Zrównoważony transport miejski – inicjatywy UE

Biuro Regionalne Województwa Lubuskiego w Brukseli
Zrównoważony transport w miastach:
 Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu
 Kampania Zrównoważonego Transportu Miejskiego
Jak wziąć udział? Gdzie ubiegać się o dofinansowanie?
EUROPEJSKI TYDZIEŃ ZROWNOWAŻONEGO TRANSPORTU
„European Mobility Week” czyli „Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu” jest inicjatywą
Dyrekcji Generalnych Komisji Europejskiej: ds. Środowiska i ds. Transportu i Mobilności, która w
postaci corocznej kampanii promuje zrównoważony transport miejski.
Celem “Tygodnia…” odbywającego się od 16 do 22 września każdego roku, jest zachęcenie
europejskich władz lokalnych do wprowadzania i promowania zrównoważonych środków transportu
oraz zachęcenie obywateli do rezygnacji z przemieszczania się samochodem, szczególnie w przypadku
małych odległości, na rzecz innych sposobów tak jak na przykład transportu publicznego, rowerów
czy poruszania się pieszo.
Kampania organizowana jest od 2002 r. i rozwija się w UE jak i w innych krajach świata. „Tydzień
Zrównoważonego Transportu” obchodzony jest także m.in. w Japonii, Brazylii, Kolumbii, Ekwadorze
czy na Tajwanie. W zeszłorocznej edycji udział wzięło oficjalnie rejestrując swoje działania w ramach
kampanii 2158 miast z 39 państw. W sumie wdrożonych zostało 7717 zrównoważonych działań,
koncentrujących się głównie na infrastrukturze dla pieszych i rowerzystów, opanowaniu ruchu
ulicznego, polepszaniu dostępu do transportu publicznego oraz podnoszeniu świadomości o
zachowaniach zrównoważonego przemieszczania się.
Dlaczego warto wziąć udział? Przyłączenie się do kampanii jest okazją dla uczestniczących miast do
zaprezentowania wagi zrównoważonej mobilności miejskiej oraz szansą dla lokalnych władz na
przetestowanie swoich polityk transportowych i przedstawienia ich mieszkańcom.
„Czyste powietrze – czas na Twój ruch!” Tegoroczna edycja „Tygodnia…” odbędzie się pod hasłem
„Clean air. It’s your move!” i poruszać będzie problematykę zanieczyszczenia powietrza w miastach
oraz odzwierciedlać siłę i wpływ obywateli na czystsze powietrze dzięki ich odpowiednim wyborom
odnośnie środków transportu.
Jak wziąć udział? Aby przyłączyć się do organizacji Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego
Transportu w 2013 roku miasta miasta proszone są o przesłanie organizatorom podpisanej przez
przedstawiciela władz lokalnych deklaracji o wdrożeniu przynajmniej jednego nowego trwałego
środka, który przyczyniać się będzie do przeniesienia się z samochodów na inne środki transportu,
bardziej przyjazne środowisku (np. ścieżki rowerowe, strefy dla pieszych, szersze chodniki, nowy
schemat opanowania ruchu ulicznego itd.). Ponadto, formularz musi zawierać plan wydarzeń, które
miasto będzie realizować w ramach „Tygodnia…” przynajmniej przez jeden dzień. Formularz
dostępny tutaj.
1
Biuro Regionalne Województwa Lubuskiego w Brukseli
Uczmy się od najlepszych! Kampanie przeprowadzone z sukcesem, mogą zostać zgłoszone do
konkursu organizowanego przez Komisję Europejską we współpracy z EUROCITIES na najlepszą
kampanię promującą działania „Tygodnia…”. W 2012 r. Krosno Odrzańskie po raz pierwszy i jako
jedyne miasto w województwie lubuskim przyłączyło się do „Europejskiego Tygodnia
Zrównoważonego Transportu”. Miasto zrealizowało wraz z lokalnymi partnerami przy ogromnym
zaangażowaniu mieszkańców, szereg działań i aktywności promujących zrównoważony transport a
także zdrowy i aktywny tryb życia pod hasłem „Zostań Eko jeźdźcem!”. Sukces 18-sto tysięcznego
Krosna Odrzańskiego doceniło Ministerstwo Środowiska oceniając kampanię jako drugą najlepszą w
Polsce. Trud miasta został dostrzeżony również na szczeblu europejskim, w konkursie kampania
została jedną z dziesięciu najlepszych Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu w UE a
przedstawiciele Miasta zaproszeni do poprowadzenia warsztatów w Brukseli dla reprezentantów
europejskich miast na temat efektywnych, nisko kosztowych kampaniach. Więcej informacji o
kampanii Krosna Odrzańskiego: tutaj.
Więcej informacji o Europejskim Tygodniu Zrównoważonej Energii: http://www.mobilityweek.eu/
KAMPANIA ZRÓWNOWAŻONEGO TRANSPORTU MIEJSKIEGO
„Sustainable Urban Mobility campaign” – „Kampania zrównoważonego transportu miejskiego” to
trzyletnia inicjatywa Komisji Europejskiej Dyrekcji Generalnych ds. Środowiska i ds. Transportu i
Mobilności finansowania z programu Inteligentna Energia Europa, uruchomiona w 2012 r. Wspiera
ona kampanie zrównoważonego transportu miejskiego w 27 krajach członkowskich UE oraz Norwegii,
Islandii, Lichtensteinie i Chorwacji.
Celem jest promowanie zalet płynących z łączenia różnych środków transportu, podkreślenie, że
wykorzystywanie różnych środków transportu odpowiednich dla odbywanej podróży pozwoli na
polepszenie zdrowia i finansów podróżujących, ma także wpływ na środowisko. Kampania odbywa się
pod hasłem „Do the right mix” (czyli najlepszego łączenia środków transportu).
Aby przyłączyć się do Europejskiej Kampanii Zrównoważonego Transportu Miejskiego należy
zarejestrować swoje działania podnoszenia świadomości o możliwościach związanych z prawidłowym
wykorzystywaniem transportu w miastach. Może to być działanie jednodniowe, trwające kilak dni lub
miesięcy, wydarzenie cykliczne itd. Organizatorami mogą być społeczności lokalne, NGO, partnerzy
społeczni, instytucje badawcze i edukacyjne, instytucje publiczne, władze lokalne czy krajowe a także
publiczne i prywatne przedsiębiorstwa. Rejestracji można dokonać tutaj.
Istnieje również możliwość dofinansowania kampanii na zasadzie zwrotu części poniesionych
kosztów kwalifikowanych, dla podmiotów niekomercyjnych tj. NGO, władze publiczne, szkoły,
uniwersytety, instytucje badawcze. O wsparcie kampanii, które odbędą się pomiędzy 1 lipca 2013 r. i
30 czerwca 2014 r. można ubiegać się do 31 maja 2013 r. (do godz. 12:00). Aplikacji można dokonać
2
Biuro Regionalne Województwa Lubuskiego w Brukseli
rejestrując wydarzenie na stronie Kampanii. W formularzu należy wówczas zaznaczyć opcję „I would
like to apply for grant” i wypełnić wymagane pola. Więcej szczegółów: tutaj.
SUMP Award - nagroda dla miast. Ważnym elementem realizacji zrównoważonego transportu w
miastach są „Sustainable Urban Mobility Plans” (SUMPs) czyli „Plany Zrównoważonego Transportu
Miejskiego”. SUMP są narzędziem pozwalającym na dostarczenie w miastach różnych opcji
zintegrowanego zrównoważonego transportu, które odpowiadają potrzebom ich mieszkańców.
Komisja Europejska zachęca miasta do przygotowywania i wdrażania SUMP, m.in. przyznając co roku
nagrodę w wysokości 10 tysięcy euro za podjęte w tym kierunku działania. Każdego roku nagroda
koncentruje się na różnych aspektach zrównoważonego transportu miejskiego, w 2012 r. tematem
przewodnim był „udział mieszkańców i innych aktorów” w 2013 r. jest to „włączenie kryteriów polityk
gospodarczych, społecznych i środowiskowych” a w 2014 r. odnosić się będzie do „monitorowania
wdrażania w celu podnoszenia jakości SUMP’s”. Nagrodę SUMP 2012 zdobyło szkockie Aberdeen.
Szczegóły tegorocznego konkursu zostaną ogłoszone wkrótce, termin aplikacji upływa 9 listopada.
Więcej informacji o zasadach i kryteriach wyboru zwycięzców: tutaj.
Więcej informacji o Kampanii Zrównoważonego Transportu Miejskiego: http://dotherightmix.eu/
MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA I WYMIANY WIEDZY
Działania planowania oraz wdrażania zrównoważonego transportu miejskiego mogą być wyzwaniem
dla miast i władz lokalnych dlatego warto skorzystać z możliwości wsparcia w postaci dofinansowania
ze środków wspólnotowych oraz dzielić się doświadczeniem i skutecznymi rozwiązaniami z innymi
miastami w ramach europejskich sieci partnerskich i platform wymiany wiedzy.
Program Inteligentna Energia dla Europy (IEE)
Termin zamknięcia zaproszenia do składania wniosków: 8 maja 2013 r.
Budżet: 65 mln euro
Kto może aplikować: osoby prawne (publiczne i prywatne) z siedzibą w UE, Norwegii, Islandii,
Lichtensteinie, Chorwacji i Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.
Jakiego rodzaju działania będą wspierane: IEE wspiera transgraniczne działania wymiany wiedzy,
promocje najlepszych praktyk, dzialania angażujące obywateli, sieci wspierające rozwój SUMP i SEAP,
inicjatywy logistyki zero emisyjnej, analizy planów/programów wspierających efektywność
energetyczną itp. Zrównoważony transport: Priorytet STEER: 10.3.1 Efektywny energetycznie
transport oraz 10.3.2. czyste i efektywne energetycznie pojazdy.
Więcej informacji: tutaj.
3
Biuro Regionalne Województwa Lubuskiego w Brukseli
LIFE +
Termin zamknięcia zaproszenia do składania wniosków: 25 czerwca 2013 r.
Budżet: 278 mln euro
Kto może aplikować: osoby prawne z krajów członkowskich UE
Jakiego rodzaju działania będą wspierane: inicjatywy zarządzania środowiskiem, zakładanie
przyjaznych środowisku centrów dystrybucji frachtu, innowacyjne działania redukcji emisji i
odpadów, działania rozwoju technologicznego przyjaznego środowisku w dziedzinie transportu itd.
Więcej informacji: tutaj.
ICT-PSP
Termin zamknięcia zaproszenia do składania wniosków: 14 maja 2013 r.
Budżet: 156,5 mln euro
Kto może aplikować: osoby prawne z krajów członkowskich UE, Islandii, Lichtensteinu, Norwegii,
Chorwacji, Turcji i Serbii.
Jakiego rodzaju działania będą wspierane: projekty testowe ICT opartego na wspólnym zarządzaniu
systemami opłat przejazdowych na rzecz zrównoważonej mobilności, działania pilotażowe planów
współpracy zrównoważonego transportu dóbr, rozwój innowacyjnych rozwiązań transportu
publicznego na rzecz mobilności osób niepełnosprawnych (np. niewidomych, głuchych) itd.
Więcej informacji: tutaj.
SIECI ORAZ PLATFORMY WYMIANY WIEDZY
POLIS:„Miasta i Regiony na rzecz polepszania transportu”, więcej informacji: tutaj.
CIVITAS: „Czystszy i lepszy transport w miastach”, więcej informacji: tutaj.
ELTIS: „Portal mobilności miejskiej”, więcej informacji: tutaj.
EPOMM: „Zarządzanie mobilnością na rzecz lepszej przyszłości”, więcej informacji: tutaj.
Covenant of Mayors: „Porozumienie pomiędzy burmistrzami na rzecz zrównoważonej energii
na szczeblu lokalnym” Więcej informacji: tutaj.
Opracowanie: Biuro Regionalne Województwa Lubuskiego w Brukseli
4