docWrocław bardzo literacki
download 
Reklamacja Transkrypt
Wrocław bardzo literacki
Spis treści Zapowiedzi 4 Publicysyka ...by na mecie ręce ku górze wznieść... Gdy się jest na ostatniej prostej maratonu, człowiek zaczyna z nową, nagłą siłą biec ku mecie. Niezależ- „Szukam odpowiedzi” 10 Biedny student, jeszcze biedniejszy 18 FAN 20 Samotność w Sieci 22 Rozmowa z Adrianną Niewolańską | Ewa Fita Urszula Burek Barbara Rumczyk Ewa Fita Fotoplastykon 24 Damian Białek nie od miejsca które zajmie, przepełniony jest radością, że podołał. Podołał wyzwaniu. A łatwo nie było: wzniesienia, doliny, strome zbocza, niepewny grunt. Mimo to maratończyk nie przestaje biec. Kończy się rok. Dla każdego inny, utkany z różnorodnych wspomnień. Niepowtarzalny, pełen wzruszających uniesień , ale też niepewnych konsekwencji często ryzykownych decyzji. Dla nas, jako zespołu redakcyjnego, był to rok przełomowy – podjęliśmy Kultura wyzwanie. Powstał „Kontrast”. Patrząc wstecz, wi- Kevin sam w domu już 18. święta 26 „Z myśleniem mamy problemy” 28 Wrocław bardzo literacki 30 Recenzje 36 Felietony 42 Ola Nowak Rozmowa z zespołem Low Ceiling | Urszula Burek Paulina Dreslerska Bocian, Mizgalewicz, Mordarska, Wieczorek, Orczykowska Pazdyka, Pluskota, Wolski, Orczykowska dzę sześć numerów stworzonych przez ludzi z pasją. Przed nami jeszcze dużo pracy, ale dzisiaj, jesteśmy na ostatniej prostej tego roku. Przed Wami natomiast kolejny, ostatni w 2009 roku, numer naszego miesięcznika. Jeszcze raz, w ten grudniowy czas, zabierzemy Was w świat niezwykłej osoby Ady Niewolańskiej, która mimo młodego wieku, ma odwagę realizować swoje marzenia, nie zabraknie też Sport miejsc, które udowadniają, że młodzi ludzie chcą Złota piłka 42 i potrafią zrobić wiele dobrego dla potrzebujących O brother, where art thou? 44 na tegorocznych Promocjach Dobrej Książki, które Przerwana lekcja futbolu 47 Street Photo 49 Aleksandra Michalska Artur Karpiński Grzegorz Frąc dzieci, sprawdziliśmy też, jaka atmosfera panowała odbyły się w naszym mieście. Różnorodnych światów, z których zbudowany jest ten numer jest wiele. Sami sprawdźcie, czy któryś z nich na tej ostatniej, grudniowej prostej, okaże się także Waszym. Joanna Figarska „Kontrast” miesięcznik studentów Uniwersytetu Wrocławskiego przy Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej ul. F. Joliot-Curie 15 50-383 Wrocław e-mail: [email protected] http://www.kontrast-wroclaw.yoyo.pl/ Redaktor naczelna: Joanna Figarska Zastępcy: Ewa Orczykowska, Michał Wolski Redakcja: Jakub Belina Brzozowski, Jakub Bocian, Urszula Burek, Paulina Dreslerska, Ewa Fita, Adrian Fulneczek, Paweł Klimczak, Paweł Kuś, Katarzyna Łazarska, Szymon Makuch, Aleksandra Michlska, Paweł Mizgalewicz, Ola Nowak, Paulina Pazdyka, Marcin Pluskota, Ilona Rodzeń, Damian Stańczak, Agnieszka Szewczyk Fotoredakcja: Damian Białek, Zbigniew Bodzek, Magda Oczadły, Mariusz Rychłowski, Monika Stopczyk Korekta: Katarzyna Bugryn, Magdalena Dziekońska, Alicja Kocik, Magdalena Nowowiejska, Grafika: Ewa Rogalska Konsultacja: Studio gRraphique Skład: Michał Wolski Film Nostalgia anioła Oxygen Jackson żyje! Żyje i nakręcił kolejny hit. Odpocząwszy lat kilka po King Kongu, umoczywszy paluszki w produkcji Dystryktu 9, twórca kultowej ekranizacji trylogii Tolkiena, Peter Jackson (bo o nim oczywiście mowa) postanawia w nowym roku wycisnąć z nas trochę łez. W jego najnowszej historii brutalnie zamordowana mała dziewczynka, siedząc już w tym lepszym świecie, opowiada nam o tym, jak po jej śmierci wygląda życie jej najbliższych. Opowieść to dramatyczna i koszmarna, a zarazem wzruszająca i pełna nadziei. Spodziewajmy się więc, poza Markiem Wahlbergiem, Susan Sarandon i Rachel Weisz w rolach głównych, happy endu i oczu szeroko otwartych ze zdumienia. Był na Nowych Horyzontach, był na Camerimage, w kinach będzie dopiero w… lutym. Przez jednych uważany za „przedawkowany”, przez innych – za nowoczesny manifest pokolenia rosyjskich „beztlenowców”. Film Iwana Wyrypajewa jest ekranizacją eklektycznej sztuki, której celem wydaje się być poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, jak żyć prawdziwie w dławiącym i tłamszącym uczucia i emocje kapitalizmie. Korzystając z estetyki wideoklipu, graffiti czy komiksu, łącząc romans, dramat, horror i kryminał daje mieszankę, jak tlen, niemożliwą do zignorowania. W rolach głównych: Karolina Gruszka i Aleksiej FIlimonow. Idee – Vintage 3rd Hand Vintage Store Vintage to nie tylko, wbrew wszelkim pozorom, z jednej strony podziurawione spodnie, a z drugiej - ubrania z szafy babci. Vintage to magnetyzm, który w sukienkach, bluzkach czy dodatkach objawia się na wiele sposobów, niezależnie od wieku elementu garderoby. Moja krew Otwórzcie oczy, szukajcie tego filmu! Za ka- The Men who Stares at Goats merą stanął bowiem Marcin Wrona, a w roli Jeżeli tytuł wydaje wam się dziwny, a nazwisko głównej, świeżo uhonorowany nagrodą im. reżysera (Grant Heslov) niewiele wyjaśnia, niech Zbigniewa Cybulskiego (za ten właśnie film), reklamą tego filmu zostaną pojawiający się typ niepokorny polskiej sceny filmowo-teatral- w nim aktorzy. Iście męska będzie to rzecz, bo nej – Eryk Lubos! A historia brzmi tak: młody zagrają między innymi Ewan McGregor, George bokser Igor, dowiaduje się, że jest umierający. Clooney, Kevin Spacey i Jeff Bridges. Tło? Pro- Chce więc pozostawić coś na świecie coś po zaiczne – dziennikarz szuka tematu reportażu, sobie. Decyduje, że powinno być to dziecko. trafia na ciekawostkę i po przysłowiowej nitce Zaczyna więc szukać kobiety, która zgodzi się dochodzi do bardzo zamotanego kłębka. Gdzie mu je urodzić. Kobietę poznaje, ale nie jest to tu zatem miejsce na tytułowe kozy? Cóż, przeko- zwykła kobieta. I tu zaczyna się film. Na hory- nacie się sami, już w 2010. I takie właśnie ubrania - przyciągające wzrok, czasami zwykłe, lecz w tej zwykłości posiadające coś niezwykłego – chcemy Wam oddać w dobre użytkowanie. Martyna i Ewa http://www.3rd-hand.pl zoncie na przełomie stycznia i lutego. Liban Zwycięzca tegorocznego Festiwalu Filmowego w Wenecji z charakterystycznym dla naszego kraju poślizgiem powinien w najbliższych tygodniach pojawić się w repertuarach. Porównywany do Walca z Baszirem (reż. Ari Folman), konflikt na Bliskim Wschodzie przedstawia jednak z zupełnie innej perspektywy – z wnętrza, nie tylko czołgu, ale i człowieka. Pomijając kontekst polityczny, sięga po to, o czym świat zdaje się zapominać – o tym, że na wojnie walczą tacy sami ludzie, jak my. Reżyseria: Samuel Maoz. 4 5 Teatr Muzyka Co w Polskim? Muzycznie w Nowy Rok Trwają w Teatrze Polskim prace nad marcową premierą Snu 15 stycznia oczy sympatyków i krytyków zwrócą się ku Teatrowi Nocy Letniej Szekspira w reżyserii Moniki Pęcikiewicz. W mię- Muzycznemu Capitol, bo tam – premiera! Spod skrzydeł Kon- dzyczasie, 20 lutego, na Scenie Kameralnej pojawi się Berek rada Imieli, w reżyserii Cezarego Studniaka wyfrunie w nowym Joselewicz w reżyserii Remigiusza Brzyka. Absolwent wro- roku kolejna wersja kultowego musicalu Hair. Powstały pod cławskiej i krakowskiej PWST, szkolony pod okiem Krystiana koniec lat 60., w dzisiejszych czasach nabiera nowej, ostrzej- Lupy, jest uznawany za jednego z najciekawszych przedstawi- szej niż kiedykolwiek wymowy. I tu informacja dla wszystkich cieli młodego pokolenia. Bazą dla nowej sztuki Brzyka stał się niecierpliwych: na stronie Capitolu już można rezerwować bile- Rok 1794 Zenona Parviego – historia żydowskiego pułkow- ty na tenże spektakl na styczeń i luty. Lepiej się pospieszyć! nika, poległego w bitwie pod Kockiem. Biletów na premierę, niestety, już brak. Szyc solo Megakoncert 26 lat oczekiwania i wreszcie jest! Pojawiła się na półkach sklepowych pod koniec 16 czerwca na warszawskim lotni- listopada. W zalewie składanek około świątecz- sku Bemowo, na jednym koncer- nych przeszła bez większego echa, a szkoda, cie jednego dnia zagrają Mega- bo płyta z piosenkami pnącego się w ostatnich deth, Metallica, Slayer i Anthrax. miesiącach na szczyty popularności aktora chy- Giganci rodem z lat 80. spotkają ba warta jest uwagi. Feelin’ Good to mieszanka się w ramach Sonisphere Festival. znanych hitów (Purple Rain, Hit the Road Jack Nic dziwnego, że informacja ta czy I Feel Good) i autorskich piosenek Borysa, wywołała olbrzymią euforię wśród wzbogacona gdzieniegdzie o featuring kobiecy wszystkich fanów metalu i po- w postaci Justyny Steczkowskiej, Kasi Cerekwic- chodnych. Nie mniej niż zestaw ze- kiej, Ewy Bem i Marysi Starosty. Szyc miłość do społów porażają jednak ceny bile- muzyki deklaruje od maleńkości: „Chciałem tów – na najtańsze trzeba będzie być Bono, ale jakiś kolo z Irlandii ukradł wyłożyć 189 złotych. Na zachętę mi ksywę i teraz podobno nieźle śpiewa”. można dodać, że oprócz wielkiej Czyż nie jest to wystarczająca reklama? czwórki na Sonisphere pojawią się Mastodon i Behemoth. Ktokolwiek zna... …zespół o trudnej do wymówienia nazwie: Muariolanza? Jeżeli jeszcze nie słyszeliście o grupie rodem z Sosnowca, to nadarza się świetna okazja, aby to zmienić! Wszystko będzie inaczej – tak tytułuje się najświeższa (pokazała się w grudniu) płyta ambient- Ciekawostka ze stolicy Styczniowe maglowanie jazzowej ekipy. Grają od 2006 roku i, zgodnie z założeniem programowym, co roku Warszawa, jak na stolicę przystało, obfituje nie tylko w teatry, Pierwsze poniedziałkowe wieczory nowego roku wszyscy za- ale i w około teatralne, postmodernistyczne wariacje. Jedną interesowani szeroko pojętą kulturą wrocławianie powinni z nich niewątpliwie jest Teatr Czarodziejskiej Kury – grupa spędzić aktywnie, czyli na Scenie Kameralnej Teatru Polskie- powiązana z czasopismem dla dzieci o analogicznej nazwie. go. W ramach „Czynnych Poniedziałków” 4 stycznia odbędzie Spektakle, a jakże, również są dla dzieci. Jeśli więc posiadacie się magiel filmowy, którego gościem będzie Marcin Koszałka: w stolicy jakichś milusińskich, koniecznie zabierzcie je jeszcze operator, reżyser i autor zdjęć do takich filmów jak Rewers, w grudniu na najnowszy spektakl tej grupy – opowieść o Kro- Pręgi czy Rysa. Tydzień później (11 stycznia) Robert Gonera, Muzyka z serca wie Andżelajnie, która chce zrobić karierę w wielkim świecie. Cezary Harasimowicz i Bogusław Linda spotkają się na Scenie …czyli polscy dżentelmeni w charytatywnym geście. Tegoroczny projekt to ko- Twórcy serdecznie zapraszają dzieci od lat czterech i mało wy- Kameralnej, by pokazać Antygonę w Nowym Jorku (reż. Ja- lejna odsłona akcji „Stop bosym stopom”. Tym razem postawiono właśnie na brednych dorosłych. nusz Głowacki) w ramach wieczoru poświęconego Tadeuszowi muzykę. Fantastyczna trąbka Tomasza Stańko wprowadzi słuchaczy w wyjąt- Szymkowowi. Obydwa spotkania rozpoczną się o 19.00 i są kowy nastrój, jaki zafundowali nam najbardziej pożądani polscy aktorzy w du- bezpłatne. etach z uznanymi wokalistami. Nazwiska wykonawców mówią same za siebie: wydają jedną płytę. Na najnowszej do tradycyjnych brzmień dorzucają m.in. reggae, funk i noise, mantryczny wokal, a dodatkowo na koncertach – plastyczne wizualizacje. Do sprawdzenia na MySpace. Piotr Adamczyk, Piotr Kupicha, Borys Szyc, Tomasz Karolak, Paweł Małaszyński, Marcin Dorociński, Mietek Szcześniak, Maciej Maleńczuk, Paweł Deląg. Ten album po prostu trzeba mieć. Dla porządku dodam: kupując tę płytę kupujesz dziecku buty. 6 7 Filharmonia Opera Operetka – „lekkomyślna siostra opery” Chopin Giacomo Orefice ...liczy sobie niespełna 200 lat. Narodziła się w Paryżu, 30 stycznia 2010 r. Opera Wrocławska zaprasza na premierę opery „Cho- a prawdziwy rozkwit przeżyła w Wiedniu. Była ulubioną pin” Giacomo Orefice. Rozpoczynamy tym samym - jako pierwsza insty- rozrywką tłumów, które odwiedzały teatry ogródkowe tucja operowa w Polsce - obchody Międzynarodowego Roku Chopinow- i miejskie, by podziwiać sławne i uwielbiane primadon- skiego, ustanowionego z okazji 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina. ny, rozkoszować się temperamentem i urodą tancerek Opera „Chopin” oparta jest na zdarzeniach z życia wielkiego polskiego pia- wykonujących kankana i walca, czardasza i slow-foxa. nisty i kompozytora. Swoją premierę miała 25 listopada 1901 r. w Teatro Li- I ta melodramatyczna fabuła, miłosna historia ozdo- rico w Mediolanie. Dzieło zdobyło wielkie uznanie i przez następne 30 lat było biona pięknymi ariami i duetami, scenami zbiorowymi wystawiane w wielu krajach europejskich, a także w Australii i Argentynie. i baletowymi popisami wywoływała u widzów łzy wzru- Kult dla polskiego kompozytora sprawił, że Orefice podjął się napisania szenia i szybsze bicie serca. dzieła operowego, które – składając się wyłącznie z utworów Chopina – opowiadałoby o życiu genialnego Polaka. Libretto opery napisał Angelo Od 14 stycznia w Operze wrocławskiej zobaczymy naj- Orvieto do oryginalnej muzyki fortepianowej Fryderyka Chopina. Wyboru bardziej znane dzieło Johanna Straussa (syna) operet- ponad 100 fragmentów mazurków, ballad, sonat, scherzo, nokturnów kę – Zemsta nietoperza,która miała swoją premierę i etiud dokonał G. Orefice. Połączył je również w całość i zinstrumentował 5 kwietnia 1874 r. w Theater an der Wien w Wiedniu. Na treść opery składają się 4 obrazy z życia Fryderyka Chopina, które Autorami libretta według Henriego Mielhaca i Ludovica odpowiadają czterem porom roku: Halevy’ego są Carl Haffner i Richard Genée. Przekładu dokonał – Julian Tuwim. Finansista Eisenstein za obrazę sądu ma trafić na trzy dni do aresztu. Jego przyjaciel doktor Falke postanawia zabrać go – jako cudzoziemca bawiącego w mieście przejazdem – na bal u księcia Orlofsky’ego. Tam Falke zamierza zemścić się za kawał, jaki ongiś zrobił mu Eisenstein. Kiedyś wybrali się obaj na bal: Falke w przebraniu nietoperza, Eisenstein – motyla. Nad ranem przyjaciel zostawił go pijanego na ławce w parku. Mieszkańcy miasta mieli wyborną zabawę, gdy w rajtu- Lutosławski Quartet Wrocław Lutosławski Quartet Wrocław powstał w 2007 roku jako jeden z zespołów przynależących do Filharmonii im. W. Lutosławskiego we Wrocławiu. Zespół tworzą młodzi, kreatywni i utalentowani artyści , liderzy orkiestry Filharmonii: Marcin Markowicz - II skrzypce, Artur Rozmysłowicz - altówka, Maciej Młodawski – wiolonczela, a I skrzypkiem kwartetu jest jeden z najwybitniejszych wirtuozów wiolinistyki młodego pokolenia - Jakub Jakowicz. Pomimo slavia ścił Cantans, także działalności Festiwal na zespół Ensemble, Festiwalu wystąpił Musica Łańcuch na Polonica VI wielu Nova i poświęconemu festiwalach, takich Jazztopad. W muzyce jak: tym Witolda Wrati- roku go- Lutosławskiego. Zespół wraz z zaproszonymi gośćmi - Krzysztofem Jakowiczem i Andrzejem Bauerem nagrał dla wytwórni CD Accord pierwszą na świecie płytę prezentującą twórczość kameralną Witolda Lutosławskiego, która otrzymała nominację do nagrody Fryderyk 2009. 9 usz stycznia 55-lecia w Filharmonii pracy wrocławskiej artystycznej i wielkie pedagogicznej wydarzenie pianistyczne – Jubile- profesora Włodzimierza Obidowicza. Profesor W. Obidowicz jest założycielem wrocławskiej szkoły pianistycznej. Podczas koncertu zostaną zaprezentowane utwory m.in.Jana Sebastiana Bacha, Fryderyka Chopina, Sergiusza Rachmaninowa, Paolo Canonica. Podczas ra I – Lata młodzieńcze w Polsce krótkiej (m.in. koncertu Grzegorz wystąpi Kurzyński, Włodzimierz Ewa Prawucka, Obidowicz Anna Gągola oraz i inni absolwenci Pedagodzy klasy Profeso- we Wrocławiu). AM Wstęp na tę imprezę jest wolny. II – Pobyt w Paryżu – Salon Paryski III – Pobyt na Majorce – burza IV – Powrót do Paryża – śmierć kompozytora 15. i 16. stycznia w wykonaniu Filharmoników wrocławskich zabrzmią fragmenty z Zemsty nietoperza: Dyrygent – Jacek Kaspszyk Kierownictwo artystyczne – Agnieszka Franków-Żelazny W operze tej oprócz tytułowej postaci występuje siostra Chopina, jego przyjaciółka George Sand, przyjaciel z lat młodzieńczych Elio i zakonnik. We wrocławskiej inscenizacji zobaczymy Fryderyka Chopina w ostatnich chwilach życia, po powrocie do Paryża z Majorki, a także przesuwające się jak w filmie retrospektywne obrazy – wspomnienia kompozytora. 30.stycznia na zakończenie Festiwalu Noworocznego „Muzyczne Fascynacje” razem z Trio jazzowym: Stefan Gąsieniec - fortepian, Stan Michalak – kontrabas,Kenny Martin – perkusja wystąpi Siggy Davis. Jest to wybitna, amerykańska wokalistka, która przypomina o tym, jak powinien brzmieć dobry jazz. W programie: The First Ladies of Song zach i z uszami nietoperza wracał do swego domu. S. Romberg, O. Hammerstein II – Lover come back to me Opera zagra pod batutą p. Ewy Michnik. Spektakl w re- B. Holiday, A. Herzog – God bless the Child żyserii Heleny Kaut-Howson. Carmichael/Mercer – Skylark G&I Gershwin – Summertime S. Davis – My brotha Myself A. Franklin – If I loose this dream E. McDaniels – Feel Like Makin Love S. Gąsieniec – After brake J. McHugh – I can’t give You anything but love G. Marks – All of me Blues 8 9 „Szukam odpowiedzi” Anioł.Tak przeważnie Adriannę Niewolańską nazywają ludzie, którzy słyszą ją po raz pierwszy. Mocny głos, niesamowita barwa i niebanalna osobowość sprawiły, że ta dziewiętnastoletnia wokalistka podbiła serca widzów „Mam Talent”. O swojej wielkiej miłości do muzyki, największych marzeniach i o kulisach TVN-owskiego show opowiedziała Ewie Ficie. Wspomniałaś, że kształcisz największą wartością i zawsze głos we Wrocławskiej Szkole będzie na pierwszym miejscu Ada Niewolańska: To zale- Jazzu i Muzyki Rozrywkowej. w Twoim życiu? ży jak na to spojrzeć. Moja przy- Jednak kiedy wybierałaś kieru- Na pierwszym miejscu na goda ze śpiewaniem zaczęła się nek studiów, zdecydowałaś się pewno nie, bo ono jest zarezerwo- cztery lata temu, kiedy trafiłam na filologię polską. Dlaczego wane dla rodziny. Ale na drugim do Młodzieżowego Domu Kultury nie Akademia Muzyczna? zdecydowanie jest i zawsze będzie Ewa Fita: Jak się zaczęła Twoja przygoda z muzyką? Niestety w Polsce nie ma ta- gdzie zaczęłam chodzić na zajęcia kich uczelni muzycznych, które by Jakiś czas temu wygrałaś II wokalne. Natomiast cała historia mnie interesowały. Natomiast te Opolski Festiwal Talentów Wo- z muzyką rozpoczęła się trochę zagraniczne, które są oczywiście kalnych i zrezygnowałaś z na- wcześniej. Będąc w czwartej kla- bardzo dobre, są równocześnie nie- grody, jaką było nagranie płyty. sie szkoły podstawowej, zaczęłam samowicie drogie i w tym momen- W przypadku młodej wokalistki, grać na wiolonczeli. Trwało to trzy cie nie stać mnie na nie. Dlatego która dopiero zaczyna istnieć lata, kolejne cztery grałam na kon- też wybrałam inny kierunek. Filolo- w ludzkiej świadomości, to za- trabasie. Potem poszłam do Wro- gia polska jest dla mnie alternaty- skakująca decyzja. Dlaczego cławskiej Szkoły Jazzu i Muzyki wą, zostawiam sobie otwartą furt- w takim razie to zrobiłaś? Rozrywkowej, tym razem na to, co kę na wypadek, gdyby nie wypaliły chciałam, czyli na wokal. W zasa- moje muzyczne plany. dzie od początku marzyło mi się śpiewanie, ale wcześniej nie mo- Fot. Magda Oczadły Czyli nie jesteś pasjonatką literatury? To nie był jakiś prestiżowy festiwal a jedynie konkurs, jakich w Polsce jest bardzo dużo. Z nagraniem płyty też wcale nie było tak różowo głam się kształcić w tym kierunku, Lubię czytać, natomiast nie – sprawa nie wyglądała tak, że do bo po prostu byłam za młoda. Mu- do końca podoba mi się wizja czy- współpracy zaprosiła mnie jakaś siałam poczekać, ale nie chciałam tania pozycji z góry narzuconych. wielka wytwórnie, jak np. BMG. przez cały czas siedzieć i nic nie ro- Uwielbiam literaturę antyczną, ale Wygranie tego konkursu wcale nie bić – stąd wiolonczela i kontrabas. sądzę, że mogę mieć problem ze dawało mi więc jakiś wyjątkowo średniowieczem (śmiech). dużych możliwości – równie dobrze Granie na tych instrumen- 10 muzyka. we Wrocławiu na Starym Mieście, tach w ogóle Cię nie pociągało? Powiedziałaś kiedyś: „Mu- mogłabym teraz znaleźć w Interne- Nie (śmiech). To po prostu nie zyka jest wszystkim tym, co cie jakieś małe studio, do którego jest moja bajka, nie odnajduję się kocham najbardziej”. Czy rze- mogłabym wejść płacąc powiedz- w tym. czywiście jest ona dla Ciebie 11 my 50 złotych za godzinę. Będąc Oprócz wspomnianego fe- Są dwa takie konkursy. Pierw- tam trzy godziny, mogłabym nagrać stiwalu jesteś laureatką wielu szy z nich to Nocne Spotkania Lite- sześć piosenek i to w zasadzie wy- innych konkursów. Pozwól, że racko-Muzyczne, bo to od nich się starczyłoby mi na płytę. Dokładnie wymienię tylko kilka przyzna- wszystko zaczęło. Tutaj do zdoby- tak miała wyglądać też moja nagro- nych Ci wyróżnień: Nagroda Pu- cia jest tylko jedna nagroda- przy- Są dwa takie gatunki – mu- da za zwycięstwo w tym festiwalu. bliczności na XXXIII Nocnych znawana przez Publiczność. To, sical i coś na pograniczu piosenki Ale było też kilka innych aspektów Spotkaniach Literacko-Muzycz- że ją dostałam, było dla mnie na- literackiej i aktorskiej. przyczyniających się do mojej decy- nych we Wrocławiu, Złoty Reflek- prawdę bardzo ważne. Byłam wte- A poezja śpiewana? zji. Miałam bardzo duże zarzuty do tor w Koszalinie, czy chociażby dy na początku swojej drogi, a ten Nie do końca. Niestety, w zde- organizatora, który był bardzo nie Grand Prix w VIII Ogólnopolskim konkurs utwierdził mnie w przeko- cydowanej większości poezja śpie- fair w stosunku do uczestników. To, Przeglądzie Twórczości Agniesz- naniu, że na pewno chcę śpiewać wana kojarzy mi się z ludźmi, któ- Są osoby, które mi imponują, pani profesor – Kasi Mirowskiej, co działo się na tym konkursie, było ki Osieckiej „Bardzo Wielka i chcę iść tą drogą. Zresztą do tej rzy nie do końca wiedzą, co chcą ale nigdy nie staram się ich na- która pracuje między innymi w Te- poniżej wszelkiej krytyki, dlatego Woda”. Która z tych nagród jest pory bardzo lubię wracać do Im- przekazać Mówię śladować, ponieważ wiem, że nie atrze Capitol. nie chciałam mieć nic wspólnego dla Ciebie najcenniejsza i który partu. Natomiast drugi konkurs to teraz o tych młodych wokalistach, jestem w stanie tego zrobić. Są to Dzisiaj najwięcej osób koja- z tym człowiekiem. konkurs wspominasz najmilej? Festiwal Piosenki Aktorskiej w Ko- bo wiadomo – są zespoły jak np. ludzie na tyle charakterystyczni, rzy Cię dzięki występowi w dru- szalinie, w którym uczestniczyłam Czerwony Tulipan, które są abso- że nie ma najmniejszych szans giej edycji programu „Mam Ta- dwa razy (w zeszłym i bieżącym lutnie fantastyczne. Jednak ludzie na ich skopiowanie. Mówię w tej lent”, gdzie doszłaś do półfinału. roku), i na którym dwa razy zdoby- młodzi, którzy zabierają się za po- chwili o takich artystach, jak np. Ale niewiele osób wie, że brałaś łam I miejsce. W tym roku w jury ezję śpiewaną, w moim odczuciu Barbara Streisand, George Micha- udział już w pierwszej edycji. dy konkurs, w którym bierze się nie do końca wiedzą, co robią. el czy Prince. Natomiast jeśli cho- udział, ale by móc się sprawdzić. Dlatego ja wolę mówić o piosence dzi o polską muzykę, bardzo cenię literackiej. sobie twórczość Renaty Przemyk. Jaka muzyka pociąga Cię jako wokalistkę? publiczności. Słuchasz tych samych gatunków, które wykonujesz? Nie do końca. Prywatnie je- Jej teksty bardzo do mnie przemawiają. A może jest ktoś, komu stem fanką soulu, r&b. Lubię moc- szczególnie ne, czarne głosy. czasz? Muzyczny mentor? Masz jakieś muzyczne autorytety? dużo zawdzię- Od strony wokalnej najwięcej niewątpliwie zawdzięczam mojej był pan Zbigniew Zamachowski. Do tego konkursu mam niesamowity sentyment, ponieważ jest tam naprawdę fantastyczna, rodzinna atmosfera. Z czystym sumieniem mogę zachęcić wszystkich, którzy chcą spróbować swoich sił do uczestnictwa w nim. Naprawdę nie znam innego konkursu, który odznaczałby się tak rodzinną atmosferą. A nie myślałaś o Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu? Owszem, myślałam i bardzo chciałabym wziąć w nim udział Fot. Magda Oczadły w tym roku. Zdaję sobie sprawę, że mam bardzo nikłe szanse na wygraną, ale mimo wszystko chciałabym spróbować. Moim zdaniem nie chodzi o to, żeby wygrywać każ- 12 Fot. Magda Oczadły 13 Rzeczywiście brałam, ale tam i niestety ona nie dawała mi szans dzielne przesłuchania, jechałam do Na pewno ponownie bym pomysł. Na przykład w półfinale listów? Przecież tutaj również nie było mi nawet dane stanąć na przejście do kolejnego etapu. To Wrocławia całą noc i poszłam na w nim wystąpiła. Tego jestem bardzo chciałam zaśpiewać coś są fantastyczni nauczyciele – przed jury. po prostu nie był utwór, który nada- nie prosto z pociągu. Przez ten cały pewna na 100 procent. Jednak z piosenki aktorskiej, ale powie- wystarczy wspomnieć chociaż- No właśnie. Powiedz w ta- wał się do tego programu. Niestety czas nie rozważałam, jak to wszyst- faktem jest, że przez cały czas dziano mi, że nie mogę wybrać by Elżbietę Zapendowską czy kim razie – jak jest możliwe, że – takie są tamtejsze realia. Poza ko będzie wyglądać, co się stanie, trwania tego programu niezu- takiego repertuaru, bo to mają Annę Serafin. osoba, która dziś podbija serca tym nie wszystko w tym programie jeśli się nie dostanę ani nic z tych pełnie mogłam się w nim odna- być „pióra i cekiny” – co nie do Oczywiście masz rację, to są milionów przed telewizorami, jest w rzeczywistości takie, jak po- rzeczy. Przeciwnie – był nawet mo- leźć. Formuła towarzysząca temu końca jest dla mnie zrozumiałe wielkie nazwiska. Jeżeli chodzi rok temu nie przeszła nawet kazuje się w telewizji. ment, kiedy zastanawiałam się, show, to nie do końca jest to, o co w momencie, kiedy z założenia o panią Serafin, to dodatkowo Pojawienie się na castingu czy na pewno dobrze robię startu- mi chodzi. Ale niewątpliwie jest to mam pokazać widzom siebie. Ale uwielbiam jej słuchać, bo to fan- Program „Mam Talent” rządzi po raz drugi, po wcześniejszej jąc w tym programie. Ale stwierdzi- duża przygoda – i naprawdę miła. oczywiście nie mogłam powie- tastyczna wokalistka. Natomiast się swoimi prawami. W precastin- porażce, wymaga chyba spo- łam, że co ma być, to będzie. Wie- A czy bym coś zmieniła? Tak, jed- dzieć kategorycznego „nie!”. fakt, że chciałabym kształcić głos gach bierze udział mnóstwo ludzi, rego samozaparcia i wiary we rzę w przeznaczenie i uważam, że nak byłyby to rzeczy, które tak na- Którego z członków jury za granicą, nie jest nawet kwestią którzy posiadają wielkie talenty i są własne siły? skoro los prowadzi mnie tak a nie prawdę nie były zależne ode mnie. wspominasz najmilej? Miałaś perspektyw. Po prostu w Polsce inaczej, to może coś z tego mojego Ten drugi występ niestety nie był w ogóle okazję z nimi porozma- nie ma muzycznych uczelni, które śpiewania wyjdzie. taki, jak bym chciała. Muzyka wiać? by mnie interesowały. Chciałabym precastingów? absolutnie fenomenalni, natomiast „Mam Talent” cały czas trak- niekoniecznie pasują do formuły towałam jako zabawę. Precastingi programu. W ubiegłym roku śpie- były w sobotę i w niedzielę, a ja wła- wałam piosenkę, którą można na- śnie w sobotę byłam w Stargardzie zmieniłabyś zwać właśnie literacką czy aktorską Szczecińskim. Żeby zdążyć na nie- z tym programem? Gdybyś mogła cofnąć czas, coś w związku mnie zagłuszyła, a ja nie mogłam W zasadzie nie miałam okazji wykonywać określony rodzaj muzy- nic zrobić. Przecież nie mogłam do rozmowy, ale najmilej wspomi- ki, czyli tak jak mówiłam musical przerwać i powiedzieć, że się nie nam Agnieszkę Chylińską. Z tego, i piosenkę aktorską, jednak szkoła słyszę i musimy zacząć od nowa. co udało mi się zaobserwować, to teatralna w moim przypadku odpa- Na próbach wszystko szło dobrze. bardzo sympatyczna osoba. da. Nie widzę siebie w roli aktorki, Ale i tak jestem dumna z tego, rach pojawiło emocji głosem, nie muszę do tego nieudanym początku wróciłam na się wiele szalenie miłych opinii jeszcze grać. Szkoły musicalowe dobry tor, poszłam dalej, a nie za- na Twój temat. Nadal spotykasz też niestety nie są dla mnie. Czasa- łamałam się. się z dowodami sympatii? mi mam wrażenie, że w Polsce, je- nie Tak. Jeśli ktoś zaczepia mnie żeli chodzi o musical, oczekuje się wszystko w „Mam Talent” jest na ulicy, to zawsze są to pozytywne samych Nataszy Urbańskich. Ludzi, takie, jak widzimy to w telewi- reakcje. Teraz, z racji tego, że już którzy wszystko robią super – su- zji. Jak zatem wygląda ten pro- jest po programie to trochę ucichło. per tańczą, super śpiewają, super gram od kuchni? Tak naprawdę ta „popularność” to grają aktorsko – ale w tym nie ma Zabiją mnie po tym wywia- taka pięciosekundowa sprawa. Co duszy. Bo nie można być dobrym dzie (śmiech). Szczerze powie- nie zmienia faktu, że jest to szale- we wszystkim. Można być dobrym dziawszy nie miłe. w dwóch, może w trzech rzeczach niektórzy że uczestnicy Zapytana o to, na co prze- – ale nie w ośmiu. To jest strasznie chodzi znaczyłabyś ewentualną wygra- trudne. Dać z siebie w ośmiu rze- przede wszystkim o to, żeby zro- na powiedziałaś, że chciałabyś czach 300 procent - przynajmniej bić show, dlatego tak naprawdę się kształcić za granicą. Zresztą na próbach, bo tyle trzeba z siebie niemożliwe jest w tym programie dzisiaj też już o tym wspomnia- dać, żeby finalny efekt był na 100, pokazanie siebie. Nagle okazu- łaś. Sądzisz, że w Polsce nie ma albo chociaż na 90. Dlatego to pol- je się, że ktoś ma na ciebie inny perspektyw dla młodych woka- skie podejście w tej materii nie do maja tam łatwiej, a niektórzy trudniej. 14 internetowych dla mnie istotą jest przekazywanie że udało mi się podnieść – że po Wspomniałaś, Fot. Magda Oczadły Po Twoim występie na fo- Producentom 15 końca mi pasuje. Za granicą jest wiem, że różnie może mi się w ży- Nie jest tak jak w bajce, nikt nie Wydaje mi się, że nie mam wystar- trochę inaczej. Oczywiście, tam też ciu ułożyć. Filologia polska to „plan dzwoni na drugi dzień po emisji jest nacisk na wiele rzeczy, jednak B” – nigdy tego nie ukrywałam. i nie błaga o podpisanie kontrak- nikt cię nie odrzuci tylko dlatego, Chociaż oczywiście bardzo mnie to tu. Oczywiście, zdarzają się różne że nie umiesz tańczyć. interesuje. Mogłabym zostać logo- Masz jakieś pasje poza muzyką? Muzyka zajmuje mi bardzo Dokładnie to samo pyta- wygrywać. Najbliższym celem jest czających środków, żeby przekazać nie zadano mi w „Mam Talent” chyba, żeby dostać się na kurs odpowiednie emocje. i wtedy popłakałam się jak bóbr w Niemczech, gdzie mogłabym Edyta Bartosiewicz powie- (śmiech). Ale w porządku. Muszę szkolić głos. propozycje, ale dotyczą one raczej działa kiedyś, że pisanie po tutaj rozdzielić kategorie marzeń, pedą i myślę, że również czułabym jednorazowych występów, na przy- polsku obnaża z talentu. I że ponieważ mam życzenia, które są się wtedy spełniona. Chciałabym kład na jakiś imprezach charyta- jest to największe wyzwanie związane tylko i wyłącznie ze mną To chyba najgorsze zadanie pomagać ludziom. tywnych. Nie mam z tego korzyści dla artysty. oraz takie, które dotyczą innych (śmiech). Tak naprawdę sama do Co powiedziałabyś, gdybyś miała opisać siebie? dużo czasu i niekoniecznie mam Planujesz wydanie płyty? materialnych, ale mam szansę się W pełni się z tym zgadzam. osób – i te zdecydowanie są więk- końca nie wiem, kim jestem. Na- czas na realizowanie innych pasji. To nigdy nie było moim priory- wypromować. Gdzie trzeba się udać, żeby sze. Co do tych pierwszych, to są dal szukam odpowiedzi. Ale mam Ale bardzo interesuję się japońską tetem. Chcę po prosty śpiewać to, Tylko śpiewasz, czy zda- posłuchać jak śpiewa Adrianna one typowe – chciałabym zajmo- jeszcze czas, żeby odnaleźć samą popkulturą. co chcę i jak chcę. Aktualnie szu- rza Ci się również pisać teksty Niewolańska? wać się muzyką, śpiewać i móc się siebie – w muzyce, w życiu. Na kam muzyków, z którymi bym się i komponować? Póki co jest to możliwe tylko z tego utrzymywać. Zdecydowanie pewno jestem zabiegana i mam bardzo dużo pomysłów. Udało Ci się kiedyś odwiedzić Japonię? Niestety nie. Chciałabym, ale będzie z tym bardzo ciężko (śmiech). Jak wyobrażasz sobie swoją przyszłość? dobrze rozumiała i którzy pomo- Przyznam szczerze, że w kom- na tych okazjonalnych imprezach. większe pragnienie, które nie jest gliby mi przekazać publiczności ponowaniu jestem kiepska, ale Na stałe nigdzie nie występuję. Mu- związane bezpośrednio ze mną to, Ale jesteś szczęśliwa? to, co czuję. i tak jest z tym lepiej niż z pisa- szę najpierw znaleźć ludzi, z któ- że chciałabym kupić mamie dom, Tak… Tak, jestem. Po programie „Mam Talent” niem tekstów. Nie jest też tak, że rymi mogłabym grać. Muzyka na ponieważ wszystko co mam, za- jest Ci łatwiej? Ktoś się do Cie- nigdy nie próbowałam – bo oczy- żywo jest dla mnie naprawdę bar- wdzięczam właśnie jej. Dlatego bie odezwał? wiście próbowałam. Ale wszystkie dzo ważna. Niestety jest to trudne. myślę, że fajnie byłoby spełnić również jej marzenia. Bardzo chciałabym, żeby to Prawda jest taka, że ten pro- teksty, które napiszę, mam ochotę Ja chciałabym pracować na swo- muzyka była moim zawodem, ale gram nie do końca cokolwiek daje. wyrzucić zaraz do kosza (śmiech). je nazwisko, większość muzyków chce natomiast występować pod szyldem zespołu. Jakie jest Twoje największe marzenie? A najbliższy cel do zrealizowania? Na pewno nie jest to żaden konkurs. Nigdy nie wyznaczam sobie tego typu celów. Nie muszę reklama Fot. Magda Oczadły 16 17 Rozmawiała Ewa Fita Biedny student, jeszcze biedniejszy Polskie szkolnictwo zawsze zostawiało wiele do życzenia. Już wielokrotnie podejmowano próby przywrócenia go do stanu świetności. Tym razem receptą na poprawę kondycji szkolnictwa wyższego ma być wprowadzenie opłat za studia dzienne. Instytucje państwowe mają to do sie- wyższego szkolnictwa jest wprowa- jakość nauczania znacznie by wzro- bie, że albo popadają w zadłużenie, dzenie opłat za studia dzienne. Do sła, a uczelnie mogłyby zaopatrzyć albo działają na niskim poziomie. tej pory czesne musieli płacić tylko się w nowoczesne pomoce naukowe Podobnie jest z polskimi uczelniami, studenci prywatnych uczelni lub stu- i zatrudnić wysoko wykwalifikowaną które ciągną się na szarym końcu diów zaocznych. Od 2015 roku ta sy- kadrę. Poza tym dodatkowe finanse światowych rankingów. Problem ,jak tuacja miałaby się zmienić. umożliwiłyby remonty budynków, zwykle, tkwi w pieniądzach. Dlatego Pieniędzy brakuje zarówno na w których odbywają się zajęcia. Wy- 02.12.2009 roku Konferencja Rek- wynagrodzenie dla profesorów, jak daje się więc, że taki projekt pozy- torów Akademickich Szkół Polskich i na wyposażenie uczelni, szczegól- tywnie wpłynąłby na rozwój polskie- przedstawiła w którym nie jeżeli chodzi o kierunki, wyma- go szkolnictwa wyższego. Jednak znajduje się propozycja rozwiązania gające specjalistycznego sprzętu. jak wiadomo, każdy medal ma dwie tej kwestii. KRASP uważa, że naj- Studenci mieliby pokrywać ¼ rocz- strony. lepszym sposobem na uzdrowienie nych kosztów nauki. Dzięki temu projekt, I tu wracamy do punktu wyjścia, czyli pieniędzy. Skąd studenci mieliby je brać? Już teraz osoby przyjeżdżające z małych miasteczek czy wsi mają problem, żeby powiązać przysłowiowy koniec z końcem. Koszty jakie obejmują wynajem mieszkania, kupno artykułów spożywczych i podręczników mogą spędzać sen z powiek. Jeżeli do tego miałyby dojść opłaty za studia, tylko najbogatsi mogliby sobie pozwolić na luksus, jakim byłaby nauka. Tylko czy nie jest to cofnięcie się do czasów, Fot. Magda Oczadły 18 w których elita zdobywała wykształ- cenie, a cała reszta edukację kończyła po podstawówce? Szanse na dorobienie paru groszy w czasie roku akademickiego też są niewielkie. Po pierwsze, tryb zajęć umożliwia pracę prawie wyłącznie w weekendy, a po drugie, ofert pracy jest bardzo niewiele. Ale i na to rektorzy mają lekarstwo, jakim rzekomo miałyby być kredyty studenckie o niskim oprocentowaniu. Jednak kredyt to kredyt i prędzej czy później trzeba go spłacić. A kto da nam pewność, że nawet z wyższym wykształceniem znajdziemy pracę i to nie taką, w której miesięczna spłata kredytu pochłonie połowę pensji? Kolejnym argumentem rektorów jest fakt, że w Ameryce płatne Fot. Magda Oczadły studia dzienne to norma. Być może, ale rodzice przyszłych studentów, od ich najmłodszych lat odkładają spore kwoty na naukę swoich pociech. Nawet jeżeli zmiany miałyby wchodzić stopniowo, co zresztą zapowiada KRASP, nie wszyscy mogą pozwolić sobie na zakładanie lokat oszczędnościowych. W kraju z wysokimi cenami a małymi wynagrodzeniami oszczędzanie jest raczej trudne. W tych realiach inteligentni ludzie z uboższych rodzin nie mieliby szans Fot. Magda Oczadły na zdobycie wyższego wykształcenia. Czy naprawdę o to chodzi? Wcześniej ci sami ludzie walczyli ze zbieraniem podpisów, które uda- Nie dalej jak w październiku o przywrócenie 49% zniżki dla stu- remnią próby uszczuplenia studenc- osoby zrzeszone w inicjatywie Stop dentów na przejazdy PKP i PKS. Pol- kich portfeli. płatnym studiom zbierały podpisy, skie władze mają chyba mylne po- aby nie dopuścić do wprowadzenia jęcie o zamożności żaków i jak tak opłat za drugi kierunek studiów. dalej pójdzie, trudno będzie nadążyć 19 Urszula Burek FAN Nordic Walking? Tak, ale nigdy w pojedynkę.Taką zasadę wyznają członkowie Stowarzyszenia Promocji Sportu FAN. Ustalają terminy treningów i próbują zachęcić jak najwięcej osób. Ktoś mógłby zapytać, co jest tak nadzwyczajnego w „chodzeniu z kijkami”? Nordic Walking to coś więcej niż kijki, a FAN to znacznie więcej niż sam Nordic Walking. Zacznijmy od początku. a o czym często zapominamy, dopóki sami nie stajemy się świadkiem wypadku. Pierwsza pomoc i propagowanie szkoleń z metod jej udzielania są na stałe wpisane w program organizacji. Stowarzyszenie posiada półautomatyczny defibrylator AED, podarunek od Fundacji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Dzięki temu w listopadzie 2005 roku powstała Grupa 3PiR, która uczy jak wolontariuszy spoza Stowarzyszenia. radzą sobie doskonale już kolejny Zbiórka zabawek dla milusińskich rok, na co pozwala im zapewne opty- z domów dziecka rozpoczyna się mizm, determinacja, a także wspar- wcześniej i prowadzona jest przede cie władz miasta i firm. wszystkim w szkołach na terenie Dlaczego to robią? Mogliby przy- Wrocławia, ale włączają się w nią łączyć się po prostu do jakiejś zbiór- także studenci. Również firmy dzie- ki. Mogliby, ale ich cele sięgają wyżej. lą się swoimi gadżetami. To właśnie Chcą się cały czas rozwijać, spełniać ze szkół napływa najwięcej zabawek marzenia, stawiać wyzwania własnej od dzieci, które pragną podzielić się kreatywności, a przede wszystkim radością z rówieśnikami. W zeszłym docierać do jak największej liczby roku zebrano tak dużo pluszaków, że osób, by propagować zdrowy styl ledwo zmieściły się w jednej ze szkol- życia, otwierać innych na to, co dzie- nych sal gimnastycznych. Najmłodsi je się dookoła, rozwijać wrażliwość mogą spodziewać się, że dzień 20 społeczną. Ludzie są dla nich naj- grudnia będzie obfitował w zabawy, ważniejsi. Nieistotne, czy to seniorzy, konkursy, spotkania z Olimpijczyka- maluchy, niepełnosprawni czy też za- mi i wiele innych atrakcji. To Siatkar- wodowi sportowcy. Najwięcej znaczy skie Mikołajki, więc nie zabraknie uśmiech i zadowolenie tych osób. też meczu z udziałem Impel Gwardii Sport jest powodem do radości, ale Wrocław. Pytani o trudności podczas jeszcze większą radość sprawiają organizowania człon- emocje przeżywane razem. Dlatego kowie FAN-u wymieniają przede coraz częściej wolimy oglądać me- wszystkim fundusze i czas, a raczej cze w dużym gronie znajomych. FAN brak jednego i drugiego. Mimo tego wychodzi nam naprzeciw. Na stro- Zaczęło się od fascynacji…siatków- dzi im najczęściej na myśl, to cho- koni, porusza się dzięki sile mięśni ką. Grupa miłośników tego sportu dzenie. Organizacja słynie bowiem i zasadzie zachowania pędu. Ten trój- utworzyła Klub Kibica Gwardii Wro- z Nordic Walking. Wystarczy tylko kołowy pojazd „poddaje się” ruchom cław. Jako członkowie Klubu pew- zapisać się i przyjść w umówione prowadzącego. Można nim na przy- nie nie spodziewali się, że słowo miejsce oraz być na tyle zdetermino- kład wjechać pod górkę bez dotyka- „fan” nabierze dla nich ogromnego wanym, by przebyć określoną drogę. nia stopami podłoża w sposób, który znaczenia, stanie się również rozpo- Trasy biegną przez największe wro- znacznie różni się od podjazdu na znawalną częścią nazwy ich własnej cławskie parki. Spodziewający się rowerze, trzeba tylko odpowiednio organizacji. Nazwa to jedna z ostat- lekkiego spaceru, mogą być zdziwie- manipulować ciałem, przechylając nich formalności, jakie przyszło im ni. Spacer jest tu bowiem marszem, się na boki. To doskonały sposób na załatwić w 2005 roku, w którym który zaprzęga do pracy więcej relaks oraz konkurencja dla fitness. Stowarzyszenie Sportu mięśni niż zwykły chód czy jogging. Niektórzy porównują Trikke do de- FAN rozpoczęło swoją działalność. Oprócz wygodnych butów i dobrze skorolki, inni widzą w nim pochodną Na starcie było 17 osób, z Marcinem dopasowanych kijków przyda się hulajnogi, jeszcze inni nie zważają na Spitalniakiem na czele – pierwszym odrobina chęci do wysłuchania cen- kształt, lecz na prędkość (można roz- i obecnym prezesem. Wstępne cele? nych wskazówek instruktora. Zalety winąć nawet do 30km/h). Jedno jest nie www.fan.org.pl można dowie- Dalsze Kibica, tego sportu, poza zdrowotnymi, to pewne – przejażdżki Trikke nie spo- dzieć się więcej o Stowarzyszeniu. wspieranie innych klubów oraz akcji łatwość w realizowaniu (nie jest zbyt sób dobrze opisać, trzeba ją przeżyć. Szczególnie warto zapamiętać ich związanych z rekreacją, ale przede kosztowny) oraz możliwość treningu FAN daje możliwość wypróbowania przewodnie hasło: „Sport tworzą lu- wszystkim rozwijanie wspólnych za- w większej grupie. W bazie organi- pojazdu, z której niewątpliwie warto dzie i ich myślenie”, które może się interesowań w coraz szerszym gro- zacji zapisanych jest obecnie około skorzystać. Uwaga! Trikke uzależnia! przydać, gdy ktoś będzie twierdził, że nie. Obecnie FAN liczy 65 członków, 300 osób, które chcą z chodzić z FA- Organizacja promuje wiele in- a lista aktywności, z jakimi jest zwią- N-em. tworzenie Klubu zane stale rośnie, tak samo jak licz- nych dziedzin sportu, takich jak Przyznam się, że dzięki Sto- Freestyle Football czy treningi na warzyszeniu zetknęłam się z wyjąt- nartach biegowych. FAN nie tylko Ci, którzy słyszeli o Stowarzy- kowym pojazdem – Trikke. Nowo- rozbudza ciekawość do nowych szeniu, często nie mają pojęcia, że czesny rydwan. Takie skojarzenie dyscyplin, pragnie też wzmocnić jest ono silnie związane z siatkówką. pojawiło się w mojej głowie na jego świadomość i wrażliwość społeczną Pierwsze skojarzenie, które przycho- widok. Ów „rydwan” nie potrzebuje na to, co od zawsze jest konieczne, ba osób, które je wspierają. 20 tunkową. Oprócz stałej współpracy z WOŚP, FAN ma swoje sposoby na niesienie szczęścia dzieciom… FAN udowadnia, że połączenie pluszu z siatką jest możliwe. Nie mam na myśli materaca, lecz Siatkarskie Mikołajki, czyli zbiórkę zabawek i odrobinę sportowego szaleństwa dla najmłodszych. W tym roku, 20 grudnia w Hali Orbita, czeka nas już V edycja Siatkarskich Mikołajek, w którą zaangażowało się ponad 50 Mikołajek, chodzenie jest nudne. Źródło: Wikipedia Commons Promocji poprawnie przeprowadzić akcję ra- Barbara Rumczyk P.S. Serdeczne podziękowania dla Katarzyny Moskal za udzielenie cennych informacji. 21 Samotność w Sieci W ciągu ostatnich lat w Polsce dało się zaobserwować prawdziwy wysyp serwisów społecznościowych. Grono, facebook, nasza-klasa, hi5, myspace, last.fm czy fotka to tylko niektóre z nich. Z dnia na dzień liczba zarejestrowanych użytkowników rośnie, dlatego wzbudzają one coraz więcej kontrowersji. Media coraz częściej pytają, czy korzystanie z nich jest bezpieczne, natomiast użytkownicy zaczynają się zastanawiać, czy rzeczywiście są one tak fantastyczne, jak im się pierwotnie wydawało. znajomości. Ale kiedy w grę zaczęły piesków, wymarzonych lalek czy sa- wchodzić naprawdę duże pieniądze, mochodów. Patrząc na to wszystko założyciele nastawili się głównie na mam ochotę powtórzyć za Jackiem zyski. Obecnie nasza-klasa bombar- Karczmarskim „Co się stało z naszą dowana jest reklamami skierowany- klasą?”. o wielkiej akcji, mającej na celu sprawdzenie, czy nasze dane są tam ufać serwisom internetowym. Wy- zy coraz częściej krzyczą do mnie: starczy przypomnieć sobie sprawę „Ewa! Załóż u nas konto”, „Ewa! Za- kobiety, której zabrano dodatek cho- stworzyć własną sieć kontaktów dbaj o swoją cerę!”, a nawet „Ewa by po deszczu, nietrudno się domy- gach jest grono. Dzięki temu, że aby oraz zapisywać się do interesują- na prezydenta!”. I niezależnie od ślić, że nie wszystkim udaje się na załogować się na tej stronie potrze- cych nas grup tematycznych, a przy tego, że konto od lat mam w jednym portalem stałe zagościć w internetowej świa- bowaliśmy zaproszenia od kogoś tym jest szalenie pożyteczny przy banku, z którego jestem zadowolo- który skupia na całym świecie już domości Polaków. Moda na poszcze- z aktywnych użytkowników, poziom wyszukiwaniu muzyki. Na podsta- na, na cerę nie narzekam, a kariery 300 000 000 użytkowników. Tutaj gólne serwisy mija, a posiadanie na całego przedsięwzięcia był do przy- wie naszych playlist last.fm określa politycznej nie planuję, reklamy na poziom żenady jest jeszcze w mia- nich konta staje się z czasem powo- jęcia. Tutaj Internauci zapisują się nasz gust muzyczny i proponuje nam naszej-klasie coraz częściej wołają rę niski. Zarejestrowane w tym ser- dem do wstydu. Kilka lat temu praw- do grup łączących ludzi o wspólnych nowych, często nieznanych jeszcze moje imię. Natomiast sam Portal wisie osoby mogą się rozerwać, dziwe oblężenie przeżywał serwis zainteresowaniach, dzięki czemu wykonawców. Z własnego doświad- staje się coraz bardziej skomercja- znaleźć swoich z znajomych całego fotka.pl, którego fenomenu nigdy mogą prowadzić interesujące dys- czenia mogę powiedzieć, że dzięki lizowany. Zaczęło się niewinnie - od świata (co jest szczególnie przydat- nie mogłam zrozumieć. Jest to miej- kusje. Jednak z czasem gronowskie tej opcji użytkownikom portalu czę- powiadomień o akcjach znajomych ne, w momencie gdy wymiany mię- sce, na którym świetnie odnajdą się fora zaczęły być dominowane przez sto udaje się znaleźć prawdziwe pe- i możliwości wysyłania im prezentów dzy szkołami na całym świecie są ludzie przejawiający narcystyczne wątki w stylu „Czy podoba ci się oso- rełki. Kolejną użyteczną funkcją jest – oczywiście odpłatnie. Potem poja- tak popularne) oraz interesujące ich cechy – to właśnie tam najszybciej ba wyżej ?”, przez co znaczna część też informowanie zarejestrowanych wiła się opcja „Goście”, dzięki której imprezy. Dodatkowo możemy udo- usłyszą, jacy są piękni i wspaniali. użytkowników zrezygnowała z kont użytkowników o mogących ich zain- możemy dowiedzieć się, kto oglą- stępniać naszym znajomym ulubio- Dodatkowo mogą podnosić sobie na tym portalu. Doszły mnie słuchy, teresować imprezach muzycznych. dał nasz profil. Punktem zwrotnym ną muzykę i filmy, a także podawać samoocenę dzięki wystawianym im że obecnie grono proponuje nam Każdy z nas może później zamieścić w nastawieniu internuatów do na- linki do ciekawych stron www. ocenom. Osobiście czułabym się wiele nowych opcji, jednak nie zano- na laście recenzję z danego wyda- szej-klasy było pojawienie się ocen tam jak towar wystawiony na au- si się na renesans serwisu. rzenia oraz wymieniać komentarze pod zdjęciami, a następnie Śledzi- kcję i - całe szczęście - coraz więcej z innymi osobami biorącymi w nim ka. I choć administratorzy dają nam osób podziela moje zdanie. Popu- udział. W moim własnym rankingu możliwość zablokowania większości larność fotki spada, dziś logują się portali internetowych last.fm jest nowych opcji, coraz więcej osób de- tam głównie nastolatki, a o samym w niekwestionowanej czołówce. cyduje się na usunięcie swoich kont. Na facebooku nie spotkamy się Kolejnym, bardzo popularnym jest dzisiaj facebook, robowy, kiedy zamieściła na facebooku swoje zdjęcia w bikini - ponieważ otrzymywała go ze względu na ciężką depresję, która uniemożliwiała jej podjęcie pracy. Urzędnicy argumentowali to faktem, że na dostępnych w Internecie zdjęciach absolutnie nie wyglądała ona na osobę, która cierpi na depresję. Nie wiadomo, jak uzyskali oni dostęp do galerii, która powinna być dostępna tylko dla znajomych. Jednak jest to praktyka coraz bardziej powszechna – potencjalni pracodawcy i wszelkiego rodzaju instytucje coraz częściej sprawdzają nas na portalach społecznościowych i otwarcie się do tego przyznają. Przytłaczający jest również fakt, że statystyczny internauta poświęca tym serwisom ponad 10% całego czasu, jaki spędza w sieci. Coraz czę- portalu większość ludzi wypowiada Absolutną królową Internetu Ale co z tego, skoro liczba zarejestro- też że spamem, tak powszechnym się w prześmiewczym tonie. Mogę jest dzisiaj w Polsce nasza-klasa. wanych w tym serwisie użytkowni- między innymi na naszej-klasie. nawet zaryzykować stwierdzenie, że Niestety portal początkowo trzy- ków ciągle wzrasta? Doszło do tego, Ponieważ większość tych porta- Coraz większą popularnością mający poziom, dziś coraz bardziej że na naszej-klasie mają swoje pro- li wymaga od nas, abyśmy przy reje- cieszy się za to last.fm. To prawdzi- przypomina fotkę. Założenie było file nawet pierwszoklasiści, którzy stracji podali swoje dane osobowe Kolejnym powszechnie znanym wa gratka dla melomanów. Serwis dobre – użytkownicy mieli możli- ledwo potrafią pisać. Bombardują za - od imienia i nazwiska, przez adres serwisem, który przez jakiś czas ten, jak wiele innych, pozwala nam wość odnowienia starych, szkolnych to swoje galerie zdjęciami kotków, e-mail i szkoły, do których chodzimy, 22 go czasu głośno było w mediach walający, nie powinniśmy całkowicie Pojawiające się u góry strony obra- królował w internetowych rankin- Polaków synonimem żenady. musimy zachować ostrożność. Swe- bezpieczne. Mimo, że wynik był zado- mi bezpośrednio do użytkowników. Ponieważ portale mnożą się jak grzy- dziś fotka stała się dla większości a na miejscu zamieszkania kończąc, 23 ściej młodzi ludzie przenoszą swoje życie w wirtualny świat. Więc może kiedy następnym razem będziecie chcieli kliknąć myszką na „zarejestruj”, zastanówcie się najpierw, czy naprawdę warto. Ewa Fita Zdjęcia: Damian Białek 24 25 Kevin sam w domu już osiemnaste święta Boże Narodzenie to piękny i wyjątkowo zrytualizowany czas. Większość z nas rokrocznie przystraja bombkami tę samą, sztuczną choinkę, przygotowuje dwanaście świątecznych potraw według przepisów niezmiennych od lat i co roku tak samo łaskawym spojrzeniem obrzuca mięsne dania niemal natychmiast po powrocie z Pasterki. Kiedy chcemy odpocząć od tych wszystkich bożonarodzeniowych rytuałów, machinalnie włączamy telewizję. I odpoczywamy, oglądając to samo, co zwykle – już od dobrych dziesięciu lat. Statystyczny Polak spędza przed te- ście się odbyła, ale bardziej w okoli- lewizorem świąteczne 4 godziny i 43 cach Sylwestra niż Wigilii, co skazało minuty – to mniej niż jeszcze dzie- najbardziej rozmiłowanych fanów sięć lat temu, kiedy to sprzed odbior- tej produkcji na przedświąteczne nika wstawał po długich 5 godzinach uruchomienie DVD. Trochę mniej- i 45 minutach, ale wciąż więcej niż szą popularnością cieszy się druga każdego powszedniego, nieświątecz- część przygód rezolutnego chłopca nego dnia. Odpowiedzialne za taki pt. Kevin sam w Nowym Jorku, co stan rzeczy jest typowo świąteczne łatwo wytłumaczyć można słabszym rozleniwienie, skutkujące później uwarunkowaniem tradycji – film po- w przekazywanych z pokolenia na wstał w 1992 r., jego dystrybucja pokolenie takich „prawach natury” do Polski przypadła na rok 1993 r., jak choćby to, że „na zimę zawsze więc emitowany w święta mógł być się tyje”. Świątecznym telemania- dotychczas zaledwie 14 razy, pod- kom nie przeszkadza nawet fakt, że stać już niebawem będzie mogło czas gdy prawdziwie kultowy film to telewizyjna ramówka zaskakująca drugie pokolenie młodych widzów. taki, którego liczba emisji nieubła- mogła być dobrych parę lat temu Film powstał dobrych dziewiętnaście ganie zbliża się do drugiej dziesiątki. i doskonale wpisuje się w konwen- lat temu i,dzięki corocznym emisjom Takim filmem z pewnością jest cję dogmatycznych rytuałów Bożego w okresie Bożego Narodzenia, stał nieśmiertelna produkcja z cyklu: Narodzenia. się z czasem symbolem porówny- „W Krzywym Zwierciadle” pt. Witaj, nume- walnym do choinki czy opłatka, bez święty Mikołaju!, która jest formą rem jeden w każdym świątecznym których święta prawdopodobnie by przestrogi przed tym całym złem, ja- rankingu jest oczywiście Kevin sam się odbyły, ale bez których każdemu kie dopaść może człowieka w okre- w domu, na perypetiach którego – trudno jest je sobie wyobrazić. Dwa sie bożonarodzeniowym. Zaniedbano w obowiązkowym klimacie roziskrzo- lata temu Polsat zaskoczył swoich natomiast w ostatnim czasie fanów nych, choinkowych lampek – dora- widzów – projekcja Kevina… oczywi- kolejnego typowo gwiazdkowego fil- Niekwestionowanym 26 mu o tytule: Książę w Nowym Jorku, Prawdziwym kinematograficznym wzrokiem wbitym w szklany ekran, w którym w główną rolę wciela się fenomenem, cieszącym się nie- poświęca pozycjom, które pochła- Eddie Murphy. Onegdaj emitowany zmiennie dużą popularnością wśród niają jego czas na co dzień, z tym, rokrocznie z regularnością pojawia- widzów, jest natomiast „świąteczny” że w mniej spektakularnej, bo nie nia się pierwszej gwiazdki na wigi- film, w którym rolę stajenki odgrywa świątecznej, wersji. Oglądamy więc lijnym niebie, przez kilka ostatnich biurowiec w samym centrum Los seriale – czy to cudownie zsynchro- lat pojawia się w telewizji średnio Angeles, największym problemem nizowane z rzeczywistym czasem na raz na dwa lata, co przypłacił srogą bohaterów okazuje się być nie zakup świecie perypetie losy Lubiczów, czy deklasacją w rankingu najbardziej świątecznych podarków, a walka to irytujących nas wakacyjną bez- nierozerwalnych z okresem Boże- z terroryzmem, a rolę św. Mikołaja troską Mostowiaków; obserwujemy go Narodzenia filmów w historii. odgrywa Bruce Willis, biegający po gwiazdy tańczące na lodzie do ame- O niekwestionowaną emisję w świą- rykańskich pastorałek, pseudoama- tecznej ramówce dopiero walczy To torów kolędujących w ramach akcji właśnie miłość – film stosunkowo udowadniającej, „jak oni śpiewają”, młody, bo z 2003 r., za to niezwy- wysłuchujemy świątecznego dowcipu kle klimatyczny, a w oczach fanów Karola Strasburgera, przebranego za angielskiego humoru i miłośniczek świętego Mikołaja, a w międzyczasie urody Hugh Granta z pewnością rozważamy zakup coca-coli, którą zasługujący na miano przedświą- konwojem (czy aby na pewno z Lapo- tecznej pozycji obowiązkowej. Jego nii?) zwożą renifery, oraz błyskawicz- droga do regularnego pojawiania się ny wypad do Tesco, w którym – jeśli w naszych odbiornikach będzie jed- wierzyć reklamom, jest teraz bar- nak długa, trudna i związana z ko- dziej świątecznie niż u nas samych. niecznością wygryzienia z programu Jednak to, co nas w święta uszczę- telewizyjnego kilku „świątecznych śliwia, to przecież nie program tele- tytanów” małego ekranu: między wizyjny, a fakt, że zapoznajemy się innymi Arnolda Schwarzeneggera, który już dwunastu lat zwykł wprowadzać pod postacią marnotrawnego ojca Świąteczną gorączkę. O ile wyżej wymienione filmy podlegać mogłyby różnorodnym dywagacjom, wartościującym ich szeroko pojmowane walory artystyczno-techniczne, ich „obecność” w odbiornikach telewizyjnych wydaje się być uzasadniona i w pełni zharmonizowana z grudniową, przedświąteczną porą. ulicach w przepoconym podkoszulku. Szklana pułapka od prawie dwudziestu lat wprowadza za wigilijny stół tę dawkę akcji i adrenaliny, której – pomimo szczerych chęci – nie potrafią nam zapewnić nam ani Griswoldowie, ani wiecznie zagubiony Kevin - nawet razem wzięci. Przeciętna długość jednego spośród tych filmów to 90 minut – pozostałe 180, które statystyczny człowiek przed telewizorem odsiaduje ze 27 z nim w gronie bliskich osób, których kochamy i na których możemy polegać – i oby zostało tak przynajmniej dopóki, dopóty telewizja emitować będzie w święta Kevina…. Ola Nowak Fot. Mariusz Rychłowski „Z myśleniem mamy problemy” Tworzą muzykę, eksperymentują, bo właśnie to kochają najbardziej. Bartek, Duży, Gruby i Paweł opowiedzieli nam o wspólnej pasji i początkach Low Ceiling. Na początku graliście w innym zespole, w trochę innym składzie. Jak narodził się Low Ceiling? kompletnie spontanicznie. Śpiewacie tylko po angielsku. Planujecie w przyszłości Bartek: Właściwie ciężko po- śpiewać także polskie piosenki, wiedzieć. Na początku mieliśmy ze- czy angielskie brzmienie bardziej spół Otwieracze bez Otwieraczy, ze wam odpowiada? piemy z At the Drive-In, Jeff Buckley, Radiohead, Dinosaur Jr i Bauhaus. Bartek: Ogólnie muzyka indie rock jest dla nas dosyć inspirująca. Eksperymentujecie z muzyką, czy raczej trzymacie się jed- względu na intensywne picie piwa Bartek: Wydaje mi się, że żeby Carlsberg. To znaczy… może bez pisać po polsku, trzeba być totalnie Bartek: Bywa różnie, bo to za- kryptoreklamy, ale graliśmy różne utalentowanym. Bo słowa dobrze leży także od piosenki. Mamy tutaj covery. Tworzyliśmy zespół trzyoso- brzmią w języku angielskim. To człowieka, który się nazywa Duży bowy, potem doszedł do nas Paweł, słychać w jakichś zespołach zagra- i naciska bardzo na eksperimental… odszedł jeden gitarzysta, doszedł nicznych: nawet trywialne i banalne Duży: Przepraszam (śmiech). Duży i tak właśnie powstało Low Ce- rzeczy brzmią niesamowicie mądrze Bartek: iling. i inteligentnie. Żeby pisać po polsku, dobrze to wychodzi. Staramy się ra- A czy nazwa Low Ceiling ma trzeba mieć niesamowity warsztat czej nie wpasowywać w jakąś kon- coś wspólnego z waszym miej- i niesamowitą wiedzę, więc na razie, wencję, bo to raczej nie wypala i nie scem prób? w naszym przypadku, nie zapowiada o to nam chodzi. Nie zależy nam na się na to. graniu czegoś, co się sprzedaje, albo Paweł: Tak, z naszą salką. Salka ma bardzo niski sufit i Duży, który Na pewno macie swoich mu- ma 2,08 m, po prostu się tam nie zycznych idoli. Czym się inspiru- mieści i musi stać na podłodze, a nie jecie, pisząc muzykę? nego nurtu? Ale niejednokrotnie jest dobrze odbierane. Paweł: Coraz częściej zaczynamy teraz eksperymentować. Duży: Jeśli o mnie chodzi, to głów- Duży: Ale to raczej na próbach. To was zainspirowało do nie Sonic Youth – jest to kapela, która Jeszcze żadnego kawałka stricte nadania takiej nazwy zespołowi? dużo eksperymentuje z gitarami. Na eksperymentalnego, może oprócz Bartek: To znaczy, to był tytuł przykład wsadzają śrubokręty za stru- jednego, nie gramy... totalnie roboczy. Byliśmy w takim ny i grają młotkiem, w sumie bardzo A muzykę traktujecie jako śmiesznym programie katolickim, fajnie to brzmi. Parę takich ekspery- przygodę, czy myślicie, że zajmie- „Raj”… mentów przeprowadziłem w domu cie się nią w przyszłości? na scenie. Bartek: Przyjechała do nas tele- i spodobało mi się to, co słychać na Bartek: To znaczy… z my- wizja i musieliśmy coś zapowiedzieć, naszych nagraniach. Takie ogólno ze- śleniem ogólnie mamy problemy wymyślić i padło na Low Ceiling, tak społowe inspiracje, to myślę, że czer- (śmiech). 28 Duży: Trudno wiązać z tym przy- inna: to jest kapela, która gra za- Bartek: Oprócz tego, że powie- szłość, jeżeli przyszłości nie ma. Albo jeb***e Muzycznie działem Pawłowi, że „niepewnie jeź- idziemy i sprzedajemy się w całości są na bardzo wysokim poziomie. dzi Skodą Felicią” (śmiech), to nie i śpiewamy: „jaka piękna i cudow- Graliśmy z nimi pierwszy koncert było czegoś takiego, że nie mogli- na”, albo... w „Wagonie”, potem oni nas zapro- śmy się dogadać. Wiadomo, są tam Paweł: Albo gramy dla siebie. sili na support do Teatru „Versus” jakieś sporne tematy. Jeden chce Niedawno ukazała się wasza i jakoś tak się potem potoczyło, że grać ostrzej, drugi lżej, ale zawsze EP-ka. Chcielibyście w przyszło- graliśmy razem, bo potrzebowali ta- podchodzimy do tego spokojnie. ści nagrać płytę? kiego właśnie składu jak my, żeby Bartek: Ja myślę, że każdy technicznie. gdzieś pojeździć, coś pograć. Duży: Zazwyczaj wychodzi po prostu na to, że Paweł robi swoje Ale chyba więcej koncertów napier…, Bartuś swoje spokojne dajecie w czasie wakacji. Trudno ”claptonowskie plumkanie”, ja tam Duży: Z tym się zgodzę. jest wam pogodzić naukę, co- zapieprzam czym popadnie w stru- Paweł: Zdecydowanie. dzienne obowiązki z koncertowa- ny, a Gruby... Gruby gra na basie Bartek: Pełną płytę, nie EP-kę. niem? (śmiech). z nas chciałby w przyszłości nagrać płytę. To znaczy, i tak byliśmy zadowoleni Bartek: Poniekąd one właśnie z naszego demo i z tego, co udało przyczyniły się do tego, a poniekąd nam się stworzyć razem z panem spowodowane to było tym, że aby Radkiem, który nam pomagał. My- wyjść z jakimś materiałem, musie- Bartek: Ja myślę, że jakbyśmy ślę, że każdy z nas ma takie marze- liśmy na odpowiednim poziomie to uważali coś za swój największy suk- nia, żeby nagrać płytę, nawet dla sie- zrobić, nagrać pewną ilość piosenek. ces, to by się nie opłacało dalej żyć, bie, na własny koszt – żeby mieć coś I to właśnie wypadało tak w okoli- więc ja nie mam czegoś takiego. takiego. cach czerwca, dlatego tyle koncer- Zazwyczaj koncertujecie tów nazbierało się w wakacje. z Echoe i Chris June. To przypa- Duży: Teraz mamy przerwę. dek, czy współpracujecie ściślej Bartek: Myśleliśmy, żeby zrobić ze sobą? Gruby: I tak tego nie słychać. Co do tej pory uważacie za swój największy sukces? Duży: To zabrzmiało tak… poważnie. Na pewno macie jakieś osiągnięcia… przerwę, żeby stworzyć nowy mate- Bartek: Największym moim Duży: Współpraca z Chris June riał. Bo jednak ludzie, którzy przycho- osiągnięciem było pierwsze miejsce jest raczej przypadkowa. To jest dzą na nasze koncerty, to albo nasi w konkursie recytatorskim, ale to kapela, która ma swoje początki znajomi, albo znajomi znajomych było w drugiej klasie podstawówki na Klecinie, tam gdzie mieszkam i ten materiał, który gramy na czwar- (śmiech). i znam po prostu tych ludzi. Tylko tym koncercie z rzędu, po prostu jest A muzycznie? raz było tak, że potrzebowaliśmy już przejedzony totalnie. Nie chcemy Duży: Myślę, że fajnie jest, że kapeli, która by zagrała wspólnie cały czas sprzedawać tego samego, ludzie nas znajdują, piszą, że można z nami koncert, więc napisaliśmy bo też nie o to nam chodzi. coś wspólnie zrobić. Ja to traktuję właśnie do nich, bo z nimi mamy Współpraca w grupie na pew- kontakt. Nasze pozostałe wspólne no jest ciężka. Czy zdarzały się koncerty zdarzały się dość przypad- wam do tej pory jakieś większe kowo. Z Echoe jest sytuacja nieco kłótnie, nieporozumienia? 29 jako sukces – to że jesteśmy jakoś tam zauważalni. Rozmawiała Urszula Burek Wrocław bardzo literacki temat aktualnych problemów prawa autorskiego przeplatały się ze spotkaniami z kulturą arabską, opowieściami o Pradze i rozmowami na Początek grudnia minął pod znakiem 18. Wrocławskich Promocji Dobrych Książek. To już ostatnie wydarzenie literackie w stolicy Dolnego Śląska w roku 2009, a także kolejna impreza kulturalna na stałe wpisana w krajobraz Wrocławia. WPDK razem z Festiwalem Opowiadania, Kryminału i Portem Literackim przyciąga do naszego miasta pisarzy nie tylko z Polski, ale także z całej Europy. temat współczesnego teatru. Orga- Wrocławskie Promocje łączą targi zji odwiedzić również Wrocław”. Na- i szczególnymi walorami literackimi, człowieka, spraw kulinarnych, a cza- książek i cykl spotkań autorskich. groda dla najlepszego tłumacza tra- przypadło wydawnictwu BOSZ za sem nawet piłki nożnej. W budynku Muzeum Architektury fiła w ręce Andrzeja Jagodzińskiego, książkę Ach! Plakat filmowy w Pol- Już pierwszego dnia Targów mieściły się stoiska wydawnictw, który przetłumaczył zwycięską książ- sce autorstwa Doroty Folgi-Januszew- można było wziąć udział w wieczorze na których przez cały okres trwania kę. Jagodziński podziękował za do- skiej. Zaś Nagrodę Księgarzy „Witry- autorskim tegorocznego laureata WPDK można było kupić książki cenienie pracy translatorskiej, któ- na” otrzymała książka Przed Świtem Nike – Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyc- w promocyjnej cenie i otrzymać au- rej się zazwyczaj nie zauważa. „My Stephenie Meyer. Wybór uzasadniła kiego. tografy od swoich ulubionych pisa- tłumacze stanowimy przecież jakieś Bożena Wójcik, Prezes Izby Księga- rzy. Miejscem spotkań z pisarzami ogniwo pośrednie między autorem stała się po raz drugi Galeria BWA a czytelnikiem” – dodał. nizatorzy zaoferowali czytelnikom nowe, ciekawe sposoby nawiązania dialogu, w którym literatura często staje się punktem wyjścia do dysku- Źródło: www.wpdk.pl sji na temat kondycji współczesnego mizm w poważną tematykę spotkań, biegły końca. Na kolejne cztery dni Dużą popularnością cieszyło się wniosła Monika Szwaja autorka Go- prawdziwej literackiej uczty przyjdzie rzy, tłumacząc, że „Książka Stepha- też spotkanie z pisarzem nominowa- sposi prawie do wszystkiego, przybli- nam czekać cały rok. Tymczasem nie nie Meyer zainspirowała do czytania nym do Literackiej Nagrody Europy żając uczestnikom liczne anegdotki pozostaje więc nic innego jak wziąć Awangarda. Prestiżu nadało impre- kilka pokoleń kobiet. Sagę tę czytają Środkowej Angelus – Krzysztofem z własnego życia. się za czytanie… dobrej książki. zie wręczenie trzech nagród literac- córki, matki i babcie”. Vargą. Autor Gulaszu z Turula opro- Nie obyło się także bez wątków Przez cały czas trwania WPDK wadził publiczność po współczesnym budzących wśród publiczności duże Środkowej „Angelus”, „Pióra Fredry” na ulicach Wrocławia, w tramwa- Budapeszcie, wspominając czasy kontrowersje. Takim tematem oka- oraz Nagrody Księgarzy „Witryna”. jach, w Galerii Dominikańskiej moż- swojego węgierską zała się tragedia na Wołyniu, którą W tym roku statuetkę Angelusa na było spotkać sympatyczne Mole kuchnię, a nawet piłkę nożną. Opo- opisał Ryszard Kłosiński w książce otrzymał czeski pisarz Josef Škvo- Książkowe ubrane w czarne długie wiedział, dlaczego stolica Węgier Wołyńska golgota oczami dziecka. Na recky za powieść Przypadki inżynie- płaszcze z kapturem i białe maski może być prawdziwym rajem dla spotkaniu z autorem zastanawiano ra ludzkich dusz. Niestety sam pisarz z długimi nosami. Zachęcały do czy- pisarzy i czym różni się od Warsza- się nad współczesnym kontekstem tania i zapraszały do ciekawej roz- wy. „Budapeszt to jest czuła miłość” tragedii sprzed blisko siedemdzie- mowy, a także proponowały kupony – zauważył. „Warszawa to brudny sięciu lat, nad stanowiskiem obec- konkursowe, spośród których na seks”. nego rządu ukraińskiego i pamięcią z powodu choroby nie mógł przybyć na galę. Przesłał jednak list z podziękowaniami: „Jesteśmy sąsiadami, moje rodzinne miasto Nachod leży tylko 120 kilometrów od Wrocławia. Mam wciąż nadzieję, że stan mojego zdrowia na tyle się poprawi, że będę Źródło: Wikipedia Commons kich: Literackiej Nagrody Europy dzieciństwa, Motyw miasta przewijał się tak- potomnych. Na sali obok siebie pa- że na innych spotkaniach z finalista- dały słowa oskarżenia i przebacze- Sukcesem organizatorów była mi Angelusa. W sobotę o Mińsku nia. Dyskusja była żarliwa i trwałaby na pewno szeroka rozpiętość te- opowiadał Ihar Babkou, zaś książka zapewne do późnych godzin, gdyby nie napięty grafik WPDK. zakończenie Promocji rozlosowano nagrody książkowe. mógł odbyć choć jeden transatlan- „Pióro Fredry” – przyznawane matyczna proponowanych spotkań. Bambino Ingi Iwasiów stała się pre- tycki lot i odwiedzić moje rodzinne wydawcom za książki wyróżniające Było ich na tyle dużo, że każdy mógł tekstem do dyskusji o Szczecinie. Tym sposobem 18. Wrocław- strony. Bardzo chciałby przy tej oka- się wysokim poziomem edytorskim wybrać coś dla siebie. Dyskusje na Dużą dozę poczucia humoru i opty- skie Promocje Dobrych Książek do- 30 31 Paulina Dreslerska Archive – Controlling Crowds Part IV Them Crooked Vultures Kilka miesięcy Nie przekonywały mnie wtedy za- rającej kompozycji Pills (która no- Z tymi całymi supergrupami to czę- kloc. Zbłądzi jednak, kto przyjmie fajnych pa- temu miałem przyjem- pewnienia, że chodzi o podzielenie tabene jest porywająca) nie śpiewa sto bywa tak, że kilku młodych, ale takie stwierdzenie za dobrą monetę. tentów w Ca- ność recenzować dla „Kontrastu” historii opowiadanej na płytach na bowiem główny wokalista Archive, już bardzo sławnych i (zasłużenie Them Crooked Vultures to płyta tak ligulove, dyskotekowe wręcz zaba- wydaną na początku tego roku płytę cztery części, o odpowiednie rozgra- Dave Pen, lecz pojawiająca się na bądź nie) uwielbianych muzyków zróżnicowana, jak tylko w hard roc- wy w Gunman i wiele, wiele innych Controlling Crowds zespołu Archive, niczenie przełomowych punktów fa- płytach zespołu jako drugi głos, Ma- schodzi się w studiu, bo ich macie- ku się da (no, może poza brakiem rewelacyjnych zabiegów. której nie szczędziłem pochwał. Ja- buły. Skoro można było trzy pierwsze ria Q. Potem zaś mamy rewelacyjny rzyste formacje akurat mają wolne, jakiejś wyrazistej ballady, ja tam jed- Them Crooked Vultures nie gra- kiś czas później dowiedziałem się, części Controlling Crowds wsadzić misz-masz hip-hopu i muzyki alter- albo zawiesiły działalność i tam gra nak nad tym nie ubolewam). Przy do- ją wtórnego hard rocka rodem z lat że zimą Brytyjczycy planują wydanie na dysk pierwszy, dlaczego nie moż- natywnej w Lines, z zachwycającym sobie niezobowiązującą, ale przyjem- kładnym wsłuchaniu się w muzykę 70. Niezwykły pomysł na skład tej czegoś, co nazywają „muzycznym na było upchnąć tam jeszcze części swą rytmiką refrenem. I gwarantuję, ną muzykę w dość „oldschoolowym” dostrzegamy, że praktycznie każdy kapeli zaowocował wybuchową mie- suplementem” do owego albumu – czwartej? że tych przeskoków stylistycznych na stylu. I zazwyczaj wychodzi to jak naj- utwór na tej płycie prezentuje nam szanką tego, co najlepsze w Zeppe- Kiedy jednak dostałem w swoje Part IV jest dużo więcej. To zresztą bardziej fajnie, tylko dość odtwórczo, inną stylistykę. Mamy zabójczo prze- linowej klasyce i nowoczesnym gita- Przyznam, że średnio mi się ręce Part IV, zostałem kilkakrotnie właśnie konstrukcja utworów na bo „młodzi”, grając muzykę dawną, bojowe No One Loves Me & Neither rowym graniu. I nawet początkowy wówczas ten pomysł spodobał. Oba- pozytywnie zaskoczony. Po pierw- tej płycie sprawiła, że zrozumiałem naśladują tylko to, co stworzyli wcze- Do I czy Elephants, mamy porywają- zarzut wobec przesadnej długości wiałem się, że Archive spodziewają sze, za rozsądną cenę dostajemy celowość wydania jej w oderwa- śniej „klasycy”. Dlatego też, ocze- cą galopadę w Mind Eraser, No Cha- tego albumu po kilku przesłucha- się tak spektakularnego sukcesu pełnowymiarową, trwającą prawie niu od poprzednich części. Control- kując niejakiej odmiany, miłośnicy ser czy też świetnie połamane rytmy niach musi zostać wycofany. swojego najnowszego wydawnic- pięćdziesiąt minut płytę, a nie jakąś ling Crowds Part IV jest bowiem muzyki z ogromną niecierpliwością (brawo Grohl!) w New Fang i Dead twa, że chcą po prostu zarobić na rozszerzoną EP-kę z odrzutami. Dru- od swojej poprzedniczki znacząco wypatrywali płyty Them Crooked End Friends. Do tego jeszcze przy- swoich fanach, wciskając im po pół gim zaskoczeniem był sam początek odmienna. Mamy tu bowiem albo Vultures – kapeli, którą tworzą Dave jemne kołysanie w Bandoliers, kilka roku odrzuty z Controlling Crowds. Controlling Crowds Part IV. Otwie- niestandardowe w wypadku Archive Grohl (Nirvana, Foo Fighters), Josh rozwiązania, jak w dwóch otwierają- Homme (Queens of the Stone Age, cych utworach, albo również coraz Kyuss) i… John Paul Jones (dopisek rzadsze w obecnej twórczości tego niepotrzebny). Wszyscy liczyli, że sta- zespołu powroty do stylistyki z ich ry wyga, który wziął pod swoje skrzy- najlepszych płyt, czyli You All Look dła dwóch młodych, ale zasłużonych the Same to Me i Noise (tutaj naj- twórców, pokaże światu, na czym po- lepszym przykładem będzie bodaj lega wciąż żywy rock and roll. Controlling Crowds Part IV. Uważam, że na płycie zatytuło- Come On Get High). W każdym razie, cieszę się, że wanej po prostu Them Crooked Vul- Archive rozwiali moje wątpliwości tures, wymienieni trzej dżentelmeni co do części czwartej Controlling znakomicie się z postawionego za- Crowds. Dostaliśmy bowiem pełno- dania wywiązali. Mimo, że zrobili to wartościowy album, muzycznie róż- dość przewrotnie – przy pierwszym niący się od poprzednika i w wielu słuchaniu może się wydawać, że al- momentach bardzo pozytywnie za- bum (trwający bagatela sześćdzie- skakujący. siąt sześć minut) jest jednolity, jakKuba Bocian 32 by stanowił niepodzielny muzyczny 33 Kuba Bocian 500 dni miłości Inteligentna Aniołowie, którzy nie wierzą w Boga kome- nych świat zostaje wyidealizowany łączyłby takie bogactwo pomysłów, dia romantyczna. Nie, - drogie restauracje, urlop na Hawa- z których każdy jest nakręcony i zmon- Dlaczego autorzy wciąż podejmują no jednak powiedzieć, żeby narracje nadzieję. W po- serio! Jedno z piękniej- jach, solarium raz w tygodniu, te spra- towany po prostu perfekcyjnie. Może się pisania książek o aniołach? Wy- cechowały jakieś istotne różnice. wieści szych przeżyć tego roku. Od pierwszej wy. Tak samo z historią – poznają się, Amelia? To porównanie wydaje mi się dawać się może, że to temat całkiem Poza ironią charakterystyczną dla dziano osobne sceny nie ma się wątpliwości, że to później jakaś losowa sytuacja (połą- najtrafniejsze. wyczerpany. Viewegh ma na ten te- Jofaniela, czy cytatami z Hachame- rozdziały poświęcone historii Estery, rzecz wyjątkowa. czona z głupotą bohaterów) powoduje, A jednak 500 dni... podoba mi mat inne zdanie, więc proponuje nam la, którymi posługuje się Nith- Ha- jednak to nie ona jest w nich narrato- Człowiek zdaje sobie sprawę, że nie mogą być razem, by na koniec się bardziej niż Amelia, chociażby opowieść o aniołach nie-aniołach. iach, nie dzieję się tu nic, co mogłoby rem. Nie wiemy nawet, czy jest nim jak nieprzyzwoicie wtórny stał się się zejść. W dziele Marka Webba też ze względu na świat przedstawiony. Pomysł to dość hollywoodzki i banal- świadczyć o odmienności stylów wy- jeden z aniołów. W powieści wielo- gatunek komedii romantycznej. On Dzieło Webba jest zanurzone w rzeczy- ny. Główni bohaterowie Aniołów dnia powiadania. Warto w tym miejscu za- krotnie sugeruje się, że anioły są, wy- i ona, piękni, młodzi, ale coś im nie wistości bliskiej nawet polskiej mło- powszedniego zdają się być bardziej znaczyć, że dla anielicy Ilmuth w ogó- glądają jak dobrzy ludzie. Nic nie stoi wychodzi – najczęściej wykorzysty- dzieży. Bohaterowie pracują w mar- ludzcy niż człowiek. Ich ciągłe pytania le nie przewidziano osobnego głosu. na przeszkodzie, aby przypuszczać, wany schemat we współczesnym ki- ketingu, do pracy przychodzą jak na o byt i egzystencję, o Boga i jego na- Kobieta jest w tej powieści prawie nie- że Estera w niczym nie jest odmien- nie, bez dwóch zdań. A jednocześnie pokaz mody, wieczory spędzają na turę, ich kłótnie i ironiczne żarty nie ma. Resztę postaci kobiecych określa na od reszty aniołów. Jest i wygląda schemat, od którego najtrudniej jest szalonych imprezach. Słuchają The pozwalają myśleć o aniołach jako się poprzez ich relacje z płcią przeciw- jak dobry człowiek. Jedynym, co ją twórcom odchodzić. Patrząc choćby Smiths i Pixies (koniecznie płyty Do- istotach nadprzyrodzonych. Jofaniela, ną. Zastanawiają się, dlaczego zo- odróżnia, są jej bezpośrednie wypo- na ostatnie premiery (Amerykańskie olittle) na designerskich słuchawkach Hachamela, Nith – Haiacha przysła- stawił je mężczyzna lub dlaczego nie wiedzi o niewierze w Boga. przewi- ciacho, Nowszy model itp.) człowiek jest jakoś podejrzanie pięknie, ale... firmy WeSC. To są po prostu młodzi lu- no na ziemię, aby pomagali ludziom odwiedza ich syn. W ostateczności Mam wrażenie, że historia, któ- zaczyna wręcz błagać: wrzućcie jeden to „wyidealizowanie” jest pozbawione dzie, w których można uwierzyć. Spora odchodzić z tego świata i uspokajali bywają narzędziem do zaspokajania rą opowiada Viewegh, jest już do- dobry dialog! Jedno oryginalne ujęcie! wszelkiej sztuczności i nadętości. Tom w tym zasługa wielkiego uroku dwójki tych, którzy za odchodzącymi płaczą. męskich fantazji erotycznych. brze znana. Napisano wiele książek Zmieńcie chociaż kolor włosów bo- i Summer to jednostki mające w życiu głównych wykonawców. Zooey De- Trzem głównym bohaterom to- Aby wiedzieć, jak pomóc czło- o tym, iż każdy z nas ma w sobie haterom! Niech się spotkają w bud- tylko jeden cel – nie przynudzać widza. schanel, czyli ładniejsza wersja Katy warzyszy młoda anielica Ilmuth. Jest wiekowi w odejściu z tego świata, jakiś pierwiastek boski czy anielski. ce z gyrosem! Cokolwiek! Nic z tego. Żadnych dramatów, taniego chwy- Perry, ma tu co prawda rolę drugopla- ona właściwie całkiem bierna. Aktyw- i jak ukoić ból tych, którzy pozostali, Nie bardzo rozumiem po co znowu, Czy żaden scenarzysta filmowy nigdy tania za serce. 500 dni... to zupełnie nową, ale jej Summer nie pozostawia nie działa tylko w sytuacji, gdy trzeba aniołowie mają w krótkim czasie zo- ostatecznie w mało oryginalny spo- się nie zakochał? Czy ten sztywny ka- zwyczajny związek dwojga ludzi. Cała wątpliwości, że jest dziewczęciem nie namówić jedną z postaci do nierzą- rientować się w sytuacji konkretnych sób, o tym pisać. Viewegh epatuje non to jedyny sposób na romantycz- wartość filmu opiera się na tym, żeby tylko pięknym, ale też inteligentnym, du. Ilmuth jest obiektem westchnień osób. Najwartościowsze momenty tu często odbiorcę scenami ero- ne kino? Okazuje się, że jednak nie. to ciekawie pokazać. I jest ciekawie. zabawnym i wyzwolonym. Pierwszy aniołów- mężczyzn, którzy widzą w książce to te, mówiące nam o ludz- tycznymi. Na szczęście momenty Trójka debiutantów z Kalifornii zrobiła Poczynając od nieliniowej struktury plan należy do Toma, czyli Josepha w niej tylko jakiś rodzaj infantylizmu: kim podejściu do sprawy śmierci czy te nie przysłaniają całej konstrukcji film na podstawie przeżyć jednego (po tytułowych 500 dniach przemiesz- Gordona-Levitta. To jest super postać. „Ilmuth wzdycha ze smutkiem. To jej potencjalnego drugiego życia. Niektó- fabularnej, bo trzeba przyznać, że ze scenarzystów. Skupili się na uczu- czamy się bez żadnej chronologii), Znałem twarz Gordona-Levitta, zna- pierwsza akcja. Do pewnych pikant- rzy nie przyjmują do wiadomości, że użycie w nich mowy pozornie zależ- ciach. Efekt? Wielki sukces kasowy, przez liczne aluzje do klasyków, po łem nazwisko, ale nie spodziewałem nych sfer ludzkiego doświadczenia rzeczone tematy mogłyby ich kiedyś nej pozostawia wiele do życzenia. ale przede wszystkim - pierwsza od różnorodność konwencji upchanych tu się, że ta rola będzie na nim tak do- nie mamy, niestety, dostępu, ale i tak dotyczyć. Śmierć może być tylko „na- Czytelnikom pozostaje mieć tylko dawna historia miłosna, które przej- w całkowicie strawny sposób. Jest tu brze leżała. Powstała kreacja, którą wygląda na to, że jej młodość i niewin- stępstwem jakiegoś błędu - na przy- nadzieję, że anioły są nieco bardziej dzie do klasyki. A przynajmniej – po- zabawa formą, jest gra z konwenansa- osobiście jestem zachwycony. Po wyj- ność przybliżają mnie do zrozumienia kład fatalnej niewiedzy, złego trybu mistyczne i mniej zmaterializowane, winna. mi, trafi się też kilka zagrań typu „no ściu z kina od razu pobiegłem do skle- słowa lubieżność”. życia, albo nadmiernej szybkości”. niż te przedstawione w Aniołach dnia Fabuła 500 dni... to świetna tak, tak właśnie jest w życiu, czemu pu kupić sobie kamizelkę w romby... Wielogłosowość tej opowieści Jedna z postaci, Estera, „żyje śmier- powszedniego. rzecz, ale tym, co zwraca tu uwagę przez 100 lat istnienia kina nikt tego i to w sumie nawet nie jest żart. jest czytelna tylko na poziomie tytu- cią” swojego męża. W owej śmierci najbardziej, jest świat przedstawiony. nie pokazał właśnie tak?”. Dawno nie Paweł Mizgalewicz łów kolejnych rozdziałów- w każdym nie dostrzega niczego cennego, do- Tradycyjnie w komediach romantycz- widziałem obrazu, który z taką gracją http://filmowelowy.blox.pl z nich wypowiada się inny anioł. Trud- brego, właściwego, wzbudzającego 34 35 Marta Mordarska Wilq 1234 Franciszek też był ziomem Komiksy z se- zwartej. Mam tu na myśli poziom terem. Niezależnie od interpretator- się w nim i piętrzą rii „Wilq Super- edytorski publikacji – jest WZORO- skich skłonności czytelnika – warto poziomy znaczeń, bohater” zdoby- WY. Album szyty, w twardej oprawie zapoznać się z najstarszymi przy- a po ły w 2003 roku ze specjalnie zaprojektowaną obwo- godami Wilqa, Alcmana, Entobeta, w niejednym mózgu podczas Międzynarodowych Dni Ko- lutą został uzupełniony o dodatkowe Mikołaja, Jura i innych mieszkańców otworzy się dawno już nieużywana miksu w Łodzi cały zestaw nagród grafiki z „universum Wilqa”. Poziom opolskiej rzeczywistości wymyślonej szufladka. Franciszek… mówi pro- przewidzianych dla dzieł polskich edytorski zaskakuje tym bardziej, iż oraz narysowanej przez braci Minkie- stym językiem, pokazuje autentycz- autorów. Zdarzenie to nie miało regularnych czternaście dotychczas wiczów. Ich poziom absurdu śmiało ne dylematy młodzieży, unikając w dodatku charakteru incydentalne- wydanych tomów cechuje się raczej równa się historiom znanym z Mon- przy tym nachalnego dydaktyzmu go, ponieważ sukces został potwier- ekonomicznością i pozorowanym thy Pythona, celność obserwacji czy pseudo rodzicielskiego puento- dzony następnymi trofeami. Trudno niechlujstwem strony technicznej. przypomina Dzień świra, lecz wciąż wania. W którym momencie młody się więc dziwić, że właśnie pierwsze Z komiksem zdecydowanie po- zachowuje silną autonomię, dzięki cztery albumy tejże serii uchodzą winien się zapoznać każdy, kto chce której Wilq funkcjonuje nieco poza dziś za białe kruki a na serwisach z czystym sumieniem dyskutować za- głównym nurtem polskiej twórczo- aukcyjnych osiągają nieprzyzwoite równo o poziomie polskiego komik- ści komiksowej. Niewątpliwie seria wręcz ceny przyprawiające o ból gło- su jako takiego, jak też o problemie ta przyczynia się do powolnej reha- wy polskich, nie tak znowu nielicz- upadku kultury masowej, niemocy bilitacji sztuki komiksu w Polsce nych, fanów komiksu. Na szczęście opisu współczesnej rzeczywistości – ciemne wieki średniowiecza („ko- ojcowie sukcesu – bracia Minkiewi- przez literaturę oraz artystów w szer- miksy niszczą wyobraźnię i psują czowie – zaradzili temu niemiłemu szym rozumieniu. Wilq jest wulgarny słownictwo”, „komiks jest kolejnym zjawisku w szybki i jakże pocieszają- i obsceniczny, obraża wszystkie gru- przykładem amerykanizacji” itp.) cy sposób, postanowili wydać tomy py społeczne, nie słyszał o pojęciu mamy już chyba za sobą. 1. Wilq Superbohater, 2. Historie, poprawności politycznej, ale w tym których wolałbyś nie znać, 3. Żółw, wszystkim cechuje go autentyzm Tuńczyk i jaskinia Krokodyla oraz graniczący z heroizmem. Niektórzy 4. Powrót na basen w Suchym Bo- widzą w nim krzywy obraz frustracji śleniami braci Minkiewiczów mogą rze w formie zwartej, nawet bardzo polskiego społeczeństwa po prze- śmiało chwytać za telewizyjny doda- mianach ustrojowych tek do „Gazety Wyborczej”, w którym lat dziewięćdziesiątych, co dwa tygodnie ukazuje się felieton inni, interpretując przy- autorów Wilqa. Jan Wieczorek PS. Zainteresowani przemy- gody dzielnego obroń- PS. 2. W styczniu nakładem Kul- cy Opola, podkreślają tury Gniewu ukazać się ma zbiorcze tęsknotę za prostotą wydanie serii „Osiedle Swoboda” życia, autorytetami i, Michała „Śledzia” Śledzińskiego. My- dziś już można chyba ślę, że każdy miłośnik Wilqa uzna tę tak powiedzieć, arche- pozycję za obowiązkową. typicznym superboha- 36 Nie jest potrzebny cud ani ingeren- ją we współczesność. Duży dystans cja boska, aby młodego widza za- dzieli Franciszka od początków XXI interesować tak z pozoru anachro- wieku. Z pomocą przychodzi nam niczną formą rozrywki, jaką jest wielowiekowa tradycja motywu oni- teatr. W myśl zasady „jeśli wejdziesz rycznego. We śnie może zdarzyć się między wrony…”, wystarczy tylko wszystko: Ty możesz wygrać milion odpowiednio donośnie i zrozumiale dolarów, a święty Franciszek może zakrakać. Ubrać nawet najsolidniej zostać skopany przez grupkę bloker- obwarowaną nudą i sztampą, bez- sów, bo nie chciał poczęstować ich barwną postać czy historię w błysz- chlebem. We śnie możesz pogadać czące, modne piórka, jest wówczas z gościem w habicie i dowiedzieć się, bardzo łatwo. Zrobić to tak, by całość jak wiele was łączy. Od stuleci ludzie z jednej strony nie była zbyt tandet- boją się, rozczarowują i mają proble- na, z drugiej zaś nie nadbudowywała my. Nawet ci, przed których zacnymi kolejnego poziomu mało odkryw- imionami widnieje teraz tytuł „św.”. czych znaczeń – jest zadaniem nie- Franciszka, snu everymana nie co trudniejszym. W przypadku okle- nazywałabym jednoznacznie spek- panych z każdej strony motywów, taklem. To określenie zbyt mocno najrozsądniej jest więc wypracować obrośnięte jest siecią kulturowych kompromis. A że nic nie sprawdza skojarzeń, które w żaden sposób nie się lepiej, niż uniwersalność, a za- obrazują tego, co zobaczyć można na pożyczenia z angielskiego ciągle są deskach Wrocławskiego Teatru Lalek. w modzie – stworzyć everymana. Na Reżyser Jolanta Denejko, być może przykład ze świętego Franciszka. niezamierzenie, pokusiła się o rodzaj Skoro wybraliśmy już postać, socjologiczno-psychologicznego, pa- należałoby jakoś sensownie wrzucić rateatralnego eksperymentu. Mnożą 37 obejrzeniu człowiek staje się swoją własną marionetką? Kiedy traci kontrolę? To Franciszek, niezmiennie w tym śnie z krwi i kości, zadaje nam te pytania. Każdy z oglądających odpowiedzi na nie udziela sobie sam. Niebagatelną rolę w przedsięwzięciu odgrywa, a jakże, otoczka wizualna. Mantryczna, niepokojąca muzyka Pawła Hendricha, scenografia Barbary Hanickiej i lalki – drugie „ja” bohaterów, powodują w głowach zamęt. Bo przecież w tytule jest Franciszek, ten, co to w szkole mówili, że kochał zwierzęta. Zburzyć kawałek rzeczywistości, po drodze podcinając nogi kilku mitom – to Franciszkowi… niewątpliwie się udało. I mimo dramatyzmu całej historii, o wiele łatwiej, a na pewno „fajniej” się z nim teraz zaprzyjaźnić. Ewa Orczykowska Coraz bliżej... świnia! „Kupa” w służbie mądrości 10 grudnia kolejny raz zawitał, tym Apogeum nastąpiło w grze, Fantazja publiki w propozy- Nie ma po prostu bata, żeby w dzi- Francois Rabelais – XVI-wieczny sa- razem w progach Teatru Muzycz- w której Kevin, który kolejny raz cjach do improwizacji nie znała gra- siejszych czasach coś takiego prze- tyryk, duchowny i lekarz całą swoją Od maleńkości poznaje się te- nego CAPITOL, i znowu porządnie został sam w domu, udzielił wywia- nic. Ale co to dla KWIKa, co przez szło. Po prostu no way! Teoretycznie umysłową potęgę wykorzystał do mat dogłębnie, załóżmy więc, że Kwiknął. du podczas konferencji prasowej. cały rok poetycko KWIKa?! Jednym WYSOKA KULTURA NAJWYŻSZA po- napisania książki o „kupie” i „morzu młodość zaczynamy z tym samym KWIK – Kameralna Wielka Z morza pytań i odpowiedzi wynik- słowem: zrób „se” wiersz z czego siada przerażającą i graniczącą z hi- siuśków”. Te mocno zakorzenione pakietem wiedzy. Z czasem wszy- Improwizacja Kabaretowa to cu- nął jeden epokowy wniosek: on się chcesz! sterią awersję do „kupy” i podobnych w gminie tematy wyglądają śmiesz- scy zaczynają się tematu wstydzić. downi, młodzi ludzie, z ogromnym puszcza co roku dwa razy i to jesz- Mikołaj nie lokomotywa, nie za- spraw. Takie można odnieść wraże- nie pośród nieprzyzwoicie mocar- Kwestia ewolucji poglądów jest tutaj poczuciem humoru i wrodzonym cze sam! wsze musi dyszeć. A co jak nie dy- nie. Zgromadzone dane pokazują, nych i nieskończenie ważnych idei kluczowa. Owszem, wielu umiera szy? „Się depresi”. że najprawdopodobniej żaden z wiel- krążących wśród pisarzy od stuleci. z nietkniętą „kupą” w głowie, jednak „luzem”, który bez najmniejszych chudszy od nigeryjskiej krowy. problemów pozwala im bezkarnie Co go uleczy z depresji? Publi- kich myślicieli nie używał tego słowa Idea nie babra się w gnoju. Zawsze nie wszyscy. Pewna grupa poświęca i przede wszystkim skutecznie im- ka: tunning renifera! No ba, oczywi- ani nie korzystał z toalety, można unosi się parę centymetrów nad zie- swoje życie walce z niewygodnym prowizować. sta oczywistość! się jednak zastanowić, czy powiedz- mią. tematem. Negowanie, oskarżanie, A skoro, jak sami powiedzieli: Skarpeta nie śpi, skarpeta czu- my taki Arystoteles na pewno nie Jak zauważono we wstępie, dziś piętnowanie, wyszydzanie, zapomi- „nasza świnka wygryzła Rudolfa wa, z tekstem śmiesznym po sali myślał o „siuśkach”? Nawet jeżeli nie byłoby najmniejszej możliwości nanie, obrażanie – szykanom nie ma i w tym roku poprowadzi renifery zasuwa… rozważał fekalia, to po cichu, scho- powtórzenia takiego sukcesu. Był końca. w zaprzęgu św. Mikołaja”, nie pozo- Przez cały występ między zakwi- wany za jakąś kolumną. Oficjalnie to wiekopomny i jednorazowy rzut Niewątpliwy mózgowiec Rabe- stało nam – widzom – nic innego, czaną publicznością krążyła skarpe- to tylko „metafizyka” i „etyka”, żad- na taśmę zakończony powodze- lais wzniósł się na wyżyny myśli i mą- jak pozwolić zaistnieć im na świą- ta, do której trafiały kwestie do ko- nych społecznie nie akceptowalnych niem. Prawda jest taka, że obecnie drości, udało mu się jednak zachować tecznej scenie. Tym bardziej, że po- lejnych improwizacji. Gdy skarpeta nieprzyzwoitości. Czy Jezus myślał gdziekolwiek „kupa” się pojawi, kazi w swojej głowie wyniesiony z kołyski wstały domysły, iż „św.” przed imie- ta przemówiła, padło krótkie, acz o TAKICH rzeczach? Biblia nic o tym swoją przykrą semantyką wszystko fundament. Nobilitacja „kupy” zosta- niem Mikołaj to… skrót od świnki, treściwe zawołanie: Mikołaju, Miko- nie mówi, musimy więc przyjąć, że wkoło (5 akapitów w górę, 5 akapi- ła dokonana, a intelektualny świat co nam wiecznie kwika. łaju wewaluowany (?) szczebrzeszyń- głowę Zbawiciela przenikała tylko tów w dół), siła wielkich myśli gdzieś przyjął ją na swe łono. Nieważne, że ski płetwalu! transcendentna troska i miłość do uchodzi, a czytelnik przestaje trak- nie wygrzewa się ona w ciepłych pro- ludzi. Można i tak. tować książkę POWAŻNIE. Nikt nie mieniach kaganka oświaty. Kaganek Wracając jednak do „kupy” – chce być traktowany niepoważnie, jest tak ustawiony, by „kłopotliwy te- problem stanowi Gargantua i Panta- zwłaszcza nasączeni mądrością pi- mat” pozostał w półcieniu, niewąt- gruel Rabelais’a. Sprośna historyjka, sarze. Tak jak ideom, mądrości nie pliwie jednak „kupa” odcisnęła swój która miała szczęście zostać przyjęta wypada babrać się w gnoju. Czy ślad na wielkim pergaminie wiedzy. Konwencja ta sama, niezniszczalna, czyli odgrywanie impro- I można by tak wymieniać bez wizowanych scenek przy ścisłej liku, co się działo 10 na KWIKu…ale współpracy z publicznością, która To może tak po wierszyku…. jest medium nieobliczalnym, a cza- Święta to czas nostalgii, ra- sem bezlitosnym. Nie straszne to KWIKowi; co ma KWIKnąć – KWIKnie! Wreszcie dowiedzieliśmy się, dości, nieraz zadumy. Niejednemu i sprawdźcie, co tam w KWIKu kwika. zjadaczowi chleba przyszło na myśl: Na koniec świnkowe życzenia do KANONU wielkich ksiąg intelektu- wyniesionoby na ołtarze Pana Tade- Jestem fanem każdego policzka wy- a może by tak napisać świąteczny rodem ze skarpety: a niech wam alnych. Hektolitry atramentu zużyto, usza, gdyby „świątynia dumania” Te- mierzonego nadętym mózgowcom. wiersz? choinka spłonie! by komentować i naukowo badać limeny spełniała odmienną rolę? Czy Bravo panie Rabelais! owo dzieło. Intelektualny świat wy- Lem uzyskał by taki szacunek, gdyby chwalał trafną satyrę, wyśmienitą pokrył Solaris inną substancją? Jak grę z konwencją i przenikliwość ana- zareagował by świat, gdyby Proust lizy społecznej autora, zapominając podmienił magdalenkę? Odpowiedź albo celowo pomijając meritum – jest prosta: dzisiejszy KANON byłby co stało się w fabryce świętego. Po- Choinka, pisuar, rude koty? tem przyszła kolej na bożonarodze- Zima, podest kolejowy, beton? niowe zatrucia – KWIKowa rada: Stado pędzących imadeł, zim- czym się strułeś/aś, tym się lecz! po co? Przyjdźcie sami na galareta, ciepłe kluchy? 38 Kwik, kwik… Paulina Pazdyka 39 Marcin Pluskota No to jedziem! Czeskie szczęście Część I Czesi to są szczęśliwi. Ich pogoda du- przed nami otwarły. Eden leży tuż- równie szybko, jak wokół nas, a jego cha, beztroska, spokój i dystans do tuż, zaraz za naszą południową gra- tempo jest jednakowo deprymujące siebie są już niemal przysłowiowe. nicą. Wszak z Wrocławia bliżej do dla obu nacji. Czesi też są zdolni do Potwierdza się, niestety, ironicznie sam w sobie uruchamia ciąg skoja- gicznego okienka, ze zdumieniem Zawsze weseli, zawsze błogo usto- Pragi niż do Warszawy. A Czesi na gniewu i agresji, ich politycy również przemycana przy różnych okazjach rzeń dość pojemny: slalomem prze- stwierdzamy, że ciągle stoi przy nim sunkowani do życia, czasem lekko pewno nas przyjmą, na przykład na podejmują błędne decyzje, a skala teoria mówiąca, iż wszystko, co w na- ciskamy się pomiędzy ludźmi, którzy, jedna i ta sama osoba, rozważająca wcięci... są dla nas od zawsze i chyba Sylwestra, kiedy – wraz z odtrąbie- problemów społecznych jest rów- zwie ma „polskie” i/lub „państwo- również slalomując, starają się omi- aktualnie poważny, życiowy problem, na zawsze dowodem na to, że świat niem Nowego Roku – otworzą się nie duża, jak w Polsce, tylko kraj we”, należy obśmiać, opluć i spisać jać kolejno: podejrzanie pachnących związany z wyborem odpowiedniego może być piękny. Od dawna poku- stragany z marihuaną, a świat na- mniejszy. Do tego dochodzi świado- na straty. Tym razem, między dwa ludzi o twarzach seryjnych morder- pociągu. Biernym uczestnikom tego tuje też stwierdzenie, że ich rzeczy- gle stanie się piękniejszy. Na czeską mość śmieszności swojego języka magiczne słowa, wsadzamy, jakże ców, moherowe kapelusze z religij- procesu pozostaje nerwowo tupać wistość faktycznie jest piękniejsza; modłę i podobieństwo. Raj jest na w uszach innych Europejczyków i na metaforycznie brzmiące – „koleje”. nymi czasopismami, sztuczne tłumy, nogami, w myśl złotej i nieobalanej zasady, wyciągnięcie ręki. A nasi czescy przy- tym punkcie wielu Czechów żywi Jak byłam mała, to podobno dużo tworzone przed ludność rumuńską, minę i pogardliwe spojrzenie. Gdy że lepiej jest tam, gdzie nas nie ma. jaciele na pewno podzielą się swoim swoisty kompleks. Ratują się więc jeździłam pociągami i nawet to lubi- sosy pikantne i ziołowe, niebezpiecz- decyzja w końcu zostaje podjęta Obok standardowej i stereotypowej szczęściem. używkami, zabawą i dystansem łam. Teraz jestem duża i nie lubię. nie łypiące z kebabów. W drodze do i znienawidzona przez ogonek po- przybrać dezaprobującą sympatii do Czechów, zgodnie z na- Nie podzielą się. A to z tej przy- do życia, przez co wydają się nam Polskie Koleje Państwowe to, kas biletowych zaleca się uskutecz- stać oddala się z biletem w łapie, szym – polskim – postrzeganiem czyny, że handel narkotykami wciąż znacznie mniej sfrustrowani. Ale na technicznie rzecz ujmując, sieć zre- nienie (asekuracyjnie) przeczącego najczarniejszy scenariusz przewiduje wizerunku tego narodu, często też jest w Czechach zabroniony. Poza pewno nie szczęśliwsi? strukturyzowanych spółek z ogra- ruchu głową, w ramach odpowiedzi zamknięcie się magicznego okienka pojawia się rysa zazdrości. tym sama legalizacja ogranicza się „Ludzki czas nie toczy się po niczoną odpowiedzialnością. Owo na ewentualne zapewnienie o głę- poprzez użycie magicznego słowa: Ostatnio obraz ten został pory- do zwiększenia dozwolonej ilości po- kręgu, ale biegnie naprzód po linii ograniczenie, praktycznie rzecz bio- bokim szacunku, połączone z „pani przerwa!. Bądźmy jednak optymi- sowany kluczem, i to francuskim. siadania marihuany na tzw. użytek prostej. To jest powód, dla którego rąc, nabiera innego, pozaprawnego, da na wódkę”. Przydatne okazuje styczni i załóżmy, że bilet posiada- Świat, a zwłaszcza Polskę, obiegła własny. Zresztą Czesi mogą wcale człowiek nie może być szczęśliwy, można powiedzieć: ludzkiego, zna- się być również stworzenie bezpiecz- my. Pozostaje dostać się na peron wieść, o której wiedziano od dawna, nie widzieć powodów, aby dzielić się ponieważ szczęście jest pragnieniem czenia. Bo kto może ponosić odpo- nej przestrzeni: w tym celu unosimy (proces analogiczny do zmierzania że nadejdzie. Nikt jakoś nigdy nie z Polakami. Dlaczego? Rok 1968 powtarzalności.” Taką – bez wątpie- wiedzialność za te wszystkie cuda prawy i lewy łokieć, po czym – wy- w kierunku kas biletowych) i wsiąść uświadamiał sobie jednak jej wagi. – agresja wojsk Układu Warszaw- nia trafną – obserwację wysnuł nie- i dziwy, jakich doświadczyć może glądając z zewnątrz może odrobinę do pociągu. Niebylejakiego! Czechy legalizują miękkie narkotyki! skiego – a więc i polskich – na Cze- jaki Milan Kundera. Czech. przeciętny pociągu? jak, nie przymierzając, okaz drobiu Nie no, to być nie może! Toż to już chosłowację. Rok 1938 – zajęcie Za- Przeklinanie i wołanie o pomstę do – zmierzamy w kierunku kas bileto- szczyt wszystkiego! Jakim prawem? olzia. Niby to już historia, ale ta sama nieba odbija się echem, człowiek wych. Jak to jest możliwe, że u nich można, historia sprawiła, że polsko-czeskie zahacza o nerwicę i przy odrobinie Błogosławieni przezorni, którzy a u nas nie? Wałęsa nam obiecał, że stosunki dyplomatyczne ustabilizo- wysiłku wyrzuca z pamięci to przykre mogą tylko spojrzeć z politowaniem kiedyś tu będzie Japonia („kiedyś tu wały się dopiero w 1994 roku. Czesi podróżnicze doświadczenie. Nieste- na owe kasy i od razu udać się na pe- będzie Rumunia” – poprawił Kacz- aż za dobrze wiedzą, że jeśli historia ty, tylko do następnego razu. ron, z biletem w kieszeni; większość marski). To nie fair. U nas Japonii czy zatoczy koło, to nie będzie między Podróż pociągiem zawsze pełna z nas maluczkich zajmuje miej- nawet Rumunii jak nie było, tak nie nami tak różowo. I jak tu się mają jest niespodzianek, które – zmikso- sce w jednym z uroczych ogonków. ma, a Czechy stają się drugą Holan- dzielić z nami swoim szczęściem? wane z ludzką głupotą – wylewają Z nadzieją, że przecież każdemu się Zresztą zastanówmy się: czy na- się na nas od momentu, w którym spieszy, stoimy przez pierwsze kilka Albo nie. Ludzie! Cieszcie się prawdę Czesi są szczęśliwsi od Pola- decydujemy się przekroczyć próg minut. Gdy ze zniecierpliwieniem i radujcie, albowiem bramy raju się ków? Świat wokół nich zmienia się jednego z dworców. Zresztą dworzec spoglądamy w końcu kierunku ma- dią! 40 Michał Wolski użytkownik c.d.n. Ewa Orczykowska 41 Źródło: Wikipedia Commons Złota Piłka Lionel Andrés Messi zdobył tegoroczną Złotą Piłkę. Gracz FC Barcelony został zwycięzcą w 54. plebiscycie tygodnika „France Football” i tym samym pierwszym Argentyńczykiem, który otrzymał to wyróżnienie. Messi otrzymał 473 punkty, co jest diolan), który zgromadził 75 punk- wynikiem tów. rekordowym. Przypo- mnijmy, że zeszłoroczny zdobywca Dzięki Messiemu mer. Wśród piłkarzy rekordem nadal czołówce tego rankingu: w 1974 zdobył dla swojego klubu najwięcej jest trzykrotne zdobycie w karierze roku Kazimierz Deyna był trzeci, bramek w zeszłym sezonie (36). Złotej Piłki (dokonali tego Johann w 1982 roku Zbigniew Boniek zajął Według mnie jednak, Xavi i Iniesta Cruijff, Marco van Basten i aktualny to samo miejsce. Przypomnijmy tyl- wciąż nie są dostatecznie doceniani. prezydent UEFA, Michel Platini). Ich ko, że w roku sukcesu Kazimierza Moim zdaniem nie istnieje aktualnie rekord jest wciąż niezagrożony, bo Deyny reprezentacja Polski zajęła zawodnik, który widzi na boisku tak z jeszcze aktywnych sportowo gra- trzecie miejsce na Mundialu w RFN, wiele jak Xavi Hernandéz, który jest czy tylko Ronaldo zdobył dwie tego identycznie jak na mistrzostwach organizatorem gry Barcelony i bez typu nagrody, jednak aktualnie gra w Hiszpanii w roku sukcesu Zbignie- niego on w Corinthians São Paulo, a jak wa Bońka. Zatem, przy aktualnej Andrés Iniesta natomiast nie jest wiadomo, Złotą Piłkę przyznaje się grze naszej reprezentacji, nieprędko chyba wystarczająco medialny, aby tylko zawodnikom występującym na któryś z Polaków uplasuje się w eu- doceniono jego nieprawdopodob- co dzień w europejskich klubach. ropejskiej czołówce. ny talent. Mam jednak nadzieję, że nie byłoby tylu sukcesów. Dodatkowo, w 54-letniej historii ple- Trzeba przyznać, że w tym roku w ciągu najbliższych kilku sezonów, biscytu France Football, tylko sied- Barcelona, zdobywając pięć pucha- przy odpowiednio dobrej passie Ba- miokrotnie wyróżniany był zawodnik, rów, zdeklasowała wszystkie kluby rçy, również tych dwóch Hiszpanów który przekroczył 30 lat, natomiast i tym samym otworzyła drogę swoim doceni tygodnik „France Football”. Ronaldo Luís Nazário de Lima ma zawodnikom do zdobywania wyróż- aktualnie 33 lata. nień indywidualnych. Pozostawała Żaden z Polaków nigdy nie się- tylko kwestia, któremu z liderów gnął po Złotą Piłkę. Dwukrotnie nasi zespołu je przyznać. Messi był nie- zawodnicy plasowali się w ścisłej wątpliwie najbardziej błyskotliwy, Aleksandra Michalska Barcelona zrównała się z Juventusem Turyn Dziwi fakt, że Messi jest pierw- i AC Milanem w ilości zawodników, nagrody, Cristiano Ronaldo, zdobył szym Argentyny, którzy grając w danym klubie, otrzy- wówczas 446 punktów. Leo Mes- który zdobył Złotą Piłkę. Jest to za- mali Złotą Piłkę. Przed Argentyńczy- si natomiast od trzech lat sukce- skoczenie z uwagi na to, że najlepszy kiem byli to Luis Suárez, Johan Cru- sywnie zmierzał po to wyróżnienie: piłkarz w historii, Diego Maradona, ijff (dwukrotnie), Christo Stoichkov, w zeszłym roku był drugi, a dwa nigdy tej nagrody nie otrzymał. Stało Rivaldo i Ronaldinho. lata temu – trzeci. Tuż za Argentyń- się tak dlatego, że początkowo (aż do Wciąż krajem, z którego pocho- czykiem w tym roku uplasowali się roku 1995) wyróżnienie to przyzna- dzi najwięcej laureatów tego prestiżo- wspomniany już wcześniej Cristiano wano jedynie graczom pochodzącym wego plebiscytu, są Niemcy, których Ronaldo (Portugalia i Real Madryt) z Europy. Pierwszym pozaeuropej- reprezentanci cieszyli się Złotą Piłką z 233 punktami, Xavi ze 170 punkta- skim zawodnikiem, który otrzymał aż siedmiokrotnie, a byli to: Gerd Mül- mi, Andrés Iniesta ze 149 punktami to trofeum jest George Weah repre- ler, Franz Beckenbauer (dwa razy), (obaj Hiszpania i FC Barcelona) oraz zentujący Liberię- został wyróżniony Karl-Heinz Rummenigge (dwa razy), Samuel Eto’o (Kamerun i Inter Me- za znakomitą grę w AC Milan. Lothar Matthäus i Matthias Sam- reprezentantem 42 Źródło: Wikipedia Commons 43 O brother, where art thou? Jako że żyjemy w ohydnych czasach wszechkomercjalizacji wszystkiego wokoło, a piłkarze z guys-next-door stali się celebrities, często wracam pamięcią do początków mojej futbolowej pasji. Umowną linią graniczną, kiedy piłka przestała być piłką, jest rozpoczęcie tworzenia nowotworu pod nazwą Galacticos w Realu Madryt. Głównym ambasadorem fekaliofutbolu zaś był David Beckham, a obecnie schedę po skrzydłowym reprezentacji Anglii przejął Cristiano Ronaldo, nie ujmując żadnemu z nich umiejętności czysto piłkarskich. Można by narzekać godzinami na stęchły zapach rozkładającego się sensu tej pięknej gry, jednak skupmy się na dobrych wspomnieniach. Te zaś najżywsze są z Mistrzostw Świata z USA, rozegranych w roku pańskim 1994. To właśnie ten turniej pamiętam najlepiej i to właśnie wówczas futbol przeżywałem najbardziej emocjonalnie. Dziś postanowiłem przypomnieć zawodników, którzy grali na tamtym mundialu i nadal są aktywni oraz tych, którzy już odeszli z naszego świata. Wśród reprezentacji grających na nie nie traci bramek. Pod względem do tego, na jakiej zasadzie kluby wy- amerykańskim mundialu, trzy z nich szczelności defensywy plasuje się na biera sobie Viola. Otóż ten zawodnik mogą pochwalić się aż trójką nadal szóstym miejscu. Trzecim Kolumbij- w najwyższej klasie rozgrywkowej aktywnych graczy. O ile w przypad- czykiem, nadal grającym w piłkę, występował ostatnio pięć lat temu, ku Kolumbii są to dwaj bramkarze jest Antony de Ávila, który wznowił gdy mimo strzelania 10 bramek (długowieczni z natury) i jeden za- karierę w wieku 46 lat w Américe de nie uratował przed spadkiem druży- wodnik z pola, to wśród Brazylijczy- Cali i wpisał się nawet na listę strzel- ny Guarani. Rok później dogorywał ków i Norwegów golkiperów nie ma. ców, o czym wspominał jakiś czas w drugoligowej Bahii, by nagle tra- Wspomniani dwaj łapacze z kraju temu Sergiusz Bober na futbolinie. fić do… wielkiego Flamengo, gdzie kojarzonego głównie z narkotykowy- W reprezentacji Canarinhos oczywiście nie zagrał żadnego me- mi kartelami i Shakirą to Óscar Cór- figurowało również trzech wciąż ak- czu. Później co chwilę zmieniał klu- doba, który w lutym skończy 40 lat, tywnych graczy. Figurowało, bo wy- by, grając to jeden, to dwa mecze. oraz o półtorej roku młodszy Faryd stępowało jedynie dwóch: Romário Ostatnio zakotwiczył w Resende, Mondragón. Córdoba był podczas i Viola. Legendarny zawodnik Barce- grającym o klasę rozgrywkową wy- amerykańskiego mundialu golkipe- lony i reprezentacji kraju postanowił żej niż klub Romário. Zespół byłego rem numer jeden, a Mondragón je- wspomóc klub, niegdyś ulubiony gracza Barcelony jednak awansował dynie rezerwowym, obecnie jednak przez jego ojca, América z RioW i w sezonie 2010, jeśli nie zakończą role się odwróciły. Co prawda obaj ten sposób rzekomy strzelec tysią- obaj kariery, być może staną na- bramkarze nie grają już w reprezen- ca bramek trafił do drużyny, która przeciwko siebie. Tym trzecim, który tacji swojego kraju, ale właśnie Mon- dwa lata temu spadła z trzeciej ligi, jedynie figurował w kadrze Cana- dragón nadal występuje w czołowej a nawet w rozgrywkach stanowych rinhos, był pewien młodzieniaszek, lidze europejskiej. Jego 1.FC Köln nie ma pewnego miejsca w czołów- który na mecze przyjeżdżał z mamą, mimo tego, że zajmuje odległe miej- ce. O ile można zrozumieć rodzinne a w wieku 18 lat nadal nosił aparat sce w tabeli, słynie z tego, iż praktycz- motywacje Romário, to trudno dojść na zęby. Mimo usilnych próśb, selek- 44 cjoner Carlos Alberto Parreira nie a jedynie kopie piłkę dla przyjem- szą wartość niż mistrzostwo Turcji, wpuścił tego zawodnika ani na mi- ności w trzecioligowym Drammen. ale jednak dla 42-letniego gracza to nutę. Mowa oczywiście o Ronaldo. Najmłodszy z nordyckiego tria jest na pewno olbrzymi sukces. Tym prawdziwym. Kto wie, czy gdy- Sigurd Rushfeldt, który nadal nie Jak już wspominałem, archety- by nie liczne kontuzje, nie byłby to spuszcza z tonu i na każdym kroku picznym przykładem długowieczno- zawodnik stawiany na równi z Diego potwierdza swój snajperski instynkt. ści są bramkarze, toteż nie dziwota, Maradoną? Jedno jest pewne – jest W zakończonym niedawno sezonie iż poza wspomnianymi dwoma Ko- to jeden z najlepszych napastników był najlepszym strzelcem Tromsø. lumbijczykami jeszcze czterech in- ostatnich dwudziestu lat. W końcu, nych golkiperów z World Cup 1994 po perypetiach ze zdrowiem i nad- stoi pomiędzy słupkami swoich bra- wagą, dochodzi do siebie. Mimo 33 mek. Tym najlepszym z pewnością lat znów jest wielki i strzela bramki jest Edwin van der Sar, jednak on na na zawołanie w Corinthians. Czy po- amerykańskim mundialu był jedynie jedzie na mundial w RPA? Na pewno zmiennikiem pewnego słynnego gol- byłoby to przepiękne ukoronowanie kipera, którego nazwisko wstydził się jego kariery. Póki co Dunga chyba wymówić każdy komentator w Pol- o nim zapomniał… sce. Oprócz bramkarza Mancheste- Jako że piłkarze z początkowych roczników lat 70-tych są już ru United, w Premiership broni także Źródło: Wikipedia Commons rzadkością na światowych boiskach, Brad Friedel z USA – również rezerwowy, który musiał oglądać wyczyny tym bardziej cieszy obecność aż Jeśli chodzi o reprezentacje Tony’ego Meoli z ławki. Koreańczyk trzech Norwegów reprezentujących afrykańskie grające na amerykań- Lee Won-Jae z kolei wybrany został rok 1970, 1971 i 1972 w naszym skim mundialu, to wciąż aktywnymi jeszcze rok temu najlepszym nie tyl- zestawieniu. Najstarszy z tej trójki, zawodnikami są obrońcy z Kameru- ko golkiperem, ale piłkarzem w ogó- oprócz wieku i doświadczenia, dzier- nu i Nigerii. Nieposkromiony Lew to le, grającym w lidze koreańskiej. ży cechę niespotykaną praktycznie Rigobert Song, wujek bardziej zna- Zestawienie zawodników występu- wśród młodszych graczy. Przywiąza- nego młodszym kibicom Alexandre jących na tej pozycji zamyka naj- nie do klubu. Niektórym trudno so- z Arsenalu. Starszy z Songów do bardziej chyba legendarny strażnik bie to wyobrazić, jednak Roar Strand dziś prezentuje dobrą formę i lide- dwóch słupków i poprzeczki w Azji koszulkę Rosenborga Trondheim ruje defensywie Trabzonsporu. Jeśli – Mohammed Al-Deayea, który wy- przywdziewa od… 1989(!) roku. Miał chodzi zaś o Nigeryjczyka, to mowa stąpił w barwach Arabii Saudyjskiej jedynie rok przerwy, gdy został wy- o graczu, który w reprezentacji nie 181 razy, a do dziś jest kapitanem pożyczony do Molde. Rok młodszy występuje od 11 lat, a sam dawno swojego klubu – Al-Hilal. Gdyby nie od Roara jest Erik Mykland, znany przekroczył czterdziestkę. Urodzony restrykcyjne przepisy prawa pracy z zarostu rodem z epoki Wikingów w 1967 roku Uche Okechukwu to w Wielkiej Brytanii, Al-Deayea był- oraz charakterystycznych „cieszy- prawdziwa legenda tureckiego Fe- by zapewne wymieniany dziś wśród nek”. Ten znakomity niegdyś po- nerbahçe, a obecnie ostoja świeżo najlepszych na świecie, gdyż to on mocnik jednak nie występuje już upieczonego mistrza Nigerii – Bayel- był numerem jeden na liście życzeń w najwyższej klasie rozgrywkowej, sa United. Może tytuł ten ma mniej- Alexa Fergusona po odejściu Petera 45 Przerwana lekcja futbolu Sánchez – przez ponad dekadę był pewnym punktem swojej drużyny narodowej, kiedy wykryto u niego nowotwór nerki. Mimo poważnych problemów ze zdrowiem i operacji, podPaz. W tej roli szło mu znakomicie, jednak nasilające się dolegliwości zmusiły Sáncheza do ustąpienia ze stanowiska. Miesiąc po rezygnacji legendarny defensor zmarł. Historia innego Boliwijczyka – Ramiro Castil- Schmeichela. Niestety, nie otrzymał ków i jednego Kameruńczyka. Na pozwolenia na pracę… swoje nieszczęście, Andrés Escobar Poza wymienionymi już gra- poznał dosłowne znaczenie słów czami, wciąż aktywni są: obrońca “bramka samobójcza” i zginął za- reprezentacji Szwecji Teddy Lučić, strzelony przez mafię kilka dni po obecnie grający w Elfsborgu, jeden meczu. Równie nieprawdopodobna z moich ulubionych graczy wszech śmierć przydarzyła się jego koledze czasów – Argentyńczyk Ariel Arnal- z reprezentacji – Hernánowi Gavirii, do Ortega, który powrócił po latach którego… trafił piorun na boisku. do River Plate i znów czaruje swą Legenda głosi, iż przed wyjściem niebywałą techniką, dogorywający na trening powiedział do jednego od paru lat w lidze… luksembur- ze zmartwionych przyjaciół “prze- skiej Marokańczyk- Mustapha Hadji cież nie zabije mnie jakaś burza”. oraz grający w lidze amerykańskiej Ot, ironia losu. Wszyscy pamiętamy gwiazdor reprezentacji Boliwii- Ja- relację na żywo z półfinałowego me- ime Moreno. Do tego grona zaliczał czu Pucharu Konfederacji Kamerun się do niedawna jeszcze legendarny – Kolumbia w 2003 roku i tragiczną obrońca Wimbledonu i Manchesteru śmierć Marka-Viviena Foé, którego City – Terry Phelan – jednak ten peł- agonię pokazały wszystkie telewizje niący przez ostatnie cztery lata funk- świata. Autopsja wykazała kardio- cję grającego trenera Otago United miopatię przerostową i tym samym w Nowej Zelandii Irlandczyk, został ruszyła dyskusja na temat zdrowia zwolniony i zakończył karierę. zawodników, Nie ma już na tym świecie także pięciu piłkarzy, standardów badań, oskarżenia o doping i zaniedbanie. grających Jak czas pokazał, śmierć Foé nie podczas World Cup 1994: dwóch była ostatnią tego typu. Obrońca re- Kolumbijczyków, dwóch Boliwijczy- prezentacji Boliwii – Óscar Carmelo 46 lo – przypominać może niedawną śmierć Roberta Enke. Oto w 1997 roku Castillo rozgrywał turniej życia, Bergkamp, Shearer czy Rui Costa – wydaje się, jakby dopiero co odeszli. Jakby na butach mieli jeszcze drobinki murawy, a na koszulce pot. Słychać jeszcze echa ich wyczynów w piłkarskim wszechświecie, a już kolejne gwiazdy i gwiazdeczki znikają z futbolowej konstelacji. Nie wszyscy piłkarze żegnają się ze sportem, będąc na ustach całego świata. Nie każdy kończy czerwoną kartką w finale mundialu. Wielu odchodzi cicho, wręcz bezszelestnie. Nie umierają na Estadio Ramón Sánchez Pizjuán, ani na torach kolejowych pod Hannoverem. Wieszają buty na kołku, tak po prostu – zwyczajnie. kiedy to występująca w roli gospodarzy Boliwia doszła do finału Copa Zdarza się, że powodem opuszcze- Dean zaczynał karierę w Crew wich City. W barwach „Kanarków” América. Gdy już przygotowywał się nia futbolowych salonów jest kon- Alexandria, następnie grał w Nor- wyróżniał się na tyle, że wzbudził do ostatecznego starcia z Brazylią tuzja. Alf Inge Haaland nigdy nie w finale, dotarła doń wiadomość pozbierał się po brutalnym faulu o śmierci syna. Castillo nigdy nie po- Roya Keana, dlategoi ostatecznie godził się ze stratą dziecka i wkrótce spasował. Dario Silva stracił nogę popełnił samobójstwo. w wypadku samochodowym. Do Pięciu piłkarzy i jeden trener grona karier przerwanych przez Mistrzostw uraz trzeba dopisać Deana Ashto- Świata w USA nie żyje. Dwudziestu na. Mimo nieprzeciętnego talentu, nadal gra w piłkę. Niestety, ta druga Anglik osiągnął niewiele. W trakcie grupa zmniejsza się w zastraszają- wielomiesięcznych rehabilitacji zro- cym tempie. Oby jednak ta pierw- zumiał, że w wieku 26 lat przesta- sza się nie powiększała za szybko… nie biegać po zielonej murawie. spośród uczestników Wspomnienia o jednych i drugich Dean Ashton spadł z szeroko nigdy nie zagasną, choćby futbol pojętego futbolowego piedestału na zawsze stał się tylko biznesem na początku grudnia. Napastnik, i środkiem promocji gwiazd ekranu który zaliczył jeden występ w repre- i kolorowych czasopism. Na pohybel zentacji Anglii, zakończył karierę nowym czasom! z powodu przewlekłej kontuzji kostki. Snajper West Hamu ostatni raz Artur Karpiński http://underdogfootball.wordpress.com pojawił się na boisku 3. września 2008roku. Źródło: Wikipedia Commons Źródło: Wikipedia Commons jął pracę trenera w The Strongest La 47 zainteresowanie West Hamu Uni- sprowadził Ashtona na ziemię i po- gol przeciwko Manchesterowi Uni- ted. Ostatecznie do drużyny z Upton grzebał marzenia o podboju Pre- ted, strzelony nożycami. Dean pod- Park trafił za 7,25 mln £. miership. pisał nowy 5-letni kontrakt z londyń- Dean znalazł się w Londy- Ashton wrócił do gry 14 lip- czykami. Zaliczył imponujący debiut nie przed rundą wiosenną sezonu ca 2007 roku. Zagrał 45 minut sezonu 2008/2009 przeciw Wigan, 2005/2006. W jej trakcie Ashton w towarzyskim meczu przeciw Da- który okrasił dwoma bramkami. zagrał w 16 meczach w lidze i pu- g&Red. W wywiadach stwierdził, że Cztery mecze tego sezonu były jego charze, podczas których zdobył miał wątpliwości, czy kiedykolwiek ostatnimi w karierze. Podczas jed- sześć bramek. Na zgrupowaniu re- uda mu się wrócić na najwyższy po- nego z treningów odnowił mu się prezentacji Anglii, przed sezonem ziom. Tego dnia był jednak pewien, uraz kostki; przez ponad rok próbo- 2006/2007, Dean złamał nogę że w sezonie 2007/2008 nie będzie wał dojść do zdrowia. Na początku w kostce, po starciu z kolegą z ze- w Premiership piłkarza bardziej grudnia pożegnał się z futbolową społu Shaunem Wright-Phillipsem. spragnionego gry niż Dean Ashton. publicznością, ogłaszając koniec Opuścił drużynę i nie grał przez cały W 35 meczach sezonu street photo kariery. nadchodzący sezon. Jak się okaza- 2007/2008 Ashton zdobył 11 bra- Alan Curbishley – były trener ło, właśnie uraz kostki ostatecznie mek. Wśród nich był niezapomniany WHU, mówił w BBC: „Widziałem wystarczająco dużo i wiem, że gdyby nie kontuzja, Ashton byłby w reprezentacji przez wiele lat”. Dario Gradi, były trener Ashtona w Crew, stwierdził: „Był najlepszym piłkarzem wykańczającym akcję, z jakim kiedykolwiek pracowałem”. Ashton nie zostawił po sobie wiele. Futbolowy wszechświat zapomniał o nim już dawno temu, zanim Fot. Mariusz Rychłowski Anglik zdołał choćby pomyśleć o zakończeniu kariery. Dean uczył się futbolu… Nie oszukiwał, nie uciekał z lekcji. Tak nieuchronne wśród sportowców zakończenie kariery, w jego przypadku jest czymś więcej. Źródło: Wikipedia Commons Ashton nigdy nie dowie się, jak dobrym graczem mógłby być. To przerwana historia piłkarza. Przerwana lekcja futbolu, której Dean Ashton nie ukończy już nigdy. Grzegorz Frąc 48 49
