docEcho wrzesień 2012 - Zachodniopomorska Izba Rolnicza
download 
Reklamacja Transkrypt
Echo wrzesień 2012 - Zachodniopomorska Izba Rolnicza
ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI wrzesień 2012 r. SŁUPY MAJĄ SIE DOBRZE s. 4 TARGI ROLNE W BARZKOWICACH ZA NAMI s. 6 PAMIĘTAJCIE O OGRODACH s. 17 ORKA PRZEDZIMOWA s. 8 Zapraszamy Koszalin, al. Armii Krajowej 8, tel. 94 342-77-61 Koszalin, ul. Zwycięstwa 100, tel. 94 342-53-17 Zachodniopomorska Izba Rolnicza Prezes Izby: Julian Sierpiński Wiceprezes Izby: Lech Bany Członkowie Zarządu: Andrzej Karbowy, Andrzej Ługowski, Wiesław Piątek Zajmujemy się w szczególności: - bezpłatnym doradztwem prawnym; - działalnością szkoleniową; - zbieraniem opinii, wniosków, analiz i informacji gospodarczych; - działaniem na rzecz tworzenia rynku rolnego; - pomocą w powoływaniu zrzeszeń i stowarzyszeń producentów rolnych; - doradztwem w zakresie produkcji rolniczej; - współpracą z jednostkami doradztwa rolniczego; - działaniem na rzecz rozwoju infrastruktury rolnictwa i wsi; - doradztwem w zakresie poprawy jakości produktów rolniczych; - promowaniem produktów rolniczych i ich eksportu; - działaniem na rzecz ochrony środowiska i wiejskiego dziedzictwa kulturowego. Echo Zachodniopomorskiej Wsi: Pismo Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Adres Redakcji: 70-026 Szczecin, ul. Smolańska 4, tel./fax 91 484-40-72, 431-99-15, 483-79-57, e-mail: [email protected] EGZEMPLARZ BEZPŁATNY 70-026 Szczecin, ul. Smolańska 4 tel./fax 91 484-40-72, 431-99-15, 483-79-57 e-mail: [email protected] www.zir.pl 75-846 Koszalin, ul. Słowiańska 5 tel./fax 94 346-05-14, 345-71-72 e-mail: [email protected] www.zir.pl Drodzy Czytelnicy! Za nami żniwa, okres wytężonej pracy na roli. W większości gmin i powiatów odbyły się tradycyjne dożynki. Teraz przyszedł czas przygotowań naszych pól pod kolejne zasiewy. Ale i czas oczekiwania na jesienne zbiory buraków, ziemniaków i innych warzyw. Mam ogromną nadzieję, że aura pod wykopki, będzie łaskawsza od tej, towarzyszącej żniwom. W tej chwili, wielu rolników zaprzątają wczesnojesienne prace w gospodarstwie. Ich bezpieczeństwu, poświęciliśmy sporo uwagi we wrześniowym numerze „Echa”. Te rady i zalecenia są wszystkim dobrze znane, ale często przyczyną wypadków jest zwykłe rutyniarstwo i dlatego zachęcam, aby odświeżyć sobie informacje związane z bezpieczeństwem. W poprzednim numerze „Echa”, informowaliśmy Państwa, o możliwym wznowieniu czynnego protestu rolniczego na ulicach Szczecina. Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny Rolników Województwa Zachodniopomorskiego, gotów był przeprowadzić takowy protest 20 września. Jednakże na dwa dni przed planowanym protestem, odbyło się w siedzibie Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej spotkanie z Prezesem Agencji Nieruchomości Rolnych i Wiceministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Niestety naszym zdaniem ten przyjazd warszawskich notabli, miał raczej odwlec w czasie rolniczy protest, aniżeli rozwiązać problem z wykupem ziemi agencyjnej przez podstawiane „słupy”. Zdaniem szefów Komitetu Protestacyjnego jedynym rozsądnym rozwiązaniem, prowadzącym do całkowitej przemiany myślenia w temacie wykupu agencyjnej ziemi, jest odwołanie dyrektora szczecińskiego oddziału ANR. Nas rolników niezwykle dziwi odmowa podjęcia tej decyzji, ale daje też wiele do myślenia i utwierdza w przekonaniu, że na sytuacje, w których podstawione osoby kupują ziemię, pozbawiając tym samym tej możliwości prawdziwych rolników, jest całkowita zgoda instytucji warszawskich. Dlatego, jak zapowiadają szefowie Międzyzwiązkowego Komitetu Protestacyjnego Rolników Pomorza Zachodniego, 18 pazdziernika na ulicach Szczecina, może być gorąco, bo rolniczy protest przybierze zupełnie inne barwy. Na pewno nie będzie to jedynie bierna pikieta siedziby szczecińskiego oddziału ANR, o czym przeczytacie Państwo w najnowszym numerze „Echa”. Nie zabraknie także relacji z targów rolnych w Barzkowicach i udziału w nich Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Pokażemy też przepiękny ogród tematyczny w powiecie białogardzkim. Jak zawsze zapoznamy Państwa z najnowszymi komunikatami instytucji rolnych, a także z pracami zarządu Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Życząc Państwu miłej lektury „Echa Zachodniopomorskiej Wsi”, przesyłam serdeczne pozdrowienia Julian Sierpiński prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Spis treści „ Słupy mają się dobrze” – osoby podstawione, nadal główną klientelą Agencji Nieruchomości Rolnych . 4 X XV Jubileuszowe Barzkowickie Targi Rolne Agro Pomerania za nami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Bezpieczna praca przy zbiorach płodów rolnych ����� 7 Orka przedzimowa ������������������������������������������������������� 8 WRZESIEŃ Bezpieczna praca w obejściu gospodarskim . . . . 11 Prace zarządu, informacje KRUS . . . . . . . . . . 13 Informacje Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi 14 Konkurs w Bednarach . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Siemionalia w Bobolicach . . . . . . . . . . . . . . 16 „Pamiętajcie o ogrodach” . . . . . . . . . . . . . . 17 Zaproszenie na piknik wołowy . . . . . . . . . . . 18 Kulinaria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 WRZESIEŃ 2012 3 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI „SŁUPY MAJĄ SIĘ DOBRZE” OSOBY PODSTAWIONE NADAL GŁÓWNĄ KLIENTELĄ AGENCJI NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH Pierwsza Mieszkanka Siedlic – Ja nie wiem nawet kto to jest, bo Siedlice to mała miejscowość, tu się każdy zna. Druga Mieszkanka Siedlic – Tu w tym domu mieszkam od 58 roku… Red. Bartosz Łyżwiński – To znałaby Pani taką osobę? Druga Mieszkanka Siedlic – Pewnie że bym znała. Foto: minister Plocke i prezes Świętochowski w siedzibie ZIR M imo zapewnień i deklaracji składanych zarówno rol‑ nikom, jak i mediom przez szefostwo szczecińskiego oddzia‑ łu Agencji Nieruchomości Rolnych, o eliminowaniu z przetargów na za‑ kup ziemi agencyjnej podstawionych słupów, proceder ten kwitnie w naj‑ lepsze. Na dowód tego, poniżej zamieszczamy relację dziennikarską, która ukazała się na antenie TVP Szczecin, w programie informacyjnym „Kronika”: Red. Barbara Jesiołkiewicz ‑ Kowalczyk (prowadząca Kronikę) A teraz o alarmujących doniesie‑ niach Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej. Grunty przeznaczone dla polskich rolników, którzy chcą powiększyć rodzinne gospodar‑ stwa, w rzeczywistości, powiększa‑ ją zyski spekulantów. W powiecie łobeskim, kilkaset hektarów stało się własnością kobiety, o której we wsi nikt nigdy nie słyszał. I to nie jedyny przykład. Prawdziwi rolnicy są załamani, a urzędnicy bezradnie rozkładają ręce. Relacja reporterska (W kadrze na tle urzędu gminy w Radowie Małym dyrektor ZIR – Jan 4 Białkowski, oraz wójt gminy Józef Wypijewski.) Jan Białkowski mówi do Józefa Wypijewskiego – Człowieku, no nie wciskaj tu nam kitu! Przez ciebie wiesz co poszło? Cała ziemia na całym powiecie! To jest hańba! Józek zhańbiłeś rolników! Red. Bartosz Łyżwiński (autor materiału) – Mimo, że minęło kilka tygodni, takie emocje wywołuje u dyrektora Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, decyzja wójta Radowa Małego. Potwierdził on oświadczenie z którego wynika, że Barbara Z., posiada grunty rolne i osobiście prowadzi tam gospodarstwo. Jan Białkowski – dyrektor ZIR – Jesteśmy właśnie na działce na której ta pani prowadzi działalność rolniczą proszę bardzo… (dyrektor wskazał ręką zachwaszczony, porośnięty krzakami ugór) Red. Bartosz Łyżwiński – Takie oświadczenie jest niezbędne, by startować w przetargu na zakup ziemi od Agencji Nieruchomości Rolnych. Ziemi która jest przeznaczona na powiększanie gospodarstw rodzinnych. Mogą się o nią starać wyłącznie ci, którzy osobiście uprawiają ziemię i mieszkają w gminie, lub okolicy, na terenie gdzie chcą kupić grunt. W przypadku Barbary Z., to miejscowość Siedlice. tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] Red. Bartosz Łyżwiński – Mimo to wójt decyzji nie żałuje. Twierdzi że Barbarę Z. zna. Józef Wypijewski (wójt gminy) – Wystąpiła do mnie o wycinkę drzew. A wszystkie drobne zakrzaczenia do 10 lat są usunięte i jest uprawione. Red. Bartosz Łyżwiński – Choć trudno w to uwierzyć (tu kamera pokazuje zakrzaczony ugór Barbary Z.) oświad czenie wójta, przyjęli także urzędnicy Agencji Nieruchomości Rolnych. Maciej Jankowski (urzędnik ANR) – Nie ma możliwości weryfikowania tego oświadczenia i sprawdzania, czy to oświadczenie poświadczone przez burmistrza czy wójta, lub prezydenta jest prawdziwe. Red. Bartosz Łyżwiński – rolnicy którzy w przetargu z Barbarą Z., przegrali są rozgoryczeni. Andrzej Szeliga (rolnik) – Ja nie znam osobiście żadnego rolnika, który by miał takie oszczędności i kupowałby hektar ziemi za 40, czy 45 tysięcy. Nie znam, naprawdę. Chciałbym poznać i uścisnąć mu rękę. Zbigniew Papina (rolnik) – Jak ktoś ma półtora hektara i z tego chce wykupić 300 hektarów czy 500, to jest niemożliwe że taki kapitał posiada. WYDARZENIA Red. Bartosz Łyżwiński – Bo według Izby Rolniczej za takimi osobami, jak Barbara Z., stoją inwestorzy z Niemiec, lub Holandii, których stać na zakupy rzędu kilku milionów złotych. Ograniczenie do 300 hektarów tez nie jest przeszkodą. Jan Białkowski (dyrektor ZIR) – Grunty nabywa, a później przenosi do spółek i ciągle ma ten 1,93 hektara słynny, na którym prowadzi działalność rolniczą. I ta osoba jest ciągle gotowa, aby stawać w kolejnych przetargach. Red. Bartosz Łyżwiński – Wójta nie przekonują nawet zdjęcia, które zrobił dyrektor Izby (zdjęcia „gospodarstwa” Barbary Z.), na których widać, że nawet potężny kombajn w takich chaszczach mógłby sobie nie poradzić. Jednak cuda się zdarzają. Pod Myśliborzem rolnik posiadający zaledwie 6 hektarów, postanowił dokupić jeszcze 250 hektarów i zapłacił 9 milionów złotych… gotówką. W takiej sytuacji trudno dziwić się rozgoryczeniu rolników i decyzji podjętej przez Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny Rolników Województwa Zachodniopomorskiego o wznowieniu zawieszonego w lipcu protestu. Na 20 września 2012 roku, zaplanowano powtórną pikietę siedziby Agencji Nieruchomości Rolnych, a tym samym przyjazd rolników ciągnikami do Szczecina. Tymczasem na dwa dni przed planowanym protestem podczas obrad zarządu Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, w których uczestniczyli także przedstawiciele Komitetu Protestacyjnego, oraz Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, pojawili się Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke i Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych Leszek Świętochowski, a także dyrektor i wicedyrektor szczecińskiego oddziału ANR i wicewojewoda Ryszard Mićko. Minister Plocke i Prezes Świętochowski raz jeszcze usłyszeli o braku realizacji ustaleń zawartych 18 czerwca 2012 roku, podczas wizyty Prezesa ANR w Szczecinie, a potwierdzonych później publicznie (również w Szczecinie) przez ówczesnego Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego. Chodzi szczególnie o: • eliminację osób podstawionych („słupów”) z udziału w przetargach ograniczonych na zakup ziemi • redukcję wymaganych zabezpieczeń przy zakupie nieruchomości na raty Nie są wdrażane priorytety ustaw regulujących obrót nieruchomościami rolnymi z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Nie następuje poprawa struktury agrarnej gospodarstw. Mimo bardzo konkretnych zastrzeżeń Izby, potwierdzonych także doniesieniami do prokuratury, osoby podstawione przez zagraniczne firmy wykupują sukcesywnie ziemię, wygrywając przetargi ograniczone. Szczeciński oddział ANR nie zachowuje wobec wszystkich jednakowych standardów ‑ dotyczy to także przedłużania dzierżaw. W toku rozmów stwierdzono, że pomimo trwających od kilku miesięcy protestów, negocjacji i ustaleń ‑ Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, oraz Prezes ANR, dysponujący w Warszawie silnym zapleczem prawnym ‑ nie byli w stanie przedstawić podczas spotkania konkretnych rozwiązań. Przewodniczący Międzyzwiązkowego Komitetu Protestacyjnego Rolników Województwa Zachodniopomorskiego Edward Kosmal, zażądał także zdymisjonowania dyrektorów szczecińskiego oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych. Goście z Warszawy, zgodzili się z argumentem przemawiającym za zmianą polityki ANR, wobec zachodniopomorskich rolników – „gospodarowanie w naszym regionie jest specyficzne i różni się od tego, w innych regionach kraju”. Kazimierz Plocke podkreślał, że zasługą obecnego rządu i byłego Ministra Rolnictwa Marka Sawickiego Foto: obrady zarządu ZIR podczas wizyty Sekretarza Stanu w MRiRW i Prezesa ANR-u była zmiana ustaw regulujących obrót ziemią przez ANR. Panowie raz jeszcze przyjęli do wiadomości zgłaszane postulaty i poprosili o 2‑3 tygodnie czasu na znalezienie optymalnych propozycji prawnych. Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny Rolników Województwa Zachodniopomorskiego, przychylił się do prośby ministra Plocke i prezesa Świętochowskiego. Jeżeli jednak do 12 pazdziernika 2012 roku, nie zostaną przedstawione konkretne rozwiązania realizacji rolniczych postulatów, to rolnicy ponownie pojawią się w Szczecinie. Tym razem, jak zaznaczył Edward Kosmal protest przybierze bardziej radykalną formę i nie będzie tak pokojowy, jak ten z czerwca. Foto: obrady zarządu ZIR podczas wizyty Sekretarza Stanu w MRiRW i Prezesa ANR-u WRZESIEŃ 2012 5 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI JUBILEUSZOWE XXV BARZKOWICKIE TARGI ROLNE AGRO POMERANIA 2012 Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach, uzyskało sołectwo Linowo w powiecie Drawsko Pomorskie. Oto pełne wyniki konkursu: N ajwiększa tego typu impreza rolna w naszym regionie od‑ była się w dniach 7 – 9 wrze‑ śnia. Stoiska wystawców krajowych i zagranicznych, odwiedziło w sumie ponad 100 tysięcy osób. Podczas tar‑ gów odbyło się wiele imprez towa‑ rzyszących jak np.: • • Regionalna Wystawa Bydła Mlecznego, • Wystawa Bydła Mięsnego • Pokaz Zwierząt Hodowlanych, • Zachodniopomorska Wystawa Hodowlana Koni, • Zawody Jeździeckie w Skokach, • Pokaz Psów Myśliwskich, • Pokaz Ptaków Hodowlanych i Ozdobnych, • IV Wystawa Królików, • Konkurs Młodego Hodowcy, • Konkurs Moja Mleczna Kraina, • Pokaz florystyczny, • Biegi przełajowe młodzieży, • Dożynki, • Korowód wieńców dożynkowych, • VII Międzynarodowa Wystawa Rękodzielnictwa, • Wystawa Twórców Ludowych, • Wystawa Malarska Podczas barzkowickich targów, rozstrzygnęliśmy zorganizowany przez Zachodniopomorską Izbę Rolniczą konkurs: „Rozwojowe i przyjazne środo6 wisku sołectwo”. Konkurs miał zachęcić sołectwa, do działań na rzecz poprawy estetyki zabudowy i otoczenia, oraz warunków higieniczno‑ sanitarnych. Był także okazją do podniesienia poziomu świadomości ekologicznej. Jako organizatorzy konkursu, chcieliśmy uaktywnić i zaangażować mieszkańców wsi, jak i instytucje działające w sołectwach w rozwój obszarów wiejskich. Naszym celem, było wypromowanie innowacyjnych i oryginalnych, lokalnych przedsięwzięć ekologicznych oraz pobudzenie aktywności gospodarczej. Cel konkurs został w dużej mierze osiągnięty, albowiem skłonił mieszkańców wielu sołectw do podejmowania, bądź główna kontynuowania prac Scena porządkowych oraz technicznych w zakresie np. instalacji wodno – kanalizacyjnych, oczyszczalni ścieków, dróg lokalnych, wysypisk śmieci, rozwiązań architektonicznych budynków, chodników i zieleni. Największe uznanie komisji konkursowej, w skład której wchodzili przedstawiciele tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] • I miejsce – sołectwo LINOWNO powiat Drawsko Pomorskie • II miejsce – sołectwo TRZCINNA powiat Myślibórz • III miejsce – sołectwo GORAWINO powiat Kołobrzeg • wyróżnienia: • sołectwo Brzózki powiat Police, • sołectwo Zielin powiat Gryfino, • sołectwo Iwięcino powiat Koszalin. Z achodniopomorska Izba Rol‑ nicza ufundowała także na‑ grody w innych konkursach odbywających się podczas Targów Rolnych w Barzkowicach: 1. Nagroda Prezesa Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej dla NAJLEPSZEJ FIRMY, która zaprezentowała się podczas XXV Targów Agro Pomerania 2012 2. Nagroda Prezesa ZIR za zajęcie I, II miejsca w konkursie AGROLIGA 2012 w kat .” Rolnicy” 3. Nagroda Prezesa ZIR w Konkursie Młodego Hodowcy 4. Nagroda specjalna od Prezesa ZIR w konkursie „Zielone Lato”. PORADY PRACA PRZY ZBIORACH PŁODÓW ROLNYCH Przechowywanie i magazynowanie płodów rolnych Prace magazynowe obejmują czyn‑ ności związane z: • rozładunkiem i załadunkiem płodów rolnych; • obsługą urządzeń transportu wewnątrz magazynowego, np.: wózków widłowych, dźwignic; • ręcznym przenoszeniem i podnoszeniem ładunków. Podczas pracy w magazynie należy pamiętać, że: • magazyn winien być wyposażony w urządzenia do składowania materiałów (różnego rodzaju regały, pojemniki, palety) oraz w odpowiedni sprzęt transportu wewnętrznego (np.: wózki podnośnikowe, przenośniki, dmuchawy, wózki ręczne); • materiały winny być tak składowane, by nie stwarzały zagrożenia dla ludzi oraz nie były narażone na uszkodzenie, zamoczenie; ciężkie przedmioty i materiały sypkie winny być składowane w sposób uniemożliwiający ich zawalenie lub obsuwanie; • materiałów nie wolno układać na drogach transportu wewnętrznego, drogach ewakuacyjnych i przejściach dla pieszych; • zabronione jest składowanie w magazynach do tego nie przystosowanych materiałów wybuchowych, trujących, łatwo zapalnych, żrących. Składując baloty ze słomy, siana i sianokiszonki z pras rolujących: • należy używać sprzętu mechanicznego, nie wyżej jednak niż bezpieczna wysokość podnoszenia przez narzędzie zamocowane na traktorze lub przez podnośnik widłowy; • pryzmy z okrągłych bel w podstawie winny być odpowiednio zaklinowane; • pryzmy winny posiadać stabilną wysokość i zwięzłe ułożenie bel; • na brzegach pryzmy winny być rozstawione bele nieuszkodzone. Siano jak i słomę w kostkach: • należy układać w stogi na równym, ubitym gruncie z dala od miejsc zagrożonych pożarem, źródeł zapłonu, napowietrznych linii energetycznych, mieszkań, parkanów i ścieżek; • poszczególne warstwy winny ściśle wiązać się ze sobą, tworząc zespolony stos. • duże bele należy ułożyć w stóg do wysokości czterech bel. Zboże w magazynach płaskich przechowuje się w pryzmach do wysokości 1,2 m. Przechowując ziarna zbóż lub pasze w silosach wieżowych lub głębinowych, należy pamiętać, by: • wejście osoby do silosu typu wieżowego lub głębinowego poprzedzone zostało przewietrzeniem jego wnętrza i kontrolą czystości powietrza; • w czasie przebywania osoby wewnątrz komory do magazynowania zbóż i ich przetworów lub wewnątrz urządzenia technicznego wszystkie włazy były otwarte; • wirujące części maszyn i urządzeń technicznych, mogące stanowić zagrożenie, były osłonięte. Osoba przebywająca w silosie: • winna posiadać indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości i umożliwiający, w razie potrzeby, wyciągnięcie jej z silosu; • winna posiadać sprzęt ochrony osobistej (np.: półmaskę); • winna być asekurowana przez minimum jedną osobę (zalecane są dwie osoby). Worki układa się na stosy na paletach lub bezpośrednio na podłodze. W przypadku gdy zawarty w dolnej warstwie worków materiał może ulec zawilgoceniu, pod stos należy podłożyć deski lub folię. Układając materiały w stosy, należy pamiętać, że: • nie mogą one być zbyt wysokie; • nie wolno wyjmować materiałów z dolnych warstw stosów, gdyż może to spowodować zawalenie się stosu i przygniecenie pracującej osoby; • pryzmy z worków ze zbożem i jego przetworami w magazynach podłogowych winny być formowane z worków o jednakowej masie, kształcie, rodzaju opakowania i wymiarze, układanych zawiązkami do środka; po każdych pięciu warstwach od poziomu podłogi winno stosować się wzmocnienia w postaci drewnianych przekładek. Ponadto warto pamiętać, że: • w pomieszczeniach, gdzie odbywa się czyszczenie zboża, niedopuszczalne jest gromadzenie odpadów pochodzących z procesu technologicznego; • czyszczenie worków po zbożu i jego przetworach winno odbywać się mechanicznie w pomieszczeniu oddzielonym od pomieszczeń produkcyjnych; • instalacja grzewcza w suszarni roślin paszowych winna być szczelna; w przypadku usytuowania jej na wysokości poniżej 2 m od poziomu podłogi, winna być zabezpieczona osłoną termiczną; • piec do suszenia roślin przeznaczonych do produkcji pasz winien być wyposażony w urządzenia do pomiaru temperatury w jego wnętrzu; • urządzenia sterujące pracą wentylatorów stosowanych w procesie dosuszania zielonek winny być umieszczone w odległości co najmniej 10 m od miejsca zainstalowania wentylatorów oraz zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Materiał zebrała: Emilia Miszewska – pracownik OR KRUS w Koszalinie WRZESIEŃ 2012 7 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI ORKA PRZEDZIMOWA PARAMETRY, DOBÓR PŁUGA I KOSZTY W Andrzej Karbowy, Paweł Chyt sprzęcie do uprawy gleby doszło w ostatnich latach do wielu nowych rozwiązań technicznych. Szczególnie na poprawę jakości swoich wyrobów musieli zwrócić uwagę producenci pługów, ponieważ rolnicy zaczęli coraz częściej stosować uprawę bezorkową. Następstwem takiej sytuacji stało się produkowanie pługów z dostosowaniem do osiągów ciągnika. Oferowana obecnie na rynku gama pługów zarówno zagonowych jak i obracalnych umożliwia ich optymalne dopasowanie do istniejącej mocy ciągnika i aktualnych warunków glebowych. Starannie wykonana orka jest to istotny wkład w redukcję zachwaszczenia, jednak stawia duże wymagania przed sprzętem jak i samym 8 rolnikiem. Jednocześnie postęp w wykonywaniu orki to taka pielęgnacja gleby, która pozwala zachować jej żyzność dla następnych pokoleń. O Orka przedzimowa (ziębla) wykonywana jest jesienią jako orka głęboka, tzn. 25 – 35 cm, na polach przeznaczonych pod zasiew roślin jarych. Jej prawidłowe wykonanie ma duży wpływ na dobre przygotowanie gleby do wiosennego siewu oraz w następstwie na uzyskanie właściwej obsady roślin, a także na zebranie ca- Rys. 1. Prawidłowo odwrócone skiby tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] łego wyprodukowanego plonu. Orka przedzimowa powinna charakteryzować się następującymi parametrami: utrzymanie równomiernej głębokości, jednakowa wysokość i szerokość skib, dobre przykrycie resztek roślin, skiby równomiernie odwrócone i ściśle przylegające do siebie pod kątem ok.135 stopni (rys 1), prawidłowa prostoliniowość skib i bruzd. G łębokość orki przedzimowej nie powinna sięgać poniżej warstwy próchniczej roli. Stąd też szeroki zakres głębokości orki przedzimowej należy dostosować do warunków glebowych występujących w danym gospodarstwie. Nie powinna ona powodować wydobycia na powierzchnię martwej warstwy podornej, najczęściej bezpróchniczej, która wpływa niekorzystnie na wschody oraz rozwój młodych roślin. Jeżeli zachodzi konieczność głębszego spulchnienia PORADY roli należy zastosować pług z pogłębiaczem lub tuż po żniwach wykonać zabieg tzw. głęboszowania. Zabieg ten zapobiega wydobywaniu na zewnątrz martwicy, sprzyja natomiast lepszemu podsiąkaniu gleby oraz rozwojowi systemu korzeniowego roślin. Podczas wykonywania kolejnych orek na podobną głębokość na dnie bruzdy dochodzi do tworzenia się tzw. podeszwy płużnej. Wyeliminowanie tego zjawiska jest możliwe przez zastosowanie pługów umożliwiających prowadzenie ciągnika po caliźnie (rys 2.). Oferta tego typu pługów na rynku jest stosunkowo niewielka a poza tym prowadzenie ciągnika po caliźnie wymaga dużo większej wprawy i doświadczenia od operatora. Rys. 2. Pług z prowadzeniem „po caliźnie” P ług powinien być właściwie dobrany do ciągnika i gleb występujących w danym gospodarstwie. Opory robocze pługa są bardzo zróżnicowane, gdyż zależą nie tylko od głębokości orki, ale także od zwięzłości gleby. Dobierając pług do posiadanego ciągnika należy uwzględnić największe opory jakie mogą wystąpić w czasie eksploatacji. Ogólnie można przyjąć, że na glebie średniozwięzłej ciągnik powinien dysponować mocą około 18 kW na korpus wraz z oporami przetaczania ciągnika. Najlepiej do orki nadają się ciągniki o dużej mocy agregatowane z szerokimi pługami, gdyż im szerszy pług tym mniejsze ugniatanie gleby kołami ciągnika prowadzonymi w bruździe. W przypadku orki pługiem trzyskibowym ugnieceniu ulega ok. 33% pola. Udział ten zmniejsza się w przypadku pługów szerszych. Na krajowym rynku dostępne są pługi o zróżnicowanym stopniu złożoności. Jednym z najbardziej zaawansowanych rozwiązań są układy umożliwiające zmianę szerokości orki. Najprostszym i najtańszym rozwiązaniem jest zdemontowanie końcowych korpusów. Demontaż jednego korpusu, np. w pługu czteroskibowym, zmniejsza opór o 25% i o tyle samo maleje jego wydajność. W przy- padku pługów o zmiennej szerokości roboczej wszystkich korpusów zmniejszenie szerokości powoduje, że opór maleje w mniejszym stopniu. Oznacza to, że wydajność może nam zmniejszyć się, np. o 25% lecz opory orki zmniejszą się tylko o 15%. O wydajności orki decyduje nie tylko szerokość pługa ale również prędkość poruszania się agregatu. Korzystnie jest, aby ciągnik nie był maksymalnie obciążony lecz posiadał potrzebny zapas mocy na uzyskanie odpowiedniej prędkości nawet przy przeciążeniach wynikających ze zmiany warunków glebowych na polu. Odpowiednią prędkością dla orki przedzimowej zapewniającą dobre odkładanie skib oraz odpowiednie ich wysztorcowanie jest ok. 6 – 7 km/h. Wykres przedstawiony na rys. 3. obrazuje przebieg prędkości jazdy ciągnika U 912 w czasie wykonywania orki przedzimowej na poletkach doświadczalnych na glebie średniozwięzłej. Na wykresie można zauważyć, że średnia prędkość jazdy ciągnika waha się właśnie w zalecanym przedziale, a wynika ona również z optymalnego obciążenia silnika tegoż ciągnika. Wyższe prędkości, w granicach 8 – 10 km/h są zale- ga ścinacz listwowy lub listwę dokładającą. Dobrym rozwiązaniem w celu prawidłowego przykrycia nawozu zielonego jest zastosowanie przedpłużka. Zadaniem tego elementu jest ścięcie i przesunięcie odkrojonej warstwy gleby wraz z roślinnością do sąsiedniej bruzdy. Głębokość pracy przedpłużka wynosi 8 – 12 cm. Płytkie ustawienie przedpłużka powoduje odwrócenie wierzchniej warstwy a co za tym idzie, głębsze przyoranie nawozu zielonego. Natomiast głębsze ustawienie nie powoduje odwracania stąd też płytsze przyoranie nawozu zielonego. Stosując wyżej wymienione dodatkowe elementy wyposażenia pługa należy liczyć się ze zwiększonymi oporami a co za tym idzie większym zużyciem paliwa. Dobierając odpowiednie narzędzie do wykonywanego zabiegu należy wybrać pomiędzy pługiem zagonowym i bezzagonowym. Klasyczny pług zagonowy (rys. 4) sprawdza się na polach długich i wąskich. W innych warunkach należy rozważyć zastosowanie pługa obracalnego, do zalet którego należą pozostawienie pola bez bruzd oraz jego większa masa. Zwłaszcza ta druga cecha gwarantuje lepsze zagłębianie się na glebach ciężkich. Należy przy tym pamiętać, że zawieszany pług obracalny powoduje większe obciążenie podnośnika hydraulicznego ciągnika. Konstrukcja TUZ–u oparta jest na zasadzie, że ciągnik i zawieszony na nim pług mają pracować jako jedna Rys. 3. Przebieg prędkości jazdy ciągnika podczas orki całość. Kierując się poprzedzimowej wyższą zasadą udźwig cane dla orki siewnej, gdyż sprzyjają podnośnika hydraulicznego ciągnika lepszemu kruszeniu i rozsypywaniu się decyduje o wyborze pługa. Poza masą przesuwanej po odkładnicy gleby. pługa należy zwrócić uwagę na położenie jego środka ciężkości w stosunku ramach orki przedzimowej do punktów zawieszenia na ciągniku. często dokonujemy przykry- W przypadku pługów z dużym rozstawania nawozów zielonych. wem korpusów ich środek ciężkości W tym celu dobrze jest zaopatrzyć pług jest przesunięty do tyłu, co prowadzi w krój talerzowy. Element ten uspraw- do zwiększonej wartości siły udźwigu nia przyorywanie tnąc wierzchnią war- oraz zmniejszenia przyczepności kół stwę gleby i skrajne rośliny, zapobiega przednich ciągnika. Wobec powyższerównież gromadzeniu się nieprzecię- go, zwłaszcza w pługach obracalnych tych roślin przed pierwszym korpusem. powyżej pięciu korpusów, zaleca się Niejednokrotnie odkładnica cylindro- stosowanie kół podporowych wykoidalna nie zapewni dobrego przykrycia rzystywanych przede wszystkim do nawozu zielonego toteż korzystnie jest regulacji głębokości orki oraz do przezastosować przy każdym korpusie płu- jazdów transportowych. W WRZESIEŃ 2012 9 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI problemu przyorywanie długich resztek pożniwnych oraz więcej miejsca do montowania dodatkowych elementów roboczych. Dobrze wyregulowany pług można poznać po tym, że ciągnik nawet bez ingerencji traktorzysty utrzymuje prostoliniowy tor jazdy. Rys. 4. Klasyczny pług zagonowy D obry pług powinien charakteryzować się regulacjami umożliwiającymi jego prawidłowe ustawienie. W tradycyjnym pługu zagonowym jest to regulacja poprzeczna szerokości pierwszej skiby oraz regulacja podłużna. Rama dobrze ustawionego pługa podczas orki jest równoległa do calizny. Kolejny warunek odpowiedniej regulacji to pionowe położenie korpusów. Ściąganie pługa na caliznę świadczy o zbyt dużej szerokości pierwszej skiby. Regulację tą łatwo ocenić, gdyż na całej długości w miejscu pracy pierwszej skiby widoczna jest zbyt mała lub zbyt duża ilość ziemi. Poza wszystkimi regulacjami należy zwrócić uwagę na stopień zużycia poszczególnych elementów korpusu płużnego, zwłaszcza lemieszy, które zużywają się w największym stopniu. Stopień ich wytarcia powinien być wyrównany dla wszystkich korpusów. W razie awarii jednego z nich należy dopasować zakładany do pozostałych, a najlepiej wymienić cały zestaw. Głębokość orki ustawia się na kole kopiującym pamiętając jednocześnie o zmianie długości łącznika górnego. Istotną cechą jest również umiejscowienie koła kopiującego, jego średnica i szerokość. Większa średnica koła sprzyja lepszemu kopiowaniu powierzchni pola, ponadto nie może ono znajdować się zbyt blisko korpusu, ponieważ mogą występować zapychania przyorywaną masą. Ważną regulacją pługa jest również możliwość zmiany szerokości skib, a tym samym szerokości orki. Umożliwia to dostosowanie oporu pługa do panujących warunków glebowych oraz mocy ciągnika. Najkorzystniejsze warunki odwracania skiby uzyskuje się, gdy szerokość orki jest 1,4 razy większa od głębokości orki. Chcąc jak najlepiej dopasować pług do ciągnika powinien on charakteryzować się stosunkowo największą ilością możliwych regulacji. Nowoczesne pługi powinien charakteryzować duży prześwit roboczy, zapewniający bez 10 O rka przywraca glebie sprawność produkcyjną, skutecznie zwalcza chwasty, usuwa koleiny, warunkuje dobry efekt pracy różnych narzędzi doprawiających – zwłaszcza biernych. Podstawowe wady orki to duża energochłonność, zagęszczenie podskibia oraz nadmierne spulchnienie warstwy ornej. Aby ograniczyć negatywne oddziaływanie orki na strukturę gleby należy: unikać wykonywania jej na glebach o wysokiej wilgotności, zmieniać głębokość orki z jednoczesnym stosowaniem pogłębiacza, stosować odkładnice zapewniające lepsze kruszenie gleb ciężkich. W kosztach eksploatacji pługa znaczący udział ma koszt paliwa. Zużycie paliwa zależy od rodzaju gleby, głębokości orki i szerokości roboczej pługa. Możemy przyjąć, iż przy wykonywaniu orki przedzimowej na glebie średniozwięzłej i szerokościach roboczych pługa ok. 1,5 m średnie zużycie paliwa wacha się w granicach 15 l/ha. Natomiast przy większych szerokościach pługa średnie zużycie paliwa wynosi ok. 10 l/ha. Jednocześnie zwiększenie głębokości orki o każdy cm powyżej 20 cm głębokości powoduje wzrost zużycia paliwa o 1 l/ha. Kierując się tą zależnością nie należy wykonywać orki głębszej niż niezbędne minimum. Należy również pamiętać, że z jednej strony prawidłowo odwrócona i wysztorcowana skiba orki przedzimowej wpływa na koszt uprawy wiosennej. Bardziej wyskibiona orka zwiększy koszty zużycia paliwa w czasie wykonywania przedsiewnych uprawek wyrównujących powierzchnię pola. Przy prawidłowo dobranym zestawie ciągnik – pług współczynnik wykorzystania uciągu powinien wynosić od 0,85 do 1,0, wówczas zużycie paliwa jest najniższe. Poślizg kół ciągnika podczas orki nie powinien być większy niż ok. 25%. Po przekroczeniu tych wartości wzrasta wyraźnie zużycie paliwa, a koła ciągnika niszczą strukturę gleby. W zależności od rodzaju gleby zapo- tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] trzebowanie mocy na jeden korpus pługa zagonowego wynosi od 10 kW do 18 kW natomiast dla pługa obracalnego od 12 kW do 24 kW. E ksploatacja pługa wymaga wymiany części zużywających się na skutek tarcia lub ulegających awaryjnemu uszkodzeniu, np. w czasie pracy na glebach zakamienionych. Najczęściej wymieniane są zużywające się lemiesze, natomiast rzadziej odkładnice, pierś odkładnicy, ścinacze skib. Ceny lemieszy kształtują się od 40 zł do 200 zł, odkładnicy od 150 zł do 800 zł. Wyższe ceny dotyczą części zamiennych pługów zagranicznych. Jednak ich jakość i dokładność wykonania jest na tyle wyższa, iż warto nabywać części oryginalne niż ich tańsze zamienniki. Na całkowity koszt orki będą składały się: cena zakupu ciągnika, pługa, części zamiennych oraz paliwa. Koszt ten będzie jak najbardziej korzystny dla rolnika kiedy dobrany zestaw ciągnik – pług będzie pracował w gospodarstwie maksymalną ilość godzin z jednoczesnym zachowaniem bezpiecznych terminów agrotechnicznych. W ażnym warunkiem prawidłowego wykonania orki przedzimowej są panujące warunki pogodowe. Przy optymalnej wilgotności gleba łatwo się kruszy, nie lepi się i nie zamazuje. Mokra gleba ma mniejszą nośność i przyczepność, a to powoduje wzrost poślizgu kół ciągnika i większe jej ugniatanie. O rka jako podstawowy zabieg uprawowy poza swym dodatnim oddziaływaniem na glebę wpływa jednocześnie na nią niekorzystnie. Sprzyja między innymi erozji wodnej, erozji wietrznej, zaskorupieniu się gleby, tworzeniu podeszwy płużnej oraz ugniataniu dna bruzdy kołami ciągnika. Wymaga doprawiania przedsiewnego, cechuje ją niska wydajność i wysoka energochłonność. Dlatego też wzrasta powierzchnia upraw roślin z siewu w glebę niezaoraną czyli tzw. mulcz. Ostatecznie jednak o tym, czy rolnik będzie wykonywał orkę przedzimową zdecyduje rachunek ekonomiczny. Na dzień dzisiejszy większość pól jest zaorywana. PORADY BEZPIECZNA PRACA W OBEJŚCIU GOSPODARSKIM Aby zapobiec upadkom, należy: • utrzymywać ład i porządek na terenie gospodarstwa rolnego; • oświetlić podwórze i inne zabudowania gospodarcze; • utwardzić przejścia, odśnieżać je w okresie zimy – posypywać piaskiem i popiołem; • uporządkować trakty komunikacyjne; • wyznaczyć stałe miejsca do przechowywania maszyn i urządzeń; • pamiętać o stosowaniu właściwego obuwia, które zmniejsza niebezpieczeństwo poślizgnięcia się w czasie pracy oraz chroni palce przed przygnieceniem; • oddzielić część mieszkalną od produkcyjnej. W raz z nadejściem pory jesienno – zimowej koń‑ czą się prace w polu. Nie oznacza to jednak, że rolnik nie ma obowiązków w gospodarstwie rolnym. Praca w gospodarstwie jest zawsze. Warto więc wykorzy‑ stać czas wolny od prac polowych na poprawę stanu bezpieczeństwa w gospodarstwie oraz na wyelimi‑ nowanie zaniedbań występujących na podwórzu, które mogą być przy‑ czynami wielu wypadków. Od wielu lat około 50% wszystkich zaistniałych zdarzeń wypadkowych w gospodarstwach rolnych stanowią upadki osób. Duża ilość upadków osób w gospodarstwach rolnych to efekt braku dbałości o właściwy stan nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych. Nierówne i nieutwardzone podwórza stają się śliskie i grząskie po opadach deszczu lub śniegu i roztopach. Nieuprzątnięte i zastawione zbędnymi przedmiotami przejścia i dojścia, często zanieczyszczone odchodami zwierzęcymi i ściółką, także nie przyczyniają się do bezpiecznego przemieszczania w obejściu gospodarskim. W gospodarstwach dochodzi również do upadków z drabin i schodów. Przyczyną tych zdarzeń jest najczęściej używanie za krótkich drabin, które nie posiadają zabezpieczeń przed przewróceniem, wykonanych z materiałów o nieodpowiedniej wytrzymałości lub korzystanie z urządzeń starych, wyeksploatowanych. Przyczyną upadków na schodach budynków gospodarczych i mieszkalnych jest ich niewłaściwa konstrukcja lub brak poręczy. PONADTO: • na schodach winien być utrzymany ład i porządek; • na schodach nie wolno przechowywać pasz, worków, narzędzi; • schody winny być mocne, wygodne, ze stopniami wykonanymi z materiału niepoślizgowego, wyposażone w poręcze (powyżej 5 stopni z dwóch stron) na wysokości 1,1 m; • przy zejściu ze schodów winna być zachowana wolna powierzchnia. Warto pamiętać także: • włazy pionowe na strychy lub poddasza winny posiadać uchwyty do zamocowania drabiny oraz uchwyty ułatwiające wejście i zejście z drabiny; właz winien mieć uchylną barierkę zabezpieczającą osobę pracującą na strychu przed spadnięciem; • otwory w podłogach należy zabezpieczyć przykrywami – ich powierzchnia winna być zrównana z powierzchnią podłoża; do podnoszenia i opuszczania przykrywy winny służyć zamontowane uchwyty; • wchodząc do studni lub innych zbiorników, należy posiadać szelki WRZESIEŃ 2012 11 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI bezpieczeństwa, zaczepione na linie trzymanej przez co najmniej dwie osoby, pozostające na powierzchni. Drabiny stosowane w obejściu gospodarskim winny być wykonane z właściwego, gwarantującego odpowiednią wytrzymałość materiału. Decydującym elementem bezpiecznej drabiny są mocne i właściwie zamocowane szczeble. Zakończenia drabiny winny zabezpieczać przed jej poślizgiem lub przechyłem: • u góry zamontowane haki, • u dołu gumowe lub ostre – w zależności od podłoża – zakończenia. Kąt nachylenia drabiny winien wynosić od 65° do 75°. Drabinę należy stawiać zawsze na równym, utwardzonym podłożu. Podczas zwózki materiałów objętościowych (zboża, słomy, siana, zielonki) należy stosować odpowiednio długą drabinę, przeznaczoną do wchodzenia i schodzenia, a na czas przejazdu mocowaną do burty przyczepy. stosować zabezpieczenia przed osunięciem się ziemi, a na powierzchni – ustawić barierę chroniącą przed wpadnięciem lub oznaczyć wykop w widoczny sposób. Trochę danych statystycznych: W województwie zachodniopomorskim w 2011 r. zgłoszono 363 wypadki przy pracy rolniczej. Do wypadków dochodziło najczęściej wskutek niewłaściwej organizacji stanowiska pracy, głównie: • niedostateczną koncentracją uwagi na wykonywanej czynności; • niewłaściwym operowaniem kończynami w strefie zagrożenia; • niewłaściwym uchwyceniem lub trzymaniem narzędzi oraz nadmiernym wysiłkiem fizycznym. Wypadkom sprzyjały również niewłaściwe tempo pracy i pośpiech, gdy zmieniały się warunki atmosferyczne. Materiał zebrała: Emilia Miszewska W czasie zwózki materiałów objętościowych powożący oraz osoba układająca na wozie czy przyczepie winni mieć ustalony sposób porozumiewania się. Każde przemieszczenie ciągnikiem lub wozem winno być poprzedzone ustalonym sygnałem. Maszyny wykorzystywane w gospodarstwie rolnym winny być wyposażone w mocne, dobrze zamontowane drabinki i schodki wejściowe do kabin, na podesty robocze, do przyczep – należy na bieżąco sprawdzać ich stan techniczny. Rusztowania, podesty i barierki stosowane w pracach remontowo – budowlanych winny być mocnej, stabilnej konstrukcji. Podczas wykonywania wykopów (zwłaszcza głębokich i wąskich) należy 12 • złego stanu nawierzchni podwórzy; • nieprawidłowego sposobu wchodzenia i schodzenia z maszyn rolniczych i ciągów komunikacyjnych; • braku odpowiednich przejść i dojść, oraz wykonywania pracy niezgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Duża ilość zdarzeń wypadkowych spowodowana była również: tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] – pracownik OR KRUS w Koszalinie Kontynuacja materiału „BEZPIECZNA PRACA W OBEJŚCIU GOSPODARSKIM” w kolejnym numerze miesięcznika „ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI“. INFORMACJE Z POSIEDZEŃ ZARZĄDU ZIR 5 września: głównymi tematami były: • aktualne kierunki działań Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Dąbiu, odmiany zalecane do siewu jesienią 2012 roku • ocena skuteczności przeprowadzanych przez OT ANR w Szczecinie przetargów ograniczonych na powiększenie rodzinnych gospodarstw rolnych w kontekście zadań ustawowych ANR • udział rolników w procesie prywatyzacji PZZ w Stoisławiu S.A. W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele SDOO Dąbie- p.Anna Werelich oraz dyr. Dariusz Rawicki a także Prezes Spółdzielni Producentów i Przetwórców Zbóż w Koszalinie Edward Sadłowski. W spotkaniu nie uczestniczyli przedstawiciele ANR (zaproszenie otrzymał m.in. Prezes Agencji) oraz Ministerstwa Rolnictwa. Jako oficjalny powód podano pilne rządowe prace nad nowelizacją budżetu państwa. Zarząd ponownie krytycznie ocenił wdrażanie w życie priorytetów ustaw regulujących obrót ziemią przez ANR, nie rozwiązano zwłaszcza problemu osób podstawionych kupujących nieruchomości w przetargach ograniczonych. 18 września Posiedzenie zarządu zostało opisane szczegółowo w artykule związanym z wizytą w Szczecinie ministra Plocke i prezesa Świętochowskiego . WYSOKOŚĆ JEDNORAZOWEGO ODSZKODOWANIA N owe rozporządzenie w spra‑ wie określenia wysokości jed‑ norazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolni‑ czej lub rolniczej choroby zawodo‑ wej oraz zasiłku chorobowego 27 lipca 2012 r., weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 lipca 2012 r. zmieniające rozporządzenie MRiRW z dnia 16 maja 2007 r. w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego (Dz. U z 12 lipca 2012 r. poz. 804). Wobec powyższego od dnia 27 lipca 2012 r. jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą chorobą zawodową, zostało podwyższone do kwoty 650 zł za każdy procent tego uszczerbku. Od dnia 27 lipca 2012 r. obowiązują następujące wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej: • 650 zł – za każdy procent uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej; • 13.000 zł – z tytułu orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej; • 650 zł – za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z tytułu zwiększenia tego uszczerbku, co najmniej o 10 punktów procentowych, za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było odszkodowanie; • 65.000 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego, zwiększone o kwotę 13.000 zł na drugiego i każdego uprawnionego, jeżeli do odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i dziecko (dzieci) bądź tylko dzieci; • 32.500 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania uprawnieni są tylko inni członkowie rodziny niż małżonek i dzieci zmarłego oraz 13.000 zł z tytułu zwiększenia odszkodowania na drugiego i każdego następnego uprawnionego; • 13.000 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania równocześnie z małżonkiem lub dziećmi zmarłego uprawnieni są inni członkowie rodziny, każdemu z nich przysługuje ta kwota niezależnie od odszkodowania przypadającego małżonkowi lub dzieciom. O wysokości jednorazowego odszkodowania decyduje data prawomocnego orzeczenia lekarza rzeczoznawcy lub komisji lekarskiej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Orzeczenie lekarza rzeczoznawcy staje się prawomocne po upływie 14 dni od daty jego doręczenia, jeśli nie zostało ono zaskarżone. Orzeczenie komisji lekarskiej Kasy jest ostateczne, ponieważ nie przysługuje od niego odwołanie i staje się prawomocne w dniu jego wydania. W przypadku ustalania związku przyczynowo‑skutkowego zgonu z wykonywaną pracą rolniczą o wysokości jednorazowego odszkodowania decyduje data opinii lekarza inspektora orzecznictwa lekarskiego Kasy ustalającego ten związek. O wysokości jednorazowego odszkodowania w przypadku wypadku śmiertelnego, gdzie zgon nastąpił w dacie zdarzenia, decyduje data zgonu. WRZESIEŃ 2012 13 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI W MODULACJA PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNICH 2012 r. w nowych państwach członkowskich UE po raz pierwszy będzie zastosowa‑ na tzw. modulacja płatności bezpo‑ średnich, czyli odpowiednie zmniej‑ szenie płatności bezpośrednich. W państwach UE–15 stosowane są dwa rodzaje modulacji, tj. modulacja podstawowa i modulacja dodatkowa. Modulacja podstawowa polega na obniżeniu o 10% (w 2012 r.) kwoty płatności bezpośrednich przewyższających wartość 5 000 euro (a więc nie dotyczy gospodarstw otrzymujących do 5 000 euro). Dodatkowo, gospodarstwa otrzymujące powyżej 300 000 euro rocznie, mają obniżane płatności bezpośrednie o 4% nadwyżki ponad tę kwotę (modulacja dodatkowa). Kwoty uzyskane w związku ze stosowaniem modulacji powiększają środki przeznaczone na rozwój obszarów wiejskich. W związku ze stosowaniem modulacji w UE‑15 krajowe płatności uzupełniające w nowych państwach członkowskich muszą zostać pomniejszone zgodnie z decyzją wykonawczą Komisji z dnia 24 lipca 2012 r. zatwierdzającą przyznanie krajowych uzupełniających płatności bezpośrednich w Polsce za rok 2012. Dotyczyć to będzie rolników, którzy otrzymują krajowe płatności uzupełniające, a łączna kwota wszystkich płatności bezpośrednich (unijnych i krajowych) przekracza 5 000 euro. Kwota redukcji wyniesie 10% nadwyżki łącznej kwoty wszystkich płatności bezpośrednich (unijnych i krajowych) ponad 5 000 euro, a w przypadku, gdy łączna kwota płatności (unijnych i krajowych) przewyższa 300 000 euro, redukcja będzie powiększona o kwotę odpowiadającą 4% nadwyżki płatności uzupełniających ponad 300 000 euro. Kwota redukcji nie może jednak przekraczać całkowitej kwoty płatności uzupełniających, które mają zostać przyznane rolnikowi za dany rok. Należy zaznaczyć, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi aktywnie uczestniczył w prowadzonej na forum UE dyskusji na temat krajowych płatności uzupełniających, a działania podjęte wspólnie z ministrami rolnictwa innych nowych państw członkowskich zaowocowały zmianą podejścia stosowanego przez KE, z korzyścią dla rolników z nowych państw członkowskich. Pierwotnie proponowany przez Komisję Europejską sposób dokonania redukcji skutkowałby zmniejszeniem krajowych płatności uzupełniających w Polsce o ok. 232 mln euro, podczas gdy szacunki dokonane na podstawie obecnych regulacji wskazują, że kwota ta będzie znacznie niższa i wyniesie ok. 101 mln euro. Ponadto, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 73/2009, w przypadku gospodarstw otrzymujących z budżetu unijnego powyżej 300 000 euro, płatności wspólnotowe również zostaną obniżone o 4% nadwyżki tej kwoty (modulacja dodatkowa). Środki finansowe powstałe z tego pomniejszenia zostaną przeniesione na finansowanie instrumentów w ramach Programu Rozwoju Obszarów wiejskich. Jednocześnie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje, że zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 671/2012 z dnia 11 lipca 2012 r., zmieniającym rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009, w roku 2013 możliwe będzie przyznawanie tzw. przejściowego wsparcia krajowego. Wsparcie przyznawane będzie tym sektorom, które otrzymywały w 2012 r. krajowe płatności uzupełniające, tj: Sektor I (który obejmuje m. in. zboża, rośliny oleiste, wysokobiałkowe i motylkowate) sektor upraw paszowych na trwałych użytkach zielonych (sektor, w którym stosowano tzw. płatność zwierzęcą), sektor chmielu, sektor skrobi ziemniaczanej, sektor tytoniu. Środki finansowe przeznaczone na przejściowe wsparcie krajowe zostały przewidziane w przyjętym przez Radę Ministrów projekcie budżetu na 2013 r. KONKURSY I WYDARZENIA KONKURS LIDERÓW INNOWACJI Z apraszamy Państwa do wzię‑ cia udziału w V, jubileuszowej edycji konkursu „Krajowi Lide‑ rzy Innowacji i Rozwoju”. Zgłoszenia prosimy przesyłać do 15.10.2012r. 14 Projekt „Krajowi Liderzy Innowa‑ cji i Rozwoju” realizowany jest nie‑ przerwanie od 2008 roku i rozwija się systematycznie. Konsekwentnie identyfikujemy, wyróżniamy i pro‑ tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] mujemy inicjatywy i przedsięwzięcia o charakterze innowacyjnym i roz‑ wojowym. Udział w konkursie dla firm mikro, MŚP, gmin, oraz organizacji pozarządowych WYDARZENIA i innych podmiotów jest bezpłatny na wszystkich etapach konkursu. Uczestnikami konkursu mogą być następujące grupy kandydatów: Grupa 1 ‑ przedsiębiorcy (firmy ‑ mikro, małe, średnie, duże), Grupa 2 ‑ gminy (wiejskie, miejsko ‑wiejskie, miejskie), Grupa 3 ‑ organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia), inne organizacje i podmioty. Dotychczas konkurs „Krajowi Liderzy Innowacji i Rozwoju‑ 2012” został objęty Patronatem m.in. przez: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, Związek Banków Polskich, Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej oraz Marszałków poszczególnych województw. Mecenasem tegorocznej edycji jest Orange. Partnerami Technologicznymi są Intel Technology Poland oraz Sony Mobile Communications. Partnerem Merytorycznym jest Dom Inwestycyjny Investors S.A. Partnerem Wspierającym jest Biuro Informacji Gospodarczej „InfoMonitor” S.A. Często pada pytanie czy nasza firma jest innowacyjna? Czy warto o tym poinformować swoich klientów ? W ramach naszego konkursu identyfikujemy i promujemy innowacje na różnych poziomach skomplikowania i zaawansowania. Innowacje to nie są tylko przełomowe rozwiązania technologiczne na świecie, wynalazek nowego urządzenia czy nowa metoda technologiczna. W ramach naszego konkursu zajmujemy się również innowacjami na poziomie krajowym, branżowym i regionalnym. Tytuły zostaną przyznane w następujących kategoriach: Innowacyjna firma, Innowacyjny produkt, Innowacyjna usługa, Innowacyjna gmina, Innowacyjna organizacja, Innowacyjny projekt unijny, Dynamicznie rozwijająca się firma oraz w nowej kategorii Inspirująca firma. Nowa kategoria dotyczy opisu korzyści biznesowych wynikających z wdrożenia rozwiązań telco/IT w ocenianym podmiocie. Mecenasem tegorocznej edycji jest Orange. Partnerami Technologicznymi są Intel Technology Poland oraz Sony Mobile Communications. Partnerem Merytorycznym jest Dom Inwestycyjny Investors S.A. Poza tytułami i wyróżnieniami w obecnej edycji konkursu nasi Partnerzy przy- gotowali atrakcyjne nagrody dla laureatów: ‑ promocja „Firmowe Korzyści Orange dla Liderów Innowacji I Rozwoju” – przygotowana przez Orange – szczegóły http://www.orange.pl/kid,4002234 916,id,4002741201,title,promocja‑dla ‑Liderow‑Innowacji‑i‑Rozwoju,article. html – w promocji można kupić 5 telefonów po atrakcyjnych cenach oraz korzystać przez 24 lub 36 miesięcy z obniżonego dla nich o 20% abonamentu, ‑ ultrabook‑i ufundowane przez Intel Technology Poland, ‑ smartfony – ufundowane przez Sony Mobile Communications, ‑ sprzęt elektroniczny – ufundowany przez Dom Inwestycyjny Investors S.A., ‑ zaświadczenia/certyfikaty Firmy Wiarygodnej Finansowo – ufundowane przez Biuro Informacji Gospodarczej „InfoMonitor” S.A., Łączna wartość nagród rzeczowych przekracza 100 tys. Szczegóły www.liderzyinnowacji.pl BEDNARY 2012 Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział Regionalny w Koszalinie informuje, że zakończyła się już X Edycja Ogólnokrajowego Konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne, którego celem jest promocja zasad ochrony zdrowia i życia podczas pracy rolniczej oraz wyłonienie gospodarstw posiadających największe osiągnięcia we wdrażaniu tych zasad. Reprezentant województwa zachodniopomorskiego – Pan Krzysztof Skubiszyński z miejscowości Brzeżno, gmina Brzeżno decyzją Centralnej Komisji Konkursowej zajął trzecie miejsce w Konkursie. Uroczyste podsumowanie Konkursu odbyło się 21 września 2012 r. podczas Międzynarodowej Wystawy Rolniczej AGRO SHOW 2012 w Bednarach. WRZESIEŃ 2012 15 ECHO ZACHODNIOPOMORSKIEJ WSI XI Przegląd Zespołów i Twórców Ludowych „Siemionalia” w Bobolicach I mprezę, w dniu 22 lipca 2012 roku, otworzył barwny korowód, któ‑ ry przeszedł ulicami Bobolic. Jak przystało na prawdziwy przegląd ze‑ społów ludowych, śpiewu i tańca nie zabrakło. Aż 36 grup śpiewaczych i ta‑ necznych, kapel i solistów przyjechało do Bobolic. Oprócz zespołów z nasze‑ go regionu, pojawili się także wyko‑ nawcy z Kaszub i z Kociewia. P rzez cały dzień uczestnicy przeglądu prezentowali przeróżne formy artystyczne od starych dobrze znanych pieśni ludowych, aż po te skomponowane zupełnie niedawno. Podczas imprezy odbyły się również: ‑ kiermasz, ‑ konkurs twórców ludowych ‑ oraz warsztaty rzeźby i bibułoplastyki. Tegoroczne „Siemionalia” swoim występem uświetniła wybitna mezzosopranistka Anna Maria Adamiak, w której repertuarze, znalazły się także polskie pieśni ludowe. Piknik zakończyła wieczorna biesiada przy ognisku. W spotkaniu uczestniczyli min.: wiceprezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Lech Bany oraz członek zarządu Wiesław Piątek. Foto: Od lewej: Pani Helena Bubień- członek RP Koszalin ZIR z gminy Bobolice, Pan Lech Bany – wiceprezes ZIR, Pani Elżbieta Kopczyńska – Dyrektor Oddziału KRUS Koszalin oraz małżonka wiceprezesa Pani Bernarda Bany. Foto: scena przeglądu w Bobolicach 16 tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] WYDARZENIA „Pamiętajcie o ogrodach” W poszukiwaniu nowych po‑ mysłów na zagospodarowa‑ nie czasu z korzyścią dla ro‑ dziny, społeczności lokalnej i samych siebie Panie mieszkające w miejsco‑ wościach powiatu białogardzkiego, odwiedziły gospodarstwo i ogrody Pani Iwony Bigońskiej z Dobrzycy. Pani Iwona jest laureatką nagrody specjalnej przyznanej w Brukseli. Komisarz ds. Rolnictwa Dacian Cio‑ los tak mówił o działalności Iwony Bigońskiej: „Wpływa ona na two‑ rzenie dziedzictwa przyrodniczego i kształtowanie krajobrazu”. Ogrody tematyczne w Dobrzycy, skupiają około 2300 różnych gatunków i od‑ mian roślin. To wspaniałe miejsce do propagowania edukacji społecz‑ nej i przyrodniczej. Jest to jeden z nielicznych projektów, w których produkcja rolna nie polega na bez‑ pośredniej konsumpcji. Albowiem produkty tej działalności pozosta‑ ją trwale w krajobrazie. Po wizycie w ogrodach Iwony Bigońskiej Panie postanowiły urozmaicić ogrody przy swoich posesjach. Kobiety odgrywają ważną i zarazem specyficzną rolę w rozwoju przedsiębiorczości w środowiskach wiejskich. Zmuszone w wielu sytuacjach do odpowiedzialności za losy rodziny, kreują i rozwijają nowe formy aktywności gospodarczej, stwarzając w ten sposób wzorce zachowań dla innych. Foto: Spotkanie w ogrodach w Dobrzycy Foto: ogrody w Dobrzycy Prowadzone w ostatnich latach badania wskazują, że kobiety mogą wnieść wiele nowych wartości do kultury rozwoju przedsiębiorczości – niezależnie od tego, czy przedsiębiorczość ta jest rozwijana na obszarach wiejskich, gdzie aktualnie kobiety mają zdecydowanie mniej możliwości niż mężczyźni, czy też w miastach. Zasadnicze problemy rozwoju przedsiębiorczości kobiet na wsi nie wynikają z płci, poziomu wykształcenia, wieku, stanu cywilnego, uznawanych poglądów, norm, celów, lecz tkwią w stereotypach myślenia ludności wiejskiej, dotyczących roli kobiet i mężczyzn w rodzinie. Przełamanie tego stereotypu jest zdecydowanie trudniejszym problemem niż pokonywanie barier w rozwoju przedsiębiorczości. Główny problem stanowią bariery społeczne, czyli kulturowo uwarunkowane stereotypy, według których powołaniem kobiety są tylko i wyłącznie małżeństwo i macierzyństwo, a miejscem jej działalności tylko rodzina i dom. Ograniczanie się tylko do tego typu zadań i obecności kobiet w życiu społecznym, kształtują ich niską samoocenę. Ta zaś stanowi barierę w byciu przedsiębiorczą i w podejmowaniu decyzji o założeniu własnej firmy. Foto: ogrody w Dobrzycy WRZESIEŃ 2012 17 OGŁOSZENIA PIKNIK MIĘSNY 11.10.2012 POGORZELICA Zarząd Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zaprasza do udziału w „Pikniku mięsnym” Finansowanym z Funduszu Promocji Mięsa Wołowego. Celem pikniku jest promowanie wśród konsumentów spożycia polskich produktów żywnościowych, w szczególności przetworów i produktów z wołowiny. W planie imprezy jest m. in. degustacja potraw oraz wyrobów z mięsa wołowego oraz konkursy z nagrodami. Będzie można posłuchać o walorach mięsa wołowego i potrzebie jego obecności w codziennej diecie, a wiedzę swą poszerzyć poprzez zapoznanie się z przygotowaną prezentacją multimedialną pt.: „Smaczne i zdrowe, czyli o wartości żywieniowej mięsa wołowego”. REKLAMA 18 tel./fax 91 484 40 72 • 91 431 99 15 • 91 483 79 57 • www.zir.pl • [email protected] KULINARIA KAPUSTA KISZONA SKŁADNIKI: 10 kg białej kapusty (już poszatkowanej) 15 dag soli kamiennej (½ szklanki) SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA: Kapustę obrać z wierzchnich liści, opłukać, osuszyć i drobno poszatkować. Można ją wymieszać z niewielką ilością soli i przekładać partiami do dużego glinianego garnka. Mocno uciskać np. zaciśniętymi rękami. Dodawać koleją posoloną kapustę i dalej uciskać, aż puści sok. Nadmiar soku, który puści kapusta można trochę wybrać (np. chochelką). Na sam koniec, na wierzch kapusty należy położyć duży talerz i obciążyć go np. pełnym wody słoikiem litrowym lub dużym dokładnie umytym i wyparzonym kamieniem. Jeśli soku jest mało (kapusta nie jest nim pokryta, jest sucha na górze) należy dolać ten sok, który wcześniej został wybrany. Następnie wierzch garnka należy przykryć np. papierem, ręcznikiem kuchennym (nie przykrywamy szczelnie, tylko tak żeby tam nic nie wpadło). Gotową do kiszenia kapustę ustawiamy w ciepłym miejscu (w temperaturze pokojowej). Po upływie około 7 dni kapusta jest już ukiszona i nadaje się do konsumpcji. Można ją przełożyć do czystych i suchych słoików. Szczelnie zakręcić i wynieść do ciemnej i chłodnej piwnicy. Można pasteryzować, ale nie jest to konieczne. Ukiszoną kapustę można też pozostawić w beczce i całą beczkę wynieść do piwnicy. Smacznego. WRZESIEŃ 2012 19
