pobierz plik w wersji pdf

dr A. Borkowska-Rychlewska
e-mail: [email protected]
konsultacje: wtorek: 11.30-13.30 (pokój 203)
LITERATURA POWSZECHNA
II rok trzyletnich studiów licencjackich (filologia polska)
semestr I, rok akademicki 2012/2013
Warunki zaliczenia:
 aktywna obecność na zajęciach (dopuszczalne są 2 nieobecności w semestrze; kolejne należy zaliczyć
ustnie na konsultacjach)
 przygotowanie jednego ok. 15-minutowego wystąpienia na zajęcia (patrz: konteksty)
 zaliczenie końcowe (ustne): obowiązuje materiał przerobiony na zajęciach (8 tekstów literackich wraz z
opracowaniami) oraz 2 wybrane i samodzielnie opracowane teksty z kanonu (spoza grupy lektur
omawianej na zajęciach) – łącznie 10 tekstów literackich wraz z opracowaniami; zaliczenie odbędzie się w
sesji zimowej, poproszę o omówienie jednej lektury przerabianej na zajęciach i jednej samodzielnie
opracowanej.
1. „Trzeba tam ciągle być to w niebie, to w piekle; nie masz środka.” – Zbójcy Friedricha Schillera (2)
(*O. Dobijanka-Witczakowa, Wstęp, [do:] F. Schiller, Zbójcy, BN II/30, Wrocław 1985;
*M. Praz, Metamorfozy Szatana, w: idem, Zmysły, diabeł i śmierć w literaturze romantycznej, przeł.
K. Żaboklicki, wstęp. M. Brahmer, Warszawa 1974)
KONTEKSTY:
- natura – wolność – geniusz: okres „burzy i naporu” („Sturm und Drang”) w literaturze i kulturze niemieckiej
(*M. Żmigrodzka, Problemy romantycznego przełomu, w: tejże, Przez wieki idąca powieść. Wybór
pism o literaturze XIX i XX wieku, red. M. Kalinowska i E. Kiślak, Warszawa 2002)
- Schillera myśl o teatrze: Przedmowa do „Zbójców” (1781) oraz Teatr jako instytucja moralna (1784)
2. „Ma w tym krytyk rację / Że mym największym błędem są dygresje” – Don Juan George’a Gordona
Byrona (2)
– Don Juan jako pierwowzór poematu dygresyjnego
(* J. Brzozowski, Dygresyjny poemat, hasło w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J.
Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 2002)
KONTEKSTY:
- ironia romantyczna w literaturze europejskiej
(*M. Żmigrodzka, Ironia romantyczna, hasło w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J.
Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 2002)
- motyw Don Juana w literaturze i kulturze europejskiej – Tirso de Molina, Molier, Mozart
(* Don Juan w interpretacji Tirsa de Moliny: L. Biały, Wstęp [do:] Tirso de Molina, Dramaty. Wybór,
przeł. L. Biały, BN II/ 245, Wrocław 1999 – tu rozdział IV. Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość)
* Don Juan w interpretacji Moliera: J. Pawłowiczowa, Wstęp [do:] Molier, Wybór komedii, przeł. B.
Korzeniewski, BN II/248, Wrocław 2001 – tu fragmenty o Don Juanie)
3. „Dramat jest poezją wszechstronną” – Hernani Victora Hugo (2)
- manifest nowej dramaturgii: Przedmowa do „Cromwella” i Przedmowa do „Hernaniego”
(*L. Łopatyńska, Wstęp [do:] W. Hugo, Hernani, przeł. K. Wągrowska, BN II 84, Wrocław 1953)
KONTEKSTY:
- Wiktora Hugo myśl o dramacie i teatrze:
(*W. Hugo, Przedmowa do dramatu „Cromwell”, przeł. J. Parvi, w: Manifesty romantyzmu 17901830. Anglia, Niemcy, Francja, oprac. A Kowalczykowa, Warszawa 1995)
- thèâtre en liberté – Hernani a nowe oblicze teatru romantycznego we Francji
(*A. Kowalczykowa, Wiktor Hugo w teatrze, czyli sztuka kompromisu, w: Dramat i teatr
romantyczny, Warszawa 1997)
4. „Zamykała okiennice i leżała na kanapie z książką w ręku” – Pani Bovary Gustave’a Flauberta (2)
- powieść realistyczna w literaturze zachodnioeuropejskiej
(*M. Głowiński, Powieść i autorytety, w: Porządek, chaos, znaczenie. Szkice o powieści współczesnej,
Warszawa 1968)
KONTEKSTY:
- Pani Bovary i rozwój powieści nowoczesnej
(*M. Żurowski, „Pani Bovary” i rozwój powieści nowoczesnej, „Przegląd Humanistyczny”1958, nr 4)
- bovaryzm – fenomen XIX-wiecznego zaczytania
(*J. Rossuet, „Pani Bovary” albo książka o niczym, przeł. M. Żurowski, w: Szkoła Genewska w
krytyce. Antologia, przedmowa M. Żurowski, Warszawa 1998)
5. „Zryw społeczeństwa ku wiośnie” - Germinal Emila Zoli (2)
(*J. Kulczycka-Saloni, Naturalizm, hasło w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J.
Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 2002)
KONTEKSTY:
- poszukiwanie nowych rozwiązań w epice: powieść eksperymentalna i naturalizm Emila Zoli
(*G. Robert, Emil Zola. Ogólne zasady i cechy jego twórczości, przeł. I. Wachlowska, posłowiem
opatrzyła H. Suwała, Warszawa 1968; *H. Suwała, Narodziny naturalizmu Zoli, „Przegląd
Humanistyczny” 1995, nr 6)
6. „Pamiętaj! / Wciąż głodna jest otchłań” - Symboliści francuscy (Od Baudelaire’a do Valery’ego) (2)
(*Mieczysław Jastrun, Wstęp [do:] Symboliści francuscy (Od Baudelaire’a do Valery’ego). BN II 146,
Wrocław 1965)
KONTEKSTY:
- melancholia – zmysłowość – tajemnica: poezja symbolistów francuskich wobec symbolizmu w sztukach
plastycznych XIX stulecia (Gustaw Klimt, Edward Munch, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański)
(*Encyklopedia symbolizmu, Warszawa 1992 - fragmenty)
7. „W pośrodku i ku głębiom nocy” – Ślepcy Maurice’a Maeterlincka (1)
(*Z. Przesmycki, Maurycy Maeterlinck. Stanowisko jego w literaturze belgijskiej i powszechnej
[fragment], w: M. Maeterlinck, Wybór pism dramatycznych, Warszawa 1894)
KONTEKSTY:
- symbolizm w dramacie i w teatrze XIX-wiecznym
- idealizm i iluzjonizm: Richard Wagner jako reformator dramatu i teatru muzycznego
(*B. Horowicz, Teatr operowy. Historia opery. Realizacje sceniczne. Perspektywy, Warszawa 1863;
tu: Część II: Dzieje realizacji scenicznych, rozdz. IX: Wagner, s. 145-155)
8. „Dobrzy artyści istnieją tylko w tym, co tworzą” – Portret Doriana Graya Oskara Wilde’a (1)
KONTEKSTY:
- estetyzm – sztuka dla sztuki – autonomia sztuki
- indywidualność i geniusz: Portret Doriana Graya wobec romantycznych poglądów o roli artysty w
społeczeństwie
(*W. Okoń, Artysta, hasło w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A.
Kowalczykowej, Wrocław 2002)