LEKCJA POWTÓRZENIOWA Tematy: 1. Narodziny humanizmu i

LEKCJA POWTÓRZENIOWA
Tematy:
1. Narodziny humanizmu i renesansu
2. Wielcy artyści renesansu
3. Wielkie odkrycia geograficzne
4. Początki reformacji
5. Wyznania reformowane
6. Konflikty religijne w Europie w XVI i XVII w.
7. Kontrreformacja i reforma katolicka w Europie
8. Przemiany społeczno – gospodarcze w Europie w XVI w.
1. Daty
Data
1450
1487
1492
1498
1519 – 1522
1517
1540
1545 – 1563
1555
1572
1598
1618
1648
Wydarzenie
2. Przypomnij sobie pojęcia
Nazwa pojęcia
Opis
Epoka w dziejach kultury europejskiej zapoczątkowana we Włoszech, która
przypada na wiek XVI i którą charakteryzuje humanizm i nawiązanie do
kultury antycznej
Prąd umysłowy epoki odrodzenia, który w centrum zainteresowania stawia
człowieka, jego życie, i sprawy z nim związane.
Ruch religijny, społeczny i polityczny, zapoczątkowany wystąpieniem Marcina
Lutra, który dążył do reformy Kościoła katolickiego w zakresie doktryny,
liturgii i obyczajów.
Święcenia czystości u księży.
Sprzedaż stanowisk kościelnych.
Łamanie zasady celibatu.
Obsadzanie urzędów kościelnych przez krewnych.
Ruch polityczny i religijny w Europie, zapoczątkowany soborem trydenckim,
którego celem było przeciwstawienie się reformacji, i odzyskanie części
wyznawców.
Zjazd wszystkich biskupów Kościoła katolickiego, który podejmuje decyzje w
sprawach całego Kościoła.
Polityka, której celem jest opanowanie terenów leżących poza granicami
paostwa i utworzenie tam kolonii – całkowicie zależnych posiadłości, w
których władza oraz większośd majątków ziemskich znajdowała się w rekach
obywateli metropolii.
Istnienie obok siebie dwóch odrębnych zjawisk – w XVI w. w Europie
funkcjonowanie obok siebie dwóch systemów gospodarczych – gospodarki
rynkowej i gospodarki folwarczno – paoszczyźnianej.
Dokument kredytowy, który zawiera zobowiązanie bezwarunkowego zwrotu
określonej sumy w ściśle określonym czasie przez osoby, które ten dokument
podpisały
Miejsce stałych, regularnie odbywających się spotkao, których celem jest
dokonanie kupna, sprzedaży bądź pośrednictwa.
Wizja idealnego paostwa i społeczeostwa, nie mająca szans
urzeczywistnienia.
Osoba lub instytucja zamawiająca i finansująca dzieła sztuki tworzone przez
artystów.
Majątek ziemski w koloniach, na którym pracowali niewolnicy.
Mocarstwo posiadające zamorskie kolonie, które zdobyło dzięki podbojowi.
Gmina (wspólnota religijna) luteraoska bądź kalwioska, także świątynia
należąca do takiej gminy.
System produkcji wprowadzony w XVI w., który polegał na tym, że
rzemieślnicy spoza cechu wytwarzali towary z materiałów dostarczonych
przez kupca, za pomocą narzędzi należących do kupca, który również
zajmował się ich dystrybucją.
Forma produkcji oparta na podziale pracy i specjalizacji pracowników, którzy
wykonywali proste czynności nie wymagające kwalifikacji.
2. Połącz postad z jej opisem wpisując cyfrę w wolne miejsce
Imię i nazwisko
Opis
A. Vasco da Gama
1. Szwajcarski reformator religijny, który w latach 30-ych XVI
wprowadził reformację z Zurychu.
B. Amerigo Vespucci
2. Astronom epoki odrodzenia, spalony na stosie za poglądy
niezgodne z nauką Kościoła katolickiego
C. Krzysztof Kolumb
3. Odkrywca, który stwierdził, że ląd odkryty przez Kolumba
to nie Indie.
D. Ferdynand Magellan
4.Filozof epoki renesansu, twórca książki „Utopia”, w której
opisał obraz idealnego społeczeostwa
E. Marcin Luter
5. Władca Francji, który wprowadził edykt nantejski.
F. Jan Kalwin
G. Henryk VIII
H. Niccolo Machiavelli
I.Thomas More
J. Erazm z Rotterdamu
6. Król Hiszpanii z dynastii Habsburgów, który utracił
Niderlandy
7.Wielki humanista europejski, który potępiał głupotę i brak
wykształcenia duchowieostwa
8.Wielki mistrz włoskiego Odrodzenia. Był twórcą fresków w
Kaplicy Sykstyoskiej czy rzeźb „Mojżesz”, „Pieta”
9. Wielki malarz renesansowy, który jest autorem obrazu
„Narodziny Wenus”, „Wiosna”
10. Astronom epoki renesansu, który skonstruował lunetę.
K. Michał Anioł
L. Leonardo da Vinci
Ł. Rafael Santi
M. Giordano Bruno
N. Ignacy Loyola
O. Karol V
P. Sandro Botticelli
R. Filip II
S. Pieter Bruegel
T. Ferdynand Cortez
U. Franciszek Pizarro
W. Ulrich Zwingli
X. Henryk IV
Y. Galileusz
11.Odkrywca, który pod banderą Hiszpanii jako pierwszy
przepłynął Atlantyk i dotarł do wybrzeży Ameryki
12. Konkwistador hiszpaoski. Podbił paostwo Azteków.
13. Wielki malarz epoki Odrodzenia. Twórca „Mony Lisy” i
fresku „Ostatnia wieczerza”.
14. Wielki malarz epoki renesansu; słynął z malowania
obrazów madonn. jednym z jego dzieł jest „Madonna
Sykstyoska”.
15. Król angielski, który wprowadził anglikanizm jako religię
panującą w Anglii
16. Odkrywca portugalski, który jako pierwszy dotarł drogą
morską do Indii
17.Pisarz polityczny epoki Odrodzenia. Swoje poglądy opisał
w książce pt. „Książę”
18. Odkrywca hiszpaoski, którego załoga jako pierwsza
opłynęła świat
19. Konkwistador hiszpaoski. Podbił paostwo Inków.
20. Reformator niemiecki, doktor teologii, który w 1517 r.
wystąpił przeciwko odpustom i zapoczątkował reformację
21. Malarz holenderski, znany z malowania scen z życia
prostego ludu.
22. Reformator, który zapoczątkował jeden z nurtów
reformacji. Działał we Francji i Szwajcarii. Głosił tezę o
predestynacji.
23. Założyciel Zakonu Jezuitów
24. Wielki malarz epoki Odrodzenia. Twórca obrazy „Wenus
z Urbino”
25. Cesarz niemiecki, który przez całe życie walczył z
reformacją.
3. Powtórz:
(1) Przyczyny, przebieg i skutki wielkich odkryd geograficznych. Oceo wpływ wielkich odkryd na
życie społeczno – gospodarcze i kulturowe Europy oraz dla Nowego Świata
(2) Osiągnięcia największych twórców renesansu, cechy architektury, malarstwa i rzeźby
renesansowej. Oceo rolę druku dla upowszechnienia się idei renesansu.
(3) Przyczyny i skutki reformacji
(4) Poglądy wielkich reformatorów: Marcina Lutra i Jana Kalwina dot. odpustów, liturgii,
sakramentów, komunii, świętych relikwii i obrazów, zbawienia, celibatu, Biblii, zależnośd
między władzą świecką a duchowną, hierarchii kościelnej
(5) Reformy soboru trydenckiego, które miały służyd wzmocnieniu katolicyzmu.
(6) Wyjaśnij na czym polegał dualizm gospodarczy w Europie w XVI w.
(7) Porównaj system cechowy z systemem nakładczym.