Wymagania w klasach 4-6

Transkrypt

Wymagania w klasach 4-6
Wymagania z języka polskiego w kl. 4- 6 szkoły podstawowej
I.
Podstawa programowa – www.men.gov.pl
II.
Wymagania programowe (kursywą wyróżniono hasła realizowane wcześniej,
w danej klasie uczeń poznaje je w szerszym wymiarze, z wykorzystaniem ćwiczeń
i tekstów o wyższym stopniu trudności):

Wymagania programowe w klasie IV
1.
W zakresie czytania i słuchania uczeń:
- sprawnie czyta tekst;
- określa temat i główną myśl tekstu;
- rozróżnia nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (w tym: autora, narratora, czytelnika,
słuchacza);
- wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte);
- rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi;
- rozpoznaje formy gatunkowe (notatka, przepis, ogłoszenie, list, opowiadanie,
opis);
- wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście
(np. rozpoznaje prawdę lub fałsz);
- identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, reklamowy.
2.
W zakresie docierania do informacji uczeń:
- zna zasady korzystania ze słowników;
- posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem języka polskiego (małym
lub podręcznym), słownikiem wyrazów bliskoznacznych.
3.
W zakresie świadomości językowej uczeń:
- rozpoznaje podmiot i orzeczenie oraz ich funkcje w zdaniu;
- rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, pojedyncze
i złożone oraz równoważnik zdania – i rozumie ich funkcje;
- diagnozuje zdania (oznajmujące, pytające, rozkazujące) i potrafi je właściwie
zapisać;
- rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (rzeczownik, czasownik,
przymiotnik, przysłówek, przyimek, spójnik) i używa ich poprawnej formy
gramatycznej;
- zna i tworzy formę osobową i nieosobową czasownika;
- poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki; używa ich we właściwych
kontekstach;
- zna alfabet;
- wyodrębnia samogłoski i spółgłoski, dzieli głoski na dźwięczne
i bezdźwięczne, ustne i nosowe, twarde i miękkie;
- dzieli wyraz na sylaby;
- tworzy i poprawnie zapisuje wyrazy z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch” , „h”;
- poprawnie zapisuje partykułę „nie” z czasownikiem, rzeczownikiem,
przymiotnikiem;
- podaje własne przykłady wyrazów z „ą”, „ę” w środku i na końcu wyrazu;
- zachowuje pisownię wielką literą zaimka osobowego użytego w liście;
- podaje własne przykłady wyrazów, w których występuje rozbieżność między
pisownią a wymową;
- oddziela przecinkiem wyrazy w zdaniu pojedynczym oraz w zdaniu złożonym;
- poprawnie zapisuje wyrazy świeżo przyswojone, umie przyporządkować je
do znanych reguł ortograficznych;
- poprawnie zapisuje tytuły książek i czasopism;
- poprawnie zapisuje nazwy państw, regionów, miast i ich mieszkańców.
4.
W zakresie mówienia i pisania uczeń:
- tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane
z otaczającą rzeczywistością, lekturami (podanymi przez nauczyciela
na początku roku szkolnego) oraz z tekstami kultury z podręcznika,
zgrupowanymi wokół tematów:










Magia i moc słów
Szkolne radości, szkolne smutki
Świat książek
Sekretny urok i siła marzeń
Sztuczki, czary i zaklęcia
W świecie komiksu
Mój dom, moi najbliżsi
A to Polska właśnie
Szpalty i rubryki
Cudowny świat przyrody;
- operuje słownictwem z powyższych kręgów tematycznych;
- formułuje pytania do tekstu;
- uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi
na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je;
- tworzy teksty kierowane do różnych adresatów i w różnych celach (prosta
notatka, przepis, ogłoszenie, list)
- pisze opowiadanie (również z dialogiem), zachowując chronologiczny
i logiczny układ zdarzeń;
- redaguje opis przedmiotu, postaci, budowli, zwierzęcia;
- sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy i szczegółowy);
- pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym
w poznanym zakresie;
- recytuje teksty, podejmując próbę ich głosowej interpretacji.
5.
W zakresie odbioru tekstów kultury uczeń:
- zna treść tekstów kultury omawianych na zajęciach (w tym lektur podanych
przez nauczyciela na początku roku szkolnego);
- nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje);
- wyraża swój stosunek do postaci; konfrontuje sytuację bohatera
z własnymi doświadczeniami;
- dostrzega swoistość artystyczną dzieła; odczytuje wartości pozytywne
i ich zaprzeczenia wpisane w tekst kultury;
- odróżnia teksty prozatorskie od utworów lirycznych;
- posługuje się pojęciami z zakresu teorii literatury: narrator, podmiot liryczny,
adresat wiersza, fikcja literacka, elementy świata przedstawionego;
- identyfikuje baśń, komiks, przysłowie;
- rozpoznaje w tekście wers, zwrotkę (strofę), refren, rym, rytm, epitet, wyrazy
dźwiękonaśladowcze;
- odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym w omawianym
zakresie;
- w kontakcie z dziełami kultury kształtuje hierarchię wartości, wrażliwość,
poczucie tożsamości i postawę patriotyczną.

Wymagania programowe w klasie V
1.
W zakresie czytania i słuchania uczeń:
- sprawnie czyta tekst cicho i głośno;
- określa temat i główną myśl tekstu;
- identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (w tym: autora, narratora,
czytelnika, słuchacza);
- odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych;
- rozumie i wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte);
- rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wypowiedzi;
- wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście
(np. rozpoznaje prawdę lub fałsz);
- dostrzega relacje między częściami składowymi wypowiedzi (tytuł, wstęp,
rozwinięcie, zakończenie, akapity);
- rozpoznaje formy gatunkowe (notatka, przepis, ogłoszenie, list, opowiadanie,
opis, zaproszenie, życzenia i gratulacje);
- identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, reklamowy.
2.
W zakresie docierania do informacji uczeń:
- zna zasady korzystania ze słowników;
- posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem języka polskiego (małym
lub podręcznym), słownikiem wyrazów bliskoznacznych;
- korzysta z informacji zawartych w encyklopedii.
3.
W zakresie świadomości językowej uczeń:
- rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz
twarzy, mimika, postawa ciała);
- rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, pojedyncze
i złożone oraz równoważnik zdania – i rozumie ich funkcje;
- rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze i złożone (współrzędnie i podrzędnie);
- rozpoznaje w wypowiedziach związki wyrazowe;
- rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych
w wypowiedziach ( podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawka, okolicznik);
- rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (rzeczownik, czasownik,
przymiotnik, przysłówek, liczebnik, przyimek, spójnik) i używa ich poprawnej
formy gramatycznej;
- poprawnie akcentuje wyrazy;
- poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki i używa ich we właściwych
kontekstach;
- rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, czasów i rodzajów
gramatycznych – rozumie ich funkcje w wypowiedzi i używa poprawnie;
- wyodrębnia samogłoski i spółgłoski, dzieli głoski na dźwięczne
i bezdźwięczne, ustne i nosowe, twarde i miękkie;
- poprawnie zapisuje wyrazy z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch” , „h”, „ę”, „ą”, „en”,
„em”, „on”, „om”;
- poprawnie zapisuje partykułę „nie” z poznanymi częściami mowy;
- poprawnie zapisuje wyrazy z cząstkami -bym, -byś, -by w poznanym zakresie;
- stosuje zasady pisowni wyrazów wielką i małą literą w poznanym zakresie;
- zachowuje pisownię wielką literą zaimka osobowego użytego w liście;
- podaje własne przykłady wyrazów, w których występuje rozbieżność między
pisownią a wymową;
- poprawnie używa znaków interpunkcyjnych w zdaniu pojedynczym i zdaniu
złożonym w poznanym zakresie;
- poprawnie zapisuje wyrazy świeżo przyswojone, umie przyporządkować je
do znanych reguł ortograficznych;
- operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych – skoncentrowanych
wokół tematów: dom, rodzina, szkoła, nauka, środowisko przyrodnicze
i społeczne.
4. W zakresie mówienia i pisania uczeń:
- tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane
z otaczającą rzeczywistością, lekturami (podanymi przez nauczyciela
na początku roku szkolnego) oraz z tekstami kultury z podręcznika,
zgrupowanymi wokół tematów:










Ideały, idole, autorytety
W poszukiwaniu przyjaźni
Kulisy i deski
Hej, przygodo!
Mitologiczne krainy
Magia kina
Mali w świecie dużych
Przystanek historia
Wirtualna przestrzeń
Człowiek i natura;
- operuje słownictwem z powyższych kręgów tematycznych;
- uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi
na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je;
- dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji
komunikacyjnej;
- czyta głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje
wyrazy;
- formułuje pytania do tekstu;
- tworzy teksty kierowane do różnych adresatów i w różnych celach (prosta
notatka, przepis, ogłoszenie, list, streszczenie, zaproszenie, życzenia,
pozdrowienia, gratulacje, proste sprawozdanie, np. z wycieczki, dziennik);
- pisze opowiadanie odtwórcze i twórcze (również z dialogiem), zachowując
chronologiczny i logiczny układ zdarzeń;
- redaguje opis przedmiotu, postaci, krajobrazu;
- sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy i szczegółowy);
- stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję, z zachowaniem
wymogów danej formy gatunkowej;
- pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym
w poznanym zakresie;
- recytuje teksty, podejmując próbę ich głosowej interpretacji.
5.
W zakresie odbioru tekstów kultury uczeń:
- zna treść tekstów kultury omawianych na zajęciach (w tym lektur podanych
przez nauczyciela na początku roku szkolnego);
- nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje);
- wyraża swój stosunek do postaci; konfrontuje sytuację bohatera
z własnymi doświadczeniami;
- charakteryzuje i ocenia bohaterów;
- dostrzega swoistość artystyczną dzieła; odczytuje wartości pozytywne
i ich przeciwieństwa wpisane w tekst kultury (np. przyjaźń – wrogość);
- posługuje się pojęciami z zakresu teorii literatury: narrator, bohater
pierwszoplanowy i drugoplanowy, podmiot liryczny, fikcja literacka, elementy
świata przedstawionego: akcja, wątek;
- odróżnia teksty prozatorskie od utworów lirycznych;
- odróżnia realizm od fantastyki;
- identyfikuje baśń, bajkę, opowiadanie, powieść, mit, legendę, komiks,
przysłowie;
- objaśnia morał bajki;
- rozpoznaje w tekście wers, zwrotkę (strofę), refren, podmiot liryczny (osobę
mówiącą), adresata wiersza, rym, rytm, epitet, wyrazy dźwiękonaśladowcze,
porównanie, odróżnia wiersz rymowany i nierymowany;
- wyodrębnia elementy widowiska teatralnego i dzieła filmowego (scenariusz, gra
aktorska, reżyseria, scenografia, charakteryzacja, rekwizyty itd.);
- wskazuje cechy charakterystyczne programów informacyjnych, rozrywkowych,
filmów;
- odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym;
- w kontakcie z dziełami kultury kształtuje hierarchię wartości, wrażliwość,
poczucie tożsamości i postawę patriotyczną.

Wymagania programowe w klasie VI
1. W zakresie czytania i słuchania uczeń:
- sprawnie czyta teksty cicho i głośno;
- określa temat i główną myśl tekstu;
- identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (w tym: autora, narratora,
czytelnika, słuchacza);
- odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych;
- rozumie i wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte);
- rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wypowiedzi, w tym poszczególnych
wyrazów;
- wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście
(np. rozpoznaje prawdę lub fałsz);
- dostrzega relacje między częściami składowymi wypowiedzi (tytuł, wstęp,
rozwinięcie, zakończenie, akapity);
- rozpoznaje formy gatunkowe (notatka, ogłoszenie, list, opowiadanie, opis,
zaproszenie, życzenia, gratulacje, zawiadomienie, instrukcję, w tym przepis);
- identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, reklamowy.
2. W zakresie docierania do informacji uczeń:
- zna zasady korzystania ze słowników;
- posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem języka polskiego (małym
lub podręcznym), słownikiem wyrazów bliskoznacznych;
- korzysta z informacji zawartych w encyklopedii.
3. W zakresie świadomości językowej uczeń:
- rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz
twarzy, mimika, postawa ciała);
- rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, pojedyncze
i złożone oraz równoważnik zdania – i rozumie ich funkcje;
- rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze i złożone (współrzędnie i podrzędnie);
- przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie;
- stosuje zdania i równoważniki zdań odpowiednio do przyjętego celu
wypowiedzi;
- rozpoznaje w wypowiedziach związki wyrazowe;
rozpoznaje
podstawowe
funkcje
składniowe
wyrazów
użytych
w wypowiedziach ( podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawka, okolicznik);
- rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (rzeczownik, czasownik,
przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik), potrafi wskazać
różnice między nimi i używa ich poprawnej formy gramatycznej;
- poprawnie akcentuje wyrazy;
- poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki, używa ich we właściwych
kontekstach;
- rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, czasów i rodzajów
gramatycznych – rozumie ich funkcje w wypowiedzi i używa poprawnie;
- wyodrębnia samogłoski i spółgłoski, dzieli głoski na dźwięczne
i bezdźwięczne, ustne i nosowe, twarde i miękkie;
- poprawnie zapisuje wyrazy z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch” , „h”, „ę”, „ą”, „en”,
„em”, „on”, „om”;
- poprawnie zapisuje partykułę „nie” z poznanymi częściami mowy;
- poprawnie zapisuje wyrazy z cząstkami -bym, -byś, -by w poznanym zakresie;
- stosuje zasady pisowni wyrazów wielką i małą literą w poznanym zakresie;
- zachowuje pisownię wielką literą zaimka osobowego użytego w liście;
- podaje własne przykłady wyrazów, w których występuje rozbieżność między
pisownią a wymową;
- poprawnie zapisuje przedrostki typu ws-, wz-, wes-, wez-, roz-, bez-,
wykorzystując wiedzę o różnicach w wymowie i pisowni spółgłosek dźwięcznych
i bezdźwięcznych;
- poprawnie zapisuje wyrazy świeżo przyswojone, umie przyporządkować je
do znanych reguł ortograficznych;
- poprawnie używa znaków interpunkcyjnych w zdaniu pojedynczym i zdaniu
złożonym, w tym: kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu, dwukropka
nawiasu, znaku wykrzyknika;
- operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych – skoncentrowanych
wokół tematów: dom, rodzina, szkoła, nauka, środowisko przyrodnicze
i społeczne.
4. W zakresie mówienia i pisania uczeń:
- tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane
z otaczającą rzeczywistością, lekturami (podanymi przez nauczyciela
na początku roku szkolnego) oraz z tekstami kultury z podręcznika,
zgrupowanymi wokół tematów:









Bądź sobą
Inni, obcy, tacy sami?
Telewizja
Sukces niejedno ma imię
Wyobraźnia bez granic
Na falach eteru
Trudne sprawy
Odkrywanie Europy i świata
Bliskie spotkania z muzami

Ekoświat
- operuje słownictwem z powyższych kręgów tematycznych;
- uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi
na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je;
- dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji
komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu;
- czyta głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy,
stosuje pauzę oraz odpowiednią intonację;
- formułuje pytania do tekstu;
- tworzy teksty kierowane do różnych adresatów i w różnych celach (zakres form
gatunkowych: prosta notatka, przepis, ogłoszenie, list, list oficjalny, streszczenie,
zaproszenie, życzenia, pozdrowienia, gratulacje, proste sprawozdanie, np.
z wycieczki, dziennik, pamiętnik);
- pisze opowiadanie odtwórcze i twórcze (również z dialogiem), zachowując
chronologiczny i logiczny układ zdarzeń;
- redaguje opis przedmiotu, postaci, krajobrazu;
- sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy i szczegółowy);
- stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję, z zachowaniem
wymogów danej formy gatunkowej;
- pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym
w poznanym zakresie;
- recytuje teksty, podejmując próbę ich głosowej interpretacji.
5. W zakresie odbioru tekstów kultury uczeń:
- zna treść tekstów kultury omawianych na zajęciach (w tym lektur podanych
przez nauczyciela na początku roku szkolnego);
- nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje);
- wyraża swój stosunek do postaci; konfrontuje sytuację bohatera
z własnymi doświadczeniami;
- charakteryzuje i ocenia bohaterów;
- dostrzega swoistość artystyczną dzieła; odczytuje wartości pozytywne
i ich przeciwieństwa wpisane w tekst kultury (np. przyjaźń – wrogość);
- posługuje się pojęciami z zakresu teorii literatury: narrator, bohater
pierwszoplanowy i drugoplanowy, podmiot liryczny, fikcja literacka, elementy
świata przedstawionego: akcja, wątek;
- odróżnia teksty prozatorskie od utworów lirycznych;
- odróżnia realizm od fantastyki;
- identyfikuje baśń, bajkę, fraszkę, opowiadanie, powieść, mit, legendę, komiks,
przysłowie;
- objaśnia morał bajki, samodzielnie formułuje przesłanie baśni;
- rozpoznaje w tekście wers, zwrotkę (strofę), refren, podmiot liryczny (osobę
mówiącą), adresata wiersza, rym dokładny i niedokładny, rytm, epitet, wyrazy
dźwiękonaśladowcze, porównanie, przenośnię, wiersz biały;
- wyodrębnia elementy widowiska teatralnego i dzieła filmowego (scenariusz, gra
aktorska, reżyseria, scenografia, charakteryzacja, rekwizyty itd.);
- wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych: programów
informacyjnych, rozrywkowych, filmów; potrafi nazwać ich tworzywo
(np. warstwa dźwiękowa, ruchomy obraz);
- odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym;
- w kontakcie z dziełami kultury kształtuje hierarchię wartości, wrażliwość,
poczucie tożsamości i postawę patriotyczną.

Podobne dokumenty