D - Sąd Rejonowy w Wieliczce

Sygn. akt: I Ns 1336/15
POSTANOWIENIE
Dnia 28 września 2016r.
Sąd Rejonowy w Wieliczce I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Paweł Styrna
Protokolant: starszy protokolant sądowy Barbara Wiśniewska
po rozpoznaniu w dniu 28 września 2016r. w Wieliczce na rozprawie
sprawy z wniosku (...) Bank S.A we W.
przy uczestnictwie M. O., W. O., A. B., B. K.
o stwierdzenie nabycia spadku po M. P.
postanawia:
1. stwierdzić, że spadek po M. P. córce W. i A. zmarłej w dniu 3 sierpnia 2009 roku ostatnio zamieszkałej w S. nabyły
wprost z ustawy córki A. B. i B. O. po 1/2 części,
2. orzec, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.
UZASADNIENIE
postanowienia z dnia 28 września 2016 r.
(...) Bank S.A. we W. wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po M. P..
Uczestnicy, nie sprzeciwili się wnioskowi.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Spadkodawczyni M. P., zmarła (...)r. ostatnio przed śmiercią mieszkała w R., była jeden raz mężatką, z małżeństwa
miała 3 dzieci: W. P., który zmarł bezdzietnie (...).; A. B. oraz B. O., która zmarła (...). pozostawiając dwoje dzieci:
B. K. i W. O.. M. P. nie miała dzieci pozamałżeńskich ani adoptowanych, nie sporządziła również testamentu. Nikt
nie zrzekał się dziedziczenia, nie odrzucał spadku nie był uznany za niegodnego dziedziczenia. W skład spadku nie
wchodzi gospodarstwo rolne.
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie zapewnienia A. B., która zeznawała jednoznacznie i pewnie, a
pozostali uczestnicy potwierdzili w całości okoliczności wskazywane w zapewnieniu spadkowym.
Sąd zważył, co następuje:
Konsekwencją nie sporządzenia przez spadkobiercę M. P. testamentu, jest ustawowy porządek dziedziczenia spadku,
który po sobie pozostawiła, regulowany przepisami kodeksu cywilnego w szczególności art. 931§ 1 kc, zgodnie, z
którym w pierwszej kolejności do dziedziczenia powołane są dzieci spadkodawcy i jego małżonek, jeżeli dożył otwarcia
spadku, dzieci, którzy dziedziczą w częściach równych. Skoro, więc spadkobiercami po M. P., która zmarła, jako wdowa
są jej dzieci tj. W. P., B. O. oraz A. B. a jedynie B. O. oraz A. B. żyły w dacie otwarcia spadku, to dziedziczą one w
częściach równych, a więc po 1/2 części.
Wyjaśniając dalej, wskazać należy, że zgodnie z art. 1012 kc spadkobiercy mogą bądź przyjąć spadek bez ograniczenia
odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie
z dobrodziejstwem inwentarza), mogą też spadek odrzucić. W myśl zaś art. 1015. § 1 kc oświadczenie o przyjęciu lub o
odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule
swego powołania.
W niniejszej sprawie uczestniczka A. B. pismem z dnia 20 lipca 2016r. złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku
po zmarłej M. P., oświadczenie to zostało, więc złożone po upływie blisko 6 lat (sic!) od daty śmierci spadkodawcy
oraz powzięciu przez uczestniczkę wiedzy o podstawie swojego powołania. Oświadczenie uczestniczki wiec nie mogło
wywołać skutków prawnych przewidzianych w art. 1020 kc, a więc na skutek złożenia go po terminie ustawowym, nie
spowodowało wyłączenia A. B. z kręgu spadkobierców ustawowych. W konsekwencji, zgodnie z dyspozycja art. 1015 §
2 kc w brzmieniu obowiązującym w dacie otwarcia spadku tj. 3 marca 2009r. A. B. nabyła udział 1/2 części w spadku
po swojej matce M. P..
Należy wyjaśnić, również, że w systemie prawnym istnieje tzw. instytucja uchylenia się od skutków prawnych
niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Zgodnie, bowiem z art. 1019 § 2 i 3, spadkobierca, który
pod wpływem błędu lub groźby nie złożył w terminie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku, może
uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu poprzez złożenie przed sądem stosownego oświadczenia.
Spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. Uchylenie się
od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd. A. B.
w piśmie z dnia 20 lipca 2016 r., jednakże nie zawarła oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych nie
złożenia pod wpływem błędu oświadczenia o odrzuceniu spadku, ani nie zawarła w treści tego dokumentu wniosku o
zatwierdzenie przez Sąd takiego oświadczenia. Postępowanie zaś o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych
nie złożenia pod wpływem błędu oświadczenia woli o odrzucenia spadku ma charakter samoistny tzn. może być
wszczęte tylko na wniosek zainteresowanej strony, a pismo wszczynające takie postepowanie musi spełniać warunku
formalne przewidziane w art. 126 § 1 kpc, co oczywiście nie wyklucza rozpoznanie takiego wniosku łącznie z
postępowaniem o stwierdzenie nabycia spadku (vide: postanowienie SN z 6 lipca 2012r. V CSK 313/2011). Istotne jest
jednak, aby zainteresowana strona sformułowała odpowiedni wniosek, do którego będą się mogli odnieść pozostali
uczestnicy postepowania. Podkreślić należy, że w niniejszym postepowaniu Sąd na rozprawach w dniu 10 lutego 2016r.
(00:13:30) oraz w dniu 13 lipca 2016 r. (00:14:50) pouczył strony o instytucji odrzucenia spadku oraz uchylenia
się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku i zalecił w tym przedmiocie
stronom konsultacje z profesjonalnym pełnomocnikiem. Udzielono, więc niezbędnych informacji w celu zapewnienia
stronom ochrony ich interesów. Sąd nie może jednak wyręczyć uczestników od składania oświadczeń procesowych
o odpowiedniej treści ani też intepretować wnioski uczestników w sposób rozszerzający wbrew temu, co faktycznie
wynika z treści składanych pism.
Ostatecznie wiec Sąd stwierdził nabycie spadku po M. P., zgodnie z ustawowym porządkiem dziedziczenia.
Rozstrzygając o kosztach postepowania, Sąd orzekł stosując ogólną regułę wyrażoną w art. 520 § 1 kpc, zgodnie z
którą wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postepowania związane ze swoim udziałem w sprawie. Strony nie
miały, bowiem sprzecznych interesów, a uczestnicy składali w toku postepowania niezbędne wyjaśnienia dążąc do
zakończenia sprawy.
Z..
1. Odnotować uzasadnienie,
2. Odpis uzasadnienia doręczyć uczestniczce A. B.
3. K.. 14 dni z d.d.