ETAP SZKOLNY

.
..................... ........
pieczątka podłużna szkoły
.........................
suma punktów
......................................
kod pracy ucznia
KONKURS BIOLOGICZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO – MAZURSKIEGO
W ROKU SZKOLNYM 2012/2013
ETAP SZKOLNY
Droga Uczennico / Drogi Uczniu
Witaj w etapie szkolnym- wojewódzkiego konkursu biologicznego.
Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
Arkusz konkursowy liczy 16 stron i zawiera 34 pytania
Przed rozpoczęciem pracy sprawdź czy Twój test jest
kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś Komisji
Nadzorującej.
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Odpowiedzi wpisuj niebieskim długopisem bądź
piórem.
Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
W przypadku testu wyboru prawidłową odpowiedź
zaznacz stawiając znak X na literze poprzedzającej
treść wybranej odpowiedzi.
Nie używaj korektora. Jeżeli pomylisz się, błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz znakiem X inną
odpowiedź.
Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały
umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym.
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów
możliwych
do uzyskania
68
Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
1
Zadanie nr 1 (0-1 pkt)
Która z podanych funkcji nie jest funkcją błony komórkowej ?
a. zawiera receptory przekazujące sygnały
b. wytwarza białka
c. łączy komórki z macierzą pozakomórkową, pomaga strukturalnie łączyć komórki
d. transportuje materiały
Zadanie nr 2 (0-1 pkt)
Gdzie mieści się chlorofil w chloroplaście ?
a. między błoną wewnętrzną a zewnętrzną
b. we wnętrzu tylakoidu
c. w błonach tylakoidów
d. w stromie
Zadanie nr 3 (0-1pkt)
Która z wymienionych cech zwierząt nie jest przystosowaniem do lądowego
trybu życia:
a. zdolność do utrzymania stałej temperatury ciała
b. powierzchnia wymiany gazowej ukryta we wnętrzu ciała
c. zapłodnienie wewnętrzne
d. zdolność do orientacji przestrzennej
Zadanie nr 4 (0-1 pkt)
Choroba człowieka spowodowana przez grzyby pochodzące z odchodów
ptasich to prawdopodobnie:
a. kandydoza
b. święty ogień
c. histoplazmoza
d. reakcja uczuleniowa
2
Zadanie nr 5 (0-1 pkt)
Przeniesienie pyłku z męskich struktur generatywnych na żeńskie nazywa się:
a. rozwojem nasienia
b. zapłodnieniem
c. rozwojem owocu
d. zapyleniem
Zadanie nr 6 (0-1 pkt)
Spokrewnione gromady łączy się w jeden/jedną:
a. rząd
b. rodzaj
c. rodzinę
d. typ
Zadanie nr 7 (0-1 pkt)
Ameby poruszają się i zdobywają pokarm za pomocą:
a. wici
b. rzęsek
c. gametangiów
d. nibynóżek
Zadanie nr 8 (0-1 pkt)
Narząd linii nabocznej występuje:
a. tylko u ryb kościstych
b. u wszystkich ryb
c. tylko u rekinów
d. u wszystkich ryb z wyjątkiem tarczowców
3
Zadanie nr 9 (0-1 pkt)
Żołądek podzielony na część gruczołową wydzielającą soki i część
rozcierającą pokarm, mają:
a. ryby
b. ssaki
c. ptaki
d. gady
Zadanie nr 10 (0-1 pkt)
Które z poniższych stwierdzeń prawidłowo określa ssaki:
a. większość jest jajożyworodna
b. mają trzy kostki słuchowe
c. wszystkie mają łożysko
d. powstały w dewonie
Zadanie nr 11 (0-1 pkt)
Pająki mają:
a. jedną parę czułków
b. sześć par odnóży odwłokowych
c. szczękoczułki i nogogłaszczki
d. żuwaczki i szczęki
4
Zadanie nr 12 (0-1 pkt)
Uporządkuj podane grupy zwierząt według kolejności pojawiania się na
Ziemi:
1. ryby dwudyszne
2. gady
3. płazy
4. ptaki
a. 2, 1, 3, 4
b. 3, 1, 2, 4
c. 1, 2, 3, 4
d. 1, 3, 2, 4
Zadanie nr 13 (0-4 pkt)
Wymień przynajmniej cztery przykłady przekształconych liści i podaj
funkcje każdej z tych modyfikacji:
l.p.
Przykłady przekształconych liści
Funkcje
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................................................
....................................................................................
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................................................
....................................................................................
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................................................
....................................................................................
5
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................................................
....................................................................................
Zadanie nr 14 (0-1 pkt)
Wydzielanie przez roślinę wody w postaci cieczy to:
a. mechanizm jonów potasowych
b. parowanie
c. transpiracja
d. gutacja
Zadanie nr 15 (0-1 pkt)
Trzy główne funkcje łodygi to:
a. podtrzymywanie, przewodzenie, tworzenie nowych żywych tkanek
b. przewodzenie, tworzenie nowych żywych tkanek, rozmnażanie płciowe
c. podtrzymywanie, przewodzenie, fotosynteza
d. podtrzymywanie, przytwierdzanie do podłoża, tworzenie nowych żywych tkanek
Zadanie nr 16 (0-7 pkt)
Uzupełnij poniższą tabelkę:
A OSMOZA
to:
B HEMOGLOBINA
to:
C
to: zewnętrzna warstwa gałki ocznej; sztywna, wytrzymała warstwa tkanki
łącznej ochraniająca wnętrze gałki i utrzymująca jej kształt
6
D PŁÓD
to:
E
to: zespół reakcji metabolicznych, w których wyniku ze związków
prostych powstają złożone np. magazynujące energię
F ZESPÓŁ DOWNA
to:
G
to: zapłodnienie pozaustrojowe; zapłodnienie komórek jajowych
w probówce
Zadanie nr 17 (0-3 pkt)
Smak – to jeden z podstawowych zmysłów dostępnych organizmom, służący
do chemicznej analizy składu pokarmu. Człowiek rozpoznaje cztery
podstawowe smaki: słodki, słony, kwaśny i gorzki.
Podpisz rysunek przedstawiający rejony języka o większej wrażliwości
na podstawowe smaki:
1. . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . .
7
Zadanie nr 18 (0-8 pkt- za A i B)
A. Dokonaj porównania komórki roślinnej z komórką zwierzęcą poprzez
uzupełnienie brakujących miejsc w tabelce (0-6 pkt):
Komórka roślinna
Komórka zwierzęca
1. Celulozowa ściana komórkowa
1.
2. Plastydy
2.
3.
3. Drobne małe wodniczki
4. Brak lizosomów
4.
5.
5. Rzęski i wici jako aparat ruchu
komórek
6. Jądro
6.
7.
7. Jąderko
8. Mitochondrium
8.
9.
9. Aparat Golgiego
10.
10. Reticulum endoplazmatyczne
11. Cytoplazma
11.
12. Błona komórkowa
12.
B. Twój komentarz (0-2 pkt):
Cechy różniące (0-1 pkt): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...........................................................................
...........................................................................
Cechy wspólne (0-1pkt): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................................
...........................................................................
8
Zadanie nr 19 (0-1 pkt)
Szkielet dorosłego człowieka i układ mięśniowy składa się odpowiednio z:
a. 207 kości i z ok. 700 mięśni
b. 250 kości i z ok. 500 mięśni
c. 206 kości i z ok. 600 mięśni
d. 305 kości i z ok. 620 mięśni
Zadanie nr 20 (0-4 pkt za A i B)
A. Trzewioczaszka chroni (0-3 pkt):
A
i
i
B. Występują w niej kości (0-1 pkt):
a. ciemieniowe
b. jarzmowe
c. potyliczna
d. czołowa
Zadanie nr 21 (0-1 pkt)
Jeśli się uśmiechasz – to jest to rezultat pracy:
a. mięśni żwaczowych
b. dźwigacza górnego
c. mięśnia jarzmowego mniejszego, większego i śmiechowego
d. odpowiedzi b i c są prawidłowe
9
Zadanie nr 22 (0-2 pkt)
Piotrek zmierzył sobie ciśnienie krwi. Wynosiło ono 125/85 mmHg. Wartość
85 mmHg informuje o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . natomiast
liczba 125 odnosi się do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadanie nr 23 (0-1 pkt)
Szczepionka nie zawiera:
a. martwych drobnoustrojów chorobotwórczych
b. osłabionych drobnoustrojów chorobotwórczych
c. w pełni zdrowych drobnoustrojów chorobotwórczych
d. żadna z tych odpowiedzi nie jest prawidłowa
Zadanie nr 24 (0-1 pkt)
Osocze krwi ma wartość pH równą:
a. 5,5
b. 3,3
c. 7,4
d. 4,2
Zadanie nr 25 (0-1 pkt)
Daltonizm związany jest z zaburzeniami w funkcjonowaniu:
a. pręcików
b. soczewki
c. tęczówki
d. czopków
10
Zadanie nr 26 (0-1 pkt)
Melatonina wydzielana jest przez:
a. szyszynkę
b. trzustkę
c. korę nadnerczy
d. grasicę
Zadanie nr 27 (0-1 pkt)
Hormony występują:
a. tylko u człowieka
b. tylko u kręgowców
c. u kręgowców i bezkręgowców
d. tylko u bezkręgowców
Zadanie nr 28 (0-1 pkt)
Która z odpowiedzi dotyczących anemii (niedokrwistości) jest błędna ?
a. zmniejsza się ilość żelaza we krwi
b. zmniejsza się ilość hemoglobiny
c. zwiększa się ilość żelaza we krwi
d. zmniejsza się ilość hemoglobiny często połączona ze zmniejszeniem liczby krwinek
czerwonych
11
Zadanie nr 29 (0-1 pkt)
Tkanka, która się kurczy, jest poprzecznie prążkowana i pracuje niezależnie
od naszej woli to:
a. mięśnie gładkie
b. mięśnie szkieletowe
c. tkanka łączna
d. mięsień sercowy
Zadanie nr 30 (0-4 pkt)
Nazwij i opisz przynajmniej cztery rodzaje korzeni pełniących specjalne
funkcje:
1. korzenie . . . . . . . . . . . . . . .
-.............................................
............................................................................ ....
2. korzenie . . . . . . . . . . . . . . .
-.............................................
............................................................................ ....
3. korzenie . . . . . . . . . . . . . . .
-.............................................
............................................................................ ....
4. korzenie . . . . . . . . . . . . . . .
-.............................................
............................................................................ ....
12
Zadanie nr 31 (0-1 pkt)
Technika uprawy roślin w płynnych, dobrze napowietrzonych pożywkach to:
a. hydroponika
b. nawadnianie
c. hydrofilia
d. hydroliza
Zadanie nr 32 (0-10 pkt)
Wpisz do tabeli nazwy elementów budowy ciała człowieka, które oznaczono
numerami 1-5, a następnie przyporządkuj każdemu z nich funkcje lub cechy
budowy spośród podanych w podpunktach, wpisując do tabeli odpowiadające
im litery.
13
a) efektor
b) narząd smaku
c) zginacz
d) tłoczy krew do płuc
e) ma zastawki
f) prostownik
g) gruczoł dokrewny
h) narząd słuchu
i) wypełnia je limfa
j) wytwarza progesteron
k) element dużego obiegu krwi
l) wytwarza komórki jajowe
m) reguluje napięcie mięśni
n) wytwarza tymozynę
o) rozgałęzia się na naczynia wieńcowe
Numer
Nazwa elementów budowy ciała
Cechy budowy; funkcje elementów budowy ciała
(wpisz tylko właściwe litery)
1
2
3
4
5
14
Zadanie nr 33 (0-1 pkt)
Hormonem ciąży określa się:
a. estrogen
b. parathormon
c. progesteron
d. testosteron
Zadanie nr 34 (0-1 pkt)
W skład układu krążenia człowieka wchodzi układ krwionośny i układ
limfatyczny. Na układ limfatyczny oprócz naczyń limfatycznych składają się:
a. węzły chłonne, śledziona, trzustka
b. wątroba, śledziona, węzły chłonne
c. wątroba, śledziona, trzustka
d. szpik kostny, trzustka, wątroba
15
BRUDNOPIS
16