Pobierz w pdf - CzytajZaFREE.pl

Bajki na (wieczystą) dobranoc
Publikacja na extrastory.czytajzafree.pl
Autor:
Cristtimm
Opowiedz mi bajkę tatusiu.
Mamo, a bajka na dobranoc?
Kto z nas rodziców nie słyszał tych słów?
Bajki to rytuał, tradycja i budowanie więzi na całe życie - do tego stwierdzenia nie trzeba być
wielkim odkrywcą. Wymyślamy je, opowiadamy, czytamy, oglądamy, niektóre znamy na pamięć. "Jaś
i Małgosia", "Kopciuszek", "Tomcio Paluch", "Śpiąca Królewna" i wiele, wiele innych. Klasyka
Andersena, Perraulta, wierszowane cudeńka Brzechwy i Tuwima, no i oczywiście bajki braci Grimm.
Na opowieściach tych ostatnich wychowały się pokolenia. Czy aby na pewno? Czy bajki jakie znamy
to faktycznie oryginalne teksty Jacoba i Wilhelma Grimm'ów?
Pozwolę sobie wspomnieć słów kilka o tym, w jaki sposób doszło do powstania tego zbioru baśni.
Po klęsce Prus pod Jeną powstał pomysł, aby podbudować morale narodu poprzez spisanie opowieści
i bajań ludowych. Podjęli się tego bracia Grimm, jednak wszystko na to wskazuje, że nie zbierali ich
sami, odwiedzając i wysłuchując bajarzy i bajarki, lecz robili to poprzez wynajętych
współpracowników (głównie kobiety). Dlatego nie wiadomo ile w tym oryginalnych opowieści, a ile
zostało dodane przez przekazujących. Część tekstów spisana została ze starych ksiąg, a bracia
przeredagowali je na własną modłę. I tu też trudno dociec na ile, gdyż sami zniszczyli własne
archiwum. A zmieniali dużo, ze względów politycznych jak też "względów politycznych".
Pierwsza edycja baśni ukazała się w 1812 roku, potem przez pięćdziesiąt lat każde nowe wydanie
było przez Grimmów cenzurowane.
Próbę rekonstrukcji oryginalnych opowieści podjął się germanista, profesor Jack Zipes w książce
"The Original Folk and Fairy Tales of the Brothers Grimm: The Complete First Edition".
Ja tutaj przytoczę kilka nieznanych perełek oraz takie, które zna każde dziecko.
"Jak dzieci bawiły się w rzeź" mało kto zna i chyba dobrze - to opowieść o rodzeństwie, zabawiającym
się w rzeźnika. Jeden z braci zabija drugiego, który udaje prosiaka. Gdy zbrodnię odkrywa matka
własnoręcznie karze syna... wbijając małemu mordercy sztylet w serce. W tym czasie niedopilnowane
trzecie dziecię topi się w kąpieli. Zrozpaczona kobieta popełnia samobójstwo przez powieszenie się.
Po pewnym czasie wraca ojciec i gdy odkrywa dramat z rozpaczy umiera.
Niewiele "lepsza" jest pierwotna wersja bajki o Czerwonym Kapturku, w którym nie ma ani
czerwonego kaptura, ani gajowego. Jest za to kilka innych wątków. Początek bajki dość zbieżny do
dzisiejszego ale dalej...
" Wilk obrał drugą drogę i jako pierwszy dotarł do domu babci. Zabił ją, jej krew wlał do butelki, a
kawałki ciała pokrojone w plastry umieścił na półmisku. Następnie przebrał się w babciną nocną
koszulę, położył się w łóżku i czekał."
Gdy dziewczynka dotarła do domku babci przebrany zwierz wita ją serdecznie i zachęca do napicia
się wina i spróbowania plasterków mięsa leżących w spiżarni. Nieświadomy Czerwony Kapturek
Strona: 1/3
Wszelkie prawa zastrzeżone dla CzytajZaFree | Zobacz opowiadanie na extrastory.czytajzafree.pl
zgadza się i raczy się makabrycznym poczęstunkiem. Jakby tego było mało, wilk zaprasza ją do
łóżka.
" - Wtedy wilk rzekł: Rozbierz się i połóż się ze mną.
- Gdzie mam położyć fartuszek?
- Wrzuć go do ognia, nie będzie ci już więcej potrzebny.
Zdejmując ubrania – gorsecik, spódnicę, halkę i pończochy – dziewczynka zadawała to samo pytanie,
a wilk za każdym razem odpowiadał: – wrzuć to do ognia, nie będzie ci już potrzebne."
Dalej jest jeszcze gorzej. Dziewczynka kładzie się do łóżka, wilk ją pożera i... to już koniec bajki. Nikt
jej nie ratuje, nikt dziecka nie szuka.
Złe macochy jako klasyczne postacie, występujące w wielu bajkach, jak na przykład w "Śnieżce" czy
"Jasiu i Małgosi". Zdaniem profesora Zipesa w oryginalnych wersjach były biologicznymi matkami
głównych bohaterów, jednak w wyniku cenzury zostały zamienione na macochy.
W jednej z odkurzonych przez Zipesa baśni "Dzieci czasu głodu", matka jest chora psychicznie i
bardzo osłabiona. Mówi córkom, że musi je zabić i zjeść, by przeżyć.
W "Jasiu i Małgosi" pierwotnie nie zła macocha lecz "kochający" rodzice prowadzą dzieci do lasu, by
zwyczajnie pozbyć się w czasie głodu nieproduktywnych gąb do wyżywienia. W tej wersji nie
czarownica, a żona diabła knuje plan zabicia rodzeństwa i nie w piecu lecz na koziołku do cięcia
drewna. Tam mają się dzieci podłożyć pod topór i wykrwawić na śmierć. Na szczęście wykazują się
one ogromnym sprytem i proszą wiedźmę, aby pokazała im, jak dostać się na koziołka. Podrzynają jej
gardło i uciekają.
Kto nie zna disney'owskiej produkcji - "Kopciuszek". Ta baśń ma jednak wiele osobliwych wariantów.
W jednym z nich bohaterka zostaje służącą po ucieczce od własnego ojca, który pragnął ją poślubić i
dać upust kazirodczym żądzom. W innej - siostry namawiane przez matkę ucinają sobie nożem pięty i
palce u stóp, by zmieścić je w szklanym trzewiczku. Małe gołąbki powiadamiają księcia, że na buciku
znajduje się krew. Odrzuca on obie kandydatury, by odkryć, że prawdziwą właścicielką butów jest
Kopciuszek. Siostry dochodzą do wniosku, że skoro żadna nie może być żoną księcia, to warto
wyciągnąć zysk z bycia jego szwagierką. Wybierają się na wesele, lecz tam czeka na nie ponura
niespodzianka. W ramach kary "potulne gołąbki" wydziobują im oczy. W innej wersji jest jeszcze
gorzej:
"Zła macocha próbuje wepchnąć Kopciuszka do pieca, ale przez pomyłkę zabija w ogniu własną
córkę".
Na koniec jeszcze jedna bajka "Mogiłka", którą przytoczę bo krótka (choć uprzedzam drastyczna):
"Było sobie niegdyś uparte dziecko, a nie robiło nic, czego chciałaby matka. Dlatego nie miał w nim
Bóg upodobania, zesłał nań chorobę i żaden lekarz nie umiał mu pomóc. Wnet leżało na łożu śmierci.
Gdy opuszczono je do grobu i przykryto ziemią, nagle wyłoniła się z niej rączka i sięgała w górę, a
przysypywanie jej świeżą ziemią nic nie dawało. Rączka ciągle wychodziła na wierzch. Matka
musiała tedy podejść do grobu i chłostać rączkę rózgą, a gdy to uczyniła, rączka schowała się i
dziecko odnalazło swój pokój pod ziemią."
Zdaniem wielu psychologów nie powinno się pozbawiać dzieci możliwości konfrontacji ze strachem i
złem w baśniach, które mają funkcję terapeutyczną i pomagają uporać się z prawdziwymi, życiowymi
lękami.
No tak... Być może jest w tym sporo racji lecz przyznam się, że sama zaczynam się bać.
Cytaty za: ciekawostkihistoryczne.pl
Strona: 2/3
Wszelkie prawa zastrzeżone dla CzytajZaFree | Zobacz opowiadanie na extrastory.czytajzafree.pl
tekst bajki "Mogiłka" za grimmstories.com
Strona: 3/3
Wszelkie prawa zastrzeżone dla CzytajZaFree | Zobacz opowiadanie na extrastory.czytajzafree.pl