Wielki format wymaga precyzji - pełny artykuł z Kroniki Mapei # 15

Zdaniem eksperta
Rozmowa z Dariuszem Górak,
właścicielem firm StudioDago w Sopocie
oraz DAGOTECH w Gdańsku
Wielki format wymaga precyzji
Zacznijmy od definicji – co to są
płytki wielkoformatowe?
Wielki format to kwestia mody
ostatnich kilku lat i jak to często bywa, za potrzebą rynku
nie nadążają oficjalne definicje i
normy. Wśród osób, które zawodowo zajmują się projektowaniem wnętrz i dystrybucją płytek,
przyjęła się pewna robocza klasyfikacja. Według niej płytki wielkoformatowe zaczynają się od
powierzchni równej 1600 cm2. W
tej grupie znajdują się m.in. tak
popularne ostatnio formaty 30 x
60 cm oraz 40 x 40 cm. Ale ewolucja wymiarowa w płytkach idzie
dalej – jest kilku producentów na
świecie, którzy specjalizują się
w produkcji płytek o wymiarach
60 x 120 cm, 120 x 120 cm czy
nawet 100 x 300 cm. Na swój
użytek nazywam je megaformatowymi, zaliczając do tej grupy
wszystkie płytki o powierzchni
powyżej 3600 cm2. Górnej granicy megaformatów nie sposób
określić - mam wrażenie, że wytwórcy płytek nie powiedzieli w
tej kwestii ostatniego słowa.
Skąd się wzięła moda na wielki format?
Lubujemy się w coraz większych
przestrzeniach
wykończonych
minimalistycznie. Widać to zarówno w biurowcach i budynkach użyteczności publicznej,
jak też – coraz częściej – w prywatnych domach i mieszkaniach.
Otwarte przestrzenie i nowoczesne, lekkie, często wykonane z
przezroczystych materiałów me-
Fot. 1 i 2. Przykładowe
zastosowania płytek
megaformatowych.
Zdjęcie 1 - Gigacer.
Zdjęcie 2 - Levantina.
ble wymagają wysmakowanego
tła w postaci „lustra” podłogi czy
ściany. Wielki format sprawdza
się tutaj idealnie.
Co więcej – płytki wielkoformatowe dają możliwość wycinania z
nich różnych kształtów np. stopnie schodów wykonane z jednego kawałka materiału. Wyobraźnia projektantów i inwestorów nie
zna zresztą granic. Spotkałem się
z ramą wyciętą z wielkoformatowej płytki okalającą akwarium
znajdujące się w sąsiednim pomieszczeniu, a od strony salonu
wbudowane częściowo w ścianę.
W kuchni tworzy się alternatywa
dla monolitycznych blatów kamiennych, skoro zlew czy płytę
kuchenną można wbudować w
płytkę wielkoformatową, idealnie pasującą do materiału wy-
12 Kronika Mapei nr 15/2010
kronika15.indd 12
10-12-16 16:37
wykonania płytki, która przekłada
się na dopuszczalną krzywiznę
brzegów. Tutaj znowu normy nie
nadążają za rynkiem i skutkiem
tego od lat funkcjonuje standard
płaskości powierzchni, który dopuszcza krzywiznę środka płytki
w odniesieniu do długości przekątnej obliczonej z wymiarów
bocznych na poziomie 0,5%.
Oznacza to, że dopuszczalne odchylenie płytki 40 x 40 cm to 2,83
mm – bez problemu bilansowane
przez klej i praktycznie niezauważalne dla użytkownika. Ale jeśli to
samo wyliczenie zastosować do
płytki o wymiarach 120 x 120 cm,
wówczas „dopuszczalna” krzywizna wynosi aż 8,49 mm. To już
wygląda nieestetycznie i żaden
z inwestorów takich „łódek” na
podłodze nie zaakceptuje. Dlatego wybierając płytki wielkoformatowe, warto sprawdzić precyzję
wykonania gwarantowaną przez
producenta i na pewno szukać
w tym zakresie wartości znacznie
mniejszych od obowiązujących
norm.
W temacie montażu na uwagę
zasługują dwie kwestie. Jedna
to idealne przygotowanie podłoża. Zasada stara jak płytkarski
świat, ale możliwa „do obejścia”,
gdy układane były małe formaty.
W przypadku wielkich i megaformatów to absolutna konieczność
(według większości wytycznych
dopuszczalna różnica poziomów
na odcinku 2 m nie powinna przekroczyć 3 mm). Trzeba się trwale
zaprzyjaźnić z dobrymi masami
samopoziomującymi zwłaszcza
1
gdy stosujemy płytki typu slim
o grubości nieprzekraczającej
4,8 mm. Druga rzecz to wybór
kleju do montażu i parametr odkształcalności, który gwarantuje,
że podłoże będzie „pracowało”
razem z wielką płytką i stanowiło
dla niej odpowiednie podparcie.
Swoim klientom polecam: do
montażu płytek wielkoformatowych - kleje odkształcalne Mapei
klasy S1, takie jak KERAFLEX
MAXI S1 czy GRANIRAPID; zaś
do megaformatowych – kleje wysokoodkształcalne Mapei
klasy S2, takie jak ELASTORAPID, ULTRAFLEX S2 MONO czy
KERABOND T + ISOLASTIC.
Oczywiście wymiar płytki nie jest
jedynym kryterium doboru. Liczy
się również podłoże, warunki termiczne, miejsce montażu, obciążenie w trakcie użytkowania oraz
często jeszcze inne czynniki, które trzeba wziąć pod uwagę – ale
to już temat na oddzielną dyskusję. Do tego dochodzi oczywiście
zaprawa do spoinowania o wysokich parametrach mechanicznych (klasy CG2), która będzie
w stanie skompensować naprężenia wynikające z ewentualnej
zmienności wymiarów płytek pod
wpływem temperatury – czyli
taka jak fuga elastyczna ULTRACOLOR PLUS czy KERACOLOR
FF + FUGOLASTIC.
Przy okazji tematu spoin warto jeszcze raz wrócić do jakości
płytek wielkoformatowych. Większość klientów marzy o efekcie
jednolitej tafli czyli stabilnie zamocowanych płytkach o jak najwęż-
2
korzystanego na ścianie czy na
podłodze. W efekcie tworzy się
wnętrze mniej tradycyjne w stylu.
Megaformat doskonale sprawdza
się na elewacjach, tym bardziej,
że nowoczesny design przeciera
szlaki w Polsce również w sferze
zewnętrznej bryły domów jednorodzinnych.
Niezwykle rzadko jednak zdarzają
się róże bez kolców – jakie problemy montażowe niosą za sobą wielkie
formaty?
Trzeba zacząć od jakości płytki.
Tradycyjne parametry takie jak odporność na działanie temperatury
i wilgoci, twardość, ścieralność,
antypoślizgowość ect. są identyczne jak w przypadku płytek o
mniejszych rozmiarach. Ogromne
znaczenie ma natomiast precyzja
Kronika Mapei nr 15/2010 13
kronika15.indd 13
10-12-16 16:37
Zdaniem eksperta
szych spoinach. Tutaj raz jeszcze kłania
się precyzja producenta pytek w formie
idealnego docięcia jej brzegów zwana rektyfikacją (z reguły z dokładnością do 0,2
mm). Wtedy można pokusić się o wąską
spoinę – jednak pod warunkiem, że płytki
nie będą poddawane działaniu czynników
termicznych (ogrzewanie podłogowe, duża
ekspozycja na słońce czy mróz), a tym samym nie będzie ulegał gwałtownej zmianie
ich rozmiar.
Wielki format wymaga dbałości o szczegóły – to jak w życiu, przeciwieństwa się
przyciągają.
Dziękuję za rozmowę.
47 cm
PRODUKTY
WARTE
UWAGI
KERAFLEX MAXI S1
GRANIRAPID
Odkształcalny (S1) klej o wysokich parametrach i przedłużonym czasie schnięcia
otwartego, bez efektu osuwania się płytek.
Grubość warstwy od 3 do 15 mm umożliwia klejenie płytek na nierównych podłożach bez konieczności jego wcześniejszego wyrównania. Szczególnie polecany do
montażu gresu szkliwionego i kamienia
naturalnego o dużych formatach – również na podłożach ogrzewanych, na zewnątrz budynków (np. tarasy, balkony) oraz
na powierzchniach pionowych.
Dwuskładnikowy klej odkształcalny (S1)
szczególnie polecany do montażu kamienia naturalnego wrażliwego na wilgoć,
w miejscach narażonych na duże obciążenia. Ze względu na dużą siłę klejenia
i szybkość wiązania jest doskonałym rozwiązaniem do montażu okładzin ceramicznych
w pomieszczeniach, które muszą zostać
oddane do użytku w bardzo krótkim czasie
(supermarkety, zakłady przemysłowe, szpitale, lotniska, baseny pływackie itp.)
kleje odkształcalne (klasa S1)
płytki wielkoformatowe
30 cm
120 cm
60 cm
60 cm
100 cm
180 cm
20 cm
14 Kronika Mapei nr 15/2010
kronika15.indd 14
10-12-16 16:37
ELASTORAPID
KERABOND T + ISOLASTIC
Wysokoodkształcalny (S2), tiksotropowy, wysokowydajny, szybkoschnący, dwuskładnikowy klej cementowy o przedłużonym czasie
schnięcia otwartego. Szczególnie polecany do klejenia okładzin ceramicznych w miejscach narażonych na duże obciążenia oraz na
podłożach odkształcanych (stare posadzki drewniane, sklejka itp.).
Idealnie sprawdza się przy szybkim montażu wielkoformatowych płyt ceramicznych i kamiennych na elewacjach oraz do
montażu mozaiki szklanej w basenach pływackich. Ze względu na
dłuższy niż w przypadku tradycyjnych klejów szybkowiążących czas
schnięcia otwartego może być stosowany w okresie letnim, gdy
panują wysokie temperatury
powietrza.
Jedno z pierwszych w Mapei rozwiązań odkształcalnych – sprawdzone i niezmiennie skuteczne.
Uniwersalne, dwuskładnikowe rozwiązanie wysokoodkształcalne
(S2) − jeśli KERABOND T zmieszany jest z emulsją ISOLASTIC lub
odkształcalne (S1) − jeśli KERABOND T zmieszany jest z roztworem
ISOLASTIC + woda (1:1). Szczególnie polecane do montażu dużych formatów płytek na zewnątrz.
kleje wysokoodkształcalne (klasa S2)
płytki megaformatowe 120 cm
120 cm
120 cm
60 cm
Kronika Mapei nr 15/2010 15
kronika15.indd 15
10-12-16 16:37