Roztrząsacze na każdą okazję

Nr 08/2009 (60)
www.wrp.pl
Marek Gaworski
Katedra Organizacji
i Inżynierii Produkcji
SGGW Warszawa
Strona 19
Nawożenie obornikiem stanowi wbrew pozorom złożone zadanie. Złożony jest bowiem zbiór czynników, które
trzeba wziąć pod uwagę podejmując się zabiegu rozprowadzenia stałych nawozów naturalnych na powierzchni
pola. Osiągnięcie w tym kontekście priorytetowego celu, tj. wysokiej jakości nawożenia jest uwarunkowane doborem do danego gospodarstwa odpowiedniej konstrukcji roztrząsacza.
Roztrząsacze na każdą okazję
P
ozyskiwane w gospodarstwie stałe
nawozy naturalne,
a wśród nich obornik, pomiot, kompost i inne wyróżniają się szeregiem specyficznych cech fizycznych, które
nie pozostają bez wpływu na
wymagania stawiane środkom technicznym przeznaczonym do nawożenia.
Najpopularniejszy spośród nawozów naturalnych
– obornik, może charakteryzować się znacznym zróżnicowaniem cech fizycznych,
wynikających chociażby ze
sposobu jego gromadzenia. Obornik pochodzący
z głębokich obór charakteryzuje się zbitą strukturą
obejmującą na ogół duże kawałki, które niejednokrotnie trudno jest równomiernie rozprowadzić na powierzchni pola. Nie bez znaczenia dla stanu obornika i
łatwości jego dalszego zagospodarowania, w tym rozrzucenia na polu pozostaje
również to, jaki jest udział
słomy w składzie. Procentowy udział to jeden, lecz
nie jedyny ważny aspekt.
Równie istotne z punktu
widzenia warunków rozprowadzenia nawozów na
powierzchni pozostaje bowiem to, czy użyta w pomieszczeniach dla zwierząt
słoma była pocięta, czy też
rozprowadzana na stanowiskach legowiskowych w całości.
Wśród innych cech różnicujących masę obornika
można wymienić wilgotność, stopień sfermentowania wynikający pośrednio z
Roztrząsacze do obornika –
bogaty wybór
Aby sprostać wymaganiom
nawożenia obornikiem i innymi nawozami naturalnymi,
w praktyce istnieje możliwość
doboru roztrząsacza o określonych cechach konstrukcyj-
Jakość rozdrabniania obornika jest uwarunkowana konstrukcją nawiniętych na obwodzie bębnów elementów
roboczych, obejmujących takie rozwiązania, jak: łopatki
profilowane, typu „poroże łosia” i śrubowe taśmy blaszane z nożami tnącymi.
czasu i miejsca (na pryzmie
lub w oborze) przechowywania, gęstość (w zakresie
od ok. 300 do ok. 900 kg/m3
odpowiednio dla obornika
świeżego i zleżałego), współczynnik tarcia masy obornika o powierzchnie skrzyni
ładunkowej i adaptera maszyny, a także opory odrywania cząstek obornika od
całości masy i inne.
nych i funkcjonalnych. Spośród najważniejszych cech
branych pod uwagę przy doborze roztrząsacza do danego
gospodarstwa uwzględnia się:
pojemność skrzyni ładunkowej a zarazem maksymalną
ładowność maszyny, zakres
regulacji dawki rozrzucanego
nawozu, przede wszystkim
zaś typ mechanizmu (adaptera) odpowiedzialnego za
rozrzucanie nawozu na powierzchni pola.
Adaptery wąskopasmowe,
tj. z poziomo położonymi
bębnami roboczymi są na
ogół montowane w roztrząsaczach o ładowności
do 6 ton. Ponieważ szerokość robocza tej grupy adapterów odpowiada jedynie
szerokość skrzyni ładunkowej (na ogół 2,0-2,5 m), więc
maszyny osiągają relatywnie niską wydajność, której
równocześnie towarzyszy
nie najwyższa jakość pracy.
Czynnikiem sprzyjającym
osiąganiu wyższej jakości
pracy (lepszemu rozdrobnieniu masy obornika) w przypadku adapterów wąskopasmowych jest użytkowanie
rozwiązań z dwoma poziomymi bębnami roztrząsającymi jako alternatywa dla
coraz rzadziej spotykanych
konstrukcji jednobębnowych. Rozwinięciem idei doskonalenia konstrukcji adapterów wąskopasmowych
jest zastosowanie trzech poziomych bębnów roztrząsających, szczególnie w maszynach o większej pojemności
skrzyni ładunkowej (o wysokich burtach bocznych),
a także instalowanie dodatkowych, współpracujących
z bębnami tarcz rozrzucających. Wirujące tarcze, które
od kilku lat stanowią swego
Transport zbóż
Transport zbóż i wszelkich materiałów sypkich
wymaga specjalistycznych
przyczep, lub przystosowania zwykłych przyczep
transportowych. W praktyce rolniczej, przez słowo
przystosowanie, rozumie
się uszczelnienie skrzyni
ładunkowej.
Specjalizowane przyczepy
transportowe wyposażane
są w specjalne uszczelnienia burt. Producenci w różny
sposób rozwiązują ten problem. Popularne są uszczelnienia gumowe, jak również
specjalne fiszbiny metalowe.
To drugie rozwiązanie jest
skuteczniejsze i trwalsze.
Równie ważna jak uszczelnienie jest konstrukcja burt.
Przyczepy specjalizowane
posiadają burty bez zagłębień
i zakamarków. Dla ułatwienia wyładunku, burty muszą się łatwo otwierać, przy
czym zapięcia, jak również
zawiasy muszą wytrzymywać
ogromne naprężenia w trakcie transportu. Warto więc,
dokonując wyboru zwrócić
uwagę na ich budowę i solidność.
Odrębną grupą przyczep
transportowych do zbóż są
przyczepy samowyładowcze. W praktyce służą do
odbioru ziarna od stale pracującego kombajnu, transportu po polu i redystrybucji ładunku na transport dalekobieżny. Przyczepy takie
posiadają skrzynię ładunkową w kształcie odwróconego graniastosłupa, na dnie
skrzyni ładunkowej podajnik
ślimakowy i długi lej wysypowy. Posiadają najczęściej
szerokie koła ułatwiające
jazdę po miękkim gruncie.
Wymagają jednak ciągników
sporej mocy, a ich użycie do
transportu po drogach jest
nieuzasadnione z powodu
wysokich cen takich urządzeń.
Daniel Alankiewicz
rodzaju konstrukcyjną nowość w roztrząsaczach są
przystosowane do rozrzutu
rozdrobnionego wcześniej
bębnami obornika na szerokości kilkunastu metrów.
Dzięki temu w klasycznych,
wąskopasmowych roztrząsaczach eliminuje się wadę,
jaką jest niska, powierzchniowa wydajność pracy maszyny.
Warto wspomnieć, że jakość rozdrabniania obornika jest uwarunkowana
konstrukcją nawiniętych na
obwodzie bębnów elementów roboczych, obejmujących takie rozwiązania, jak:
łopatki profilowane, typu
„poroże łosia” i śrubowe taśmy blaszane z nożami tnącymi. Stosowanie adapterów
z bębnami wyposażonymi w
noże tnące jest szczególnie
zalecane w przypadku roztrząsania obornika pochodzącego z głębokich obór,
charakteryzującego się zbitą
strukturą o dużych kawałkach. Alternatywną opcją
jest zastosowanie rozrzutnika z adapterem kombinowanym, składającym się z
bębnów wstępnie rozdrabniających obornik i talerzy
do rozrzutu masy nawozu.
Adaptery szerokopasmowe,
instalowane na ogół w roztrząsaczach o ładowności przekraczającej 6 ton wyróżniają
się bardziej złożoną budową.
Bębny robocze są w tego typu
adapterach instalowane pionowo lub z pochyleniem 515°. W praktyce adaptery wyposaża się z reguły w parzystą
liczbę bębnów (dwa lub cztery
bębny). Coraz częściej wyposażeniem standardowym
w roztrząsaczach szerokopasmowych są tarcze rozrzucające. W efekcie takiego rozwiązania znacznie poszerza się
zakres wykorzystania roztrząsacza, obejmujący nawożenie
wapnem, pomiotem kurzym,
a także torfem. W przypadku
rozprowadzania na polu wymienionej grupy nawozów
doskonale sprawdza się również specjalny adapter z poziomym wałem wyposażonym w łańcuchy z bijakami
rozdrabniającymi masę nawozu, który współpracuje z
wirującymi tarczami pełniącymi funkcje rozprowadzania masy na określonej szerokości roboczej.
Oddzielny rozdział wśród
znanych konstrukcji roztrząsaczy obornika i innych nawozów naturalnych zajmują
maszyny z bocznym adapterem przeznaczonym do wyrzutu nawozu. W tej grupie
maszyn poziomy wał wyposaża się w zawiasowo montowane bijaki lub łańcuchy,
co usprawnia realizację zadań roboczych. n
EKO-INVEST Sp. z o.o.
ul. Pilska 4-6, 78-400 Szczecinek
tel. 094 374 26 11, fax 094 374 31 65
kom. 0692 424 790, 0692 426 175, 0606 413 420
www.eko-invest.com.pl, e-mail: [email protected]
PRZYCZEPY ROLNICZE PWT NAJNOWSZEJ GENERACJI
PRODUKCJI POM EKO Sp. z o.o. Szczecinek
od blisko 20 lat dostarczane
Zapraszamy na nasze stoisko na Agrotech Minikowo
na rynki Europy Zachodniej i krajowy
- ładowność:
8,2 - 10,4 - 12,2 - 13,8T
- niska masa własna: 2,8 - 3,6 - 3,8 - 4,2T
- trzystronny wywrót
- pełna hydraulika i pneumatyka
- system szczelnych ścian do przewozu płodów rolnych
i materiałów sypkich - (szczelność na rzepak)
- różne wersje podziału i otwierania ścian
- wersja z obrotnicą i tandem
Możliwość różnych, opcjonalnych Ponadto produkujemy:
- przyczepy do balotów ze
wyposażeń jak:
Prowadzimy bezpośrednią sprzedaż
z dużymi upustami do negocjacji!
- rolowana plandeka wraz ze stelażem i
pomostem do jej obsługi
- hydrauliczne lub pneumatyczne
otwieranie ścian
- zsypy boczne i dodatkowe tylne
- zaczep tylny, oraz inne wyposażenia
słomy i siana
- przyczepy niskopodwoziowe
- kontenery stalowe
- przenośniki taśmowe
- konstrukcje stalowe
wr-101/09