WT_wodór sprężony max 22,0 MPa_druk

WARUNKI TECHNICZNE
WODÓR SPRĘśONY
max 22,0 MPa
1.
WT-2013/ZA-23
PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH
Przedmiotem Warunków Technicznych jest wodór otrzymywany na instalacji PSA, dwustopniowo spręŜony
kompresorami membranowymi.
2.
WYMAGANIA
2.1. WYMAGANIA OGÓLNE
Wodór spręŜony jest gazem bezbarwnym, przeźroczystym, bezwonnym.
2.2. WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
wg Tablicy 1.
Tablica 1
Wymagania
L.p.
Jednostki
Wartość
1.
Zawartość H2
min.
% (v/v)
99,99
2.
Zawartość H2O
max
ppm (v/v)
4,0
3.
Zawartość O2
max
ppm (v/v)
2,0
4.
Zawartość (N2 + Ar + O2)
max
ppm (v/v)
95
5.
Zawartość (CO + CO2 + CH4)
max
ppm (v/v)
1,0
6.
Chlor
jakościowo
nieobecny
7.
Siarkowodór
jakościowo
nieobecny
8.
Alkalia
jakościowo
nieobecne
Produkt zgodny z wymaganiami Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r.
ustanawiające specyfikacje dla dodatków do Ŝywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia
(WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady.
3.
ELEMENTY OZNAKOWANIA
Oznakowanie butli i wiązek butli powinno być zgodne z przepisami Dozoru Technicznego .
Oznakowanie opakowania zawiera następujące elementy:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
nazwa handlowa produktu: Wodór spręŜony
nazwę, adres, numer telefonu i logo producenta
informacje o masie netto produktu
numer indeksowy zgodny z Załącznikiem VI Rozporządzenia (WE) nr 1272/2008
piktogramy określające rodzaj zagroŜenia
hasło ostrzegawcze
zwroty wskazujące rodzaj zagroŜenia
zwroty wskazujące środki ostroŜności
nalepka ostrzegawcza nr 2.1 wg wzoru RID/ADR oraz numer UN:1049
Butle powinny posiadać oznakowanie zgodne z normą ISO 7225 „ Butle gazowe – etykiety ostrzegawcze.” oraz
oznakowanie w postaci kodu barwnego zgodnie z normą PN-EN 1089-3:2011.
Wiązki butli do gazów powinny być znakowane zgodnie z normą PN-EN 13769:2004
Rurowozy, butlowozy i inne zbiorniki transportujące wodór powinny być zaopatrzone w następujące
trwale przytwierdzone elementy:
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 1 z 4
WARUNKI TECHNICZNE
WODÓR SPRĘśONY
max 22,0 MPa
WT-2013/ZA-23
•
nalepka ostrzegawcza nr 2.1 wg wzoru w RID/ADR
•
tablica ADR zawierająca numer rozpoznawczy zagroŜenia: 23 oraz numer UN: 1049
4.
PAKOWANIE
Wodorem naleŜy napełniać butle stalowe wykonane zgodnie z obowiązującymi przepisami lub
butlowozy/rurowozy. Wszystkie opakowania powinny posiadać aktualne badania techniczne dopuszczające do
eksploatacji. Butle powinny posiadać zaślepki nakręcone na króciec przyłączeniowy oraz kołpak
zabezpieczający zawór butlowy przed uszkodzeniami mechanicznymi (urwanie zaworu).
Wodór moŜe być pakowany w:
•
•
•
5.
wodorowy trailer (rurowóz, butlowóz) (ciśnienie robocze: 15 lub 20 MPa),
butle (ciśnienie robocze: 15 lub 20 MPa),
wiązki butli lub inne zbiorniki dopuszczone przez upowaŜnione organy dozoru technicznego (ciśnienie
robocze: 15 lub 20 MPa).
PRZECHOWYWANIE
Butle muszą być umieszczone w chłodnym i dobrze wentylowanym miejscu. Unikać ogrzewania butli, źródeł
zapłonu oraz wyładowań elektrostatycznych i substancji utleniających. Butle naleŜy magazynować w pozycji
pionowej i zabezpieczyć przed przewróceniem.
Pomieszczenie musi być wyposaŜone w środki ochrony p. poŜarowej (gaśnice) oraz wodę.
6.
TRANSPORT
Wodór spręŜony naleŜy transportować zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi międzynarodowego
przewozu drogowego/kolejowego towarów niebezpiecznych.
Typy naczyń dopuszczonych dla wodoru spręŜonego:
•
•
•
•
Butle
Zbiorniki rurowe
Beczki ciśnieniowe
Wiązki butli
Według przepisów RID/ADR produkt jest zaliczany do klasy 2. „Gazy”, Numer UN: 1049.
7.
BADANIA
7.1. PROGRAM BADAŃ
wg Tablicy 2.
Tablica 2
L.p.
Rodzaj badań
Wymagania wg
Opis badań wg
1.
Obliczanie zawartości wodoru
2.2.1.
7.3.
2.
Oznaczanie zawartości H2O
2.2.2.
7.4.
3.
Oznaczanie zawartości O2
2.2.3.
7.5.
4.
Oznaczanie zawartości (N2 + Ar)
2.2.4.
7.6.
5.
Oznaczanie zawartości (CO + CO2 + CH4)
2.2.5.
7.6.
6.
Sprawdzanie nieobecności chloru
2.2.6.
7.7.
7.
Sprawdzanie nieobecności siarkowodoru
2.2.7.
7.7.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 2 z 4
WARUNKI TECHNICZNE
WODÓR SPRĘśONY
max 22,0 MPa
8.
Sprawdzanie nieobecności alkaliów
2.2.8.
WT-2013/ZA-23
7.7.
7.2. WIELKOŚĆ PARTII
Partię spręŜonego wodoru stanowi zawartość jednego butlowozu / rurowozu lub ilość w jednakowych
opakowaniach do jednorazowego odbioru.
7.3. ZAWARTOŚĆ WODORU
Zawartość wodoru oblicza się odejmując od 100% łączną zawartość zanieczyszczeń.
7.4. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI WODY
Zawartość wody oznacza się przy uŜyciu higrometru. Higrometr firmy SHAW zainstalowany jest na stałe na
rurociągu doprowadzającym wodór do punktu pełnienia. Aparat znajduje się w pomieszczeniu laboratoryjnym
napełnialni wodoru. W strumieniu wodoru wskazuje zawartość H2O [ppm v/v] oraz temperaturę punktu rosy
0
[ C].
7.5. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI TLENU
7.5.1.
Zasada metody.
Metoda polega na redukcji w komorze analitycznej, całkowitej ilości tlenu zawartej w strumieniu wodoru.
7.5.2.
Aparatura.
Analizator śladów tlenu firmy AMS model 3175 wyposaŜony w mikrocelę pomiarową.
7.5.3.
Wykonanie oznaczania.
Wszystkie połączenia przepłukać badanym gazem. Ustawić przy uŜyciu rotametru przepływ badanego gazu na
wartość identyczną jak przy kalibrowaniu aparatu. Podłączyć odpływ gazu, a następnie szybko dopływ gazu do
aparatu. Ustawić aparat na odpowiedni zakres. Po ustabilizowaniu się wskazań odczytać wynik.
7.6. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI AZOTU I ARGONU, TLENKU WĘGLA, DWUTLENKU WĘGLA,
METANU
7.6.1.
Zasada metody.
Metoda polega na analizie chromatograficznej poszczególnych zanieczyszczeń w badanym gazie.
7.6.2.
Aparatura i przyrządy.
Chromatograf gazowy przemysłowy firmy ABB, w skład którego wchodzą:
• detektor płomieniowo-jonizujący FID, metanizer, detektor cieplno - przewodnościowy TCD,
•
4 kolumny kapilarne z naniesionym na ścianki polimerem HAYESEPQ 60/80 do rozdzielania
poszczególnych zanieczyszczeń,
• automatyczny zawór dozujący,
• komputer z oprogramowaniem do przetwarzania danych.
7.6.3.
Odczynniki.
• gaz wzorcowy - wodór o czystości 99,9999 % zawierający w swoim składzie:
o
o
o
o
CO2 – 0,2 ppm (v/v),
CO – 0,5 ppm (v/v),
CH4 – 0,5 ppm (v/v),
(N2 + Ar) - 3 ppm (v/v).
• gaz nośny - azot o czystości 99,9999 %,
• wodór do metanizera i detektora FID o czystości 99,9999 %,
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 3 z 4
WARUNKI TECHNICZNE
WODÓR SPRĘśONY
max 22,0 MPa
WT-2013/ZA-23
• powietrze spręŜone.
7.6.4.
Wykonanie oznaczania.
Próbka gazu do analizy chromatograficznej pobierana jest w układzie zautomatyzowanym z instalacji PSA co 3
min.
Wynik analizy wyświetlany jest na ekranie monitora umieszczonego w sterowni PSA.
Wszystkie czynności związane z kalibracją chromatografu gazem wzorcowym i obsługą aparatu wykonuje
PIAZAP.
7.7. SPRAWDZANIE NIEOBECNOŚCI CHLORU, SIARKOWODORU, ALKALIÓW
Oznaczanie wykonuje się zgodnie z PN-C-84908:1997 punkty:
•
3.4.2. – sprawdzenie nieobecności chloru,
•
3.4.3. – sprawdzenie nieobecności siarkowodoru,
•
3.4.4. – sprawdzenie nieobecności alkaliów.
7.8. OCENA WYNIKÓW BADAŃ
Wodór spręŜony naleŜy uznać za zgodny z wymaganiami Warunków Technicznych, jeŜeli wyniki badań są
zgodne z wymaganiami zawartymi w Tablicy 1.
8.
ODWOŁANIA
•
PN-EN 13769:2004 B Butle do gazów. Wiązki butli do gazów. Projektowanie, wytwarzanie,
znakowanie i badania.
•
PN-EN 1089-3:2011 Butle do gazów. Znakowanie butli. (z wyłączeniem LPG).Część 3: Kod barwny;
(org.).
•
PN-EN ISO 7225:2007 Butle do gazów. Etykiety ostrzegające; (org.)
•
PN-C-84908:1997 Gazy techniczne. Wodór spręŜony.
•
Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiające specyfikacje dla
dodatków do Ŝywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008
Parlamentu Europejskiego i Rady.
•
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U.2011 nr 227 poz.
1367)
•
Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych
(ADR).
•
Regulamin dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID) załącznik C do
konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF).
•
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 kwietnia 2012 r. w
sprawie ciśnieniowych urządzeń transportowych (2012 nr 0, poz. 436)
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie
warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń
ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269)
•
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w
sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające
dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006.
9.
INFORMACJE DODATKOWE
WT-2013/ZA-23 zastępują WT-2012/ZA-23
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 4 z 4