DOŚWIADCZENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA

KRZYSZTOF FILIPOWSKI*
DOŚWIADCZENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA KONDYCJONOWANIA
SPALIN WE WSPÓŁPRACY Z INSTALACJAMI ODSIARCZANIA
I ODAZOTOWANIA SPALIN
STRESZCZENIE. Obowiązujące w Unii Europejskiej akty prawne i normatywne wymuszają redukcję emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Kondycjonowanie spalin jest w przypadku pyłów
wysokorezystywnych jedną z najefektywniejszych metod redukcji emisji pyłów za elektrofiltrem.
Opisano analizę charakterystyk prądowo-napięciowych jako metodę oceny przydatności kondycjonowania dla konkretnego elektrofiltru. W referacie uzasadniono celowość stosowania kondycjonowania spalin na kotłach z mokrą instalacją odsiarczania spalin celem poprawy białości gipsu i redukcji
nakładów eksploatacyjnych. W kolejnym rozdziale dokonano analizy wpływu wtórnych metod odazotowania spalin na skuteczność metody kondycjonowania spalin. Rozważania zilustrowano przykładami zastosowania w wybranych krajach Unii Europejskiej.
ABSTRACT. Tough emission limits Policy of European Union forces operators of ESPs to reduce
solids emission. One of the most effective methods applicable in case of high resistivity ashes is flue
gas conditioning. The paper describes how current/voltage characteristics can be used to assess suitability of flue gas conditioning for particular ESP. In recent years Flue Gas Conditioning is commonly
used to protect wet FGD Plants against too high dust load, improving gypsum whiteness and reducing
maintenance expenses. Subject of the next chapter is influence of SCR Denox Plant on performance
of ESP and suitability of flue gas conditioning. Examples of recent applications in selected EU countries are also included.
1. Wprowadzenie
Filozofia prawodawstwa Unii Europejskiej zakłada stopniowe zaostrzane standardów emisyjnych w ślad za postępem technicznym, często ten postęp stymulując. W przypadku „nowych członków” Unii Europejskiej, w tym Polski wciąż obowiązują różnego rodzaju derogacje. Z drugiej strony niektóre kraje „starej Unii”, a zwłaszcza Niemcy wyprzedzają standardy unijne.
Powyższa konstatacja dotyczy również emisji pyłu. Standard UE to 30 mg/Nm3,
a w Niemczech, zgodnie z aktualna wersją 13-go Rozporządzenia Federalnego o Redukcji
Imisji (to ten znany z certyfikatów TÜV skrótowiec 13.BImSchV) standard wynosi 20
mg/Nm3. W Polsce od 1 stycznia 2008 standardy emisji uległy znaczącemu zaostrzeniu –
generalny standard to 50mg/Nm3 z pewnymi wyjątkami – np. dla niektórych starszych kotłów o mocy cieplnej poniżej 500 MWth obowiązuje standard 100mg/Nm3. W porównaniu
z dotychczas obowiązującymi 350mg/Nm3 jest to znaczące zaostrzenie. Z kolei od 2016r.
nasze standardy zrównają się z unijnymi, czyli obowiązywać będzie 30mg/Nm3, o ile Unia
nie wprowadzi dalszych restrykcji.
*
Dyrektor Naczelny Pentol-Enviro Polska, Warszawa, Polska
Większość kotłów węglowych i innych emitorów pyłu jest wyposażona w elektrofiltry, których użytkownicy muszą więc podejmować działania na rzecz poprawy ich skuteczności.
2. Zależność skuteczności elektrofiltrów od rezystywności pyłu
Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że skuteczność elektrofiltrów zależy (zakładając jego poprawny stan techniczny oraz niezmienność procesu technologicznego i stosowanych paliw) od dwóch podstawowych czynników:
Wielkości elektrofiltru, określonej przez iloraz powierzchni elektrod osadczych i przepływu spalin czyli jednostkową powierzchnią osadczą (SCA);
Rezystywności popiołu lotnego – optymalna skuteczność elektrofiltru osiągana jest dla
zakresu rezystywności rzędu 1010 do 1011 Ω.cm. Od rezystywności pyłu zależy występująca
we wzorze Deutscha prędkość migracji, przedstawiono ją (dla elektrofiltru o podziałce 400
mm) na rysunku 1. Na wykresie zaznaczono przykładowe wartości dla węgli różnego pochodzenia, w tym polskiego.
Rys. 1. Zależność prędkości migracji od rezystywności popiołu dla elektrofiltru o podziałce 400mm i
różnych rodzajów węgla (źródło: Reich 2008)
Z kolei zależność skuteczności elektrofiltru od jego wielkości (SCA) i rezystywności pyłu
przedstawiono na rysunku 2.
η [%]
99.99
99.90
99.00
SCA = 140 [s/m]
SCA = 100 [s/m]
90.00
SCA = 60 [s/m]
1010
1,00E+11
1011
1,00E+12
SCA = 20 [s/m]
1,00E+13
1012
rezystywność pyłu [Ω cm]
Rys. 2. Zależność skuteczności elektrofiltru od jego wielkości i rezystywności pyłu
W przypadku gdy istniejący elektrofiltr ni8e spełnia bieżących bądź przyszłych standardów
emisyjnych, jego użytkownik ma do wyboru kilka opcji. Poniżej (za Reich 2008) zestawiono konkluzje dla operatorów niemieckich elektrowni, którzy musieli zmierzyć się z problemem pogorszonej skuteczności elektrofiltrów spowodowanej zmianą rodzaju węgla
w konsekwencji zamknięcia niemieckich kopalń w zagłębiach Ruhry i Saary (rysunek 1
pokazuje jak dalece może zmienić się rezystywność popiołu przy zmianie rodzaju spalanego węgla)
1) Optymalizacja rozpływu spalin (metoda obliczeniowej mechaniki płynów CFD)
2) Dobudowanie dodatkowych pól EF (lub dobudowanie dodatkowego EF w szereg
z istniejącym)
3) Wdrożenie statystycznej kontroli procesu (SPC)
4) Ograniczenie rodzajów spalanego węgla do gwarantujących niskorezystywny popiół
5) Kondycjonowanie spalin za pomocą SO3
6) Konwersja EF do filtru workowego lub zastosowanie hybrydy elektrofiltr/filtr
workowy
7) Zastąpienie istniejącego EF filtrem workowym.
Należy tu dodać, że w warunkach niemieckich, zwłaszcza w świetle obowiązującego
bardzo ostrego standardu emisyjnego 20 mg/Nm3 problem przejścia na węgiel importowany dotyczył znacznej części elektrowni opalanych węglem kamiennym i był dla dotrzymania standardów emisji pyłu dużym wyzwaniem.
Opcja 4) w warunkach polskich nie będzie raczej przedmiotem masowych rozważań,
pozostałe wydają się mieć zastosowanie uniwersalne.
Stwierdzenie, że kondycjonowanie spalin jest panaceum na problemy ze skutecznością
elektrofiltrów pracujących na wysokorezystywnym pyle to niewątpliwie zbytnie uproszczenie. W pierwszej kolejności niezbędna jest analiza stanu technicznego i warunków pracy
elektrofiltru. Jednym z najlepszych narzędzi diagnostycznych do oceny stanu elektrofiltru
jest jego charakterystyka prądowo-napięciowa.
3. Określenie przydatności kondycjonowania spalin jako metody
poprawy skuteczności elektrofiltru na podstawie charakterystyki
prądowo-napięciowej
Właściwa interpretacja charakterystyki prądowo-napięciowej pozwala często na zdiagnozowanie usterek mechanicznych elektrofiltru – ich usunięcie musi zawsze być pierwszym
krokiem na drodze optymalizacji pracy odpylacza. Po zdiagnozowaniu i ewentualnym usunięciu usterek mechanicznych można na podstawie charakterystyki i=f(U) z dużą trafnością
określić celowość zastosowania kondycjonowania spalin jako metody poprawy skuteczności pracy elektrofiltru.
Rysunek 3 pokazuje 6 przykładowych charakterystyk, obrazujących różne przyczyny
nietypowej pracy elektrofiltru. Rysunek ten (lub bardzo podobny) występuje w literaturze
(Dubard et al. 1990, Southam et al., Truce et al. 1998), jednakże jego interpretacja nie jest
we wszystkich źródłach identyczna.
Oto krótki komentarz do krzywych na rysunku:
1) Objaw zwarcia pyłowego lub innego zwarcia w obwodzie wysokiego napięcia.
Jedną z przyczyn może być np. zasypanie leja popiołowego pod EF;
2) Zbliżenie w układzie wysokiego napięcia – jedną z przyczyn może być np. niecentryczne ustawienie elektrod ulotowych między elektrodami zbiorczymi;
3) „Książkowy” przykład ulotu wstecznego do warstwy popiołu pokrywającej elektrody zbiorcze. W przypadku popiołu wysokorezystywnego pole elektryczne
w warstwie może być tak intensywne, że spowoduje pojawienie się przeskoków
elektrycznych wewnątrz warstwy i dalej w przestrzeni międzyelektrodowej. Cząsteczki popiołu w skrajnym przypadku mogą być odrywane od warstwy i osadzać
się na elektrodach ulotowych. Przegięcie krzywej („ujemna” rezystywność) jest
typowe dla ulotu wstecznego;
4) Krzywa dla w zasadzie sprawnego elektrofiltru odpylającego spaliny o wysokiej
rezystywności. Wartość napięcia osiąga poziom napięcia znamionowego, prąd rośnie do wartości maksymalnej przy braku przeskoków – zazwyczaj oznacza to ulot
wsteczny;
5) Krzywa ta wywołuje wątpliwości interpretacyjne. Większość dostępnych autorowi
źródeł opisuje je jako symptom wysokiej rezystywności bez zjawiska ulotu
wstecznego, chociaż autorzy jednej z publikacji (Truce et al. 1998) dopatrują się
tu obecności ulotu wstecznego). Z kolei inni specjaliści uznają tę krzywą jako ilustrację przypadku niskiej rezystywności. Autor nie czuje się kompetentny aby roz-
sądzać ten spór, opowiadając się jednakże za interpretacją większości (wysoka rezystywność);
6) Oblepione elektrody, głównie ulotowe. Przeskoki pojawiają się już przy niskich
obciążeniach prądowych, niekiedy przy zerowym prądzie. W tym przypadku należy przede wszystkim skontrolować poprawność pracy strzepywaczy.
Rys. 3. Charakterystyki prądowo-napięciowe elektrofiltru w stanach nieprawidłowych
Powyższe krzywe dotyczą właściwie dobranych i poprawnie zmontowanych elektrofiltrów
oraz wartości średnich wysokiego napięcia i prądu ulotu. W przypadku krzywej 2 założono,
że zbliżenie jest symptomem usterki mechanicznej, która wystąpiła w trakcie eksploatacji.
Kondycjonowanie spalin może być optymalną metodą rozwiązania problemu niedostatecznej skuteczności elektrofiltru przede wszystkim w przypadkach opisanych krzywymi 3, 4
i 5. W przypadkach 1 i 2 należy najpierw usunąć przyczyny mechaniczne. Jeżeli w przypadku opisanym krzywą 6 przyczyną nie jest wadliwa praca strzepywaczy
a nadmierna rezystywność, również można wziąć pod uwagę zastosowanie kondycjonowania spalin. Jednym z pozytywnych skutków obniżenia rezystywności pyłu w wyniku zastosowania kondycjonowania spalin jest lepsze samooczyszczanie się elektrod.
Rysunek 4 przedstawia poprawne charakterystyki dla pracy w warunkach ruchowych
każdej ze stref (w tym przypadku trzech) oraz dla prób na zimno (na powietrzu). Charakterystyki pomierzone bezpośrednio po montażu lub remoncie (a więc z czystymi elektrodami
i dla powietrza wewnątrz elektrofiltru) są usytuowane najbardziej w lewo osi napięcia i dla
wszystkich stref pokrywają się. Po kilku latach eksploatacji na elektrodach pojawia się
trwała warstwa osadu pyłu (tym intensywniejsza im wyższa jest rezystywność pyłu). Konsekwencją jest przesunięcie charakterystyk w kierunku wyższych napięć (w prawo), które
jednak mierzone z powietrzem w elektrofiltrze powinny być podobne dla wszystkich stref
(o ile nie ma jeszcze zbliżeń, czy odkształceń podziałki).
Rys. 4. Charakterystyki prądowo-napięciowe poprawnie pracującego elektrofiltru
W czasie normalnej pracy odpylacza (w czasie przepływu przez elektrofiltr zanieczyszczonego pyłem gazu) pomierzone charakterystyki I=f(U) są jeszcze bardziej przesunięte
w kierunku wyższych napięć, ponieważ rezystywność gorącego oczyszczanego medium
(aerozolu) jest wyższa niż chłodnego powietrza. Typowo (jak na rys. 4), najczęściej charak-
terystyki układają się dla kolejnych stref odpylania elektrofiltru od wyższych do niższych
napięć i narastająco dla prądów. Niezmiernie rzadko zdarzają się sytuację odwrotne.
Ponieważ autor referatu nie jest specjalistą w dziedzinie elektrofiltrów, powyższy rozdział został napisany ze znaczącym udziałem jednego z największych w Polsce autorytetów-praktyków z zakresu eksploatacji elektrofiltrów, inż. Jana Pająka z Pszczyny. Dziękuję
Mu w tym miejscu za udzielone wsparcie, które znacząco przyczyniło się do podniesienia
wartości merytorycznej referatu.
4. Powstawanie SO3 w procesie technologicznym kotła
Pod pojęciem kondycjonowania spalin rozumiemy dawkowanie do strumienia spalin przed
elektrofiltrem substancji obniżającej rezystywność pyłu. Najskuteczniejszą i najczęściej
stosowaną substancją jest trójtlenek siarki (SO3). W tym miejscu należy wspomnieć, że SO3
powstaje w kotle w sposób naturalny w wyniku kilku procesów (Srivastava et al. 2002):
1. W procesie spalania zawartej w węglu siarki powstaje w pierwszej kolejności SO2
(jest to reakcja bardzo szybka), ale w płomieniu, gdzie występuje nadrównowaga tlenu
atomowego, zachodzi również reakcja:
SO2 + O + M → SO3 + M.
Znaczna część powstałego w ten sposób SO3 ponownemu rozkładowi na SO2 i O2 – łącznie
zidentyfikowano (Srivastava et al. 2002) 9 typów reakcji, w których SO3 tworzy się i rozkłada. Reakcje te zanikają przed osiągnięciem przez spaliny rejonu podgrzewacza wody.
Współczynnik proporcji SO3 do SO2 będący efektem tych reakcji nie zależy od rodzaju
węgla a jedynie od nadmiaru powietrza i osiąga wartości 0,4 do 0,65% dla zakresu nadmiaru powietrza 1,1 do 1,3.
2. Źródłem SO3 jest również katalityczna oksydacja SO2 zachodząca w zakresie temperatur 590÷430°C, gdy spaliny przepływają przez rejon podgrzewacza wody. Katalizatorem jest głównie tlenek żelaza zawarty w popiele i obecny na powierzchniach ogrzewalnych. Stopień konwersji SO2 do SO3 według tego mechanizmu może sięgać (Srivastava et
al. 2002) 1,6% dla węgli bitumicznych oraz 0,1% dla węgli subbitumicznych
3. SO3 jest również wytwarzany w procesie katalitycznego odazotowania spalin
(SCR) – więcej na ten temat w rozdziale 6.2.
Celem kondycjonowania spalin jest uzupełnienie stężenia SO3 do wartości optymalnej
z punktu widzenia uzyskania pożądanej wartości rezystywności pyłu. Spalanie wysoko
zasiarczonego węgla (o zawartości SO2 rzędu 2%) pozwala zazwyczaj na uzyskanie właściwej rezystywności pyłu. Kondycjonowanie spalin może być wtedy uzasadnione jedynie
przy bardzo wysokiej zawartości popiołu w węglu. W praktyce jednak większość kotłów
spala obecnie węgiel niskosiarkowy (w warunkach polskich oznacza to 0,6-1%S). Rezystywność popiołu jest wówczas prawie zawsze zbyt wysoka i dawkowanie odpowiedniej
ilości SO3 może być więc optymalnym rozwiązaniem problemu nadmiernej emisji pyłu.
Trójtlenek siarki jest wdmuchiwany do strumienia spalin pomiędzy podgrzewaczem
powietrza a elektrofiltrem, gdzie wiąże się z parą wodną zawartą w spalinach i kondensuje
się na powierzchni cząsteczek popiołu, tworząc cienką przewodzącą warstewkę obniżającą
rezystywność popiołu do poziomu zapewniającego optymalną skuteczność EF. Rysunek 5
pokazuje jak funkcja rezystywności od temperatury zmienia się w zależności od dawki SO3.
Rys. 5. Zależność rezystywności pyłu od dawki SO3 i temperatury
5. Proces kondycjonowania spalin za pomocą SO3
Pentol wdrożył dwa alternatywne systemy wytwarzania SO3:
- Z surowcem w postaci ciekłego SO2;
- Z surowcem w postaci płynnej siarki.
Praktycznie wszystkie produkowane obecnie instalacje kondycjonowania wykorzystują płynną siarkę, jednakże wiele 10-20 letnich instalacji na SO2 jest wciąż sprawnych
i używanych. Uproszczony schemat technologiczny instalacji na płynna siarkę przedstawia
rysunek 6.
Siarka jest dostarczana za pomocą cystern kolejowych lub samochodowych i magazynowana w stanie płynnym w temperaturze 140oC w zbiorniku bezciśnieniowym, a następnie dostarczana do zespołu piec/konwerter za pomocą pompy dawkującej o wydajności
regulowanej obciążeniem kotła. Powietrze do spalania jest podgrzewane do temperatury
umożliwiającej zapłon siarki.
Rys. 6. Uproszczony schemat technologiczny instalacji
6.1. Kondycjonowanie spalin na kotłach z instalacja mokrego
odsiarczania spalin
Praktyka ostatnich lat pokazała nowy kierunek zastosowania kondycjonowania spalin,
a mianowicie w połączeniu z instalacjami mokrego odsiarczania spalin (IOS). Producenci
IOS określają zazwyczaj maksymalne zapylenie spalin na wlocie do absorbera, umożliwiające zagwarantowanie wymaganej białości gipsu oraz dyspozycyjności instalacji.
Dobrym przykładem połączenia kondycjonowania i mokrego odsiarczania spalin może
być Elektrownia Herne w Niemczech, należąca do koncernu Evonik. Na bloku 3 zainstalowany jest kocioł Bensona z mokrym odprowadzeniem żużla o mocy cieplnej 805MWth
(300MWe). Projektowym paliwem był węgiel o wysokim zapopieleniu. W roku 1986 zaczęto spalać węgiel o bardzo niskiej zawartości części lotnych, zapobiegając w ten sposób
zamknięciu lokalnej kopalni. W tym samym okresie zainstalowano szereg urządzeń dla
redukcji emisji zanieczyszczeń: dodatkowy elektrofiltr, mokre odsiarczanie oraz katalityczne odazotowanie. Zastosowanie mokrego odprowadzenia żużla zmniejsza wprawdzie unos
popiołu lotnego z kotła, jednakże skuteczność odpylania elektrofiltru jest ograniczona
z uwagi na drobnoziarnisty charakter popiołu.
Stopniowe przechodzenie na węgiel importowany, zakończone w roku 2002 po zamknięciu lokalnych kopalni spowodowało konieczność redukcji obciążenia kotła dla zabezpieczenia instalacji odsiarczania. Mimo to niezbędne było okresowe wyłączanie kotła
z ruchu do czyszczenia IOS. Ponadto czystość gipsu była na granicy dopuszczalności do
sprzedaży jako materiał budowlany.
Pomiary rezystywności pyłu wykazały wartość do 1013 Ω.cm. W związku z tym inwestor zdecydował o przeprowadzeniu w roku 2004 próby kondycjonowania spalin za pomocą
SO3. Nie było to pierwsze zastosowanie kondycjonowania spalin na elektrofiltrze przed
absorberem mokrego odsiarczania – rok wcześniej z powodzeniem zastosowano takie rozwiązanie w innej niemieckiej elektrowni Staudinger. Od roku 2004 instalacja pracuje
w sposób ciągły. Osiągnięto następujące wyniki:
- Emisja pyłu za EF spadła z 200-500 do 30mg/Nm3;
- Emisja pyłu za IOS spadła z ponad 20 do poniżej 5mg/Nm3;
- Elektrody elektrofiltru pozostają czyste, brak jest jakichkolwiek śladów korozji;
- Białość gipsu wzrosła z 70 do 90%;
- Dodatkowe czyszczenie IOS (wykonywane wcześniej co kilka tygodni) nie było
ani razu potrzebne;
- Brak negatywnych efektów związanych z recyrkulacją popiołu do paleniska.
6.2. Kondycjonowanie spalin na kotłach z katalityczną instalacją
odazotowania spalin
W związku z perspektywą stosowania w Polsce, śladem energetyki zachodnioeuropejskiej,
katalitycznych instalacji odazotowania spalin (SCR) należy wspomnieć o wpływie tego
typu instalacji na zawartość SO3 w spalinach. Technologia SCR zakłada wtrysk amoniaku
do spalin w strefie temperatur 315÷400°C przed katalizatorem, zabudowanym zazwyczaj
w strefie między podgrzewaczem wody a podgrzewaczem powietrza. Tlenek azotu reaguje
w obecności katalizatora z amoniakiem i tlenem, tworząc azot i parę wodną, zgodnie z reakcją:
4NH3+4NO+O2→4N2+6H2O.
Ubocznym efektem działania katalizatora jest utlenianie niewielkiej ilości SO2 do SO3.
W zależności od rodzaju zastosowanego katalizatora i parametrów spalin stopień konwersji
może wynosić (Srivastava et al. 2002) 0,25% dla węgla bitumicznego oraz 0,75% dla
niskosiarkowego węgla subbitumicznego – wartości powyższe odnoszą się do jednej warstwy katalizatora.
Z wtryskiem amoniaku w procesie SCR wiąże się praktycznie nieunikniony nadmiar
nieprzereagowanego amoniaku za katalizatorem (ammonia slip). Amoniak intensywnie
reaguje z SO3 tworząc obojętny i kwaśny siarczan amonu. Stopień związania SO3 przez
amoniak może przewyższyć dodatkowa ilość tego gazu w procesie odazotowania. dodatkowym negatywnym efektem może być blokowanie pakietów obrotowego podgrzewacza
powietrza przez produkty reakcji.
W samych Niemczech od roku 2002 zabudowano ok. 10 instalacji kondycjonowania
spalin – wszystkie na kotłach wyposażonych w zarówno instalacje katalitycznego odazotowania (w tym opisaną w poprzednim rozdziale instalację w elektrowni Herne).
7. Wnioski
Doświadczenia ostatnich lat potwierdzają, że zabudowa instalacji kondycjonowania spalin
może być technicznie i ekonomicznie uzasadniona zarówno na kotłach z mokrą instalacją
odsiarczania spalin jak i katalityczną instalacją odazotowania spalin. Wydawałoby się,
że dzięki mokrej IOS celowość zastosowania kondycjonowania spalin sprowadza się
w takiej sytuacji do ochrony absorbera przed nadmiarem popiołu zanieczyszczającego zawiesinę – większość pyłu nie przedostanie się do atmosfery, ponieważ zostanie zatrzymana
w absorberze. Okazuje się, że w przypadku obowiązywania standardu 20mg/Nm3 i stężenia
pyłu przed absorberem rzędu 100mg/Nm3 emisja do atmosfery może przekroczyć standard.
Ten problem na razie jeszcze nie dotyczy Polski, jak długo będą obowiązywać obecne
standardy emisyjne.
Powszechnie przyjmuje się, że instalacje kondycjonowania spalin stosowane są
wyłącznie na istniejących elektrofiltrach, w przypadku gdy ich pogarszająca się skuteczność i/lub zaostrzone standardy emisyjne spowodują zagrożenie niedotrzymania standardów emisyjnych (bądź w przypadku mokrych IOS niedotrzymania wymagań technologicznych instalacji odsiarczania). Zdarzają się jednak (wciąż jeszcze sporadycznie) sytuacje,
gdy instalacje kondycjonowania spalin projektowane są wraz z nowym elektrofiltrem.
Przykładem może być niedawno zrealizowany projekt na Filipinach, gdzie Research Cottrell zaprojektował w połączeniu z instalacją kondycjonowania spalin mały, 3-strefowy
elektrofiltr. Łączna skuteczność takiego tandemu jest porównywalna z elektrofiltrem 6strefowym. Oczywiste jest, że zrealizowane rozwiązanie okazało się znacznie tańsze.
8. Literatura
Dubard R.J. 1990: Diagnosis of Electrical Operation of Electrostatic Precipitators. Journal
of Electrostatics 1990, Vol. 25 No 1
Reich J. 2008: Imported Hard Coal – a Challenge for Dedusting. 9th Conference on High
Temperature Filtration, Saalfelden Austria
Southam B.J. Blauenstein E.: The Art. Of SO3 Conditioning for Power Boilers. Materiał nie
publikowany,
dostępny
na
stronie:
http://www.pentol.pl/dokumenty/Pentol_Ref_IKSp_Blauenstein_Southam.pdf
Srivastava R.K. Miller C.A. 2002: Emissions of Sulfur Trioxide From Coal-Fired Power
Plants. Power-Gen International 2002 Orlando USA
Truce R.J. Reibelt W. 1998: New Technology Improves Electrostatic Precipitator Performance. 7th International Conference on Electrostatic Precipitators, Kyongju, Korea
Płd.