Dlaczego SAD występuje jesienią?
Transkrypt
Dlaczego SAD występuje jesienią?
USP_2016_208_MODUL CZ_DRUK.pdf 1 14/10/16 r C M Y CM MY CY CMY K e 11:18 k l a m a k l a m a Szybki sposób na kaszel! ACC OTC/029/07-2016 ACC OTC/027/07-2016 ACC® mini, saszetki ACC® Classic Wskazania: krótkotrwale, jako lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z objawami zakażenia w obrębie górnych dróg oddechowych. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny, nietolerancja fruktozy. Nie stosować u dzieci poniżej 3. roku życia. Skład: 1 saszetka zawiera 100 mg acetylocysteiny. Wskazania: krótkotrwale, jako lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z objawami zakażenia w obrębie górnych dróg oddechowych. Przeciwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny, wiek poniżej 3 lat. Skład: 1 ml roztworu zawiera 20 mg acetylocysteiny. ACC OTC/028/07-2016 ACC OTC/025/07-2016 ACC® mini, tabletki musujące ACC® tabletki Wskazania: krótkotrwale, jako lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z objawami zakażenia w obrębie górnych dróg oddechowych. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny. Nie stosować u dzieci poniżej 3. roku życia. Skład: 1 tabl. musująca zawiera 100 mg acetylocysteiny. Wskazania: lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny. Nie stosować u dzieci poniżej 6. roku życia. Skład: ACC OTC/022/07-2016 ACC OTC/023/07-2016 ACC® Optima tabletki musujące ACC® Optima HOT Wskazania: lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny. Nie stosować u dzieci w wieku poniżej 14 lat. Skład: 1 tabletka musująca zawiera 600 mg acetylocysteiny. Wskazania: lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny, nietolerancja fruktozy. Nie stosować u dzieci w wieku poniżej 14 lat. Skład: 1 saszetka zawiera 600 mg acetylocysteiny. ACC OTC/026/07-2016 ACC OTC/024/07-2016 ACC® HOT Wskazania: lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny, nietolerancja fruktozy. Nie stosować u dzieci poniżej 6. roku życia. Skład: 1 saszetka zawiera 200 mg acetylocysteiny. Informacja o leku: Sandoz Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50c, 02-672 Warszawa ® e ACC® tabletki musujące Wskazania: lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa, ostry stan astmatyczny. Nie stosować u dzieci poniżej 6. roku życia. Skład: 1 tabletka musująca zawiera 200 mg acetylocysteiny. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. Podmiot odpowiedzialny ACC r r e k l MIGEA a m a Zapanuj nad migren¹! Podmiot odpowiedzialny: Sandoz GmbH, Biochemiestrasse 10, A-6250 Kundl, Austria Informacja o leku: Sandoz Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50 C, 02-672 Warszawa Udowodnione klinicznie bezpieczeństwo porównywalne z paracetamolem Kwas tolfenamowy (200 mg) wykazuje skuteczność podobną do sumatryptanu (100 mg)3 Wystarczy już 1 tabletka (200 mg) Skład: 1 tabletka zawiera 200 mg kwasu tolfenamowego Wskazania: Ostry napad migreny. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na składniki leku; reakcje nadwrażliwości w wywiadzie związane ze stosowaniem kwasu acetylosalicylowego lub innych NLPZ (np. napad astmy, ostry nieżyt nosa, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka); ciężka niewydolność serca, wątroby lub nerek; III trymestr ciąży; krwawienie (np. z przewodu pokarmowego, naczyń mózgowych lub inne czynne); choroba wrzodowa/krwotok z przewodu pokarmowego (≥ 2 epizody) czynne lub w wywiadzie; krwawienie z p. pokarmowego lub perforacja wrzodu w wywiadzie, związane z leczeniem NLPZ lub zaburzenia krzepnięcia. MIGE/037/07-2016 1 Jedyny lek na polskim rynku z kwasem tolfenamowym2 - unikalną substancją sprawdzoną w terapii migreny IMS Medical Index 07.2015, 2IMS Health sell-out data YTD.10.2015 3Nørrelund N i wsp.: Tolfenamic acid versus paracetamol in migraine attacks. A double-blind study in general practice. Ugeskr Laeger. 1989; 151: 2436-2438 Migea® to nowe rozwiązanie nawet na ostry napad migreny. Dotychczas rekomendowana przez neurologów1, teraz dostępna bez recepty. { Co w magazynie?} 11/2016 /2015 od redakcji ........................................................................................6 listopad Omdlenia............................................................................................9 Mukowiscydoza...............................................................................17 Jesienna depresja, czyli zmora ludzi północy........................24 wysoka cena za bycie człowiekiem.............................................32 Powikłania cukrzycy typu 2 realnym zagrożeniem życia...........................................................................40 żel pod prysznic dla małego alergika......................................47 menu restauracji ZdrowiA ...........................................................51 magaz y n WYDAWCA WEGAFARM sp. z o.o. REDAKCJA Wojska Polskiego 4, 72-315 Resko, tel +48 91 395 14 80, [email protected] REKLAMA Marcin Sochan, [email protected], tel. +48 797 721 466, BIURO OBSŁUGI KLIENTA tel. +48 91 395 14 80, [email protected], KONSULTACJA MEDYCZNA lek. med. Beata Szczepankowska, REDAKTOR NACZELNY Zbigniew Szczepankowski, [email protected], REDAKCJA Barbaras, Rafał Wiśniewski, Marcin Sochan, Marek Nowak, Michał Nowak, mgr farm. Aleksandra Drozd. OPRACOWANIE GRAFICZNE Wydawnictwo Leszczyńscy s.c., www.leszczynscy.pl, PARTNERZY www.artelis.pl Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku. Wszystkie prawa zastrzeżone © zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 5 Szanowni Czytelnicy! O kres jesienny w obecnym roku zupełnie nie zasługuje na miano złotej polskiej jesieni. Dzieje się tak, ponieważ przez niemal cały październik dominują pochmurne dni z małą ilością słońca. Niestety, taka aura bardzo źle wpływa na nasze samopoczucie. W takich warunkach dużo trudniej o motywacje do działania, do podejmowania jakiejkolwiek aktywności. Ciemności za oknem, zimne i wietrzne dni co najwyżej spychają nas na wygodny fotel, gdzie otuleni kocem postanawiamy przeczekać ten trudny czas. Nie jest to żadna klęska klimatyczna, tak bywa, raz w okresie jesiennym mamy słońca więcej, a innym razem bywa go mniej. W naszej strefie klimatycznej jest to trudne do przewidzenia, jednak ponad wszelką wątpliwość wyraźnie wpływa na nasze zdrowie, na samopoczucie, na stan psychiki każdego z nas. Słońce, a co za tym idzie światło oraz promienie UV wywierają niesamowicie istotną rolę w regulacji funkcjonowania organizmu człowieka. Wpływają bezpośrednio na system hormonalny, który w mózgu narzuca rytmikę dobową, poprzez wydzielanie neuroprzekaźników, takich jak melatonina. Gdy nadchodzi zmrok, pojawiające się ciemności stymulują w mózgu wydzielanie tego hormonu, a to z kolei wpływa na uruchomienie „procedury zasypiania”. Zatem pochmurne, ciemne dni będą mobilizować komórki w mózgu do zwiększonego wydzielania melatoniny, dając bezpośredni bodziec wyzwalający chęć przytulenia się do poduszki. Melatonina nie jest jedynym neurohormonem, na który oddziałuje światło. O stanie samopoczucia w dużej mierze decyduje serotonina, której poziom jest zaniżony w jesienne dni. Możemy temu zaradzić w prosty sposób, należy zmusić się do ćwiczeń fizycznych, najlepiej w zorganizowanej grupie, znacznie podniesie to poziom satysfakcji, po zakończonym treningu. Tabliczka czekolady również może być lekarstwem na brak nastroju, jednak pamiętajmy o jej kaloryczności, jesień sprzyja nabieraniu masy. 6 W ostatnich dziesięcioleciach coraz więcej badań medycznych skupia się na roli, jaką w regulacji pracy organizmu odgrywa witamina D3. W naszym ustroju przechodzi ona kilka przemian aktywujących, aż zostanie przekształcona do kalcytriolu, który traktowany jest jako hormon. Badania pokazują, iż niedobór sezonowy kalcytriolu w sposób niepodlegający dyskusji pogłębia depresję, w tym tak zwaną depresję sezonową. W okresie jesienno – zimowym, w zasadzie jedyną formą uzupełnienia znacznych niedoborów kalcytriolu jest suplementacja preparatami witaminy D3. Pamiętajmy przyjmując preparat witaminy D3, że jest to substancja rozpuszczalna w tłuszczach, a więc popijanie jej wodą na czczo znacznie obniża jej biodostępność. Szanowni Państwo, w długie i ponure listopadowe wieczory proponuję Państwu sięgnięcie po miesięcznik „Zdrowie w Prezencie”, z pewnością nie będziecie Państwo mieć poczucia straconego czasu zagłębiając się w jego lekturę. listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Z poważaniem Zbigniew Szczepankowski REDAKTOR NACZELNY r Sudafed® XyloSpray dla dzieci 10 ml Sudafed® XyloSpray HA 10 ml Sudafed® XyloSpray 10 ml e k l a m Sudafed® 12 tabletek a Sudafed® Extra 12 tabletek 1. dotyczy efektu zmniejszenia obrzęku błony śluzowej nosa. 2.dotyczy uczucia ucisku w zatokach spowodowanego nagromadzoną wydzieliną i obrzękiem błony śluzowej. 3.Sudafed® Xylospray HA zawiera 3 substancje o działaniu nawilżającym: kwas hialuronowy (w postaci soli sodowej), sorbitol i glicerol. 4.nawilżanie i regeneracja dotyczy Sudafed® Xylospray HA. Sudafed® XyloSpray dla dzieci Jeden ml aerozolu do nosa, roztworu zawiera 0,5 mg ksylometazoliny chlorowodorku. Wskazania: Krótkotrwałe leczenie objawowe przekrwienia błony śluzowej nosa w przebiegu zapalenia błony śluzowej nosa lub zapalenia zatok. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Nie stosować u: pacjentów z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym, zwłaszcza u pacjentów z jaskrą z wąskim kątem przesączania; pacjentów z suchym zapaleniem błony śluzowej nosa; dzieci w wieku poniżej 2 lat; pacjentów po usunięciu przysadki i po innych zabiegach chirurgicznych wykonywanych drogą przeznosową lub przez jamę ustną, przebiegających z odsłonięciem opony twardej; pacjentów, którzy przyjmują lub przyjmowali przez ostatnie dwa tygodnie leki z grupy inhibitorów monoaminooksydazy oraz tych, którzy przyjmują inne leki mogące zwiększać ciśnienie krwi; pacjentów z zanikowym lub naczynioruchowym zapaleniem błony śluzowej nosa. Podmiot odpowiedzialny: McNeil Products Limited. Sudafed® Jedna tabletka powlekana zawiera 60 mg pseudoefedryny chlorowodorku. Wskazania: Objawowe leczenie zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (katar, zatkany nos) w przebiegu: przeziębienia, grypy, alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Lek przeznaczony jest dla dorosłych i dzieci w wieku powyżej 12 lat. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na pseudoefedrynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą; ciężkie nadciśnienie tętnicze lub ciężka choroba wieńcowa; przyjmowanie obecnie lub przez ostatnie dwa tygodnie leków z grupy inhibitorów monoaminooksydazy; przyjmowanie furazolidonu. Podmiot odpowiedzialny: McNeil Products Limited. Sudafed® XyloSpray, Sudafed® XyloSpray HA Jeden ml aerozolu do nosa, roztworu zawiera 1 mg ksylometazoliny chlorowodorku. Wskazania: Zmniejszenie obrzęku błony śluzowej nosa w ostrym, w naczynioruchowym oraz w alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa. Ułatwienie odpływu wydzieliny w zapaleniu zatok przynosowych oraz w zapaleniu trąbki słuchowej ucha środkowego połączonego z przeziębieniem. Do stosowania u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Nie stosować u pacjentów po usunięciu przysadki i po innych zabiegach chirurgicznych przebiegających z odsłonięciem opony twardej. Podmiot odpowiedzialny: McNeil Products Limited. SUDAFED EXTRA Każda tabletka powlekana zawiera 200 mg ibuprofenu i 30 mg pseudoefedryny chlorowodorku. Wskazania Objawowe leczenie niedrożności nosa związanej z ostrym zapaleniem zatok przynosowych przypuszczalnie pochodzenia wirusowego z towarzyszącym bólem głowy i (lub) gorączką. Wskazany do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku od 15 lat. Przeciwwskazania Nadwrażliwość na ibuprofen, pseudoefedryny chlorowodorek lub na którąkolwiek substancję pomocniczą; pacjenci w wieku poniżej 15 lat; kobiety w trzecim trymestrze ciąży; kobiety karmiące piersią; reakcje nadwrażliwości w wywiadzie związane z przyjmowaniem kwasu acetylosalicylowego lub innych leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ); krwawienia z przewodu pokarmowego lub perforacja przewodu pokarmowego w wywiadzie na skutek stosowania leków z grupy NLPZ; czynne lub przebyte w przeszłości nawracające owrzodzenie przewodu pokarmowego i (lub) krwawienie (dwa lub więcej epizodów zdiagnozowanej choroby wrzodowej lub krwawienia); krwawienie z naczyń mózgowych lub inne krwawienia; niewyjaśnione zaburzenia układu krwiotwórczego; ciężka niewydolność wątroby; ciężka niewydolność nerek; ciężka niewydolność serca; ciężkie zaburzenia układu krążenia, choroba wieńcowa serca, tachykardia, nadczynność tarczycy, cukrzyca, guz chromochłonny; udar w wywiadzie lub obecność czynników ryzyka wystąpienia udaru; ryzyko jaskry z wąskim kątem przesączania; ryzyko zatrzymania moczu z powodu zaburzeń pęcherza moczowego i gruczołu krokowego; zawał mięśnia sercowego w wywiadzie; drgawki w wywiadzie; toczeń rumieniowaty układowy; jednoczesne stosowanie innych leków zwężających naczynia krwionośne, stosowanych jako leki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa, doustnie lub donosowo oraz metylofenidatu; jednoczesne stosowanie nieselektywnych inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) lub stosowanie IMAO w ciągu ostatnich dwóch tygodni. Podmiot odpowiedzialny: McNeil Products Limited. MAT/1594/12/2015 Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. czyli jest tzw. CHRONOBIOTYKIEM, czyli dostosowuje zmiany w zakresie rytmu snu i czuwania do zmian oświetlenia i długości trwania dnia i nocy. Działanie to odbywa się przede wszystkim poprzez specyficzne ośrodkowe receptory melatoninowe MT1 i MT2. Oprócz pozytywnego wpływu na proces zasypiania, regulację faz snu i jego długości, melatonina wykazuje także aktywność przeciwzapalną i antyoksydacyjną, działanie immunostymulujące, przeciwnowotworowe, hipotensyjne i termoregulacyjne oraz posiada właściwości cytoprotekcyjne. 8 JAK DZIAŁA MELATONINA LEK-AM? MELATONINA LEK-AM wykazuje dwa główne kierunki działania w leczeniu zaburzeń snu: PO PIERWSZE powoduje bezpośredni efekt nasenny, który jest wynikiem interakcji z ośrodkowym układem GABA-ergicznym. Melatonina LEK-AM zaczyna działać od pierwszego dnia terapii. Z dnia na dzień Melatonina LEK-AM naturalnie przywraca fizjologiczny sen, osiągając maksimum działania czasami po około 2 tygodniach. Melatoninę LEK-AM należy stosować regularnie aby uzyskać pożądany efekt. PO DRUGIE wykazuje działanie chronobiologiczne, • Przywraca fizjologiczny sen w najbardziej naturalny sposób 9 - regulując cykl dobowy • Bezpieczny, polski lek o potwierdzonej skuteczności • Maksymalna ilość 5mg melatoniny w jednej tabletce 8 • Tylko raz na dobę - najbardziej ekonomiczna terapia leczenia zaburzeń snu dawką 5 mg. 8 Melatonina jest bardzo ważną substancją, która komunikuje zegar biologiczny z resztą organizmu tj. tkankami i organami. 10 CZYM WYRÓŻNIA SIĘ ORYGINALNA MELATONINA LEK-AM? DLACZEGO WARTO JĄ STOSOWAĆ? • Lecznicze dawki melatoniny • Leczy nawet uporczywe zaburzenia snu 2,9 • Poprawia jakość snu aż o 60%: 9 - szybsze zasypianie, - zdrowy, długi i głęboki sen - zmniejsza liczbę przebudzeń w nocy - pomaga w ponownym zasypianiu NR 1 W POLSCE NA SEN 1 Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. MEL/16/10/01 MELATONINA LEK-AM TABLETKI. Skład: 1 tabletka zawiera 1 mg, 3 mg lub 5 mg melatoniny (Melatoninum). Wskazania: Melatonina jest wskazana jako środek pomocniczy w leczeniu zaburzeń rytmu snu i czuwania np. związanych ze zmianą stref czasowych, lub w związku z pracą zmianową. Lek ułatwia także regulację zaburzeń dobowego rytmu snu i czuwania u pacjentów niewidomych. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na melatoninę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Melatoniny nie należy stosować po spożyciu alkoholu oraz w okresie ciąży lub laktacji. Podmiot odpowiedzialny: Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne LEK-AM Sp. z o.o., ul. Ostrzykowizna 14A, 05-170 Zakroczym. LITERATURA: 1. Dane IMS Data View YTD11.2015 sprzedaż w opakowaniach wśród preparatów z melatoniną. 2. Boguszewska A, Pasternak. Melatonina i jej biologiczne znaczenie. Pol. Merk. Lek. 2004 XVII, 100, 523. 3. Pawlikowski M. Karasek M.; Poprawa jakości snu po sześciu miesiącach leczenia 3 mg melatoniny. ZHDANOVA V., I et al. Melatonin Treatment for Age-Related Insomnia. J Clin Endocrinol Metab, October 2001, 86(10):4727–4730. 4. Pawlikowski M.; Effects of six months melatonin treatment on sleep quality and serum concentrations of estradiol, cortisol, dehydroepiandrosterone sulfate, and somatomedin C in elderly women. Neuro Endocrinol Lett. 2002 Apr;23 Suppl 1:17-9. 5. Charakterystyka Produktu Leczniczego Melatonina LEK-AM. 6. Złoty Otis 2009 w kategorii preparaty na zaburzenia snu. Plebiscyt przeprowadzono wśród czytelników magazynu „Na zdrowie. Dostępne bez recepty” numer 2/2009 (lato 2009) z dnia 04.06.09 oraz za pomoc portalu www.nazdrowie.pl. Certyfikat Consumers Quality Certificate przyznany został Przedsiębiorstwu Farmaceutycznemu Lekam Sp. z o.o. z siedzibą w Zakroczymiu przez Fundacją Centrum Badań i Monitorowania Jakości w Poznaniu w dniu 08 marca 2012 r. za strategię zorientowaną na umacnianie pozycji rynkowej oraz budowanie wartości marki Melatonina Lek-AM. Dobra Marka 2014/2015 - wyróżnienie dla marki MELATONINA LEK-AM przyznane przez Redakcję Biznes Trendy w dzienniku Rzeczpospolita oraz Redakcję Forum Biznesu w Dzienniku Gazecie Prawnej na podstawie badań przeprowadzonych w IV kwartale 2014 r. na grupie 1013 pełnoletnich respondentów z całej Polski. Opublikowane w dzienniku Rzeczpospolita, styczeń 2015 r. 7. Karasek M., Lewinski; Clinical significance of melatonin; Zakład Neuroendokrynologii, Katedra Endokrynologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi. 8. Charakterystyka Produktu Leczniczego Melatonina LEK-AM. 9. Siegrist C, Benedetti C, Orlando A, i wsp.Lack of changes in serum prolactin, FSH, TSH, and estradiol after melatonin treatment in doses that improve sleep and reduce benzodiaze pine consumption in sleep-disturbed, middle-aged, and elderly patients. J Pineal Res. 2001 Jan;30(1):3442. 10.Wichniak A., Jankowski K.; Zaburzenia rytmu okołodobowego – poradnik dla pacjentów; Poradnia Zaburzeń Snu, Ośrodek Medycyny Snu Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. 11. Pawlikowski M. Karasek M.; Poprawa jakości snu po sześciu miesiącach leczenia 3 mg melatoniny. ZHDANOVA V., I et al. Melatonin Treatment for Age-Related Insomnia. J Clin Endocrinol Metab, October 2001, 86(10):4727–4730. Effects of six months melatonin treatment on sleep quality and serum concentrations of estradiol, cortisol, dehydroepiandrosterone sulfate, and somatomedin C in elderly women. Neuro Endocrinol Lett. 2002 Apr;23 Suppl 1:17-9. r e k l a m a Fervex - granulat do sporządzania roztworu doustnego. Skład: paracetamol 500 mg, kwas askorbowy 200 mg, maleinian feniraminy 25 mg oraz m.in. sacharoza (subst. pomoc.) Wskazania: doraźne leczenie objawów grypy, przeziębienia i stanów grypopodobnych (ból głowy, gorączka, zapalenie błony śluzowej nosa i gardła) u dorosłych i dzieci powyżej 15 lat. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu; ciężka niewydolność wątroby lub nerek; jaskra z wąskim kątem; rozrost gruczołu krokowego z towarzyszącą retencją moczu; dzieci w wieku poniżej 15 lat; pacjenci z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy, niedoborem sacharazy-izomaltazy (prep. zawiera sacharozę). Podmiot odpowiedzialny: Bristol-Myers Squibb Polska Sp. z o.o., Al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu O m Omdlendle i a O m d l e n i Omd a Omdlenia leni e l d m O a Omdlenia Przytomność człow ieka oznacza stan gotow ości układu nerwowego do reagowania na różn e bodźce. Do zaburzen ia przytomności doch odzi wówczas, kiedy nast ępuje zmniejszenie średn iego przepływu krwi z 50 do 20 ml/100 g/min. w pn iu mózgu O mdlenia są to krótkotrwałe, odwracalne i samoustępujące utraty przytomności i napięcia mięśniowego, które doprowadza do upadku. Powrót świadomości następuje zazwyczaj w ciągu kilkunastu sekund, jednak czasami może to trwać dłużej. Brak świadomości i kontaktu ze światem zewnętrznym jest reakcją organizmu na brak dostarczenia odpowiedniej ilości tlenu w mózgu. zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 9 r e k PROSPAN l a m a ® 100 ml syropu zawiera wyciąg z liści bluszczu pospolitego DER(5-7,5;1) - 0,7 g Syrop na kaszel Wskazania do stosowania: pomocniczo w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych dróg oddechowych z kaszlem. Od 1 roku życia. Przeciwwskazania: leku Prospan® nie wolno stosować u pacjentów z nadwrażliwością na substancję czynną lub jakikolwiek inny składnik leku. Syrop nie zawiera ani cukru, ani alkoholu. Przed zastosowaniem zawsze należy zapoznać się z pełną informacją o leku. Podmiot odpowiedzialny: Salveo Poland. Nr pozwolenia M.Z.: 8151. Lek wydawany bez recepty. Pastylki na gardło Isla® pomagają dorosłym i dzieciom w złagodzeniu drażniącego kaszlu, irytującego drapania w gardle i rozwiązaniu problemu chrypki. Isla działa nawilżająco i regenerująco. Ze względu na unikalny skład bez obaw używane są przez kobiety w ciąży i matki karmiące, a dodatkowo Isla® Mint i Cassis nie zawiera cukru, co oznacza, że mogą ją stosować również cukrzycy. Cztery wspaniałe smaki pastylek Isla: • O smaku czarnej porzeczki • Zawierają dodatek witaminy C • Bez cukru • O łagodnym smaku mięty pieprzowej • Bez cukru • O smaku imbiru z miodem Postać preparatu: 30 pastylek. Podmiot odpowiedzialny: Salveo Poland. Rodzaj produktu: wyrób medyczny. • O łagodnym, ziołowym smaku Dexak ® Wymierzony w ostry ból NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO: Dexak, tabletki powlekane 25 mg. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY: Każda tabletka zawiera 25 mg deksketoprofenu w postaci deksketoprofenu z trometamolem. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA: Białe, okrągłe, powlekane tabletki z linią dzielącą. Tabletki można dzielić na połowy. WSKAZANIA DO STOSOWANIA: Objawowe leczenie bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego np. bólu mięśniowo-kostnego, bolesnego miesiączkowania, bólu zębów. PRZECIWWSKAZANIA: Nie wolno stosować produktu leczniczego Dexak tabletki w następujących przypadkach: u pacjentów z nadwrażliwością na substancję czynną, inne leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą; u pacjentów, u których substancje o podobnym mechanizmie działania (np. kwas acetylosalicylowy lub inne NLPZ) wywołują napad astmy, skurcz oskrzeli, ostry nieżyt błony śluzowej nosa lub powodują wystąpienie polipów nosa, pokrzywki lub obrzęku naczynioruchowego; u pacjentów z reakcjami fotoalergicznymi lub fototoksycznymi podczas stosowania ketoprofenu lub fibratów w wywiadzie; u pacjentów, u których w wywiadzie stwierdzono krwawienie z przewodu pokarmowego lub perforację, związane z wcześniejszym leczeniem NLPZ; u pacjentów z czynną chorobą wrzodową żołądka lub krwawieniem lub ich podejrzeniem, jak również wywiadem krwawienia z przewodu pokarmowego, owrzodzenia lub perforacji ,u pacjentów z przewlekłą niestrawnością; u pacjentów, u których występuje inne czynne krwawienie lub zaburzenia przebiegające z krwawieniami; u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego; u pacjentów z ciężką niewydolnością serca; u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny ≤59 ml/min);u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby (10-15 punktów w skali Child’a - Pugh’a); u pacjentów ze skazą krwotoczną i innymi zaburzeniami krzepnięcia krwi;u pacjentów ciężko odwodnionych (z powodu wymiotów, biegunki lub przyjmowania niedostatecznej ilości płynów); u kobiet w trzecim trymestrze ciąży i w okresie laktacji. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Berlin-Chemie AG (Menarini Group) Glienicker Weg 125 12489 Berlin ,Niemcy, aktualizacja 28.04.2015 INFORMACJA NAUKOWA: BERLIN-CHEMIE/MENARINI POLSKA Sp. z o.o. ul. Cybernetyki 7B, 02-677 Warszawa, tel. 22 566 21 00 DEX_2015_C3_15 NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO: Dexak SL, 25 mg, granulat do sporządzania roztworu doustnego. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY: Dexak SL, 25 mg, granulat do sporządzania roztworu doustnego Każda saszetka granulatu do sporządzania roztworu doustnego zawiera: deksketoprofen 25 mg w postaci soli deksketoprofenu z trometamolem. Substancje pomocnicze: sacharoza z krzemionką koloidalną 2,4-2,44 g. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA: Granulat do sporządzania roztworu doustnego w kolorze żółtocytrynowym. WSKAZANIA DO STOSOWANIA: Krótkotrwałe leczenie objawowe ostrego bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego np. ostrego bólu mięśniowo-kostnego, bolesnego miesiączkowania oraz bólu zębów. PRZECIWWSKAZANIA: Nie wolno stosować produktu leczniczego Dexak SL granulat w następujących przypadkach: nadwrażliwość na deksketoprofen, inne leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą;u pacjentów, u których substancje o podobnym mechanizmie działania (np. kwas acetylosalicylowy lub inne NLPZ) wywołują napady astmy, skurcz oskrzeli, ostry nieżyt błony śluzowej nosa lub powodują wystąpienie polipów nosa, pokrzywki lub obrzęku naczynioruchowego; jeśli w wywiadzie występowała fotoalergia lub reakcje fototoksyczne podczas leczenia ketoprofenem lub fibratami; u pacjentów, u których w wywiadzie stwierdzono krwawienie z przewodu pokarmowego lub perforację, związane z wcześniejszym leczeniem NLPZ; u pacjentów z czynną lub nawracającą chorobą wrzodową/ krwotokiem z przewodu pokarmowego (dwa lub więcej wyraźne epizody potwierdzonego owrzodzenia lub krwawienia); u pacjentów z przewlekłą dyspepsją lub podejrzeniem choroby wrzodowej/ krwotokiem; u pacjentów, u których występuje inne czynne krwawienie lub zaburzenia przebiegające z krwawieniami; u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego; u pacjentów z ciężką niewydolnością serca; u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką niewydolnością nerek; u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby; u pacjentów ze skazą krwotoczną i innymi zaburzeniami krzepnięcia krwi; u pacjentów z ciężkim odwodnieniem (spowodowanym przez wymioty, biegunkę lub niedostateczną podaż płynów);u kobiet w trzecim trymestrze ciąży i w okresie karmienia piersią. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU: Berlin-Chemie AG Glienicker Weg 125 12489 Berlin Niemcy, aktualizacja 2.2016 INFORMACJA NAUKOWA: BERLIN-CHEMIE/MENARINI POLSKA Sp. z o.o. ul. Cybernetyki 7B, 02-677 Warszawa, tel. 22 566 21 00 DEX_2016_C3_22 Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. Powodem omdleń może być: • przegrzanie organizmu • reakcja na stres • strach • zmęczenie organizmu po wysiłku • zaburzenie regulacji cieplnej • długotrwałe przebywanie w jednej pozycji Ludzki organizm jest bardzo inteligentną „maszyną”, która bez naszej wiedzy potrafi działać tak, aby przeżyć. Jeśli w mózgu zabraknie odpowiedniej ilości krwi, a co za tym idzie nie będzie miał dostatecznej ilości tlenu, nasz organizm zacznie najpierw nas ostrzegać, powodując zawroty głowy, mroczki przed oczami, zaburzenia widzenia, drętwienie kończyn czy nagłe zmęczenie. Pojawi się również blada, zimna i spocona skóra. Kiedy te ostrzeżenia nie skutkują następuje chwilowa utrata przytomności, która powoduje upadek w celu zniwelowania różnicy wysokości pomiędzy sercem a głową. Stan omdlenia zazwyczaj jest krótkotrwały i charakteryzuje się gwałtownym początkiem. Ze względu na patomechanizm wyróżnia się następujące typy omdleń: • odruchowe • związane z chorobami naczyń krwionośnych mózgu • kardiogenne • sytuacyjne Omdlenia odruchowe są najczęstszymi spośród wszystkich omdleń i stanowią około 37% wszystkich przypadków. Nazywane bywają również neurogennymi lub wazowagonalnymi. Omdlenia tego typu występują u ludzi młodych i bez organicznej choroby serca. Są wynikiem nieprawidłowej reakcji odruchowej prowadzącej do rozszerzenia naczyń lub bradykardii. Polegają na tym, że serce tylko przez chwilę nie dostarcza do mózgu odpowiedniej porcji krwi. Przyczyną nie jest choroba, ale niewłaściwe przekazanie impulsu przez łuk odruchowy. Dochodzi wówczas do spadku ciśnienia, czasami do zwolnienia rytmu serca, ale w bardzo krótkim czasie wszystko wraca do normy. Ten typ omdleń pojawia się jako pojedynczy, łagodny epizod. Sytuacją prowokującą omdlenia w tym przypadku jest długi czas zachowania pozycji pionowej na przykład w czasie apelu szkolnego, w kościele, w czasie podróży. W takiej sytuacji mniej krwi dopływa z kończyn dolnych do serca, spada więc rzut serca powodując spadek ciśnienia, a w konsekwencji omdlenie. Do omdleń neurogennych mogą również doprowadzić następujące okoliczności: • wysoka temperatura • oddawanie moczu lub kału • stres emocjonalny • • kaszel czy kichanie czynności wywołujące strach •po posiłkach •powysiłkowe, na przykład po podnoszeniu ciężarów, graniu na instrumentach dętych • śmiech • hipotonia ortostatyczna listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl 11 Raniberl Max r e k l ...na dolegliwości żołądkowe a m a NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Raniberl Max 150 mg, tabletki powlekane, substancja czynna: chlorowodorek ranitydyny (Ranitidinum). SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY każda tabletka powlekana zawiera 167 mg chlorowodorku ranitydyny (co odpowiada 150 mg ranitydyny). PRZECIWWSKAZANIA Nie wolno przyjmować produktu Raniberl Max w przypadku stwierdzonej nadwrażliwości na chlorowodorek ranitydyny lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. (aktualizacja 18.11.13) Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. RAL/2014/C3/1 WSKAZANIA DO STOSOWANIA Raniberl Max jest stosowany w leczeniu objawowym dolegliwości żołądkowych, takich jak: zgaga, niestrawność (dyspepsja), nadkwaśność soku żołądkowego, ból w nadbrzuszu, które nie są związane z chorobą organiczną przewodu pokarmowego. RAL/2014/C3/2 POSTAĆ FARMACEUTYCZNA tabletka powlekana, biało-żółte do lekko żółtych, lekko obustronnie wypukłe tabletki powlekane ze ściętym brzegiem i z linią podziału po obu stronach tabletki. Linia podziału na tabletce ułatwia tylko rozkruszenie w celu ułatwienia połknięcia, a nie podział na równe dawki. Rozpoznanie omdleń odruchowych w większości przypadków polega na zebraniu dokładnego wywiadu dotyczącego okoliczności omdleń. Jeśli omdlenie związane jest z wysiłkiem fizycznym, to wówczas wykonuje się próbę wysiłkową. Każdy kto doświadczył omdleń powinien zostać wyedukowany, aby unikał sytuacji sprzyjającym omdleniom, takich jak na przykład wysokie temperatury, zatłoczone pomieszczenia, ciasny kołnierzyk, gwałtowne skręty głowy. Do metod, które służą zapobieganiu tym omdleniom należą: • spanie z głową ułożoną wyżej niż tułów • picie dużych ilości płynów • umiarkowany trening (pływanie) re k • powtarzanie stopniowo wydłużonego ćwiczenia polegającego na przybraniu postawy stojącej z oparciem o ścianę • u osób, które odczuwają objawy zwiastujące, najlepsza jest pozycja leżąca lub siedząca Drugim co do częstotliwości występowania typem omdleń są omdlenia kardiogenne. Dochodzi do nich na skutek zmniejszenia rzutu serca, który spowodowany bywa chorobą organiczną serca lub jego arytmią. Może to być zwężenie aorty, kardiomiopatia przerostowa, zwężenie ujścia tętnicy płucnej, zawał serca, zator tętnicy płucnej oraz zaburzenie rytmu serca w postaci tachykardii lub bradykardii. Chcąc stwierdzić, czy dane omdlenie ma podłoże kardiogenne, powinno się przeprowadzić lama zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 13 badanie elektrokardiograficzne i EKG metodą Holtera. Leczenie tych omdleń sprowadza się do leczenia choroby podstawowej, która je wywołuje. Omdlenia związane z chorobami naczyń mózgowych mogą mieć kilka przyczyn: • zespół podkradania, w którym napad następuje w czasie wytężonej pracy mięśni kończyn górnych. Dochodzi wówczas do zamknięcia lub znacznego zwężenia tętnicy podobojczykowej i wstecznego przepływu krwi tętnicy kręgowej z następczym niedokrwieniem mózgu • napady przemijające niedokrwienne mózgu występują u osób w wieku starszym z objawami miażdżycy • migreny 14 Kiedy występują tego typu omdlenia należy udać się do lekarza i wykonać zalecone badania, takie jak USG tętnic szyjnych, podobojczykowych i kręgowych oraz angiografię. Leczenie polega na leczeniu choroby podstawowej, czyli na przykład migreny czy zaburzeń krążenia mózgowego. Omdlenia sytuacyjne, które są pewnego rodzaju omdleniami odruchowymi, występują przede wszystkim u starszych osób. Przyczyną pojawienia się tych omdleń jest odruch związany z podrażnieniem przez ból lub inny bodziec nerwu błędnego, który powoduje zwolnienie szybkości akcji serca, a w konsekwencji pogorszenie przepływu krwi przez mózg, co doprowadza do chwilowej utraty przytomności. Kolejną przyczyną omdleń jest hipotonia ortostatyczna. Jest to sytuacja, w której dochodzi do spadku ciśnienia tętniczego (skurczowego minimum o 20 mmHg, rozkurczowego o 10 mmHg) po przyjęciu listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Powinniśmy pamiętać o następujących zasadach: • zawsze należy zniwelować upadek • położyć na plecach i zabezpieczyć głowę, podkładając coś pod nią • sprawdzić oddychanie i czy jest wyczuwalny puls W pierwszej chwili bardzo trudno jest ocenić sytuację i rozróżnić, czy jest to łagodne omdlenie i zaraz nastąpi powrót świadomości, czy też jest to zagrażająca życiu utrata przytomności. Kiedy znajdziemy się w takich okolicznościach musimy wiedzieć, jak postępować, aby pomóc choremu. pozycji stojącej. Dzieli się ją na pierwotną (samoistną) i na wtórną. Samoistna hipotonia ortostatyczna jest znacznie rzadsza niż wtórna. Przyczyną jej występowania może być przyjmowanie leków moczopędnych i rozszerzających naczynia krwionośne oraz picie alkoholu. W rozpoznaniu tego typu omdleń pomocny jest szczegółowy wywiad wstępny, badanie przedmiotowe, w tym pomiar ciśnienia w pozycji leżącej i stojącej oraz EKG. Leczenie polega na odstawieniu lub zmniejszeniu dawek leków wywołujących hipotonię oraz unikanie sytuacji, które prowadzą do omdleń, takich jak: przebywanie w zatłoczonym i gorącym pomieszczeniu, długie stanie w jednym miejscu oraz nadmiernego wysiłku. • unieść ręce/nogi, by krew swobodnie spływała do najważniejszych części ciała • poluźnić ubranie (kołnierzyk, pasek, spódnicę) • zapewnić dostęp świeżego powietrza • po odzyskaniu świadomości podać płyny do picia, posadzić Osobie, która zemdlała w żadnym wypadku nie wolno podawać własnych leków, kropli nasercowych czy tak zwanych soli trzeźwiących oraz picia ani jedzenia. Nie wolno również potrząsać taką osobą ani polewać zimną wodą, bo to może wywołać jeszcze większy wstrząs. Można jedynie przetrzeć twarz, szyję oraz kark mokrym, zimnym ręcznikiem. Większość omdleń nie jest groźna, ale może też sugerować poważne dolegliwości. Omdlenia mogą wystąpić w każdym wieku, jednak częstsze są u osób starszych. Nawet 40% zdrowej populacji doświadcza przynajmniej jednego omdlenia, które jest zjawiskiem bardzo nieprzyjemnym. Osoby z częstymi omdleniami cierpią z powodu obniżonej jakości życia i w wielu przypadkach boją się same wychodzić z domu. Powtarzające się, chwilowe utraty przytomności powinny skłonić do wizyty u specjalisty. zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 15 Flavamed r e k l a m a Na schorzenia oskrzeli i płuc Postać farmaceutyczna: Roztwór doustny, przezroczysty, bezbarwny do jasnożółtego roztwór o zapachu malinowym. Wskazania do zastosowania: leczenie mukolityczne podczas mokrego kaszlu występującego w przebiegu ostrych i przewlekłych chorób oskrzeli i płuc. Przeciwwskazania: nie stosować produktu Flavamed max w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Na podstawie ChPL z dn. 20.02.2014 FLA_2015_C3_5 Nazwa produktu leczniczego: Flavamed, 15 mg/5 ml, syrop Skład jakościowy i ilościowy: 1 miarka (5 ml) syropu zawiera 15 mg ambroksolu chlorowodorku (Ambroxol hydrochloridum). Substancje pomocnicze: sorbitol 1,75 g Postać farmaceutyczna: Syrop. Przezroczysty, bezbarwny do jasnobrązowego roztwór o zapachu malinowym. Wskazania do stosowania: Leczenie mukolityczne w ostrych i przewlekłych schorzeniach oskrzeli i płuc, przebiegających z zaburzeniami wytwarzania i transportu śluzu. Przeciwwskazania: Nie stosować produktu leczniczego Flavamed w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. U dzieci w wieku poniżej 2 lat syrop Flavamed należy stosować jedynie pod nadzorem lekarza. Nazwa produktu leczniczego: Flavamed, 60 mg, tabletki musujące. Skład jakościowy i ilościowy: Jedna tabletka musująca zawiera 60 mg ambroksolu chlorowodorku. Substancje pomocnicze: 110,00 mg laktozy bezwodnej, 5,5 mmol (126,5 mg) sodu i 29 mg sorbitolu w jednej tabletce. Postać farmaceutyczna: Tabletka musująca. Okrągłe, białe tabletki z linią dzielącą po jednej stronie. Tabletkę można podzielić na połowy. Wskazania do stosowania: Leczenie mukolityczne podczas mokrego kaszlu występującego w przebiegu ostrych i przewlekłych chorób oskrzeli i płuc. Przeciwwskazania: Nie stosować produktu leczniczego Flavamed w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ze względu na dużą zawartość substancji czynnej oraz w związku z tym, że nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania i skuteczności produktu Flavamed u dzieci w wieku poniżej 12 lat, Flavamed jest przeciwwskazany u dzieci w wieku poniżej 12 lat. Nazwa produktu leczniczego: Flavamed, 30 mg, tabletki Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka zawiera 30 mg ambroksolu chlorowodorku. Substancje pomocnicze: 40 mg laktozy jednowodnej. Postać farmaceutyczna: Tabletka. Białe, okrągłe, obustronnie płaskie tabletki ze ściętymi krawędziami i linią podziału na jednej stronie. Tabletkę można podzielić na połowy. Wskazania do stosowania: Leczenie mukolityczne w ostrych i przewlekłych chorobach oskrzeli Na podstawie ChPL z dn. 15.12.2008 i płuc, przebiegających z zaburzeniami wytwarzaFLA_2015_C3_11 nia i transportu śluzu. Przeciwwskazania: Produktu leczniczego FlavaNazwa produktu leczniczego: Flavamed max, 6 med nie należy stosować w przypadku stwierdzomg/ml (30 mg/5 ml), roztwór doustny nej nadwrażliwości na substancję czynną lub na Skład jakościowy i ilościowy: 1 ml syropu zawie- którąkolwiek substancję pomocniczą. Ze względu ra 6 mg ambroksolu chlorowodorku (Ambroxoli na dużą zawartość substancji czynnej, Flavamed hydrochloridum). 5 ml roztworu doustnego nie jest odpowiedni dla dzieci w wieku poniżej (jedna łyżka miarowa) zawiera 30 mg ambroksolu 6 lat. chlorowodorku (Ambroxoli hydrochloridum). Substancje pomocnicze: sorbitol Na podstawie ChPL z dn. 07.07.2011 Na podstawie ChPL z dn. 16.11.2010 FLA_2015_C3_12 FLA/2014/C3/6 Podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: BERLIN-CHEMIE AG, Glienicker Weg 125, 12489 Berlin, Niemcy. Informacja naukowa: BERLIN-CHEMIE/MENARINI POLSKA Sp. z o.o. ul. Cybernetyki 7B, 02-677 Warszawa, tel. 22 566 21 00 Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. Mukowiscydoza Mukowiscydoza, czyli inaczej mówiąc zwłóknienie torbielowate (od angielskiej nazwy Cystic Fibrosis CT), należy do chorób przewlekłych, ogólnoustrojowych i kompleksowych, co oznacza, że w miarę jej postępowania następuje dysfunkcja różnych narządów wewnętrznych C horoba ta jest spowodowana mutacją w obrębie jednego genu (istnieje około 2000 odmian genu mukowiscydozy). Mutacja genu CFTR zlokalizowanego na 7 chromosomie powoduje powstanie nieprawidłowego białka regulującego przepływ jonów chlorkowych przez komórki nabłonka. W przebiegu choroby dochodzi do zaburzenia składu elektrolitowego śluzu i jego zaleganie w całym organizmie. Mukowiscydoza jest chorobą genetyczną i oznacza, że dziecko rodzi się z nią, a nie nabywa w późniejszym życiu. Ponieważ z mukowiscydozą dziecko się rodzi, określa się ją mianem choroby wrodzonej lub dziedzicznej. Choroba ta jest monogenna i dziedziczona w sposób recesywny, autosomalny, co oznacza, że może wystąpić u obu płci, ponieważ nie jest związana z chromo- Objawy mukowiscydozy mogą pojawić się na każdym etapie rozwoju dziecka, ale z reguły obserwujemy je w ciągu pierwszych dwóch lat życia. Do wykonania odpowiednich badań w kierunku mukowiscydozy powinny nas skłonić niepokojące objawy, takie jak: częsty kaszel z odksztuszaniem gęstej wydzieliny częste zapalenia oskrzeli lub płuc słaby wzrost i niska masa ciała pomimo normalnego, a czasami nawet zwiększonego apetytu nieprawidłowe stolce zablokowanie jelita u noworodka bardzo słony pot u noworodka zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 17 somami odpowiedzialnymi za płeć. Dziecko chore zawsze dziedziczy dwa geny powodujące CF - jeden od matki, drugi od ojca. Rodzice dziecka są nosicielami genu, gdyż każde z nich ma tylko po jednej kopii genu CF. Dziecko chore na mukowiscydozę może urodzić się tylko wtedy, gdy oboje rodzice są nosicielami genu CF. W takim przypadku ryzyko urodzenia chorego dziecka wynosi aż 25%, czyli jest bardzo duże. Mukowiscydozę diagnozuje się na podstawie badań laboratoryjnych. Jednym z nich jest tak zwany test potowy, w którym oznacza się poziom chlorku w pocie. Test ten pozwala w 98% na rozpoznanie schorzenia, jednak decydujące znaczenie mają badania genetyczne. Wszyscy nosimy jakieś nieprawidłowe geny, a rodzice dziecka chorego na mukowiscydozę mają pecha polegającego na tym, że oboje są nosicielami właśnie tego genu CF. Kiedy urodzi się dziecko chore na mukowiscydozę, jest to bolesne i smutne, ale nikogo nie można za to winić, tylko należy ten fakt zaakceptować, bo nic nie może tego zmienić. W momencie zdiagnozowania mukowiscydozy u dziecka rodzice mają z reguły za sobą długi okres walki z różnymi objawami tej choroby. Mukowiscydoza jest chorobą nieuleczalną, co oznacza, że będzie towarzyszyć choremu przez całe życie. Chcąc zapewnić cierpiącemu życie zbliżone do normalności na ile to jest możliwe, powinno się zapewnić właściwą fizykoterapię oddechową, odpowiednią dietę oraz umożliwić uprawianie sportu sprzyjającego choremu. Specjalnie wskazane są sporty, w których trzeba się dużo ruszać, pracować rękami i głęboko oddychać, na przykład piłka nożna, siatkówka, pływanie czy bieganie. 18 Objawy ze strony układu pokarmowego: gęsty i lepki śluz blokujący przewody trzustkowe prowadzący do zaburzenia procesu wydzielania przez trzustkę enzymów odpowiedzialnych za rozkładanie i wchłanianie tłuszczów, węglowodanów i białek z pokarmów cuchnące, obfite stolce występujące już od wczesnego dzieciństwa zawierające resztki niestrawionego pokarmu, na przykład widoczne są w nim kropelki tłuszczu, który pływa po wodzie trudny do sprania z pieluszek, jaśniejszy od zwykłego kał niedrożność smółkowa jelit w okresie noworodkowym bywa pierwszym objawem CF (powstaje na skutek niedoboru enzymów trzustkowych) w okresie płodowym skręt jelita możliwe jest wystąpienie kamicy żółciowej nawracające zapalenie trzustki zaczopowanie przewodów ślinianek gęstą wydzieliną śluzową Fizykoterapia oddechowa jest stosowana w celu usunięcia gęstej wydzieliny z dróg oddechowych. Sesja fizykoterapeutyczna powinna mieć miejsce zaraz po przebudzeniu schorowanego, jeszcze przed śniadaniem listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Objawy ze strony układu oddechowego: Inne dolegliwości : gęsty i lepki śluz, który zalega w oskrzelach i jest podłożem dla rozwoju bakterii opóźnienie rozwoju fizycznego objawiające się niedoborem masy i zbyt małym wzrostem uciążliwy kaszel i duszność szybkie męczenie się przy wysiłku trudno poddające się typowemu leczeniu, nawracające zapalenie oskrzeli i płuc upośledzenie rozwoju mięśni nieprawidłowości w układzie rozrodczym wynikające z zatykania kanalików nasieniowodów (niepłodność u 99% mężczyzn z tą chorobą) oraz z powodu zmiany śluzu dróg rodnych u kobiet, brakiem jajeczkowania i brakiem krwawienia, prowadzą do niepłodności kobiet zapalenie zatok bocznych z polipami krwioplucie przewlekłe zakażenie pałeczkami ropy błękitnej i/lub gronkowca złocistego innym objawem są tak zwane palce pałeczkowate, których końcowe części palców są pogrubione, a paznokcie są zaokrąglone i uwypuklone możliwe obturacyjne zapalenie oskrzeli oraz po powrocie ze szkoły albo przed pójściem spać. Dla utrzymania dobrego stanu zdrowia osoby chorej na mukowiscydozę niezmiernie ważne jest właściwe odżywianie. Chory może i powinien jeść właściwie wszystko. Dieta chorego na CF powinna składać się z : • pożywienia wysokokalorycznego czyli z potraw o dużej zawartości skrobi jak: ziemniaki, dynie, makarony, ryż, fasola, pieczywo, mleko (pasteryzowane lub przegotowane) • pożywienia o dużej zawartości tłuszczu i białka, jak na przykład: wołowina, drób, ryby, jajka i ser Dzięki właściwemu odżywianiu u chorego na mukowiscydozę wzrastają siły obronne tak potrzebne do walki z infekcjami. Wysokokaloryczna, wysokobiałkowa, wysokotłuszczowa (oczywiście odpowiednio zmodyfikowana, gdy chory ma alergię pokarmową) dieta, jest istotną częścią leczenia w tej chorobie. Oprócz tego ogromne znaczenie mają przyjmowane: enzymy trzustkowe o wysokiej zawartości lipazy, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, preparaty uzupełniające gospodarkę wapniowo-fosforanową i wysokokaloryczne odżywki. W leczeniu tego schorzenia stosuje się róż- zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 19 ne leki. Chodzi głównie o to, aby rozrzedzić i usunąć wydzielinę z dróg oddechowych oraz zmniejszyć stan zapalny. Nawracające infekcje wymagają leczenia różnymi antybiotykami oraz codziennych zabiegów, takich jak drenaż ułożeniowy czy oklepywania w celu skutecznego odksztuszania zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Mimo stałego niedotlenienia, dzieci rozwijają się umysłowo bardzo dobrze. Wprawdzie często, ze względu na duże ryzyko infekcji, korzystają z nauczania indywidualnego, ale nie przeszkadza im to w realizowaniu swoich marzeń. Na pewno sukcesy okupują większym wysiłkiem, ale z sukcesem kończą szkoły, studia, podejmują pracę oraz zakładają rodziny. Wczesna diagnostyka muko wiscydozy odgrywa ważną rolę w poprawie przeżywalności. Chorzy, którzy zostali zdiagnozowani we wczesnym etapie choroby, głównie dzięki badaniom przesiewowym, mają większą masę ciała oraz zdrowsze płuca. Mukowiscydoza nadal pozostaje chorobą nieuleczalną, nie można jej ani wyleczyć, ani zatrzymać jej postępu, można jedynie zmniejszyć uciążliwe dolegliwości i łagodzić objawy. Mukowiscydoza jest chorobą wieloukładową, jednak o jakości i długości żucia decydują zwykle zmiany w układzie oddechowym. Właściwie prowadzona profilaktyka i leczenie pozwalają zapobiegać powikłaniom i opóźnić rozwój skrajnej postaci choroby. Obecnie uważa się, że większość chorych na CF ma szansę dożycia wieku dorosłego. Dzięki wczesnemu rozpoznaniu i systematycznie prowadzonemu leczeniu chorzy żyją 50, a nawet więcej lat. re k 20 lama listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl 21 r e k l a m a DLA SZYBSZEJ ULGI OD KATARU 21 w nasic® areozol do nosa, 10 ml nasic®, (0,1 mg + 5,0 mg/dawkę), aerozol do nosa, roztwór. Jedna dawka aerozolu do nosa (0,1 ml roztworu, co odpowiada 0,10 g) zawiera 0,1 mg ksylometazoliny chlorowodorku (Xylometazolini hydrochloridum) i 5,0 mg deksopantenolu (Dexpanthenolum). Wskazania do stosowania: wskazany w objawowym leczeniu niedrożności przewodów nosowych w przebiegu przeziębienia oraz po przebytej operacji nosa – dla pobudzenia gojenia się błony śluzowej i poprawy drożności nosa. Produkt leczniczy Nasic jest wskazany do stosowania u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Przeciwwskazania: nie należy stosować: u pacjentów z nadwrażliwością na ksylometazolinę, deksopantenol lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych; u pacjentów z suchym zapaleniem błony śluzowej nosa (rhinitis sicca); po przezklinowym usunięciu przysadki mózgowej lub innych operacjach przebiegających z odsłonięciem opony twardej; u dzieci w wieku poniżej 6 lat. Produkt zawiera chlorek benzalkoniowy, dlatego nie powinien być stosowany przez osoby ze stwierdzoną nadwrażliwością na tę substancję konserwującą. Opracowano na podstawie Charakterystyki produktu Leczniczego z datą 18.03.2015 | OTC - produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza. | Przed zastosowaniem należy zapoznać się z pełną informacją o leku. | Podmiot odpowiedzialny: Cassella-med. GmbH & Co. KG, Gereonsmühlengasse 1-11, 50670 Köln, Niemcy. | Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu wydane przez MZ nr: 17442, 17443. nasic® kids, areozol do nosa, 10 ml nasic® kids, (0,05 mg + 5,0 mg/dawkę), aerozol do nosa, roztwór. Jedna dawka aerozolu do nosa (0,1 ml roztworu, co odpowiada 0,10 g) zawiera 0,05 mg ksylometazoliny chlorowodorku (Xylometazolini hydrochloridum) i 5,0 mg deksopantenolu (Dexpanthenolum). Postać farmaceutyczna: aerozol do nosa, roztwór. Wskazania: wskazany w objawowym leczeniu niedrożności przewodów nosowych w przebiegu przeziębienia oraz po przebytej operacji nosa – dla pobudzenia gojenia się błony śluzowej i poprawy drożności nosa. Produkt leczniczy nasic kids jest wskazany do stoso- wania u dzieci w wieku od 2 do 6 lat. Przeciwwskazania: nie należy stosować: u pacjentów z nadwrażliwością na ksylometazolinę, deksopantenol lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych; u pacjentów z suchym zapaleniem błony śluzowej nosa (rhinitis sicca); po przezklinowym usunięciu przysadki mózgowej lub innych operacjach przebiegających z odsłonięciem opony twardej; u dzieci w wieku poniżej 2 lat. Produkt leczniczy zawiera chlorek benzalkoniowy dlatego nie powinien być stosowany przez osoby ze stwierdzoną nadwrażliwością na tę substancję pomocniczą. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. pierwsza 22 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl pomoc - abc pierwsza pomoc abc zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 23 Jesienna depresja, czyli zmora ludzi północy Depresja sezonowa jest od kilku lat uznawanym naukowo i nasilającym się zaburzeniem psychicznym. Często określa się ją jako sezonowe zaburzenie afektywne (Seasonal Affective Disorder – SAD), które pojawia się w okresie jesiennozimowym, a ustępuje wiosną lub latem Dlaczego SAD występuje jesienią? 24 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Brak światła słonecznego powoduje zwiększone wydzielanie melatoniny – tzw. hormonu snu, przez co nasz mózg „czuje się” oszukany co do godziny i pory dnia, a my stajemy się bardziej senni i zmęczeni. D otyka w znacznej większości przypadków ludzi młodych, prowadzących w pełni aktywne życie zawodowe i społeczne. Objawy zakłócają emocjonalne, poznawcze i fizjologiczne funkcjonowanie człowieka i są bardzo uciążliwe. Występują codziennie lub prawie codziennie oraz trwają przez okres co najmniej dwóch tygodni. Ponadto, powtarzają się cyklicznie przez minimum dwa lata. Przedział wiekowy dla cierpiących na tę dolegliwość możemy wyznaczyć pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. Występuje przede wszystkim w krajach zlokalizowanych na półkuli północnej, co może sugerować przyczyny tej choroby. Zaburzenia nastroju, koncentracji, snu i odżywiania związane z depresją sezonową wywołane są niedostateczną ilością światła słonecznego oraz znacznym obniżeniem temperatury, jednak to niedobór światła słonecznego docierającego do naszych oczu typowany jest jako główny czynnik sprawczy tej choroby. To światło w głównej mierze wpływa na sposób funkcjonowania różnych struktur mózgowych, a mianowicie na procesy powstawania i regulacji neuroprzekaźników i hormonów niezbędnych do wielu życiowych czynności. Zauważono, że najbardziej niekorzystny jest niedomiar światła w rannych godzinach dnia, ponieważ rozregulowuje bardzo istotny okołodobowy rytm człowieka – snu i czuwania. Brak światła słonecznego powoduje zwiększone wydzielanie melatoniny – tzw. hormonu snu, przez co nasz mózg „czuje się” oszukany co do godziny i pory dnia, a my stajemy się bardziej senni i zmęczeni. Ponadto, zaburza również inne rytmy wydzielania hormonów, np.: zmniejsza poziom serotoniny, która odpowiedzialna jest - między innymi - za utrzymywanie dobrego nastroju. Poznaj najczęstsze objawy depresji zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 25 Powstawanie sezonowych zaburzeń depresyjnych związane jest także z indywidualną podatnością człowieka. Wśród możliwych przyczyn podaje się zmniejszoną wrażliwość siatkówki oka na docierające do niej światło. Przez to, osoby z dużo mniejszą wrażliwością mogą skarżyć się na pogorszenie samopoczucia także podczas pochmurnych letnich dni. Uważa się również, że podatność na sezonowe zaburzenia afektywne jest przekazywana genetycznie. Ponadto, łagodne wcześniej objawy jesiennego smutku i senności mogą się znacznie nasilić, gdy spotkają nas bardzo stresujące wydarzenia, np.: rozwód, śmierć bliskiej osoby, problemy w pracy lub życiu osobistym. Na depresję sezonową cierpi 3-4% Polaków. Częściej sezonowe zaburzenie afektywne stwierdza się u kobiet z uwagi na to, że doświadczają więcej cyklicznych zmian w swoim organizmie, co oznacza większą zmienność nastrojów, mniejszą stabilność organizmu i większą podatność na czynniki zewnętrzne. 26 Mają naturalną skłonność do płaczu i demonstrowania swoich uczuć. Mężczyźni na ogół wstydzą się ujawniania swoich słabości, dlatego przyjmuje się, może nawet błędnie, że na depresją sezonową chorują głównie kobiety. Niewielu z nas decyduje się jednak na leczenie. Nie zdajemy sobie bowiem sprawy, że jesteśmy chorzy, uważając, iż przyczyną złego nastroju są kłopoty w pracy, w szkole lub w domu. Tymczasem to właśnie brak słońca może wywoływać nieustanne podenerwowanie i agresję. Dlaczego SAD występuje jesienią? W ciągu wielu wieków życie człowieka było bardzo mocno związane z naturą. Wiosenne i letnie miesiące sprzyjały zdobywaniu pożywienia, wzmożonej pracy, częstszym kontaktom towarzyskim czy podróżom. Natomiast jesienią i zimą, kiedy przyroda zamiera, a dzień staje się krótszy, mniej było pracy, a tempo życia także naturalnie ulegało ograniczeniu. Człowiek wpadał w lekki stan „uśpienia”, spowolnionego metabolizmu oraz zmniejszonej energii i przygotowywał się do przetrwania zimy. Rytmy przyrody i pory roku wyznaczały zatem jego codzienną aktywność. Obecnie, kiedy brak światła słonecznego próbujemy zastępować żarówką, a codzienne funkcjonowanie znacznie mniej związane jest z rytmami natury, oczekuje się, że poziom aktywności człowieka przez prawie cały rok będzie utrzymywał się na mniej więcej równym, wysokim poziomie. Być może właśnie dlatego to, co w przeszłości pozwalało nam poradzić sobie w niesprzyjających warunkach związanych ze zmianami w przyrodzie, teraz utrudnia nam życie. listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Kto jest najbardziej narażony na SAD Depresja sezonowa dotyka głównie osoby mieszkające w środkowych i północnych szerokościach geograficznych. W Europie północnej na poważne dolegliwości cierpi ok. 2% populacji, a w innych, mniej nasłonecznionych regionach świata, np. na Alasce, problem ten dotyczy co dziesiątego mieszkańca. Łagodniejsze objawy jesiennego smutku odczuwa w Europie prawdopodobnie ponad 10 – 15% ludzi. Ten rodzaj zaburzeń depresyjnych dotyka głównie osób młodszych – pierwszy epizod pojawia się zwykle pomiędzy 20 a 40 rokiem życia – przy czym z powodu znacznych dolegliwości zdecydowanie częściej cierpią kobiety niż mężczyźni (około 4 razy częściej). Obserwuje się je także u dzieci. Co ciekawe, re k lama zdarzają się przypadki tzw. depresji letniej, czyli objawów depresyjnych w okresach dużego nasłonecznienia w strefie okołorównikowej. Niestety, jej przyczyny nie są znane. Charakterystyka objawów depresji sezonowej Pierwsze objawy depresji sezonowej mogą pojawić się już w październiku lub listopadzie, a w miesiącach wiosennych (marzec, kwiecień), kiedy zwiększa się ilość światła słonecznego, zazwyczaj całkowicie ustępują. Czasami mogą też przejść w fazę manii (między innymi nadmiernie podwyższonego nastroju, znacznie zwiększonej aktywności i pobudzenia, trudności z koncentracją uwagi, zmniejszonej potrzeby snu) lub hipomanię (łagodniejszą odmianę manii). Najczęstszymi objawami są: • uczucie smutku, pustki, lęku, niepokoju • uczucie przewlekłego przemęczenia • obniżona aktywność, brak motywacji i inicjatywy do działania • wzmożona senność z jednoczesnym pogarszaniem się jakości snu, ospałość, trudności z porannym wstawaniem • zwiększony apetyt, szczególnie związany z większym spożywaniem węglowodanów; często zwiększanie się masy ciała • osłabienie popędu seksualnego Mogą wystąpić znacznie groźniejsze i charakterystyczne dla depresji objawy, takie jak: • nadmierna drażliwość • anhedonia – utrata zdolności przeżywania radości z drobnych, codziennych zdarzeń, a nawet unikanie przyjemności • poczucie beznadziejności zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 27 • problemy z pamięcią, jasnością myślenia, koncentracją uwagi • problemy z wykonywaniem codziennych czynności • utrata energii, sił witalnych • utrata zainteresowań, zobojętnienie • niechęć do pracy i funkcjonowania w społeczeństwie • myśli samobójcze. Ponadto, u kobiet możliwe jest wystąpienie objawów napięcia przedmiesiączkowego lub ich nasilenie, z kolei u dzieci można zaobserwować większą skłonność do zachowań agresywnych i łatwiejsze wpadanie w złość. Konsekwencjami sezonowego zaburzenia afektywnego może być m.in.: nadużywanie alkoholu lub narkotyków, okresowe re k lama nadmierne objadanie się, przybieranie na wadze, obniżenie odporności organizmu i związane z tym częste infekcje, problemy z nauką, w pracy lub w relacjach interpersonalnych, a nawet samobójstwa. Warto jednak pamiętać, by obserwując powyższe objawy, nie diagnozować się samodzielnie, lecz skorzystać z pomocy specjalisty, gdyż mogą one świadczyć także o innych dolegliwościach i zaburzeniach, takich jak: depresja kliniczna (gdy rozpoczęła się w okresie jesienno-zimowym), choroby somatyczne (np.: niedoczynność tarczycy), zespoły przewlekłego zmęczenia, reakcja organizmu na przyjmowane leki i wiele innych. Leczenie depresji sezonowej W związku z tym, że najbardziej prawdopodobną przyczyną powstawania depresji sezonowej jest niedomiar światła słonecznego docierającego do nas w okresie jesienno-zimowym, głównym sposobem leczenia tego zaburzenia jest fototerapia z wykorzystaniem specjalnych do tego celu lamp fluorescencyjnych. Polega ona na naświetlaniu oczu pacjenta sztucznym, jasnym światłem o mocy zbliżonej do naturalnego (ok. 2500 – 10 000 luksów), a kilka lub kilkanaście razy silniejszym od zwykłego, domowego oświetlenia (maksymalnie 500 luksów). Zauważono, że już taka dawka sztucznego światła korzystnie wpływa na wydzielanie hormonów i przekaźników mózgowych (podwyższa poziom serotoniny, a obniża melatoniny) oraz ich dobową regulację, a przez to poprawia działanie naszego wewnętrznego zegara. Fototerapię przeprowadza się w godzinach porannych, a często także i wieczorem (na 2-3 godziny przed spaniem) dla zwiększenia jej skuteczności. Sesje, które trwają od 30 do 120 minut, powtarza się codziennie przez okres od jednego do kilku tygodni. Lekarze często zalecają profilaktyczne rozpoczynanie sesji jeszcze 28 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl przed wystąpieniem pierwszych w danym sezonie objawów. Bardzo ważne jest, aby odpowiednio dostosować kąt padania światła i odległość od oczu, a przede wszystkim natężenie i długość naświetlania do poziomu indywidualnej wrażliwości człowieka i obecnego nasilenia dolegliwości. Metoda ta jest dość skuteczna (w 60-80%), a pierwsze rezultaty, takie jak zmniejszenie senności, apetytu i zmęczenia oraz poprawa nastroju, można zauważyć już po kilku dniach jej stosowania. Konsekwencjami sezonowego zaburzenia afektywnego może być m.in.: nadużywanie alkoholu lub narkotyków, okresowe nadmierne objadanie się, przybieranie na wadze, obniżenie odporności organizmu i związane z tym częste infekcje, problemy z nauką, w pracy lub w relacjach interpersonalnych, a nawet samobójstwa. Ponadto, fototerapia jest bezbolesna, objawy niepożądane (np.: zaczerwienienie oczu lub bóle głowy) zdarzają się bardzo rzadko i może być stosowana także w domu, pod kontrolą lekarską. Z fototerapią łączy się czasem także psychoterapię, np.: gdy depresja sezonowa współwystępuje z nierozwiązanymi konfliktami czy trudnościami natury psychicznej. Ponadto, spotkania z terapeutą mogą pomóc zaakceptować chorobę i nauczyć się, jak sobie z nią radzić, szczególnie osobom przyzwyczajonym do dużej aktywności w ciągu całego roku. Dla zmniejszenia natężenia objawów i poprawy nastroju wykorzystuje się także leki przeciwdepresyjne, np.: fluoksetyny, a w łagodniejszych stanach – niektóre ziołowe preparaty dostępne bez recepty. Korzystne dla samopoczucia pacjentów okazują się też zimowe wyjazdy do krajów o dużym stopniu nasłonecznienia. W radzeniu sobie z sezonową depresją pomocne może być unikanie stresujących sytuacji oraz nienakładanie na siebie zbyt wielu obowiązków w tym trudnym okresie. Warto pamiętać też o zdrowiej diecie, bogatej w niezbędne witaminy i minerały, szczególnie w magnez i witaminy z grupy B, które pomagają w pralistopad 2016 29 widłowym funkcjonowaniu układu nerwowego. Ważne jest również dbanie o swoje samopoczucie oraz o dobrą kondycję, np.: poprzez medytację, aromaterapię, unikanie ciemnych pomieszczeń, spacery w słoneczne dni czy regularne ćwiczenia fizyczne, podczas których uwalniają się poprawiające nam nastrój neuroprzekaźniki. Warto także częściej włączać się w kontakty społeczne i dbać o relacje z innymi ludźmi. Witamina D a depresja sezonowa Nowe badanie sugeruje, że niski poziom witaminy D i depresja (w tym depresja sezonowa) mogą być ze sobą bardzo powiązane. Badanie objęło ponad 12 tysięcy osób w wieku od 20 do 90 roku życia. Naukowcy zbadali u tych osób poziom witaminy D w organizmie oraz symptomy depresji. Osoby z najniższym poziomem witaminy D miały największe prawdopodobieństwo przejawiania symptomów depresji. To powiązanie było najbardziej widoczne u osób, które mają historię depresji. W ciągu ostatnich lat lekarze wykazali związek deficytu witaminy D z wieloma dolegliwościami i chorobami, m.in. z osteoporozą, cukrzycą, chorobami serca, kilkoma odmianami nowotworu czy sklerozą. Najnowsze badanie wykazuje, że związek istnieje również między deficytem omawianej witaminy oraz objawami depresji. Nie wiadomo jednak jak dokładnie wygląda ten związek i z czego on wynika. Lekarze nie mogą też zgodzić się, czy to brak witaminy wywołuje depresję, czy może depresja wpływa na zmniejszanie się poziomu witaminy D w organizmie. Dyskusja wśród specjalistów trwa. Na przykład: osoby z depresją mogą spędzać więcej czasu w domu, z dala od promieni słonecznych, 30 nie odżywiają się odpowiednio, ani nie dbają o siebie, a wszystko to wpływa na obniżanie się poziomu witaminy D. Z drugiej strony, receptory witaminy D występują w całym ciele, w tym w mózgu - żeby odpowiednio funkcjonować, potrzebują one odpowiedniej dawki witaminy. Dzięki najnowszym wynikom coraz więcej osób zgadza się z opinią, że zależność ta może odgrywać ważną rolę. Specjaliści zachęcają do badania poziomu witaminy w organizmie i, w razie potrzeby, uzupełniania go odpowiednimi suplementami. Naturalne jedzenie, jak ryby i niektóre produkty mleczne, zawierają witaminę D, jednak jest ich niewiele i dlatego warto rozglądać się za suplementami. Naturalne promienie słoneczne, chociaż w dużych dawkach niezdrowe, też pomagają dostarczać witaminę D do organizmu. Jeżeli człowiek wykazuje objawy depresji i ma jednocześnie niski poziom witaminy D, lepiej zapewnić mu odpowiednie suplementy. listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl r e k l a m a 32 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl C złowiek współczesny pojawił się około 65-60 tysięcy lat temu. Był istotą o bardzo zróżnicowanych rozmiarach i masie ciała, przy wybiórczym owłosieniu. Człowiek, jako oddzielny gatunek, różni się, i to dość znacznie, od pozostałych człekokształtnych. Najważniejsze różnice anatomiczne to: • pionizacja ciała i zmiany z niej wynikające, „esowate” wygięcie kręgosłupa, wysklepienie stopy, przebudowa miednicy, czaszka podparta a nie zawieszona, powiększenie mózgoczaski, częściowa utrata owłosienia, kły niewystające ponad linię zgryzu. • Do różnic w sferze anatomicznej dodać należy cechy, które tworzą istotę człowieczeństwa, a więc: • zdolność do posługiwania się mową i pismem, umiejętność myślenia abstrakcyjnego, wysoki rozwój psychiczny, emocjonalny i dzięki temu tworzenie silnych więzi społecznych, zdolność do rozwoju wszelkich nauk oraz sztuki. Populacje człowieka podlegały różnym mechanizmom ewolucyjnym, w wyniku czego przystosowały się do istniejących warunków. W tym rozważaniu zajmiemy się szczególnie pionizacją i skutkami wynikającymi z tych zmian ewolucyjnych. Pionizacja ciała pozwoliła na: • dwunożną postawę wyprostowaną • uwolniła kończyny górne od funkcji lokomocyjnej i usprawniła manipulację rąk • istotne zmiany w budowie kręgosłupa, to znaczy, że każdy kolejny, niżej położony kręg jest coraz bardziej masywnie zbudowany, a szczególnie dotyczy to kręgów lędźwiowych i krzyżowych • skrócenie kończyn górnych i wydłużenie dolnych • wytworzenie charakterystycznych wygięć, tak zwanej lordozy szyjnej i lędźwiowej oraz kifozy piersiowej i krzyżowej • zmiany w budowie miednicy, ponieważ przejęła ona podtrzymywanie zawartości jamy brzusznej i dźwiganie całego ciała • zanik przeciwstawności palucha w budowie stopy, a sama stopa uległa podłużeniu i poprzecznemu wysklepieniu zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 33 Postawa człowieka podlega świadomym i kontrolowanym zmianom, na które wpływ mają stany psychiczne. Jest odbiciem zarówno stanu fizycznego jak i psychicznego człowieka. Dobra, prawidłowa postawa zależy od: • prawidłowo ukształtowanego układu kostno-więzadłowego • dobrze rozwiniętego i wydolnego układu mięśniowego • sprawnie działającego układu nerwowego Postawa prawidłowa (pozycja stojąca) charakteryzuje się: • głową ustawioną prosto, barkami na jednym poziomie, łopatkami ściągniętymi, brzuchem wciągniętym, symetrycznie ustawioną miednicą (kolce biodrowe na jednym poziomie), prawidłowym ustawieniu i obciążeniu stóp. • Wszelkie odchylenia od postawy prawidłowej to jej wady, gdzie przyczynami ich powstawania mogą być: • sedentensyjny tryb życia (nałogowe spędzanie wolnego czasu przed telewizorem czy monitorem komputera) • brak ruchu • długotrwałe i jednorodne pozycie podczas na przykład odrabiania lekcji, pracy, gry na tablecie czy telefonie Postawa człowieka kształtuje się przez okres całego życia, dlatego wtedy, gdy jesteśmy sprawni i młodzi, możemy korzystnie wpłynąć na wygląd naszej sylwetki. Jeśli już w młodym wieku zaniedbamy naszą postawę, odbije się to na naszym zdrowiu oraz na prawidłowym poruszaniu się. Podstawowym czynnikiem potrzebnym do ustabilizowania kręgosłupa oraz do utrzymania prawidłowej postawy ciała jest stałe fizjologiczne napięcie mięśni. Jeżeli któraś z grup mięśni 34 listopad 2016 Postawa ciała człowieka zmienia się w ciągu całego życia. Największym zmianom ulega w okresie wzrostu, a stabilizuje się po ukończeniu wzrostu struktury podporowej jaką są kości. W okresie starzenia, na skutek powstających zmian wstecznych, postawa również się zmienia. Zależy ona też od trybu BAD POSTURE YOUR POST życia, pory dnia, zmęczenia. 70% Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo. IMPRO Najczęstszymi wadami postawy są: • okrągłe plecy – wada ta charakteryzuje się osłabieniem mięśni grzbietu, wysunięciem do przodu głowy i barków, przykurczem mięśni klatki piersiowej, spłaszczeniem i zapadnięciem klatki piersiowej, odstawaniem łopatek. Często przyczyną powstawania tej wady jest dystonia mięśniowa, czyli zaburzenie równowagi napięć mięśniowych mięśni grzbietu podczas niewłaściwej pozycji przy nauce czy pracy. • wklęsłe plecy – są wadą odcinka lędźwiowego kręgosłupa i charakteryzują się pogłębioną lordozą lędźwiową, zwiększonym przodopochyleniem miednicy, wypiętym brzuchem, uwypukleniem pośladków. Wada ta jest skutkiem dystonii. • plecy wklęsło- okrągłe - są wadą postawy, w której występują zarówno cechy charakterystyczne dla pleców okrągłych jak i wklęsłych. Najczęstszą przyczyna tej wady jest zwiększony kąt przodopochylenia miednicy, co prowadzi do zwiększenia lordozy lędźwiowej i dochodzi do pogłębienia kifozy piersiowej. Zmienione ukształtowanie kręgosłupa wpływa na stan mięśni więzadeł. Przykurczom ulegają mięśnie obręczy barkowej i klatki piersiowej. Zwiększona lordoza przesuwa narządy jamy brzusznej ku przodowi, co powoduje rozciągnięcie mięśni brzucha. ulegnie osłabieniu to dochodzi do powstania odchyleń od prawidłowej postawy. Do niewielkich odchyleń zaliczyć można: odstawanie łopatek, asymetrię barków, asymetrię żeber i klatki piersiowej, płaskostopie. Jeśli wady postawy są wcześnie wykryte, często w celu ich poprawy wystarczą ćwi- • płaskie plecy – wada ta przejawia się brakiem krzywizn kręgosłupa, co zaburza funkcje amortyzacyjną. Niektóre elementy kręgosłupa ulegają znacznemu obciążeniu, co prowadzi do zmian zwyrodnieniowych. Postają skłonności do bocznych skrzywień kręgosłupa i upośledzona zostaje ruchomość i pojemność klatki piersiowej. Ostatnimi czasy plecy płaskie stają się coraz częstszym zjawiskiem. Przyczyną tej wady jest siedzący tryb życia oraz nieodpowiednie wykorzystanie wolnego czasu, co prowadzi do osłabienia gorsetu mięśniowego. • boczne skrzywienie kręgosłupa – (skolioza) jest to odchylenie od anatomicznej osi całego kręgosłupa lub jego odcinka w płaszczyźnie czołowej. We wczesnym okresie choroba ta nie wykazuje żadnych cech charakterystycznych, jednak w późniejszym stadium objawia się rzadkimi bólami pleców, nierównym ułożeniem łopatek, barków lub miednicy, niesymetrycznymi biodrami i klatką piersiową oraz zniekształceniem tułowia (kręgosłup przyjmuje kształt litery S) • wady statyczne kończyn dolnych – powstają w wyniku przeciążenia pracą statyczną bądź asymetrią w wyższych partiach ciała. Wyróżniamy wady kolan, takie jak kolano szpotawe i koślawe oraz wady stóp: stopy płaskie, płasko-koślawe oraz wydrążone. czenia korekcyjne i zmiana nawyków. Czasami też potrzebne są zajęcia rehabilitacyjne. W każdym przypadku warto zadbać o ruch i właściwe ćwiczenia, albowiem chodzi o wzmocnienie mięśni i więzadeł kręgosłupa. Skutkiem pionizacji są również różne zwyrodnienia stawów. Bóle stawów zna prawie zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 35 każdy, gdyż są one skutkiem na przykład noszenia siatek z zakupami, uprawiania sportu, stania podczas pracy zawodowej czy przy codziennych pracach domowych. Bole stawów mogą dotyczyć ludzi w różnym wieku, ale najczęściej pojawiają się u osób starszych. Zwyrodnienia stawów są wynikiem naturalnego starzenia się tkanki chrzęstnej, ale są również skutkiem przeciążenia stawów na skutek niewłaściwego trybu życia. Z czasem, oprócz uszkodzenia amortyzatora ruchów stawów, jakim jest chrząstka, uszkodzeniu ulegają również inne struktury, jak kość pod chrząstką stawową, torebka stawowa, otaczające staw więzadła, ścięgna i mięśnie. Skutkiem tego jest ból i sztywność stawu, a następnie zniekształcenie jego obrysów oraz ograniczenie ruchomości. Postawa człowieka kształtuje się przez okres całego życia, dlatego wtedy, gdy jesteśmy sprawni i młodzi, możemy korzystnie wpłynąć na wygląd naszej sylwetki. Jeśli już w młodym wieku zaniedbamy naszą postawę, odbije się to na naszym zdrowiu oraz na prawidłowym poruszaniu się 36 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Choroba zwyrodnieniowa może dotyczyć każdego stawu, jednak niektóre z nich są narażone na schorzenia w większym stopniu niż pozostałe. W zależności od lokalizacji wyróżniamy: • zwyrodnienia stawów i kręgów szyjnych, które objawiają się oprócz bólu i sztywności karku również bólami barków i ramion. Najczęstszą przyczyną tych objawów jest trzymanie szyi w zgiętej pozycji, co powoduje przeciążenie kręgów szyjnych. Pojawia się też czasami drętwienie, brak czucia w obrębie ramienia i ręki oraz brak siły w mięśniach, szczególnie w godzinach porannych i w nocy. Zaburzenia te są skutkiem ucisku na nerwy, które rozgałęziają się od kręgosłupa do ramion. Ucisk na naczynia krwionośne, które zasilają mózg, może re k lama powodować zawroty głowy, podwójne widzenie, bóle przy zmianie pozycji. Zwyrodnienie stawów i kręgów szyjnych, nawet w zaawansowanej postaci choroby, może przebiegać bezobjawowo albo przeciwnie, może powodować silny ból nawet wtedy, gdy ma łagodny przebieg. • zwyrodnienia odcinka lędźwiowego kręgosłupa mogą mieć postać ostrą lub przewlekłą. Postać ostra pojawia się raptownie, zazwyczaj w wyniku przeciążenia, a ból występuje w dolnej części pleców i może rozprzestrzeniać się wzdłuż nerwu kulszowego (rwa kulszowa). Postać przewlekła następuje po jednym lub kilku nagłych atakach bólu. W tym przypadku ból jest mniej dotkliwy, lecz ciągły i nasila się pod wpływem przeciążenia, a czasami wskutek długotrwałego stania. re k lama zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 37 • zwyrodnienie stawów kolanowych to bardzo częsta przypadłość. Stawy kolanowe są jednym z bardziej skomplikowanych stawów w naszym organizmie i to one najczęściej ulegają kontuzjom. stawu kolanowego. Nie bez znaczenia jest wiek, nadwaga, czynniki genetyczne czy uboga w białko, kolagen i inne składniki mineralne dieta oraz płeć (kobiety szczególnie w wieku pomenopauzalnym). Zwyrodnienie stawów kolanowych może być skutkiem nieleczonych urazów więzadeł, łąkotek. W wyniku nieleczonych urazów powierzchnie szybciej się ścierają i ulegają degradacji. Choroba zwyrodnieniowa może być następstwem chorób reumatycznych, dny moczanowej i wszystkich chorób tarczycy. Na powstanie tych zmian mogą też wpływać wrodzone lub nabyte zniekształcenia kończyn dolnych, głównie kolano szpotawe, koślawe, powodujące nierównomierne obciążenie przedziałów Objawy tego schorzenia zaczynają się zazwyczaj od uczucia sztywności w kolanach po dłuższym staniu lub po przebudzeniu. Dolegliwości nasilają się w trakcie ruchu, szczególnie przy wchodzeniu po schodach czy w czasie podnoszenia się z pozycji klęczącej czy z przysiadu. Kolejnym objawem jest odczuwalne, a niekiedy słyszalne dla osób trzecich chrupanie i trzeszczenie w kolanie w trakcie zginania i prostowania kolana. Wraz z rozwojem zmian zwyrodnieniowych dochodzi do re 38 k lama listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl ograniczenia ruchomości w stawie i pojawienia się przykurczu zgięciowego. Kiedy chrząstka stawowa ulegnie znacznemu zniszczeniu dochodzi do jej ścieńczenia i uszkodzenia kości, co powoduje ból, obrzęk i zwiększenie ciepłoty. W każdym przypadku choroby zwyrodnieniowej lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Zapobieganie polega głównie na: • kontrolowaniu wagi ciała i na odpowiedniej diecie • utrzymaniu aktywności fizycznej w sposób rozsądny, polegający na wykonywaniu ćwiczeń wzmacniających i rozciągających mięśnie, które pomagają zmniejszyć ból • unikaniu sytuacji, w których narażenie stawów na urazy jest duże (niektóre zawody czy sporty) • unikaniu niewłaściwych pozycji ciała, na przykład podczas podnoszenia ciężkich rzeczy, podczas siadania, wstawania czy chodzenia Leczenie zmian zwyrodnieniowych stawów zależy od stopnia zniszczenia i od przyczyn, które doprowadziły do rozwoju choroby. W leczeniu pomocna bywa rehabilitacja polegająca na ćwiczeniach mięśni, zabiegach fizykoterapeutycznych, które zwiększają zakres ruchu w stawie, zmniejszają stan zapalny i poprawiają ukrwienie tkanek. Korzystne jest również przyjmowanie preparatów mogących powstrzymać postęp zwyrodnienia. Należy jednak pamiętać, że preparaty te nie regenerują chrząstki, tylko opóźniają postęp degradacji. W celu złagodzenia dolegliwości bólowych może być konieczna kuracja lekami przeciwbólowymi. Pomocne mogą być również leki przeciwzapalne i rozluźniające mięśnie. Zwyrodnienie stawów kolanowych może być skutkiem nieleczonych urazów więzadeł, łąkotek. W wyniku nieleczonych urazów powierzchnie szybciej się ścierają i ulegają degradacji listopad 2016 39 Powikłania cukrzycy typu 2 realnym zagrożeniem życia Istnieje wiele chorób, których pojawienie się na dużą skalę jest spowodowane przede wszystkim niezbyt zdrowym stylem życia, który preferowany jest przez społeczeństwo. Mała aktywność fizyczna, nieprawidłowa dieta, często obfita w cukry, brak profilaktyki oraz regularnej diagnostyki schorzeń, stres, przemęczenie – to wszystko może wywoływać groźne w skutkach choroby. Od niedawna do tego grona dołączyła również cukrzyca, rozciągająca swoje macki na coraz więcej osób 40 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl C ukrzyca nie jest chorobą, na którą zaczynamy chorować nagle, z dnia na dzień. Objawy cukrzycy pojawiają się stopniowo, jednak my albo je bagatelizujemy, albo wiążemy z innymi dolegliwościami. O tym, czy mamy cukrzycę, będą oczywiście świadczyć wyniki badań zleconych przez lekarza (m.in. badanie poziomu cukru we krwi), ale pierwsze sygnały zwiastujące cukrzycę możemy zaobserwować znaczne wcześniej samodzielnie. Najważniejsze objawy cukrzycy Niewątpliwie najbardziej niepokojące objawy, które jednocześnie są dla tej choroby dosyć charakterystyczne, to wzmożona senność, silne pragnienie z jednoczesnym częstym oddawaniem moczu oraz spadek masy ciała. Bardzo często szukamy tłumaczeń dla podobnych dolegliwości. Senność i apatię tłumaczymy sobie np. wpływem jesiennej aury, zimnem za oknem, coraz krótszym dniem. Nie zawsze zauważymy wzmożone pragnienie. Tłumaczymy sobie, że picie jest zdrowe i na pewno większa ilość wypijanej wody nie stanowi problemu. Rzeczywiście, w lecie takie argumenty są wiarygodne, jednak zimą stają się zakopywaniem głowy w piasek. Bywa również tak, że objawy rozwijającej się choroby mogą nawet początkowo... cieszyć. Dzieje się tak w przypadku człowieka walczącego z nadwagą. Jeśli chudnie nie głodząc się, a wręcz przeciwnie – ma apetyt i z przyjemnością go zaspokaja. Jednak spadek wagi może powodować choroba – cukier jest wydalany z moczem, więc organizm zaczyna pobierać potrzebną energię do przemian metabolicznych z zapasów. Inną kategorią dolegliwości są te związane z naszym samopoczuciem i higieną osobistą. Czasami myślimy, że nieświeży oddech jest wynikiem braku higieny jamy ustnej. Ale jeśli jej przestrzegamy i nadal mamy kłopot, a dodatkowo woń jest charakterystycznie słodka, o zapachu acetonu – to w kręgu podejrzanych musi znaleźć się cukrzyca. Podobnie, gdy powracają przeróżne schorzenia dziąseł w postaci stanów zapalnych lub pleśniawek, a nawet gdy stwierdzamy zaburzenia smaku, choć te zdarzają się sporadycznie. Kolejnym sygnałem ostrzegawczym są zmiany skórne. Oczywiście nie wszystkie, ale niektóre. Bywają widoczne w postaci ropnych wykwitów, przetłuszczenia skóry, grzybicy paznokci, inne odczuwamy w formie natrętnego swędzenia skóry. Warto wiedzieć, że cukrzyca sprzyja zakażeniom i utrudnia gojenie się ran. Większe niż zazwyczaj ilości wypadających włosów to jeszcze jeden element zbliżający nas do końca układanki, jaką jest diagnoza cukrzycy. Powikłania cukrzycy – zespół cieśni nadgarstka Ostatnio powszechna choroba wśród pacjentów z cukrzycą. Objawia się bólem i cierpnięciem kciuka, palca wskazującego i środkowego i przyśrodkowej części palca serdecznego. Symptomy występują głównie w nocy i są bardzo dokuczliwe. Zespół cieśni nadgarstka spowodowany jest uciskiem nerwu pośrodkowego przez więzadło poprzeczne nadgarstka. W wyniku długotrwałego ucisku na nerw mogą wystąpić zaniki mięśni kciuka. Badaniem potwierdzającym rozpoznanie jest elektromiografia (EMG), czyli badanie przewodnictwa w nerwie pośrodkowym, które wykonuje się w poradniach neurologicznych. Leczenie polega na operacyjnym przecięciu więzadła poprzecznego nadgarstka. Zespół „sztywnej ręki” Jest to ograniczenie ruchomości, głównie stawów dłoni, w wyniku zgrubienia pochewek ścięgien zginaczy, co jest spowodowane ich zwłóknieniem, które nastąpiło na skutek zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 41 torebki stawu barkowego z następowym jej zwłóknieniem. Występuje u 19–29% chorych na cukrzycę i jedynie u 5% osób bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Zmiany te częściej dotyczą chorych na cukrzycę typu 1. Obejmują zazwyczaj obydwa stawy barkowe i stwierdza się je częściej u pacjentów z długim wywiadem choroby i innymi przewlekłymi powikłaniami cukrzycy. Niestety, choroba lubi nawracać. W przebiegu zapalenia torebki stawu barkowego wyróżnia się następujące stadia: patologicznego łączenia się glukozy włóknami kolagenowymi. Dłonie są sztywne, chory ma trudności z chwytaniem różnych przedmiotów, często je upuszcza. Zmiany te są niebolesne. Palce dłoni są lekko obrzęknięte, skóra zgrubiała i napięta, woskowata. Zmiany te pojawiają się zwykle u pacjentów z długą historią choroby. Częściej występuje u tych, u których rozwinęły się już inne przewlekłe powikłania cukrzycy. Zapalenie stawu barkowego „zamrożony bark” Jest to choroba znacznie ograniczająca ruchy w stawie barkowym, przysparzając wielu problemów w życiu codziennym (trudności z ubraniem się, uczesaniem). Początkowo następuje obkurczenie i ścieńczenie 42 Postać bólowa – zamarzanie stawu – trwa 2–9 miesięcy, objawia się bólem barku, głównie w nocy, z ograniczeniem ruchomości w stawie. W tym okresie można stosować unieruchomienie, ale na bardzo krótko, należy przyjmować leki przeciwbólowe i poddawać się zabiegom fizjoterapeutycznym, nagrzewaniu, aby zapobiec zesztywnieniu stawu. Postępująca sztywność – zamrożony bark – trwa 3–13 miesięcy, ból jest już mniejszy, ale nie ma ruchomości w stawie, pojawiają się kłopoty z wykonywaniem codziennych czynności. Wyzdrowienie – topnienie – występuje u 90% chorych i trwa 1–3 lat, maksymalnie do 10 lat. Czasami stosuje się zabieg ortopedyczny polegający na poluźnieniu zesztywniałej torebki stawowej. listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl Zwiększone ryzyko osteoporozy Stopa cukrzycowa Większość wyników dotychczas przeprowadzonych badań wskazuje na zmniejszoną gęstość kości (wykazywaną w badaniu densytometrycznym) u chorych na cukrzycę w stosunku do osób nie cierpiących na tę chorobę. U Chorych na cukrzycę stwierdza się 7–12-krotnie większe ryzyko złamania osteoporotycznego kości! Nie wyjaśniono jeszcze w pełni wszystkich czynników odpowiedzialnych za to zjawisko. Uważa się, że jednym z powodów takiej kruchości kości jest bezwzględny brak insuliny i niedobór insulinopodobnego czynnika wzrostu, które odpowiadają za prawidłową mineralizację tkanki kostnej. U osób chorych na cukrzycę obserwuje się zmniejszoną liczbę i aktywność osteoblastów – komórek odpowiedzialnych za tworzenie tkanki kostnej. re k Stopa cukrzycowa należy do przewlekłych powikłań cukrzycy. Jest to owrzodzenie (płytkie albo głębokie przerwanie ciągłości skóry) zlokalizowane zwykle na części podeszwowej lub grzbietowej stopy. Najczęściej występuje pod główkami kości śródstopia, na grzbietach palców młoteczkowatych albo na pięcie. Za główną przyczynę stopy cukrzycowej uważa się neuropatię obwodową. Stopa cukrzycowa jest pozbawiona czucia bólu i temperatury. Owrzodzeniu może towarzyszyć deformacja stopy. Stopa wysokiego ryzyka to stopa zagrożona powstaniem w krótkim czasie owrzodzenia. Dla takiej stopy typowe jest występowanie zaników mięśniowych, palców młoteczkowatych i zrogowaceń. Jeżeli zaistnieją dodatkowe czynniki, takie jak nieodpowiednia higiena stóp, źle dobra- lama zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 43 ne obuwie i uraz mechaniczny cieplny lub chemiczny, powstanie owrzodzenie. Nefropatia cukrzycowa Nefropatia cukrzycowa (inaczej cukrzycowa choroba nerek) należy do przewlekłych powikłań cukrzycy i oznacza patologię nerek. Ryzyko uszkodzenia nerek u chorych na cukrzycę jest 12–17 razy większe niż u osób na nią nie chorujących. Nefropatia cukrzycowa to morfologiczne i czynnościowe zmiany zachodzące w nerkach, wywołane bezpośrednio przez hiperglikemię w przebiegu cukrzycy. Tak jak wszystkie powikłania cukrzycy, jest efektem braku jej wyrównania. Do innych czynników sprzyjających rozwojowi nefropatii cukrzycowej należą: predyspozycja genetyczna, długi czas trwania cukrzycy, płeć męska, nadciśnienie tętnicze, duże stężenia lipidów surowicy krwi (cholesterolu i triglicerydów), palenie tytoniu i nadmierna podaż białka w diecie. Nadmiar białka może zwiększać filtrację kłębuszkową i przyspieszyć postęp nefropatii cukrzycowej. Zaćma (katarakta) to zmętnienia w soczewkach utrudniające dostęp promienia światła do siatkówki. U chorych na cukrzycę zaćma występuje częściej niż u osób na nią niechorujących. Początkowo stosuje się krople oczne zmniejszające postęp choroby Neuropatia cukrzycowa W tłumaczeniu z języka łacińskiego neuropatia to patologia nerwów, czyli ich uszkodzenie. Czasami używa się zamiennie nazwy „polineuropatia cukrzycowa”, ponieważ zwykle uszkodzeniu ulega wiele nerwów. Neuropatia jest najczęstszym przewlekłym powikłaniem cukrzycy, ale może również powstać z innych, pozacukrzycowych przyczyn, np. w wyniku nadużywania alkoholu, w przebiegu chorób nowotworowych, w stanach niedoboru witaminy B, a także w przebiegu mocznicy czy chorób neurologicznych. Przyczyną neuropatii cukrzycowej jest duże stężenie glukozy we krwi, w wyniku którego tworzą się tzw. końcowe produkty glikacji, wywołujące zmiany w nerwach, m.in. zanik osłonek 44 listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl nerwów (demielinizację), a także zmiany w samych włóknach nerwowych. Polineuropatia to najczęstszy rodzaj neuropatii cukrzycowej. Początkowo może nie dawać objawów i jest wykrywana w badaniu lekarskim, z czasem jednak daje charakterystyczne objawy związane z uszkodzeniem nerwów, głównie w dystalnych (obwodowych) częściach ciała – stopach i dłoniach. Często do rozpoznania dodaje się jeszcze określenie „symetryczna”, ponieważ występuje po obu stronach ciała. W przebiegu polineuropatii cukrzycowej dochodzi do utraty czucia dotyku, wibracji, temperatury i bólu. Charakterystyczne objawy, odczuwane głównie w stopach, ale także w dłoniach, to mrowienie, drętwienie, cierpnięcie, kłucie, uczucie porażenia prądem i odczucie zimnych, a czasem bardzo gorących stóp; chorzy mogą odczuwać również pieczenie i parzenie. W zaawansowanej chorobie występuje piekący, przeszywający ból. Objawy nasilają się w nocy, po położeniu się do łóżka; pacjenci często się odkrywają, bo „pościel ich uraża”. Przyczyną jest przeczulica – lekki dotyk odczuwany jest jako bardzo nieprzyjemny. Dodatkowo mogą występować kurcze mięśni kończyn dolnych. Retinopatia cukrzycowa Kiedy mówi się o zmianach ocznych w przebiegu cukrzycy, często ma się na myśli retinopatię cukrzycową. Inne zmiany częściej występujące u chorych na cukrzycę to zaćma i jaskra wtórna. Retinopatia cukrzycowa oznacza patologię (zmiany) w siatkówce. Główną przyczyną niekorzystnych zmian zachodzących w oczach u osób chorujących na cukrzycę jest brak wyrównania metabolicznego cukrzycy (wysokie glikemie). Inne czynniki ryzyka wystąpienia retinopatii cukrzycowej to długi wywiad cukrzycy, okres dojrzewania, nadciśnienie tętnicze, wysokie stężenia lipidów (cholesterol, triglicerydy) w surowicy krwi, współistnienie nefropatii cukrzycowej, operacja zaćmy oraz okres ciąży u kobiet z tzw. cukrzycą przedciążową (nie dotyczy to cukrzycy, która po raz pierwszy wystąpiła w okresie ciąży, czyli cukrzycy ciążowej). Zaćma i jaskra Zaćma (katarakta) to zmętnienia w soczewkach utrudniające dostęp promienia światła do siatkówki. U chorych na cukrzycę zaćma występuje częściej niż u osób na nią nie chorujących. Początkowo stosuje się krople oczne zmniejszające postęp choroby. Zaawansowaną zaćmę leczy się operacyjnie, usuwa się zmętniałą soczewkę, a w jej miejsce wstawia sztuczną. Zabieg ten przeprowadza się zwykle w znieczuleniu miejscowym. Jaskra może wystąpić u chorego na cukrzycę, u którego rozwinęły się już zaawansowane zmiany cukrzycowe w gałkach ocznych. Tworzenie się nowych naczyń w obrębie tęczówki (tzw. rubeosis iridis) powoduje zaburzenia przepływu w kącie przedniej komory oka, czego efektem jest wzrost ciśnienia w gałkach ocznych. Objawem jest pieczenie i ból gałek ocznych. W leczeniu stosuje się krople zmniejszające ciśnienie w gałkach ocznych. Makulopatia cukrzycowa Makulopatia oznacza patologię plamki (plamka po łac. macula). Plamka to miejsce w siatkówce, na które pada promień światła; odpowiada za widzenie. Zmiany w obrębie plamki blokują dopływ światła. Makulopatia zawsze wiąże się z upośledzeniem ostrości widzenia. zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 45 r re k e k l a m a lama Opakowanie 30 saszetek dla całej rodziny! Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. SMECTA (Diosmectite); 1 saszetka zawiera 3 g diosmektytu (glinokrzemian); substancje czynne o znanym działaniu: glukoza, sacharoza. Postać farmaceutyczna: Proszek do sporządzania zawiesiny doustnej. Wskazania do stosowania: Leczenie ostrej biegunki u dorosłych i dzieci. Leczenie przewlekłej biegunki u dorosłych. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą (glukoza jednowodna, sacharynian sodu, aromat pomarańczowy, aromat waniliowy). Podmiot odpowiedzialny: Ipsen Pharma, 65 Quai Georges Gorse, 92100 Boulogne Billancourt, Francja. Informacji o leku udziela: Ipsen Poland Sp. z o.o., Al. Jana Pawła II 29, 00-867 Warszawa, tel.: (22) 653 68 00, fax: (22) 653 68 22. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. SCA-PL-000006 FORLAX 10 g: 1 saszetka zawiera 10 g makrogolu 4000; substancje pomocnicze: sacharyna sodowa (E954), aromat pomarańczowo-grejpfrutowy. Postać farmaceutyczna: Proszek do sporządzania roztworu doustnego, w saszetkach. Wskazania do stosowania: Leczenie objawowe zaparć u dorosłych oraz u dzieci w wieku od 8 lat. Przed rozpoczęciem leczenia lekarz powinien stwierdzić, czy przyczyną zaparcia nie są zaburzenia organiczne. Forlax l0 g powinien stanowić jedynie tymczasowe leczenie pomocnicze dodatkowo do leczenia zaparcia odpowiednim trybem życia i dietą. U dzieci leku nie należy stosować dłużej niż przez 3 miesiące. Jeżeli pomimo zastosowania diety objawy utrzymują się, należy ustalić przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie. Przeciwwskazania: Ciężka choroba zapalna jelit (np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna) lub toksyczne rozszerzenie okrężnicy, perforacja przewodu pokarmowego lub zwiększone ryzyko perforacji przewodu pokarmowego, niedrożność jelit lub podejrzenie niedrożności mechanicznej jelit lub objawowe zwężenie jelit, ból brzucha o nieustalonej przyczynie; Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą Podmiot odpowiedzialny: Ipsen Pharma, 65 Quai Georges Gorse, 92100 Boulogne Billancourt, Francja. Informacji o leku udziela: Ipsen Poland Sp. z o.o., Al. Jana Pawła II 29, 00-867 Warszawa, tel.: (22) 653 68 00, fax: (22) 653 68 22. FLX-PL-000001 Produkt leczniczy, saszetki, 20 szt. mgr farm. Joanna Czerniel www.herbariacosmetics.pl żel pod prysznic dla małego alergika O czyszczanie wrażliwej skóry to prawdziwa zmora. Zwłaszcza jeśli jest to skóra dziecka, którego nie chcemy lub nie możemy kąpać w wannie i trzeba przejść pod prysznic. Swoją drogą, kąpiele w wannie mogą się przyczyniać do przesuszenia skóry, a to może prowadzić do zaostrzenia zmian atopowych. Jeśli już wiemy, że pozostaje nam mycie naszej pociechy pod prysznicem, stajemy przed wyborem odpowiedniego kosmetyku do mycia. Żel pod prysznic to standardowy pomysł, ale jeśli chodzi o te ogólnodostępne, wybór jest ogromny, lecz nie znajdziemy tam nic ciekawego. Dlatego najlepiej przygotować żel pod prysznic samemu, zwłaszcza jeśli jest on bardzo prosty i szybki w wykonaniu. Opiera się na ekologicznej bazie detergentowej, która nie podrażnia i nie wysusza skóry. Żel wzmocniony jest hydrolatem z rumianu rzymskiego, który łagodzi stany zapalne i pielęgnuje skórę. Takim żelem możesz myć całe ciało dziecka wraz z twarzą i włosami. Przepis Ilość: 200 ml Czas przygotowania: 2 minuty Trudność: Łatwe Przygotuj: zlewkę 250 ml, wagę z dokładnością 0,1 g, łyżeczkę, butelkę 200 ml • Hydrolat z rumianu rzymskiego 110,0 g • Baza detergentowa ekologiczna AN (Decyl Glucoside, Sodium Lauroyl Lactylate 87,0 g • Konserwant w proszku (glukonolakton i benzoesan sodu) 3,0 g Do zlewki odważ konserwant i dodaj hydrolat. Mieszaj łyżeczką aż do rozpuszczenia się proszku. Klarowny roztwór przelej do butelki, a następnie dodaj bazę detergentową AN. Zamknij butelkę i mieszaj aż do połączenia się składników. W niewielkim stopniu żel zwiększy gęstość. Jeśli chcesz się dowiedzieć czegoś więcej o mnie albo o naturalnej oraz bezpiecznej pielęgnacji ciała i szukasz gotowych przepisów na organiczne kosmetyki, zapraszam na stronę www.herbariacosmetics. pl albo poszukaj mnie na facebook’u pod tą samą nazwą Herbaria Cosmetics. zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 47 r e k l a m a BODYMAX ® BODYMAX PLUS, BODYMAX 50+, BODYMAX Sport BODYMAX Magnez+B6 Codzienna dawka naturalnej energii i magnezu! Preparat Bodymax Magnez+B6 łączy siłę wysokiej jakości wyciągu z żeń-szenia GGE® z dzienną dawką Magnezu oraz vitaminy B6 i B12 w jednej tabletce! 1 Suplement diety Energia i wzmocnienie na co dzień! Preparaty Bodymax łączą siłę wysokiej jakości wyciągu z żeń-szenia GGE® z bogatymi zestawami witamin i minerałów. Żeń-szeń zmniejszają zmęczenie i przywracają energię Zmniejszają zmęczenie i przywracają energię1 Magnez poprawia funkcjonowanie układu nerwowego Wspomagają sprawność fizyczną i umysłową1 Witaminy B6 i B12 wspomagają układ odpornościowy Wspomagają naturalne siły obronne organizmu1 dzięki zawartości żeń-szenia MÖLLER’S TRAN NORWESKI Möller’s Tran Norweski – to najchętniej wybierany tran przez polskie mamy* - dla dzieci i całych rodzin! Möller’s Tran Norweski – najwyższej jakości, oryginalny tran z wątroby dorsza Skrei poławianego w najczystszych wodach arktycznych u wybrzeży Norwegii. Stanowi uzupełnienie codziennej diety w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 oraz witaminy D3, A i E. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie2. Witamina D wspomaga odporność oraz przyczynia się do utrzymania zdrowych kości. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg DHA i EPA, 2250 mg DHA *Źródło: Ipsos, Millward Brown; użytkowniczki Tranów i omega-3, mające dzieci. Dostępny w trzech wariantach: naturalnym, cytrynowym i owocowym. MÖLLER’S TRAN NORWESKI z KOLOROWANKĄ AKWARIUM 3D W opakowaniu znajduje się prezent - jedna z trzech kolorowanek Akwarium 3D, która jest doskonałą zabawą oraz pomaga dziecku rozwijać w sobie pasję tworzenia i zręczność manualną. MÖLLER’S TRAN NORWESKI – najwyższej jakości, oryginalny tran z wątroby dorsza. Stanowi uzupełnienie codziennej diety w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 oraz witaminy D3, A i E. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie2. Witamina D wspomaga odporność oraz przyczynia się do utrzymania zdrowych kości. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg DHA i EPA, 2250 mg DHA Zestawy promocyjne dostępne z tranem Möller’s cytrynowym i owocowym. MÖLLER’S 50+ TRAN NORWESKI Z DEKORACYJNĄ PUSZKĄ! Dostępne są trzy wzory do wyboru – zbierz całą kolekcję! MÖLLER’S 50+ TRAN NORWESKI – najwyższej jakości tran z wątroby dorsza Skrei z naturalnymi kwasami omega-3 oraz zwiększoną zawartością witaminy D3. Składniki Möller’s 50+ w sposób szczególny dbają o potrzeby osób po 50. roku życia. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie2.Witamina D wspomaga odporność oraz pomaga w utrzymaniu zdrowych kości. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg DHA i EPA, 2250 mg DHA MÖLLER’S 50+ TRAN NORWESKI Omega-3 + witamina D3 Podwójne wzmocnienie serca i organizmu! Möller’s 50+ Tran Norweski – najwyższej jakości tran z wątroby dorsza Skrei z naturalnymi kwasami omega-3 oraz zwiększoną zawartością witaminy D3. Składniki Möller’s 50+ w sposób szczególny dbają o potrzeby osób po 50. roku życia. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie2. Witamina D wspomaga odporność oraz pomaga w utrzymaniu zdrowych kości. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg DHA i EPA, 2250 mg DHA MÖLLER’S FORTE 50+ Omega-3 + witamina D3 Podwójne wzmocnienie serca i organizmu! Möller’s Forte 50+ opracowany specjalnie dla osób po 50 roku życia. Stanowi bogate źródło kwasów omega-3 i zwiększoną dawkę witaminy D3, na którą z wiekiem zwiększa się zapotrzebowanie z uwagi na obniżoną syntezę skórną. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie2. Witamina D wspomaga odporność i pomaga utrzymać zdrowe kości. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg DHA i EPA, 2250 mg DHA Möller’s Forte 50+ ma postać małych, łatwych do połknięcia kapsułek o waniliowym aromacie. MÖLLER’S FORTE z tranem Mądrzy, zdrowi i odporni z Möller’s! Möller’s Forte z tranem to najważniejsze składniki tranu skoncentrowane w kapsułkach. Stanowi bogate źródło kwasów omega-3 i witaminy D3. Rekomendowany dla dzieci od 6 roku życia i dorosłych. Odpowiedni także dla kobiet w ciąży. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na mózg i prawidłowe widzenie2. Witamina D wspomaga odporność. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg DHA i EPA, 2250 mg DHA Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego MÖLLER’S BABY TRAN NORWESKI Möller’s Tran Norweski – to najchętniej wybierany tran przez polskie mamy* - dla dzieci i całych rodzin! Möller’s Baby Tran Norweski – jedyny na rynku tran dla niemowląt powyżej 6 miesiąca życia, kobiet w ciąży i karmiących piersią dostępny w dwóch wariantach Mądrzy, zdrowi i odporni z Möller’s! smakowych: cytrynowym i naturalnym. To najwyższej jakości i czystości, oryginalny tran, który w bezpieczny sposób uzupełnia dietę w odpowiednią porcję kwasów omega-3 i witamin D3, A, E. Kwasy omega-3 EPA i DHA wspomagają pracę serca1, a DHA korzystnie wpływa na rozwój mózgu i oczu płodu2 oraz wspomaga prawidłowy rozwój wzroku u niemowląt do 12 miesiąca życia3. Witamina D wspomaga odporność oraz przyczynia się do prawidłowego wzrostu i rozwoju kości u dzieci. Przy dziennym spożyciu: 1250 mg EPA i DHA, 2przez kobiety 200 mg DHA ponad zalecane dzienne spożycie, 3przez niemowlęta 100 mg DHA. *Źródło: Ipsos, Millward Brown; użytkowniczki Tranów i omega-3, mające dzieci MÖLLER’S SERCE Mądrzy, zdrowi i odporni z Möller’s! Möller’s Serce to unikalne połączenie kwasów omega-3 DHA, EPA oraz ALA. Kwas ALA wpływa korzystanie na poziom cholesterolu we krwi1. Nienasycone kwasy tłuszczowe EPA i DHA wspomagają prawidłową pracę serca2. Przy dziennym spożyciu: 12 g ALA, 2250 mg DHA i EPA Möller’s Serce jest rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą. www.mollers.pl Suplementy diety krzyżówka zdrowiewprezencie.pl | listopad 2016 49 Dicoflor r e k l a m a Suplement diety Dicoflor® 30 Dicoflor® 30 Ilość: 12 saszetek Suplement diety Dicoflor 30 zawiera szczep bakterii Lactobacillus rhamnosus GG: o korzystnym działaniu potwierdzonym w licznych badaniach klinicznych, który to szczep zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków ubocznych ze strony przewodu pokarmowego związanych z antybiotykoterapią Zawartość szczepu bakterii Lactobacillus rhamnosus: 3 mld w jednej saszetce. Przeznaczony dla: niemowląt i dzieci. Ilość: 10 lub 30 kapsułek Suplement diety Dicoflor 30 zawiera szczep bakterii Lactobacillus rhamnosus GG o korzystnym działaniu potwierdzonym w licznych badaniach klinicznych, który to szczep zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków ubocznych ze strony przewodu pokarmowego związanych z antybiotykoterapią Zawartość szczepu bakterii Lactobacillus rhamnosus: 3 mld w jednej kapsułce. Przeznaczony dla: niemowląt i dzieci. Dicoflor® Dicoflor® w saszetkach Complex w fiolkach Ilość: 10 fiolek Suplement diety Dicoflor Complex jest preparatem zawierającym żywe kultury bakterii Lactobacillus rhamnosus GG, witaminy z grupy B oraz cynk. Zawartość szczepu bakterii Lactobacillus rhamnosus: 6 mld w jednej fiolce. Przeznaczony dla: dzieci powyżej 3. roku życia i dorosłych Suplement diety Dicoflor nie zawiera: glutenu, laktozy ani kazeiny. w kapsułkach Elektrolity Ilość: 6 porcji produktu (6 saszetek Lactobacillus rhamnosus GG + 6 saszetek doustnego płynu nawadniającego) Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego do postępowania dietetycznego w trakcie biegunki w celu: • Uzupełnienia diety w bakterie kwasu mlekowego Lactobacillus rhamnosus GG, stanowiące składnik prawidłowej mikroflory jelitowej • Uzupełnienia diety w sole mineralne i wyrównania zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej Zawartość szczepu bakterii Lactobacillus rhamnosus: 5 mld w jednej saszetce. Nie trzeba przechowywać w lodówce. Może być przechowywany w temperaturze pokojowej. Dicoflor nie zawiera: glutenu, laktozy ani kazeiny. Dicoflor® 60 Dicoflor® Ilość: 10 lub 20 kapsułek Suplement diety Dicoflor 60 zawiera szczep bakterii Lactobacillus rhamnosus GG, o korzystnym działaniu potwierdzonym w licznych badaniach klinicznych, który to szczep zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków ubocznych ze strony przewodu pokarmowego związanych z antybiotykoterapią Zawartość szczepu bakterii Lactobacillus rhamnosus: 6 mld w jednej kapsułce. Przeznaczony dla: dzieci powyżej 3. roku życia i dorosłych Ilość: 5ml Suplement diety Dicoflor Krople zawiera szczep bakterii Lactobacillus rhamnosus GG: - o korzystnym działaniu potwierdzonym w licznych badaniach klinicznych - który to szczep zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków ubocznych ze strony przewodu pokarmowego związanych z antybiotykoterapią Zawartość szczepu bakterii Lactobacillus rhamnosus: 1 mld w kropli. Przeznaczony dla: niemowląt i dzieci oraz osób starszych. w kapsułkach Krople 5 ml Dystrybutor: Bayer Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 158, 02-326 Warszawa, tel. (22) 5723500, fax (22) 5723555, www.bayer.com.pl L.PL.MKT.08.2016.4155 illi Krem z dyni z nutą ch iki (6 porcji): i pomarańczy - składn •pestki dyni 20 g •dynia 3 kg a •skórka pomarańczow g 0 15 •cebula kandyzowana 100 g l m 50 lej •o •sos chilli sriracha – do •marchew 200 g smaku a •papryczka chilli śwież •pomarańcza 1 sztuka 10 g ml •mleczko kokosowe 650 ższ amy pestki i kroimy mią uw us y, am ier ob ę ni Dy ewkę obraną kroimy w na małe kawałki. March m z dynią na blaszce. plastry i układamy raze C na ego piekarnika do 180° Wkładamy do rozgrzan ę kroimy na drobną kostk około 10 minut. Cebulę o złoty kolor. Do większeg i smażymy na oleju na , kę lę, dynię i marchew garnka wkładamy cebu entu we, gotujemy i do mom so ko ko o zk lec m y am wlew iamy iksujemy całość i dopraw połączenia smaków, m k dekoracji używamy peste sosem sriracha i solą. Do anej z pomarańczy, kilku dyni, skórki kandyzow ieżej illi i startej skórki ze św plasterków świeżego ch pomarańczy. grzybami Roladki z karkówki z leśnymi (4 porcje) •koncentrat •karkówka 600 g pomidorowy 50 g •grzyby leśne 50g ek •natka pietruszki 1 pęcz g 0 15 a •cebul •sól, pieprz, olej •boczek wędzony 50 g 0g •ogórki konserwowe 10 zbijamy astry po około 150 g, ro Karkówkę kroimy w pl ieprzem. i przyprawiamy solą i p a krosiekamy, boczek i ogórk Grzyby i cebulę drobno jemy ażymy na patelni, doda imy w paski, całość sm orowy. zki i koncentrat pomid us etr pi ę tk na ną ka sie po jamy damy na karkówkę i zwi Ostudzony farsz rozkła ą owijamy folią aluminiow roladki. Każdą roladkę o eg an Wkładamy do rozgrz i układamy na blaszce. 40 minut. piekarnika do 160°C na i, owymi kluskami śląskim om z d ą uj ak sm iej lep aj N urówką z buraczków. sosem pieczeniowym i s ) Gruszka z bezą (4 porcje •1 jajko •1/2 kostki margaryny •1,5 szklanki mąki •1 łyżeczka proszku do pieczenia •0,5 szklanki cukru pudru •0,5 szklanki cukru •gruszki 0,5 kg •białka z 5 jaj •cynamon, sól •4 foremki o średnicy 10-12 cm r i margarynę łączymy Jajko, mąkę, cukier pude sto na gładką masę. i wyrabiamy kruche cia e gruszki posypujemy Umyte, obrane i pokrojon cynamonem. okodamy foremki warstwą Kruchym ciastem wykła C. ut w temperaturze 175° in m 10 y m ze iec i p cm ło 0,5 rydziemy gruszkę i przyk Na wypieczone spody kła ut. pieczemy kolejne 8 min wamy warstwą ciasta, nia yptą soli, na koniec ubija cz sz ze y m ija ub ka ał Bi o piacukru. Ubitą na sztywn dodajemy 0,5 szklanki zone ciastka. nę układamy na wypiec niku w temBezę suszymy w piekar około peraturze 120°C przez 1 godzinę. Polecam - Michał Chudyk listopad 2016 | zdrowiewprezencie.pl 51 r e k l a m a