Pobierz - Okręgowa Izba Lekarska
Transkrypt
Pobierz - Okręgowa Izba Lekarska
4 (46) 2011 ISNN 1643-9694 Życzenia wszystkiego najlepszego w Nowym Roku składa Redakcja Nr 4 (46) 2011 Nr 4 (46) 2011 Słowo redaktora naczelnego Szanowni Państwo, nadszedł czas wdrażania nowego prawa, uchwalonego w poprzedniej kadencji Sejmu, dotyczącego pakietu ustaw zdrowotnych. Według optymistów, spowoduje to mocne zawirowanie w ochronie zdrowia, według pesymistow - chaos. Parę słów o kilku kwestiach, dotyczących tych uregulowań prawnych. W chwili obecnej gorącym tematem są recepty, ale równie poważne perturbacje spowoduje zakończenie vacatio legis dla innych ustaw. Od nowego roku wchodzi nowa ustawa o refundacji, o kórej jeden z gości nadzwyczajnego posiedzenia Naczelnej Rady Lekarskiej wyraził się, że jedynym jej pozytywnym aspektem jest to, że zintegrowała środowisko lekarskie, które zgodnym chórem protestuje przeciwko jej zapisom (a dołączają się do tego również aptekarze). Posiedzenie NRL zgromadziło rzeczywiście wszystkich przedstawicieli, zarówno samorządu lekarskiego, związków zawodowych pracowników ochrony zdrowia, związków i stowarzyszeń pracodwców ochrony zdrowia jak i przedstawicieli Sejmu, Senatu, Ministerstwa Zdrowia i Rzecznika Praw Obywatelskich. Owocem tej dyskusji jest uchwała Naczelnej Rady Lekarskiej (materiały z tego posiedzenia w dalszej części gazety), która - przypominam - jest obowiązująca dla wszystkich lekarzy. Trzeba również powiedzieć, że obecna wersja ustawy jest zdecydowanie łagodniejsza niż ta uchwalona przez Sejm, ponieważ dzięki staraniom przedstawicieli NRL, została zmieniona przez Senat. Dla przykładu: w pierwotnej wersji lekarz odpowiadał finansowo i karnie nawet wtedy, gdy pacjent przedstawił mu sfałszowany dowod ubezpieczenia. Kolejny akt prawny, który zasadniczo zmieni kształt funcjonowania lekarzy, to zapisy dotyczące ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania zawodu, z kórymi proponuję się zapoznać, ponieważ są duże zmiany w zakresach i składkach. Informacjami w tym względzie służy biuro OIL. Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wprowadzająca wojewódzkie komisje do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, dotyczące tylko szpitali, przy braku możliwości odwołania się firmy ubezpieczeniowej od decyzji komisji do sądu, spowodowała, że na rynku do tej pory nie ma ofert ubezpieczeń dla szpitali i należy spodziewać się, że nowe oferty będą o wiele droższe niż dotychczas. Zasadnicza ustawa - o działalności leczniczej - powowduje konieczność zmiany rejestracji wielu gabinetów (wprowadza nowy rodzaj indywidualnej praktyki: wykonywanej w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego). Termin dokonania zmiany kończy się z dniem 30 czerwca 2012 roku. Również do tego czasu należy ponownie zarejestrować niepubliczny zakład opieki zdrowotnej. Njapoważniejsze jednak ryzyko niesie, według mnie, obowiązek przekształcenia spzoz-ów w spółki prawa handlowego i konieczność ich bilansowania, co może w poważny sposób uderzyć w uposażenia lekarskie i byc powodem zwolnień, co zdaje się potwierdzać wieszczony powszechnie nadchodzący kryzys. Wymieniłem tylko kilka z najważniejszych problemów, jakie rodzą się w nadchodzącym czasie, ale jak zawsze - życie dopisze własny scenariusz. Dlatego uważam, że w tych trudnych czasach nieslychanie istotna jest solidarność całego środowiska, bo gdy jej zabraknie - konsekwencje mogą być przykre dla wielu. Jak Państwo widzicie, ilość zmian, kóre nas czekają, zepchnęły na plan dalszy jubileusz 10-lecia powstania Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie. Wewnątrz numeru zamieszczamy relacje z obchodów. Zamierzamy przygotować do druku wydanie specjalne Częstochowskiej Gazety Lekarskiej, poświęcone historii samorządu lekarskiego w Częstochowie począwszy od 1989 r. Zwracamy się z apelem o nadsyłanie własnych wspomnień i udostępnienie zdjęć z tego okresu. Szczęśliwego Nowego Roku i obyśmy zdrowi byli Zbigniew Brzezin Nr 4 (46) 2011 Spis treści Słowo Prezesa ................................................... str. 4 Z prac ORL ................................................... str. 4 Nadzwyczajne posiedzenie NRL ................................................... str. 5 !0 lat częstochowskiej OIL ................................................... str. 8 Okiem prawnika Nowe zasady prowadzenia praktyk lekarskich ................................................. str. 10 20 lat minęło... ................................................. str. 12 Co piszą inni? Lekarz - szef, lekarz - podwładny ..................................................str. 15 Stomatologia na co dzień ................................................. str. 16 Finał I Oglnopolskiego Konkursu Fotograficznego Lekarzy „Koło życia” ................................................ str. 19 Non omnis moriar ................................................. str. 20 Rozmaitości medyczne ................................................. str. 21 Podróże dalekie i bliskie Luksusowy reżim ................................................. str. 22 Przychodzi baba do lekarza ................................................. str. 26 Wino i jego tajemnice ................................................. str. 27 Sportowe emocje ................................................. str. 28 Z prac ORL Zdaniem Prezesa... Świat absurdów puka do naszych drzwi 9 września 2011 r. Rada wysłuchała sprawozdania skarbnika z wykonania budżetu za pierwsze półrocze 2011 roku. Dr Grzegorz Zieliński zwrócił uwagę na mniejsze wpływy z tytułu rejestracji indywidualnych praktyk lekarskich spowodowane nowymi przepisami w tym zakresie. Opłata za rejestrację nowej praktyki wynosi 69 zł, za dokonanie zmian - 35 zł. Równiez refundacja z budżetu państwa za czynności przejęte od administracji państwowej może być niższa od zakładanej. Dr Zieliński poinformował, że składki od lekarzy spływają na dobrym poziomie, a monity wysyłane do lekarzy zalegających ze składkami przynoszą dobre rezultaty. Rada podjęła uchwały w sprawie desygnownaia przedstawicieli OIL do komisji konkursowych na stanowiska ordynatorów w Miejskim Szpitalu Zespolonym na nastepujących oddziałach: ginekologiczno-położniczym, neurologii i udarowym, rehabilitacji, anestezjologii, chorób wewnętrznych z pododdziałem przy ul. Bony oraz do konkursu na stanowisko przełożonej pielęgniarek w Szpitalu Choób Wewnętrznych „Hutniczym” w Częstochowie. Podjęto uchwały w sprawie wpisów w rejestrze indywidualnych praktyk lekarskich. Wytypowano kandydatów ORL do nagrody OIL „Zasłużony dla Samorządu Lekarskiego” oraz do nagrody „Meritus pro Medicis”. 28 października 2011 r. Na posiedzeniu dyskutowano na temat akcji NRL zmierzającej do zmian zapisów ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Rada podjęła stanowisko w tej sprawie, które zostało przekazane parlamentarzystom ziemi częstochowskiej (treść stanowiska na sąsiedniej str.) Rada wysłuchała relacji rzecznika odpowiedzialności zawodowej dr. Marka Mikołąjczyka oraz przewodniczącego OSL dr. Janusza Kapusteckiego z ogól- Już od nowego roku czeka na nas obowiązek wypełnienia założeń nowych ustaw przyjmowanych przez rząd w tym roku w pakiecie i w pośpiechu. A co za tym idzie z wieloma błędami i kontrowersyjnymi założeniami. Na niektóre rozporządzenia wykonawcze do tych ustaw czekamy do tej chwili i nie jesteśmy w stanie określić w pełni tego co nas zastanie w 2012. Ustawa „refundacyjna” i projekt rozporządzenia MZ w sprawie recept dobitnie świadczy o chęci przerzucenia odpowiedzialności za bałagan w ubezpieczeniach zdrowotnych i sposobie refundacji leków na lekarzy i obarczeniu ich odpowiedzialnością finansową za ten stan rzeczy. Poza tym daje się ustawowe prawo urzędnikom NFZ do jednostronnej weryfikacji zasadności decyzji lekarskich i sposobu leczenia!!!. Groźby zrywania umów, kary finansowe etc. O co w tym naprawdę chodzi? Chyba o skłócenie wszystkich stron, zamieszanie, biurokrację, windowanie niebotycznych składek OC dla lekarzy i firm realizujących świadczenia medyczne, a przede wszystkim szukanie oszczędności w NFZ kosztem karania lekarzy. Znajomość katalogu leków refundowanych nie wystarczy lekarzom do codziennej pracy, będą musieli znać poza tym szczegółowe odpłatności za dany lek (B, R, 30%, 50%), wszystkie dawki leku (nie wszystkie dawki danego leku są refundowane), kody miast itp, by móc wypisać receptę tak, by apteka ją zrealizowała. Każdy błąd to albo odrzucenie Rp. przez aptekę, albo kara z odsetkami nałożona przez urzędnika NFZ. Przecież do nas należy leczyć chorych najlepiej jak możemy i według przyjętych standardów lub wytycznych, a rolą ubezpieczyciela jest określić uprawnienia i przypisanie każdemu obywatelowi odpowiednich zniżek. Nieporadność ZUS w weryfikacji składki zdrowotnej obywateli, brak pełnej i rzetelnej informacji o składkach na linii ZUS – NFZ, błędy pracodawców (te świadome i nieświadome), brak jednolitego dokumentu ubezpieczenia zdrowotnego, na podstawie którego można by weryfikować uprawnionych do świadczeń medycznych, a który to dokument powinien być już opracowany i wydany przez państwo polskie (obowiązek ustawowy z 2004 roku), powodują że przyjęte założenia ustawowe z 2011 roku są zupełnie nie do zrealizowania i oderwane od rzeczywistości. Poza tym osobiście protestuję przed przerzucaniem tych obowiązków na lekarzy! To jest rola ubezpieczyciela i jego urzędników! Jesteśmy po burzliwym, grudniowym posiedzeniu NRL i konwentu prezesów ORL, gdzie obraliśmy chyba jedyną słuszną drogę dochodzenia do normalności. Proszę wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów OIL w Częstochowie by przyłączyli się do akcji popierającej petycję środowiska medycznego http:// www.nil.org.pl/petycja i w sposób elektroniczny wyrazili takie poparcie. Kolejną, kontrowersyjną zmianą systemu leczenia szpitalnego to wprowadzenie przez ustawę o działalności leczniczej z 2011 roku możliwości powoływania przez dyrektorów ZOZ „kierowników” oddziałów – bez żadnych konsultacji i ograniczeń, no chyba że zostaną wprowadzone w zmienianych statutach lub regulaminach organizacyjnych i regulaminie pracy, ale chyba żaden dyrektor do tego nie dopuści. Ta sytuacja już się dzieje w Częstochowie. Można sobie wyobrazić konsekwencje jakie przyniosą takie rozwiązania. Konkursy ordynatorskie odchodzą do lamusa! A co za tym idzie funkcja ordynatora, mistrza również. Wydaje się, że nowe przepisy, systemy pracy, przyjęte nazewnictwo, umowy, uprawnienia urzędników, kontrole etc. powodują, że lekarz staje się zwykłym wyrobnikiem a zawód opisywany jako „wolny” traci jakikolwiek sens. Na nadchodzące święta Bożego Narodzenia życzę abyście nie zatracili poczucia dobrze wykonywanego obowiązku swojego zawodu i świadomie przeciwstawiali się absurdom jakie tworzą nam urzędnicy. Przyglądajcie się również wszystkim zmianom i przekształceniom szpitali, by nie dopuścić do jakichkolwiek nadużyć i zagrożenia waszych pacjentów. Pomimo niewiadomego jutra i nadchodzących ciemnych chmur nad nasze zawody, życzę Państwu: Wesołych Świąt! Szczęśliwego Nowego Roku! Niech tegoroczne Święta przyniosą Wam wszystkim wiele radości, uśmiechu i miłości najbliższych! Niech spełnią się wszystkie Wasze marzenia a Nowy Rok niech będzie dla Was najszczęśliwszym rokiem pod słońcem! Wszystkiego najlepszego! Mariusz Malicki Nr 4 (46) 2011 GORĄCY TEMAT Nadzwyczajne posiedzenie NRL Drugiego grudnia odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Naczelnej Rady Lekarskiej, poświęcone głównie ustawie o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, kóra wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. W posiedzeniu, na zaproszenie samorządu lekarskiego, wzięli udział przedstawiciele związków zawodowych pracowników ochrony zdrowia, Porozumienia Zielonogorskiego, związku pracodwców w ochronie zdrowia, Ministerstwa Zdrowia Narodowego Funduszu Zdrowia, posłowie, senatorowie oraz przedstawiciel Rzecznika Praw Pacjenta. Burzliwa dyskusja zaowocowała apelami i stanowiskiem NRL, które publikujemy. UCHWAŁA NR 25/11/VI NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 2 grudnia 2011 r. w sprawie postępowania lekarzy po wejściu w życie ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 219, późn. 1708 z późn. zm.) uchwala się, co następuje: §1. Rekomenduje się lekarzom i lekarzom dentystom, z uwagi na brak możliwości jednoznacznego weryfikowania uprawnień pacjenta do leków refundowanych, skomplikowany system kilkunastu aktów prawnych regulujących kwestie uprawnień do świadczeń, w tym do refundowanych recept oraz brak jednoznacznych kryteriów oceny prawidłowości udokumentowania wskazań medycznych do ordynacji leków, - aby po 1 stycznia 2012 r. powstrzymywali się od orzekania o uprawnieniach pacjentów do recept refundowanych oraz od wpisywania odpłatności, o której mowa w art. 6 ustawy poprzez zamieszczanie na recepcie adnotacji „Refundacja Leku do decyzji NFZ”. Takie postępowanie nie narusza obowiązujących zasad wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty. §2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. SEKRETARZ /-/ Mariusz Janikowski PREZES /-/ Maciej Hamankiewicz Z prac ORL nopolskiego spotkania rzeczników i przewodniczących sądów lekarskich. Stanowisko Okręgowej Rady Lekarskiej w Częstochowie z dnia 28.10.2011 roku w sprawie przepisów ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Okręgowa Rada Lekarska OIL w Częstochowie wyraża ogromne zaniepokojenie w związku ze zbliżającym się wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Kategoryczny nasz sprzeciw budzą zapisy ww. ustawy nakładające na lekarzy obowiązek weryfikacji uprawnień pacjenta w momencie wypisywania recept refundowanych, oraz fakt nakładania na lekarzy obowiązku zwrotu kwoty refundacji, w przypadku omyłek formalnych przy wypisywaniu recepty. Przerzucenie na lekarzy, całego ryzyka finansowego, związanego z wystawieniem osobom nieuprawnionym recept na leki refundowane budzi uzasadniony niepokój wśród naszych Koleżanek i Kolegów, którzy rozważają celowość podpisywania przez nich umów upoważniających do wypisywania recept refundowanych z NFZ. W świetle powyższych uwag Okręgowa Rada Lekarska OIL w Częstochowie widzi konieczność wprowadzenia zmian do ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, w zakresie utzymania odpowiedzialności przez Państwo polskie za weryfikację statusu osób korzystających ze świadczeń zdrowotnych. Stanowisko wchodzi w życie z dniem podjęcia. Sekretarz dr n. med.Małgorzata Klimza Prezes Mariusz Malicki Nr 4 (46) 2011 APEL Nr 5/11/VI NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 2 grudnia 2011 r. do Rzecznika Praw Obywatelskich Naczelna Rada Lekarska zwraca się z apelem do Rzecznika Praw Obywatelskich o złożenie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zbadania zgodności z Konstytucją RP ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 122, póz. 696). Zdaniem Naczelnej Rady Lekarskiej zapisy ustawy naruszają podstawowe prawa obywatelskie lekarzy i lekarzy dentystów. Ponoszenie przez lekarzy odpowiedzialności za to, iż po 12 latach obowiązywania przepisów o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, pacjenci nie posiadają jednolitego i jednoznacznego dokumentu potwierdzającego uprawnienia do świadczeń, narusza określone w art. 2 konstytucji zasady demokratycznego państwa prawa. Niejednoznaczne, pozwalające na dużą swobodę interpretacyjną przepisy stawiające w roli nieustająco podejrzanych i obarczające nieproporcjonalnie dotkliwą odpowiedzialnością za źle (w ocenie kontrolerów Narodowego Funduszu Zdrowia) wystawioną receptę świadczeniodawcę i lekarza zatrudnionego przez tego świadczeniodawcę, naruszają zasady przyzwoitej legislacji i bezpieczeństwa prawnego. W konsekwencji, poprzez zastraszenie lekarzy i lekarzy dentystów przepisy te dodatkowo mogą zagrozić dostępowi pacjentów do farmakoterapii i ich bezpieczeństwu. Naczelna Rada Lekarska uważa, że ustawa refundacyjna godzi nie tylko w interes lekarzy i lekarzy dentystów, ale również bezpośrednio dotyka pacjentów. Zdaniem Naczelnej Rady Lekarskiej przemawia to za zasadnością apelu, bowiem Rzecznik Praw Obywatelskich pełni swą opiekuńczą rolę w stosunku do wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, a więc i pacjentów i lekarzy oraz lekarzy dentystów. SEKRETARZ /-/ Mariusz Janikowski PREZES /-/ Maciej Hamankiewicz Apel Nr 4/11/VI NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ STANOWISKO Nr 17/11/VI NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 2 grudnia 2011 r. do lekarzy i lekarzy dentystów w sprawie umów na wystawianie refundowanych recept z dnia 2 grudnia 2011 r. w sprawie zaleceń dotyczących zawierania po 1 stycznia 2012 r. umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej Naczelna Rada Lekarska apeluje do wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów o niepodpisywanie nowych umów na wystawianie refundowanych recept, do czasu zaakceptowania przez Naczelną Radę Lekarską wzoru takiej umowy. Jednocześnie Naczelna Rada Lekarska informuje, że mimo iż ustawa o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 roku, to wszystkie dotychczas podpisane umowy na wystawianie refundowanych recept obowiązują do 30 czerwca 2012 roku i do tego dnia oddziały wojewódzkie NFZ nie mogą warunkować przydzielania nowych numerów identyfikujących recepty od podpisania nowej umowy. Ze względu na brak możliwości jednoznacznego zweryfikowania uprawnień pacjenta do leków refundowanych, skomplikowany system kilkunastu aktów prawnych regulujących kwestie uprawnień do świadczeń, w tym do refundowanych recept oraz dowolność w ocenie prawidłowości udokumentowania wskazań medycznych do ordynacji leków, Naczelna Rada Lekarska rekomenduje szpitalom, przychodniom i praktykom lekarskim, wstrzymanie się z podpisywaniem umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia na rok 2012 i lata następne, jeżeli integralną częścią tych umów będzie zobowiązanie do wystawiania recept refundowanych, na zasadach określonych w nowej ustawie refundacyjnej. Każdy z potencjalnych w/wym. podmiotów powinien rozważyć wynikające z takich umów ryzyko nakładania przez Narodowy Fundusz Zdrowia kar zwrotu nienależnej refundacji. SEKRETARZ PREZES /-/ Mariusz Janikowski /-/ Maciej Hamankiewicz PREZES /-/ Maciej Hamankiewicz SEKRETARZ /-/ Mariusz Janikowski Nr 4 (46) 2011 KOMUNIKAT Z okazji jubileuszu 10-lecia Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie planujemy wydanie wspomnieniowego numeru Częstochowskiej Gazety Lekarskiej, poświęconej działalności naszego samorządu. Chcielibyśmy uhonorować lekarzy i lekarzy dentystów, którzy pracowali w samorządzie nie tylko przez ostatnie dziesięć lat samodzielności OIL w Częstochowie, ale działalli od początku reaktywowania samorzadu, gdy byliśmy delegaturą Łódzkiej OIL. Zwracamy się z apelem do Państwa, szczególnie osób działających w samorządzie, o nadsyłanie swych wspomnień i podzielenie się refleksjami z tamtego okresu. Prosimy o wypożyczenie redakcji zdjęć ze swych albumów. Wspomnienia lub zdjęcia można nadsyłać e-mailem na adres: [email protected] lub złożyć w biurze Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie. Specjalizacje sesja jeienna 2011 r. urologia Jarosław Droś Gratulujemy SPROSTOWANIE W numerze 3 (45)/ 2011 Częstochowskiej Gazety Lekarskiej, w artykule „Biegański dawniej i dziś” pomyłkowo w obsadzie oddziału ginekologiczno-położniczego nie zostali wymienieni doktorzy: Teresa Bednarska i Dariusz Nowak. Za pomyłkę przepraszamy Lekarzy i Czytelników. Redakcja Zdjęcia: Katarzyna Strzałkowska Nr 4 (46) 2011 10 Jubileusz Okręgowej izby Lekarskiej w Częstochowie 22 października 2011 roku obchodziliśmy uroczyście 10 lecie powołania Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie – najmłodszej spośród 24 izb okręgowych działających w Polsce. OIL w Częstochowie istnieje od 31 października 2001 roku, została powołana Uchwałą nr 5/123/01/III NRL z dnia 2 marca 2001 r. Izbę tworzą powiaty: częstochowski, kłobucki, lubliniecki i myszkowski oraz miasto na prawach powiatu Częstochowa. Uroczystości odbyły się w Teatrze im. A. Mickiewicza w Częstochowie i były połączone z uroczystością wręczenia nagród im. Władysława Biegańskiego ufundowanych jak co roku przez Prezydenta Miasta Częstochowy. W związku z jubileuszem przyjechało do nas wielu znakomitych gości, posłowie i senatorowie ziemi częstochowskiej (imienia i nazwiska), przedstawiciele władz terytorialnych i samorządowych, prezesi OIL, a także członkowie prezydium NRL z prezesem NRL Maciejem Hamankiewiczem na czele. Obchody prowadzili wspólnie Dyrektor Muzeum Częstochowskiego – Janusz Jadczyk oraz obecny Prezes OIL w Częstochowie Mariusz Malicki, który przedstawił na początku krótki rys historyczny samorządu lekarskiego, zwłaszcza naszego regionu oraz genezę powstania OIL w Częstochowie. Wspomnienia dotyczące pierw- lat częstochowskiej OIL szych lat działalności samorządowej ziemi częstochowskiej przedstawili poprzedni szefowie: dr Wanda Terlecka – pierwsza przewodnicząca ORL w Łodzi, której delegaturą była wcześniej obecna OIL, dr Kazimierz Pankiewicz – szef opisywanej delegatury i dr Zbigniew Brzezin – szef delegatury i pierwszy przewodniczący nowo utworzonej ORL w Częstochowie. Wspomnieliśmy również Św. P. dr Romana Zommera – pierwszego szefa delegatury częstochowskiej OIL w Łodzi. W tle wystąpień oglądaliśmy zdjęcia z okresu reaktywowania naszego samorządu, tj. od 1989 roku. Mieliśmy okazję odbyć sentymentalną podróż przez ostatnie 20 lat naszej działalności. Każdy temat programu obchodów był poprzedzony wspaniałymi myślami, aforyzmami Władysława Biegańskiego, które świetnie przygotował i przedstawiał Janusz Jadczyk. Niezmiernie miło było słyszeć od wielu zaproszonych gości ciepłe słowa o naszym samorządzie i ludziach, którzy go tworzą. Wszystkie wspaniałe upominki wręczone przez naszych przyjaciół na ręce prezesa zostaną wyeksponowane w biurze OIL. Bardzo ważnym punktem uroczystości było wręczenie odznaczeń samorządowych, które OIL w Częstochowie wręcza od kilku lat wybitnym lekarzom „Za zasługi dla samorządu lekarskiego”. W tym roku kapituła odznaczenia postanowiła uhonorować następujących lekarzy: Zytę Kaźmierczak-Zagórską – Prezesa Beskidzkiej Izby Lekarskiej Ryszarda Golańskiego – Redaktora Naczelnego „Gazety Lekarskiej” i byłego Przewodniczącego ORL w Łodzi. Zbigniewa Brzezina Romualda Górniaka Annę Kapustecką Małgorzatę Klimzę Marka Mikołajczyka Grzegorza Zielińskiego Nagrody wręczali: dr Wanda Terlecka (Kanclerz Kapituły), Barbara Remblewska (Sekretarz Kapituły) i dr Mariusz Malicki (Prezes OIL w Częstochowie). Kolejnym wydarzeniem naszych uroczystości było wręczenie wyróżnień i wspaniałych nagród laureatom I Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego „Koło Życia” zorganizowanego przez Nr 4 (46) 2011 komisję kultury ORL w Częstochowie. Oto laureaci wybrani przez profesjonalne jury: Grand Prix Łukasz Kulak I miejsce w kat. „Człowiek” Krzysztof Sak Wyróżnienie Jan Grzegorz Rybak WyróżnienieMariusz Malicki I miejsce w kat. „Natura” Mieczysław Tomżyński WyróżnienieMarek Ziajor Wyróżnienie Krzysztof Kwiecień Nagrody wręczyli: Janusz Mielczarek (Prezes Stowarzyszenia Artystów Fotografików Rzeczypospolitej w Częstochowie), Mariusz Malicki (Prezes OIL), Dorota Marszałek (członek zarządu Marszałek Volkswagen Group – sponsora głównej nagrody konkursu Grand Prix). Wystawa fotograficzna jest wyeksponowana w „Klubie Lekarza” w OIL, ul. Gen. J. Zajączka 5 w Częstochowie i będzie czynna do końca grudnia 2011 roku, w godz. pracy biura. W dalszej części programu uroczystości wystąpił Zastępca Prezydenta Miasta Częstochowy Mirosław Soborak, który wespół z przedstawicielami Urzędu Miasta wręczył nagrody im. Władysława Biegańskiego, corocznie fundowane pracownikom ochrony zdrowia, szczególnie zasłużonym dla Częstochowy. W tym roku laureatami zostali lekarze: Anna Paluch, Dariusz Nowicki, Kazimierz Unton oraz Magdalena Osińska, Anna Urbańczyk (pielęgniarki), Grzegorz Damczuk (mgr farmacji). Po zakończeniu oficjalnej części obchodów i krótkim posiłku przygotowanym przez restaurację „Tori”, wszyscy mieliśmy okazję obejrzeć wspaniały spektakl teatralny „Wieczór Trzech Króli” przygotowany przez częstochowskich aktorów, który został wysoko oceniony przez zaproszonych gości. Należy wspomnieć również, że obok oficjalnych uroczystości związa- Nr 4 (46) 2011 nych z obchodami 10 lecia OIL, odbyły się również w naszej izbie bardzo ważne posiedzenia prezydium NRL oraz komisji stomatologicznej NRL. Natomiast dzięki współpracy z Panem Tomaszem Stefańczykiem – dyrektorem firmy POLORTO możliwe było zorganizowanie konferencji naukowej dla lekarzy dentystów/ortodontów pt. „Ortodontyczno-periodontologiczne metody leczenia pacjentów dorosłych” z zaproszonymi wykładowcami z Włoch: dr Turi Bassarelli / dr Roberto Rotundo. Bardzo dziękuję włodarzom miasta, a szczególnie Panu Dyrektorowi Generalnemu UM Pawłowi Klimkowi oraz Pani Dyrektor Elżbiecie Drabik, za zaangażowanie i pomoc w udostępnieniu auli i sal wykładowych Młodzieżowego Domu Kultury w Częstochowie, gdzie mogliśmy zorganizować spotkania lekarzy dentystów. Mam nadzieję, że nasz samorząd przetrwa i dalej będzie się rozwijać nawiązując do tradycji i historii, a w przyszłości będziemy mogli świętować kolejne jubileusze. Mariusz Malicki Zdjęcia: Iwona Coner, Paweł Rakus Okiem prawnika Radca prawny Sławomir Kawa Nowe zasady prowadzenia praktyk lekarskich Ustawa o działalności leczniczej zlikwidowała powszechny dotychczas stan rejestrowania praktyk lekarskich wyłącznie w miejscu wezwania i wykonywania świadczeń zdrowotnych w zakładach opieki zdrowotnej, zarówno publicznych, jak i niepublicznych, na tej podstawie. Lekarze prowadzący obecnie taką praktykę, będą musieli zarejestrować ją w nowej formie, mają na to czas do końca czerwca 2012 r. Od 1 lipca 2011 r. weszła w życie ustawa o działalności leczniczej. Zastąpiła ona ustawę o zakładach opieki zdrowotnej i na nowo określiła m.in. zasady wykonywania działalności leczniczej, funkcjonowanie podmiotów prowadzących tę działalność i ich rejestry oraz zasady sprawowania nadzoru nad wykonywaniem takiej działalności. Ustawa wprowadziła nową kategorię prawną – podmioty lecznicze. Nie będą mogły już powstawać nowe samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Natomiast z dniem wejścia w życie ustawy niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej stały się przedsiębiorstwami podmiotów leczniczych i dotychczas powszechna kategoria podmiotów nzoz-y przestała istnieć. Do kategorii podmiotów leczniczych należą obecnie: przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jednostki budżetowe, instytuty badawcze, fundacje i stowarzyszenia (których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej) oraz kościoły, kościelne osoby prawne lub związki wyznaniowe. Nowa forma praktyki lekarskiej Do najistotniejszych zmian dotyczących bezpośrednio lekarzy należy powstanie - oprócz dotychczasowych form prowadzenia działalności leczniczej, tj. indywidualnej, specjalistycznej praktyki lekarskiej oraz praktyk w miejscu wezwania - nowej formy: indywidualnej (specjalistycznej) praktyki lekarskiej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem. Pozostawiono również możliwość wykonywania działalności leczniczej w formie grupowej praktyki lekarskiej w oparciu o spółkę cywilną, jawną albo partnerską. W dalszym ciągu działalność lecznicza pozostała działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, co wymaga dokonania stosownych wpisów w ewidencji działalności gospodarczej. Ważne miejsce wezwania W związku z powstaniem nowej formy działalności leczniczej dla lekarzy - indywidualnej (specjalistycznej) praktyki lekarskiej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem - w ustawie znalazł się wyraźny zapis, iż w przypadku praktyk lekarskich wyłącznie w miejscu wezwania, miejscem wezwania nie może być przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego. Zapis ten likwiduje zatem dotychczasowy powszechny stan rejestrowania praktyk lekarskich wyłącznie w miejscu wezwania i wykonywania świadczeń zdrowotnych w zakładach opieki zdrowotnej, zarówno publicznych, jak i niepublicznych. W takich przypadkach regulacja ta skutkuje koniecznością zarejestrowania nowej formy działalności - praktyki lekarskiej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem. W tej sytuacji warto podkreślić, iż samorząd zawodowy lekarzy przyjął stanowisko, iż w przypadku lekarzy mających zarejestrowaną praktykę lekarską, wykonywanie działalności w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego może odbywać się na tej podstawie, a wymagane jest jedynie zgłoszenie nowego miejsca wykonywania świadczeń, w podmiocie leczniczym. Na szczęście ustawodawca przewidział okres przejściowy w tym zakresie. Osoby wykonujące zawód medyczny w ramach praktyki zawodowej mają dostosować swoją działalność do przepisów ustawy w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. Pocieszeniem, jest również to, że organem właściwym do prowadzeniu rejestru praktyk lekarskich pozostała okręgowa rada lekarska właściwa dla miejsca prowadzenia praktyki. Oznacza to, że w przypadku lekarza wykonującego działalność na terenie większej liczby izb lekarskich, w każdej z nich będzie musiał zarejestrować praktykę. Jednocześnie istotnie zmniejszono wysokość opłat za wpis do rejestru 10 prowadzonego przez okręgowe rady lekarskie z dotychczasowych 350 zł w przypadku praktyki indywidualnej i 450 zł w przypadku specjalistycznej, do 69 zł. Sprecyzowano także, że w przypadku wykonywania działalności leczniczej przez lekarza jako praktyki lekarskiej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem odpowiedzialność za szkody będące następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych, ponosi solidarnie lekarz i podmiot leczniczy. Skrócenie okresu rejestracji praktyki lekarskiej Organ prowadzący rejestr, a więc również okręgowa rada lekarska będzie obowiązany dokonać wpisu do rejestru w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku. Według poprzednich przepisów termin ten wynosił 50 dni. Jeżeli organ prowadzący rejestr nie dokona wpisu w tym terminie, a od dnia wpływu wniosku do tego organu upłynęło 40 dni, wnioskodawca będzie mógł rozpocząć działalność po uprzednim zawiadomieniu o tym na piśmie organu, który nie dokonał wpisu. Nie dotyczy to przypadku gdy organ wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o wpis nie później niż przed upływem 7 dni od dnia jego otrzymania. W takiej sytuacji termin 30 dniowy będzie biegł od dnia wpływu uzupełnionego wniosku o wpis. Zaostrzenie kar za niezgłoszenie zmian w rejestrze Podmiot wpisany do rejestru będzie zobowiązany w terminie 14 dni od dnia ich powstania, zgłaszać organowi prowadzącemu rejestr wszelkie zmiany danych objętych rejestrem. Jeżeli nie dokona zgłoszenia zmiany danych w tym terminie, organ prowadzący rejestr będzie mógł, w drodze decyzji administracyjnej, nałożyć na ten podmiot karę pieniężną w wysokości, aż do dziesięciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Decyzji takiej będzie nadawany rygor natychmiastowej wykonalności, a kara będzie musiała być uiszczona w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Nr 4 (46) 2011 Cennik opłat za świadczenia Sprawy dotyczące sposobu i warunków udzielania świadczeń zdrowotnych przez podmiot wykonujący działalność leczniczą, a więc także praktykę lekarską, nieuregulowane w ustawie lub statucie placówki, mają zostać określone w regulaminie organizacyjnym ustalonym przez kierownika. W regulaminie tym ma też zostać określona m.in.: wysokość opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej zgodnie z ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, organizacja procesu udzielania świadczeń zdrowotnych w przypadku pobierania za nie opłat, a także, co w przypadku praktyk lekarskich jest nowością, wysokość opłat za same świadczenia zdrowotne - jeżeli nie są one finansowane ze środków publicznych. Informacje te mają zostać podane do wiadomości pacjentów w sposób zwyczajowo przyjęty, a więc najczęściej przez wywieszenie w siedzibie podmiotu. Zatrudnienie innego lekarza w praktyce w dalszym ciągu mocno ograniczone W ramach omawianej ustawy o działalności leczniczej, została dokonana również nowelizacja kilkudziesięciu innych ustaw z szeroko rozumianego zakresu ochrony zdrowia, w tym również ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Dotychczasową możliwość zatrudnienia w praktyce lekarskiej osób niebędących lekarzami do wykonywania czynności pomocniczych oraz lekarza dentysty ale wyłącznie w celu odbycia przez niego stażu podyplomowego, rozszerzono na inne przypadki. Lekarz oraz lekarz dentysta wykonujący indywidualną i specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską, prowadzący odpowiednio staż podyplomowy, szkolenie specjalizacyjne lub szkolenia w celu uzyskania umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonego świadczenia zdrowotnego, będzie mógł zatrudniać innego lekarza w celu odbywania przez niego stażu podyplomowego, szkolenia specjalizacyjnego lub szkolenia w celu uzyskania umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonego świadczenia zdrowotnego. Lekarz zatrudniający będzie zobowiązany do poinformowania o takiej sytuacji okręgową radę lekarską. Możliwości zatrudnienia innego lekarza nie będzie w przypadku indywidualnej i specjalistycznej praktyki lekarskiej Nr 4 (46) 2011 wykonywanej wyłącznie w miejscu wezwania oraz praktyki wykonywanej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego. Z regulacji tych wynika, że poza wskazanymi wyjątkami, zatrudnienie innego lekarza w praktyce lekarskiej jest w dalszym ciągu wyłączone. Obowiązkowy szerszy zakres OC Omawiana ustawa po raz kolejny w ostatnich latach, rozszerza zakres obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów leczniczych, a więc również praktyk lekarskich. Oprócz szkód będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych, wprowadza obowiązek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej od szkody z tytułu niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych. Obowiązek ubezpieczenia powstaje najpóźniej w dniu rozpoczęcia wykonywania działalności leczniczej. Nowością jest również obowiązek nałożony na kierownika podmiotu leczniczego przekazania, nie później niż w terminie 7 dni od zawarcia umowy ubezpieczeniowej, właściwemu organowi prowadzącemu rejestr placówek, dokumentów ubezpieczenia potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia, wystawionych przez ubezpieczyciela. W przypadku lekarzy będzie to okręgowa izba lekarska. Opisane powyżej nowe przepisy dotyczące ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej wejdą w życie od 1 stycznia 2012 r. Od tej daty przestaną obowiązywać dotychczasowe obowiązkowe ubezpieczenia OC dla lekarzy wynikające z pozostałych aktów prawnych: ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Do tego czasu minister finansów w porozumieniu z ministrem zdrowia ma określić w drodze rozporządzenia szczegółowy zakres tego ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc pod uwagę rodzaje działalności leczniczej i rodzaje podmiotów leczniczych. Rozwiązanie to uprości dotychczasowy system obowiązkowych ubezpieczeń OC lekarzy wynikający z kilku aktów prawnych. Zamówienia na świadczenia zdrowotne według nowych zasad Oczywiście, w związku z uchyleniem z dniem 1 lipca 2011 r. ustawy 11 o zakładach opieki zdrowotnej, zmianie ulegnie również dotychczasowy system zamówień na świadczenia zdrowotne, o którym była mowa w art. 35 tej ustawy. To najczęściej występujący sposób kontraktowania świadczeń zdrowotnych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, stanowiący podstawę funkcjonowania wielu lekarzy tzw. kontraktowych. Podmioty publiczne Nowa regulacja przewiduje, że podmioty lecznicze spełniające przesłanki określone w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - prawo zamówień publicznych (czyli szeroko rozumiane podmioty publiczne), mogą udzielać zamówienia na udzielanie w określonym zakresie świadczeń zdrowotnych przez inny podmiot wykonujący działalność leczniczą. Wskazano jednak wprost, zapewne pod wpływem głośnych w mediach spraw z ostatnich miesięcy, iż przedmiot zamówienia nie może wykraczać poza rodzaj działalności leczniczej oraz zakres świadczeń zdrowotnych wykonywanych przez udzielającego zamówienia i przyjmującego zamówienie, zgodnie z ich wpisem do rejestru. Tryb konkursu ofert W dalszym ciągu do zamówień tych, poza wskazanym wyżej zakresem, nie mają zastosowania przepisy o zamówieniach publicznych, natomiast, co budzi pewne zdziwienie, a u wielu świadczeniodawców złe skojarzenie, udzielenie zamówienia następuje w trybie konkursu ofert, do którego będzie się stosować odpowiednio, wskazane enumeratywnie w omawianej ustawie przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W takim przypadku prawa i obowiązki prezesa funduszu i dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ, będzie wykonywał kierownik podmiotu leczniczego udzielającego zamówienia. Takie uregulowanie trybu postępowania spowoduje zapewne, przynajmniej w pierwszym etapie po wejściu w życie nowych przepisów, spadek liczby konkursów z tego zakresu. Umowy podpisane na dotychczasowych zasadach, pozostają jednak ważne na okres na jaki zostały zawarte. Sławomir Kawa radca prawny 20 lat minęło ... Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka... Jan Paweł II „Iskierki” Dwuletni Gabryś śpiewający „Jagódki” W dniu 14 listopada 2011 dwa Oddziały Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. NMP w Częstochowie z ul. Bialskiej 104/118 obchodziły swoje XX-lecie w Teatrze im. Adama Mickiewicza. Były to: Oddział Noworodków i Wcześniaków kierowany przez dra Mariana Halkiewicza oraz Oddział Ginekologii i Położnictwa z Pododdziałem Patologii Ciąży kierowany przez dra Jarosława Strzelczyka. Uroczystość zorganizowano pod hasłem: „MAŁY PACJENT”. Uroczystego otwarcia Jubileuszu dokonał Dyrektor Szpitala dr Kazimierz Pankiewicz podkreślając, że „kto umie pięknie świętować, umie też dobrze pracować”. W prezentacji „XX lat minęło” dr Jolanta Warzycha – inicjatorka wydarzenia – opowiedziała o historii obu oddziałów wspominając, iż korzeni „JUBILATÓW” należałoby szukać w Szpitalu przy ulicy Kordeckiego, gdzie pracowała legendarna, charyzmatyczna dr Maria Wichura. Oddziały zostały w 2001 roku przeniesione z budynku przy ul. Kordeckiego do Szpitala przy ul. Bialskiej. Dyrektorem Szpitala był wówczas dr n. med. Zbigniew Świderek. Oddziałem Noworodków i Wcześniaków kierował dr Janusz Kulczyński, a Oddziałem Położnictwa i Ginekologii dr n. med. Marek Kruk.Od 1995 roku Oddziały włączyły się aktywnie w promocję karmienia piersią. Opracowano zasady postępowania zmierzające do upowszechniania, wspierania i ochrony karmienia piersią. Wdrożono propagowane przez UNICEF Dziesięć Kroków do udanego karmienia piersią. Efektem tych działań było uzyskanie w 1998 roku tytułu „SZPITAL PRZYJAZNY DZIECKU.” W roku ubiegłym po reocenie otrzymaliśmy tytuł ponownie. Jesteśmy jedynym szpitalem w granicach byłego województwa częstochowskiego, jednym z pięciu w województwie śląskim oraz jednym z 24 w Polsce, który uzyskał to zaszczytne wyróżnienie. Dr Warzycha podkreśliła, że jubileusz XX-lecia to święto nas wszystkich: lekarzy, pielęgniarek, położnych, salowych, sekretarek, ale także Święto Matek, które urodziły swe pociechy w naszym szpitalu. Mały Pacjent to dla nas nie świadczeniobiorca, ale DZIECKO wymagające troski . XX-letnia historia naszych Oddziałów – to również historia neonatologii, historia etyki... Hania i Rafał Maciek i Jędrek Na pierwszym planie: kadra kierująca oddziałami przed 20 laty. 12 Nr 4 (46) 2011 Prof. Iwona Maroszyńska Dyrektor Kazimierz Pankiewicz oraz ordynatorzy świętujących oddziałów: Jarosław Strzelczyk i Marian Halkiewicz Po tej prezentacji poproszono na scenę kadrę kierowniczą sprzed XXlat. Byli to: dr n. med. Zbigniew Swiderek – ówczesny dyrektor szpitala, dr n. med. Marek Kruk - ordynator Oddziału Ginekologii i Położnictwa, dr Maciej Szczurek – zastępca ordynatora Oddziału Ginekologii i Położnictwa, dr Janusz Kulczyński – Ordynator Oddziału Noworodków i Wcześniaków, dr Grzegorz Zieliński – zastępca ordynatora Oddziału Noworodków i Wcześniaków, mgr Irmina Tomaszewska - przełożona pielęgniarek i położnych, Larysa Kapkowska - położna oddziałowa Oddziału Ginekologii i Położnictwa, Jolanta Wiekiera – pielęgniarka oddziałowa Oddziału Noworodków i Wcześniaków. Następnie poproszono obecną kadrę kierowniczą, do której w dniu uroczystości należeli: dr Kazimierz Pankiewicz – dyrektor naczelny Szpitala, dr Grzegorz Kupczak – zastępca dyrektora ds. lecznictwa, inż. Wojciech Prosiński - zastępca ds. technicznoeksploatacyjnych, mgr Renata Sówka – zastępca dyrektora ds. pielęgniarstwa, mgr Jadwiga Tomalska – naczelna pielęgniarka, dr n. med. Marian Halkiewicz – ordynator Oddziału Noworodków i Wcześniaków, dr n. med. Jarosław Strzelczyk – ordynator Oddziału Ginekologii i Położnictwa z Pododdziałem Patologii Ciąży, Małgorzata Wypych – pielęgniarka Oddziałowa Oddziału Noworodków i Wcześniaków, Lidia Michałowska – położna oddziałowa Oddziału Ginekologii i Położnictwa. Wszyscy otrzymali jubileuszowe Nr 4 (46) 2011 pamiątkowe tabliczki ze słowami Ojca Świętego Jana Pawła II: „Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka”. Następnie na scenę wkroczyły dzieci. Ich występy były niespodzianką nawet dla organizatorów wydarzenia. Czteromiesięczna Ewa i jej Mama wręczyły Doktorowi Marianowi Halkiewiczowi portret Ewuni. Dwuletni Gabryś przy akompaniamencie mamy zaśpiewał „Jagódki”. Pięcioletnie „Iskierki” przedstawiły pokaz baletowy. Rodzeństwo Hania i Rafał zatańczyli „Motory „oraz ”Wyginam śmiało ciało”. Mateusz i Zuzia zatańczyli perfekcyjnie walca angielskiego. Jedenastolatki przedstawiły parodię pokazu mody prezentując za duże buty. Szesnastoletni Jędrek i Maciek pięknie zagrali na gitarach elektrycznych. Po występie naszych podopiecznych głos zabrali Goście: poseł Ziemi Częstochowskiej Szymon Giżyński, wiceprzewodniczący Rady Miasta Konrad Głębocki, Grażyna Stramska-Świerczyńska reprezentująca Prezydenta Miasta Częstochowa, Ryszard Majer z Komisji Zdrowia w Radzie Miasta, Małgorzata Nowak reprezentująca dyrektora Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Częstochowie, dr Grzegorz Zieliński w imieniu Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie, mgr Genowefa Kruszec – prezes Okręgowej Izby Aptekarskiej w Częstochowie, sekretarz Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie. 13 Prof. Elżbieta Gajewska Ordynator Marian Halkiewicz i dr Dorota Wojtachnio Dr Grzegorz Zieliński; poniżej: dr Jolanta Warzycha z dziećmi Wszyscy gratulowali nam jubileuszu i życzyli dalszych sukcesów. Uroczystość zaszczyciły również swą obecnością: Elżbieta Baum-Chróścicka z Komitetu Upowszechniania Karmienia Piersią w Warszawie oraz Ludmiła Prentkowska – kierownik Działu Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach.Otrzymaliśmy listy gratulacyjne od Konsultantów Krajowych: w dziedzinie neonatologii, pediatrii, Prezesa Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, Przewodniczącej Pediatrycznego Forum Profilaktyki Chorób Cywilizacyjnych oraz Kierowników Klinik Neonatologicznych. Po wystąpieniach zaproszonych gości rozpoczęła się sesja naukowa. Profesor Elżbieta Gajewska z Kliniki Neonatologii we Wrocławiu wygłosiła wykład p.t. ”Retinopatia – co nowego w diagnostyce i terapii?”. Pani Profesor była pierwszym konsultantem krajowym w dziedzinie neonatologii, pierwszym prezesem PTN oraz twórczynią specjalizacji z neonatologii. Kolejny wykład p.t. „Przepuklina przeponowa - aktualne poglądy” przedstawiła profesor Iwona Maroszyńska - kierownik Kliniki Intensywnej Terapii i Wad Wrodzonych Noworodka i Niemowlęcia z Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Dr n. med. Jolanta Warzycha omówiła temat :„Nikotyna a dziecko. Czy to tylko bierne palenie tytoniu ?” Docent Iwona Maruniak-Chudek – konsultant wojewódzki ds. neonatologii wygłosiła wspaniały wykład p.t. ”Postępy neonatologii w opiece nad ELGANS w pierwszej dekadzie XXI wieku”. Swoje prezentacje przedstawili również reprezentanci firm farmaceutycznych: Hasco-Lek, Oleofarm, Mead Johnson Nutrition, Sequoia. W foyer teatru była wystawa prac plastycznych dzieci urodzonych w naszym szpitalu. Podczas posiłków słuchaliśmy pięknej muzyki w wykonaniu VIOLICANTO – zespołu, który tworzą matka i dziadek urodzonej u nas małej Blanki. Po uroczystej kolacji uczestnicy jubileuszu obejrzeli spektakl - czarną komedię „Polowanie na łosia”. Każdy z Gości otrzymał pamiątkowe kubeczki z nadrukiem dzieł Stanisława Wyspiańskiego: ”Macierzyństwo 1902” oraz „Macierzyństwo 1904”. Jolanta Warzycha Marta Baryła Zdjęcia: Paweł Rakus 14 Nr 4 (46) 2011 Co piszą inni? Z TEKI OROZ NOWY TYP SKARG Lekarz - szef, lekarz - podwładny W jednym z poprzednich artykułów poruszatem już kwestię naruszania zasad Kodeksu Etyki Lekarskiej w relacjach pomiędzy lekarzami na styku pracodawca - pracownik. Kanwą tamtego artykułu była coraz większa ilość tego typu skarg. Najczęściej dotyczą one kwestii spornych w relacjach lekarz przeciwko lekarzowi. Ostatnie dwa lata niestety „zaowocowały” nowym typem skarg rozpatrywanych przez Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Są to sprawy przeciwko lekarzowi, który jest bądź dyrektorem szpitala, bądź ordynatorem (kierownikiem oddziału), a jego działania skierowane są, bądź godzą w wielu lekarzy, którzy są jego podwładnymi. O sprawach tych donoszą na bieżąco media, budzą one szereg kontrowersji, jak również są przedmiotem zainteresowania prokuratur i sądów powszechnych. Pozornie wydawać by się mogło, że sprawy związane z zarządzaniem szpitalami i nie związane z popełnianiem błędów z zakresu odpowiedzialności zawodowych (błędów lekarskich, medycznych) nie wchodzą w zakres kompetencji i zainteresowań Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej oraz Sądu Lekarskiego. Niestety jest to pogląd mylny. Lekarza, poza ustawowymi przepisami regulującymi zakres i formę wykonywania zawodu, obowiązują również zasady Kodeksu Etyki Lekarskiej. I o tym podstawowym fakcie zapominać nigdy nie można i nie powinno się. Art. 53 Kodeksu Etyki Lekarskiej w sposób dość ogólny, ale jakże trafny określa zobowiązania, które ciążą na lekarzu, który pełni funkcje kierownicze, a tym samym tyczy lekarza będącego osobą zarządzającą zakładem opieki zdrowotnej. Co ważne, punkt 2 tego artykułu odsyła nie tylko do pozostałych artykułów Kodeksu Etyki Lekarskiej, w tym na przykład do artykułu l, ale ma szersze umocowania w ogólnych zasadach etycznych. Sytuacja w służbie zdrowia, której wszyscy doczekaliśmy i doznajemy na co dzień, jest na pewno szczególnie trudna. Dzisiaj nie rozpieszczają nas pacjenci, którzy stali Art. 53 pkt2 l 3 Kodeksu Eryki Lekarskiej pkt 2. Lekarze pełniący funkcje kierownicze powinni traktować swoich pracowników zgodnie z zasadami etyki. pkt 3. Lekarze pełniący funkcje kierownicze są zobowiązani do szczególnej dbałości o dobro chorego oraz o warunki pracy i rozwoju zawodowego podległych im osób. art. 1 pkt 1, 2 i 3 Kodeksu Etyki Lekarskiej pkt 1. Zasady etyki lekarskiej wynikają z ogólnych norm etycznych. pkt 2. Zobowiązują one lekarza do przestrzegania praw człowieka i dbania o godność zawodu lekarza. pkt 3. Naruszeniem godności zawodu jest każde postępowanie lekarza, które podważa zaufanie do zawodu. Art. 53 ustawy o izbach lekarskich Członkowie izb lekarskich podlegają odpowiedzialności zawodowej za naruszenie zasad etyki lekarskiej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza, zwane datej „przewinieniem zawodowym”. się coraz bardziej wymagający, nie rozpieszcza płatnik, czyli Narodowy Fundusz Zdrowia. Wymagania stawiane podmiotom leczniczym przez organy założycielskie, zmiany wprowadzane przez Ministerstwo Zdrowia oraz działania polityków w zakresie ustawodawczym nie ułatwiają naszej pracy. Taki wydłużony okres przejściowy jest na pewno szczególnie trudny dla osób, które podjęły się zarządzania, kierowania zakładami opieki zdrowotnej, ich oddziałami. Trudności organizacyjne, piętrzące się dylematy ekonomiczne i kłopoty kadrowe na pewno nie ułatwiają, a wręcz utrudniają wywiązywanie się z podjętych zobowiązań związanych z zarządzaniem placówką. W różnych zakładach nasilenie występujących trudności jest niejednakowe. Istnieją jeszcze, co prawda nieliczne, w których sytuacja jest w miarę stabilna. Ale niestety, coraz bardziej wydłuża się lista placówek, w których pogarszająca się sytuacja ekonomiczna wymusza liczne, czasem bardzo heroiczne próby restrukturyzacji lub przekształceń mających na celu uratowanie i pozostawienie na rynku funkcjonujących „firm”. Konieczność zmian rozumiemy wszyscy. Ale nie akceptujemy takich działań, które naruszają ogólnie przyjęte zasady normalizujące relacje międzyludzkie. Na pewno w tym miejscu dużo można by napisać o ochronie dóbr osobistych, czy ochronie pracowniczej, ale to już domena innych organizacji, na przykład związków zawodowych. Ja chciałem zwrócić uwagę przede wszystkim na szczególne sytuacje, kiedy to osobą kierującą zakładem pracy jest lekarz, jeżeli to on podejmuje się funkcji kierowniczej, musi pamiętać, że nawet w najtrudniejszej sytuacji związanej z koniecznością restrukturyzacji, oszczędzania, czy zwalniania pracowników obowiązują go zasady okresione w, Kodeksie Etyki Lekarskiej, nie mówiąc już o ogólnie przyjętych normach etycznych. Lekarze ci winni pamiętać również o tym, że na mocy artykułu 53 ustawy o izbach iekarskich za naruszanie zasad etyki lekarskiej mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności zawodowej. Ta sama ustawa daje również możliwość ukarania lekarza, który pełniąc funkcje kierownicze, zasady Kodeksu Etyki Lekarskiej w sposób rażący, łamie. W katalogu kar ustawodawca dał możliwość orzekania przez sąd lekarski (art. 83 ust. i pkt 4 ustawy o izbach lekarskich) zakazu pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia na okres od roku do pięciu lat. Nie jest więc prawdą przekonanie, iż samorząd lekarski pozbawiony jest mechanizmów pozwalających radykalnie ukrócić praktyki nieetycznego postępowna lekarzy pełniących funkcje kierownicze. Tadeusz Urban Co piszą inni? Nr 4 (46) 2011 Przedruk z numeru 188 (grudzień 2011) „PRO MEDICO” ŚIL 15 Stała rubryka Komisji Stomatologicznej ORL w Częstochowie Redaguje zespół: Anna Chowaniec, Anna Kapustecka, Urszyla Kołodzińska, Dorota Małanij, Piotr Janik, Rafał Zalasiński. Listopadowe posiedzenie komisji stomatologicznej Posiedzenie zdominowała dyskusja na temat obowiązków lekarzy denstytów wynikających z przepisów ustawy o wyrobach medyczncyh, dotyczących wyrobów wykonywanych w pracowniach techniczno-dentystycznych. STOMATOLOGIA na co dzień Naczelna Komisja Stomatologiczna gościnnie w Częstochowie Zgodnie z przepisami nowej ustawy o wyrobach medyczny, która weszła w życie 18 września 2010 r. oraz wydanych na jej podstawie rozporządzeń Ministra Zdrowia wyroby wykonywane w pracowniach techniczno-dentystycznych, takie jak protezy dentystyczne czy aparaty ortodontyczne, należy klasyfikować jako wyroby klasy II b. Zgodnie zaś z art. 11 ust. 3 ustawy do wprowadzanych do obrotu i wprowadzanych do używania wyrobów wykonanych na zamówienie, które są wyrobami klasy II b, dołącza się oświadczenie wytwórcy (wytwórcą jest pracownia techniczno-dentystyczna – nie jest wytwórcą lekarz dentysta) lub autoryzowanego przedstawiciela o zgodności z wymaganiami zasadniczymi wyrobu wykonanego na zamówienie. Oświadczenie to wystawia się po przeprowadzeniu odpowiedniej dla danego wyrobu procedury oceny zgodności, które potwierdza, że wyrób spełnia odnoszące się do niego wymagania zasadnicze, lub wskazujące, które z wymagań zasadniczych nie zostały spełnione, z podaniem przyczyn. Obchody 10-lecia Okręgowj Izby Lekarskiej w Częstochowie rozpoczęły się 21 października 2011 r. sesją stomatologiczną, w ramach której odbyło się posiedzenie Naczelnej Komisji Stomatologicznej oraz zorganizowany przez firmę Polorto interdyscyplinarny kurs. Posiedzenie Naczelnej Komisji Stomatologicznej miało miejsce w Młodzieżowym Domu Kultury przy ul. Łukasińskiego. Obrady prowadziła wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, przewodnicząca NKS dr Anna Lella. Naszą izbe reprezentowali: wiceprezes ORL Urszula Kołodzińska, członek prezydium ORL Anna Kapustecka, członek KS NRL Piotr Janik, prezes Oddziału Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia oświadczenie dla wyrobu wykonanego na zamówienie 16 Nr 4 (46) 2011 zawiera co najmniej następujące informacje: a. nazwę i adres wytwórcy, b. dane umożliwiające identyfikacje wyrobu medycznego, c. oświadczenie, że wyrób medyczny jest przeznaczony wyłącznie do użytku określonego pacjenta, zawierające nazwisko, akronim lub kod jednoznacznie wskazujący pacjenta, d. nazwisko lekarza lub innej uprawnionej osoby, która sporządziła opis zlecenia, oraz w razie potrzeby nazwę zakładu opieki zdrowotnej, e. szczególne właściwości wyrobu medycznego wskazane w zleceniu, o którym mowa w lit. d, f. oświadczenie, że wyrób medyczny jest zgodny z wymaganiami zasadniczymi oraz wskazanie wymagań zasadniczych, które nie zostały w całości spełnione, z podaniem przyczyn. Częstochowksiego PTS Dorota Małanij, Ewa Korzekwa i wiceprezes „Porozumienia Zielonoegórskiego” Rafał Zalasiński. Tematami wiodącymi posiedzenia były współpraca lekarzy dentystów z zawodami pomocniczymi, a także obowiązki administracyjnofinansowe związane z prowadzeniem praktyki lekarsko-dentystycznej. Aktualne wersje przepisów dotyczących wyrobów medycznych oraz współpracy lekarzy dentystów z technikami dentystycznymi omówił kol. Wojciech Ratajczak z Zespołu ds. praktyk lekarskich NRL. Informacje nt. obowiązków i obciążeń finansowych związanych z prowadzeniem praktyki lekarskiej przedstawili członkowie Grupy Roboczej KS NRL ds. kontaktów i oceny instytucji i organów posiadajacych uprawnienia kontroli praktyk i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w osobach: Piotr Janik - jako przewodniczący GR i Adam Jurczak. Zorganizowane przy współpracy z firmą POLORTO szkolenie nt. „Ortodontyczno-periodontologiczne metody leczenia pacjentów dorosłych” przeprowadzili wykładowcy z Włoch: dr Turi Bassarellli i dr Roberto Rotundo. W kursie wzięli rownież udział członkowie Naczelnej Komisji Stomatologicznej. Kurs cieszył się tak dużym zainteresowaniem, że członkowie KS NRL po zakończeniu obrad powrócili na salę wykładową. W sobotę nasi goście zwiedzili bibliotekę jasnogorską, a po południu uczestniczyli w uroczystości jubileuszowej w teatrze im. A. Mickiewicza w Częstochowie, zakończonej spektaklem „Wieczór trzech króli”. Oświadczenie wytwórca powinien przekazać zleceniodawcy (lekarzowi), który następnie przekazuje je pacjentowi dla którego przeznaczony był wyrób, zidentyfikowanemu za pomocą nazwiska, akronimu lub kodu liczbowego. Ponadto wytwórca wyrobu wykonanego na zamówienie albo jego autoryzowany przedstawiciel przechowuje do dyspozycji Prezesa Urzędu rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych dokumentację wskazującą miejsce lub miejsca wytwarzania i pozwalającą na zrozumienie projektu, procesu wytwarzania i działania wyrobu, w tym określającą przewidywane parametry działania, przygotowana w sposób umożliwiający przeprowadzenie oceny zgodności wyrobu z odnoszącymi się do niego wymaganiami; wytwórca podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby proces wytwarzania zapewnił, że wyroby medyczne są wytwarzane zgodnie z dokumentacją. Dokumentacja i oświadczenie sa przechowywane przez okres 5 lat. Lekarze dentyści powinni w świetle tych przepisów bezwzględnie wymagać, aby pracownie techniczno-dentystyczne sporządzały i przekazywały im omawiane powyżej oświadczenie, c. d. str. 18 Nr 4 (46) 2011 17 c. d. ze str. 17 które należy następnie przekazywać pacjentowi – nawet jeżeli pacjent wyraźnie tego nie żąda. Jest to z punktu widzenia lekarzy tym bardziej istotne, że z jednej strony zapewnia lekarzom większe „bezpieczeństwo” w przypadku ewentualnych roszczeń ze strony pacjentów, a drugiej strony jest spełnieniem obowiązku wynikającego z przepisów ustawy, która dodatkowo zawiera szereg przepisów karnych przewidujących sankcje najczęściej w postaci grzywny. Kalendarium spotkań naukowych PTS Oddział w Częstochowie 18 stycznia 2012, g. 10.00 Hotel „Scout”, ul. Drogowców 12 Częstochowa 1. Licówki pośrednie - planowanie - preparacja - wycisk - wklejanie. 2. FibreKleer 4X - nowy standard wkładów z włókna szklanego 21 lutego 2012, g. 10.00 hotel „Scout”, ul. Drogowców 12 Częstochowa Stomatologia adhezyjna a praktyczne aspekty wykorzystania wiedzy o zjawisku adhezji. 14 kwietnia 2012, g. 10.00 hotel „Scout”, ul. Drogowców 12 Częstochowa Co nowego w endodoncji? - Praktyczne informacje dotyczące lup i mikroskopów - Wykorzystywanie narzędzi ultradźwiękowych w trudnych przypadkach leczenia endodontycznego - Nowe techniki obrazowania - tomografia, ultrasonografia w endodoncji. W następnym numerze: Informacje o pracy Grupy Roboczej KS NRL ds. kontaktów i oceny instytucji i organów posiadajacych uprawnienia kontroli praktyk i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej Zdjęcia: Urszula Kołodzińska i Paweł Rakus 18 Nr 4 (46) 2011 Finał I Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego Lekarzy „Koło życia” 22 października 2011 r. w Teatrze im. Adama Mickiewicza w Częstochowie w ramach obchodów X-lecia Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie odbył się uroczysty finał ogłoszonego przez naszą izbę I Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego Lekarzy „Koło życia”. 30 września 2011 r. w Klubie Lekarza w siedzibie OIL w Częstochowie nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu. Prace oceniało jury, pod przewodnictwem Janusza Mielczarka – prezesa Stowarzyszenia Artystów Fotografików Rzeczpospolitej w Częstochowie, w składzie: Krzysztof Muskalski, Sławomir Jodłowski, Małgorzata Kozakowska. Spośród 213 prac nadesłanych przez 29 autorów – lekarzy z całej Polski, wybrało najlepsze prace 7 autorów, które zostały nagrodzone w dwóch kategoriach: „Człowiek” i „Natura”. Fundatorami nagród byli: Naczelna Izba Lekarska, M&M Marszałek Częstochowa, a także organizator konkursu, Okręgowa Izba Lekarska w Częstochowie. Nagrody w imieniu organizatora wręczał laureatom prezes Naczelnej Rady Lekarskiej – Maciej Hamankiewicz wraz z Mariuszem Malickim, prezesem Okręgowej Rady Lekarskiej w Częstochowie, Dorota Marszałek, członek Zarządu i przedstawiciel firmy M&M Marszałek Volkswagen oraz Janusz Mielczarek, przewodniczący Jury I Ogólnopolskiego Konkursu Lekarzy. Jury przyznało nagrodę specjalną za najlepsze zdjęcia w konkursie dla Łukasza Kulaka. 22 października 2011 r. w Klubie Lekarza w siedzibie Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie odbył się wernisaż wystawy fotografii biorących udział w konkursie. Prace można oglądać do 31 grudnia 2011 r. w godz. od 8.00 do 15.30. Serdecznie zapraszamy. Jedno ze zdjęć Łukasza Kulaka - zdobywcy Grand Prix Nr 4 (46) 2011 19 Laureaci konkursu fotograficznego Grand Prix Łukasz Kulak (Libiąż) Kategoria „Człowiek” I miejsce: Krzysztof Sak (Radzyń Podlaski) Wyróżnienie Jan Sagan (Kędzierzyn Koźle) Wyróżnienie Mariusz Malicki (Częstochowa) Kategoria „Natura” I miejsce Mirosław Tomżyński (Częstochowa) Wyróżnienie Marek Ziajor (Frysztag) za cykl „Ziemia i woda” Wyróżnienie Krzysztof Kwieciński (Leżajsk) za cykl „Migawki z rykowiska” Non omnis moriar Grażyna Filipowicz-Łojek (1945 - 2011) Grażyna Filipowicz-Łojek urodziła się 21.05.1945 roku w Częstochowie. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego im Henryka Sienkiewicza w Częstochowie rozpoczęła studia medyczne na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie. 11.05.1968 roku ukończyła studia otrzymując dyplom lekarza medycyny. Następnie podjęła dwuletni staż w Szpitalu Miejskim im Stefana Żeromskiego w Krakowie - Nowej Hucie. W latach 1971 -1997 była zatrudniona w Zespole Opieki Zdrowotnej nr 1 w Częstochowie, pracując w Miejskim Szpitalu im dr. Tytusa Chałubińskiego na oddziale chorób dziecięcych oraz w Przychodni Rejonowej przy ul. Okrzei. W 1975 roku uzyskała I stopień specjalizacji w zakresie pediatrii . Od 1983 jako lekarz Poradni Dziecięcej związana z Przychodnią Lekarską przy ul. Mireckiego 29 a w Częstochowie, uczestniczyła w procesie jej przekształceń od Samodzielnego Zakładu Opieki Zdrowotnej w 1997 roku, do pracowniczej spółki kapitałowej powstałej w 2005 roku. Pasją Doktor były podróże. W swoim życiu odwiedziła liczne zakątki globu oraz poznała wiele kultur. Lek. med. Grażyna Filipowicz- Łojek zmarła 20.10.2011 roku. Odszedł lekarz, pediatra pokoleń mieszkańców dzielnic Częstochowy - Rakowa i Błeszna. Była sumiennym lekarzem cenionym przez chorych i lubianym przez współpracowników. Zarząd i Pracownicy Przychodni Lekarskiej „Południe” przy ulicy Mireckiego 29a w Częstochowie Rajmund Rozpędek (1931 - 2001) Rajmund Rozpędek urodził się 20 czerwca 1931 roku w Częstochowie. Był absolwentem Liceum Ogólnokształcącego im. Romualda Traugutta w Częstochowie. Studiował na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Łodzi. Dyplom lekarza medycyny otrzymał w 1955 oku i podjął pracę na oddziale wewnętrznym Szpitala Miejskiego im. Doktora Tytusa Chałubińskiego oraz w Pogotowiu Ratunkowym w Częstochowie. W 1967 roku uzyskał specjalizację I stopnia, a w roku 1969 II stopnia w zakresie chorób wewnętrznych. O d 1 9 6 9 r. b y ł k i e r o w n i kiem referatu Miejskiego Wydziału Zdrowia Urzędu Miejskiego w Częstochowie. Przez całe życie zawodowe był lekarzem mieszkańców południowych dzielnic Miasta Częstochowy, których leczył i dla nich organizował i kierował placówkami ochrony zdrowia, dążąc do poprawy organizacji udzielanych świadczeń medycznych. Od 1975 r. był kierownikiem Przychodni Rejonowej nr 4 przy ul. Okrzei, która od marca 1983 została przeniesiona do nowo wybudowanej Przychodni Rejonowej przy ul. Mireckiego 29 a w Częstochowie. W 1997 roku był inicjatorem i organizatorem pierwszego w woje- wództwie częstochowskim Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, którym jako dyrektor kierował od 1997 roku do 23 października 2001 roku. Dodatkową jego pasją była muzyka, malarstwo i tenis ziemny, którym się poświęcał w wolnych chwilach. Ukończył szkołę muzyczną w klasie skrzypiec, był kolekcjonerem i wybitnym znawcą malarstwa. W latach młodości był akademickim mistrzem Polski w tenisie ziemnym. W 2000 r. otrzymał nagrodę im. Władysława Biegańskiego od Prezydenta Miasta Częstochowy za wybitną i znaczącą działalność w ochronnie zdrowia i szczególny charakter pracy na rzecz pacjenta . 23 października 2011 roku minęła dziesiąta rocznica Jego śmierci. Pracownicy Przychodni Lekarskiej „Południe” przy ul.Mireckiego 29 a w Częstochowie. Z głębokim smutkiem i żalem zawiadamiamy, że w dniu 16 listopada 2011 r. zmarła w wieku 86 lat lek. stom. Krystyna Lara z d. Lankamer kapitan rezerwy, członek Związku Kombatantów - Koło nr 1 Za wzorową pracę odznaczona przez Prezydenta m. Częstochowy Rodzinie Zmarłej składamy serdeczne wyrazy współczucia. Część Jej pamięci. 20 Przyjaciele Nr 4 (46) 2011 ROZMAITOŚCI MEDYCZNE pod redakcją Krzysztofa Muskalskiego Częstochowski lekarz internista założycielem polskiej wersji Wikipedii (10 lat temu) Twórcy, a także sympatycy i czytelnicy polskiej edycji Wikipedii spotkają się w Poznaniu. Okazją będzie dziesiąta rocznica powstania polskojęzycznej wersji internetowej encyklopedii. Polska wersja Wikipedii powstała 26 września 2001 roku, jest jedną z 200 wersji językowych. Licząc ponad 800 tys. artykułów jest piątą co do wielkości po edycjach: angielskiej, niemieckiej, francuskiej i włoskiej. Dwudniowe obchody w Poznaniu odbywają się pod hasłem: „Wpływ Wikipedii na życie Polaków”. W ramach imprezy zaplanowano szereg paneli i konferencji, w tym spotkanie z założycielami i pierwszymi użytkownikami polskiej Wikipedii - Krzysztofem Jasiutowiczem i Pawłem Jochymem. „Wikipedia jest zbiorem wiedzy, ale nie magiczną receptą na prawdę. Myślę, że dobrze byłoby, gdyby każdy z czytelników tej encyklopedii zapoznał się ze stroną informującą, czym Wikipedia nie jest, wpisując w jej wyszukiwarkę: WP:CWNJ” - powiedział PAP współorganizator jubileu- Kolejna firma sprzedająca konsole do gier 3D ostrzega przed negatywnymi skutkami tej technologii dla dzieci poniżej 6 roku życia. Zaburzenia kognitywne, problemy ze wzrokiem - to tylko niektóre potencjalnie nieodwracalne efekty oglądania trójwymiarowych obrazów. System nerwowy u najmłodszych jest w trakcie rozwoju i obraz 3D może spowodować nieodwracalne, szkodliwe skutki - alarmują francuscy badacze. Im więcej czasu spędzonego przed konsolą 3D, tym większe ryzyko. W rezultacie u dzieci występują nie tylko problemy w rozróżnieniu świata realnego i wirtualnego, ale także trudności z fiksacją wzroku na przedmiocie oraz bóle oczu i głowy. Dlatego też, po Sony i Samsungu, firma Nintendo wraz z wydaniem kolejnej konsoli do gier 3DS, zapisała w instrukcji ostrzeżenie o zagrożeniu dla Nr 4 (46) 2011 szowego spotkania Sebastian Skolik. Oprócz tworzenia nowych haseł, cały czas trwają prace nad ulepszeniem już istniejących treści zawartych w polskiej Wikipedii. „Przed nami długa droga do doprowadzenia wszystkich haseł do stanu zadowalającego, czyli takiego, w którym we wszystkich hasłach dodane zostaną źródła informacji, czyli zostaną one wstępnie zweryfikowane” - stwierdził Skolik. Pytany o celowo umieszczane przez użytkowników nieprawdziwe hasła w encyklopedii lub fałszywe informacje dodawane do już istniejących haseł powiedział, że kilkanaście, kilkadziesiąt osób na bieżąco sprawdza wszelkie zmiany treści. Do najbardziej znanych wpadek edytorskich polskiej wersji Wikipedii należy sprawa hasła opisującego nieistniejącą postać historyczną - Henryka Batutę. Poświęcone mu hasło, które umieszczono w 2004 roku, pozostawało niezauważone w Wikipedii przez ponad rok. Polska Wikipedia pojawiła się w cen- trum politycznej uwagi także w maju 2010 roku. Dziennikarze wychwycili wtedy, że pełniący wówczas funkcję głowy państwa marszałek Sejmu Bronisław Komorowski zapowiadając na konferencji prasowej powołanie nowej Rady Bezpieczeństwa Narodowego trzymał w ręku kartkę z wydrukiem hasła o RBN z Wikipedii. Komorowski stwierdził wówczas, że „należy sięgać do wszelkich źródeł wiedzy i informacji, szczególnie tych, które dają możliwość szybkiego uzyskiwania wiedzy”. Organizatorem imprezy w Poznaniu jest założone w 2005 roku Stowarzyszenie Wikimedia Polska. Polska Wikipedia została założona 26 września 2001 roku przez lekarza internistę Krzysztofa Jasiutowicza oraz fizyka Pawła Jochyma. Pierwsze jej hasło stanowił artykuł poświęcony regule Titiusa-Bodego, dotyczącej odległości między planetami w Układzie Słonecznym. Encyklopedia w pierwszej fazie istniała jako niezależny projekt pod nazwą Polska Wolna Encyklopedia Sieciowa. Do międzynarodowego projektu Wikipedia została przyłączona w styczniu 2002 roku. (PAP) Obrazy 3D są zagrożeniem dla dzieci ostrzegają naukowcy i Nintendo najmłodszych. „Dzieci poniżej 6. roku życia nie mogą używać gier na konsoli, ponieważ obrazy w 3D widziane przez dłuższy czas mogą wpływać negatywnie na rozwój oczu” - napisano. Ale naukowcy z Francji są zdania, że 3D zagraża także dorosłym. Zmierzyli czas, jakiego mózg potrzebuje, aby przestawić się po projekcji obrazów w 3D na normalne widzenie. Zaobserwowali, że po oglądaniu świata w 3D obieramy otaczające przedmioty jako mniejsze niż w rzeczywistości. Dodatkowo, błędnie oceniamy odległości, co może być niebezpieczne zwłaszcza dla osób prowadzących samochód. Należy odczekać chwilę, aby odzyskać „normalne” pole widzenia. 21 Badacze, m.in. z wyższej szkoły nowych technologii Telecom-Bretagne oszacowali, że około 5 proc. ludzi ma zaburzoną, a 15 proc. - zmniejszoną percepcje obrazów 3D. Okazało się jednak, że dane te nie dotyczą osób, które noszą soczewki progresywne. Dlatego Francuzi chcą wykorzystać technikę 3D do badań przesiewowych wzroku, ponieważ u osób, które źle odbierały trójwymiarowy obraz, dzięki temu wykryto wcześniej niezauważalne zaburzenia. Badania wpływu technologii 3D na zdrowie dzieci będą dalej kontynuowane, ponieważ firmy chcą sprzedawać swoje produkty szkołom. (PAP) Podróże dalekie dalekie ii bliskie bliskie Podróże LUKSUSOWY REŻIM Na słynny koktajl Sling składa się 30 ml ginu, 15 ml cherry, 7,5 ml cointreau, 120 ml soku ananasowego, 15 ml soku cytrynowego i 10 ml grenadyny. Składniki te należy dobrze wymieszać w shakerze wypełnionym lodem, a następnie przystroić w szklance typu highball plastrem ananasa i wisienką. Jego autorem był legendarny barman Ngiam Tong Boon. Zdaniem wielu barmanów idealny Sling jest odpowiednikiem świętego Graala. Koktajl ten został stworzony głównie z myślą o podniebieniach pań. Jednak niebawem zaczęli sięgać po niego i panowie. Wśród nich znalazł się nasz rodzimy słynny pisarz Józef Conrad Korzeniowski, który delektował się Slingiem w salonach niemniej słynnego hotelu Raffles w Singapurze, w którym to hotelu narodził się tenże koktajl. Niewątpliwie tropikalne aromaty zarówno samego koktajlu jak i ówczesnego Singapuru wpłynęły twórczo na pisarza. Zresztą nie tylko on szukał tu natchnienia. Splendoru hotelowemu Writer’s Bar nadali także, m.in. angielscy pisarze Joseph Rudyard Kipling, autor osławionej Księgi dżungli i dramaturg William Somerset Maughan. „Przydziałowe” mieszkania Singapurczyków Przez hotel Raffles przewinęły się setki o ile nie tysiące gwiazd z całego świata. Jest to jeden z dziesięciu najlepszych hoteli świata i jeden z nielicznych, zachowanych jeszcze hoteli kolonialnych wzniesionych w XIX wieku. Jednak nie koktajl Singapore Sling i nie sam hotel stały się głównymi symbolami Singapuru, a stał się nim patron hotelu Sir Thomas Stamford Bingley Raffles – założyciel Singapuru. Na początku XIX wieku w miejscu dzisiejszego Singapuru znajdowała się mała wioska rybacka, wokół której rozpościerała się bagnista dżungla obfitująca w wiele gatunków zwierząt, z tygrysami na czele. Wydawałoby się, że ten mało atrakcyjny kraniec Półwyspu Malajskiego oddalony o 136 kilometrów od równika pozostanie zapyziałą prowincją malajskiego sułtanatu Johor. Jednak nie dla Anglików, którzy wówczas dynamicznie rozwijali w regionie swoje interesy handlowe w ramach Kompanii Wschodnioindyjskiej. W 1819 roku wysłała ona do sułtana Johor swojego wysłannika Stamforda Rafflesa, który wymógł na nim dzierżawę tego skrawka sułtanatu. Założył tu niewielki posterunek handlowy, który w krótkim czasie zyskiwał 22 na znaczeniu. W 5 lat później Wielka Brytania wykupiła od sułtanatu ten teren na własność za korzystną cenę, za pomocą „politycznej propozycji nie do odrzucenia”. I właśnie rok 1824 uznaje się za rok powstania Singapuru. Sama nazwa Singapur pochodzi od dwóch sanskryckich słów singa oznaczające lwa oraz pura oznaczające miasto. Godłem Miasta Lwa stał się Merlion. Nie do końca lew. Bo od końca ryba. Jak wieść ludowa niesie, poprzedniczka Singapuru, Temasek - Morska Wioska - nawiedzana była na okrągło sztormami. Przygnębieni mieszkańcy, na zasadzie „jak trwoga to do Boga”, szukając ostatniej deski ratunku zebrali się na wspólne modły. Ich wynikiem był przenikliwy ryk. Ryk ten wydała z siebie niezwykła bestia, która właśnie wyłoniła się ze wzburzonych wód morskich. Był to właśnie Merlion – w połowie lew, w drugiej połowie ryba. Jego ryk pokonał siły natury i odtąd rybacy mogli spokojnie wieść tu swój żywot. I robili to. Aż do czasów Rafflesa. Bo Sir Stamford Raffles nie był zainteresowany spokojnym żywotem. Był wizjonerem, człowiekiem o otwartym umyśle, człowiekiem czynu. Wydawałoby się, że niełatwo mu będzie ożywić Nr 4 (46) 2011 ten zagubiony skrawek lądu. Jednak Rafflesowi udało się to w stosunkowo krótkim czasie. Jak to uczynił? Otóż zaprosił kupców z całego regionu do uprawiania tutaj wolnego handlu – przede wszystkim wolnego od jakichkolwiek podatków. Niebawem, zaczęły zawijać tu, opuszczając dotychczasowe porty, coraz liczniejsze statki z różnorakimi towarami. Równocześnie zaczęli napływać ludzie poszukujący pracy i nowych perspektyw. W ciągu kilku lat maleńka wioska rozrosła się do miasta portowego liczącego 10 tysięcy mieszkańców. Widząc ten dynamiczny rozwój Singapuru, widząc że wszystko podąża w dobrym kierunku, Raffles, zapewne nie mogąc usiedzieć na miejscu, pognał dalej na pobliską Sumatrę. A gubernatorem Singapuru uczynił jednego ze swych przyjaciół, niejakiego Williama Farquhara. I chyba była to jedna z nielicznych niefortunnych decyzji Rafflesa. Farquhard był jego dokładnym przeciwieństwem – czyli człowiekiem nastawionym raczej na konsumpcję a nie na rozwój i inwestycje. I to konsumpcję w jak najbardziej rozrywkowej formie. Tak, więc w Singapurze zaroiło się od prostytutek, hazardzistów i przestępców. No i oczywiście ówczesnych narkomanów, czyli opiumistów też, jako że opium stało się w tym czasie niezwykle intratnym i lubianym towarem. Gdy po 4 latach Raffles wrócił do Singapuru, oniemiał z wrażenia. Nie mógł pojąć, jak można było dopuścić do takiej ruiny Singapuru. Natychmiast wyrzucił byłego przyjaciela na zbitą twarz zarówno z urzędu gubernatora jak i samego miasta. I ponownie zabrał się do twórczej pracy opartej na reżimie i konsekwencji działań. I tym razem nie zawiódł. Wytyczył jasny plan rozwoju miasta oparty na wolnym handlu. Wskazał precyzyjnie strukturę rozwoju Singapuru, określając, m.in. gdzie mają stanąć osiedla mieszkaniowe, gdzie centra handlu, którędy mają biec arterie komunikacyjne. Postawił też na wielokulturowość miasta, zapewniając jego mieszkańcom swobodę wyznawanych religii. Singapur, miasto-dziecko Rafflesa odżył, jednak jego ojciec wkrótce po powrocie do Londynu zmarł na raka w 1823 roku. I mimo różnorakich zawirowań historycznych, wizjonerskie koncepcje rozwoju miasta Sir Stamforda Rafflesa przetrwały do dziś. Brytyjczycy, umacniając swoją pozycję w regionie, umocnili też Singapur. Nr 4 (46) 2011 tu pewność siebie i arogancja oficerów angielskich. Spodziewali się oni ataku wroga od strony morza, tam gdzie były główne umocnienia, a nie od niedostępnej północnej strony zarośniętej bagnistą dżunglą i odgrodzonej cieśniną. Tym bardziej, że zbliżające się wojska japońskie były 3-krotnie mniejsze od stacjonujących tu wojsk brytyjskich. Tak, więc oficerowie balowali sobie w najlepsze w salonach hotelu Raffles, popijając zapewne i słynnego Singapore Slima. Japończycy uporali się w parę dni z przeciwnikiem i zajęli się 3-letnią okupacją miasta. Po zakończeniu wojny Singapur uzyskał status samodzielnej koloni brytyjskiej, poszerzonej w 1959 roku o pełną autonomię w ramach brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Sir Stamford Raffles – założyciel Singapuru Nie tylko w aspekcie gospodarczym, ale też militarnym, czyniąc miasto najpotężniejszą brytyjską bazą wojskową na Dalekim Wschodzie, która zyskała sobie nawet miano „Gibraltaru Dalekiego Wschodu”. Mieściły się tu 4 bazy lotnicze i baza morska, a także siedziby brytyjskiego dowództwa marynarki wojennej i lotnictwa na Dalekim Wschodzie. Symbolem potęgi militarnej Singapuru stał się Fort Siloso na wyspie Sentosa. W okresie II Wojny Światowej stacjonowało tu aż 85 000 żołnierzy. Nie uchroniło to jednak Brytyjczyków przed inwazją i okupacją Japończyków. Z pewnością zaważyła Merlion – godło Singapuru 23 Dwoje ludzi miało przemożny wpływ na powstanie, rozwój i dzisiejszy wizerunek Singapuru. I każdy Singapurczyk niemalże od kołyski po sędziwy wiek zna tych ludzi. Pierwszy to właśnie Sir Stamford Raffles a drugi to Lee Kuan Yew, nazywany często swoimi inicjałami LKY. Po uzyskaniu autonomii powołano pierwszy rząd singapurski, na czele którego stanął przewodzący Partii Ludzi Pracy, absolwent studiów prawniczych w Cambridge - LKY. Podobnie jak Raffles był wizjonerem i miał receptę na szybki rozwój Singapuru. Widząc słabnące wpływy Anglików w regionie, wyprosił ich z Singapuru, przyłączając się w 1963 roku do sąsiedniej Federacji Malezji. Lecz Malezja nie była do końca przekonana co do słuszności tej decyzji, tym bardziej że narastały konflikty między zdominowaną przez Chińczyków ludnością Singapuru a muzułmańskimi Malajami. Tak, więc zaledwie w dwa lata później Malezja zerwała unię z Singapurem. Dla LKY, który w unii z Malezją widział przyszłość Singapuru, był to straszliwy cios. Jak sam wspomina, po ogłoszeniu tej decyzji płakał. Po odejściu Anglików i odtrąceniu przez Malajów obawiał się, że nie podoła i zawiedzie nadzieje swoich rodaków na stabilne życie i rozwój miasta. Zamknął się samotnie na kilka dni w domu, aby przemyśleć, co dalej robić, z kim się związać, aby zapewnić swojemu społeczeństwu bezpieczeństwo i stabilizację, jak uniknąć konfliktów etnicznych. I paradoksalnie ta drastyczna decyzja Malezji przyczyniła się do sukcesu Singapuru. W dniu 9 sierpnia 1965 roku ogłoszono powstanie niezależnej Republiki Singapuru, należącej do bry- Dzielnica „Małe Indie” tyjskiej Wspólnoty Narodów, a Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła ją w poczet swoich członków. Kilka dni samotności i przemyśleń upewniło LKY, że należy być wiernym ideałom Rafflesa – dążyć do postępu i niezależności, korzystać z doświadczeń historii. Budowanie państwa Singapur rozpoczął od nieco zaskakującego gestu – postawił w centrum Singapuru pomnik Anglikowi. Oczywiście, sir Stamfordowi Rafflesowi. Jednak to było nic w porównaniu z drugim gestem. Otóż LKY, o zgrozo, zaprosił do inwestycji i współpracy handlowej niedawnych śmiertelnych wrogów - Japończyków. Najeźdźców, którzy w czasie wojny wykazali się wyjątkowym okrucieństwem okupując Singapur. LKY postawił na bezkompromisowość, czyli krótko mówiąc reżim. Postawił na otwartość i pragmatyzm we wszystkim, co może dać korzyści ekonomiczne oraz podno- sić standard życia i zapewniać rozwój jego narodowi. Bezkompromisowość wykazywał również w stosunku do przeciwników politycznych. Dzięki niej zresztą rozpoczął swoją karierę. W 1959 roku jeszcze za rządów Anglików doprowadził do uwięzienia setki komunistów. Dzięki temu wygrał pierwsze wybory. Z kolejnymi poszło już bezproblemowo. LKY na czele jego nowej Partii Akcji Ludowej rządził niepodzielnie. Aż do 1984 roku. Wtedy do parlamentu obsadzanego w 100% przez zwolenników LKY dostało się „aż” 2 opozycjonistów – głównych przeciwników politycznych LKY. Na ich nieszczęście. W niedługim czasie miejscowe sądy doprowadziły ich do bankructwa i zadłużenia przekraczającego milion dolarów. Jeden z nich kontynuuje jednak swoją „karierę” polityczną sprzedając wywrotową bibułę pod jednym z supermarketów. Hinduska świątynia Sri Mariamman w dzielnicy chińskiej 24 Dzięki rządom twardej ręki i jasnej wizji ekonomicznej Singapur staje na czele stada azjatyckich tygrysów ekonomicznych. Standard życia przeciętnego Singapurczyka jest niezwykle wysoki, z PKB per capita przekraczającym 30 000 USD. Mimo ogólnoświatowego kryzysu ekonomicznego, Singapur osiągnął w I kwartale 2010 roku rekordowy wzrost gospodarczy 45.8% PKB i stanął na drodze do tytułu najszybciej rozwijającej się gospodarki świata. Jest czwartym centrum finansowym na świecie po Londynie, Nowym Jorku i Tokio. Z jego portem kontenerowym może konkurować tylko Szanghaj. Postęp oparty na najnowszych osiągnięciach nauki widać tu praktycznie w każdej dziedzinie. Miejscowe uczelnie i instytuty, również medyczne należą do wiodących na świecie. Kuszą specjalistów najwyższej klasy z całego świata wysokimi zarobkami i szerokimi możliwościami prac badawczych. Ich zadaniem jest też nauczyć „ptaka latać”. Ptakiem jest Singapurczyk zamknięty do tej pory w klatce reżimu ekonomicznego, pozbawiony jakiejkolwiek inwencji i przystosowanym jako trybik maszyny jedynie do produkcji. Teraz władze Singapuru chcą, aby te ptaki z klatki rozwinęły skrzydła i wzniosły się ku inwencji twórczej. Mimo, że w Singapurze dominuje gospodarka rynkowa z własnością prywatną, w wielu dziedzinach państwo ma dużo do powiedzenia. Przykładem jest państwowa agencja wspierania rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii A*STAR. Państwo w dobrze nam znanym „stylu socjalistycznym” kontroluje też w całości politykę mieszkaniową, nie tylko w zakresie przydziałów mieszkań, ale i składu etnicznego zasiedlanych bloków mieszkalnych, które zasiedliło 90% Singapurczyków. W każdej klatce muszą żyć Chińczycy, Hindusi i Malajowie. I to w zgodzie, akceptując swoje odrębności kulturowe i religijne. Singapur stał się kosmopolitycznym państwem, nie tylko ze względu na swoją mozaikę etniczną, ale też ze względu na rzesze turystów ściągających tu z całego świata. Mogą oni tu oddawać się szałowi zakupów w masie galerii handlowych – jedynie na głównej ulicy Orchard Road znajduje się ich 40. Po szalonych zakupach mogą zrelaksować się na jednej z wysp - Sentosie, która została oddana w wyłączne władanie żądnych relaksu mieszkańców i turystów. Jest tu piękne oceanarium z jedynym na Nr 4 (46) 2011 świecie koralarium, park botaniczny, muzeum motyli z 60 gatunkami żywych okazów, czy centrum wypoczynkowe z plażami i parkiem wodnym. Nad wyspą góruje 30-metrowy posąg Merliona, z którego paszczy można podziwiać nowoczesną panoramę miasta. Singapur oferuje też wiele pięknie utrzymanych terenów zieleni, pośród których królują ogrody zoologiczne i botaniczne. Turyści, aby tu przybyć niejednokrotnie korzystają z Singapurskich Linii Lotniczych, uznawanych od kilkunastu la za najlepsze linie lotnicze świata. Nie tylko za sprawą urodziwych stewardes, których wiek nie może przekraczać 35 lat, ale też jednego z najnowocześniejszych taborów – średnia wieku samolotów to 6 lat. Singapore Airlines zwykle jako pierwsze kupuje nowinki 500-1000 S$ (1S$ = ok. 2 zł), ale też będzie musiał na filmie video wyrazić publicznie skruchę, a także wziąć udział w pracach społecznych. Jest jednak jedno miejsce, w którym można bezkarnie śmiecić – jest to bar w hotelu Raffles, gdzie w dobrym zwyczaju jest rzucać na podłogę łupiny po orzechach w trakcie popijania Slinga. W podobnej cenie 1000 S$ jest kara za palenie papierosów i żucie gumy w miejscach niedozwolonych, a nawet karmienie ptaków. Ale za to nieco tańsze jest… sikanie w windzie czy jedzenie i picie w metrze, „tylko” 500 S$. Natomiast za rozmawianie przez telefon komórkowy w czasie prowadzenia samochodu można trafić do więzienia. Karane jest nawet plucie czy … nie spuszczenie wody w toalecie, co kontrolują Pokaz z drapieżnikami w Parku Ptaków Jurong z udziałem przedstawiciela widowni (w tej roli Paweł Muskalski z dalekiej Polski) lotnicze, w tym piętrowe Airbusy A 380, zabierające na swoje 2 pokłady blisko 500 pasażerów. Przewoźnik kusi pasażerów podróżujących przez Singapur do darmowych 2-dniowych pobytów w hotelu i ponad 300 zniżek w sklepach, miejscach turystycznych i restauracjach. Zapewne te i inne atrakcje składają się na wizerunek „Fine City”, jakim obdarzono Singapur. Słowa te są cokolwiek przekorne. Oznaczają wspaniałe, ładne miasto, ale też miasto kar, grzywien. Aby zapewnić porządek i spokój zarówno mieszkańcom jak i turystom władze Singapuru wprowadziły szereg restrykcyjnych zakazów. Jeśli ktoś śmieci na ulicy, nie tylko zapłaci Nr 4 (46) 2011 specjalne kamery. Żarty kończą się w przypadku posiadania powyżej 20 g narkotyków – za co można dostać karę śmierci. Kobiety w Singapurze mogą czuć się wyjątkowo bezpiecznie i spacerować samotnie nocą po mieście – za gwałt również grozi kara śmierci. A karą publicznej chłosty i więzienia objęte jest nawet molestowanie seksualne. Ta sama kara jest przewidziana za wandalizm. Swego czasu dość głośno było o przypadku pewnego rozrywkowego Amerykanina. Młody człowiek, zapewne po udanej nocnej imprezie, w drodze do hotelu dla fantazji ozdobił farbą w sprayu 18 samochodów. Władze miasta nie 25 Autor z prof. Chew Sek Jin wiceszefem Singapore National Eye Center okazały wyrozumiałości dla poczucia humoru Amerykanina. Ich reakcja była natychmiastowa i jednoznaczna – 10 batów w 4 litery. I nie było zmiłuj się. Nie pomogły interwencje samego prezydenta Clintona i różnych szacownych gremiów międzynarodowych. Władze jedynie zmniejszyły łaskawie karę do 6 batów, ale też w 4 litery. Karę wykonano. I to na raty. W ramach miłosierdzia, oczywiście w asyście lekarzy. Trzeba wiedzieć, że karę chłosty wykonuje się tu ostrą jak brzytwa rózgą ratanową. Po jednym uderzeniu skóra na 4 literach pęka, a chłostany zwykle traci z bólu przytomność. Po wygojeniu rany następuje kolejna rata kary. Jednak, jak pamiętamy, Raffles był dużo bardziej wyrozumiały wobec swego rodaka Farquhara, który zrujnował nie parę pojazdów a cały Singapur. Przypadek Singapuru niewątpliwie skłania do rozważań o cieniach i blaskach demokracji. Bo jak się okazuje, reżim wcale nie musi być krwawy i okrutny. Może być nawet całkiem luksusowy. I zapewne znalazłoby się niemało demokratycznych społeczeństw, które poddałyby się takiemu reżimowi. Mimo ryzyka kar finansowych i cielesnych… Tekst i zdjęcia: © dr n. med. Krzysztof Muskalski [email protected] Koszulka ze spisem singapurskich kar Przychodzi baba do lekarza… Nowości wydawnicze Wydawca: Termedia sp. z o.o. ul. Kleeberga 2 61-615 Poznań Tel./faks: +48 61 656 22 00 e-mail: [email protected] Intensywna terapia vademecum. Leki w intensywnej terapii Intensywna terapia vademecum (redaktorzy: Tero Ala-Kokko, Juha Perttilä, Ville Pettilä, Esko Ruokonen) Leki w intensywnej terapii (redaktorzy: Esko Ruokonen, Irma Koivula, Ilkka Parviainen, Juha Perttilä Redaktorzy wydania polskiego: Andrzej Kański, Jan Adamski Format: 132×210 mm, liczba stron: 640, oprawa miękka Niniejsze vademecum zawiera ogólnie przyjęte zasady postępowania w intensywnej terapii. Autorzy i redaktorzy fińskiego wydania reprezentują multidyscyplinarną grupę lekarzy zajmujących się na co dzień zagadnieniami intensywnej terapii w Finlandii. Wydanie wzbogacone zostało o informacje dotyczące następujących zagadnień: – zaburzeń wentylacji i utlenowania, – stosowania preparatów krwiopochodnych, leczenia zaburzeń krzepnięcia po operacjach na otwartym sercu, – stosowania hipotermii leczniczej po zatrzymaniu krążenia, – organizacji postępowania i leczenia urazu wielonarządowego, – leczenia zaburzeń stanu świadomości, w tym delirium tremens, – stosowania sondy Sengstakena-Blakemore’a. W założeniu autorów i redaktorów vademecum – zawierające podane w zwięzłej formie informacje dotyczące zaburzeń funkcji poszczególnych organów oraz zagadnień z dziedziny leczenia infekcji, urazów i zatruć – ma pełnić funkcję łatwego w użyciu narzędzia dla lekarza pracującego na oddziale intensywnej terapii. Vademecum jest skierowane przede wszystkim do lekarzy dyżurujących na oddziałach intensywnej terapii, może być jednak z pożytkiem wykorzystywane przez wszystkich parających się tą dyscypliną, a szczególnie osoby na początku drogi zawodowej. Informator Leki w intensywnej terapii zawiera klasyfikację, krótki opis działania, informacje o objawach ubocznych oraz sposobie przygotowania do podania i dawkowania leków najczęściej stosowanych na oddziałach intensywnej terapii. Ból i depresja pod redakcją Dominiki Dudek Format: B5 Liczba stron 208 Oprawa miękka Wydawnictwo Termedia ISBN: 978-83-62138-58-6 Rok wydania: 2011 Książka „Ból i depresja” pod redakcją dr hab. Dominiki Dudek wypełnia istotną lukę na polskim rynku wydawniczym. Dotychczas bowiem ukazało się niewiele prac dotyczących współwystępowania zespołów depresyjnych i objawów bólowych. W publikacji tej Czytelnik znajdzie aktualne, wyczerpujące dane zarówno na temat neurobiologicznego podłoża omawianego problemu, jak i jego następstw klinicznych u pacjentów należących do różnych grup wiekowych. Szczegółowo omówiono metody farmakoterapeutyczne i psychoterapeutyczne pozwalające pomóc chorym cierpiącym z powodu depresji i bólu. Baba do lekarza nie przyszła Kontrakt na ten rok się skończył. Jak przyjdzie, to nie dostanie recepty, bo lekarz boi się, że zapłaci za jej leki. Jak nie za leki to za zaopatrzenie ortopedyczne. jak nie za zaopatrzenie, to za zbyt małą ilość wszelkiej maści informacji zamieszczonych w historii choroby. Jak już będzie myślał naiwnie, że wszystko co możliwe prawidłowo wypełnił, wpisał, oznaczył i ostemplował, to i tak go Najmiłościwsza ikcja zdrowia za coś karze, choćby za ,,niemanie świateł”. W związku z tym lekarz rzucił swój ulubiony zawód i poszedł sprzedawać pietruszkę (zdrowa praca na świeżym powietrzu, no i sprzedaje zdrową żywność). Śmiać się, czy płakać? Kiedyś usłyszłam przypowieść o królu, który gnębił swoich poddanych podatkami. Po każdej podwyżce kazał swojemu ministrowi wyglądać przez okno i pytał: ,,Co robi naród ?” Minister odpowiadał ,,Płacze”. ,,Zwiększ podatki”- odpowiadał król. I tak to trwało, aż któregoś dnia po kolejnej podwyżce minister spojrzał przez okno i ze zdumieniem wykrzyknął: Oni się śmieją!” ,,Natychmist obniż podatki!” odpowiedział król. Może czas zacząć się śmiać zamiast narzekać, oburzać i pisać petycje, które tyle obchodzą decydentów, co zeszłoroczny śnieg? W najdziwniejszych miejscach znajduję nieraz opowieści o lekarzach. Ostatnio dostałam od mojej pacjentki, świadka Jehowy, pisemko pt. ,,Przebudźcie się!” i pewnie nie zainteresowałabm się nim, jako że jestem innego wyznania, ale zaintrygował mnie tytuł na okładce - „Lekarze zasługują na zrozumienie”.W środku było kilka artykułów dotyczących pracy lekarzy, stresu związanego z zawodem i zmieniającego się świata medycyny. Chciałabym jednak zacytować wam jedną przypowieść, którą tam przeczytałam. Posłuchajcie... W roku 1174 Majmonides został nadwornym lekarzem w Egipcie i odtąd większość czasu spędzał w pałacu. Ale kiedy po całym dniu wracał do domu, czekały go dalsze obowiązki. Pisał o tym tymi słowy: ,,Po raz pierwszy od 24 godzin mogę coś zjeść i zaraz idę do moich pacjentów - wypisuję recepty i wyjaśniam im, jak mają sobie radzić ze swoimi przypadłościami. Chorzy przychodzą i wychodzą, aż zapada noc (...) Jestem tak wyczerpany, że nie mam siły otworzyć ust”. Jak widać niewiele pod tym względem zmieniło się od ponad 800 lat! Dlatego w okresie Świąt Bożego Narodzenia i wielkich postanowień noworocznych życzę wam i sobie żebyśmy znaleźli czas dla siebie i na siebie, uśmiechu dla i od naszych bliskich, żebyśmy nie zapominali, że z Nowym Rokiem mamy dopisać lata do życia, ale i życie do lat i obyśmy mieli siły otworzyć usta po całym dniu pracy po to, aby powiedzieć: „życie jest piękne”. Mimo wszystko... Anna Żelechowska 26 Nr 4 (46) 2011 Wino i jego tajemnice Coś na ząb... WINOTERAPIA Winoterapią nazywamy zabieg, podczas którego resztki lub produkty pozostałe po produkcji wina, szczególnie czerwonego, zostają wtarte w skórę, dzięki czemu może ona wykorzystać działanie polifenoli i rezweratrolu. Najwięcej ich znajdziemy w skórkach i pestkach winogron. Są one perfekcyjnymi składnikami zabiegów pielegnacyjnych. ZDROWIE DLA SKÓRY Winogrona bogate są w witaminy, minerały i pierwiastki śladowe. Znaleziono w nich znaczne ilości witamin A, B, C i E, ale także sód, fluor, magnz, żelazo, potas, wapno i fosfor. Zawarte w nich antyoksydanty złuszczają obumarłe komórki naskórka, redukują stany zapalne, detoksykują, polepszają też kondycję i wspomagają procesy naprawcze zachodzące w skórze. Dzięki zawartości kwasów owocowych (winowego, jabłkowego i cytrynowego) aplikacja winogron lub resztek pochodzących z producji wina przyspiesza usuwanie martwych oraz uszkodzonych komórek skóry, jednocześnie stymulując produkcję nowych.Po zabiegu skóra jest zregenerowana i zrewitalizowana. Ekstrakt z winogron sprawdził się również jako czynnik redukujący przebarwienia posłoneczne i ciemne plamy powstałe na skutek wahań hormonalnych i procesów starzenia się skóry. Winogrona są zatem bogatym żródłem substancji chroniących naszą skórę przed przedwczesnym starzeniem się. ZBAWIENNE ODPADY Winogrono składa się z czterech podstawowych części: miąższu, szypułki, skórki i pestek. W procesie produkcji wina wykorzystywany jest tylko wyciśnięty z owoców sok, reszta jest uznawana za odpady produkcyjne. Odpady te zawierają całe bogactwo cennych substancji i to właśnie dlatego wykorzystywane są dzisiaj w wielu skutecznych zabiegach w ośrodkach spa i w gabinetach kosmetycznych. Pestki i gałązki są oddzielane, suszone, a potem wyciska się z nich olej z pestek winogron. Olej wyciskany na zimno ma najwyższą jakość. Olej z pestek winogron może powstawać z owoców różnego rodzaju. Dostarcza on skórze wielu składników odżywczych i jest częstym składnikiem kosmetyków. To doskonały emolient wygładzający suchą, ściągniętą skórę. Jest lekki i łatwo się wchłania. Ma również delikatne właściwości ściągające i lekko Nr 4 (46) 2011 napina skórę, dzięki czemu nadaje się do pielęgnacji wszystkich jej rodzajów, nawet skóry tłustej i problematycznej. Olej z pestek winogron bogaty jest w kwas linolowy i nienasycone kwasy tłuszczowe, które są kluczowym elementem błon komórkowych. Dzięki obecności kwasu linolenowego olej ten ma silne właściwości przeciwzapalne, które wspomagają np. walkę z trądzikiem. Zniszczona i zestresowana skóra może także odnieść wiele korzyści ze stosowania oleju z pestek winogron będzie silnie odżywiona i odbudowana. Olej ten znany jest również ze swoich właściwości promieniochronnych. Ekstrakt z pestek winogron to silnie skoncentrowana mieszanka antyoksydantów. Badania prowadzone nad rezweratrolem dowiodły, że hamuje on rozwój komórek nowotworowych, a aplikowany zewnętrznie przyspiesza gojenie się ran i redukuje ryzyko powstawania blizn. Ekstrakt może być kruszony lub rozdrabniany i mieszany z emolintami w celu wykonania masek na twarz i ciało, może też być dodawany do kąpieli. Myślę, że ten zbawienny wpływ winoterapii na skórę zmęczonych doktorów powinien być wsparty doustnie conajmniej jedną lampką wina czerwonego. KĄPIEL W CZERWONYM WINIE Pod strumień ciepłej wody napełniajającej wannę wlej jedną lub dwie szklanki czerwonego wina.W kąpieli oddychaj głęboko i relaksuj się przez przynajmniej 20 minut. FRANCUSKA WINNA MASKA NA TWARZ Potrzebujemy: filiżanki glinki kaolinowej, 1/4filiżanki oleju z winogron, 2 łyżki stołowe czerwonego wina. Zmieszaj dokładnie olej i wino. Wlej miksturę do glinki i dobrze wymieszaj. By uzyskać gładką konsystencję maski, możesz użyć blendera. Serdecznie pozdrawiam wszystkich. lek. stom. Paweł Mazurek 27 Potrawy zdrowe, łatwe w przyrządzaniu, dla zabieganych doktorów Wołowina z jabłkami (4 porcje) 50 dag mięsa wołowego bez kości 10 dag masła 3 kwaśne jabłka (45 dag) 1 szkl. bulionu (może być z kostki) 1/2 szkl. śmietany 22-procentowej 4 łyżki miodu 1 łyżka mąki pszennej 2 łyżeczki łagodnej przyprawy curry sól, pieprz Wołowinę umyć, osuszyć, pokroić w wąskie paski i zrumienić na maśle. Dodać sól, pieprz, wymieszane z curry. Mięso zalać bulionem i dusić 45 min. na małym ogniu. Jabłka umyć, obrać, oczyścić z gniazd nasiennych, pokroić na ósemki, dodać do mięsa i dusić 10 min. Następnie przełożyć mięso oraz jabłka na półmisek. Do sosu dodać mąkę i gotować około 10 min. Sos zdjąć z ognia, wlać śmietanę i miód, doprawić pieprzem oraz solą i wymieszać. Mięso z jabłkami polać sosem. Podawać z ziemniakami purée Sportowe emocje Igrzyska Lekarskie 2011 Zakopane Wyścig wiódł wiejskimi górskimi drogami okolic jeziora Czorsztyńskiego, Niedzicy, Dursztynu. Mierzył ponad 70 km. W triatlonie Klimala zdobyła srebrny medal plasując się tuż za stażystką Małgorzatą Szeszo z Białegostoku. Miejscem rozegrania triatlonu był Falsztyn – zatoka rybacka. Jezioro Czorsztyńskie przywitało dość ciepłą wodą tj .ok 16°C, w którym odbyła się konkurencja pływacka na dystansie Po raz dziewiąty w historii Igrzysk Lekarskich w dniach 7-11 września 2011 roku medycy spotkali się u podnóża polskich Tatr. Tegoroczny wrzesień przywitał sportowców piękną słoneczną pogodą i nie dawał zapomnieć o oddalającym się lecie. To miłe zaskoczenie, gdyż sięgając pamięcią rok po roku do tyłu Igrzyska Letnie można było nazywać zimowymi. Częstochowską Izbę Lekarską, jak co roku, reprezentowali siatkarze drużyny „Częstochowa-Poznań” oraz Katarzyna Klimala w kolarstwie szosowym oraz triatlonie. Siatkarze po wielu wylanych litrach potu uplasowali się tuż za podium. Niestety ulegli bezkonkurencyjnym katowiczanom. Mimo wszystko podziw się należy za zapał i upór, ponieważ owa drużyna nie ma możliwości trenowania wspólnie na co dzień w przeciwieństwie do kolegów z innych drużyn. Katarzyna Klimala zwyciężyła w górskim wyścigu szosowym, przed siostrami Anną i Katarzyną Jurkiewicz z Dąbrowy Górniczej. Szczęście na twarzy, że to już meta! 750 metrów. Trasa kolarska wiodła szosą zachodnim brzegiem jeziora i liczyła 20 km. Pięciokilometrowy bieg miał miejsce wzdłuż tamy jeziora. Wieczory i dekoracje zwycięzców uprzyjemniała muzyka, smaczne poczęstunki, góralskie trunki i zabawa do białych poranków. Kolejne Igrzyska Zimowe już w pierwszy weekend marca 2012. A we wrześniu dziesięciolecie Igrzysk! lek. stom. Katarzyna Klimala Tuż przed wyścigiem szosowym Organizator triatlonu dr Lucek Habieda, anestezjolog, udziela ostatnich wytycznych uczestnikom. 28 Nr 4 (46) 2011 Sportowe emocje Wywalczone srebro zębami rekina. Start „z wody” dla bezpieczeństwa. Większość triatlonów rozpoczyna się z brzegu. … i prawdziwy rekin Igrzysk Lekarskich – kolarz i triatlonista – dr Marcin Zajusz, laryngolog z Andrychowa , Bezkonkurencyjny od lat , zwycięzca – dr Piotr Kalinowski, urolog z Włocławka – pierwsza dziesiątka polskiego triatlonu zawodniczego. Halowe mistrzostwa w piłce nożnej lekarzy za nami Drużyna częstochowskich lekarzy uczestniczyła, jak co roku w Mistrzostwach Polski Lekarzy w Halowej Piłce Nożnej `Mielec 2011. Siedemnasty już turniej odbył się w dn. 9-10.12.2011. Niestety, ze względu na braki kadrowe i dużą ilość kontuzji rozgrywki zakończyła w fazie grupowej, mając za przeciwników ekipy z Zabrza, Kielc, Białegostoku, Warszawy, Bydgoszczy i Torunia. Mistrzem została Drużyna PPMK Łódź. Sympatycy naszego zespołu liczą na poprawę wyniku w przyszłym roku. Katarzyna Klimala – zwyciężczyni wyścigu, wraz z Anną Jurkiewicz (z lewej) i najmłodszym pokoleniem kolarek Alicją i Katarzyną Jurkiewicz (pierwsza z prawej) Nr 4 (46) 2011 29 Ogłoszenia, zaproszenia Kursy specjalizacyjne „Zdrowie Publiczne” w ramach projektu „Pro Doctore 2 – projekt wspierający rozwój kadr medycznych w województwie śląskim”. Warunkiem zakwalifikowania na kurs jest zatrudnienie na zasadzie umowy o pracę lub umowy cywilno-prawnej. UWAGA: Warunkiem przystąpienia do projektu jest: • przesłanie formularza zgłoszeniowego na wybrany termin kursu „Zdrowie Publiczne” , • przesłanie formularza zgłoszeniowego do projektu, • dostarczenie na pierwsze zajęcia zaświadczenia o zatrudnieniu. Wyżej wymienione formularze dostępne są na stronie: www.izba-lekarska.org.pl/prodoctore/ w zakładce „formularze do pobrania”. Formularze zgłoszeniowe należy przesłać na adres poczty elektronicznej: [email protected]. Kwalifikacja na poszczególne terminy kursów odbywać się będzie według kolejności zgłoszeń. Kursy są bezpłatne. BIURO PROJEKTU: Śląska Izba Lekarska, 40-126 Katowice, ul. Grażyńskiego 49a tel: 032 2036547 wew. 321, 322 tel.kom. +48 694 659 061, fax: 032 352 06 38 e-mail: [email protected] www.izba-lekarska.org.pl/prodoctore/ Zapraszamy na BAL LEKARZA Praca do klubu w siedzibie Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie ul. gen. J. Zajączka 5 Zatrudnię stomatologa tel. 602-635-590 EUROMEDIC klinika okulistyczna w Częstochowie, podejmie współpracę z lekarzem specjalistą anestezjologii. Zainteresowanych prosimy o kontakt: tel. 501 123 321, www.euromedic.net.pl. 18 lutego 2011 r. g. 20.00 Temat przewodni balu WALENTYNKI Mile widziane przebranie związane z tematem 30 Nr 4 (46) 2011 Komisje problemowe Okręgowej Rady Lekarskiej w Częstochowie OKRĘGOWA IZBA LEKARSKA W CZĘSTOCHOWIE Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej Mariusz Malicki Zbigniew Brzezin Urszula Kołodzińska Małgorzata Klimza Romuald Górniak Grzegorz Zieliński Beata Jakubiec-Bartnik Anna Kapustecka Komisja finansowa Zbigniew Jabłonka przewodniczący Anna Chowaniec Stefan Pawłowski Bogdan Pogorzelec Wojciech Wieczorek - prezes - wiceprezes - wiceprezes ds. lekarzy dentystów - sekretarz - zastępca sekretarza - skarbnik Komisja ds. praktyk lekarskich Danuta Sobkiewicz przewodnicząca Lidia Adrianowicz Sławomir Cichoń Marcin Gowarzewski Teresa Kuchciak-Hampel Marek Mikołajczyk Jan Mroczek Stefan Pawłowski Władysław Pietreniuk Andrzej Szczygłowski Dyżury osób funkcyjnych w biurze Okręgowej Izby Lekarskiej w Częstochowie, ul. gen. J. Zajączka 5 Prezes ORL Mariusz Malicki Wiceprezes ORL Urszula Kołodzińska Zbigniew Brzezin Sekretarz ORL Małgorzata Klimza Zastępca sekretarza ORL Romuald Górniak Skarbnik ORL Grzegorz Zieliński wtorek, po tel. uzgodnieniu piątek: 9.00 - 13.00 piątek: 9.30 - 12.00 wtorek 11.00 - 14.00 Komisja ds. rejestru lekarzy Piotr Stryjewski - przewodniczący Krzysztof Adrianowicz Anna Kapustecka Małgorzata Klimza Anita Krzyształowicz-Posyłek Aleksandra Kulej Danuta Sobkiewicz Grzegorz Zieliński środa 10.00 -13.00 piątek 10.00 - 12.00 Biuro Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej czynne: poniedziałek, wtorek 8.00 - 15.30; środa 11.00-15.30 Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Marek Mikołajczyk środa 12.00 - 14.00 Komisja ds. kształcenia podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów Małgorzata Klimza przewodnicząca Anna Chowaniec Dariusz Czekaj Jolanta Jakóbczyk Beata Jakubiec-Bartnik Anna Kapustecka Urszula Kołodzińska Dorota Małanij Bogdan Pogorzelec Jolanta Zybura Kancelaria Okręgowego Sądu Lekarskiego czynna: wtorek, środa 8.00 - 15.30 Przewodniczący Okręgowego Sądu Lekarskiego dr n. med. Janusz Kapustecki wtorek 14.00-15.00 BIURO OKRĘGOWEJ IZBY LEKARSKIEJ 42-200 Częstochowa, ul. gen. J. Zajączka 5 tel.: (34) 368-18-88; fax: 365 41 20; www.oilczestochowa.pl; e-mail: [email protected] Godziny urzędowania: od poniedziałku do piątku: 8.00-16.00 Biuro czynne: od 7.30 Spis telefonów wewnętrznych: 100 sekretariat 140 KSIĘGOWOŚĆ 130 KIEROWNIK BIURA 150 STAŻE 110 REJESTR UBEZPIECZENIE 120 RZECZNIK 300 FAKS Komisja ds. sportu, rekreacji i turystyki Lesław Rudziński przewodniczący Piotr Maria Janik Wojciech Konieczny Tomasz Klimza Przemysław Klimas Tomasz Pakulski Marek Stępniak Uwaga ! Rachunek bankowy BRE Bank S.A. Oddział Częstochowa numer konta 82 1140 1889 0000 2433 3300 1001 Komisja ds. współpracy z zagranicą Krzysztof Muskalski przewodniczący Wojciech Debudaj Katarzyna Klimala Dariusz Kopeć Andrzej Lewandowski Dorota Małanij Anna Paluch Mohammad Saleh Andrzej Węgrzecki Częstochowska Gazeta Lekarska Wydawca: Okręgowa Izba Lekarska w Częstochowie, ul. gen. J. Zajączka 5, 42-200 Częstochowa Redaguje kolegium: Zbigniew Brzezin - redaktor naczelny, Beata Jakubiec-Bartnik, Anna Kapustecka, Katarzyna Klimala, Mariusz Malicki, Krzysztof Muskalski, Anna Żelechowska. Redakcja techniczna: Iwona Coner Zdjęcie na okładce: Krzysztof Muskalski Numer zamknięto: 15.12.2011 r. Komijsa ds. konkursów Piotr Muskała - przewodniczący Lidia Adrianowicz Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów, adiustacji, zmiany tytułów. Materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja nie ponosi odpowidzialności za treść i formę reklam. Nr 4 (46) 2011 31 Beata Jakubiec-Bartnik Stefan Pawłowski Jolanta Zybura Komisja ds. kultury Anna Żelechowska – przewodnicząca Zbigniew Brzezin Ewa Dobrakowska Hanna Kupczak Komisja ds. kontaktów z samorządami i płatnikiem świadczeń zdrowotnych Piotr Janik - przewodniczący Janusz Becelewski Zbigniew Jabłonka Grzegorz Kupczak Krzysztof Szmaciarski Waldemar Tyrek Grzegorz Zieliński Rafał Zalasiński Komisja bytowa Małgorzata Pełka-Grzesik przewodnicząca Leszek Janicki Krzysztof Jarzębski Teresa Kuchciak-Hampel Andrzej Lewandowski Sławomir Strzelczyk Marek Światalski Danuta Wink Komisja stomatologiczna Urszula Kołodzińska przewodnicząca Romuald Adamek Anna Chowaniec Piotr Janik Anna Kapustecka Ewa Korzekwa Dorota Małanij Elżbieta Noszkowska Wojciech Służalec Danuta Sobkiewicz Rafał Zalasiński Komisja legislacyjna Sławomir Strzelczyk przewodniczący Anna Kapustecka Andrzej Moszyński Bogdan Pogorzelec Jarosław Strzelczyk Leszek Sułkowski Zespół ds. marketingu Mariusz Malicki - przewodniczący Zbigniew Brzezin Grzegorz Zieliński Komisja Etyki Krzysztof Szmaciarski przewodniczący Romuald Adamek Piotr Gut Leszek Janicki Anita Krzyształowicz-Posyłek Władysław Pietreniuk Marek Sternalski Wanda Terlecka Wojciech Wieczorek 32 OIL Toruń OIL Kielce Nr 4 (46) 2011