Dziennik Ustaw RP na Uchodźstwie

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ
L o n d y n , dnia 17 s t y c z n i a
POLSKIEJ
1989 r .
No. 1
CZĘŚĆ I
Poz. 1
DEKRET PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 10 p a ź d z i e r n i k a 1988 r . o o r d y n a c j i
d o Rady N a r o d o w e j R . P .
wyborczej
str. 2
CZĘŚC II
DZIAŁ
Poz. 2
URZĘDOWY
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 3 g r u d n i a 1988 r . o r o z w i ą z a n i u R a d y
Narodowej
R.P.
Poz. 3
str.12
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ
r . o w yR b. oP r. a c h na
Wz. d nB ir ay t a16
n i is t dy oc z nR ia ad y 1989
Narodowej
Poz. 4
ZARZADZENIE PREZYDENTA
terenie
str.12
RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 16 s t y c z n i a 1989 r . o w y b o r a c h na o b s z a r a c h
S k a n d y n a w i i , B e n e l u x u oraz S z w a j c a r i i , A u s t r i i i W ł o c h
PO?. 5
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 16 s t y c z n i a 1989 r . o z w o l n i e n i u
Stanu, p . Leonidasa Kliszewicza
Poz. 6
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
str.13
Podsekretarza
str.14
RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 17 s t y c z n i a 1989 r . o p o w o ł a n i u G ł ó w n e j
W y b o r c z e j d o R a d y Narodowej R . P .
Komisji
s t r . 14
DZIAŁ NIEURZĘDOWY
Przemówienie Prezydenta Rzeczypospolitej podczas
n u w o r o c z n e g o w d n i u 1 stycznia 1989 r o k u
spotkania
str. 15
-
2 ~
CZĘSC I
1
DEKRET PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 10 p a ź d z i e r n i k a 1 9 8 8 r o k u
o o r d y n a c j i wyborczej do Rady N a r o d o w e j
Na p o d s t a w i e a r t . 79 u s t . /2/ U s t a w y K o n s t y t u c y j n e j
następuje:
R.P,
stanowię, co
A r t . 1.
1/ W s k ł a d R a d y N a r o d o w e j R . P . w c h o d z i 30 c z ł o n k ó w z w y b o r ó w , d o k o n a
n y c h p r z e z o g ó ł o b y w a t e l i p o l s k i c h w W i e l k i e j B r y t a n i i w głosowaniu p o w s z e c h n y m , r ó w n y m , tajnym i b e z p o ś r e d n i m , w / g a k t u scalenia
z 1972 r .
2/ W s k ł a d R a d y N a r o d o w e j R . P . w c h o d z i r ó w n i e ż 11 c z ł o n k ó w z wybór
d o k o n a n y c h na o b s z a r a c h S k a n d y n a w i i / S z w e c j a , N o r w e g i a i D a n i a / ,
H o l a n d i i , B e l g i i i Luksemburga oraz S z w a j c a r i i , Austrii i Włoch
przez ogół o b y w a t e l i polskich z a m i e s z k u j ą c y c h dany kraj i należących do p o l s k i c h niepodległościowych o r g a n i z a c j i politycznych,
s p o ł e c z n y c h , k u l t u r a l n y c h i r e l i g i j n y c h d z i a ł a j ą c y c h w tym k r a j u .
3/ O r d y n a c j a w y b o r c z a d o O d d z i a ł ó w R a d y N a r o d o w e j R . P . w R e p u b l i c e
F e d e r a l n e j N i e m i e c , S t a n ó w Z j e d n o c z o n y c h A . P . i w K a n a d z i e oraz
p r z e p i s y o u d z i a l e w p r a c a c h Rady N a r o d o w e j R . P . p r z e d s t a w i c i e l i
polskiej emigracji politycznej, osiadłej w nie wymienionych
w n i n i e j s z y m a r t y k u l e k r a j a c h w o l n e g o ś w i a t a , są l u b b ę d ą o b j ę t e
osobnymi d e k r e t a m i Prezydenta R z e c z y p o s p o l i t e j .
A r t . 2.
1/ Na o b s z a r z e W i e l k i e j B r y t a n i i p r a w o w y b i e r a n i a c z ł o n k ó w Rady
Narodowej R . P . służy wszystkim obywatelom p o l s k i m , którzy przed
d n i e m z a r z ą d z e n i a w y b o r ó w u k o ń c z y l i l a t 18 i z a m i e s z k u j ą w d a n y
okręgu wyborczym.
2/ O b y w a t e l a m i p o l s k i m i są też o s o b y p o c h o d z e n i a p o l s k i e g o , k t ó r e
po 1 w r z e ś n i a 1939 r . p r z y j ę ł y o b y w a t e l s t w o o b c e lub je n a b y ł y
z m o c y u r o d z e n i a na o b c z y ź n i e .
3/ W k r a j a c h w y m i e n i o n y c h w a r t . 1 / u s t . 2/ p r a w o w y b i e r a n i a członków
R a d y N a r o d o w e j R . P . służy w s z y s t k i m o s o b o m , o d p o w i a d a j ą c y m p r z e p i
W i u s t . 1. n i n i e j s z e g o artykułu, które p r z e d dniem zarządzenia
w y b o r ó w u z y s k a ł y c z ł o n k o s t w o co n a j m n i e j j e d n e j z p o l s k i c h niep o d l e g ł o ś c i o w y c h organizacji p o l i t y c z n y c h , s p o ł e c z n y c h , kulturaln y c h l u b r e l i g i j n y c h d z i a ł a j ą c y c h w k r a j u z a m i e s z k a n i a tych o s ó b .
-
3
~
Polską organizacją niepodległościową w zrozumieniu niniejszej
ordynacji wyborczej jest każde ugrupowanie, stronnictwo, partia,
s t o w a r z y s z e n i e , związek, k o ł o , k l u b , w s p ó l n o t a lub towarzystwo,
które skupiając w sobie o b y w a t e l i p o l s k i c h , p r o w a d z i swą działalność ' statutową w ścisłej ł ą c z n o ś c i z d ą ż e n i a m i narodu polskiego
do odzyskania niezależnego b y t u p a ń s t w o w e g o o p a r t e g o o w o l n o ś ć ,
demokrację i sprawiedliwość s p o ł e c z n ą , a także które w swej działalności odrzuca jakąkolwiek współpracę z narzuconą Krajowi władzą.
Art.
3.
1/ P r a w o w y b i e r a l n o ś c i n a c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j R . P . z o b s z a r u
Wielkiej Brytanii mają w s z y s t k i e osoby odpowiadające przepisom
a r t . 2. / u s t . 1./ z o b s z a r u z a ś k r a j ó w w y m i e n i o n y c h w a r t . 1 .
/ust.2/ o s o b y , które przed d n i e m zarządzenia wyborów ukończyły
lat 21 o r a z z a m i e s z k u j ą w k r a j u , w k t ó r y m w y b o r y są p r z e p r o w a d z a n e
2/ Z g ł o s z e n i a k a n d y d a t ó w n a c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j R . P . w i n n y b y ć
z ł o ż o n e n a p i ś m i e p o d p i s a n y m p r z e z c o n a j m n i e j 15 o s ó b z a m i e s z k a łych w d a n y m o k r ę g u w y b o r c z y m w W i e l k i e j B r y t a n i i i o d p o w i a d a j ą cych przepisom a r t . 2. / u s t . 1 . / .
3/ W k r a j a c h w y m i e n i o n y c h w a r t . 1 . / u s t . 2./ z g ł o s z e n i a k a n d y d a t ó w
na c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j R . P . w i n n y b y ć z ł o ż o n e na p i ś m i e
o p a t r z o n y m w p o d p i s y c o n a j m n i e j 10 o s ó b z a m i e s z k a ł y c h w d a n y m
krajowym okręgu wyborczym i odpowiadających przepisom art. 2.
/ust. 2./.
4/ K a ż d y k a n d y d a t na c z ł o n k a R a d y N a r o d o w e j R . P .
składa pisemne
o ś w i a d c z e n i e , że /a/ w y r a ż a z g o d ę na z g ł o s z e n i e j e g o k a n d y d a t u r y ,
/b/ s t o i na s t a n o w i s k u Z a s a d P o r o z u m i e n i a z 1972 r . , /c/ z o b o w i ą zuje się w p r a c y na r z e c z d o b r a P o l s k i n i e u s t a w a ć , w a l k ę o jej
w o l n o ś ć i n i e p o d l e g ł o ś ć za p i e r w s z ą s o b i e m a j ą c p o w i n n o ś ć , /d/
przyrzeka w przypadku w y b o r u na członka Rady Narodowej R . P .
w miarę
swych możliwości i zdolności uczestniczyć w czynnościach
Rady N a r o d o w e j z g o d n i e z jej s t a t u t e m , r e g u l a m i n e m i p r a w e m
zwyczajowym oraz w z g o d n o ś c i z istotą i p o j ę c i e m "emigranta
politycznego".
Art.
4.
Obszar wyborczy, składający się z Wielkiej Brytanii i krajów
w y m i e n i o n y c h w a r t . 1 . / u s t . 2 . / , d z i e l i s i ę na 14 o k r ę g ó w
w y b o r c z y c h . Podział t e g o o b s z a r u na o k r ę g i w y b o r c z e oraz liczbę
c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j R . P . p r z y p a d a j ą c y c h na k a ż d y p o s z c z e gólny okręg określa załącznik do niniejszej ordynacji w y b o r c z e j .
Podziału okręgów na o b w o d y w y b o r c z e d o k o n a j ą właściwe O k r ę g o w e
Komisje Wyborcze.
- 4
Art.
5
1/ W y b o r y c z ł o n k ó w Rady N a r o d o w e j R . P . o d b y w a j ą s i ę w o b w o d a c h .
K a ż d e m u w y b o r c y służy j e d e n g ł o s na k a r t ę w y b o r c z ą na c z ł o n k a
R a d y . N a k a r c i e w y b o r c z e j w y b o r c a g ł o s u j e n a j w y ż e j na tylu
k a n d y d a t ó w , ilu członków Rady N a r o d o w e j R . P . przysługuje
danemu okręgowi.
2/ G ł o s o w a n i e odbywa' się na z g r o m a d z e n i a c h p o w s z e c h n y c h w y b o r c ó w ,
z w o ł a n y c h w tym celu w p o s z c z e g ó l n y c h o b w o d a c h , albo do urn
w y b o r c z y c h w lokalach w y b o r c z y c h , o t w a r t y c h przez określoną
ilośó g o d z i n .
3/ W o b w o d a c h , w k t ó r y c h z o s t a ł y s p o r z ą d z o n e l i s t y w y b o r c ó w , o b a
o k r e ś l o n e w niniejszym artykule / u s t . 2./ rodzaje głosowania
m o g ą b y ó u z u p e ł n i o n e głosowaniem k o r e s p o n d e n c y j n y m dla wyborców
którzy nie oddali głosu osobiście.
4/ W m i e j s c o w o ś c i a c h nie p o s i a d a j ą c y c h l o k a l u w y b o r c z e g o O b w o d o w a
K o m i s j a W y b o r c z a p r z e p r o w a d z i na z a r z ą d z e n i e O k r ę g o w e j K o m i s j i
Wyborczej głosowanie korespondencyjne.
5/ R o d z a j g ł o s o w a n i a u s t a l a d l a k a ż d e g o o b w o d u O k r ę g o w a
Wyborcza na wniosek Obwodowej Komisji W y b o r c z e j .
Komisja
Art. 6
W y b o r y z a r z ą d z a P r e z y d e n t R z e c z y p o s p o l i t e j . Z a r z ą d z e n i e to u s t a l i
zgodnie z przepisami niniejszej ordynacji wyborczej dni, w któryc
upływają
terminy wykonania poszczególnych czynności wyborczych
/kalendarz wyborczy/.
Art. 7
Nie później niż dnia następnego po zarządzeniu wyborów Prezydent
R z e c z y p o s p o l i t e j powoła na wniosek Rządu G ł ó w n ą Komisję Wyborczą
złożoną z p r z e w o d n i c z ą c e g o , jego zastępcy i 7 c z ł o n k ó w .
Art. 8
1/ K a d e n c j a G ł ó w n e j K o m i s j i W y b o r c z e j k o ń c z y s i ę w r a z z k a d e n c j ą
Rady N a r o d o w e j R.P., przy której t w o r z e n i u Komisja została
powołana.
2/ W s z e l k i e o b w i e s z c z e n i a i p i s m a G ł ó w n e j K o m i s j i W y b o r c z e j
p o d p i s u j e jej p r z e w o d n i c z ą c y ł ą c z n i e z j e j s e k r e t a r z e m .
-
5 ~
3/ C z ł o n k o w i e G ł ó w n e j K o m i s j i W y b o r c z e j n i e m o g ą u b i e g a ć
o mandat członka Rady Narodowej R.P. z wyboru.
się
Art. 9
1/ O k r ę g o w e K o m i s j e W y b o r c z e s k ł a d a j ą s i ę z p r z e w o d n i c z ą c e g o
i przynajmniej 4 c z ł o n k ó w , a Obwodowe Komisje W y b o r c z e z przewodniczącego i przynajmniej 4 członków.
2/ O k r ę g o w e K o m i s j e W y b o r c z e p o w o ł u j e G ł ó w n a K o m i s j a
Wyborcza.
3/ O b w o d o w e K o m i s j e W y b o r c z e p o w o ł y w a n e są p r z e z w ł a ś c i w e
Okręgowe Komisje W y b o r c z e .
4/ O k r ę g o w e i O b w o d o w e K o m i s j e W y b o r c z e r o z w i ą z u j ą s i ę
dokonaniu swych c z y n n o ś c i .
po
5/ C z ł o n k o w i e ż a d n e j z w y m i e n i o n y c h w n i n i e j s z y m a r t y k u l e k o m i s j i
w y b o r c z y c h n i e m o g ą k a n d y d o w a ć do R a d y N a r o d o w e j R . P . c h y b a
że z c h w i l ą z g ł o s z e n i a i c h k a n d y d a t u r y z r e z y g n u j ą z c z ł o n k o stwa k o m i s j i .
A r t . 10
K o m i s j e O k r ę g o w e i O b w o d o w e s p o r z ą d z a j ą ze s w y c h c z y n n o ś c i
protokóły, które podpisują wszyscy członkowie Komisji obecni
przy d o k o n y w a n i u t y c h c z y n n o ś c i .
A r t . 11
N a d z ó r nad O k r ę g o w y m i K o m i s j a m i W y b o r c z y m i s p r a w u j e G ł ó w n a
Komisja W y b o r c z a , n a d z ó r zaś nad O b w o d o w y m i K o m i s j a m i s p r a w u j ą
właściwe Okręgowe Komisje Wyborcze.
A r t . 12
1/ Z g ł a s z a n i e k a n d y d a t ó w n a c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j R . P . o d b y w a
się w t r y b i e i c z a s i e u s t a l o n y m w p o r o z u m i e n i u z G ł ó w n ą
Komisją Wyborczą p r z e z Okręgowe Komisje Wyborcze z zachowaniem
przepisów niniejszej ordynacji.
2/ S p o s ó b o g ł o s z e n i a o k r ę g o w y c h l i s t k a n d y d a t ó w na c z ł o n k ó w R a d y
Narodowej R . P . u s t a l i w porozumieniu z Okręgowymi Komisjami
Wyborczymi Główna Komisja Wyborcza.
- 6 ~
3/ K a n d y d a t o m s ł u ż y p r a w o z g ł a s z a n i a m ę ż ó w z a u f a n i a w e w ł a ś c i w y c h
o b w o d a c h i o k r ę g a c h w e w s z y s t k i c h c z y n n o ś c i a c h , k t ó r z y ich
reprezentują w komisjach.
A r t . 13
1/ D a t ę i s p o s ó b g ł o s o w a n i a d o u r n o r a z d a t ę i s p o s ó b g ł o s o w a n i a
korespondencyjnego ustali Główna Komisja Wyborcza po zasięgnięciu opinii p o w o ł a n y c h przez siebie k o m i s j i . Daty głosowania na
zgromadzeniach powszechnych wyborców ustalą komisje obwodowe
tak b y się o d b y ł y w c i ą g u n i e w i ę c e j niż 7 d n i o d d a t y g ł o s o w a nia do u r n .
2/ O b w o d o w a K o m i s j a W y b o r c z a m a o b o w i ą z e k o g ł o s z e n i a t e r m i n u
i m i e j s c a w y b o r ó w , w y z y s k u j ą c w s z e l k i e d o s t ę p n e ku t e m u ś r o d k i
3/ Na z g r o m a d z e n i u p o w s z e c h n y m w y b o r c ó w p r z e w o d n i c z y p r z e w o d n i c z ą c y
lub c z ł o n e k O b w o d o w e j K o m i s j i W y b o r c z e j , a p r e z y d i u m z g r o m a d z e n i a s t a n o w i ą jej c z ł o n k o w i e .
4/ P r z e d z a r z ą d z e n i e m g ł o s o w a n i a p r z e w o d n i c z ą c y p r z e l i c z y i l o ś ó
obecnych na zgromadzeniu w y b o r c ó w , po czym zarządzi w r ę c z e n i e
każdemu wyborcy jednej karty głosowania opatrzonej wyraźnym
znakiem danej Obwodowej Komisji Wyborczej, wyjaśniając
r ó w n o c z e ś n i e w y b o r c o m z a s a d ę p o s ł u g i w a n i a się w g ł o s o w a n i u
wyłącznie otrzymanymi kartami.
5/ W y b o r c a r o z p o r z ą d z a t y l u g ł o s a m i , ile m a n d a t ó w d o R a d y
przysługuje jego o k r ę g o w i .
6/ Na j e d n e g o k a n d y d a t a ' w y b o r c a m o ż e o d d a ć t y l k o j e d e n
Narodowej
głos.
7/ W y b o r c a w y p e ł n i a k a r t ę g ł o s o w a n i a w ł a s n o r ę c z n i e t a m , g d z i e
O b w o d o w a K o m i s j a W y b o r c z a n i e p o d a ł a na k a r t a c h g ł o s o w a n i a
nazwisk ważnie zgłoszonych kandydatów.
8/ B ł ę d y i n i e d o k ł a d n o ś c i p i s o w n i n i e p o w o d u j ą u n i e w a ż n i e n i a
g ł o s u j e ś l i n i e m a w ą t p l i w o ś c i co d o t o ż s a m o ś c i k a n d y d a t a .
9/ W y b o r c a p r z e d o d d a n i e m g ł o s u w y m i e n i a swe imię i n a z w i s k o o r a z
w y k a z u j e , że p r z y s ł u g u j e mu c z y n n e p r a w o w y b o r c z e z g o d n i e
z przepisami art. 2 niniejszej ordynacji wyborczej.
10/ O d d a n i e g ł o s u n a s t ę p u j e p r z e z w r z u c e n i e d o u r n y w
członka Komisji karty głosowania.
obecności
-
7 ~
A r t . 14
P r z e d r o z p o c z ę c i e m g ł o s o w a n i a na z e b r a n i a c h p o w s z e c h n y c h
w y b o r c ó w lub g ł o s o w a n i a do urn w lokalach w y b o r c z y c h Obwodowa
Komisja Wyborcza w obecności mężów zaufania kandydatów
s p r a w d z a , czy u r n a w y b o r c z a jest p u s t a , p o c z y m u r n ę opieczętow u j e . U r n y nie w o l n o otwierać do końca g ł o s o w a n i a .
A r t . 15
1/ P o z a k o ń c z e n i u g ł o s o w a n i a , c z y to n a z g r o m a d z e n i u w y b o r c ó w ,
czy d o u r n y w l o k a l u w y b o r c z y m , czy też d r o g ą k o r e s p o n d e n c y j n ą ,
O b w o d o w a K o m i s j a W y b o r c z a u s t a l a j e g o w y n i k , o b l i c z a j ą c ilość
głosów oddanych na poszczególnych ważnie zgłoszonych kandydatów
odkładając karty nieważne.
2/ K a r t y g ł o s o w a n i a u n i e w a ż n i a s i ę , j e ś l i s ą p u s t e , n i e z a w i e r a j ą
nazwisk w a ż n i e zgłoszonych kandydatów lub nie są o p a t r z o n e
wyraźnym znakiem danej Obwodowej Komisji Wyborczej w przypadku
głosowania na zgromadzeniu powszechnym w y b o r c ó w , albo drogą
korespondencyjną.
A r t . 16
P r o t o k ó ł z p r z e b i e g u g ł o s o w a n i a , p o d a j ą c y i l o ś ć g ł o s ó w , które
p a d ł y n a p o s z c z e g ó l n y c h kandydatów n a c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j
R.P., Obwodowe Komisje Wyborcze przekazują w ł a ś c i w y m Okręgowym
Komisjom W y b o r c z y m w dwóch egzemplarzach - jeden dla Okręgowej
K o m i s j i W y b o r c z e j , a d r u g i dla G ł ó w n e j K o m i s j i W y b o r c z e j - nie
p ó ź n i e j niż w c i ą g u trzech dni od d a t y z a k o ń c z e n i a w y b o r ó w .
A r t . 17
1/ W c i ą g u 7 d n i o d d a t y z a k o ń c z e n i a w y b o r ó w w o b w o d a c h m o ż n a
wnieść do w ł a ś c i w e j Okręgowej Komisji W y b o r c z e j p r o t e s t przeciw
w y b o r o m w d a n y m o b w o d z i e . Protest t e n w i n i e n b y ć p o d p i s a n y
p r z e z c o n a j m n i e j 20 w y b o r c ó w .
2/ O k r ę g o w a K o m i s j a W y b o r c z a p o o t r z y m a n i u p r o t e s t u k i e r u j e go
w r a z ze s w y m i u w a g a m i r z e c z o w y m i d o G ł ó w n e j K o m i s j i W y b o r c z e j ,
k t ó r a r o z p a t r z y g o w c i ą g u 14 d n i o d d a t y z ł o ż e n i a p r o t e s t u
w Okręgowej Komisji Wyborczej.
-
8 ~
3/ G ł ó w n a K o m i s j a W y b o r c z a u n i e w a ż n i a w y b o r y w p r z y p a d k u s t w i e r d z e n i a , że o d b y ł y s i ę o n e n i e z g o d n i e z p r z e p i s a m i n i n i e j s z e j
o r d y n a c j i l u b , ż e d o p u s z c z o n o się w c z a s i e g ł o s o w a n i a nieprawidłow o ś c i , k t ó r e m o g ł y b y w p ł y n ą ć na w y n i k w y b o r ó w ,
4/ W i n n y c h p r z y p a d k a c h G ł ó w n a K o m i s j a W y b o r c z a w m i a r ę p o t r z e b y
p r o s t u j e w y n i k w y b o r ó w lub z a r z ą d z a p o n o w n e g ł o s o w a n i a w d a n y m
obwodzie.
A r t . 18
1/ Po o t r z y m a n i u w s z y s t k i c h s p r a w o z d a ń O b w o d o w y c h K o m i s j i W y b o r c z y c h
Okręgowa K o m i s j a Wyborcza podliczy wszystkie g ł o s y w a ż n e , które
p a d ł y w o k r ę g u n a p o s z c z e g ó l n y c h k a n d y d a t ó w n a c z ł o n k ó w Rady
N a r o d o w e j R . P . i s p o r z ą d z i p r o t o k ó ł , w k t ó r y m w y k a ż e /a/ i l o ś ć
oddanych g ł o s ó w , /b/ ilość unieważnionych g ł o s ó w w g . obowodów,
/c/ o g ó l n ą i l o ś ć g ł o s ó w o d d a n y c h na p o s z c z e g ó l n y c h k a n d y d a t ó w
w g . obwodów o r a z /d/ w okręgu jednomandatowym p o d a imię, nazwisko
i adres k a n d y d a t a , który otrzymał największą ilość głosów,
w okręgu zaś wielomandatowym imiona, nazwiska i adresy kandydatów
którzy w w y n i k u kolejno względnej większości głosów oddanych
na n i c h u z y s k a l i m a n d a t y c z ł o n k ó w R a d y N a r o d o w e j R . P .
2/ J e ś l i b y d w ó c h l u b w i ę c e j k a n d y d a t ó w o t r z y m a ł o j e d n a k o w ą ilość
g ł o s ó w , K o m i s j a O k r ę g o w a zaproponuje w ciągu 3 d n i tym kandyd a t o m , a ż e b y u s t a l i l i między sobą p i e r w s z e ń s t w o .
J e ś l i b y w c i ą g u d a l s z y c h 3 d n i d o t a k i e g o u z g o d n i e n i a nie d o s z ł c
o mandacie r o z s t r z y g n i e losowanie przeprowadzone przez Komisję
Okręgową na p o d s t a w i e regulaminu i terminarza u s t a l o n e g o przez
Główną Komisję Wyborczą.
A r t . 19
1/ G ł ó w n a K o m i s j a W y b o r c z a w y s t a w i a w y b r a n y m
rze d o R a d y N a r o d o w e j R . P .
zaświadczenie o wybo-
2/ W p r z y p a d k u w y g a ś n i ę c i a lub u t r a t y m a n d a t u c z ł o n k a R a d y N a r o d o w e
z wyboru na jego miejsce wstępuje kandydat z tegoż okręgu
w kolejnej w z g l ę d n e j większości otrzymanych g ł o s ó w po potwierdzeniu przez Komisarza Weryfikacyjnego,
Jeśliby się lista kandydatów w danym okręgu w y c z e r p a ł a , Główna
Komisja W y b o r c z a zarządzi w danym okręgu w y b o r y uzupełniające
przy zastosowaniu odpowiednich przepisów n i n i e j s z e j ordynacji
wyborczej.
- 23 -
A r t . 20
Postanowienia szczegółowe o sposobie p r z e p r o w a d z e n i a głosowania
w obwodach i o czynnościach okręgowych i obwodowych komisji
zawarte będą w instrukcjach wyborczych Głównej Komisji Wyborczej •
A r t . 21
Wykonanie niniejszego dekretu zleca się Prezesowi Rady Ministrów
i Ministrowi Spraw Emigracji.
A r t . 22
Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem o g ł o s z e n i a . Jednocześnie
u c h y l a się d e k r e t P r e z y d e n t a R z e c z y p o s p o l i t e j z d n i a 15 c z e r w c a
1 9 8 3 r . o o r d y n a c j i w y b o r c z e j d o R a d y N a r o d o w e j R.P.- na o b s z a r z e
W . B r y t a n i i / D z . U s t a w R . P . N r . 2 p o z . 4/ z 1 9 8 3 r . / .
PREZES RADY
MINISTRÓW
/-/ prof.dr.Edward F .
MINISTER SPRAW
/-/ Zbigniew
PREZYDENT
Szczepanik
EMIGRACJI
Scholtz
RZECZYPOSPOLITEJ
/-/ K a z i m i e r z
Sabbat
Z A Ł A C Z N I K DO O R D Y N A C J I W Y B O R C Z E J
DO RADY NARODOWEJ
na o b s z a r z e
Wielkiej Brytanii, Szwecji, D a n i i , Norwegii,
Holandii, Luksemburga, Szwajcarii, Austrii i Włoch.
Nazwa
No.
Okręgu Okręgu
Obszar
R.P
Belgii
Ilość
mandati
terytorialny
Całość
2
1.
Szkocja
2.
Anglia
Północna
Northumberland,Tyne
Cleveland,Yorkshire
Anglia Północno-zachodnia
Cumbria,Lancashire,Greater
Merseyside, Cheshire
4.
Zach.Anglia
Środkowa i
Płn.Walia
West Midlands,Hereford . i Worcester,
Shropshire,Staffords.,Warwicks . ,
Clewd, Gwent,Gwynedd, Powys .
3
5.
Wschodnia
Anglia
Środkowa
Cambridgeshire,Rutland,Norths . ,
Leicesters., Bucks., Essex, Suffolk,
Norfolk
4
6.
Płn.Wsch.
Anglia
Środkowa
Derbyshire,Nottinghams . , Lincolns
3
7.
Anglia Płd.
-Zach.
i Walia
A v o n , S o m e r s e t , Dor s e t , De v o n , K o r n w a l i a ,
Płd. i Sr.Walia,Gloucestershire
1
8.
Anglia
-Wsch.
Płd.
Oxfordshire, Wiltshire , H a m p s h i r e , Berks
1
Londyn
Zach.
Acton,Chiswick,Ealing,Brent,
Hammersmith i Fulham
5
3.
9.
10.
Londyn P ó ł .
i Północnowschodni
i Wear, Durham,
i Humberside
2
Manchester,
3
Westminster,Kensington,Chelsea i dzieln i c e na p ł n c od T a m i z y w w y ł . L o n d y n u Za<
oraz Harrow,Harrow,Hemmel H a m s t e a d ,
Watford,St.Albans,Chelmsford i Southend
2
11.
Londyn P ł d .
i pozostałe
hrabstwa
Londyn oraz Surrey,West i E a s t
Kent
12.
Skandynawia
Szwecja, Dania i Norwegia
5
13.
"Benelux
Belgia, Holandia i Luksemburg
3
Austria, Szwajcaria
3
14.
R a z e m
M
i Włochy
Sussex,
4
41
-
11 ~
U W A G I :
1/ W y b o r c y z a m i e s z a l i w P ó ł n o c n e j I r l a n d i i i na w y s p i e M a n
g ł o s u j ą w O k r ę g u 3 , z a m i e s z k a l i zaś n a w y s p a c h K a n a ł u
Angielskiego w Okręgu 10.
2/ G ł ó w n a K o m i s j a W y b o r c z a m o ż e w p o r o z u m i e n i u z z a i n t e r e s o w a nymi Okręgowymi K o m i s j a m i Wyborczymi zmienió granice okręgów,
3/ O k r ę g o w e K o m i s j e W y b o r c z e m o g ą w p o r o z u m i e n i u
Komisją Wyborczą zmienić granice obwodów.
z Główną
4/ S i e d z i b y O k r ę g o w y c h K o m i s j i W y b o r c z y c h u s t a l a
Komisja Wyborcza.
Główna
CZESC
DZIAŁ
II
URZĘDOWY
2
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
z dnia 3 grudnia
RZECZYPOSPOLITEJ
1988
roku
o rozwiązaniu Rady Narodowej
R.P.
Na podstawie dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej
z d n i a 29 m a j a 1973 r . o p o w o ł a n i u R a d y N a r o d o w e j
R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j / D z . U . R . P . N o . 3 p . 4 z 1973 r . /
o r a z A r t . 11 i A r t . 12 / ! / S t a t u t u R a d y N a r o d o w e j R . P . ,
w o b e c u p ł y w u k a d e n c j i , r o z w i ą z u j ę z d n i e m 17 g r u d n i a
1988 r o k u Radę Narodową R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j .
PREZES RADY MINISTRÓW
PREZYDENT
RZECZYPOSPOLITEJ
/-/ P r o f . d r . Edward S z c z e p a n i k
/-/ Kazimierz
Sabbat
3
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
z d n i a 16 s t y c z n i a
RZECZYPOSPOLITEJ
1989
roku
o w y b o r a c h na t e r e n i e W i e l k i e j B r y t a n i i d o R a d y
Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.
N a p o d s t a w i e A r t . 79 u s t . 2 U s t a w y K o n s t y t u c y j n e j ,
oraz A r t . 6 Dekretu P r e z y d e n t a R z e c z y p o s p o l i t e j z dnia
10 p a ź d z i e r n i k a 1988 r o k u o o r d y n a c j i w y b o r c z e j do R a d y
N a r o d o w e j R . P . / D z . U . R . P . N o . 1 p o z . 1 /z 1989 r./
z a r z ą d z a m na t e r e n i e W i e l k i e j B r y t a n i i w d n i u 30 k w i e t n i a
1989 r o k u w y b o r y d o R a d y N a r o d o w e j R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j .
-
13 ~
Dnie w których upływają terminy wykonania poszczególnych
czynności wyborczych - kalendarz wyborczy - ustala załącznik
do niniejszego dekretu.
PREZES RADY M I N I S T R Ó W
PREZYDENT
/-/ P r o d . d r . E d w a r d
/-/ Kazimierz
MINISTER SPRAW
/-/ Z b i g n i e w
Szczepanik
RZECZYPOSPOLITEJ
Sabbat
EMIGRACJI
Scholtz
4
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
RZECZYPOSPOLITEJ
z d n i a 16 s t y c z n i a 1989 r o k u
o w y b o r a c h na o b s z a r a c h S k a n d y n a w i i , B e n e l u x u
Szwajcarii, Austrii i Włoch.
Na podstawie a r t .
o r a z a r t . 1 p u n k t 2/ i
pospolitej o ordynacji
/Dz.U.R.P. No.l p o z . 1
oraz
79 u s t . /2/ U s t a w y K o n s t y t u c y j n e j ,
art. 6 dekretu Prezydenta Rzeczywyborczej do Rady Narodowej R . P ,
z 1989 r./
z a r z ą d z a m na o b s z a r a c h : S k a n d y n a w i i / S z w e c j a , N o r w e g i a
i Dania/, Beneluxu /Holandia, Belgia i Luxemburg/ oraz
S z w a j c a r i i , A u s t r i i i W ł o c h w d n i u 30 k w i e t n i a 1989 r o k u
wybory do Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.
Dnie w których upływają terminy wykonania poszczególnych czynności w y b o r c z y c h ustala załącznik - kalendarz
wyborczy - do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej o ordynacji wyborczej do Rady Narodowej R.P. /Dz.U.R.P. N o . 1
p o z . 1 z 1989 r o k u / .
PREZES RADY
MINISTRÓW
/-/ P r o f . d r . E d w a r d F .
MINISTER SPRAW
/-/ Zbigniew
PREZYDENT
Szczepanik
EMIGRACJI
Scholtz
RZECZYPOSPOLITEJ
/-/ K a z i m i e r z
Sabbat
-
14 ~
5
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
z dnia
RZECZYPOSPOLITEJ
16 s t y c z n i a
1989
o zwolnieniu Podsekretarza
roku
Stanu.
Do
Pana Podsekretarza Stanu
Dr. Leonidasa Kliszewicza
w Londynie
W związku z p o w o ł a n i e m P a n a D o k t o r a na s t a n o w i s k o
Przewodniczącego G ł ó w n e j K o m i s j i Wyborczej do Rady
Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej zwalniam Pana Doktora
z urzędu Podsekretarza Stanu
L o n d y n , 16 s t y c z n i a
1989
r.
P R E Z E S RADY M I N I S T R Ó W
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ
/-/ Prof.dr. Edward Szczepanik
/-/ Kazimierz
Sabbat
6
ZARZĄDZENIE PREZYDENTA
z dnia
RZECZYPOSPOLITEJ
17 s t y c z n i a
1989
roku
o powołaniu Głównej Komisji Wyborczej do Rady
Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej
Na p o d s t a w i e A r t . 7 D e k r e t u
z d n i a 10 p a ź d z i e r n i k a 1 9 8 8 r o k u o
Rady Narodowej R . P . /Dz.U.R.P.No.1
powołuję Główną Komisję Wyborczą w
1.
2.
3.
4.
5.
D r . Leonidas Kliszewicz
P. Mieczysław Banasiak
M j r . Mieczysław Zub
P . Walery Choroszewski
P . Bolesław Dobski
Prezydenta Rzeczypospolitej
Ordynacji Wyborczej do
p o z . 1 z 1989 r o k u / ,
następującym składzie:
Przewodniczący Komisji
Vice-przewodniczący Komisji
Sekretarz Komisji
Członek Komisji
II
u
6.
7.
8.
9.
15 ~
Mgr. Jadwiga Grochowska
Ppłk. Norbert Romer
P . Andrzej Sągajło
P . Roman Sitkowski
PREZES RADY
MINISTER SPRAW
/-/ Zbigniew
Komisji
u
u
u
PREZYDENT
MINISTRÓW
/-/ Prof.dr Edward
Członek
u
u
u
Szczepanik
RZECZYPOSPOLITEJ
/-/ Kazimierz
Sabbat
EMIGRACJI
Scholtz
DZIAŁ
NIEURZĘDOWY
Kancelaria Cywilna Prezydenta Rzeczypospolitej podaje
do wiadomości tekst przemówienia Prezydenta Rzeczypospolitej
w y g ł o s z o n e g o na s p o t k a n i u n o w o r o c z n y m w s i e d z i b i e P r e z y d e n t a
Rzeczypospolitej w Londynie w dniu 1-go stycznia 1989 roku:
Dziękuję
za ż y c z e n i a
z ł o ż o n e na m o j e r ę c e d l a
Rzeczypospoli-
tej.
W c h o d z i m y w 50 r o k o d c z a s u k i e d y o r g a n y i s y m b o l e s u w e r e n n e j
R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j znalazły się na u c h o d ź s t w i e . W o j n a
r o z p o c z ę t a w 1939 r o k u w o b r o n i e P o l s k i , w o j n a , w k t ó r e j P o l a c y
d a l i e tak w i e l k i w k ł a d , n i e s t e t y n i e d o c e n i o n y , s k o ń c z y ł a s i ę
druzgocącym zwycięstwem nad Niemcami, ale dla nas o p u s z c z e n i e m
nas p r z e z S o j u s z n i k ó w i w y d a n i e m P o l s k i i k r a j ó w s ą s i e d n i c h w r ę c e
s o w i e c k i e , E u r o p a z o s t a ł a r o z e r w a n a i p o d z i e l o n a . Z o k a z j i tej
rocznicy wiele będzie powiedziane i napisane przez historyków
i polityków w świecie. Nie braknie zakłamania i samochwalstwa
u g ł ó w n y c h a k t o r ó w d r a m a t u . P o l a c y m a j ą p r a w o o c z e k i w a ć , że
d o c e n i o n a b ę d z i e k l u c z o w a rola P o l s k i , P o l s k i W r z e s i e ń 1 9 3 9 r o k u ,
nasz w k ł a d w o j e n n y na w s z y s t k i c h frontach w o j n y , a także słuszność
n a s z e g o s a m o t n e g o j u ż i w y d a w a ć się m o g ł o b e z n a d z i e j n e g o , o d r z u c e nia p r z e z R z ą d P o l s k i w L o n d y n i e d e c y z j i j a ł t a ń s k i c h , d e c y z j i
o zniewoleniu Polski.
Reżym k o m u n i s t y c z n y w kraju, narzucony P o l s c e , o c z e k i w a ł wyg a ś n i ę c i a d z i a ł a n i a R z ą d u P o l s k i e g o na u c h o d ź s t w i e i d z i a ł a n i a
tego, co przybrało wówczas charakter emigracji niepodległościowej.
S k a z y w a ł n a s w i e l o k r o t n i e na " ś m i e t n i k h i s t o r i i " . O c z e k i w a l i
tego także i nasi g o s p o d a r z e w krajach r o z p r o s z e n i a , w i d z ą c
w nas często albo ludzi zaślepionych, albo nieodpowiedzialnych
r z e c z n i k ó w z i m n e j w o j n y . A o t o p o 50 l a t a c h n i e t y l k o t r w a m y ale
1
-
16 -
działalność nasza uległa wzmocnieniu i odnowieniu. Na uchodźstwie
nastąpiło o ż y w i e n i e . K i e r o w n i c t w o polityczne cieszy się
oparciem
s z e r s z y m n i ż p r z e z d ł u g i e lata p o p r z e d n i e . O d ż y ł a n a s z a o b e c n o ś ć
w K r a j u , g d z i e o d t w a r z a j ą c e się n u r t y p o l i t y c z n e g ł o s z ą p r o g r a m
n i e p o d l e g ł o ś c i P o l s k i i jej w y r a z w i d z ą w R z ą d z i e na u c h o d ź s t w i e
Obraz
Kraju.
T a k i s t a n s p r a w na u c h o d ź s t w i e o d p o w i a d a r o z w o j o w i s p r a w
w K r a j u . W i e l e już l a t t e m u , p o o k r z e p n i ę c i u form o r g a n i z a c y j n y c h
emigracja polityczna określiła drogi do wyzwolenia Polski.
P i e r w s z a z n i c h , - p r z y p o m n ę - to w o l a n a r o d u p o l s k i e g o , w o l a do
n i e p o d l e g ł o ś c i . Tej w o l i P o l a c y d a w a l i d r a m a t y c z n e d o w o d y . C a ł y
o k r e s w o j e n n y b y ł t e g o n i e d a j ą c y m się w y m a z a ć z h i s t o r i i w y r a z
O k r e s P o l s k i z n i e w o l o n e j , od 1945 r . p o d z i e ń d z i s i e j s z y , j e s t
o k r e s e m c o r a z c z ę s t s z y c h i c o r a z s i l n i e j s z y c h ż ą d a ń P o l a k ó w i na
p o r u na w ł a d z e w k i e r u n k u p o d m i o t o w o ś c i i w y z w o l e n i a . J e s t e ś m y
narodem o z górą 1000-letniej państwowości. Określaliśmy w przes z ł o ś c i swój w ł a s n y los a l e t a k ż e los E u r o p y . W y s t a r c z y s i ę g n ą ć
pamięcią tylko do roku 1920, lub 1939. Nie naszą była filozofia
cichego,: p o k o r n e g o p r z e t r w a n i a . Z d r u g i e j s t r o n y o k r e s z n i e w o l e n
po 1945 r . n a u c z y ł P o l a k ó w t a k ż e r o z w a g i . Te d w i e c e c h y : o d w a g a
i rozwaga kierują dziś polskim instynktem państwowym. Procesy
h i s t o r y c z n e w y m a g a j ą g ł ę b i c z a s u . P o 45 l a t a c h z n i e w o l e n i a k o m u nistycznego obraz Polski określają następujące zjawiska:
1. Komunizm jako system polityczny, ekonomiczny, społeczny
i k u l t u r a l n y w P o l s c e z b a n k r u t o w a ł . O k a z a ł się n i e t y l k o n i e p r z y
ny; - o k a z a ł się s z k o d l i w y . D o p r o w a d z i ł d o r u i n y g o s p o d a r c z e j , d
w y z y s k u k l a s y r o b o t n i c z e j , do n ę d z y s z e r o k i c h m a s l u d z i s ł a b s z y c
do zmarnowanych ogromnych pożyczek m i ę d z y n a r o d o w y c h , do zatrucia
ś r o d o w i s k a , d o p i j a ń s t w a i d e m o r a l i z a c j i . N i g d y w P o l s c e n i e był'
t a k i e g o u p a d k u g o s p o d a r c z e g o , j a k i p a n u j e d z i ś , po 45 l a t a c h
rządów bezsensownej doktryny.
2 . K o m u n i z m w P o l s c e u t r z y m u j e się w o p a r c i u o p r z e m o c a d m i n
straćji, rozbudowanych ponad miarę sił b e z p i e c z e ń s t w a , oraz Sił
Z b r o jun y c h p o d p o r z ą d k o w a n y c h P a r t i i i n o m e n k l a t u r z e . G w a r a n t e m takiej d y k t a t u r y nad p r o l e t a r i a t e m " j e s t Z w i ą z e k S o w i e c k i .
Społeczeństwo odmawia poparcia, zaufania i współpracy z reżymem.
3 . N a p ó r s p o ł e c z e ń s t w a na w ł a d z ę trwa i c i ą g l e w z r a s t a .
Zdelegalizowana siedem lat temu Solidarność nadal d z i a ł a . Wałęsa
jest uznawanym p r z y w ó d c ą cieszącym s i ę , chociaż nie b e z głosów
krytycznych, zaufaniem w Kraju, a także oparciem wśród czynników
m i ę d z y n a r o d o w y c h jak n p . P a p i e ż lub p r z y w ó d c y p o l i t y c z n i ze świat
odwiedzający Polskę.
-
17 ~
4 . Kościół w Polsce wywalczył dla siebie n i e z a l e ż n o ś ć , zjawisko
ciągle wyjątkowe w bloku sowieckim i stanowi dla społeczeństwa
o p a r c i e w walce o prawa c z ł o w i e k a . S t a n o w i także oparcie dla
n i e z a l e ż n e j kultury i dla m ł o d z i e ż y . K o ś c i ó ł w s z a k ż e nie jest powołany d o podejmowania zadań p o l i t y c z n y c h . Postać Papieża z Polski,
odważnie występującego w obronie Polski, nadal skupia uczucia
Polaków.
5 . P o k o l e n i e m ł o d z i e ż y od l a t 16 w g ó r ę o d r z u c a k o m u n i z m . J e s t
to z j a w i s k o m a s o w e . N i e z a l e ż n e Z r z e s z e n i e S t u d e n t ó w jest organizacją
liczną i mocną. Odrzuca ono wzory sprzed ćwierćwiecza - ówczesnych
m ł o d y c h r e w i z j o n i s t ó w , którzy w i e r z y l i w p o p r a w ę P a r t i i . Z drugiej
strony jesteśmy świadkami masowej ucieczki z Polski dziesiątków
tysięcy młodzieży, przeważnie w y k s z t a ł c o n e j , która nie ma perspektyw
w K r a j u i s z u k a g o d z i w y c h w a r u n k ó w ż y c i a na o b c z y ź n i e . O b s e r w u j e m y
też zmniejszenie zainteresowania m ł o d z i e ż y studiami akademickimi,
b o n i e d a j ą o n e l e p s z y c h m o ż l i w o ś c i z a r o b k o w y c h . P o z o s t a w i a to
P o l s k ę w t y l e za i n n y m i p a ń s t w a m i i g r o z i o b n i ż e n i e m p o z i o m u i n t e l e ktualnego Kraju.
6 . Odtwarzają się ruchy polityczne nawiązujące do tradycyjnych
nurtów politycznych z okresu niepodległości. Mają one charakter
n i e p o d l e g ł o ś c i o w y , c o o c z y w i ś c i e w i ą ż e je z e m i g r a c j ą p o l i t y c z n ą
n i e p o d l e g ł o ś c i o w ą i w ł a d z a m i k o n s t y t u c y j n y m i . N a t r a f i a j ą na
trudności wynikające przede wszystkim z warunków zniewolenia Kraju,
ale także
i z braku doświadczenia w tym z a k r e s i e . Nie jest bynajm n i e j za w c z e ś n i e n a t w o r z e n i e o r g a n i z a c j i p o l i t y c z n y c h , b o d e m o k r a c j a p l u r a l i s t y c z n a w y m a g a p e w n e g o d o ś w i a d c1 z e n i a . P r z y w ó d c y w y ł a n i a ją s i ę w t o k u p r a c y . F o r m u ł a " S o l i d a r n o ś c i ' , z w i ą z k u z a w o d o w e g o ,
której d a j e m y pełne p o p a r c i e , nie o b e j m u j e c a ł o ś c i p r o b l e m ó w dziś
s t o j ą c y c h p r z e d s p o ł e c z e ń s t w e m n i e z a l e ż n y m w K r a j u . W i t a m y też
"z z a d o w o l e n i e m z r o z u m i e n i e p o t r z e b y p l a t f o r m y p o r o z u m i e w a w c z e j
różnych nurtów politycznych w Kraju.
F a l a s t r a j k ó w w P o l s c e w u b i e g ł y m r o k u z a k o ń c z y ł a się o b i e t n i c ą
Kiszczaka konferencji "okrągłego stołu" między przedstawicielami
"Solidarności" oraz władzy k o m u n i s t y c z n e j . Dotychczas nie doszło
do tej konferencji. W przygotowaniu do n i e j , wokół Wałęsy powołany
z o s t a ł n i e d a w n o t a k z w a n y " K o m i t e t O b y w a t e l s k i " z ł o ż o n y s p o n a d stu
r z e c z o z n a w c ó w . -Jako p o d s t a w ę K o m i t e t p r z y j m u j e K o n s t y t u c j ę P R L ,
czyli legalność władz komunistycznych. Jak
wynika z sytuacji
t e m a t e m r o z m ó w , jeśli do nich d o j d z i e , b ę d z i e nie tylko przyszłość
i r o l a "Solidarności", ale także próba kompromisu między Partią
k o m u n i s t y c z n ą a s p o ł e c z e ń s t w e m n i e z a l e ż n y m . Od m i e s i ę c y m ó w i ł o się
o
" P a k c i e a n t y - k r y z y s o w y m " . Rozważa się d o p u s z c z e n i a opozycji do
w s p ó ł o d p o w i e d z i a l n o ś c i za s t a n k r a j u , n a w e t w
S e j m i e , ale tak, aby
Partia zawsze miała zagwarantowaną w i ę k s z o ś ć i decyzję. Mówi się,
że P a r t i a m u s i m i e ć c o n a j m n i e j 60 p r o c . m a n d a t ó w . S ą p r z e k o n a n i
-
18 ~
z w o l e n n i c y t a k i e j s p ó ł k i , u w a ż a j ą c y , że l e p s z e to n i ż n i c , że przn a j m n i e j m o ż n a b ę d z i e m ó w i ó i k r y t y k o w a ć p u b l i c z n i e . Są też prze*
ciwnicy.
Ż y c z y m y " K o m i t e t o w i O b y w a t e l s k i e m u " j a k n a j l e p i e j , t a k jak
ż y c z y m y " S o l i d a r n o ś c i " jak n a j l e p i e j . U w a ż a m y w s z a k ż e za k o n i e c z n e
p r z y p o m n i e ć r z e c z y o c z y w i s t e . P a r t i a k o m u n i s t y c z n a z w ł a d z y , i tc
pełnej w ł a d z y , pod groźbą s a m o z n i s z c z e n i a , nie zrezygnuje. Żadnych
p o r o z u m i e ń n i e d o t r z y m a . W s z e l k i e u k ł a d y są t y l k o m a n e w r e m w okres i e s ł a b o ś c i , m a n e w r e m , k t ó r e g o n i e t r a k t u j e s i ę p o w a ż n i e , tak jak
to p o k a z a ł o p r z e k r e ś l e n i e j e d n o s t r o n n e P o r o z u m i e n i a G d a ń s k i e g o
z 1981 r o k u . Z drugiej strony nawet taka p r ó b a naruszęnia monopol
Partii może mieć znaczenie. Będzie świadczyć o osłabieniu władzy
Partii.
N i e p o w a ż n e , l e k c e w a ż ą c e igranie w ł a d z y z W a ł ę s ą co do d a t y ,
a n a w e t co d o samego faktu spotkania " o k r ą g ł e g o s t o ł u " , nie wróży
d o b r z e . Zawiedzeni robotnicy, którzy u l e g l i apelom W a ł ę s y , mogą
stracić cierpliwość. Można przewidywać dalsze protesty robotnicze
D z i a ł a n i e "Komitetu Obywatelskiego" - z drugiej strony p r z y s p i e s z y i zaostrzy proces p o l a r y z a c j i s p o ł e c z e ń s t w a niezależne
w Kraju.
P r z e c i w n i c y r o z m ó w z P a r t i ą n i e p o z o s t a n ą b i e r n i . Ugrupc
wania p o l i t y c z n e niepodległościowe w z r o s n ą na s i l e .
E m i g r a c j a n i e p o d l e g ł o ś c i o w a m u s i d o m a g a ć s i ę p r a w d z i w e j niepodległości, pełnej wolności i rzeczywistej demokracji w Polsce.
T a k a j e s t b o w i e m jej r a c j a b y t u .
Zmiany w sytuacji
międzynarodowej.
D r u g ą d r o g ą , d r u g i m c z y n n i k i e m p r o w a d z ą c y m ku w y z w o l e n i u
Polski spod władzy sowieckiego komunizmu, jest zmiana w sytuacji
m i ę d z y n a r o d o w e j . O c z e k i w a l i ś m y jej d ł u g o . W r e s z c i e n a d e s z ł a .
M i n i o n y rok był rokiem zmian. Przejawiają się one w następujących
zjawiskach.
1 . G r a n i c e w y ś c i g u z b r o j e ń . O k a z u j e s i ę , że o g r o m n a p r z e w a g a
w u z b r o j e n i u , w czołgach, w artylerii, w lotnictwie, w pociskach
a t o m o w y c h d a l e k i e g o , ś r e d n i e g o i b l i s k i e g o z a s i ę g u n i e m a j ą rozs t r z y g a j ą c e g o z n a c z e n i a w k o n f l i k c i e W s c h ó d - Z a c h ó d , b o ż a d n a ze
s t r o n n i e m o ż e p o d j ą ć r y z y k a w o j n y i o c z y w i s t e g o w z a j e m n e g o zniszc
n i a . O k a z u j e s i ę t e ż , że S o w i e t y n i e m o g ą w y t r z y m a ć c i ą g ł e g o
i d a l s z e g o w y ś c i g u z b r o j e ń , w o b e c k o n i e c z n o ś c i o d n o w i e n i a przes t a r z a ł e g o a r s e n a ł u i rozwijającej się c i ą g l e nowej amerykańskiej
t e c h n o l o g i i , której symbolem stały się t z w . "Star W a r s " czyli
w o j n y g w i e z d n e . S o w i e t y d o s z ł y d o g r a n i c s w o i c h r e z e r w . T a k i e są
źródła nieoczekiwanej "pierestrojki" i "głasnosti" Gorbaczowa.
S t ą d p ł y n i e i n i c j a t y w a j e d n o s t r o n n e g o c z ę ś c i o w e g o z m n i e j s z e n i a si3
s o w i e c k i c h o 500 t y s i ę c y l u d z i . S t ą d w y c o f a n i e s i ę w o j s k sowieckic
z A f g a n i s t a n u . Gorbaczow zaskoczył świat swymi nieoczekiwanymi
i n i c j a t y w a m i . Zyskał sympatię i uznanie w w o l n y m ś w i e c i e . Chociaż
-
19 ~
s ł y s z y s i ę g ł o s y p r z e s t r o g i , j a k n a p r z y k ł a d od p a n i T h a t c h e r , c z y
p r e z . elekta.. B u s h a to j e d n a k w i e m y , że ś w i a t g o t ó w b ę d z i e d u ż o d a ó
G o r b a c z o w o w i za j e g o n a w e t d r o b n e u s t ę p s t w a . O c z y w i ś c i e k o s z t e m
s ą s i a d ó w . Polityka bowiem z a g r a n i c z n a Zachodu jest z zasady pragmatyczna i egoistyczna* Względy m o r a l n e niewielką grają r o l ę . Sądzić
j e d n a k m o ż n a , że w o b e c n y m o k r e s i e " p r z y m i l a n i a się" G o r b a c z o w a
b e z p o ś r e d n i a i n t e r w e n c j a s o w i e c k a w k r a j a c h b l o k u s o w i e c k i e g o nie
byłaby sprawą łatwą.
2. Powrót Europy Środkowej do rodzinnej Europy. Kraje Środkowej
E u r o p y , z P o l s k ą na c z e l e , p r z y d z i e l o n e w J a ł c i e d o s t r e f y s o w i e c k i e j ,
nie zostały wchłonięte przez sowiecki imperializm. Sprawa przyszłości
t y c h k r a j ó w w r a c a na s t ó ł z a g a d n i e ń m i ę d z y n a r o d o w y c h . D u c h p o r o z u m i e ń
w J a ł c i e , nigdy nie d o t r z y m a n y c h , z a n i k a . R o ś n i e , chociaż zbyt w o l n o ,
z r o z u m i e n i e roli tego rejonu E u r o p y i r o l i krajów tam l e ż ą c y c h . J e s t
to d o p i e r o początek procesu h i s t o r y c z n e g o , ale nabiera on ż y w o t n o ś c i .
W y d a r z e n i a w r e p u b l i k a c h s o w i e c k i c h l e ż ą c y c h na o b r z e ż u , jak A r m e n i a ,
E s t o n i a , Łotwa i Litwa, które tak żywo zainteresowały świat, zwracają
z k o n i e c z n o ś c i u w a g ę na p a ń s t w a E u r o p y Ś r o d k o w e j , k t ó r e p r z e c i e ż
z a c h o w a ł y odrębność' i n i e z o s t a ł y z a a n e k t o w a n e p r z e z S o w i e t y . W y r a z e m
z w i ę k s z o n e g o z a i n t e r e s o w a n i a t y m i k r a j a m i są w i z y t y z a c h o d n i c h
p o l i t y k ó w jak n p . w i z y t a p a n i T h a t c h e r , p i e r w s z a w i z y t a p r e m i e r a
W i e l k i e j B r y t a n i i w P o l s c e . J e j o d w a ż n e i t w a r d e s t a n o w i s k o , jej
k o n t a k t y z o p o z y c j ą z y s k a ł y jej w i e l k i e u z n a n i e r o d a k ó w .
3 . P r o c e s j e d n o c z e n i a s i ę E u r o p y Z a c h o d n i e j . P r o c e s ten p o s t ę p u j e k o n s e k w e n t n i e . J e s t już n i e o d w r a c a l n y . P a r l a m e n t E u r o p e j s k i n a b i e ra coraz większego z n a c z e n i a . Na r o k 1992 przewidziany jest punkt
przełomowy unifikacji, opartej o wspólne ustawodawstwo.Dla przyszłoś c i E u r o p y o z n a c z a to z m i a n ę w i e k o p o m n ą . N o w a E u r o p a ze w s p ó l n ą
ekonomią, uzgodnioną polityką m i ę d z y n a r o d o w ą , wspólną polityką
o b r o n n ą , bez granic celnych, z p r z e m i e s z a n ą ludnością, będzie zupełnie i n n a . Będzie potęgą g o s p o d a r c z ą i p o l i t y c z n ą . To też Gorbaczow
m ó w i już o " w s p ó l n y m d o m u e u r o p e j s k i m " . D l a P o l s k i s ą s i e d z t w o
Zjednoczonej Europy, a przede wszystkim poczucie wspólnoty duchowej,
kulturalnej i historycznej z taką w ł a ś n i e Europą będzie miało
wielkie znaczenie.
4 . N a r o d y z n i e w o l o n e E u r o p y Ś r o d k o w e j . W y d a j e s i ę o c z y w i s t e , że
w s p ó l n o t a losu z n i e w o l o n y c h h i s t o r y c z n y c h n a r o d ó w E u r o p y Ś r o d k o w e j ,
wspólny ciemiężyciel, sowiecki komunistyczny imperializm, wspólny
c e l , w y z w o l e n i e , p o w i n i e n p o c i ą g n ą ć za s o b ą b l i s k ą w s p ó ł p r a c ę t y c h
n a r o d ó w . N i e chcą jej r e ż y m y k o m u n i s t y c z n e , r z ą d z ą c e t y m i k r a j a m i ;
są one m i m o RWPG, związane b e z p o ś r e d n i o z M o s k w ą . Niewiele jest
tak^e kontaktów między n i e z a l e ż n y m i d z i a ł a c z a m i . Skromne wyjątki to
kontakty polsko-czeskie i polsko-węgierskie. A przecież koordynacja
w y s i ł k ó w w o l n o ś c i o w y c h j e s t t a k o c z y w i s t a . S t a r a m y s i ę lukę tę
u z u p e ł n i a ć , p r z y n a j m n i e j na u c h o d ź s t w i e .
Emigracja
20 ~
niepodległościowa.
H i s t o r i a P o l s k i o s t a t n i c h 200 l a t n i e m a ł o zawiera k a r t zapisan y c h p r z e z k o l e j n e fale e m i g r a c y j n e . N a s z a f a l a , b i o r ą c a p o c z ą t e k
od m ł o d z i e ż y c i ą g n ą c e j pod p o l s k i e s z t a n d a r y w o j s k o w e w z n o s z o n e
w o b c y c h k r a j a c h jest n a j l i c z n i e j s z a i n a j b a r d z i e j z w a r t a . N i e
wybieraliśmy emigracji. Wybieraliśmy walkę o wolność kraju.
N i e m o g l i ś m y w r ó c i ć . R o z p r o s z e n i w w i e l u k r a j a c h p o c z u w a m y się
d o d a w n e j w s p ó l n o t y . Na t a k i m f u n d a m e n c i e o p i e r a się s t r u k t u r a
l e g a l n y c h w ł a d z k o n s t y t u c y j n y c h na u c h o d ź s t w i e . T a k i e z a p l e c z e
d a j e w ł a d z o m l e g a l n y m s i ł ę , z n a c z e n i e i m o ż n o ś ć d o t a r c i a do
w s z y s t k i c h o ś r o d k ó w p o l s k i c h w ś w i e c i e . To z a p l e c z e , z o r g a n i z o w a ł
w z w i ą z k a c h k o m b a t a n c k i c h , ze S t o w a r z y s z e n i e m P o l s k i c h K o m b a t a n t ó w
na c z e l e , a t a k ż e w l i c z n y c h o r g a n i z a c j a c h o g ó l n o e m i g r a c y j n y c h ,
i o r g a n i z a c j a c h t e r e n o w y c h , z a p e w n i a z g o d n o ś ć i s k u t e c z n o ś ć działn i a w o b r o n i e s p r a w y P o l s k i w ś w i e c i e . Ta b a z a , p r z e d e w s z y s t k i
żołnierska, zapewnia podstawy f i n a n s o w e akcji niepodległościowej
poprzez ogniwa Skarbu Narodowego w świecie zasłużonej organizacj
s ł u ż ą c e j w i e r n i e od 40 l a t . B ę d z i e m y w ł a ś n i e o b c h o d z i ć jej 4 0 - l e
c i e . N i e s p o s ó b n i e m y ś l e ć jak w i e l k ą p r a c ę w y k o n a ł i c i ą g l e
wykonuje Skarb Narodowy.
P o 50 l a t a c h s z e r e g i n a s z e są j u ż p r z e r z e d z o n e . W s z e l a k o na
tężenie d z i a ł a l n o ś c i narodowej j e s z c z e nie m a l e j e . Sytuacja
w P o l s c e w y p c h n ę ł a z kraju d z i e s i ą t k i t y s i ę c y m ł o d y c h e m i g r a n t ó w
W z m a c n i a j ą o n i w u z u p e ł n i a j ą d z i a ł a l n o ś ć p o l s k ą w swoich n o w y c h
ś r o d o w i s k a c h . M i m o u p ł y w u p r a w i e 50 l a t t ę t n i ą ż y c i e m p a r a f i e
p o l s k i e , p o l s k i e szkoły s o b o t n i e , k l u b y p o l s k i e , o r g a n i z a c j e
m ł o d z i e ż y . T u , na terenie W i e l k i e j B r y t a n i i , " k r a j u m a c i e r z y s t e g
e m i g r a c j i n i e p o d l e g ł o ś c i o w e j w ś w i e c i e , m i e s z c z ą się c e n t r a l e
o r g a n i z a c j i n i e p o d l e g ł o ś c i o w y c h . Tu d z i a ł a P o l s k i O ś r o d e k S p o ł e c z n o - K u l t u r a l n y , k t ó r e g o z a d a n i e m j e s t d a w a ć z a p l e c z e dla d z i a ł a
n o ś c i s p o ł e c z n e j i k u l t u r a l n e j . P o k o n a ł on już t r u d n o ś c i i s t o i
m o c n o na n o g a c h .
W miesiącu wrześniu u b i e g ł e g o roku odwiedziłem ośrodki polse
w A u s t r a l i i . Charakter pracy n a r o d o w e j i tętno działalności tam,
na d r u g i m k o ń c u ś w i a t a , j e s t b a r d z o p o d o b n y d o t e g o , który w i d z i
tutaj w Wielkiej Brytanii. W y n i o s ł e m z A u s t r a l i i wrażenie dobrze
i s p r a w n i e z o r g a n i z o w a n e j d z i a ł a l n o ś c i , z a r ó w n o c e n g r a l n e j , jak
i w poszczególnych stanach.
M i a ł e m też m o ż n o ś ć w s i e r p n i u o d w i e d z e n i a IV Ś w i a t o w e g o Zlot
ZHP w R i s i n g Sun k o ł o F i l a d e l f i w S t a n a c h Z j e d n o c z o n y c h . B u d u j ą c
to b y ł o s p o t k a n i e m ł o d z i e ż y p o l s k i e j z w i e l u k r a j ó w ś w i a t a .
O b e c n o ś ć na Z l o c i e licznej g r o m a d y h a r c e r z y i h a r c e r e k z K r a j u ,
c z ł o n k ó w autentycznego Ruchu H a r c e r s k i e g o z Naczelnikiem Szarych
S z e r e g ó w z o k r e s u o k u p a c j i , O r s z ą , n a c z e l e , n a d a ł a temu Z l o t o w i
szczególny wymiar.
-
21 ~
W r o k u b i e ż ą c y m o d b ę d ą s i ę k o l e j n e w y b o r y d o Rady N a r o d o w e j
R . P . na n a s t ę p n ą k a d e n c j ę t e j R a d y . M ó w i ł o niej jej P r e z e s ,
p . Z y g m u n t S z a d k o w s k i . D z i a ł a l n o ś ć tej n a m i a s t k i P a r l a m e n t u P o l skiego ma wielkie znaczenie p o l i t y c z n e . Wiąże działalność wykon a w c z ą z s z e r o k ą b a z ą p o l i t y c z n ą i s p o ł e c z n ą . B ę d z i e to w a ż n e
wydarzenie.
Losy naszego n a r o d u , n a s z e g o p o k o l e n i a , nasze osobiste przeżycia i d o ś w i a d c z e n i a , u f o r m o w a ł y n a s i w y w a r ł y na nas p i ę t n o
n i e u s u w a l n e . Znamy c e n ę p o ś w i ę c e n i a i o f i a r y . Iluż to z n a s z o s t a ło na p o l a c h b i t e w , w m i e j s c a c h k a ź n i . K a ż d y a k t o d w a g i , h o n o r u ,
bezinteresowności, ofiary n a w e t d a r e m n e j , budzi u nas w z r u s z e n i e .
Znamy g o r y c z z a w o d u i z d r a d y . N a u c z y l i ś m y się c i e r p l i w o ś c i i c z e k a nia b e z u t r a t y n a d z i e i i w i a r y . C z u j e m y się d z i e d z i c a m i c a ł e j
naszej narodowej e p o p e i . B y l i ś m y bowiem i jesteśmy następnym rozd z i a ł e m naszej h i s t o r i i . N a s c e n ę w e s z ł y już d a w n o n a s t ę p n e p o k o l e nia. Jesteśmy dumni z pokolenia Wałęsy i młodych, robotników z Huty
- o ironio ! - Lenina
i ze S t o c z n i G d a ń s k i e j , j e s t e ś m y d u m n i
z m ł o d z i e ż y s t u d e n c k i e j , i d ą c e j ś l a d a m i d z i a d k ó w . Te p o k o l e n i a t o
d a l s z y ciąg n a s z e j s ł u ż b y , a l e z w ł a s n e g o w y b o r u , z n a k a z u h i s t o r i i .
Kierując więc nasze życzenia do wszystkich Rodaków poza
polską i w Kraju w tym d n i u t r a d y c y j n y m , ogarniamy serdeczną
myślą wszystkich rodaków, ale przede wszystkim tych, którzy
p o d j ę l i ideały i z a d a n i a , k t ó r y m m y ś m y s ł u ż y l i i k t ó r y m
nadal
wiernie służymy.
Odbito z p o l e c e n i a Ministra
Sprawiedliwości