Model patriotyzmu w hymnie „Święta miłości kochanej ojczyzny”

Temat: Model patriotyzmu w hymnie „Święta miłości kochanej ojczyzny” I.
Krasickiego
1. Tradycje hymniczne w literaturze polskiej
Hymn to uroczysta pieśń , podniosłym stylem sławiąca bóstwa, idee,
bohaterów lub instytucje. Spośród wielu polskich utworów spełniających
wymogi treściowe i formalne tego gatunku , tylko niektóre urastały do rangi
hymnów państwowych, śpiewanych ze szczególna żarliwością w chwili
zagrożenia bytu narodowego. Do nich należy zaliczyć z pewnością
„Bogurodzicę”, ale i także „Hymn do miłości ojczyzny”.
2. Geneza tekstu
„Hymn do miłości ojczyzny” powstał po I rozbiorze Polski. Miał
swój pierwodruk w 1774 roku w piśmie „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”
. Autor odczytał go także na jednym z obiadów czwartkowych. Wiersz
bardzo szybko sławę jako pieśń patriotyczna, którą śpiewano między
innymi w Korpusie Kadetów.
3. Model patriotyzmu funkcjonujący w utworze
Miłość do ojczyzny została ukazana jako nadrzędna wartość, której
należy wiele ofiarować. Przede wszystkim jest ona jednoznacznie
wyjątkowa, dlatego że daje poczucie braterstwa i wspólnoty, a ludzi
„poczciwych”, wiernie jej służących, doskonali i gwarantuje im wieczny
szacunek. Należy więc wyżej cenić dobro ojczyzny niż sprawy prywatne,
wszystkie niewygody i przeciwności, jakie pojawiają się w czasach niewoli,
mężnie znosić, ponosić ofiary, bo tylko one przyczynią się do odzyskania
przez ojczyznę wolności.
Taki typ patriotyzmu nazywa się mesjanistycznym (od nazwy
Mesjasz=Chrystus), gdyż nawołuje do poświęcenia, znoszenia cierpień w
imię wolności własnej i drugiego człowieka.
4. Środki stylistyczne kreujące podniosły charakter dzieła:
a) epitety uwznioślające:
- „święta miłości”,
- „kochana ojczyzna”,
- „umysły poczciwe”;
d) oksymorony:
- „szlachetne blizny”,
- „kształcisz kalectwo”,
- „smakują trucizny”;
e) personifikacja:
- „… czują cię tylko umysły…” (uosobienie umysłów , które
odczuwają);
f) apostrofa:
- „Święta miłości kochanej ojczyzny”.
5. Liryka apelu i kwestie propagandy
Lirykę apelu reprezentują utwory, w których podmiot liryczny
kieruje swoje słowa do określonego adresata, szerzy pewne poglądy z
zamiarem wywarcia wpływu, pozyskania dużej grupy zwolenników. Tekst
Krasickiego możemy zaliczyć do tego typu twórczości, gdyż podmiot
liryczny rozpaczliwie stara się natchnąć czytelników duchem patriotyzmu, o
którym wśród wewnętrznych waśni szlachty i magnaterii zapomniano.
Egoizm i pycha obywateli doprowadziły ojczyznę na skraj przepaści.