Flexicurity
Transkrypt
Flexicurity
Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie Flexicurity Nowa moŜliwość dla polskiego rynku pracy Pojęcie flexicurity odnosi się do poszukiwania rozwiązań korzystnych dla obu stron rynku pracy. Powstało w wyniku połączenia słów flexibility (w znaczeniu trudności pogodzenia potrzeb pracodawcy z uwarunkowaniami pracownika, co stwarza konieczność wypracowania metod poszukiwania równowagi między elastycznością rynku pracy) oraz security (bezpieczeństwo socjalne). Flexicurity to zatem kompleksowe podejście do tworzenia polityki rynku pracy, łączące dostateczną elastyczność umów z zapewnieniem pracownikom bezpieczeństwa w zakresie moŜliwości zachowania miejsca pracy bądź znalezienia w krótkim czasie nowej pracy. Równie istotne jest zapewnienie pracownikowi odpowiedniego dochodu w okresie przed podjęciem pracy. Rozwiązanie takie moŜe być korzystne zarówno dla pracowników, jak i dla przedsiębiorstw. Ta elastyczność oznacza bowiem stworzenie warunków, w których pracownicy będą mogli łatwo zdobyć lub zmienić pracę, a poprawa ich kwalifikacji zwiększy bezpieczeństwo i korzyści pracodawcy. Na rynku pracy flexicurity funkcjonuje jako tzw. złoty trójkąt, którego wierzchołkami są: • elastyczne przepisy dotyczące zatrudnienia (prowadzące do wysokiej elastyczności liczbowej), • rozbudowany system wsparcia (zapewniający bezpieczeństwo socjalne) • powszechne działania aktywizacyjne i edukacyjne (motywujące bezrobotnych do poszukiwania pracy oraz pozwalające im uzyskać kwalifikacje niezbędne do ponownego wejścia na rynek pracy). W Europie - takŜe w Polsce - postępuje proces uelastyczniania rynku pracy, czego przejawem jest upowszechnianie się nietypowych form zatrudnienia, które częściowo uzupełniają, a częściowo zastępują typowe zatrudnienie pracownicze - w pełnym Źródła: strony internetowe www.pkpplewiatan.pl www.egospodarka.pl www.praca.gazeta.pl www.fundusze-europejskie.pl www.efs.gov.pl 5 czerwca 2008 r. Strona 1 Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie wymiarze czasu lub na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Zjawisko to obejmuje zarówno personel niskokwalifikowany, jak i kadrę menedŜerską. Polityka ta znajduje odzwierciedlenie w dokumentach Unii Europejskiej, m.in. w Strategii Lizbońskiej. Są róŜne podejścia do problemu elastyczności w Europie. Na Wschodzie dominuje skupienie się na elastyczności firmy, natomiast w Europie Zachodniej kładzie się szczególny nacisk na elastyczność pracowników. Efektem stosowania elastycznych form zatrudnienia jest przede wszystkim wzrost kapitału ludzkiego, a więc produktywności, zdrowotności pracowników, zadowolenia z wykonywanej pracy, atrakcyjności zatrudnienia, lojalności wobec firmy, wolności wyboru, moŜliwości zatrudnienia osób dotąd nieobecnych na rynku pracy. Równie istotna jest moŜliwość rozwoju osobistego pracownika, stałego podnoszenia kwalifikacji i nabywania nowych kompetencji, a takŜe lepszego pogodzenia Ŝycia rodzinnego z Ŝyciem zawodowym. RównieŜ dla pracodawców w wyniku stosowania elastycznych form zatrudnienia jest szereg korzyści, spośród których najbardziej popularna jest praca w róŜnych schematach czasu pracy, zatrudnienie na czas określony, praca w niepełnym wymiarze czasu, praca na zastępstwa, praca tymczasowa, praca na wezwanie, samozatrudnienie, wypoŜyczenia pracownika, współzatrudnienie, dzielenie pracy, praca w domu, a takŜe szeroko ostatnio stosowane róŜne formy outsourcingu (stałego zlecenia świadczenia usług na zewnątrz). Wspomnianymi korzyściami dla pracodawców są teŜ: obniŜenie kosztów pracy, optymalizacja struktury zatrudnienia i zwiększenie jej efektywności, łatwiejsze pozyskiwanie ekspertów, elastyczna adaptacja firmy do zmian rynkowych, a tym samym wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa. Instrumenty finansowe Unii Europejskiej, a w szczególności Europejski Fundusz Społeczny w latach 2007-2013 i Program Operacyjny Kapitał Ludzki mogą mieć istotne znaczenie we wdraŜaniu flexicurity w Polsce, np. poprzez szkolenia na Źródła: strony internetowe www.pkpplewiatan.pl www.egospodarka.pl www.praca.gazeta.pl www.fundusze-europejskie.pl www.efs.gov.pl 5 czerwca 2008 r. Strona 2 Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie poziomie przedsiębiorstw, programy uczenia się przez całe Ŝycie (lifelong learning) lub promocję przedsiębiorczości. Europejski Fundusz Społeczny w latach 2007- 2013 określa obszary wspierające i działania nakierowane na rozwój zasobów ludzkich i rynku pracy: - aktywna polityka rynku pracy, - przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego, - kształcenie ustawiczne, - doskonalenie kadr gospodarki oraz rozwój przedsiębiorczości, - równość szans kobiet i męŜczyzn na rynku pracy. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan przedstawia 7 postulatów w sprawie budowy polskiego modelu flexicurity: 1. Zwiększenie efektywności aktywnej polityki rynku pracy 2. Promowanie wydłuŜonej aktywności zawodowej 3. Zmniejszenie liczby trwale bezrobotnych 4. ObniŜenie kosztów pracy 5. Popularyzacja elastycznych form pracy 6. Dostosowanie przepisów o czasie pracy i organizacji pracy do potrzeb rynku (okresy rozliczeniowe, opcja opt-out, konta czasu pracy) 7. Stworzenie systemu kształcenia ustawicznego Źródła: strony internetowe www.pkpplewiatan.pl www.egospodarka.pl www.praca.gazeta.pl www.fundusze-europejskie.pl www.efs.gov.pl 5 czerwca 2008 r. Strona 3