Wykł. 6

2013-01-21
Dotąd omawialiśmy:
-
Fizyczne podstawy zmian klimatu
Przewidywane skutki
Odpowiedzi behawioralne
Odpowiedzi ekologiczne i ich podstawy
Ograniczenia fizjologiczne odpowiedzi na zmiany
klimatu
Czy jest jakiś zintegrowany obraz zmian i możliwych
odpowiedzi gatunków na zmiany klimatu?
Jak przewidywać możliwe skutki?
Jak im przeciwdziałać?
1
2013-01-21
Williams et al. 2008
Vulnerability – wrażliwość (na zmianę)
Potential impact – możliwy wpływ
Realized impact – rzeczywisty wpływ
Species sensitivity – wrażliwość gatunku
Adaptive capacity – zdolność adaptacji
Exposure – ekspozycja
Mitigation – łagodzenie zmian/skutków
2
2013-01-21
Wrażliwość gatunku na zmiany klimatu zależy
od:
- jego wrażliwości
- jego ekspozycji
Określona czynnikami
„wewnętrznymi”, właściwymi
organizmowi
Czynniki zewnętrzne,
określone regionalnymi
zmianami klimatu i efektami
(zmianami) siedliskowymi
Podatność na zmiany – podatność systemu
(tu: gatunku) na niekorzystny wpływ zmian
klimatu
Wrażliwość gatunku
jest zdeterminowana
właściwymi jemu:
- Ograniczeniami
fizjologicznymi
limitów tolerancji
- Cechami
ekologicznymi (np.
behawior)
- Zmiennością
genetyczną
Ale te mogą być
modyfikowane przez
jego:
- Elastyczność
- Zdolność (do)
adaptacji
3
2013-01-21
Ryjówki i ich podstawowe tempo metabolizmu
Klimat umiarkowany,
WYSOKIE BMR
Tropiki,
NISKIE BMR
Przewidywania
dotyczące
zmienności
genetycznej:
małe populacje
lub o
ograniczonym
zasięgu mają
ograniczoną
możliwość
adaptacji do
zmiany
środowiska
4
2013-01-21
Elastyczność
(resilience) –
zdolność gatunku
do przetrwania
zmiany i
regeneracji
(recovery).
Cechy sprzyjające:
- wysoka reprodukcja
- szybka historia
życiowa
- krótkie życie (krótkie
pokolenia)
- szeroki zasięg
geograficzny
Możliwość
adaptacji:
-
-
-
najbardziej
enigmatyczny
element
specjaliści –
najbardziej podatni,
na zmianę klimatu
krótki cykl życiowy
powinien sprzyjać
Do jakiego stopnia
plastyczność/
elastyczność
fenotypowa są
odziedziczalne?
5
2013-01-21
Williams et al. 2008
Możliwości
buforowania wpływu
środowiska:
- życie w termicznie
osłoniętym
środowisku
(rumowiska kamieni,
nory, wybór
odpowiedniego
mikrosiedliska)
- obecnie bardzo słabo
poznane
6
2013-01-21
INTERAKCJA
Jaki jest ostateczny efekt wrażliwości gatunku
na zmiany klimatu?
7
2013-01-21
Skutki następcze
wrażliwości na zmiany
klimatu to kaskada zmian i
efektów następczych, które
są właściwie niemożliwe
do przewidzenia.
Możliwe skutki na poziomie
- gatunku
- struktury i funkcjonowania
zbiorowisk
- interakcji gatunków
Ostatecznie, różna
wrażliwość gatunków na
zmiany klimatu to możliwe
nowe zgrupowania
gatunków i zmiany
funkcjonalnej roli gatunków.
Czy w jakiś sposób minimalizować/łagodzić skutki
potencjalnych zmian?
Williams et al. 2008
8
2013-01-21
Redukcja emisji gazów cieplarnianych – wg. Williams i wsp.
to jedyne właściwe działanie w celu złagodzenia możliwych
skutków zmian klimatu
Możliwe środki w celu złagodzenia
potencjalnego wpływu zmian
klimatu:
- celowane działania zmniejszające
oddziaływanie zmian na
najbardziej wrażliwe gatunki
(dostarczenie zacienienia)
- utrzymywanie w środowisku
buforów termicznych (skrzynki,
dziuple etc.)
- Klasyczne praktyki
konserwatorskie: przeciwdziałanie
utracie środowiska, fragmentacji
środowiska
- konieczność pro-aktywnego
działania, nie zaś działania
reaktywnego
9
2013-01-21
Najważniejsze: poznać możliwe zagrożenie,
wytypować i opisać wrażliwość gatunków
Williams et al. 2008
10