1. t V.L - Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Poznaniu

Transkrypt

1. t V.L - Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Poznaniu
1.
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
:BA!
R
^
Warszawa, 29 marca 2013 roku
VM Warszawie
1
rdz,
t V.L
5.
2013
J(f$
Szanowna Pani
dr n. med. Grażyna Rogala - Pawelczyk
Prezes
Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych
Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych
ul. Pory 78. Xp.
02-757 Warszawa
[email protected]
Szanowna Pani Prezes,
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 kwietnia 2005 r. w sprawie
warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (Dz. U. Nr 79,
poz. 691 z późn. zm.) o spełnieniu przez kandydata na dawcę krwi lub dawcę krwi wymagań
zdrowotnych orzeka lekarz. W opinii Krajowej Rady ds. Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
oraz odniesieniu do wymogów obowiązujących w Unii Europejskiej, konieczna jest
nowelizacji przepisów w zakresie kwalifikacji dawców do oddawania krwi i jej składników
poprzez umożliwienie kwalifikowania dawców przez inne osoby posiadające odpowiednie
wykształcenie medyczne. W związku z powyższym, Krajowa Rada ds. Krwiodawstwa i
Krwiolecznictwa powoiała spośród swych członków „Zespół do spraw nowelizacji przepisów,
dotyczących kwalifikacji dawców w odniesieniu do wymogów obowiązujących w Unii
Europejskiej". Zespół ten opracował założenia do zmiany przepisów w zakresie kwalifikacji
dawców do oddawania krwi i jej składników, które przekazujemy w załączeniu.
Zgodnie z wyżej wspomnianymi założeniami, kwalifikacji dawców do oddawania krwi i jej
składników mógłby dokonywać lekarz lub osoba wykwalifikowana pod nadzorem lekarza.
Osobą wykwalifikowaną mogłaby być pielęgniarka lub położna, która posiada tytuł magistra
pielęgniarstwa oraz specjalizację z krwiodawstwa. W związku z powyższym, niezbędne
byłoby utworzenie specjalizacji z krwiodawstwa dla pielęgniarek i położnych, która to
specjalizacja formalizowałaby zdobycie odpowiednich kwalifikacji niezbędnych do pełnienia
nie tylko już wykonywanych, ale także nowych funkcji w służbie krwi oraz otwierałaby drogę
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
do doskonalenia zawodowego szerokiej rzeszy przedstawicieli tej grupy zawodowej, która
pracuje w jednostkach publicznej służby krwi.
W
nawiązaniu
do
przedmiotowej
dyskusji
Krajowej
Rady
ds.
Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa, zwracam się z uprzejmą prośbą o wskazanie, czy w przypadku podjęcia
kursów w ramach specjalizacji przez pielęgniarkę lub położną wymagane jest wyższe
wykształcenie oraz w jakim zakresie (tytuł magistra, licencjat).
Przewodniczący Krajowej Rady do spraw
Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
dr hab. n. med. Ryszard Pogłód
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Warszawa, 26 lutego 2013 roku
Pan
Krzysztof Chlebus
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
REKOMENDACJA
W nawiązaniu do posiedzenia, które odbyło się 26 lutego 2013 roku oraz w oparciu
0 przeprowadzoną dyskusję i głosowanie, Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa
1 Krwiolecznictwa przedkłada Ministrowi Zdrowia przyjętą rekomendacj ę.
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zgłasza wniosek do Ministra
Zdrowia o zaakceptowanie rekomendacji dotyczącej przekazywania ze Stacji SanitarnoEpidemiologicznej do Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zwrotnych
danych epidemiologicznych, określonych w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U, Nr 234, poz. 1570, z późn. zm.)
które mają ogromne znaczenie z punktu widzenia analizy ryzykownych
zachowań
krwiodawców (dotyczy to głównie ryzykownych zachowań seksualnych) i ilościowego
rozróżnienia pomiędzy „ryzykiem" a „wysokim ryzykiem" nabycia ciężkiej choroby zakaźnej
przenoszonej drogą transfuzji krwi. Uzyskane tą drogą dane pozwolą na dalsze zwiększenie
bezpieczeństwa
krwi
i będą pomocne w
przeprowadzeniu ograniczonej analizy
epidemiologicznej zakażeń wśród krwiodawców. Gromadzenie i analiza takich danych
w kontekście rozróżnienia między zachowaniem ryzykownym, a wysoce ryzykownym
jest zalecana w projekcie Rezolucji TS057 Europejskiego Komitetu d.s. Przetaczania Krwi
(CD-P-TS) - „Risk Behaviours having an impact on Blood Donor Management and
Transfusion Safety".
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Rekomendacja Krajowej Rady ds. Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa została zatwierdzona
większością głosów podczas przeprowadzonego głosowania. Wyniki glosowania: 9 osób było
za przyjęciem wniosku, nikt nie zgłosił sprzeciwu oraz nikt nie wstrzymał się od głosu.
Przewodniczący Krajowej Rad/do Spraw
Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
dr hab. n. med. Ryszard Pogłód
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Warszawa, 26 lutego 2013 roku
Fan
Krzysztof Chlebus
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
REKOMENDACJA
W nawiązaniu do posiedzenia, które odbyło się 26 lutego 2013 roku oraz w oparciu
0 przeprowadzoną dyskusję i głosowanie, Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa
1 Krwiolecznictwa przedkłada Ministrowi Zdrowia przyjętą rekomendację.
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zgłasza wniosek do Ministra
Zdrowia o zaakceptowanie rekomendacji dotyczącej zmiany rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 20.09.2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy
udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad
kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad
noworodkiem i dostosowanie zapisów w Medycznych zasadach pobierania krwi, oddzielania
t1
jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby
krwi" w celu ujednolicenia zapisów znajdujących się w ww. dokumentach, aby przeciwciała
odpornościowe skierowane przeciwko antygenom krwinek czerwonych były oznaczane
u wszystkich kobiet ciężarnych w okresie do 12 tygodnia ciąży.
W
dyskusji
nad
rekomendacją
członkowie
Krajowej
Rady
ds.
Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa wyrażali opinię o zasadności utrzymania pozostałych dwóch okresów
oznaczania przeciwciał odpornościowych tj. w 21-26 tyg. ciąży i 27-32 tyg. ciąży tak, jak
to określono w rozporządzeniu, jednak z doprecyzowaniem zalecenia, aby badanie to było
wykonywane u wszystkich kobiet w ciąży, a nie tylko kobiet RhD ujemnych.
Istotne jest również, aby badanie w trzecim okresie tj. w 27-32 tyg. ciąży było wykonywane
w co najrruiiej 4 tygodniowym okresie od terminu wykonania badania poprzedniego.
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Uzasadnienie:
1. Okres dol2 tyg. ciąży, Z punktu widzenia postępowania leczniczego wykonanie badan
do 12 tygodnia (u wszystkich kobiet w ciąży!) jest wystarczające, ponieważ leczenie
niedokrwistości płodu
transfuzjami
dopłodowymi można rozpocząć dopiero
po utworzeniu łożyska (po 14 tyg. ciąży).
2. Okres 21-26 tydzień ciąży. Konieczne jest badanie w tym okresie wszystkich kobiet
ciężarnych w kierunku przeciwciał odpornościowych, a nie tylko kobiet RłiD
ujemnych w kierunku przeciwciał anty-RhD, bo już w tym okresie ciąży pojawić się
mogą kliniczne istotne przeciwciała inne niż anty-RhD. Wykonanie badań dopiero ok.
27 - 32 tygodnia ciąży może być spóźnione w przypadku konfliktu w antygenach np.
c, K, k. (opóźnienie w wykonaniu tych badań może doprowadzić do śmierci płodu).
3. Okres 27 - 32 tydzień ciąży. Badanie należy wykonać u wszystkich kobiet ciężarnych,
bo przeciwciała klinicznie istotne mogą się pojawić również w tym okresie. Dodatni
wynik badań przeciwciał anty-RhD w tym okresie będzie dodatkowo wskazaniem
do nie podawania immunoglobuliny anty-RhD w ciąży (chyba, że kobieta miała
podaną immunoglobulinę we wcześniejszym okresie ciąży i obecność przeciwciał
anty-RhD jest wynikiem ich przetrwania po podaniu immunoglobuliny anty-RhD).
Rekomendacja Krajowej
Rady ds. Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
została
zatwierdzona większością głosów podczas przeprowadzonego głosowania. Wyniki
głosowania: 9 osób było za przyjęciem wniosku, nikt nie zgłosił sprzeciwu oraz nikt
nie wstrzymał się od głosu.
Przewodniczący Krajowej Rady do Spraw
Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
dr hab. n. med. Ryszard Pogłód
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Warszawa, 26 lutego 2013 roku
Pan
Krzysztof Chlebus
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
REKOMENDACJA
W nawiązaniu do posiedzenia, które odbyło się 26 lutego 2013 roku oraz w oparciu
0 przeprowadzoną dyskusję i głosowanie, Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa
1 Krwiolecznictwa przedkłada Ministrowi Zdrowia przyjętą rekomendację.
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zgłasza wniosek do Ministra
Zdrowia o zaakceptowanie rekomendacji w sprawie zmiany przepisów w zakresie
kwalifikacji dawców do oddawania krwi i jej składników po ustaleniu kryterium
wykształcenia koniecznego do podjęcia kursów ze specjalizacji z zakresu krwiodawstwa.
Rekomendacja Krajowej Rady ds. Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa została zatwierdzona
większością głosów podczas przeprowadzonego głosowania. Wyniki głosowania: 9 osób było
za przyjęciem wniosku, nikt nie zgłosił sprzeciwu oraz nikt nie wstrzymał się od głosu.
Założenia do zmiany przepisów w zakresie kwalifikacji dawców do oddawania krwi i jej
składników:
I.
Kwalifikacji dawców do oddawania krwi i jej składników dokonuje lekarz lub osoba
wykwalifikowana pod nadzorem lekarza.
II.
Kwalifikacji
kandydatów
na
dawców,
dawców pierwszorazowych, dawców
reaktywowanych, dawców po okresie dyskwalifikacji dokonuje lekarz.
III.
Kwalifikacja dawcy powinna być dokonywana przez lekarza przynajmniej raz w ciągu
24 miesięcy.
Krajowa Rada do spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
IV.
Osobą wykwalifikowaną może być pielęgniarka lub położna, która posiada tytuł
magistra pielęgniarstwa oraz specjalizację z krwiodawstwa.
V.
Do czasu uruchomienia szkoleń specjalizacyjnych z krwiodawstwa wystarczające
będzie odpowiednie szkolenie w jednostce publicznej służby krwi.
VI.
Do określenia pozostaje program specjalizacji pielęgniarskiej z krwiodawstwa.
Uzasadnienie:
1. Kwalifikacja dawców składa się z wywiadu, w większości opartego na ankiecie oraz
skróconego badania przedmiotowego. W związku z powyższym, kwalifikacja dawców nie
zgłaszających żadnych dolegliwości oraz żadnych informacji
w ankiecie, które
wskazywałyby na możliwość ryzyka dla dawcy związanego z oddaniem krwi lub jej
składnika lub ryzyka dla biorcy nie jest procedurą, która przekracza wiedzę i umiejętności
magistra pielęgniarstwa.
2. Dawcy pierwszorazowi, dawcy po okresie dyskwalifikacji lub po dłuższej przerwie
w oddawaniu krwi wymagają bardziej wnikliwej oceny stanu zdrowia, przy której
niezbędna jest szersza wiedza medyczna i doświadczenie lekarskie. "W wielu przypadkach
konieczna jest analiza dokumentacji medycznej dostarczonej przez dawcę.
3. Utworzenie specjalizacji z krwiodawstwa dla pielęgniarek i położnych formalizowałoby
zdobywanie kwalifikacji niezbędnych do pełnienia nie tylko obecnych ale i nowych
funkcji w służbie krwi oraz otwierałoby drogę do doskonalenia zawodowego szerokiej
rzeszy przedstawicieli tej grupy zawodowej, która pracuje w jednostkach publicznej
służby krwi.
4. Ze względu na czas niezbędny do przygotowania zasad i programu zdobywania
specjalizacji z krwiodawstwa oraz czas potrzebny na wyszkolenie nowych specjalistów
proponuje się przejściowe wprowadzenie specjalistycznych kursów organizowanych przez
jednostki publicznej służby krwi, których pomyślne ukończenie nadawałoby uprawnienia
do kwalifikowania dawców.
/?S
}/
^
Przewodniczący Krąjowej^Rady do Spraw
Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
dr hab. n. med. Ryszard Pogłód
Założenia do zmiany przepisów w zakresie kwalifikacji dawców do oddawania krwi i jej
składników
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
Kwalifikację dawców do oddawania krwi i jej składników dokonuje lekarz lub
osoba wykwalifikowana pod nadzorem lekarza.
Kwalifikację kandydatów na dawców, dawców pierwszorazowych, dawców
reaktywowanych, dawców po okresie dyskwalifikacji dokonuje lekarz.
Kwalifikacja dawcy powinna być dokonywana przez lekarza przynajmniej raz w
ciągu 24 miesięcy.
Osobą wykwalifikowaną może być pielęgniarka lub położna, która posiada tytuł
magistra pielęgniarstwa oraz specjalizację z krwiodawstwa.
Do czasu uruchomienia szkoleń specjalizacyjnych z krwiodawstwa wystarczające
będzie odpowiednie szkolenie w jednostce publicznej służby krwi.
Do określenia pozostaje program specjalizacji pielęgniarskiej z krwiodawstwa.
Uzasadnienie:
1. Kwalifikacja dawców składa się z wywiadu, w większości opartego na ankiecie oraz
skróconego badania przedmiotowego. W związku z powyższym, kwalifikacja dawców
nie zgłaszających żadnych dolegliwości oraz żadnych informacji w ankiecie, które
wskazywałyby na możliwość ryzyka dla dawcy związanego z oddaniem krwi lub jej
składnika lub ryzyka dla biorcy nie jest procedurą, która przekracza wiedzę i
umiejętności magistra pielęgniarstwa.
2. Dawcy pierwszorazowi, dawcy po okresie dyskwalifikacji lub po dłuższej przerwie w
oddawaniu krwi wymagają bardziej wnikliwej oceny stanu zdrowia, przy której
niezbędna jest szersza wiedza medyczna i doświadczenie lekarskie. W wielu
przypadkach konieczna jest analiza dokumentacji medycznej dostarczonej przez
dawcę.
3. Utworzenie specjalizacji z krwiodawstwa dla pielęgniarek i położnych
formalizowałoby zdobywanie kwalifikacji niezbędnych do pełnienia obecnych ale i
nowych funkcji w służbie krwi oraz otwierałoby drogę do doskonalenia zawodowego
szerokiej rzeszy przedstawicieli tej grupy zawodowej, która pracuje w jednostkach
publicznej służby krwi.
4. Ze względu na czas niezbędny do przygotowania zasad i programu zdobywania
specjalizacji z krwiodawstwa oraz czas potrzebny na wyszkolenie nowych specjalistów
proponuje się przejściowe wprowadzenie specjalistycznych kursów organizowanych
przez jednostki publicznej służby krwi, których pomyślne ukończenie nadawałoby
uprawnienia do kwalifikowania dawców.
Zespół roboczy w składzie:
Prof. Jolanta Korsak
Dr Bożena Sobecka
Prof. Piotr Radziwon

Podobne dokumenty