strategia rozwoju powiatu kłodzkiego do 2015 roku

Transkrypt

„Strategia rozwoju powiatu kłodzkiego”
POWIAT
STRATEGIA ROZWOJU
POWIATU KŁODZKIEGO
DO 2015 ROKU
CELE I DIAGNOZA
Starostwo Powiatowe w Kłodzku
MARZEC 2006
strona
POWIAT KŁODZKI NA TLE EUROPY
Praga – 170 km
Wiedeń – 300 km
Berlin – 320 km
Bratysława – 320 km
Kijów – 1132 km
Wilno – 859 km
Bruksela – 1083 km
Paryż – 1219 km
Rzym – 1500 km
Powiat kłodzki na tle Europy
______________________________________________________________________________________
strona 2
POWIAT NA TLE KRAJU I WOJEWÓDZTWA
POWIAT
______________________________________________________________________________________
strona 3
POWIAT
STRATEGIA ROZWOJU POWIATU KŁODZKIEGO
DO 2015 ROKU
DIAGNOZA I CELE STRATEGICZNE
ZIEMIA KŁODZKA
TURYSTYCZNE HRABSTWO SUDETÓW
„O, ukochana Ziemio Kłodzka !
Pomiędzy Twoimi górami i dolinami jest wolność wędrowania, wszędzie drogi i ścieżki”.
profesor Joseph Wittig
______________________________________________________________________________________
strona 4
TRANSGRANICZNE POŁOŻENIE
POWIATU KŁODZKIEGO
______________________________________________________________________________________
strona 5
SPIS TREŚCI :
I. WSTĘP:
1. Charakterystyka powiatu: ....................................................................................strona 8
1.1. Położenie.
1.2. Rys historyczno – gospodarczy.
1.3. Zasoby naturalne.
1.4. Ludność.
1.5. Powiązania i funkcje w regionie.
2. Wizja rozwoju ................................................................................................................strona 22
II. ZINTEGROWANY CEL STRATEGICZNY ..................................................strona 23
III. WSKAŹNIKI ................................................................................................... strona 24
IV. OBSZARY PROBLEMOWE:
(diagnoza i cele operacyjne w poszczególnych obszarach)
IV-1. Społeczny /edukacja, kultura i ochrona dóbr kultury, kultura fizyczna i sport, aktywność
obywatelska społeczności powiatu kłodzkiego, ochrona zdrowia, lecznictwo
uzdrowiskowe, opieka społeczna, bezpieczeństwo publiczne,
mieszkalnictwo/ ...........................................................................................strona 25
IV-2. Gospodarki /przedsiębiorczość, przemysł, usługi, bezrobocie, turystyka
i wypoczynek, rolnictwo i obszary wiejskie/................................................strona 44
IV-3. Infrastruktury /komunikacja, infrastruktura techniczna/ .............................................strona 50
IV-4. Ochrony środowiska /gospodarka wodna, ochrona przeciwpowodziowa,
gospodarka odpadami, ochrona powietrza, odnawialne
źródła energii, środowisko przyrodnicze, krajobraz/..............strona 56
IV-5. Współpracy /współpraca transgraniczna........................................... ..........................strona 67
V. INSTRUMENTY FINANSOWE ....................................................................................strona 72
VI. MONITORING .................................................................................................................strona 73
______________________________________________________________________________________
strona 6
PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY POWIATU
POWIAT KŁODZKI
(miasta i gminy):
Bystrzyca Kłodzka
Duszniki Zdrój
Kłodzko miasto
Kłodzko gmina
Kudowa Zdrój
Lądek Zdrój
Lewin Kłodzki
Międzylesie
Nowa Ruda miasto
Nowa Ruda gmina
POWIAT
Polanica Zdrój
Radków
Stronie Śląskie
Szczytna
______________________________________________________________________________________
strona 7
Motto:
„Jeśli żeglarz nie wie dokąd płynie, nigdy nie będzie miał pomyślnych wiatrów”
SENEKA
I. WSTĘP
„Strategia rozwoju powiatu kłodzkiego” jest dokumentem określającym główne kierunki
rozwojowe powiatu kłodzkiego pozwalającym uporządkować i usystematyzować aktywność powiatu w
perspektywie najbliższych 10 lat. Strategia rozwoju przewidziana jest do realizacji na okres do 2015 r.
Strategia jako dokument, mający otwarty charakter wymaga okresowej oceny i dokonywania
ewentualnych modyfikacji. Otwartość dokumentu oznacza elastyczność oraz podatność na korekty
i modyfikacje. Z drugiej strony Strategia wyznacza pewne generalne ramy działania, określając
w sposób dostatecznie sztywny misję i wizję powiatu. Potencjalne zmiany merytorycznych postanowień
Strategii w żadnym wypadku nie mogą jednak naruszać jej podstaw, jakimi są misja powiatu
i cele strategiczne
1. Charakterystyka powiatu kłodzkiego
1.1.Położenie
Powiat kłodzki leży w południowo-zachodniej części Polski, w obrębie łańcucha Sudetów.
Charakterystycznym występem, kształtem przypominającym czworokąt wcina się w obszar Republiki
Czeskiej.
Ziemia Kłodzka, pokrywająca się obszarowo z powiatem kłodzkim jest wyodrębniona
fizjograficznie i funkcjonalnie z pozostałej części województwa dolnośląskiego jako jego największy
powiat o powierzchni 1 643 km 2 zamieszkiwany przez prawie 168 tys. mieszkańców i obejmujący
czternaście gmin.
Powiat kłodzki otoczony jest górami stanowiącymi naturalną przegrodę. Część środkową
zajmuje Kotlina Kłodzka otoczona od zachodu Górami Bystrzyckimi, Górami Orlickimi i Górami
Stołowymi, od północy Górami Sowimi i Górami Bardzkimi, od wschodu zaś Masywem Śnieżnika,
Górami Bialskimi i Górami Złotymi. Szczytami gór po południowej, zachodniej i wschodniej granicy
powiatu przebiega granica z Republiką Czeską o długości aż 190 km.
Z siedziby powiatu - Kłodzka bliżej jest do innych stolic europejskich: Pragi, Wiednia, Berlina,
Bratysławy niż do Warszawy.
______________________________________________________________________________________
strona 8
1.2. Rys historyczno - gospodarczy
Rozwój cywilizacyjny poszczególnych terenów w dużej mierze uzależniony jest od wymiany
gospodarczej i kulturalnej. Położenie geograficzne, szlaki handlowe, drogi wodne warunkują wymianę
towarów, przemieszczanie się ludności.
Trasa pradawnego szlaku handlowego (bursztynowego) prowadziła przez Nachod, Kudowę,
Kłodzko z odnogą na Międzylesie, Kłodzko do Wrocławia, Kalisza i nad Bałtyk.
Przy szlakach handlowych, przeprawach przez rzeki powstawały osady i grody, których załogi
pilnowały bezpieczeństwa kupców z jednej strony i gwarantowały egzekwowanie opłat celnych z drugiej.
Takie były prawdopodobnie przesłanki zbudowania przez czeskich Sławnikowiców grodu nad
Nysą, o których wspomina kronikarz Kosmas.
W X i XI wieku Ziemia Kłodzka była przedmiotem rywalizacji czeskich Przemyślidów z polskimi
Piastami. Kres tej rywalizacji położył pokój Zielonoświątkowy podpisany w Kłodzku przez Sobiesława I
i Bolesława Krzywoustego w roku 1137.Od tego czasu Ziemia Kłodzka należy do Czech.
W roku 1278, książę śląski Henryk IV Probus, władający Ziemią Kłodzką jako czeski lennik
nadał prawa miejskie znaczniejszym osadom dla Kłodzka, Radkowa i Lądka nadając im przywilej
handlu solą z Wieliczki.
W roku 1458 panujący w Czechach Jerzy z Podiebradów ustanowił „suwerenne” Hrabstwo
Kłodzkie, które miało być domeną jego rodu.
W latach 1471 – 1526 Hrabstwo Kłodzkie wraz z Królestwem Czech pozostawało pod
panowaniem Jagiellonów, natomiast po śmierci Ludwika Jagiellończyka (przez przeszło 200 lat)
Habsburgów austriackich.
W wyniku wojen śląskich w połowie XVIII wieku król Fryderyk II odebrał Austrii Śląsk,
a Hrabstwo Kłodzkie kupił i włączył w granice administracyjne Dolnego Śląska. W ten to sposób zatarte
zostały prastare granice oddzielające Ziemię Kłodzką od Dolnego Śląska. O przyznaniu Ziemi Kłodzkiej
Polsce zadecydowano po drugiej wojnie światowej.
W latach 1945 – 46 na Ziemi Kłodzkiej, podobnie jak na pozostałych terenach przyznanych
Polsce, miała miejsce wielka „wędrówka ludów”, czyli przesiedlenie ludności niemieckiej i zasiedlenie
tych ziem przez repatriantów głównie z kresów wschodnich.
Do najstarszych gałęzi wytwórczych na Ziemi Kłodzkiej zalicza się tkactwo, rozwijające się od
czasów prehistorycznych, budownictwo, górnictwo, szklarstwo.
Druga połowa XIII wieku i wiek XIV to okres silnego rozwoju gospodarczego będącego
wynikiem gospodarczej działalności zakonów: joannitów i cystersów i silnej kolonizacji niemieckiej
ułatwianej przez niemiecką dynastię Luksemburczyków panującą w Czechach.
Lata dwudzieste XV wieku przyniosły duże zniszczenia wskutek wojen husyckich.
Po wojnach husyckich następuje dalszy rozwój gospodarki, rozwija się budownictwo, górnictwo skalne:
marmury w Dusznikach i Międzylesiu, piaskowiec w Długopolu, Radkowie i w Starej Bystrzycy, złoto
i srebro w Złotym Stoku, rudy żelaza w Dusznikach, Nowej Rudzie i miedź też w Nowej Rudzie.
Trwający 200 lat rozwój tych ziem zahamowała wojna trzydziestoletnia (1618-48).
Bezpośrednim skutkiem wojny i epidemii było wyludnienie ( straty do 30%), ruiny miast i wsi. W dalszej
jednak perspektywie poniesione straty okazały się ożywczym wstrząsem. W krajach niemieckich uległ
przyśpieszeniu rozpad systemu feudalnego, nastąpiła szybka odbudowa zniszczonych miast.
Intensywny ruch budowlany inspirowany przez kościoły i rady miejskie ułatwił ożywienie gospodarcze,
dając zatrudnienie tysiącom ludzi.
W XIX wieku gospodarka tych ziem opiera się na surowcach lokalnych (skały, lasy, węgiel, rudy
miedzi i żelaza).
Budowa linii kolejowych i połączenia Kłodzka z Wrocławiem, Wałbrzychem, Międzylesiem
nadaje nowe tempo gospodarcze, umożliwia rozwój nowych branż opartych na sprowadzanych
surowcach.
______________________________________________________________________________________
strona 9
Na przełomie XIX i XX wieku powstały nowe gałęzie gospodarcze wykorzystujące od dawna
znane uzdrowiska (Kudowa, Duszniki, Lądek) jak i walory krajoznawcze terenów górskich dla
wchodzącej w modę turystyki.
W okresie powojennym, od roku 1946 do końca lat 80-tych, rozwijano przejęte formy przemysłu
i wielkotowarową produkcję rolną. Wprowadzono i rozwijano przemysł elektrotechniczny i hutnictwo
szkła. Uogólniając, rozwijano wielkie „socjalistyczne” formy przemysłu, rolnictwa i usług w uzdrowiskach
i turystyce.
Likwidacji uległa prywatna baza turystyczna i drobny przemysł zlokalizowany również we
wsiach poprzednio skutecznie dofinansowujący rolnictwo. Rozwój prywatnych przedsiębiorstw, bazy
turystycznej i uzdrowiskowej oraz usług był skutecznie blokowany przepisami i pozaprawnymi metodami
działania.
Kryzys lat 80 - tych i 90 - tych dotknął przede wszystkim te gałęzie gospodarki na których
rozwój postawiono :
- przemysł wydobywczy, głównie górnictwo węglowe,
- przemysł włókienniczy,
- przemysł przetwarzający miejscowe surowce,
- przemysł elektromaszynowy,
- wielkotowarowy rolnictwa uprzemysłowionego,
- uzdrowisk, jako centralnie zarządzane kompleksy usług.
Ponadto nastąpiło wyludnienie wsi górskich, spadek produkcji rolnej, upadek przemysłu
przetwarzającego płody rolne (np. mleczarnie).
W końcu lat 90 - tych zauważalny jest rozwój :
- przemysłu na bazie lub z udziałem kapitału zachodniego,
- prywatnych usług w zakresie handlu, gastronomii, zdrowia, turystyki i ostatnio także usług
w uzdrowiskach,
- przemysłu wydobywczego materiałów budowlanych.
Charakterystycznym dla Ziemi Kłodzkiej z początkiem XXI wieku stał się dynamiczny rozwój
agroturystyki, która w istotny sposób zmienia obraz wsi powiatu kłodzkiego. Znacznie wzrasta
aktywność obywatelska mieszkańców powiatu, chociaż wciąż jeszcze w stopniu nie wystarczającym.
Powstawanie coraz większej ilości organizacji pozarządowych jest charakterystycznym znakiem czasu
rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.
Na pewno bardzo ważnym wydarzeniem, które miało wpływ na te pozytywne zmiany było
przystąpienie Polski do Unii Europejskiej w maju 2004 roku. Nowe możliwości jakie w związku z tym
powstały dla wszystkich sfer życia społecznego i gospodarczego będą służyły dalszemu dynamicznemu
rozwojowi Ziemi Kłodzkiej.
______________________________________________________________________________________
strona 10
HISTORIA
Przynależność Ziemi Kłodzkiej
Polska
1003
Czechy
Austro-Węgry
1004
1038 – 1050
1050 – 1093 1093
1137
1137 – 1526 1527 – 1728
Niemcy
1729 - 1945
______________________________________________________________________________________
strona 11
1.3. Zasoby naturalne
Zasoby wodne regionu
Wody powierzchniowe
Powiat prawie w całości należy do dorzecza Odry i zlewiska Morza Bałtyckiego, a jedynie 4%
do zlewiska Morza Czarnego i częściowo także do Morza Północnego. Dorzecze Odry tworzy sieć rzek:
Nysa Kłodzka wraz ze Ścinawką, Bystrzycą, Bystrzycą Dusznicką i Białą Lądecką. Sieć rzeczna jest
dobrze rozwinięta, jednak jej wodne zasoby dyspozycyjne są niewielkie. Górski spad wód zbyt szybko
odprowadza wodę ku terenom niżej położonym i tylko budowa większej ilości zbiorników retencyjnych
może zapobiec klęskom powodziowym, jakie zaistniały w latach 1997-98.
Wody podziemne
Wody pitne
Do celów pitnych dostępna jest woda podziemna z poziomów nośnych:
- czwartorzędowe o zasobach 3158,91 m3 /h w okolicach Barda i Kłodzka,
- trzeciorzędowe o zasobach 4697,29 m3 /h występujące w dolinie zachodniej Nysy Kłodzkiej,
- kredowe o zasobach 1755,26 m3 /h w obrębie Kłodzka, Kudowy Zdroju, Polanicy Zdroju,
Bystrzycy Kłodzkiej i Międzylesia krystalicznego podłoża o zasobach 1019.17 m3 /h występujące
w okolicach Śnieżnika i Lądka Zdroju.
Wody lecznicze
Powiat kłodzki posiada największe w Polsce zasoby wód leczniczych (jest to 25% zasobów
krajowych wód mineralnych). Są to wody mineralne lub słabo zmineralizowane (wykorzystywane do
kąpieli i kuracji pitnych) typu:
- szczawa wodorowęglanowa-wapniowo-magnezowa, żelaziste, radoczynne w Długopolu Zdroju,
- szczawa wodorowęglanowo-wapniowo-sodowa, żelazista oraz szczawa wodorowęglanowowapniowo-sodowo, magnezowe, żelaziste wodowęglanowe w Dusznikach Zdroju,
- szczawa wodorowęglanowo-sodowo-wapniowa, siarczkowa i arsenowa w Kudowie Zdroju,
- wody hipotermalne fluorkowo-siarczkowe, radoczynne w Lądku Zdroju,
- szczawa wodorowęglanowo-wapniowe w Polanicy Zdroju,
- wody mineralne typu glauberskiego z zawartością jodu i bromu zalegające w Nowej Rudzie.
- Zasoby wód leczniczych są tylko częściowo wykorzystane.
Gleby
W powiecie kłodzkim można wyodrębnić trzy rodzaje gleb:
- gleby górskie jako gleby brunatne wyługowanie, brunatne kwaśne, rzadziej bielicowe,
pochodzenia wietrzelinowego,
- gleby nizinne i wyżynne: bielicowe i brunatne,
- gleby dolinne do których zalicza się mady, mady górskie, gleby murszowe, glejowe i mułowetorfowe.
Surowce mineralne
Powiat kłodzki zasobny jest w surowce mineralne. Można wyróżnić następujące surowce:
1. Kamienie budowlane i drogowe w postaci:
a. skał magmowo - głębinowych:
- granodioryty położone w masywie kłodzko - złotostockim,
- gabra i diabazu występujące w okolicach Nowej Rudy i Woliborza,
b. skały magmowo - wylewne:
- melafiry i porfiry występujące w Tłumaczowie,
- bazalty w Lądku Zdroju,
c. skały metamorficzne:,
- marmury położone w Masywie Śnieżnika,
- gnejsy położone w okolicach Nowej Rudy, Jugowa, Lądka Zdroju,
- amfibolity występujące w rejonie Kłodzka, Trzebieszowic,
______________________________________________________________________________________
strona 12
- serpentynity położone w Górach Sowich,
d. skały osadowe:
- piaskowce występujące w okolicach Nowej Rudy, Radkowa, Tłumaczowa, Szczytnej,
Bobrownik,
- margle zalegające w rejonie Bystrzycy i Szczytnej.
2.Kruszywa naturalne występujące w dolinach rzek: Nysa Kłodzka, Ścinawka, Bystrzyca.
3.Iły ceramiki budowlanej zlokalizowane w rejonie Leszczyny i Ścinawki.
4.Materiały ogniotrwałe z rejonu Nowej Rudy.
5.Kwarcyty występujące w Górach Bystrzyckich i Orlickich.
6.Surowce energetyczne
- węgiel kamienny rejonu Ludwikowic,
- metan z pokładów węgla rejonu Nowej Rudy i Przygórza.
7.Surowce rudne:
- ruda aluminium w Nowej Rudzie,
- ruda miedzi w Słupcu,
- ruda uranu w Masywie Śnieżnika.
8.Surowce chemiczne:
- fluoryty rejonu Kletna,
- wapienie rejonu Dusznik Zdroju,
- dwutlenek węgla odzyskiwany z wody mineralnej w Dusznikach Zdroju,
- dwutlenek węgla z pokładów węgla rejonu Nowej Rudy.
9.Kamienie szlachetne:
- ametysty występujące w okolicach Stronia Śląskiego i Szczytnej,
- agaty w okolicach Świerków, Suszyny, Ratna.
10.Mineralne surowce odpadowe
- składowiska przemysłowe pochodzące z przerobu kamieni drogowych i budowlanych,
- składowiska odpadów pochodzące z wydobycia podziemnego węgla i rud,
- składowiska odpadów przemysłu energetycznego,
Parki, rezerwaty, uzdrowiska
W ramach wielkoprzestrzennego systemu obszarów chronionych w Polsce na terenie powiatu
kłodzkiego, cechującego się wysokimi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi, funkcjonuje 1 park
narodowy (Park Narodowy Gór Stołowych), 2 parki krajobrazowe (Śnieżnicki Park Krajobrazowy
i Park Krajobrazowy Gór Sowich – obejmujący główną część masywu Gór Sowich), 2 obszary
chronionego krajobrazu (Obszar Krajobrazu Chronionego Gór Bystrzyckich i Orlickich oraz Obszar
Chronionego Krajobrazu Gór Bardzkich i Gór Sowich – zlokalizowany w południowej części Gór
Sowich) oraz 9 rezerwatów (rezerwat leśny Puszcza Snieżnej Białki, rezerwat krajobrazowoflorystyczny Śnieżnik Kłodzki, rezerwat leśny Nowa Morawa, rezerwat przyrody nieożywionej Jaskinia
Niedźwiedzia, rezerwat przyrody krajobrazowej Wodospad Wilczki, rezerwat florystyczny Torfowisko
pod Zieleńcem, rezerwat skalno-krajobrazowy Szczeliniec Wielki, rezerwat skalno-krajobrazowy
Błędne Skały, rezerwat florystyczno-leśny Wielkie Torfowisko Batorowskie), w tym 3 znajdują się na
terenie parku narodowego (Błędne Skały, Szczeliniec Wielki i Wielkie Torfowiska Batorowskie).
______________________________________________________________________________________
strona 13
1.4. Ludność
a/ dane ogólne
Według stanu na dzień 1 stycznia 2004 r. było w Polsce 16 województw, 314 powiatów, 65 miast na
prawach powiatu oraz 2478 gmin. Liczba jednostek na wszystkich trzech poziomach podziału
terytorialnego kraju nie uległa zmianie w porównaniu z poprzednim rokiem.
Prognozy demograficzne na lata do 2030 roku przewidują:
spadek liczby dzieci w wieku 0-16 (z 27,9 tys. w 2004 r. do 21,2 tys. w 2015 r. oraz do 17,4 tys.
w 2030 r.);
znaczny spadek liczby młodzieży w wieku 16-18 lat (z 7,5 w 2004 r. do 4,6 tys.
w 2015 r. oraz do 3,9 tys. w roku 2030 r.);
znaczny spadek liczby młodzieży w wieku 19-24 lata (z 16,8 tys. w 2004 r. do 10,9 tys. w 2015 r. do
7,3 tys. w 2030 r.);
znaczny spadek populacji w wieku 18-44 lat (z 64 tys. w 2004 r. do 60,9 tys. w 2015 r. do 43 tys.
w 2030 r.);
wzrost populacji w wieku 45-59/64 lat do roku 2007 (z 44 tys. w 2004 r. do 45,8 tys. w 2007 r.),
a następnie spadek (do 40,2 tys. w 2015 r. oraz do 40,6 tys. w 2030 r.);
wzrost populacji w wieku 18-59/64 lat do roku 2006 (z 108 tys. w 2004 r. do 108,5 tys. w 2006 r.),
a następnie spadek (do 101,1 tys. w 2015 r. oraz do 83,6 tys. w 2030 r.),
duży przyrost ludności wieku poprodukcyjnym 60/65 lat i więcej (z 27,8 tys. w 2004 r. do 34,9 tys.
w 2015 r. oraz do 44,1 tys. w 2030 r.).
Liczba ludności w powiecie kłodzkim z 167,9 tys. w roku 2004 spadnie do 160,2 tys. w roku 2015 oraz
do 147,6 tys. w roku 2030.
Dane z:
http://www.stat.gov.pl/dane_spol-gosp/ludnosc/prognoza_ludnosci/powiaty.htm
Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2005 r.
Jednostka
administracyjna
M. Duszniki Zdr.
M. Kłodzko
M. Kudowa Zdr.
M. Nowa Ruda
M. Polanica Zdr.
M.G. Bystrzyca Kł.
M.G. Lądek Zdr.
M.G. Międzylesie
M.G. Radków
M.G. Stronie Śl.
M.G. Szczytna
G. Kłodzko
G. Lewin Kł.
G. Nowa Ruda
RAZEM
OGÓŁEM
Powierzchnia
miast (km2)
22
25
34
37
17
11
20
14
15
2
81
278
Powierzchnia
Wsi (km2)
327
97
175
125
144
53
252
52
140
1 365
1 643
Ludność miast
M. w 2005
5 150
28 540
10 274
24 697
6 966
10 594
6 296
2 776
2 508
6 253
5 286
109 340
Ludność wsi
M. w 2005
9 296
2 609
4 867
6 959
1 705
2 115
16 928
1 853
12 323
58 655
167 995
Źródło: „Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2005r.” GUS, Warszawa 2005
______________________________________________________________________________________
strona 14
Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety
Bystrzyca Kłodzka
19824
9543
Duszniki-Zdrój
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Kłodzko miasto
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Kłodzko gmina
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Kudowa-Zdrój
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Lądek-Zdrój
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Lewin Kłodzki
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Międzylesie
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Nowa Ruda miasto
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Nowa Ruda gmina
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Polanica-Zdrój
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Radków
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Stronie Śląskie
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
Szczytna
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
5138
745
3636
757
28485
3967
20321
4197
16918
2805
11838
2275
10254
1514
7264
1476
8895
1340
6248
1307
1859
297
1277
285
7623
1280
5354
989
24598
3444
17194
3960
12275
1887
8552
1836
6955
932
4851
1172
9452
1516
6616
1320
7951
1252
5732
967
7391
1053
5447
891
powiat kłodzki
167618
0-14 lat
15-64 lat
65 lat i więcej
2986
14082
2756
1502
7054
987
Miasta
Wieś
Razem mężczyźni kobiety razem mężczyźni kobiety
10281 10536
1484
7028
1769
1505
7607
1424
2386
385
1734
267
13264
2010
9751
1503
8305
1453
6093
759
4824
797
3499
528
4215
689
3083
443
869
146
644
79
3797
691
2779
327
11792
1791
8516
1485
5973
972
4337
664
3140
460
2291
389
4713
792
3497
424
3795
627
2832
336
3632
523
2798
311
2752
360
1902
490
15221
1957
10570
2694
8613
1352
5745
1516
5430
717
3765
948
4680
651
3165
864
990
151
633
206
3826
589
2575
662
12806
1653
8678
2475
6302
915
4215
1172
3815
472
2560
783
4739
724
3119
896
4156
625
2900
631
3759
530
2649
580
5138
745
3636
757
28485
3967
20321
4197
10254
1514
7264
1476
6278
907
4443
928
2782
444
2009
329
24598
3444
17194
3960
6955
932
4851
1172
2505
406
1764
335
6237
928
4525
784
5279
712
3914
653
80248
87370 109047
4948
9288
4595
4693
2386
385
1734
267
13264
2010
9751
1503
4824
797
3499
528
2921
470
2154
297
1351
249
994
108
11792
1791
8516
1485
3140
460
2291
389
1198
205
893
100
2961
471
2216
274
2576
361
1994
221
2752
360
1902
490
15221
1957
10570
2694
- 16918
- 2805
- 11838
- 2275
5430
717
3765
948
3357 2617
437
433
2289 1805
631
379
- 1859
297
- 1277
285
1431 4841
195
836
1015 3345
221
660
12806
1653
8678
2475
- 12275
- 1887
- 8552
- 1836
3815
472
2560
783
1307 6947
201 1110
871 4852
235
985
3276 1714
457
324
2309 1207
510
183
2703 2112
351
341
1920 1533
432
238
8305
1453
6093
759
1294
219
929
146
869
146
644
79
2446
442
1785
219
5973
972
4337
664
3515
587
2604
324
834
156
616
62
1056
162
804
90
8613
1352
5745
1516
1323
214
876
233
990
151
633
206
2395
394
1560
441
6302
915
4215
1172
3432
523
2248
661
880
168
591
121
1056
179
729
148
51361
57686
28887
29684
769
3676
503
5588
736
3931
921
1481
6475
1332
58571
733
3378
484
748
3097
848
Ludność według wieku i miejsca zamieszkania – dane 30.06.2005 rok – GUS
______________________________________________________________________________________
strona 15
MIGRACJE WEWNĘTRZNE I ZAGRANICZNE LUDNOŚCI NA POBYT STAŁY
w 2004 r.
Napływ
Ogółem
PODREGION
JELENIOGÓRSKOWAŁBRZYSKI
POWIAT
KŁODZKI
Z miast
Saldo
migracji
W tym
W tym
WYSZCZEGÓLNIENIE
WOJEWÓDZTWO
DOLNOŚLĄSKIE
Odpływ
Ogółem
Do miast
Z zagranicy
Za granicę
31512
20611
903
32918
17236
1419
-1406
12866
8116
327
15699
9066
838
-2833
1722
1157
38
2101
1288
85
-379
Źródło: WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE- PODREGIONY, POWIATY, GMINY. Urząd Statystyczny we Wrocławiu,
Wrocław 2005r.TABL. 6 (18). Str. 117.
b/. dochody
Bardzo istotna dla jednostek samorządowych jest informacja o dochodach osób fizycznych
i prawnych, ponieważ warunkują one poziom dochodów własnych gmin i powiatów, a są najsilniejszym
stymulatorem inwestycji samorządowych. Oceniając dochody mieszkańców powiatu kłodzkiego na tle
dochodów mieszkańców innych powiatów województwa dolnośląskiego w roku 2005 oparto się na tzw.
wskaźniku P ustalanym przez Ministerstwo Finansów. Wskaźnik P - podstawowych dochodów
podatkowych na 1 mieszkańca powiatu przyjmuje się do obliczania projektowanej subwencji
wyrównawczej dla poszczególnych powiatów. Współczynnik ten jest ustalany na podstawie dochodów
z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (CIT)
w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Im wyższy wskaźnik P dla danego powiatu, tym wyższa zamożność
jego mieszkańców. I tak dla całego kraju wskaźnik P wynosi 80,53, w tym np. dla Warszawy - 282,78,
a dla Wrocławia - 130,82. Dla powiatu kłodzkiego wskaźnik P wynosi 53,71, co daje 14 miejsce na 29
powiatów województwa dolnośląskiego
c/. bezrobocie
Stopa bezrobocia w powiecie kłodzkim wzrosła od 2001 roku do wysokości 31,3% i jest o
wiele wyższa niż w kraju (17,3%) i znacznie wyższa niż w województwie dolnośląskim (20,1%) (dane z
listopada 2005 r). Równie niekorzystnie wygląda powiat kłodzki na tle innych powiatów województwa
dolnośląskiego zajmując dalekie 27 miejsce (na 29 powiatów).
______________________________________________________________________________________
strona 16
1.5. Powiązania i funkcje w regionie
Subregion Kłodzki – powiązania regionalne
W wyniku zmian podziału terytorialnego kraju powiat kłodzki musi podjąć intensywne działania
zmierzające do odbudowy powiązań wewnątrz województwa dolnośląskiego, a zwłaszcza z ośrodkiem
metropolitalnym, jakim jest miasto Wrocław, jak również z regionami ościennymi. Dodatkowo należy
dążyć do odtworzenia powiązań transgranicznych z Republiką Czeską. W tym celu należy kontynuować
działania zmierzające do prowadzenia wspólnej polityki przestrzennej nie tylko w ramach województwa
dolnośląskiego, ale też sąsiednimi regionami kraju. Bardzo ważne jest koordynowanie działań
planistycznych z partnerami po stronie czeskiej. Wszystkie działania powinny prowadzić do lepszego
wykorzystania szansy jaką daje powiatowi kłodzkiemu jego położenie geograficzne.
Kluczowe dla położenia powiatu kłodzkiego są:
- projektowana droga ekspresowa S-5,
- projektowana droga ekspresowa S-46,
- Pasmo Sudeckie z Drogą Śródsudecką,
- połączenia kolejowe,
- istniejące i projektowane przejścia graniczne.
1. Korytarz autostrady A-4 wpisuje się w III paneuropejski korytarz transportowy, prowadzący z Niemiec
poprzez Wrocław, Kraków do Kijowa. Wpisuje się on w historyczną drogę „Via Regia”, od dawna
łączącą Wschód z Zachodem. Na południe od powiatu kłodzkiego przez Republikę Czeską przebiega
IV paneuropejski korytarz transportowy poprzez Pragę, Brno w kierunku Morza Czarnego. Przez powiat
kłodzki przechodzą arterie komunikacyjne stanowiące powiązania prostopadłe do III i IV
paneuropejskiego korytarza transportowego.
Arterie te, wpisane do Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego to:
a) droga ekspresowa S-5 (Poznań – Wrocław – Kłodzko - przejście graniczne
Boboszów/Dolni Lipka);
b) międzynarodowa trasa kolejowa AGTC, C 59/2 (Wrocław – Kamieniec Ząbkowicki - Kłodzko –
Międzylesie – Praga).
Z roku na rok intensywność ruchu na drodze krajowej nr 8, na odcinku przejście graniczne Kudowa
Słone/Nachod – Kłodzko – Wrocław, znacznie się zwiększa. Brak obwodnic miast, brak poboczy
powoduje, że kierunek pod względem obciążenia osiąga swoją graniczną chłonność. Modernizacja tej
drogi przynosi jedynie efekty cząstkowe. Tylko budowa nowej drogi o parametrach drogi ekspresowej
może problem rozwiązać.
Budowę drogi łączącej Wrocław poprzez Brno z Wiedniem rozpoczęto w roku 1939. W latach
powojennych, ze względu na marginalizację zarówno Wrocławia, jak i Brna, odstąpiono od jej realizacji.
W Narodowym Planie Rozwoju na lata 2007-2013 wpisano budowę drogi S-5 jedynie na odcinku od
Poznania do Wrocławia. Również w latach późniejszych - do roku 2025 - w planach Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad nie przewiduje się realizacji odcinka drogi od Wrocławia do przejścia
granicznego Boboszów/Dolni Lipka. Województwo dolnośląskie z Republiką Czeską zostanie połączone
jedynie drogą ekspresową S-3 (odcinek - autostrada A-4 – Lubawka).
Po stronie czeskiej przedłużenie drogi S-5 stanowią drogi ekspresowe R-43 i R-52, których
przebieg jest zapisany:
a) w koncepcji Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pardubickiego;
b) w koncepcji Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Południowo Morawskiego;
Koncepcja Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pardubickiego przewiduje budowę
drogi ekspresowej R-43 na odcinku Brno - Moraska Třebová, niestety dalszy odcinek Moraska Třebová
- przejście graniczne Boboszów/Dolni Lipka określany jest jako perspektywiczny (długość odcinka
Boboszów – Dolni Lipka - Moraska Třebová to około 38 km). Jego budowę może utrudniać
przechodzenie drogi R-43 przez obszary chronione programem Natura 2000. Dodatkowo należy
______________________________________________________________________________________
strona 17
zaznaczyć, że realizacja drogi ekspresowej S-5/R-43/R-52 wpisuje się w oś Bałtyk – Adriatyk. Trasa
poprowadzona przez powiat kłodzki, alternatywnie dla przebiegu drogą S-3 przez Lubawkę, stanowi
najkrótszą drogę na południe Europy, a jednocześnie najlepiej wpina się w układ dróg po stronie
czeskiej.
2. Kotlina Kłodzka historycznie została obrana jako miejsce przekraczania Sudetów przez szlaki
handlowe. Wiążą one południowe Niemcy, Pragę, Czechy z Górnym Śląskiem, Małopolską i dalej
Ukrainą. Na kanwie tej nitki komunikacyjnej uformowało się najbardziej typowe dla Ziemi Kłodzkiej
pasmo osadnicze o funkcjach uzdrowiskowo - wypoczynkowych. W tej chwili kierunek pod względem
obciążenia komunikacyjnego osiąga swą graniczną chłonność w obrębie województwa dolnośląskiego
(droga krajowa nr 8 – odcinek Kudowa-Słone/Nachod – Kłodzko oraz droga krajowa nr 46 Kłodzko Złoty Stok), natomiast w województwie opolskim prowadzone są intensywne prace modernizacyjne
drogi krajowej 46. W roku 2005 powstała inicjatywa samorządów terytorialnych województw lubelskiego,
świętokrzyskiego, śląskiego, opolskiego oraz dolnośląskiego w sprawie budowy tzw. „Szlaku
Staropolskiego” (Dorohusk, Lublin, Kielce, Opole, Nysa, Kłodzko, Kudowa Zdrój), którego arterie to:
a) projektowana droga ekspresowa S-46;
b) istniejąca linia kolejowa, która wymaga podjęcia działań zmierzających do zaliczenia jej
przebiegu do europejskiej sieci AGC (Umowa Europejska o głównych międzynarodowych
liniach kolejowych) i AGTC (Umowa Europejska o ważnych międzynarodowych liniach
transportu kombinowanego).
W wyniku działań podjętych przez poszczególne samorządy terytorialne budowa drogi
ekspresowej S-46 została wpisana do NPR 2007-2013. Do roku 2013 zaplanowano prace projektowe,
natomiast jej realizacja nastąpi w latach późniejszych, ale tylko na odcinku do granicy z powiatem
kłodzkim. Także Plan Zagospodarowania Województwa Dolnośląskiego nie przewiduje realizacji drogi
ekspresowej na odcinku Złoty Stok – przejście graniczne Kudowa-Słone/Nachod. Po drugiej stronie
______________________________________________________________________________________
strona 18
granicy w Republice Czeskiej zaprojektowano przedłużenie istniejącej autostrady D11 z Pragi do
Hradec Kralowe, a następnie do Jaromeřa. Tym samym ok. 24 km od granicy powiatu kłodzkiego
(przejście graniczne Kudowa Słone/Nachod) „Szlak Staropolski” zostanie włączony w system
europejskich autostrad.
3. Pasmo Sudeckie obejmuje dawne województwa jeleniogórskie i wałbrzyskie, a w części
wschodniej wykracza poza granice kraju. Jest to jeden z głównych w Polsce obszarów górskich o
wybitnych walorach dla rekreacji, wypoczynku i lecznictwa uzdrowiskowego, oraz jednocześnie
ciągnący się po obu stronach granicy system terenów chronionych jak i stary region przemysłowy w
większości o cechach przemysłu schyłkowego.
Pełne wykorzystanie walorów obszaru Sudeckiego wymaga następujących wspólnych działań:
- odtworzenia równowagi ekologicznej w paśmie pogranicza poprzez eliminowanie źródeł
zanieczyszczeń, likwidację i restrukturyzację schyłkowych gałęzi przemysłu, współpracę przy
modernizowaniu i rozwijaniu sektora wypoczynku i turystyki celem pełniejszego wykorzystania
walorów przyrodniczo - krajobrazowych Sudetów,
- zwiększenia obustronnej dostępności terenów przyrodniczych poprzez modernizację układu
komunikacyjnego, pełniejszego otwarcia pasma w kierunku Sudetów Wschodnich,
- współdziałania celem przeciwstawienia się klęskom powodzi i innym zagrożeniom.
W celu obsługi komunikacyjnej pasma należy dążyć do realizacji wpisanych do Planu
Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego szlaków:
- Drogi Podsudeckiej;
- Drogi Sudeckiej;
- Drogi Śródsudeckiej.
Droga Podsudecka i Sudecka mają charakter gospodarczy. Droga Podsudecka przebiega wprawdzie
poza granicami powiatu (Złoty Stok - Ząbkowice - Świdnica – Złotoryja – Gryfów Śląski ), ale ma ważne
znaczenie w odbudowie powiązań pomiędzy miejscowościami Przedgórza Sudeckiego. Droga Sudecka
przebiega przez powiat kłodzki, łączy Złoty Stok poprzez Kłodzko, Wałbrzych, Jelenią Górę ze
Zgorzelcem. Obie drogi przebiegają głównie drogami wojewódzkimi i w chwili obecnej znajdują się
generalnie w bardzo złym stanie technicznym.
Utworzenie jednolitej trasy o walorach turystycznych, biegnącej przez obszar Sudetów, ujęto
w „Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 roku” zapisując jako cel: "uruchomienie przy współudziale czeskich partnerów - Sudeckiej drogi turystycznej, jako głównej osi systemu usług
rekreacyjnych w regionie" oraz „wdrożenie nowego modelu mobilnej rekreacji w Sudetach”. Hasło
modernizowania infrastruktury wzdłuż granicy, tak aby z drogami przecinającymi granicę tworzyły oś
wzmacniającą rozwój pogranicza pojawia się również w Strategii Rozwoju Pogranicza PolskoCzeskiego, którego ostateczna wersja została przyjęta w dniu 8 lutego 2000 r. przez Polsko-Czeską
Komisję Międzyrządową ds. Współpracy Transgranicznej. Trasa Drogi Śródsudeckiej ma swój początek
na wschodzie w Górach Opawskich po stronie czeskiej, a na stronę polską trasa drogi przechodzi
w Dolinie Białej Lądeckiej. Dalej Droga Śródsudecka przechodzi przez Pasmo Sudetów Wschodnich,
Środkowych i Zachodnich transgranicznie przez teren Polski i Czech do Obniżenia ŻytawskoTuroszowskiego po stronie polskiej i wchodzi na teren Republiki Niemieckiej w Górach Łużyckich.
Długość drogi to około 360 km. W pierwotnej wersji przez powiat kłodzki trasa drogi prowadziła od
przejścia granicznego Otovice/Tłumaczów przez Kłodzko do Złotego Stoku. Dzięki staraniom władz
powiatu kłodzkiego, podczas debat nad przebiegiem drogi w roku 1999, znacznie wydłużono jej trasę
w obrębie powiatu kłodzkiego. Tym samym wyznaczono jej przebieg od przejścia granicznego
Otovice/Tłumaczów do przejścia granicznego Lutynia/Travna poprzez najpiękniejsze górskie regiony
Ziemi Kłodzkiej, wydłużając ją do około 142 km. Głównym argumentem przemawiającym za takim
rozwiązaniem było zwiększenie dostępności obszarów turystycznych powiatu, zaktywizowanie
gospodarcze zwłaszcza nie w pełni odkrytych rejonów Ziemi Kłodzkiej. Zadanie realizacji Drogi
Śródsudeckiej zostało zapisane w Strategii rozwoju powiatu kłodzkiego, uchwalonej jednogłośnie przez
Radę Powiatu Kłodzkiego w 1999 roku, a trasa drogi została naniesiona na mapę Planu
______________________________________________________________________________________
strona 19
Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego, przyjętego we wrześniu 2002 r.
przez Sejmik Samorządowy Województwa Dolnośląskiego, w przebiegu postulowanym przez powiat
kłodzki. Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu opracowało „Studium Zagospodarowania
Przestrzennego Pasma Drogi Śródsudeckiej", które zostało przyjęte dnia 17 czerwca 2003 r. przez
Zarząd Województwa Dolnośląskiego. Przyjęte studium uszczegółowia trasę drogi oraz wprowadza
całkowity przebieg po stronie polskiej z powiązaniami transgranicznymi z równolegle prowadzoną trasą
drogi po stronie czeskiej. W chwili obecnej trwają prace nad opracowaniem przebiegu drogi po stronie
czeskiej w ramach prac nad Studium Zagospodarowania Przestrzennego Pogranicza PolskoCzeskiego.
Idea Drogi Śródsudeckiej, wraz z powiązanymi przedsięwzięciami na obszarze powiatu
kłodzkiego, jest realizowana w ramach programu „PROTURYSTYCZNA AKTYWIZACJA POLSKIEJ
CZĘŚCI EUROREGIONU GLACENSIS W PAŚMIE DROGI ŚRÓDSUDECKIEJ”, który został przyjęty
uchwałą nr XXIV / 267 / 2004 Rady Powiatu Kłodzkiego w dniu 25 maja 2004 roku. Przedstawiony
wiodący program rozwoju ma za zadanie zwiększyć skuteczność i szanse starań o dofinansowanie
inwestycji z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.
4. Szczególną wagę należy wiązać z transportem kolejowym. Podstawowym elementem bazy
transportowej powiatu kłodzkiego są połączenia realizowane przez przedsiębiorstwa PKS i PKP.
Niepokojącą tendencją jest stopniowe wygaszanie połączeń kolejowych na liniach lokalnych
znajdujących się na terenie powiatu (zawieszenie przewozów pasażerskich na linii Kłodzko Nowe Stronie, ograniczenie liczby połączeń na linach do Kudowy i Wałbrzycha). Należy dodać, że linie:
Kłodzko Gł. - Wałbrzych i Kłodzko Nowe - Stronie są wykorzystywane do przewozu ładunków
towarowych: materiał skalny, kruszywa, dłużyce. Pogarszanie się dostępności komunikacyjnej tego
subregionu uderza w podstawy ekonomiczne żyjącej z turystyki, wypoczynku i lecznictwa
uzdrowiskowego Ziemi Kłodzkiej.
Linia Wrocław – Klodzko - Międzylesie/Lichkov (C59/2) jest zapisana w „Strategii rozwoju
infrastruktury kolejowej do roku 2013 i lata dalsze”, a w Wieloletnim planie modernizacji infrastruktury
kolejowej ma zabezpieczone środki na prace modrenizacyjne. W ostatnich latach przeprowadzono
głęboką modernizację stacji granicznej Międzylesie, rozpoczęto prace elektryfikacyjne na odcinku
Międzylesie – Granica Państwa. Na przedłużeniu tego łącznika korytarzy europejskich po czeskiej
stronie granicy, będzie modernizowany i elektryfikowany odcinek Granica Państwa - Letohrad (18 km).
W kontaktach z partnerami czeskimi powiat kłodzki stara się podkreślać znaczenie pewnych rozwiązań
technicznych mających znaczenie dla poprawy obsługi ruchu w strefie pogranicza jak:
- odbudowa zdemontowanych w 1946 roku torów na łącznicy Granica Państwa-Dolni Lipka, co
otwierałoby kierunek Masyw Śnieżnika – południe,
- budowę łącznicy w Usti nad Orlici, otwierającej kierunek wiedeński (bez potrzeby manewrowania
lokomotywą, co wydłuża czas postoju pociągu).
Wskutek zaległości remontowych na liniach lokalnych ich stan techniczny wymusił liczne ograniczenia
prędkości do 20 km/h, zaś postępująca dekapitalizacja tej infrastruktury doprowadzi do tego, że taka
prędkość będzie niebawem obowiązującą jako prędkość szlakowa na wszystkich opisywanych trasach.
Postępuje dekapitalizacja obiektów stacyjnych, które w większości są obiektami zabytkowymi i w trybie
pilnym wymagają programu rewaloryzacji, związanego z przywróceniem tych obiektów turystyce.
Działania powiatu kłodzkiego winny zmierzać w kierunku skonstruowania nowego modelu
funkcjonowania lokalnych przewozów pasażerskich. Z osią Wrocław – Kłodzko - Międzylesie/Lichkov
w węźle kłodzkim sprzęgałby się system przewozów oparty na lekkim taborze kolejowym obsługujący
ruch do i z Ziemi Kłodzkiej (ruch związany z turystyką, wypoczynkiem i lecznictwem uzdrowiskowym,
przejazdami do metropolii itp.), ruch lokalny (dojazdy do pracy, szkół, do usług w Kłodzku, wewnętrzny
ruch turystyczny).
______________________________________________________________________________________
strona 20
5. Po wejściu Polski i Czech do Unii Europejskiej granica stopniowo przestaje dzielić oba państwa. Rok
2007 jest prawdopodobną datą przystąpienia Polski do układu z Schengen. Porozumienie to znosi
kontrolę osób przekraczających granice między państwami Unii, a w zamian za to wzmacnia
współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Układ dotyczy również współpracy
przygranicznej policji.
Powiat kłodzki w dalszym ciągu powinien współpracować z partnerami czeskimi na rzecz podniesienia
statusu przejść granicznych: Duszniki Zdrój/Olesznice w Górach Orlickich i Kocioł/ Olesznice w Górach
Orlickich, Niemojów/Bartosowice, Nowa Morawa/Stare Mesto jako samochodowych dla ruchu
osobowego. Należy szczególnie dążyć do podniesienia rangi przejścia Lutynia/Travna w jak
najszybszym terminie, które leży na transgranicznym odcinku Drogi Śródsudeckiej. Dodatkowo należy
dążyć do zwiększenia liczby przejść granicznych na szlakach turystycznych.
OSIE ROZWOJOWE
Bałtyk - Adriatyk
POWIAT
______________________________________________________________________________________
strona 21
2. Wizja rozwoju
Realizacja założeń „Strategii rozwoju powiatu kłodzkiego” zapewni polepszenie jakości życia
mieszkańców powiatu.
Nastąpi dalsza poprawa stanu środowiska przyrodniczego, poszanowanie obowiązującego
prawa przy wykorzystaniu istniejących zasobów naturalnych.
Wykorzysta się w sposób mądry i efektywny naturalne atrybuty Ziemi Kłodzkiej promując rozwój
turystyki przez eksponowanie wielorakości i mnogości zabytków muzealnych i przyrodniczych.
Wskaże się na potrzebę rozwoju związków międzygminnych, współpracę regionalną
i transgraniczną akcentując przygraniczne położenie Ziemi Kłodzkiej.
Realizacja tych postulatów nastąpi przy zachowaniu należytego rozwoju infrastruktury
komunikacyjnej, bazy socjalnej jaką jest ochrona zdrowia i bezpieczeństwa, przemyślane i efektywne
szkolnictwo zapewniające pełny rozwój mieszkańców powiatu kłodzkiego.
Wizja nasza zostanie spełniona przez skuteczne wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej,
wspomożenie przedsiębiorczości zgodnie z potrzebami regionu i przyjętymi w gminach strategiami,
programami, studiami i miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego.
Realizacja założeń „Strategii rozwoju powiatu kłodzkiego” postępować będzie zgodnie
z założonymi celami strategicznymi, na podstawie opracowanych programów rozwojowych, poprzez
przyjęte projekty wykonawcze.
______________________________________________________________________________________
strona 22
II. ZINTEGROWANY CEL STRATEGICZNY
WZROST
STANDARDU ŻYCIA
MIESZKAŃCÓW POWIATU
Cel strategiczny wyodrębniono uwzględniając uwarunkowania zewnętrzne. Na poziomie
regionalnym jest zgodny ze „Strategią rozwoju województwa dolnośląskiego do 2020 roku” uchwaloną
przez Sejmik Wojewódzki Województwa Dolnośląskiego 30 listopada 2005 roku, na poziomie krajowym
jest zgodny z założeniami „Narodowej Strategii Rozwoju” przyjętymi przez Radę Ministrów
31.01.2006 roku.
______________________________________________________________________________________
strona 23
III. Wskaźniki
Wzrost standardu
życia mieszkańców powiatu.
(wskaźniki)
• Wzrost poziomu i jakości wykształcenia.
• Zapewnienie warunków funkcjonowania w społeczności osób o ograniczonych możliwościach społecznych
i fizycznych.
• Rozwój sportu masowego jako elementu kształtującego zdrowe społeczeństwo.
• Minimalizacja przyczyn i skutków lokalnych zagrożeń.
• Zapewnienie najbardziej potrzebującym mieszkańcom powiatu mieszkania, odpowiadającego ich możliwościom
i potrzebom.
• Stworzenie optymalnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i ograniczenia bezrobocia.
• Pozyskiwanie inwestorów zagranicznych.
• Rozwój powiatu kłodzkiego jako regionu wypoczynkowego, turystycznego i uzdrowiskowego świadczącego
najwyższą jakość usług.
• Turystyka i wypoczynek jako podstawowy dział gospodarki powiatu.
• Wykorzystanie funduszy zewnętrznych.
• Likwidowanie bezrobocia oraz tworzenie pozarolniczych miejsc pracy na terenach wiejskich.
• Poprawa jakościowa i ilościowa drzewostanu w powiecie kłodzkim.
• Rozbudowa sieci dróg tranzytowych i lokalnych, wzmacniających powiązania regionalne, transgraniczne,
udostępniających obszary turystyczne powiatu, włączających powiat w krajowy i dolnośląski system pasm
rozwoju.
• Rozwój transportu zbiorowego.
• Połączenie obszaru powiatu z krajowym i europejskim systemem autostrad poprzez drogi ekspresowe
• Modernizacja i podnoszenie statusu istniejących przejść granicznych oraz tworzenie nowych.
• Pełne pokrycie zapotrzebowania na gaz do celów grzewczych we wszystkich miejscowościach powiatu.
• Zapewnienie dostawy i dostępu do wody pitnej o wysokiej jakości dla wszystkich mieszkańców powiatu
i działów gospodarki powiatu.
• Zapewnienie dostawy energii elektrycznej w ilościach zapewniających istniejące zapotrzebowanie
i zabezpieczających rozwój powiatu.
• Wykorzystanie możliwości produkcji energii elektrycznej z zastosowaniem naturalnych, ekologicznych źródeł
energii.
• Zmiana nieekologicznych palenisk i kotłowni na paliwo stałe w miastach, uzdrowiskach, miejscowościach
turystycznych i terenach skoncentrowanej zabudowy.
• Optymalizacja gospodarki cieplnej, zmniejszenie kosztów uciepłownienia ponoszonych przez mieszkańców.
• Ochrona powietrza atmosferycznego na poziomie odpowiadającym funkcjom i zasadom obowiązującym dla
poszczególnych obszarów, zwłaszcza stref uzdrowiskowych.
• Racjonalna gospodarka odpadami. Minimalizacja ich ilości. Wykorzystywanie surowców wtórnych.
• Zachowanie dziedzictwa przyrodniczego.
• Ochrona gleb przed degradacją i ich ubywaniem.
• Zmniejszenie zagrożenia przestępczością.
• Zabezpieczenie mieszkańcom powiatu dostępności do usług medycznych.
• Rozwój społeczeństwa obywatelskiego.
______________________________________________________________________________________
strona 24
IV. OBSZARY PROBLEMOWE
IV-1.Obszar społeczny /edukacja, kultura i ochrona dóbr kultury, kultura fizyczna i sport, aktywność
Edukacja
obywatelska społeczności powiatu kłodzkiego, ochrona zdrowia, lecznictwo
uzdrowiskowe, opieka społeczna, bezpieczeństwo publiczne,
mieszkalnictwo/
Cel operacyjny:
1. Poprawa jakości i efektywności systemu edukacji.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
Mocne strony
Kadra pedagogiczna.
Dobrze rozwinięta sieć szkół.
Dostępność do różnych form edukacji.
Możliwość przekwalifikowania pracowników.
Możliwość współuczestniczenia w tworzeniu
europejskiej przestrzeni edukacyjnej i przestrzeni
wiedzy.
L.p.
Szanse
1.
2.
Wzrost możliwości realizacji ambicji zawodowych.
Wzrost jakości kształcenia i doskonalenia
zawodowego nauczycieli i osób prowadzących
szkolenia.
Wzrost zapotrzebowania na zatrudnienie
wykwalifikowanej kadry.
Zmiana struktury szkolnictwa ponadgimnazjalnego.
Wzrost zainteresowania młodzieży zdobyciem
odpowiednich kwalifikacji.
Możliwość zapewnienia powszechnego dostępu do
technologii informacyjno-komunikacyjnej.
Możliwość kształtowania drożnego systemu
edukacyjnego umożliwiającego kształcenie ciągłe.
Możliwość dostosowania oferty edukacyjnej do
faktycznych potrzeb indywidualnych i rynku pracy.
Możliwość rozwijania kompetencji i umiejętności
potrzebnych dla społeczeństwa wiedzy oraz postaw
innowacyjnych.
Możliwość rozwijania przedsiębiorczości poprzez
promowanie inicjatyw i kreatywności w procesie
kształcenia.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Słabe strony
Zły stan techniczny obiektów
i słabe ich wyposażenie.
Niewystarczająca ilość kierunków odpowiadających
zapotrzebowaniu na rynku pracy.
Zbyt słaba znajomość języków obcych,
szczególnie u absolwentów szkół zawodowych.
Niewystarczająca liczba doradców zawodowych.
Brak centrum kształcenia zawodowego.
Zagrożenia
Brak przygotowanej kadry i wyposażenia placówek
przy zmianie kierunków kształcenia.
Niedobór środków finansowych.
Migracja wykształconej kadry i młodzieży.
Opór środowiska wobec zmian.
Brak dostatecznej analizy potrzeb szkoleniowych
w powiązaniu z rynkiem pracy.
Nagłe odejście na emeryturę nauczycieli, którzy
nabyli uprawnienia.
W zakresie działania powiatu jest zakładanie, prowadzenie i likwidacja szkół
ponadgimnazjalnych oraz placówek opiekuńczo – wychowawczych i szkół specjalnych.
Ponadto powiat na zasadach określonych przez radę przekazuje dotacje na prowadzenie
niepublicznych szkół i placówek.
Powiat kłodzki jest organem prowadzącym dla :
- 4 zespołów szkół ogólnokształcących,
- 7 zespołów szkół ponadgimnazjalnych,
- 4 zespołów szkół specjalnych,
- 2 specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych,
strona
25
4 poradni psychologiczno – pedagogicznych,
Domu Wczasów Dziecięcych,
Powiatowego Centrum Doskonalenia Kadr.
-
W roku szkolnym 2005/2006 w/wym. szkołach kształci się 7 tys. 934 uczniów w 313 oddziałach,
w tym :
- 2.225 uczniów w 76 oddziałach zespołów szkół ogólnokształcących,
- 5.271 uczniów w 195 oddziałach zespołów szkół ponadgimnazjalnych,
- 438 uczniów w 42 oddziałach szkół specjalnych.
Kadrę pedagogiczną stanowi 784 nauczycieli (etaty przeliczeniowe), w tym 179 w ZSO, 483,7
w ZSP i 121,3 nauczycieli w szkołach specjalnych.
Na jednego nauczyciela w ZSO przypada 12,7 uczniów, a w oddziałach jest ich średnio 29.
W przypadku ZSP są to liczby odpowiednio: 11,5 i 27, a w przypadku szkół specjalnych : 4 i 11.
W powiecie istnieje możliwość kształcenia się na poziomie szkoły wyższej w szkołach publicznych
i niepublicznych: Uniwersytet Wrocławski, Akademia Rolnicza, Akademia Ekonomiczna, Wyższa Szkoła
Zarządzania „Edukacja” oraz Polsko-Czeska Wyższa Szkoła Biznesu i Sportu „Collegium Glacensis”.
Kultura i ochrona dóbr kultury
Cele operacyjne:
1. Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego trzech kultur.
2. Pogłębianie wiedzy oraz upowszechnianie kultury.
3. Wspieranie twórczości artystycznej i literackiej, włącznie z sektorem audiowizualnym.
4. Wykorzystywanie walorów kulturowych dla promocji powiatu kłodzkiego.
5. Promowanie regionalnego stylu w budownictwie.
L.p.
Mocne strony
L.p.
Słabe strony
1.
Atrakcyjność kulturowa i turystyczna powiatu
kłodzkiego.
Bogactwo kultury materialnej.
Liczne wydarzenia kulturalne, w tym także
kojarzone z regionem (np. Międzynarodowy
Festiwal Chopinowski, Międzynarodowy Festiwal
Moniuszkowski).
Duża liczba stowarzyszeń działających
w obszarze kultury.
Rozległa sieć instytucji kultury.
1.
Bariery architektoniczne utrudniające dostęp do
uczestnictwa w kulturze osobom niepełnosprawnym.
Brak miejscowego folkloru, tradycji, rzemiosła,
regionalnych pamiątek.
Brak środków na konserwację obiektów zabytkowych,
niska świadomość społeczna, stosunkowo niewielka
liczba społecznych opiekunów zabytków.
Niewystarczająca ilość odpowiednio
zagospodarowanej bazy kulturalnej.
Zły stan techniczny obiektów, w których zlokalizowano
instytucje kultury, brak nowoczesnego sprzętu.
Znikoma promocja wydarzeń kulturalnych w mediach.
2.
3.
4.
5.
2.
3.
4.
5.
6.
______________________________________________________________________________________
strona 26
L.p.
Szanse
L.p.
Zagrożenia
1.
Rozwój współpracy transgranicznej w dziedzinie
kultury na obszarze Euroregionu Glacensis.
Wykorzystanie dziedzictwa trzech kultur do
rozwoju i upowszechniania kultury oraz promocji
powiatu kłodzkiego.
Współpraca samorządów lokalnych z miastami
partnerskimi w dziedzinie kultury.
Współpraca wewnątrz regionu.
Zwiększenie środków na prowadzenie
działalności kulturalnej, konserwację zabytków,
na rozszerzenie proponowanej oferty kulturalnej,
zakup zbiorów bibliotecznych, muzealiów, na
remonty i doposażenie placówek, zabezpieczenie
środków na podnoszenie kwalifikacji
zawodowych dla animatorów kultury.
1.
Brak środków na wspieranie działalności amatorskich
zespołów artystycznych, chórów, kół gospodyń
wiejskich.
Brak zainteresowania uczestnictwem w kulturze ze
strony gości i mieszkańców powiatu spowodowany
mało atrakcyjnym repertuarem, coraz mniejszą liczbą
działających sekcji, zespołów, brakiem nowości
wydawniczych, ciekawych ekspozycji, itp.
Dalsze ubożenie społeczeństwa.
Niewystarczające środki na ochronę dóbr kultury.
Niewystarczające środki na prowadzenie działalności
kulturalnej przez instytucje kultury i organizacje
pozarządowe.
Zbyt małe nakłady na organizację i promocję
wydarzeń kulturalnych.
Znikome uczestnictwo w kulturze spowodowane zbyt
wysokimi kosztami udziału w proponowanej ofercie.
2.
3.
4.
5.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Niewątpliwie, kultura ma duży wpływ na wzmocnienie potencjału rozwojowego powiatu
kłodzkiego. Przyczynia się nie tylko do podniesienia jego atrakcyjności turystycznej, ale także
inwestycyjnej.
Istniejący potencjał kulturowy powiatu wyraża się całokształtem dorobku historycznego,
artystycznego i cywilizacyjnego. Przejawia się on w funkcjonowaniu instytucji kultury, działaniach
organizacji pozarządowych i lokalnych twórców oraz w bogactwie obiektów kultury materialnej.
W powiecie kłodzkim, obejmującym czternaście gmin, funkcjonuje rozbudowana sieć instytucji kultury.
Są wśród nich ośrodki, centra kultury, kina, muzea i placówki działające w obszarze kultury nie mające
statusu muzeum, który określa ustawa o muzeach 1. Prowadzona w powiecie działalność kulturalna
obejmuje także funkcjonowanie bibliotek. Zadania powiatowej biblioteki powierzono w 1999 r. Miejskiej
Bibliotece Publicznej w Kłodzku.
W ofercie instytucji kultury, działających na terenie powiatu kłodzkiego, można znaleźć ciekawe
propozycje kulturalne z dziedziny literatury, teatru, sztuki, muzyki czy filmu. Niestety, często budynki,
w których usytuowane są instytucje kultury, nie są dostosowane dla osób niepełnosprawnych. Mieszczą
się w obiektach o złej kondycji technicznej, wyposażonych w przestarzały sprzęt, np. nagłaśniający, co
sprawia, że komfort uczestnictwa w proponowanych przedsięwzięciach pozostawia wiele do życzenia.
Na terenie powiatu kłodzkiego corocznie odbywa się ponad dwieście imprez kulturalnych. Na
stałe w krajobraz kulturowy, wpisało się tu wiele wydarzeń o charakterze międzynarodowym,
ogólnopolskim czy powiatowym. Wśród tych najbardziej znanych w kraju i za granicą wymienić należy:
Międzynarodowy Festiwal Chopinowski (w Dusznikach Zdroju), Kłodzkie Impresje Gitarowe „Gitariada”,
Międzynarodowe Wieczory Muzyki Kameralnej i Organowej czy Międzynarodowy Festiwal Teatralny
„Zderzenie” (w Kłodzku), Międzynarodowy Festiwal Moniuszkowski (w Kudowie Zdroju),
Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina czy Międzynarodowy Festiwal
Spółdzielczych Zespołów Artystycznych „Tęcza Polska” (w Polanicy Zdroju) oraz Polsko – Czeskie Dni
Kultury Chrześcijańskiej (teren całego powiatu) 2. Bogata oferta imprez i wydarzeń kulturalnych
organizowanych na terenie powiatu kłodzkiego stanowi czynnik wpływający na liczbę odwiedzających
nas turystów, a atrakcyjny kalendarz imprez pomaga kreować pozytywny wizerunek Ziemi Kłodzkiej.
1
2
Ustawa z dnia 21 listopada 1997 r. o muzeach (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późniejszymi zmianami).
Szczegółowy kalendarz imprez kulturalnych, odbywających się na terenie powiatu kłodzkiego jest ogólnodostępny i
znajduje się na stronie internetowe: www.ziemiaklodzka.it.pl
______________________________________________________________________________________
strona 27
Powiat kłodzki obfituje również w liczne zabytki i dobra kultury. Będąc terenem przygranicznym,
w wyniku toczonych wojen, zmieniał często swych zwierzchników - stąd ta różnorodność, mieszanina
stylów w obrębie trzech kultur: czeskiej, niemieckiej i polskiej. Zachowały się tu perły architektury
i urbanistyki: dwory i pałace, kościoły i zespoły klasztorne, budowle obronne oraz założenia miejskie.
Ochronę dóbr kultury reguluje ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad
zabytkami 3. W powiecie kłodzkim wiele z zachowanych do dziś zabytków i dóbr kultury ulega niestety
bezmyślnej dewastacji, zwłaszcza tych, nie objętych opieką konserwatorską czy muzealną. Stan taki
jest wynikiem z jednej strony braku wystarczających środków na odbudowę, bieżące remonty,
rewaloryzację, z drugiej zaś stanowi efekt niskiej świadomości społecznej na temat dbałości o ochronę
dziedzictwa, kultury i tradycji. Zatem niezwykle istotnym problemem, i wyzwaniem zarazem, dla
regionalnych służb konserwatorskich, lokalnych samorządów, instytucji kultury, organizacji
pozarządowych, społecznych opiekunów zabytków czy mieszkańców jest ochrona materialnego
dziedzictwa Ziemi Kłodzkiej.
Wymienione powyżej problemy związane z rozpowszechnianiem kultury i zachowaniem
dziedzictwa kulturowego Ziemi Kłodzkiej nabierają, po przystąpieniu Polski do struktur Unii Europejskiej,
szczególnego znaczenia.
Obecnie środki finansowe na działania w sektorze kultury pochodzą z dwóch źródeł: krajowych
i unijnych. W przypadku tych drugich są nimi programy wspólnotowe, stworzone przez unijną Dyrekcję
Generalną ds. Kultury i Edukacji, przeznaczone bezpośrednio i wyłącznie na szeroko rozumiane
działania kulturalne (program Ramowy Kultura 2000 oraz Program Media Plus) oraz te programy, które
mają tzw. „potencjał kulturowy”, np. eContentplus, czy Młodzież lub mechanizmy: Mechanizm
Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy 2004 - 2009. Kolejną europejską ścieżką
finansowania kultury, a przede wszystkim inwestycji w infrastrukturę kulturalną są fundusze strukturalne.
Wspomniane programy będą funkcjonować w istniejącym zakresie do końca 2006 r. W latach 2007 2013 operatorzy kulturalni będą mogli korzystać z nowych instrumentów finansowych w ramach
funduszy strukturalnych czy programu w dziedzinie kultury o roboczej nazwie „Kultura 2007”, który ma
się koncentrować na współpracy międzynarodowej oraz poświęcać więcej uwagi na rolę, jaką pełni
kultura w tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego.
Kultura fizyczna i sport
Cele operacyjne:
1. Wspieranie rozwoju kultury fizycznej i sportu jako elementu poprawiającego życie
mieszkańców i kształtującego zdrowe społeczeństwo.
2. Promocja sportu szkolnego, sportu osób niepełnosprawnych i rozwój kultury fizycznej
w środowisku wiejskim.
L.p.
1.
2.
3.
4.
3
Mocne strony
Atrakcyjne tereny do rozgrywania imprez
sportowych (gł. narciarskich, kolarskich,
biegowych).
Poprawna ogólnodostępna baza sportowa
(boiska piłkarskie, kryte pływalnie, hale
sportowe, wyciągi narciarskie).
Znaczna liczba stowarzyszeń kultury fizycznej
i sportu zarówno w środowisku miejskim jak
i wiejskim.
Organizacja dużej ilości stałych i cyklicznych
imprez sportowo – rekreacyjnych.
L.p.
Słabe strony
1.
Niski poziom sportu młodzieżowego w popularnych
dyscyplinach sportowych oraz sportu kwalifikowanego
Brak odpowiednich, pełnowymiarowych sal
gimnastycznych w szkołach.
Brak wyspecjalizowanej bazy sportowej gł.
lekkoatletycznej.
Znikoma promocja imprez sportowo – rekreacyjnych
w mediach (gł. TV i radiu).
Brak odpowiedniego sponsoringu i zintegrowanego
lobby sportowego.
2.
3.
4.
5.
Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późniejszymi zmianami.
______________________________________________________________________________________
strona 28
L.p.
Szanse
L.p.
Zagrożenia
1.
Podnoszenie stanu zdrowia młodego pokolenia
i ukształtowanie odpowiednich nawyków
zmierzających do systematycznej aktywności
fizycznej.
Promocja powiatu poprzez sport i organizowanie
imprez o zasięgu co najmniej ogólnopolskim.
Wykorzystanie terenów pogranicza i ruchu
tranzytowego na rozwój kultury fizycznej.
Możliwości organizowania znaczących zawodów
w coraz bardziej popularnych sportach
ekstremalnych.
Wzrost zaangażowania organizacji
pozarządowych w rozwój kultury fizycznej
i sportu.
Możliwości skorzystania z programów
ministerialnych i unijnych w celu pozyskania
dodatkowych środków na kulturę fizyczną
i sport.
1.
Niezadowalający stan wychowania fizycznego
w szkołach i niski poziom udziału dzieci i młodzieży
w zajęciach sportowych.
Likwidacja bądź zawieszenie działalności sekcji
i klubów sportowych z powodu braku środków
finansowych na ich działalność.
Brak środków finansowych na organizowanie stałych,
cyklicznych i masowych imprez sportowo –
rekreacyjnych.
Niska pozycja i nie uwzględnianie powiatu w różnych
rankingach sportowych na szczeblu wojewódzkim i
ogólnopolskim.
2.
3.
4.
5.
6.
2.
3.
4.
Zadania powiatu, realizowane w programie rozwoju kultury fizycznej i sportu:
-
stwarzanie warunków prawno – organizacyjnych i ekonomicznych dla rozwoju kultury fizycznej
i sportu,
upowszechnianie kultury fizycznej, sportu i rekreacji wśród dzieci i młodzieży,
wspieranie finansowe stowarzyszeń kultury fizycznej takich jak: PSZS, PZ LZS, MKS -y,
UKS - y i ULKS- y,
dofinansowywanie organizacji imprez sportowo - rekreacyjnych o charakterze co najmniej
ponadgminnym ,
popieranie gminnych programów budowy oraz modernizacji obiektów sportowych,
opracowanie zasad współzawodnictwa sportowego i zasad nagradzania za osiągnięcia sportowe.
Główne kierunki rozwoju kultury fizycznej i sportu w powiecie kłodzkim:
1. wychowanie fizyczne i sport szkolny,
2. sport dla wszystkich, rozwój powszechności i dostępności sportu w społeczeństwie,
szczególne znaczenie przypisuje się tu sportowi w środowisku wiejskim i na terenach o niskim
poziomie urbanizacji,
3. sport osób niepełnosprawnych - wspieranie i rozwijanie ruchu sportowego w formule
integracyjnej, która zmierza do zbliżenia środowisk sportowców niepełnosprawnych ze
środowiskiem sportowców zdrowych,
4. sport młodzieżowy - MKS i UKS szkolące dzieci i młodzież.
Zadania:
1. Poprawienie wyników w klasyfikacji powiatów we współzawodnictwie sportowym w dwóch
podstawowych punktacjach:
- Szkolnego Związku Sportowego Dolny Śląsk we Wrocławiu we wszystkich kategoriach
szkół: ponadgimnazjalnych, gimnazjalnych i podstawowych.
______________________________________________________________________________________
strona 29
- Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe - w ramach Dolnośląskich Igrzysk
LZS i Mieszkańców Wsi.
- Utrzymanie dotychczasowych pozycji (3–4) w klasyfikacji powiatów Wojewódzkiej Federacji
Sportu we Wrocławiu we współzawodnictwie dzieci i młodzieży.
- Upowszechnianie i rozwój sportu osób niepełnosprawnych.
- Systemowe rozwiązanie problemu pozalekcyjnych zajęć z wychowania fizycznego w
szkołach ponadgimnazjalnych.
- Działania na rzecz pozyskiwania środków finansowych na modernizację i rozwój bazy
sportowej w szkołach ponadgimnazjalnych
- Wspieranie wszelkich działań zmierzających do pozyskiwania dodatkowych środków na
kulturę fizyczną i sport, w tym środków pochodzących z programów unijnych.
Aktywność obywatelska społeczności powiatu kłodzkiego
Cele operacyjne:
1. Szersze włączenie organizacji pozarządowych do działań samorządowych.
2. Integrowanie środowisk lokalnych.
3. Wspieranie lokalnych inicjatyw i przedsięwzięć.
4. Promowanie aktywności obywatelskiej powiatu kłodzkiego.
L.p.
Mocne strony
L.p.
1.
Duża liczba stowarzyszeń działających w powiecie
kłodzkim.
Liczne przedsięwzięcia organizowane przez
organizacje pozarządowe, szczególnie te, kojarzone z
regionem (np. Międzynarodowy Festiwal Chopinowski,
Międzynarodowy Festiwal Moniuszkowski).
Współpraca organizacji pozarządowych z lokalną
administracją.
Zmiana w prawie polskim (Ustawa o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie).
Znajomość i integrowanie lokalnego środowiska.
Wysoki poziom zaufania społeczności lokalnych do
organizacji.
Dążenie do podnoszenia jakości działań organizacji
min. poprzez wzmacnianie i kształcenie kadr.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Słabe strony
Niewystarczające środki bądź ich brak na realizację
przedsięwzięć oraz finansowanie bieżącej działalności
organizacji.
2. Pokrywanie się spotkań, szkoleń adresowanych do
trzeciego sektora o zbliżonej tematyce.
3. Rozdrobnienie organizacji pozarządowych.
4. Złożoność procedur administracyjnych hamujących
rozwój aktywności obywatelskiej.
5. Znikoma promocja działań organizacji pozarządowych w
mediach.
6. .Niska świadomość obywatelska, brak aktywności i
odpowiedzialności za wspólnotę.
7. Niska świadomość obywatelska, brak aktywności i
odpowiedzialności za wspólnotę.
8. Brak umiejętności: skutecznego aplikowania o środki
zewnętrzne, planowania strategicznego oraz wiedzy w
kwestiach mających wpływ na działalność sektora
pozarządowego, np. podatki, finanse itp.
9. Biurokratyzacja związana z korzystaniem ze środków
publicznych.
10. Brak łatwego dostępu do usług infrastrukturalnych
(doradztwo, szkolenia).
______________________________________________________________________________________
strona 30
L.p.
Szanse
L.p.
Zagrożenia
1.
Entuzjazm i zaangażowanie członków
organizacji pozarządowych
Rozwój współpracy samorządów lokalnych
z organizacjami pozarządowymi
Szersze otwarcie się samorządów lokalnych na
inicjatywy obywateli i organizacji pozarządowych
Wykorzystanie przedsięwzięć podejmowanych
przez NGO dla promocji powiatu kłodzkiego
Wykorzystanie służebnej roli organizacji
pozarządowych do działań wspomagających
samorządy
Współpraca organizacji pozarządowych
wewnątrz regionu - wspólne projekty
Współpraca z mediami, nagłaśnianie działań
NGO w środowiskach powiatu kłodzkiego
regionu
Możliwość pozyskiwania środków finansowych
z funduszy europejskich.
Wzrost zainteresowania udziałem
w wolontariacie oraz działaniami na rzecz
innych.
Udział sektora pozarządowego w tworzeniu
dokumentów o znaczeniu strategicznym.
1.
Bierność społeczeństwa – niechęć do podejmowania
nowych przedsięwzięć
Brak konsolidacji – zagrożenie wynikające z dalszego,
niepotrzebnego rozdrobnienia organizacji
pozarządowych
Dalsze ubożenie społeczeństwa
Trudności z tworzeniem wspólnej reprezentacji
organizacji pozarządowych w regionie.
Niewystarczające środki na prowadzenie działalności
statutowej przez organizacje pozarządowe.
Zbyt małe nakłady na organizację i promocję
przedsięwzięć
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
2.
3.
4.
5.
6.
Na terenie powiatu kłodzkiego funkcjonuje około dwieście organizacji pozarządowych 4
działających w różnych sferach życia społeczno - gospodarczego regionu. Aktualnie, dziewiętnaście
spośród nich posiada status organizacji pożytku publicznego 5. Główne obszary działalności to: kultura,
sztuka, sport, rekreacja i turystyka, profilaktyka i ochrona zdrowia, pomoc społeczna, edukacja
i wychowanie, prawa obywatelskie.
Liczba organizacji pozarządowych i podejmowanych przez nie przedsięwzięć świadczy o dużym
stopniu zaangażowania społeczności lokalnych w życie kulturalne, społeczne i gospodarcze powiatu
kłodzkiego. Zasady, formy oraz zakres współpracy organów samorządowych powiatu z organizacjami
pozarządowymi określa ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie 6. Na jej podstawie, co rok, Rada Powiatu Kłodzkiego przyjmuje „Program Współpracy
Powiatu Kłodzkiego z organizacjami pozarządowymi”. Dokument ten zawiera kierunki polityki społecznej
i finansowej powiatu, priorytety w sferze współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz stanowi
element powiatowej strategii rozwoju - szczególnie w zakresie polityki społecznej.
Współpraca powiatu kłodzkiego z organizacjami pozarządowymi opiera się na zasadach
pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji, jawności
i poszanowania interesów partnerów współpracy. Przybiera formy finansowe lub pozafinansowe.
Wsparcie finansowe dla organizacji pozarządowych odbywa się w ramach konkursu ofert
poprzez zlecanie przez powiat zadań publicznych organizacjom pozarządowym bądź wspieranie
realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe. Współpraca polega m.in. na
przekazywaniu dotacji najlepszym, ubiegającym się podmiotom. Do zadań wydziałów merytorycznych
4 Na dzień 13 luty 2006 r., na terenie powiatu kłodzkiego, funkcjonują 223 organizacje posiadające osobowość prawną.
Informacją wg. ewidencji Wydziału Spraw Obywatelskich i Zarządzania Kryzysowego w/m.
5 Informacja zgodna z listą podmiotów OPP spełniających kryteria wg. stanu rejestru na dzień: 06.02.2006 r., źródło:
www.ms.gov.pl
6 Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późniejszymi zmianami.
______________________________________________________________________________________
strona 31
należy w szczególności kwalifikowanie i opiniowanie wniosków o dofinansowanie przedsięwzięć,
koordynowanie zawieranych umów o dofinansowanie oraz kontrola realizacji zadań publicznych.
Pozafinansowa współpraca przebiega natomiast w następujących sferach:
1. informacyjnej poprzez:
- informowanie na stronach internetowych o zadaniach publicznych, które będą realizowane w
danym
roku
wraz
z
podaniem
wysokości
środków
przeznaczonych
z budżetu powiatu na realizację tych zadań oraz ogłaszanych konkursach ofert na projekty
realizacji zadań publicznych i o sposobach ich rozstrzygnięć,
- przekazywanie informacji za pośrednictwem mediów lokalnych regionalnych o realizacji
zadań publicznych,
2. organizacyjnej poprzez:
- podejmowanie inicjatyw integrujących organizacje pozarządowe wokół zadań ważnych dla
lokalnego środowiska,
- przygotowywanie i monitorowanie zawieranych przez powiat porozumień z organizacjami
pozarządowymi na realizację zadań publicznych,
- prowadzenie rejestru organizacji pozarządowych, które otrzymały dofinansowanie realizacji
zadań publicznych z budżetu powiatu,
- przygotowywanie sprawozdań i analiz dotyczących realizacji niniejszej uchwały,
3. szkoleniowej poprzez:
- inicjowanie lub współorganizowanie szkoleń podnoszących jakość pracy organizacji
pozarządowych w sferze zadań publicznych,
- inicjowanie lub współorganizowanie szkoleń dotyczących m.in. pozyskiwania środków
z funduszy Unii Europejskiej,
- angażowanie organizacji pozarządowych do wymiany doświadczeń, prezentacji osiągnięć,
4 w innych formach, obejmujących w szczególności:
- opiniowanie działalności organizacji pozarządowych,
- pomoc w przygotowywaniu aplikacji i programów, których realizacja wymaga współpracy
kilku podmiotów,
- wspomaganie organizacji pozarządowych w zakresie realizacji zadań publicznych
dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej,
- pomoc w nawiązaniu kontaktów międzynarodowych,
- promocja działalności organizacji pozarządowych w mediach.
______________________________________________________________________________________
strona 32
Ochrona zdrowia
Cel operacyjny:
1. Zabezpieczenie dostępności do usług medycznych dla mieszkańców powiatu kłodzkiego.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Mocne strony
Dostępność do usług medycznych w zakresie
podstawowej opieki zdrowotnej, szpitalnictwa w
zakresie podstawowych i specjalistycznych
oddziałów szpitalnych.
Rozwinięta baza sanatoryjna.
Utworzenie na terenie powiatu szpitala
Specjalistycznego Centrum Medycznego(SCM)
spełniającego obowiązujące standardy jako
nowoczesnego ośrodka lecznictwa zamkniętego.
Dostępność do aptek – ustalony całoroczny
harmonogram godzin pracy aptek funkcjonujących
na terenie powiatu kłodzkiego.
Realizacja programów profilaktyki zdrowotnej
i promocji zdrowia poprawiających świadomość
zdrowotną mieszkańców oraz możliwość
wykonywania badań profilaktycznych.
Szanse
Współpraca z uzdrowiskami w zakresie lecznictwa
uzdrowiskowego.
Wykorzystanie bazy kadrowej i infrastruktury na
rozwój lecznictwa specjalistycznego, zakładów
opiekuńczo-leczniczych lub pielęgnacyjno –
opiekuńczych.
Ocena i analiza jakości i dostępności do usług
zdrowotnych świadczonych przez jednostki ochrony
zdrowia na terenie powiatu kłodzkiego poprzez
wdrożenie ankiet „ Badanie jakości i dostępności
świadczeń zdrowotnych w powiecie kłodzkim.”
Współpraca w zakresie uzupełniania dostępności
świadczeń zdrowotnych pomiędzy jednostkami
ochrony zdrowia.
Wykorzystanie środków unijnych na poprawę jakości
świadczeń zdrowotnych.
Podnoszenie poziomu kwalifikacji kadry medycznej.
L.p.
1.
2.
3.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
Słabe strony
Zły stan techniczny obiektów szpitalnych
podległych Radzie Powiatu Kłodzkiego.
Długi czas oczekiwania na wysokospecjalistyczną
diagnostykę.
Dyskomfort dojazdu pacjentów do SCM w Polanicy
Zdrój
Zagrożenia
Wzrost niezadowolenia wobec zmian wynikających
z reformy i restrukturyzacji jednostek ochrony
zdrowia.
Wzrost bezrobocia w środowiskach medycznych
Likwidacja niektórych ośrodków i oddziałów
szpitalnych w związku z brakiem kontraktów z NFZ.
Emigracja zarobkowa kadry medycznej do krajów
UE.
Konieczność dostosowania starych obiektów służby
zdrowia do standardów zawartych w regulacjach
prawnych Ministerstwa Zdrowia.
Zadaniem samorządu powiatowego jest m.in. organizacja i zabezpieczenie dostępności do
opieki medycznej mieszkańców całego powiatu. Celem priorytetowym natomiast dążenie do poprawy
jakości i dostępności udzielanych świadczeń zdrowotnych.
1.Dostępność do lecznictwa szpitalnego
Na terenie powiatu kłodzkiego szpitale dysponują ogółem1441 łóżkami, w tym 576 łóżkami
znajdującymi się w strukturach ZOZ-ów podległych Radzie Powiatu Kłodzkiego.
______________________________________________________________________________________
strona 33
2. Dostępność do podstawowej i specjalistycznej, ambulatoryjnej opieki zdrowotnej
Dla 80% mieszkańców powiatu kłodzkiego opiekę medyczną w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej
zabezpieczają niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. Na terenie powiatu kłodzkiego działa 59
niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w 80 miejscach- filie NZOZ-ów (stan na 31.01.2006r., wg
danych Państwowej Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Kłodzku). Pozostali mieszkańcy
powiatu korzystają z usług podstawowej opieki zdrowotnej funkcjonującej w strukturach SP ZOZ w
Kłodzku i Nowej Rudzie. Całodobową ambulatoryjną opiekę medyczną, nocną wyjazdową oraz
transport sanitarny dla mieszkańców całego powiatu kłodzkiego zabezpiecza SP ZOZ w Kłodzku.
3. Zabezpieczenie mieszkańców powiatu na wypadek sytuacji kryzysowych - Corocznie
aktualizowany jest Powiatowy plan zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych zatwierdzany
przez Wojewodę Dolnośląskiego, który stanowi część Wojewódzkiego planu zabezpieczenia
medycznych działań ratowniczych dla województwa dolnośląskiego.
4. Dostępność do aptek
Zgodnie z zapisami art.94 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001r. Prawo farmaceutyczne, rozkład godzin
pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie ustala zarząd powiatu po zasięgnięciu opinii wójtów,
burmistrzów gmin z terenu powiatu oraz samorządu aptekarskiego.
Uchwałą Zarządu Powiatu Kłodzkiego ustalono harmonogram godzin pracy aptek funkcjonujących na
terenie całego powiatu na rok 2006.Według stanu na dzień 31 stycznia 2006 roku na terenie powiatu
kłodzkiego funkcjonują 44 apteki i punkty apteczne.
Lecznictwo uzdrowiskowe
Cel operacyjny:
1. Poprawa jakości i dostępności do wysokiej klasy usług uzdrowiskowych z wykorzystaniem
naturalnych zasobów leczniczych i mikroklimatu.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Lp.
1.
2.
3.
Mocne strony
Naturalne zasoby lecznicze, mikroklimat oraz
otoczenie uzdrowisk.
Największy w kraju kompleks miejscowości
uzdrowiskowych.
Wielowiekowe tradycje.
Oferta całoroczna.
Kadra i profile lecznicze.
Rosnący poziom świadczonych usług w zakresie
lecznictwa uzdrowiskowego (ISO 9001:2001,
HACCP)
Podnoszony stan techniczny obiektów
sanatoryjnych i zakładów przyrodoleczniczych permanentna modernizacja obiektów
Zdolność do innowacji produktowych – nowe
programy dla kuracjuszy komercyjnych realizowane
w celu zaspokojenia potrzeb rynku odbiorców
(kilkudniowe pobyty typu SPA), rozszerzenie palety
usług w zakresie lecznictwa, żywienia, hotelarstwa.
Szanse
Korzystne położenie w odniesieniu do układu
komunikacyjnego .
Przekształcenia własnościowe.
Wspólne działania marketingowe wszystkich
uzdrowisk.
Lp.
1.
2.
3.
4.
Lp.
1.
2.
3.
Słabe strony
Stan techniczny części obiektów oraz ich standard.
Wprowadzenie funkcji miejskich w obszar o funkcji
uzdrowiskowej.
Standard usług.
Słaba znajomość języków obcych zarówno wśród
lokalnej społeczności jak i kadry świadczącej usługi
lecznictwa uzdrowiskowego
Zagrożenia
Zbieżność oferty w zakresie lecznictwa
uzdrowiskowego.
Stan środowiska naturalnego w zasięgu uzdrowisk
(niska emisja, komunikacja itp.).
Podatność na regresję i wahania koniunktury
______________________________________________________________________________________
strona 34
4.
5.
6.
7.
8.
Poprawa stanu środowiska naturalnego.
Odzyskanie europejskiej rangi.
Wejście na nowe rynki – rosyjskie, ukraińskie,
izraelskie, angielskie, kanadyjskie, nawiązanie
współpracy z zachodnioeuropejskimi firmami
ubezpieczeniowymi.
Korzystne zmiany demograficzne – starzenie się
społeczeństwa.
Stale rosnąca świadomość zdrowotna, coraz
częstsze łączenie wypoczynku z leczeniem –
turystyka zdrowotna, filozofia wellness.
4.
5.
6.
7.
(spadek sprzedaży)
Obniżenie wydatków na lecznictwo uzdrowiskowe
przez NFZ.
Odpływ wyspecjalizowanej kadry medycznej do
krajów „starej” UE.
Zły stan infrastruktury technicznej (drogi).
Niedostateczna liczba połączeń komunikacyjnych
(PKP, połączenia lotnicze).
Na terenie powiatu kłodzkiego znajduje się 5 miejscowości uzdrowiskowych: Długopole Zdrój,
Duszniki Zdrój, Lądek Zdrój, Polanica Zdrój i Kudowa Zdrój. Zespół Uzdrowisk Kłodzkich S.A. zs.
w Polanicy Zdroju to największy w kraju kompleks uzdrowiskowy, w którego skład wchodzą trzy
oddziały: Polanica Zdrój, Duszniki Zdrój i Kudowa Zdrój. Uzdrowisko Lądek – Długopole S.A. zs.
w Lądku Zdroju tworzą oddziały w Lądku Zdroju i Długopolu Zdroju
Baza lecznictwa uzdrowiskowego w tych zespołach to :
• Duszniki Zdrój - dwa szpitale uzdrowiskowe (199 miejsc ) oraz dwa sanatoria uzdrowiskowe
( 123 miejsca ) razem – 322 miejsca
• Długopole Zdrój – cztery obiekty szpitalno – sanatoryjne ( 280 miejsc )
• Lądek Zdrój - siedem szpitali uzdrowiskowych ( 550 miejsc )
• Polanica Zdrój – dwa szpitale uzdrowiskowe ( 359 miejsc ) w tym jeden szpital kardiologiczny
( 72 miejsca ) oraz trzy sanatoria uzdrowiskowe (180 miejsc) – razem 539 miejsc
• Kudowa Zdrój – trzy szpitale uzdrowiskowe (337 miejsc), jeden szpital uzdrowiskowy dziecięcy
(82 miejsca), jedno sanatorium uzdrowiskowe (66 miejsc).
Ponadto w miejscowościach uzdrowiskowych znajduje się: 23 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowy w Lądku
Zdroju, Sanatorium MSWiA „Bristol” i 24 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowy w Kudowie Zdroju oraz
Sanatorium Dziecięce w Czermnej - Bukowinie.
Profile lecznicze Zespołu Uzdrowisk Kłodzkich S.A.:
Warunki klimatyczne oraz źródła wód mineralnych pozwoliły na wyspecjalizowanie się poszczególnych
uzdrowisk w leczeniu schorzeń:
- Polanica Zdrój: kardiologia, gastrologia, schorzenia narządu ruchu;
- Duszniki Zdrój: gastrologia, pulmonologia, ginekologia, schorzenia narządu ruchu, osteoporoza;
- Kudowa Zdrój: kardiologia, pulmonologia, niedokrwistość, otyłość, endokrynologia, schorzenia
narządu ruchu.
Podstawowymi profilami leczniczymi w Lądku Zdroju są: choroby narządu ruchu, choroby
reumatologiczne, choroby skóry oraz naczyń obwodowych. Natomiast w Długopolu Zdroju
podstawowym profilem leczniczym są choroby wątroby i dróg żółciowych oraz innych schorzeń
przewodu pokarmowego.
Zespół Uzdrowisk Kłodzkich jest również producentem znanych i docenianych przez kuracjuszy oraz
wczasowiczów wód mineralnych i leczniczych „Wielka Pieniawa” oraz stołowych takich, jak:
„Staropolanka” oraz „Zdrój”, których walory lecznicze przyniosły wiele wyróżnień, w tym godło
promocyjne „TERAZ POLSKA”.
______________________________________________________________________________________
strona 35
Opieka społeczna
Cel operacyjny:
1. Zapewnienie prawidłowego funkcjonowania w społeczności osób o ograniczonych
możliwościach społecznych, fizycznych i psychicznych.
L.p.
1.
2.
L.p.
1.
2.
Mocne strony
Wysoki standard placówek opiekuńczo –
wychowawczych.
Liczna i przeszkolona kadra z zakresu pomocy
społecznej.
Szanse
Wzrost roli organizacji „non profit” oraz przejęcie
przez organizacje pozarządowe zadań
samorządowych z zakresu pomocy społecznej.
Duża rola państwa w udzielaniu pomocy społecznej.
L.p.
1.
2.
3.
Słabe strony
Znaczna ilość barier dla osób niepełnosprawnych.
Brak kompleksowej polityki informacyjnej dla osób
niepełnosprawnych.
Brak hostelu dla ofiar przemocy i placówek
przyjmujących osoby uzależnione.
L.p.
1.
2.
3.
Zagrożenia
Wzrastająca liczba osób korzystających z pomocy
społecznej.
Coraz większa pauperyzacja społeczeństwa.
Możliwość zmniejszenia się liczby miejsc
w Domach Pomocy Społecznej z powodu braku
skierowań podopiecznych przez gminy
1. Niepełnosprawni
W powiecie kłodzkim mieszka ponad 20 tys. osób niepełnosprawnych. Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie świadczy dla nich pomoc poprzez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych. Mogą oni skorzystać z dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych, likwidacji
barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu, sprzętu rehabilitacyjnego, środków
ortopedycznych, pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Placówka koordynuje działania w
ramach Programu Wyrównywania Różnic Między Regionami (środki PFRON) oraz udostępnia
dokumenty i informacje o pozostałych programach PFRON. PCPR wspiera merytorycznie i finansowo
działalność organizacji pozarządowych, których statutowym zadaniem jest pomoc osobom
niepełnosprawnym. Dostrzeganym problemem jest brak kompleksowej polityki informacyjnej dla osób
niepełnosprawnych dotyczących ich praw i form pomocy z jakiej mogą skorzystać. Rozproszenie
kompetencji, w zakresie pomocy osobom niepełnosprawnym, pomiędzy organizacjami rządowymi i
samorządowymi różnych szczebli, stwarza problem w jej dotarciu do zainteresowanych. Odczuwalne są
także niewystarczające działania organizacji „non profit”, wynikające z niewielkich środków jakimi
dysponują oraz wąskim zakresem działalności i rozdrobnieniem tych organizacji.
Zadania:
- Aktywizacja społeczna i zawodowa niepełnosprawnych.
- Integracja środowisk osób niepełnosprawnych
2. Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Działania Ośrodka ukierunkowane są na pomoc psychologiczną dla osób w kryzysie. Formy
pomocy są różnorodne i dostosowane do zaistniałej sytuacji. Polegają przede wszystkim na wsparciu
i wzmacnianiu psychicznym, a w uzasadnionych przypadkach na kierowaniu osób do placówek
zajmujących się pomocą długoterminową. Częstym zjawiskiem z jakim spotykają się pracownicy OIK
jest przemoc w rodzinie, ukrywana, wstydliwa i wielokrotnie długotrwała. Pracownicy Ośrodka są
przygotowani do udzielania pomocy psychologicznej w razie różnego rodzaju katastrof oraz wypadków
i zjawisk kryzysowych. Jednym z problemów, jakim zajmuje się ośrodek, jest narkomania. W sprawie
tego zjawiska od 1999 roku podjęto ponad 6000 interwencji, a pomoc uzyskało prawie 1300 osób, 168
zostało skierowanych na leczenie stacjonarne, a 97 na detoksykację. Stały dostęp do specjalisty
ds. narkomanii oraz psychologów i pedagogów w Ośrodku umożliwia wielu osobom szybkie
______________________________________________________________________________________
strona 36
skorzystanie z pomocy w sytuacji kryzysowej. Niestety, w sytuacji ograniczonych środków finansowych,
którymi dysponuje samorząd powiatowy, brak jest na terenie powiatu innych form leczniczych dla osób
uzależnionych np. oddział dzienny, oddział detoksykacyjny.
Zadanie:
- Zapobieganie uzależnieniom poprzez wspieranie różnych form leczniczych
i profilaktycznych.
3.
Domy Pomocy Społecznej
W powiecie kłodzkim znajduje się osiem domów pomocy społecznej posiadających 681 miejsc
dla podopiecznych. Do DPS- ów mogą być kierowane osoby, które z uwagi na wiek, sytuację życiową,
warunki rodzinne, mieszkaniowe, materialne kwalifikują się do korzystania z tej formy pomocy. Mogą to
być również osoby przewlekle chore, których stan zdrowia nie wymaga leczenia szpitalnego, natomiast
istnieje uzasadniona potrzeba stałej opieki. Głównym zadaniem domów jest zapewnienie całodobowej
opieki oraz zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych, edukacyjnych, społecznych i religijnych.
Dokonywana standaryzacja w tych obiektach podnosi jakość bazy lokalowej i poziom życia
przebywających w nich osób. Ustawowe zmiany sposobu finansowania domów pomocy społecznej,
przenoszące odpłatność za pensjonariusza na gminy, powoduje systematyczne zmniejszanie się ilości
skierowań, co docelowo może spowodować obniżenie standardu placówek lub nawet ich likwidację.
Zadanie:
Stworzenie jak najlepszych warunków życiowych we wszystkich placówkach.
4. Opieka nad dzieckiem i pomoc rodzinie
Do zadań powiatu należy zapewnienie opieki i wychowania dzieci całkowicie lub częściowo
pozbawionym opieki rodziców, w szczególności przez organizowanie i prowadzenie ośrodków
adopcyjno-opiekuńczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci i młodzieży, w tym placówek
wsparcia dziennego. W powiecie kłodzkim znajdują się cztery domy dziecka, w których przebywa blisko
250 dzieci, oraz Rodzinny Dom Dziecka w Gorzanowie z piątką wychowanków. Funkcjonuje prawie 300
rodzin zastępczych, w których umieszcza się dzieci na podstawie orzeczeń sądu. Pracownicy socjalni
przeprowadzają wywiady u tych rodzin oraz udzielana jest im pomoc pedagogiczna. PCPR czuwa nad
procesami usamodzielniania się wychowanków placówek, a także prawidłowym przebiegiem procesów
opiekuńczych i wychowawczych w rodzinach zastępczych oraz rodzinnym domu dziecka.
Zadania:
- Tworzenie rodzinnych domów dziecka i zawodowych rodzin zastępczych.
- Stworzenie jak najlepszych warunków życiowych we wszystkich placówkach.
- Zapewnienie pełnego usamodzielniania się wychowanków.
______________________________________________________________________________________
strona 37
Bezpieczeństwo publiczne
Cel operacyjny:
1. Minimalizacja zagrożeń zarówno o charakterze obiektywnym (np. klęski żywiołowe, katastrofy
naturalne, awarie techniczne), jaki i subiektywne (np. przestępczość, zagrożenia miejscowe,
demoralizacja, patologie społeczne).
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Mocne strony
Utworzenie Powiatowego Centrum Zarządzania
Kryzysowego.
Powołanie Powiatowego Zespołu Reagowania
Kryzysowego.
Stały monitoring zagrożeń.
Przygotowanie gmin do sytuacji kryzysowych:
- funkcjonowanie gminnych zespołów reagowania
- zabezpieczenie od strony organizacyjnej (plany
działania, ewakuacji, mapy terenów zalewowych),
- zabezpieczenie od strony technicznej (podstawowe
wyposażenie magazynu przeciwpowodziowego),
Koordynacja działań z gminami i innymi podmiotami.
Duże zaplecze noclegowe.
Duża ilość jednostek OSP i ich dobre wyszkolenie.
Porozumienia z podmiotami gospodarczymi na
udostępnienie sprzętu, sił, środków.
Przeszkolona kadra komendy Powiatowej Straży Pożarnej
oraz Komendy Powiatowej Policji.
Stała kontrola stanu zabezpieczenia obiektów.
Dobra współpraca służb mundurowych z innymi
jednostkami.
Dobrze rozwinięta sieć dróg.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Szanse
L.p.
Funkcjonowanie Lokalnego Systemu Ostrzegania
Przeciwpowodziowego (LSOP).
Telefoniczny System Powiadamiania Mieszkańców.
Świadomość sytuacji zagrożenia wśród mieszkańców
powiatu.
Wzrost świadomości ochrony przed niebezpieczeństwem
wśród obywateli.
Współdziałanie mieszkańców w sytuacjach kryzysowych.
Systematyczne zwiększanie ilości i jakości sprzętu
specjalistycznego.
Funkcjonowanie Ochotniczych Straży Pożarnych.
Wzrost świadomości ekologicznej.
Nawiązanie współpracy z podobnymi jednostkami
z innych krajów.
Zorganizowanie lokalnych środowisk na rzecz
bezpieczeństwa.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Słabe strony
Ukształtowanie terenu, warunki naturalne.
Brak krajowego systemu monitoringu na terenie
powiatu.
Brak Centrum Powiadamiania Ratunkowego.
Niedostosowany do obowiązujących wymogów stan
zabezpieczenia budynków.
Niedostateczna ilości etatów w służbach mundurowych.
Zły stan nawierzchni dróg.
Pogarszający się stan bezpieczeństwa na drogach.
Systematycznie "starzejący się" sprzęt będący na
wyposażeniu Policji (w szczególności transportowy) oraz
brak środków finansowych na jego sukcesywną
wymianę i unowocześnienie.
Wprowadzanie limitów na paliwo, w celu poszukiwania
oszczędności.
Brak sprzętu komputerowego i systemów
informatycznych, szczególnie w jednostkach Policji
szczebla podstawowego.
Niewystarczająca ilość sprzętu łącznościowego oraz
duży stopień zużycia sprzętu będącego na wyposażeniu
służb mundurowych.
Zagrożenia
Możliwość nieskoordynowana pomocy centralnej
z uwagi na brak krajowego systemu monitoringu.
Wzrost ilości zagrożeń miejscowych.
Niedostateczny stan zabezpieczenia budynków.
Zdarzenia miejscowe występujące w niedostępnych
terenach (niedostępność komunikacyjna).
Brak na terenie powiatu kłodzkiego sprzętu do ochrony
przed katastrofą ekologiczno-chemiczną.
Wzrost przestępczości narkotykowej.
Wzrost wypadków drogowych.
Wysoka stopa bezrobocia i związana z tym
demoralizacja.
Mała możliwość koordynacji akcji ratowniczych.
Bezpieczeństwo publiczne, to ogół warunków i instytucji urzędowych, chroniących suwerenność
państwa, majątek ogólnonarodowy, życie, zdrowie i mienie obywateli.
Do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego zobowiązane są wszystkie organy władzy,
administracji państwowej oraz administracji samorządowej, szczególnie zaś instytucje
wyspecjalizowane w zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego, tj. jak np. Policja, Straż Graniczna,
Straż Pożarna, itp.
______________________________________________________________________________________
strona 38
Powiat realizuje zadania zapewnienia bezpieczeństwa poprzez swoją wewnętrzną strukturę
organizacyjną oraz powiatowe służby.
Od strony Starostwa Powiatowego w Kłodzku zadania te realizuje Centrum Zarządzania Kryzysowego,
do którego obowiązków należy zapewnienie:
- porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
- współpracy z organami ścigania i sprawiedliwości w zakresie utrzymania bezpieczeństwa
i porządku publicznego,
- ochrony przeciwpowodziowej i przeciwpożarowej oraz zapobiegania innym nadzwyczajnym
zagrożeniom,.
- współpraca z gminami w sytuacjach kryzysowych, obronności.
Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia,
zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym zdarzeniem.
Do zadań Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Kłodzku należy:
- organizowanie jednostek ratowniczo-gaśniczych,
- organizowanie na obszarze powiatu krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego,
- dysponowanie oraz kierowanie siłami i środkami krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na
obszarze powiatu poprzez swoje stanowisko kierowania,
- organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczej,
- rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,
- opracowywanie planów ratowniczych na obszarze powiatu,
- nadzorowanie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych,
- wykonywanie zadań z zakresu ratownictwa,
- wstępne ustalanie przyczyny oraz okoliczności powstania i rozprzestrzeniania się pożaru oraz
miejscowego zagrożenia,
- organizowanie szkolenia i doskonalenia pożarniczego,
- szkolenie członków ochotniczych straży pożarnych,
- współdziałanie z zarządem powiatowym Związku Ochotniczych Straży
Państwowa Straż Pożarna jest organizatorem KRAJOWEGO SYSTEMU RATOWNICZO
– GAŚNICZEGO mającego na celu ochronę życia, zdrowia oraz mienia podczas pożarów i innych klęsk
żywiołowych.
Komenda Powiatowa Policji w Kłodzku zajmuje się ochrona zdrowia, życia i mienia obywateli,
zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości, zapewnieniem bezpieczeństwa publicznego oraz innymi
zadaniami zleconymi przez sądy, prokuraturę, organy administracji państwowej i samorządowej.
Główne kierunki działania Komendy Powiatowej Policji w Kłodzku to :
- poprawa efektywności zapobiegania i zwalczania przestępczości pospolitej,
- skuteczne zwalczanie transgranicznej przestępczości zorganizowanej oraz innych przestępstw
w tym terroryzmu,
- poprawa stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym,
- wprowadzenie skutecznych mechanizmów ograniczania skutków występowania katastrof,
poważnych wypadków, klęsk żywiołowych i innych wydarzeń nadzwyczajnych – zwłaszcza
będących wynikiem aktów terroryzmu,
- poprawa wizerunku Policji w społeczeństwie,
- zwalczanie korupcji i patologii w Policji,
- rozwijanie współpracy Policji z organami samorządu terytorialnego i innymi podmiotami
zewnętrznymi w zakresie realizacji oczekiwań i postulatów lokalnych społeczności,
- wprowadzenie konkursowych i jawnych zasad doboru do Policji,
- wdrożenie czytelnych zasad rozwoju i awansu zawodowego,
______________________________________________________________________________________
strona 39
-
sprawne zaspokajanie zidentyfikowanych potrzeb szkoleniowych Policjantów i pracowników
Policji,
wdrożenie efektywnych metod zarządzania jednostkami,
wdrożenie elastycznego systemu zarządzania zasobami ludzkimi,
rozszerzenie współpracy transgranicznej i międzynarodowej, zapewniającej wysoka pozycję
polskiej Policji w wymiarze unijnym i regionalnym,
zapewnienie wspomagania informatycznego,
racjonalizacja wykorzystania środków finansowych i zasobów rzeczowych.
Znowelizowana, w 2001 roku, ustawa o samorządzie powiatowym stwarza nowe możliwości
wykonywania zadań w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Zadania te
powierzono Komisji Bezpieczeństwa i Porządku, którą z mocy prawa kieruje starosta. Jednym
z głównych zadań tej komisji, jest opracowanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości
oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego. Powyższy program został opracowany,
a następnie przyjęty przez Radę Powiatu Kłodzkiego w dniu 28 maja 2002 r.
W celu realizacji zawartych w programie zadań, powiat nawiązał szeroką współpracę
z samorządami gmin z terenu powiatu, ze stowarzyszeniami i organizacjami pozarządowymi. Zadania
ujęte w programie, w głównej mierze realizują służby mundurowe i jednostki organizacyjne powiatu.
W programie uwzględnione zostały wszystkie zapisy zawarte w „Strategii rozwoju powiatu kłodzkiego”
dotyczące bezpieczeństwa publicznego. Dlatego powinien on być integralną częścią „Strategii...”. Jest
bowiem dokumentem, w którym ujęto nie tylko podstawowy cel strategii – minimalizowanie zagrożeń ale również programy realizowane przez wszystkie podmioty, które wykonują zadania w zakresie
bezpieczeństwa publicznego na terenie powiatu kłodzkiego.
Realizując cel bezpieczeństwa publicznego należy wziąć pod uwagę także inwestycje Wieloletniego
Programu Inwestycyjnego na lata 2005-2008. Zrealizowanie tych (sześciu) inwestycji wzmocni jednostki
organizacyjnie i sprzętowo oraz umożliwi lepszą realizację powierzonych im zadań, a to z kolei powinno
spowodować wzrost stanu bezpieczeństwa publicznego w powiecie kłodzkim.
Mieszkalnictwo
Cele operacyjne:
1. Rozwój branży budowlanej: firm budowlanych i obsługujących budownictwo, w tym
mieszkaniowe, aby stały się one jednym z głównych czynników rozwoju powiatu.
2. Osiągnięcie europejskich standardów w stanie istniejącej zabudowy, zwłaszcza zabytkowych
zespołów urbanistycznych i zabudowie wielorodzinnej końca XX wieku.
Lp
1.
2.
3.
Mocne strony
Korzystne w skali kraju i regionu, statystyczne
wskaźniki w zakresie zaspokojenia potrzeb
mieszkaniowych.
Dostępność i duże rezerwy terenów
mieszkaniowych w miastach i wsiach powiatu.
Kompletne pokrycie terenu powiatu studiami
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin oraz duże i rosnące planami
miejscowymi.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Słabe strony
Zły stan techniczny większości zabudowy
mieszkaniowej wielorodzinnej w miastach
i jednorodzinnej we wsiach.
Lokalizacja znaczącej ilości zabudowy mieszkaniowej
w miastach i wsiach w strefach zagrożenia
powodziowego.
Zbyt duży udział własności komunalnej
i parakomunalnej – spółdzielczej w strukturze
własności zabudowy wielorodzinnej.
Niedorozwój infrastruktury komunalnej na terenach
wiejskich.
Niedostępność mieszkań dla rodzin o niskich
i przeciętnych dochodach.
______________________________________________________________________________________
strona 40
Lp
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Szanse
Prywatyzacja zasobów mieszkaniowych
zwłaszcza na preferencyjnych warunkach.
Zmiana polityki makroekonomicznej w kraju
względem budownictwa, w tym zmiana systemu
podatkowego, zwłaszcza wielkości i sposobu
ściągania podatku VAT.
Rozwój sektora produkcji i dystrybucji materiałów
budowlanych.
Utrzymanie się na rynku dużej ilości niewielkich
firm budowlanych.
Promocja powiatu wykorzystująca jego walory
krajobrazowe i możliwości inwestycyjne.
Postępująca, znacząca rozbudowa infrastruktury
technicznej w tym drogowej.
Aktywność wspólnot mieszkaniowych w
sprywatyzowanych obiektach.
Lp
1.
2.
3.
4.
Zagrożenia
Brak inwestorów i kapitału mogącego realizować
zorganizowane budownictwo mieszkaniowe.
Ograniczone możliwości kapitałowe gmin dla
realizacji infrastruktury towarzyszącej zabudowie
mieszkaniowej.
Kontynuacja dotychczasowej polityki
makroekonomicznej państwa względem
budownictwa.
Utrzymywanie warunków powodujących likwidację
firm budowlanych.
Jednym z głównych czynników decydujących o jakości, standardzie życia mieszkańców jest
możliwość zaspokojenia ilościowych i jakościowych potrzeb mieszkaniowych. Około 2/3 zasobów
mieszkaniowych znajduje się w miastach, pozostałe w silnie zurbanizowanych wsiach, w głównych
historycznych pasmach rozwoju powiatu kłodzkiego: Kłodzko – Nowa Ruda, Kłodzko - Kudowa Zdrój,
Kłodzko – Bystrzyca Kłodzka i Lądek Zdrój. Wskaźnikowe dane charakteryzujące stopień zaspokojenia
potrzeb mieszkaniowych należą do wyższych w kraju i najwyższych w regionie. Jednak ponad 2/3
zabudowy (w Nowej Rudzie i okolicy ponad 90%) jest zdekapitalizowana w wyniku zaniedbań
w zakresie remontów i modernizacji w II połowie XX wieku. Dotyczy to w równej mierze obiektów
stanowiących własność prywatną, komunalną i państwową. Charakterystyczna dla obszaru Sudetów
i przedgórza sudeckiego, w tym dla powiatu kłodzkiego, jest lokalizacja zabudowy mieszkaniowej
w zwartych zespołach urbanistycznych, przy i w zabytkowych zespołach staromiejskich oraz
w pasmowych wsiach w dolinach rzek. Zespoły te wymagają natychmiastowej rewaloryzacji
i rewitalizacji. Mieszcząca się w nich zabudowa mieszkaniowa w dużej części jest w złym stanie
technicznym i standardem odbiega od współczesnych wymogów. Odrębnym, narastającym z czasem
problemem, jest niska jakość realizowanej w systemie uprzemysłowionym zabudowy mieszkaniowej,
dodatkowo o zaniżonym do dzisiejszych wymogów standardzie. Nieuchronna jest jej modernizacja –
humanizacja
Zmiany w budownictwie mieszkaniowym w powiecie kłodzkim w latach 2001 - 2004 .
Podstawowe charakterystyczne wskaźniki:
- udział własności komunalnej zmalał od z 35 do 22 %;
- odwrotnie, proporcjonalnie, zwiększył się udział własności prywatnej;
- powierzchnia użytkowa mieszkań zwiększyła się z 59,4 do 65,7 m2;
- powierzchnia użytkowa na 1 osobę zwiększyła się z 18,7 do 23,5 m2.
Pozytywnymi przyczynami tych zmian są:
- prywatyzacja zasobów komunalnych i skarbu państwa;
- realizacja nowych zasobów (wyłącznie przez inwestorów prywatnych i w formie zabudowy
jednorodzinnej);
- rozbudowy, przebudowy i zmiany sposobu użytkowania obiektów o innych funkcjach (usługowych,
przemysłowych i gospodarczych).
Negatywnym powodem jest znaczący, kilkunastotysięczny, spadek ilości mieszkańców powiatu,
zwłaszcza migracja zarobkowa do innych krajów.
,
______________________________________________________________________________________
strona 41
Powiat kłodzki na tle regionu
Na tle innych powiatów, powiat kłodzki korzystnie wyróżnia się ilością oddanych do użytku
obiektów budowlanych, ustępując jedynie powiatowi wrocławskiemu. W powiecie kłodzkim oddano do
użytku w 2004 roku 422 budynki, w tym 255 mieszkalnych, we wrocławskim 508 budynków w tym 455
mieszkalnych, w mieście Wrocławiu 375 budynków, w tym 333 mieszkalne. Wyniki w pozostałych
powiatach są od 2 do 5 razy niższe.
Przyczyną tak dobrych wyników w skali regionu jest realizacja na terenie powiatu, na
najbardziej atrakcyjnych terenach, drugich domów dla mieszkańców z całej Polski i z zagranicy.
Realizacje te, choć korzystne dla rozwoju powiatu, nie mają jednak bezpośredniego wpływu na
zaspokajanie potrzeb mieszkańców powiatu.
Realizacja zabudowy mieszkalnej w powiecie od opracowania Strategii rozwoju powiatu
kłodzkiego
Mimo pozytywnej oceny w skali regionu ocena stanu realizacji nowej zabudowy mieszkaniowej
jest negatywna. Podstawą takiej oceny jest analiza ilości wydawanych w starostwie powiatowym
decyzji o pozwoleniu na budowę obiektów mieszkalnych w latach 1999 – 2005. Z załączonego poniżej
zestawienia wynika, że:
- od 2003 roku nie wydano żadnej decyzji na budowę budynków mieszkalnych wielorodzinnych,
wcześniej ilość ich też była niewielka (6 w ciągu 4 lat);
- maleje ilość wydawanych decyzji na budowę domów jednorodzinnych;
- maleje ilość oddanych mieszkań;
- znacząco wzrosła ilość adaptowanych pomieszczeń niemieszkalnych, ale wydaje sie, że głównym
powodem zmian w sposobie użytkowania jest dążenia właścicieli do zmniejszenia wysokości
podatków od nieruchomości;
- jednoznacznie pozytywnym faktem jest wielokrotny wzrost ilości rozbudowywanych obiektów
mieszkalnych.
Po 2001 roku zostały zlikwidowane – upadły wszystkie większe firmy budowlane w powiecie zdolne realizować duże obiekty i zespoły mieszkalne. Z trudem utrzymują się na rynku małe firmy,
zdolne realizować małe obiekty i roboty budowlane. Pewną nadzieję na poprawę stanu branży daje
sygnalizowana przez Rząd RP zmiana polityki państwa w zakresie rozwoju budownictwa i zapowiedź
(kolejna) o potrzebie znaczącego jej rozwoju.
______________________________________________________________________________________
strona 42
Zestawienie dotyczące budownictwa mieszkaniowego
w latach 1999 - 2005 na terenie powiatu kłodzkiego
Ilość wydanych pozwoleń
1999 r
2000r
2001r
2002r
2003r
2004r
2005r
Budynki mieszkalne wielorodzinne
3
1
1
1
0
0
0
Budynki mieszkalne jednorodzinne
238
221
197
171
149
188
165
Rozbudowa budynków mieszkalnych
6
7
9
11
3
7
5
Adaptacja pomieszczeń niemieszkalnych
22
21
27
40
21
20
37
Ilość budynków
1999 r
2000r
2001r
2002r
2003r
2004r
2005r
4
1
1
1
0
0
0
238
223
198
171
172
196
166
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ilość mieszkań
1999 r
2000r
2001r
2002r
2003r
2004r
2005r
81
26
24
20
0
0
0
239
224
198
173
172
239
168
6
7
11
11
3
7
66
39
27
34
84
30
52
65
Powierzchnia użytkowa m2
1999 r
2000r
2001r
2002r
2003r
2004r
2005r
5670
1920
1632
635
0
0
0
30629
32152
28900
24492
25132
31760
25594
638
729
1156
1496
522
650
3261
2788
1982
2598
6123
3572
4621
5396
______________________________________________________________________________________
strona 43
IV-2. Obszar gospodarki / przedsiębiorczość, przemysł, usługi, bezrobocie, turystyka
i wypoczynek, rolnictwo i obszary wiejskie/,
Przedsiębiorczość, przemysł, usługi, bezrobocie
Cel operacyjny:
1. Stworzenie optymalnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i ograniczania bezrobocia.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Mocne strony
Lokalizacja specjalnej strefy ekonomicznej
w Kłodzku, Nowej Rudzie oraz Kudowie
Zdroju.
Zapis ustawowy uprawniający gminy
górnicze do korzystania ze specjalnych
przywilejów w zakresie dostępu do
preferencyjnych środków na rozwój lokalny.
Zróżnicowany rynek pracy, stanowiący dużą
zachętę dla lepiej rozwiniętych krajów pod
kątem inwestycji w powiecie kłodzkim.
Rozwinięty sektor usług.
Bogate zasoby naturalne.
Dostęp do środków i programów UE
wynikający głównie z przygranicznego
położenia oraz wysokiego bezrobocia
strukturalnego.
Kompleksowa oferta i promocja
inwestycyjna.
Szanse
Wykorzystanie środków z funduszy UE.
Intensywna promocja powiatu powiązana ze
skuteczną polityką inwestycyjną w gminach prowadząca do zainteresowania kapitału
zagranicznego.
Zwiększenie rządowej pomocy regionalnej
dla przedsiębiorstw.
Utworzenie funduszu gwarancyjnego (lub
włączenie się do już istniejących tego typu
funduszy) wspierającego powstawanie i
rozwój MŚP.
Sprzyjające warunki do rozwoju przemysłu
turystycznego.
Dotacje kapitałowe dla inwestorów zgodne z
zasadami UE i aktualną polityką
Ministerstwa Gospodarki.
Zwiększenie wpływu władz powiatu na
politykę prowadzoną przez Powiatowy Urząd
Pracy /od roku 2000/.
Skuteczna działalność klubów pracy.
Wpływ na zmianę struktury szkolnictwa pod
kątem potrzeb rozwojowych regionu.
Wspieranie tendencji do samo zatrudnienia
bezrobotnych /szczególnie w sektorze usług:
baza turystyczno – wypoczynkowa/.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Słabe strony
Brak odpowiedniej infrastruktury dla specjalnej strefy
ekonomicznej w Nowej Rudzie, lokalizacja znacznej jej
części na byłych terenach górniczych.
Niewielkie kompetencje powiatu w zakresie kreowania
rozwoju gospodarczego (tj. brak bezpośredniego wpływu na
planowanie przestrzenne, lokalne podatki, ulgi inwestycyjne,
lokalizację inwestycji).
Słaba aktywność marketingowa niektórych gmin.
Brak analizy potrzeb szkoleniowych oraz struktury
szkolnictwa pod kątem potrzeb rozwojowych regionu.
Brak kapitału inwestycyjnego, zwłaszcza lokalnego.
Wysoka stopa bezrobocia.
Duże ukryte bezrobocie na wsi.
Dywersyfikacja dochodów /praca sezonowa/.
Niski poziom kwalifikacji bezrobotnych
i niska zdolność do podnoszenia kwalifikacji
oraz przekwalifikowania.
Zagrożenia
Słaba jakość rynku pracy (mało wysoko wykwalifikowanej
kadry, emigracja wykształconej młodzieży do większych
ośrodków).
Słabo rozwinięty, w niektórych gminach, system ulg
i preferencji dla przedsiębiorców.
Ograniczone kompetencje Powiatowej Rady Zatrudnienia
w zakresie dystrybucji oraz ilości środków na
przeciwdziałanie bezrobociu.
Przewidywany dalszy wzrost bezrobocia (reforma służby
zdrowia, szkolnictwa, i inne).
Przewidywany w najbliższych latach bardzo duży przyrost
ludności w wieku poprodukcyjnym.
Brak rzetelnej i wiarygodnej analizy potrzeb szkoleniowych
i zmian w kierunkach kształcenia pod kątem zmieniających
się potrzeb rynku pracy.
______________________________________________________________________________________
strona 44
11.
12.
13.
14.
Rozwój nierolniczej działalności
gospodarczej na terenach wiejskich
/agroturystyka/.
Funkcjonowanie Euroregionu Glacensis
i realizacja jego działań na rzecz rozwoju
pogranicza polsko-czeskiego.
Pomoc państwa dla gmin górniczych.
Zagospodarowanie byłego majątku
zakładów górniczych.
Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, staliśmy się wiarygodnym partnerem dla
inwestorów zagranicznych, którzy jak widać na konkretnych przykładach, chętniej otwierają działalność
w naszym kraju i przyciągają tym samym inne zagraniczne przedsiębiorstwa. Istotnym argumentem
wpływającym na rozwój gospodarczy regionu jest dogodne położenie Ziemi Kłodzkiej względem innych
państw UE i bezpośrednie sąsiedztwo z Republiką Czeską. Powyższe atuty mają swoje
odzwierciedlenie w dogodnych możliwościach eksportowych, a także znaczny wpływ na likwidację
bezrobocia gdyż przedsiębiorcy z Czech ze względu na brak kadry pracowniczej chętnie zatrudniają
naszych mieszkańców. Dodatkowym czynnikiem, który ma duży wpływ na likwidację bezrobocia i wzrost
rozwoju gospodarczego jest otwarcie rynku pracy dla Polaków. Generalnie w kwestii bezrobocia od roku
2004 mamy tendencję spadkową. Dla przykładu stopa bezrobocia w powiecie kłodzkim kształtowała się
następująco:
2004 r. – 32,2%
2005 r. – 31,7%
Dużą szansą dla rozwoju Ziemi Kłodzkiej jest dostęp do licznych programów UE, które umożliwiają
pozyskiwanie środków finansowych dla sektora małej i średniej przedsiębiorczości. Z roku na rok
wzrasta liczba beneficjentów dotacji unijnych zarówno w sektorze prywatnym jak i samorządowym, co
z kolei umożliwia realizację dużych działań infrastrukturalnych, które znacząco stymulują sektor
przedsiębiorstw budowlanych i powiązane z nim nowe miejsca pracy. W przypadku działań
infrastrukturalnych ważną jest współpraca z Republiką Czeską, gdyż zwiększa ona szanse obu
regionów w pozyskaniu środków zewnętrznych. Powiat kłodzki poprzez swoje działania w powyższym
zakresie powinien koordynować działania planistyczne, dotyczące rozwoju infrastruktury z sąsiednimi
województwami w Republice Czeskiej i kontynuować spotkania robocze z udziałem Eurodeputowanych,
parlamentarzystów i samorządowców z obu krajów.
Ważnym czynnikiem, który znacząco wpływa rozwój sektora prywatnego są instytucje około
biznesowe funkcjonujące w naszym regionie. Zwiększają one dostęp do preferencyjnych źródeł
finansowania działalności gospodarczej, a także do informacji o potencjalnych partnerach biznesowych.
Powiat Kłodzki odgrywa znaczącą rolę w powyższej kwestii stanowiąc funkcję łącznika pomiędzy
lokalnymi instytucjami biznesu, a zagranicznymi.
______________________________________________________________________________________
strona 45
Turystyka i wypoczynek
Cele operacyjne:
1. Rozwój powiatu kłodzkiego jako regionu wypoczynkowego, turystycznego
i uzdrowiskowego świadczącego najwyższą jakość usług.
2. Turystyka i wypoczynek jako podstawowy dział gospodarki powiatu.
L.p.
Mocne strony
L.p.
Słabe strony
1.
2.
3.
Duże skupisko renomowanych uzdrowisk.
Korzystny układ komunikacyjny.
Położenie powiatu na historycznych szlakach
komunikacyjnych.
Obszary chronione: park narodowy, parki
krajobrazowe, rezerwaty.
Nasycenie regionu atrakcjami turystycznymi.
Całoroczna oferta turystyczna.
Przygraniczne położenie powiatu.
Funkcjonowanie szkół ponadgimnazjalnych oraz
wyższych o profilu turystycznym.
Harmonia krajobrazu i terenów
zurbanizowanych.
Rozwój turystyki przyjazdowej z zagranicy.
Brak innej alternatywy rozwoju.
Rozwijająca się baza noclegowa.
Duża liczba gospodarstw agroturystycznych.
Oznakowanie turystyczne regionu.
1.
Brak miejscowego folkloru, tradycji, rzemiosła,
pamiątek regionalnych oraz charakterystycznego dla
regionu produktu turystycznego.
Słaba znajomość języków obcych wśród pracowników
branży turystycznej.
Niski poziom infrastruktury komunikacyjnej.
Niewystarczająca oferta programowa dla turystów.
Niedostateczna jakość usług turystycznych i
gastronomicznych.
Obniżenie atrakcyjności tras turystycznych (likwidacja
schronisk, zanikanie punktów widokowych).
Brak inwestorów dysponujących dużym potencjałem w
branży turystycznej.
Niezadowalająca promocja w mediach.
Niewystarczająca ilość materiałów promocyjnych.
Brak wspólnej i kompleksowej polityki promocyjnej
regionu.
Likwidacja połączeń komunikacyjnych.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
L.p.
Szanse
L.p.
1.
Możliwość pozyskiwania funduszy unijnych na
rozwój turystyki.
Realizacja programu wiodącego dla powiatu
kłodzkiego pt. „Proturystyczna aktywizacja
polskiej części Euroregionu Glacensis w paśmie
Drogi Śródsudeckiej”.
Prywatyzacja uzdrowisk.
Współpraca z Republika Czeską w zakresie
rozwoju turystyki oraz tworzenia wspólnej oferty
turystycznej.
Wzbogacanie oferty turystycznej.
Akceptacja społeczna dla rozwoju turystyki.
Wykorzystanie ruchu tranzytowego.
Wypracowanie jednolitej marki regionu.
Stała poprawa stanu środowiska naturalnego.
Zainteresowanie budową tzw. „drugich domów”
przez mieszkańców dużych aglomeracji.
Wykorzystanie zbiorników małej retencji do
rozwoju obszarów rekreacyjnych.
1.
2.
3.
4.
5.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
10.
11.
12.
Zagrożenia
Wizerunek byłego województwa wałbrzyskiego.
Niewielkie nakłady finansowe na promocję.
Rywalizacja wewnątrz regionu.
Ograniczenia dostępności komunikacyjnej.
Zbyt małe nakłady na inwestycje infrastrukturalne.
Powiat kłodzki to region turystyczny, w którym coraz większy odsetek mieszkańców związany
jest z turystyką jako dominującą w regionie dziedziną gospodarki.
______________________________________________________________________________________
strona 46
Sprzyjające warunki jej rozwoju tworzą liczący pięć miejscowości kompleks uzdrowisk oraz
liczne walory turystyczne - naturalne i antropogenne. Walory naturalne stanowią obiekty i obszary
objęte ochroną, z których najcenniejszy to Park Narodowy Gór Stołowych z rezerwatami Szczeliniec
Wielki i Błędne Skały. Obszary pasm górskich pokrywa gęsta sieć szlaków pieszych, rowerowych,
konnych i off-roadowych, służących rozwojowi turystyki aktywnej. Rzeki: Bystrzyca Dusznicka i Biała
Lądecka wykorzystywane są do uprawiania wędkarstwa, a największa z nich Nysa Kłodzka również
kajakarstwa górskiego. Wśród walorów antropogennych unikatem na skalę krajową i międzynarodową
jest Twierdza Kłodzka - monumentalna budowla obronna z końca XVIII wieku. Wśród najważniejszych
obiektów zabytkowych wymienić należy Bazylikę w Wambierzycach, Kaplicę Czaszek w Kudowie Czermnej, Młyn Papierniczy w Dusznikach Zdroju, Zakład Przyrodoleczniczy „Wojciech” w Lądku
Zdroju.
Dzięki klimatowi, który sprzyja długiemu zaleganiu pokrywy śnieżnej funkcjonują dwa duże
ośrodki sportów zimowych w Zieleńcu - Centrum Sportów Zimowych „Zieleniec” i Siennej - Ośrodek
Górski „Czarna Góra” oraz 3 mniejsze stacje narciarskie w Nowej Morawie, Kamienicy i Spalonej.
Rosnąca popularność wypoczynku w okresie świąteczno-sylwestrowym oraz tradycje uprawiania
sportów zimowych w powiecie kłodzkim ograniczają zjawisko sezonowości.
Dlatego powiat kłodzki stanowi atrakcyjną propozycję dla ludzi młodych szukających wrażeń,
osób w wieku średnim wypoczywających z rodzinami i starszych, którym służy jako miejsce wypoczynku
i leczenia.
Dalszy rozwój turystyki w powiecie kłodzkim należy wiązać z rozwojem układu
komunikacyjnego i zaprzestaniem likwidacji połączeń przewoźników państwowych. Dostępność
komunikacyjną atrakcji regionu poprawiłoby powstanie sieci połączeń obsługiwanych przez
przewoźników prywatnych. Konkurencyjność regionu podniosą nowe atrakcje z dziedziny turystyki
aktywnej, które przyciągną ludzi młodych oraz rosnący standard usług świadczonych przez obiekty bazy
turystycznej. Szansą na wykreowanie produktu turystycznego o międzynarodowym znaczeniu jest
Droga Śródsudecka, która wraz z powiązanymi z nią przedsięwzięciami na obszarze powiatu
kłodzkiego, realizowana jest w ramach programu „PROTURYSTYCZNA AKTYWIZACJA POLSKIEJ
CZĘŚCI EUROREGIONU GLACENSIS W PAŚMIE DROGI ŚRÓDSUDECKIEJ”.
Rolnictwo i obszary wiejskie
Cele operacyjne:
1. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich w oparciu o istniejące zasoby ludzkie, społeczne,
przyrodnicze, historyczne, kulturowe, infrastrukturalne i wiedzę.
2. Poprawa konkurencyjności gospodarki rolno – żywnościowej.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Mocne strony
Istnienie gruntów rolnych o dużych
powierzchniach-tereny dawnych PGR,
optymalne rozłogi pól, średniej jakości gleby.
Stosunkowo duży areał gruntów w zasobie
Agencji Nieruchomości Rolnych (duże
możliwości poprawy struktury obszarowej
gospodarstw).
Wzrastająca aktywność społeczna rolników i
mieszkańców wsi.
Działa partnerstwo trójsektorowe.
Obszary wiejskie stosunkowo czyste
ekologicznie. Dobrze rozwinięta sieć obszarów
chronionych.
Skumulowanie różnorodności atrakcji
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Słabe strony
Relatywnie niekorzystne warunki przyrodnicze do
produkcji rolnej. Rozdrobnienie struktury obszarowej
gospodarstw.
Niski stopień edukacji społeczności wiejskich.
Utrudniony dostęp do nowoczesnych środków
przekazywania informacji.
Niskie dochody ludności wiejskiej.
Brak kapitału własnego i brak zdolności kredytowej,
słaba integracja pozioma i pionowa w sektorze.
Wysokie bezrobocie rejestrowane i ukryte.
Rosnąca zależność od pomocy społecznej w wielu
środowiskach wiejskich.
Niski poziom dochodów i aktywności ekonomicznej
gmin.
______________________________________________________________________________________
strona 47
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
przyrodniczych, kulturowych i turystycznych na
małym terenie.
Duża ilość gospodarstw agroturystycznych oraz
funkcjonujące stowarzyszenia agroturystyczne.
Dobra baza noclegowa sprzyjająca rozwojowi
turystyki wiejskiej.
Doskonałe warunki do prowadzenia
gospodarstw metodami ekologicznymi i rolnictwa
zrównoważonego.
Każda gmina ma przynajmniej jednego partnera
zagranicznego.
Korzystne położenie w stosunku do
zagranicznych rynków zbytu.
Gęsta sieć dróg.
Funkcjonowanie szkół ponadgimnazjalnych oraz
wyższych o profilu rolniczym i turystycznym.
Szanse
Możliwości wsparcia rozwoju obszarów wiejskich
unijnymi środkami pomocowymi i
uzupełniającymi je środkami krajowymi.
Wzrost znaczenia alternatywnych kierunków
wykorzystania potencjału rolnictwa oraz
zwiększania dochodów rolników.
Rozwój kwalifikowanej turystyki wiejskiej
(krajowej i zagranicznej), w tym edukacyjno –
ekologicznej.
Wzrost zainteresowania „zdrową żywnością”.
Rozwój chowu i hodowli bydła mięsnego i owiec.
Rozwój przetwórstwa żywnościowego.
Rosnące zainteresowanie energią odnawialną.
Wspólne działania wszystkich instytucji i
organizacji zaangażowanych w lokalne
partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów
wiejskich powiatu zgodnie z metodą LEADER.
Programy rolnośrodowiskowe.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Trudności ze zbytem płodów rolnych.
Bardzo ograniczona ilościowo produkcja zwierzęca.
Niska aktywność grup oraz organizacji producenckich i
rynkowych.
Niski poziom infrastruktury technicznej.
Zła komunikacja publiczna.
Mała dbałość o ład architektoniczny wsi, zaniedbywanie
dziedzictwa architektury. Brak tożsamości, tradycji,
korzeni.
Utrudniony dostęp do dóbr kultury, edukacji, brak miejsc
spotkań i rozrywki.
Starzejąca się wieś.
Konflikt interesów społeczności lokalnej i wymogów
ochrony środowiska.
Niska świadomość ekologiczna ludności wiejskiej.
Zagrożenia
Zmniejszanie się roli rolnictwa i przemysłu
w gospodarce światowej.
Restrykcyjne wymogi sanitarno – weterynaryjne
utrudniające rozwój lokalnego przetwórstwa.
Brak realnego wsparcia ze strony państwa dla
przedsiębiorczości i rozwoju obszarów wiejskich.
Brak ustawowej regulacji programowania, planowania
i realizacji prac urzędowo-rolnych.
Wzrost konkurencji związany z procesami integracji
i globalizacji.
Trudności z przełamaniem bierności społeczności
wiejskich.
Brak integracji wokół wspólnych celów.
Dalsze ubożenie społeczeństwa.
Odpływ młodych do miast i za granicę.
Bardziej konkurencyjna oferta turystyczna Karkonoszy,
Małopolski i Czech.
Skomplikowany i zbiurokratyzowany system
uruchomiania funduszy pomocowych dla wsi.
Wiek XXI i integracja Polski z Unią Europejską wyznaczają nowe kierunki rozwoju obszarów
wiejskich i rolnictwa wymagające zmiany sposobu myślenia o funkcjach rolnictwa i wypracowania
propozycji działań dostosowanych do specyficznych uwarunkowań przyrodniczych. Polska wieś
przeżywa „cichą rewolucję” - ulega i ulegać będzie głębokim zmianom, będącym konsekwencją
złożonych procesów zewnętrznych i wewnętrznych. Dla rolnika - mieszkańca wsi funkcja producenta
żywności przestała być jedyną.
Atrakcyjność wsi polega na jej odmienności od obszarów miejskich, dużym zróżnicowaniu
i harmonijnym powiązaniu z przyrodą oraz odpowiednią gospodarką ziemią. Obszary wiejskie wymagają
szczególnej ochrony, zarówno w części związanej ze znajdującymi się na nich zasobami przyrody,
jak i substancją kulturowo – architektoniczną wsi.
Podobnie jak w całej Europie, również w Polsce obszary wiejskie jako obszar aktywności
ludzkiej w najbliższych latach będą ważnym celem strategicznym. W kontekście integracji Polski z UE
pojawiły się możliwości polepszenia warunków życia na wsi bez rezygnowania z licznych dóbr, których
miasto jest pozbawione, a które wieś posiada. W tym celu muszą zostać spełnione warunki:
- Zrozumienie i uznanie przez całe społeczeństwo wagi zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich,
a szczególnie rolnictwa, które wypełniać będzie liczne nowe funkcje pozaprodukcyjne, wytwarzając
______________________________________________________________________________________
strona 48
dobra publiczne o charakterze nierynkowym. Uznanie to powinno znaleźć wyraz m.in. w akceptacji
kosztów nowych funkcji podejmowanych przez rolników i mieszkańców wsi tj. „strażników przyrody
i krajobrazu”, „producentów zdrowej żywności”, „zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego”
oraz stworzenie dla nich ram organizacyjnych i prawnych. W ten sposób można będzie zagwarantować
rolnikom, że uzyskają oczekiwane dochody i w efekcie zainwestują w ważne dla całego społeczeństwa
przedsięwzięcia, których efekt ekonomiczny jest długookresowy. Ma to szczególne znaczenie dla
obszarów wiejskich powiatu kłodzkiego, charakteryzującego się ogromną ilością osobliwości
przyrodniczych, którego piękne krajobrazy są niewątpliwym bogactwem.
- Polityka rozwoju obszarów wiejskich musi mieć charakter kompleksowy, międzysektorowy,
a rolnictwo powinno być ważnym jej elementem. Integralne podejście do warunków życia na wsi musi
uwzględniać także problemy zdrowia, edukacji, transportu czy kultury i angażować wszystkie
zainteresowane branże z uwzględnieniem specyfiki wsi kłodzkiej.
- Zarządzanie obszarami wiejskimi w sposób zdecentralizowany, terytorialny, uwzględniający zasadę
subsydiarności. Warunkiem koniecznym aktywnego włączenia się społeczności lokalnej
w rozwiązywanie problemów dotyczących jej warunków życia jest, aby projekty były konkretne,
uwzględniały lokalne potrzeby i specyfikę danego obszaru. Ważną rolę w tym zakresie mogą odegrać
organizacje pozarządowe na terenach wiejskich. Pozytywnym doświadczeniem dla naszego powiatu
może być zalegalizowane partnerstwo o podejściu LEADER – owskim.
- Zapewnienie wzrostu całej gospodarce, co umożliwi przeprowadzenie zmian strukturalnych na
obszarach wiejskich, ich rewaloryzacje i wielofunkcyjny rozwój.
Analiza współczesnych trendów cywilizacyjnych oraz dokumentów strategicznych (krajowych,
wojewódzkich, powiatowych i gminnych) skłania do następujących wniosków na temat istoty rozwoju
obszarów wiejskich powiatu kłodzkiego
1. Największym atutem obszarów wiejskich powiatu kłodzkiego są walory środowiskowe
stwarzające dobre warunki do rozwoju turystyki, rekreacji, agroturystyki, ekologicznych metod
produkcji.
2. 44,2% użytków zielonych w strukturze użytków rolnych powiatu kłodzkiego stanowi potencjał do
korzystania z funduszy strukturalnych w ramach programów rolno – środowiskowych.
3. Edukacja jest kluczowym czynnikiem rozwoju obszarów wiejskich w erze informacyjno usługowej. Musi być ona dostosowana do wymogów nowych czasów. Konieczna jest szeroka
akcja szkoleniowa i edukacyjna społeczności, wynikiem której będzie zmiana mentalności
i otwarcie się na „nowe”.
4. Największym wyzwaniem w programie aktywizacji obszarów wiejskich jest ograniczenie
występującego na wsi bezrobocia. Należy przygotować i wdrażać aktywne formy pomocy
społecznej nastawione na pobudzanie zaradności.
5. Wieś powiatu kłodzkiego posiada znaczny, a niewykorzystany potencjał zasobów kulturowych
zarówno w ludziach, jak i w ich otoczeniu. Tworzyły go w kolejnych pokoleniach społeczności
żyjące na obszarze Ziemi Kłodzkiej. Przerwanie tego procesu w wyniku II wojny światowej
i układu jałtańskiego spowodowało znaczne straty, wprowadziło chaos, zniszczyło dobra kultury
materialnej, rozregulowało normy etyczne. Zniszczono kulturę gospodarowania przestrzenią,
wyeliminowano partycypację społeczności lokalnej w zarządzaniu. Społecznościom
zamieszkującym nowe terytoria, na które zostały przesiedlone, towarzyszyło poczucie
tymczasowości i braku korzeni, tradycji. Obecnie trwa proces przywracania pamięci zbiorowej
i aktywnego jej leczenia tak, aby obecni mieszkańcy świadomie zaakceptowali dziedzictwo
ziemi, na której żyją.
______________________________________________________________________________________
strona 49
IV-3. Obszar infrastruktury /komunikacja, infrastruktura techniczna/
Komunikacja, infrastruktura techniczna
Cele operacyjne:
1. Poprawa dostępności komunikacyjnej Ziemi Kłodzkiej.
2. Zapewnienie
nieograniczonego
dostępu
do
konkurencyjnych
systemów
telekomunikacyjnych na obszarze całego powiatu.
3. Sukcesywna gazyfikacja terenów osadniczych, aby w pełni zostało pokryte zapotrzebowanie
bytowe i grzewcze na gaz.
4. Wykorzystanie źródeł energii odnawialnej z preferencją dla elektrowni wodnych
i wiatrowych.
5. Zapewnienie dostawy energii elektrycznej w ilościach zapewniających istniejące
zapotrzebowanie oraz zabezpieczających rozwój powiatu.
6. Podniesienie wydajności pracy urzędów i zwiększenie zadowolenia klientów poprzez
informatyzacje urzędów i instytucji.
L.p.
Mocne strony
1.
2.
3.
Dobrze rozwinięta sieć drogowa.
Wystarczająco rozwinięta sieć linii kolejowych.
Transgraniczny charakter układów
komunikacyjnych.
Powiązanie układu komunikacyjnego z terenami
o dużych walorach turystycznych
i uzdrowiskowych.
Duże tempo rozwoju telefonii komórkowej,
wzrastająca konkurencyjność na rynku
telekomunikacyjnym.
Pełne pokrycie obszaru powiatu systemem
przesyłowych linii gazowych, włączonych do
systemu krajowego.
Rozwinięty system przesyłowych linii
energetycznych wysokiego napięcia.
Pełne pokrycie zapotrzebowania na energię do
celów bytowych na całym obszarze powiatu.
Zwartość układów osadniczych umożliwiająca
stosowanie centralnych
i grupowych systemów uciepłownienia.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Słabe strony
Zły stan dróg.
Zły stan sieci kolejowej i obiektów stacyjnych Dworce,
stacje i przystanki kolejowe oddalone od centrów
miejscowości.
Niedostatecznie rozwinięta komunikacja zbiorowa.
Brak środków na utrzymanie i modernizację dróg
powiatowych i gminnych.
Zbyt małe nakłady przeznaczane na modernizację
i rozbudowę dróg krajowych oraz wojewódzkich.
Niski wskaźnik telefonizacji w słabiej zurbanizowanych
obszarach, szczególnie na terenach wiejskich.
Niezadowalający stan techniczny
rozdzielczych sieci gazowych w miastach,
brak możliwości przyłączenia w większości wsi.
Niewystarczająco rozwinięta sieć średniego i niskiego
napięcia na terenach zurbanizowanych i na głównych
kierunkach rozwoju układów osadniczych.
Zbyt duży udział napowietrznych sieci rozdzielczych w
obszarach zurbanizowanych i objętych ochroną
krajobrazową.
Ograniczona możliwość wpływu władz lokalnych na
rozwój sieci i urządzeń energetycznych.
Zbyt duże straty energii cieplnej, zwłaszcza
w zabudowie mieszkalnej wielorodzinnej.
Brak możliwości wykorzystania gazu i energii
elektrycznej do celów grzewczych na znacznej części
obszaru powiatu.
Niewykorzystywanie do celów grzewczych naturalnych
źródeł energii – słonecznej i wód termalnych.
______________________________________________________________________________________
strona 50
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Szanse
Potencjał i przewidywany rozwój funkcji
turystycznej, rekreacyjnej i uzdrowiskowej.
Powstawanie i rozwój, poza monopolistycznymi
strukturami PKS i PKP, prywatnych firm
transportu zbiorowego osób.
Rozwój współpracy transgranicznej.
Powstanie struktur logistycznych związanych
z transportem kombinowanym rzeczy.
Pojawienie się, poza TP S.A., innych operatorów
sieci, w tym operatorów sieci komórkowych.
Postępująca realizacja programów rozwoju
gazyfikacji w większości gmin powiatu.
Funkcjonujący system wspomagania
z funduszy ochrony środowiska ekologicznych
form ciepłownictwa.
Wzrastająca świadomość społeczeństwa i władz
w zakresie znaczenia i roli ochrony środowiska
dla przyszłości powiatu.
Możliwość wykorzystania alternatywnych źródeł
energii – wód powierzchniowych i wiatru.
Realizacja programów rozwoju sieci gazowych
przesyłowych i rozdzielczych - zwiększanie
podaży gazu.
Realizacja programów rozwoju sieci
energetycznych – zwiększenie możliwości
wykorzystania energii elektrycznej do celów
grzewczych.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Zagrożenia
Peryferyjne dla kraju i regionu położenie powiatu,
marginalizowanie jego potrzeb.
Brak systemowego podejścia Grupy PKP do roli kolei
w obsłudze obszarów atrakcyjnych turystycznie.
Wyraźnie zarysowująca się tendencja do wygaszania
lokalnych połączeń kolejowych.
Wyczerpująca się przepustowość dróg krajowych
i wojewódzkich.
Zbyt duży udział dróg powiatowych w sieci dróg
lokalnych w stosunku do dróg gminnych.
Opóźnienia w realizacji krajowego programu budowy
dróg międzynarodowych i krajowych.
Duże koszty korzystania z dostępu do nowoczesnych
usług telekomunikacyjnych.
Sieć drogową powiatu tworzą:
- drogi krajowe o długości 109 km,
- drogi wojewódzkie o długości 241,6 km,
- drogi powiatowe o długości 713,4 km,
- drogi gminne i lokalne miejskie o długości 795,5 km.
Układ linii kolejowych stanowią:
- Wrocław Gł. -Kamieniec Ząbkowicki - Kłodzko - Międzylesie/Lichkov (przejście graniczne
z Republiką Czeską),
- Kłodzko Gł.- Nowa Ruda - Wałbrzych,
- Kłodzko Nowe - Kudowa Zdrój,
- Kłodzko Nowe - Stronie Śląskie,
- Ścinawka Średnia i Słupiec.
Aktualnie obowiązujące krajowe programy rozwoju dróg marginalizują obszar powiatu
kłodzkiego. W NPR umieszczono (tylko do granicy powiatu jako ekspresową) drogę S-46 z Lublina
przez Opole, Kłodzko, Kudowę Zdrój/Nachod (tak zwany „Szlak Staropolski”), natomiast znajdująca się
w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 roku i Planie Zagospodarowania
Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego, droga ekspresowa S-5 Wrocław - Kłodzko – Boboszów/
Dolni Lipka (kierunek wiedeński) nie została w NPR uwzględniona. Realizacja południowo-zachodniej
obwodnicy miasta Kłodzka jest odsuwana na bliżej nie określone terminy (aktualnie jest opracowywana
koncepcja programowa). Dla poprawienia dostępności komunikacyjnej i rozwoju powiatu kłodzkiego
niezmiernie istotna jest realizacja drogi S-5 oraz przedłużenie drogi S-46 od granicy powiatu do Kudowy
Zdrój/Nochod. Realizacja tych dwóch dróg oraz będąca w trakcie realizacji, (prowadzona głównie po
______________________________________________________________________________________
strona 51
odcinkach wojewódzkich i powiatowych) turystyczna Droga Śródsudecka, która udostępnia główne
tereny wypoczynkowe i uzdrowiskowe powiatu stanowią priorytetowe działania powiatu. Sieć drogowa
jest dobrze rozwinięta, choć dodatkowo powinny zostać zrealizowane wymienione uprzednio drogi
ekspresowe, problemem jest stan techniczny istniejących dróg. Jedynie nieco ponad połowa dróg
krajowych jest w dobrym stanie technicznym, w dostatecznym stanie technicznym znajdują się drogi
wojewódzkie oraz część dróg powiatowych i gminnych. Zapewniają dziś niezbędne minimum w zakresie
obsługi komunikacyjnej. Oprócz stanu technicznego dróg problemem jest wyczerpująca się
przepustowość głównych dróg tranzytowych – drogi nr 8 na całym przebiegu, dróg nr 33 i 46 w centrach
miasta Kłodzko i w przyszłości w Międzylesiu oraz drogi nr 381 w Nowej Rudzie. Stan dróg
powiatowych stanowi barierę rozwoju nowych funkcji przemysłowych związanych z eksploatacją złóż
kamienia, pozyskiwaniem drewna z lasów oraz rozwojem Specjalnych Stref Ekonomicznych.
Sieć kolejowa, z wyjątkiem linii Wrocław Gł.-Kamieniec – Kłodzko – Międzylesie/ Lichkov
w programach rozwojowych PKP nie jest przewidziana do utrzymania. Stopniowe wygaszanie
pasażerskich przewozów osobowych na liniach lokalnych pogarsza dostępność komunikacyjną
i konkurencyjność Ziemi Kłodzkiej w stosunku do innych subregionów górskich. System transportu
zbiorowego osób, dawniej bazujący na kolei i komunikacji autobusowej, obecnie opiera się głównie na
tej drugiej. Powstaje coraz więcej prywatnych firm przewozowych, które obsługują lokalne linie
komunikacyjne w rejonie Kłodzka, Nowej Rudy i Polanicy Zdrój oraz linie komunikacyjne biegnące
z powiatu kłodzkiego do innych miejscowości w kraju. Brak jest systemów transportu zbiorowego
obsługującego turystykę. Zaniechana jest realizacja, ważnej w systemie transportu zbiorowego osób,
rozbudowy dworca kolejowego Kłodzko Miasto.
Ogólnie stan dróg i linii kolejowych należy określić jako niezadowalający, dodatkowo pogłębiony
przez brak środków na ich utrzymanie, modernizację i rozbudowę, co grozi pogorszeniem stanu
posiadania i może stanowić barierę dla rozwoju powiatu, zwłaszcza turystyki i przedsiębiorczości.
Obecnie istnieje lotnisko polowe w Bystrzycy Kłodzkiej oraz lądowisko dla helikopterów w Kłodzku.
Istnieje również możliwość powstania lotniska w bezpośrednim sąsiedztwie Kłodzka, w miejscowości
Boguszyn – co pozwoliłoby na uruchomienie połączeń lotniczych między powiatem, a pozostałą częścią
kraju.
Telekomunikacja w powiecie, podobnie jak w całym kraju, charakteryzuje się dużą dynamiką
rozwoju. Na przeważającym obszarze powiatu zapewniony jest dostęp do sieci jednego operatora
liniowego i kilku systemów telefonii komórkowej. Programy rozwoju sieci głównych operatorów tych
systemów oraz pojawienie się na rynku konkurencyjnych operatorów sieci liniowych zapewniają
uzyskanie w najbliższych latach poziomu usług telekomunikacyjnych na światowym poziomie.
Dynamicznemu rozwojowi sieci przesyłowych, realizowanych na najwyższych światowych standardach,
towarzyszą zły stan techniczny kablowych sieci rozdzielczych w miastach i ich brak w części wsi oraz
niski poziom techniczny części central telefonicznych, co dodatkowo ogranicza częściowo możliwość
natychmiastowego uzyskania telefonu i likwidację zaległości z poprzednich lat.
Gazyfikacja powiatu jest jedną z mocnych stron powiatu w skali kraju, jednak sieć gazociągów
przesyłowych nie obejmuje całego powiatu, ich brak i niedorozwój występuje w południowej części
powiatu. Problemem jest zły stan techniczny i niedorozwój sieci rozdzielczych w miastach, a także brak
sieci gazowniczej w większych wsiach powiatu.
Istniejący w powiecie system linii przesyłowych i wysokiego napięcia, podstawowych urządzeń
– GPZ-tów, w pełni pokrywa istniejące i perspektywiczne potrzeby zaopatrzenia w energię elektryczną.
Dodatkowym zabezpieczeniem jest możliwość ewentualnego, awaryjnego lub szczytowego zasilania
z rejonu Nachodu w Republice Czeskiej, na podstawie zawartych umów.
Powiat posiada potencjalne, niewykorzystywane możliwości produkcji energii elektrycznej
w elektrowniach wodnych i wiatrowych.
______________________________________________________________________________________
strona 52
Plan rozwoju Informatyzacji
Starostwo Powiatowe w Kłodzku uczestniczy w projekcie dofinansowanym w 75 % ze środków unijnych
pt. „Budowa Zintegrowanego System Informatycznego dla Zrównoważonego Rozwoju Regionu Dolnego
Śląska”. W ramach projektu w urzędzie wdrożony zostanie miedzy innymi elektroniczny obieg
dokumentów wraz z podpisem elektronicznym. Dzięki temu wdrożeniu rozpocznie się budowa tzw.
e-urzędu i szybka wymiana informacji między urzędami oraz internetowy dostęp do informacji dla
klientów. Większość spraw będzie można załatwić poprzez sieć internetową. Złożenie wniosku, jego
podpis i śledzenie stanu sprawy w BIP-ie będzie mogło się odbywać bez wychodzenia z domu. Celem
wdrożenia jest podniesienie wydajności pracy urzędu i zwiększenie zadowolenia klientów.
W ramach w/w projektu zostanie zbudowany portal promocyjny Dolnego Śląska. Projekt ma zostać
zakończony i rozliczony do końca 2008 roku.
Po udanej realizacji projektu unijnego planowany jest udział w dwóch projektach rangi
wojewódzkiej, refinansowanych ze środków unijnych:
1. „Dolnośląska Sieć Szkieletowa”, obejmująca swoim zakresem budowę struktury
teleinformatycznej na terenie całego Województwa Dolnośląskiego. Głównym celem projektu
jest połączenie w sieć wszystkich jednostek samorządu terytorialnego, dostęp do Internetu
wiosek i małych miejscowości oraz budowa kiosków internetowych ogólnie dostępnych dla
ludzi.
2. „Zintegrowany System Informatyczny”, w ramach projektu ma zostać wdrożony ujednolicony
system komputerowych aplikacji zarządzających (programów) w systemach informatycznych
jednostek samorządu terytorialnego. Ujednolicony system aplikacji i protokołów wymiany ma za
zadanie udoskonalić komunikacje teleinformatyczną dot. wymiany dokumentów pomiędzy
urzędami, a tym samym podnieść efektywność pracy urzędów.
„Wielozadaniowy system kamer na terenie powiatu kłodzkiego”
Projekt zakłada budowę systemu kamer na terenie powiatu kłodzkiego obejmującą dwa zasadnicze
zadania: BEZPIECZEŃSTWO i PROMOCJA
W ramach projektu ma powstać system kamer obejmujący swoim zakresem między innymi:
- placówki oświatowe,
- miejscowości,
- atrakcje turystyczne,
- gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty, hotele, schroniska,
- drogi na terenie powiatu,
- przejścia graniczne,
- szczyty górskie,
- stoki narciarskie
Obrazy z kamer o charakterze promocyjnym będą dostępne na żywo na specjalnie do tego celu
zbudowanym portalu promocyjnym powiatu kłodzkiego.
______________________________________________________________________________________
strona 53
POWIĄZANIA POWIATU KŁODZKIEGO Z SYSTEMEM DRÓG EKSPRESOWYCH W POLSCE
______________________________________________________________________________________
strona 54
DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA
Źródło: www.gddkia.gov.pl
______________________________________________________________________________________
strona 55
IV-4. Obszar ochrony środowiska / gospodarka wodna, ochrona przeciwpowodziowa,
gospodarka odpadami, ochrona powietrza, odnawialne źródła
energii, środowisko przyrodnicze, krajobraz/
Gospodarka wodna
Cele operacyjne:
1. Osiągnięcie stanu najwyższej wymaganej czystości rzek i potoków w powiecie.
2. Zapewnienie dostawy i dostępu do wody pitnej o wysokiej jakości dla wszystkich mieszkańców powiatu, w ilościach zabezpieczających bieżące potrzeby oraz rozwój jednostek
osadniczych.
3. Pełne wykorzystanie zasobów najwartościowszych wód podziemnych do produkcji wód pitnych na rynek krajowy i zagraniczny.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Mocne strony
Dobrze rozbudowana sieć hydrograficzna rzek
i potoków.
Znaczne zasoby wód podziemnych.
Duże zasoby wód powierzchniowych
i podziemnych nadających się do wykorzystania
dla celów bytowych.
Prawidłowo funkcjonujące oczyszczalnie ścieków
w większości aglomeracji miejskich.
Pełne pokrycie istniejącego zapotrzebowania na
wodę do celów bytowych w miastach i znacznej
części dużych wsi.
Dobra jakość wód pitnych.
L.p.
Słabe strony
1.
Niskie wykorzystanie wód podziemnych do zaopatrzenia
ludności.
Brak oczyszczalni ścieków w wielu miejscowościach.
Niektóre oczyszczalnie są przestarzałe technologicznie.
Ograniczony wpływ na sytuację zanieczyszczania rzeki
Ścinawki na terytorium Czech.
Brak systemów oczyszczania nieczystości
w części miast i większości wsi.
Katastrofalny stan większości osadników i gnojowników na
terenach wiejskich.
Niska świadomość ekologiczna znacznej części
społeczeństwa.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
L.p.
Szanse
L.p.
Zagrożenia
1.
Objęcie oczyszczaniem wszystkich ścieków
komunalnych i przemysłowych oraz wód
opadowych z terenów zanieczyszczonych.
Zwiększenie wykorzystania wód podziemnych.
Postępująca realizacja programów uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej we
wszystkich gminach powiatu dla większych
jednostek osadniczych.
Wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa,
dostępność i preferencje ekonomiczne dla
realizacji małych, ekologicznych urządzeń
oczyszczających ścieki na terenach nie
skanalizowanych.
Rola zlewni Nysy Kłodzkiej w systemie
zaopatrzenia w wodę pitną województw: dolnośląskiego i opolskiego.
1.
2.
Nieoszczędne gospodarowanie wodą.
Katastrofy zanieczyszczające wody powierzchniowe
i podziemne.
Zaniechanie z przyczyn ekonomicznych realizacji nowych
i modernizacji funkcjonujących oczyszczalni.
Skażenia wód niewłaściwą gospodarką rolną, niesprawnymi
urządzeniami do gromadzenia ścieków, dzikimi i niewłaściwie zagospodarowanymi wysypiskami odpadów.
2.
3.
4.
5.
3.
4.
Na obszarze powiatu istnieje dobrze rozbudowana sieć hydrograficzna rzek i potoków
o stosunkowo dużych zasobach wód zasilających rzekę Nysę Kłodzką i jej dopływy znacznymi ilościami
czystej wody, co stwarza możliwość odprowadzania do nich ścieków (pod warunkiem ich właściwego
oczyszczenia) bez zakłócania równowagi biologicznej odbiornika.
W powiecie są znaczne zasoby wód podziemnych, ale nie są niestety jeszcze w pełni
rozpoznane. Ich odpowiednie wykorzystanie może zapewnić ludności zaopatrzenie w wodę dobrej
jakości, jednak za wyjątkiem Kłodzka podstawą zaopatrzenia w wodę pitną są głównie ujęcia wód
______________________________________________________________________________________
strona 56
powierzchniowych. Ogólnie stwierdzić należy, że zbyt mały jest udział wód podziemnych, najlepszych
i najmniej zagrożonych zanieczyszczeniem w systemie zaopatrzenia w wodę. Wody mineralne
eksploatowane są również w niewielkim, w stosunku do możliwości zakresie.
Mimo dużego potencjału ilość dostarczanej wody jest niewystarczająca. Spowodowane jest to
dekapitalizacją, sięgającą w skali powiatu 60%, urządzeń zaopatrzenia w wodę, jedną z najwyższych
(w kraju 35%). Część dużych wsi powiatu nie posiada wodociągów, pomimo że łączna długość sieci
wodociągowych rozdzielczych wynosi około 581 km.
Znaczny postęp i poprawa nastąpiła w gospodarce ściekowej. Większość miast posiada prawidłowo
funkcjonujące oczyszczalnie ścieków (Kłodzko, Kudowa Zdrój, Polanica Zdrój ze Szczytną i Dusznikami
Zdrój, Stronie Śląskie, Lądek Zdrój, Nowa Ruda i Radków, Międzylesie oraz Bystrzyca Kłodzka.
Oczyszczane są ścieki ze wsi Krosnowice, Ołdrzychowice Kłodzkie i Wojbórz).
W grudniu 2003 r. Rada Ministrów zatwierdziła Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych dotyczący aglomeracji powyżej 2000 RLM na okres 2004 – 2015 roku, który został zaktualizowany
w dniu 7 czerwca 2005r. i obecnie uwzględnia wszystkie wnioski gmin powiatu.
KPOŚK nie uwzględnia jednak takich problemów jak konieczność uporządkowania gospodarki
wodno-ściekowej niezurbanizowanych terenów wiejskich i rekreacyjnych, ponieważ nie dotyczy jednostek osadniczych poniżej 2000 RLM. W ankietach gmin nie było możliwe wnioskowanie takich
miejscowości jak Lewin Kłodzki, Międzygórze, Długopole Zdrój, Karłów i innych o znaczeniu
rekreacyjno – uzdrowiskowym.
W gospodarce ściekowej powiatu w ostatnich latach nastąpiła znaczna poprawa. Większość miast
posiada prawidłowo funkcjonujące oczyszczalnie ścieków. Wiele z nich to nowe obiekty oddane do
eksploatacji w ostatnich latach (Bystrzyca Kłodzka, Ścinawka Średnia, Międzylesie, Krosnowice) lub
zmodyfikowane i wykazujące zadowalającą sprawność, jak oczyszczalnia w Kłodzku i Kudowie Zdroju.
Na terenach wiejskich wykonywane są lokalne przydomowe oczyszczalnie ścieków, co ma wpływ na
poprawę jakości wód powierzchniowych niejednokrotnie nawet w zanieczyszczanych strefach źródliskowych potoków.
W związku z tym, że dla dużych przedsięwzięć infrastrukturalnych celowym jest pozyskiwanie
funduszy głównie z Funduszu Spójności, który praktycznie może być dostępny dla związków
międzygminnych utworzono Międzygminny Związek Celowy w Kłodzku, do którego przystąpiły również
gminy Bardo, Kamieniec Ząbkowicki, Złoty Stok oraz Ząbkowice Śląskie.
Obecnie wniosek “Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej Ziemi Kłodzkiej”
o szacunkowej wartości 103 423 000 € znajduje się na 24 pozycji listy projektów przygotowywanych do
rekomendacji Komitetu Sterującego o dofinansowanie z Funduszu Spójności w latach 2007 – 2013.
Ochrona przeciwpowodziowa
Cel operacyjny:
1. Optymalne zabezpieczenie terenów, ludności i infrastruktury technicznej przed zniszczeniem
przez powódź.
L.p.
Mocne strony
1. Istniejące wały i zbiorniki przeciwpowodziowe .
2. Doświadczenia powodziowe ludności.
3. Lokalny System Osłony Przeciwpowodziowej Powiatu
Kłodzkiego
4. Program dla „Odry – 2006”
5. Przystąpienie do opracowania programu małej retencji.
L.p.
Słabe strony
1. Niska retencja posiadanych zbiorników .
2. Stosunkowo od niedawna zajęto się problemami ochrony
przeciwpowodziowej (etap nauki i rozważania).
3. Niedostateczne przygotowanie na wypadek powodzi.
4. Istniejące osadnictwo i osiedla na terenach zalewowych.
5. Obniżająca się retencja lasów wskutek ich wycinania.
6. Brak koordynacji działań na poziomie ponadgminnym.
______________________________________________________________________________________
strona 57
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
Szanse
Funkcjonowanie Centrum Zarządzania Kryzysowego.
Budowa technicznych zabezpieczeń przeciw powodzi.
Rozwój i sprawna organizacja służb ratowniczych.
Przesiedlenie ludności z terenów zagrożonych.
Ograniczanie zabudowy na terenach bezpośredniego
zagrożenia powodzią.
L.p.
Zagrożenia
1. Lekceważenie małej retencji.
2. Wycinka lasów, spadek ilości gruntów ornych.
3. Brak funduszy celowych na realizację inwestycji
przeciwpowodziowych ( w tym zbiorników przeciwpowodziowych, wałów).
Powiat kłodzki położony jest w bardzo zróżnicowanym pod względem krajobrazowym jak
i fizjograficznym paśmie górskim Sudetów, bogata jest tutaj sieć hydrograficzna rzek, potoków i innych
cieków wodnych. Wielkość opadów atmosferycznych jest znacznie zróżnicowana w zależności od
wzniesienia terenu ponad poziom morza. Przeciętna średnich opadów rocznych z wielolecia dla pasm
górskich sporadycznie przekracza 2,5-krotnie przeciętną opadów w kraju. Przy znacznym wskaźniku
burzowości w okresie letnim i wczesnojesiennym, szczególnie od lipca do września, występuje zjawisko
deszczów nawalnych i wezbrania cieków mogące powodować powstawanie katastrofalnych powodzi
o mniejszym lub większym zasięgu terytorialnym.
Analiza przebiegu powodzi historycznych, jak również powodzi z lat 1997-1998 jednoznacznie
udowadniają, że obszar Ziemi Kłodzkiej narażony jest na gwałtowne, katastrofalne w skutkach
wezbrania potoków i rzek. Nadzwyczajne opady jakie wystąpiły w lipcu 1997 r., objęły głównie
prawostronne dopływy Nysy Kłodzkiej, które mają źródła w paśmie Śnieżnika. Rozmiar zniszczeń
w dolinach wszystkich potoków i dolinie Nysy Kłodzkiej był ogromny, zginęli ludzie. W 1998 roku trwały
prace nad usuwaniem skutków kataklizmu z lipca 1997, gdy wystąpiło katastrofalne wezbranie
Bystrzycy Dusznickiej, które zniszczyło nie tylko centrum Polanicy i Dusznik, ale również spowodowało
ofiary śmiertelne. Istniejąca w przeszłości zabudowa techniczna cieków małymi zaporami przeciwrumowiskowymi i innymi jest zdegradowana. Brak jest małej retencji a cieki są miejscami znacznie
przegłębione.
Czynniki wymienione powyżej w połączeniu z miejscowymi wylesieniami powodowanymi
klęskami żywiołowymi i ekologicznymi wywołują nadmierne przyspieszenie spływu wód i szybką
kumulację fal powodziowych. Powiększenie strat powodziowych na pewno zostało spowodowane
bogatą infrastrukturą techniczną zlokalizowaną w sąsiedztwie koryt cieków oraz zabudową terenów
nadbrzeżnych budownictwem mieszkaniowym.
Ustawa o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry 2006” z dnia 6 lipca
2001r., w ramach którego podejmowane są działania dotyczące:
- zbudowania systemu biernego i czynnego zabezpieczenia przeciwpowodziowego,
- ochrony środowiska przyrodniczego i czystości wód,
- usunięcia szkód powodziowych,
- prewencyjnego zagospodarowania przestrzennego oraz renaturyzacji ekosystemów
- zwiększenia lesistości,
- utrzymania i rozwoju żeglugi śródlądowej,
- energetycznego wykorzystania rzek.
W „Programie dla Odry 2006” inwestycje w zakresie ochrony przeciwpowodziowej w regionie
Ziemi Kłodzkiej zajmują ważne miejsce i zgodnie z Załącznikiem 3 do ww. ustawy należą do nich
następujące główne zadania inwestycyjne na lata 2002-2015 :
______________________________________________________________________________________
strona 58
„ochrona od powodzi Ziemi Kłodzkiej”
przedsięwzięcia na rzece Biała Lądecka
przedsięwzięcia na rzece Bystrzyca Dusznicka
przedsięwzięcia na Ścinawce
przedsięwzięcia ochrony bezpośredniej miasta Kłodzka
razem tys. PLN
100.439,757
92.188,248
59.082,210
70.898,652
322.588,867
oraz w zadaniu „Modernizacja systemów suchych zbiorników przeciwpowodziowych w dorzeczu Nysy
Kłodzkiej, Kaczawy i Bobru” kwota bez rozbicia na dorzecza – 236328,840 tys.PLN.(poziom cen 2001).
Na zlecenie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu opracowano „Studium
ochrony przed powodzią KOTLINY KŁODZKIEJ ze szczególnym uwzględnieniem ochrony m. Kłodzka” ,
w ramach którego wykonano:
1. Studium terenów zalewowych w Kotlinie Kłodzkiej,
2. Koncepcję poprawy stopnia zabezpieczenia przed powodzią miasta Lądek
Zdrój poprzez budowę retencji powodziowej,
3. Koncepcję zwiększenia stopnia zabezpieczenia Kotliny Kłodzkiej przed
powodzią dolin rzecznych Nysy Kłodzkiej, Ścinawki, Białej Lądeckiej, Morawki,
Bystrzycy Dusznickiej, Kamiennego Potoku,
4. Ogólny program przedsięwzięć modernizacyjnych i inwestycyjnych dla
pozostałych cieków: Posna, Goworówka, Domaszkowski Potok, Wilczka,
Bystrzyca Kłodzka, Pławna, Waliszowska Woda, Jaszkówka, Jodłownik,
Włodzica,
5. Wytyczne dla potrzeb planowania przestrzennego w zakresie
zagospodarowania zlewni Nysy Kłodzkiej.
Proponowane przez Studium ochrony przed powodzią Kotliny Kłodzkiej ze szczególnym
uwzględnieniem ochrony miasta Kłodzka suche zbiorniki przeciwpowodziowe.
l.p.
Powierzchnia
Zlewni
km2
55,0
53,5
Zbiornik
Ciek
1.
2.
Goszów
Bolesławów
Biała Lądecka
Morawa
3.
Szalejów Górny
Bystrzyca Dusznicka
129,5
7,6
4.
Boboszów
Nysa Kłodzka
17,9
1,2
5.
6.
Nagodzicie
Nysa Kłodzka
64,5
3,0
Roztoki Bystrzyckie
Goworówka
35,5
1,5
7.
Krosnowice
Duna
32,6
1,32
8.
9.
Tłumaczów
Sarny
Ścinawka
Włodzica
256,0
107
4,2
Powierzchnia
zlewni km2
13,4
Objętość zbiornika, mln m3
3,6
2,1
5,65
l.p.
Zbiornik
Ciek
Objętość zbiornika, mln m3
1.
Orłowiec
Orliczka
2.
Lutynia
Lutynia
5,1
0,131
3.
Rudawka
Rudnia
5,0
0,186
0,368
______________________________________________________________________________________
strona 59
Zbiorniki te stanowiłyby jednocześnie rezerwy wody dla celów użytkowych w okresie niżówek,
a przede wszystkim dla celów przeciwpożarowych i umożliwiałyby również w przyszłości w zależności
od czystości wody rekreacyjne wykorzystanie tych akwenów.
Ogólny koszt projektowanych zbiorników w gminie Lądek to około 30,3 mln PLN.
Sejmik Województwa Dolnośląskiego podjął uchwałę Nr XLVII/622/2005 z dnia 27 października
2005r. w sprawie zasad, trybu i harmonogramu opracowania „Programu małej retencji wodnej
w województwie dolnośląskim” z uwzględnieniem celów, zasad i zadań zawartych w następujących
dokumentach:
1. „II Polityka Ekologiczna Państwa”.
2. „Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2007-2010”.
3. „Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006”, opracowany przez
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zatwierdzony 6 września 2004 r. przez
Komisję Europejską, realizujący cele, priorytety oraz zasady, na podstawie,
których będą wspierane działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów
wiejskich.
4. „Strategia Gospodarki Wodnej” (dokument opracowany w Departamencie Zasobów Wodnych Ministerstwa Środowiska, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu
13 września 2005 r)
5. „Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego”, uchwalona 15 grudnia 2000
r. przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego, w której (załącznik nr 1 „Zadania
lokalne zebrane w trakcie konsultacji subregionalnych przyczyniające się do
realizacji Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego”) znalazły się
następujące zadania związane z rozbudową systemu retencji, w tym przede
wszystkim zadania związane z ochrona przeciwpowodziową zawarte
w „Programie dla Odry 2006”:
6. „Program zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska województwa dolnośląskiego
7. „Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 września 2004 r.
w sprawie przyjęcia Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja
i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 20042006” [Dz.U.2004.197.2032 i 2033, zm.: Dz.U.2005.185.1548].
Zadania:
- ograniczenie zagrożenia ludzi oraz strat ekonomicznych i ekologicznych,
- ochrona najcenniejszych kulturowo obszarów,
- ochrona najbardziej zainwestowanych obszarów, ochrona najcenniejszych obszarów
przyrodniczych.
______________________________________________________________________________________
strona 60
Gospodarka odpadami
Cel operacyjny:
1. Racjonalna gospodarka odpadami. Minimalizacja ich ilości. Wykorzystywanie surowców
wtórnych.
L.p.
1.
Mocne strony
Międzygminny Związek Celowy w Kłodzku może
być beneficjentem funduszy celowych.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
L.p.
1.
Szanse
Budowa nowoczesnego Centrum Sortowania,
Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów
z udziałem Funduszu Spójności.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
Słabe strony
W większości wyeksploatowane wysypiska śmieci.
Na wysypiskach są stosowane głównie przestarzałe
technologie.
Brak sortowania odpadów w wielu gminach.
Brak składowiska odpadów przemysłowych.
Brak szeroko pojętej edukacji ekologicznej.
Zagrożenia
Dalsza eksploatacja przepełnionych wysypisk.
Negatywny wpływ istniejących wysypisk na
środowisko naturalne.
Brak pozytywnych zmian w dziedzinie gospodarki
odpadami (np. sortowanie śmieci).
Nie egzekwowanie prawa dotyczącego gospodarki
odpadami przez odpowiednie władze.
Istniejące mgilniki.
Gospodarka odpadami jest jedną z najbardziej zaniedbanych dziedzin gospodarki komunalnej.
Wysypiska w powiecie są w większości eksploatowane już od wielu dziesięcioleci, zaś nowe
technologie niemal nie mają w ogóle do nich zastosowania. W bardzo wielu gminach nie jest
prowadzona segregacja odpadów i w najbliższym czasie nie są przewidywane żadne korzystne
zmiany. Otoczenie istniejących składowisk odpadów jest bardzo często zanieczyszczane. Większość
wysypisk jest znacznie przepełnionych, istnieją tylko dlatego, że brak jest jakiejkolwiek dla nich
alternatywy. Gminy poza samymi wysypiskami nie posiadają w większości dzisiaj już wymaganych
obiektów towarzyszących, jak kompostownie (wyjątek Lądek Zdrój), spalarnie, itp.
Rada Powiatu Kłodzkiego uchwałą Nr XXII/246/2004 z dnia 27 kwietnia 2004 roku przyjęła Powiatowy Program Ochrony Środowiska i Plan Gospodarki Odpadami.
Polska jako kraj przystępujący do UE, jest zobowiązana do utworzenia i utrzymania zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, spełniającej wymagania określone w przepisach ochrony środowiska. Mając na uwadze powyższe oraz na
podstawie w/w ustawy o odpadach oraz rozporządzeń wykonawczych opracowany został „Plan
gospodarki odpadami w powiecie kłodzkim”. Plan został, po uprzednich uzgodnieniach z samorządami
gminnymi powiatu oraz samorządem województwa dolnośląskiego przyjęty przez Radę Powiatu
Kłodzkiego. W planie przyjęto następujące zasadnicze założenia dla rozwoju gospodarki odpadami
w powiecie kłodzkim:
- zintegrowane podejście do gospodarki odpadami,
- zapewnienie zorganizowanej zbiórki całej ilości wytwarzanych odpadów,
- minimalizacja ilości odpadów oraz zmniejszenie ich potencjału szkodliwości,
- wzrost recyklingu, w tym recyklingu organicznego,
- składowanie odpadów wcześniej przekształconych,
- zwiększony udział społeczny w procesie podejmowania decyzji,
- efektywna ochrona zdrowia i życia ludności oraz środowiska przed odpadami
______________________________________________________________________________________
strona 61
Plan opracowano na lata 2003-2015, z podziałem na trzy okresy, w których podejmowane są:
1. działania krótkoterminowe 2003-2006
2. działania długookresowe 2007-2010
3. działania perspektywiczne 2011-2015
Chcąc w sposób ekonomiczny i zgodny z najnowszymi osiągnięciami technologicznymi oraz
wymaganiami przepisów ochrony środowiska, 14 samorządów gminnych powiatu kłodzkiego
postanowiło wspólnie, w sposób kompleksowy, uporządkować gospodarkę odpadami w powiecie
kłodzkim. W tym celu stworzono „Międzygminny Związek Celowy Powołany dla Stworzenia Wspólnego
Systemu Gospodarki Odpadami w Powiecie Kłodzkim”. Związek, wspomagany finansowo ze środków
Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środkami członków Związku,
wykonał szereg prac zmierzających do wdrożenia wspólnego systemu gospodarki odpadami tj. przygotowano dokumentacje na monitoring i rekultywację starych, planowanych do likwidacji wysypisk
komunalnych, przygotowuje całość niezbędnych materiałów i dokumentacji niezbędnych do pozyskania
środków finansowych na budowę nowoczesnego Centrum Sortowania, Odzysku i Unieszkodliwiania
Odpadów w Ścinawce Średniej, jak również formalno-prawnego przygotowania tej inwestycji. Ponadto
przeprowadzono szereg szkoleń nauczycieli w celu edukacji dzieci i młodzieży w zakresie wdrażania
powszechnej segregacji odpadów i pozyskiwania surowców wtórnych.
Zrealizowanie założonych celów przez Związek doprowadzi do kompleksowego uporządkowania gospodarki odpadami w powiecie kłodzkim, a wspólne działanie wszystkich samorządów
gminnych w tym zakresie pozwoli na uzyskanie optymalnych i jak najmniej uciążliwych dla społeczeństwa kosztów jednostkowych przy unieszkodliwianiu odpadów, a jednocześnie zmniejszy do
minimum uciążliwości powodowane gospodarką odpadami, prowadzoną w sposób nowoczesny
i zgodny z wymogami krajowych jak również obowiązujących w Unii Europejskiej przepisów ochrony
środowiska.
Obecnie wniosek “Wspólny system gospodarki odpadami w powiecie kłodzkim” o szacunkowej
wartości 24.761.400 Euro znajduje się na 1 pozycji listy projektów przygotowywanych do rekomendacji
Komitetu Sterującego o dofinansowanie z Funduszu Spójności w latach 2007 – 2013
Ochrona powietrza
Cel operacyjny:
1. Doprowadzenie do najwyższej czystości powietrza.
L.p.
1.
2.
Mocne strony
Monitoring zanieczyszczeń transgranicznych.
Gaz doprowadzony do wszystkich miast powiatu.
L.p.
1.
2.
3.
L.p.
1.
2.
3.
Szanse
Pełne przejście na ekologiczne paliwa.
Wymiana samochodów na nowoczesne.
Ograniczenie niekorzystnego wpływu zakładów
przemysłowych na środowisko.
L.p.
1.
2.
Słabe strony
Znaczny udział wykorzystywania nieekologicznych
paliw do celów ciepłowniczych.
Duży udział pojazdów starszego typu (głównie
ciężarówek i autobusów), szczególnie
zanieczyszczających powietrze.
Niekorzystny wpływ zakładów przemysłowych
(spaliny, pyły)
Zagrożenia
Rozwój motoryzacji.
Brak rozwoju sieci monitorowania jakości powietrza.
______________________________________________________________________________________
strona 62
Zakończono program „Czarnego Trójkąta”. Stacje monitorujące zanieczyszczenia
transgraniczne włączono do sieci monitoringu na terenie województwa, prowadzonej przez WIOŚ we
Wrocławiu.
Odnawialne źródła energii
Cel operacyjny:
1. Zwiększenie udziału energii uzyskanej z odnawialnych źródeł energii w powiecie.
L.p.
Mocne strony
1. Znaczny potencjał energetyczny wód powierzchniowych.
2. Możliwość wykorzystania zasobów geotermalnych.
3. Duże zainteresowanie potencjalnych inwestorów
w związku z właściwą polityką Państwa.
4. Wzrost rozwoju lokalnego,
L.p.
1.
Słabe strony
Dekapitalizacja istniejących w przeszłości obiektów
energetyki wodnej.
L.p.
Szanse
1. Przygotowanie ustaw dotyczących odnawialnych
źródeł energii,
2. Wprowadzenie instrumentów ekonomicznych
zwiększających opłacalność wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz wspierających rozwój
nowych technik i technologii, np. Zielone Certyfikaty,
Edukacja i promowanie odnawialnych źródeł energii.
3. Możliwość rolniczego wykorzystania terenów
odłogowanych.
4. Konieczność redukcji emisji gazów cieplarnianych
L.p.
1.
Zagrożenia
Duża kapitałochłonność urządzeń do wykorzystania
energii wodnej i geotermalnej.
Zgodnie z dyrektywą 2001/77/WE, Polska w 2010 r. powinna posiadać 7,5-proc udział energii
z odnawialnych źródeł energii w krajowym zużyciu energii. Ten udział może być osiągnięty poprzez
wykorzystanie biomasy lub rozwój energetyki wiatrowej i małej energetyki wodnej.
Obecnie to właśnie energetyka wodna jest głównym krajowym źródłem ekologicznej energii
elektrycznej. W strukturze produkcji energii z OZE w 2003 r. z dużych elektrowni wodnych pochodziło
68,38 proc. energii, a z MEW - 26,21 proc., czyli łącznie prawie 95 proc. Udział energii z elektrowni
wiatrowych wynosił 2,48 proc., biogazowych - 2,51 proc., biomasowych - 0,42 proc.
Problematyka, OZE znalazła swoje miejsce w następujących dokumentach:
1. Prawo Energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. z późniejszymi zmianami
2. Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 (Dz. U., Nr 62, poz. 827).
3. Narodowa Strategia Ochrony Środowiska.
4. II Polityka Ekologiczna Państwa.
5. Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej.
6. Program Rozwoju Energetyki Wiatrowej w Polsce na lata 2002-2005.
7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15 grudnia 2000 r. w sprawie
obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych
i odnawialnych oraz wytwarzanej w skojarzeniu wytwarzaniem ciepła, a także
ciepła ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych.
W Polsce, energię elektryczną i cieplną uzyskuje się w 76% z węgla kamiennego i brunatnego, w 13%
z ropy naftowej, w 9% z gazu ziemnego i tylko w niewielkim procencie z odnawialnych źródeł energii.
______________________________________________________________________________________
strona 63
Tymczasem alternatywne źródła energii w bilansie paliwowo – energetycznym Unii Europejskiej
wynoszą 17%.
Prawo Energetyczne ustala założenia polityki energetycznej państwa. Art. 15 pkt 7 i 8 mówi, że:
„Założenia polityki energetycznej państwa” powinny być opracowane zgodnie z zasadą
zrównoważonego rozwoju kraju i określać:
1. rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii,
2. politykę efektywności energetycznej”.
- z elektrowni wodnych;
- z elektrowni wiatrowych;
ze źródeł wytwarzających energię z biomasy;
ze źródeł wytwarzających energię z biogazu;
- ze słonecznych ogniw fotowoltaicznych;
- ze słonecznych kolektorów do produkcji ciepła;
- ze źródeł geotermicznych.
Tak mocno akcentowany w polityce ekologicznej zrównoważony rozwój zakłada wzrost udziału
energii ze źródeł odnawialnych. W roku 1999 Sejm zobowiązał Rząd do opracowania „Strategii
zrównoważonego rozwoju Polski do roku 2025”, a w lutym 2000 przyjął „Założenia polityki energetycznej Polski do roku 2020”, w których określono potrzeby energetyczne państwa oraz źródła
zaopatrzenia w energię. Także w roku 2000 w Ministerstwie Środowiska powstał dokument pt.
”Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”, a we wrześniu 2000 r. Rząd przyjął „Strategię rozwoju
energii z odnawialnych źródeł w Polsce”. Dokumenty świadczą o zainteresowaniu władz problematyką
środowiskową i energetyczną „Strategia...” zakłada osiągnięcie w do roku 2010 7,5% i 14% do roku
2020 udziału energii ze źródeł odnawialnych.
Na terenie powiatu kłodzkiego możliwe jest uzyskiwanie energii odnawialnej w rodzajach:
- ELEKTROWNIE WODNE - po roku 1949 doprowadzono do zamknięcia, a następnie dekapitalizacji
dużej liczby małych zakładów wodnych, których odtworzenie w większości przypadków jest już
niemożliwe lub niecelowe. W wielu miejscach do dzisiaj znajdują się budowle hydrotechniczne
i pozostałości po infrastrukturze technicznej dawnych siłowni. Możliwa jest realizacja obiektów –
mikroenergetyki wodnej – obiekty o mocy do 50 kW i - minienergetyki wodnej – obiekty o mocy 50 kW
do 1 MW, jako elektrowni z naturalnym dopływem wody spiętrzonej budowlami wodnymi.
- ENERGIA SŁONECZNA - prywatni inwestorzy wykonują we własnym zakresie ogniwa
fotoelektryczne dla potrzeb gospodarstw domowych. Tendencja ta jest zdecydowanie wzrostowa i
powinna być szeroko propagowana.
- ENERGIA TERMALNA - na terenie powiatu istnieją korzystne warunki geologiczne lecz obecnie brak
realizacji poza wstępnymi badaniami. W perspektywie roku 2020 istnieje bezwzględna konieczność
wdrożenia.
- SPALANIE BIOMASY - w powiecie kłodzkim zasadnym z wielu względów wydaje się sposób
wykorzystania energii tkwiącej w biomasie. Pozwoli to na zagospodarowanie gruntów niewykorzystywanych rolniczo, jak również spowoduje zmniejszenie kosztów w gospodarstwach rolnych.
W przyszłości rośliny energetyczne będzie się uprawić na olbrzymich specjalistycznych plantacjach.
Starostwo Powiatowe w Kłodzku opracowało program wykorzystania zasobów naturalnych w powiecie
kłodzkim na cele energetyki odnawialnej „Czysta Energia” wspierający finansowo (z wykorzystaniem
środków z P F O Ś i GW) działania służące poprawie stanu środowiska naturalnego na Ziemi Kłodzkiej
poprzez wykorzystanie biomasy i energii słonecznej.
______________________________________________________________________________________
strona 64
Środowisko przyrodnicze, krajobraz
Cel operacyjny:
1. Aktywna ochrona wartości przyrodniczych oraz kształtowanie środowiska przyrodniczego
powiatu kłodzkiego w oparciu o zasady ekorozwoju.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Mocne strony
Interesujące przyrodnicze walory krajoznawcze
powiatu o charakterze wielkoprzestrzennym.
Ponad 62 tys. ha obszarów prawnie chronionych
(1/3 powierzchni powiatu).
Ład przestrzenny, harmonia obszarów zurbanizowanych i otwartego krajobrazu.
Korzystne warunki środowiska do rozwoju
turystyki, agroturystyki, rolnictwa ekologicznego.
Duże zwarte obszary ekosystemów leśnych.
Rosnąca zasobność i średnia wieku drzewostanu.
Prawna ochrona terenów leśnych.
Wszystkie cenniejsze kompleksy zabudowy
zostały objęte ochroną na podstawie studiów
gmin, a w części na podstawie planów
miejscowych.
Szanse
Powiększanie obszarów chronionych o nowe
tereny (Program Natura 2000).
Wykorzystanie obszarów chronionych w ofercie
promocyjnej powiatu.
Częściowa likwidacja przemysłu uciążliwego.
Wzrost zamożności ludności zwłaszcza
utrzymującej się z rolnictwa.
Akceptacja stylu regionalnego przez
społeczeństwo.
Zmiana lasów monokulturowych na mieszane.
Utrzymanie większości zasobów leśnych w
Zarządzie Lasów Państwowych, co stanowi
gwarancję prowadzenia prawidłowej gospodarki
leśnej.
Adaptacja starej zabudowy głównie zagrodowej na
nowe funkcje: turystyczne, usługowe, drugie
domy.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Słabe strony
Wpływ działalności człowieka na obszary chronione
(zanieczyszczenia powietrza, gleb itp.).
Brak lub niewłaściwa rekultywacja terenów
zdegradowanych w wyniku działalności gospodarczej
(problem krajobrazów pogórniczych).
Zniszczenia i zagrożenia lasów na najbardziej
wartościowych obszarach turystycznych.
Monokultury leśne.
Niedostateczne tempo realizacji planów zalesiania
gruntów porolnych.
Dekapitalizacja zabytkowej zabudowy.
Zagrożenia
Potencjalny konflikt zamierzeń rozwojowych z
planowaną siecią obszarów ochronnych Natura
2000.
Sprzeczność interesów społeczności lokalnych i
wymogów ochrony środowiska wynikająca z
ograniczeń użytkowania rolniczego gruntów
leżących w obszarach przyrodniczo chronionych.
Eksploatacja nowych dotychczas nie eksploatowanych złóż surowców oraz częste nie
respektowanie prawa w tym procesie.
Tworzenie pozorów konfliktu między ochroną
krajobrazową Ziemi Kłodzkiej a możliwością
efektywnego gospodarowania.
Lekceważenie prawa dotyczącego obszarów
chronionych.
Klęski żywiołowe oraz katastrofy ekologiczne (np.
kwaśne deszcze).
Nadmierna eksploatacja drzewostanu,
przestępczość leśna.
Wprowadzanie obcych form architektury do
zabytkowych układów urbanistycznych.
Wielkimi atutami Ziemi Kłodzkiej są niepowtarzalne walory przyrodniczo-krajobrazowe związane
głównie z występowaniem rozległych obszarów leśnych oraz różnorodnością atrakcji przyrodniczych.
Interesująca flora i fauna regionu stanowi wspaniałe zaplecze turystyczne, wypoczynkowe, edukacyjnoekologiczne i klimatyczne. Lasy są jedną z dominujących form użytkowania terenu w powiecie,
odgrywają istotną rolę w tworzeniu dobrych warunków środowiskowych, wpływają pozytywnie na rozwój
lokalny ekosystemu oraz są znaczącym składnikiem krajobrazu. Lesistość powiatu wynosi ponad 43%
powierzchni, co w skali kraju stawia nas w czołówce (lesistość Polski 28%). Po przeliczeniu ogólnej
powierzchni lasów na jednego mieszkańca powiatu wynosi ona 0,4 ha.
______________________________________________________________________________________
strona 65
Krajobraz Ziemi Kłodzkiej stanowią zalesione góry, niezabudowane tereny rolne, zwarte układy
zabudowy (pasmowe na wsi, koncentryczne w miastach) tak odmienne od chaosu zagospodarowania
przestrzeni innych terenów górskich kraju. Otwarty krajobraz kotliny i dolin otoczonych górami
harmonizuje z tworzącymi nową jakość zespołami budowy. Jest nie zniszczony zabudową i gospodarką
człowieka, za wyjątkiem niewielkich w skali całego obszaru terenów zdegradowanych w związku
z eksploatacją kopalin. Część Ziemi Kłodzkiej stanowią obszary prawnie chronione. Dla walorów
przyrodniczych i krajobrazowych: Park Narodowy Gór Stołowych, Śnieżnicki Park Krajobrazowy,
obszary chronionego krajobrazu Gór Bardzkich, Bystrzyckich, Orlickich i Sowich. Dla wartości
zabytkowych dzielnice staromiejskie: Kłodzka, Bystrzycy Kłodzkiej, Nowej Rudy, Międzylesia, Lądka
Zdroju, Radkowa, Dusznik Zdroju, Lewina Kłodzkiego. Dla wartości zagospodarowania i pełnionych
funkcji dzielnice uzdrowiskowe: Polanicy Zdroju, Dusznik Zdroju, Kudowy Zdroju, Lądka Zdroju,
Długopola Zdroju oraz Międzygórza - unikatowe w skali kraju miejsce koncentracji zabytkowej,
drewnianej zabudowy turystycznej.
Zajmujące znaczną powierzchnię powiatu obszary chronione nakładają się na tereny leśne
tworząc element tego, co jest podstawowym walorem Ziemi Kłodzkiej, to jest niepowtarzalny krajobraz.
Zadania:
- Budowa systemu ochrony obszarów o wysokich walorach przyrodniczych oraz wspieranie
działań zmierzających do wzbogacenia istniejących zasobów przyrodniczych (promocja
Krajowego Programu Rolnośrodowiskowego, lobbing na rzecz modyfikacji systemu ochrony
przyrody Natura 2000 pod kątem potrzeb rozwojowych powiatu).
- Zwiększanie potencjału produkcji leśnej przez racjonalną gospodarkę leśną, zalesianie
nieużytków, racjonalizację przemysłu drzewnego przy równoczesnym przestrzeganiu zasad
zrównoważonego rozwoju w gospodarce leśnej.
- Budowa systemu edukacji ekologicznej w efekcie, którego nastąpi identyfikacja członków
społeczności lokalnej ze środowiskiem naturalnym.
- Zwiększenie otwartości terenów leśnych dla turystyki (tyczenie nowych szlaków turystycznych
pieszych i rowerowych, tworzenie punktów widokowych, miejsc wypoczynku, budowa wież
widokowych, itp.).
______________________________________________________________________________________
strona 66
IV-5. Obszar współpracy /współpraca transgraniczna/
Współpraca transgraniczna
Cele operacyjne:
1. Rozwój współpracy transgranicznej.
2. Wypracowywanie wspólnego stanowiska w sprawie rozwoju pogranicza polsko-czeskiego
oraz jego realizacja.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Mocne strony
Oficjalne partnerstwo powiatu kłodzkiego ze
Stowarzyszeniem Gmin Orlicko
Długotrwała współpraca powiatu ze
Stowarzyszeniem Gmin Orlicko i miastami:
Nachod, Kraliky, Javornik.
Działalność Polsko-Czeskiego Biuro Informacji
Europejskiej w Nowej Rudzie
Umiejscowienie na terenie powiatu biur
eurodeputowanych mających dobre kontakty z
czeskimi eurodeputowanymi
Istniejące przejścia graniczne: kolejowe -1,
drogowe- 4, piesze – 17
Zmodernizowane drogi do potencjalnych przejść
granicznych
Istniejące kontakty i więzi handlowe
Istnienie zbieżnych celów transgranicznych
Długość granicy polsko-czeskiej na obszarze
powiatu kłodzkiego (194 km),
Współdziałanie polskich i czeskich centrów
informacji turystycznej,
Wspólny udział w targach turystycznych,
Wspólne aplikowanie do programów UE,
Niewielka bariera językowa
Corocznie odbywające się Polsko-Czeskie Dni
Kultury Chrześcijańskiej – największej imprezy
pogranicza polsko-czeskiego,
Cykloglacensis- coroczna impreza rowerowa
Polsko-czeski miesięcznik Ziemia Kłodzka/ Od
Kladzkeho Pomezi (ukazujący się od 1989 r.)
Działalność Wydawnictwa Ziemia Kłodzka
zajmującego się problematyką polsko-czeską
Cykliczne imprezy organizowane przez gminy
przygraniczne
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Słabe strony
Utrudnienia w kontaktach z powodu braku przejść
granicznych na wschodniej granicy powiatu.
Słabo rozwinięta komunikacja przygraniczna w
miejscach gdzie istnieją przejścia graniczne
Utrudnienia w kontaktach handlowych z powodu zbyt
niskiego statusu przejść granicznych: Boboszów/Dolni
Lipka do 3,5 t.,Tłumaczów/Otovice tylko ruch
osobowy.
Brak przejść granicznych dla samochodów na
wschodniej granicy powiatu.
Niewykorzystywanie w pełni możliwości wspólnego
nacisku na polski i czeski rząd celem realizacji celów
transgranicznych
Likwidacja Konsulatu Generalnego we Wrocławiu
Brak nauczania języka sąsiada w szkołach
Niepełne wykorzystywanie możliwości współpracy
kulturalnej i sportowej ze stroną czeską
______________________________________________________________________________________
strona 67
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Szanse
Otwarcie samorządów na współpracę
przygraniczną,
Pogłębiająca się współpraca przygraniczna,
Wypracowywanie wspólnego stanowiska w
sprawach dotyczących rozwoju pogranicza,
Możliwość pozyskiwania środków z funduszy UE
wspierających inicjatywy przygraniczne,
Współpraca w dążeniu do zrealizowania idei
Śródsudeckiej Drogi Turystycznej,
Zwiększenie „przepuszczalności granicy” po
wejściu w życie zapisów Traktatu z Schengen,
L.p.
1.
2.
3.
4.
Zagrożenia
Zmniejszenie się zainteresowania współpracą
przygraniczną,
Opóźnienia wejścia w życie zapisów Traktatu z
Schengen,
Utrzymywanie się złego skomunikowania terenów
przygranicznych
Zagrożenie likwidacją Centrum Badań
Slaskoznawchych i Bochemistycznych
Współpraca ta zwłaszcza poprzez realizację wspólnych projektów wspieranych z funduszy UE
pozwoliła w okresie minionych lat na realizację wielu zadań w zakresie infrastruktury turystycznej (trasy
turystyczne, oznakowania, tablice informacyjne) i promocji (materiały informacyjne, wspólne
uczestniczenie
w targach międzynarodowych) oraz utrzymać osiągnięty poziom kontaktów kulturalnych i sportowych.
Współpraca wchodzi obecnie w bardziej dojrzałą formę przybierając cechy lobbingu celów
priorytetowych dla rozwoju pogranicza polsko-czeskiego, które nie mogą się przebić w programach
rządowych .
Dotyczy to zwłaszcza zagadnień komunikacyjnych:
- droga S-5 będąca osią północ-południe łączącą Wrocław z Brnem, Wiedniem i dalej południem
Europy (przez Kłodzko, Międzylesie/Dolni Lipka). Jest stałym tematem w kontaktach
z Województwem Pardubickim i Stowarzyszeniem Gmin Orlicko.
- zachowanie sieci lokalnych linii kolejowych, odtworzenie powiązań transgranicznych
i zintegrowany transport osobowy były przedmiotem projektu „Studie obnovy českich a polskych
želazničnich trati v ose Nachod – Kudowa Zdrój a zpracowvani koncepce integrovaneho
dopraviho systemu Nachodska s vyhledem přeshraničniho provozu”, zrealizonego przez
miasto Nachod przy wsparciu miasta Kudowa Zdrój i powiatu kłodzkiego.
Bardzo dobrą płaszczyzną do wymiany poglądów i wypracowywania wspólnych stanowisk są coroczne
konferencje Kłodzko-Orlickie przygotowywane na przemian przez polską i czeską stronę.
______________________________________________________________________________________
strona 68
Współpraca partnerska w powiecie:
GMINA/POWIAT
Bystrzyca Kłodzka
Duszniki Zdrój
Kłodzko Miasto
Kłodzko Gmina
Kudowa Zdrój
Lewin Kłodzki
Lądek Zdrój
Międzylesie
Nowa Ruda Miasto
Nowa Ruda Gmina
Polanica Zdrój
Radków
MIASTO/REGION/POWIAT
PARTNERSKI
PAŃSTWO
ROK PODPISANIA
UMOWY
Usti nad Orlicą
Kaźmierz Wielkopolski
Laissey
Alcaniz
Amberg
Audun Le Tiche
Hoya Wesser
Nové Město nad Metuji
Bad Sulza
Deštne v Orlických horách
Olešnice v Orlických horách
Sedlonov
Trzcianka
Carvin
Nachod
Stadt – Bensheim
Fleron
Georgs-Mrienhutte
Zbąszyn
Mikroregion Rychnovsko
Gmina Rytro
Hronov
Horn Bad Meinberg
Náchod
Bystre
Olešnice v Orlických horách
Grossbiren
Bad Schandau
Otmuchów, Paczków, Złoty Stok,
Bernatice, Javornik, Uhelná,
Bilá Voda, Vlčice
Geodereede
Czechy
Polska
Francja
Hiszpania
Niemcy
Francja
Niemcy
Czechy
Niemcy
Czechy
Czechy
Czechy
Polska
Francja
Czechy
Niemcy
Belgia
Niemcy
Polska
Czechy
Polska
Czechy
Niemcy
Czechy
Czechy
Czechy
Niemcy
Niemcy
Polska
Czechy
Czechy
Holandia
1994
1995
1999
2001
2001
1996
1997
1997
1997
1999
1999
1999
2005
1980
1995
1996
1997
1998
2000
2005
2005
1996
2001
2004
1996
1996
2003
1998
2000
2000
2000
2001
Kraliki
Castrop – Rauxel
Broumov
Wallers –Avenberg
Castrop – Rauxel
Broumov
Giżycko
Bruay-Sur-L' escaut
Telgte
Anröchte
Machov
Pniewy
Zadzim
Czechy
Niemcy
Czechy
Francja
Niemcy
Czechy
Polska
Francja
Niemcy
Niemcy
Czechy
Polska
Polska
Czechy
Czechy
Czechy
Czechy
Czechy
Czechy
Czechy
Polska
1990
1991
1992
1995
1991
1992
2001
2003
1994
1991
1994
2000
2003
2004
2004
2004
2004
2004
2005
2005
2006
Suchý Důl
Křinice
Hynčice
Hejtmánkovice
Martinkovice
Bezdekov nad Metuji
Otovice
Gmina Radków
______________________________________________________________________________________
strona 69
Stronie Śląskie
Szczytna
powiat kłodzki
Stare Mésto
Chodzież
La Machine
Dippoldiswalde
Szikszó
Velke Porici
Międzychód
Tegernheim
Powiat Gross-Gerau
Region Foggia
Stowarzyszenie Miast i Gmin Orlice
powiat giżycki
powiat sławieński
Czechy
Polska
Francja
Niemcy
Węgry
Czechy
Polska
Niemcy
Niemcy
Włochy
Czechy
Polska
Polska
1993
1996
1999
2000
2003
2000
2002
2003
1999
2000
2001
2001
2003
Euroregiony:
1. Bałtyk
2. Niemen
3. Bug
4. Karpaty
5. Tatry
6. Beskidy
7. Śląsk Cieszyński
8. Silesia
9. Pradziad
10. Glacensis
11.Dobrawa
(w fazie organizacji)
12. Nysa
13. Sprewa-Nysa-Bóbr
14. Viadrina
15. Pomerania
16. Puszcza Białowieska
Instytucje wspomagające rozwój lokalny
Agencja Rozwoju Regionalnego „AGROREG” S.A. w Nowej Rudzie oferująca :
- wspieranie małego i średniego biznesu,
- poszukiwanie i wspieranie inicjatyw lokalnych,
- prowadzenie działalności doradczej, szkoleniowej, konsultingowej,
- promocje i prezentacje gospodarczych interesów regionu,
- usługi doradcze w zakresie analiz ekonomiczno-finansowych, biznes planów
i wniosków kredytowych,
______________________________________________________________________________________
strona 70
-
obsługę krajowych i zagranicznych programów pomocowych.
Fundusz Regionu Wałbrzyskiego z siedzibą w Wałbrzychu.
Celem Funduszu jest inicjowanie i wspieranie procesów restrukturyzacji regionu wałbrzyskiego
obejmującego w szczególności obszar dotychczasowego funkcjonowania województwa wałbrzyskiego.
Realizacja celów statutowych będzie realizowana poprzez:
- zmiany organizacyjne i prawne wynikające z przekształcenia Fundacji w Fundusz Regionu
Wałbrzyskiego, powstania struktur powiatowych i Samorządu województwa dolnośląskiego,
- wspieranie finansowej działalności gmin i podmiotów gospodarczych w szczególności z obszaru
dawnego województwa wałbrzyskiego,
- obsługę finansową realizacji Kontraktu dla Gmin Górniczych Regionu Wałbrzyskiego,
- wspieranie przedsięwzięć restrukturyzacyjnych oraz realizacje zadań zleconych przez
wojewodę dolnośląskiego oraz samorząd województwa dolnośląskiego.
Izba Przemysłowo-Handlowa Ziemi Kłodzkiej z siedzibą w Kłodzku zajmująca się między innymi:
- reprezentacją lokalnego biznesu wobec władz,
- informacjami biznesowymi dla podmiotów gospodarczych,
- wywiadem gospodarczym dla podmiotów gospodarczych,
- uczestnictwem w zamierzeniach lokalnych samorządów w celu rozwoju infrastruktury i
poprawienia warunków funkcjonowania podmiotów gospodarczych.
Zachodnia Izba Gospodarcza oddział w Kłodzku zajmująca się między innymi:
- reprezentacją lokalnego biznesu wobec władz,
- informacjami biznesowymi dla podmiotów gospodarczych,
- wywiadem gospodarczym dla podmiotów gospodarczych,
- uczestnictwem w zamierzeniach lokalnych samorządów w celu rozwoju infrastruktury i
poprawienia
- warunków funkcjonowania podmiotów gospodarczych
______________________________________________________________________________________
strona 71
V. INSTRUMENTY FINANSOWE
Źródłami finansowania programów i realizowanych w ich ramach projektów mogą być przede
wszystkim:
- budżety gminne,
- budżet powiatu,
- fundusze instytucji współpracujących ze Starostwem Powiatowym,
- budżet województwa dolnośląskiego,
- budżet centralny dla zadań centralnych,
- fundusze Unii Europejskiej,
- Mechanizmy Finansowe Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
- fundusze inwestorów,
- fundusz Banku Światowego na rzecz przygotowania wzorcowych planów ograniczania skutków
powodzi i profilaktyki powodziowej,
- fundusze na rzecz organizacji pozarządowych.
strona
72
VI.
MONITORING
Kolejna wersja „Strategii ...” nie jest dokumentem ostatecznym i wymagać będzie ciągłych zmian
i udoskonaleń w zależności od priorytetów rozwojowych powiatu.
Kontrolę wdrażania „Strategii ...”, oraz jej modyfikację realizować będzie powołany przez Starostę
Kłodzkiego zespół ds. monitoringu „Strategii...”
Skład zespołu:
1. Czesław Malinowski
-
Przewodniczący
2. Lesław Łysiak
-
Sekretarz
3. Daniela Białek
4. Marek Fila
5. Monika Garbowicz
6. Jan Jończyk
7. Paweł Korab
8. Andrzej Krawiec
9. Robert Leszkiewicz
10. Warcisław Martynowski
11. Krzysztof Oktawiec
12. Violetta Rosińska-Różańska
13. Zbigniew Stadnik
14. Joanna Walaszczyk
15. Janusz Zawadzki
Zespół redakcyjny:
1. Lesław Łysiak
2. Renata Gajek
3. Małgorzata Krajnik
4. Katarzyna Małek
strona
73
ZIEMIA KŁODZKA
______________________________________________________________________________________
strona 74

strategia rozwoju powiatu kłodzkiego do 2015 roku

Transkrypt

Podobne dokumenty

Na podstawie alt. 4 ust. l pkt 7 i <.111. 32 powlutowym /. dniu 5

Sprawozdanie Nr 1/2016 z dnia 15 marca 2016 r.

Pobierz jako plik PDF

Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku

Pobierz jako plik PDF

SPRAWOZDANIE STAROSTY KŁODZKIEGO z działalności Komisji

Zarządzenie Nr 6/2017 z dnia 25 stycznia 2017 r.

Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku