565
a
316
52.387
71
24.457
127
18.542
118
9.388
b
183
36.895
46
18.264
102
15.105
35
3.526
a
324
52.887
81
24.886
111
17.298
132
10.703
b
174
36020
48
17.974
89
14.692
37
3.354
a
338
52.355
99
24.772
98
15.725
141
11.858
b
160
34.053
50
17.465
75
13.549
35
3.039
2002/2003
2003/2004
2004/2005
2005/2006
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu; obliczenia własne. Stan z początku roku szkolnego
1.6. Licea ogólnokształcące
Od 2002 r. zwiększyła się liczba liceów ogólnokształcących, zwłaszcza liceów dla dorosłych (w 2002 r. licea dla młodzieży stanowiły 71%, a w 2005 r.
udział ich zmalał do 51%). Wzrastało zainteresowanie młodzieży kontynuacją
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
nauki w tego typu szkołach (od 55,7% w 2002 r. do 61,2% w 2005 r.). Udział
uczniów w liceach dla młodzieży do ogólnej liczby uczniów w liceach spadł
z 78% do 71%. W porównaniu do 2002 r. liczba liceów wzrosła o 34, w tym
o 10 dla młodzieży. W roku szkolnym 2005/2006 w Poznaniu w 99 liceach
ogólnokształcących kształciło się 24.772 uczniów, w tym w 50 dla młodzieży
– 17.465 uczniów.
LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE W LATACH 2002–2005
2002/2003
2003/2004
2004/2005
2005/2006
Licea ogólnokształcące
ogółem
szkoły
dla młodzieży
uczniowie
szkoły
uczniowie
a
65
24.104
46
18.825
b
48
21.849
40
18.158
a
71
24.457
46
18.264
b
49
21.521
40
17.593
a
81
24.886
48
17.974
b
52
21.031
41
17.328
a
99
24.772
50
17.465
b
58
20.018
42
16.855
* Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu; obliczenia własne
Miasto Poznań było organem prowadzącym dla 42 liceów ogólnokształcących
dla młodzieży i 16 liceów dla dorosłych. Uczęszczało do nich 20.018 uczniów:
16.855 – do liceów dla młodzieży i 3.163 – do liceów dla dorosłych (w porównaniu do 2002 r. liczba uczniów zmalała o 8%).
Nieznacznie (o 2%) zmniejszyło się zatrudnienie w liceach ogólnokształcących
zarówno w ogólnej liczbie etatów, jak i w etatach pedagogicznych.
Wśród placówek samorządowych znajdowały się: 1 szkoła mistrzostwa sportowego oraz 4 licea ogólnokształcące specjalne (przy: Szpitalu Rehabilitacyjnym
dla Dzieci, przy ul. Sanatoryjnej 2, Państwowym Szpitalu Klinicznym nr 4 przy
ul. 28 Czerwca 1956, Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niesłyszących przy ul. Bydgoskiej 4 a, Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej przy ul. Szamarzewskiego 78/82).
Cztery licea ogólnokształcące prowadziły nauczanie w oddziałach dwujęzycznych:
® I LO – klasę dwujęzyczną z językiem francuskim
® VII LO – klasę dwujęzyczną z językiem niemieckim
® XVI LO – klasę z rozszerzonym programem języka angielskiego
® I Prywatnym LO – klasy dwujęzyczne z językiem angielskim i niemieckim.
W 2004 r. w II Liceum Ogólnokształcącym im. gen. Zamojskiej i H. Modrzejewskiej oraz w I Prywatnym Liceum Ogólnokształcącym, po raz pierwszy uczniowie przystąpili do międzynarodowej matury i zdali ją z wynikiem bardzo dobrym. W 2006 r. międzynarodową maturę zdali wszyscy uczniowie II LO
(w przypadku I Prywatnego LO – brak danych).
Blisko dwukrotnie zwiększyła się liczba komputerów udostępnionych uczniom
(z 542 w 2002 r. do 837 w 2005 r.).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Rok szkolny
a –ogółem
b – nadzorowane przez M. Poznań
195
1.7. Szkoły zawodowe
W roku szkolnym 2005/2006 w Poznaniu funkcjonowało 98 zasadniczych
i średnich szkół zawodowych, wśród których znajdowało się: 56 techników,
22 licea profilowane i 20 zasadniczych szkół zawodowych. W latach 2002–2005
liczba szkół zmniejszyła się o 31, zwłaszcza techników (o 26 szkół, tj. o około
20%). W szkolnictwie zawodowym dominują szkoły dla młodzieży, w których
uczyło się ponad 80% uczniów. Szkoły dla dorosłych funkcjonują głównie jako
technika, od roku szkolnego 2005/2006 rozpoczęła działalność jedyna zasadnicza szkoła dla dorosłych, w której uczyło się 66 uczniów.
SZKOŁY ZAWODOWE W LATACH 2002–2005
Szkoły zawodowe
196
Rok szkolny
a – ogółem
b – dla młodzieży
zasadnicze
zawodowe
ogółem
licea profilowane
średnie
zawodowe
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
szkoły
uczniowie
a
129
19.170
24
4.187
23
1.369
82
13.614
b
106
15.330
24
4.187
23
1.369
59
9.774
a
127
18.542
23
3.185
23
2.547
75
12.810
b
102
15.105
23
3.185
23
2.547
56
9.373
a
111
17.289
21
3.225
24
3.425
66
10.639
b
89
14.692
21
3.225
24
3.425
44
8.042
a
98
15.725
20
3.102
22
3.098
56
9.525
b
75
13.549
19
3.036
22
3.098
34
7.415
2002/2003
2003/2004
2004/2005
2005/2006
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu, obliczenia własne
W szkolnictwie średnim zawodowym dominowały szkoły dla młodzieży (76,5%).
W roku szkolnym 2005/2006 na poziomie średnim zawodowym 13.549 uczniów
kontynuowało naukę w 75 szkołach dla młodzieży, tj.:19 zasadniczych szkołach zawodowych (w tym 5 specjalnych), 22 liceach profilowanych, 29 szkołach średnich technicznych i zawodowych (w tym 4 specjalnych), 5 szkołach
artystycznych oraz 2.176 uczniów w 23 szkołach dla dorosłych: 22 średnich
szkołach technicznych i zawodowych oraz 1 zasadniczej szkole zawodowej.
Odwrotna sytuacja jest w szkolnictwie policealnym, w którym dominują szkoły
dla dorosłych (około 75%). W roku szkolnym 2005/2006 do 141 szkół policealnych uczęszczało 11.858 uczniów, w tym do 105 szkół dla dorosłych – 8.799
uczniów (74%). W porównaniu do 2002 r. baza szkolnictwa policealnego wzrosła o 34, tj. o 31% (ze 107 do 141 szkół), a liczba uczniów o 3,3 tys. tj. o 39%
(z 8,5 tys. do 11,9 tys.)
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
SZKOLNICTWO POLICEALNE W LATACH 2002–2005
Uczniowie
Szkoły
Rok szkolny
ogółem
dla
młodzieży
dla dorosłych
ogółem
dla młodzieży
dla
dorosłych
2002/2003
107
34
73
8.534
3.565
4.969
2003/2004
118
35
83
9.388
3.526
5.862
2004/2005
132
37
95
10.703
3.354
7.349
2005/2006
141
36
105
11.858
3.059
8.799
W roku szkolnym 2005/2006 do wszystkich szkół zawodowych uczęszczało
27.666 uczniów, w tym do: zasadniczych zawodowych – 3.102; liceów profilowanych – 3.098; średnich zawodowych – 8.632, w tym 6.522 dla młodzieży,
szkół artystycznych – 893, szkół policealnych – 11.858, w tym 3.039 dla młodzieży; szkół przysposabiających do pracy – 83.
W porównaniu do 2002 r. liczba uczniów uczących się w szkołach zawodowych
prowadzonych przez Miasto Poznań zmniejszyła się z 80% do 70%.
We wszystkich typach szkół zawodowych funkcjonowało 1.387 etatów pedagogicznych, z czego ponad 46% to nauczyciele mianowani. Ponad 48% stanowili nauczyciele dyplomowani i kontraktowi (odpowiednio: 25% i 23%).
Nauczyciele pracujący na etatach stażystów stanowili niewiele ponad 5%
(74 etaty). W porównaniu do 2002 r. liczba etatów pedagogicznych zmniejszyła się o ponad 5%.
Przy 7 Zespołach Szkół (Geodezyjno-Drogowych, Samochodowych, Mechanicznych, Technicznych w Gospodarce Żywnościowej, Budowlano-Drzewnych,
Gastronomicznych) oraz przy Centrum Kształcenia Praktycznego, prowadzono
warsztaty szkolne, które poza praktyczną nauką zawodu wykonywały również
odpłatne usługi na rzecz ludności.
1.8. Pozostała działalność
W latach 2002–2005 kontynuowano działalność pozaszkolną skoncentrowaną
na prowadzeniu 2 ogrodów jordanowskich, 2 szkolnych schronisk młodzieżowych. Czas wolny od nauki uczniowie wszystkich typów szkół mogli spędzić na
zajęciach pozalekcyjnych, mających charakter zajęć kulturalnych, sportowych
i naukowych.
Ponadto na terenie Poznania działało 9 poradni psychologiczno-pedagogicznych, kwalifikujących młodzież do odpowiedniej formy kształcenia specjalnego, w tym integracyjnego oraz indywidualnego.
Dla młodzieży uczącej się w Poznaniu, a stale zamieszkałej w innych miejscowościach udostępniono miejsca w internatach i bursach szkolnych. W 2005 r. samorząd nadzorował działalność 3 burs szkolnych, dysponujących 396 miejscami
i 4 internatów, dysponujących 616 miejscami. Korzystało z nich 774 uczniów
i studentów. W porównaniu do 2002 r. liczba osób korzystających z miejsc
w internatach i bursach nie zmieniła się. Uchwałą Rady Miasta Poznania
z dnia 17 maja 2005 r. zlikwidowano Bursę Szkolną nr 5 przy ul. Zamenhofa
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
197
oraz przekształcono Bursę Szkolną nr 4 przy ul. Orzechowej 2 a w internat
Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego. W internatach funkcjonujących przy
dwóch ośrodkach szkolno-wychowawczych: Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
dla Dzieci Niesłyszących i Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla
Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w 2005 r. przebywały 263 osoby.
198
1.9. Ważniejsze inwestycje i remonty w szkołach i placówkach
oświatowych
W latach 2002–2005, poszerzając bazę sportową szkół, wybudowano pięć pełnowymiarowych sal sportowych: przy Szkole Podstawowej nr 28, ul. Chojnicka
(2002 r.); przy Zespole Szkól z Oddziałami Integracyjnymi nr 2, ul. Żonkilowa (2002 r.); przy Gimnazjum nr 15, ul. Główna (2004 r.) oraz przy Zespole
Szkół Ogólnokształcących nr 2, ul. Tarnowska (2006 r.). Ponadto wybudowano
siedem hal namiotowych przy: Zespole Szkół nr 1, ul. Leśnowolska (2002 r.);
Zespole Szkół Elektrycznych nr 2, ul. Świt (2003 r.); Zespole Szkół z Oddziałami Sportowymi nr 2, al. Niepodległości (2004 r.); Zespole Szkół z Oddziałami Sportowymi nr 1, os. Pod Lipami (2004 r.); Zespole Szkół Chemicznych,
ul. Starołęcka (2004 r.); Szkole Podstawowej nr 54, ul. Małoszyńska (dokończenie inwestycji w 2006 r.). W 2006 r. oddano do użytku ogólnodostępną pływalnię przy Gimnazjum nr 12 na os. Stefana Batorego. Od 2000 r. unowocześniono ponad 25 sal szkolnych gimnastycznych (wykonano nową posadzkę,
wymieniono stolarkę okienną, oświetlenie oraz instalację ogrzewania i wentylacji) oraz zmodernizowano 100 boisk szkolnych, pokrywając je nawierzchnią
ze sztucznej trawy i wyposażając w nowe urządzenia sportowe i ogrodzenie.
W ramach dostosowywania sieci placówek oświatowych rozbudowano budynek Gimnazjum nr 30 przy ul. Głuszyna (2002 r.), zmodernizowano budynek
po zlikwidowanej bursie szkolnej i wybudowano salę sportową na potrzeby
Zespołu Szkół Specjalnych nr 102 przy ul. Przełajowej (2006 r.). W latach
2002–2005 baza oświatowa zwiększyła się o nowe obiekty przedszkolne: dwa
sześciooddziałowe przedszkola przy ulicach Omańkowskiej/Rożka (2002 r.)
i św. Antoniego (2003 r.); zmodernizowano również pomieszczenia w Gimnazjum nr 42, ul. św. Jerzego na potrzeby Przedszkola nr 103; dobudowano salę
1 oddziału dla zbudowanego w 2000 r. Przedszkola nr 4, ul. św. Kingi.
Miasto prowadziło szeroki zakres prac remontowo-modernizacyjnych placówek oświatowych (średnio w 200 placówkach rocznie), które w znacznym
stopniu przyczyniły się do poprawy warunków nauczania. Prace dotyczyły
m.in. remontów: dachów, sanitariatów, bloków sportowych, instalacji elektrycznych i oświetleniowych oraz wodno-kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania oraz modernizacji: budynków, boisk szkolnych oraz placów gier i zabaw.
W 2004 r. zakończono realizację programu termorenowacji placówek oświatowych, w zakresie wymiany tradycyjnych kotłowni węglowych na ekologiczne
źródła ciepła oraz wymianę stolarki okiennej. Program modernizacji kotłowni
zrealizowano w 85 obiektach oświatowych, w tym 48 szkołach podstawowych
i gimnazjach, 26 przedszkolach i 11 pozostałych placówkach.
W latach 2004–2005 kontynuowany jest program, w ramach którego ocieplono 20 obiektów wraz z kompleksową wymianą stolarki okiennej.
1.10. Ogólnopolski Ranking Szkół Średnich
Od ośmiu lat tygodnik „Perspektywy” (od 6 lat wspólnie z dziennikiem „Rzeczpospolita”) przeprowadza Ogólnopolski Ranking Szkół Średnich. W latach
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2002–2005 wśród 100 szkół średnich uznanych za najlepsze w kraju było
7 szkół poznańskich: LO św. Marii Magdaleny, I LO im. K. Marcinkowskiego,
II LO im. gen. Zamoyskiej i H. Modrzejewskiej, VII LO im. Dąbrówki, I Prywatne
LO, VIII LO im. A Mickiewicza. W ostatnim r. w 8 dużych miastach6 Polski wyłoniono 584 finalistów i laureatów, biorących udział w 279 olimpiadach z 72
szkół średnich (spośród 387 szkół uczestniczących w rankingu). Poznańskie
szkoły średnie reprezentowało w tej grupie 8 liceów ogólnokształcących: II LO
im. gen. Zamoyskiej i H. Modrzejewskiej (28 miejsce), LO św. Marii Magdaleny
(74 miejsce), VIII LO im. A Mickiewicza (77 miejsce), I LO im. K. Marcinkowskiego (98 miejsce), XVI LO im. Charles’a de Gaulle’a (122 miejsce), Zespół
Szkół Technicznych im. Michała Drzymały (165 miejsce), III LO im. św. Jana
Kantego (194 miejsce), VII LO im. Dąbrówki (200 miejsce).
Natomiast w publikowanym przez Gazetę Wyborczą jedynym w Polsce, sporządzanym od 11 lat, Rankingu liceów ogólnokształcących, wśród najlepszych
poznańskich liceów znalazły się: LO św. Marii Magdaleny, VIII LO im. A. Mickiewicza, I LO im. K. Marcinkowskiego, I Prywatne LO i II LO im. gen. J. Zamoyskiej i H. Modrzejewskiej. Licea te osiągały najwyższy wskaźnik (ponad 90%)
absolwentów, którzy zdali maturę i dostali się na studia wyższe.
Nauka staje się podstawą rozwoju dla coraz większej liczby gałęzi gospodarki,
przez co może wpływać na zmianę charakteru miasta. Wśród polskich ośrodków mających duże szanse rozwojowe znajduje się Poznań. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom środowisko akademickie wraz z Urzędem Miasta
Poznania opracowały Strategię Naukową i Akademicką Miasta Poznania, która
m.in. ma ułatwić dalszy rozwój funkcji akademickiej i naukowej aglomeracji
oraz transfer wiedzy do praktyki społecznej i gospodarczej, w celu zdobycia
pozycji konkurencyjnej w skali nie tylko krajowej, ale także międzynarodowej.
Dokument nie tylko prezentuje potencjał akademickiego i naukowego Poznania, ale także określa kierunki jego rozwoju na miarę współczesnych wyzwań
i ambicji poznaniaków. Głównymi celami wymienionymi w strategii są:
® szeroki dostęp młodzieży do wiedzy na poziomie akademickim i ponadmaturalnym
® rozwój kształcenia ustawicznego i edukacji zaawansowanej
® poprawa jakości kształcenia w szczególności w szkołach wyższych
® internacjonalizacja procesu dydaktycznego i badań naukowych
® wzmocnienie związków sektora szkolnictwa wyższego i nauki z praktyką
m.in. poprzez zwiększenie innowacyjności gospodarki lokalnej
® umocnienie pozycji Poznania jako europejskiego ośrodka akademickiego
poprzez zwiększenie jego atrakcyjności jako miejsca studiów i prowadzenia działalności naukowo-badawczej (m.in. wspólne działania z uczelniami
w zakresie kształtowania wysokiej jakości przestrzeni miejskiej, budowy
rozwiązań komunikacyjnych, które zwiększą dostępność i dogodność połączeń komunikacyjnych na trasach między kampusami, wsparcie działań na
rzecz utworzenia Centrum Kultury Studenckiej, podjęcie inicjatywy związanej z badaniami profilaktycznymi dla studentów)
Tematy podniesione w Strategii Akademickiej i Naukowej są w znacznym stopniu przełożone na poziom wykonawczy w programach zapisanych w Planie
Rozwoju Miasta Poznania na lata 2005-2010.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
199
200
2.1. Szkolnictwo wyższe
W roku akademickim 2005/2006 w Poznaniu nauczanie prowadziło 25 szkół
wyższych (wobec 22 w 2002 r.), z tego 8 szkół państwowych i 17 niepaństwowych. Mimo iż szkoły niepaństwowe w większości kształcą wyłącznie na poziomie licencjackim, to coraz więcej z nich zyskuje także uprawnienia prowadzenia nauczania na poziomie magisterskim. W roku akademickim 2005/2006
takich szkół było 6, o 2 więcej niż 4 lata wcześniej.
W latach 2002–2005 powstało 5 nowych, niepaństwowych szkół wyższych:
® Wielkopolska Wyższa Szkoła Turystyki i Zarządzania (utworzona w 2003 r.)
® Wyższa Szkoła Pedagogiki i Administracji (2004)
® Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii (2005)
® Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa (2005)
® Wyższa Szkoła Zawodowa „Kadry dla Europy”(2005).
Jednocześnie 2 szkoły zakończyły swoją działalność. W 2002 r. Wyższa Szkoła
Oficerska im. St. Czarnieckiego została przemianowana na Centrum Szkolenia
Wojsk Lądowych im. St. Czarnieckiego (bez uprawnień szkoły wyższej), a na
początku 2006 r., z uwagi na utratę płynności finansowej, upadłość ogłosiła
Wyższa Szkoła Sztuki Stosowanej „Schola Posnaniensis”.
Uczelnie, dostosowując się do potrzeb zmieniającej się gospodarki i rynku
pracy, poszerzyły ofertę edukacyjną poprzez:
® podejmowanie nowych kierunków studiów oraz specjalności – obecnie
funkcjonuje 146 kierunków, w tym 29 nowych, m.in. „akustyka”, „europeistyka”, „kognitywistyka” na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza,
„biotechnologia” i „kosmetologia” (Akademia Medyczna), „technologie
ochrony środowiska” (Politechnika Poznańska), „informatyka i ekonometria”, „stosunki międzynarodowe” (Wyższa Szkoła Bankowa), „scenografia” (Akademia Sztuk Pięknych), „pedagogika” (Wyższa Szkoła
Komunikacji i Zarządzania), „fizjoterapia” (Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii), „ekonomia” i „gospodarka przestrzenna” (Wyższa Szkoła Zawodowa „Kadry dla Europy”), „zarządzanie i marketing” (Wyższa Szkoła
Logistyki)
® rozszerzenie działalności dydaktycznej poza siedzibę uczelni, organizując
nowe filie i oddziały zamiejscowe m. in. w Katowicach (WSUS), Kościelcu
k. Koła (AR), Krotoszynie, Ostrowie Wlkp. i Pleszewie (UAM), Koninie (PP),
Gdyni i Szczecinie (WSZPZiU). W 2005 r. w 12 szkołach funkcjonowały
32 placówki tego typu (o 7 więcej niż w 2002 r.), w których naukę pobierało 19,8 tys. osób.
Od lat poznańskie szkoły wyższe zajmują wysokie miejsca w badaniach porównawczych. W rankingu dotyczącym 2005 r. opublikowanym przez dziennik
„Rzeczpospolita” i tygodnik „Perspektywy”, w kategorii uczelni ekonomicznych 2. miejsce w skali kraju zajęła Akademia Ekonomiczna, podobnie Akademia Rolnicza w kategorii uczelni rolniczych, 3. miejsce w kategorii uniwersytetów przypadło Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza oraz Akademii Medycznej w kategorii uczelni medycznych. Wśród wszystkich 86 uczelni państwowych objętych rankingiem, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza uplasował się
na 3. pozycji, Akademia Ekonomiczna na 13., Akademia Medyczna na 14.,
a Akademia Rolnicza na 17. pozycji. Najlepszą, 24. lokatę, w kategorii niepaństwowych uczelni magisterskich zajęła Wyższa Szkoła Bankowa, a w kategorii
niepublicznych uczelni licencjackich Wyższa Szkoła Języków Obcych, zajmując
33. miejsce. W publikowanym przez tygodnik „Polityka” rankingu wyższych
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
uczelni prowadzących studia na najbardziej popularnych kierunkach, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza zajął 1. miejsce w Polsce w kategorii pedagogika
oraz uplasował się w pierwszej piątce w kategoriach: politologia i psychologia
– 2. pozycja oraz socjologia i prawo – 4. pozycja. Czołowe pozycje w swoich
kategoriach zajęły także: Akademia Ekonomiczna (2. pozycja w kategorii ekonomia i zarządzanie) oraz Politechnika Poznańska (2. pozycja w kategorii informatyka). Spośród poznańskich uczelni prywatnych najwyżej została sklasyfikowana Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, która zajęła
4. miejsce w kategorii socjologia oraz 6. w kategorii politologia.
Według deklaracji poznańskich uczelni w r. akademickim 2005/2006 w mieście
studiowało 127,5 tys. osób7 (łącznie z obcokrajowcami, jednak bez studentów
oddziałów zamiejscowych i filii), tj. o 8,5 tys. (7,2%) więcej w porównaniu do
roku akademickiego 2002/2003, w tym na studiach:
® dziennych – 68,9 tys. osób (wzrost o 11,8%)
® zaocznych – 54,1 tys. osób (więcej o 7,8%)
® wieczorowych – 2,5 tys. osób (spadek o 45,1%)
® eksternistycznych – 2,0 tys. osób (mniej o 21,0%).
Największą uczelnią Poznania jest Uniwersytet im. A. Mickiewicza, w którym
kształci się co trzeci poznański student. Ogólnie wzrost liczby studentów odnotowały zarówno szkoły państwowe (o 6,7%), jak i szkoły niepaństwowe
(o 8,5%). Spośród szkół państwowych najwyższy przyrost studentów odnotowała Akademia Medyczna (o 41%) oraz Akademia Sztuk Pięknych (o 33%),
wśród szkół niepublicznych8 – Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa (o 59%) i Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii (o 34%). Trzech
na czterech studentów pochodzi spoza Poznania.
STUDENCI SZKÓŁ WYŻSZYCH W POZNANIU
Liczba studentów
a – 2002
b – 2005
c – 2002 = 100
ogółem
w tym na studiach
dziennych
wieczorowych
zaocznych
w tys.
Ogółem
w tym:
a
119,0
b
127,5
68,9
2,5
54,1
c
107,2
111,8
54,9
107,8
uczelnie
państwowe
a
89,3
54,6
2,4
31,5
b
95,3
60,1
1,5
33,2
c
106,7
109,9
64,6
105,6
a
38,2
21,5
0,7
15,4
Uniwersytet im. A. Mickiewicza
b
42,6
25,1
0,8
16,4
c
111,5
116,8
112,6
106,6
a
12,3
6,5
0,8
5,0
Akademia Ekonomiczna
Politechnika Poznańska
U R Z Ą D
61,7
4,5
50,2
b
11,0
6,7
0,1
4,1
c
89,2
103,7
16,6
81,7
a
18,1
12,7
0,4
5,0
b
17,3
12,3
0,2
4,8
c
95,6
96,5
53,2
96,6
M I A S T A
P O Z N A N I A
201
STUDENCI SZKÓŁ WYŻSZYCH W POZNANIU
Liczba studentów
a – 2002
b – 2005
c – 2002 = 100
Akademia Rolnicza
Akademia Medyczna
Akademia Wychowania Fizycznego
202
Akademia Sztuk Pięknych
Akademia Muzyczna
uczelnie
niepaństwowe
ogółem
w tym na studiach
dziennych
wieczorowych
zaocznych
w tys.
a
11,6
8,0
0,0
3,5
b
12,6
8,4
0
4,1
c
109,5
105,7
x
117,9
a
4,6
3,3
0,2
1,0
b
6,5
4,5
0,0
2,0
c
141,1
135,2
0,0
203,4
a
2,8
1,7
0,0
1,1
b
3,2
1,9
0
1,3
c
112,7
113,9
x
111,0
a
1,1
0,6
0,2
0,4
b
1,5
0,7
0,4
0,4
c
132,9
125,0
191,2
113,6
a
0,6
0,4
0,0
0,2
b
0,6
0,4
0
0,2
c
104,2
102,8
x
123,2
a
29,7
7,0
2,2
18,8
b
32,3
8,9
1,0
20,9
c
108,5
126,1
44,3
111,4
Źródło: badania ankietowe własne, obliczenia własne
Blisko 3/4 studentów pobierało naukę w szkołach państwowych. Podstawową
formą kształcenia są studia stacjonarne, których udział zasadniczo nie zmienia się od 2002 r. i pozostaje na poziomie 52-54%. Blisko 60% studentów
uczęszcza na studia o poziomie magisterskim.
W 2005 r. uczelnie poznańskie ukończyło 23,6 tys. osób9 (w 2002 r. – 22,6
tys. osób). Wzrost liczby absolwentów dotyczył niemal wyłącznie szkół państwowych. Ponad 2/3 absolwentów ukończyło szkoły państwowe, najwięcej
Uniwersytet im. A. Mickiewicza – 6,3 tys. osób i Akademię Ekonomiczną
– 3,0 tys. osób.
ABSOLWENCI SZKÓŁ WYŻSZYCH W POZNANIU
Liczba absolwentów
w tym po studiach
a – 2002
b – 2005
c – 2002 = 100
ogółem
dziennych
wieczorowych
zaocznych
w tys.
a
Ogółem
w tym:
U R Z Ą D
22,6
9,6
1,3
11,1
b
23,6
10,7
0,7
11,2
c
104,3
112,1
57,9
101,0
M I A S T A
P O Z N A N I A
ABSOLWENCI SZKÓŁ WYŻSZYCH W POZNANIU
Liczba absolwentów
w tym po studiach
a – 2002
b – 2005
c – 2002 = 100
ogółem
dziennych
wieczorowych
zaocznych
uczelnie
państwowe
Akademia Ekonomiczna
Akademia Rolnicza
Akademia Medyczna
Akademia Wychowania Fizycznego
Akademia Muzyczna
uczelnie
niepaństwowe
15,6
8,2
0,5
6,7
b
16,5
9,0
0,4
6,9
c
105,9
109,2
81,5
102,0
a
7,4
3,5
0,2
3,7
b
6,3
3,5
0,1
2,7
c
84,9
100,6
48,7
71,7
a
2,7
1,1
0,2
1,4
b
3,0
1,2
0,2
1,6
c
111,7
114,5
86,0
114,0
a
2,0
1,4
0,1
0,5
b
2,9
1,8
0,05
0,8
c
148,4
130,9
85,7
183,1
a
1,9
1,2
0,0
0,7
b
2,2
1,4
0,0
0,8
c
117,9
116,8
x
123,6
a
0,6
0,5
0,0
0,1
b
1,1
0,6
0,0
0,5
c
181,4
120,7
x
506,3
a
0,7
0,4
0,0
0,3
b
0,5
0,2
0,0
0,3
c
77,4
48,0
x
113,8
a
0,1
0,1
0,0
0,1
b
0,2
0,1
0,04
0,1
c
147,7
122,4
x
117,2
a
0,1
0,1
0,0
0,0
b
0,1
0,1
0
0,04
c
119,6
118,2
0,0
146,7
a
7,0
1,4
0,8
4,3
b
7,1
1,8
0,4
4,3
c
100,6
129,7
44,4
99,4
Źródło: badania ankietowe własne, obliczenia własne
Coraz bardziej popularne stają się studia podyplomowe i doktoranckie. W 2005 r.
zajęcia prowadzone były na 186 kierunkach studiów podyplomowych (wobec 148 w 2002 r.). Ukończyło je 5,4 tys. osób, najwięcej na UAM (1,6 tys.),
na Akademii Ekonomicznej (1,4 tys.) oraz w Wyższej Szkole Bankowej (0,6 tys.).
Na Akademii Ekonomicznej oraz w Wyższej Szkole Bankowej funkcjonują także
studia podyplomowe typu MBA10, które w 2005 r. ukończyło około 120 osób.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
w tys.
a
203
204
Uprawnienia do prowadzenia studiów doktoranckich posiadało – podobnie jak
4 lata wcześniej – 6 uczelni państwowych. W końcu 2005 r. uczestniczyło w nich
3,5 tys. osób (w 2002 r. – 3,2 tys.). Największą liczbą doktorantów poszczycić
się może Uniwersytet im. A. Mickiewicza – 1,5 tys. osób oraz Akademia Ekonomiczna – 0,7 tys. osób.
W Poznaniu naukę pobiera 1,1 tys. studentów zagranicznych (o 0,5 tys. więcej niż w 2002 r.), a ich liczba z r. na rok rośnie. Ponad połowa z nich studiuje
w Akademii Medycznej, gdzie utworzono specjalne grupy, w których zajęcia
prowadzone są w języku angielskim. Coraz bardziej popularne staje się wśród
poznańskich studentów odbywanie części studiów za granicą, głównie w ramach programów unĳnych Socrates oraz Leonardo. W ubiegłym roku akademickim skorzystało z nich około 1,4 tys. osób.
W efekcie prowadzonych prac modernizacyjnych i kończonych inwestycji w latach 2002–2005 znacznie (o 40 tys. m2) powiększyła się baza dydaktyczna uczelni poznańskich, osiągając powierzchnię 540 tys. m2. Oddano do użytku m.in.:
® kolejne budynki kampusu Morasko (UAM), m.in.: siedzibę Wydziału Nauk
Geograficznych i Geologicznych, Wydziału Matematyki i Informatyki, Wydziału Biologii oraz krytą pływalnię
® gmach Biblioteki Filologicznej „Novum” przy Al. Niepodległości (UAM)
® siedzibę Wydziału Melioracji przy ul. Piątkowskiej, Katedry Ochrony i Kształtowania Środowiska oraz Terenów Zielonych Wydziału Ogrodniczego (Collegium Zembala) przy ul. Botanicznej (Akademia Rolnicza)
® gmach Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej (Collegium Stomatologicum) przy skrzyżowaniu ulic Przybyszewskiego i Bukowskiej
® Centrum Wykładowe w rejonie ulic Piotrowo–Berdychowo, budynek laboratoryjny Instytutu Elektroniki i Telekomunikacji przy ul. Polanka oraz nowo
zakupiony, zmodernizowany budynek przy ul. Nieszawskiej na potrzeby Politechniki Poznańskiej
® rozbudowane skrzydło wschodnie budynku dydaktycznego Akademii Muzycznej
® Bibliotekę Główną Akademii Wychowania Fizycznego przy ul. Droga Dębińska
® budynek dydaktyczny przy ul. Wolnica (Akademia Sztuk Pięknych)
® zmodernizowany budynek przy ul. Różanej dla Wyższej Szkoły Bankowej
® siedzibę Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa11
® zaadoptowany budynek Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych przy
ul. Głogowskiej
® wyremontowany budynek dydaktyczny przy ul. Różanej na potrzeby Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania
® zmodernizowany budynek dla potrzeb Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania przy ul. Różanej
W realizacji znajdują się:
® sala koncertowa Akademii Muzycznej przy ul. Towarowej
® pawilon naukowo-badawczy z funkcją dydaktyczną w Ogrodzie Botanicznym (UAM)
® rozbudowany budynek Wyższej Szkoły Hotelarstwa i Gastronomii przy
ul. Nieszawskiej
® Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa na trenie kampusu UAM na
Morasku.
Szereg realizowanych inwestycji powstało lub powstaje dzięki dotacjom uzyskanym z Unii Europejskiej, m.in. sala koncertowa Akademii Muzycznej, obiek-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
ty dydaktyczno-badawcze na terenie kampusu uniwersyteckiego na Morasku,
Centrum Medycznej Informacji Naukowej Akademii Medycznej, obiekty naukowo-dydaktyczne Akademii Rolniczej.
W 2005 r. Politechnika Poznańska została uhonorowana przez Radę Miasta
Poznania tytułem „Zasłużony dla Miasta Poznania”. Szkoła ta jest jednym
z najbardziej znanych, odnoszących spektakularne sukcesy ośrodków informatycznych w kraju. Za osiągnięciami profesorów idą osiągnięcia ich uczniów,
którzy od lat biorą udział w wielu zarówno międzynarodowych, jak i krajowych
konkursach. Do jednego z najbardziej prestiżowych należy Międzynarodowy
Konkurs Projektowania Systemów Komputerowych CSIDS, którego finał odbywa się w Waszyngtonie. Poznańscy studenci zdobyli I miejsce w 2004 r., oraz
dwukrotnie II miejsca – w 2002 i 2005 r. W 2005 r. zwycięstwo w prestiżowym
międzynarodowym konkursie informatycznym dla młodych informatyków Imagine Cup w Japonii przyznano dwóm poznańskim studentom IV r., którzy w kategorii „Visual Gaming” (Tworzenie Gier) pokonali 2 tys. drużyn z całego świata. Studenci Politechniki Poznańskiej kolejny raz znaleźli się także w krajowym
finale konkursu Imagine Cup 2006, w kategorii Projektowanie Oprogramowania. Poznańscy informatycy konkurowali z 10. drużynami z czołowych polskich
uczelni, zajmując dwa pierwsze miejsca. Dużym sukcesem międzynarodowym
było również I miejsce w 2005 r., które zajęli studenci kierunku Informatyka
w konkursie programistycznym Challenge 24 w Budapeszcie.
Studenci Akademii Muzycznej występujący w trio fortepianowym zdobyli I nagrodę na XV Międzynarodowym Konkursie Zespołów Kameralnych, który odbył się w 2005 r. w Salonikach (Grecja).
Studentka Akademii Ekonomicznej zajęła II miejsce w konkursie na najlepszą pracę magisterską „Logistyczna Praca R.”, organizowanym przez firmę Schenker,
będącej międzynarodowym dostawcą zintegrowanych usług logistycznych.
W 2004 r. Urząd Miasta Poznania ustanowił „Nagrody Miasta Poznania za
wyróżniającą się pracę doktorską” i „Nagrody Miasta Poznania za wyróżniającą się pracę magisterską”, które wynikły z potrzeby pogłębiania i rozpowszechniania wiedzy o Poznaniu, promowania osiągnięć absolwentów
i młodych naukowców wyższych uczelni oraz pozyskiwania młodych talentów naukowych do pracy na rzecz rozwoju miasta. Nagrody przyznawane są za prace doktorskie i magisterskie podejmujące problematykę
związaną z Poznaniem i cechujące się walorami utylitarnymi. Corocznie
przyznaje się 3 nagrody za prace magisterskie oraz 3 za prace doktorskie.
Materialnym wyrazem wspomagania przez Miasto uczelni wyższych jest przekazanie na dogodnych warunkach gruntów pod zabudowę naukowo-dydaktyczną, np. Politechnice Poznańskiej działki o pow. 9,5 tys. m2 pod budowę
Centrum Wykładowego i biblioteki, Akademii Ekonomicznej działki o pow.
2,7 tys. m2 przy ul. Towarowej, Akademii Medycznej nieruchomości o pow.
0,8 tys. m2 przy ul. Marcelińskiej, Akademii Muzycznej gruntu pod budowę sali
koncertowej przy ul. Towarowej o pow. 1,3 tys. m2. Przykładem innych działań może być przekazanie 100 tys. zł na usuwanie barier architektonicznych
w budynku Akademii Wychowania Fizycznego przy ul. K. Jadwigi. Od roku akademickiego 2006/2007 planuje się wprowadzenie we wszystkich uczelniach
elektronicznych legitymacji studenckich, łączących w sobie także funkcje
komkarty i karty bibliotecznej. W 2006 r. Miasto Poznań wydało „Praktyczny
informator dla studentów I roku”, który ułatwi „pierwszoroczniakom” poruszanie się po instytucjach uczelnianych oraz mieście.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
205
206
2.2. Placówki naukowo-badawcze
Poznań należy do znaczących ośrodków pracy naukowo-badawczej w Polsce.
Poza środowiskiem naukowym uczelni wyższych prace badawczo-rozwojowe
prowadzą także:
® placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk (instytuty, zakłady, pracownie)
® jednostki badawczo-rozwojowe, którymi są instytuty naukowo-badawcze,
ośrodki badawczo-rozwojowe i centralne laboratoria
® placówki niezrzeszone.
W 2005 r. w Poznaniu funkcjonowało 21 placówek badaczo-rozwojowych,
o 1 mniej niż w 2002 r. oraz 17 jednostek PAN, o 2 mniej niż 4 lata wcześniej.
Likwidacji uległy:
® Zakład Doświadczalno-Produkcyjny SULFOCHEM Sp. z o.o.
® Zakład Badań Narodowościowych PAN
® Zakład Doświadczalny PAN (stracił status jednostki naukowej i stał się gospodarstwem pomocniczym Instytutu Dendrologii PAN).
Kilka jednostek dokonało przekształceń organizacyjnych:
® Centralne Laboratorium Przemysłu Koncentratów Spożywczych zostało
przemianowane na Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego
® Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Elementów Wyposażenia Budownictwa „Metalplast” stał się oddziałem Instytutu Techniki Budownictwa
® Zakład Wczesnej Historii Słowiańszczyzny Instytutu Słowianoznawstwa
PAN został przekształcony w Zakład Historii Instytutu Slawistyki PAN.
JEDNOSTKI NAUKOWE I BADAWCZE W POZNANIU
Jednostki ogółem
Wyszczególnienie
Ogółem
2002
2003
2004
2005
44
43
42
41
w tym:
placówki naukowe PAN
19
19
18
17
jednostki badawczo-rozwojowe
22
21
21
21
pozostałe placówki
3
3
3
3
Źródło: Badania ankietowe Wydziału Rozwoju Miasta UMP
W placówkach naukowych i badawczo-rozwojowych pracuje łącznie około 3,0 tys.
osób, w tym 1,0 tys. na etatach naukowo-badawczych.
W ostatnim okresie powoływane są nowe, multi i interdyscyplinarne struktury
organizacyjne funkcjonalnie zorientowane na prowadzenie badań i wdrożeń,
takie jak centra doskonałości, centra zaawansowanych technologii i platformy
technologiczne12.
Placówki naukowe i badawczo-rozwojowe spełniają istotną funkcję proinnowacyjną, a ich liczba i potencjał badawczy oraz jakość prowadzonych badań,
determinują poziom zdolności do tworzenia nowych rozwiązań technicznych
i technologicznych. Działalność instytutów naukowo-badawczych ukierunkowana była głównie na prowadzenie prac naukowych, badawczo-rozwojowych, wdrożeniowych i upowszechniania ich wyników na potrzeby przemysłu, rolnictwa, ochrony środowiska, budownictwa, transportu, a także urzę-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
dów centralnych, stowarzyszeń itp. Placówki te wykonały szereg projektów
badawczych, opracowały nowe technologie i rozwiązania, uzyskały patenty
i wzory użytkowe, będące poważnymi osiągnięciami i znaczącym dorobkiem
zarówno w kraju jak i w skali międzynarodowej. Ośrodki badawczo-rozwojowe, które są w większości jednostkami resortowymi, o długoletnim okresie
działalności, a często jedyne w danej branży w skali kraju, prowadziły prace badawcze i wdrożeniowe zmierzające do osiągnięć m.in. w dziedzinach:
nowych odmian roślin uprawnych, budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych, chemicznych źródeł prądu, strategii logistycznych, kompatybilności elektromagnetycznej itp. Poznańskie placówki naukowe odnoszą sukcesy
m.in. w badaniach o charakterze molekularnym, genetycznym, biotechnologicznym, immunologicznym. Dodatkowo jednostki naukowe zajmują się działalnością normalizacyjną, konferencyjną, konsultacyjną, wydawniczą, certyfikacją wyrobów, dozorem technicznym, badaniem toksyczności materiałów.
Wiele jednostek uczestniczy w międzynarodowych projektach badawczych,
m.in. w ramach Inicjatywy Eureka czy też w ramach projektów ramowych Unii
Europejskiej. Przy Instytucie Chemii Bioorganicznej afiliowane jest Poznańskie
Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, które jest głównym ośrodkiem naukowego Internetu w Polsce. Wyjątkowy charakter posiada także Centrum Badań
Kosmicznych (Obserwatorium Astrogeodynamiczne).
Do spektakularnych osiągnięć poznańskiej nauki w ostatnim okresie zaliczyć
można m.in.: współudział w sklonowaniu królika i świni, wykonaniu konstrukcji
genetycznych dla uzyskania zwierząt transgenicznych produkujących ludzkie
białka, takie jak czynnik wzrostu, laktoglobina, interferon, możliwych do wykorzystania podczas przeszczepu narządów u człowieka (Instytut Genetyki Człowieka PAN, Akademia Rolnicza), utworzenie linii technologicznej do produkcji
szczepionek na czerniaka złośliwego (Wielkopolskie Centrum Onkologii, AR,
IGC PAN), opracowanie metody regeneracji tkanek serca poprzez zastosowanie
mioblastów (IGC PAN), pierwsze w Polsce praktyczne zastosowanie transplantu ślimaka w uchu dla osób niesłyszących (Akademia Medyczna), wyprodukowanie transgenicznej sałaty, która ma służyć jako szczepionka w wirusowym
zapaleniu wątroby (Instytut Chemii Bioorganicznej PAN), stworzenie technologii kształtowania części dokładnych o wysokiej gęstości ze stopowych materiałów proszkowych dla produkcji masowej (Instytut Obróbki Plastycznej) czy
opracowanie technologii i konstrukcji baterii lotniczej (Centralne Laboratorium
Akumulatorów i Ogniw). Grupa badawcza z Pracowni Fizykochemii Materiałów
i Nanotechnologii Wydziału Chemii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza skonstruowała nanobiodetektor, dzięki któremu można znacznie szybciej niż dotychczas
poddawać analizie komórki, kontrolować jakość wody czy też wykrywać wirusy.
W Instytucie Fizyki Molekularnej PAN zlokalizowane jest „Centrum Doskonałości Magnetycznych i Molekularnych Materiałów dla Elektroniki Przyszłości”, powołane przez Unię Europejską w ramach programu integracji nowo przyjętych
państw z europejską przestrzenią badawczą. Instytut ten może pochwalić się
opracowaniem unikalnej metody i przeprowadzeniem pierwszych w świecie
badań fleksoelektrycznej polaryzacji w ferroelektrycznych ciekłych kryształach
stosowanych w nowoczesnych urządzeniach do wizualizacji informacji.
W 2005 r. prof. Roman Słowiński z Instytutu Informatyki Politechniki Poznańskiej, członek korespondent PAN został laureatem prestiżowej nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie nauk technicznych. Nagroda została
przyznana za stworzenie uznanej w świecie szkoły naukowej inteligentnego
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
207
wspomagania decyzji, która proponuje oryginalną metodykę opartą na synergicznym połączeniu badań operacyjnych, sztucznej inteligencji i optymalizacji
wielokryterialnej. Nagroda Fundacji jest uznawana za najwyższe wyróżnienie
w Polsce (tzw. „Polski Nobel”).
Większość placówek naukowych oraz badawczo-rozwojowych wraz z 9 szkołami wyższymi jest zaliczanych przez GUS13 do poznańskiego sektora B+R (działalność badawczo-rozwojowa). W 2004 r. do sektora B+R należało łącznie
37 jednostek (podobnie jak w 2002 r.), zatrudniających 5,1 tys. osób, w tym
4,0 tys. na etatach naukowo-badawczych. Najwięcej – około 3/4 poznańskich
naukowców pracuje w szkołach wyższych. Blisko 0,9 tys. etatów zajmują osoby posiadające tytuł profesorski.
JEDNOSTKI ORAZ ZATRUDNIENI
W DZIAŁALNOŚCI BADAWCZO-ROZWOJOWEJ (B+R)
208
Wyszczególnienie
a – 2002
b – 2003
c – 2004
Ogółem
Jednostki naukowe
i badawczo-rozwojowe
Zatrudnieni
Jednostki
(stan
w dn. 31 XII)
ogółem
pracownicy
naukowo-badawczy
z tytułem
profesora*
a
37
5190
—
835
b
37
5133
3927
917
c
37
5121
3984
896
a
19
1384
—
88
b
18
1349
946
89
c
17
1377
955
83
a
6
486
—
—
b
6
519
405
—
w tym:
placówki naukowe PAN
c
5
527
400
49
a
13
989
—
—
12
829
542
—
12
850
555
34
a
9
98
—
—
b
8
125
73
—
c
9
127
99
0
a
8
3707
—
746
b
9
3659
2908
827
c
9
3617
2930
812
jednostki badawczo-rozwob
jowe
c
jednostki rozwojowe
szkoły wyższe
*w osobach (łącznie z etatami cząstkowymi)
Nakłady ogółem na działalność badawczą i rozwojową wyniosły 322,6 mln zł,
tj. o 7,4% więcej w stosunku do 2002 r., przy czym wyjątek stanowiły szkoły wyższe, które odnotowały spadek nakładów (o 2,5%). Zaledwie 1/4 nakładów posiadała cel inwestycyjny. Wśród nakładów bieżących dominują wydatki
na badania podstawowe (55%), przed wydatkami na prace rozwojowe (24%)
oraz nakładami na badania stosowane (21%). Wyjątkiem są jednostki rozwojowe oraz jednostki badawczo-rozwojowe, które najwięcej środków bieżących
przeznaczają na prace rozwojowe. Problemem jest postępujący wzrost zuży-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
cia aparatury naukowo-badawczej (ponad 78% wobec 69% w 2002 r.). Najnowszą aparaturę posiadają szkoły wyższe – zużycie rzędu 76%, a najwyższy
stopień zużycia aparatury naukowo-badawczej odnotowano w placówkach
PAN (91%).
PRZYPISY:
Projekt sfinansowany m.in. ze środków Unii Europejskiej w ramach programu e-Poznań.
Prognoza demograficzna GUS na lata 2003–2030 wskazuje na znaczny spadek liczby dzieci
w wieku szkoły podstawowej (według prognozy liczba dzieci do 2015 r. zmniejszy się o około
3,4 tys., tj. o około 12% w porównaniu do 2005 r.).
3
Pierwszy sprawdzian kończący szkołę podstawową po przeprowadzonej w 1999 r. reformie
oświaty.
4
Maksymalna liczba możliwa do uzyskania wynosi 40 pkt.
5
Maksymalnie można uzyskać 50 pkt. za część humanistyczną i 50 pkt. za część matematyczno-przyrodniczą.
6
Poznań, Gdańsk, Katowice, Kraków, Łódź, Szczecin, Wrocław, Warszawa.
7
Wg najnowszych danych GUS w roku akademickim 2005/2006 w Poznaniu studiowało
132,9 tys. osób, w tym 70,6 tys. na studiach dziennych, 57,7 tys. na studiach zaocznych.
W szkołach państwowych naukę pobierało 100,0 tys. osób.
8
Powstałych przed 2000 r.
9
Według GUS – 24,2 tys. osób.
10
Międzynarodowe studia Master of Business Administration.
11
Była to pierwsza inwestycja oświatowa w Poznaniu zbudowana od podstaw przez uczelnię
niepaństwową.
12
Np. Wielkopolska Platforma Innowacyjna organizowana przez Urząd Miasta Poznania, Uczelniane Centrum Innowacji i Transferu Technologii UAM czy też Centrum Doskonałości Instytutu
Obróbki Plastycznej.
13
Główny Urząd Statystyczny dokonuje agregacji tzw. metodą przedsiębiorstw, co w rezultacie
powoduje, iż część placówek naukowo-badawczych z Poznania, które są jednostkami terenowymi (oddziałami) jest przypisywana miastom, w których funkcjonują ich centrale (głównie
w Warszawie).
1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2
209
Demografia
ROZDZIAŁ
10
W 2005 r. w Poznaniu zamieszkiwało 567,9 tys. osób, w tym 303,2 tys.
kobiet. Współczynnik feminizacji (liczba kobiet przypadających na 100
mężczyzn) wynosił 115 i utrzymuje się na tym poziomie od 2000 r. W latach 2002–2005 utrzymywała się ujemna dynamika zaludnienia Poznania.
W ostatnim czteroleciu ludność Poznania zmniejszyła się o 9,2 tys. osób,
tj. o 1,6%. Zmniejszenie stanu ludności spowodowało obniżenie wskaźnika
gęstości zaludnienia do 2.173 osób na 1 km² w 2005 r., tj. o 31 osób na
1 km² (o 1,6%) w porównaniu z 2002 r. Spadek ludności miasta trwa od
1990 r., a analogiczne trendy odnotowuje się także w większości dużych
ośrodków w Polsce. Malejący trend w zaludnieniu Poznania spowodowany
był zarówno ujemnym przyrostem naturalnym, jak i ujemnym saldem migracji. O ile początkowo największy wpływ na ubytek ludności miał ujemny
przyrost naturalny – liczba zgonów znacznie przewyższała liczbę urodzeń,
o tyle począwszy od 2003 r. decydujący wpływ zaczęło odgrywać coraz
bardziej niekorzystne ujemne saldo migracji, osiągając w 2005 r. rekordową wielkość –2,1 tys. osób (–3,7‰), przy przyroście naturalnym zbliżonym
do zera (po raz pierwszy od 1989 r.). Ujemne saldo migracji spowodowane
było rosnącym odpływem ludności, który w 2005 r. wyniósł 8,2 tys. osób,
w szczególności na obszary powiatu poznańskiego (według danych Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 aż 65% ogólnej
liczby ludności, która wyemigrowała z Poznania w okresie międzyspisowym osiedliła się w powiecie poznańskim). W rezultacie liczba ludności
zamieszkującej całą aglomerację poznańską nieprzerwanie rosła, osiągając w końcu 2005 r. 855,9 tys. osób (o 9,4 tys. więcej niż w 2002 r.). Coraz
korzystniejszy przyrost naturalny był rezultatem wzrostu liczby urodzeń
(5,3 tys. w 2005 r. wobec 4,3 tys. w 2002 r.), spowodowanym wchodzeniem w wiek najwyższej rozrodczości roczników ostatniego wyżu demograficznego.
Spadek zaludnienia spowodował zmniejszenie udziału Poznania w liczbie ludności województwa wielkopolskiego z 17,2% w 2002 r. do 16,8% w 2005 r.
Poznań utrzymał piątą pozycję w Polsce pod względem gęstości zaludnienia
(po Warszawie, Łodzi, Krakowie i Wrocławiu), a jego udział w ogólnej liczbie
ludności kraju utrzymuje się na poziomie 1,5%.
Spadkowy trend gęstości zaludnienia zaistniał we wszystkich dzielnicach Poznania, najwyższy na Starym Mieście (o 2,6%), Grunwaldzie (o 2,3%) oraz
Wildzie (o 2,1%). W 2005 r. najliczniej zamieszkanymi dzielnicami Poznania
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
211
były: Stare Miasto – 158,0 tys. osób (27,8% ogółu mieszkańców), Nowe Miasto
– 142,3 tys. osób (25,1%) i Grunwald – 123,7 tys. osób (21,8%).
STRUKTURA LUDNOŚCI POZNANIA
2002
2003
2004
2005
2002
=100
Wyszczególnienie
tys.
osób
Poznań
=100
tys.
osób
Poznań
=100
tys.
osób
Poznań
=100
tys.
osób
Poznań
=100
Ogółem
577,1
100,0
574,1
100,0
570,8
100,0
567,9
100,0
98,4
przedprodukcyjnym (0-17)
100,4
17,4
96,2
16,8
92,7
16,2
90,2
15,9
89,8
produkcyjnym (18-59/64)
382,9
66,3
384,0
66,9
383,8
67,2
382,8
67,4
100,0
poprodukcyjnym
(60/65 i pow.)
93,8
16,3
94,0
16,4
94,3
16,5
94,9
16,7
101,1
0–2
13,6
2,4
13,6
2,4
13,8
2,4
14,8
2,6
108,4
3–6
18,3
3,2
18,1
3,2
17,9
3,1
17,4
3,1
95,2
7–12
32,5
5,6
30,6
5,3
29,1
5,1
27,7
4,9
85,4
13–15
20,0
3,5
19,1
3,3
18,1
3,2
17,1
3,0
85,7
16–18
25,0
4,3
23,1
4,0
21,5
3,8
20,2
3,6
80,8
19–24
73,9
12,8
72,0
12,5
68,6
12,0
64,2
11,3
86,9
woj. wielkopolskie
3355,3
17,2*
3359,9
17,1*
3365,3
17,0*
3372,4
16,8*
100,5
Polska
38218,0
1,51*
38190,6
1,50*
38173,8
1,50*
38157,1
1,49*
99,8
w tym w wieku:
212
*udział Poznania
Źródło: Urząd Statystyczny Poznań, obliczenia własne
W latach 2002–2005 nastąpiły istotne zmiany w strukturze wieku:
® o 10,2% zmniejszyła się liczebność ludności w wieku przedprodukcyjnym
(o 10,3 tys. osób) – w latach 2002–2005 jej udział zmniejszył się o 1,5 pkt.
proc. do 15,9%
® ustabilizowała się liczba ludności w wieku produkcyjnym (383 tys. osób),
przy jednoczesnym wzroście jej udziału (o 1,1 pkt. proc.) do 67,4%
® wzrost liczebności o 1,1 tys. osób (do 94,9 tys.) oraz udziału (o 0,4 pkt.
proc.) do 16,7% ludności w wieku poprodukcyjnym.
Na skutek zwiększenia się liczby urodzeń w ostatnich 3 latach wzrosła liczebność oraz udział dzieci w wieku żłobkowym (0-2 lata). Jednocześnie w rezultacie malejącej liczby urodzeń, występującej przed 2002 r. coraz mniej liczne
były roczniki w wieku przedszkolnym oraz nauki szkolnej. Największy spadek
(o 19%) odnotowano w przypadku młodzieży w wieku szkoły średniej.
Pogłębił się proces starzenia się społeczeństwa. Liczba osób w wieku 70 lat
i powyżej wzrosła o 3,5 tys., do 58,1 tys. osób. Jednocześnie zmniejszyło się
obciążenie ludności w wieku produkcyjnym. Na 1.000 osób tej grupy w 2005 r.
przypadały 484 osoby w wieku nieprodukcyjnym, tj. o 23 osoby mniej w porównaniu z 2002 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
RUCH NATURALNY I MIGRACYJNY W POZNANIU
Wskaźniki na 1000 mieszkańców
2002
2003
2004
2005
różnica
w punktach procentowych
Małżeństwa
4,9
5,0
4,7
5,2
0,3
Rozwody
1,9
1,6
1,7
1,6
-0,3
Urodzenia
7,7
8,6
8,7
9,5
1,8
Wyszczególnienie
Zgony
9,8
10,0
9,9
9,5
-0,4
Przyrost naturalny
-2,2
-1,4
-1,3
0,0
2,2
Saldo migracji
-1,2
-2,7
-3,6
-3,7
-2,5
W latach 2002–2005 zarówno liczba małżeństw, jak i rozwodów nie uległa poważniejszym zmianom i wynosiła przeciętnie odpowiednio: 2,8 i 0,9 tys. rocznie.
W 2004 r. Główny Urząd Statystyczny opublikował krajową prognozę demograficzną na lata 2003-2030, opartą na wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002. W założeniach metodycznych prognozy, opracowanych przez ekspertów Głównego Urzędu Statystycznego,
Rządowej Rady Ludnościowej i Komitetu Nauk Demograficznych Polskiej
Akademii Nauk, przyjęto:
® powolny spadek dzietności kobiet
® postępujące zwiększenie się odpływu migracyjnego ludności, głównie
z miast na wieś, związane ze zjawiskiem suburbanizacji. Niski poziom migracji wewnętrznych ma się stopniowo podnosić, czemu sprzyjać powinien
wzrost rozwoju gospodarczego związany z wejściem do Unii Europejskiej
® utrzymanie się dotychczasowego trendu spadku umieralności oraz stopniowy wzrost długości życia.
Wynikiem powyższych założeń ma być prognozowane stopniowe zmniejszanie się liczby ludności Polski, w tym także ludności największych miast.
Podobnie jak w innych dużych miastach, w Poznaniu prognozuje się postępujący spadek liczby ludności. W ciągu blisko 30 lat objętych prognozą ludność
w Poznaniu ma zmniejszyć się o 91,5 tys. osób1, tj. o 15,9%. Największy ilościowy ubytek nastąpi w grupie ludności w wieku produkcyjnym (o 96,8 tys.
osób, tj. o 25,1%). Jednakże najwyższy relatywny spadek dotknie ludność
w wieku przedprodukcyjnym (o 41,6%, tj. o 40,2 tys. osób). Jedyną grupą,
w której nastąpi wzrost liczebności – aż o 48,4% (45,5 tys. osób) – jest ludność w wieku poprodukcyjnym. Analizując bardziej szczegółowe urbanistyczne grupy wieku2, związane z kolejnymi etapami edukacji i wychowania, można
zauważyć tendencję do powszechnego zmniejszania się zarówno ich liczebności, jak i udziałów. Charakterystyczna będzie generalna zasada, że im młodszy przedział wiekowy, tym wolniejszy spadek jej liczebności. W latach 2003–
–2030 najmniej ma ubyć osób w wieku szkoły podstawowej (7–12 lat) – około
38%, natomiast największy ubytek ma zanotować subpopulacja w wieku nauki w szkołach wyższych (19–24 lata) – aż o blisko 60%, z tego spadek o 31%
ma nastąpić już do 2010 r. Niewiele niższą dynamikę spadku odnotować ma
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Urząd Statystyczny Poznań, obliczenia własne
213
214
także grupa 16–18 lat (wiek szkoły średniej), przy czym rekordowy spadek ma
nastąpić do 2010 r. – aż o 31%.
Zdaniem specjalistów, głównym powodem takiego stanu rzeczy będzie postępujący spadek rozrodczości, który obejmować ma kolejne roczniki. Zakłada
się postępujący z roku na rok ujemny przyrost naturalny, od -1,2 tys. osób
(-2‰) w latach 2003–2008, do blisko -4,0 tys. osób (-8‰) w 2030 r. Kolejny
czynnik wpływający bezpośrednio na liczebność populacji w Poznaniu – ruch
migracyjny – miałby kształtować się zgodnie z tendencjami krajowymi. Następować miałby stopniowy wzrost ujemnego salda migracji wewnętrznych
– z około 600–700 osób (około -1,2‰) rocznie w początkowych latach prognozy do około 1000–1200 osób (około -2,3‰) po 2020 r.
Najnowsza prognoza demograficzna dla Poznania została opracowana przez
Centrum Statystyki Regionalnej Akademii Ekonomicznej w Poznaniu3. Autorzy
prognozy wskazują, iż przyjęte założenia w prognozie CSR AE Poznań wydają się bardziej realistyczne i lepiej osadzone w teorii demografii niż przyjęte
w prognozie Głównego Urzędu Statystycznego.
W prognozie na lata 20054–2030 CSR przewiduje spadek ludności Poznania do
506,5 tys. mieszkańców (tj. o 11,8% w stosunku do 2003 r.). Oznaczałoby to
mniejszy ubytek ludnościowy (ale dopiero po 2020 r.) w porównaniu do prognozy GUS, zakładającej spadek ludności aż o blisko 16%. Dla 2030 r. różnica
między prognozą GUS oraz CSR wyniosłaby 21,4 tys. osób. Liczba ludności
w tym roku według CSR byłaby o 4,4% wyższa.
Odmienna sytuacja ma nastąpić w latach 2005–2020, dla których korzystniejsza jest wersja GUS, co jest spowodowane m.in. odmiennym rokiem początkowym w przypadku obu prognoz – w przypadku GUS – 2003 r., a CSR – 2005 r.
Tymczasem w latach 2003–2004 nastąpił dalszy szybki ubytek zaludnienia,
wyższy niż założono to w prognozie GUS, który musiał być uwzględniony
w przypadku późniejszej prognozy.
Generalnie bardziej optymistyczny charakter najnowszej prognozy jest wynikiem przyjęcia nieco odmiennych – korzystniejszych założeń. Należą do
nich m.in. spadek umieralności w Poznaniu – szybszy niż to zakłada GUS oraz
wzrost płodności poznanianek. Dodatkowo wzięto pod uwagę rezerwy inwestycyjne pod budownictwo mieszkaniowe występujące w mieście.
W rezultacie prognozuje się zróżnicowanie trendów wśród grup wiekowych
poniżej 24 roku życia. W miejsce ciągłych spadków liczebności (wersja GUS)
spodziewać się można przejściowych ich wzrostów, np. grupy dzieci w wieku 3–6 lat w okresie 2008–2012, grupy w wieku 7–12 lat w latach 2010–2017,
a grupy w wieku 19–24 lat po roku 2021. Zakłada się także znaczny wzrost ludności w wieku poprodukcyjnym – o 71,0 tys. osób, tj. o 75,6% – w wersji GUS wzrost
ten ma wynieść 48,4%. Spadek, ale wolniejszy ma nastąpić w grupie przedprodukcyjnej (do 17 lat), której liczebność w 2030 r. ma być niższa o 24,1% niż
w roku 2003 (według GUS o 41,6%). Podobna tendencja ma dotyczyć grupy osób
w wieku produkcyjnym, aczkolwiek CSR prognozuje, że jej spadek do 2030 r. będzie szybszy (o 30,1%) niż to jest w przypadku wersji GUS (o 25,1%).
Centrum Statystyki Regionalnej opracowało także prognozę demograficzną
na lata 2005–2030 dla 33 jednostek urbanistycznych wydzielonych na terenie
Poznania. Przewiduje się w niej silne zróżnicowanie w rozwoju demograficznych małych jednostek przestrzennych. Mimo iż w większości z nich nastąpić ma ubytek liczby ludności – największy w jednostkach: os. Piastowskie
(o 32%), Marcelin–Popiełuszki (o 30%), Winogrady Płd. (o 30%), to w przy-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
U R Z Ą D
553.916
550.921
2013
2014
M I A S T A
10.187
7.895
7.668
509.203
504.584
499.844
495.054
490.034
485.109
2025
2026
2027
2028
2029
2030
9.432
P O Z N A N I A
10.822
11.201
11.683
12.120
12.603
13.079
13.534
14.018
14.456
14.867
15.207
15.497
15.747
15.935
16.047
16.209
16.384
16.555
16.785
16.918
17.081
17.227
17.171
17.414
17.744
17.844
18.160
18.259
3-6
19.140
19.828
20.520
21.173
21.762
22.248
22.704
23.034
23.308
23.583
23.852
24.133
24.399
24.625
24.913
25.157
25.206
25.478
25.921
26.129
26.345
26.590
27.026
27.352
27.714
28.586
29.615
30.852
7-12
11.030
11.310
11.499
11.627
11.692
11.794
11.940
12.099
12.290
12.433
12.530
12.635
12.731
12.695
12.855
13.181
13.424
13.474
13.450
13.645
13.973
14.356
15.038
15.777
16.624
17.559
18.433
19.318
13-15
11.865
11.909
11.984
12.147
12.316
12.472
12.606
12.712
12.820
12.943
12.918
13.069
13.390
13.658
13.752
13.732
13.926
14.250
14.660
15.369
16.114
16.975
17.951
18.818
19.705
20.452
21.641
23.245
16-18
30.098
30.370
30.681
30.964
31.101
31.467
32.015
32.406
32.901
33.448
34.198
34.881
35.574
36.815
38.231
39.943
42.026
44.018
46.101
48.174
50.480
53.321
56.276
59.514
63.321
67.123
70.703
73.441
19-24
56.339
57.923
59.549
61.085
62.624
64.139
65.615
67.026
68.362
69.643
70.808
71.714
72.775
73.936
74.739
75.555
76.356
77.089
78.012
79.035
80.427
81.940
83.692
85.799
88.013
90.470
93.271
96.549
0-17
Liczba ludności według grup wieku w osobach
7.469
8.148
8.425
8.748
9.086
517.995
513.676
2024
9.800
2023
526.499
522.280
2021
2022
10.539
530.390
2020
11.196
10.873
537.823
534.136
2019
11.508
11.760
11.970
12.116
12.233
12.291
12.382
12.563
12.758
12.898
12.969
13.074
13.173
13.137
13.316
0-2
2018
541.276
556.655
2012
2017
559.335
2011
547.887
561.932
2010
544.614
564.319
2009
2016
566.670
2008
2015
571.099
568.900
573.039
2005
2007
574.866
2006
576.580
2003
Ogółem
2004
Rok
289.158
292.529
295.729
298.862
301.855
304.864
307.940
311.425
315.107
318.992
323.105
327.719
332.342
337.013
342.519
348.057
353.640
359.275
364.809
370.221
375.435
378.652
381.247
383.586
385.813
387.828
387.231
385.929
18-59/64
141.791
146.617
151.912
157.492
163.770
170.231
177.147
183.917
190.064
196.498
202.917
209.182
214.391
219.231
223.716
227.384
230.603
233.249
235.410
237.288
238.664
239.936
241.039
241.811
242.305
242.731
243.218
243.791
18-44
147.367
145.912
143.817
141.370
138.085
134.633
130.793
127.508
125.043
122.494
120.188
118.537
117.951
117.782
118.803
120.673
123.037
126.026
129.399
132.933
136.771
138.716
140.208
141.775
143.508
145.097
144.013
142.138
45-59/64
PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI POZNANIA OGÓŁEM WEDŁUG GRUP WIEKU NA LATA 2003–2030 (GUS)
Źródło: GUS
139.612
139.582
139.776
139.897
140.105
140.200
140.121
139.544
138.811
137.864
136.477
134.703
132.706
130.327
127.356
124.275
120.925
117.552
113.834
110.079
106.070
103.727
101.731
99.515
97.273
94.741
94.364
94.102
60+/65+
215
216
U R Z Ą D
15.775
13.783
13.476
544.263
541.853
539.430
536.987
534.509
531.995
529.461
2016
2017
M I A S T A
2018
2019
2020
2021
11.677
11.549
11.474
11.457
521.790
519.247
516.691
514.142
511.598
509.052
506.532
2024
2025
2026
P O Z N A N I A
2027
2028
2029
2030
11.494
11.851
12.065
12.312
2023
12.583
526.905
524.348
2022
12.872
13.172
14.090
14.388
14.677
14.950
15.206
15.434
15.626
2015
553.712
2011
546.647
556.075
2010
15.872
15.906
2014
558.472
2009
551.361
560.927
2008
15.879
549.009
563.463
2007
15.263
14.703
13.782
2013
566.091
0–2
13.630
2012
568.806
570.778
2004
2005
574.125
2003
2006
Ogółem
Rok
3–6
14.964
15.160
15.413
15.714
16.054
16.423
16.809
17.208
17.609
18.013
18.408
18.794
19.165
19.511
19.827
20.101
20.322
20.476
20.560
20.559
19.953
19.383
18.384
17.709
17.754
17.557
17.910
18.135
7–12
23.987
24.553
25.139
25.735
26.329
26.914
27.483
28.026
28.533
28.990
29.383
29.696
29.914
30.022
29.489
28.956
27.951
27.228
26.662
25.931
25.884
25.875
26.358
26.751
27.205
28.217
29.050
30.581
13–15
13.220
13.518
13.803
14.076
14.327
14.552
14.741
14.884
14.974
15.004
14.967
14.333
13.763
12.781
12.678
12.674
12.908
12.965
12.957
13.205
13.541
14.005
14.779
15.570
16.500
17.524
18.139
19.135
14.294
14.555
14.787
14.984
15.133
15.225
15.255
15.216
14.541
13.952
12.925
12.823
12.827
13.059
13.114
13.105
13.359
13.709
14.191
14.996
15.817
16.782
17.849
18.881
19.896
20.785
21.480
23.090
16–18
31.034
31.145
30.536
29.912
28.747
27.879
27.190
26.346
26.279
26.253
26.772
27.186
27.675
28.789
30.032
31.580
33.569
35.563
37.682
39.774
42.320
45.367
48.616
52.204
56.905
61.932
68.619
71.971
19–24
73.025
74.228
75.539
76.926
78.354
79.788
81.188
82.520
83.741
84.276
84.785
84.738
84.914
85.140
85.055
84.990
84.909
84.791
84.787
84.914
85.335
85.911
86.788
88.092
89.569
91.386
92.720
96.184
0–17
Liczba ludności wg grup wieku w osobach
268.506
271.324
273.836
276.253
278.494
280.835
283.296
286.332
289.709
293.925
298.564
304.066
309.532
315.242
321.782
328.395
335.212
342.020
348.980
355.825
362.513
367.250
371.375
375.269
379.130
382.885
383.754
383.966
18–59/64
121.567
125.026
128.982
133.315
138.858
144.927
151.535
158.208
164.174
171.376
178.733
186.322
192.552
198.574
204.118
208.760
213.101
216.843
220.319
223.463
226.222
228.927
231.531
233.880
236.024
238.259
241.224
242.540
18–44
146.939
146.300
144.853
142.939
139.636
135.908
131.762
128.123
125.535
122.549
119.831
117.745
116.979
116.668
117.664
119.636
122.113
125.177
128.660
132.362
136.290
138.324
139.843
141.390
143.105
144.624
145.858
145.215
45–59/64
PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI POZNANIA OGÓŁEM WG GRUP WIEKU NA LATA 2005–2030 (CSR)
Źródło: GUS
165.001
163.500
162.223
160.963
159.843
158.624
157.306
155.496
153.455
151.260
148.646
145.705
142.541
139.048
135.016
130.878
126.526
122.198
117.594
112.973
108.227
105.311
102.764
100.102
97.392
94.535
94.304
93.975
60+/65+
padku 10 jednostek nastąpić ma wzrost zaludnienia, przy czym w niektórych
(Radojewo, Strzeszyn, Głuszyna) ponaddwukrotny. Tak znaczny rozwój demograficzny ma być związany z zagospodarowaniem położonych w ich obrębie
znacznych, obecnie wolnych, obszarów pod budownictwo mieszkaniowe.
PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI W JEDNOSTKACH
URBANISTYCZNYCH NA LATA 2005–2030
Nazwa jednostki
urbanistycznej
Dynamika2005–2030
Liczba ludności
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2005=100
1
Centrum
37 759
36 297
34 936
33 598
32 287
30 988
82,1
2
Sołacz-Wilczak
10 991
10 576
10 169
9 813
9 510
9 231
84,0
3
Jeżyce
30 011
28 582
27 235
25 976
24 796
23 680
78,9
4
Arena-Łazarz
32 386
30 996
29 655
28 298
26 931
25 580
79,0
5
Kolejowa
5 779
5 543
5 332
5 117
4 897
4 673
80,9
6
Górna Wilda
23 435
22 747
22 070
21 358
20 616
19 863
84,8
7
Przy Warcie
5 089
5 135
5 205
5 277
5 413
5 584
109,7
8
Winogrady Płn.
27 968
27 005
25 880
24 577
23 140
21 612
77,3
9
Winogrady Płd.
17 711
16 616
15 579
14 483
13 463
12 344
69,7
10
Winiary
17 897
16 843
15 875
15 124
14 497
13 811
77,2
11
Marcelin-Popiełuszki
31 873
29 844
27 881
25 921
23 997
22 195
69,6
12
Grunwald-Raszyn
32 911
31 815
30 743
29 666
28 581
27 533
83,7
13
Górczyn-Świerczewo
18 013
17 560
17 129
16 721
16 306
15 885
88,2
14
Dębiec
12 945
12 310
11 664
10 976
10 259
9 549
73,8
15
Starołęka
9 008
8 792
8 580
8 344
8 072
7 772
86,3
16
Głuszyna
1 487
1 760
2 055
2 369
2 702
3 058
205,6
17
Żegrze
6 830
7 734
8 690
9 705
10 814
12 050
176,4
18
os. Piastowskie
9 572
9 029
8 457
7 854
7 214
6 539
68,3
19
Rataje
46 595
45 417
44 022
42 335
40 346
38 117
81,8
20
Chartowo
28 112
27 687
27 123
26 386
25 486
24 484
87,1
21
Piotrowo-Malta
12 332
13 058
13 551
14 311
15 440
16 637
134,9
22
Warszawska
11 526
11 121
10 728
10 341
9 954
9 550
82,9
23
Naramowice
28 867
31 513
34 134
36 677
39 236
41 992
145,5
24
Piątkowo-Wschód
30 312
30 126
29 697
28 971
28 032
26 974
89,0
25
Podolany-Piątkowo
5 945
5 821
5 701
5 574
5 434
5 269
88,6
26
Strzeszyn
8 893
11 025
13 193
15 515
18 074
20 880
234,8
27
Krzyżowniki
5 323
5 275
5 245
5 220
5 191
5 159
96,9
28
Ławica
6 819
7 195
7 605
8 039
8 493
8 977
131,6
29
Skórzewo
6 494
6 440
6 399
6 340
6 244
6 107
94,0
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
L.p.
217
Przypisy
PROGNOZA LICZBY LUDNOŚCI W JEDNOSTKACH
URBANISTYCZNYCH NA LATA 2005–2030
L.p.
Nazwa jednostki
urbanistycznej
Dynamika2005–2030
Liczba ludności
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2005=100
30
Junikowo
10 785
10 419
10 030
9 600
9 130
8 638
80,1
31
Fabianowo-Kotowo
8 972
9 201
9 474
9 778
10 119
10 516
117,2
32
Szczepankowo
4 781
5 345
5 949
6 609
7 337
8 146
170,4
33
Radojewo
4 972
6 599
8 318
10 172
12 191
14 418
290,0
Źródło: Prognoza Centrum Statystyki Regionalnej
PRZYPISY:
218
Z 576,7 tys. osób w 2003 r. do 485,1 tys. w 2030 r.
0–2 lata wiek – żłobkowy, 3–6 wiek – przedszkolny, 7–12 wiek – szkoły podstawowej, 13–15
wiek – gimnazjum, 16–18 wiek – szkoły średniej, 19–24 wiek – studiów wyższych.
3
Pod kierunkiem prof. dr. hab. Jana Paradysza.
4
Dane za lata 2003 i 2004 w tabelach są rzeczywiste i podawane są w celu umożliwienia porównań do prognozy GUS.
1
2
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Rynek
pracy
ROZDZIAŁ
11
W latach 2002–2005 w Poznaniu zwiększyła się liczba pracujących, osiągając
w końcu 2004 r. poziom 225,7 tys. osób1, tj. o 2,9% więcej niż w 2002 r. Jednocześnie o 8,8% powiększyła się liczba pracujących w sektorze prywatnym,
do którego w 2004 r. zaliczano 145,4 tys. osób (64,4%).
Najwięcej poznaniaków pracowało w sektorze usług (70,2%), w tym blisko połowa w rynkowych (45,7%). Prawie co trzecia osoba pracuje w przemyśle lub
budownictwie (29,3%). Rolnictwo obejmuje zaledwie 0,5% osób aktywnych na
rynku pracy. Liczba pracujących zarówno w usługach rynkowych, jak i w przemyśle (z budownictwem) wykazywała tendencję wzrostową – odpowiednio
o 5,2% i 5,4%.
PRACUJĄCY OGÓŁEM W POZNANIU
2002
2003
2004
%
tys.
os.
%
Dynamika
2002=100
213,7
100,0
225,7
100
102,9
60,9
131,4
61,5
145,4
64,4
108,8
0,5
0,8
0,4
1,1
0,5
95,7
62,7
28,6
63,8
29,8
66,1
29,3
105,4
98,1
44,7
93,8
43,9
103,2
45,7
105,2
26,2
55,3
25,9
55,2
24,5
96,1
Wyszczególnienie
tys.
os.
Ogółem
%
tys.
os.
219,4
100,0
sektor prywatny
133,7
rolnictwo
1,1
przemysł i budownictwo
usługi rynkowe
usługi nierynkowe
57,4
w tym:
Rośnie udział Poznania na rynku pracy województwa wielkopolskiego. Pracujący w Poznaniu w 2004 r. stanowili 30,1% pracujących w województwie wielkopolskim (w 2002 r. – 29,7%).
W 2005 r. przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach Poznania2 wynosiło
146,4 tys. osób i w stosunku do 2002 r. wzrosło o 0,2%, tj. o 0,3 tys. osób3.
Do sekcji dominujących w gospodarce Poznania należał „przemysł”, którego udział wzrósł do 41,3% (wobec 36,9% w 2002 r.) oraz „handel i naprawy”
(27,8% w 2005 r.). Najwyższy wzrost zatrudnienia zanotowano w sekcji „hotele i restauracje” – o 14,4%, „przemysł” – o 12,1% oraz „obsługa nieruchomości i firm” – o 8,5%.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Pracujący
219
2. Bezrobocie
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
2002
Wyszczególnienie
2003
2004
2002 =
100
2005
w tys.
osób
udział
w%
w tys.
osób
udział
w%
w tys.
osób
udział
w%
w tys.
osób
udział
w%
Ogółem
146,1
100,0
146,9
100,0
150,7
100,0
146,4
100,0
100,2
Sektor prywatny
121,2
83,0
122,8
83,6
128,6
85,3
125,4
85,6
103,5
w tym:
220
Przemysł
53,9
36,9
59,0
40,2
62,5
41,5
60,4
41,2
112,1
Budownictwo
15,8
10,8
13,2
9,0
12,8
8,5
12,3
8,4
78,0
Handel i naprawy
45,4
31,1
43,0
29,2
44,6
29,6
40,7
27,8
89,6
2,5
1,7
2,9
1,9
2,8
1,9
2,9
2,0
114,4
Transport, gospodarka
magazynowa i łączność
8,0
5,5
7,7
5,2
7,3
4,9
7,7
5,3
95,9
Obsługa nieruchomości i firm
16,8
11,5
17,7
12,0
16,9
11,2
18,2
12,4
108,5
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu, oblicznia własne
Nadal wzrastało znaczenie sektora prywatnego, którego udział wzrósł do
85,6% ogółu zatrudnionych w przedsiębiorstwach, wobec 83,0% cztery lata
wcześniej.
2. Bezrobocie
W latach 1999–2003 w całym kraju nastąpił wzrost poziomu bezrobocia, który był spowodowany zarówno spowolnieniem rozwoju gospodarki, wejściem
na rynek pracy kolejnych roczników wyżu demograficznego, jak i zmianami
w systemie ubezpieczeń zdrowotnych, pozwalających na korzystanie z bezpłatnej opieki medycznej wyłącznie bezrobotnym zarejestrowanym. Trend
ten odwrócił się w 2004 r., od kiedy obserwuje się w Poznaniu, podobnie jak
w całym kraju, stały spadek liczby bezrobotnych. W rezultacie w latach 2002–
–2005 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Poznaniu zmalała z 21,7 tys. do
19,6 tys. osób, tj. o 9,7%.
STOPA BEZROBOCIA W PROCENTACH
Poznań
województwo
i powiat
wielkopolskie
poznański razem
Wyszczególnienie
Poznań
31 III 2002
6,9
7,7
Polska
17,2
20,0
30 VI 2003
7,1
8,0
17,3
20,0
31 XII 2004
6,7
7,8
15,9
19,0
31 XII 2005
6,1
6,9
14,6
17,6
Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu
W końcu 2005 r. wskaźnik bezrobocia w Poznaniu wyniósł 6,1%4 i obniżył się
od 2002 r. o 0,8 pkt. proc. Analogiczne spadki miały miejsce także w woj. wielkopolskim (o 2,6 pkt. proc.) oraz w kraju (o 2,4 pkt. proc.).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Niska stopa bezrobocia pozwalała Poznaniowi zająć drugą pozycję wśród powiatów w kraju (za Warszawą – 5,6%).
W latach 2002–2005 zwiększeniu uległ udział pozostających bez pracy kobiet. Na dzień 31.12.2005 na 100 mężczyzn przypadało 119 kobiet, podczas
gdy w grudniu 2002 r. – 104.
Cechą świadczącą o polepszaniu się sytuacji na poznańskim rynku pracy było
zmniejszanie się udziału pozostających bez pracy osób do 24 roku życia. Ich
udział zmniejszył się z 26,1% w 2002 r. do 15,3% w 2005 r. Negatywnym elementem poznańskiego rynku pracy jest natomiast wzrost udziału bezrobotnych
pow. 45 roku życia. Ich udział zwiększył się z 25% w 2002 r. do 37% w 2005 r. Większość bezrobotnych to osoby o stosunkowo niskim poziomie wykształcenia.
Osoby o wykształceniu zasadniczym zawodowym oraz gimnazjalnym i poniżej stanowiły około 60% ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych.
Systematycznie rośnie udział osób z wykształceniem wyższym. W Poznaniu
wyniósł 11,9%, o 2,0 pkt. % więcej niż w 2002 r.
Zmniejsza się udział bezrobotnych bez stażu pracy lub pracujących krócej niż
rok. W 2005 r. stanowili oni 34% ogółu, o 2,5 pkt. proc. mniej niż w 2002 r. Bezrobotni posiadający doświadczenie zawodowe, tj. ze stażem pracy powyżej
5 lat, stanowili w 2005 r. połowę ogółu zarejestrowanych (w 2002 r. – 45%).
Stale pracy w Poznaniu poszukuje około 650 osób niepełnosprawnych oraz
około 10 cudzoziemców.
Jednym z najpoważniejszych problemów poznańskiego rynku pracy jest
wydłużanie się czasu pozostawania bez zatrudnienia. W Poznaniu długotrwale bezrobotni (powyżej roku) w grudniu 2005 r. stanowili około 47%
osób poszukujących pracy, wobec 35% w 2002 r. Co siódma osoba pozostająca bez zatrudnienia posiadała uprawnienia do otrzymywania zasiłku
dla bezrobotnych.
W ramach form pomocy bezrobotnym Powiatowy Urząd Pracy przyjmował
oferty zatrudnienia. Na koniec 2005 r. na 1 propozycję pracy przypadało
76 bezrobotnych, dwukrotnie mniej niż w 2002 r.
POZNAŃSKI RYNEK PRACY W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Liczba bezrobotnych
21 725
21 890
21 544
19 625
90,3
w tym kobiety
11 061
11 588
11 564
10 653
96,3
Niepełnosprawni
643
698
695
682
106,1
Oferty pracy (na koniec roku)
137
229
250
258
188,3
Nowe rejestracje
23 874
23 294
25 425
23 787
99,6
Skreśleni z rejestru
19 211
23 129
25 771
25 696
133,8
Liczba bezrobotnych kobiet na
100 mężczyzn
104
112
116
119
x
Udział uprawnionych do zasiłku
16,3
14,0
13,8
15,0
x
Liczba bezrobotnych na 1 ofertę
pracy
159
96
86
76
48,0
2. Bezrobocie
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu, obliczenia własne
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
221
2. Bezrobocie
222
Pracodawcy najczęściej poszukiwali:
® wśród osób z wykształceniem wyższym: inżynierów mechaników, elektryków budownictwa, informatyków, specjalistów ds. marketingu, przedstawicieli handlowych, ekonomistów – księgowych, audytorów, specjalistów ds.
UE, sekretarek, pielęgniarek, prawników
® wśród osób z wykształceniem średnim: sprzedawców, kasjerów handlowych, handlowców, magazynierów, telemarketerów, techników ekonomistów, elektryków, elektroników, informatyków, spedytorów, operatorów maszyn sterowanych numerycznie, kucharzy, kelnerów, pracowników ochrony,
pielęgniarek
® wśród osób z wykształceniem zawodowym: sprzedawców, krawców, szwaczek, tapicerów, fryzjerów, rzeźników, piekarzy, cukierników, magazynierów, pracowników ochrony, elektryków, elektromonterów, kierowców, operatorów sprzętu budowlanego, ślusarzy, tokarzy, spawaczy, frezerów, wiertaczy, operatorów maszyn, mechaników i lakierników samochodowych,
monterów instalacji, pracowników budowlanych.
Na spadek bezrobocia w decydujący sposób wpływa chłonność poznańskiego
rynku pracy, umożliwiająca coraz większą liczbę wyrejestrowań z listy bezrobotnych (wzrost w ciągu kadencji o 1/3). Najwięcej skreśleń z ewidencji miało
miejsce w latach 2004–2005 (około 25,5 tys. rocznie). Najczęstszą przyczyną wyłączeń z bezrobocia (blisko 50%) było podjęcie pracy oferowanej przez
Urząd (niesubsydiowanej, interwencyjnej lub robót publicznych). Ponad 1/3
zarejestrowanych została wykreślona z rejestru z powodu nie potwierdzenia
gotowości do pracy. Z pozostałych istniejących przyczyn można wymienić:
rozpoczęcie szkolenia lub stażu u pracodawcy, dobrowolną rezygnację ze statusu bezrobotnego, nabycie praw emerytalnych i rentowych. Nie bez znaczenia było także otwarcie rynków pracy przez część krajów Unii Europejskiej.
Powiatowy Urząd Pracy w ramach aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu w latach 2002–2005 podejmował różne formy działania:
® organizował szkolenia przyuczające do zawodu, umożliwiające przekwalifikowanie lub założenie własnej firmy5
® organizował, w ramach umów z pracodawcami prace interwencyjne6
® udzielał osobom bezrobotnym jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej7 i dofinansował kredyty pobrane na rozpoczęcie działalności gospodarczej
® wypłacał zasiłki dla bezrobotnych oraz wypłacał zasiłki i świadczenia
przedemerytalne dla osób, które nabyły takie uprawnienia8
® w latach 2002–2005 w ramach rządowego programu „Pierwsza Praca” absolwenci oraz młodzież do 25/27 roku życia uczestniczyli w organizowanych przez Urząd formach pomocy i wsparcia, umożliwiającymi im samodzielne poruszanie się na rynku pracy. Łącznie ze staży i przygotowania
zawodowego skorzystało około 12 tys. poznaniaków, z czego ponad 3/4 osób
po zakończeniu stażu zawarło umowę o pracę.
W ramach działań aktywizujących na rzecz osób młodych oraz długotrwale bezrobotnych od czerwca 2005 r. PUP przystąpił do realizacji kilku projektów
współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), m.in.:
„Lepszy start”, „Powrót do pracy” oraz „Być aktywną”. W projekcie „Lepszy
start” całkowite wydatki obejmują 1.954 tys. zł. Zaplanowane wsparcie służy
przygotowaniu młodzieży do wejścia na rynek pracy oraz promowaniu po-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
stawy przedsiębiorczości. Projekt przewiduje objęcie pomocą grupy 611 osób
bezrobotnych w wieku poniżej 25 roku życia oraz bezrobotnych absolwentów
wszystkich typów szkół, w tym absolwentów wyższych uczelni w wieku do 27 roku
życia, pozostających w okresie 12 miesięcy od uzyskania dyplomu wyższej
uczelni. Projekt „Powrót do pracy” (całkowity koszt – 692 tys. zł.) ma na celu
przeciwdziałanie i ograniczenie zjawiska długotrwałego bezrobocia poprzez
podjęcie działań służących przywróceniu beneficjentów do czynnego życia
społeczno-zawodowego. Projekt adresowany jest do 250 osób bezrobotnych,
w wieku powyżej 25 roku życia. Projekt „Być aktywną” jest realizowany przez
PUP w Poznaniu (Lider Projektu) oraz partnerów: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Poznaniu, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Całkowite wydatki projektu wynoszą 827,7 tys. zł. Celem Projektu jest pobudzenie aktywności
zawodowej długotrwale bezrobotnych kobiet, poprzez zmianę postawy wobec
poszukiwania pracy, umożliwienie podniesienia kwalifikacji zawodowych oraz
ułatwienie im wejścia na rynek pracy. Projekt adresowany jest do 250 bezrobotnych kobiet powyżej 25 roku życia.
Pomocą bezrobotnym zajmuje się także, powstały z inicjatywy Wojewódzkiego Urzędu Pracy i Urzędu Miasta Poznania Poznański Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości. Ośrodek w latach 2002–2005 przyjął do realizacji
prawie 20 tys. ofert pracy, głównie krótkoterminowej, zleconej, sezonowej,
umożliwiającej zatrudnienie studentom oraz młodzieży uczącej się. Prowadził także doradztwo ogólne oraz fachowe, w ramach organizowanych
dyżurów specjalistów i prelekcji, a także udostępniał książki i czasopisma
fachowe z własnej czytelni.
Od 2004 r. w Wojewódzkim Urzędzie Pracy uruchomiony został system EURES
(Europejski System Wymiany Informacji o Pracy). Polega on na komputerowej
wymianie ofert pracy w ramach całej Unii Europejskiej (połączone doradztwo
i pośrednictwo pracy). W pierwszym etapie system ten funkcjonuje w Wojewódzkich Urzędach Pracy, a w kolejnych latach ma być stopniowo uruchamiany we wszystkich Powiatowych Urzędach Pracy.
PRZYPISY:
Według wstępnych danych GUS w końcu 2005 r. w Poznaniu pracowało 222,2 tys. osób.
W których liczba zatrudnionych była wyższa niż 9.
3
Na niewielki wzrost zatrudnienia w wymienionych latach poważny wpływ posiadało przeniesienie w 2005 r. siedziby firmy Jeronimo Martins (m.in. sieć Biedronka) poza granice miasta.
4
W połowie 2006 r. wskaźnik bezrobocia w Poznaniu wynosił już zaledwie 5,5%. Bez pracy pozostawało 17,8 tys. osób, tj. najmniej od 4,5 roku.
5
Najczęściej były to kursy: obsługi komputera, ochrony dóbr i mienia, obsługi kas fiskalnych,
księgowości i rachunkowości, kursy prawa jazdy. Szkolenia te ukończyło około 4,5 tys. osób,
z których część podjęła pracę.
6
Dla bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy: w wieku do 25 lat, długotrwale bezrobotnych, bez kwalifikacji lub dla osób po 50 roku życia. Prace interwencyjne podejmowało rocznie ponad 100 osób.
7
Łącznie przyznano 236 dotacji, które bezrobotni przeznaczyli na podjęcie działalności w handlu (m.in. sprzedaż prasy, punkty gastronomiczne, sprzedaż artykułów spożywczych, motoryzacyjnych), w pozostałych usługach (m.in. usługi transportowe, zakłady fryzjersko-kosmetyczne,
remontowo-budowlane, biura konsultacyjno-doradcze, reklamowe) oraz w produkcji (odzież,
biżuteria, tworzywa sztuczne).
8
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych wzrosła z 498,20 zł w 2002 r. do 521,90 zł w końcu 2005 r.
1
2
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
223
Aktywność
gospodarcza
ROZDZIAŁ
12
1.1. Struktura podmiotów gospodarczych
Na koniec 2005 r. w Poznaniu było zarejestrowanych w rejestrze KRUPGN
– REGON 90.666 podmiotów gospodarczych, z tego: 1.920 w sektorze publicznym i 88. w sektorze prywatnym. W latach 2002–2005 liczba podmiotów gospodarczych wzrosła o 6.844, tj. o 8,2%. Wśród nowo zarejestrowanych
firm największy udział miały firmy z sekcji: „Obsługa nieruchomości i firm; nauka” (2.490), „Handel i naprawy” (1.275) i „Pozostała działalność usługowa
komunalna, społeczna i indywidualna” (940). Najwyższą dynamikę wzrostu
wykazały sekcje: „Górnictwo” (o 52,6%), „Edukacja” (o 40,6%), „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę (o 24,5%), oraz „Hotele
i restauracje” (o 21,7%). Jedyną sekcją, w której wystąpił spadek (o 28) liczby
podmiotów była sekcja „Przetwórstwo przemysłowe”.
Struktura sektorowa podmiotów gospodarczych nie uległa zmianie. Sektor
prywatny skupiał 97,9% ogółu podmiotów1, a wśród nich największą liczbę
(w 2005 r. – 66.805, tj. 73,7%) stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Spółki handlowe stanowiły ponad 10% (9,7 tys.) ogólnej
liczby podmiotów zarejestrowanych w Poznaniu, w tym 2.222 (2,6%) to spółki
z udziałem kapitału zagranicznego2. Spółki handlowe cechowała największa
dynamika wzrostu (8,5%) w stosunku do 2002, w tym – 12,1% spółki z udziałem kapitału zagranicznego. Ponad 80% kapitału zagranicznego ulokowano
w spółkach prowadzących działalność przemysłową i handlową (po 40%),
a około 9% – budowlaną. Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne
(1.778) stanowiły 2% ogólnej liczby poznańskich podmiotów.
W latach 2002–2005 ponad 50% podmiotów poznańskich prowadziło działalność w zakresie handlu (31%) oraz obsługi nieruchomości i firm (22%). Firmy
przemysłowe i budowlane stanowiły blisko 1/5 ogólnej liczby podmiotów.
W działalności gospodarczej Poznania dominującą rolę odgrywają podmioty
sklasyfikowane w sektorze usług rynkowych3 – 72,2%, zwłaszcza w dziedzinie
handlu i usług w zakresie obsługi nieruchomości i firm (53%). Sektor przemysłowy4 stanowił 19,7% podmiotów, a sektor usług nierynkowych5 – 7,4%
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
225
PODMIOTY GOSPODARCZE WEDŁUG SEKTORÓW
W POZNANIU W LATACH 2002–2005
2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
Ogółem
83.822
87.288
Sektor usług rynkowych
59.970
Sektor przemysłowy
Sektor usług nierynkowych
ogółem
2002
=100
Przyrost (+)
88.056
90.666
108,2
+6.844
62.936
63.561
65.709
109,6
+5.739
17.337
17.513
17.374
17.467
100,7
+130
5.998
6.278
6.547
6.898
115,0
+900
spadek (–)
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu; obliczenia własne
226
Najliczniejszą grupę (83,5 tys., tj. 94,8%) wśród podmiotów gospodarczych
stanowiły firmy małe, tj. zatrudniające do 9 osób, głównie prowadzone przez
osoby fizyczne (64,0 tys., tj. 72,7%). Podmioty gospodarcze o liczbie pracujących 10 – 49 osób stanowiły 4,2%, a powyżej 50 osób niewiele ponad 1%. Prawie we wszystkich grupach podmiotów sklasyfikowanych według liczby pracujących (poza podmiotami z liczbą pracujących 1000 i więcej osób) przeważały podmioty zaliczane do sektora prywatnego, jednakże wraz ze wzrostem
liczby pracujących udział tego sektora w danym przedziale zmniejsza się:
0–9 osób – 98,6%; 10–49 osób – 87,5%; 50–249 osób – 71,3%; 250–999 osób –
60,7%; 1000 osób i więcej – 42,1%. W podmiotach z liczbą pracujących 1000
i więcej osób dominowały podmioty sektora publicznego (57,9%).
PODMIOTY GOSPODARCZE W POZNANIU
WEDŁUG LICZBY PRACUJĄCYCH W LATACH 2003–2005
Ogółem
Liczba pracujących
2005
Wzrost (+)
2003
2004
2005
2003
=100
Razem
87.288
88.056
90.666
103,4
+3.378
0 – 9 osób
82.898
83.509
85.974
103,7
+3.076
10 – 49 osób
3.510
3.660
3.817
108,7
+307
spadek (–)
50 – 249 osób
731
727
719
98,4
-12
250 – 999 osób
112
122
125
111,6
+13
1000 i więcej
37
38
31
83,8
-6
Źródło danych: Główny Urząd Statystyczny; obliczenia własne
1.2. Dochody uzyskane przez osoby prawne i rozliczające się z dochodu według deklaracji podatkowej CIT
W 2005 r. liczba podatników podatku CIT wyniosła w Poznaniu 7,3 tys. Osiągnęli oni dochody w kwocie 3.751,5 mln zł (dane wstępne). Od 2002 r. liczba
podatników CIT zwiększyła się o ponad 37%, a dochód uzyskany przez te firmy wzrósł o około 78%. W latach 2002–2005 największy dochód (ponad 50%
ogólnej liczby) uzyskiwały podmioty duże tj. zatrudniające powyżej 250 osób.
Jednostki mikro i małe, jakkolwiek stanowiły ponad 90% ogólnej liczby, osią-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Organizacja promocji […]
gały około 1/3 dochodu uzyskanego przez wszystkie podmioty. Najwyższą dynamikę wzrostu wykazały jednostki mikro i małe, których liczba wzrosła blisko
o 40%, a dochód ponad dwukrotnie. Dominuje dochód uzyskany przez podmioty sektora przemysłowego (około 50%) i usług rynkowych (około 40%),
głównie z działalności handlowej, obsługi nieruchomości i firm, nauki oraz pośrednictwa finansowego.
OSOBY PRAWNE ROZLICZAJĄCE SIĘ WEDŁUG DEKLARACJI
PODATKOWEJ CIT W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Podmioty gospodarcze
ogółem
mikro
małe
średnie
duże
2002
5.279
4.214
688
291
86
2003
7.002
5.584
919
385
114
2004
7.151
5.722
944
367
118
2005
7.276
5.835
959
364
118
2002=100
137,8
138,5
139,4
125,1
137,2
Dochód w mln zł
2002
2.107,0
217,9
245,9
509,9
1.133,3
2003
3.610,4
354,7
400,5
502,6
2.352,6
2004
3.714,1
466,2
555,2
775,5
1.917,2
2005
3.751,5
460,3
558,3
794,7
1.938,2
2002=100
178,0
211,2
227,0
155,9
171,9
Źródło: Izba Skarbowa w Poznaniu; obliczenia własne; 2005 r. – dane wstępne
Ponadto ponad 40 tys. osób fizycznych prowadziło działalność gospodarczą,
rozliczając dochód roczny według deklaracji podatkowej PIT. Rozliczali się oni
głównie na zasadach ogólnych (63%), w formie ryczałtu (30%) lub karty podatkowej (7%). Przeciętny miesięczny dochód tej grupy podatkowej wynosił
około 4 tys. zł. Od 2005 r. ponad 7 tys. podatników prowadzących działalność
gospodarczą rozliczyło się według podatku liniowego (przeciętny miesięczny
dochód w tej grupie wyniósł około 13 tys. zł), a ponad 6 tys. podatników osiągnęło dochody z papierów wartościowych i instrumentów finansowych (przeciętny miesięczny dochód w 2005 r. wyniósł 1,1 tys. zł).
2. Organizacja promocji i wspierania przedsiębiorczości
przez Miasto Poznań
Miasto Poznań od kilkunastu lat organizuje i finansuje system aktywnego
wspierania przedsiębiorczości, skierowany zarówno do osób rozpoczynających działalność gospodarczą jak i dla już działających przedsiębiorców. Dwie
najdłużej działające w tym zakresie instytucje to Poznański Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości6, z którego usług rocznie korzysta około 25 tys. osób,
oraz Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych7, udzielający gwarancji kredy-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Liczba podmiotów
227
2. Organizacja promocji […]
228
towych, który dotąd udzielił ponad 300 poręczeń. Od 2003 r. wprowadzono
w Urzędzie Miasta Poznania szereg nowych rozwiązań i instrumentów wspierających lokalną przedsiębiorczość:
® uproszczono system ewidencji działalności gospodarczej: skoncentrowano
obsługę ewidencji z obszaru całego miasta w jednym miejscu – w odpowiednio zaadoptowanej sali recepcyjnej w gmachu przy ul. Matejki 5018,
skrócono okres wydawania zaświadczeń o wpisie do ewidencji (średnio z 3
dni do około 20 min), uruchomiono stałe przedstawicielstwo ZUS obsługujące przedsiębiorców
® uruchomiono program bezpłatnego i powszechnie dostępnego systemu informacji i doradztwa Urzędu Miasta Poznania, który obejmuje:
® Punkt Informacji Gospodarczej, który udziela kompleksowych informacji o przepisach prawnych i trybie administracyjnym regulujących działalność gospodarczą, zakresie działalności i danych kontaktowych instytucji obsługi i wspierania biznesu, dostępnych źródeł finansowania
działalności gospodarczej oraz rządowych i unĳnych programach pomocy na rozwój firm adresowanych do przedsiębiorców
® internetowy serwis informacyjny dla przedsiębiorców FIRMA działający
w ramach Miejskiego Informatora Multimedialnego9
® program „e-usługi dla przedsiębiorców, działający w ramach Miejskiego Informatora Multimedialnego. W ramach programu uruchomiono formularze elektroniczne, umożliwiające rejestrację, zmianę
lub likwidację działalności gospodarczej przez Internet10, przeglądarkę umożliwiającą dostęp on-line do rejestru przedsiębiorców z terenu miasta Poznania oraz wyszukiwarkę symboli działalności Polskiej
Klasyfikacji Działalności
® bezpłatny konkurs promocyjny dla małych i średnich przedsiębiorstw
o tytuł Poznańskiego Lidera Przedsiębiorczości11. Dotychczas odbyły
się 4 edycje konkursu, z udziałem blisko 150 firm, spośród których wyłoniono 40 laureatów
® program bezpłatnych cyklicznych szkoleń na temat możliwości korzystania przez MSP z dotacji unĳnych oraz zasad rozliczania prowadzonej
działalności gospodarczej. Dotychczas skorzystało z nich ponad 4 tys.
osób
® program współpracy Miasta Poznania z organizacjami pozarządowymi
na rzecz rozwoju przedsiębiorczości. W ramach realizowanego od 2005
r. programu, organizacje pozarządowe przeprowadziły kilkanaście cykli
szkoleniowo-warsztatowych, w których udział wzięło blisko 500 przedsiębiorców
® portal internetowy Wielkopolska Platforma Innowacyjna (WPI)12. Portal
został uruchomiony w grudniu 2005 r. i jest narzędziem wsparcia w nawiązywaniu kontaktów między nauką a gospodarką
® model wspierania przedsiębiorczości akademickiej w Wielkopolsce13.
Celem rozpoczętego w 2006 r. projektu jest zwiększenie wykorzystania
potencjału innowacyjnego wielkopolskiej nauki dla unowocześnienia
i zwiększenia konkurencyjności gospodarki regionu poprzez wdrożenie
modelowego programu wspierania przedsiębiorczości
® Sieć Wspierania Przedsiębiorczości i Zatrudnienia, w ramach której współpracuje 15 instytucji wspierania przedsiębiorczości w celu zwiększenia
zakresu, dostępności oraz jakości usług doradczych i informacyjnych ofe-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Przemysł
rowanych przez jej sygnatariuszy obecnym i przyszłym przedsiębiorcom
i pracodawcom z sektora MSP oraz osobom poszukującym pracy
® program pomocy publicznej dla przedsiębiorców, którym objęto przedsiębiorców podejmujących nowe inwestycje oraz tworzących nowe miejsca pracy na terenie Poznania oraz planowanego Poznańskiego Parku
Technologiczno-Przemysłowego (możliwość zwolnienia z podatku od
nieruchomości)14
W 2006 r. podjęto działania w celu utworzenia na terenie miasta Poznańskiego Parku Technologiczno-Przemysłowego, którego celem będzie sprzyjanie
efektywnemu transferowi innowacji i technologii do gospodarki poprzez budowanie więzi kooperacyjnych między firmami prowadzącymi działalność na
terenie Parku a sektorem naukowo-badawczym i działającymi parkami naukowymi oraz centrami zaawansowanych technologii.
W gospodarce Poznania ważną pozycję zajmuje przemysł. Pracuje w nim
40,0 % ogółu pracujących sektora przedsiębiorstw (2005 r.). W latach 2002–
–2005 poznańskie przedsiębiorstwa przemysłowe wykazywały bardzo dobre
wyniki. Od 2002 r. produkcja przemysłowa rosła i osiągnęła na koniec 2005 r.
wartość 27,1 mld zł (wzrost aż o 98,3%).
PRODUKCJA SPRZEDANA ORAZ ZATRUDNIENIE
W PRZEMYŚLE POZNANIA W LATACH 2002–2005
Rok
Produkcja sprzedana
ceny bieżące
Liczba zatrudnionych
w mln zł
rok poprzedni
=100
przeciętne
w roku
rok poprzedni
=100
2002
13.676,1
92,7
53.866
91,0
2003
16.927,0
123,8
59.033
109,6
2004
23.500,0
138,8
62.499
105,9
2005
27.118,4
109,4
60.430
96,7
W strukturze branżowej przemysłu dominowało 7 działów, które na koniec 2005 r. zatrudniały 67,3 % zatrudnionych w przedsiębiorstwach przemysłowych miasta,
a ich sprzedaż stanowiła 88,3 % produkcji sprzedanej przemysłu:
® produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (32,6% wobec
17,4% w 2002 r.)
® produkcja artykułów spożywczych i napojów 22,2%
® wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, gorącą wodę
i parę wodną 12,3%
® produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych 6,6%
® produkcja wyrobów chemicznych 6,2 %
® produkcja maszyn i urządzeń 4,2 %
® produkcja maszyn i aparatury elektrycznej 4,2%.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Przemysł
229
3. Przemysł
Znacząco wzrósł udział produkcji pojazdów mechanicznych (do 32,6%, tj.
zwiększył się prawie dwukrotnie). Przychód ze sprzedaży wyrobów i usług
przeliczony na 1 zatrudnionego w przemyśle wyniósł w 2005 r. 448,7 tys. zł
i jego wartość była o 70% wyższa niż w 2002 r.
STRUKTURA PRODUKCJI SPRZEDANEJ PRZEMYSŁU
POZNANIA W LATACH 2002–2005
230
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
Ogółem,
w tym:
100,0
100,0
100,0
100,0
górnictwo
0,2
0,3
0,2
0,2
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz, wodę
10,9
18,4
13,8
12,3
przetwórstwo przemysłowe,
z tego:
88,9
81,3
86,0
87,5
produkcja artykułów spożywczych i napojów
25,4
18,9
18,6
22,2
produkcja masy włóknistej oraz papieru
5,1
3,8
3,0
2,8
3,6
3,1
2,7
2,2
produkcja wyrobów chemicznych
10,0
8,9
6,0
6,2
produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw
sztucznych
6,7
6,4
5,6
6,6
produkcja maszyn i urządzeń
5,2
4,4
3,9
4,2
produkcja maszyn i aparatury elektrycznej
2,9
4,8
5,2
4,2
produkcja pojazdów mechanicznych,
przyczep i naczep
17,4
19,2
32,5
32,6
działalność wydawnicza, poligrafia
i reprodukcja zapisanych nośników
informacji
Poprawiły się wskaźniki ekonomiczno-finansowe. Wynik finansowy netto ze
sprzedaży produktów, towarów i usług osiągnął poziom 3,1 mld zł, czyli prawie pięciokrotnie więcej niż w 2002 r. Szczególnie korzystnie wskaźnik poziomu
kosztów kształtował się w 2005 r., gdy spadł poniżej 90% (88,9%). Poprawiły się
również wskaźniki efektywności (rentowności ze sprzedaży, rentowności obrotu
brutto i netto). Ich poziom w 2005 r. był prawie dwukrotnie wyższy niż w 2002 r.
WYNIKI FINANSOWE I PODSTAWOWE
RELACJE EKONOMICZNE PRZEDSIĘBIORSTW
PRZEMYSŁOWYCH W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Jedn.
miary
2002
2003
2004
2005
Wynik finansowy
ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów
mln zł
1.154,0
1.408,3
1.939,2
3.693,8
Wynik finansowy brutto
mln zł
959,1
1.068,0
1.733,4
3.620,1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
4. Budownictwo
Wyszczególnienie
Jedn.
miary
2002
2003
2004
2005
Wynik finansowy netto
mln zł
645,8
613,5
1.385,2
3.118,3
Wskaźnik poziomu kosztów
%
94,0
95,1
94,0
88,9
Wskaźnik rentowności
ze sprzedaży
%
7,6
6,7
6,9
11,6
obrotu brutto
%
6,0
5,0
6,0
11,1
obrotu netto
%
4,0
2,9
4,8
9,6
Wskaźnik płynności
finansowej I stopnia
%
14,0
9,1
15,0
20,2
Wskaźnik płynności
finansowej II stopnia
%
77,1
69,0
76,7
81,6
Nastąpiła także poprawa wskaźników płynności finansowej I i II stopnia, odpowiednio do 20,2 % i 81,6% na koniec 2005 r. (2002 r. – 14% i 77,1 %). Oznacza
to, że przedsiębiorstwa przemysłowe Poznania posiadały środki na regulowanie bieżących zobowiązań.
W rankingu 500 największych firm w Polsce dziennika „Rzeczpospolita” znalazło się 10 firm przemysłowych z Poznania: Volkswagen Poznań Sp. z o.o., ENEA
SA, Kompania Piwowarska SA, GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, Kimball
Electronics Poland Sp. z o.o., Bridgestone Poland Sp. z o.o., Nivea Polska SA.,
Aluplast Sp. z o.o., H. Cegielski Poznań SA, Centra SA Poznań.
4. Budownictwo
Wśród poznańskich przedsiębiorstw budowlanych dominują firmy prywatne,
które w 2005 r. zatrudniały 93,9 % ogółu w sekcji „Budownictwo” i zrealizowały 94,3 % przychodów sekcji. Firmy budowlane w 2005 r. stanowiły 9,3 % ogółu
podmiotów zarejestrowanych w Poznaniu. Przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach budowlanych w Poznaniu w 2005 r. kształtowało się na poziomie 12,3 tys. osób, tj. o 22,1% niższym od notowanego w 2002 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w zasadzie pozostawało na praktycznie
niezmienionym poziomie (wzrost o 1,5%).
Udział przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów
przedsiębiorstw budowlanych w przychodach netto sektora przedsiębiorstw
obniżył się z 5,7 % w 2002 r. do 2,9% w 2005 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
WYNIKI FINANSOWE I PODSTAWOWE
RELACJE EKONOMICZNE PRZEDSIĘBIORSTW
PRZEMYSŁOWYCH W LATACH 2002–2005
231
4. Budownictwo
UDZIAŁ BUDOWNICTWA W GOSPODARCE ORAZ STRUKTURA
PRZYCHODÓW NETTO ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW,
TOWARÓW I MATERIAŁÓW W BUDOWNICTWIE POZNANIA
232
Wyszczególnienie
2002
2005
2002=100
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów
i materiałów ogółem w sektorze przedsiębiorstw
w mln zł
38.305,4
58.579,2
152,9
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów
i materiałów przedsiębiorstw budowlanych w mln zł
2.155,5
1.724,2
80,0
Udział przedsiębiorstw budowlanych
w przychodach sektora przedsiębiorstw w %
5,7
2,9
50,9
Produkcja sprzedana budownictwa i produkcja budowlano-montażowa w 2005 r.
była niższa niż w 2002 r.
Spadek produkcji występował głównie w działalności polegającej na wznoszeniu budynków i budowli oraz inżynierii lądowej i wodnej. Przychód ze sprzedaży wyrobów i usług przeliczony na 1 zatrudnionego w 2005 r. wyniósł 250,4 tys. zł
i był o 6% wyższy niż w 2002 r.
PRODUKCJA SPRZEDANA BUDOWNICTWA W POZNANIU
W LATACH 2002–2005 (CENY BIEŻĄCE)
Wyszczególnienie
a/ w mln zł
b/ rok poprzedni=100
Ogółem
w tym
produkcja budowlano-montażowa
razem, w tym
wznoszenie budynków i budowli,
inżynieria lądowa
i wodna
wykonywanie instalacji budowlanych
budowlane prace
wykończeniowe
2002
2003
2004
2005
a
3.724,0
3.197,5
3.783,0
3.074,6
b
89,2
85,9
118,3
81,
a
2.144,8
2.047,9
1.867,1
1.678,0
b
87,5
95,5
91,2
89,9
a
1.861,0
1.777,0
1.611,6
1.301,2
b
89,2
95,5
90,7
80,7
a
273,6
253,0
1238,7
325,7
b
77,7
92,5
94,3
136,5
a
9,0
15,5
15,5
48,6
b
69,4
92,1
92,1
313,0
2002=100
82,6
78,2
69,9
119,0
540,0
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Handel
5.1. Rozwój bazy materialnej handlu
W latach 2002–2005 nastąpił w Poznaniu dalszy rozwój bazy materialnej
handlu15. Fazę nasycenia rynku w zakresie handlu wielkopowierzchniowego,
charakteryzuje silna koncentracja, z czym wiąże się zmiana właścicieli oraz likwidacja niektórych obiektów i sieci handlowych16. Konkurencją dla typowych
centrów handlowych zlokalizowanych na peryferiach są nowoczesne domy
towarowe o wysokim standardzie lokalizowane w centrum (w Poznaniu to Kupiec Poznański i Centrum Handlu, Biznesu i Sztuki Stary Browar).
W okresie tym otwarto m.in.:
® centrum handlowe King Cross Marcelin przy ul. Bukowskiej17
® centrum handlowo–rozrywkowe Poznań Plaza przy ul. Kaspra Drużbickiego 18
® Centrum Handlu, Biznesu i Sztuki Stary Browar19
® markety sieci LIDL: przy ul. Głogowskiej 20, przy ul. Obornickiej i przy
ul. 28 Czerwca 1956 nr 41821, oraz przy ul. Szymanowskiego, ul. Bobrzańskiej, ul. Zamenhofa22
® supermarket Intermarche, przy ul. Umultowskiej23
® supermarket sieci Piotr i Paweł przy ul. Marcelińskiej24
® supermarket Chata Polska przy u. Strzeszyńskiej25
® Centrum Wyposażenia Wnętrz przy ul. Głogowskiej26
® sklep sportowego Ski Team przy ul. Bułgarskiej27
® supermarket sieci Biedronka przy ul. Naramowickiej28
® supermarkety sieci Plus przy ul. Piątkowskiej29.
Według wyników badań przeprowadzonych na zlecenie Urzędu Miasta Poznania przez firmę Dedal Invest–Eko, Poznań należy do miast o najlepiej rozwiniętej sieci handlowej w kraju. Dotyczy to zarówno handlu tradycyjnego,
jak i wielkopowierzchniowego. Sieć handlowa Poznania opiera się na różnej
wielkości sklepach. Według stanu z początku czerwca 2004 r. w Poznaniu
sprzedaż detaliczną prowadziło 9,5 tys. firm handlowych, z których ponad 3/4
stanowiły sklepy, a 1/4 stoiska handlowe na targowiskach, placach, w halach
targowych. Powierzchnia poznańskich placówek handlowych30 wynosiła blisko
600 tys. m2.
LICZBA, POWIERZCHNIA I RODZAJ PLACÓWEK HANDLOWYCH W POZNANIU
Liczba placówek
2004
Rodzaj placówki
handlowej
Liczba
sklepy ogółem
%
7259
w tym:
2005
m
%
Liczba
%
m2
%
578.729
100,0
7266
76,5
772.329
100,0
2
100,0
– kioski do 10 m2
– sklepy małe 10–50 m2
– sklepy średnie 51–100 m2
– sklepy duże 101–200 m
100,0
497
6,9
3.479
0,6
497
6,8
3.479
0,5
3981
54,9
119.430
20,6
3981
54,8
119.430
15,5
1996
27,5
139.720
24,1
1996
27,5
139.720
18,1
562
7,7
84.300
14,6
562
7,7
84.300
10,9
– sklepy wielkie 201–400 m2
152
2,1
45.600
7,9
152
2,1
45.600
5,9
– super- i hipermarkety powyżej 400 m2
71
0,9
186.200
32,2
78
1,1
379.800
49,1
2
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Handel
233
5. Handel
LICZBA, POWIERZCHNIA I RODZAJ PLACÓWEK HANDLOWYCH W POZNANIU
Liczba placówek
Rodzaj placówki
handlowej
2004
2005
Liczba
%
m2
%
Liczba
%
m2
%
stoiska i stragany
2236
23,5
—
—
2236
23,5
—
—
Razem placówki handlowe
9495
100,0
—
—
9497
100,0
—
—
Źródło: Badania ankietowe handlu i usług w Poznaniu, 2004
234
Ponad połowę powierzchni handlowej w mieście zajmują sklepy duże (wielkie centra oraz super- i hipermarkety). Najwyższy udział w powierzchni
sprzedaży posiada handel wielkopowierzchniowy (sklepy powyżej 400 m2),
zajmując niespełna 50% powierzchni handlowej w mieście (w czerwcu 2004 r.
zajmował 1/3 powierzchni). Wśród nich przeważają hipermarkety (powyżej
2000 m2) zajmujące ponad 1/4 powierzchni handlowej. W liczbie placówek
handlowych dominują małe placówki (do 50 m2), stanowiące około 2/3 ogółu
sklepów w mieście, chociaż zajmują jedynie 1/6 powierzchni handlowej (1/5
w czerwcu 2004 r.). Analiza lokalizacji placówek handlowych Poznania wskazuje na silną dominację Śródmieścia, które koncentruje ponad 15% ogółu
sklepów w mieście. Śródmieście zajmuje 1,3% powierzchni Poznania i skupia
6,5% ogółu mieszkańców.
W mieście działa 15 dużych centrów handlowo-usługowych (wielobranżowe
centra handlowe, specjalistyczne centra handlowe, galerie zakupowe, duże
domy towarowe) liczących powyżej 8 tys. m2 powierzchni handlowej (M1,
centrum Franowo ze sklepem IKEA, Kupiec Poznański, Stary Browar, 2 centra
Tesco, Makro Cash & Carry, 2 centra Carrefour, Selgros, Centrum Panorama,
Castorama, Centrum Auchan „Komorniki”, King Cross Marcelin, Centrum Poznań Plaza). Ich przeciętna wielkość wynosi około 15 tys. m2. Wśród dużych
centrów handlowych dominują wolnostojące hipermarkety. Oznacza to silną
koncentrację zakupów w obszarze dóbr łatwo zbywalnych FMCG oraz artykułów RTV/AGD i urządzania mieszkań, przy znacznie mniejszej w odniesieniu
do pozostałych dóbr przemysłowych.
Oprócz dużych hipermarketów dynamicznie rozwĳa się sieć mniejszych sklepów, z tańszą ofertą. Należą do nich sieci dyskontowe: niemiecki Lidl (w Poznaniu w latach 2002–2005 powstało 6 placówek tej sieci31), Biedronka (w latach 2002–2005 powstały 2 placówki32) oraz Plus33.
W perspektywie kilku lat w Poznaniu planuje się budowę i uruchomienie kolejnych dużych centrów handlowych34. Obecnie powstaje II etap Centrum Handlu, Sztuki i Biznesu Stary Browar o powierzchni 64 tys. m2 35. Trwają przygotowania do budowy Centrum Malta o powierzchni 145 tys. m2 oraz Galerii
Hetman o powierzchni 60-80 tys. m2. Budowę dużych obiektów handlowych
planuje także firma Apsys (Łacina), CII Transport (galeria handlowa przy przebudowanym dworcu PKS), Inter IKEA Center (rozbudowa Centrum Franowo).
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Handel
WYKAZ WYBRANYCH PROJEKTOWANYCH
CENTRÓW HANDLOWYCH W POZNANIU
Planowane centrum
Adres
Powierzchnia
handlowa
Inwestor
Kraj
Inwestycja
II etap Stary Browar
ul. Kościuszki
64.000 m2
Fortis Sp. z o.o.
Polska
w realizacji
Galeria Hetman
ul. Hetmańska/
Krauthofera
60.000–80.000 m2
Polimeni
USA
planowana
Centrum Komandoria
ul. Baraniaka
60.000 m2
Neinver
Hiszpania
planowana
Centrum IKEA
Franowo
91.000 m
IKEA
Szwecja
planowana
Centrum Łacina
ul. Krzywoustego/
Kórnicka/Katowicka
90.000 m2
Apsys
Francja
planowana
Galeria
Poznańska PKS
ul. Wierzbięcice
43.000 m2
ECE
Niemcy
planowana
2
5.2. Targowiska
Mimo intensywnego rozwoju bazy materialnej stałego handlu, nadal szeroką akceptacją społeczną cieszą się targowiska, umożliwiające zakup zarówno
towarów spożywczych, jak i przemysłowych. Na koniec 2005 r. w Poznaniu
działały 22 targowiska o powierzchni 212,9 tys. m2, które dysponowały prawie
3,8 tys. miejsc sprzedaży. W latach 2002–2005 liczba targowisk nie zmieniła
się, przy jednoczesnym niewielkim powiększeniu się liczby miejsc sprzedaży
(o 22) oraz zmniejszeniu się powierzchni o 3,8 tys m2.
TARGOWISKA W POZNANIU W LATACH 2002–2005
2002
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
Liczba targowisk ogółem*)
22
22
22
22
100,0
– detalicznych
19
19
20
20
105,3
– hurtowych
3
3
2
2
66,7
Liczba miejsc sprzedaży
3.742
3.645
3.777
3.764
100,6
Powierzchnia ogółem
(tys. m2)
216,7
215,0
213,9
212,9
98,2
=100
Największym zarządcą targowisk jest miejska spółka „Targowiska” Sp. z o.o.
dysponująca 2.400 miejscami, (74,5% ogólnej liczby miejsc na targowiskach
detalicznych). W jej gestii znajduje się 10 targowisk detalicznych stałych zlokalizowanych na rynkach: Jeżyckim, Wildeckim, Dębieckim, Łazarskim,
pl. Wielkopolskim, pl. Bernardyńskim oraz przy ulicach: Dolna Wilda, Świt,
Urbanowska i Olimpĳska oraz 1 targowisko sezonowe przy ul. Bukowskiej.
Spółdzielnie mieszkaniowe dysponowały 298 miejscami do handlowania na
osiedlach: Jagiellońskim (ul. Piłsudskiego), Wichrowe Wzgórze, Jana III Sobieskiego oraz przy ul. Gieburowskiego i ul. Racjonalizatorów.
Na terenie miasta Poznania czynne były 3 targowiska specjalistyczne prowadzone przez:
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
235
5. Handel
® Poznański Związek Hodowców Gołębi Rasowych i Drobiu Ozdobnego, przy
ul. Opolskiej z 300 miejscami
® Ilonę Andrzejewską-Mańkowską i Piotra Robińskiego – Giełda staroci, antyków i przedmiotów używanych, na terenie Starej Rzeźni, z 70 miejscami
® Automobilklub Wielkopolski Tor Poznań, z 30 miejscami do handlowania
(kioski gastronomiczne).
Targowiska hurtowe dysponowały łącznie 594 miejscami, a prowadziły je:
® Wielkopolska Gildia Rolno-Ogrodnicza SA we Franowie – 529 miejsc
® Klub Sportowy „Warta”, przy ul. Droga Dębińska – 65 miejsc.
Z tytułu prowadzenia handlu targowiskowego pobierane są opłaty targowe,
których wysokość określa każdego roku Rada Miasta Poznania. W latach 2002–
–2005 pozyskano z tego tytułu 22,2 mln zł.
236
DOCHODY BUDŻETU Z TYTUŁU
OPŁAT TARGOWYCH W LATACH 2002–2005
2002
2003
2004
2005
Razem
2002–2005
Ogółem (tys. zł), w tym:
5412,0
5590,6
5606,4
5574,1
22183,1
– Targowiska S p. z o.o.
3129,7
3457,8
3464,6
3831,9
13884,0
– Automobilklub Wielkopolski
841,7
665,7
835,1
830,0
3172,5
– Wielkopolska Giełda Rolno–Ogrodnicza
546,0
500,0
492,6
428,6
1967,2
Wyszczególnienie
W latach 2002–2005 prowadzono remonty i modernizację36 targowisk na rynku Jeżyckim, rynku Wildeckim, placu Wielkopolskim, rynku Łazarskim.
5.3. Międzynarodowe Targi Poznańskie
Lata 2002–2005 charakteryzowały się wzrastającą konkurencją organizatorów imprez targowych o charakterze międzynarodowym. Na mapie miast targowych Polski, Poznań zajmuje wiodącą pozycję. Powiązane kapitałowo Międzynarodowe Targi Poznańskie i Targi Kielce obejmują około 70% rynku. MTP
w 2005 r. zdecydowały się na odświeżenie formuły tracących popularność
czerwcowych targów przemysłowych, które obecnie są targami innowacji dla
przemysłu. Przemysłowe targi w nowym kształcie odnotowały 25% wzrostu
powierzchni.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej krajowe targi nie straciły wystawców na
rzecz bardziej znanych targowych ośrodków w krajach Unii, lecz przyciągnęły
więcej wystawców zagranicznych, a w tym przede wszystkim małe i średnie
firmy z Unii Europejskiej.
MTP W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Liczba imprez
U R Z Ą D
2002
2003
2004
2005
2005–
–2002
2002
=100
45
38
44
41
–4
91,1
M I A S T A
P O Z N A N I A
5. Handel
MTP W LATACH 2002–2005
2002
2003
2004
2005
2005–
–2002
2002
=100
Powierzchnia wystawiennicza sprzedana w m2
277.508
226.906
237.956
270.780
–6.728
97,6
Liczba wystawców, w tym:
10.580
9.092
10.265
11.066
486
104,6
2.556
2.210
2.548
2.789
233
109,1
24,2
24,3
24,8
25,2
x
x
358.212
342.298
319.415
320.661
- 37.551
89,5
Wyszczególnienie
– zagraniczni
– udział %
Liczba zwiedzających
W latach 2002–2005 wprowadzono:
® nowe imprezy targowe:
® Targi Wędkarstwa, będące wspólną inicjatywą MTP oraz Stowarzyszenia
Polskich Producentów i Importerów Sprzętu Wędkarskiego
® Salon Wyposażenia Łazienek SANTEC, którego współtwórcą było Stowarzyszenie „Klub Łazienka 2001”, grupujące czołowych producentów
tej branży
® POLIGRAF–PRODUKT Międzynarodowe Targi Materiałów i Usług Poligraficznych skierowane głównie do firm spoza sektora poligraficznego,
a adresatami były: wydawnictwa, agencje reklamowe oraz firmy specjalizujące się w promocji
® Targi Mebli Kuchennych i Wyposażenia Kuchni – KUCHNIA
® Targi Edukacyjne, których organizatorem są poznański Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli i Międzynarodowe Targi Poznańskie
® Targi Produktów i Usług Fotograficznych EUROFOTO37, zorganizowane
wspólnie z targami Infosystem
® Targi Mebli Biurowych i Wyposażenia Biur BIURO38
® nowe ekspozycje i wystawy w formule targów:
® Międzynarodowy Salon Medyczny SALMED podzielono na trzy niezależne imprezy realizowane w cyklu: rocznym – SALMED Profilaktyka i Lecznictwo, dwuletnim – SALMED Technika
® modyfikacji uległa formuła targów Poznań Motor Show – z uwagi na brak
uczestnictwa producentów oraz importerów samochodów osobowych
i ciężarowych, trwały one 2 dni krócej i koncentrowały się na technice
motoryzacyjnej
® z Targów Zabawek i Dekoracji Świątecznych wyodrębniono dwie samodzielne imprezy: Targi Artykułów dla Dzieci Świat Dziecka – prezentujące artykuły dla dzieci i niemowląt oraz Targi Upominków i Dekoracji
Świątecznych – oferujące ozdoby świąteczne
® w nowej formule odbyły się targi medyczne Salon Profilaktyki i Lecznictwa SALUS39
® kolejnym modyfikacjom uległy Targi Technologii Przemysłowych i Dóbr
Inwestycyjnych – podział targów i formuła poszczególnych salonów odchodzi od kryterium źródła pochodzenia lub przynależności produktu
do branży, a zmierza ku kryterium jego zastosowania. Hasłem przewodnim 75 TTPiDI było „Kreujemy gospodarkę opartą na wiedzy”. Realizacji
tego przesłania służyły trzy elementy: oferta Salonu Nauka dla Gospo-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Międzynarodowe Targi Poznańskie, obliczenia własne
237
5. Handel
238
darki, Dni Transferu Technologii oraz seminaria praktyczno-techniczne
® Targi Inwestycyjne Miast Polskich odbyły się w nowej formule – wyodrębnione zostały trzy tematyczne salony, organizowane w kraju i za
granicą. Salon INVESTCITY – ŚRODOWISKO i INVESTCITY – GOSPODARKA w Poznaniu. INVESTCITY NIERUCHOMOŚCI w czasie Kongresu Inwestycji i Nieruchomości Przemysłowych Europy Środkowo–Wschodniej
w Lipsku
® Bud Show – budowa jednorodzinnego domu modelowego na żywo podczas targów BUDMA 2005
® Next Season – salon oferujący najnowsze kolekcje, powstał przy ścisłej
współpracy z producentami i dystrybutorami odzieży oraz dodatków,
którzy poszukują nowych źródeł pozyskania odbiorców
® Miasteczko Drukarń Polskich – ekspozycja stanowiła wyraźnie wyodrębnioną część targów Poligrafia
® Forum Inwestycyjne INVESTFIELD 2005 – to wykłady, panele dyskusyjne oraz prezentacje przykładów rozwiązań problemów z zakresu drogownictwa, partnerstwa publiczno-prywatnego oraz inwestycji w miastach i gminach
® Akademia Spawania – pokazy najnowszych rozwiązań z zakresu spawalnictwa, m.in. w wykonaniu nowoczesnego robota spawalniczego
® MotoLog Automotive – Modelowe Centrum Dystrybucji zamiennych
części samochodowych, prezentujące urządzenia i procesy logistyczne
związane z ich dystrybucją
® Salon Franchisingu i Wyposażenia Sklepów – propozycja skierowana do
tych branżystów, którzy szukają możliwości rozpoczęcia działalności
albo poprawy efektywności swojego biznesu
® Park Techniki Komunalnej – ekspozycja producentów i dystrybutorów
sprzętu oraz pojazdów dla gospodarki komunalnej
® Salon Nauka dla Środowiska – prezentacja nowoczesnych rozwiązań
w zakresie ochrony środowiska, opracowanych przez środowisko naukowe
® Wyspa Zdrowia – wyodrębniona ekspozycja specjalna uzdrowisk, hoteli
SPA i ośrodków wellness z Polski, Czech, Słowacji, Litwy, Ukrainy i Węgier
® Wypoczynek z historią w tle – ekspozycja stworzona przez polskie hotele zlokalizowane w historycznych zamkach, pałacach i dworkach.
W latach 2002–2005 poznańskie imprezy targowe odwiedziło 1,3 mln osób.
W okresie tym odnotowano spadek liczby zwiedzających o 10,5%, liczby imprez o 8,1%, powierzchni wystawienniczej sprzedanej o 2,4%, przy jednoczesnym wzroście liczby wystawców o 4,6% (w tym zagraniczni o 9,1%).
Swoją ofertę na 270,8 tys. m2 powierzchni (2005) prezentowało 11 tys. wystawców. Spośród organizowanych imprez targowych szczególnie wysokim
zainteresowaniem wystawców zarówno krajowych, jak i zagranicznych cieszą się: BUDMA, POLAGRA FARM i FOOD, POZNAŃ MOTOR SHOW, TAROPAK,
POLEKO i TOUR SALON.
Głównymi zadaniami inwestycyjnymi na terenie MTP zrealizowanymi w latach
2002–2005 były m.in.:
® budowa głównego holu wejściowego oraz modernizacja wejścia na teren
MTP pomiędzy pawilonami 1 a 102
® modernizacja pawilonu nr 3A, nr 1 (na potrzeby Centrum Rekreacji), nr 2
i 9 (klimatyzacja), nr 6 (studio telewizyjne)
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Rolnictwo
rozbudowa pawilonów nr 7, 8, 8A, 16
adaptacja pomieszczenia na stanowiska kasowe w pawilonie nr 2
przystosowanie pomieszczenia na przychodnię lekarską w pawilonie nr 13
wykonanie pawilonu gastronomicznego
rozbudowa monitoringu terenu i obiektów MTP
kompleksowa informatyzacja spółki.
Międzynarodowe Targi Poznańskie wciąż pozostają liderem rynku targowego
w Polsce. Według danych Polskiej Korporacji Targowej40 w 2005 r. MTP utrzymały
swoją czołową pozycję na rynku targowym w Polsce. Udział wielkości sprzedanej powierzchni wystawienniczej wynosił 53,6%. MTP zajmują również pierwsze
miejsce pod względem liczby wystawców (42,2% ogółu) i liczby zwiedzających
(34,3%). W rankingu imprez według sprzedanej powierzchni targowej netto,
pierwsze siedem miejsc przypadło imprezom organizowanym przez MTP: BUDMA – 7,2%, POLAGRA–FOOD – 5,4%, POLAGRA–FARM – 5,2%, MEBLE – 4,5%, POZNAŃ MOTOR SHOW – 3,5%, TAROPAK – 3,5%, POLEKO – 3,1%. Także według
liczby wystawców pierwsze siedem miejsc należało do imprez organizowanych
przez MTP: BUDMA – 7,2%, POLAGRA–FOOD – 5,4%, POLAGRA–FARM – 5,2%, MEBLE – 4,5%, POZNAŃ MOTOR SHOW – 3,5%, TAROPAK – 3,5%, POLEKO – 3,1%.
RANKING ORGANIZATORÓW TARGÓW W POLSCE WEDŁUG
SPRZEDANEJ POWIERZCHNI WYSTAWIENNICZEJ
Organizatorzy targów
% sprzedanej powierzchni
2002
2003
2004
2005
Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o.
57,3
51,8
53,5
53,6
Targi Kielce Sp. z o.o.
9,4
13,6
15,0
16,9
4,5
Międzynarodowe Targi Gdańskie SA
3,6
4,8
3,9
Międzynarodowe Targi Polska Sp. z o.o. Warszawa
3,2
1,5
3,5
3,4
Targi w Krakowie Sp. z o.o.
2,6
2,9
3,2
3,3
Międzynarodowe Targi Łódzkie Sp. z o.o.
5,7
4,8
3,6
3,2
Interservis Sp. z o.o. Łódź
1,8
2,6
3,0
2,8
Źródło: Polska Korporacja Targowa
6. Rolnictwo
Około 1/3 ogólnej powierzchni miasta stanowią użytki rolne. Ich uprawą zajmuje się 786 gospodarstw rolnych oraz 242 podmioty prowadzące działalność
w ramach działów specjalnych rolnictwa. W tej grupie przeważają producenci
warzyw, kwiatów w szklarniach i pod osłonami oraz grzybów. Większość gospodarstw nie przekracza powierzchni 2 ha. Struktura obszarowa indywidualnych gospodarstw rolnych przedstawia się następująco:
®
®
®
®
do 2 ha
do 5 ha
do 15 ha
powyżej 15 ha
–
–
–
–
U R Z Ą D
337 gospodarstw (42,9%)
44 gospodarstwa (5,6%)
M I A S T A
P O Z N A N I A
®
®
®
®
®
®
239
6. Rolnictwo
W latach 2002–2005, powierzchnia użytków rolnych w granicach administracyjnych Poznania zmniejszyła się o 1,2%. Dotyczyło to zarówno sektora prywatnego, jak i publicznego, w których odpowiednio areał użytków rolnych
zmniejszył się o 1,4% i 0,1%.
POWIERZCHNIA I STRUKTURA
SEKTOROWA UŻYTKÓW ROLNYCH
2002
2003
2004
2005
2005/
2002
2002
=100
Ogółem ha, z tego:
9.037
9.150
8.975
8.927
-110
98,8
– sektor prywatny
4.356
5.003
4.217
4.295
-61
98,6
– sektor publiczny
4.681
4.147
4.758
4.632
-49
99,0
48,2
54,7
47,0
48,1
x
x
51,8
45,3
53,0
51,9
x
x
Wyszczególnienie
Udział %:
– sektor prywatny
240
– sektor publiczny
Źródło: Wydział Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obliczenia własne
Udział sektora prywatnego i publicznego w użytkach rolnych ogółem w 2005 r.
w stosunku do 2002 r. praktycznie nie uległ zmianie.
STRUKTURA UŻYTKÓW ROLNYCH
Użytki rolne
a – ha
b – udział %
Ogółem
– grunty orne
– sady
– łąki
– pastwiska
2002
2003
2004
2005
2005
2002
2002
=100
a
9.037
9.150
8.975
8.927
-110
98,8
b
100,0
100,0
100,0
100,0
x
x
a
7.123
7.187
7.184
7.150
27
100,4
b
78,8
78,5
80,1
80,1
x
x
a
516
516
479
465
-51
90,1
b
5,7
5,6
5,3
5,2
x
x
a
883
887
881
881
-2
99,8
b
9,8
9,7
9,8
9,9
x
x
a
419
431
431
431
12
102,9
b
4,6
4,7
4,8
4,8
x
x
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ – wykaz gruntów, obliczenia własne
Powierzchnia użytków rolnych zmniejszyła się do 8.927 ha (o 1,2%). W strukturze użytków rolnych dominującą pozycję zajmują grunty orne, ich powierzchnia w ostatnich czterech latach nieznacznie wzrosła do 7.150 ha, a udział do
80,1%. Zmniejszeniu uległa powierzchnia sadów do 465 ha, tj. o 9,9% oraz
powierzchnia łąk do 881 ha, tj. o 0,2%. Wzrosła powierzchnia pastwisk do 431
ha, tj. o 2,9%. Zmiany nastąpiły również w strukturze zasiewów.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
6. Rolnictwo
Powierzchnia
zasiewów
a – ha
b – udział %
Ogółem, w tym:
– zbożowe
– ziemniaki
– przemysłowe
– pastewne
– warzywa gruntowe
2002
2003
2004
2005
2005
2002
2002
=100
a
25.750
25.959
26.178
26.149
399
101,5
b
100,0
100,0
100,0
100,0
x
x
a
17.307
16.824
16.769
17.014
-293
98,3
b
67,2
64,8
64,0
65,1
x
x
a
444
522
522
520
76
117,1
b
1,7
2,0
2,0
2,0
x
x
a
4.699
4.465
4.570
4.470
-229
95,1
b
18,2
17,2
17,5
17,1
x
x
a
2.255
2.222
2.222
2.220
-35
98,4
b
8,8
8,6
8,5
8,5
x
x
a
353
360
360
360
7
102,0
b
1,4
1,4
1,4
1,4
x
x
Źródło: Dane z Powszechnego Spisu Rolnego w 2002 r.
Wydział Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obliczenia własne
W 2005 r. w stosunku do 2002 r. powierzchnia zasiewów uległa zwiększeniu
do 26.149 ha ogółem, tj. o 1,5 %, w tym szczególnie ziemniaków oraz warzyw
gruntowych.
PLONY PODSTAWOWYCH UPRAW
Wyszczególnienie
Plony q/ha
2002
=100
2002
2003
2004
2005
zbożowe
30,4
28,0
38,6
37,6
123,7
ziemniaki
190,0
200,0
215,0
210,0
110,5
warzywa gruntowe
270,0
230,8
231,0
228,0
84,4
rzepak
21,0
14,0
34,0
27,0
128,6
buraki cukrowe
350,0
350,0
400,0
400,0
114,3
Źródło: Wydział Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obliczenia własne
Plony upraw uwarunkowane były m.in. czynnikami klimatycznymi oraz zabiegami agrotechnicznymi. W stosunku do 2002 r. wzrosły plony rzepaku
(o 28,6%), upraw zbożowych (o 23,7%), buraków cukrowych (o 14,3%), ziemniaków (o 10,5%). Odnotowano spadek w warzywach gruntowych (o 15,6%).
Duży wpływ na zaopatrzenie aglomeracji miejskiej w warzywa i owoce
ma Wielkopolska Giełda Rolno–Ogrodnicza w Poznaniu, która z dniem
01.11.2003 r. zmieniła nazwę na Wielkopolska Gildia Rolno–Ogrodnicza SA
w Poznaniu (WGRO). W latach 2002–2005 działalność WGRO zmierzała do
umocnienia pozycji na krajowym rynku hurtowym. Pod względem nowocze-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
POWIERZCHNIA I STRUKTURA ZASIEWÓW
241
Przypisy
sności rozwiązań technicznych rynek ten nie ustępuje podobnym tego typu
obiektom w Europie. WGRO SA jest stałym miejscem zaopatrzenia dla około 9.000 firm z Polski środkowo-zachodniej i północnej. Roczne obroty rynku
szacowane są na 400 do 500 mln złotych i 250 do 350 tysięcy ton. Obecnie
giełda zajmuje około 12 ha powierzchni, na której zlokalizowanych jest 12
obiektów handlowych o łącznej powierzchni 4 ha. Funkcjonują: 2 hale owocowo-warzywne, 4 hale spożywcze, 2 hale kwiatowe, hala magazynowo-chłodnicza, pawilon z materiałami ogrodniczymi oraz 2 wiaty.
WGRO SA jest promotorem globalnej sieci Trade Point Poznań – Centrum Elektronicznego Wspomagania Handlu przy Instytucie Logistyki i Magazynowania
w Poznaniu41 oraz członkiem Klubu ECR Polska42, jest jednym z założycieli Regionalnego Stowarzyszenia Rynków Hurtowych Europy Środkowej i Wschodniej, które zostało zarejestrowane w Sądzie Rejonowym w Poznaniu w dniu
29 marca 2002 r.
242
Hodowlę zwierząt gospodarskich w latach 2002–2005 charakteryzuje dalszy
spadkowy trend ich liczebności. Najgłębszy spadek zanotowano w pogłowiu
trzody chlewnej (36,7%), a także bydła (13,3%), w tym krów (8,2%). Znacząco wzrosło pogłowie koni, głównie z powodu zwiększającego się zainteresowania mieszkańców Poznania hippiką. W 2005 r. wynosiło ono 331 sztuk,
tj. o 114,9% więcej niż w 2002 r.
STAN POGŁOWIA ZWIERZĄT GOSPODARSKICH
Wyszczególnienie
W sztukach
2002
=100
2002
2003
2004
2005
bydło ogółem
547
559
498
474
86,7
– w tym krowy
219
234
231
201
91,8
trzoda chlewna
5.254
4.288
3.713
3.325
63,3
konie
154
307
323
331
214,9
Źródło: dane z Powszechnego Spisu Rolnego w 2002 r.
Wydział Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obliczenia własne
W latach 2002–2005 prowadzono modernizację, remonty i konserwację urządzeń wodno-melioracyjnych na terenach rolniczych w rejonie Spławia, Moraska, Starołęki, Głuszyny, Ławicy i Kiekrza. Na zadania te wydatkowano z budżetu Miasta kwotę 587 tys. zł.
PRZYPISY:
Pozostałe to podmioty sektora publicznego, głównie sklasyfikowane w dwóch sekcjach PKD:
„K” – „Obsługa nieruchomości i firm; nauka” (52,7%) i „M” – Edukacja” (25,6%), tj. prowadzące
działalność w zakresie: obsługi nieruchomości i firm; wynajmu lub dzierżawy maszyn i urządzeń, usług informatycznych; usług badawczo-rozwojowych w dziedzinie nauk przyrodniczych
i technicznych, społecznych i humanistycznych; prowadzenia działalności gospodarczej (m.in.:
1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
usługi prawnicze, rachunkowo- księgowe, reklamowe, detektywistyczne, ochroniarskie, badania rynku, badania i analizy techniczne); edukacji.
2
Według danych GUS w ponad 54% spółek zagranicznych zainwestował kapitał niemiecki i holenderski (blisko 67%).
3
G – Handel i naprawy, H – Hotele i restauracje, I – Transport, gospodarka magazynowa i łączność, J – Pośrednictwo finansowe, K – Obsługa nieruchomości i firm; nauka, O – Działalność
usługowa komunalna, społeczna i indywidualna.
4
C – Górnictwo, D – Przetwórstwo przemysłowe, E – Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz i wodę, F – Budownictwo.
5
L – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, M – Edukacja, N – Ochrona zdrowia i opieka społeczna.
6
Ośrodek finansowany jest przez Miasto Poznań oraz powiat Poznański, świadczy bezpłatne
usługi informacyjne, doradcze i szkoleniowe dla osób podejmujących i prowadzących działalność gospodarczą, w tym cykliczne seminarium warsztatowe „Pierwszy krok w biznesie”.
7
Fundusz jest pierwszą w Polsce bankowo-komunalną instytucją przejmowania ryzyka kredytowego. Celem ułatwienia przedsiębiorcom dostępu do kredytów Miasto Poznań, współpracując
z Oddziałem Regionalnym PKO BP SA, Bankiem Gospodarstwa Krajowego oraz Poznańskim Funduszem Poręczeń Kredytowych, sfinalizowało starania o dokapitalizowanie Funduszu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości 10 mln złotych. W 2005 r. Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych udzielił swoim klientom 187 poręczeń na łączną kwotę
ponad 9,2 mln zł.
8
Przedtem obsługa odbywała się w budynkach 5 delegatur dzielnicowych.
9
Serwis miesięcznie odwiedza ponad 180 tys. internautów.
10
Korzysta z niego ok. 20% przedsiębiorców obsługiwanych przez Wydział Działalności Gospodarczej.
11
Jest to wspólna inicjatywa Miasta Poznania, MTP, Powiatu Poznańskiego i gmin aglomeracji
poznańskiej oraz Sejmiku Gospodarczego Województwa Wielkopolskiego.
12
Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego.
13
Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego.
14
Uchwały RMP Nr XCV/1088/IV/2006 oraz Nr CIII/1196/IV/2006.
15
Pod względem sieci handlowej (66 osób na 1 sklep) Poznań zajmuje 3. pozycję (za Rzeszowem 59 i Kielcami 61), wyprzedzając znacząco większe miasta: Warszawę (82 osoby na
1 sklep), Szczecin (84), Łódź (85), Gdańsk (88) i Wrocław (92).
16
Np. przejęcie sieci HIT przez TESCO (2002 r.), przejęcie TTW przez Kaufland (2003 r.) czy Hypernovej przez Carrefoura (2005 r.), niemiecki koncern Metro Group przejmuje sieć hipermarketów Geant, umacniając pozycję sieci Real w segmencie hipermarketów w Polsce, a zarząd
firmy Tesco Polska podpisał umowę przewidującą zakup sklepów Leader Price należących do
grupy Casino.
17
Największe w Poznaniu centrum o powierzchni 122.474 m2, w którym znajdują się 2 duże
hipermarkety Geant (o powierzchni 19,4 m2) i Media Markt (o powierzchni 7,2 m2)
18
O powierzchni 64 tys. m2, w kompleksie znajduje się supermarket sieci Piotr i Paweł oraz galeria handlowa ze 150 sklepami i butikami. W centrum mieści się Cinema City Poznań z 10 salami kinowymi, w tym trójwymiarowe kino IMAX Poznań. W części rozrywkowej centrum znajduje
się Fantasy Park z kręgielnią, stołami bilardowymi, grami komputerowymi i dyskoteką.
19
Kompleks handlowo-biurowy z czteropoziomowymi galeriami handlowymi, pasażami kulinarnymi
i lokalami usługowymi o powierzchni 22.500 m2, a także powierzchnią biurową i parkingami.
20
O powierzchni 1.536 m2 ogółem.
21
Placówki o powierzchni 1.280 m2 każda.
22
Każdy o powierzchni 1.676 m2.
23
Łączna powierzchnia 2.045 m2.
24
Supermarket o powierzchni 1.500 m2.
25
O powierzchni 1.600 m2.
26
Centrum o powierzchni 5.300 m2.
27
Łączna powierzchnia 2.000 m2.
28
O powierzchni 600 m2.
29
O powierzchni 1.490 m2.
30
Wg szacunków WRM, w 2005 r. powierzchnia placówek handlowych wzrosła do 772 tys. m2,
a średnia powierzchnia sklepu do 106 m2.
31
W 2002 r. przy ul. Głogowskiej, w 2004 r. przy: ul. Obornickiej i ul. 28 Czerwca 1956, w 2005 r.
przy: ul. Szymanowskiego, ul. Bobrzańskiej i ul. Zamenhofa.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
243
Przypisy
13 placówka tej sieci, uruchomiona w 2005 r. przy ul. Naramowickiej.
Centrum Handlu, Sztuki i Biznesu Stary Browar zwyciężyło w 2 konkursach Międzynarodowej
Rady Centrów Handlowych, uzyskując tytuł „Najlepszego Centrum Handlowego w Europie” oraz
„Najlepszego Centrum Handlowego na świecie”, konkursie architektonicznym „Polska Ikona Architektury” oraz zostało uznane za najlepszą inwestycję w konkursie „Orły Refe 2005”, zorganizowanym podczas Międzynarodowych Targów Nieruchomości i Inwestycji REFE. Piątą z kolei
nagrodę – Central Eastern Europe Property Awards w kategorii „Najlepsze Centrum Handlowe
w Europie Środkowej i Wschodniej” – obiekt otrzymał w ramach konkursu „1989–2006 – The
Best of the Best”, zorganizowanego w ramach Środkowoeuropejskich Targów Nieruchomości
i Inwestycji CEPIF 2006 w Warszawie.
34
Pierwsza placówka tej sieci w Poznaniu, powstała w 2005 r. przy ul. Piątkowskiej.
35
W dniu 10 lipca 2003 r. Rada Miasta Poznania podjęła Uchwałę Nr XXV/171/IV/2003 w sprawie
zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania. W Uchwale wskazano 73 obszary, dla których zamierza się sporządzić miejscowe plany
zagospodarowania przestrzennego oraz 15 możliwych lokalizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzedażnej powyżej 2000 m2, dla których określono warunki ich realizacji. Są to:
teren położony u zbiegu ulicy Św. Marcin i Al. Marcinkowskiego; plac Andersa; teren ograniczony ulicami Półwiejską, Kościuszki, Ratajczaka i granicą parku im. J. H. Dąbrowskiego; północna
pierzeja ul. 27 Grudnia, na odcinku od ul. Mielżyńskiego do ul. 3 Maja; rejon dworca PKP; teren
ograniczony ulicami Towarową, Wierzbięcice, Ks. Wujka, Przemysłową (dworzec PKS); teren
ograniczony ulicami Dmowskiego, Hetmańską, Krauthofera–Krotowskiego, projektowaną Dolną
Głogowską; teren położony u zbiegu ulic Dąbrowskiego, Polska; teren położony u zbiegu ulic
abp. Baraniaka (dawna Majakowskiego), Katowicka; teren ograniczony ulicami Krzywoustego,
Jana Pawła II i torami tramwajowymi; teren w rejonie istniejącego Centrum Handlowego M1;
teren położony przy ul. Ptasiej; teren ograniczony ulicami Serbską, Wilczak, Czaplą.
36
Wymieniono pawilony handlowe, poprawiono warunki sanitarne, utwardzono płytę targowiska, wykonano zadaszenia.
37
EUROFOTO to profesjonalne targi dla wszystkich fotografujących – profesjonalistów zawodowo związanych z branżą fotograficzną oraz hobbystów i miłośników fotografii.
38
Targi organizowane w cyklu dwuletnim przemiennie z Targami Mebli Kuchennych i Wyposażenia Kuchni KUCHNIA.
39
Ze względu na fakt, że 2003 r. został ogłoszony Europejskim Rokiem Osób Niepełnosprawnych, rozbudowany program seminariów i konferencji naukowych poświęcony był tematowi
leczenia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
40
Zrzesza większość organizatorów targów w Polsce realizujących ponad 200 najważniejszych
targów w kraju.
41
Międzynarodowa Federacja Trade Point (WTPF) założona w 2000 r. powstała z inicjatywy UNCTAD
(United Nations Conference on Trade and Development). WTPF to sieć ponad 120 centrów informacyjnych (Trade Points) pomagających małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) z ponad
90 krajów na całym świecie w prowadzeniu działalności gospodarczej z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi elektronicznych.
42
ECR – Efficient Consumer Response, Efektywna Obsługa Konsumenta – ECR jest strategią
funkcjonowania łańcuchów dostaw produktów częstego zakupu, która uczyniła dystrybucję
polem skutecznej walki konkurencyjnej. ECR Polska powstało na wzór podobnych organizacji działających od kilku lat w większości zaawansowanych gospodarczo państw Europy Zachodniej. Pomysłodawcą utworzenia Klubu jest Instytut Logistyki i Magazynowania w Poznaniu.
Porozumienie widziane jest jako forum, na którym wiedza i opracowywane rozwiązania w dziedzinie zarządzania łańcuchami dostaw funkcjonującymi według strategii ECR, zostają w sposób
szybki i bezpośredni, a tym samym efektywny, prezentowane zainteresowanym przedsiębiorstwom, co winno prowadzić do ich wdrażania w praktyce gospodarczej.
32
33
244
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Inwestycje
ROZDZIAŁ
13
1.1. Lokalizacja inwestycji
Od 11 lipca 2003 r., w związku z nową ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz zmianami w Prawie budowlanym, obowiązują nowe zasady wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Wydział Urbanistyki i Architektury prowadzi sprawy z zakresu zagospodarowania przestrzennego1 oraz sprawy z zakresu administracji architektoniczno-budowlanej przewidzianej prawem budowlanym, w tym wydawania pozwolenia na budowę i zmiany sposobu użytkowania obiektów. Obsługę inwestorów
począwszy od etapu rozpoczęcia budowy (zawiadomienia o rozpoczęciu inwestycji) po przyjęcie zgłoszenia o ukończeniu budowy i uzyskanie pozwolenia
na użytkowanie przejął Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Z powodu utraty ważności Miejskiego Planu Ogólnego Zagospodarowania
Przestrzennego Miasta Poznania z dniem 31 grudnia 2003 r. i braku miejscowych planów zagospodarowania liczba wydanych decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania oraz pozwoleń na budowę zmniejszyła się dla
wszystkich rodzajów inwestycji2. Z każdym rokiem malała liczba dokumentów lokalizacyjnych.
W latach 2002–2005 wydano łącznie 8.877 decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania3. Najwięcej decyzji dotyczyło budownictwa mieszkaniowego (36%) oraz obiektów handlowych i usługowych (13%).
LICZBA WYDANYCH DECYZJI O WARUNKACH ZABUDOWY
Rodzaj obiektów
inwestycyjnych
Rok
Razem
2002
2003
2004
2005
2002–
–2005
2002
=100
Decyzje ogółem, z tego:
3.248
2553
1.411
1.665
8.877
51,3
mieszkalne
583
775
814
1.036
3.208
177,7
w tym: jednorodzinne
569
672
702
881
2.824
154,8
przemysłowe
38
39
35
57
169
150,0
handlowe i usługowe
221
323
318
287
1.149
129,9
zdrowia
14
11
4
13
42
92,8
oświaty
10
23
5
6
44
60,0
kultury i sztuki
6
9
3
2
20
33,3
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Ruch budowlany
245
1. Ruch budowlany
LICZBA WYDANYCH DECYZJI O WARUNKACH ZABUDOWY
Rok
Rodzaj obiektów
inwestycyjnych
Razem
2002
2003
2004
2005
2002–
–2005
2002
=100
kultury fizycznej
17
25
8
11
61
64,7
pozostałe
2359
1348
224
253
4.184
10,7
Źródło: Wydział Urbanistyki i Architektury
W latach 2002–2005 wydano łącznie 15,8 tys. pozwoleń na budowę4. Najwięcej dotyczyło budowy urządzeń inżynieryjnych (85%) oraz budynków
mieszkalnych (10%).
246
LICZBA WYDANYCH POZWOLEŃ NA BUDOWĘ
Razem w latach
Rodzaj obiektów
inwestycyjnych
2002
2003
2004
2005
2002–
–2005
2002
=100
Decyzje ogółem
z tego:
4.552
4.492
3.423
3.314
15.781
72,8
mieszkalne
477
428
344
317
1.566
66,4
w tym: jednorodzinne
346
294
250
245
1.135
70,8
przemysłowe
34
37
29
37
137
108,8
handlowe
i usługowe
55
42
38
21
156
38,2
zdrowia
6
10
8
2
26
33,3
oświaty
15
10
9
4
38
26,7
kultury i sztuki
17
5
10
5
37
29,4
kultury fizycznej
5
6
2
5
18
100,0
pozostałe
3.943
3.954
2.983
2.923
13.803
74,1
w tym: pozwolenia
na budowę urządzeń inżynieryjnych
3.809
3.852
2.900
2.851
13.412
74,8
Źródło: Wydział Urbanistyki i Architektury, obliczenia własne
1.2. Nadzór budowlany
Po 11 lipca 2003 r. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego wydał 1071
decyzji o pozwoleniu na użytkowanie oraz 1342 zaświadczenia o niewniesieniu sprzeciwu wobec zawiadomienia o zakończeniu budowy.
DZIAŁALNOŚĆ POWIATOWEGO INSPEKTORA
NADZORU BUDOWLANEGO W POZNANIU
Wyszczególnienie
2002
po
11.07.2003
2004
2005
Decyzje o pozwoleniu na użytkowanie
nie dotyczy
235
465
371
Decyzje o odmowie pozwolenia
na użytkowanie
nie dotyczy
6
27
13
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Ruch budowlany
DZIAŁALNOŚĆ POWIATOWEGO INSPEKTORA
NADZORU BUDOWLANEGO W POZNANIU
Wyszczególnienie
2002
po
11.07.2003
2004
2005
Zaświadczenia o niewniesieniu sprzeciwu
wobec zawiadomienia o zakończeniu budowy
nie dotyczy
146
513
683
Decyzje wnoszące sprzeciw wobec zawiadomienia o zakończeniu budowy
nie dotyczy
224
396
181
W ramach kontroli i nadzoru nad utrzymaniem obiektów budowlanych w należytym stanie technicznym Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego przeprowadził blisko 4 tys. kontroli. W wyniku monitorowania przebiegu procesów
inwestycyjnych stwierdzono, że w wielu przypadkach uczestnicy procesu
budowlanego dopuszczali się licznych uchybień przy wykonywaniu swoich ustawowych obowiązków. Do najczęściej występujących przypadków
nieprawidłowości w procesie budowlanym lub użytkowaniu obiektów budowlanych należał brak:
® wymaganych dokumentów na budowie (dziennik budowy, dokumentacja budowlana)
® tablicy informacyjnej budowy
® zabezpieczenia budowy
® książki obiektu budowlanego
® okresowych przeglądów
® przystąpienie do użytkowania bez pozwolenia.
Wykaz większych obiektów, które uzyskały pozwolenie na budowę w latach
2002–2005:
® obiekty przemysłowe
® przebudowa i rozbudowa dwóch budynków produkcyjnych o obiekty
o funkcji produkcyjno-magazynowo-biurowej przy ul. Żmigrodzkiej
(„BSC Incest” M. Schwarz, J. Schwarz, A. Czysz Spółka Jawna)
® hala produkcyjna z infrastrukturą techniczną przy ul. Syreniej (Schrader Internationale Logistic Sp. z o.o.)
® obiekty handlowo-usługowe
® budynek wystawienniczy z obsługą serwisową stacji dealerskiej przy
ul. Krzywoustego-Bobrzańska (R. Fietz przedstawiciel Toyota Serwice)
® salon samochodowy firmy LEXSUS przy ul. Lechickiej–Włościańskiej dla
ADS TOYOTA
® Centrum Handlowe KING CROSS MARCELIN przy ul. Bukowskiej (Domy
Towarowe Casino SA, po zmianie inwestora Poznań Żonkil Sp. z o.o.)
® kompleks handlowo-usługowy (market Piotr i Paweł, budynek biurowy i salon wystawowy) przy ul. Tatrzańskiej 1/5 („Euro-Auto Service”
Sp. z o.o.)
® budynek biurowo-handlowy wraz z salonem samochodowym przy
ul. Majakowskiego (Karlik Sp. z o.o.)
® obiekty magazynowe
® hala magazynowa przy ul. Wojska Polskiego (Instytut Włókien Naturalnych)
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Żródło: Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Poznaniu
247
2. Inwestycje
248
® magazyn wyrobów hutniczych wraz z infrastrukturą przy ul. Lutyckiej
(THYSSENKRUPP ENERGOSTAL SA)
® obiekty wielofunkcyjne
® centrum biurowo-usługowe MARATON przy ul. Królowej Jadwigi
– Olimpijska
® centrum rekreacyjno-usługowe w kwartale ulic: abpa A. Baraniaka
– Kaliska – Katowicka
® budynek hotelowo-biurowy przy ul. Roosevelta-Słowackiego (Millenium
Plaza Sp. z o.o.)
® obiekty rekreacyjne i turystyczne
® Hotel System Premium przy ul. Lechickiej (Hotel System SA)
® Stadion „Lecha” budowa IV trybuny oraz przebudowa i rozbudowa stadionu przy ul. Bułgarskiej (Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji)
® Aquapark w rejonie ulic: Warszawska i Krańcowa
® obiekty pozostałe
® słoniarnia z wybiegiem w Nowym Zoo przy ul. Krańcowej (Ogród Zoologiczny).
2. Inwestycje
W Poznaniu inwestuje zarówno kapitał krajowy, jak i zagraniczny. Pomimo dużej aktywności inwestorów zagranicznych dominują inwestycje finansowane
ze źródeł krajowych, a ich udział w ogólnej wielkości inwestycji w mieście wynosi 74%.
Szacuje się, że w latach 2002–2005 wielkość nakładów inwestycyjnych wyniosła 15,3 mld zł, a liczona na 1 mieszkańca 27 tys. zł. Największy udział
w inwestycjach stanowiły nakłady na przemysł (1/3). W tej branży inwestorzy
najwięcej inwestują w przetwórstwo przemysłowe (29%) oraz w wytwarzanie
i zaopatrzenie w wodę, energię elektryczną i gaz (14%). Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszą się także inwestycje związane z handlem i naprawami
(18%), obsługą nieruchomości i firm oraz nauką (15%), transportem, magazynowaniem i łącznością (11%), a także pośrednictwem finansowym (10%).
Tendencje te potwierdzają zmiany zachodzące w gospodarce Poznania, w której coraz większą rolę odgrywa szeroko pojęta sfera usług. Prawie połowa nakładów inwestycyjnych została przeznaczona na zakupy maszyn i urządzeń
technicznych oraz środków transportowych. Pozwoliło to na wymianę i unowocześnianie zdekapitalizowanych środków trwałych. Najbardziej znaczącymi
efektami inwestycyjnymi uzyskanymi w tym okresie było: zakończenie 50 nowych oraz modernizacja i rozbudowa obiektów kubaturowych z zakresu: przemysłu, handlu, usług, szkolnictwa wyższego, kultury, obsługi firm oraz stacji
paliw. Rozbudowywano także sieć i urządzenia telekomunikacyjne. W końcu
2005 r. część większych inwestycji znajdowała się w realizacji, a ich zakończenie przewidywane jest w latach następnych. Były to m.in.: budynki biurowo-usługowe, obiekty handlowo-usługowe, hotele, obiekty szkolnictwa wyższego i ochrony zdrowia, obiekty mieszkalno-usługowe oraz rozbudowa dużych
zakładów przemysłowych, sieci drogowej i infrastruktury transportowej.
Głównymi kierunkami inwestowania kapitału krajowego były: przemysł, handel, pośrednictwo finansowe oraz transport i łączność. Prywatni inwestorzy
krajowi angażowali się także w przedsięwzięcia z zakresu obsługi nieruchomości i firm oraz budowy obiektów handlowo-usługowych. Sektor publiczny
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Inwestycje
2.1. Inwestycje zagraniczne
Inwestycje zagraniczne stanowią 26% ogółu nakładów inwestycyjnych poniesionych w Poznaniu w latach 1990–2004. Wysoka atrakcyjność inwestycyjna
Poznania5 stanowi zachętę dla inwestorów zagranicznych, którzy podejmują
liczne przedsięwzięcia w mieście. Ponad 80% kapitału zagranicznego pochodzi z Niemiec, USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Japonii i Szwecji.
W latach 1990–20046 wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Poznaniu wyniosła 4,3 mld USD. Są to głównie udziały w prywatyzacji poznańskich firm oraz nakłady poniesione na nowe lub kontynuowane przedsięwzięcia, podjęte w latach ubiegłych. Nakłady na inwestycje bezpośrednie na
1 mieszkańca wyniosły w tym okresie 7,6 tys. USD. Udział Poznania w inwestycjach zagranicznych Polski wyniósł 5,1%. Dominujący, 70-procentowy udział
w strukturze inwestycji zagranicznych stanowią nakłady poniesione na przemysł (w tym dziale gospodarki zagraniczni inwestorzy angażują się głównie
w prywatyzację firm, obejmując funkcję inwestora strategicznego), a główne
branże produkcyjne to: spożywcza, farmaceutyczna i motoryzacyjna. Pozostałe dziedziny inwestowania o znaczącym udziale to: handel i usługi (23%)
oraz pośrednictwo finansowe i ubezpieczenia (6%). W 2004 r. wzrosło także
zaangażowanie kapitału zagranicznego w przedsięwzięcia związane z obsługą nieruchomości i firm.
Najwięksi inwestorzy zagraniczni to: niemiecki koncern samochodowy Volkswagen, kosmetyczny Beiersdorf i sieć handlowa Metro, brytyjski koncern farmaceutyczny GlaxoSmithKline, japoński Bridgestone, południowoafrykański
SABMiller, francuski producent wyrobów spirytusowych Pernod Ricard i usługowy Dalkia, irlandzki bank Allied Irish Bank, amerykański koncern Wrigley
oraz międzynarodowa grupa Von der Heyden Group. Udział największych inwestorów w poniesionych nakładach wyniósł na koniec 2004 r. ponad 60%.
Dalszych 7 firm zagranicznych zainwestowało w Poznaniu mniejszy kapitał,
jednak przekraczający 30 mln USD. Należą do nich: British Petroleum, Exide,
Jeronimo Martens Holding, Kinepolis, Malteries Sufflet, Unilever.
W latach 2002–2005 zakończono kilka znaczących inwestycji zagranicznych. Uruchomiono nową fabrykę profili okiennych z PCV niemieckiej firmy Aluplast oraz linie produkcyjne fabryki Exide i zakładu Kimball Electronics, niemiecki koncern Volkswagen oddał do użytku kolejne obiekty
rozbudowywanej fabryki samochodów w Antoninku, południowoafrykański
SABMiller – browaru Kompanii Piwowarskiej SA. Oddano do użytku 2 duże
centra handlowe: King Cross Marcelin oraz Poznań Plaza, hipermarket fran-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
inwestował natomiast w bazę edukacji i ochrony zdrowia. W latach 2002–
–2005 oddano do użytku m.in.: 10 nowych obiektów szkolnictwa wyższego
i nauki, 3 obiekty biurowe, 3 obiekty handlowe i duże centrum handlowo-kulturalne, nową siedzibę TVP, hotel, 2 budynki wielofunkcyjne. Zmodernizowano 3 szpitale oraz infrastrukturę lotniska Ławica i Krzesiny. Natomiast
do większych obiektów, będących w realizacji w końcu 2005 r. należały m.in.:
II etap budowy Centrum Stary Browar, sala koncertowa Akademii Muzycznej, hala sportowa AWF, dalsza rozbudowa kampusu UAM na Morasku, budowa biblioteki Politechniki Poznańskiej, rozbudowa Wielkopolskiego Centrum
Onkologii oraz szpitali przy ul. Krysiewicza i Szpitalnej, dalsza rozbudowa
obiektów Międzynarodowych Targów Poznańskich. Kontynuowano także modernizację lotniska cywilnego Ławica oraz wojskowego Krzesiny.
249
2. Inwestycje
250
cuskiej sieci Leroy Merlin, supermarkety należące do duńskiej sieci Netto
(3), niemieckiej Lidl (3), francuskiej Intermarche (1). Zakończono budowę
3 obiektów biurowych (Winogrady Business Center, Globis Center i biurowiec firmy Beiersdorf). Brytyjski koncern GlaxoSmithKline uruchomił
w Poznaniu Regionalne Centrum Indywidualizacji i Dystrybucji Leków oraz
Centrum Informatyczne dla potrzeb europejskich spółek koncernu, amerykańska grupa Kimball Electronics uruchomiła ośrodek wsparcia rozwoju
produkcji, szwedzka firma Duni otworzyła centrum usług finansowo-księgowych. Zakończono II etap modernizacji hotelu Mercure należącego do
francuskiej sieci Accor, otwarto nowy hotel Campanile francuskiej sieci Encourage i apartamenty włoskiej sieci Domina Prestige. Oddano do użytku
2 odcinki autostrady A2 z Komornik do Nowego Tomyśla oraz z Poznania
do Wrześni. Francuska firma Dalkia została inwestorem strategicznym 2
poznańskich firm ciepłowniczych: Poznańskiej Energetyki Cieplnej SA oraz
Zespołu Elektrociepłowni Poznańskich SA. Kontynuowano rozbudowę fabryki samochodów osobowych Volkswagen, opon samochodowych japońskiego koncernu Bridgestone i browaru firmy SABMiller, gmachu Andersia
Tower, biurowca Kompanii Piwowarskiej SA i parkingu podziemnego pod
pl. Wolności7. Rozpoczęto budowę pierwszego w Poznaniu hotelu 5-gwiazdkowego sieci Sheraton8. Część inwestycji zagranicznych realizowana jest
na terenie całego kraju i nie ma możliwości wydzielenia udziału kapitału
zainwestowanego w Poznaniu, chociaż są to poważne nakłady finansowe.
Dotyczy to przede wszystkim bankowości, ubezpieczeń, telekomunikacji,
przewoźników lotniczych oraz mediów ogólnokrajowych.
2.2. Inwestycje i ważniejsze remonty samorządowe
Częścią inwestycji krajowych są inwestycje samorządowe. Chociaż ich udział
w globalnej kwocie nakładów inwestycyjnych w latach 2002–2005 wyniósł 6%,
to stanowią one podstawowy czynnik rozwoju i funkcjonowania miasta. Są to
zadania związane głównie z rozwojem komunalnej infrastruktury technicznej
i społecznej. Zadania te są niezbędne zarówno dla mieszkańców miasta, jak
i dla realizacji wszelkich innych przedsięwzięć komercyjnych. Bez nich funkcjonowanie i dalszy rozwój gospodarki miejskiej nie byłby możliwy.
W latach 2002–2005 nakłady poniesione na inwestycje samorządowe wyniosły 965 mln zł, w tym sfinansowane z budżetu Miasta 943 mln zł, tj. 97,8%.
W 2005 r. nastąpił znaczący wzrost nakładów inwestycyjnych (o 51% w stosunku do 2002 r.).
W wyniku podjętych działań władz miejskich, pozyskano dodatkowe środki
z innych źródeł krajowych9 (fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, budżet Państwa10, udziały innych inwestorów, Totalizatora Sportowego)
i zagranicznych (fundusze unĳne) na szczególnie ważne dla miasta zadania.
W latach 2002–2005 Miasto Poznań pozyskało środki z funduszu ISPA11 na rozbudowę systemu kanalizacji miejskiej oraz z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego12 na przebudowę i modernizację układu drogowego i infrastruktury drogowej, budowę trasy tramwajowej i zintegrowanego dworca oraz realizację projektu e-Poznań.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Inwestycje
NAKŁADY NA INWESTYCJE SAMORZĄDOWE
MIASTA POZNANIA W LATACH 2002–2005
Udział środków
budżetowych w %
Wydatki inwestycyjne na 1 mieszkańca w zł
220,36
98,7
384
207,55
98,0
363
2004
204,36
97,6
359
2005
332,78
97,1
587
Razem 2002–2005
965,05
97,8
384
2002=100
151
x
153
Rok
Nakłady ogółem
w mln zł
2002
2003
Środki na inwestycje samorządowe kierowane były głównie na rozwój infrastruktury technicznej i społecznej (74%). Prawie 56% nakładów skierowano
na infrastrukturę komunalną, w ramach której priorytetem objęto inwestycje
drogowe (73% udziału w inwestycjach infrastruktury komunalnej). Udział nakładów na uzbrojenie terenów wyniósł 20%13. Na infrastrukturę społeczną poniesiono w tym okresie 19% nakładów, które skierowano przede wszystkim na
inwestycje z zakresu oświaty i kultury fizycznej.
W latach 2002-2005 w ramach inwestycji samorządowych zakończono m.in.:
® z zakresu inwestycji komunikacyjno-drogowych:
® modernizację i rozbudowę układu ulic głównych (w tym: Prymasa A.
Hlonda, rewitalizacja ul. Półwiejskiej, modernizacja ul. Głogowskiej,
Głównej, Majakowskiego i Księcia Mieszka I), infrastrukturę drogową w
rejonie Marcelina (w tym: ul. Bukowska i al. Polska) oraz 75 dróg lokalnych i peryferyjnych
® 4 nowe lub zmodernizowane obiekty inżynierskie: most św. Rocha, most
Przemysła I, wiadukt im. Narutowicza i wiadukt w ul. Królowej Jadwigi
® 22 nowe i zmodernizowane sygnalizacje świetlne na skrzyżowaniach i
przejściach dla pieszych
® I etap budowanej trasy tramwajowej od ul. Jana Pawła II do ul. Półwiejskiej
® zakupiono 32 autobusy oraz 65 wozów tramwajowych
® z zakresu uzbrojenia terenów:
® 9,4 km sieci wodociągowej (w ramach inwestycji lokalnych z udziałem
ludności).
® 48 km sieci kanalizacyjnej, w tym kolektory górczyńskie, kolektory deszczowe dla os. Starołęka Mała oraz infrastruktura techniczna w rejonie
Marcelina
® 4,7 km sieci energetycznej (w ramach inwestycji lokalnych z udziałem
ludności)
® z zakresu mieszkalnictwa:
® 128 mieszkań komunalnych przy ul. Nadolnik oraz pozyskano 37 nowych (w ramach programu renowacji kamienic komunalnych)
® z zakresu oświaty i wychowania:
® modernizację 239 obiektów szkolnych i przedszkolnych, 323 placów zabaw dla dzieci oraz boisk sportowych
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Źródło: Wydział Rozwoju Miasta, obliczenia własne
251
2. Inwestycje
®
®
®
®
252
®
® termorenowację 112 obiektów oświatowych
® 5 nowych lub rozbudowanych obiektów oświatowych
z zakresu kultury fizycznej i sportu:
® budowę IV trybuny na stadionie miejskim przy ul. Bułgarskiej
® modernizację Toru Regatowego Malta
® modernizację Hali Widowiskowo-Sportowej Arena
® 137 nowych lub zmodernizowanych szkolnych obiektów sportowych
z zakresu kultury i sztuki:
® renowację Centrum Kultury Zamek
® rewaloryzację i konserwację zabytkowych kościołów (pw. św. Wojciecha,
NMP na Ostrowiu Tumskim, pw. św. Stanisława i Marii Magdaleny) oraz
gmachu Ratusza
z zakresu bezpieczeństwa publicznego:
® 2 strażnice straży pożarnej
® rozbudowę systemu monitoringu wizyjnego
z zakresu terenów zielonych:
® 2 nowe parki miejskie (os. Powstańców Warszawy i II etap parku na
os. Przyjaźni)
® nowe obiekty w ogrodach zoologicznych (w tym: wybieg dla tygrysa
syberyjskiego i stajnia zimowa dla żyraf) i Palmiarni Poznańskiej (obiekt
usługowo-dydaktyczny)
z zakresu administracji:
® uruchomienie 20 Publicznych Punktów Dostępowych do Internetu.
Inwestycje te stworzyły warunki techniczne do realizacji wielu nowych przedsięwzięć oraz polepszyły stan środowiska naturalnego i jakość życia mieszkańców.
NAKŁADY INWESTYCYJNE LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002=100
Nakłady ogółem mln zł
220,36
207,55
204,36
332,78
151,0
infrastruktura techniczna
105,4
107,68
115,74
209,16
198,4
komunikacja i drogownictwo
79,51
92,45
97,15
125,33
157,6
kanalizacja
6,5
9,18
16,84
73,89
1136,8
infrastruktura mieszkaniowa
31,4
19,47
17,74
19,67
62,6
infrastruktura społeczna
39,2
48,65
37,5
61,27
156,3
oświata i wychowanie
18,01
10,97
14,58
23,25
129,1
zdrowie i pomoc społeczna
8,09
11,28
12,76
10,82
133,7
2.2.1. Inwestycje lokalne z udziałem ludności
W latach 2002–2005 w Poznaniu podejmowane były przez mieszkańców inwestycje lokalne, w szczególności w zakresie uzbrojenia terenów na obszarach
peryferyjnych związanych z budownictwem jednorodzinnym. Zadania te są
dotowane z budżetu Miasta, a dotacja na realizację zadań zgłaszanych w konkursie ofert jest rozdzielana komisyjnie.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Inwestycje
W
®
®
®
®
latach 2002–2005 inwestycje takie realizowało 183 inwestorów:
12 Społeczne Komitety Budów
152 stowarzyszenia zwykłe
14 indywidualnych inwestorów
5 innych inwestorów14.
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2005 %/
2002
Wartość inwestycji lokalnych
w mln zł
12,2
10,3
8,3
6,4
52,5
Udział % dotacji budżetowej
71,6
65,4
74,5
72,6
101,4
Źródło: Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
Wartość zadań zrealizowanych w tej formie w latach 2002–2005 wyniosła
37,2 mln zł. Zostały one wykonane przy udziale dotacji budżetowej w wysokości
26,4 mln zł. Udział nakładów własnych ludności wyniósł 10,8 mln zł i stanowił
29% ogółu zrealizowanych nakładów.
Dominujący udział w realizacji inwestycji lokalnych stanowiły zadania związane z budową sieci kanalizacyjnej i drogowej. Były one realizowane głównie na
terenach peryferyjnych, w tym m.in. na osiedlach: Spławie, Szczepankowo,
Pokrzywno, Krzesiny, Antoninek, Zieliniec, Kobylepole, Strzeszyn, Kiekrz, Krzyżowniki, Smochowice, Morasko.
Uzyskane efekty obejmowały oddanie do eksploatacji prawie 63 km sieci infrastruktury komunalnej i drogowej. Najwięcej oddano sieci sanitarnej i wodociągowej oraz drogowej.
EFEKTY INWESTYCJI LOKALNYCH Z UDZIAŁEM LUDNOŚCI
W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Sieć wodociągowa w km
Ogółem
2002–2005
2002
2003
2004
2005
1,8
2,9
2,7
2,0
9,4
Sieć sanitarna w km
7,0
5,0
7,1
4,3
23,4
Sieć deszczowa w km
3,5
1,7
1,7
0,4
7,3
Drogi w km
6,8
4,7
3,8
2,4
17,7
Sieć energetyczna w km
-
1,3
1,1
2,3
4,7
Źródło: Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
Głównym kierunkiem inwestowania w tej formie była budowa podstawowego
uzbrojenia terenów, a uzyskane efekty pozwoliły na poprawę warunków życia
mieszkańców nowych osiedli budownictwa jednorodzinnego.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
INWESTYCJE LOKALNE Z UDZIAŁEM
LUDNOŚCI W LATACH 2002–2005
253
Przypisy
W latach 2002–2005 wyróżniający się członkowie stowarzyszeń otrzymali
„Srebrne Róże” – specjalne nagrody przyznawane przez Prezydenta Miasta,
a także dyplomy z podziękowaniami od władz miasta. Od października 2002 r.
uroczystość oddania do użytku niektórych obiektów połączona jest z wmurowaniem specjalnej pamiątkowej kostki z napisem: „Inwestycja Miasta i mieszkańców”. W latach 2002–2005 wmurowano 22 takie kostki.
2.2.2. Poziom i struktura wydatków remontowych
Utrzymanie majątku trwałego w należytym stanie technicznym oraz przeciwdziałanie jego dekapitalizacji jest uzależnione od wielkości nakładów na
remonty. Zrealizowane w latach 2002–2005 nakłady remontowe wyniosły
150,06 mln zł.
NAKŁADY NA WAŻNIEJSZE REMONTY W LATACH 2002–2005
254
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
2005
2002
=100
Nakłady ogółem w mln zł
w tym:
52,7
35,2
27,3
34,8
66,0
infrastruktura techniczna
27,4
17,9
17,5
19,2
70,1
infrastruktura społeczna
17,2
12,3
6,8
12,6
73,2
W strukturze poniesionych nakładów największy udział stanowiły remonty
urządzeń infrastruktury komunalnej (55%). Remonty infrastruktury społecznej stanowiły niecałe 33% nakładów.
W latach 2002–2005 zrealizowano m.in. remonty:
® ulic lokalnych i głównych oraz obiektów mostowych
® nawierzchni chodników, przejść dla pieszych i oświetlenia ulic
® schroniska dla zwierząt
® taboru, sieci trakcyjnej i zatok autobusowych MPK
® parków i zieleńców miejskich
® obiektów bibliotecznych, placówek kulturalnych, oświatowych, sportowych,
opieki społecznej oraz gmachów Urzędu Miasta Poznania.
PRZYPISY:
W szczególności zaś wydawania decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o ustaleniu lokalizacji
inwestycji celu publicznego, nadzoru nad plastycznymi przekształceniami miasta.
2
Z wyjątkiem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania dla inwestycji mieszkaniowych.
3
Wraz z wprowadzeniem nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nastąpiły zmiany w Prawie budowlanym, które zniosły obowiązek uzyskiwania pozwolenia na budowę dla niektórych rodzajów robót. Dlatego też analizy ruchu budowlanego nie są w pełni
porównywalne z latami poprzednimi.
4
Liczbę rozpoczętych inwestycji w tym czasie należy jednak powiększyć, bowiem od 11 lipca
2003 r., tj. wejścia w życie zmiany ustawy Prawo budowlane, część inwestycji od tego okresu
nie wymaga pozwolenia na budowę, jak również rozpoczęto inwestycje, dla których przepisy
1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Przypisy
ustawy przewidują formę zgłoszenia rozpoczęcia robót budowlanych bez potrzeby uzyskania
pozwolenia na budowę.
5
Patrz rozdział III „Oceny zewnętrzne Poznania”.
6
Dane za 2004 r. będą dostępne w II półroczu 2005 r.
7
Inwestycja w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego (Miasto Poznań i prywatny inwestor zagraniczny), zakończona w 2006 r.
8
Planowane otwarcie hotelu 20 listopada 2006 r.
9
Środki na inwestycje miejskie pochodziły także z emisji obligacji komunalnych.
10
W tym kontrakt wojewódzki na budowę szpitala miejskiego przy ul. Szwajcarskiej.
11
Obecnie Fundusz Spójności. Dotacja wyniesie 55,3 mln euro.
12
Dotacja ta wyniesie 129 mln zł.
13
Od 2000 r. większość nakładów na inwestycje wodociągowo-kanalizacyjne finansuje z własnych środków spółka Aquanet SA. Także rozwój sieci ciepłowniczej jest finansowany całkowicie
przez spółkę Poznańska Energetyka Cieplna SA.
14
Były to m.in.: Poznańska Spółdzielnia Mieszkaniowa, Malta Ski, Poznańskie Przedsiębiorstwo
Projektowe „Jedynka – Projekt”, Przedsiębiorstwo Usługowo-Projektowe „Belin” Zakład Pracy
Chronionej, Agencja Inwestycyjna, Zgromadzenie Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego, Stowarzyszenie Pomocy Samotnej Matce Pro Vita, Stowarzyszenie na rzecz rozbudowy szkoły uspołecznionej im. Dr Wandy Błeńskiej oraz inwestorzy indywidualni we własnym imieniu.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
255
Wykorzystanie unĳnych
programów pomocowych
ROZDZIAŁ
14
1. Miasto Poznań i miejskie jednostki organizacyjne
Programy europejskie skierowane są pośrednio lub bezpośrednio do administracji lokalnych. Polska jest beneficjentem programów pomocowych już od
1989 r. Przed wstąpieniem do UE, Polska mogła korzystać jedynie ze środków
bezzwrotnej pomocy finansowej udzielanej przez Unię Europejską. Ich najważniejszym zadaniem było przygotowanie Polski do członkostwa w UE oraz
pomoc w wyrównywaniu różnic gospodarczych. Polska korzystała z 3 funduszy przedakcesyjnych: PHARE, SAPARD i ISPA. Od 1.05.2004 r. Polska korzysta
z 4 Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności.
ŚRODKI Z FUNDUSZY UNIJNYCH UZYSKANE
PRZEZ MIASTO POZNAŃ (ZŁ)
Fundusz/Program
Do akcesji
ISPA
Phare
2004
2005
2006
238.032.000
Razem
238.032.000
548.879
877.689
1.426.568
EFRR
4.706.519
187.571.388
519.623
192.797.530
EFS
735.000
4.371.634
1.394.950
6.501.584
EQUAL
257.025
257.025
Leonardo da Vinci
47.600
47.600
V Program Ramowy
4.380
4.380
URBACT
1.028.948
1.028.948
DAPHNE
474.796
474.796
INTERREG IIIB
200.000
200.000
Town – Twinning
46.538
46.538
Łącznie:
512.264
243.782.524
194.570.993
1.914.573
440.825.969
Miasto Poznań pozyskało z funduszy unĳnych dotacje w kwocie około 441 mln
zł, uwzględniając kredyt EBI; kwota ta wzrasta do niespełna 500 mln zł.
1.1. Fundusze przedakcesyjne
Miasto Poznań korzystało ze środków finansowych z funduszu przedakcesyjnego ISPA i Phare oraz kredytu EBI. W ramach funduszu ISPA realizowano pro-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Miasto Poznań i miejskie jednostki […]
257
jekt rozbudowy systemu kanalizacji miejskiej. Komisja Europejska przyznała
na to zadanie dotację w kwocie 59,5 mln euro. Wartość wykonanych prac od
początku realizacji projektu do 31.12.2005 r. wyniosła 11.993,5 tys. euro.
ZADANIA REALIZOWANE W RAMACH POZYSKANYCH
FUNDUSZY PRZEDAKCESYJNYCH
258
Nazwa/
przedmiot projektu
Źródło dofinansowania
Kwota dofinansowania
ze środków UE
Całkowity koszt
projektu
Okres
realizacji
Beneficjent
Oczyszczanie ścieków i dostawa wody do Poznania
ISPA1
59.508.000 EUR
104.400.000 EUR
2001-2008
miasto Poznań
i AQUANET
Budowa Zintegrowanego
Systemu Katastralnego
PHARE 2000
27.615 PLN2
27.615 PLN
2003
Zarząd Geodezji
i Katastru Miejskiego
Promowanie integracji europejskiej za pośrednictwem
organizacji pozarządowych
– TERAZ INTEGRACJA
PHARE 2001
10.000 EUR
15.548 EUR
2003
miasto Poznań –
partner w projekcie
System pierwszeństwa
dla tramwaju na dwóch
skrzyżowaniach w Poznaniu w ramach doświadczenia pilotażowego
PHARE i Ecos/
Ouverture
120.316 ECU
120.316 ECU
1995-1997
miasto Poznań
Modernizacja oferty edukacyjnej w ZSŁ w Poznaniu
– kształcenie modułowe
w zawodzie technik telekomunikacji – marketing
usług telekomunikacyjnych
Phare 2003
264.3009 PLN
352.413 PLN
2006-2009
Zespół Szkół
Łączności
w Poznaniu
Nowa specjalizacja technika mechanika – szansą
na przyszłość
Phare 2003
319.282 PLN
425.710 PLN
2006
Zespół Szkół Samochodowych
w Poznaniu
Modernizacja oferty edukacyjnej w ZSS nr 6 w Poznaniu odpowiedzią na wymogi
lokalnego rynku pracy
Phare 2003
61.802 PLN
82.403 PLN
2006
Zespół Szkół Zawodowych nr 6
w Poznaniu
Kształcenie zawodowe wobec potrzeb rynku pracy.
Projekt wdrażania modułowego programu nauczania
w zawodzie technik ochrony środowiska
Phare 2003
136.550 PLN
239.691 PLN
2006-2007
Zespół Szkół
Chemicznych
w Poznaniu
Modyfikacja Programu
Nauczania dla Liceum
Profilowanego o profilu
ekonomiczno–administracyjnym w ZSH im. Oskara
Langego w Poznaniu pod
kątem wzrostu konkurencyjności absolwentów na
rynku pracy
Phare 2003
95.746 PLN
127.662 PLN
2006
Zespół
Szkół Handlowych
im. Oskara Langego
w Poznaniu
Projekt kompleksowej
renowacji budynków
z zasobów komunalnych
miasta Poznania
Kredyt EBI
13.000.000 EUR
13.000.000 EUR
2002-2007
Zarząd Komunalnych Zasobów
Lokalowych
Źródło: Wydział Rozwoju Miasta, Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Łączna wielkość przyznanych dotacji w ramach funduszy przedakcesyjnych
wyniosła około 72,8 mln euro (łącznie z kredytem EBI).
1.2. Fundusze uzyskane po akcesji do UE
Od 1 maja 2004 r. Miasto Poznań może korzystać z 4 Funduszy Strukturalnych
i Funduszu Spójności. W latach 2004–20063 Miasto Poznań złożyło 64 wnioski o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej (również jako lider, partner
w projekcie), w tym:
® 24 w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)
® 9 w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS)
® 25 w ramach Inicjatyw Wspólnotowych i innych programów Wspólnoty
® 6 w ramach Phare 20034
Fundusz/Program
Liczba złożonych
wniosków
Przyznane dotacje
Decyzje negatywne
2004
2005
2006
2004
2005
2006
2004
EFRR
8
9
7
2
6
1
EFS
3
5
1
1
5
1
Inicjatywy Wspólnotowe i inne programy
wspólnotowe
5
19
1
3
5
Phare 2003
—
6
—
—
16
39
9
6
Projekty w trakcie
oceny
2005
2006
2004
2005
2006
4
4
—
—
—
7
1
—
—
—
—
1
1
1
9
—
—
5
1
5
—
—
1
—
—
—
—
21
3
6
14
—
—
5
9
Razem
64
64
Z 64 aplikowanych wniosków na łączną kwotę 413,1 mln zł:
® 30 uzyskało dofinansowanie w łącznej kwocie około 202,1 mln zł, przy
kosztach realizacji 364,3 mln zł
® 20 otrzymało decyzję negatywną
® 14 w trakcie oceny.
Miasto Poznań w latach 2004–2006 otrzymało dofinansowanie z:
® Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w kwocie 192,6 mln zł
(355,3 mln zł koszt realizacji) na:
® przebudowę obiektów inżynierskich w ciągu dróg krajowych nr 5 i 11
w Poznaniu: Mostu Przemysła I, wiaduktu Górczyńskiego, wiaduktu
Dolna Wilda oraz wiaduktu Franowo
® przebudowę ul. Głogowskiej od autostrady A2 do strumienia Junikowskiego
® zintegrowany system sterowania ruchem na ul. Grunwaldzkiej
® budowę trasy tramwajowej od ul. Jana Pawła II do ul. Podgórnej
® budowę Zintegrowanego Dworca Autobusowego na os. Jana III Sobieskiego
® remont i przebudowę ul. Głogowskiej na odcinku od wiaduktu Górczyńskiego do ul. Rawickiej
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
LICZBA ZŁOŻONYCH PROJEKTÓW OD 01.05.2004 R.
259
260
® program budowy elektronicznej administracji publicznej: e-Poznań
® elektroniczne systemy tablic informacyjnych w poznańskich węzłach
przesiadkowych o znaczeniu aglomeracyjnym
® wypracowanie i promocję produktów turystyki biznesowej Poznania
i Wielkopolski
® Europejskiego Funduszu Społecznego w kwocie 4,2 mln zł (przy kosztach
realizacji 6,5 mln zł) na:
® Wielkopolską Platformę Innowacyjną
® program dotacji stypendialnych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
(dwukrotnie)
® opracowanie modelu wspierania przedsiębiorczości akademickiej
w Wielkopolsce
® szkolenia z zakresu współpracy z niepełnosprawnym klientem
® kompleksowy program doradczo-szkoleniowy dla kobiet z Poznania
i powiatu poznańskiego – Miasto Poznań lider projektu
® reintegrację społeczno-zawodową osób bezrobotnych i bezdomnych
® Inicjatyw Wspólnotowych i innych programów Wspólnoty w kwocie 2,1 mln zł
(3,5 mln zł koszt realizacji) na:
® wymianę doświadczeń w sferze ochrony zdrowia w ramach projektu
HEPRO Toolkit for Local Health Profiles (Interreg III B)
® cykl szkoleń i wizyt studyjnych dotyczących transportu miejskiego
– Miasto Poznań partner w projekcie (program URBACT)
® zarządzanie i rewitalizację dużych osiedli mieszkaniowych – Miasto Poznań lider sieci (program URBACT)
® przeciwdziałanie przemocy w rodzinie – Miasto Poznań lider projektu
(program DAPHNE)
® międzynarodową konferencję na temat gospodarki odpadami w miastach (program Town-Twinning)
® projekt wymiany kadry – przygotowanie urzędu do audytu IIP (program
Leonardo da Vinci)
® kampania przeciw ubóstwu – „Najwyższy szczebel dobroczynności”,
Miasto Poznań partner w projekcie (program EQUAL)
® program PLUS – zarządzanie przestrzennym i społeczno-gospodarczym
rozwojem miast (V Program Ramowy).
FUNDUSZY STRUKTURALNYCH
Nazwa
/przedmiot projektu
Źródło
dofinansowania
Kwota dofinansowania ze środków
UE (PLN)
Całkowity
koszt projektu
(PLN)
Okres
realizacji
Beneficjent
/ Wnioskodawca
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Wypracowanie i promocja produktów turystyki
biznesowej Poznania
i Wielkopolski
ZPORR
Działanie 1.4
350.352 dotacja
przyznana w 2006 r.
519.623
2005–2007
Miasto Poznań
e-Poznań – Program
budowy elektronicznej
administracji publicznej
ZPORR
Działanie 1.5
4.106.519 dotacja
przyznana w 2004 r.
5.475.360
2004–2006
Miasto Poznań
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Nazwa
/przedmiot projektu
Źródło
dofinansowania
UE (PLN)
Całkowity
koszt projektu
(PLN)
Okres
realizacji
Beneficjent
/ Wnioskodawca
Elektroniczne systemy
tablic informacyjnych
w poznańskich węzłach
przesiadkowych o znaczeniu aglomeracyjnym
ZPORR
Działanie 1.6
600.000
dotacja przyznana
w 2004 r.
1.200.000
2005
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne
Zintegrowany system
sterowania ruchem
na ul. Grunwaldzkiej
w Poznaniu
ZPORR
Działanie 1.6
2.275.000 PLN
dotacja przyznana
w 2005 r.
4.550.000 PLN
2005–2006
Miasto Poznań
Budowa trasy tramwajowej od ul. Jana Pawła II
do ul. Podgórnej w Poznaniu
ZPORR
Działanie 1.6
27.658.349,92 PL
dotacja przyznana
w 2005 r.
55.316.699,87
PLN
2005–2007
Miasto Poznań
Budowa Zintegrowanego
Dworca Autobusowego
na os. Jana III Sobieskiego w Poznaniu
ZPORR
Działanie 1.6
7.250.000 PLN
dotacja przyznana
w 2005 r.
14.500.000 PLN
2005–2007
Miasto Poznań
Przebudowa obiektów
inżynierskich w ciągu
dróg krajowych nr 5 i 11
w Poznaniu
SPO Transport
Działanie 2.2
79.563.750
dotacja przyznana
w 2005 r.
106.085.000
2005–2008
Miasto Poznań
Przebudowa ulicy Głogowskiej w Poznaniu od
autostrady A2 do węzła
Górczyn – etap I od autostrady A2 do strumienia Junikowskiego
SPO
Transport
Działanie 2.2
63.324.288
dotacja przyznana
w 2005 r.
157.680.000
2005–2007
Miasto Poznań
Przebudowa i remont
ulicy Głogowskiej w Poznaniu na odcinku od
wiaduktu Górczyńskiego
do ul. Rawickiej – etap III
SPO TransportDziałanie 2.2
7.500.000
dotacja przyznana
w 2005 r.
10.000.000
2005–2006
Miasto Poznań
Europejski Fundusz Społeczny
Większe szanse edukacyjne dla uczniów poznańskich szkół
ZPORR Działanie 2.2
735.000 dotacja
przyznana
w 2004 r.
735.000
2004–2005
Miasto Poznań
Wspieranie szans edukacyjnych uczniów poznańskich szkół
ZPORR
Działanie 2.2
972.500 dotacja
przyznana w 2005 r.
972.500
2005–2006
Miasto Poznań
Wielkopolska Platforma
Innowacyjna
ZPORR
Działanie 2.6
165.000 dotacja
przyznana
w 2005 r.
165.000
2005–2007
Miasto Poznań
Opracowanie modelu
wspierania przedsiębiorczości akademickiej
w Wielkopolsce
ZPORR
Działanie 2.2
491.385 dotacja
przyznana w 2005 r.
491385
2005–2006
Miasto Poznań
DOBRY START – szkolenia dla usługodawców
osób niepełnosprawnych
SPO RZL
Działanie 1.4
113.430
dotacja przyznana
w 2005 r.
113.430
2005–2006
Miasto Poznań
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
261
Nazwa
/przedmiot projektu
Źródło
dofinansowania
UE (PLN)
Całkowity
koszt projektu
(PLN)
Okres
realizacji
Beneficjent
/ Wnioskodawca
Reintegracja społeczno-zawodowa osób bezrobotnych i bezdomnych
SPO RZL
Działanie 1.5
1.394.950
dotacja przyznana
w 2006 r.
1.761.300
2005–2007
Miasto Poznań
Kompleksowy program
doradczo-szkoleniowy
szansą dla kobiet Poznania i powiatu poznańskiego
SPO RZL
Działanie 1.6
2.629.319
dotacja przyznana
w 2005 r.
3.319.847
2005–2007
Miasto Poznań
– partner w projekcie
Inicjatywy Wspólnotowe i inne programy Wspólnoty
262
Kampania przeciw ubóstwu – najwyższy szczebel dobroczynności
EQUAL
257.025
dotacja przyznana
w 2004 r.
257.025
2004–2007
Miasto Poznań
Specjaliści IIP w Urzędzie
Miasta Poznania
Leonardo
da Vinci
47.600 dotacja
przyznana
w 2004 r.
47.600
projekt zrealizowano
Miasto Poznań
European Qualifying
Path on Urban Public
Transport Issues
URBACT
57.716
dotacja przyznana
w 2005 r.
115.432
2005–2006
Miasto Poznań
Zarządzanie i rewitalizacja
dużych osiedli mieszkaniowych
URBACT
971.232 dotacja
przyznana w 2005 r.
1.942.464
2006–2007
Miasto Poznań
– lider sieci
HEPRO Toolkit for Local
Health Profiles
INTERREG IIIB
200.000
dotacja przyznana
w 2005 r.
266.000
2005–2007
Miasto Poznań
Posłuchaj mnie – krzywdzone dziecko pod specjalną ochroną
DAPHNE
474.796
dotacja przyznana
w 2005 r.
776.388
2006–2007
Miasto Poznań
Gospodarka odpadami
komunalnymi w miastach partnerskich
Town – Twinning
46.538
dotacja przyznana
w 2005 r.
93.076
Miasto Poznań
PLUS – partycypacja
społeczna, przywództwo
i zrównoważony rozwój
miast
VPR
4.380
dotacja przyznana
w 2004 r.
32.640
Miasto Poznań
Program Phare 2003
Modernizacja oferty edukacyjnej w ZSŁ w Poznaniu – kształcenie modułowe w zawodzie technik
telekomunikacyjnych
– marketing usług telekomunikacyjnych
Phare 2003
264.309
dotacja przyznana
w 2005 r.
352.413
2006–2009
Miasto Poznań
Nowa specjalizacja technika – mechanika – szansą na przyszłość
Phare 2003
319.282
dotacja przyznana
w 2005 r.
425.710
2006
Miasto Poznań
Modernizacja oferty
edukacyjnej w ZSS nr 6
w Poznaniu odpowiedzią
na wymogi lokalnego
rynku pracy
Phare 2003
61.802
dotacja przyznana
w 2005 r.
82.403
2006
Miasto Poznań
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Jednostki i organizacje pozarządowe
Nazwa
/przedmiot projektu
Źródło
dofinansowania
UE (PLN)
Całkowity
koszt projektu
(PLN)
Okres
realizacji
Beneficjent
/ Wnioskodawca
Kształcenie zawodowe wobec potrzeb rynku pracy.
Projekt wdrażania modułowego programu nauczania
w zawodzie technik ochrony środowiska
Phare 2003
136.550
dotacja przyznana
w 2005 r.
239.691
2006–2007
Miasto Poznań
Modyfikacja programu
nauczania dla Liceum
Profilowanego o profilu
ekonomiczno-administracyjnym w ZSH im. Oskara
Langego w Poznaniu pod
kątem wzrostu konkurencyjności absolwentów na
rynku pracy
Phare 2003
95.746
dotacja przyznana
w 2005 r.
127.662
2006
Miasto Poznań
2. Jednostki i organizacje pozasamorządowe
Po wejściu z dniem 1 maja 2004 r. Polski do Unii Europejskiej o dotację z funduszy unĳnych mogą wnioskować nie tylko samorządy lokalne, lecz także
polskie firmy i organizacje. Środki unĳne wspierają przedsięwzięcia infrastrukturalne, związane z rozwojem sieci transportowej, placówek edukacyjnych, kulturalnych, ochrony zdrowia, ochroną zabytków, rozwojem nauki
i techniki oraz projekty społeczne ukierunkowane na zwiększanie szans na
rynku pracy, poszerzenie jakości nauczania czy pomoc osobom zagrożonym
wykluczeniem społecznym. Dzięki dotacjom uzyskanym z Unii Europejskiej
w Poznaniu powstaje m.in. sala koncertowa Akademii Muzycznej, obiekty
dydaktyczno-badawcze na terenie kampusu uniwersyteckiego na Morasku,
Centrum Medycznej Informacji Naukowej Akademii Medycznej, obiekty Akademii Rolniczej. Z funduszy unĳnych korzysta także Wielkopolskie Centrum
Onkologii, Szpital Wojewódzki, Teatr Wielki, Archidiecezja Poznańska. Na terenie Poznania i Swarzędza rozpoczęła się jedna z największych w ostatnich
latach inwestycji transportowych – modernizacja zachodniej obwodnicy kolejowej. Znaczne kwoty przeznaczane są także na projekty społeczne, np.
Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu realizuje projekty współfinansowane
z Europejskiego Funduszu Społecznego mające na celu przeciwdziałanie
bezrobociu. W ramach programu Socrates/Erasmus ponad 1000 studentów
poznańskich uczelni studiuje na zagranicznych uczelniach wyższych. W projektach badawczych współfinansowanych ze środków unĳnych uczestniczą
także liczne poznańskie szkoły wyższe oraz jednostki naukowo-badawcze.
Z dotacji unĳnych coraz częściej korzystają poznańscy przedsiębiorcy. Jednym z większych projektów jest budowa przez poznańską spółkę Nickel
Technology Park Poznań Sp. z o.o. w podpoznańskich Złotnikach parku technologicznego.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
263
2. Jednostki i organizacje pozarządowe
WYBRANE PRZEDSIĘWZIĘCIA WSPÓŁFINANSOWANE
PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ W POZNANIU
Instytucja
Tytuł projektu
Wartość projektu (zł)
Kwota dofinansowania (zł)
105.000.000
euro
52.946.283
euro
Transport
Grupa PKP SA
modernizacja poznańskiego węzła
kolejowego – modernizacja kolejowej
trasy Berlin – Warszawa
Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki
w Poznaniu
modernizacja zabytkowego gmachu
Teatru Wielkiego
6.957.892
4.277.392
Klasztor oo. Franciszkanów Konwentualnych w Poznaniu Prowincji św. Antoniego Padewskiego
renowacja i prace remontowe kościoła
św. Antoniego Padewskiego
6.447.000
4.835.250
Archidiecezja Poznańska
zabezpieczenie obiektów sakralnych
dziedzictwa kulturowego Archidiecezji
Poznańskiej
5.745.920
4.309.440
Archidiecezja Poznańska
modernizacja i adaptacja zabytkowych budynków Muzeum i Archiwum
Archidiecezjalnego w Poznaniu
6.924.538
5.193.404
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu
rewaloryzacja zespołu pałacowego
– Dom Pracy Twórczej w Obrzycku
6.982.000
5.236.500
w Poznaniu
modernizacja i renowacja Collegium
Minus wraz z Aulą Uniwersytetu im.
Adama Mickiewicza w Poznaniu
8.228.206
6.171.154
Wielkopolska Organizacja Turystyczna
opracowanie regionalnych produktów
turystyki kulturowej w Wielkopolsce
i ich promocja
768.507
301.650
Parafia Rzymsko–Katolicka p.w. Matki
Boskiej Nieustającej Pomocy
i św. Marii Magdaleny
wzrost atrakcyjności regionu
Wielkopolski – kontynuacja
konserwacji poznańskiej fary
7.960.975
5.970.731
Rozwój turystyki i kultury
264
Regionalna infrastruktura edukacyjna
Akademia Muzyczna w Poznaniu
budowa sali koncertowej – III etap,
rozbudowa Akademii Muzycznej im.
I.J. Paderewskiego w Poznaniu
25.811.792
19.184.038
w Poznaniu
budowa obiektów dydaktyczno-badawczych Wydziału Nauk Geograficznych
i Geologicznych UAM w Poznaniu – etap I
11.614.400
8.710.800
Akademia Rolnicza w Poznaniu
rozbudowa zespołu budynków naukowo-dydaktycznych Collegium Zembala Akademii Rolniczej w Poznaniu
4.192.968
3.144.726
Akademia Medyczna
im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
budowa i wyposażenie sal kongresowo-dydaktycznych Centrum Medycznego Informacji Naukowej w Poznaniu
przy ul. Przybyszewskiego
6.991.121
4.823.341
Regionalna infrastruktura ochrony zdrowia
Specjalistyczny ZOS nad Matką
i Dzieckiem – Samodzielny Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej w Poznaniu
doposażenie sali operacyjnej Specjalistycznego Zespołu Opieki Zdrowotnej
w aparat RTG z ramieniem C
250.000
187.500
Wielkopolskie Centrum Onkologii
w Poznaniu
poprawa standardów i dostępności
specjalistycznego leczenia nowotworów (radioterapii) w Wielkopolsce
34.354.139
25.765.604
Szpital Wojewódzki w Poznaniu
modernizacja Oddziału Kardiologii
w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu
1.271.282
953.462
Szpital Wojewódzki w Poznaniu
modernizacja własnego ujęcia wody pitnej w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu
1.554.359
1.554.359
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
3. Producenci rolni
WYBRANE PRZEDSIĘWZIĘCIA WSPÓŁFINANSOWANE
PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ W POZNANIU
Instytucja
Tytuł projektu
Wartość projektu (zł)
Kwota dofinansowania (zł)
Akademia Medyczna im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
przebudowa budynku i zakup wyposażenia dla SPSK nr 1 Akademii Medycznej
w Poznaniu
12.148.288
9.11.216
Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego
Wielkopolski Urząd Wojewódzki
w Poznaniu
Wielkopolski Urząd Wojewódzki elektronicznym urzędem otwartym na
potrzeby klientów
6.305.614
4.729.210
Urząd Marszałkowski Województwa
Wielkopolskiego
infrastruktura dla e-administracji
w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego
7.367.724
5.525.793
Powiat Poznański
przebudowa drogi powiatowej nr
32206 na odcinku Poznań–Biedrusko
4.904.985
3.678.739
Projekty społeczne
Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu
„Młodzi na start” – wspieranie młodzieży na rynku pracy
19.603.360
„Powrót na rynek” – wspieranie osób
bezrobotnych w tym długotrwale bezrobotnych
13.068.907
„Młodzi na start” – promocja aktywności zawodowej młodzieży
1.958.779
„Powrót na rynek” – wsparcie otoczenia społecznego osób bezrobotnych
1.305.853
rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy
i możliwości kształcenia ustawicznego
w regionie
23.170.724
reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa
13.538.317
Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi
18.839.031
Edukacja, ośrodki naukowo-badawcze
w Poznaniu
wielkopolski klaster chemiczny
jednostek naukowo-badawczych oraz
przedsiębiorstw
605.300
w Poznaniu
rozwój Uczelnianego Centrum Innowacji i Transferu Technologii UAM
394.300
Nickel Technology Park Poznań
Nickel Technology Park Poznań, kompleks
biurowo–magazynowo–produkcyjny
37.000.000
21.600.000
Źródło: Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
3. Producenci rolni
Po wejściu z dniem 1 maja 2004 r. Polski do Unii Europejskiej, poznańscy rolnicy pozyskali z Brukseli blisko 2,1 mln zł dotacji z funduszy unĳnych. Rolnicy
objęci zostali mechanizmami Wspólnej Polityki Rolnej oraz pomocą dostępną
z Funduszy Strukturalnych, zostali beneficjentami organizacji rynków rolnych,
m.in. zakupów interwencyjnych, płatności bezpośrednich, subsydiów ekspor-
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Obszary wiejskie
265
Przypisy
towych. Wprowadzono płatności bezpośrednie, które przysługują producentom rolnym posiadającym grunty rolne o powierzchni powyżej 1 ha, utrzymywane w dobrej kulturze rolnej. Rolnicy z terenu Poznania otrzymali dotacje
unĳne na realizację działań określonych w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich
(PROW), wdrażanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Od 1 lutego 2005 r. rolnicy mogą ubiegać się o dotacje w ramach dwóch działań PROW: Wspieranie gospodarstw niskotowarowych oraz Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej. Oba działania spotkały
się z bardzo dużym zainteresowaniem poznańskich rolników. Przed przystąpieniem Polski do UE rolnicy korzystali z funduszu przedakcesyjnego SAPARD.
W ramach tego programu 9 rolników z Poznania złożyło wnioski o pomoc finansową, zrealizowano przedsięwzięcia na kwotę 99,3 tys zł.
PRZYPISY:
266
1
Roboty budowlane wykonywane w ramach projektu:
Kontrakt nr 1 – modernizacja lewobrzeżnej oczyszczalni ścieków przy ul. Serbskiej w Poznaniu
– w fazie postępowania przetargowego, wartość kontraktu 40.184.000 euro (ISPA 22.904.880
euro, Aquanet 17.279.120 euro), termin realizacji do grudnia 2008 r.
Kontrakt nr 2 – modernizacja i rozbudowa systemu kanalizacji – Poznań, etap I. Wykonawca:
Konsorcjum Hydrobudowa-6 SA, Hydrobudowa 9 Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane Sp.
z o.o., PER AARSLEFF Polska Sp. z o.o. Wartość zadania: 7.848.684 euro (ISPA 4.159.802 euro,
Aquanet 3.688.842 euro), termin realizacji do grudnia 2007 r., stopień finansowego wykonania
zadania 15%.
Kontrakt nr 3 – modernizacja i rozbudowa systemu kanalizacji – Poznań, etap II. Wykonawca:
Konsorcjum Maxer SA, Hydrobudowa 9 Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane Sp. z o.o. Wartość zadania: 10.478.937 euro (ISPA 5.972.994 euro, Aquanet 4.514.527 euro), termin realizacji
do sierpnia 2006 r., stopień finansowego wykonania zadania 25,64%.
Kontrakt nr 4 – kanały sanitarne wraz z pompowniami sieciowymi i rurociągami tłocznymi na
terenie gminy Tarnowo Podgórne – w fazie postępowania przetargowego, wartość kontraktu
7.451.000 euro (ISPA 4.247.000 euro, Aquanet 3.203.930 euro), termin realizacji 30 miesięcy
od daty podpisania kontraktu.
Kontrakt nr 5 – zagospodarowanie biogazu i termiczne suszenie osadów na COŚ. Wykonawca:
Konsorcjum Budimex SA, CADAGUA SA, FERROVIAL AGROMAN SA. Wartość zadania: 32.513.438
euro (ISPA 18.532.659 euro, Aquanet 13.980.778 euro), termin realizacji do sierpnia 2006 r.,
stopień finansowego wykonania zadania 15%.
Kontrakt nr 6 – modernizacja dwóch wydzielonych komór fermentacyjnych na COŚ. Wykonawca: Mitex SA. Wartość: zadania 1.900.000 euro (ISPA 1.003.000 euro, Aquanet 817.050 euro),
termin realizacji do czerwca 2006 r., stopień finansowego wykonania zadania 25,28%.
Łączny postęp finansowy realizowanego projektu 11,49%.
2
Depozyt – sprzęt komputerowy.
3
Stan na 31.05.2006 r.
4
Finansowanie z niewykorzystanego przez Polskę funduszu Phare, w wyniku opóźnień we wdrażaniu ostatnia edycja programu Phare 2003, ze względu na długi okres kontraktowania i realizacji projektów, zakończy się pod koniec 2006 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Wyniki Narodowego Spisu
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002
oraz Powszechnego Spisu Rolnego
ROZDZIAŁ
15
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań (NSPLiM) oraz Powszechny
Spis Rolny (PSR) przeprowadzono na terenie całego kraju w dniach od 21 maja
do 8 czerwca 2002 r. Spisy obejmowały stan w dniu 20 maja 2002 r. o godz.
24.00. Wyniki są sukcesywnie publikowane od lipca 2003 r.
1. Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności
i Mieszkań 2002
Spis ludności obejmował osoby stale zamieszkałe na obszarze Polski (bez
względu na miejsce ich przebywania w czasie spisu) oraz osoby przebywające na nim czasowo. Spis był przeprowadzony w mieszkaniach, w innych zamieszkałych pomieszczeniach prowizorycznych oraz w obiektach zbiorowego
zamieszkania. Obejmował również osoby bezdomne.
WYNIKI NARODOWEGO SPISU POWSZECHNEGO LUDNOŚCI
I MIESZKAŃ 2002
Poznań
Wyszczególnienie
województwo=100
liczba
w tys.
100,0
17,3
3.351,9
100
46,6
16,6
1.626,7
48,5
53,4
17,9
1.725,2
51,5
liczba
w tys.
struktura
%
Ludność ogółem
578,9
mężczyźni
269,9
309,0
kobiety
woj. wielkopolskie
struktura
%
Ludność w wieku:
przedprodukcyjnym (0–17 lat)
103,4
17,9
12,8
810,5
24,2
w tym: 0–14 lat
79,3
13,7
12,4
637,9
19,0
produkcyjnym (18–64 lata)
381,6
65,9
18,2
2.094,6
62,5
mobilnym (18–44 lata)
243,5
42,1
17,9
1.361,2
40,6
niemobilnym (45–64 lata)
138,1
23,9
19,1
723,4
21,6
poprodukcyjnym
93,8
16,2
20,5
456,8
13,6
Ludność w wieku 13 lat
i więcej z wykształceniem:
513,0
100,0
18,2
2.818,4
100,0
9,3
wyższym
100,4
19,6
38,4
261,7
policealnym
18,0
3,5
23,5
76,6
2,7
średnim
188,7
36,8
24,5
771,6
27,4
zasadniczym zawodowym
97,3
19,0
12,5
776,3
27,5
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
1. Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego […]
267
WYNIKI NARODOWEGO SPISU POWSZECHNEGO LUDNOŚCI
I MIESZKAŃ 2002
Poznań
Wyszczególnienie
woj. wielkopolskie
liczba
w tys.
struktura
%
województwo=100
liczba
w tys.
struktura
%
podstawowym
92,5
18,0
11,0
839,4
29,8
podstawowym nieukończonym
6,8
1,3
8,4
80,8
2,9
nieustalonym
9,4
1,8
77,7
12,1
0,4
2.714,0
100,0
56,2
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej
Ludność w wieku 15 lat
i powyżej ogółem
268
499,5
100,0
18,4
Ludność aktywna zawodowo ogółem
269,1
53,9
17,6
1.524,9
Liczba pracujących
229,6
46,0
18,5
1.240,8
45,7
Liczba bezrobotnych
39,5
7,9
13,9
284,1
10,5
Liczba osób biernych zawodowo
211,2
42,3
18,3
1.153,0
42,5
Nieustalony status na rynku pracy
19,2
3,8
53,0
36,2
1,3
Udział % aktywnych zawodowo w ogólnej
liczbie ludności danej kategorii
56,0
x
98,4
56,9
x
Udział % pracujących w ogólnej liczbie
ludności danej kategorii
47,8
x
103,2
46,3
x
Udział % bezrobotnych w liczbie osób
aktywnych zawodowo
14,7
x
79,0
18,6
x
Źródło: GUS
Wyniki spisu wykazały, że w dniu 20 maja 2002 r.:
® ludność Poznania wynosiła 578,9 tys. osób, tj. o 7,3 tys. więcej niż szacował Urząd Statystyczny w I kwartale 2002 r. Mieszkańcy Poznania stanowili
17,3% ludności województwa wielkopolskiego
® w strukturze ludności dominujący udział stanowiły kobiety. Na 100 mężczyzn przypadało 114 kobiet
® w strukturze wiekowej ludności przeważający udział stanowiła jej grupa
w wieku produkcyjnym (18–64 lata) – 65,9%, a w tym jej podgrupa w wieku mobilnym (18–44 lata) – 42,1%. Ludność w wieku aktywności zawodowej (15 lat i powyżej) stanowiła 86,3% mieszkańców Poznania
® co piąty mieszkaniec powyżej 13 roku życia deklarował wykształcenie wyższe (19,6%), 2/5 wykształcenie policealne lub średnie, a 19% zasadnicze
zawodowe
® wskaźnik aktywności zawodowej (udział osób aktywnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności) wynosił 56%, wskaźnik zatrudnienia (udział pracujących
w ogólnej liczbie ludności danej kategorii) kształtował się na poziomie 47,8%
® pracę posiadało 229,6 tys. osób, a pozostawanie bez pracy zgłosiło 39,5 tys.
osób, czyli blisko 2 razy więcej niż wykazują rejestry Powiatowego Urzędu
Pracy. Udział bezrobotnych w liczbie osób aktywnych zawodowo wynosił 14,7%
® liczba gospodarstw domowych wynosiła 233,9 tys., wśród nich dominujący
udział stanowiły gospodarstwa 1- i 2-osobowe (odpowiednio 33% i 24,8%).
Przeciętnie na 1 gospodarstwo domowe przypadało 2,41 osób. Poznańskie
gospodarstwa domowe stanowiły 21,7% gospodarstw w województwie
wielkopolskim
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
® większość gospodarstw domowych (50,1%) stanowiły gospodarstwa
1-rodzinne zamieszkujące samodzielnie
® głównym źródłem utrzymania gospodarstw domowych była praca najemna poza rolnictwem (43,3%). Z pracy na własny rachunek lub dochodów
z najmu utrzymywało się 9% gospodarstw domowych
® z dochodów z emerytury lub renty inwalidzkiej utrzymywało się 31% gospodarstw domowych
® liczba rodzin w Poznaniu wynosiła 213 tys., w tym 74,6% stanowiły małżeństwa. Ponad połowa małżeństw posiadała dzieci (50,2%). Rodziny niepełne stanowiły 22,6% ogólnej liczby rodzin. Poznańskie rodziny stanowiły
17,2% rodzin w województwie wielkopolskim
® w rodzinach żyło 182,3 tys. dzieci, w tym 72,7% pozostawało na utrzymaniu rodziców (dzieci do 24 lat). Przeciętna rodzina posiadała na utrzymaniu
1,55 dzieci w wieku do 24 lat
® w Poznaniu znajdowało się 33,7 tys. zamieszkałych budynków, co stanowiło 7,6% zasobów województwa wielkopolskiego
® w strukturze tych budynków dominowały budynki mieszkalne. Ich udział
wynosił 98,8%
® większość budynków mieszkalnych została wybudowana przed 1989 r.
(87,3%), a co piąty przed 1944 r. (22,6%)
® w Poznaniu znajdowało się 213 tys. mieszkań, najwięcej z nich (199,3 tys.)
to mieszkania zamieszkałe stale
® w strukturze własnościowej zamieszkałych mieszkań największy udział stanowiły mieszkania będące własnością spółdzielni mieszkaniowych (47,6%
– ogółem: lokatorskie i własnościowe) oraz osób fizycznych (36,8%)
® mieszkania zamieszkiwało 157,7 tys. rodzin, a wskaźnik przeciętnej liczby
rodzin przypadających na 1 mieszkanie wynosił 1,3
® przeciętnie 1 mieszkanie składało się z 3,5 izb, zamieszkiwało je 2,84 osób,
a jego powierzchnia użytkowa wynosiła 63 m2. Na 1 osobę przypadało 22 m2
powierzchni użytkowej mieszkania
® 95% zamieszkałych mieszkań posiadało łazienkę, 99,7% korzystało z wody
bieżącej, 97,1% było podłączonych do kanalizacji, 93,2% posiadało ciepłą
wodę bieżącą, 91% korzystało z gazu sieciowego, a 84,4 posiadało centralne ogrzewanie (zbiorowe lub indywidualne)
® mieszkania niezamieszkałe stanowiły 6% poznańskich zasobów mieszkaniowych. Wśród nich 93,7% to wolne mieszkania przeznaczone do stałego zamieszkania, a 5,5% stanowiły mieszkania przeznaczone do rozbiórki,
opuszczone
® Narodowy Spis Powszechny ujawnił 368 osób bezdomnych, mieszkających
nielegalnie w spisywanych zasobach mieszkaniowych
® w 166 obiektach zbiorowego zakwaterowania zamieszkiwało 15,3 tys. osób
® poznańskie zasoby mieszkaniowe stanowiły 21% zasobów województwa
wielkopolskiego.
BUDYNKI MIESZKALNE W POZNANIU WEDŁUG WIEKU
Okres budowy
%
Ogółem, w tym wybudowane:
100,0
przed 1918
12,1
1918–1944
10,5
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
269
2. Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego […]
BUDYNKI MIESZKALNE W POZNANIU WEDŁUG WIEKU
Okres budowy
%
1945–1970
26,5
1971–1978
20,1
1979–1988
18,0
1989–2003
12,8
źródło: GUS
MIESZKANIA ZAMIESZKANE WEDŁUG WYPOSAŻENIA
W ŁAZIENKĘ, CIEPŁĄ WODĘ I GAZ, W %
Wyposażone w:
270
Okres budowy
ciepłą wodę bieżącą
łazienkę
gaz
ogrzewaną
razem
poza mieszkaniem
w mieszkaniu
z sieci
z butli
przed 1918
77,3
74,8
1,1
73,7
87,9
4,9
1918–1944
84,0
80,4
1,9
78,5
82,5
10,5
1945–1970
98,5
94,9
30,2
64,7
95,1
3,1
1971–1978
99,7
99,3
82,7
16,6
97,3
1.3
1979–1988
99,7
99,4
84,0
15,4
97,0
1,6
1989–2003
99,8
99,5
69,6
29,9
72,7
1,5
Źródło: GUS
2. Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego 2002
Powszechnym Spisem Rolnym objęto gospodarstwa indywidualne o powierzchni użytków rolnych powyżej od 0,1 do 1 ha i powyżej 1 ha, osoby fizyczne będące właścicielami zwierząt gospodarskich, nieposiadające użytków rolnych
lub posiadające użytki rolne o powierzchni mniejszej niż 0,1 ha, a także pozostałe gospodarstwa rolne będące w użytkowaniu osób prawnych i jednostek
organizacyjnych nie mających osobowości prawnej.
WYNIKI POWSZECHNEGO SPISU ROLNEGO 2002
Poznań1
Wskaźnik statystyczny
liczba
struktura %
woj. wielkopolskie
Wielkopolska=100
liczba
struktura %
100,0
Gospodarstwa rolne
Gospodarstwa rolne ogółem
3.957
100,0
2,0
202.073
0-1 ha
1.609
40,7
2,6
62.458
30,9
1-2 ha
857
21,7
3,1
27.298
13,5
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
2. Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego […]
Poznań1
woj. wielkopolskie
liczba
struktura %
Wielkopolska=100
liczba
struktura %
358
9,0
2,7
13.483
6,7
3-5 ha
372
9,4
2,2
16.855
8,3
5-7 ha
203
5,1
1,5
13.746
6,8
2-3 ha
7-10 ha
155
3,9
0,8
19.258
9,5
10-15 ha
140
3,5
0,6
22.153
11,0
15-20 ha
64
1,6
0,6
11.220
5,6
20-30 ha
70
1,8
0,8
8.720
4,3
30-50 ha
57
1,4
1,3
4.291
2,1
50-100 ha
32
0,8
2,0
1.578
0,8
100 ha i więcej
40
1,0
3,9
1.021
0,5
Z ogółem:
gospodarstwa prowadzące
działalność rolniczą
1.478
37,4
0,9
173.386
85,8
gospodarstwa nieprowadzące
działalności rolniczej
2.479
62,6
8,6
28.687
14,2
Powierzchnia ogółem w ha
54.191
100,0
2,7
2.001.575
100,0
użytki rolne
42.912
79,2
2,4
1.819.294
90,9
grunty orne
37.521
69,2
2,4
1.549.214
77,4
sady
991
1,8
6,1
16.360
0,8
łąki
3.518
6,5
1,7
206.845
10,3
pastwiska
881
1,6
1,9
46.875
2,3
lasy i grunty leśne
3.086
5,7
4,2
73.862
3,7
pozostałe grunty
8.193
15,1
7,6
108.419
5,4
1,8
1.458.169
100,0
Powierzchnia zasiewów
Powierzchnia zasiewów ogółem w ha
25.750
100
zboża
17.307
67,2
1,5
1.142.378
78,3
w tym: podstawowe
15.914
61,8
1,5
1.095.439
75,1
strączkowe jadalne na ziarno
25
0,1
0,8
3.048
0,2
ziemniaki
444
1,7
0,6
71.545
4,9
przemysłowe
4.699
18,2
3,9
119.078
8,2
pastewne
2.255
8,8
2,6
85.449
5,9
1.021
4,0
2,8
36.671
2,5
1,0
720.664
x
pozostałe
Zwierzęta gospodarskie
bydło w szt.
7.539
x
w tym krowy
3.534
x
1,2
295.982
x
trzoda chlewna w szt.
10.851
x
0,2
4.805.485
x
w tym lochy
1.118
x
0,2
466.872
x
owce w szt.
350
x
0,7
46.777
x
konie w szt.
413
x
2,2
18.413
x
drób ogółem w szt.
727.894
x
2,3
31.726.970
x
Ciągniki, samochody ciężarowe, przyczepy i wybrane maszyny
ciągniki w szt.
U R Z Ą D
1.000
M I A S T A
x
0,7
142.596
P O Z N A N I A
x
271
Przypisy
Poznań1
samochody ciężarowe w szt.
przyczepy w szt.
woj. wielkopolskie
liczba
struktura %
Wielkopolska=100
liczba
struktura %
298
x
1,9
15.627
x
788
x
0,7
117.559
x
Kombajny ogółem w szt.
zbożowe
102
x
0,6
17.019
x
buraczane
11
x
0,2
6.226
x
ziemniaczane
42
x
0,4
10.845
x
Źródło: GUS
272
Według Powszechnego Spisu Rolnego w dniu 20 maja 2002 r.:
® mieszkańcy Poznania byli właścicielami 3.957 gospodarstw rolnych. Wśród
nich przeważały gospodarstwa małe (od 0 do 2 ha) – 62,4%
® charakterystyczną cechą było nieprowadzenie działalności rolniczej przez
większość gospodarstw rolnych (62,6%). Ich właściciele zajmowali się
głównie działalnością handlową i usługową
® gospodarstwa rolne użytkowały 54,2 tys. ha gruntów, w tym największy
udział (69,2%) stanowiły grunty orne
® podstawowym kierunkiem upraw rolnych były zboża (67,2%)
® w strukturze zwierząt gospodarskich przeważał drób (727,9 tys. sztuk)
i trzoda chlewna (10,9 tys. sztuk)
® w gospodarstwach rolnych wykorzystywanych było 1000 ciągników i 788
przyczep.
PRZYPISY:
Dane dotyczą gospodarstw rolnych stanowiących własność mieszkańców Poznania i leżących
zarówno w granicach administracyjnych miasta jak, i poza nimi.
1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Samorządy osiedlowe m. Poznania
Lp.
Nazwa osiedla
Data powołania
osiedla
Data pierwszego wyboru
organów samorządu
Liczba
mieszk. na
dzień
16.04.2005
Pow.
w
km2
Gęstość
zaludnienia
1.
Krzyżowniki Smochowice
19.11.1991
19.01.1992
7 057
10,8
653,4
2.
Stare Winogrady
07.01.1992
03.05.1992
6 659
2,7
2466,3
3.
Umultowo
07.01.1992
22.03.1992
3 373
6,4
527,0
4.
Kwiatowe
07.01.1992
15.03.1992
4 419
2,4
1841,3
5.
Sołacz
07.01.1992
22.03.1992
5 530
5,8
953,4
6.
Szczepankowo – Spławie
– Krzesinki
09.06.1992
18.10.1992
5 450
15,0
363,3
7.
Junikowo
09.06.1992
23.05.1993
8 070
4,1
1968,3
8.
Antoninek – Zieliniec
– Kobylepole
27.10.1992
21.02.1993
8 012
6,0
1335,3
9.
Wola
27.10.1992
14.02.1993
4 801
2,2
2182,3
10.
Kiekrz
29.12.1992
23.05.1993
1 361
8,5
160,1
11.
St. Przybyszewskiego
29.12.1992
25.04.1993
1 929
0,3
6430,0
12.
Wilczy Młyn
13.07.1993
19.01.1994
1 138
0,5
2276,0
13.
Powstań Śląskich
28.09.1993
27.10.1996
540
0,3
1800,0
14.
Ks. J. Popiełuszki
28.09.1993
17.04.1994
10 248
0,5
20496,0
15.
Świerczewo
28.09.1993
08.06.1997
13 485
5,0
2697,0
16.
Morasko
28.09.1993
16.01.1994
724
11,0
65,8
17.
Naramowice
19.10.1993
16.01.1994
7 785
4,0
1946,3
18.
Górczynek
19.10.1993
20.02.1994
2 914
2,3
1267,0
19.
Warszawskie
23.11.1993
20.02.1994
4 471
1,6
2794,4
20.
Jeżyce
14.12.1993
20.03.1994
26 949
2,1
12832,9
21.
Jana III Sobieskiego
18.01.1994
17.04.1994
9 847
1,0
9847,0
22.
Starołęka – Minikowo
– Marlewo
22.02.1994
15.05.1994
6 247
8,0
780,9
23.
Starołęka Mała
22.02.1994
15.05.1994
2 914
3,6
809,4
24.
Maltańskie
22.02.1994
15.05.1994
711
0,2
3555,0
25.
Ks. Ignacego Skorupki
17.05.1994
03.09.1995
699
0,2
3495,0
26.
Powstańców Warszawy
07.07.1994
2 903
0,2
14515,0
27.
Krzesiny – Pokrzywno
– Garaszewo
15.11.1994
24.10.1999
1 866
10,2
182,9
28.
Podolany
18.04.1995
25.06.1995
6 291
5,2
1209,8
29.
Świt
27.06.1995
16.06.1996
6 157
0,4
15392,5
30.
28 Czerwca 1956
17.10.1995
23.06.1996
4 746
2,6
1825,4
31.
Główna
17.10.1995
19.05.1996
3 004
2,3
1306,1
32.
Dębiec
14.11.1995
05.12.1999
11 444
3,5
3269,7
33.
Ławica
16.01.1996
16.02.1997
5 439
7,0
777,0
34.
Rataje Południowe
16.01.1996
14.04.1996
13 524
0,9
15026,7
U R Z Ą D
27.11.1994
M I A S T A
P O Z N A N I A
POZNAŃ W LATACH 2002–2006 IV KADENCJA SAMORZĄDU MIASTA POZNANIA
SAMORZĄDY OSIEDLOWE M. POZNANIA WG STANU NA 31.12.2005 R.
273
Samorządy osiedlowe m. Poznania
SAMORZĄDY OSIEDLOWE M. POZNANIA WG STANU NA 31.12.2005 R.
274
Lp.
Nazwa osiedla
Data powołania
osiedla
Data pierwszego wyboru
organów samorządu
Liczba
mieszk. na
dzień
16.04.2005
Pow.
w
km2
Gęstość
zaludnienia
35.
Świętego Łazarza
19.03.1996
16.06.1996
32 010
2,2
14550,0
36.
Strzeszyn
21.05.1996
27.10.1996
4 299
12,0
358,3
37.
Rataje nad Wartą
17.09.1996
26.01.1997
10 018
1,6
6261,3
38.
Ogrody
18.03.1997
15.06.1997
7 143
2,1
3401,4
39.
Śródmieście
18.03.1997
08.06.1997
7 149
2,6
2749,6
40.
Zagroda
17.06.1997
29.10.1997
489
0,1
4890,0
41.
Winiary
16.12.1997
22.03.1998
12 918
2,0
6459,0
42.
Głuszyna
19.05.1998
30.05.1999
3 999
15,0
266,6
43.
Wilda
16.06.1998
13.06.1999
26 154
4,5
5812,0
44.
Lotników Wielkopolskich
16.03.1999
22.06.1999
677
1,1
615,5
45.
Ostrów Tumski – Śródka
– Zawady
20.04.1999
2706.1999
2 523
4,0
630,8
46.
Św. Marcin
22.06.1999
18.06.2000
7 169
1,0
7169,0
47.
Marysieńki
22.06.1999
23.09.1999
679
0,4
1197,5
48.
Kopernika – Raszyn
27.07.1999
18.06.2000
26 872
3,8
7071,6
49.
Górczyn
27.07.1999
18.06.2000
9 647
2,3
4194,3
50.
Zwycięstwa
15.02.2000
15.05.2000
8 303
0,8
10378,8
51.
Przyjaźni
14.03.2000
18.06.2000
11 395
1,1
10359,1
52.
Wichrowe Wzgórze
13.06.2000
12.11.2000
10 527
0,7
15038,6
53.
Chartowo
13.06.2000
12.11.2000
25 638
2,5
10255,2
54.
Pod Lipami
24.10.2000
25.03.2001
4 630
0,3
15433,3
55.
Żegrze
28.11.2000
25.03.2001
19 140
3,8
5036,8
56.
Starówka
21.12.2000
25.03.2001
10 623
1,0
10623,0
57.
Targowe
21.12.2000
25.03.2001
8 164
1,4
5831,4
58.
Fabianowo – Kotowo
21.12.2000
25.03.2001
1 687
7,1
237,6
59.
Dębina
09.01.2001
25.03.2001
2 709
0,1
27090,0
60.
Zielone Rataje
09.01.2001
25.03.2001
13 165
0,8
16456,3
61.
Komandoria – Pomet
09.01.2001
25.03.2001
1 593
1,1
1448,2
62.
Radojewo
10.04.2001
18.06.2001
756
8,4
90,0
63.
Edwardowo
10.04.2001
18.06.2001
736
1,4
525,7
64.
Kosmonautów
18.12.2001
17.03.2002
6 842
0,3
22806,7
65.
Komandoria – Podwale
18.12.2001
17.03.2002
3 912
0,3
13040,0
66.
Rybaki – Piaski
13.01.2004
28.03.2004
8 605
0,7
12292,9
67.
Piątkowo – Zachód
21.12.2004
13.03.2005
18 932
1,9
9964,2
68.
Antoninek Dolny
18.01.2005
13.03.2005
1 258
0,6
2096,7
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Laureaci odznaki „Srebrna Róża”
WYKAZ OSÓB NAGRODZONYCH
ODZNAKĄ „SREBRNEJ RÓŻY” W LATACH 2002–2005
2002
Ludwik Szymański – Stowarzyszenie.ul. Łagowska,
Tomasz Kędzierski – Stowarzyszenia ul. Szarotkowa
Grzegorz Kotarski – Stowarzyszenie ul, Magnoliowa, Narcyzowa
Krzysztof Lisowski – Stowarzyszenie ul. Magnoliowa, Narcyzowa
Kazimiera Budakiewicz – Zgromadzenie Sióstr Zmartwychwstania
Wojciech Wiatr – Stowarzyszenie ul. Rubież, Bolka, Bronisza
Hieromin Butrymowicz – Stowarzyszenie ul. Budzisława
Mariusz Zieliński – Stowarzyszenie os.„Strzeszyn Polny”
Ryszard Marcinkowski – Stowarzyszenie os. „Strzeszyn Parkowy”
Krystyna Zimnicka – Stowarzyszenie ul. Daliowa
Jerzy Pujan – Stowarzyszenie os. Morasko
Piotr Piaskowski – Stowarzyszenie os. Franowo
Marian Ruta – Społeczny Komitet Budowy os. Plewiska
Tadeusz Dyla – Społeczny Komitet Budowy os. Plewiska
Bogumir Grala – Rada Osiedla Plewiska
Marek Szydłowski – Stowarzyszenie ul. Żegiestowska
Alina Soczka – Stowarzyszenie ul. Nad Pokrzywką
Maria Szwejkowska-Muradin – Stowarzyszenie ul. Szczurkiewiczów
Wiesława Owczarkowska – Społ. Komitet Budowy os. Szczepankowo
2003
Klemens Mikuła – Członek Komisji Konkursowej 1998–2002
Andrzej Nowotny – Członek Komisji Konkursowej 1998–2002
Janusz Bogdan Tomczak – Członek Komisji Konkursowej 1998–2002
Tadeusz Jarmołowicz – Członek Komisji Konkursowej 1998–2002
Stanisław Kwiatkowski – Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji Sanitarnej Smochowice
Dariusz Mocek – Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji Sanitarnej Smochowice
Wojciech Jędrasiak – Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji Sanitarnej Smochowice
Henryk Czajewicz – Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji Sanitarnej Smochowice
Krzysztof Grzybowski – Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji Sanitarnej Smochowice
Andrzej Szymański – Przewodniczący Rady Osiedla Smochowice
Tadeusz Adamczak – Stowarzyszenie budowy sieci kanalizacyjnej ul. Wykopy
Jacek Przybyszewski – Stowarzyszenie budowy sieci wodociągowej ul. Obornicka
Tadeusz Cielebąk – Stowarzyszenie budowy sieci wod-kan ul. Książęca
Grażyna Michalska – Stowarzyszenie budowy drogi Klleberga, Knolla
Ryszard Wagner – emeryt – Zarządu Infrastruktury Technicznej (2003)
Wojciech Wiśniewski – emeryt – Zarządu Infrastruktury Technicznej (2001)
Wojciech Szymankiewicz – Stowarzyszenie budowy ulic Horacego – Homera
Robert Nowicki – Stowarzyszenie budowy ulic Horacego – Homera
Aleksander Borowicz – Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji Sanitarnej Starołęka
Maria Kempińska – Stowarzyszenie budowy ulicy Myśliborskiej
2004
Jan Szudera – Stowarzyszenie os. Starołęka. Książęca
Barbara Banasiak – Stowarzyszenie Budowy Dróg Za Fortem
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
275
Laureaci odznaki „Srebrna Róża”
WYKAZ OSÓB NAGRODZONYCH
ODZNAKĄ „SREBRNEJ RÓŻY” W LATACH 2002–2005
Paweł Kempiński – SKB Starołęka – Minikowo – Marlewo
Robert Kowalewski – Rada Osiedla Starołęka Minikowo Marlewo
Miron Andrzejewski – Rada Osiedla Starołęka Minikowo Marlewo
Irena Wojtyczko – Rada Osiedla Starołęka Minikowo Marlewo
Halina Kattner – Malinowska – Rada Osiedla Starołęka Minikowo Marlewo
Witold Przybył – Rada Osiedla Starołęka Minikowo Marlewo
Wojciech Wiśniewski – emeryt – Zarządu Infrastruktury Technicznej (2001)
Wojciech Mankiewicz – emeryt – PWiK współpraca z inwestycjami lokalnymi od 1980 r.
Danuta Hryniewiecka – Stowarzyszenie Budowy Nawierzchni Osiedle Poetów
Władysław Majkut – SKB Sieci Kanalizacyjnej Smochowice
Tomasz Maciejewski – SKB Sieci Kanalizacyjnej Smochowice
Bernadetta Dąbrowska – Stowarzyszenie Budowy Nawierzchni Strzeszyn Grecki
276
Michał Trzebny – Stowarzyszenie Budowy Nawierzchni Strzeszyn Grecki
Zygmunt Bączyk – WOZG – współpraca z inwestycjami lokalnymi od roku 1980
Stefan Kwiatkowski – SKB Budowy Dróg os. Lotników Wlkp.
Marek Marcinkowski – Stowarzyszenie Budowy sieci kan.-deszczowej os. Starołęka Mała
Przemysław Wiznerowicz – Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Trójpole
Lidia Nowicka – Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Trójpole
Andrzej Nowotny – Członek Komisji Konkursowej w latach 1998–2002
2005
Ewa Janicka Thomas – Stowarzyszenie os. Trójpole
Roman Sell – Stowarzyszenie os. Trójpole
Przemysław Piwecki – Stowarzyszenie os.Trójpole
Sławomir Ratajczak – Stowarzyszenie os. Świerczewo
Leszek Ziólkowski – Stowarzyszenie os. Świerczewo
Grzegorz Jankowiak – Stowarzyszenie os. Świerczewo
Stanisław Cielewicz – Stowarzyszenie os. Smochowice
Maria Pasiak – Stowarzyszenie os. Smochowice
Stefan Rymarkiewicz – Stowarzyszenie os Smochowice
Maria Szukała – Stowarzyszenie os. Smochowice
Maciej Jurasz – Stowarzyszenie ul. Jemiołowa
Marcin Witoń – Stowarzyszenie os. Umultowo
Ewa Wilczewska – Stowarzyszenie os. Lotników
Mirosław Góra – Stowarzyszenie os. Lotników
Andrzej Bielerzewski – Rada Osiedla Antoninek Zieliniec
Ewa Skirecka – emerytka
Michał Karoński – os. Umultowo
Władysław Nogaj – wykonawca sieci kanalizacyjnej od 1985 r.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Stypendia artystyczne, naukowe i sportowe
STYPENDIA ARTYSTYCZNE, NAUKOWE I SPORTOWE
W LATACH 2003–2006
2003
Stypendia artystyczne
Wojciech Hoffmann
Film animowany
Magdalena Karolak
Muzyka
Janusz Musiał
Muzyka
Tomasz Praszczałek
Muzyka
Luiza Niedźwiecka
Plastyka
Ewa Szumska
Teatr
Sylwia Koronczewska
Teatr
Jarosław Kaleta
Teatr
Beata Przymuszała
Literatura
Anna Henisz
Ekonomia
Marcin Kwit
Chemia
dr Robert Pietrzak
Chemia
dr Anna Skoracka
Biologia
dr Andrzej Pacak
Biologia
Stypendia sportowe
Aneta Pastuszka
Kajakarstwo
Olgierd Światowiak (trener)
Kajakarstwo
Ryszard Arentowski
Akrobatyka sportowa
Agata Bilska
Pływanie synchroniczne
Olga Brózda
Tenis ziemny
Tomasz Górny
Hokej na trawie
Łukasz Hancyk
Kajakarstwo
Agata Kantorska
Szermierka
Magdalena Kemnitz
Wioślarstwo
Łukasz Kołodziej
Szermierka
Damian Korcz
Kajakarstwo
Julia Michalska
Wioślarstwo
Krzysztof Paterka
Pływanie
Katarzyna Pic
Żeglarstwo
Piotr Pĳanowski
Pływanie
Agnieszka Rozmiarek
Wioślarstwo
Klaudia Rynkowska
Gimnastyka artystyczna
Mateusz Siejkowski
Hokej na trawie
Tomasz Sobota
Piłka ręczna
Aneta Szulc
Kajakarstwo
Łukasz Walkowiak
Taekwondo
Emilia Wiśniewska
Pływanie
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Stypendia naukowe
277
W LATACH 2003–2006
Ewelina Wojnarowska
Kajakarstwo
Jaromir Wojtasiewicz
Strzelectwo
2004
278
Andrzej Adamczak
Taniec
Magdalena Kostrzewska
Muzyka
Ewa Kulesza
Plastyka
Leszek Lichota
Teatr
Konrad Smoleński
Plastyka
Piotr Szychowski
Muzyka
Błażej Warkocki
Literatura
Ewa Wójtowicz
Plastyka
Stypendia naukowe
Adam Cieślak
Hodowla i biologia zwierząt
Barbara Kasprzyk-Hordern
Chemia
Piotr Przybylski
Chemia
Joanna Świetlik
Chemia
Izabela Szczerbal
Genetyka
Piotr J.Wysocki
Medycyna
Urszula Ziarko-Siwek
Ekonomia
Stypendia sportowe
Daniel Jędraszko
Kajakarstwo
Paweł Baraszkiewicz
Kajakarstwo
Zdzisław Nowak (trener)
Boks
Piotr Abrahamczyk
Wioślarstwo
Olga Brózda
Tenis
Agnieszka Ceglarek
Lekka atletyka
Katarzyna Frąckowiak
Akrobatyka sportowa
Robert Jankowski
Taekwondo
Przemysław Kaczmarek
Kajakarstwo
Agata Kantorska
Szermierka
Piotr Kasprzak
Żeglarstwo
Magdalena Kemnitz
Wioślarstwo
Marzena Kłuczyńska
Lekka atletyka
Rafał Marciniak
Wioślarstwo
Julia Michalska
Wioślarstwo
Tomasz Nowak
Kajakarstwo
Marcin Olejniczak
Zapasy
Artur Ostrowski
Lekka atletyka
Krzysztof Paterka
Pływanie
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Monika Pecold
Koszykówka
Katarzyna Pic
Żeglarstwo
Piotr Pĳanowski
Pływanie
Bartosz Ratajczak
Lekka atletyka
Klaudia Rynkowska
Gimnastyka artystyczna
Grzegorz Sierpowski
Żeglarstwo
Agnieszka Skobel
Koszykówka
Szymon Słomiński
Pływanie
Maciej Sucharski
Pływanie
Beata Suchorska
Pływanie
Andrzej Szczęsny
Narciarstwo alpejskie
Urszula Szulc
Taekwondo
Artur Śledzik
Wioślarstwo
Łukasz Walkowiak
Taekwondo
Emilia Wiśniewska
Pływanie
Ewelina Wojnarowska
Kajakarstwo
Agnieszka Zdrojewska
Szermierka – szabla
2005
Dawid Andraszewski
Muzyka
Roman Bromboszcz
Sztuki intermedialne
Małgorzata Dawidek – Gryglicka
Plastyka, literatura
Krzysztof Krupa
Muzyka
Dobrochna Urbaniak
Muzyka
Jakub Papuga
Teatr
Maciej Witek (pseudonim Tomasz Reiss)
Fotografia
Magdalena Wiśniewska
Plastyka
Stypendia naukowe
Agnieszka Mariola Held
Chemia
Damian Józefiak
Biologia
Mariusz Maćkowski
Biologia
Joanna Rękas
Neofilologia
Marcin Siepak
Geologia
Magdalena Regel-Rosocka
Chemia
Michał Zieliński
Chemia
Stypendia sportowe
Anna Szymul
Lekka atletyka
Iwona Jabłońska (trener)
Koszykówka
Magdalena Fularczyk
Wioślarstwo
Michał Chudecki
Boks
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
W LATACH 2003–2006
279
W LATACH 2003–2006
280
Bartosz Grolewski
Boks
Agnieszka Ceglarek
Lekka atletyka
Wojciech Jurkowski
Lekka atletyka
Damian Szade
Lekka atletyka
Beata Suchorska
Pływanie
Katarzyna Pic
Żeglarstwo
Jan Wojnowski
Szermierka
Szymon Żelechowski
Szermierka
Katarzyna Kędziora
Szermierka
Maciej Kaliszan
Szermierka
Karolina Filipiak
Tenis
Sylwia Zagórska
Tenis
Kacper Owsian
Tenis
Przemysław Stęc
Tenis
Adam Bręk
Taekwondo
Bartosz Ratajczak
Lekka atletyka
Tomasz Gerwazik
Koszykówka
Jakub Żelazek
Piłka ręczna
Ernest Łatkowski
Kajakarstwo
Kajakarstwo
Paweł Dochniak
Kajakarstwo
Mateusz Kotowski
Kajakarstwo
Szymon Słomiński
Pływanie
Paweł Durka
Wioślarstwo
Rafał Marciniak
Wioślarstwo
Piotr Abrahamczyk
Wioślarstwo
Paulina Wojciechowska
Wioślarstwo
Dominik Kubiak
Wioślarstwo
Martyna Synoradzka
Szermierka
Agata Kantorska
Szermierka
Emilia Kowalska
Kajakarstwo
Aleksandra Bernat
Pływanie
Marcin Paszek
Pływanie
Agnieszka Skobel
Koszykówka
Monika Pecold
Koszykówka
Adrianna Najtkowska
Koszykówka
Paulina Antczak
Koszykówka
Żaneta Durak
Koszykówka
Magdalena Ignasiak
Koszykówka
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
W LATACH 2003–2006
2006
Ilona Binarsch
Projektowanie scenografii
Marcin Banasik
Muzyka
Adam Kaczanowski
Literatura
Maciej Kortus
Muzyka
Łukasz Tabin
Krytyka literacka
Bartosz Woroch
Muzyka
Krzysztof Łukomski
Sztuka, promowanie sztuki
Paweł Polus
Malarstwo, rysunek i grafika
Agata Chmurzyńska
Genetyka
Łukasz Kaczmarek
Biologia
Joanna Nowicka-Woszuk
Biotechnologia
Katarzyna Kowalczewska-Madura
Ochrona środowiska
Krzysztof Książek
Medycyna
Maciej Miłostan
Bioinformatyka
Bartosz Walter
Informatyka
Ireneusz Weymann
Fizyka
Anna Wolc
Genetyka
Stypendia sportowe
Angelika Rydlewska
Taekwondo
Krzysztof Hyży
Taekwondo
Tomasz Mrozowski
Tenis
Sylwia Zagórska
Tenis
Agnieszka Zdrojewska
Szermierka
Barbara Mazur
Szermierka
Szymon Żelechowski
Szermierka
Jan Wojnowski
Szermierka
Paweł Dochniak
Kajakarstwo
Kajakarstwo
Marcin Lewandowski
Kajakarstwo
Tomasz Tomalak
Kajakarstwo
Krzysztof Rożek
Kajakarstwo
Rafał Maroń
Kajakarstwo
Tomasz Nowak
Kajakarstwo
Tomasz Kaczor
Kajakarstwo
Emilia Kowalska
Kajakarstwo
Beata Suchorska
Pływanie
Michał Szade
Lekka atletyka
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Stypendia naukowe
281
W LATACH 2003–2006
282
Artur Ostrowski
Lekka atletyka
Agnieszka Ceglarek
Lekka atletyka
Krzysztof Tylkowski
Lekka atletyka
Damian Szade
Lekka atletyka
Tomasz Malak
Triathlon
Bartosz Sikora
Zapasy
Katarzyna Pach
Zapasy
Marcin Olejniczak
Zapasy
Marcin Dudzik
Piłka ręczna
Patryk Kulczyński
Piłka ręczna
Katarzyna Pic
Żeglarstwo
Aleksandra Bernat
Pływanie
Martyna Synoradzka
Szermierka
Jakub Kubiak
Akrobatyka sportowa
Tomasz Smorawiński
Koszykówka
Sebastian Maćkowiak
Koszykówka
Paulina Antczak
Koszykówka
Adrianna Najtkowska
Koszykówka
Aneta Durak
Koszykówka
Barbara Skowronek
Koszykówka
Anna Ogarzyńska
Narciarstwo
Emilia Szczepaniak
Anna Klimaszyk
Piotr Abrahamczyk
Wioślarstwo
Paweł Durka
Wioślarstwo
Dawid Grabowski
Wioślarstwo
Dawid Stefański
Biegi na orientację
Martyna Krzak
Strzelectwo sportowe
Źródło: WKiS, WKFiT
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Laureaci konkursu
LAUREACI KONKURSU „NAGRODA MIASTA POZNANIA ZA WYRÓŻNIAJĄCĄ
SIĘ PRACĘ DOKTORSKĄ” I „NAGRODA MIASTA POZNANIA
ZA WYRÓŻNIAJĄCĄ SIĘ PRACĘ MAGISTERSKĄ”
2004
prace doktorskie nagrodzone
Joanna Świetlik
„Koncepcje usuwania nadmiernej ilości naturalnej materii organicznej z wody wodociągowej
dla miasta Poznania”
Promotor: prof. dr hab. Jacek Nawrocki
Marcin Siepak
„Arsen, antymon i selen w wodach podziemnych doliny rzeki Warty pomiędzy Poznaniem a Śremem”
Promotor: prof. dr hab. Jan Przybyłek
prace magisterskie nagrodzone
Anna Biedermann
„Scenariusz dla Malty”
Promotor: prof. dr Andrzej Wielgosz
Anna Passowicz, Dariusz Norberciak, Piotr Sielicki
„Analiza numeryczna konstrukcji Kościoła Najświętszej Marii Panny na Ostrowie Tumskim w Poznaniu”
Promotorzy: prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski, dr inż. Piotr Rapp, dr hab. inż. Marian Wójcik
Paweł Sowa
„Wolne Tory w strukturze przestrzenno- funkcjonalnej Poznania”
Promotor: prof. dr hab. Jerzy J. Parysek
prace magisterskie wyróżnione
Anna Szloser
„Modernizacja i rozbudowa dworca PKP w Poznaniu”
Promotorzy: dr inż.arch. Ewa Pruszewicz-Sipińska, prof. dr hab. inż. arch. Andrzej Gałkowski
Aleksandra Kaźmierczak
„Rozwiązania gospodarki odpadami na przykładzie wybranych obiektów
użyteczności publicznej miasta Poznania”
Akademia Rolnicza
Promotor: dr inż. Edward Wieland
Jakub Michalak
„Projekt wstępny trasy tramwajowej wzdłuż ulicy Piaśnickiej w Poznaniu”
Promotor: dr inż. Jeremi Rychlewski
Joanna Żebrowska
„Modułowe rozwiązanie skwerów w Poznaniu”
Akademia Rolnicza
Promotor: dr inż. arch. Hanna Michalak
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Maria Dalz
„Ocena epidemiologiczna występowania wad wzroku u dzieci i młodzieży miasta Poznania”
Akademia Medyczna
Promotor: dr hab. Alicja Krzyżaniak
283
Laureaci konkursu
LAUREACI KONKURSU „NAGRODA MIASTA POZNANIA ZA WYRÓŻNIAJĄCĄ
SIĘ PRACĘ DOKTORSKĄ” I „NAGRODA MIASTA POZNANIA
ZA WYRÓŻNIAJĄCĄ SIĘ PRACĘ MAGISTERSKĄ”
2005
prace magisterskie nagrodzone
Marcin Kowalski, Rafał Kulesza
„Studium projektowe odcinka wschodniego III ramy komunikacyjnej miasta Poznania”
Promotor: dr Paweł Rydzewski
Krystyna Wierszycka
„Adaptacja Starej Cegielni przy ulicy Mieleszyńskiej 58 w Poznaniu na Muzeum Ceramiki i Centrum
Sztuki”
Promotor: dr inż. arch. Hanna Michalak
284
Emilia Kierzyńska
„Odłogi miejskie – szansa czy problem dla rozwoju miasta na przykładzie południowej części strefy
pośredniej miasta Poznania”
Promotor: prof. dr hab. Leon Kozacki
prace doktorskie wyróżnione
Adam Nadolny
„Porównanie struktur urbanistycznych Poznania, Krakowa i Warszawy w XIX i XX w. ze wzorami miasta
według Christophera Alexandra”
Promotor: prof. dr hab. Teresa Bardzińska-Bonenberg
Łukasz Jastrząb
„Poznański czerwiec 1956 r. – straty osobowe i ich analiza”
Promotor: prof. dr hab. Wiesław Olszewski
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Liczba i dynamika bezrobotnych w Poznaniu
LICZBA I DYNAMIKA BEZROBOTNYCH W POZNANIU W LATACH 2002–2005
31 XII 2002
31 XII 2003
31 XII 2004
31 XII 2005
2005
Bezrobotni
liczba
w%
liczba
w%
liczba
w%
liczba
w%
2002=100
Razem
21 725
100
21 890
100
21 544
100,0
19 625
100,0
90,3
mężczyźni
10 664
49,1
10 302
47,1
9 980
46,3
8 672
44,2
81,3
kobiety
11 061
50,9
11 588
52,9
11 564
53,7
10 953
55,8
99,0
18–24 lat
5 679
26,1
4 710
21,5
4 023
18,7
2 997
15,3
52,8
25–34
6 009
27,7
6 191
28,3
5 886
27,3
5 525
28,2
91,9
35–44
4 597
21,2
4 602
21,0
4 424
20,5
3 786
19,3
82,4
45–54
4 824
22,2
5 506
25,2
6 001
27,9
5 833
29,7
120,9
55–59
531
2,4
772
3,5
1 077
5,0
1 320
6,7
248,6
60–64
85
0,4
109
0,5
133
0,6
164
0,8
192,9
wg wykształcenia:
a) wyższe
b) policealne i średnie
zawodowe
c) średnie
ogólnokształcące
d) zasadnicze
zawodowe
e) gimnazjalne
i poniżej
2 144
9,9
2 214
10,1
2 380
11,0
2 338
11,9
109,0
4 015
18,5
3 684
16,8
3 812
17,7
3 601
18,3
89,7
1 858
8,6
1 885
8,6
1 943
9,0
1 920
9,8
103,3
5 801
26,7
5 698
26,0
5 167
24,0
4 558
23,2
78,6
7 907
36,4
8 409
38,4
8 242
38,3
7 208
36,7
91,2
wg stażu pracy:
do 1 roku
3 579
16,5
3 652
16,7
3 725
17,3
3 382
17,2
94,5
1 do 5 lat
3 727
17,2
3 643
16,6
3 512
16,3
3 203
16,3
85,9
5 do 10 lat
2 742
12,6
2 844
13,0
2 814
13,1
2 544
13,0
92,8
10 do 20 lat
3 572
16,4
3 665
16,7
3 569
16,6
3 245
16,5
90,8
20 do 30 lat
3 005
13,8
3 242
14,8
3 353
15,6
3 185
16,2
106,0
30 i więcej
528
2,4
540
2,5
630
2,9
708
3,6
134,1
bez stażu
4 572
21,0
4 304
19,7
3 941
18,3
3 358
17,1
73,4
wg czasu pozostawania bez pracy:
do 1 miesiąca
1 553
7,1
1 729
7,9
1 822
8,5
1 600
8,2
103,0
1 do 3 miesięcy
3 901
18,0
3 402
15,5
3 266
15,2
3 000
15,3
76,9
3 do 6 miesięcy
3 845
17,7
3 127
14,3
2 879
13,4
2 718
13,8
70,7
6 do 12 miesięcy
4 850
22,3
4 019
18,4
3 975
18,5
3 112
15,9
64,2
12 do 24 miesięcy
4 500
20,7
4 882
22,3
3 787
17,6
3 302
16,8
73,4
pow. 24 miesięcy
3 076
14,2
4 731
21,6
5 815
27,0
5 893
30,0
191,6
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu, obliczenia własne
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
według wieku:
285
Podmioty gospodarcze w Poznaniu
PODMIOTY GOSPODARCZE W POZNANIU WEDŁUG SEKCJI PKD
W LATACH 2002–2005
2005
Wyszczególnienie
Podmioty gospodarcze ogółem
2002
83.822
2003
87.288
2004
ogółem
2002
=100
wzrost (+)/
spadek (–)
do 2002 r.
88.056
90.666
108,2
+6.844
w tym:
286
Sekcja A
Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo
513
556
570
588
114,6
+75
Sekcja B
Rybactwo
4
5
4
4
100,0
0
Sekcja C
Górnictwo i kopalnictwo
19
22
23
29
152,6
+10
Sekcja D
Przetwórstwo przemysłowe
8.981
9.035
8.969
8.953
99,7
–28
Sekcja E
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz i wodę
53
58
62
66
124,5
+13
Sekcja F
Budownictwo
8.284
8.398
8.320
8.419
101,6
+135
Sekcja G
Handel i naprawy
25.815
26.863
26.613
27.090
104,9
+1.275
Sekcja H
1.756
1.943
2.022
2.137
121,7
+381
Sekcja I
Transport, gospodarka magazynowa
i łączność
6.258
6.419
6.315
6.476
103,5
+218
Sekcja J
Pośrednictwo finansowe
2.988
3.129
3.256
3.423
114,6
+435
Sekcja K
Obsługa nieruchomości i firm; nauka
17.884
18.951
19.460
20.374
113,9
+2.490
Sekcja L
Administracja publiczna, obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
104
103
105
107
102,9
+3
Sekcja M
Edukacja
1.445
1.732
1.829
2.031
140,6
+586
Sekcja N
Ochrona zdrowia i opieka społeczna
4.449
4.443
4.613
4.760
107,0
+311
Sekcja O
Pozostała działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna
5.269
5.631
5.895
6.209
117,8
+940
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, obliczenia własne
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
U R Z Ą D
8
4
Wiosenna Giełda Turystyczna
Look
Świat Dziecka
Poligrafia
Euro–Reklama
8.
9.
10.
11.
12.
M I A S T A
P O Z N A N I A
57
9
Infosystem
Sawo
25.
26.
27.
105
39
79
25
49
29
247
92
103
209
38
457
80
407
14
202
229
41
128
41
235
101
29
220
48
115
828
kraj
43
18
14
12
20
38
230
13
52
99
17
132
7
190
3
17
58
9
8
2
42
76
1
5
1
10
282
0
19
0
0
2
25
0
19
0
0
2
25
0
0
0
0
0
1
1
138
8
146
3
12
0
0
33
1
14
0
0
19
62
1
25
2
130
3
11
0
17
2
0
0
0
6
33
6
16
0
0
0
0
0
4
0
45
0
0
163
977
0
886
0
0
150
0
0
256
92
73
862
0
0
150
0
0
206
92
73
2 079 1 710
163
977
0
3 667 3 002
6
16
0
0
0
0
0
4
0
45
0
10
2 090 2 078
kraj
24
0
0
0
0
0
50
0
0
369
0
0
0
665
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
10
12
2 282
628
1 106
492
1 633
1 239
14 012
2 055
3 651
12 499
4 341
21 959
1 119
14 117
416
3 810
8 711
811
2 451
181
5 443
4 015
2 092
1 409
1 157
2 329
34 406
1 585
422
818
343
1 309
683
10 065
1 858
2 348
9 777
3 986
19 226
1 053
11 215
386
3 474
7 637
641
2 265
171
4 660
2 329
1 892
1 347
1 037
2 127
28 041
kraj
697
206
288
149
324
556
3 947
197
1 303
2 722
355
2 733
66
2 902
30
336
1 074
170
186
10
783
1 686
200
62
120
202
6 365
zagranica
Powierzchnia
kryta (m2)
zagraogółem
nica
Powierzchnia
otwarta (m2)
zaogógraniłem
ca
0
12
3
34
0
14
20
87
1
0
2
1
2
0
2
0
0
0
0
0
0
0
3
kraj
132
3
13
0
17
2
0
0
0
6
36
zaogógraniłem
ca
Firmy
reprezentowane
148
93
4
Nauka dla Gospodarki
(TTPiDI)
22
37
6
LTS Transporta (ITM)
24.
69
7
Surfex (ITM)
477
67
23.
22
55
589
87
12
Mach–Tool (ITM)
8
Metalforum (ITM)
105
7
Domexpo
Energia (ITM)
19.
20.
21.
155
4
20
Biuro
Drema
17.
18.
22.
308
27
Meble
16.
6
Saldent
15.
17
14.
597
3
20
Eurofoto
Poznań Motor Show
13.
219
287
50
136
43
277
11
14
3
14
Targi Obuwia, Skóry i Wyrobów Skórzanych
7.
177
30
2
15
225
4
Poznań Game Arena
4.
49
2
125
9
PDM – Targi Odzieży i Tkanin
Targi Edukacyjne
3.
1 110
23
5.
Na Ryby
2.
Liczba
państw ogółem
6.
Budma
Securex
1.
Targi
Lp.
Liczba wystawców
3 168
628
1 106
642
1 633
1 239
14 268
2 147
3 724
14 578
4 504
22 936
1 119
17 784
422
3 826
8 711
811
2 451
181
5 443
4 019
2 092
1 454
1 157
3 166
628
1 106
642
1 633
1 239
14 252
2 106
3 708
14 578
4 504
22 904
1 119
17 576
422
3 826
8 705
811
2 380
181
5 343
3 879
2 092
1 417
1 157
64
272
0
0
44
35
157
86
448
0
261
2 083
64
1 538
0
0
0
0
1 188
0
428
548
9 250
208
294
6 223
1 528
2 212
1 254
3 310
2 513
28 642
4 362
7 881
28 740
9 236
47 760
2 302
36 373
843
7 649
17 422
1 622
6 090
362
11 314
8 585
13 434
3 107
2 608
19 205
31 736
2 443
22 060
13 203
7 683
0
8 097
5 808
6 932
—
Razem
PopoPoPowierzchLiczba
wierzch- wierzchnia
wierzchnia
zwiedzania wy- sprzedana2)
nia brutjących
specjalnajęta1)
to (m2)
(m2)
na (m2)
(m2)
36 496
36 385
3 655
76 229
53 175
2 339
2 312
0
4 676
STATYSTYKA MTP 2005 R.
(POWIERZCHNIA SPRZEDANA UWZGLĘDNIA POWIERZCHNIĘ BIUROWĄ I MAGAZYNOWĄ)
Statystyka MTP 2005 r.
287
288
U R Z Ą D
KWO
XX WZH
35.
M I A S T A
3
Międzynarodowe Zawody
Konne – część wyst.
41.
Razem
2
Festiwal Przedmiotów Artystycznych
40.
58
153
649
19
92
435
373
134
742
433
666
20
215
98
kraj
11 066 8 277
61
154
892
20
Poleko
39.
2
17
Hobby – Salon Modelarstwa
38.
96
675
4
37.
49
Tour Salon
Gastro–Invest–Hotel
36.
375
Polagra Farm
33.
34.
709
1 041
2
29
Taropak
861
36
Polagra Food
31.
32.
34
140
4
TUiDŚ
30.
257
4
11
Targi Obuwia, Skóry i Wyrobów Skórzanych
29.
162
21
13
Liczba
państw ogółem
PDM – Targi Odzieży i Tkanin
Targi
28.
Lp.
2 789
3
1
243
1
4
240
2
6
119
276
375
14
42
64
975
0
0
132
0
6
28
0
88
0
0
887
0
0
0
129
3
0
0
541
0
0
399
39
834
0
0
0
0
0
0
0
0
325
60
52
0
0
0
1 411
950
12 314
107
1 196
3 689
5 025
1 630
16 655
10 327
20 932
246
4 412
2 418
1)
46 181
121
0
3 040
4
50
1 571
105
0
2 256
4 007
5 160
162
772
1 264
zagranica
272 449
1 532
950
15 895
111
1 246
5 659
5 169
2 464
26 484
17 579
27 199
417
5 184
270 780
1 502
938
15 816
111
1 172
5 610
4 854
2 464
26 409
17 495
27 119
417
5 120
128 024
0
0
194
1 743
1 095
119
3 348
0
100 264
220
0
0
272
668 070
3 064
1 900
31 876
1 965
3 587
11 357
13 678
4 761
151 717
34 729
54 177
832
10 640
320 661
3 488
0
21 290
2 401
14 100
66 505
35 786
6 749
Razem
PopoPoPowierzchLiczba
wierzch- wierzchnia
wierzchnia
zwiedza2)
nia wy- sprzedana
nia brutjących
specjalnajęta1)
to (m2)
(m2)
2
na
(m
)
(m2)
3 682
3 682
146
7 510
powierzchnia wystawowa+biura+magazyny+powierzchnia darmowa
2)
j.w. bez powierzchni darmowej
Źródło: MTP
248 188 202 007
1 532
950
15 354
111
1 246
5 260
5 130
1 630
18 911
14 334
26 092
408
5 184
3 682
kraj
Powierzchnia
kryta (m2)
zagraogółem
nica
24 261 22 694 1 567
0
0
541
0
0
399
2
834
7 573 7 248
3 245 3 185
39
1
9
0
0
1 107 1 055
9
0
0
0
0
7
0
5
26
0
0
0
0
7
79
124
6
5
0
11
2
kraj
Powierzchnia
otwarta (m2)
zaogógraniłem
ca
0
0
0
84
130
0
11
2
kraj
Firmy
reprezentowane
zaogógraniłem
ca
Liczba wystawców
STATYSTYKA MTP 2005 R.
(POWIERZCHNIA SPRZEDANA UWZGLĘDNIA POWIERZCHNIĘ BIUROWĄ I MAGAZYNOWĄ)
Statystyka MTP 2005 r.
P O Z N A N I A
Placówki banków
Lp.
Nazwa banku
Typ placówki
Liczba
Liczba
bankomatów
Udział kapitału
zagranicznego
w % (inwestor
strategiczny)
1.
AIG Bank Polska SA
oddział
Placówka AIGO
1
2
—
99,92
2.
Bank BPH SA
oddział
8
14
71,24
3.
Bank Gospodarki Żywnościowej
oddział regionalny
oddział
centrum kredytów hipotecznych
1
6
1
12
—
4.
Bank Gospodarstwa Krajowego
oddział
1
—
—
5.
Bank Handlowy w Warszawie SA
Citibank – sektor bankowości detalicznej Banku Handlowego
oddział
oddział
oddział
oddział
1
1
5
3
9
75,00
6.
Bank Inicjatyw
Społeczno–Ekonomicznych SA.
biuro maklerskie
1
—
37,91
7.
Bank Millennium SA
regionalne centrum operacyjne
placówka Millennium
placówka Millennium Prestige
placówka Millennium Biznes
wielkopolskie CWK
1
9
1
6
1
10
50,00
8.
Bank Ochrony Środowiska SA
oddział
oddział operacyjny
1
1
2
45,99
9.
Bank Pocztowy SA
oddział
1
—
—
10.
Bank Pekao SA
oddział
filia
5
17
32
53,05
11.
Bank Rozwoju Cukrownictwa SA
centrala
1
—
—
12.
Bank Współpracy Europejskiej SA
oddział
1
—
—
13.
Bank Zachodni WBK SA
oddział
centrala – Biuro Obsługi Klienta
centrala – Centrum Kredytowe
Pń Centrum Kart w Poznaniu
Centrum Obsługi oddziałów Centrum Skanowania Pń
Dom Maklerski
27
1
1
1
1
1
1
48
70,50
14.
BNP Paribas Bank Polska SA
oddział regionalny
1
—
100,00
15.
BPH Bank Hipoteczny SA
regionalny koordynator sprzedaży
1
—
—
16.
BRE Bank SA.
izzyBank – bankowość detaliczna
dla młodzieży BRE Banku SA
mBank – bankowość detaliczna
MultiBank – bankowość detaliczna
oddział regionalny
centrum usług
finansowych MultiBanku
1
—
72,16
17.
BRE Bank Hipoteczny SA
placówka
1
—
50,00
18.
Deutsche Bank Polska SA
oddział
1
—
100,00
19.
Deutsche Bank PBC
oddział
3
3
95,27
20.
Dominet Bank SA
placówka
2
2
–
21.
DZ Bank Polska SA
oddział
1
—
99,13
22.
Euro Bank SA
oddział
4
4
98,97
Fortis Bank Polska SA
oddział
filia
1
1
—
99,10
23.
U R Z Ą D
– klienci korporacyjni
CitiGold
wielofunkcyjny
CitiFinancial
M I A S T A
2
P O Z N A N I A
PLACÓWKI BANKÓW PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ
W POZNANIU WG STANU NA 31.12.2005 R.
289
Placówki banków
PLACÓWKI BANKÓW PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ
W POZNANIU WG STANU NA 31.12.2005 R.
Lp.
290
Nazwa banku
Typ placówki
Liczba
Liczba
bankomatów
Udział kapitału
zagranicznego
w % (inwestor
strategiczny)
24.
GE Money Bank SA
placówka
2
—
90,00
25.
Getin Bank SA
oddział
punkt obsługi klienta
DomBank – kredyty hipoteczne
1
2
1
—
—
1
26.
Gospodarczy
Bank Wielkopolski SA
centrala
centrala – Centrum Rozliczeń
Elektronicznych
oddział
filia
punkt kasowy
5
—
27.
ING Bank Śląski SA
oddział
10
11
87,77
28.
Invest Bank SA
oddział
punkt kasowy
2
1
3
30,34
29.
Kredyt Bank SA
oddział regionalny
oddział
filia
1
3
6
13
85,53
30.
Lukas Bank SA
oddział regionalny
oddział
1
4
—
—
31.
Narodowy Bank Polski
oddział okręgowy
1
—
—
32.
NORD/LB Bank Polska
Norddeutsche Landesbank SA
region Wielkopolska
1
—
100,00
33.
Nordea Bank Polska SA
oddział
punkt obsługi bankowej
2
1
2
98,38
PKO Bank Polski SA
oddział regionalny detaliczny
oddział regionalny korporacyjny
oddział
agencja
Centrum Rozliczeniowe Banku
Biuro w Poznaniu
84
—
34.
1
1
2
3
1
1
45
78
1
Rabobank International Polska SA
przedstawicielstwo
1
—
100,00
36.
Raiffeisen Bank Polska SA
oddział
filia
1
5
2
100,00
37.
Santander Consumer Bank SA1
placówka
1
—
100,00
38.
Societe Generale SA
przedstawicielstwo
1
—
100,00
39.
Spółdzielczy Bank Ludowy Poznań
centrala
oddział
filia
1
1
4
4
—
40.
Wielkopolski Bank Spółdzielczy
Łubowo
oddział
filia
punkt kasowy
1
23
4
1
—
35.
261
344
212
282
Źródło: strony internetowe banków, dane własne
1
2
W dniu 5 stycznia 2006 r. PTF Bank SA zmienił nazwę na Santander Consumer Bank SA.
Bankomaty Euronetu.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Placówki instytucji ubezpieczeniowych
Lp.
Nazwa instytucji
Typ placówki
Liczba
Typ ubezpieczenia
Udział kapitału
zagranicznego
w % (największy
akcjonariusz)
1.
AEGON TU na Życie SA1
biuro regionalne
1
życiowe
100,00
2.
AIG Polska TU SA
oddział
1
majątkowe i osobowe
98,50
3.
Allianz Polska SA
oddział
agencja
3
4
100,00
4.
Allianz Życie S.A.
oddział
agencja
3
4
życiowe
100,00
5.
ASPECTA Życie TU S.A.
przedstawicielstwo
1
życiowe
100,00
6.
BENEFIA TUM SA 2
placówka3
—
100,00
7.
BENEFIA TUnŻ SA4
placówka5
—
życiowe
100,00
8.
Commercial Union TUO SA
oddział
agencja
punkt
2
4
2
90,00
Commercial Union TU Życie SA
biuro regionalne
oddział
agencja
punkt
1
2
4
2
życiowe
90,00
10.
Concordia Polska TUW6
centrala
oddział
przedstawicielstwo
1
1
1
89,56
11.
D.A.S. Ubezpieczenie Ochrony
Prawnej SA
inspektorat
1
100,00
12.
Euler Hermes
oddział
1
99,99
13.
FinLife
przedstawicielstwo
regionalne
1
życiowe
99,95
14.
Generali TU SA
oddział
2
100,00
15.
Generali Życie TU SA
oddział
2
życiowe
100,00
16.
Gerling TU SA
centrum regionalne
1
100,00
17.
Gerling Życie TU SA
placówka
1
życiowe
100,00
18.
HDI Asekuracja TU SA7
oddział
1
100,00
19.
HDI Samopomoc TU SA
ekspozytura
okręgowa
1
91,70
20.
ING N–N TU na Życie
placówka
3
życiowe
100,00
21.
KUKE SA
biuro terenowe
1
—
9.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
PLACÓWKI INSTYTUCJI UBEZPIECZENIOWYCH PROWADZĄCYCH
DZIAŁALNOŚĆ W POZNANIU WG STANU NA 31.12.2005 R.
291
Lp.
292
Nazwa instytucji
Typ placówki
Liczba
Typ ubezpieczenia
Udział kapitału
zagranicznego
w % (największy
akcjonariusz)
22.
Link 4 TU SA
placówka8
—
99,00
23.
MTU SA
przedstawicielstwo
agencja
stoisko
1
1
2
100,00
24.
Nordea Polska TU na Życie SA.
oddział
1
życiowe
100,00
25.
PAPTUnŻiR AMPLICO – LIFE SA
agencja
2
życiowe
100,00
26.
Pocztowe TUW
placówka9
—
—
27.
Pramerica Życie TUiR SA
oddział
2
życiowe
100,00
28.
PTU SA
oddział
1
—
29.
PZU SA
oddział okręgowy
inspektorat
CLSiOR
1
5
1
—
30.
PZU Życie SA
oddział
punkt obsługi klienta
1
3
życiowe
—
31.
Royal Polska TUnŻ SA
oddział
1
życiowe
95,00
32.
Sampo na Życie TU SA
biuro regionalne
1
życiowe
100,00
33.
SIGNAL IDUNA TU SA
oddział
1
99,99
34.
SIGNAL IDUNA Życie SA
oddział
1
życiowe
99,99
35.
STU Ergo Hestia SA
przedstawicielstwo
agencja
stoisko
1
1
2
100,00
36.
STU na Życie Ergo Hestia SA
przedstawicielstwo
agencja
stoisko
1
1
2
życiowe
100,00
37.
TU Compensa SA
oddział
regionalne centrum
serwisowe
1
53,72
38.
TUnŻ Compensa SA
przedstawicielstwo
2
życiowe
41,38
39.
TU Filar SA
oddział
89,67
40.
TU INTER Polska SA
oddział
przedstawicielstwo
1
1
99,95
41.
TUnŻ INTER – ŻYCIE Polska SA
oddział
przedstawicielstwo
1
1
życiowe
84,58
42.
TUiR CIGNA STU
oddział
1
—
U R Z Ą D
M I A S T A
1
P O Z N A N I A
Lp.
Nazwa instytucji
Typ placówki
Liczba
Typ ubezpieczenia
Udział kapitału
zagranicznego
w % (największy
akcjonariusz)
43.
TUiR Warta SA
oddział
filia
przedstawicielstwo
1
1
3
75,13
44.
TU na Życie Warta SA10
oddział
przedstawicielstwo
1
1
życiowe
—
45.
TU Polisa – Życie SA
biuro regionalne
1
życiowe
—
46.
TUW SKOK
placówka11
—
—
47.
TU SKOK Życie SA
placówka12
—
życiowe
—
48.
TUW Rejent Life
centrala
1
życiowe
—
49.
TUW TUW
oddział
1
—
50.
UNIQA TU SA
przedstawicielstwo
2
99,75
51.
UNIQA TU na Życie SA
przedstawicielstwo
2
życiowe
70,00
52.
Winterthur Życie TU SA
biuro regionalne
1
życiowe
65,00
53.
WYUŻiR Concordia Capital SA
centrala
oddział
1
1
życiowe
94,87
Źródło: strony internetowe towarzystw, dane własne
AEGON Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie jest na rynku polskim kontynuatorem Nationwide
TU na Życie SA, które rozpoczęło działalność w 1999 r. Pod nazwą AEGON TU na Życie SA towarzystwo działa od 2 stycznia 2006 r.
2
Poprzednia nazwa FIAT Ubezpieczenia Majątkowe SA, z dniem 3 stycznia 2005 roku towarzystwo zmieniło nazwę na BENEFIA Towarzystwo Ubezpieczeń Majątkowych SA.
3
Polisy są oferowane poprzez sieć dealerską Fiat Auto Poland.
4
Poprzednia nazwa FIAT Ubezpieczenia Życiowe SA, z dniem 3 stycznia 2005 roku towarzystwo
zmieniło nazwę na BENEFIA Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA.
5
Polisy są oferowane poprzez sieć dealerską Fiat Auto Poland.
6
W dniu 13 października 2005 r. została zarejestrowana zmiana nazwy z Concordia Wielkopolska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych na Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń
Wzajemnych.
7
Na mocy postanowienia sądu wydanego w dniu 13 czerwca 2005 r. Spółka zmieniła nazwę
z Tryg Polska TU SA na HDI Asekuracja TU SA.
8
Link4 TU SA jest pierwszą w Polsce firmą oferującą ubezpieczenia direct. Podstawą modelu
biznesowego Link4 jest sprzedaż polis ubezpieczeniowych przez telefon oraz przez Internet.
Firma nie utrzymuje terenowej sieci sprzedaży w postaci agentów, pośredników i oddziałów.
9
Produkty ubezpieczeniowe dla klientów indywidualnych dostępne w każdym okienku pocztowym na terenie całego kraju.
10
W dniu 6 września 2005 r. zarejestrowano nową nazwę towarzystwa – Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie WARTA SA (poprzednia nazwa: Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Warta Vita SA).
11
Polisy są oferowane poprzez sieć placówek SKOK.
12
Polisy są oferowane poprzez sieć placówek SKOK.
1
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
293
294
U R Z Ą D
M I A S T A
(.)
10
(.)
(.)
(.)
2
6
2
304
469
Użytkowanie wieczyste
– tryb przetargowy
– tryb bezprzetargowy
– zniesienie współwłasności
Dzierżawy wieloletnie
Oddanie w użytkowanie wieczyste
– tryb regulacyjny – art. 207 ugn
– tryb regulacyjny – art. 200 ugn
– na rzecz PZD (użytkowanie)
– użytkowanie
Przekazywanie gruntów w trwały
zarząd
Nabywanie nieruchomości
– prawo pierwokupu
– nabycia
– zamiany (zbycie)
Wydzierżawienia gruntów
– umowy dzierżawy
– rozwiązania umów
Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (decyzje)
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
P O Z N A N I A
64
32
(.)
7
1
13
15
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
Sprzedaż nieruchomości
– tryb przetargowy
– tryb bezprzetargowy
Zadanie
1.
Lp.
(.)
(.)
(.)
(.)
(.)
(.)
64
(.)
24
4
(.)
(.)
(.)
14
(.)
18
27
liczba
działek
nieruchomości
2002
(.)
293.601
298.575
7.651
145.969
24.770
408.545
(.)
967.571
3.185
(.)
(.)
(.)
19.954
(.)
35.626
5.176
pow. m2
479
321
512
—
13
3
48
8
1
24
–
1
8
7
11
25
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
(.)
321
512
—
13
3
113
23
4
25
–
3
18
9
15
42
liczba
działek
nieruchomości
2003
(.)
199.028
217.558
—
69.343
43.420
1.123,3
tys.
279.805
4.210
86.509
–
22.650
12.265
2.184
13.745
5.061
pow. m2
379
281
402
—
6
1
18
—
1
8
1
–
5
4
2
21
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
(.)
281
402
—
(.)
(.)
54
—
2
16
1
–
7
6
3
27
liczba
działek
nieruchomości
2004
(.)
86.053
271.605,4
—
50.884
4.689
155.113
—
15.788
13.862
1.051
–
1.605
4.109
1.701
2.625
pow. m2
GOSPODARKA NIERUCHOMOŚCIAMI MIEJSKIMI W LATACH 2002–2005
77
223
459
1
8
2
(.)
(.)
(.)
(.)
(.)
(.)
65
5
—
12
4
—
2
30
9
1
–
5
1
6
2
liczba
działek
nieruchomości
5
1
–
5
1
4
2
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
2005
(.)
307.072
1.183,4
tys
25.467
70.164
3.261
393.714
55.259
—
42.879
802
1.051
–
2.781
6.112
7.261
1.343
pow. m2
Gospodarka Nieruchomościami Miejskimi
U R Z Ą D
Regulacje roszczeń właścicieli
garaży
Komunalizacja
ogółem skomunalizowano:
10.
11.
938
12
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
(.)
37
1.036
(.)
liczba
działek
nieruchomości
(.)
660
51.387
(.)
pow. m2
679
(.)
8
(.)
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
679
33.047
23
1.096
1320
liczba
działek
nieruchomości
2003
7
371
(.)
418
1.799,0 tys.
107.539 tys.
54.917
pow. m2
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
Sprzedaż mieszkań komunalnych
wykazy
Zadanie
9.
Lp.
2002
870.814
108.410 tys.
1.085
56.559
(.)
pow. m2
365
(.)
13
liczba
uchwał,
decyzji,
zarządzeń,
umów
365
33.783
18
748
588
liczba
działek
nieruchomości
2005
2.496,7 tys
110.906 tys.
248
38.165
(.)
pow. m2
źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego „Geopoz”
(.) – brak danych
371
33.418
59
1.142
1.725
liczba
działek
nieruchomości
2004
GOSPODARKA NIERUCHOMOŚCIAMI MIEJSKIMI W LATACH 2002–2005
Gospodarka Nieruchomościami Miejskimi
M I A S T A
P O Z N A N I A
295
Wykaz miejscowych planów zagospodarowania
WYKAZ MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO UCHWALONYCH PO 1994 ROKU.
STAN NA DZIEŃ 15 WRZEŚNIA 2006 ROKU
296
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
RMP uchwalającej mpzp
Data
uchwalenia
Nr Dz. Urz. Woj.
Data opublikowania
Obowiązuje od
Powierzchnia w ha
1.
Mpzp terenów Międzynarodowych Targów
Poznańskich w Poznaniu
LXXII/553/II/98
19.05.1998
Nr 12, poz. 121
z dnia 17.06.1998
02.07.1998
22,87
2.
Mpzp obszaru „Jeżyce
– 1” w Poznaniu
LXXIV/602/II/98
16.06.1998
Nr 16, poz. 201
z dnia 30.07.1998
14.08.1998
47,47
3.
Mpzp obszaru Starołęka
Mała w Poznaniu
LXXIV/603/II/98
16.06.1998
Nr 16, poz. 202
z dnia 30.07.1998
14.08.1998
42,27
4.
– 1A” w Poznaniu
XV/172/III/99
22.06.1999
Nr 51, poz. 1094
z dnia 21.07.1999
05.08.1999
1,59
5.
– 1B” w Poznaniu
XV/173/III/99
22.06.1999
Nr 76, poz. 1481
z dnia 26.10.1999
10.11.1999
1,99
6.
Mpzp przebiegu magistrali wodociągowej
wody surowej od granic
miasta z wsią Czapury
gm. Mosina do Stacji
Uzdatniania Wody przy
ul. Dolna Wilda
XVII/183/III/99
27.07.1999
Nr 60, poz. 1275
z dnia 31.08.1999
15.09.1999
70,98
7.
Mpzp terenu działalności gospodarczej w rejonie ulic Gnieźnieńskiej
i Bałtyckiej w Poznaniu
XVII/187/III/99
27.07.1999
Nr 56, poz.1201
z dnia 10.08.1999
25.08.1999
10,38
8.
Mpzp obszaru „Edwardowo” w Poznaniu
XXXIV/407/III/
2000
18.04.2000
Nr 35, poz. 403
z dnia 26.05.2000
10.06.2000
17,84
9.
Mpzp obszaru „Wilczy
Młyn” w Poznaniu oraz
zmiany uchwały nr
CV/610/94 RMP z dnia
10 maja 1994 roku
w sprawie utworzenia
użytków ekologicznych
i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych
XXXVI/429/III/
2000
16.05.2000
Nr 46, poz. 539
z dnia 30.06.2000
15.07.2000
40,40
10.
Mpzp „Rejon Szczepankowo – Spławie część A”
w Poznaniu
XLI/483/III/2000
29.08.2000
Nr 68, poz. 909
z dnia 12.10.2000
27.10.2000
57,78
11.
Mpzp obszaru „Starołęka Mała – A” w Poznaniu
XLI/484/III/2000
29.08.2000
Nr 68, poz. 910
z dnia 12.10.2000
27.10.2000
0,38
12.
Mpzp obszaru Podolany
Zachód w Poznaniu
XLI/486/III/2000
29.08.2000
Nr 68, poz. 911
z dnia 12.10.2000
27.10.2000
121,99
13.
Mpzp dla działek nr 28,
29/2, 29/3, i 29/4 ark.
20 obręb Krzyżowniki
w Poznaniu
LXVII/768/III/2001
17.07.2001
Nr 110, poz.2107
z dnia 6.09.2001
21.09.2001
0,26
14.
Mpzp „Naramowice,
ul. Karpia – Sielawy”
LXIX/806/III/2001
18.09.2001
Nr 122, poz.2357
z dnia 3.10.2001
18.10.2001
2,49
15.
Mpzp terenów „rejonu
ul. Darzyborskiej”
LXIX/807/III/2001
18.09.2001
Nr 122, poz.2370
z dnia 3.10.2001
18.10.2001
16,99
16.
Mpzp obszaru „ul. Polanowska” w Poznaniu
LXIX/805/III/2001
18.09.2001
Nr 122, poz.2356
z dnia 3.10.2001
18.10.2001
3,11
17.
Mpzp obszaru Sypniewo
– Baraki w Poznaniu
XXII/854/III/2001
30.10.2001
Nr 147, poz.3021
z dnia 29.11.2001
14.12.2001
24,10
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
Data
uchwalenia
Nr Dz. Urz. Woj.
Data opublikowania
Obowiązuje od
Powierzchnia w ha
18.
Mpzp obszaru Jeżyce 3
w Poznaniu
LXXIII/857/III/
2001
20.11.2001
Nr 162, poz.4483
z dnia 21.12.2001
05.01.2002
51,35
19.
Mpzp obszaru
„Marcelin” w Poznaniu
LXXV/883/III/2001
18.12.2001
Nr 12, poz. 466
z dnia 25.01.2002
09.02.2002
73,88
20.
Mpzp obszaru „Sypniewo – Baraki A”
w Poznaniu
LXXXIV/971/
III/2002
09.04.2002
Nr 77, poz.1997
z dnia 5.06.2002
20.06.2002
0,52
21.
Mpzp obszaru „Malta”
w Poznaniu oraz zmiany
uchwały nr CV/610/94
RMP z dnia 10 maja
1994 roku w sprawie
utworzenia użytków
ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
z późniejszymi zmianami
LXXXV/982/2002
23.04.2002
Nr 87, poz. 2229
z dnia 19.06.2002
04.07.2002
481,84
22.
Mpzp terenów w rejonie ul. Gnieźnieńskiej
w Poznaniu oraz zmiany
uchwały nr CV/610/94
RMP z dnia 10 maja
1994 roku w sprawie
utworzenia użytków
ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych
LXXXVII/991/
III/2002
14.05.2002
Nr 87, poz. 2232
z dnia 19.06.2002
04.07.2002
3,81
23.
Mpzp obszaru
położonego „w rejonie
ul. św. Wawrzyńca”
w Poznaniu
LXXXVII/992/
III/2002
17.05.2002
Nr 78, poz. 2038
z dnia 6.06.2002
21.06.2002
5,24
24.
Mpzp obszaru
„Za Fortem” w Poznaniu
XC/1031/III/2002
25.06.2002
Nr 111, poz. 3095
z dnia 6.09.2002
21.09.2002
19,61
25.
Mpzp „Obszar Staromiejski w Poznaniu”
XCIII/1055/III/
2002
09.07.2002
Nr 111, poz.3102
z dnia 6.09.2002
21.09.2002
35,33
26.
Mpzp
„Śródmieście Poznania
– Centrum 2”
XCVII/1112/III/
2002
24.09.2002
Nr 142, poz. 3668
z dnia 26.11.2002
11.12.2002
1,94
27.
Mpzp obszaru
„ul. św. Leonarda”
w Poznaniu
VI/32/IV/2002
17.12.2002
Nr 30, poz.556
z dnia 28.02.2003
15.03.2003
10,66
28.
Mpzp „Podolany
Zachód A” w Poznaniu
XIX/136/IV/2003
03.06.2003
Nr 127, poz. 2376
z dnia 25.07.2003
09.08.2003
15,10
29.
Mpzp obszaru
„Smochowice – Sianowska” w Poznaniu
XXII/154/IV/2003
24.06.2003
Nr 159, poz. 2983
z dnia 08.10.2003
23.10.2003
19,57
30.
Mpzp terenu w rejonie
ulic: Inowrocławskiej
i Słupeckiej w Poznaniu
XXIV/166/IV/2003
08.07.2003
Nr 153, poz. 2889
z dnia 26.09.2003
11.10.2003
1,32
31.
Mpzp „Rejon Szczepankowo – Spławie część C”
w Poznaniu
XXX/234/IV/2003
14.10.2003
Nr 194, poz. 3620
z dnia 16.12.2003
31.12.2003
35,96
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
297
298
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
Data
uchwalenia
Nr Dz. Urz. Woj.
Data opublikowania
Obowiązuje od
Powierzchnia w ha
32.
Mpzp obszaru Strzeszyna
– rejon ulic Koszalińskiej
i M. Wańkowicza
w Poznaniu
XXXIV/273/IV/
2003
02.12.2003
Nr 1, poz. 7
z dnia 15.01.2004
30.01.2004
49,60
33.
Mpzp obszaru „Dolina
Krzyżanki – część A”
w Poznaniu
XXXIV/275/IV/
2003
09.12.2003
Nr 17, poz.506
z dnia 13.02.2004
28.02.2004
5,58
34.
Mpzp „Śródmieście
Poznania – Gajowa”
XXXV/290/IV/
2003
16.12.2003
Nr 19, poz. 540
z dnia 20.02.2004
06.03.2004
5,04
35.
Mpzp „Naramowice
– ul. Czarnucha” część
północna
XXXVI/301/IV/
2004
13.01.2004
Nr 27, poz. 741
z dnia 05.03.2004
20.03.2004
49,21
36.
Mpzp „Naramowice
południowa
XXXVI/302/IV/
2004
13.01.2004
Nr 27, poz. 742
z dnia 05.03.2004
20.03.2004
55,50
37.
Mpzp obszaru „Malta”
w Poznaniu w granicach
Osiedla Maltańskiego
XL/410/IV/2004
09.03.2004
Nr 73, poz. 1589
z dnia 24.05.2004
08.06.2004
13,63
38.
ul. Człuchowskiej
w Poznaniu
XL/411/IV/2004
09.03.2004
Nr 73, poz. 1588
z dnia 24.05.2004
08.06.2004
6,94
39.
Mpzp Kolektor Łężynka
– PIV w Poznaniu
XLIV/459/IV/2004
11.05.2004
Nr 113, poz. 2247
z dnia 17.07.2004
01.08.2004
0,88
40.
Mpzp
„Termy Maltańskie”
XLIV/458/IV/2004
11.05.2004
Nr 113, poz. 2246
z dnia 17.07.2004
01.08.2004
16,59
41.
Mpzp „Naramowice
południowa A
LVIII/602/IV/2004
07.12.2004
Nr 25, poz. 638
z dnia 28.02.2005
15.03.2005
0,05
42.
Mpzp obszaru
„Podgórna – plac Bernardyński” w Poznaniu
LXI/641/IV/2005
18.01.2005
Nr 28, poz. 718
z dnia 07.03.2005
07.04.2005
1,57
43.
Mpzp terenów w rejonie
„ul. Świątniczki”
w Poznaniu
LXI/642/IV/2005
18.01.2005
Nr 28, poz. 719
z dnia 07.03.2005
07.04.2005
1,69
44.
Mpzp „Park Golfowy
Poznań – Krzyżowniki”
LXII/658/IV/2005
25.01.2005
Nr 40, poz. 1161
z dnia 01.04.2005
02.05.2005
121,93
45.
Mpzp w rejonie ulic:
Hetmańskiej, R.Dmowskiego, J.Krauthofera-Krotowskiego i projektowanej Nowej Opolskiej
w Poznaniu.
LXXI/746/IV/2005
07.06.2005
Nr 106, poz. 2950
z dnia 14.07.2005
14.08.2005
17,69
46.
Mpzp dla obszarów
„Port Lotniczy Poznań-Ławica” i “III rama
komunikacyjna odcinek
północny-zachodni”
– część A
LXXXIII/941/
IV/2005
13.12.2005
Nr 21, poz. 560
z dnia 09.02.2006
12.03.2006
134,36
47.
Mpzp terenu w rejonie węzła Antoninek
– wschód cz. A
LXXXV/954/
IV/2006
10.01.2006
Nr 41, poz. 1081
z dnia 30.03.2006
30.04.2006
26,09
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
Data
uchwalenia
Nr Dz. Urz. Woj.
Data opublikowania
Obowiązuje od
Powierzchnia w ha
48.
Mpzp terenu w rejonie węzła Antoninek
– wschód cz. B
LXXXV/955/IV/
2006
10.01.2006
Nr 41, poz. 1082
z dnia 30.03.2006
30.04.2006
28,00
49.
Mpzp dla obszaru
„Ławica 1” w Poznaniu
LXXXV/956/
IV/2006
10.01.2006
Nr 38, poz. 1025
z dnia 22.03.2006
22.04.2006
34,58
50.
Mpzp „Łazienna”
w Poznaniu
LXXXVI/976/
IV/2006
24.01.2006
Nr 41, poz. 1083
z dnia 30.03.2006
30.04.2006
2,45
51.
Mpzp dla terenu zabudowy usługowej przy
alei Polskiej w Poznaniu
LXXXIX/999/
IV/2006
07.03.2006
Nr 66, poz. 1676
z dnia 08.05.2006
08.06.2006
0,98
52.
Mpzp „Śródmieście
Centrum 1 – fragment”
LXXXIX/1000/
IV/2006
07.03.2006
Nr 69, poz. 1727
z dnia 11.05.2006
11.06.2006
3,76
53.
Mpzp terenów położonych przy stadionie
miejskim w rejonie
ulic Ptasia, Bułgarska
w Poznaniu
XCI/1020/IV/
2006
11.04.2006
54.
Zmiana mpzp terenów
Międzynarodowych
Targów Poznańskich
– część A
XCI/1021/IV/2006
11.04.2006
55.
Mpzp
„rejon ulicy Bielniki”
XCII/1032/IV/2006
25.04.2006
5,80
56.
Mpzp
„Folwark Michałowo
– część A”
XCIX.1119/IV/
2006
11.07.2006
29,08
57.
Mpzp
terenu Gospody
Targowej
XCIX/1120/IV/
2006
11.07.2006
25,44
58.
Mpzp „Ulica Nowa Naramowicka – część południowa”
XCIX/1121/IV/
2006
11.07.2006
37,49
59.
ulic: Ściniawskiej
i M. Wołodyjowskiego-2
XCIX/11212/
IV/2006
11.07.2006
1,93
60.
Mpzp „Rataje – Łacina “
część A
CI/1149/2006
29.08.2006
60,66
47,65
Nr 94, poz. 2312
z dnia 14.06.2006
15.07.2006
19,67
2042,86
7,80%
Źródło: Miejska Pracownia Urbanistyczna
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
299
Wykaz mpzp w opracowaniu
WYKAZ MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
W OPRACOWANIU, WYWOŁANYCH I KONTYNUOWANYCH
OD 11 LIPCA 2003 ROKU. STAN NA DZIEŃ 15 WRZEŚNIA 2006 ROKU
Lp.
300
Nazwa mpzp
Przystąpienie do sporządzania mpzp
Nr Uchwały
Data
Etap prac
Powierzchnia w ha
1.
Mpzp terenów położonych przy ul.Starołęckiej
obok strumienia Czapnica
w Poznaniu
XXVII/200/IV/2003
09.09.2003
przed
opiniowaniem
5,70
2.
Mpzp Poznańskiego Centrum Logistycznego Franowo-Żegrze w Poznaniu
– część A
XXVII/202/IV/2003
09.09.2003
po rozpatrzeniu
uwag
367,65
Mpzp Poznańskiego Centrum Logistycznego Franowo-Żegrze w Poznaniu
– część B
XXVII/202/IV/2003
09.09.2003
przed opiniowaniem
13,15
Mpzp obszaru „Morasko-Radojewo-Umultowo”
w Poznaniu
XXVII/203/IV/2003
09.09.2003
wnioski; mpzp
dzielony na
części
1900,45
Mpzp obszaru „Morasko-Radojewo-Umultowo”,
część Dolina Warty
A w Poznaniu
XXVII/203/IV/2003
09.09.2003
po rozpatrzeniu
uwag
172,32
część Dolina Warty B
w Poznaniu
XXVII/203/IV/2003
09.09.2003
po rozpatrzeniu
uwag
369,35
część Umultowo Wschód
w Poznaniu
XXVII/203/IV/2003
09.09.2003
przed
opiniowaniem
95,50
4.
Mpzp „Stare ZOO”
w Poznaniu*
XXXIV/274/IV/2003
09.12.2003
ponowiona procedura, po rozpatrzeniu uwag
5,74
5.
Mpzp „Folwark Michałowo”
XXXVI/305/IV/2004
13.01.2004
koncepcja
13,47
6.
Mpzp „Centrum 6”
w Poznaniu
XXXVII/326/IV/2004
03.02.2004
przed uchwaleniem
12,51
7.
Mpzp „Sołacz” w Poznaniu
XXXVII/325/IV/2004
03.02.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
140,20
8.
Mpzp obszaru „Naramowice
– ul. Karpia” w Poznaniu
XXXIX/407/IV/2004
02.03.2004
koncepcja
51,00
9.
Mpzp dla terenu w rejonie
ul. L. Idzikowskiego*
XL/413/IV/2004
09.03.2004
ponowiona procedura Po rozpatrzeniu uwag
4,26
10.
Mpzp obszaru „III rama
południowy” w Poznaniu
L/530/IV/2004
20.07.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
101,49
11.
południowo-zachodni”
w Poznaniu
L/529/IV/2004
20.07.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
107,82
12.
północny” w Poznaniu
L/528/IV/2004
20.07.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
215,52
3.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Etap prac
Powierzchnia w ha
20.07.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
401,28
LI/539/IV/2004
31.08.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
65,13
Mpzp „Rataje – Łacina”
część B w Poznaniu
LII/555/IV/2004
14.09.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
105,90
16.
Mpzp dla terenów w rejonie
ulic L. Tołstoja i T. Boya-Żeleńskiego w Poznaniu
LII/557/IV/2004
14.09.2004
ponowiona
procedura
15,08
17.
ulic Literackiej i Horacego
w Poznaniu
LII/558/IV/2004
14.09.2004
ponowiona
procedura
19,21
18.
ulic Koszalińskiej i Hezjoda
w Poznaniu
LVIII/600/IV/2004
07.12.2004
po rozpatrzeniu
wniosków
77,29
19.
ulic Horacego i Hezjoda
w Poznaniu
LVIII/601/IV/2004
07.12.2004
po zebraniu
uwag
22,12
20.
Zmiana mpzp terenów
Międzynarodowych Targów
Poznańskich – część B
LXVI/699/IV/2005
12.04.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
3,15
21.
Mpzp projektowanej ulicy
zbiorczej, w rejonie ulicy
Pokrzywno w Poznaniu
LXVI/702/IV/2005
12.04.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
4,30
22.
Mpzp terenów położonych
przy rzece Warcie, między
ulicą Hetmańską a ulicą
Starołęcką w Poznaniu
LXVII/707/IV/2005
19.04.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
24,85
Mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa
w Poznaniu – część A
LXVII/708/IV/2005
19.04.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
37,81
Mpzp terenów przyautostradowych w rejonie Fabianowa i Kotowa w Poznaniu
– część B
LXVII/708/IV/2005
19.04.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
180,36
24.
Mpzp w rejonie ul. Unii
Lubelskiej w Poznaniu
LXXII/756/IV/2005
21.06.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
66,85
25.
wschodni” w Poznaniu
LXXIV/779/IV/2005
05.07.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
128,17
26.
Mpzp „Rejon ulicy Wysokiej” w Poznaniu
LXXIV/780/IV/2005
05.07.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
3,56
27.
Mpzp „Plac Wiosny Ludów”
w Poznaniu
LXXIV/782/IV/2005
12.07.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
1,09
28.
Mpzp „Rataje – Park”
w Poznaniu
LXXIV/783/IV/2005
12.07.2005
wyłożenie
i zbieranie uwag
15,88
29.
Mpzp „Rejon Ostrowa
Tumskiego” w Poznaniu
LXXIV/784/IV/2005
12.07.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
163,09
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
Data
13.
Mpzp dla obszarów „Port
Lotniczy Poznań-Ławica”
i „III rama komunikacyjna
odcinek północno-zachodni”
– część B
L/531/IV/2004
14.
Mpzp „Kampus Politechniki
Poznańskiej w paśmie
Warta” w Poznaniu
15.
23.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
301
302
Etap prac
Powierzchnia w ha
30.08.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
10,87
LXXVI/818/IV/2005
30.08.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
108,00
Mpzp dla obszaru „północno-zachodniego klina zieleni”
w Poznaniu (części D,F,G,H)
LXXVI/819/IV/2005
30.08.2005
wywołanie mpzp
– dzielony na
części A,B,C,D,E,F,G,H
420,91
Mpzp dla obszaru „północno-zachodniego klina
zieleni” w Poznaniu część A
– Dolina Bogdanki
LXXVI/819/IV/2005
30.08.2005
po zebraniu
uwag
224,27
zieleni” w Poznaniu część B
– otoczenie Jeziora Strzeszyńskiego
LXXVI/819/IV/2005
30.08.2005
po zebraniu
uwag
320,91
zieleni” w Poznaniu część C
– Krzyżowniki Północ
LXXVI/819/IV/2005
30.08.2005
po zebraniu
uwag
320,73
Mpzp dla obszaru „północno-zachodniego klina zieleni”
w Poznaniu część E – otoczenie Jeziora Kierskiego
LXXVI/819/IV/2005
30.08.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
689,82
33.
Mpzp rejonu Minikowa
w Poznaniu
LXXVIII/858/IV/2005
27.09.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
286,21
34.
Mpzp obszaru „Szczepankowo – Spławie” część B
w Poznaniu
LXXXIII/937/IV/2005
13.12.2005
po rozpatrzeniu
wniosków
171,18
35.
Mpzp dla obszaru „Ławica 2”
LXXXV/957/IV/2006
10.01.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
36,12
36.
Mpzp dla obszaru „Brama
Zachodnia” w Poznaniu
LXXXV/959/IV/2006
10.01.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
34,93
37.
Mpzp rejonu ul. Krzywej
w Poznaniu
LXXXV/960/IV/2006
10.01.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
0,53
38.
Mpzp „Wilczak – Czapla”
w Poznaniu
LXXXVIII/995/IV/
2006
28.02.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
26,89
39.
Mpzp „Rataje – Park os.
Oświecenia” w Poznaniu
LXXXIX/1001/IV/
2006
07.03.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
11,78
40.
Mpzp terenu „Południowego klina zieleni miasta
Poznania – obszar A”
XCII/1033/IV/2006
25.04.2006
wywołanie mpzp
175,80
41.
Poznania – obszar B”
XCII/1034/IV/2006
25.04.2006
wywołanie mpzp
137,00
42.
Poznania – obszar C”
XCII/1035/IV/2006
25.04.2006
wywołanie mpzp
178,00
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
Data
30.
Mpzp dla terenów przy
Forcie VII w Poznaniu
LXXVI/817/IV/2005
31.
ulic Biskupińskiej i L.Tołstoja
w Poznaniu
32.
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Lp.
Nazwa mpzp
Nr Uchwały
Data
Etap prac
Powierzchnia w ha
43.
Mpzp „Zieliniec” w Poznaniu
XCIII/1043/IV/2006
16.05.2006
wywołanie mpzp
129,83
44.
Mpzp „Darniowa”
w Poznaniu
XCIII/1044/IV/2006
16.05.2006
wywołanie mpzp
143,27
45.
Mpzp „Park Handlowy
Franowo” w Poznaniu
XCIII/1045/IV/2006
16.05.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
36,97
46.
Mpzp dla obszaru
„Fabianowo” w Poznaniu
XCIII/1046/IV/2006
16.05.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
58,66
47.
Mpzp w rejonie
ulic Czechosłowackiej,
Przełęcz w Poznaniu
XCIII/1047/IV/2006
16.05.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
9,96
48.
Mpzp „Szczepankowo – rejon
ul. Widawskiej” w Poznaniu
XCIII/1048/IV/2006
16.05.2006
po rozpatrzeniu
wniosków
0,41
49.
ulic Za Bramką i Wszystkich Świętych w Poznaniu
XCIII/1049/IV/2006
16.05.2006
wnioski
0,50
50.
Mpzp „Terenów w rejonie
ulic: Opolskiej, Stefana
Okrzei oraz cieku
Górczynka” w Poznaniu
XCIII/1050/IV/2006
16.05.2006
wnioski
21,57
51.
Mpzp „Smochowice Południe” w Poznaniu
XCIII/1051/IV/2006
16.05.2006
wnioski
28,85
52.
Mpzp „Rejonu Teatru Polskiego” w Poznaniu
XCIV/1069/IV/2006
30.05.2006
wnioski
1,12
53.
Mpzp „obszaru Główna”
w Poznaniu
XCIV/1070/IV/2006
30.05.2006
wnioski
127,48
54.
Mpzp „Centrum 3”
XL/415/IV/2004
09.03.2004
ponowienie
procedury
15,53
55.
Mpzp „Dębiec 1”
CII/1184/IV/2006
12.09.2006
wywołanie planu
6,81
56.
Mpzp dla obszaru części
północnej „Południowo-Zachodniego Klina Zieleni”
CII/1183/IV/2006
12.09.2006
wywołanie planu
680,70
57.
Mpzp „Ławica 4”
CII/1185/IV/06
12.09.2006
wywołanie planu
83,19
58.
Mpzp ul. Mogileńskiej*
XXIX/348/III/2000
20.01.2000
uchylenie
wyrokiem WSA
uchwały
o zarzutach
11,96
59.
węzła Antoninek – wschód
część C*
XCVIII/1128/III/2002
08.10.2002
protesty
i zarzuty w WSA
21,79
9443,80
36,10%
Źródło: Miejska Pracownia Urbanistyczna
* plany kontynuowane
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
303
Poznań na tle dużych miast Polski
POZNAŃ NA TLE DUŻYCH MIAST POLSKI W LATACH 2002–2005
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI GOSPODARCZE
a – 2002
b – 2003
c – 2004
d – 2005
e – 2002=100
Ludność w tys.
Przyrost naturalny
na 1000 ludności
304
Saldo migracji
na 1000 ludności
Podmioty
gospodarcze ogółem
w tym:
sektor prywatny
Udział % sektora prywatnego
Podmioty gospodarcze
na 1000 mieszkańców
Relacje ekonomiczne
w przedsiębiorstwach
– wskaźnik rentowności
obrotu brutto
Wskaźnik
rentowności obrotu netto1
Poznań
Gdańsk
Kraków
Łódź
Szczecin
Wrocław
a
577,1
461,7
757,5
785,1
415,1
639,2
b
575,5
461,4
757,8
780,8
414,7
638,4
c
570,8
459,1
757,4
774,0
411,9
636,3
d
567,9
458,1
756,6
767,6
411,1
635,9
e
98,4
99,2
99,9
97,8
99,0
99,5
a
-2,2
-1,2
-1,3
-6,3
-2,2
-2,4
b
-1,4
-0,8
-1,3
-6,2
-1,7
-2,4
c
-1,3
-0,9
-0,8
-5,8
-1,8
-2,2
d
0,0
0,0
-0,8
-6,1
-1,3
-1,8
a
-1,2
-1,1
2,5
-1,2
1,1
1,0
b
-2,7
-0,9
1,6
-1,2
-0,4
0,3
c
-4,6
-1,4
1,5
-1,5
-1,2
1,2
d
-3,7
-0,7
2,0
-1,8
0,1
2,2
a
83.822
57.866
99.138
89.396
62.530
93.070
b
87.288
59.422
102.427
92.342
63.338
95.278
c
88.056
58.222
104.051
93.976
63.641
94.465
d
90.666
58.631
104.292
96.029
65.133
93.047
e
108,2
101,3
105,2
107,4
104,2
100,0
a
81.974
55.171
97.219
87.136
60.413
88.354
b
85.401
56.518
100.376
89.702
61.144
90.526
c
86.163
55.315
102.085
91.342
61.425
89.775
d
88.746
55.741
102.325
93.501
62.912
88.309
e
108,3
101,0
105,2
107,3
104,1
99,9
a
97,8
95,3
98,1
97,5
96,6
94,9
b
97,8
95,1
98,0
97,1
96,5
95,0
c
97,8
95,0
98,1
97,2
96,5
95,0
d
97,9
95,1
98,1
97,4
96,6
94,9
a
145,2
125,3
130,9
113,9
150,6
145,6
b
151,6
128,8
135,2
118,1
152,7
149,2
c
153,7
126,4
137,3
121,1
154,0
148,3
d
159,1
127,9
137,6
124,6
158,3
146,3
a
6,1
2,0
-0,6
1,3
-39,2
-1,0
b
6,2
4,9
5,1
3,2
2
2,5
c
6,0
6,0
6,9
4,4
2,5
3,8
d
11,1
6,2
5,9
4,5
2,6
3,5
a
4,1
1,0
-1,5
0,2
-40,0
-2,2
b
3,9
3,3
3,5
2,1
0,8
1,2
c
4,8
4,8
5,7
3,5
1,7
3,0
d
9,6
4,8
4,6
3,2
1,9
2,8
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
a – 2002
b – 2003
c – 2004
d – 2005
e – 2002=100
Wskaźnik
poziomu kosztów w % 2
Bezrobotni
zarejestrowani w tys.
Stopa bezrobocia
Liczba bezrobotnych
na 1 ofertę pracy
Bezrobotni
Mieszkania
oddane do użytku ogółem
Mieszkania oddane do użytku
Poznań
Gdańsk
Kraków
Łódź
Szczecin
Wrocław
a
93,9
98,0
100,6
98,8
139,3
102,4
b
93,9
95,1
94,9
96,8
98,1
97,5
c
94,0
93,9
93,1
96,2
97,5
96,2
d
88,9
93,8
94,3
95,5
97,4
96,5
a
21,7
26,6
30,1
65,1
28,2
35,4
b
21,9
25,6
29,9
65,2
29,4
37,0
c
21,5
22,6
26,9
61,7
27,6
35,4
d
19,6
18,7
25,3
54,7
25,5
31,4
e
90,3
70,3
84,0
84,0
90,4
88,7
a
6,9
13,1
8,4
18,8
15,2
12,3
b
7,1
12,8
8,4
19,1
16
12,9
c
6,7
11,4
7,5
18,2
15,3
12,4
d
6,1
9,6
6,9
16,4
14,1
11,0
e
88,4
73,3
82,1
87,2
92,8
89,4
a
159
150
86
106
171
75
b
96
142
33
181
56
83
c
80
2.053
52
85
43
52
d
76
61
15
105
69
26
e
47,8
40,7
17,4
99,0
40,3
34,7
a
38
58
40
83
68
55
b
38
55
39
84
71
58
c
38
49
36
80
67
56
d
34
41
33
71
62
49
e
89,5
70,7
82,5
85,5
91,2
89,1
a
2.890
2.939
3.481
1.249
1.904
3.548
b
3.054
2.981
4.123
1.273
1.844
3.902
c
2.509
2.115
4.472
1.384
1.934
2.096
d
3.375
2.636
4.557
682
1.536
1.979
e
116,8
89,7
130,9
54,6
80,7
55,8
a
5
6
5
2
5
6
b
5
6
5
2
4
6
c
4
5
6
2
5
3
d
6
6
6
1
4
3
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
305
a – 2003
b – 2004
c – 2005
d – 2003=100
Przeciętne zatrudnienie
w sektorze przedsiębiorstw
ogółem w tys.
306
Poznań
Gdańsk
Kraków
Łódź
Szczecin
Wrocław
a
146,9
69,1
154,0
111,1
57,3
114,6
b
150,7
68,5
159,4
103,4
50,4
123,1
c
146,4
75,7
164,6
98,2
45,6
129,9
d
99,6
109,6
106,9
88,4
79,6
113,4
a
122,8
54,9
133,9
89,4
46,0
102,1
b
128,6
54,9
137,8
84,0
39,1
108,5
c
125,4
58,1
142,8
81,1
34,7
114,4
d
102,1
105,8
106,6
90,7
75,4
112,0
a
83,6
79,4
86,9
80,5
80,3
89,1
b
85,3
80,1
86,4
81,2
77,6
88,1
c
85,6
76,8
86,8
82,6
76,1
88,1
a
2.518,37
2.644,66
2.222,81
2.037,31
2.364,64
2.223,27
b
2.599,61
2.838,40
2.341,10
2.132,71
2.374,06
2.331,60
c
2.702,08
3.072,47
2.432,66
2.227,83
2.479,80
2.423,57
d
107,3
116,2
109,4
109,4
104,9
109,0
a
2.876,48
2.834,48
2.572,50
2.015,04
2.322,21
2.591,82
b
2.984,95
3.107,44
2.801,01
2.133,39
2.422,52
2.807,87
c
3.144,85
3.363,67
2.946,00
2.257,12
2.574,94
2.908,52
d
109,3
118,7
114,5
112,0
110,9
112,2
a
2.590,21
2.573,92
2.055,11
2.058,78
2.106,06
2.138,76
b
2.648,04
2.522,58
2.146,31
2.205,04
2.060,62
2.226,37
c
2.608,56
2.762,09
2.243,50
2.271,83
2.250,30
2.381,74
d
100,7
107,3
109,2
110,3
106,8
111,4
a
2.265,89
2.232,26
1.945,21
2.066,61
1.905,42
2.356,50
b
2.287,73
2.361,62
1.982,77
2.181,90
2.059,99
2.440,01
c
2.390,84
2.538,72
2.019,31
2.280,90
2.147,63
2.439,74
d
105,5
113,7
103,8
110,4
112,7
103,5
sektor prywatny
Udział % pracujących
w sektorze prywatnym
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze
przedsiębiorstw w zł
(brutto) ogółem w tym:
przemysł
budownictwo
handel i naprawy
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
a – 2003
b – 2004
c – 2005
d – 2003=100
hotele i restauracje
transport, gospodarka
magazynowa i łączność
Poznań
Gdańsk
Kraków
Łódź
Szczecin
Wrocław
a
1.695,10
1.442,22
1.642,92
1.471,21
1.700,82
2.097,88
b
1.738,41
1.678,78
1.634,29
1.604,05
1.510,61
1.836,78
c
1.848,99
1.777,01
1.733,26
1.640,93
1.533,78
1.943,83
d
109,1
123,2
105,5
111,5
90,2
92,6
a
2.451,68
2.995,38
2.858,62
2.512,02
3.138,74
3.190,19
b
2.558,13
3.032,85
2.976,35
2.540,44
2.828,21
3.394,89
c
2.622,40
3.455,28
2.981,54
2.511,13
2.949,82
3.419,70
d
107,0
115,4
104,3
100,0
94,0
107,2
a
1.314,2
912,4
1.453,4
1.530,8
807,6
1.463,4
b
1.289,4
976,6
1.573,5
1.514,0
712,3
1.482,4
c
1.470,0
1.295,7
1.809,2
1.687,2
801,0
1.739,2
d
111,8
142,0
124,5
110,2
99,2
118,8
a
2.277
1.976
1.918
1.949
1.945
2.289
b
2.240
2.116
2.077
1.936
1.718
2.322
c
a – 2002
b – 2003
c – 2004
d – 2002 =100
Budżety gmin – dochody
ogółem gminy w mln zł
Dochody
na 1 mieszkańca w zł
2.565
2.813
2.387
2.173
1.938
2.731
Dochody na 1 mieszkańca w 2002 r.
Poznań = 100
100
87
84
86
85
101
Dochody na 1 mieszkańca w 2004 r.
Poznań = 100
100
110
93
85
76
106
a
1.481,4
1.008,8
1.605,1
1.691,8
883,5
1.660,7
b
1.434,7
958,8
1.596,0
1.550,3
738,7
1.523,3
c
1.484,1
1.147,9
1.953,6
1.736,1
814,7
1.720,3
d
100,2
113,8
121,7
102,6
92,2
103,6
a
2.566
2.184
2.118
2.154
2.128
2.598
b
2.492
2.078
2.107
1.983
1.781
2.386
c
2.590
2.493
2.577
2.236
1.971
2.701
Wydatki na 1 mieszkańca w 2002 r.
Poznań = 100
100
85
82
84
83
101
Wydatki na 1 mieszkańca w 2004 r.
Poznań = 100
100
96
99
86
76
104
Wydatki ogółem gminy w mln zł
Wydatki na 1 mieszkańca w zł
Źródło: Urząd Statystyczny, obliczenia własne
Relacja wyniku finansowego netto do przychodów z całokształtu działalności.
Relacja kosztów uzyskania przychodów z całokształtu działalności do przychodów
z całokształtu działalności w omawianym okresie.
1
2
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
307
Poznań na tle województwa wielkopolskiego
POZNAŃ NA TLE WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO
I POLSKI W LATACH 2002–2005
Wyszczególnienie
Ludność w tys.
Udział % Poznania
Obciążenie ekonomiczne ludności
(ludność w wieku nieprodukcyjnym
na 100 osób w wieku produkcyjnym)
Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców
Saldo migracji na 1000 mieszkańców
Zatrudnieni na 1000 mieszkańców
Stopa bezrobocia w %
Bezrobotni na 1 ofertę pracy
Uczniowie szkół średnich
na 10 tys. mieszkańców
Uczniowie szkół policealnych
i pomaturalnych na 10 tys. mieszkańców
Studenci na 1000 mieszkańców
Czytelnicy bibliotek publicznych
Widzowie w kinach stałych
Lekarze na 10 tys. mieszkańców
Pielęgniarki na 10 tys. mieszkańców
Liczba mieszkańców na 1 łóżko szpitalne
Liczba miejsc w domach pomocy
społecznej na 10 tys. mieszkańców
Ludność na 1 aptekę (w tys.)
Mieszkania na 1000 ludności
Przeciętna liczba osób na mieszkanie
Przeciętna liczba osób na izbę
Mieszkania oddane do użytku
Lata
Poznań
Województwo
wielkopolskie
Polska
2002
577,1
3355,3
38232,0
2005
567,9
3372,4
38157,1
2002
—
17,2
1,5
2005
—
16,8
1,5
2002
50,7
59,5
60,7
2005
48,3
54,8
56,3
-0,1
2002
-2,2
0,8
2005
-0,01
1,5
-0,1
2002
-1,2
0,6
-0,5
2005
-3,7
0,7
-0,3
2002
253
140
129
2005
258
146
125
2002
6,9
17,2
20,0
2005
6,1
14,6
17,6
2002
159
373
388
2005
76
144
158
2002
749,8
520,5
568,6
2005
713,1
559,8
523,5
2002
147,9
62,7
61,9
2005
208,8
89,1
82,2
2002
211
46
47
2005
234
51
51
2002
194,3
189,8
196,5
2005
185,1
184,0
192,3
2002
3.626,1
786,9
708,3
2005
3.573,3
708,8
650,9
2002
49
20
23
22
2004
51
21
2002
69
39
49
2004
74
40
46
2002
104
209
203
2004
99
211
208
2002
19,5
21,9
23,1
2005
19,6
22,6
25,6
2002
3,4
4,4
4,1
2005
2,6
4,1
3,8
2002
354,0
287,3
307,8
2005
398,8
309
334,8
2002
2,82
3,48
3,25
2005
2,51
3,24
2,99
2002
0,82
0,88
0,88
2005
0,74
0,82
0,81
2002
5,0
2,8
2,6
2005
5,9
3,5
3,0
Źródło: GUS
308
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego
WYNIKI NARODOWEGO SPISU POWSZECHNEGO LUDNOŚCI I MIESZKAŃ 2002
W POZNANIU NA TLE WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO
Poznań
liczba
w tys.
struktura
proc.
woj. wielkopolskie
województwo=100
liczba
w tys.
struktura
proc.
Ludność według płci i grup wieku
Ludność:
ogółem
578,9
100,0
17,3
3.351,9
100,0
mężczyźni
269,9
46,6
16,6
1.626,7
48,5
kobiety
309,0
53,4
17,9
1.725,2
51,5
114
x
108,0
106
x
Liczba kobiet na 100 mężczyzn
w wieku przedprodukcyjnym
103,4
17,9
12,8
810,5
24,2
50,5
x
12,8
395,4
x
w wieku produkcyjnym
381,6
65,9
18,3
2.084,6
62,2
193,8
x
19,0
1.018,7
x
mobilnym
243,5
42,1
17,9
1.361,2
40,6
124,4
x
18,4
674,9
x
niemobilnym
138,1
23,9
19,1
723,4
21,6
69,5
x
20,2
343,7
x
w wieku poprodukcyjnym
93,8
16,2
20,5
456,8
13,6
64,6
x
20,8
311,2
x
637,9
19,0
Ludność wg biologicznych grup wieku:
0-14 lat
79,3
13,7
12,4
38,6
x
12,4
310,8
x
15-64 lat
420,3
72,6
18,1
2.328,5
69,5
220,4
x
18,8
1.174,6
x
79,2
13,7
20,5
385,5
11,5
50,0
x
20,8
239,9
x
65 i więcej lat
Ludność według płci i poziomu wykształcenia:
Ludność w wieku 13 i więcej lat
wg wykształcenia:
wyższe
policealne
100,4
19,6
38,4
261,7
9,3
52,6
x
36,8
143,1
x
18
3,5
23,5
76,6
2,7
13,3
x
23,2
57,3
x
średnie
188,7
36,8
24,5
771,6
27,4
107,0
x
24,5
436,0
x
zasadnicze zawodowe
97,3
19,0
12,5
776,3
27,5
39,4
x
13,6
290,4
x
podstawowe ukończone
92,5
18,0
11,0
839,4
29,8
56,1
x
11,5
486,0
x
podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego
6,7
1,3
8,3
80,8
2,9
3,7
x
7,9
46,6
x
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Ludność wg ekonomicznych grup wieku:
309
Poznań
liczba
w tys.
struktura
proc.
woj. wielkopolskie
województwo=100
liczba
w tys.
struktura
proc.
1.079,7
100,0
223,5
20,7
Gospodarstwa domowe
Liczba gospodarstw domowych :
ogółem
233,9
100,0
21,7
Liczba gospodarstw domowych z liczbą osób:
1
310
77,3
33,0
34,6
2
58,1
24,8
25,5
227,5
21,1
3
46,3
19,8
21,4
216,2
20,0
4
36,4
15,6
16,7
217,5
20,1
5
11,3
4,8
10,4
108,5
10,0
6
3,1
1,3
6,2
50,4
4,7
1,3
0,6
3,6
36,1
3,3
7 i więcej
Ludność w gospodarstwach domowych:
ogółem
w tym: 7 i więcej osobowych
563,2
100,0
17,0
3.319,2
100,0
1,3
0,2
0,5
277,5
8,4
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowym:
ogółem
2,41
x
78,5
3,07
x
w tym: wieloosobowym
3,10
x
85,6
3,62
x
Gospodarstwa domowe wg głównego źródła utrzymania:
praca lub najem
122,6
52,4
20,0
611,8
56,7
praca najemna poza rolnictwem
101,2
43,3
23,2
436,6
40,4
praca na własny rachunek
lub dochody z najmu poza rolnictwem
20,6
8,8
25,2
81,6
7,6
praca lub najem w rolnictwie
0,8
0,3
0,9
93,6
8,7
w tym: w swoim gospodarstwie rolnym
0,4
0,2
0,5
73,5
6,8
90,4
38,6
21,0
430,7
39,9
źródła niezarobkowe
emerytura
52,1
22,3
23,8
219,2
20,3
renta z tyt. niezdolności do pracy
20,3
8,7
18,1
112,2
10,4
pozostawanie na utrzymaniu
17,8
7,6
56,0
31,8
2,9
nieustalone
2,7
1,2
64,3
4,2
0,4
100
17,2
914,9
100,0
Rodziny
Liczba rodzin:
ogółem
157,7
małżeństwa
117,6
74,6
15,9
741,7
81,1
bez dzieci
38,4
24,4
19,7
195,0
21,3
z dziećmi
79,2
50,2
14,5
546,7
59,8
partnerzy
4,5
5,7
32,4
13,9
2,5
bez dzieci
2,7
3,4
42,2
6,4
1,2
z dziećmi
matki z dziećmi
ojcowie z dziećmi
U R Z Ą D
1,8
2,3
24,0
7,5
1,4
31,5
20,0
22,4
140,8
15,4
4,1
2,6
22,2
19
x
M I A S T A
P O Z N A N I A
Poznań
liczba
w tys.
struktura
proc.
woj. wielkopolskie
województwo=100
liczba
w tys.
struktura
proc.
Liczba dzieci w rodzinach:
ogółem
182,3
100,0
14,1
1.295,2
100,0
w tym: do 24 lat pozostających na utrzymaniu
132,6
72,7
13,5
979,3
75,6
Przeciętna liczba dzieci do 24 lat na utrzymaniu
1,55
0,9
86,6
1,79
0,1
27
x
113,8
23
x
Udział % rodzin bez dzieci w wieku do 24
lat w liczbie rodzin ogółem
Zamieszkane budynki
ogółem w tys.
33,7
100,0
7,6
446,2
100,0
mieszkalnych w tys.
33,3
98,8
7,6
437,7
98,1
89
0,3
1,5
6.130
1,4
227
0,7
9,3
2.443
0,5
mieszkalno-inwentarskich i mieszkalno-gospodarskich w szt.
pozostałych w szt.
Zasoby mieszkaniowe
Liczba mieszkań w tys.:
ogółem
213,0
100
21,0
1.013,3
100,0
zamieszkałych stale
198,2
93,1
20,8
953,1
94,1
zamieszkałych czasowo lub sezonowo
1,9
0,9
13,2
14,4
1,4
niezamieszkałych (wolnych)
12,7
6,0
28,2
45,1
4,5
przeznaczonych do stałego zamieszkania
11,9
93,7
30,3
39,3
87,1
przeznaczonych do rozbiórki, opuszczonych
0,7
5,5
13,0
5,4
12,0
o nieustalonym przeznaczeniu
0,1
0,8
33,3
0,3
0,7
wykorzystywanych wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej
0,3
0,1
37,5
0,8
0,1
obiekty zbiorowego zakwaterowania w szt.
166
x
24,4
681
x
pomieszczenia nie będące mieszkaniami
w szt.
43
x
12,8
337
x
Ludność zamieszkała w:
mieszkaniach
x
97,3
17,0
99,0
x
pomieszczeniach nie będących mieszkaniami
x
(0)
12,1
(0)
x
obiektach zbiorowego zakwaterowania
x
2,6
48,2
1,0
x
bezdomni
x
0,1
38,4
(0)
x
Warunki mieszkaniowe w zasobach zamieszkałych stale:
697,3
x
18,5
3.766,4
x
12.470,6
x
17,3
72.283,9
x
Ludność w mieszkaniach w tys.
563,1
x
17,0
3.318,4
x
w budynkach mieszkalnych
Liczba izb w tys.
Powierzchnia użytkowa
mieszkań w tys. m2
561,6
99,7
17,1
3.283,6
99,0
w budynkach mieszkalno-inwentarskich
i mieszkalno-gospodarczych
0,3
0,1
1,3
23,3
0,7
Gospodarstwa domowe w mieszkaniach w tys.
233,8
x
21,7
1.079,4
x
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
Liczba budynków:
311
Poznań
Rodziny w mieszkaniach w tys.
woj. wielkopolskie
liczba
w tys.
struktura
proc.
województwo=100
liczba
w tys.
struktura
proc.
157,7
x
17,2
915,7
x
Przeciętna liczba:
izb w 1 mieszkaniu
3,52
x
89,1
4,0
x
osób w 1 mieszkaniu
2,84
x
81,6
3,5
x
gospodarstw domowych w 1 mieszkaniu
1,18
x
104,4
1,1
x
osób na 1 izbę
0,81
x
92,0
0,9
x
Przeciętna powierzchnia użytkowa w m :
2
1 mieszkania
63
x
83,0
75,9
x
na 1 osobę
22
x
101,4
21,7
x
312
U R Z Ą D
M I A S T A
P O Z N A N I A
SYNTEZA WYNIKÓW
ZAŁOŻENIA MIEJSKIEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA MIASTA POZNANIA
SYNTEZA WYNIKÓW
ZAŁOŻENIA MIEJSKIEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA MIASTA POZNANIA
RUCH BUDOWLANY W POZNANIU W 2005 ROKU
RUCH BUDOWLANY W POZNANIU W 2005 ROKU
GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA W POZNANIU W 2002 ROKU
ZGONY OSÓB W WIEKU PONIŻEJ 65 LAT W POZNANIU W 2002 ROKU
MIESZKANIA W POZNANIU W 2002 ROKU
MIESZKANIA BEZ PODSTAWOWYCH WYGÓD W POZNANIU W 2002 ROKU
MIESZKAŃCY POZNANIA Z WYKSZTAŁCENIEM WYŻSZYM W 2002 ROKU
MIESZKAŃCY POZNANIA Z WYKSZTAŁCENIEM PODSTAWOWYM W 2002 ROKU
LUDNOŚĆ AKTYWNA ZAWODOWO W POZNANIU W 2002 ROKU
BEZROBOTNI W POZNANIU W 2002 ROKU
GOSPODARSTWA DOMOWE W POZNANIU W 2002 ROKU
GOSPODARSTWA DOMOWE JEDNOOSOBOWE W POZNANIU W 2002 ROKU
LICZBA OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ W POZNANIU
W 2005 ROKU
ŚREDNI DOCHÓD OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ W POZNANIU
W 2005 ROKU
PRZESTĘPSTWA NARKOTYKOWE W POZNANIU W 2005 ROKU
PRZESTĘPCZOŚĆ W POZNANIU
WIĘKSZE INWESTYTCJE REALIZOWANE W POZNANIU W 2005 ROKU
NOWE OBIEKTY HANDLOWE OTWARTE W 2005 ROKU
DYREKTORZY WYDZIAŁÓW I RÓWNORZĘDNYCH JEDNOSTEK
ORGANIZACYJNYCH URZĘDU MIASTA POZNANIA
STAN NA 31 GRUDNIA 2005 R
Biuro Audytu Wewnętrznego i Kontroli
Ryszard Żukowski
Biuro Kształtowania Relacji Społecznych
Włodzimierz Groblewski
Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków
Maria Strzałko
Biuro Miejskiego Rzecznika Konsumentów
Marek Janczyk
Biuro Nadzoru Właścicielskiego
Beata Kocięcka
Biuro Prawne
Krystyna Smogur
Biuro Promocji Inwestycji
p.o. Janusz Krysiak
Biuro Rady Miasta
Tadeusz Makowski
Biuro Zamówień Publicznych
Krystyna Górska
Gabinet Prezydenta Miasta Poznania
Marek Kalemba
Miejski Zespół do spraw Orzekania
o Niepełnosprawności
Łucja Gromadzka-Biedrowska
Urząd Stanu Cywilnego
Mariusz Kopeć
Straż Miejska
Alojzy Łowicki
Wydział Budżetu i Analiz
Leszek Tajsner
Wydział Działalności Gospodarczej
Stanisław Tamm
Wydział Finansowy
Hanna Koszczyńska-Karaś
Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
Bożena Przewoźna
Wydział Gospodarowania Mieniem Miasta
Krzysztof Jonczyk
Wydział Informatyki
Andrzej Piechowiak
Wydział Komunikacji
Stanisław Bartkowiak
Wydział Kultury Fizycznej i Turystyki
Ewa Bąk
Wydział Kultury i Sztuki
Włodzimierz Gorzelańczyk
Wydział Ochrony Środowiska
Leszek Kurek
Wydział Organizacyjny
Anna Krzymień-Bieszka
Wydział Oświaty
Andrzej Tomczak
Wydział Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
Jan Marek Stachowiak
Wydział Rozwoju Miasta
Lech Łangowski
Wydział Spraw Obywatelskich
Katarzyna Wilk
Wydział Urbanistyki i Architektury
Tadeusz Jurga
Wydział Wspierania Jednostek Pomocniczych Miasta
Wojciech Lewandowicz
Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa
Ryszard Urbański
Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych
Maria Remiezowicz
SYNTEZA SPRAWOZDANIA
„Poznań w latach 2002–2006. IV kadencja samorządu
Miasta Poznania” (działania, zmiany, ważniejsze efekty)
3
ADMINISTRACJA
UZNANIE POZYCJI
MIASTA PRZEZ PODMIOTY
ZEWNĘTRZNE
® wdrożenie systemu zarządzania jakością,
®
®
®
®
zgodnego z normą PN-EN ISO 9001:2001
we wszystkich wydziałach Urzędu Miasta
oraz w 12 miejskich jednostkach organizacyjnych
uzyskanie przez Urząd Miasta Poznania certyfikatu Investors in People
realizacja programu e-Poznań, w tym: wdrożenie e-usług dostępnych przez Internet
(m.in. rejestracja działalności gospodarczej
on-line – pierwszej tego typu usługi w Polsce,
Komputerowy System Rekrutacji do Szkół
Ponadgimnazjalnych Miasta Poznania, internetowa giełda podręczników szkolnych),
uruchomienie 20 Publicznych Punktów Dostępu do Internetu (PIAP)
rozbudowanie funkcjonalności Miejskiego
Informatora Multimedialnego
uruchomienie elektronicznych systemów kolejkowych, usprawniających obsługę mieszkańców w Wydziale Spraw Obywatelskich,
Wydziale Komunikacji oraz Urzędzie Stanu
Cywilnego.
2
PROMOCJA MIASTA
® czołowa pozycja Poznania w rankingu „Profesjonalna Gmina Przyjazna Inwestorom”
(3-krotnie)
® nowa kampania wizerunkowa „Poznań. Tu warto żyć”
® kampanie promocyjne: „Posen kommt” i „Posen kommt wieder” (w Berlinie), kampania pn.
„Rogal Świętomarciński”
® promocja kandydatury Poznania do organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 r.
pod hasłem „Poznań stawia na sport”
® obchody 50. Rocznicy Poznańskiego Czerwca
® obchody 750-lecia lokacji Poznania.
U R Z Ą D
M I A S T A
® najwyższa możliwa do uzyskania w Polsce ocena ratingowa A3 z oceną stabilną
nagrody
i wyróżnienia w 12 edycjach dużych
®
konkursów krajowych i międzynarodowych
® organizacja w Poznaniu w 2003 r. – jako pierwszym mieście spoza Unii Europejskiej – XXII
Zgromadzenia Ogólnego Rady Gmin i Regionów Europy (CEMR)
® przyjęcie Poznania do europejskiej organizacji
EUROCITIES
® Poznań liderem sieci Hous-Es
® Poznań członkiem IV fazy projektu Sieci Zdrowych Miast
® uczestnictwo w pracach sieci „Miasta Przemian” („City of Change”)
4
FINANSE I MAJĄTEK
MIASTA
® emisja pięciu serii obligacji komunalnych A, B,
C, D i E o łącznej wartości 500 mln zł
® skomunalizowanie 2.353 nieruchomości o łącznej powierzchni około 9,1 mln m2
® sprzedaż 4.022 mieszkań komunalnych
5
PROGRAMY ROZWOJU
MIASTA
® uchwalenie Planu Rozwoju Miasta Poznania na
lata 2005–2010
® opracowanie cząstkowych planów i programów kierunkowych: Strategia Akademicka
i Naukowa Miasta Poznania, Miejska Strategia
Polityki Społecznej, Strategia Informatyzacji
Miasta Poznania, Plan Zdrowotny Miasta Poznania na lata 2003–2008, Program Ochrony Środowiska dla Miasta Poznania na lata
P O Z N A N I A
1
2004–2007, Plan Gospodarki Odpadami dla
Miasta Poznania, Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta
Poznania na lata 2004–2008, Program Budowy
Dróg Lokalnych na terenie Miasta Poznania na
lata 2005–2015, Poznański Program Integracji
i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych na lata 2002–2010.
6
GOSPODARKA
PRZESTRZENNA
I RUCH BUDOWLANY
® zakończenie prac nad uaktualnieniem Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego
® uchwalenie przez Radę Miasta Poznania Miejskiego Programu Rewitalizacji (MPR)
® wydanie przez Wydział Urbanistyki i Architektury prawie 9 tys. decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz 17,8 tys.
decyzji pozwoleń na budowę
uchwalenie
przez Radę Miasta Poznania Wie®
loletniego Programu Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta Poznania w latach
2004–2008
® opracowanie „Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2004–2007”
oraz „Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta
Poznania.
7
INFRASTRUKTURA
1. TRANSPORT
® wybudowanie 250-kilometrowego odcinka autostrady A2 między Nowym Tomyślem a Łodzią
z obwodnicą autostradową Poznania, przebiegającą w południowej części miasta o długości
13,3 km z trzema węzłami autostradowymi
rozpoczęcie
modernizacji Poznańskiego Węzła
®
Kolejowego
® modernizacja regionalnego portu lotniczego
Poznań-Ławica oraz lotniska wojskowego na
Krzesinach.
2. KOMUNIKACJA MIEJSKA
® zakup niskopodłogowych tramwajów typu
„Combino” niemieckiej firmy „Siemens”
® wprowadzenie w MPK biletu elektronicznego
tzw. komkarty
® oddanie do użytku najnowocześniejszej w Polsce myjni tramwajowej, w zmodernizowanej
U R Z Ą D
zajezdni przy ul. Głogowskiej
® instalacja elektronicznych tablic informacyjnych w 7 węzłach przesiadkowych
® rozpoczęcie budowy nowej trasy tramwajowej
od ul. Jana Pawła II do ul. Podgórnej.
3. DROGOWNICTWO
® oddanie do użytku wiaduktu im. G. Narutowicza w ciągu ulicy Obornickiej, mostu św. Rocha, zmodernizowanych mostów: Królowej Jadwigi i Przemysła I oraz rozpoczęcie prac przy
przebudowie wiaduktu Dolna Wilda
® rewitalizacja ul. Półwiejskiej
® budowa infrastruktury drogowej w rejonie Marcelina, w tym przebudowa ul. Bukowskiej
® modernizacja głównych ulic: Głogowskiej,
Majakowskiego, Głównej i Księcia Mieszka I
® przebudowa ul. Polskiej i rozpoczęcie prac przy
modernizacji i przebudowie ul. Głogowskiej
® modernizacja i budowa 75 ulic lokalnych i peryferyjnych
® budowa i modernizacja 22 sygnalizacji świetlnych oraz realizacja zintegrowanego systemu
sterowania ruchem na ul. Grunwaldzkiej (8 sygnalizacji świetlnych na skrzyżowaniach)
® rozpoczęcie wdrożenia Systemu Informacji
Miejskiej (zainstalowano 51 tablic z informacją
turystyczną, 46 tablic z informacją kierującą
dla pieszych oraz blisko 300 tablic z informacją
kierującą dla kierowców).
4. STREFA PARKOWANIA
® poszerzenie Strefy Parkowania do 8,8 tys.
miejsc parkingowych, w tym w Strefie Płatnego Parkowania do ponad 6,9 tys.
® otwarcie podziemnego parkingu pod placem
Wolności z 544 miejscami parkingowymi.
5. EDUKACJA
® ustalenie standardów funkcjonowania placówek oświatowych oraz przyznawania środków
finansowych na realizację nauczania i wychowania
® powołanie 5 nowych szkół wyższych niepaństwowych
® pobudowanie lub zmodernizowanie blisko 20
obiektów szkolnictwa wyższego
® rozbudowa budynku gimnazjum przy Szkole
Podstawowej nr 53 przy ul. Głuszyna
budowa
2 przedszkoli: przy ul. Omańkowskiej/
®
Rożka i św. Antoniego.
6. ZDROWIE I OPIEKA SPOŁECZNA
® powstanie Centrum Wspierania Rozwoju Dzieci
i Młodzieży
M I A S T A
P O Z N A N I A
7. KULTURA i OCHRONA ZABYTKÓW
® stworzenie w Poznaniu silnego europejskiego
ośrodka muzyki dawnej, m.in. poprzez zainicjowanie „Festiwalu Barokowych Smyczków
i Strun” przez poznańską orkiestrę Arte dei Suonatori
® powołanie imprezy wystawienniczej pt. „Targi
Sztuki. Art. Poznań” – jedynych targów sztuki
w Polsce
® budowa multipleksu kinowego Cinema City
wraz z trójwymiarowym, pierwszym w Polsce
Zachodniej, kinem IMAX
® udostępnienie „Makiety dawnego Poznania”
w podziemiach klasztoru o.o. Franciszkanów
na Górze Przemysła
® wykonanie remontów konserwatorskich, m.in.
elewacji Zamku Cesarskiego, domków budniczych na Starym Rynku oraz wielu zabytkowych kościołów.
8. KULTURA FIZYCZNA
® rozpoczęcie rozbudowy i modernizacji miejskiego stadionu przy ul. Bułgarskiej
® modernizacja Toru Regatowego Malta i Hali
Widowiskowo-Sportowej Arena
® budowa hali sportowej z 4 kortami tenisowymi przy ul. Reymonta, hali sportowej i basenu pływackiego w Gimnazjum nr 54 przy ul.
Newtona, 3 pływalni: przy Gimnazjum nr 12 na
os. Batorego oraz w kampusie UAM przy ul. Strażewicza, 3 sal gimnastycznych w Gimnazjum
nr 20 przy ul. Głównej, ZSO nr 2 przy ul. Tarnowskiej i Zespole Szkół Specjalnych nr 102
U R Z Ą D
M I A S T A
przy ul. Przełajowej, 2 lekkich hal sportowych
w Zespole Szkół Elektrycznych przy ul. Świt
oraz Zespole Szkół Chemicznych przy ul. Starołęckiej, 4. kortów tenisowych na osiedlach:
Rusa, Warszawskim i J. Sobieskiego oraz 2 boisk sportowych na os. Powstań Śląskich.
9. TURYSTYKA
® opracowanie narodowego produktu turystycznego pn. „Trakt Królewsko-Cesarski
w Poznaniu”
powołanie
Poznańskiej Lokalnej Organizacji
®
Turystycznej (PLOT)
® rozpoczęcie działalności Biura Kongresów i Konferencji (Poznań Convention Bureau Poznań CB)
® otwarcie nowych 3 hoteli: dwugwiazdkowego
„Campanile”, trzygwiadkowego „Stare Miasto”
i „Hotel System Premium” oraz czterogwiazdkowego apartamentowca „Domina Prestige Poznań”
® wdrożenie Poznańskiej Karty Miejskiej.
10. MIESZKALNICTWO
® wzrost wskaźnika nasycenia liczby mieszkań
na 1000 ludności (z 356 w 2002 r. do 390 w
2005 r.)
oddanie
do użytku w Poznaniu 11.828 nowych
®
mieszkań, o przeciętnej powierzchni 89,1 m²
® oddanie do użytku 128 mieszkań komunalnych oraz pozyskanie 37 nowych mieszkań w
ramach programu renowacji kamienic komunalnych.
8
ŚRODOWISKO
® poprawa stanu powietrza atmosferycznego
(spadek stężenia pyłu zawieszonego, dwutlenku azotu i dwutlenku siarki)
® rozbudowa systemu kanalizacji miejskiej,
w tym: budowa kolektorów deszczowych dla
Górczyna i os. Starołęka Mała i rozpoczęcie realizacji unĳnego projektu „Oczyszczanie ścieków i dostawa wody dla miasta Poznania”
® budowa infrastruktury technicznej w rejonie
Marcelina
® zakończenie programu termorenowacji w placówkach oświatowych
® budowa nowych ekranów akustycznych, m.in.
wzdłuż miejskiego odcinka autostrady A2
® stosowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych zmniejszających uciążliwość akustyczną komunikacji tramwajowej oraz
drogowej, w tym ułożenie 51,4 tys. m2 nawierzchni typu colsoft.
P O Z N A N I A
® powstanie 4 nowych szpitali prywatnych
® rozbudowa lub modernizacja placówek zdrowotnych, w tym Wielkopolskiego Centrum
Onkologii, szpitali miejskich przy ul. Szwajcarskiej i ul. Raszei, szpitali klinicznych Akademii
Medycznej
® budowa siedziby Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej oraz Rejonowej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Centrum Powiadamiania
Ratunkowego
prowadzenie
miejskich i ogólnopolskich pro®
gramów profilaktyki zdrowotnej
® rozpoczęcie adaptacji budynku przy ul. Zamenhofa na potrzeby filii domu pomocy społecznej
® realizacja przez Fundację Pomocy Wzajemnej
„Barka” (przy udziale Miasta Poznania) programu pomocy osobom bezdomnym w uzyskaniu
samodzielności, w tym budowa osiedla domów
dla osób bezdomnych przy ul. Darzyborskiej
oraz rozbudowa szkoły Stowarzyszenia „Szkoła Barki” im. H. Ch. Kofoeda.
Przedsiębiorczości”, uruchomienie internetowej
Wielkopolskiej Platformy Innowacyjnej
® dokapitalizowanie Poznańskiego Funduszu Poręczeń Kredytowych.
9
TERENY ZIELONE
® zakończenie budowy parków: na os. Powstańców Warszawy oraz II etapu parku na os. Przyjaźni
�® realizacja programów rewaloryzacji zieleni w centrum miasta i zieleni w pasach drogowych oraz ratowania i rekonstrukcji drzew przyulicznych
® modernizacja i rozbudowa obiektów palmiarni
i ogrodów zoologicznych
wysadzenie
980 tys. sadzonek drzew, krzewów
®
i roślin rabatowych.
10
RYNEK PRACY
® zwiększenie liczby pracujących o 6,3 tys. osób
(o 2,9% w porównaniu do 2002 r.)
® utrzymanie jednego z najniższych poziomów
bezrobocia wśród dużych polskich miast i tworzenie nowych miejsc pracy
® spadek stopy bezrobocia z 6,9% w 2002 r. do
6,1% w 2005 r. (do 5,3% w sierpniu 2006 r.)
® powołanie z inicjatywy Miasta Poznania Sieci
Wspierania Przedsiębiorczości i Zatrudnienia
11
GOSPODARKA
1. PRZEMYSŁ
® dobra kondycja ekonomiczna poznańskich firm
przemysłowych
® rozbudowa zakładów produkcyjnych: Volkswagen Poznań Sp. z o.o., Kompania Piwowarska SA, GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA,
Kimball Electronics Poland Sp. z o.o., Bridgestone Poland Sp. z o.o., Nivea Polska SA,
Aluplast Sp. z o.o., Centra SA Poznań.
2. AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA
® zwiększenie liczby podmiotów gospodarczych
o 6,8 tys. (o 8,2% w porównaniu do 2002 r.)
® wprowadzenie nowych instrumentów wsparcia
przedsiębiorców: uproszczenie procedury przy
rejestracji działalności gospodarczej w Urzędzie
Miasta Poznania, uruchomienie Punktu Informacji
Gospodarczej Urzędu Miasta Poznania i internetowego serwisu informacyjnego Firma wraz z usługami dostępnymi on-line, zorganizowanie przez
Urząd Miasta Poznania cyklu bezpłatnych szkoleń
dla przedsiębiorców, zorganizowanie 4 edycji konkursu promocyjnego o tytuł „Poznańskiego Lidera
U R Z Ą D
3. HANDEL
® uruchomienie wielopowierzchniowych obiektów handlowych (w tym: Centrum King Cross
Marcelin, Centrum Poznań Plaza, Centrum
Handlu, Biznesu i Sztuki „Stary Browar”)
® ekspansja sieci dyskontowych: Lidl (otwarto
6 placówek), Biedronka (2 placówki) oraz Plus
modernizacja
miejskich targowisk
®
budowa
głównego
holu wejściowego oraz roz®
budowa i modernizacja 9 pawilonów wystawienniczych Międzynarodowych Targów Poznańskich.
12
BEZPIECZEŃSTWO
® przyjęcie przez Radę Miasta Poznania „Miejskiego Programu Zapobiegania Przestępczości
oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego”
® zmniejszenie poziomu zagrożenia przestępczością (o 15,4%) i wzrost wykrywalności (o 4,6%)
® dalsza rozbudowa systemu monitoringu wizyjnego i objęcie nim przystanków PST
® utworzenie Centrum Powiadamiania Ratunkowego (wspólnego dla miasta Poznania i powiatu
poznańskiego), Centrum Zarządzania Kryzysowego i Systemu Łączności Służb Ratowniczych
oddanie
do użytku 2 nowych strażnic przy
®
ul. Wolnica i ul. Warszawskiej
® utworzenie piątej jednostki OSP – grupy Ratownictwa Specjalistycznego.
13
UNĲNE PROGRAMY
POMOCOWE
® pozyskanie przez Miasto Poznań z funduszy
unĳnych dotacji w kwocie 0,5 mld zł (uwzględniając kredyt Europejskiego Banku Inwestycyjnego) na przedsięwzięcia z zakresu transportu, ochrony środowiska, technik informacyjnych, wspierania przedsiębiorczości, rynku
pracy oraz spraw społecznych
® pozyskanie przez inne instytucje i organizacje
z Poznania dotacji z funduszy unĳnych w kwocie 0,5 mld zł na realizację zadań z zakresu transportu, edukacji i nauki, zdrowia oraz
spraw społecznych.
M I A S T A
P O Z N A N I A

IV Kadencja Samorządu Miasta Poznania

Transkrypt

Podobne dokumenty