pobierz

PROTOKÓŁ
z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej
w Kaliskach w dniu 22 maja 2015 r. przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej
Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku.
Kontrolę przeprowadzili:
1. Alicja Szwaj – starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, przewodnicząca zespołu, upoważnienie nr 88/2015
z dnia 6 maja 2015 roku.
2.Katarzyna Dańczyszyn – inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej
Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, członek zespołu, upoważnienie nr 90/2015
z dnia 6 maja 2015 r.
3. Iwona Gocał – starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Gdańsku, członek zespołu, upoważnienie nr 89/2015 z dnia 6 maja 2015 r.
Kontrolujący złożyli oświadczenia (stanowiące zał. Nr 1, 2, 3 do protokołu), że nie istnieją
okoliczności uzasadniające wyłączenie ich od udziału w ww. kontroli
I.
Zasady i warunki organizacji kontroli
Celem kontroli była ocena organizacji, skuteczności pracy i poprawności realizacji
zadań zleconych gminie, zadań własnych dotowanych z budżetu państwa z zakresu
pomocy społecznej.
Całokształt przedmiotu kontroli badano na podstawie:









Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182,
z późn. zm.),
Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.
z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.),
Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U. z 2013 r. poz. 885
z późn. zm.),
Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn.zm.),
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2014 r.
poz. 1202),
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r.
nr 231, poz. 1375 z późn. zm.),
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2013 r., poz. 674 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r.
w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. Nr 218, poz. 1439),
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712),
1

Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie
specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.)
Informacja o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli:
Jednostka kontrolowana została powiadomiona o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli
pismem z dnia 6 maja 2015 r., znak: PS-II.431.1.3.2015.AS (zał. nr 4),
Podstawa przeprowadzenia kontroli:
Upoważnienia nr 88/2015, 89/2015, 90/2015 z dnia 6 maja 2015 r., (zał. nr 5,6,7)
Ustalenia ogólne:
Ilekroć w protokole jest mowa o:
- Ośrodku – należy przez to rozumieć: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kaliskach,
- ustawie o pomocy społecznej – należy rozumieć: ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.),
- Kodeksie postępowania administracyjnego – należy rozumieć: ustawę z dnia 14 czerwca
1960 r. (Dz. U. z 2013 poz. 267 z późń. zm.).
- kierowniku – należy przez to rozumieć: p.o. kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Kaliskach,
Badaniem kontrolnym objęto następujące zagadnienia:
1) ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Kaliskach,
2) zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art. 116
ustawy o pomocy społecznej,
3) wydatki na pomoc społeczną w 2014 r.,
4) zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych
dotowanych z budżetu państwa,
5) prawidłowość i terminowość przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych
i rozpatrywania wniosków,
6) prawidłowość stosowania kontraktów socjalnych,
7) współpracę z podmiotami uczestniczącymi w rozwiązywaniu problemów społecznych.
W toku kontroli wyjaśnień udzielała:
- Monika Szmaglińska – pełniąca obowiązki kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Kaliskach.
II.
Ustalenia kontrolne
Ad.1
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kaliskach został utworzony na mocy Uchwały
Nr X/42/90 Gminnej Rady Narodowej w Kaliskach z dnia 12 marca 1990 r. w sprawie
utworzenia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kaliskach. (zał. nr 8).
Statut Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kaliskach został utworzony
jako załącznik do Zarządzenia Nr 3/90 z dnia 1 kwietnia 1990 r. Naczelnika Gminy
2
w Kaliskach w sprawie zatwierdzenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Kaliskach. Określał zadania, cele i organizację wewnętrzną Ośrodka. (zał. nr 9).
W związku ze zmianami zachodzącymi w pomocy społecznej statut wymagał
dostosowania do aktualnie obowiązującego stanu prawnego. Na dzień kontroli obowiązywał
statut nadany Uchwałą Nr XXIII/167/2009 Rady Gminy w Kaliskach z dnia 25.03 2009 r.,
(zał. nr 10). Powyższy statut wymaga dostosowania do aktualnie obowiązującego stanu
prawnego i uzupełnienie o nowe zadania wykonywane przez Ośrodek na podstawie
obowiązujących ustaw.
Ośrodek posiada Regulamin Organizacyjny Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Kaliskach, który został wprowadzony Zarządzeniem Nr 10/2010 Kierownika Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej w Kaliskach z dnia 30.12.2010 roku. Określa szczegółową
organizację wewnętrzną oraz zakres działania i zadania ośrodka. (zał. nr 11). Ponadto w dniu
2 stycznia 2008 roku został ustanowiony Regulamin Pracy Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Kaliskach, który ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane
z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika. (zał. nr 12).
W oparciu o art. 110 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej Wójt Gminy Kaliska
Zarządzeniem Nr 88/2004 z dnia 14 czerwca 2004 r. upoważnił Panią Beatę Wysokińską
Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kaliskach do wydawania decyzji
administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do
właściwości gminy. Pani Beata Wysokińska była kierownikiem Ośrodka do 1 lutego 2015
roku. Od 2 lutego 2015 roku obowiązki kierownika ośrodka pełni Pani Monika Szmaglińska.
Zarządzeniem Nr 30/2015 z dnia 6 lutego 2015 r. Wójt Gminy Kaliska upoważnił p.o.
kierownika Panią Monikę Szmaglińską do wydawania decyzji administracyjnych
w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej. (zał. nr 13,14).
Na podstawie danych przedstawionych przez kierownika Ośrodka ludność gminy
Kaliska na koniec 2014 r. wynosiła 5 279 mieszkańców (Dane Wydziału Ewidencji Ludności
Urzędu Gminy Kaliska). Stopa bezrobocia w powiecie starogardzkim wg stanu na koniec
grudnia 2014 roku kształtowała się na poziomie 15,7 %. (Dane WUP w Gdańsku).
Głównymi problemami społecznymi w ramach których udzielana była pomoc to:,
ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kaliskach posiada siedzibę przy ulicy
Nowowiejskiej 2 na parterze budynku należącym do Urzędu Gminy w Kaliskach. Ośrodek
zajmuje 5 pomieszczeń biurowych. Budynek jest pozbawiony barier architektonicznych,
posiada udogodnienia dla osób niepełnosprawnych w postaci podjazdu do budynku. Klienci
Ośrodka mają możliwość swobodnego przedstawienia swoich problemów w warunkach
chroniących ich prywatność. Stanowiska pracy są wyposażone w niezbędny sprzęt
techniczno-biurowy i komputerowy. Ośrodek czynny jest od poniedziałku do piątku od 7.30
do 15.30. Interesanci przyjmowani są przez pracowników socjalnych w godzinach
urzędowania ośrodka.
Wypłata świadczeń pieniężnych realizowana jest w Banku Spółdzielczym w Kaliskach
i przelewana na indywidualne konta bankowe klientów oraz w wyjątkowych wypadkach
realizowana w formie przekazu pocztowego.
Korespondencja wychodząca z Ośrodka podpisywana była przez kierownika
działającego z upoważnienia Wójta Gminy Kaliska.
3
Ad. 2
W trakcie kontroli ustalono, że na koniec 2014 roku Ośrodek zatrudniał 7 pracowników
w tym.:
1) Kierownik Beata Wysokińska – była zatrudniona na stanowisku kierownika w okresie od
2 stycznia 1991 roku do 1 lutego 2015 roku. Legitymuje się wykształceniem wyższym
magisterskim. Licencjat na kierunku pedagogiki ukończyła 10 sierpnia 1999 roku
w Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie. Studia magisterskie ukończyła
21 lutego 2014 r. w „Ateneum” – Szkole Wyższej w Gdańsku na kierunku pedagogiki.
Zgodnie z art. 122 ustawy o pomocy społecznej posiada wymaganą na stanowisku kierownika
specjalizację w zakresie organizacji pomocy społecznej. Tytuł organizatora pomocy
społecznej uzyskała 6 grudnia 2004 r. na studiach podyplomowych na Uniwersytecie
Gdańskim. (zał. Nr 15,16).
Od 2 lutego 2015 roku obowiązki kierownika pełni Monika Szmaglińska zatrudniona na
stanowisku na okres 2 lat. Posiada wykształcenie wyższe magisterskie. Ukończyła
13 listopada 2004 roku Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu na kierunku pedagogika
w zakresie rewalidacji osób upośledzonych umysłowo-oligofrenopedagogiki. Nie posiada
wymaganej na zajmowanym stanowisku specjalizacji z zakresu organizacji pomocy
społecznej. Zapisała się na studia podyplomowe z organizacji pomocy społecznej
w Gdańskiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Gdańsku (oddział regionalny w Bydgoszczy)
i Centrum Edukacyjno-Szkoleniowym w Gdańsku na rok 2015/2016. (zał. Nr 17,18).
2) 3 pracowników socjalnych w tym:
- 2 starszych specjalistów pracy socjalnej: 1 osoba ukończyła Medyczne Studium Zawodowe
w Gdańsku w zawodzie pracownik socjalny, posiada I i II stopień specjalizacji z zakresu
pracy socjalnej, 1 osoba posiada wykształcenie wyższe magisterskie. Ukończyła studia
pedagogiczne w specjalności pedagogika opiekuńczo-wychowawcza. Posiada I stopień
specjalizacji z zakresu pracy socjalnej.
- 1 specjalista pracy socjalnej posiada wykształcenie średnie zawodowe. Ukończyła Szkołę
Policealną Pracowników Służb Społecznych w Gdańsku w zawodzie pracownik socjalny.
Posiada specjalizację I stopnia w zawodzie pracownik socjalny. (zał. Nr 19,20,21).
3) 1 administrator ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego,
4) 1 główna księgowa,
5) 1 terapeuta zajęciowy,
Pracownicy socjalni spełniają wymogi odnośnie kwalifikacji zawodowych wskazane
w art. 116 i art. 156 ustawy o pomocy społecznej.
Pracownicy socjalni posiadają możliwość korzystania z konsultacji prawnika
zatrudnionego w Urzędzie Gminy. Obsługę komputerową zapewnia informatyk zatrudniony
na umowę zlecenie.
W trakcie kontroli sprawdzono zakresy czynności pracowników socjalnych, które były
aktualne do wykonywanych zadań i zajmowanych stanowisk, a ich treść dostosowana była do
obowiązujących przepisów prawa.
Stan zatrudnienia pracowników socjalnych w Ośrodku spełnia wymogi określone w art. 110
ust.11 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym Ośrodek powinien zatrudniać pracowników
4
socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na
2 tysiące mieszkańców, nie mniej niż trzech pracowników.
Pracownicy socjalni posiadają ryczałty samochodowe na wyjazdy w teren samochodami
prywatnymi.
Ad. 3
W ramach zadań zleconych przez administrację rządową z ustawy o pomocy
społecznej gmina Kaliska w 2014 roku realizowała specjalistyczne usługi opiekuńcze
w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi (art. 18 ust. 1 pkt 3) oraz
wypłacała wynagrodzenia za sprawowanie opieki sądowej (art. 18 ust. 1 pkt 9).
Na realizację pomocy Wojewoda przekazał dotację:
 specjalistyczne usługi opiekuńcze 62.000 zł, dotacja została wykorzystana w kwocie
58.951,26 zł, (zwrot 3.048,74 zł)
 wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd
3.777 zł, dotacja została wykorzystana w kwocie 3776,65 zł, (zwrot 0,35 zł).
W ramach zadań własnych dotowanych częściowo z budżetu państwa z ustawy o pomocy
społecznej, gmina w 2014 roku realizowała zasiłki stałe i okresowe.
Na realizację pomocy Wojewoda przekazał dotację w wysokości:
 zasiłki stałe
– 84.200 zł, wydatkowano 84.110,89 zł, (zwrot 89,11 zł)
 zasiłki okresowe
– 84.000 zł, wydatkowano 84.000 zł. (wykorzystanie 100%)
Zasiłki okresowe zostały w całości pokryte ze środków budżetu państwa tj. 50% wysokości
świadczenia. Na powyższy cel gmina nie przeznaczyła środków własnych.
Dotacje zostały wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem, a środki niewykorzystane
zwrócone na konto Wydziału Finansów i Budżetu Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Gdańsku.
Ad. 4
Podczas kontroli dokonano oceny zasadności przyznawania świadczeń oraz
prawidłowości prowadzenia dokumentacji dotyczącej specjalistycznych usług opiekuńczych,
wynagrodzeń należnych opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd,
zasiłków stałych i zasiłków okresowych.
Realizacja specjalistycznych usług opiekuńczych.
W okresie objętym kontrolą Ośrodek realizował specjalistyczne usługi dla osób
z zaburzeniami psychicznymi dla 11 dzieci chorych na autyzm, porażenie mózgowe i ADHD.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze były świadczone przez 2 opiekunki terapeutki:.
- 1 opiekunkę - terapeutka zajęciowa była zatrudniona przez Ośrodek na umowę o pracę,
- 1 opiekunkę – terapeutka wykonywała usługi w ramach umowy na realizację zadania
z zakresu pomocy społecznej zawartej pomiędzy Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej
w Kaliskach a Firmą „Terapia Dzieci” Natalia Ignaciuk-Pakmur. Umowa określała ilość
godzin, tryb i i zasady wykonywania specjalistycznych usług opiekuńczych u klientów na rok
2013 i 2014. (zał. nr 22).
5
Osoby wykonujące usługi spełniały wymagania kwalifikacyjne, zgodnie z § 3 ust.
1 i 2 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie
specjalistycznych usług opiekuńczych. (zał. nr 23,24).
Kierownik ustalił koszt jednej godziny specjalistycznych usług opiekuńczych na
podstawie analizy kosztów realizacji tego zadania i umów zawartych przez Ośrodek z w/w
zleceniobiorcą zgodnie z § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej.
Cena jednej godziny w 2014 roku w zakresie zajęć terapeutycznych wynosiła 12,49 zł.
Dokonano analizy 7 akt rodzin zgodnie z wydanymi decyzjami: (zał. nr 25).
1) Decyzja Nr GOPS.4625. 2.2014 z dnia 17.01.2014 r.
Decyzja Nr GOPS.4625.14.2014 z dnia 16.06.2014 r.
2) Decyzja Nr GOPS.4625.17.2014 z dnia 24.06.2014 r.
3) Decyzja Nr GOPS.4625.15.2014 z dnia 24.06.2014 r.
4) Decyzja Nr GOPS.4625.21.2014 z dnia 12.12.2014 r.
Decyzja Nr GOPS.4625.43.2014 z dnia 16.06.2014 r.
5) Decyzja Nr GOPS.4625.31.2014 z dnia 19.09.2014 r.
6) Decyzja Nr GOPS.4625.13.2014 z dnia 11.06.2014 r.
7) Decyzja Nr GOPS.4625. 6.2014 z dnia 06.05.2014 r.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi
przyznawane były w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez kierownika ośrodka
na wniosek rodziców dzieci wymagających usług.
Kwalifikacja rodziny do korzystania z usług odbywała się na podstawie wywiadu
środowiskowego przeprowadzonego w tym zakresie przez pracownika socjalnego.
W aktach spraw znajdowały się wymagane dokumenty tj.: zaświadczenia
potwierdzające sytuację materialną i majątkową rodziny, kserokopie orzeczeń
o niepełnosprawności, zaświadczenia lekarzy specjalistów psychiatrii dziecięcej między
innymi: Poradni dla Osób z Autyzmem w Gdańsku i NZOZ Medyk – Świadczenia
Psychiatryczne w Zblewie.
Ośrodek przyznawał specjalistyczne usługi opiekuńcze dzieciom w ilości godzin
zaleconych przez lekarzy specjalistów. Zespół kontrolny stwierdził, że kopie dokumentów
były potwierdzane „za zgodność z oryginałem” przez pracownika socjalnego.
Decyzje przyznające pomoc były wystawiane na czas nie dłuższy niż pół roku
kalendarzowego, uzasadniały przyznanie pomocy, wskazywały ilość przyznanych godzin,
odpłatność oraz tryb i zasady wykonywania specjalistycznych usług opiekuńczych.
Decyzje były odbierane w siedzibie ośrodka, na druku zwrotnego potwierdzenia
odbioru klient wpisywał datę odbioru i składał podpis.
Wynagrodzenia należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd.
Ośrodek w 2014 r. realizował wypłatę wynagrodzenia z tytułu sprawowania opieki
ustanowionej przez sąd dla 2 osób, które otrzymały łącznie 24 świadczenia na kwotę 3777 zł.
Zgodnie z art. 53 a ustawy o pomocy społecznej wynagrodzenie za sprawowanie
opieki wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd. Wynagrodzenie obliczone w stosunku
miesięcznym nie może przekraczać 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku ogłoszonego przez prezesa GUS za
okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia. Wynagrodzenie przysługuje
6
niezależnie od dochodu osoby, której jest przyznane. Obowiązek przeprowadzania wywiadów
i wydawania decyzji administracyjnych w tej sprawie został zniesiony z dniem 3 maja 2011 r.
przez art. 1 pkt. 12 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej
oraz o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U.
Nr 81, poz. 440).
W dokumentacji znajdowały się teczki 2 osób pobierających wynagrodzenia za 5
osób. (zał. nr 26).
1 osoba pobierała 3 wynagrodzenia:
- Kontynuacja wypłaty świadczenia na podstawie Postanowienia z dnia 25.01.2011 r. sygn.
akt III RNs 729/10 wydanego przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim – 70 zł do
odwołania.
Kontynuacja wypłaty świadczenia na podstawie Postanowienia z dnia 25.01.2011 r. sygn.
akt III RNs 728/10 wydanego przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim – 70 zł do
odwołania.
Kontynuacja wypłaty świadczenia na podstawie Postanowienia z dnia 25.01.2011 r. sygn.
akt III RNs 727/10 wydanego przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim – 70 zł do
odwołania.
1 osoba pobierała 2 wynagrodzenia:
- Kontynuacja wypłaty świadczenia na podstawie Postanowienia z dnia 11.09.2013 r. sygn.
akt III RNs 240/13 wydanego przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim – 50 zł do
odwołania.
- Kontynuacja wypłaty świadczenia na podstawie Postanowienia z dnia 11.09.2013 r. sygn.
akt III RNs 241/13 wydanego przez Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim – 50 zł do
odwołania.
Przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych oraz opłacanie składek na ubezpieczenie
zdrowotne.
W roku 2014 pomoc w formie zasiłku stałego przyznano dla 19 osobom, w tym dla 14
osób samotnych. Dla tej grupy osób wypłacono w ciągu roku 201 świadczeń. Średnia
wysokość zasiłku stałego wyniosła 418 zł.
Zgodnie z art. 37 ustawy o pomocy zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie
samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub
niepełnosprawności jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie
gospodarującej tj. 542 zł., pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej
do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium
dochodowego na osobę w rodzinie 456 zł.
Za 16 osób korzystających z zasiłku stałego, nie objętych ubezpieczeniem zdrowotnym
Ośrodek opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% przyznanego zasiłku
stałego zgodnie z art. 17 ust.1 pkt 20 ustawy o pomocy społecznej oraz art. 66 ust. 1 pkt 26,
art. 75 ust. 10 i art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027
z późń.zm.). Zapis powyższej ustawy przytaczano w podstawie prawnej decyzji
przyznających zasiłek stały wraz ze składką zdrowotną.
7
Świadczenia przyznawane były na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego
przez pracownika socjalnego na wniosek klientów o pomoc lub z urzędu. Podania były
rejestrowane w książce podawczej posiadały numer i datę wpływu.
W skontrolowanych aktach spraw znajdowały się dokumenty potwierdzające opisaną
w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klientów, oraz osób
pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym oraz orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności uprawniające do pobierania zasiłku stałego. Wywiady środowiskowe
aktualizowane były w obowiązującym terminie 6 miesięcy.
Przy ustalaniu sytuacji dochodowej rodziny sprawdzano możliwości udzielenia pomocy
na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie, przez osoby, o których mowa w art. 103 ustawy
o pomocy społecznej, zobowiązanych do alimentacji na mocy art. 128 ustawy – Kodeks
rodzinny i opiekuńczy.
Kontroli poddano 19 teczek na podstawie których wypłacano zasiłek stały: (zał. nr 27).
1) Wywiad kontrolny z dnia 09.05.2014 r. do decyzji GOPS.4610.4.2013 z dnia 18.03.2013r.
2) Decyzja GOPS.4610.10.2014 z dnia 20.10.2014 r.
3) Decyzja GOPS.4610. 2.2014 z dnia 13.03.2014 r.
4) Decyzja GOPS.4610. 3.2014 z dnia 11.04.2014 r.
5) Decyzja GOPS.4610. 1.2014 z dnia 14.01.2014 r.
6) Decyzja GOPS.4610. 6.2014 z dnia 11.04.2014 r.
7) Wywiad kontrolny z dnia 03.01.2014 r. do decyzji GOPS.4610.6.2013 z dnia 09.07.2013
8) Wywiad kontrolny z dnia 25.07.2014 r. do decyzji GOPS.4610.34.2012 z dnia 11.10.2012
9) Wywiad kontrolny z dnia 05.03.2014 r. do decyzji GOPS.4610.22.2012 z dnia 04.09.2012
10) Wywiad kontrolny z dnia 03.12.2014 r. do decyzji GOPS4610.8.2014 z dnia 26.09.2014
11) Wywiad kontrolny z dnia 27.10.2014 r. do decyzji GOPS.4610.7.2013 z dnia 18.08.2014
12) Wywiad kontrolny z dnia 29.01.2014 r. do decyzji GOPS.4610.2.2013 z dnia 18.02.2013
13) Decyzja GOPS.4610.12.2014 z dnia 23.12.2014 r.
14) Wywiad kontrolny z dnia 22.09.2014 r. do decyzji GOPS4610.29.2012 z dnia 08.10.2012
15) Wywiad kontrolny z dnia 19.08.2014 r. do decyzji GOPS4610.30.2012 z dnia 08.10.2012
16) Wywiad kontrolny z dnia 30.01.2014 r. do decyzji GOPS.4610.1.2013 z dnia 11.01.2013
17) Wywiad kontrolny z dnia 17.02.2014 r. do decyzji GOPS4610.40.2012 z dnia 19.10.2012
18) Wywiad kontrolny z dnia 07.02.2014 r. do decyzji GOPS4610.36.2012 z dnia 11.10.2012
19) Wywiad kontrolny z dnia 14.08.2014 r. do decyzji GOPS.4610.5.2013 z dnia 19.08.2013
Sprawdzone decyzje zawierały pouczenie o prawach i obowiązkach osoby
korzystającej ze świadczenia, uzasadniały przyznanie pomocy i wskazywały tryb
odwoławczy. Wysokość przyznanych świadczeń ustalana była prawidłowo. Decyzje były
odbierane w siedzibie ośrodka, na druku zwrotnego potwierdzenia odbioru klient wpisywał
datę i składał podpis.
W stosunku do trybu i zasadności przyznawanych zasiłków nie wniesiono zastrzeżeń.
Przyznawanie zasiłków okresowych.
W roku 2014 pomocą okresową objęto 94 osoby i rodziny, którym wypłacono 301
świadczeń. Średnia wysokość zasiłku okresowego wyniosła 279 zł. Głównym powodem
przyznawania pomocy było bezrobocie.
8
Zasiłek okresowy zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy
społecznej przysługuje w szczególności ze względu na bezrobocie, długotrwałą chorobę,
niepełnosprawność, możliwość otrzymania lub nabycie uprawnień do świadczeń z innych
systemów zabezpieczenia społecznego: osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest
niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; rodzinie której dochód
jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się:
1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium
dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby.
2. w przypadku rodziny – do wysokości różnicy kryterium dochodowego rodziny a dochodem
tej rodziny.
Zgodnie z art. 38 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w 2014 roku minimalna
wysokość tego zasiłku wynosiła 50% różnicy między:
1. kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby,
2. kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kontroli poddano dokumentację następujących 49 osób objętych pomocą na mocy
decyzji nr: (zał. nr 28).
1) Decyzja GOPS.4611.110.2014 z 14.11.2014
2) Decyzja GOPS.4611.109.2014 z 14.11.2014
3) Decyzja GOPS.4611.67.2014 z 27.08.2014
4) Decyzja GOPS.4611.54.2014 z 18.08.2014
5) Decyzja GOPS.4611.57.2014 z 18.08.2014
6) Decyzja GOPS.4611.116.2014 z 26.11.2014
7) Decyzja GOPS.4611.62.2014 z 21.08.2014
8) Decyzja GOPS.4611.112.2014 z 19.11.2014
9) Decyzja GOPS.4611.123.2014 z 9.12.2014
10) Decyzja GOPS.4611.99.2014 z 7.11.2014
11) Decyzja GOPS.4611.34.2014 z 18.04.2014
12) Decyzja GOPS.4611.51.2014 z 8.08.2014
13) Decyzja GOPS.4611.81.2014 z 27.10.2014
14) Decyzja GOPS.4611.38.2014 z 19.05.2014
15) Decyzja GOPS.4611.92.2014 z 29.10.2014
16) Decyzja GOPS.4611.32.2014 z 19.03.2014
17) Decyzja GOPS.4611.120.2014 z 4.12.2014
18) Decyzja GOPS.4611.126.2014 z 12.12.2014
19) Decyzja GOPS.4611.36.2014 z 30.04.2014
20) Decyzja GOPS.4611.80.2014 z 27.10.2014
Przeprowadzona kontrola zasiłków okresowych wykazała, że kompletowano
dokumenty niezbędne do rozpatrzenia sprawy w oparciu o art. 107 ust. 5 b ustawy o pomocy
społecznej, który wskazuje jakie załączniki i dokumenty należy przedłożyć w celu ustalenia
sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej. Sprawdzone akta zawierały niezbędne
dokumenty potwierdzające opisaną w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną
i materialną. Zawierały niezbędne zaświadczenia i oświadczenia o dochodach, oświadczenia
majątkowe i inne potrzebne dokumenty. W przypadku bezrobocia status osoby bezrobotnej
był potwierdzany odpowiednim zaświadczeniem z Powiatowego Urzędu Pracy lub
poświadczony wydrukiem z Samorządowej Elektronicznej Platformy Informacyjnej „Sepi”,
a z tytułu niepełnosprawności i długotrwałej choroby orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności i zaświadczenia lekarskie.
9
Świadczenia przyznawane były na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego
przez pracownika socjalnego na wnioski klientów lub z urzędu. Podania były rejestrowane
w książce podawczej posiadały numer i datę wpływu, kserokopie dokumentów były
potwierdzane za zgodność z oryginałem.
W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o przyznaniu zasiłku okresowego,
powodach jego przyznania, kwocie przyznanego świadczenia, okresie na jaki świadczenie
zostało przyznane.
Na podstawie badanych akt ustalono, że kwalifikacja świadczeń była właściwa, we
wszystkich sprawdzonych przypadkach świadczenie przyznawano z powodu spełnienia
przesłanki określonej w art. 38 ustawy o pomocy społecznej, tj. bezrobocia i ubóstwa.
Informowano stronę o możliwości wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium
Odwoławczego za pośrednictwem Ośrodka w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.
Decyzje były odbierane w siedzibie ośrodka, na druku zwrotnego potwierdzenia odbioru
klient wpisywał datę i składał podpis.
Nie wniesiono zastrzeżeń do trybu i zasadności przyznawanych świadczeń.
Kontrakty socjalne.
W celu poprawy skuteczności udzielanej pomocy Ośrodek sporządzał z rodzinami
i osobami kontrakty socjalne. Ustalono, że w 2014 roku pracownicy socjalni zawarli 7
kontraktów socjalnych. Wszystkie kontrakty socjalne zostały zawarte w zakresie
rozwiązywania trudnej sytuacji życiowej typu.
Kontrola wykazała, iż kontrakty zawierane były na realizację celów, takich jak
aktywne poszukiwanie pracy, uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych i leczenia
odwykowego, ustalenia stopnia niepełnosprawności, rejestrację w PUP oraz zwiększenie
aktywności społecznej. Na skontrolowane kontrakty wszystkie zostały zrealizowane zgodnie
z założeniami.
Kontroli poddano 4 kontraktów socjalnych w tym: (zał. nr 29).
1) Kontrakt z dnia 6.02.2014 r. – wyjście z kręgu osób wykluczonych społecznie poprzez
podjęcie pracy.
Kontrakt częściowo zrealizowany. Klient nie podjął terapii w ośrodku leczenia uzależnień.
2) Kontrakt z dnia 6.02.2014 r. - wyjście z kręgu osób wykluczonych społecznie poprzez
podjęcie pracy.
Kontrakt częściowo zrealizowany. Klient podejmował prace społeczno-użyteczne, nie uzyskał
stałego zatrudnienia.
3) Kontrakt z dnia 28.08.2014 r. – wzmocnienie aktywności zawodowej.
Kontrakt zrealizowany. Klientka uzyskała status osoby bezrobotnej poprzez rejestrację
w Urzędzie Pracy. Nie podjęła pracy, z uwagi na wyjazd.
4) Kontrakt z dnia 12.09.2014 r. – diagnoza sytuacji zdrowotnej syna.
Kontrakt zrealizowany.
Kontrakty sporządzone były prawidłowo, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 1 marca 2005 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego.
W wyniku kontroli stwierdzono, że dokumentacja była kompletna i zawierała
wszystkie wymagane przepisami dokumenty. Przed zwarciem kontraktu socjalnego
pracownicy socjalni przeprowadzali rodzinne wywiady środowiskowe. Ośrodek uzależnił
10
rozmiar i wielkość pomocy finansowej i rzeczowej od pełnej realizacji zadań zapisanych
w kontrakcie.
Pracownicy socjalni prawidłowo ustalali cel główny i cele szczegółowe kontraktu
socjalnego. We wszystkich skontrolowanych przypadkach dokonano oceny realizacji
kontraktu socjalnego oraz podsumowania osiągniętych efektów.
Ad 5
Kontrola wykazała, że Ośrodek prowadził rejestr wpływającej korespondencji.
Świadczenia przyznawane były na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez
pracownika socjalnego na wniosek klienta lub z urzędu. Podania o pomoc posiadały numer
i datę wpływu do Ośrodka.
Wywiady środowiskowe przeprowadzane były w miejscu zamieszkania klienta.
Stwierdzono, że treść wywiadów przeprowadzonych przez pracowników socjalnych zawierała
opis sytuacji socjalno-bytowej i zdrowotnej rodziny bądź osoby. W wywiadach znajdowały
się decyzje podjęte przez kierownika Ośrodka, co do planu i zasadności przyznania danego
rodzaju świadczenia. Dokumentacja była prowadzona prawidłowo.
Zespół kontrolny stwierdził, że kserokopie dokumentów załączonych do wniosku
klienta o przyznanie pomocy pracownicy socjalni poświadczali za zgodność z oryginałem.
Wydawane decyzje administracyjne na powyższe formy pomocy zawierały aktualną
podstawę prawną, pouczenie o możliwości odwołania do organu II instancji oraz zapis
mówiący o obowiązku informowania Ośrodka o każdej zmianie sytuacji osobistej
i majątkowej podopiecznego. Każda decyzja administracyjna posiadała uzasadnienie pod
względem formalno-prawnym.
Ustalono, że decyzje administracyjne były odbierane osobiście w siedzibie Ośrodka
przez klientów, który na druku zwrotnego potwierdzenia odbioru wpisywał datę odbioru
i składał podpis, można było ustalić daty wszczęcia i zakończenia postępowania
administracyjnego zgodnie z art. 35 ustawy Kpa.
Zespół kontrolny pozytywnie ocenił działalność Ośrodka.
Ad. 6
Ośrodek współpracuje z władzami samorządowymi na polu szeroko rozumianej
pomocy społecznej, kierownik zapraszany jest na sesje Rady Gminy w Kaliskach, gdy
poruszane są problemy z obszaru pomocy społecznej, ponadto współpracuje z:
1) Gminną Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kaliskach,
2)Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w gminie
Kaliska,
4) Zespołem Szkół Publicznych w Kaliskach,
5) Środowiskowym Domem Samopomocy w Kaliskach,
5) Parafią Rzymsko-Katolicką w Kaliskach,
7) Sądem Rejonowym i Okręgowym w Starogardzie Gdańskim,
6) Powiatowym Urzędem Pracy w Starogardzie Gdańskim,
7) Gminnym Ośrodkiem Kultury w Kaliskach,
11
8)Polskim Stowarzyszeniem Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym koło
w Skarszewach,
8) Kołem Emerytów i Rencistów w Kaliskach,
9) Stowarzyszeniem Inicjatyw Lokalnych Gminy Kaliska,
11) Stowarzyszenie „Chata Kociewie”,
12) Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Gdańsku,
13) Stowarzyszeniem „Dziecko Miłości”,
14) Stowarzyszeniem Rozwoju Gminy Kaliska,
15) „Medpharma” w Kaliskach.
Uwagi i wnioski z przeprowadzonej kontroli:
W trakcie kontroli stwierdzono następującą nieprawidłowość:
1. Pełniący obowiązki Kierownik Ośrodka nie posiada specjalizacji z organizacji pomocy
społecznej wymaganej na zajmowanym stanowisku zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy
o pomocy społecznej.
W związku z nieprawidłowością, która została stwierdzona w czasie przeprowadzanej
kontroli zostanie wydane zalecenie pokontrolne. Powyższe zastrzeżenie zostały wstępnie
omówione z pełniącym obowiązki kierownikiem Ośrodka.
Reasumując Ośrodek jako jednostka organizacyjna realizuje zadania zlecone gminie
przez administrację rządową, zadania własne dotowane ze środków budżetu państwa,
i zawieranie kontraktów socjalnych w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującymi
przepisami.
Na podstawie zbadanej w trakcie kontroli dokumentacji nie stwierdzono
nieprawidłowości, co do merytorycznej zasadności przyznawania poszczególnych rodzajów
świadczeń. Dokumentacja prowadzona była w sposób prawidłowy.
Skontrolowane akta zawierały niezbędne dokumenty potwierdzające zasadność
przyznawania wykazanych form pomocy.
Wywiady środowiskowe przeprowadzone były zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 712) w sprawie
rodzinnego wywiadu środowiskowego. Kwoty świadczeń naliczane i wypłacane były
w sposób prawidłowy. Zespół kontrolny pozytywnie ocenił działalność Ośrodka.
Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli Urzędu Gminy na temat
zakresu i terminu przeprowadzenia inspekcji pod pozycją nr 4/2015.
Na tym protokół zakończono, sporządzając go w 2-ch jednobrzmiących
egzemplarzach, przy czym jeden jest przeznaczony dla jednostki kontrolowanej.
Kierownik kontrolowanej jednostki zgodnie z § 16, ust. 1 Rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przed podpisaniem protokołu ma prawo
zgłoszenia zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole - w terminie 7 dni od daty
otrzymania protokołu. Przysługuje również prawo odmowy podpisania protokołu z kontroli,
12
z jednoczesnym obowiązkiem złożenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnych
wyjaśnień co do odmowy.
Kaliska, dnia 23.07.2015 r.
Kontrolujący:
Monika Szmaglińska
(podpis p.o. kierownika jednostki kontrolowanej)
Alicja Szwaj
Kontrolujący:
Katarzyna Dańczyszyn
Kontrolujący:
Iwona Gocał
Gdańsk, dnia 16 lipca 2015 r.
13