ulotka dla pacjenta

Transkrypt

ulotka dla pacjenta
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta
Pronasal, 50 mikrogramów/dawkę, aerozol do nosa, zawiesina
Mometasoni furoas
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona
informacje ważne dla pacjenta.
 Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać.
 Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty, w razie jakichkolwiek wątpliwości.
 Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym.
 Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same.
 Jeśli nasili się którykolwiek z objawów niepożądanych lub wystąpią jakiekolwiek objawy
niepożądane, w tym wszelkie możliwe objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy
powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie.
Spis treści ulotki:
1. Co to jest lek Pronasal i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Pronasal
3. Jak stosować lek Pronasal
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek Pronasal
6. Zawartość opakowania i inne informacje
1.
Co to jest lek Pronasal i w jakim celu się go stosuje
Co to jest lek Pronasal?
Pronasal, 50 mikrogramów/dawkę, aerozol do nosa, zawiesina zawiera mometazonu furoinian, który
należy do grupy leków nazywanych kortykosteroidami. Mometazonu furoinianu nie należy mylić ze
steroidami anabolicznymi w postaci tabletek lub zastrzyków, które są używane niezgodnie z
przeznaczeniem przez niektórych sportowców. Mometazonu furoinian podany do nosa w małych
ilościach łagodzi objawy zapalenia błony śluzowej nosa, kichanie, świąd oraz uczucie zatkanego nosa
i zmniejsza ilość wydzieliny z nosa.
Kiedy jest stosowany Pronasal?
Pronasal stosowany jest w leczeniu objawów kataru siennego (zwanego także sezonowym
alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa) i całorocznego alergicznego zapalenia błony śluzowej
nosa u osób dorosłych i dzieci w wieku 6 lat i starszych.
Pronasal jest także stosowany w leczeniu polipów nosa u osób dorosłych w wieku powyżej 18 lat.
Co to jest katar sienny i całoroczne alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa?
Katar sienny, który występuje w określonych porach w ciągu roku, jest reakcją alergiczną
spowodowaną wdychaniem pyłków drzew, traw, a także innych roślin oraz zarodników pleśni i
grzybów. Całoroczne alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa występuje przez cały rok, a objawy
mogą być spowodowane zwiększoną wrażliwością na różnorodne czynniki, w tym kurz domowy,
sierść zwierząt (lub złuszczony naskórek), pierze oraz niektóre pokarmy. Do objawów alergii należą:
wydzielina z nosa, kichanie oraz obrzęk błony śluzowej nosa powodujący uczucie zatkanego nosa.
Pronasal zmniejsza obrzęk i podrażnienie błony śluzowej nosa oraz łagodzi objawy kichania,
swędzenia, uczucia zatkanego nosa oraz zmniejsza ilość wydzieliny z nosa.
Co to są polipy nosa?
Polipy nosa są to małe narośla na błonie śluzowej nosa, zwykle występujące w obu nozdrzach.
Główne objawy to uczucie zatkanego nosa, który może utrudniać oddychanie przez nos. Inne objawy
to wodnista wydzielina z nosa, uczucie spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, utrata smaku i
węchu. Pronasal zmniejsza stan zapalny w nosie, powodując stopniowe zmniejszanie się polipów
w nosie.
1
Jeśli po kilku dniach nie nastąpiła poprawa lub pacjent czuje się gorzej, należy skontaktować się z
lekarzem.
2.
Informacje ważne przed zastosowaniem leku Pronasal
Kiedy nie stosować leku Pronasal

jeśli pacjent ma uczulenie na mometazonu furoinian lub którykolwiek z pozostałych
składników leku Pronasal (wymienione w punkcie 6);

jeśli u pacjenta występuje zakażenie błony śluzowej nosa. Zanim zastosuje się aerozol do nosa,
należy poczekać do czasu ustąpienia zakażenia;

jeśli pacjent niedawno przebył zabieg chirurgiczny w obrębie nosa lub urazy nosa. Zanim
zastosuje się aerozol do nosa, należy poczekać do czasu zagojenia się ran.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Przed rozpoczęciem stosowania leku Pronasal należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą.
Należy zachować szczególną ostrożność stosując Pronasal:

jeśli u pacjenta występuje obecnie lub występowała kiedykolwiek w przeszłości gruźlica;

jeśli u pacjenta występuje oczna postać opryszczki (zakażenie wirusowe);

jeśli u pacjenta występuje jakikolwiek inny rodzaj zakażenia;

jeśli pacjent przyjmuje inne kortykosteroidy w postaci doustnej lub zastrzyków;

jeśli u pacjenta występuje mukowiscydoza.
Pacjenci leczeni immunosupresyjnie, którzy stosują lek Pronasal powinni unikać kontaktu z osobami
chorymi na odrę lub ospę wietrzną. Należy zasięgnąć porady lekarza w przypadku, gdy dojdzie do
kontaktu z nimi.
Dzieci i młodzież
Czasami kortykosteroidy stosowane do nosa mogą powodować spowolnienie wzrostu u dzieci
i młodzieży. W trakcie leczenia lekarz prowadzący będzie regularnie kontrolować wzrost dzieci
leczonych długotrwale kortykosteroidami stosowanymi do nosa, a w przypadku, gdyby stwierdził
spowolnienie wzrostu, może zmniejszyć dawkę leku.
Nie należy stosować tego leku u dzieci poniżej 6 lat, ze względu na nieustalone bezpieczeństwo i
sposób działania w tej grupie pacjentów.
Inne leki i Pronasal
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach stosowanych przez pacjenta
obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
W przypadku leczenia alergii innymi kortykosteroidami w postaci doustnej lub zastrzyków, lekarz
prowadzący może zalecić pacjentowi, aby zakończył ich stosowanie w momencie rozpoczęcia
stosowania leku Pronasal. U niektórych pacjentów po zaprzestaniu stosowania kortykosteroidów w
postaci doustnej lub zastrzyków mogą wystąpić objawy niepożądane, takie jak ból stawów lub mięśni,
osłabienie oraz depresja. Jeśli wystąpią takie objawy, należy skontaktować się z lekarzem, który
zadecyduje o dalszym stosowaniu aerozolu do nosa. Mogą również ujawnić się inne objawy
alergiczne, takie jak swędzenie, łzawienie oczu lub czerwone i swędzące plamy na skórze. Należy
skontaktować się z lekarzem w przypadku, gdy pacjent jest zaniepokojony wystąpieniem
któregokolwiek z tych objawów.
Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność
Nie należy stosować leku Pronasal u kobiet w ciąży, chyba że lekarz prowadzący wyraźnie zaleci takie
leczenie. Należy poinformować lekarza, że pacjentka jest w ciąży przed rozpoczęciem leczenia. Nie
należy karmić piersią w czasie stosowania tego leku, chyba że lekarz prowadzący wyraźnie zaleci
takie leczenie.
2
Ważne informacje o niektórych składnikach leku Pronasal
Lek Pronasal zawiera chlorek benzalkoniowy (20 mikrogramów na dawkę), który jest drażniący i
może powodować reakcje skórne. Jeśli środek konserwujący chlorek benzalkoniowy jest stosowany
przez dłuższy czas, może wywoływać obrzęk śluzówki nosa. W przypadku takiej reakcji (uporczywie
zatkany nos) należy, jeśli to możliwe, stosować leki do nosa bez chlorku benzalkoniowego. Jeśli takie
produkty nie są dostępne, należy zastosować inną postać farmaceutyczną leku.
3.
Jak stosować lek Pronasal
Lek Pronasal należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy
skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą. Aerozolu do nosa nie należy stosować w większych
dawkach, częściej lub przez dłuższy czas niż zalecił to lekarz prowadzący.
 Katar sienny i całoroczne alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa
Dorośli oraz dzieci w wieku powyżej 12 lat
W katarze siennym oraz całorocznym alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa zwykle zaleca
się stosowanie dwóch dawek aerozolu do każdego otworu nosowego raz na dobę u dorosłych
(również w podeszłym wieku) oraz dzieci w wieku powyżej 12 lat.
 Po uzyskaniu poprawy lekarz prowadzący może zalecić stosowanie jednej dawki aerozolu do
każdego otworu nosowego raz na dobę.
 Jeżeli pacjent nie odczuwa poprawy, należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym, który
może zalecić zwiększenie dawki do maksymalnej dawki dobowej, tj. czterech dawek aerozolu do
każdego otworu nosowego raz na dobę. Po uzyskaniu poprawy lekarz prowadzący może zalecić
zmniejszenie dawki, tj. stosowanie dwóch dawek aerozolu do każdego otworu nosowego raz na dobę.
Dzieci w wieku od 6 do 11 lat
Zaleca się stosowanie jednej dawki aerozolu do każdego otworu nosowego raz na dobę.
 U dzieci długotrwałe leczenie dużymi dawkami kortykosteroidów stosowanych do nosa może
spowodować spowolnienie wzrostu. W trakcie leczenia lekarz prowadzący może regularnie
kontrolować wzrost dziecka, a w przypadku, gdy stwierdzi spowolnienie wzrostu, może zmniejszyć
dawkę leku.
Jeśli pacjent ma nasilone objawy kataru siennego, lekarz prowadzący może zalecić rozpoczęcie
stosowania leku Pronasal od dwóch do czterech tygodni przed rozpoczęciem się sezonu pylenia.
Pomoże to zapobiec wystąpieniu objawów kataru siennego. Lekarz może zalecić zastosowanie innych
leków razem z lekiem Pronasal, w szczególności gdy występuje swędzenie lub podrażnienie oczu. Pod
koniec okresu pylenia może wystąpić poprawa i leczenie może nie być już konieczne.
 Polipy nosa
U dorosłych w wieku 18 lat i starszych leczenie rozpoczyna się zwykle od dwóch dawek aerozolu
do każdego otworu nosowego raz na dobę.
 Jeżeli po 5 do 6 tygodniach stosowania leku nie nastąpi poprawa, lekarz może zalecić zwiększenie
dawki do dwóch dawek aerozolu do każdego otworu nosowego dwa razy na dobę. Po uzyskaniu
poprawy lekarz zaleci zmniejszenie dawki leku do najmniejszej dawki, zapewniającej skuteczne
usunięcie objawów.
 Jeżeli po 5 do 6 tygodniach stosowania leku dwa razy na dobę nie nastąpi poprawa, pacjent
powinien skontaktować się z lekarzem prowadzącym, który może zalecić zmianę leku Pronasal na
inny lek.
Przygotowanie aerozolu do nosa do użycia
3
Pronasal aerozol do nosa zawiera nasadkę, która chroni końcówkę dozownika i zapobiega jej
zanieczyszczeniu. Należy pamiętać, aby zdjąć ją przed użyciem aerozolu i nałożyć ponownie po
zakończeniu stosowania.
Przed pierwszym zastosowaniem aerozolu, należy sprawdzić działanie naciskając butelkę 10 razy, aż
uzyska się drobną mgiełkę:
1. Delikatnie wstrząsnąć butelkę.
2. Chwycić w następujący sposób: palec wskazujący oraz środkowy należy położyć po dwóch
stronach końcówki dozownika, a kciuk pod butelką. Nie przedziurawiać aplikatora do nosa.
3. Kierując końcówkę dozownika od siebie, należy nacisnąć palcami tak, aby rozpylić aerozol.
Jeśli aerozol nie był stosowany przez 14 dni lub więcej, należy sprawdzić działanie, naciskając butelkę
2 razy, aż uzyska się drobną mgiełkę.
Jeśli stosowana jest zwykle zalecana dawka tj. dwie dawki aerozolu do każdego otworu nosowego raz
na dobę w katarze siennym, całorocznym zapaleniu błony śluzowej nosa lub w polipach nosa, leku
wystarczy na 15 dni leczenia (dla butelek zawierających 60 odmierzonych dawek), 30 dni (dla butelek
zawierających 120 odmierzonych dawek) lub 35 dni leczenia (dla butelek zawierających 140
odmierzonych dawek).
Jak stosować aerozol do nosa:
1. Wstrząsnąć delikatnie butelkę i zdjąć nasadkę (Rycina 1).
2. Delikatnie wydmuchać nos, aby oczyścić otwory nosowe.
3. Zamknąć jeden otwór nosowy i włożyć końcówkę dozownika do drugiego
otworu nosowego, jak pokazano na rysunku (Rycina 2). Przechylić głowę lekko do przodu,
trzymając butelkę pionowo do góry.
4. Rozpocząć powolny wdech przez nos, w trakcie którego należy rozpylić aerozol (w postaci drobnej
mgiełki) do nosa, naciskając RAZ w dół palcami.
5. Wykonać wydech przez usta, następnie powtórzyć czynności opisane w punkcie 4, aby podać
drugą dawkę aerozolu do tego samego otworu nosowego.
6. Wyjąć końcówkę dozownika z otworu nosowego i zrobić wydech przez usta.
7. Należy powtórzyć czynności opisane w punktach 3-6,
aby podać aerozol do drugiego otworu nosowego (Rycina 3).
Po użyciu aerozolu, należy ostrożnie wytrzeć końcówkę dozownika czystą chusteczką lub ściereczką i
założyć nasadkę, aby zapobiec dostawaniu się kurzu.
Czyszczenie aerozolu do nosa
Należy regularnie czyścić butelkę z aerozolem do nosa, gdyż w przeciwnym wypadku może on nie
działać prawidłowo. Należy zdjąć nasadkę i delikatnie ściągnąć końcówkę dozownika. Umyć
końcówkę dozownika i nasadkę w ciepłej wodzie, a następnie spłukać pod bieżącą wodą. Nie należy
próbować odblokować aplikatora do nosa przez włożenie szpilki lub innego ostrego przedmiotu,
ponieważ spowoduje to uszkodzenie aplikatora i może spowodować, że nie otrzyma się właściwej
dawki leku. Pozostawić w ciepłym miejscu do wysuszenia. Nałożyć końcówkę dozownika na butelkę,
a następnie włożyć nasadkę. Po wyczyszczeniu należy sprawdzić czy dozownik działa prawidłowo
naciskając butelkę 2 razy.
4
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Pronasal
Należy zwrócić się do lekarza, jeśli przypadkowo zastosowano większą dawkę leku niż jest zalecana.
Jeśli glikokortykosteroidy stosowane są przez długi okres lub w dużych dawkach, w rzadkich
przypadkach mogą wywoływać niekorzystny wpływ na hormony pacjenta. U dzieci mogą wpływać na
wzrost i rozwój.
Pominięcie zastosowania leku Pronasal
W przypadku, gdy pacjent zapomniał zastosować aerozol do nosa o zwykłej porze, powinien przyjąć
lek od razu, jak sobie o tym przypomni, a następnie kontynuować leczenie, stosując lek o zwykłej
porze. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
Przerwanie stosowania leku Pronasal
U niektórych pacjentów poprawa występuje po 12 godzinach od podania pierwszej dawki leku
Pronasal, aczkolwiek pełne korzyści z leczenia mogą być widoczne dopiero po 2 dniach stosowania
leku. Bardzo ważne jest, aby pacjent regularnie stosował aerozol do nosa. Nie należy przerywać
leczenia, nawet jeśli pacjent czuje się lepiej, chyba że lekarz wyraźnie zalecił.
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem leku, należy zwrócić się do
lekarza lub farmaceuty.
4.
Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Rzadko (może dotyczyć do 1 na 1 000 osób), po zastosowaniu leku mogą wystąpić natychmiastowe
reakcje nadwrażliwości (alergiczne). Bardzo rzadko (może dotyczyć do 1 na 10 000 osób) reakcje te
mogą mieć przebieg ciężki. Jeśli wystąpi świszczący oddech lub trudności w oddychaniu, należy
natychmiast zwrócić się po pomoc lekarską.
Bardzo rzadko w czasie leczenia kortykosteroidami stosowanymi donosowo, takimi jak Pronasal,
obserwowano wzrost ciśnienia w gałce ocznej (jaskrę) i (lub) zaćmę, powodujące zaburzenia
widzenia. Należy skontaktować się z lekarzem, jeśli u pacjenta występuje którykolwiek z tych
objawów niepożądanych.
Większość osób nie ma żadnych zaburzeń po zastosowaniu aerozolu do nosa. Odnotowano
wystepowanie następujących działań niepożądanych:
Często (mogą dotyczyć do 1 na 10 osób):
 ból głowy
 kichanie i podrażnienie/pieczenie błony śluzowej nosa
 krwawienie z nosa
 ból nosa lub gardła
Bardzo rzadko (mogą dotyczyć do 1 na 10 000 osób):
 zaburzenia smaku lub węchu
Kiedy kortykosteroidy w postaci aerozolu donosowego są stosowane w dużych dawkach, przez długie
okresy, bardzo rzadko mogą wystąpić działania niepożądane z powodu wchłaniania leku do
organizmu.
Lek Pronasal zawiera chlorek benzalkoniowy, który może powodować podrażnienie śluzówki nosa.
Dodatkowe działania niepożądane u dzieci i młodzieży
Częstość i rodzaj działań niepożądanych u dzieci powinny być takie, jak u osób dorosłych. Podczas
długotrwałego leczenia dużymi dawkami kortykosteroidów stosowanymi do nosa mogą wystąpić takie
5
działania niepożądane, jak spowolnienie wzrostu u dzieci. Zaleca się regularne pomiary wzrostu
dziecka w czasie długotrwałego leczenia kortykosteroidami stosowanymi donosowo. W przypadku,
gdy obserwuje się jakiekolwiek zmiany szybkości wzrostu, należy powiadomić lekarza prowadzącego.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane
można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301
Faks: + 48 22 49 21 309
e-mail: [email protected].
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
5.
Jak przechowywać lek Pronasal
Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować leku Pronasal po upływie terminu ważności zamieszczonego na butelce i pudełku po:
{Termin ważności (EXP):} lub {EXP:}. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25˚C. Nie zamrażać.
Aerozol należy zużyć w ciągu 8 tygodni od pierwszego użycia.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.
6.
Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek Pronasal

Substancją czynną leku jest mometazonu furoinian. Jedna dawka leku (0,1 ml) dostarcza
50 mikrogramów mometazonu furoinianu, co odpowiada 52 mikrogramom mometazonu
furoinianu jednowodnego. Całkowita masa jednej dawki to 100 mg.
 Pozostałe składniki to: mieszanina (Avicel RC – 591) o składzie: mikrokrystaliczna celuloza z
karmelozą sodową; glicerol; sodu cytrynian (dwuwodny); kwas cytrynowy jednowodny;
polisorbat 80; benzalkoniowy chlorek(patrz punkt 2); woda do wstrzykiwań.
Jak wygląda Pronasal i co zawiera opakowanie
Pronasal jest to aerozol do nosa, zawiesina.
Każda butelka zawiera 60 lub 140 dawek leku.
Butelki zawierające 60 dawek są dostępne w pojedynczych opakowaniach.
Butelki zawierające 140 dawek są dostępne w opakowaniach po 1, 2 lub 3 aerozole do nosa.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
Podmiot odpowiedzialny i wytwórca
Podmiot odpowiedzialny:
Teva Pharmaceuticals Polska Sp. z o.o.
6
ul. Emilii Plater 53; 00-113 Warszawa
tel.: (22) 345 93 00
Wytwórca:
Teva Czech Industries s.r.o.
Ostravská 29, č.p. 305, 747 70 Opava, Komárov
Republika Czeska
Teva Pharma B.V.
Swensweg 5, 2031 GA Haarlem
Holandia
TEVA Santé
Rue Bellocier, 89100 Sens
Francja
Merckle GmbH (miejsce wytwarzania gdzie następuje zwolnienie serii - tylko dla Niemiec)
Graf-Arco-Str. 3, 89079 Ulm
Niemcy
Ten produkt leczniczy jest dopuszczony do obrotu w krajach członkowskich Europejskiego
Obszaru Gospodarczego pod następującymi nazwami:
Austria:
Mometason Ratiopharm 50 µg/Dosis Nasenspray
Belgia:
Mometasone Teva 50 microgram per verstuiving, neusspray, suspensie
Bułgaria: Mometasone Teva
Cypr:
Mometasone Teva 50 mcg/ψεκασμό Ρινικό εκνέφωμα, εναιώρημα
Dania:
Mometasonfuroat Teva
Estonia:
Mometasone Teva
Finlandia: Momesonex 50 mikrog/annos nenäsumute, suspensie
Francja:
MOMETASONE TEVA 50 microgrammes/dose, suspension pour pulvérisation nasale.
Mometasone furoate
Grecja:
Mometasone Teva 50 mcg/ψεκασμό Ρινικό εκνέφωμα, εναιώρημα
Hiszpania: Mometasona Teva 50 microgramos suspensión para pulverizacion nasal EFG
Holandia: Mometasonfuroaat Teva 50 microgram/verstuiving, neusspray, suspensie
Irlandia:
Mometasone furoate Teva 50 micrograms/actuation nasal spray suspension
Islandia:
Momesonex Teva 50 míkrógrömm/skammt nefúði, dreifa.
Litwa:
Mometasone Teva 50 mikrogramų/dozėje nosies purškalas (suspensija)
Łotwa:
Mometasone Teva 50 mikrogrami/izsmidzinājumā deguna aerosols, suspensija
Niemcy:
Mometasonfuroat AbZ 50 Mikrogramm/Sprühstoß Nasenspray, Suspension
Norwegia: Mometasone Teva
Polska:
Pronasal
Portugalia: Mometasona Teva
Rumunia: MOMETASONĂ TEVA 50µg/doza spray nazal, suspensie
Słowacja: Mometazon Teva
Słowenia: Mometazonfuroat Teva Pharma 50 mikrogramov/vpih pršilo za nos, suspenzija
Szwecja:
Mometasone Teva 50 mikrogram/dos nässpray, suspension
Węgry:
Nasotasone 50 mcg szuszpenziós adagolt orrspray
Wielka Brytania: Mometasone Furoate 50 micrograms/actuation Nasal Spray, Suspension
Włochy:
Mometasone TEVA
Data ostatniej aktualizacji ulotki: lipiec 2015
7

Podobne dokumenty